Jaargang 1 - nummer 1 december 2013
EXPERT een gezamenlijke uitgave van de LinkedIn groep ‘Creëer je eigen werk’
Creëer je eigen kerst
1
Digitaal magazine, op initiatief van Willemijn Lau Met bijdragen van het team CreĂŤer je eigen werk: Willemijn Lau, loopbaanadviseur, e-coach www.lauloopbaanadvies.nl Josefien Harmsen, intuitieve personal coach www.coaching-kik.nl Marjo Heijkoop, administratief medewerker www.marjoheijkoop.wordpress.com www.johannalime.wordpress.com Carolien Lesger, administratief medewerker www.muziekkontakt2.wordpress.com
Nicolette van Heesch, projectondersteuner www.rodekonen.nl Vormgeving: Nicolette van Heesch 2
Inhoudsopgave Van de redactie 4
Mijn ideale kerst: Eric van Steeden 4
De Disney strategie 5 Mijn ideale kerst: Alex 10 Mijn ideale kerst: Stefanie Harmsen 10
Wat betekent Kerst voor mij? 11 Altijd Kerstmis! 12 Mijn ideale kerst: Klaske van der Weide, predikante te Kollum Mijn ideale kerst: Katinka de Boer 15
12
De ster van Bethlehem 16 Mijn ideale kerst: Sjoerd Buwalda
18
Vrede en alle goeds 19 Gezellige verplichtingen Mijn ideale kerst: Josefien Harmsen 22 Mijn ideale kerst: Elwin 22
20
Juichen 23
Mijn ideale kerst: Floris 23
3
Dit is het eerste nummer van het digitale tijdschrift Expert, het E-zine van de Linkedingroep “Creëer je eigen werk”. Het is meteen een extra feestelijk Kerstnummer geworden met als thema “Creëer je eigen Kerst”. We hebben een aantal mensen de volgende vraag gesteld: “Als je nu helemaal zelf je eigen Kerst in elkaar zou kunnen zetten, hoe zou deze ideale Kerst eruit zien voor jou?”
Dat creëren een wonderlijk proces is, blijkt uit dit boeiende experiment. Samen iets gaan maken, met mensen die je uitsluitend digitaal kent, en waarbij je uitsluitend digitaal communiceert, is niet gemakkelijk. Maar uiteindelijk heeft het ons veel plezier gegeven zoiets tot stand te brengen. Creëren gaat met vallen en opstaan, maar je doet het wel samen.
Hun antwoorden vind je in dit nummer, en het blijkt maar weer dat er niet één soort Kerst bestaat. Hierbij dank ik alle inzenders Al die verschillende verlangens! voor hun bijdrage. Want zonder deze inzet hadden we nu niet zo’n Met de Disneystrategie wordt sprankelend dubbeldik nummer! duidelijk hoe het creatieproces kan werken en zou je stapsgewijs jouw Ik wens jou, ook namens het eigen Kerst kunnen creëren. Of team, een heel fijn Kerstfeest toe wat anders natuurlijk. en een inspiratievol 2014. Willemijn Lau Mijn ideale kerst: “Het is een stukje planning met wie je van de familie op eerste of tweede kerstdag afspreekt. Het draait vooral om het samen zijn, dus gezelligheid. Niet om veel en luxe te eten tijdens het kerstdiner. Dat maakt het samenstellen van een diner ook een stuk eenvoudiger en je hebt niet het gevoel geleefd te worden tijdens de kerstdagen. Je zou kunnen zeggen het blijft ‘behapbaar’”. Eric van Steeden 4
Image credit: stillfx / 123RF Stockfoto
Van de redactie
De Disney strategie Wie kent Walt Disney niet? De Disneyfilms zijn een begrip in de filmindustrie. Velen van ons zullen de tekenfilms kennen van Mickey Mouse, Donald Duck, Sneeuwwitje, Bambi, Dombo, Pinokkio, De 101 Dalmatiërs, Peter Pan, Assepoester, Het Jungle Boek en zo zijn er nog vele andere films te noemen. Ook prachtige natuurfilms en bijvoorbeeld de film TRON die zich grotendeels in de computer afspeelt. Disney wist een succesvol zakenimperium op te bouwen met de hulp van creativiteit en zakelijke strategie. Hij was de bedenker van die prachtige werelden die wij ons herinneren uit de bioscoop, van tv of dvd. Wie heeft er geen traan gelaten toen het hertje Bambi zijn moeder verloor in de film en wie kon er niet hartelijk lachen om tovenaarsleerling Mickey Mouse die in Fantasia bezemstelen betovert en hen het schoonmaakwerk laat doen, terwijl hij in slaap valt en pas wakker wordt als het water hem aan zijn lippen staat? Disney had het vermogen om vernieuwend bezig te zijn: hij kon iets dat alleen in fantasie bestond omzetten in een realiteit die de werkelijkheid van anderen ook positief beïnvloedde. Daardoor werd hij het symbool van “the American dream.” De Walt Disney Company was hierdoor in staat om zoveel prachtige films te maken. Robert Dilts, NLP ontwikkelaar van het eerste uur, heeft de strategie van Disney gemodelleerd. Neurolinguistisch programmeren: Je kunt je dromen waarmaken, ideeën realiseren en problemen oplossen Met behulp van Neuro Linguïstisch Programmeren kun je de strategie van Walt Disney zelf ook gebruiken om een eigen persoonlijke vernieuwing tot stand te brengen. Je kunt je dromen waarmaken, ideeën realiseren en problemen oplossen. Deze strategie is zowel persoonlijk als in groepen te gebruiken. In een team is hij geschikt voor brainstormsessies en om meer creativiteit en vernieuwing in organisaties te brengen. Het belangrijkste uitgangspunt van Disney was om iets te bekijken vanuit verschillende perspectieven. Daarvoor had hij ook drie verschillende kamers waar hij met een groepje medewerkers in ging 5
