Nibud Geldkrant DZB Leiden

Krant Geld

Voor jou, van DZB Leiden en het Nibud

Doe de test

Welk geldtype ben jij?

pagina 2

De 4 vuistregels

Check, Plan, Spaar, Bewaar

pagina 4

We zijn er voor je

We merken allemaal dat het leven meer geld kost dan eerst. Bijvoorbeeld bij de kassa in de supermarkt. Of als we de energierekening moeten betalen. Ik hoor dat steeds meer mensen het moeilijk vinden om grip op hun geld te houden. Misschien heb jij dat ook. Dan willen we je graag helpen.

De gemeente Leiden doet veel om armoede en schulden bij onze inwoners te voorkomen. We bieden hulp, soms met geld en soms met advies. Maar we zijn er ook voor de mensen die bij ons werken. Daarom krijg je deze Geldkrant, die we

Besparen op energie

5 slimme tips

pagina 8

Zorgen over geld?

Stuur

samen met het Nibud hebben gemaakt. Dat is een stichting die mensen advies geeft over omgaan met geld.

Handige tips

In deze Geldkrant vind je handige tips waarmee je

2023: dit is er veranderd voor jou

In 2023 hebben veel Nederlanders een hoger inkomen dan in 2022. Ook krijgen meer mensen zorgtoeslag en huurtoeslag. En we betalen allemaal minder voor energie. Hoe komt dat?

De overheid heeft van alles veranderd. Misschien merk jij dit ook:

• De (minimum)lonen en de uitkeringen zijn gestegen.

• Als je werkt, betaal je minder belasting dan vorig jaar. Dat betekent dat je meer nettoloon overhoudt. Misschien heb je het al gezien op je eerste loonstrook van 2023.

• Toeslagen zoals het kindgebonden budget, de kinderbijslag, huurtoeslag en zorgtoeslag zijn iets omhoog gegaan.

• Je hebt nu misschien recht op deze toeslagen omdat ook de inkomensgrens omhoog is gegaan.

• Energie is dit jaar goedkoper dan vorig jaar. Dat komt door het prijsplafond. Dat betekent dat je voor een bepaalde hoeveelheid gas en stroom een lagere prijs betaalt. Gebruik je meer, dan betaal je ook meer.

• Heb je in 2022 de energietoeslag ontvangen? Dan ontvang je die in 2023 misschien ook. Op pagina 4 lees je meer over deze toeslag. Soms moet je dit zelf aanvragen, en soms krijg je het automatisch.

grip op je geld kunt krijgen. Bijvoorbeeld de tip om belangrijke papieren goed te bewaren. Of om te kijken of je misschien recht hebt op extra geld via een regeling. Soms is een regeling landelijk, en soms vanuit de gemeente.

Met deze Geldkrant willen we je ook laten weten dat je er niet alleen voor staat. Maak je je zorgen over geld? Bespreek het met je leidinggevende of stuur een e-mail naar

ons Team Financieel Fit. Dat team is er echt voor jou. Het mailadres vind je in het blauwe blokje hierboven.

Vraag om hulp Vraag op tijd om hulp. Geldzorgen kunnen ervoor zorgen dat je je niet fijn voelt, op het werk of thuis. Hoe eerder je hulp zoekt, hoe beter, want daarmee kun je ergere problemen voorkomen. Daar helpen we je graag bij.

Met vriendelijke groet, Pim van Vliet Gemeentesecretaris/ algemeen directeur gemeente Leiden

De filmpjes van Steffie vertellen moeilijke dingen op een makkelijke manier.

Lees snel verder op pagina 7!

Welk geldtype ben ik?

Elk mens gaat anders met geld om. En elke manier heeft voordelen, maar ook nadelen. Weet jij wat voor geldtype je bent?

Stap 1: Als je het eens bent met de uitspraak, zet dan een kruisje in het vakje. Doe dit bij elke uitspraak en bij elk geldtype.

Stap 2: Tel de kruisjes bij elk geldtype.

Stap 3: Kijk bij welk geldtype je de meeste kruisjes hebt. Dan lijk je het meest op dát geldtype. Maar je lijkt ook een beetje op de andere types, herken je dat?

