een uitgave van het Nibud in samenwerking met de Gemeente Groningen
Hè heerlijk, mijn administratie op orde! .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Groningse Kredietbank en Preventie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Uitkomen met een laag inkomen?.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Waar blijft het geld; inzicht in inkomsten en uitgaven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4+5 Schulden? De gemeente Groningen helpt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Uw situatie verandert?. ................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Thuis geld en energie besparen.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Ai, we geven te veel uit................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Jongerenpagina. ..................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Maakt geld gelukkig? De één zegt van wel, de ander van niet. Bij het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) hebben we bewijs voor zowel het één als het ander, dus een eenduidig antwoord kunnen we niet geven. Wat we wel uit onderzoek weten: geen grip op geld maakt ongelukkig. Herkent u dat? Heeft u wel eens in een financiële tegenwind gelopen? Of loopt u daar nu in? Vliegt het geld uw portemonnee uit? Wat zou het fijn zijn om (weer) grip op uw geld te krijgen en te houden.
Grip op geld maakt wel gelukkig!
Foto: DSO
Grip op geld krijgen, hebben, houden en verstevigen, daar gaat deze krant van de gemeente Groningen en het Nibud over. Een speciale editie voor alle inwoners van de stad; voor hen die grip hebben en dat zo willen
houden. Maar ook voor hen die -even- de grip kwijt zijn en in de problemen zitten. In alle gevallen voorziet deze krant u van veel nuttige informatie. Toegankelijk, praktisch en stapsgewijs. Bijvoorbeeld hoe u uw administratie op orde krijgt en houdt, en hoe u zelf een
begroting kan maken. Heerlijk toch, een goed inzicht in uw eigen geldzaken?
Keuzes maken
Als u een goed inzicht in uw geldzaken heeft, dat kunt u verder kijken. Heeft u bijvoorbeeld een laag inkomen? Dan zijn er misschien nog regelingen waarop u aanspraak kan maken om uw inkomen aan te vullen. U kunt ook keuzes gaan maken. Of u gaat sparen, besparen, of juist een lening wilt afsluiten. Of, als daar sprake van is, hoe u uw schulden gaat aflossen. Op eigen kracht of met hulp en advies van deskundigen.
Hulp en advies
Als u meer informatie, hulp of advies wilt dan deze krant u biedt, dan geven we aan waar u moet zijn. U zult er van staan te kijken waarbij u overal deskundige hulp en advies kunt krijgen. Bij het maken van een persoonlijk budgetadvies, het invullen van formulieren, het zoeken naar juridisch advies, bij het vinden van een regeling voor het afbetalen van schulden en nog veel meer. Deze krant wijst u de weg, maak er gebruik van.
Veel leesplezier en veel geluk!
GRONINGEN
or Vervang je gloeilampen do . pen lam e energiezuinig Een gloeilamp gebruikt vijf keer zoveel energie als spaar- of led-lamp.
Gemeente Groningen: groningen.nl
Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud): nibud.nl
Mattias Gijsbertsen
Wethouder Sociale Zaken, Jeugd en Volksgezondheid
Grip op geldzaken Dat je leven zomaar anders kan lopen, geldt voor iedereen. Je partner raakt zijn baan kwijt, je huis raakt niet verkocht, je wordt voor langere tijd ziek, je gaat scheiden. Het kan ons allemaal overkomen. Vervelende zaken die je van het ene op het andere moment in een totaal andere financiële situatie kunnen brengen. Er zijn helaas steeds meer mensen die in de problemen raken door schulden. Eén op de zes Nederlandse huishoudens heeft grote schulden of loopt het risico die te krijgen. Eén op de drie jongeren heeft met schulden of geldproblemen te maken. Dit betekent dat veel mensen behoefte hebben aan hulp hoe om te gaan met geld. Een plotselinge verandering in je financiële situatie betekent nogal wat. Wat eerst vanzelfsprekend is, kan plotseling niet meer. Denk aan vakanties, uitgaan, autobezit, abonnementen, je dagelijkse boodschappen. Soms kan een kleine achteruitgang betekenen, dat je dan helemaal niet meer rondkomt. Voor iedereen kan het nuttig zijn om goed na te denken over je geldzaken. Hoe houd je er grip op? Waar vind ik praktische tips? Waar kan ik op besparen? Waar kan ik terecht voor hulp en advies? Antwoorden op deze vragen staan in deze krant. Maar mocht u problemen met geld krijgen, dan staat u er nooit alleen voor. Samen met diverse instellingen in de stad ondersteunen we u graag. Schroom niet en maak er gebruik van. We vinden het belangrijk dat inwoners van Groningen grip op hun geldzaken krijgen en houden. Deze krant kan daar vast een steentje aan bijdragen. Doe er uw voordeel mee!
