Ennemo 2 14 by Livia Leysen

Ennemmo 2.14 top

10 VERHALEN

• Damn Food Waste Zwolle • Aan de slag met Duurzame Scholen • Energy Pitch Overijssel • Stoere Buitendag • Noaberschap voor een toekomstbestendig OV

Inhoud

x x

Damn Food Waste Zwolle

10 De Groene Visite actief aan de slag in Overijssel

Concreet aan de slag met Duurzame Scholen

Energy Pitch biedt kansen aan lokale energie initiatieven

Stoere Buitendag blijkt groot succes

Colofon Ennemmo 2.14 is het Jaarmagazine van

Heijden, Livia Leysen, Ruud Pleune,

Fotografen

Natuur en Milieu Overijssel

Gerben Mensink.

Roy Beusker Fotografie, Livia Leysen, Loet van der Heijden, Gerard Vaanhold,

Stationsweg 3 8011 CZ Zwolle

Eindredactie

Rik Altena (DWA), Anne-Floor Zuurbier,

info@natuurenmilieuoverijssel.nl

Livia Leysen

Freek Aberson, Reinier Smabers, Vince Loghtenberg, Harry Roetert, Hans

www.natuurenmilieuoverijssel.nl Twitter @natuurmilieuov

Vormgeving

Grotenhuis, Alma Streefkerk, Ellen de

www.facebook.com/natuurmilieuov

Frank de Wit

Lange, Gerben Mensink, Jan Westera,

Redactie

Druk en papier

Godelieve Wijffels, Alma Streefkerk,

Zalsman Zwolle

Jorrit Tempelman, Anke Olthof, Debbie

Anne-Floor Zuurbier, Loet van der

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

Mathijsen.

Samen bewegend naar dezelfde bestemming

elaas de winter werd dit jaar geen echte winter en mijn schaatsen bleven dus voor het tweede jaar op rij werkloos in de kast. Geen natuurijs en in de verste verte geen Elfstedentocht. Ik reed al drie keer de

Elfstedentocht en ik droom nog graag over een nieuwe kans voor de tocht der tochten. Helaas, het blijft nog even bij mooie dromen. In ons werk ervaar ik een nieuwe, frisse wind in het samenwerken die mij sterk doet denken aan schaatsen. Als je begint met schaatsen, sta je eerst nog wat wankel op je schaatsen, zie je iedere barst en schiet je in een kramp. Heb je de smaak en slag eenmaal te pakken dan gaat het steeds lekkerder. En dan gebeurt het: je ziet een kleine groep voor je en gaat daar achterhangen. Je hebt geen tijd en aandacht meer voor die barsten en let alleen nog op je voorgangers. Bij tegenwind ga je om de beurt op kop en als het tempo te hoog of te laag is, sluit je gewoon aan bij een andere groep. En het heerlijke is, iedereen is altijd welkom. Je schaatst dus in veel verschillende formaties en posities en zo zie ik dat ook bij samenwerking ontstaan. Dynamische samenwerkingsverbanden bewegend in dezelfde richting. Zo heb ik het afgelopen jaar de samenwerking in Overijssel tussen allerlei partijen zien verbeteren. En dat gaat verder dan de uiteenlopende partners van Samen werkt beter die zich buigen over plannen voor het buitengebied. Ik zie het ook in mijn contacten met het innovatieplatform voor overheid, onderwijs en ondernemers, met bewonersinitiatieven, cultuurorganisaties, natuurboeren en bedrijven. Je voelt de verandering in de samenwerking. De sfeer is gewoon anders en het is nu de kunst om dat samen om te zetten in klinkende resultaten voor natuur, mens en economie. Op naar de finish, op naar een mooi en duurzaam Overijssel. Schaatst u mee? Godelieve Wijffels, directeur Natuur en Milieu Overijssel

< Einddoel gehaald: de finish op de Bonkevaart in Leeuwarden.

Natuur en Milieu Overijssel is dĂŠ organisatie in Overijssel die zich inzet voor een gezond leefmilieu, een rijke natuur en een mooi landschap. Wij nemen het initiatief voor een duurzame samenleving, waar mensen in balans zijn met hun leefomgeving hier en nu, maar met dezelfde kansen voor daar en later. Wij stimuleren overheden, bedrijven en burgers om hieraan een bijdrage te leveren. Dit doen we samen met vrijwilligers en organisaties die dezelfde (deel)doelen nastreven.