zitten en dan van de ene kamer naar de ander ging, net zolang totdat hij zeker wist dat alle ideeën waren meegenomen in het eindoordeel. Wanneer hij een idee voor een film had, bedacht hij hoe die eruit moest zien, hoe de film te realiseren was en daarna ging hij kritisch kijken naar wat er nog kon verbeteren. Pas daarna werd de film gepresenteerd aan het publiek. De beoordeling vanuit de verschillende perspectieven zorgde voor een strategie waarmee de films kaskrakers werden. Wat hebben wij aan deze strategie? In de strategie worden de drie componenten creativiteit, realisme en evaluatie onderscheiden en uit elkaar gehaald, bij het ontwikkelen van plannen. Het is een strategie voor het verzinnen en uitwerken van ideeën en daarom leek mij deze strategie ook goed te gebruiken voor onze groep, voor de expert die zijn eigen werk wil creëren, online. Alle drie de componenten: creativiteit, realisme en kritiek, horen thuis in een proces waarbij nieuwe plannen worden ontwikkeld. In de praktijk lopen ze in onze gedachten nogal eens door elkaar. De creativiteit van de Dromer wordt dan de kop ingedrukt omdat de Criticus direct met een opmerking op de proppen komt over wat er aan het idee mankeert, of omdat de Realist met een tegenwerping komt dat zoiets nooit te realiseren is. En hoe moet je dan het plan doorzetten? Als je steeds innerlijk tegenwerking krijgt van andere delen in jezelf die zich met je Droom willen bemoeien? In andere gevallen krijgt de Criticus of de Realist niet de kans om zijn inbreng te hebben, want de Dromer luistert niet naar hen. Dan zal de Dromer pas in de praktijk over obstakels struikelen en dan is het al te laat. Dit struikelen moet worden voorkomen. Om een goed plan te kunnen maken heb je alle drie de functies nodig en ze dienen apart, zonder interruptie, hun inbreng te kunnen leveren. De ene functie is niet beter dan de andere, het gaat alleen steeds om een ander perspectief. De Criticus is er om te bekritiseren, de Dromer bedenkt de mooiste ideeën en de Realist kijkt of het ook uitvoerbaar is. Daarom heb je drie posities nodig en 6
ook nog een metapositie waarbij je het proces tussen de drie kunt beschouwen en overdenken. Voor elke positie kun je een stoel nemen, of zelfs een hele kamer. De drie posities zijn die van: 1. De Dromer: Deze heb je nodig om creatieve ideeën en doelen te genereren en te formuleren. Het is de positie waarin het brainstormen gebeurt, je kunt het zo gek niet bedenken, alles mag. Hier zul je meestal interne beelden bij zien. Het is de fase van Visualiseren. Vragen die hier bij passen: Wat wil ik? Wat is mijn doel? de DROMER genereert en formuleert nieuwe ideëen 2. De Realist: Deze heb je nodig om te bedenken hoe de ideeën in de praktijk verwezenlijkt kunnen worden. De realist is vooral bezig met bewegen en doen, met plannen waarbij actie nodig zal zijn. Het is de fase van het je voorstellen hoe je het in werkelijkheid gaat Doen. De vraag die hierbij past: Hoe ga ik het doen? 3. De Criticus: Deze heb je nodig om het plan van aanpak te beredeneren. Het is de innerlijke stem, je interne dialoog. De criticus heeft geen kritiek op de dromer of op de realist, bij bekritiseert het plan. De dromer mag dromen en de realist mag acties uitwerken, alle posities zijn even belangrijk voor het uiteindelijke plan. De criticus heeft vooral de taak om te bedenken waar er verbeteringen mogelijk zijn. Het is de fase van luisteren naar kritiek en over het plan Denken. Wat kan er mis gaan? de REALIST bedenkt hoe de ideëen in de praktijk uitgevoerd kunnen worden 4. De Meta-Positie: Dit is de plek vanwaar je alles van een afstand kunt beschouwen. De neutrale positie. Je kunt als toeschouwer van het proces beoordelen of je plan al ver genoeg gevorderd is of dat er misschien meer nodig is. Als er meer nodig is ga je weer naar de positie van de Dromer, dan de Realist en dan de Criticus. Je doet dit net zolang totdat je plan helemaal af is. Scenario: 1. Dromer: Kies een plaats waar je in kunt stappen als Dromer. (Je kunt erbij gaan staan of zitten: in een aparte kamer, op een plek op 7
de vloer die je markeert, of op een stoel). Hier ga je brainstormen, ideeën genereren, creëren: zonder enige beperking, je vraagt je dus niet af of iets haalbaar is of niet. Denk terug aan de goede ideeën die je hebt gehad en beleef de herinneringen zo intens mogelijk met al je zintuigen (zie, hoor, voel, ruik, proef) Neem het probleem of de doelstelling waaraan je wilt werken. Laat je geest vrij ronddwalen. Wat zou je doen als mislukking uitgesloten was? Stel je voor dat… 4: Meta-Positie: Kies deze vierde plek als je het nodig hebt om even afstand te nemen van je Dromer en op te schrijven welke ideeën in je opgekomen zijn. 2. Realist: Kies een tweede plek voor deze positie. De dromen zijn belangrijk en dienen onderzocht te worden, geschift, ze moeten in actie omgezet kunnen worden. Je wilt weten of je dromen vertaalbaar zijn naar de realiteit. Ga op deze plek je vermogen gebruiken dat je hebt om realistisch en constructief te plannen en te organiseren. Denk na over het plan waarover je hebt gedroomd. Je stelt jezelf de vraag: als deze droom te verwezenlijken is, stel dat dit haalbaar is, wat ga ik dan doen? Je kijkt nog niet naar mogelijke risico’s en beperkingen, je gaat er nog steeds vanuit dat het mogelijk is om de droom te verwezenlijken. Hoe krijg ik dit voor elkaar? 