Διογένη Κοσμόπουλου: Οργανική χημεία Β λυκείου – Ισομέρεια
ζελ. 21
3.Ισομέρεια. 3.1. Ισομέρεια (συντακτική και στερεοϊσομέρεια). Ιζομέρεια είναι ηο θαινόμενο όποσ δύο ή περιζζόηερες ενώζεις έτοσν ηον ίδιο μοριακό ηύπο αλλά διαθορεηικές θσζικές ή τημικές ιδιόηηηες. Δίλαη πξνθαλέο όηη νη ελώζεηο απηέο είλαη δηαθνξεηηθέο. Η ηζνκέξεηα δηαθξίλεηαη ζηελ ζσνηακηική ιζομέρεια όπνπ ε δηαθνξεηηθόηεηα ησλ ελώζεσλ νθείιεηαη ζηελ δηαθνξεηηθό ζσνηακηικό ηύπο (ζύληαμε ζην επίπεδν), θαη ηελ ζηερεοϊζομέρεια πνπ νη ελώζεηο έρνπλ ίδιο ζσνηακηικό ηύπο αιιά διαθορεηικό ζηερεοτημικό ηύπο (ζύληαμε ζηνλ ρώξν)1 . π.ρ. ζηελ απιή έλσζε δηρισξναηζέλην (C2H2Cl2) έρνπκε ηα ηζνκεξή: C2H2Cl2 δύο ζσληαθηηθά ηζοκερή
Cl H Cl C
C H
H
1,1-δητιωροαηζέληο
Cl
Cl
C
C
H
1,2-δητιωροαηζέληο
δελ έτεη
δύο ζηερεοϊζοκερή
ζηερεοϊζοκερή cis 1,2-δητιωροαηζέληο
trans 1,2-δητιωροαηζέληο
3.2. Περιπτώσεις συντακτικής ισομέρειας. Η ζσνηακηική ιζομέρεια δηαθξίλεηαη ζηελ ιζομέρεια ανθρακικής αλσζίδας, ιζομέρεια θέζης θαη ιζομέρεια ομόλογης ζειράς. i.
Η ιζομέρεια ανθρακικής αλσζίδας εκθαλίδεηαη ζηελ πεξίπησζε πνπ νη ελώζεηο διαθέροσν ζηην ανθρακική αλσζίδα π.ρ. ην βνπηάλην θαη ην κεζπινπξνπάλην. C4H10 CH3 CH3 CH2 CH2 CH3 βοσηάληο
CH3
CH
CH3
κεζσιοπροπάληο
To βνπηάλην έρεη κεγαιύηεξν ζεκείν βξαζκνύ από ην κεζπινπξνπάλην.
1
Η πεξίπησζε ηεο ζηεξεντζνκέξεηαο δελ αλαπηύζζεηαη πεξαηηέξσ ζηελ Β΄Λπθείνπ.
Διογένη Κοσμόπουλου: Οργανική χημεία Β λυκείου – Ισομέρεια
ii.
ζελ. 22
Σηελ ιζομέρεια θέζης έρνπκε ελώζεηο κε ίδηα αλζξαθηθή αιπζίδα αιιά διαθέροσν ζηην θέζη ενός πολλαπλού δεζμού ή μιας ομάδας π.ρ. ην 1-βνπηίλην θαη ην 2-βνπηίλην. C4H6 CH
C
CH2 CH3
CH3 C
1-βοσηίληο
C
CH3
2-βοσηίληο
To 1-βνπηίλην αληηδξά κε λάηξην ελώ ην 2-βνπηίλην όρη.
Άιιν παξάδεηγκα κε δηαθνξεηηθή ζέζε σο πξνο ηελ νκάδα είλαη ε 1-πξνπαλόιε θαη ε 2-πξνπαλόιε. C3H8Ο OH CH3 CH2 CH2 OH
CH3 CH CH3
1-προπαλόιε
2-προπαλόιε
H 1-πξνπαλόιε νμεηδώλεηαη ζε αιδεύδε ελώ ε 2-πξνπαλόιε ζε θεηόλε.
iii.
