Inkijkexemplaar Goed zorgen voor je geld by Nibud

DOCENTENBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S

BETALINGSPROBLEMEN

In deze module leren cursisten: > Wat betalingsproblemen zijn en wat de eventuele gevolgen kunnen zijn; > Hoe ze betalingsproblemen aanpakken (om problematische schulden te voorkomen); > Hoe zij een schuldenoverzicht kunnen maken; > Hun doelen en acties te formuleren; > Waar zij hulp kunnen krijgen; > Welke veranderingen relevant zijn om door te geven.

MOGELIJKE WERKVORMEN

Werkvorm Overzicht schulden maken Leerdoelen De cursisten leren: > W at betalingsproblemen zijn en de eventuele gevolgen daarvan > H oe ze betalingsproblemen aanpakken (om problematische schulden te voorkomen) Benodigde materialen PowerPointpresentatie Werkblad Betalingsproblemen - Casussen indelen op basis van verkeerslicht Tijdsduur (indicatie) 20 min

Werkvorm Video het belang van contact opnemen incassobureaus Leerdoelen De cursisten leren: > W at betalingsproblemen zijn en de eventuele gevolgen daarvan > H oe ze betalingsproblemen aanpakken (om problematische schulden te voorkomen) Benodigde materialen GGN Betalingsproces - YouTube of Jansen & Jansen - YouTube Tijdsduur (indicatie) 15 min (30 min met incassobrief)

1 DOCENTENBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

Werkvorm Video hoe werkt schuldhulpverlening Leerdoelen De cursisten leren: > W at schulden zijn en hoe en waar ze hulp kunnen krijgen > Wat ze kunnen verwachten van schuldhulpverlening Benodigde materialen Hoe werkt schuldhulpverlening - Steffie schuldhulpverlening Tijdsduur (indicatie) 15 min

Werkvorm Leerdoelen Benodigde materialen Tijdsduur (indicatie)

Casussen indelen op basis van verkeerslicht De cursisten leren hoe zij een schuldenoverzicht kunnen maken Werkvorm Overzicht schulden 20 min

Werkvorm Leerdoelen Benodigde materialen Tijdsduur (indicatie)

Doel-Actie De cursisten leren hun doelen en acties te formuleren. Meeneemblad Betalingsproblemen 10 min

Werkvorm Leerdoelen Benodigde materialen Tijdsduur (indicatie)

Sociale kaart De cursisten leren waar zij hulp kunnen krijgen. Werkblad Sociale kaart 5 min

Werkvorm Veranderingen Leerdoelen De cursisten leren welke veranderingen relevant zijn om door te geven. Benodigde materialen Werkblad Veranderingen Tijdsduur (indicatie) 5 min

Daarin wordt op een eenvoudige manier uitgelegd: > Wat schulden zijn en hoe en waar ze hulp kunnen krijgen > Wat ze kunnen verwachten van schuldhulpverlening Het zijn geen doorlopende video’s. Het zijn korte stukjes. Telkens moet je weer op verder klikken. Controleer na elke video of de cursisten het begrijpen. Bijvoorbeeld door middel van het stellen van de volgende controlevragen: > Wat heb je net gezien? > Wat heb je net gehoord? > Wie kan mij vertellen wat… betekent? Werkvorm - Video incassobureaus Verschillende incassobureaus laten video’s zien over wat er gebeurt als je een rekening niet betaalt. Zij benadrukken vooral: > Het belang van op tijd contact opnemen; en > Betalingsregelingen zijn mogelijk.

Werkvorm - Video hoe werkt schuldhulpverlening Steffie heeft een video gemaakt over schuldhulpverlening. Dit zijn afbeeldingen met gesproken tekst. > Hoe werkt schuldhulpverlening - Steffie schuldhulpverlening

2 DOCENTENBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

WERKVORMEN; EEN TOELICHTING

Twee voorbeelden: > De video van GGN. Dit is uitgebreide video en beschrijft het hele proces vanaf het moment dat je een rekening krijgt. > De video van Jansen & Jansen. Deze video is korter en start bij het moment dat je een brief van hen krijgt. Kies een van deze video’s, afhankelijk van het doel en het niveau van de groep. Zet de video tussentijds stop en stel vragen aan de cursisten om te zien of ze het hebben begrepen. Bijvoorbeeld: > Wat heb je net gezien? > Wat betekent ...?