Superspaarder

Ik laat het liefst al mijn geld op mijn rekening staan

Ik weet precies hoeveel geld ik heb. En hoeveel geld ik kan uitgeven

Ik ben altijd op zoek naar koopjes

Ik wil het liefst een baan met een vast inkomen

Ik maak elke maand een vast bedrag over naar mijn spaarrekening

Ik weet precies hoeveel geld er op mijn spaarrekening staat

Kracht: de Superspaarder kan geld overhouden. En anderen goede geldtips geven.

Tip: kijk op pagina 8 voor handige tips om te besparen op energie.

Rekenmaster

Ik weet altijd hoeveel geld ik heb. En hoeveel geld ik kan uitgeven

Ik kan kiezen voor een baan die ik leuk vind

Ik wil lekker leven

Ik weet dat lekker leven niet altijd veel hoeft te kosten

Ik combineer dure dingen met goedkope dingen. Zo krijg ik mijn eigen stijl

Ik doe het rustig aan na een grote uitgave

Kracht: het kasboek van de Rekenmaster klopt altijd.

Tip: bereken ook eens hoe groot je buffer kan zijn met de BufferBerekenaar. Kijk op pagina 6.

Big spender

Ik wil niet kiezen, ik wil altijd alles!

Ik wil er goed uitzien. En ik vind mooie spullen belangrijk Voor mij is alleen het beste goed genoeg Ik wil graag aan mijn omgeving laten zien wat ik allemaal heb

Ik geniet echt van winkelen

Ik wil een baan met een goed inkomen. Werk hoeft niet leuk te zijn, als het maar goed verdient

Geld-chaoot

Als ik geld heb, ben ik het zo weer kwijt

Als ik geld kwijt ben, weet ik vaak niet meer wat ik ervoor gekocht heb

Ik vind geld en mooie spullen niet zo belangrijk

Ik trakteer graag. En ik geef graag geld uit aan dingen waar ik blij van word

Ik koop graag dingen voor mezelf en cadeautjes voor anderen. Ik vergeet makkelijk dat ik ook nog geld voor andere dingen nodig heb

Ik mis vaak overzicht over mijn geldzaken

Kracht: de Big spender is een harde werker. Je bent een doorzetter. Je geeft de moed niet snel op.

Tip: probeer wat meer te sparen. Kijk op pagina 6.

Kracht: de Geld-chaoot maakt zich weinig zorgen. Dat kan mensen met geldstress helpen ontspannen.

Tip: je administratie op orde krijgen? Sla dan snel om naar pagina 5.

Lees snel verder!

Nu weet je beter hoe je met geld omgaat. En welke kracht bij je geldtype hoort. Lees snel verder voor meer tips om slim met geld om te gaan!

Lig jij wakker van geld?

Kom je elke maand maar nét rond? En lig je daar ’s nachts wel eens wakker van?

Dan kan dat veel stress geven.

Herken je dit?

Dan heb je misschien last van geldstress:

Je komt vaak geld te kort. En je betaalt rekeningen niet op tijd.

Je hebt geen geld meer voor dingen die echt nodig zijn.

Je kan alleen nog maar aan je geldzaken denken. Je vergeet andere dingen.

Je bent alleen bezig met wat je nú moet betalen. De rest zie je later wel.

Je vergeet meer dingen dan eerst.

Door geldstress kun je je niet goed concentreren op bijvoorbeeld je werk. Ook is het lastig om plannen te maken voor later. In deze Geldkrant vind je tips voor meer grip op geld. Ook lees je waar je hulp kunt vinden als je er zelf niet uitkomt.

Betaal je zorgpremie op tijd

Elke maand betaal je een vast bedrag voor je zorgverzekering. Dat vaste bedrag heet een zorgpremie. Het is belangrijk dat je de zorgpremie elke maand op tijd betaalt. Want als je je zorgpremie 6 maanden of langer niet betaalt, dan krijg je een boete.

Het Centraal Administratiekantoor (CAK) krijgt dan een melding dat je wanbetaler bent. Zij geven je een boete van € 35 per maand. Dat is een hoop geld! Maar dat is het niet alleen. Je hebt dan geen recht meer op aanvullende verzekeringen. Dan krijg je bijvoorbeeld geen vergoeding meer voor fysiotherapie. En de schuld die je bij de zorgverzekeraar hebt, moet je ook nog steeds betalen.

