NIBUD JAARVERSLAG 2013 BEHOEFTE AAN ZEKERHEID De Nederlander was in 2013 meer met zijn geld bezig dan ooit tevoren. Ruim 14.000 mensen benaderden dagelijks het Nibud met hun geldzorgen; op jaarbasis is dat meer dan 5,2 miljoen. Een verdubbeling vergeleken met twee jaar geleden. Het Nibud ziet dat consumenten onzeker en ongerust zijn over hun financiÍn en behoefte hebben aan onafhankelijke informatie. Het aantal loonbeslagen groeit, er komen nieuwe armen met nieuwe problemen, zzp’ers hebben het moeilijk en hypotheekproblemen groeien. Het Nibud helpt de consument en professional met kundig advies en handige tools. Wat heeft het Nibud in 2013 voor consumenten en professionals gedaan? Enkele hoogtepunten.
Grip op geld In 2013 zijn 40 procent meer vragen over schulden bij het Nibud binnengekomen dan in 2012. Veruit de meest gestelde vraag van consumenten is: waar kan ik hulp krijgen voor het oplossen van mijn schulden? Ook steeg het aantal vragen van consumenten die graag hulp willen bij het regelen van hun geldzaken. Het Nibud beantwoordde in 2013 meer dan 8.000 vragen per mail of telefoon, 10 procent meer dan in 2012. De website Zelfjeschuldenregelen.nl trok net als in 2012 zo’n 190.000 bezoekers. Het Nibud is blij dat zo veel mensen de weg naar het Nibud weten te vinden en actief met hun financiën aan de slag gaan. Daarnaast werd er evenals voorgaande jaren vaak informatie gezocht over financiële opvoeding en kosten van kinderen, uitgaven en budgettips, echtscheiding en (kinder)alimentatie, (bank)sparen en vermogen. 70 procent van de Nederlandse huishoudens - lage én hoge inkomens - bezuinigde het afgelopen jaar, zo blijkt uit het onderzoek ‘Nederland bezuinigt’. De helft van hen heeft het gevoel niet méér te kunnen bezuinigen dan ze nu al doen. 60 procent van de mensen die bezuinigen zit in de laatste fase van bezuinigen: ze kunnen bepaalde producten niet meer kopen.
Nieuwe boeken en tools voor consument Angst voor financiële problemen, onrust over de eigen financiële situatie en gebrek aan grip bij life events: consumenten willen graag van het Nibud weten hoe ze in deze situaties weer grip op hun geld moeten krijgen. Het Nibud biedt een helpende hand met het in januari verschenen boek Meer met je geld. Het boek leidt je van overzicht over je geldzaken naar inzicht, en het ondernemen van actie om je financiële doelen te bereiken. Door alle commotie rondom de dalende huizenprijzen en het beperken van de hypotheekrenteaftrek, realiseren veel hypotheekbezitters zich dat zij misschien iets met hun hypotheek zouden moeten. Daarom heeft het Nibud in 2013 samen met Hypsotech het boekje Mijn hypotheek, Hoe nu, hoe verder? ontwikkeld dat de hypotheekbezitter inzicht geeft in de financiële situatie rondom zijn eigen hypotheek en huis. In oktober lanceerde het online huishoudboekje AFAS Personal in samenwerking met het Nibud het onderdeel Straks: pensioen. Deze uitbreiding in AFAS Personal Plus laat goed zien in welke jaren na pensionering er genoeg inkomsten zijn voor toekomstige uitgaven en in welke jaren dat niet het geval is.
Jongeren belangrijke doelgroep Jongeren zijn een belangrijke doelgroep van het Nibud. Zo doet het instituut bijvoorbeeld elke twee jaar onderzoek naar de geldzaken van scholieren. Uit het Scholierenonderzoek 2012-2013 valt op dat ouders veel minder vaak betalen voor alles wat hun kinderen willen kopen. In 2013 betaalde 48 procent van de ouders alle kleding en schoenen voor hun kinderen, in 2011 was dat nog 61 procent. Ook betaalden ouders steeds minder aan het mobieltje van hun kinderen en kregen steeds meer scholieren kleedgeld. Het Nibud deed in 2013 nog een onderzoek naar scholieren, namelijk het onderzoek Scholieren, geld & de invloed van ouders. Daaruit blijkt dat middelbare scholieren vaker en meer met ouders over geld praten dan met vrienden en broers of zussen. Scholieren vinden hun ouders de belangrijkste leer- en informatiebron over geld. In het Nibud-kinderonderzoek 2013 dat het Nibud met hulp van ING uitvoerde, is
NIBUD JAARVERSLAG 2013: BEHOEFTE AAN ZEKERHEID
te lezen dat 70 procent van de kinderen op de basisschool zakgeld krijgt. Verrassend is dat zo’n 45 procent van alle vijfjarigen al zakgeld krijgt. Het Nibud adviseert rond zes jaar met zakgeld te beginnen en verwachtte niet dat zo veel ouders al aan hun vijfjarigen zakgeld geven. Verder is het instituut verbaasd over het hoge percentage tienjarigen dat nog geen zakgeld krijgt: 19 procent. Het Nibud vindt dat in principe ieder kind zakgeld nodig heeft. Daarmee leert het omgaan met geld.