Na de video kan je een aantal vervolgvragen stellen aan de cursisten: > Heb jij wel eens een rekening niet kunnen betalen? En wat heb je toen gedaan? > Heb je wel eens te maken gehad met een incassobureau? > Heb je wel eens contact opgenomen met een organisatie omdat je niet kon betalen? Wat was je ervaring daarmee? Als de cursisten meer willen weten over incassokosten In de Nibud Academie staat de werkvorm Incassobrief. Dat is een casus. Kelvin de Vries heeft een incassobrief gekregen. Hij heeft zijn sportabonnement twee maanden niet betaald. Op het werkblad staat de incassobrief. En er zijn vier vragen. Geef alle cursisten de casus met de vragen en laat hen in tweetallen de casus bespreken. Daarna worden de vragen in de groep behandeld. De goede antwoorden zijn hieronder weergegeven:

Fout 2: incassokosten te vroeg in rekening gebracht Pas nadat de betalingstermijn van de 14-dagenbrief is verstreken, 14 dagen na ontvangst van deze brief, mag Jij-Sport incassokosten in rekening gaan brengen. Fout 3: meer dan eenmaal incassokosten rekenen Jij-Sport berekent tweemaal incassokosten. Het bedrijf mag alleen incassokosten over twee of meer aparte ‘hoofdsommen’ rekenen, als het voor een eerdere hoofdsom al eerder een 14-dagenbrief heeft verstuurd. Jij-Sport heeft dit niet gedaan. Daarom mag Jij-Sport alleen over het totaal van de openstaande hoofdsommen incassokosten rekenen. Dit maakt een groot verschil. De optelsom van de hoofdsommen is € 74,40. Dat betekent dat Jij-Sport slechts € 40 incassokosten mag rekenen, in plaats van € 80.

Fout 1: betalingstermijn te kort In deze brief staat dat meneer de Vries binnen 7 dagen na dagtekening van de brief moet betalen. Dit is in strijd met de wet. Jij-Sport moet eerst een verplichte betalingsherinnering sturen: de 14-dagen brief. Deze brief moet aan bepaalde wettelijke eisen moet voldoen.

3 DOCENTENBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

1. Zoek de drie fouten in deze brief. Wettelijk mag Jij-Sport pas incassokosten in rekening brengen als: > Het bedrijf eerst een correcte 14-dagenbrief aan meneer de Vries heeft gestuurd, en > Meneer de Vries 15 dagen na ontvangst van die brief nog niet heeft betaald.

2. W at kan Kelvin de Vries nu doen? Hij kan Jij-Sport een email sturen waarin hij protesteert tegen de onwettige aanmaning en weigert de incassokosten te betalen. Als de hoofdsommen terecht zijn, kan hij die het beste zo snel mogelijk betalen. > Doet hij dit niet? En krijgt hij een correcte 14-dagenbrief van Jij-Sport? Dan moet hij die binnen 15 dagen betalen, anders zal hij ook € 40 incassokosten verschuldigd zijn > Kan hij niet betalen? Dan kan hij dit het beste aan Jij-Sport voorleggen en bespreken of een betalingsregeling mogelijk is. 3. J ij-Sport reageert op de email van Kelvin de Vries. Het bedrijf zegt dat De Vries 7 dagen extra krijgt om te betalen, zonder bijkomende kosten. Mag dit? Nee. Jij-Sport moet een correcte 14-dagenbrief sturen. De Vries heeft vanaf de dag na ontvangst nog 14 dagen tijd om te betalen, zonder incassokosten.

Schuld Persoonlijke lening bank Huur april Verzamelrekening webwinkel Totaal

Wat lost Daan af per maand? € 2 5 € 100 €0 € 125

Bedrag € 165 € 520 € 805 € 1490

Tijdens het bespreken van de uitwerking kan je prikkelende vragen stellen aan de cursisten: > Wat zou jij doen als je een rekening niet kan betalen? > Waar kan je terecht voor hulp bij betalingsproblemen? > Wat raden jullie Daan aan om te doen met zijn schulden? > Hoe zorgen jullie ervoor dat je iedere maand op tijd de rekeningen kan betalen? Idee: Als er cursisten zijn met betaalproblemen, dan krijgen zij een extra (huiswerk)opdracht: maak je eigen schuldenoverzicht. Laat die cursisten in kaart brengen waar ze een schuld hebben, het bedrag en sinds wanneer. Laat ze ook opschrijven wanneer ze dat kunnen afbetalen, welke afspraken er al zijn gemaakt en of deze afspraken haalbaar zijn. Vraag ook of de cursist hierbij hulp nodig heeft of al ontvangt. Bespreek samen tijdens het onderdeel sociale kaart waar de cursist terecht kan voor begeleiding.