Kijk of je recht hebt op zorgtoeslag Je hebt misschien recht op zorgtoeslag. Dan krijg je elke 20ste van de maand een bedrag op je rekening. Het bedrag kan dit jaar wel oplopen tot € 154 per maand. Daarmee wordt het betalen van je zorgpremie een stuk makkelijker. Kijk op www.toeslagen.nl of je recht hebt op zorgtoeslag.

Lukt het niet? Misschien wil iemand uit je omgeving je helpen. En vraag anders je leidinggevende of Team Financieel Fit om hulp. Het e-mailadres vind je op de voorpagina van deze Geldkrant.

Hoe geldfit ben jij?

Doe de test!

Wil je in 2 minuten zien hoe fit je bent als het om geld gaat? Dat kan met de Geldfit-test op www.geldfit.nl.

Na het invullen van wat vragen krijg je een persoonlijk advies. Ook krijg je te zien welke organisaties en regelingen bij jou in de buurt je verder kunnen helpen. Lukt het niet om de Geldfittest in te vullen? Vraag dan een familielid, vriend(in) of je leidinggevende om hulp.

Chat of bel gratis met Geldfit

Wil je liever hulp van Geldfit? Dan kun je ook chatten op de website. Of bel naar het gratis telefoonnummer 0800 - 8115. Je blijft anoniem. Geldfit heeft al 1,5 miljoen mensen geholpen, zoals Johan:

Hoe werkt een zorgverzekering eigenlijk?

- Zayn

Een zorgverzekering is een verplichte verzekering voor iedereen vanaf 18 jaar. Moet je naar de huisarts? Heb je medicijnen nodig? Of kom je in het ziekenhuis terecht? Dan ben je verzekerd tegen de hoge kosten daarvan. Hier betaal je een zorgpremie voor: een vast bedrag per maand.

Als je zorg verbruikt, betaal je per jaar € 385 zelf. Dat is het eigen risico. Zijn alle rekeningen hoger dan € 385? Dan betaalt de verzekering de rest. Als je 1 jaar lang geen zorg nodig hebt,

Dankzij het sociaal wijkteam heb ik weer overzicht.

- Johan

betaal je dus alleen je zorgpremie en niet je eigen risico.

Kies wat bij jou past Een zorgverzekering is er in allerlei soorten en maten. De - verplichte - basisverzekering is voor iedereen hetzelfde. Maar je kunt je ook aanvullend verzekeren. Zoals met een tandartsverzekering of extra fysiotherapie. Het is belangrijk dat je een zorgverzekering kiest die bij jou past. In december kun je een andere zorgverzekering afsluiten voor het nieuwe jaar.

Check, Plan, Spaar, Bewaar

Weet je waar je geld blijft? Word je weleens overvallen door een rekening? En kun je al je belangrijke papieren makkelijk terugvinden? Kortom: heb je grip op je geld, of ben je het overzicht vaak kwijt? De 4 vuistregels van het Nibud helpen je.

4 vuistregels: Check, Plan, Spaar en Bewaar

• Check elke week je saldo en uitgaven

• Plan 1 keer per jaar je inkomsten en uitgaven

• Spaar elke maand 10 procent van je inkomen

• Bewaar je belangrijke documenten goed.

De vuistregel Check

Houd bij wat je uitgeeft. En check (controleer) minstens 1 keer in de week hoeveel geld er op je bankrekening staat: je saldo. Controleer ook of je alle toeslagen hebt aangevraagd. Zoals je hieronder kunt lezen.

Check

Dit geld is er voor jou

Laat het niet liggen ...

Weet je dat je misschien allerlei toeslagen kunt krijgen als je bij DZB werkt? Dat hangt onder andere af van je inkomen en of je kinderen hebt. Je kunt geld krijgen vanuit de overheid, of vanuit de gemeente waar je woont.

