WIJ ZIJN DE WIJK Een blik op de woonwijk en zijn bewoners
Dakgoten, regenpijpen en zolderraampjes
Vernieling van een stukje geschiedenis
De man zei...
Achter de ramen van de kastanjelaan
Dakgoten, regenpijpen en zolderraampjes
De schutting van Anouk, Lars en Jill
De regenpijp van Magda en Wendy
Het zolderraampje van Geert
De dakgoot van Hans en Petra
Het schuurtje van Danny en Emma
Het balkon van Ahmed en Samira
De dakkapel van Connie en Rene
Het tuinhekje van Henk en Annie
Het schuurtje van Annelies
Het dak van Jeroen en Martijn
Het tuinhuisje van Bert en Gonnie
De schoorsteen van Samir en Bouchra
Een blik op de Aawijk
Vernieling van een stukje geschiedenis
Vernieling van een stukje geschiedenis Wandelend door de Aawijk vielen mij de oude, vervallen huizen op. Je kon direct zien dat deze wijk een echte geschiedenis heeft. Oude, vervallen en slecht onderhouden huizen tekenden een grauw beeld van de wijk. Toch hing er ook een sfeer die mij erg aansprak. Wanneer je verder keek dan de eerste indrukken zag je buurtbewoners zitten, gezellig buiten keuvelen op straat. Om meer te weten te komen over de wijk heb ik verschillende buurt-bewoners aangesproken. Mijn oog viel op een klein winkeltje genaamd ‘Het textielwinkeltje’. Ik besloot om er naar binnen te gaan. De verkoper in de winkel stond mij meteen te woord. Het was een wat forse, oudere man. Zijn haren begonnen al grijs te worden. Hij had een vriendelijke uitstraling. Ik vertelde hem enthousiast over de documentatie die ik over de wijk wilde gaan maken. Hij deelde mijn enthousiasme echter niet en vertelde pessimistisch: Jongen, deze winkel wordt toch binnenkort afgebroken dus het heeft helemaal geen zin om er iets over te vertellen’. Zijn snauwende toon kon de bedroefdheid niet verbergen. Ook na herhaalde pogingen wilde hij niets vertellen. Maar zijn emotionele reactie had mijn interesse wel gewekt en ik was vastbesloten om me verder in de wijk te verdiepen.
Niet kort nadat ik de winkel had verlaten zag ik op een grasveldje een mevrouw haar hond uitlaten. Ik stapte op haar af en legde haar uit dat ik op onderzoek was naar de wijk waarin zij woont. Ze wilde me graag helpen en voordat ik het wist werd ik verwelkomt in haar huis. ‘Kom binnen’ zei ze op een vriendelijke toon en ik voelde me meteen erg op mijn gemak. Het gesprek kwam al snel en gemakkelijk op gang. ‘Lust je iets te drinken? ’ vroeg ze, ‘een glaasje water alstublieft’ zei ik. Ze vertelde me dat de hele wijk binnenkort gesloopt zal worden. Er wordt in de buurt veel gesproken over het slopen van de huizen. Het onderwerp houdt de mensen erg bezig. Veel wijkbewoners hebben hier een enorm verdriet om. In deze wijk ligt hun hele geschiedenis, en die moeten ze nu achterlaten. Zo ook de vriendelijke vrouw. Haar huis dat gesloopt gaat worden vertelt een groot deel van haar
levensverhaal. De ouders van haar man hebben hier gewoond en zelf woont ze er nu al 35 jaar. Haar kinderen zijn hier opgegroeid en haar dochter woont op de hoek. Ze vindt de gemeente koud en harteloos, omdat deze geen rekening houdt met de emotionele gevolgen van het slopen van de huizen. Mensen in deze wijk kunnen erg goed met elkaar overweg. Ook is er sprake van een multiculturele samenleving. Terwijl de media vaak de negatieve kanten hiervan belicht, is de gezellige vrouw alleen maar ontzettend positief over haar wijk. ‘Er mensen van Turkse komaf, Marokkaanse komaf en Nederlanders die allemaal goed met elkaar omgaan.
De hele wijk zal binnenkort gesloopt worden.
Mensen wonen graag in deze buurt en het is er altijd gezellig’. Typisch voor de wijk is dat er hele families bij elkaar in de buurt wonen. Het is zo dus een hele gemeenschap geworden door de jaren heen. De huizen zijn 35 jaar geleden gerenoveerd en sindsdien is er weinig aan onderhoud van de huizen besteed. Dit is dus ook één van de redenen dat de huizen gesloopt worden. De vrouw denkt echter de echte motivatie van de gemeente te kennen. Volgens haar is de wijk ‘gouden grond’. De wijk ligt dicht bij het centrum en dat is dus de werkelijke reden dat alles gesloopt wordt. Er valt simpelweg veel geld aan de grond te verdienen. Geld gaat voor gevoelens. Er is een tijdje geleden een actiecomité opgericht maar dit comité heeft weinig kunnen doen om het tegengaan van de sloop te bevorderen. Dit actiecomité verloor haar geloofwaardigheid toen de oprichter ervan is verhuisd.