Werkvorm - Overzicht schulden maken De cursisten gaan een schuldenoverzicht maken. De casus vertelt het verhaal van Daan en zijn betalingsproblemen. De cursisten krijgen de casus en een invulblad om een schuldenoverzicht te maken. Bespreek klassikaal de opdracht en vul het schuldenoverzicht in. Het goede antwoord staat hieronder weergegeven:

4 DOCENTENBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

4. Jij-Sport zegt al eerder een 14-dagenbrief aan De Vries te hebben gestuurd. De Vries heeft geen brief gezien. De Vries zou alsnog snel moeten betalen, inclusief de incassokosten. Klopt dit? Nee. Jij-Sport moet bewijzen dat de 14-dagenbrief is verstuurd. Als Jij-Sport: > De brief niet aangetekend heeft gestuurd, en > Niet op een andere manier kan aantonen dat De Vries de brief heeft ontvangen, dan zal het bedrijf opnieuw een 14-dagenbrief moeten sturen.

Let op: vergeet bij deze huiswerkopdracht niet de volgende bijeenkomst terug te komen op dit onderdeel. Werkvorm - Casussen indelen op basis van verkeerslicht Binnen deze werkvorm gaan cursisten aan de slag met het indelen van casussen op basis van een verkeerslicht. Er zijn vijf kleine casussen waarin verschillende gradaties van betalingsproblemen zijn beschreven. Voor de trainer staat de casussen hieronder beschreven met de goede antwoorden. Voor cursisten is in de Nibud Academie een apart werkblad te downloaden, genaamd Werkvorm casussen indelen op basis van verkeerslicht. Bespreek klassikaal de casussen en bepaal bij welke categorie van het verkeerslicht de casus hoort. Op het werkblad kunnen zij de goede antwoorden invullen. De casussen staan ook in de PowerPointpresentatie. Bespreek ook met cursisten waar zij terecht kunnen voor hulp in een soortgelijke situatie. Verkeerslicht financiële problematiek 1. Ik heb meer dan 1 niet betaalde rekening 2. Ik kan af en toe iets niet betalen

Casus 1 - Jesper Jesper woont sinds twee jaar in een woongroep. Een grote hobby van Jesper is gamen. Hij heeft van zijn spaargeld een nieuwe game gekocht. Dit geld had hij eigenlijk nodig om zijn zorgverzekering te betalen. Jesper betaalt de volgende maand zijn zorgverzekering dubbel. Meestal lukt het Jesper om zijn rekening op tijd te betalen, maar af en toe betaalt hij een maandje te laat. Goede antwoord voor de trainer: Jesper valt onder categorie 2 ‘ik kan af en toe iets niet betalen’. Jesper kan terecht op hulpsites of eventueel kortdurende ondersteuning krijgen zodat hij iedere maand zijn rekeningen op tijd kan betalen. Casus 2 - Kim Kim werkt als caissière bij de plaatselijke supermarkt. Ze heeft het erg naar haar zin op haar werk en verdient € 1.600 per maand. Kim doet haar best om alle vaste lasten op tijd te betalen,

Er zijn verschillende gradaties van financiële problematiek. Deze zijn onderverdeeld op basis van een verkeerslicht. >B ij categorie 1 raden wij aan om mensen (cursisten of de personen uit de casus) altijd door te verwijzen naar de gemeente. >B ij categorie 2 raden we aan om te verwijzen naar persoonlijke ondersteuning. Mensen met financiële problematiek uit categorie 2 verwijzen we door naar hulpsites, eventueel kortdurende ondersteuning. >E n mensen uit categorie 3 worden gewezen op hulpsites. We raden aan om de relevante organisaties en websites te bespreken tijdens deze werkvorm en kunnen in kaart gebracht worden bij het onderdeel sociale kaart. Als trainer is het dus belangrijk om inzicht te hebben in de sociale kaart van de betreffende gemeente.