De landelijke toeslagen zijn bijvoorbeeld:

• huurtoeslag

• zorgtoeslag

• kindgebonden budget

• kinderopvangtoeslag

Als je kinderen hebt, krijg je elk kwartaal kinderbijslag. Dit krijg je automatisch. Je hoeft er niets voor te doen.

Meer weten?

Wil je meer weten over deze toeslagen? Of wil je een toeslag aanvragen? Ga dan naar www.toeslagen.nl. Als je wilt weten of je recht hebt op toeslagen, kun je dit binnen een paar minuten controleren via www.berekenuwrecht.nl. Of vraag om hulp van iemand anders. Kijk op pagina 7.

En misschien heb je ook recht op: 1. De energietoeslag

2. Bijzondere bijstand en minimaregelingen

3. Stichting Leergeld

1.

Door de hoge energieprijzen hebben we bijna allemaal een hoge energierekening. Mensen met een laag inkomen kunnen daarom energietoeslag krijgen. Misschien heb je die in 2022 al ontvangen van de gemeente. Ook in 2023 kun je er - opnieuw - recht op hebben. In de loop van het jaar wordt hier meer over bekend. Kijk dus regelmatig op de website van de gemeente, bijvoorbeeld door te zoeken op ‘Energietoeslag 2023’.

Misschien heb je ook recht op Bijzondere bijstand of andere minimaregelingen. Heb je echt iets nodig en kun je het zelf niet betalen? Bijvoorbeeld kosten voor bewindvoering? Of reiskosten die echt nodig zijn? Dan kun je Bijzondere bijstand aanvragen. Ook kun je de Individuele inkomenstoeslag krijgen. Dat is een jaarlijkse toeslag als aanvulling op je inkomen.

Heb je kinderen tussen de 4 en 18 jaar?

Stichting Leergeld helpt bij het betalen van de kosten voor onderwijs, sport, cultuur en welzijn. Bijvoorbeeld de kosten van de contributie, een fiets of een computer.

Kijk op www.leergeld.nl/leiden welke hulp je kunt krijgen.

Alle regelingen van de gemeente

Er zijn nog meer regelingen vanuit de gemeente. Zoals een energiecoach, die je helpt minder energie te verbruiken. Of een goedkopere zorgverzekering. Wil je een handig overzicht? Scan dan de QR-code hiernaast met je mobiele telefoon. Daar zie je meteen of je recht hebt op de regelingen. Ook zie je hoe je ze aanvraagt en om hoeveel geld het gaat.

Weet je waar je geld blijft?

WAT?! Heb ik nog maar zó weinig geld? En het duurt nog een week voordat ik weer loon krijg ... Herken je dat? Het overkomt iedereen wel eens.

Het is slim om je inkomsten en uitgaven op te schrijven. Zo krijg je inzicht. Je kunt bijvoorbeeld een overzicht van een maand maken. Zo’n overzicht noem je een maandbegroting. Hieronder vind je een voorbeeld dat je kunt invullen. Doe het met potlood, dan kun je later nog dingen veranderen.

Rijke en arme maanden

Er zijn zogenaamde ‘rijke’ en ‘arme’ maanden. In de ‘rijke’ maanden krijg je meer geld dan normaal. Dat zijn bijvoorbeeld de maanden waarin je vakantiegeld of kinderbijslag ontvangt. ‘Arme’ maanden zijn maanden waarin je niets overhoudt. Of misschien zelfs geld tekortkomt. Zoals de dure decembermaand. Kijk daarom bij het maken van je maandbegroting ook naar de ‘rijke’ en ‘arme’ maanden.

Tip: houd je in een rijke maand geld over? Zet dit opzij op een spaarrekening. Zo bouw je in rijkere maanden een buffer op. Hiermee kun je de armere maanden opvangen. Zie ook pagina 6.

Inzicht in je inkomsten en uitgaven

Spaar

Zet geld apart (als dat lukt)

Raak je meteen in paniek als je onverwachte kosten hebt? Door een kapotte wasmachine of een hoge tandartsrekening bijvoorbeeld? Of heb je voor dit soort onverwachte kosten een spaarpotje opgebouwd? Zo’n potje heet ook wel een buffer.