1
Hè heerlijk, mijn administratie is op orde! De administratie doen…
3. Open elke dag uw post
Niet leuk, wel belangrijk. We geven u 5 tips.
U weet dan meteen wat er van u gevraagd wordt en er blijven geen rekeningen liggen. Gooi post die u niet hoeft te bewaren meteen weg.
1. Zorg voor een goede basis
4. Betaal op tijd
2. Houd het 1 keer per week bij
5. Wees alert op besparingen
Neem een ordner met tabbladen en bewaar hierin uw belangrijke papieren: jaaropgaven, bonnetjes, rekeningen et cetera.
Als u de map 1 keer per week bijwerkt, kost het u maar een paar minuten per keer.
U maakt dit makkelijker door uw betalingen al in te plannen via internetbankieren. Kunt u niet betalen? Bel het bedrijf waar u de rekening van kreeg. Misschien kunt u een betalingsafspraak maken.
Noteer in uw agenda wanneer een contract afloopt. Bijvoorbeeld van uw zorgverzekering of mobiele telefoon. Misschien is een andere aanbieder goedkoper. U kunt dan uw contract op tijd opzeggen.
Groningse Kredietbank en Preventie De Groningse Kredietbank (GKB) ondersteunt burgers die in een schuldsituatie zijn geraakt of dreigen te raken. Daarom onderneemt de afdeling Preventie een aantal activiteiten om te voorkomen dat mensen in financiële problemen komen. Wat doet Preventie?
Preventieactiviteiten zijn bestemd voor alle inwoners in de stad van 0 tot 100 jaar. We werken hierbij nauw samen met o.a. instellingen, het onderwijs en wijkteams in de stad. Hieronder leest u een paar voorbeelden. Financiële educatie in het onderwijs
Als jongeren al vroeg leren goed met geld om te gaan, komen ze later minder snel in de problemen. Preventie heeft lesprogramma’s voor leerlingen van de basisschool tot en met studenten van de Universiteit. Basisonderwijs:
• Geld in de klas, online lespakket • KlasseKas!: leerlingen van groep 7/8 leren geld te verdienen door zelf activiteiten op te zetten
• Gastlessen met als doel om leerlingen bewust te maken van de waarde van het geld
Voortgezet Onderwijs
• MoneyWays: voor bovenbouwleerlingen van alle niveaus van het
Voortgezet Onderwijs. Groningse rolmodellen staan voor de klas om op een laagdrempelige en taboedoorbrekende manier geld, armoede en schulden bespreekbaar te maken.
2
MBO-opleiding
• Gastlessen aan alle ROC’s in Groningen. HBO en WO
• Workshops over financieel gezond de studietijd doorkomen. • Informeren eerstejaars studenten tijdens de KEI-week In de wijken
In alle wijken in de stad geven we aan bezoekers van o.a. de Centra voor Jeugd en Gezin (CJG) en vrouwencentra voorlichting over het omgaan met geld.