Bureau Ad Hoc zorgt ervoor dat, zodra iemand verhuisd in de wijk, er een bewoner komt die ervoor kiest om er tijdelijk antikraak te wonen. Dit zijn vaak studenten. Voordat de huizen gesloopt gaan worden, komen er dus bewoners zonder binding met de wijk. Tot slot vertelde de openhartige vrouw me over een koppel in de buurt dat al 45 jaar in de wijk heeft gewoond. Ze wist dat zij me nóg meer konden vertellen over de geschiedenis van de wijk. Ze bracht me naar de man en vrouw en ook hier werden snel verwelkomt in hun thuis. Het huis ademde één en al geschiedenis, met foto’s van kleinkinderen en andere herinneringen. De radio stond aan, Rowen Héze werd gedraaid. Op de tafel lag een pak shag en de muren zagen geel.
Ook hier voelde ik me al snel op mijn gemak. De man zei ‘ga zitten jongen’ en ik ging zitten. Ik pakte mijn spullen weer om te noteren wat de mensen hier te vertellen hadden. Ze vertelden dat de wijk in de oorlog gebombardeerd is. De sigarenmakers hebben hun huizen toen zelf weer opgebouwd. Het was een tijd van crisis en veel mensen zaten zonder werk. Er was veel ellende in die tijd. Maar door de crisis raakten de mensen met elkaar verbonden en ontstond er een gemeenschap. Door de ellende waren de mensen op elkaar aangewezen en ontstonden er vriendschappen. ‘De buurt leer je vanzelf kennen. Je helpt elkaar, loopt bij elkaar in en uit en pakt een lekker bakkie koffie. De mensen zijn hier echt onder mekaar, maar dat gaat nu allemaal weg. Vroeger zaten we hier tot 2,3 uur ‘s nachts buiten.’ Iedereen kende elkaar, en iedereen kreeg een bijnaam. De Magere, de Flap, de Kromme, Chocolade Harrie, Mep (muzikant) van Boxtel, gekke Ted en de vrouw met de 4 ballen zijn mensen die de wijk kleur gaven.
De man en vrouw zijn emotioneel ook erg geraakt door de sloop van de huizen. Zij hebben hier 45 jaar gewoond. Zij kennen niets anders dan de wijk, de wijk is hun leven. Er zijn ook al erg veel mensen verhuisd de laatste tijd. ‘Elke week vertrekt er iemand anders’ vertelde ze. ‘Kees gaat ook al weg’. Er is ook veel angst. Waar gaan ze terechtkomen? De vrouw is minder valide en kan dus niet traplopen. Ze gaat met een speciaal ingebouwde lift naar boven. Het is dus erg belangrijk dat er in het volgende huis ook zo’n lift is. Als deze er niet is moeten ze een woning krijgen met 1 verdieping zodat een lift niet nodig is. Verder is er ook nog de onzekerheid of ze goede buren treffen. Verder willen ze een fijn tuintje hebben en 2 slaapkamers. Het verhuizen zelf al lijkt voor deze 2 bewoners onmogelijk. ‘Hoe kan ik ook ooit een kast optillen als er straks niemand meer in de buurt is om te helpen? ’ vertelt de 82-jarige man van het huis.
Al gaat het dak er af, ik ga hier niet weg!
De volgende dag ben ik terug gegaan naar de wijk, op zoek naar iemand die een praatje met me wilde maken. Al gauw kwam ik een groep mensen tegen die zich voor hun huis gezellig hadden opgesteld in plastic stoeltjes. Er zaten 2 vrouwen van rond de 50 en een aantal jongere vrouwen van tussen de 20 en de 35 jaar oud. Voor hun speelde een hoop kinderen, ze hadden het allemaal erg naar hun zin. Ik stapte er op af om meer over ze te weten te komen. ‘Wij zijn er erg verdrietig om’ vertelde één van de vrouwen me toen ik vroeg wat ze van de sloop vonden. ‘Het is één familie die nu helemaal uit elkaar wordt getrokken’. Ook hier voel ik dat het de bewoners erg bezighoudt. Ik vroeg of ze actie hadden ondernomen tegen het slopen van de wijk.
‘Je kunt niets doen’ weten ze me te vertellen. ‘De huizen hadden beter bijgehouden moeten worden’. Er wordt al lang gesproken over het slopen van de wijken maar nu wordt het echt doorgezet. De gemeente wil de oude bewoners zo snel mogelijk weg hebben. ‘Wij moeten nog de volle pot hier betalen’ vertelt één van de vrouwen. De oude bewoners moeten nog alles betalen terwijl de nieuwe bewoners veel minder hoeven te betalen. ‘Een huis zoals hier krijg je niet gevonden’ vertelt ze. ‘Waar ken je jouw jong lekker buiten laten spelen? ’ zegt ze terwijl ze naar de kinderen wijst. Ze vindt dat het voor de huizen zelf wel goed is.