4: Meta-Positie: Als je het nodig hebt neem je weer afstand om op te schrijven welke acties de realist heeft aangedragen. 3. De Criticus: Kies een derde plek voor de Criticus. Herinner je een situatie waarin je op constructieve wijze een plan hebt bekritiseerd. Goede kritiek is constructief, identificeert wat nog ontbreekt en wat er nog meer nodig is. De intentie van de criticus is, om het plan te verbeteren. Ga op deze plaats je vermogen gebruiken om constructieve kritiek te leveren op het plan. de CRITICUS ziet wat er allemaal mis kan gaan De criticus kijkt vooral naar dat wat er mis kan gaan. Wat ontbreekt er? Wat zijn mogelijke problemen, risico’s en obstakels? Wat kan mij tegenhouden? Als het plan samenwerking met anderen inhoudt, hoe ziet die samenwerking er dan uit? Levert het voldoende op? Is het boeiend genoeg? Verdien je er genoeg mee? Breng orde aan in je 8
gedachten. Welke veranderingen zijn nodig in het plan? 4: Meta-Positie: Neem afstand om op te schrijven welke verbeterpunten je hebt gevonden en wat er nog aan je plan ontbreekt. De volgende ronde: Gebruik de Meta-Positie wanneer je het nodig hebt om even afstand te nemen van het proces, na elke stap. Dit is de plaats van de toeschouwer. goede kritiek is constructief, identificeert wat nog ontbreekt en wat nog meer nodig is 1. Wees de Dromer: Ga naar de eerste positie terug en laat je gedachten de vrije loop over de kwestie waar je mee bezig bent. Laat zoveel mogelijk ideeën opkomen. Brainstorm. Vraag je niet af of de ideeën haalbaar zijn. 2. Wees de Realist: Ga je ideeën ordenen, zeven, maak er een plan van. Sommige ideeën vallen af, sommige duiken hier op. Hoe kun je ze omzetten in een reeks acties die realistisch zijn? 3. Wees de Criticus: Evalueer het plan. Vraag je af wat er ontbreekt, over het hoofd is gezien. Wat is nodig? Bedenk hoe de mensen met wie je te maken hebt op het plan zullen reageren: kunnen ze ermee uit de voeten? Zijn alle voorwaarden aanwezig? Hoe voorkom je dat je struikelt als je je plannen in werking stelt? 4. Meta-Positie: Misschien heb je het nodig om de communicatie over en weer tussen je Dromer, Realist en Criticus even van een afstandje aan te zien en je aantekeningen erbij te halen. 1. Terug naar de Dromer: Je hebt nu een behoorlijk overwogen plan. Neem je plan nu mee naar deze positie en laat je dromer bekijken of, gezien de informatie die je al hebt, nog creatieve toevoegingen of veranderingen mogelijk zijn. Raadpleeg alle posities naar behoefte, net zolang totdat je helemaal tevreden bent. Marjo Heijkoop, Master Practitioner NLP www.marjoheijkoop.wordpress.com www.johannalime.wordpress.com 9
Mijn ideale kerst: “De gedachte achter Kerstmis is vaak uit het zicht. Wij eten die dagen overmatig en dat moet minder kunnen. Wij vieren gezamenlijk feest rond een thema. Dit jaar stamppot. Ieder maakt zijn eigen bijdrage in de vorm van een bijzonder gerecht. Hierdoor heb je veel keuze aan het buffet. Je kan andermans kunsten beoordelen en direct een aanknooppunt voor wéér een gesprek. Gezelligheid dus met mensen om je heen.” Alex
Mijn ideale kerst: “De voorpret is leuk: samen de kerstboom versieren, kaarten schrijven en lekkernijen voor de kerstbrunch inslaan. De brunch is inderdaad gezellig met een kerstmuziekje en verse broodjes. Daarna heb ik nog even tijd om de boel op te ruimen en met mijn dochtertje het oude brood naar de eendjes te brengen. Niet te lang, want het is bijna drie uur. Het beloofde voorlezen doen we vanavond wel. Ik poets slordig mijn tanden, spuit wat lak in mijn haar en loop met mijn jas en tas onder mijn arm de deur uit. Het is tijd voor een familiebezoek. Er wordt gekletst over leuke kleding, het avondeten, een of ander dieet en een nieuwe auto. Nergens hoor ik diepe, warme gesprekken om mij heen. De kinderen spelen leuk met elkaar, maar aan het eind van de middag begint er steeds vaker één te huilen. We moeten nu gaan eten, anders wordt het veel te laat voor de kleintjes. Vooruit nog een kopje koffie en dan toch echt naar huis. Eindelijk, daar begint mijn ideale kerst…” Stefanie Harmsen 10
Wat betekent Kerst voor mij? In eerste instantie denk ik aan de viering van de geboorte van het Licht. En dan denk ik eigenlijk eerst aan de ‘heidense’ variant, letterlijk de viering van een lichtpunt in donkere tijden. Dat je weet dat er altijd weer licht zal zijn. Maar omdat we geen feesten meer houden in de natuur, en ik opgevoed ben met de Christelijke traditie, kan ik natuurlijk niet om Jezus heen. En zo zie ik de geboorte van Christus als een prachtige metafoor van de geboorte van het Licht. Niet letterlijk het licht, de zon, maar Jezus, als zoon van God, belichaamt het goddelijke op aarde. En dat is het Licht in jezelf. Die onuitputtelijke bron, die energie geeft, liefde en plezier. Die bron, van waaruit we kunnen