Meer informatie
U hebt als organisatie of onderwijsinstelling belangstelling voor bovenstaande activiteiten en wilt hier meer over weten? Kijk op gemeente.groningen.nl/gkb of mail naar preventie.gkb@groningen.nl
Gratis cursus RONDKOMEN KUN JE LEREN Hebt u iedere maand geld tekort? Doe dan mee aan deze gratis cursus van de GKB. In de cursus leert u: • Uw inkomsten en uitgaven op een rij te zetten • Hoe u schulden kunt voorkomen • Of u recht hebt op extra geld, bijvoorbeeld zorgtoeslag De cursus bestaat uit 4 lessen van 19.30 tot 21.30 uur en wordt gegeven in het Treslinghuis aan de Klaprooslaan 120 in Groningen. De cursus is gratis voor alle inwoners van de stad Groningen. Meer informatie en/of aanmelden Kijk op: gemeente.groningen.nl/gkb of mail naar gkb@groningen.nl
+/-
Uitkomen met een laag inkomen? Dat valt soms niet mee. In Nederland zijn verschillende voorzieningen die het inkomen ondersteunen en dat weet lang niet iedereen, u misschien ook niet. Zo’n ondersteuning kan een bijdrage,
Toeslagen,
regelingen en
tegemoetkomingen Bijzondere bijstand
een vergoeding of toeslag, kwijtschelding of kosteloze hulp zijn.
Heeft u bijzondere kosten, zoals medische kosten of extra kosten die nergens anders vergoed worden en voor u noodzakelijk zijn? Dan kunt u mogelijk in aanmerking komen voor bijzondere bijstand.
Sommige regelingen worden verstrekt door de overheid, andere door
Vergoeding Ouderbijdrage Schoolfonds (VOS)
de gemeente. Kom ik in aanmerking voor zo’n regeling?
Wie weet, het is in elk geval het uitzoeken waard. Op welke tegemoetkomingen u recht heeft, hangt onder andere af van uw inkomen, uw leeftijd, of u werkt of niet en of u kinderen heeft. Hieronder staat een aantal landelijke regelingen:
• • • • • •
huurtoeslag zorgtoeslag kinderbijslag kindgebonden budget kinderopvangtoeslag tegemoetkoming schoolkosten • heffingskortingen
Zelf berekenen Op berekenuw recht.nl kunt u zelf, bi nnen 5 á 10 minuten, kostel oos en anoniem uitrek enen of u voor bepaalde landelijke regelingen in aanmerking komt. Zorg da t u, voordat u begint, uw in komensgegevens bij de hand heeft. Dat zijn : • • • • • •
huur- of zorgtoeslag loon- of uitkeringsstrook aangifte inkomstenbela sting jaaropgaaf werkgever huurcontract overzicht kinderopvang
WIJ IS
DICHTBIJ WIJ Groningen
werkt aan bij u in de buurt waar u terecht kunt met al uw hulp- en ondersteuningsvragen over bijvoorbeeld opvoeding, huishoudelijke hulp en geldzaken. Samen met u kijken medewerkers naar wat u nodig heeft en hoe u dit kunt regelen.
Dit is een toeslag voor inwoners die 5 jaar of langer een inkomen op bijstandsniveau hebben.
Duurzame gebruiksgoederen
Deze vergoeding is bedoeld voor vervanging van duurzame gebruiksgoederen zoals een televisie, koelkast of wasmachine.
Kwijtschelding gemeentelijke heffingen Voor inwoners met een laag inkomen.
Andere regelingen
Misschien zijn er nog meer regelingen waar u recht op hebt. Kijk daarom op berekenuwrecht.nl Meer informatie of aanvragen? gemeente.groningen.nl
Bezoekadres Harm Buiterplein 1 9723 ZR Groningen Telefoon: 14050 Loket belastingen telefoon: 050 – 367 71 00
Hebt u een laag inkomen en woont u in de gemeente Groningen? Maak dan gebruik van de aanbiedingen en regelingen die er zijn voor mensen met een laag inkomen én voor hun kinderen tot 18 jaar die thuis wonen.
Meer informatie over het WIJteam bij u in de buurt?
Kijk op wij.groningen.nl
Geeft u maandelijks teveel geld uit? Wilt u besparen? Of een ‘appeltje voor de dorst’ opbouwen? Maak dan een persoonlijk geldplan. Het Geldplan Groningen richt zich op alle huishoudens in verschillende samenstellingen en op alle inkomensgroepen.
Individuele Inkomenstoeslag
Digitale minimaloket
WIJ-teams
Online Geldplan Groningen
Hebt u thuiswonende kinderen tot 18 jaar die naar school gaan? En u hebt een inkomen op bijstandsniveau? Dan kunnen de kosten hiervoor hoog oplopen. U kunt hiervoor een tegemoetkoming aanvragen.