Waar ken je jouw jong nog lekker buiten laten spelen?
Nadat ik de mensen bedankt heb liep ik verder door op zoek naar andere bewoners die me misschien meer kunnen vertellen over hun leven in de wijk. Ik zie een vrouw lopen en stap op haar af. Ze is op bezoek geweest bij haar moeder. Ze heeft erg weinig tijd omdat ze haar zoontje moet ophalen uit school. Toch wil ze wel even tijd voor me maken als het niet te lang duurt. ‘Ik ben hier vijf jaar geleden weggegaan’ vertelt ze me. Heel haar jeugd heeft ze hier gewoond. Zelf vindt ze het heel erg dat de wijk wordt gesloopt omdat ze hier vaak nog terugkomt. Ze heeft hier ook veel herinneringen liggen. Haar geschiedenis wordt op deze manier weggevaagd.
Haar moeder is wel erg blij met het slopen van de wijk, zij wil een nieuw leven beginnen. Ze vindt de huizen in de wijk te oud en wil graag een benedenhuis. Ze is de eerste bewoner waarvan ik hoor dat ze het niet erg vindt dat de wijk gesloopt gaat worden. Ik vind het opmerkelijk dat er ook oude bewoners zijn die blij zijn met het slopen van de woning. Veel mensen spraken over de wijk als hun ideale leefruimte en ik begon het idee te krijgen dat dit gevoel overal speelde. Toch zijn er dus mensen die minder binding hebben met de wijk. Ik was benieuwd of er nog meer mensen waren die dat gevoel hadden.
Ik ben hier vijf jaar geleden weggegaan.
Ik ging mijn tocht verder door de wijk en aan het eind van de straat zag ik snackbar ‘Lie Hua’. De snackbar paste goed bij de rest van de wijk. Het gebouw was beter bijgehouden dan de huizen maar het had bepaalde details die opgingen in de rest van de wijk. Ik stapte naar binnen om wat meer te weten te komen over de snackbar. Ik sprak een medewerker aan de kassa aan, die vervolgens de eigenaar van de snackbar erbij haalde. Ze was een beetje argwanend en begreep niet goed waarom ik een documentatie wil maken van de wijk. Uiteindelijk gingen we aan tafel zitten zodat ik haar een aantal vragen kon stellen. Ze is al 5 jaar eigenaar van de snackbar. Hiervoor zijn er al zo’n 4 a 5 eigenaren geweest. Hoe lang de snackbar precies bestaat weet ze niet, ‘zo’n 25 jaar’ schat ze. De klanten die ze krijgt zijn voornamelijk de nieuwe bewoners van de wijk. Er komen ook oude bewoners van de wijk, die gaan soms wel een praatje maken.
De eigenares heeft nog niet te horen gekregen of de snackbar gesloopt wordt. Ze maakt zich er ook niet druk om. Ze vertelt dat de snackbar een tijdje terug gerenoveerd is dus in principe gewoon kan blijven staan. Per toeval ben ik in een wijk beland waar grote veranderingen gaan plaatsvinden. Voor de één is dit een groot verdriet, terwijl het voor de ander nieuwe kansen gaat bieden. Gebouwen kunnen gesloopt worden en er kunnen mooie nieuwe voor terugkomen. Maar de volkssfeer, de gezelligheid en de hartelijkheid van de mensen zal niet zo makkelijk herbouwd kunnen worden.
De man zei...
5. Achter de ramen van de Kastanjelaan
Achter de ramen van de kastanjelaan
Hier wonen Patrick en Tessa. De buren horen dat hier vaak ruzie is. Men zegt dat Patrick haar mishandelt.
Hier wonen Tonnie en Geert. Tonnie spaart al jaren engelenbeeldjes. Geert vindt dat allemaal maar niets.
Hier wonen Jan en Corrie. Zij hebben hun zieke kat moeten laten inslapen. Corrie is daar erg verdrietig over.
Hier wonen Paul en Evelien. Paul heeft een baan op een kantoor. Evelien geeft les aan een basisschool in Eindhoven.
Hier woont Gerda. Ze is sinds kort haar man verloren aan kanker. Gelukkig heeft ze veel steun van vriendinnen.
Hier wonen Sylvia en Ton. Hun zoon woont nu al een tijdje in Spanje. Sylvia is daar helemaal niet blij mee.
Hier woont Leon. Hij zit vaak in de kroeg en is verslaafd aan alcohol. Hij kan niet werken vanwege zijn reuma.
Hier wonen Magda en Wendy. Magda is een paragnost en verdiept zich in Afrikaanse spiritualiteit. Wendy is busschauffeuse.
Hier woont Geert. Ellen heeft de relatie tussen hen verbroken. Geert zit diep in de schulden en kan de huur niet alleen opbrengen.
Hier wonen
Erwin, Linda en Chris.
Erwin en Linda zijn dolgelukkig met de kleine Chris. Al heeft hij wel nog wat moeite met praten.