Een buffer

Een buffer helpt je bij het betalen van onverwachte kosten. Denk aan het vervangen van de wasmachine. Of het betalen van een hoge tandartsrekening. Om je te helpen met het opbouwen van een buffer, heeft het Nibud een website, www.bufferberekenaar.nl. Hierop kun je uitrekenen hoe hoog je buffer zou moeten zijn.

straatvraag

Waar spaar jij voor?

Jorn:

‘Ik heb net mijn rijbewijs gehaald. Dat heeft me veel geld gekost. Nu kan ik eindelijk gaan sparen voor een auto. Het spaarpotje in de bank-app heb ik vernoemd naar de auto die ik wil. Zo zie ik steeds waar ik voor spaar.’

Hoeveel geld kun je apart zetten?

Om je buffer op te bouwen en daarna op peil te houden, is het goed om 10 procent van je inkomsten opzij te zetten. Lukt dat niet? Zet dan apart wat je wel kunt missen. Als je dat elke maand automatisch doet, is het niet erg om (een deel van) je buffer te gebruiken om bijvoorbeeld een reparatie te betalen. Je vult het bedrag tenslotte elke maand weer aan.

Tip: kies een bedrag dat voor jou haalbaar is om te sparen. Misschien kun je ook nog op je uitgaven besparen.

Bewaar

In 4 stappen mijn administratie op orde!

Bewaar je je belangrijke documenten goed? En wat betekent goed bewaren eigenlijk? Gelukkig is dat makkelijker dan je denkt!

1. Bepaal of je belangrijke documenten online of in een map wilt bewaren.

2. Houd elke dag je post en e-mail in de gaten.

3. Plan elke week een moment om je administratie bij te houden en je rekeningen te betalen.

4. Als je een partner hebt: doe de administratie samen.

Tip: houd bij waar je belangrijke (digitale) documenten kunt vinden.

Linda:

‘Eigenlijk lukt het me nu niet om te sparen. Vaak maak ik aan het begin van de maand wel wat over naar mijn spaarrekening. Maar voor het eind van de maand zet ik het weer op mijn gewone rekening. De boodschappen zijn ook zo duur.’

Dit bewaar ik zeker goed!

Huurovereenkomst of hypotheekakte Jaaroverzichten

Pensioengegevens, loonstrookjes of uitkeringsgegevens, jaaropgaven Belastingpapieren (aangiftes, voorlopige en de nitieve aanslagen)

Verzekeringspolissen (zorgverzekering, aansprakelijkheidsverzekering, inboedelverzekering, WA-verzekering voor een motorrijtuig)

Testament, als je dat hebt Contracten van abonnementen (telefoon- en internetproviders, leningen)

Rekeningen

Garantiebewijzen

Steffie:

moeilijke dingen

op een makkelijke manier

In deze Geldkrant staan allerlei handige tips over geldzaken. Goed om te weten, want je hebt elke dag met geld te maken. We hopen dat je het leuk vindt om deze Geldkrant te lezen én dat het je helpt. Wat gaat er al goed? En is er iets wat je anders kunt doen?

Wil je liever filmpjes zien over geldzaken? Kijk dan op de website van Steffie. Steffie vertelt moeilijke dingen op een makkelijke manier. Er zijn filmpjes over de zorgverzekering, toeslagen, MijnOverheid en nog veel meer.

BuZz: iedereen heeft talent!

Bij stichting BuZz ontdekken mensen wat hun talenten zijn. En leren zij hoe ze die talenten kunnen gebruiken.

Je kunt er bijvoorbeeld van alles leren over de Nederlandse taal. En over het werken met een computer. Maar je kunt bij BuZz ook leren hoe je goed omgaat met geld. Of hoe je de administratie op orde houdt. Hoe oud of jong je ook bent: BuZz is er voor iedereen in Leiden. Er zijn locaties in de wijken Merenwijk, Leiden Noord, Binnenstad, Mors, Stevenshof, Roodenburg en Bos en Gasthuis.

BuZz biedt hulp op het gebied van:

Kijk op www.steffie.nl. Of scan de QR-code hiernaast met je telefoon!