Ιζομέρεια ομόλογης ζειράς ραξαθηεξίδεη ελώζεηο με διαθορεηική λειηοσργική ομάδα. π.ρ. ε αηζαλόιε θαη ν δηκεζπιαηζέξαο C2H6Ο CH3 CH2 OH αηζαλόιε
CH3 O CH3 δηκεζσιαηζέρας
H αηζαλόιε αληηδξά κε λάηξην ελώ ν αηζέξαο όρη.
Οη ζπλεζέζηεξεο πεξηπηώζεηο νκόινγεο ζεηξάο είλαη ηα δεύγε:
Αλκίνια θαη αλκαδιένια κε ηύπν CνΗ2ν-2. Αλκοόλερ θαη αιθέπερ κε ηύπν CνΗ2ν+2Ο. Αλδεύδερ θαη κεηόνερ κε ηύπν CνΗ2νΟ. Οξέα θαη κεηόνερ κε ηύπν CνΗ2νΟ2.
κοπεζμένα με μία λειηοςπγική ομάδα.
Μία ηδηόκνξθε πεξίπηωζε ζπλαληάκε κεηαμύ ηωλ αηζέξωλ όπνπ ε νκάδα "ζπάεη" O ηελ αλζξαθηθή αιπζίδα θαη "κνηξάδεη" δηαθνξεηηθά ηνπο άλζξαθεο ζηα αιθύιηα π.ρ. C4H10Ο C3H7 O
CH3
προπσιοκεζσιαηζέρας
C2H5 O C2H5 δηαηζσιαηζέρας
Διογένη Κοσμόπουλου: Οργανική χημεία Β λυκείου – Ισομέρεια
ζελ. 23
Η πεξίπησζε απηή δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ιζομέρεια θέζης, γηαηί νη ελώζεηο δελ έρνπλ ίδηα αλζξαθηθή αιπζίδα.2 Από ηα είδε ηεο ζπληαθηηθήο ηζνκέξεηαο ζεκαληηθόηεξε, σο πξνο ηηο δηαθνξέο πνπ επηβάιεη ζηηο ελώζεηο, είλαη ε ιζομέρεια ομόλογης ζειράς θαη αθνινπζεί ε ιζομέρεια θέζης θαη ε ιζομέρεια ανθρακικής αλσζίδας.
3.3. Μεθοδολογία εύρεσης ισομερών. Εύρεση ισομερών αλκανίων. Η εύξεζε ησλ δπλαηόλ ηζνκεξώλ πνπ αληηζηνηρνύλ ζε έλα κνξηαθό ηύπν θνξεζκέλνπ πδξνγνλάλζξαθα (αιθάλην) είλαη ζηελ νπζία εύξεζε ησλ δπλαηώλ διαθορεηικών ανθρακικών αιπζίδσλ. Θα αλαιύζνπκε ηελ δηαδηθαζία απηή ρξεζηκνπνηώληαο ζαλ παξάδεηγκα αλζξαθηθή αιπζίδα κε επηά άηνκα άλζξαθα. i. Γξάθνπκε ηελ πξώηε αιπζίδα κε ζπλερόκελα ηα άηνκα άλζξαθα: (1) C
C
C
C C
C
C
ii. Αθαηξνύκε 1 άηνκν άλζξαθα από ηελ 1η αιπζίδα νπόηε ε θύξηα αιπζίδα έρεη 6C θαη ην ηνπνζεηνύκε ζε όιεο ηηο δπλαηέο ζέζεηο έηζη ώζηε λα πξνθύπηνπλ δηαθνξεηηθέο αλζξαθηθέο αιπζίδεο. Οη ζέζεης 3 θαη 4 είλαη ζσκκεηρηθές.
Οη ζέζεης 2 θαη 5 είλαη ζσκκεηρηθές.