creëren, onszelf kunnen laten zien. En dat is voor mij het Kerstfeest. Dat we vieren dat die Goddelijke Bron er altijd is, hoe duister het soms ook kan zijn. En hoe ziet dat feest eruit? In mijn voorstelling komen we inderdaad “allen tezamen” op een plek, buiten, in het donker. En daar ontsteken we een groot vuur. Dan is het tijd om elkaar verhalen te vertellen. Oeroude verhalen over het Duister en het Licht. En hoe het Licht overwint, natuurlijk. En ook het verhaal van de geboorte van Jezus horen we. Hoe Jezus wordt geboren in een stal en naar de wereld is gekomen om liefde te geven aan alle mensen. Tenslotte wensen we elkaar een heerlijk Kerstfeest en keren verlicht weer huiswaarts. Willemijn Lau www.lauloopbaanadvies.nl
11
Mijn ideale kerst: “Elk jaar opnieuw vergt het veel creativiteit om Kerst te vieren. Niet omdat het lastig is een boom te versieren of een goed diner in elkaar te zetten. Niet omdat het zo ingewikkeld te bepalen is wie zich waar bevinden zal met Kerst. Niet omdat de kledingkeuze zo ingewikkeld is.Niet omdat de muziek die klinken kan een probleem vormt. Nee, de essentie van Kerst is wat de hoofdbrekens kost. Hoe vier je op Kerstnacht, Kerstmorgen en 2e Kerstdag kerst, als je al die keren de inhoud van een kerkelijke bijeenkomst mag verzorgen? Drie keer op rij (of nog vaker als ik alle overige Kerstvieringen meetel) vieren dat Christus in de wereld kwam, is niet eenvoudig als het zowel herkenbaar als vernieuwend behoort te zijn, want herhalingen van zetten zit niemand op te wachten, ikzelf zeker niet. Mijn ideale Kerst? De vrijheid om slechts één keer Kerst te vieren, waarbij ik dan best bereid ben zelf degene te zijn die de ene Kerstdienst op Kerstavond vorm en inhoud geeft. Veel inspiratie gewenst aan allen die vorm en inhoud geven aan welke viering dan ook rondom Kerst.” Klaske van der Weide predikante te Kollum
Altijd Kerstmis! Vanaf ongeveer half november word ik altijd een beetje kriegelig. Het land begint zich op te maken voor de feestmaand december. Eerst komt Sinterklaas langs en daarna wordt het Kerstmis. Met daar tussenin ook nog eens mijn verjaardag. Voordat de Goedheiligman weer vertrokken is, liggen de winkels al vol met kerstmeuk. Meuk noem ik het, je leest het goed. Want ik heb 12
niet zoveel met Kerstmis. Of beter: ik heb helemaal niets met kerstmis. Ik vind het allemaal erg schijnheilig en kunstmatig gezellig. Zoals het hoort Kerstmis werd vroeger thuis gevierd ‘zoals dat hoorde’: er was een versierde kerstboom met een vroom kerststalletje, lekker eten en gezelligheid. En een wapenstilstand tussen mijn eeuwig kibbelende broer en mij. Gelovig waren we niet en ik ben ook niet met de bijbel in de hand
opgegroeid. De bijbelse betekenis best lastig vond om alleen te zijn. van Advent, kerstavond of zelfs die Vooral op die dagen. van Kerstmis zegt me niets. Liefdadigheid Natuurlijk vind ik het ook leuk om Het huis van mijn moeder was lekker te eten en het gezellig te lange tijd tijdens dit soort dagen hebben tijdens de feestdagen maar een veilig toevluchtsoord. Nadat ik ben niet goed in schijnheiligheid mijn vader overleden was, of gezellig zijn ‘omdat het zo verzamelde mijn mams altijd een hoort’. schare van al dan niet vrijwillig alleenstaande vrouwen om zich Zoals ik het wil heen om de feestdagen mee te Toen ik eenmaal op mezelf woonde vieren. Ik heb me altijd afgevraagd nam ik me voor om kerstmis of ze het zelf ook lastig vond te vieren zoals ík dat wilde en om alleen te zijn of dat het uit niet zoals het hoorde. Ik kan liefdadigheid was. Misschien was me nog vaag herinneren dat we het wel allebei. heel vroeger naar de Kerstmis gingen, maar echt helder is die Mijn mams had een groot huis herinnering niet. Ik ging nu in en met wat passen en meten kon geen geval ’s nachts in de vrieskou iedereen blijven slapen. Ik kende lopen kleumen om in een koude de meeste van deze vrouwen kerk te zitten bibberen. Die en het waren meestal gezellige warme worstenbroodjes na de dagen. Met een kerstboom, mis waren lekker, maar dat waren meerdere kerststalletjes, lekker ze de volgende dag ook nog wel. eten en gezelligheid. Totdat mijn moeder mij ten overstaan van haar hele gezelschap met een opmerking eens zó kwetste, dat ik diezelfde avond nog mijn spullen pakte en naar huis toog om de kerstdagen in mijn eentje verder te vieren. Geen liefdadigheid meer voor mij. Toch een kerstboom Het jaar daarop durfde ik het zowaar aan Kerstmis helemaal alleen te vieren. Ik haalde een Als alleenwonende was ik met stapel goede boeken en lekker Kerstmis vaak samen met vrienden eten in huis …. En ik had een of familie. Eerste Kerstdag hier, geweldige tijd! Met een ieniemienie en tweede Kerstdag ergens klein kerstboompje maar zonder anders. Met een kerstboom, een kerststal, kerstversiersels en kerststalletje, lekker eten en zonder plichtmatige gezelligheid. gezelligheid. Ik geef toe dat ik het Ik vond het heerlijk! Dat smaakte 13
naar meer! De volgende jaren maakte ik me dan ook minder druk om hoe ik mijn kerstdagen doorbracht. Ik wist immers dat ik het ook leuk kon hebben in mijn eentje!