Als je het niet meer redt

Hulp in de buurt

Heb je hulp nodig? Bijvoorbeeld omdat je de grip op je geld kwijt bent? Of omdat je de boodschappen niet meer kunt betalen? Blijf er niet mee zitten. Je bent niet de enige. Heel veel mensen hebben nu last van de hoge prijzen. En je staat er zeker niet alleen voor. Je kunt bijvoorbeeld geholpen worden door:

Gemeente Leiden

De gemeente Leiden heeft een speciaal team voor mensen met geldzorgen: Team Financieel Fit. Ze zijn er voor je.

Stuur een e-mail naar de mensen van Team Financieel Fit. Het mailadres is: financieelfit@leiden.nl

Je kunt ook bellen met de maatschappelijk werkers van de gemeente: Margriet Aartman, 071 - 581 85 53 (op dinsdag & donderdag)

Jarmo van der Velden, 071 - 581 86 50 (alle dagen, behalve vrijdagmiddag)

SchuldHulpMaatje

Als je problemen hebt met geld kun je ook terecht bij SchuldHulpMaatje. Loop bijvoorbeeld binnen bij een inloopspreekuur. Of meld je aan voor een traject. Je wordt dan gekoppeld aan een SchuldHulpMaatje. Dat is een soort buddy die jou gaat helpen. In de regio Leiden zijn al 110 maatjes actief. Meld je aan via de website van Voor Elkaar Leiden.

www.voorelkaarleiden.nl/schuldhulpmaatje

Humanitas

Contact met BuZz?

Bel dan naar 06 - 57 37 04 33. Of bezoek de website www.buzzleiden.nl. Je kunt ook de QR-code scannen met je telefoon om naar de website te gaan.

Stapelt de post zich op? En ben je het overzicht helemaal kwijt? Blijf er niet langer mee rondlopen. Neem contact op met Humanitas Thuisadministratie. Een vrijwilliger helpt je dan om je geldzaken op orde te brengen én te houden. Elke week gaan jullie samen aan de slag. Zo krijg je weer overzicht. En kun je zelf de weg vinden in je administratie.

www.humanitas.nl/afdeling/rijnland

ta.leiden@humanitas.nl

06 - 82 01 28 69

Besparen op energie? 5 tips!

1. Douchen

Je kunt beter douchen dan een bad nemen. In een gemiddeld bad kan 120 liter water. Dat kost 3 keer zoveel water en energie als een douche van 5 minuten.

2. Kieren dichten

Maak kieren rond ramen en buitendeuren dicht met zelfklevend tochtband. Of met tochtstrips. Dan blijft de warmte binnen en de kou buiten. En wist je dat er ook veel kou door de brievenbus kan komen? Dat voorkom je met een brievenbusborstel.

3. Eco-knop

Heeft je wasmachine een eco-knop of eco-stand? Gebruik die dan in plaats van het gewone programma. De was duurt langer, maar kost minder stroom. De eco-stand is 30 procent zuiniger dan het gewone wasprogramma op 40 of 60 graden.

4. Ledlampen

Laat het licht nooit aan als dat niet nodig is. Maak zoveel mogelijk gebruik van daglicht. En vervang alle gloeilampen en halogeen lampen door nieuwe ledverlichting. Ledlampen zijn tot wel 85 procent zuiniger dan andere lampen.

5. Opladen

Opladen? Laad apparaten niet langer op dan nodig. En haal de oplader altijd uit het stopcontact als je hem niet gebruikt. Dat is ook veiliger!

Zoek de verschillen

Tijd voor een spelletje! Hiernaast zie je 2 dezelfde afbeeldingen. Tenminste, zo lijkt het. We hebben namelijk 10 verschillen verstopt.

Kun je ze alle 10 vinden?

Wil je weten of je het goed hebt? Scan de QR-code met je telefoon om de antwoorden te zien.

Colofon

© Nibud, maart 2023

Deze krant is gemaakt door het Nibud in opdracht van DZB Leiden. Aan de teksten in deze krant kunnen geen rechten worden ontleend. Niets in deze uitgave mag je namaken zonder schriftelijke toestemming van het Nibud. Het gaat hierbij om druk, film, fotokopie of andere manieren. Vormgeving en opmaak: Verf en de Buuf, verfendebuuf.nl