Topverhaal

s n e jd ti p e o s s ti ra g n e rd o b 0 0 2.0 e ll o w Z te s a W d o o F n m Da We verspillen in Nederland nog steeds teveel voedsel. Maar liefst 20% van onze aankopen eindigen in de afvalbak. Dat is zonde voor de portemonnee, maar ook van alle grondstoffen, verpakkingen, water, energie en arbeidsuren die we achteloos weggooien. Daarom organiseerden Natuur en Milieu Overijssel en Food Cabinet, samen met veel vrijwilligers en ondernemers, het Damn Food Waste festival in Zwolle.

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

â&#x20AC;&#x2030;4

rote pannen DiscoSoep vormden het middelpunt van Damn Food Waste. De DiscoSoep bestond uit producten die om cosmetische of andere redenen niet in de verkoop zouden zijn gegaan, terwijl ze eigenlijk nog hartstikke goed waren. Ruim 2.500 bezoekers genoten van een gratis kopje soep en redden hiermee 700 kilo groente van een eindbestemming in de afvalbak. Sebastiaan Aalst, adviseur bij Food Cabinet, vindt het erg belangrijk om voedselverspilling onder de aandacht te brengen. ‘Het is een van de meest concrete en directe manieren om een bijdrage te leveren aan duurzaamheid. Duurzaamheid is vaak wat abstract, maar voedselverspilling kun je met getallen heel concreet maken!’, vertelt hij.

Verschillende activiteiten Voor de bezoekers was er van alles te doen. Zo konden zij bijvoorbeeld geitenvlees, sprinkhanen, meelwormen, onkruidenboter, fruit smoothies, ganzenbitterballen en bloedworst proeven bij lokale ondernemers. ‘Door met lokale partijen en mensen samen te werken breng je het probleem en de oplossing

letterlijk dichter bij huis’, legt Sebastiaan uit. Groene initiatieven lieten in de GroenteOase zien hoe je je eigen voedsel kunt verbouwen. Op het Doe-plein konden bezoekers hun ecologische voetafdruk uitrekenen, op de foto gaan als nieuwe aardappeleter en een voedselmaatje zoeken. Daarnaast streden koks tegen elkaar in een cook-off van waste producten. En dit alles onder de zomerse beats van DJ-collectief Soulclap. ‘Al deze verschillende activiteiten hadden een gezamenlijk doel’, vertelt Sebastiaan, ‘bezoekers bewust maken van hun eigen aandeel in het probleem van voedselverspilling en hen laten zien wat ze er aan kunnen doen.’

Vrijwilligers Voor het evenement mobiliseerde Natuur en Milieu Overijssel meer dan 100 vrijwilligers. Zij

haalden op donderdag de oogst binnen van groenten die nog bij telers op het land lagen. Ook groothandels stelden gratis producten beschikbaar. Op vrijdag wasten en sneden de vrijwilligers alle groente in de keuken van Landstede tot soepgroente. Damn Food Waste tourt door het hele land en deed eerder Amsterdam en Groningen aan. Sebastiaan was onder de indruk van de hechte gemeenschap in Zwolle en het brede draagvlak. ‘Bij eerdere edities kwam vaak eigenlijk alleen maar het bestaande voedselwereldje’, vertelt hij, ‘In Zwolle zag ik heel veel actieve inwoners, ook mensen die niets met voedsel hadden deden mee. Ook kwamen de vrijwilligers en de bezoekers uit alle leeftijdscategorieën.’ Sebastiaan kijkt dan ook trots terug op dit succesvolle festival.