1
2
3
4
5
6
(2) C
C
C
C
C
C
1
2
3
4
5
6
(3) C
C
C
C
C
C
C
C
iii. Αθαηξνύκε 2 άηνκα άλζξαθα από ηελ 1η αιπζίδα (θύξηα αιπζίδα κε 5C) θαη ηα ηνπνζεηνύκε κε όινπο ηνπο δπλαηνύο ηξόπνπο (ζαλ δύν κεζύιηα ή ζαλ έλα αηζύιην) ζε όιεο ηηο δπλαηέο ζέζεηο πξνζέρνληαο πάιη ώζηε λα πξνθύπηνπλ δηαθνξεηηθέο αλζξαθηθέο αιπζίδεο. C 1
(4) C
2
C
C
C 3
C
4
5
1
C
C
(6) C
3
C
C
(5) C
2
C C
4
C
5
C
C
1
3
4
5
C
C
C
1
2
(7) C C
3
C
2
(8) C C
C
C 1
C
C
2
4
5
C
C
3
4
5
C
C
C
Το αηζύιηο δελ ηοποζεηείηαη ζηολ 2C ή 4C γηαηί προθύπηεη θύρηα αισζίδα κε 6C.
C
iv. Σπλερίδνπκε παξόκνηα βγάδνληαο 3 άλζξαθα από ηελ 1η αιπζίδα (θύξηα αιπζίδα κε 4C). C Δελ κπορούκε λα ηοποζεηήζοσκε ηοσς άλζραθες ζτεκαηίδοληας αηζύιηο ή προπύιηο γηαηί ε θύρηα αισζίδα ζα έτεη περηζζόηερα από 4 άηοκα C.
1
(9) C
2
C
C 3
C
4
C
C
v. Σηακαηάκε ηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία όηαλ δηαπηζηώλνπκε όηη δελ είλαη δπλαηόλ λα πξνθύςνπλ λέεο αλζξαθηθέο αιπζίδεο. Γηαπηζηώλνπκε ην ζύλνιν ησλ δηαθνξεηηθώλ αιπζίδσλ πνπ ζηελ πξνθείκελε πεξίπησζε είλαη (9). Τα ηειηθά ηζνκεξή αιθάληα πξνθύπηνπλ κε ηελ ζπκπιήξσζε ησλ παξαπάλσ αλζξαθηθώλ αιπζίδσλ κε ηα άηνκα πδξνγόλνπ (Η). 2
Τελ πεξίπησζε απηή νλνκάζηεθε κεηακέξεηα θαη ηελ ζπλαληάκε επίζεο ζηνπο εζηέξεο θαη ηηο ακίλεο.
Διογένη Κοσμόπουλου: Οργανική χημεία Β λυκείου – Ισομέρεια
ζελ. 24
Εύρεση ισομερών άλλων ομολόγων σειρών , πλην αθέρων και εστέρων. Όηαλ ηα δεηνύκελα δπλαηά ζπληαθηηθά ηζνκεξή δελ είλαη αιθάληα, πξέπεη θαη’ αξρήλ λα βξνύκε από ηνλ γενικό μοριακό ηύπο ην είδνο ησλ λειηοσργικών ομάδων (πνιιαπιώλ δεζκώλ ή άιισλ νκάδσλ) πνπ κπνξεί λα έρεη ε έλσζε. Ιδιαίηερη ζημαζία έτει να διαπιζηώζοσμε αν σπάρτει ιζομέρεια ομόλογης ζειράς. Σηε ζπλέρεηα αθνύ βξνύκε όιεο ηηο δηαθνξεηηθέο αιπζίδεο άλζξαθα όπσο είδακε ζηελ πξνεγνύκελε παξάγξαθν ηοποθεηούμε ζε κάθε ανθρακική αλσζίδα ηις λειηοσργικές ομάδες ζε όλες ηης δσναηές θέζεις έηζη ώζηε λα πξνθύπηνπλ δηαθνξεηηθέο ελώζεηο. Σπκπιεξώλνπκε ηαπηόρξνλα κε άηνκα πδξνγόλνπ θαη αξηζκνύκε ηα ηειηθά ηζνκεξή. Προζοτή: Αλ ζέινπκε λα δηαπηζηώζνπκε ηελ ύπαξμε όκνησλ ελώζεσλ νλνκάδνπκε ηηο ελώζεηο εθαξκόδνληαο απζηεξά ηνπο θαλόλεο αξίζκεζεο ηεο αλζξαθηθήο αιπζίδαο, νπόηε νη όκνηεο ελώζεηο εκθαλίδνληαη κε ίδην όλνκα.