5 DOCENTENBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

3. Ik heb geldzorgen, maar geen schulden

maar de huur lukt niet altijd. Kim heeft nu 3 keer de huur niet betaald waardoor ze een schuld heeft van € 2.000. Voor de rest heeft Kim geen schulden. Goede antwoord voor de trainer: Kim valt onder categorie 1 ‘ik heb meer dan 1 niet betaalde rekening’. Kim kan doorverwezen worden naar de gemeente (of maatschappelijke organisatie als de gemeente dit heeft uitbesteed). Casus 3 - Ahmed Ahmed heeft al maanden zijn post niet geopend. Hij weet dat hij veel rekeningen niet heeft betaald en durft zijn post niet meer te openen. De schulden van Ahmed worden steeds hoger en hij heeft geen geld om zijn schulden af te lossen. Goede antwoord voor de trainer: Ahmed valt onder categorie 1 ‘ik heb meer dan 1 niet betaalde rekening’. Ahmed kan doorverwezen worden naar de gemeente (of maatschappelijke organisatie als de gemeente dit heeft uitbesteed). Casus 4 - Sanne en Niek Sanne en Niek wonen sinds een jaar samen. Sanne vindt dit erg spannend. Ze moet nu samen met Niek de financiën regelen. Ze maakt zich veel zorgen of ze iedere maand wel rondkomen. Tot nu toe is het altijd gelukt om alles op tijd te betalen. Daar is Sanne erg blij mee. Toch maakt ze zich soms zorgen over de financiën. Wat als het niet lukt om alles op tijd te betalen?

Goede antwoord voor de trainer: Julia valt onder categorie 2 ‘ik kan af en toe iets niet betalen’. Julia kan doorverwezen worden naar een organisatie die persoonlijke ondersteuning biedt. Verdiep je als trainer in de sociale kaart wel organisaties relevant zijn voor de woonplaats van de cursisten. Idee: Als de groep cursisten vertrouwd zijn met elkaar en open durven te zijn, kunnen ze ook zichzelf indelen op basis van het verkeerslicht. Doel-Actie Op het meeneemblad voor de cursisten is er ruimte voor de deelnemer om op te schrijven welk doel ze willen bereiken bij dit specifieke onderwerp en welke acties ze gaan ondernemen om dit doel te bereiken. Ook kan er op het meeneemblad worden opgeschreven bij wie ze eventueel hulp kunnen krijgen.

Casus 5 - Julia Julia heeft een grote hobby: winkelen. Het liefst gaat ze de stad in om leuke kleding en spullen voor haar appartementje te kopen. Julia heeft hier alleen niet altijd geld voor. Ze gebruikt dan de zorgtoeslag om de huur te betalen. Als de zorgverzekering wordt afgeschreven, heeft Julia hier eigenlijk geen geld voor. Ze gebruikt dan haar gereserveerde geld voor eten en drinken. Hierdoor heeft Julia aan het einde van de maand geen geld meer voor eten en drinken. Vaak pakt Julia dan uit een ander potje weer geld. Zo blijft Julia met geld schuiven en ze komt iedere maand geld tekort. Julia heeft sinds kort een lening aangevraagd, maar het geld daarvan heeft ze gebruikt om te winkelen en niet voor haar vaste lasten.

6 DOCENTENBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

Goede antwoord voor de trainer: Sanne en Niek vallen onder categorie 3 ‘ik heb geldzorgen, maar geen schulden’. Sanne en Niek kunnen gewezen worden op hulpsites over financiën. Onder het kopje inhoudelijke informatie van dit docentenblad staan een aantal voorbeelden.

Bespreek met de cursisten welke doelen ze willen stellen en hoe ze daarmee aan het werk willen gaan. Sociale kaart In de eerste bijeenkomst hebben de cursisten allemaal een blad gekregen met een lege sociale kaart. Het is de bedoeling dat zij dit blad elke bijeenkomst meenemen en aanvullen met de onderwerpen die op de bijeenkomst zijn besproken. Je kunt deze oefening na elke module doen. We adviseren echter om als afsluiting van de bijeenkomst de kaart in een keer voor alle behandelde onderwerpen in te vullen. Dan dient het ook gelijk als samenvatting van de bijeenkomst. Vraag de cursisten welke instanties hen zouden kunnen helpen als ze vragen hebben over dit onderwerp. Of wie uit hun persoonlijke kring hen zouden kunnen helpen. De cursisten kunnen het onderwerp bij de juiste instanties op hun eigen sociale kaart schrijven. Relevante veranderingen Cursisten kunnen het lastig vinden om te anticiperen op veranderende situaties. Terwijl dit vaak wel belangrijk is. Bijvoorbeeld minder inkomen of hogere uitgaven kunnen van invloed zijn op het betalen van de betalingsregeling. Deze wijzigingen moeten doorgegeven worden om de betalingsproblematiek niet te vergroten. We adviseren om net zoals de sociale kaart iedere bijeenkomst in één keer de mogelijke veranderingen in te vullen voor alle behandelde modules. Laat cursisten nadenken per module wat er mogelijk voor hen kan veranderen en wat ze dan moeten doen. Laat cursisten ook opschrijven waar ze terecht kunnen voor hulp als zij een veranderingen willen doorgeven of hierover twijfelen.