Topverhaal

Kijken, horen, voelen, ruiken en proeven tijdens De Groene Visite Vorig jaar lanceerde Natuur en Milieu Overijssel samen met Zwolle Doet en Ouderen Belangen Organisaties Overijssel het project De Groene Visite. Dit is een provinciaal netwerk van vrijwilligers in Overijssel die op bezoek gaan bij aan huis gebonden ouderen en langdurig zieken. De vrijwilligers nemen een thematische natuurkoffer mee die gevuld is met natuur uit de eigen omgeving. Bij het zien van mooie natuurfoto’s, het voelen van een bolster van de tamme kastanje, het ruiken van gedroogd gras of het proeven van rijpe bramen komen herinneringen naar boven en gesprekken op gang. De Groene Visite zet de natuur in als krachtig middel om het sociaal isolement bij ouderen en langdurig zieken te doorbreken.

n vijf regio’s in Overijssel zijn vrijwilligers van De Groene Visite actief. Eén van deze regio’s is Almelo en Laura Brummelhuis is hier coördinator. Laura is actief als natuurvrijwilliger bij het Natuurhus in Almelo en is al jaren werkzaam binnen de ouderenzorg. ‘Toen ik de oproep voor nieuwe vrijwilligers voor De Groene Visite zag, werd ik meteen enthousiast’, vertelt Laura, ‘Ik heb Natuur en Milieu Overijssel gevraagd dit project vanuit het

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

Natuurhus te mogen coördineren.’ Onlangs brachten de vrijwilligers in Almelo de eerste bezoeken bij aan huis gebonden ouderen.

Groot succes De Groene Visite speelt in op de vereenzaming van kwetsbare doelgroepen, die veelal zelfstandig niet meer de natuur kunnen bezoeken. Aandacht voor het welzijn van ouderen en zieken staat centraal. Het

project zet natuur in als krachtig middel om herinneringen op te halen en gesprekken te stimuleren. En het werkt, zo merkt ook Laura. ‘We zijn pas van start , maar er zijn direct al leuke reacties. Sommige ouderen vroegen de volgende dag aan de verzorgster wanneer we terugkwamen.’ De natuur heeft een positief effect op onze geestelijke gezondheid. Bij De Groene Visite maken de vrijwilligers ook mooie dingen mee. ‘Een meneer die altijd onrustig is en agressief kan reageren, werd helemaal rustig van een mooi platenboek dat we hadden meegenomen. Hij bleef er maar in bladeren en sprak hele zinnen, wat hij anders nooit deed.’ Zulke reacties, daar doen Laura en de andere vrijwilligers het voor.

Prijswinnaar De Groene Visite won de landelijke hoofdprijs van 25.000 euro in de finale van Groen en Doen, een programma van het ministerie van EZ om vrijwilligerswerk te ontwikkelen en te stimuleren op het gebied van natuur en landschap. Ook ontvangt het project steun vanuit het Fonds Sluyterman van Loo. Het geld is gebruikt om nieuwe vrijwilligers te werven en nieuwe regio’s op te bouwen, natuurkoffers samen te stellen en de vrijwilligers een training te geven over natuur, dementie en gesprekstechnieken. Tevens krijgen vrijwilligers een handboek met instructies en tips. Zo zijn ze goed uitgerust om de Groene Visite tot een succes te maken.

NMO van maand tot maand

Januari Groene organisaties presenteren visie op nieuwe natuurwet Vijftig natuur-, landschaps- en dierenwelzijnsorganisaties, waaronder Natuur en Milieu Overijssel presenteerden in januari een gezamenlijke visie op natuurbescherming in Nederland tijdens het symposium ‘Naar een nieuwe natuurwet’. Wij pleiten voor erkenning van de intrinsieke waarde van natuur en een basisbescherming en zorgplicht voor alle dieren en planten. Ook stellen we samen voor om het vergroten en verbinden van natuurgebieden in de wet vast te leggen. Aangezien veel soorten in Nederland het moeilijk hebben, is het van belang de natuur niet passief maar actief te beschermen. Dit betekent het beschermen, in stand houden en herstellen van bedreigde dieren plantensoorten. Met het voorstel laten we bovendien zien dat het mogelijk is om natuur en landschap streng te beschermen en er tegelijkertijd voor te zorgen dat economische ontwikkelingen en andere maatschappelijke activiteiten mogelijk blijven.