Παράδειγμα 1o: Να βξεζνύλ ηα ηζνκεξή ηεο έλσζεο κε ηύπν C5H10. βήμα 1ο : Βξίζθνπκε αλ ππάξρνπλ ιεηηνπξγηθέο νκάδεο: Η έλσζε έρεη γεληθό ηύπν CνH2ν άξα είλαη αλκένιο δειαδή έρεη έλα δ.δ. (
C
C
).
βήμα 2ο : Βξίζθνπκε ηηο δπλαηέο αλζξαθηθέο αιπζίδεο: C (I) C
C
C
C
C
(II) C
C C
C
(III) C
C
C
C C
ο
βήμα 3 : Τνπνζεηνύκε ηνλ δ.δ. ζε όιεο ηηο δπλαηέο ζέζεηο θάζε αλζξαθηθήο αιπζίδαο θαη ζπκπιεξώλνπκε ηα Η. Από ηελ (I) αιπζίδα: 1
(1) H2C
2
3
4
1
5
2
(2) H3C
CH CH2 CH2 CH3
3
CH CH
4
5
CH2 CH3
2-πεληέληο
1-πεληέληο
Από ηελ (II) αιπζίδα: 1
2
3
(3) H2C
C
CH2 CH3
4
1
2
3
4
(4) H3C
C
CH
CH3
CH3
CH3 2-κεζσιο-2-βοσηέληο
2-κεζσιο-1-βοσηέληο
4
(5) H3C
3
2
CH CH
1
CH2
CH3 3-κεζσιο-1-βοσηέληο
Από ηελ (III) αιπζίδα δελ έρνπκε ηζνκεξή. Άξα έρνπκε ζςνολικά 5 ζςνηακηικά ιζομεπή.
Παράδειγμα 2ο : Να βξεζνύλ ηα θνξεζκέλα ηζνκεξή ηεο έλσζεο κε ηύπν C5H10Ο. βήμα 1ο : Βξίζθνπκε αλ ππάξρνπλ ιεηηνπξγηθέο νκάδεο: Η έλσζε έρεη γεληθό ηύπν CνH2νΟ άξα είλαη αλδεύδη ή κεηόνη δειαδή έρεη νκάδα
CH
O ή
C C C O
Διογένη Κοσμόπουλου: Οργανική χημεία Β λυκείου – Ισομέρεια
ζελ. 25
βήμα 2ο : Βξίζθνπκε ηηο δπλαηέο αλζξαθηθέο αιπζίδεο: C (I) C
C
C
C
C
(II) C
C C
C
(III) C
C
C
C
C
βήμα 3ο : Τνπνζεηνύκε πξώηα ηελ αλδεϋδομάδα θαη ύζηεξα ηελ κεηονομάδα ζε όιεο ηηο δπλαηέο ζέζεηο θάζε αλζξαθηθήο αιπζίδαο θαη ζπκπιεξώλνπκε ηα πδξνγόλα. Ιζομεπήρ αλδεύδερ: 5
4
3
2
1
Από ηελ (I) αιπζίδα: (1) CH3 CH2 CH2 CH2 CH O πεληαλάιε Από ηελ (II) αιπζίδα: 1
(2) O CH
2
3
4
4
CH CH2 CH3
(3) H3C
CH3 2-κεζσιοβοσηαλάιε
3
2
1
CH CH2 CH
O
CH3 3-κεζσιοβοσηαλάιε
CH3
Από ηελ (IΙI) αιπζίδα:
(4) CH3 3
CH
C
O
1
2
δηκεζσιοπροπαλάιε
CH3
Ιζομεπήρ κεηόνερ: 5
4
3
2
Από ηελ (I) αιπζίδα: (1) CH3 CH2 CH2 C 2-πεληαλόλε 4
3
2
O
1
CH3
5
4
3
3-πεληαλόλε O
1
Από ηελ (II) αιπζίδα: (3) CH3 CH C CH3
2
1
(2) CH3 CH2 C CH2 CH3
κεζσιοβοσηαλόλε
CH3 O
Από ηελ (IΙI) αιπζίδα δελ έρνπκε ηζνκεξή. Άξα έρνπκε 3 αιδεύδεο θαη 3 θεηόλεο ζςνολικά 6 ζςνηακηικά ιζομεπή.