GRONINGEN
Zet de therm ostaat lager vanaf een uur voo r je vertrekt en voor je gaat slapen, en ze t de cv uit in kamers waar nieman d is. Eén graadje lager stoken als je thuis bent, b espaart ook Een graadje . lager stoken scheelt al gauw 80 e uro per jaar.
Via internet zijn Geldplannen beschikbaar, zodat u op een zelfgekozen moment en stap voor stap in staat bent om inzicht te krijgen in uw eigen financiën. Bijvoorbeeld, betaal ik niet te veel aan energiekosten of verzekeringen? Uw gemaakte Geldplan blijft anoniem en uw privacy is gewaarborgd. Nieuwsgierig? Ga naar: groningen.startpuntgeldzaken.nl en maak anoniem uw Geldplan.
In het digitale minimaloket staan alle regelingen en voorzieningen bij elkaar zodat u ze gemakkelijk kunt vinden. Maak er gebruik van en bespaar veel geld! Speciaal voor kinderen zijn er meerdere regelingen. Bijvoorbeeld: • Vergoeding laptop voor scholieren van de vmbo, havo en vwo • Bijstand voor vervanging computer en kapotte apparaten • Korting op kinderkleding of kinderspullen • Gratis activiteiten voor kinderen of jongeren • Vergoeding zwemlessen voor uw kind
Stadjerspas
Met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm kunt u via de Stadjerspas allerlei kortingen krijgen op activiteiten. Sommige dingen zijn zelfs gratis. Ook voor kinderen zijn er speciale aanbiedingen. Bijvoorbeeld: • Tot 100% korting op een sportactiviteit of contributie sportvereniging • Korting op hobbyclub • Aantal keren gratis naar zwembad of ijsbaan • Gratis naar het museum Meer informatie vindt u op de websites: groningen.nl/minimaloket en stadjerspas.nl
3
Money, money, money
JONGERENPAGINA
&
Als je 18 wordt mag en moet je van alles. Je mag autorijden en je moet je verzekeren. En misschien ga je wel studeren en op kamers. Je wordt in ieder geval verantwoordelijk voor veel
18
dingen. Ook voor je eigen financiën. Maar wat verandert er precies als je 18 wordt? En hoe zit het eigenlijk als je gaat studeren? Aan welke kosten moet je denken? Je leest het op deze pagina speciaal voor jongeren. Wil je nog meer informatie kijk dan op nibud.nl/scholieren.
Jongeren en de Eurocoach Ben je tussen de 18 en 24 jaar oud? Heb je geldproblemen en/of moeite met het beheren van je geld of schulden en wil je advies of hulp? Dan kan de Eurocoach van de Groningse Kredietbank (GKB) je misschien, samen met een hulpverlener of mentor vanuit je school, helpen. Wat doet de Eurocoach?
De Eurocoach geeft je advies en bemiddelt als je schulden hebt. Zij geeft je ook praktische tips om beter met je geld om te leren gaan. Bijvoorbeeld hoe zet je je inkomsten en uitgaven op een rijtje. Of tips hoe je je papieren of post bijhoudt. Meer weten?
Je kunt via je contactpersoon bij de hulpverleningsinstelling of zelf direct een afspraak maken met de Eurocoach via de mail: andrea.prophitius@groningen.nl. Of kijk voor meer informatie op groningen.nl/gkb
Wat kost studeren? Naast de keuze welke opleiding je gaat doen, sta je misschien ook voor de keuze om op kamers te gaan of thuis te blijven wonen. Dan is het handig om eerst na te gaan wat op jezelf wonen eigenlijk kost. Met welke kosten moet ik als student rekening houden?
Behalve collegegeld, moet je rekening houden met kosten voor levensonderhoud en verzekeringen. Ga je op kamers, dan is je huur een grote kostenpost. Als je op jezelf woont, kun je ongeveer rekening houden met de volgende maandelijkse kosten in euro’s (bron Nibud Studentenonderzoek 2015). Huur: € 366, Boodschappen: € 161, Studieboeken en -benodigdheden: € 57, Vervoer (naast de OV-kaart): € 55, Ontspanning, uitgaan en sport: € 144, Kleding en schoenen: € 47, Zorgverzekering: € 97, Telefoon: € 26.