versieren met kerststerren en – ballen. Het was goed bedoeld, maar het voelde alsof ik thuiskwam in een huis dat niet het mijne was. Hij kende mij kennelijk nog niet zo goed.
Van een kerstboom kon ik toch wat lastig afscheid nemen. Het ging me niet zozeer om de boom maar meer om het formaat ervan. Met een kat in huis was een kerstboom sowieso niet handig. Het werd een sport om elk jaar een kleinere kerstboom te bemachtigen. Mijn laatste boom in die tijd was gemaakt van een paar kunstig om een satéprikker geplakte theezakjes, in een kurk geprikt. Klein maar fijn. Voldoende voor mij in ieder geval.
Weer Kerst omdat het hoort Toen ik mijn huidige partner leerde kennen, waren twee jonge kinderen met een omgangsregeling en een schoonmoeder ‘part of the deal’. Mijn rustige feestdagen waren voorgoed voorbij want het laatste deel van december was altijd hele-maal volgepland.
Eenmaal kwam ik kort voor Kerstmis terug van een reis uit Nieuw Zeeland. Het was heel vreemd om daar in je korte broek in een voor Kerstmis versierde stad rond te lopen. Mijn nieuwe thuisgebleven toenmalige vriend dacht mij bij thuiskomst te verrassen door mijn huis te 14
Met kerstmis kwamen de kinderen voor een heel lang weekend, uitlopend naar oud en nieuw met mijn schoonmoeder. Het jaar erop was het omgekeerd. Het was in ieder geval altijd in mijn beleving een plichtmatige drukte mèt en vooral vóór anderen. Ook de kerstboom met ballen en lichtjes deed zijn herintrede, vooral omdat het anders voor onze logees toch wel kaal was. Voor mijzelf hoefde het nog steeds niet maar ik offerde me op ‘omdat het zo hoorde’. De eerste week van januari namen mijn partner en ik altijd vrij om het huis weer in originele
staat terug te brengen en bij te komen van de drukte. In die week ontwierpen en verstuurden we onze nieuwjaarskaart en brachten we ook een bezoekje aan mijn moeder, ter compensatie van onze afwezigheid in de week ervoor. Al met al ook een drukke week, maar dit deden we allemaal omdat wij dat zelf wilden. Altijd feest! Mijn schoonmoeder is inmiddels overleden en mijn eigen moeder wordt tijdens de feestdagen meestal uitgenodigd bij anderen. De kinderen zijn nu volwassen en oud genoeg om zelf te bedenken waar ze wanneer willen zijn. Niet alleen in de weekenden maar ook met Kerstmis en met oud en nieuw. En of ze überhaupt wel bij ons willen zijn in die periode. Wij houden geen rekening meer met ze.
Dit jaar duiken we met de honden onder in een huisje in Friesland. Geen kerstboom en geen kerststal voor ons. Maar we houden wel van lekker eten en gezelligheid. We zijn dan ook al druk bezig met het samenstellen van het Friese kerstdiner. Gezelligheid hoeft wat ons betreft niet uit een kerstboom en een kerststal te komen. Want dan zou het de rest van het jaar (dus) niet gezellig kunnen zijn? Wij geloven daar niet in. Evenmin geloven we in schijnheiligheid en kunstmatig gedoe ‘omdat het zo hoort’ met de feestdagen. Bij ons is het gewoon het hele jaar door oprecht gezellig en we eten het hele jaar door lekker. Eigenlijk is het dus bij ons altijd Kerstmis! Nicolette van Heesch www.rodekonen.nl
Mijn ideale kerst: - kerstavond: nachtmis, - 1ste kerstdag eten met mijn moeder, kinderen, kleinkinderen, broers, schoonzusters, neven en vriendinnen, - 2de kerstdag mensen uitnodigen die met de kerst alleen zijn Katinka de Boer
15
De ster van Bethlehem Creëren doe je samen
Volgens het traditionele verhaal van Christus geboorte, schitterde er lang geleden een bijzondere ster aan de hemel, precies boven de plek waar Hij geboren werd. Wijzen uit het Oosten en eenvoudige herders meer uit de buurt, werden aangetrokken om te komen kijken. De wijzen hadden er zelfs een hele studie van gemaakt en maakten een lange weg om deze plek te bereiken. Een ster die brandt van verlangen, een missie die gevoeld wordt. Een motivatie om op pad te gaan Een vergelijking trekkend met ons leven van nu, kunnen ook wij binnen in onszelf deze ster zien of voelen schitteren. Ergens een lichtje dat brandt van verlangen, een hart wat uit gaat naar verder, een missie die gevoeld wordt alsmede een zoeken naar een plek om je (levens)werk gecreëerd te krijgen. Een ster die ons motiveert om op Pad te gaan en ons tegelijkertijd de Weg wijst. Zoals er herders waren en wijzen, zijn er tussen ons mensen ook verschillen in werkwijze; sommigen gaan op hun gevoel en intuïtie af, anderen op wat hen verteld wordt, weer anderen gaan eerst onderzoeken of het doel juist is of stippelen een route uit. Wat allen gemeen hebben, is, dat ze ergens door iets van binnen of van