Διογένη Κοσμόπουλου: Οργανική χημεία Β λυκείου – Ισομέρεια
ζελ. 26
Εύρεση ισομερών αθέρων και εστέρων. Εύρεση ισομερών αθέρων. Η εύξεζε ησλ ηζνκεξώλ αηζέξσλ παξνπζηάδεη ηδηνκνξθία γηαηί ε αιπζίδα ηνπ άλζξαθα «ζπάεη» από ηελ νκάδα ηνπ αηζέξα. Σηελ νπζία ηα δεηνύκελα ηζνκεξή είλαη όινη νη δπλαηνί ζπλδπαζκνί ησλ δηαθνξεηηθώλ ηζνκεξώλ αιθπιίσλ πνπ όηαλ ελσζνύλ κε ηελ αηζεξνκάδα λα δίλνπλ ηνλ δεηνύκελν αηζέξα. Σαλ παξάδεηγκα ζα αλαδεηήζνπκε ηνπο ηζνκεξήο αηζέξεο κε ηύπν C5H12Ο 3. Σηνλ αηζέξα απηό έρνπκε ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο: 1ε πεξίπησζε: αιθύλιο O προπύλιο. ζςνολικά 5 C 2ε πεξίπησζε: μεθύλιο O βοσηύλιο. Σηε ζπλέρεηα ζα βξνύκε ηα ηζνκεξή πξνπύιηα θαη ηα ηζνκεξή βνπηύιηα θαη ύζηεξα ζα πάξνπκε όινπο ηνπ δπλαηνύο ζπλδπαζκνύο ησλ αιθπιίσλ. βήμα 1ο : Βξίζθνπκε ηα ηζνκεξή αιθύιηα. CH2 CH2 CH3
CH2 CH2 CH2 CH3 βοσηύιηo
προπύιηο
CH3 CH CH2 CH3 sec-βοσηύιηo H3C
CH2
CH3 CH CH3
CH3
ηζοπροπύιηο
CH
C
CH3
CH3
CH3
tert-βοσηύιηο
ηζοβοσηύιηο
βήμα 2ο : Βξίζθνπκε ηνπο δπλαηνύο ζπλδπαζκνύο ησλ αιθπιίσλ.
Ιζνκεξή ζηελ 1ε πεξίπηωζε: αιθύλιο
O
(1) H3C CH2 O CH2 CH2 CH3
(2) H3C CH2 O
αηζσιο προπσιαηζέρας
Ιζνκεξή ζηελ 2ε πεξίπηωζε: μεθύλιο
πποπύλιο. CH
CH3
CH3 αηζσιο ηζοπροπσιαηζέρας
O
βοςηύλιο. CH3
(3) H3C
O CH2 CH2 CH2 CH3
(4) H3C O
βοσησιοκεζσιαηζέρας
CH CH2 CH3
δεση (sec)βοσησιοκεζσιαηζέρας CH3
(5)
H3C O
CH2
CH
CH3
CH3 ηζοβοσησιοκεζσιαηζέρας
(6)
H3C
O
C
CH3
CH3 ηρηη(tert)-βοσησιοκεζσιαηζέρας
Σσνολικά έτοσμε 6 ιζομερής αιθέρες. 3
‘Όηαλ θαζνξίδεηαη ε νκόινγε ζεηξά δελ αλαδεηνύκε ηζνκεξή νκόινγεο ζεηξάο. Πξνζνρή όκσο ζηελ εθθώλεζε ηεο άζθεζεο. Η έθθξαζε «λα βξεζνύλ νη ηζνκεξήο αηζέξεο …» δελ είλαη ίδηα κε ηελ έθθξαζε «λα βξεζνύλ ηα ηζνκεξή ηνπ αηζέξα …» πνπ δελ απνθιείεη ηελ πεξίπησζε ησλ αιθννιώλ.