3 tips voor studenten Maak een begroting Zet daarin al je maandelijkse inkomsten en uitgaven. Zo heb je goed in beeld hoeveel je iedere maand overhoudt of tekort komt.
Vraag aan waar je recht op hebt Maak gebruik van zorgtoeslag, huurtoeslag of teruggave van de belasting die je over je
bijbaan hebt betaald. Leen niet meer dan nodig is Gebruik je begroting om te zien welk bedrag je zou moeten lenen. Leen niet meer maar ook niet minder, want roodstaan is duurder dan lenen bij DUO!
Deze bedragen zijn de gemiddelden van de studenten die hier geld aan uitgeven. Het collegegeld voor het hoger onderwijs voor 2015/2016 is 1951 euro. Dit komt neer op een bedrag van € 163 per maand. Maak je eigen Finacieel Studieplan: financieelstudieplan.nl
Dit MAG je: • zelfstandig autorijden • een telefoonabonnement afsluiten op jouw naam • stemmen • alcohol en sigaretten kopen • zelf contracten en overeenkomsten afsluiten • rood staan of een lening afsluiten • toeslagen, zoals de zorgtoeslag, aanvragen met je DigiD • studiefinanciering aanvragen als je een opleiding volgt • zelf alimentatie ontvangen Dit MOET je: • een basis zorgverzekering afsluiten • zorgtoeslag regelen • beslissen of je een aanvullende verzekering wilt • zelf aansprakelijk zijn voor betalingsachterstanden, boetes en leningen Schrikt dit rijtje je af? Het goede nieuws is dat je ouders nog wel ‘onderhoudsplichtig’ zijn. Dat betekent dat zij jou verzorgen en opvoeden totdat je 21 jaar bent.
DUO
Telefoon: 050 – 599 77 55 duo.nl Servicekantoo r (Uitsluitend op afspraak) Kempkensber g 12 9722 TB Groni ngen
ON
© Nibud, november
In de klas en thuis actief aan de slag met onderwerpen als sparen, geld uitgeven en geld verdienen? Dat kan met ‘Geld in de klas’.
uit lesmateriaal en filmpjes, die gemaakt zijn voor, door en met leerlingen van vier Groningse basisscholen.
Geld in de klas is een interactief en online lespakket voor basisscholen. Het pakket bestaat
demo op
Alle basisscholen in de gemeente Groningen kunnen gratis gebruik maken van dit online lespakket maar dan heeft u wel een inlogcode nodig. Vraag deze code aan door een mail te sturen naar
gemeente.groningen.nl/gkb.
preventie.gkb@groningen.nl
8
Misschien heb je lang uitgekeken naar de dag dat je 18 wordt. Er veranderen veel dingen in je (financiële) leven. Zo moet je nu bijvoorbeeld je eigen zorgverzekering afsluiten, mag je auto rijden en kun je alimentatie op je eigen rekening ontvangen.
COLOF
Voor basisscholen: ‘Geld in de klas’, een online lespakket
Nieuwsgierig? Kijk voor een
ALS JE 18 BENT OF WORDT…
2015 Deze kr ant is ontwikke (Nationa ld door al Inst het Nibu ituut vo opdracht d or Budg van de etvoorli gemeente chting) Groninge in n. Projectv erantwoo rdelijke Anne-Mar : t Kuiper s, Nibu Teksten d, nibu en reda d.nl ct ie Brigitte : ter Laak , Marion Paula va Weijers, n Gemen, nibud.nl tekstmod Gemeente el.nl Groninge n, geme Fotograf ente.gro ie: foto ningen.n Harm Bu Overige l/gkb iterplei foto’s n - Rein - Henk Design Tammens Vrugt en graf is ch e produc vormgeve tie: rij Verf en de Bu Drukwerk uf, verf : Zalsma endebuuf n Gronin .nl gen B.V. Aan de , zalsma teksten ngroning in deze worden en.nl krant ku ontleend nnen ge . en rech ten