Februari Werkatelier Social Marketing Voor overheid, bedrijfsleven, onderwijs, woningbouwcorporaties en maatschappelijke organisaties bieden wij minstens een keer per jaar een werkatelier Sociale Marketing aan. Dit organiseren we in nauwe samenwerking

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

met Hogeschool Windesheim. Met het werkatelier laten we de deelnemers kennis maken met beïnvloedingstrategieën voor het stimuleren van duurzaam gedrag. Hierbij oefenen de deelnemers met een case over omgekeerd inzamelen van afval en energiebesparing bij scholen en sportverenigingen. Tijdens het werkatelier in februari waren ca. 25 mensen aanwezig van gemeenten en maatschappelijke organisaties. Voor de mensen van de gemeente Enschede hebben we in juni een incompany en follow-up georganiseerd rondom zwerfafval en energiebesparing in sociale huurwoningen.

Maart De Tweede Hanzedagen brengen veel mensen op de been Natuur en Milieu Overijssel organiseerde samen met Hanzesteden Marketing en ca. 60 winkeliers/ondernemers de Tweede Hanzedagen in Kampen, Zwolle, Zutphen, Deventer, Hattem, Doesburg en Hasselt. Tijdens drie opeenvolgende zaterdagen stimuleerden we hergebruik en hebben we het belang van goede afvalinzameling onder de aandacht gebracht. Een groot aantal tweedehandswinkels, biologische winkels en creatieve hergebruikers uit de zeven Hanzesteden boden een breed scala aan activiteiten aan voor zowel jonge als oudere bezoekers. Zo werd er onder andere voorgelezen uit tweedehands boeken, was het mogelijk om oude meubels en kleding te pimpen, spullen te ruilen via ruiltafels, te breien met plastic tassen en kon men een workshop cupcakes bakken volgen, waarbij gebruik gemaakt werd van ovens van de kringloop. Ook hotel en B&B arrangementen werden aangeboden.

April Zwolle kantelt met Jan Rotmans Op donderdag 3 april organiseerden een aantal inwoners en ondernemers de kantel-

bijeenkomst Zwolle in transitie om versneld te werken aan Zwolle 3.0. Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde aan de Erasmus universiteit van Rotterdam, gaf een inspirerend kantelbetoog “De samenleving kantelt van een centraal geleide, top-down gestuurde naar een decentrale, bottom-up samenleving”. Tijdens de bijeenkomst gingen 350 deelnemers met elkaar in gesprek over onder andere lokale economie en zorg en onderwijs. Natuur en Milieu Overijssel organiseerde samen met Duurzaam Unlimited de werksessie Zwolle levert energie! om ideeën te formuleren voor duurzame energie in de hele stad in 2050. Het resultaat: acht concrete topideeën waar werkgroepen mee aan de slag gaan om energiearmoede te bestrijden, een CO2-neutrale lokale energievoorziening en een zonnepanelenpark in elke wijk te ontwikkelen.

Mei Jonge adviseurs inspireren Vechtal-professionals Vijf klassen van het Meander College uit Zwolle gaven in het Provinciehuis hun visie op een toekomstbestendige Vecht. De adviezen van de leerlingen gingen over natuurlijke inrichting en optimaal recreatief gebruik van Vecht. Aanwezig waren gedeputeerde Bert Boerman van de provincie en Hans de Jong van Waterschap Groot Salland. Aanmoedigingen kwamen er van de massaal toegestroomde scholieren en docenten op de publieke tribune. De presentatie in het Provinciehuis vormde de

afsluiting en het hoogtepunt van het project Adviseurs van de Toekomst. Een educatief project van Natuur en Milieu Overijssel, Waterschap Groot Salland, De Koppel en provincie Overijssel.

Juni Vroegevogels helpdesk voor hulp bij subsidieregeling. Direct om 6 uur ’s morgens stonden de eerste mensen al voor onze deur voor een bijzonder ontbijtsessie. Na koffie, jus d’orange en croissants gingen werknemers van NMO en initiatiefnemers direct aan de slag met het invullen van de subsidie formulieren. In het kader van de provinciale subsidieregeling ‘’maatschappelijke initiatieven Overijssel 2014’’ konden mensen subsidie aanvragen voor een ‘maatschappelijk initiatief waar de omgeving beter van wordt’. In totaal hebben we bij 22 voorstellen meegelezen en geadviseerd en hebben we bijna ca. 70 telefoontjes en mails beantwoord. Al met al een geslaagde actie met veel succesvolle groen-sociale subsidieaanvragen.