buiten geraakt zijn, er is een wens tot het komen tot een doel (bewust of meer onbewust) en vervolgens creëert men al doende en/of denkende met vallen en opstaan de weg er naar toe. Met in de hoop, uiteindelijk, vroeg of laat, de plek te hebben gecreëerd of gevonden waar je met jezelf precies in past, er als het ware in valt, het valt op z’n plek. Zo ben ik zelf ook onderweg en juist in deze tijd zo vlak voor de Kerst en zo dicht bij die ster in het creëren van m’n eigen werk, kon ik niet goed meer verder en had moeite om mezelf nog overeind te houden, vooral figuurlijk en zelfs even letterlijk toen ik in een weekend ziek was. Hoe kon ik nu zo ‘vallen’ terwijl die ster daarboven aan de hemel schitterde? Ik had alles in huis voor mijn gevoel, het zicht op m’n Pad was helder, maar blijkbaar miste ik toch iets? Verder creëren lukte niet meer en ik vroeg me af hoe dat kon. Ik kwam er al gauw achter dat ik dan wel alles in huis had, echter, het ‘huis’ zelf miste ik. Ik miste een draagvlak voor mijn creatie; ik miste emotionele steun; ik miste mensen om me heen om te helpen mijn creatie te ‘dragen’; ik miste dus een plek waar het ter wereld kon komen. 16
Daarom denk ik nu weer aan het verhaal van de geboorte van Christus: met moeite werd er een plek gecreëerd om geboren te kunnen worden. Maar Hij had in ieder geval twee mensen om zich heen die Hem alles gaven wat Hij als pasgeborene nodig had. Mensen werden naar Hem toegetrokken en toen ze Hem vonden, waren ze verbaasd bij het zien van zo’n kwetsbaar wezen, liggende in een kribbe. Toch was het precies de juiste plek en straalde het Kind van Licht en Liefde en was het tegelijkertijd afhankelijk van de mensen om hem heen en had het materie nodig in deze wereld om te kunnen gaan groeien. Wat een paradox van Kracht en Kwetsbaarheid! Bij het denken aan dit verhaal voelde ik hoe ik zelf, juist zo dicht bij dit licht, teruggeworpen werd op m’n eigen kwetsbaarheid en het nodig hebben van mensen en materie om mij heen om mijn werk te kunnen creëren. Terwijl ik mij hier aan overgaf, omdat ik eigenlijk even niet anders meer kon, voelde ik ook weer, dat wat ik nodig had er al was, juist omdat ik me kwetsbaar en open opstelde. Ik heb, net als een pasgeborene met wat ik wil creëren niet zoveel nodig, omdat het licht er wel is en het zijn weg wel vindt. Wat nodig is, dat is dat dit licht ook ontvangen kan worden, dus dat je op het juiste moment, daar, waar de ster aan de hemel straalt, je in zekere zin klein maakt (niet minderwaardig of onderdanig, maar ontvankelijk) en kwetsbaar om te kunnen ontvangen. Op deze manier, heb ik ervaren, krijgt het licht van je creatie de juiste plek waar het zich weer verder kan creëren. Wat een paradox van Kracht en Kwetsbaarheid! Ik vind het mooi om in deze Kersttijd hier weer eens extra aandacht aan te schenken, beseffende, dat dit niet iets zal zijn van één moment. Het zal van veel van die momenten aaneen hangen. Een definitieve plek wordt misschien nooit gevonden. Misschien gaat het daar ook niet om en gaat het meer om het steeds weer vinden van die plek waar het Grote en het Kleine, de Kracht en de Kwetsbaarheid, de Ster en het Kind in de kribbe, weer even samenvallen. Een stralend en geborgengevend Kerstfeest voor allen, of je het nu viert of niet! Josefien Harmsen www.coaching-kik.nl 17
Mijn ideale kerst: “Kerst is voor mij de tijd die staat voor de tijd van licht naar donker, van zien naar gevoel, van naar buiten tot naar binnen gericht zijn. Die tijdelijke grotere introversie is goed om nog eens te beseffen of datgene wat je doet past bij wat je wilde en nog wilt. Daarbij een tijd van voelen, proeven, warmte. Alleen of samen. De tijd ook van verhalen, zoals mijn vader die mooi kon vertellen. Stil luisteren naar wat vroeger voor bijzondere dingen gebeurd konden zijn, het samen daarop gericht zijn, eenheid en (toekomstige) heelheid voelen. Tegenwoordig op een modernere manier via oudere films een soortgelijk gevoel naar boven halend. Het donker en de rust zijn daarbij nodig om weer nieuwe energie en gerichtheid te krijgen voor de komende periode van naar buiten gericht zijn. Beelden, creatie en licht voortkomend uit datgene wat diep in je zit.” Sjoerd Buwalda
Kerststalletje van Margré 18
