Colofon Aan deze uitgave hebben meegewerkt: Irene Blanken Annemarie Koop Anne-Mart Kuipers Anna van der Schors
8ste druk, mei 2016 Š Nibud, Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting, Utrecht Deze uitgave is tot stand gekomen met medewerking van gemeente Meerssen. Tekstwerk: Paula van Gemen, tekstmodel.nl Vormgeving & opmaak: Initium Design, initiumnet.nl Drukwerk: New Energy, Vianen (UT) Dit boekje hebben we zeer zorgvuldig samengesteld. Toch kunnen er eventuele (druk)fouten of onvolledigheden in voorkomen. Hiervoor neemt het Nibud geen aansprakelijkheid. Niets uit deze uitgave mag je reproduceren zonder schriftelijke toestemming van het Nibud. Het gaat hierbij om druk, film, fotokopie of op andere manieren.
Inhoud Voorwoord wethouder Berry van Rijswijk Tips en voorzieningen in gemeente Meerssen 1. Inleiding
5
2. De zorgverzekering
8
Voorwoord 5. Wonen
38
Bij je ouders wonen Op jezelf gaan wonen Je kamer of huis inrichten Nieuwe uitgaven Kosten delen Samenwonen Een huis kopen
40 42 46 48 50 52 56
Berry van Rijswijk wethouder gemeente Meerssen
Van harte gefeliciteerd met je 18e verjaardag! Je bent eindelijk 18 jaar, gelukkig‌ je hebt Nix18 achter de rug! Er gaat een nieuwe wereld voor je open! Je mag nu meer en je kunt zelf meer regelen. Maar je bent vanaf nu ook zelf verantwoordelijk voor de (financiÍle) verplichtingen die je aangaat. Dit boekje helpt je om je weg te vinden in je nieuwe, volwassen leven.
6. Grip op je geld
58
14 16
Belangrijke documenten Waar blijft je geld? Een smartphone Betalingen regelen
60 62 64 66
3. Werken
18
7. Geld tekort
70
Rechten en plichten Loonstrookje Belasting betalen & terugvragen Zeker zijn van je inkomen
20 22 24 28
Leningen en schulden Keuzes maken Hulp nodig?
72 75 77
8. Bijdrage ouders
78
De gemeente heeft verschillende regelingen waar je gebruik van kunt maken, om je te helpen als het financieel tegenzit. Ook hebben we handige tips en interessante websites voor je. Al deze informatie hebben we voor jou gebundeld in dit boekje, want in Meerssen hoeft niemand aan de kant te staan!
4. Studeren
30 Geld van je ouders
79
Met vriendelijke groet,
Studiefinanciering Lenen tijdens je studie Lesgeld en collegegeld
32 34 37
Een eigen zorgverzekering Wel of geen aanvullende verzekering? Het eigen risico Zorgtoeslag
10 12
Nu je 18 jaar bent, kom je ook vaker in contact met gemeente Meerssen. Denk bijvoorbeeld aan het doorgeven van je verhuizing, als je op jezelf gaat wonen. Of het aanvragen van je rijbewijs, zodra je je examen hebt gehaald. Maar ook in tijden dat het niet mee zit, kun je terecht bij gemeente Meerssen. Als je nog studeert of aan het begin van je werkende loopbaan staat, kan het soms financieel niet meevallen om je hoofd boven water te houden. Er komt soms meer op je af, dan je verwacht had.
Berry van Rijswijk Wethouder Sociaal Domein
Lokale voorzieningen en tips Gemeente Meerssen Met al je vragen kun je terecht bij het Klant Contact Centrum (elke werkdag van 08.30-17.00 uur, donderdag tot 20.00 uur). Per e-mail: info@meerssen.nl Telefoon: 14 043 Vanuit het buitenland: +31 43 3661661 Bezoekadres: Markt 50, 6231 LS Meerssen Postadres: Postbus 90, 6230 AB Meerssen Zie ook: www.meerssen.nl
Gratis informatie en advies Juridisch Loket Gratis eerste hulp bij juridische vragen. Zie www.juridischloket.nl. Voor een persoonlijk advies bel je met deskundige juristen: 0900-8020 (€ 0,25 p/m) of kom je langs. Wanneer? Elke donderdag van 14.00 tot 16.00 uur Waar? Het Juridisch Loket Maastricht, Avenue Ceramique 2-6, 6221 KV Maastricht
Stichting Samen Onbeperkt en de WAO WIA groep Maastricht Heuvelland Spreekuur voor jong gehandicapten (Wajong) en mensen die op de wachtlijst stonden voor de WSW. Wanneer? Elke donderdag van 10.00 tot 12.30 uur Waar? Athos Eet, Maakt, Doet, Athoslaan 12 A, 6213 CD Maastricht Kredietbank Limburg De Kredietbank helpt je met het voor komen en verminderen van schulden, door spreekuren, cursussen, budgetbeheer en schuldsanering. Er is geen inkomensgrens. Zie www.kredietbanklimburg.nl. Wanneer? Elke dinsdag van 11.00 tot 12.00 uur (van 9.00 tot 11.00 uur op afspraak via het KCC) Waar? Gemeente Meerssen, Markt 50, 6231 LS Meerssen Klapperproject Bij het Klapperproject van Trajekt helpen vrijwilligers je financiële administratie op orde te brengen. Bel 043-7630050.