Zelf je schulden regelen Duizenden Nederlanders hebben beginnende schulden. Op dit punt kunnen ze vaak zelf nog aan een oplossing werken. Daarom heeft het Nibud samen met de NVVK Vereniging voor Schuldhulpverlening en Sociaal Bankieren de site zelfjeschuldenregelen.nl gemaakt om mensen hierbij te ondersteunen. En er zijn via Startpunt Geldzaken van het Nibud verschillende Geldplannen, waaronder het Geldplan ‘Kom uit de geldzorgen’. Door een scan in te vullen zien mensen of de site hen kan helpen. Soms gaat de problematiek te ver om met de website zelfjeschuldenregelen.nl of het Geldplan ‘Kom uit de geldzorgen’ op te lossen. Bijvoorbeeld als er grote schulden zijn, of specifieke schuldeisers. Bij het CJIB heb je niet dezelfde onderhandelingsruimte als bij een postorderbedrijf. De website is ook niet geschikt bij dreigende huisuitzetting, schulden op de zorgverzekering of dreigende afsluiting van energie. Dan moet er professionele hulp worden ingeschakeld. Een overzicht van de meest voorkomende schulden vind je op zelfjeschuldenregelen.nl/alles-over-schulden/welke-soorten-schulden-zijn-er.

Deze informatie kun je gebruiken als input voor je les.

7 DOCENTENBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

AANVULLENDE INFORMATIE

Als er een achterstand is op de zorgverzekering gelden er andere regels. Daarover lees je meer op zorgverzekeringslijn.nl. Schuldenoverzicht maken Het is belangrijk om overzicht te hebben, zeker als er meer schulden zijn en er een betalingsregeling moet worden getroffen. Want als er een betalingsregeling is en er komt nog een extra schuld naar boven, dan moet je vaak de eerder gemaakte betalingsafspraken aanpassen. Dit kost veel tijd en energie. En nog belangrijker: er is een risico dat schuldeisers niet akkoord gaan met een nieuwe afbetalingsregeling. Zorg dus eerst voor een volledig overzicht van de schulden. Een terugkerend thema rond de schuldenproblematiek is de informatievoorziening. Zo is het voor een burger moeilijk en tijdrovend om het totaaloverzicht van schulden inzichtelijk te krijgen. Dit resulteert in toenemende schulden en het ontbreken van duidelijke aanspreekpunten. Slechts een deel van de burgers met schulden zal (uiteindelijk) hulp zoeken bij de gemeentelijke schuldhulpverlening. Ook voor deze hulpverleners is het tijdrovend om een volledig overzicht van de schulden te krijgen van de hulpvragende burger en de betrokken (vertegenwoordigers van) schuldeisers. Ter illustratie: burgers in formele schuldhulpverleningstrajecten hebben gemiddeld 14 schuldeisers. Dit overzicht is wel van belang voor de aanpak van de schulden.

Direct zichtbare signalen > De brievenbus puilt uit > De post ligt overal in huis > De post is ongeopend > Er liggen brieven van deurwaarder of incassobureau > Het huis/de hulpvrager/het gezin oogt onverzorgd/verwaarloosd > Er is geen saldo bij pinnen > Een lege koelkast/voorraadkast of eenzijdig gevuld > Het is koud in huis (door afsluiting energie) > De kinderen gaan zonder ontbijt naar school > Afspraken worden niet nagekomen > Er is betalingsachterstand met de huur en/of energie

Herkennen van mogelijke signalen van financiële problemen Hieronder staat een aantal signalen die kunnen wijzen op financiële problematiek. Deze signalen zijn niet allemaal wetenschappelijk onderbouwd, maar zijn ook gebaseerd op de ervaringen van vrijwillige en professionele deskundigen. >P robeer altijd te signaleren of cursisten financiële problemen hebben. Onderstaande tips kunnen hierbij helpen.