Vrede en alle goeds "Kerst” betekent voor mij: Kerstmis. Het feest van de geboorte van onze Verlosser, Christus de Heer". Hier zou ik nog even voor de niet zo goede - verstaander aan toe willen voegen, dat deze laatste woorden, woorden uit het Evangelie zijn. Waarmee de geboorte door de engelen wordt aangekondigd aan de herders, die in het veld bij hun schapen overnachten. Van jongs af aan heb ik die woorden altijd troostend, hoopvol en vreugdegevend gevonden, al kon ik dat toen nog niet zo benoemen. Ik houd nog steeds van deze woorden, die ook met het komende Kerstmis weer zullen klinken. Kerstavond of Eerste Kerstdag en Tweede Kerstdag ben ik in principe in de kerk te vinden om de geboorte van het Jezuskind te vieren. Daarnaast is het voor mij een familie- en huisfeest. Samenzijn, samen een eenvoudige maar feestelijke maaltijd bereiden en samen eten, kaarsjes erbij en kerstliedjes zingen. Natuurlijk wordt de kerststal tevoorschijn gehaald. Een eenvoudige kerststal die ik nog van mijn ouders heb gehad en waar ik van houd. Die kerststal: Dat past ook bij mijn opname in de Franciscaanse lekenorde. Franciscus heeft n.l. de eerste kerststal geïntroduceerd, omdat hij het geboorteverhaal voor de mensen in zijn tijd aanschouwelijk wilde maken. Verder doe ik dit jaar niet zoveel aan kerstversiering. Kerstavond ga ik naar de viering in mijn parochiekerk. Ik mag die avond lector zijn, d.w.z. dat ik de lezingen en de voorbeden mag voorlezen en voorbidden. Ik heb dit vorig jaar ook gedaan op kerstavond en dat is me toen goed bevallen. Voor de kerstdagen zelf heb ik nog geen concrete plannen. Ik zal vast ergens naar de kerk gaan of op 'kribbetjesjacht" (kerken bezoeken om de kerststallen te bekijken: vooral over de grens hebben ze mooie kerststallen en de kerken zijn daar in principe open). Wat ik verder in ere houd is het bereiden van een eenvoudige maar feestelijke maaltijd: stoofpeertjes met aardappeltjes en een stukje rollade en ik zal vast naar een gezellige kerstfilm gaan kijken. “While you were sleeping” met Sandra Bullock is mijn favoriet. Allen die dit lezen wens ik een Zalig Kerstfeest, een gezegend Nieuwjaar en Vrede en alle goeds voor 2014! Margré, opgenomen in de Orde van de Franciscaanse Seculieren www.ofsnederland.nl 19
Gezellige verplichtingen Vroeger Vroeger betekende de tijd rondom kerstfeest voor mij een tijd van gezelligheid en samenzijn. Met ons gezin en met de familie: vooral mijn moeder zorgde voor de juiste sfeer in huis. De kerstboom werd opgetuigd, de kaarsjes werden neergezet: het was knus. Het rook heerlijk naar dennennaalden. Maar ook werd ik gedwongen om naar de kerk te gaan met de mooiste kleren aan, die vreemd onprettig voelden. Door de kou naar de op die dagen overvolle kerk met op den duur te weinig zuurstof voor iedereen, waardoor ik duizelig werd. Ik herinner me uit de kerk vooral de afkeurende blikken van mensen. Ik zat er luisterend naar het gekuch, de koorzang en het orgelspel. En ook met de kerst bleek het nodig dat er meer dan driekwartier lang gepreekt werd, met altijd aan het einde dezelfde boodschap. Het sloot niet goed aan bij de blijde tijding van het Kerstfeest, die de geboorte van Christus toch moest zijn, vond ik. Dan thuis een gevulde kalkoen eten waarvan de vulling niet zo smakelijk was, maar waarvan mijn moeder en de tante, die bij ons in huis woonde, veel werk in de keuken hadden gehad, dus at je het toch maar op. Haagse bluf als 20
toetje was vaste prik en exclusief voor deze feestdagen. Dan na het eten eerste kerstdag naar de ene familie en tweede kerstdag naar de andere. Opzitten en pootjes geven. Toen ik in het onderwijs werkte Toen ik in het onderwijs werkte was ik met de klas al in november bezig met voorbereidingen voor Sinterklaas en Kerst. Hele programma’s liedjes en gedichtjes werden dag in dag uit geoefend totdat het niet meer fout kon gaan op de dag dat Sinterklaas op school kwam en op de avond dat alle ouders en kinderen het kerstfeest kwamen vieren op school. Ik had de leiding en moest een vrij verhaal vertellen, dat ik daarvoor avonden achtereen voor de spiegel had ingestudeerd. Kaarsen branden, kerstboom optuigen. In de stress vanwege kinderen die precies om die tijd griep kregen. Zouden ze hun stukje nog wel kunnen voordragen op de bewuste avond? Zou het wel lukken? Gelukkig lukte het altijd en was het ook wel gezellig. De schittering in de kinderogen gaven mij een blij gevoel. En ik was trots dat de ingestudeerde stukjes uiteindelijk toch een fijne bijdrage leverden voor een avond samen met elkaar. Trots op de leerlingen die dit toch maar uit hun hoofd hadden geleerd en die zo fijn meezongen
Na Kerst op school en Kerst thuis, stortte ik steevast in elkaar. Ik kreeg keelontsteking, voorhoofdsholte ontsteking en werd ziek. In de kerstvakantie lag ik vaak in bed.
image credit: yatomo 123RF Stockfoto
met de kerstliedjes.