in dialoog te gaan over de sociaal-emotionele kant van geld en je eigen verantwoordelijkheid hierin. MoneyWise wil jongeren op een taboedoorbrekende manier bewust maken van het belang van financiële kennis en inzicht geven in processen als de opeenstapeling van schulden, risico’s van kopen op afbetaling en groepsdruk. De leefwereld van jongeren is het belangrijkste uitgangspunt van het project.
Nieuwe mijlpaal Bereken uw recht
Elke drie jaar laat het Nibud onderzoek doen naar zijn bekendheid. Het Nibud blijft ook in 2013 de meest bekende organisatie op het gebied van financiële voorlichting voor consumenten. Negen van de tien consumenten kennen het Nibud en de helft zegt te weten wat het doet. Maar liefst 84 procent vindt het nuttig dat er organisaties bestaan die consumenten informatie en onafhankelijk advies geven over omgaan met geld. Het imago van het Nibud is in grote lijnen gelijk aan 2010: nuttig, betrouwbaar, eerlijk, onafhankelijk en objectief.
Nadat Jetta Klijnsma, staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, in 2010 de 100ste gemeente aansloot op Bereken uw recht is in 2013 een nieuwe mijlpaal bereikt. Goirle maakt vanaf 31 mei als eerste gemeente in Nederland gebruik van Bereken uw recht Plus: de website waarmee burgers hun geld niet laten liggen. De Plus maakt het mogelijk dat inwoners thuis hun aanvragen indienen voor gemeentelijke vergoedingen. Berekenuwrecht.nl trekt zo’n 120.000 bezoekers per jaar.
Aanpak geldproblemen werkvloer Het Nibud doet al sinds 2006 onderzoek naar schulden op de werkvloer en heeft sindsdien al diverse bedrijven bijgestaan in het oplossen van geldproblemen van werknemers. Hierdoor weet het instituut dat het voor bedrijven een zware belasting is die een specialistische aanpak vereist. Daarom is het Nibud in 2013 gestart met het aanbieden van speciale Nibudcoaches voor werkgevers. Ruim 40 bedrijven hebben in 2013 zo’n coach over de vloer gehad. Daarnaast zijn in samenwerking met ADP ruim 150 workshops ‘Financiële problemen op de werkvloer’ gegeven bij diverse bedrijven in het hele land. Speciaal voor medewerkers die te maken hebben met de afhandeling van loonbeslagen ontwikkelde het Nibud in samenwerking met GGN Academy de training ‘Loonbeslag in de praktijk’.
Scholenprogramma MoneyWise Op 16 oktober lanceerden het Nibud en Diversion het landelijke scholenprogramma MoneyWise. In dit speciale peer education programma voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs en mbo staan jonge rolmodellen zelf voor de klas om met scholieren
Imago-onderzoek 2013
Maatschappelijke impact Het Nibud is blij met de functie die het vervult in de Nederlandse maatschappij en wil graag ook de komende jaren tegemoet komen aan het beroep dat op zijn organisatie wordt gedaan. Het belang van het Nibud blijkt ook in tijden van crisis onverminderd groot. Niet alleen op het gebied van voorlichting en advies, maar ook in termen van geld. Hoeveel miljoenen euro’s levert het werk van het Nibud de maatschappij op? Neem het Persoonlijk Budgetadvies. Stel dat 2 procent van de gebruikers door het advies geen duur schuldhulpverleningstraject (van gemiddeld 3.500 euro) nodig heeft, dan zou dat de maatschappij al ruim 10 miljoen euro schelen! En dit sommetje is voor veel meer Nibud-diensten te maken. Ook uit het onderzoek Preventie: voorkomen is beter dan genezen dat de Hogescholen Utrecht en Amsterdam in 2013 in opdracht van het ministerie van SZW uitvoerden, blijkt dat de voorlichtingsmiddelen van het Nibud zoals de site Zelfjeschuldenregelen.nl en de cursus ‘Omgaan met Geld’ effectieve preventiemiddelen zijn om financiële problemen te voorkomen. Het Nibud heeft de ambitie op deze weg door te gaan, al dan niet in samenwerking met of via derden.