8 DOCENTENBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

Vroegsignalering Vroegsignalering is het zo vroeg mogelijk herkennen van signalen die duiden op financiële problemen. In een vroeg stadium kunnen kleine interventies groot effect hebben.

9 DOCENTENBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

Minder zichtbare signalen > Doktersbezoek wordt uitgesteld > Vaker ziek dan gemiddeld > Langdurig arbeidsongeschikt/zonder werk > Ingrijpende gebeurtenis, zoals echtscheiding, overlijden van partner > Vermijdt hulp en contact > Slaapproblemen en concentratieproblemen > Niet meer naar verjaardagen gaan > Geld vragen aan/lenen van familie, vrienden > Incassobureaus en deurwaarders aan de deur > Mensen vinden het lastig om vooruit te kijken > Weinig digitale vaardigheden > Kinderen niet mee op schoolreisje

MEENEEMBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S

BETALINGSPROBLEMEN

IK HEB EEN DOEL

Ik wil ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ik ga daarom meteen beginnen met ------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Ik kan hulp vragen aan deze organisaties --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ik kan hulp vragen aan deze familieleden/vrienden/buren-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------

1 MEENEEMBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

ER VERANDERT IETS

Mogelijk verandert ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ik geef dit door aan ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

>H eb je je rekening niet op tijd betaald? Door te wachten wordt de rekening hoger. Kom zo snel mogelijk in actie. >W at kan je doen? > Neem contact op met de schuldeisers > Zoek iemand die je helpt >A ls je meer wil weten over hoe schuldhulpverlening werkt, bekijk dan de video Hoe werkt schuldhulpverlening - Steffie schuldhulpverlening.

TIPS

2 MEENEEMBLAD OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

WERKBLAD 1 OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S

BETALINGS-

PROBLEMEN

1. Ik heb meer dan 1 niet betaalde rekening 2. Ik kan af en toe iets niet betalen 3. Ik heb geldzorgen, maar geen schulden

CASUSSEN Casus 1 - Jesper Jesper woont sinds twee jaar in een woongroep. Een grote hobby van Jesper is gamen. Hij heeft van zijn spaargeld een nieuwe game gekocht. Dit geld had hij eigenlijk nodig om zijn zorgverzekering te betalen. Jesper betaalt de volgende maand zijn zorgverzekering dubbel. Meestal lukt het Jesper om zijn rekening op tijd te betalen, maar af en toe betaalt hij een maandje te laat.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Waar kan Jesper hulp krijgen? -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------

1 WERKBLAD 1 OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

Onder welke categorie valt Jesper?

Casus 2 - Kim Kim werkt als caissière bij de plaatselijke supermarkt. Ze heeft het erg naar haar zin op haar werk en verdient € 1.600 per maand. Kim doet haar best om alle vaste lasten op tijd te betalen, maar de huur lukt niet altijd. Kim heeft nu 3 keer de huur niet betaald waardoor ze een schuld heeft van € 2.000. Voor de rest heeft Kim geen schulden. Onder welke categorie valt Kim? ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Waar kan Kim hulp krijgen? ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Casus 3 - Ahmed Ahmed heeft al maanden zijn post niet geopend. Hij weet dat hij veel rekeningen niet heeft betaald en durft zijn post niet meer te openen. De schulden van Ahmed worden steeds hoger en hij heeft geen geld om zijn schulden af te lossen. Onder welke categorie valt Ahmed?

-------------------------------------------------------------------------------------------------Waar kan Ahmed hulp krijgen? -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------

2 WERKBLAD 1 OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN

--------------------------------------------------------------------------------------------------

Casus 4 - Sanne en Niek Sanne en Niek wonen sinds een jaar samen. Sanne vindt dit erg spannend. Ze moet nu samen met Niek de financiën regelen. Ze maakt zich veel zorgen of ze iedere maand wel rondkomen. Tot nu toe is het altijd gelukt om alles op tijd te betalen. Daar is Sanne erg blij mee. Toch maakt ze zich soms zorgen over de financiën. Wat als het niet lukt om alles op tijd te betalen? Onder welke categorie vallen Sanne en Niek? ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Waar kunnen Sanne en Niek hulp krijgen? -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Waar kan Julia hulp krijgen? -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Onder welke categorie valt Julia?

3 WERKBLAD 1 OMGAAN MET MOGELIJKE RISICO’S BETALINGSPROBLEMEN