Διογένη Κοσμόπουλου: Οργανική χημεία Β λυκείου – Ισομέρεια
ζελ. 27
Εύρεση ισομερών εστέρων. Η πεξίπησζε αλαδήηεζεο ηζνκεξώλ εζηέξσλ έρεη αλάινγε κέζνδν κε εθείλε ησλ αηζέξσλ 4. Σαλ παξάδεηγκα ζα αλαδεηήζνπκε ηνπο ηζνκεξήο εζηέξεο κε ηύπν C4H8Ο2. Σηνλ εζηέξα απηό έρνπκε ηηο παξαθάησ πεξηπηώζεηο: 1ε πεξίπησζε: σδρογόνο COO προπύλιο. 2ε πεξίπησζε: μεθύλιο COO αιθύλιο. ζςνολικά 4 C 3ε πεξίπησζε: αιθύλιο COO μεθύλιο. Σηε ζπλέρεηα ζα βξνύκε ηα ηζνκεξή πξνπύιηα θαη ύζηεξα ζα πάξνπκε όινπο ηνπ δπλαηνύο ζπλδπαζκνύο ησλ αιθπιίσλ. . βήμα 1ο : Βξίζθνπκε ηα ηζνκεξή πξνπύιηα. CH3 CH2 CH2 CH3 προπύιηο
CH CH3 ηζοπροπύιηο
βήμα 2ο : Βξίζθνπκε ηνπο δπλαηνύο ζπλδπαζκνύο ησλ αιθπιίσλ.
Ιζνκεξή ζηελ 1ε πεξίπηωζε: H
COO
πποπύλιο. CH3
(1) H COO CH2 CH2 CH3 κεζαληθός προπσιεζηέρας
Ιζνκεξή ζηελ 2ε πεξίπηωζε:μεθύλιο
(2) H COO CH
CH3
κεζαληθός ηζοπροπσιεζηέρας COO
αιθύλιο.
(3) H3C COO CH2 CH3 αηζαληθός αηζσιεζηέρας
Ιζνκεξή ζηελ 3ε πεξίπηωζε: αιθύλιο COO
μεθύλιο.
(4) CH3 CH2 COO CH3 προπαληθός κεζσιεζηέρας
Σσνολικά έτοσμε 4 ιζομερής εζηέρες.
4
Αλάινγε κέζνδν έρνπλ θαη ηα ηζνκεξή ησλ δεπηεξνηαγώλ θαη ηξηηνηαγώλ ακηλώλ.