Regelingen bij geen of een laag inkomen Uitkering Participatiewet Deze uitkering is voor personen die niet genoeg inkomen of vermogen hebben om in hun levensonderhoud te voorzien en niet in aanmerking komen voor een andere uitkering. Met deze bijstandsuitkering kun je de periode overbruggen totdat je weer betaald werk vindt. De gemeente helpt bij het vinden van geschikt werk en zorgt voor de uitkering. Bijzondere bijstand Bijzondere bijstand is bedoeld voor nood zakelijke extra kosten die veroorzaakt worden door een bijzondere situatie. Afhankelijk van de hoogte van je inkomen en vermogen kun je eventueel deze kosten vergoed krijgen. Individuele inkomenstoeslag Ben je 21 jaar of ouder en heb je al langer dan 3 jaar een bijstandsuitkering of een ander inkomen op bijstandsniveau en heb je geprobeerd je inkomen te verbeteren? Dan kom je mogelijk in aanmerking voor deze toeslag. Individuele studietoeslag De individuele studietoeslag ondersteunt personen met een beperking in hun inkomen. Hiermee compenseert de gemeente studerende personen met een beperking die, in tegenstelling tot gezonde studenten, geen bijbaan (kunnen) hebben om hun studie te bekostigen. De toeslag is sterk afhankelijk van de persoonlijke situatie.
Participatieregeling Wil je meedoen aan een sociale, maatschappelijke of culturele activiteit? Dan helpt de Participatieregeling. De maximale vergoeding per jaar is € 150,00 per gezinslid (vanaf 4 jaar). Het gezinsinkomen mag niet hoger zijn dan 110% van de geldende bijstandsnorm. Tegemoetkoming premie ziektekostenverzekering Voor personen met een inkomen tot 110% van de geldende bijstandsnorm biedt de gemeente een tegemoetkoming voor de premie van de aanvullende zorgverzekering ad € 100,00 per persoon. Bovenstaande regelingen worden uitgevoerd door Sociale Zaken Maastricht Heuvelland. Zij beoordelen of je voldoet aan de voorwaarden en bepalen welke bewijsstukken je dient aan te leveren. Voor meer informatie, vragen of het maken van een afspraak: • op werkdagen tussen 08.30 uur en 17.00 uur, Randwycksingel 22 te Maastricht • op werkdagen tussen 08.30 uur en 17.00 uur op telefoonnummer 14 043 (spreek ‘Maastricht’ in bij de spraakcomputer) • www.socialezaken-mh.nl (indienen van aanvragen kan met DigiD) Voedsel- en kledingbank Vrijwilligersorganisatie De Ruggesteun verstrekt voedselpakketten, kleding, meubilair, fietsen of witgoed aan mensen uit Meerssen met een krappe beurs. Meer informatie via telefoonnummer 043-3643388.
Collectieve ziektekostenverzekering van VGZ Zuid-Limburgpakket Heb je een bijstandsuitkering of een inkomen tot 150% van de voor jou geldende bijstandsnorm? Dan kun je deelnemen aan de collectieve ziektekostenverzekering van VGZ Zuid-Limburg pakket. Voor meer informatie kun je terecht bij VGZ via telefoonnummer 0800-2500010 of op www.vgz.nl/zuidlimburg. Kwijtschelding gemeentelijke belastingen en waterschapsbelasting Je kunt mogelijk kwijtschelding aanvragen voor de gemeentelijke belastingen en waterschapsbelasting als je een inkomen tot 100% van de geldende bijstandsnorm hebt. De aanslag mag niet langer dan 3 maanden geleden betaald zijn. De aanvraagformulieren kun je vinden op www.bsgw.nl.
Handige sites www.werk.nl Op werk.nl kun je vacatures zoeken, solliciteren en een uitkering aanvragen. www.trajekt.nl Trajekt is dé welzijnsonderneming voor Maastricht en het Heuvelland. www.cjg043.nl Professionele hulp voor jongeren tussen 18 en 23 jaar en hun ouders bij diverse problemen rondom gezondheid en voeding, veiligheid, onderwijs, wonen, werken en geldzaken.
http://scholieren.nibud.nl Alles over geldzaken voor jongeren, bijvoorbeeld de spaartest en wat zijn populaire bijbaantjes en welke leveren het meeste op. https://berekenuwrecht.nibud.nl Deze site berekent voor je op welke toeslagen en subsidies je recht heb en hoeveel deze regelingen je opleveren. www.wijzeringeldzaken.nl Tips over geldzaken voor als je 18 wordt, o.a. een checklist wat je allemaal moet regelen als je 18 wordt. www.pasopjegeld.nl Pas op je geld biedt online ondersteuning voor mensen met vragen over hun budget. Je kunt via Pas op je geld inzicht krijgen hoe je er financieel voor staat en je krijgt advies hoe je op eigen kracht je financiële situatie kunt verbeteren. www.uitdemin.nl Gratis en anoniem chatten over problemen met geld.
1. Inleiding
www.edgie.nl Edgie.nl is een interactief jongerenplatform wat jongeren van 12 tot 25 jaar helpt meer uit hun geld te halen; met artikelen, tools, tips en video’s door, met en voor jongeren. www.sensoor.nl Dag en nacht een luisterend oor. Voor een vertrouwelijk gesprek kun je 24 uur per dag bellen met Sensoor Telehulpverlening Limburg, telefoon 045-5719999. Chathulp van 10.00 tot 22.00 uur. 5