Juli Betrokken inwoners praten mee over nieuwe locaties voor drinkwaterwinning. In de regio Twente-Achterhoek zoeken de provincies Overijssel en Gelderland, waterschappen en het drinkwaterbedrijf naar nieuwe locaties voor waterwinning. Deze moeten in totaal 7 miljoen m3 water per jaar leveren, om aan de drinkwatervraag van Twente te kunnen voldoen. Natuur en Milieu Overijssel werd gevraagd informatie en discussiebijeenkomsten te organiseren voor betrokken inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Tijdens de eerste serie bijeenkomsten werd gediscussieerd over de kansen en bedreigingen van de vijf zoeklocaties. Tijdens de tweede serie bijeenkomsten konden mensen hun mening geven op de plannen van provincie Overijssel, Tauw en H+N+S Landschapsarchitecten.

Augustus Overijssel kleurt groen. In 2015 zijn de provinciale verkiezingen, maar in de zomer van 2014 zijn de meeste partijen al begonnen met het schrijven van hun verkiezingsprogramma’s. Natuur en Milieu

Overijssel heeft ze in die tijd in persoonlijke gesprekken bijgepraat over actuele groene Overijsselse thema’s. Hoe groen kan het worden? Wat voor mooie initiatieven vinden er al plaats? Maar ook, wat kan nog mooier en groener? In de brochure Overijssel kleurt groen in 2020 hebben we de groene kansen beknopt beschreven rondom vijf thema’s: gezamenlijk Overijssel, energiek Overijssel, natuurlijk Overijssel, groenstedelijk Overijssel en circulair Overijssel. Mooi om te zien dat verschillende door ons aangedragen punten zijn overgenomen door de politieke partijen.

lager zijn dan verwacht. Ook bevordert tijdelijke natuur de uitstraling van het terrein en stimuleert het samenwerking en contact met omwonenden en lokale natuur- en milieugroepen.

September De Ecologische voetafdrukscan gelanceerd.

November Gemeente Twenterand met ons op excursie naar Saerbeck.

Natuur en Milieu Overijssel heeft samen met de andere Natuur- en Milieufederaties de Ecologische voetafdrukscan ontwikkeld. Deze online scan is te vinden op www.voetafdrukoverijssel.nl en daagt elke Overijsselaar uit zijn of haar ecologische voetafdruk te meten. De scan meet het effect van je leefstijl op de aarde en vergelijkt deze met de gemiddelde Nederlander. Aan het eind van de scan krijg je handige tips om je voetafdruk te verkleinen. Al ruim 550 mensen hebben de Overijsselse scan ingevuld.

Een gevarieerde groep van 40 energiegeïnteresseerden uit de gemeente Twenterand bezochten onder leiding van Natuur en Milieu Overijssel het energieneutrale Saerbeck in Duitsland. Deelnemers van de excursie waren vertegenwoordigers van waterschap Vechtstromen, Cogas, geïnteresseerde bewoners, adviesbureaus, landbouworganisaties, Duurzaam Initiatief Twenterand, raadsleden, wethouders en beleidsmedewerkers van de gemeente Twenterand.

December Veel belangstelling voor de bijeenkomst ‘’Ontwerpen aan een mooi en zonnig Overijssel’’.

Oktober Ronde tafel bijeenkomst tijdelijke natuur. In Overijssel liggen veel terreinen braak in afwachting van hun uiteindelijke bestemming. Tot die tijd zijn zij erg geschikt voor tijdelijke natuur. Helaas komt dit nog maar weinig voor. Om tijdelijke natuur meer te stimuleren, organiseerden Natuur en Milieu Overijssel, VNO-NCW Midden en de Gelderse Natuur en Milieufederatie op 8 oktober een Ronde Tafel over dit onderwerp. Een gezelschap van vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en natuur- en milieuorganisaties bespraken de kansen en knelpunten van tijdelijke natuur. Uit deze gesprekken bleek dat er zeker interesse is voor tijdelijke natuur. Zeker toen bleek dat de kosten van tijdelijke natuur vaak