Later Pas veel later, toen ik in 2004 voor een dubbele longontsteking in het ziekenhuis werd opgenomen, werd eindelijk geconstateerd dat ik astma had. Mijn familie had altijd gedacht dat ik me aanstelde als ik vaak duizelig werd en op vakanties in de bergen achterbleef met wandelen omdat ik op adem moest komen, hoorde ik toen pas van hen. Vanaf die tijd heb ik goede medicijnen en ben ik niet meer ziek geweest. Maar toen werkte ik ook al niet meer in het onderwijs. Wel was het nog zo dat mijn partner en ik eerste kerstdag bij de ene familie en tweede kerstdag bij de andere familie zaten. Meer verplicht dan uit vrije wil, maar toch best gezellig. Sinds we samenwonen, komen we niet meer in de kerk. We vieren Kerst nog wel met een (kunst)boom in huis en met lampjes en sterren, maar vooral ook met kaarsjes. Als symbool voor licht. En dan meer abstract dan in aanbidding van een persoonlijke god. Nu Dit jaar gaan we met eerste kerstdag Kip Madras klaarmaken bij mijn ouders. We gaan dat daar doen omdat ze niet zo gemakkelijk meer bij
ons kunnen komen, vanwege de ouderdom die met gebreken komt. We hopen een gezellig diner te kunnen hebben daar. Mijn moeder brandt kaarsjes, die zorgen wel voor de kerstsfeer. Een hele boom optuigen is teveel werk voor haar en dat is ook niet nodig. Het samenzijn telt. We kunnen niet meer naar de ouders van mijn partner omdat die er niet meer zijn. Thuis moeten we afwachten of ons vrede en rust gegund wordt doordat er in onze omgeving nogal veel herrie wordt gemaakt. We zijn van plan om gezellig met kaarsjes op tafel naar de lange versie van de Lord of the Rings trilogie te kijken op dvd. Dat is in ieder geval iets waar we samen gezellig uren mee kunnen vullen. Lekkere hapjes en drankjes erbij en het is helemaal af! Een beetje licht en warmte in het midden van de wintertijd kunnen we wel gebruiken. De kerstboodschap geldt niet alleen voor 25 en 26 december, die is het hele jaar actueel. Marjo Heijkoop www.marjoheijkoop.wordpress. com www.johannalime.wordpress.com
21
Mijn ideale kerst: “De ideale Kerst zie ik voor mij als in een droom. Het is Kerstavond en ik ben alleen, maar vol verwachtingsvolle spanning, omdat ik voorvoel dat er iets belangrijks te gebeuren staat. Mijn hart voelt heel vredig. Om half 12 ’s avonds ga ik op weg naar een kerk om samen de kerstnachtmis te vieren. Onderweg er naar toe overkomt me iets wonderbaarlijks; het begint ineens te sneeuwen, de hemel is helder met vele sterren; om mij heen verschijnen naaldbomen, waarin ik heel zacht een gezang in denk te horen. In de verte aan het eind van het bospad waarop ik loop, zie ik vaag de kerk al liggen met daarboven een ster. De kerk lijkt zo in de verte wel een kerststalletje. In de kerk zitten heel verschillende mensen, het soort geloof speelt geen rol meer, we voelen ons allen met elkaar verbonden en niemand wordt buitengesloten. Dan wordt het kerstverhaal verteld en tot aller verrassing, is het een heel ander verhaal dan gewoonlijk. Ons wordt nu verteld hoe het werkelijk zat met de Christus die op aarde kwam en wat de werkelijke bedoeling en betekenis is van het traditionele verhaal. Aan het eind van de mis gaan we allen staan bij het zingen van het lied ‘Gloria in excelsis Deo’. Ik ervaar mezelf weer even helemaal als het kind van 10 wat dit vroeger zo mooi vond en zing uit volle borst mee met het engelenkoor van werkelijke engelen, die speciaal hiervoor naar de aarde zijn gekomen. We krijgen allen te horen, dat de vrede nu echt op aarde is aangebroken!” Josefien Harmsen www.coaching-kik.nl Mijn ideale kerst: “Met z’n vieren onder de kerstboom, een spelletje doen en een film kijken en dan lekker laat naar bed.” Elwin 22
Juichen Himmelhoch jauchzend zum Tode betrübt. Dit heb ik altijd een mooie uitdrukking gevonden en vaak zeer toepasbaar. Neem kinderen: het ene moment stralend en dartel en het volgende moment een driftbui en onhandelbaar. Ook in muziek vind je dit vaak terug. Zo kan een stuk heel triomfantelijk zijn en vlak daarna word je overwelmd door weemoed. Gelovig ben ik niet meer maar wel Katholiek opgevoed toch is dat niet de reden dat ik nu gekozen heb voor dit stukje muziek. Het is mooie, vrolijke muziek waar je blij van wordt. En…
…. het heeft een boodschap voor mij: “Laten wij vreedzaam met zijn allen op de wereld leven en om God juichen zodat hij ook om en met ons kan juichen want in feite is elk geloof op hetzelfde gebaseerd”. Jauchzet Gott in allen Landen! Kantate voor sopraan, trompet, 2 violen, viola en continuo van J.S. Bach (1685-1750) BWV 51. In dit stukje komt geen zum Tode betrübt voor dus laten we blijven juichen en jubelen tot het weer zomer is en nog beter …. ons leven lang. Carolien Lesger www.muziekkontakt2.wordpress.com
Mijn ideale kerst: “is een witte kerst, gezellig in een warm huis met zijn allen films kijken.” Floris 23