Διογένη Κοσμόπουλου: Οργανική χημεία Β λυκείου – Ισομέρεια
ζελ. 28
Ερωηήζεις – Αζκήζεις. 1. Δμεηάζηε αλ ηζρύεη ή όρη ε πξόηαζε: «Αλ δύν ρεκηθέο ελώζεηο είλαη ηζνκεξείο πξνο κία ηξίηε, ζα είλαη θαη κεηαμύ ηνπο ηζνκεξείο». 2. Γξάςηε ηνπο ζπληαθηηθνύο ηύπνπο δύν νξγαληθώλ ελώζεσλ πνπ εκθαλίδνπλ κε ηελ 1-βνπηαλόιε, ε κία ηζνκέξεηα ζέζεο θαη ε άιιε ηζνκέξεηα αιπζίδαο. 5. Πνηα αιθάληα κε ηε κηθξόηεξε κνξηαθή κάδα εκθαλίδνπλ ην θαηλόκελν ηεο ηζνκέξεηαο; 3. Οη ελώζεηο Δ1 θαη Δ2 κε κνξηαθνύο ηύπνπο C4H8 θαη C5H10 αληίζηνηρα: α. εκθαλίδνπλ ηζνκέξεηα νκόινγεο ζεηξάο β. εκθαλίδνπλ ηζνκέξεηα ζέζεο γ. εκθαλίδνπλ ζπληαθηηθή ηζνκέξεηα, αιιά δελ είλαη δπλαηό λα γλσξίδνπκε ην είδνο ηεο. δ. δελ εκθαλίδνπλ ηζνκέξεηα. 4. Η αηζαλόιε: α. είλαη ηζνκεξήο κε κία κόλν αιθνόιε β. δελ είλαη ηζνκεξήο κε θακία έλσζε γ. είλαη ηζνκεξήο κε ηνλ δηαηζπιαηζέξα δ. είλαη ηζνκεξήο κε θάπνηα άιιε έλσζε. 5. Σηεξεντζνκέξεηα νλνκάδνπκε ην θαηλόκελν θαηά ην νπνίν δύν ή πεξηζζόηεξεο ρεκηθέο ελώζεηο έρνπλ: α. ίδην κνξηαθό θαη δηαθνξεηηθό ζπληαθηηθό ηύπν β. ίδην ζηεξενρεκηθό, αιιά δηαθνξεηηθό ζπληαθηηθό ηύπν γ. ηνλ ίδην ζηεξενρεκηθό ηύπν δ. ίδην ζπληαθηηθό θαη δηαθνξεηηθό ζηεξενρεκηθό ηύπν. 6. Μηα ρεκηθή έλσζε Δ έρεη κνξηαθό ηύπν C6H12. Γελ είλαη ηζνκεξήο κε ηελ Δ ε έλσζε: α. 3,3-δηκεζπιν-1-βνπηέλην γ. 3,3-δηκεζπιν-1-πεληέλην β. 4-κεζπιν-1-πεληέλην δ. 3-κεζπιν-1-πεληέλην. 7. Πόζνη πδξνγνλάλζξαθεο ππάξρνπλ πνπ πεξηέρνπλ ζην κόξηό ηνπο δύν άηνκν άλζξαθα; α. δύν β. θαλέλαο γ. ηξεηο δ. έλαο 8. Τν πιήζνο ησλ άθπθισλ ζπληαθηηθώλ ηζνκεξώλ πνπ αληηζηνηρνύλ ζηνλ κνξηαθό ηύπν C 5H10 είλαη: α. επηά β. έμη γ. πέληε δ. ηξία 9. Τν 3-κεζπιν-1-πεληέλην είλαη ηζνκεξέο κε ην : α. 1-πεληέλην β. 3-κεζπιν-πεληάλην γ. 3-κεζπιν-1-πεληίλην δ. 3,3-δηκεζπιν-1-βνπηέλην 10. Οη ελώζεηο CH3-CH=CH-CH2-CH3 θαη CH C- CH2-CH2-CH3 α. εκθαλίδνπλ ηζνκέξεηα αιπζίδαο β. εκθαλίδνπλ ηζνκέξεηα ζέζεο γ. εκθαλίδνπλ ηζνκέξεηα αιπζίδαο θαη ηζνκέξεηα ζέζεο δ. δελ είλαη ηζνκεξείο. 11. Να γξαθνύλ θαη λα νλνκαζηνύλ ηα άθπθια ηζνκεξή κε ηύπν: α. C7H16 , β. C5H10 , γ.C6H10 . 12. Να γξαθνύλ θαη λα νλνκαζηνύλ ηα άθπθια ηζνκεξή κε ηύπν: α. C4H10O , β. C4H8O γ. C4H8O2 δ. C4H9Cl
ε. C4H8Cl.