De opwekking van elektriciteit met zonnepanelen groeit hard in Overijssel. De laatste jaren zien we steeds meer zonnepanelen op daken van woningen, scholen en bedrijven. Daarnaast is er een groeiende belangstelling voor de aanleg van grootschalige zonnevelden. Helaas komen deze grootschalige zonnevelden vaak moeizaam van de grond, onder andere omdat (ruimtelijk)beleid, kennis en ervaring ontbreekt. Daarom organiseerden we in december de bijeenkomst Ontwerpen aan een mooi en zonnig Overijssel om te zoeken naar oplossingen die de toepassing van zonne-energie kunnen versnellen. Tijdens de interactieve sessies kwamen de 85 aanwezigen, uit bedrijfsleven, overheid en adviesbureau’s, met een negental adviezen. Die varieerden van het stimuleren van meervoudig ruimtegebruik tot het standaard opnemen van zonne-energie in het bouwbesluit en in de bouwkolom.

Topverhaal

Een duurzame school,

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

â&#x20AC;&#x2030;10

hoe doe je dat? Natuur en Milieu Overijssel is in het voorjaar van 2014 in Zwolle gestart met de werkgroep Duurzame Scholen om duurzaamheid op scholen concreet vorm te geven. Scholen hebben namelijk veel baat bij een gezonde en duurzame leeromgeving. Het verbetert de leerprestaties van de leerlingen en zorgt direct voor een verlaging van de exploitatiekosten.

uurzaamheid is een breed begrip waar veel onderwerpen onder vallen. Je kunt hierbij denken aan energie, afval, binnenklimaat, maar ook aan groene schoolpleinen. Bovendien spelen veel partijen een rol bij verduurzaming, zoals schoolbesturen, gemeente en natuurlijk het schoolteam en de leerlingen. De werkgroep Duurzame scholen bestaat uit huisvestingvertegenwoordigers van diverse onderwijsstichtingen en de gemeente Zwolle. Zij hebben binnen het thema duurzaamheid drie speerpunten gekozen: energie, afval en educatie & participatie.

Energie Het eerste speerpunt is energie. Wim Lengkeek, adviseur Onderwijshuisvesting en Kinderopvang bij VGPO Accretio, heeft bij 34 scholen een technisch rapport laten opstellen en een energiescan laten uitvoeren. ’Er blijken grote verschillen te zijn in energieverbruik.

De meeste scholen zitten tussen energielabel C en G in,’ aldus Wim, ‘We gaan de komende jaren investeren om de scholen tussen energielabel A en C te krijgen.’ Maar naast investeringen valt met hele simpele maatregelen vaak ook energie te besparen. Bij veel scholen is bijvoorbeeld niemand verantwoordelijk voor het energiebeheer. ‘Zo bleek bij sommige scholen de verwarming de hele nacht aan te staan’, weet Wim. Om scholen op een laagdrempelige wijze kennis te laten maken met energiezuinige verlichting, biedt LTG-Europe uit Zwolle scholen de mogelijkheid om gedurende enkele maanden gratis een proefopstelling met LED-verlichting in de lokalen te plaatsen. Een aantal scholen heeft na aanleiding van de proefopstelling inmiddels LED-verlichting aangeschaft.

Afval Het tweede speerpunt is afval. Veel basisscholen gooien al het afval op één hoop. Dat is natuurlijk niet wenselijk als kinderen thuis het afval horen te scheiden. Wanneer scholen het afval gescheiden gaan inzamelen, blijken ze vaak ook nog te kunnen besparen op de kosten van afvalverwerking.

Educatie De werkgroep Duurzame Scholen biedt concrete maatregelen, maar wil ook duurzamer gedrag stimuleren van zowel de leerlingen, het schoolteam, de ouders als hun directe omgeving. Daarom is er in het project ook veel ruimte voor educatie. Zo leert iedereen op school over de voordelen van duurzaamheid en worden zij zich bewust van hun gedrag.