Balans Samengevatte balans per 31 december 2013 na bestemming exploitatiesaldo van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting te Utrecht. 31-12-2013 €
31-12-2012 €
57.522
86.015
Vlottende activa Voorraden Vorderingen Liquide middelen
32.016 368.627 1.205.922
9.949 507.278 1.126.284
TOTAAL ACTIVA
1.664.087
1.729.526
ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa
PASSIVA Eigen vermogen Bestemmingsreserve productontwikkeling Algemene reserve
Voorzieningen Kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA
95.000
95.000
941.843
842.129
1.036.843
937.129
-
5.676
627.244
786.721
1.664.087
1.729.526
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan: het bestuur van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting Bijgesloten samengevatte jaarrekening, bestaande uit de samengevatte balans per 31 december 2013 en de samengevatte staat van baten en lasten over 2013, is ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting per 31 december 2013. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 18 april 2014. Desbetreffende jaarrekening en deze samenvatting daarvan, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 18 april 2014.
jaarverslag Nibud 2013
De samengevatte jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het kennisnemen van de samengevatte jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting.
Exploitatierekening Samengevatte staat van baten en lasten over 2013 van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting te Utrecht. 2013 €
2012 €
Subsidies en projectbijdragen Directe kosten
2.839.291 558.316
2.754.043 565.895
Netto baten
2.280.975
2.188.148
Personeelskosten Afschrijvingen Overige bedrijfskosten
1.662.245 31.821 466.962
1.677.987 34.850 546.841
Som der bedrijfskosten
2.161.028
2.259.678
11.359
11.519
Saldo normale bedrijfsvoering
131.306
-60.011
Vennootschapsbelasting
-31.592
10.681
-
-
99.714
-49.330
99.714
-60.-60.000
99.714
-49.330
BATEN
Andere rentebaten en –lasten
Aandeel in resultaat van ondernemingen waarin wordt deelgenomen Exploitatiesaldo
BESTEMMING VAN HET EXPLOITATIESALDO Onttrekking aan bestemmingsreserve Toevoeging aan algemene reserve
10.670
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Oordeel
Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen.
Naar ons oordeel is de samengevatte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting per 31 december 2013 en in overeenstemming met de grondslagen.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte jaarrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810, ‘Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten’.
jaarverslag Nibud 2013
Utrecht, 25 april 2014 BDO Audit & Assurance B.V. namens deze, w.g. E.H.B. Schrijver RA
En enkele cijfers uit 2013 • 10.000 Nibud-agenda’s verkocht + 5.000 in licentie aan Cebud, centrum voor budgetadvies en onderzoek in Vlaanderen • elke maand de nieuwsbrief voor consumenten met 28.000 abonnees en voor professionals met ruim 5.500 abonnees uitgebracht • zo’n 150.000 mensen gebruikten het Persoonlijk Budgetadvies, dat in 2013 geheel is vernieuwd • 9 gemeenten hebben een minimaeffectrapportage (MER) door het Nibud laten uitvoeren, waarmee ze het minimabeleid in hun gemeente hebben getoetst en de koopkracht inzichtelijk hebben gemaakt • 7.500 gripproducten verkocht (zoals tabbladensets, kasboeken, Meer met je geld) • bijna 500 professionals volgden een opleiding of workshop bij het Nibud, een stijging ten opzichte van 2012 • ruim 180 jongerenwerkers en jeugdhulpverleners hebben via workshops leren werken met het educatieve materiaal Check je geld! • 3.500 producten specifiek voor professionals aangeschaft, zoals Budgethandboek, publicaties Geld en gedrag en Van adviseren naar motiveren, lesmaterialen, rekenprogramma’s, Prijzengids; om professionals te ondersteunen bij de financiële educatie van hun cliënten, werknemers, leerlingen en dergelijke • adviezen op maat gegeven aan professionals, zoals bijvoorbeeld bij het berekenen van hypotheek- en kredietnormen, bij het bepalen van minimabeleid door gemeenten of bij het inrichten van websites • 425.000 bezoeken aan de Scholierensite, een stijging van 20 procent ten opzichte van 2012.
NIBUD JAARVERSLAG 2013: BEHOEFTE AAN ZEKERHEID