Meerdere vliegen in één klap Met de werkgroep Duurzame Scholen wil Natuur en Milieu Overijssel het uitwisselen van kennis en ervaringen tussen scholen bevorderen en stimuleren dat zij samen optrekken bij de verduurzaming van de scholen. Een duurzame school is natuurlijk allereerst beter voor de leefomgeving. Maar de school kan er ook nog eens flink geld mee besparen. Dankzij simpele maatregelen en gedragsverandering kan een gemiddelde basisschool al gauw 5.000 euro per jaar besparen. En de leerlingen hebben er profijt van. Een goed binnenmilieu is niet alleen gezond voor de leerlingen, zij presteren ook nog eens aantoonbaar beter!

Topverhaal

Samen werken aan de natuur Het gebeurt steeds vaker: Overijsselaren die met een klein groepje enthousiastelingen zelf een natuurgebied beheren. Natuur en Milieu Overijssel ondersteunt deze initiatieven met tips en informatie én gebruikt haar netwerk om initiatiefnemers in contact te brengen met verschillende relevante organisaties.

en nat heidegebied of een botanisch grasland, een plas-dras gebied of een kikkerpoel, houtwallen of oude lanen: er zijn legio prachtige natuurparels die enorm belangrijk zijn voor vogels, vlinders, kleine zoogdieren, planten én mensen. Ondertussen zijn er al tientallen inwonerinitiatieven die zelf zulke natuurparels beheren. Natuur en Milieu Overijssel ondersteunt deze initiatieven en over twee hiervan vertellen we graag wat meer.

De Slenk Niet ver van Deventer, oostelijk van Lettele, ligt het Oostermaet. Het is een prachtig uit-

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

gestrekt landgoed van bossen, monumentale boerderijen, oude jachthuizen en rododendrons. Hier vind je de Slenk, een klein beschermd natuurgebied van 7,2 hectare en al 44 jaar dé grote hobby van Hans Grotenhuis, vrijwilliger bij de KNNV. ‘Van de mensen uit Lettele weten we dat dit vroeger een extensief hooiland was,’ vertelt Hans, ‘maar in 1970 was daar nauwelijks meer iets van te zien.’ Hans stelde zich als doel om het oorspronkelijke landschap weer in ere te herstellen. ‘Met scholen en omwonenden begon de KNNV met het omzagen van de prunussen, maar dat bleek onvoldoende effectief. We moesten de bomen rigoureus uitspitten.’ Langzaam maar

zeker kwam het open karakter van de Slenk weer helemaal terug en nu is de situatie stabiel. Stichting IJsselland zorgt voor het maaibeheer en de KNNV organiseert één of twee keer per jaar een beheerdag met vrijwilligers. Hans is trots en ontzettend tevreden. ‘Ik heb menig uurtje besteed aan dit natuurgebied, maar ik heb er niet alleen een prachtig stuk natuur voor terug gekregen,’ verklaart hij, ‘Ik heb ook heel veel geleerd, nieuwe mensen leren kennen en een goede verstandhouding opgebouwd met IJssellandschap.’ Natuur en Milieu Overijssel verzorgt uitwisseling met andere initiatieven, waarmee Hans inspiratie opdoet voor het eigen beheer.

Haaksbergen Het lijkt een onooglijk braakliggend terrein bij Haaksbergen, niet veel meer dan een grote desolate zandvlakte met hier en daar wat braamstruiken. Voor dit gebied liggen echter prachtige schetsen klaar voor een nieuw natuur- en recreatiegebied van 1,2 hectare. Een groene corridor die Haaksbergen op een natuurlijke manier verbindt met het buitengebied én de leefbaarheid en natuurwaarden van het buitengebied vergroot. Initiatiefnemer van het eerste uur is Henk Westendorp, voorzitter van Natuur en Milieu Haaksbergen. ‘Er zijn drie werkgroepen die ieder een deel van het plan uitwerken en die ook gaan zor-

gen voor het onderhoud,’ vertelt Henk. Terwijl Henk druk pratend door het gebied loopt, verandert de zandvlakte bijna als vanzelf in een groene oase. ‘De bijenvereniging de Heidebloem gaat aan de slag met een grote bloemenweide. Natuurmonumenten heeft met de buurt een speelbos ontworpen. En een groep buurtbewoners zorgt voor de aanleg en onderhoud van een hondenspeelveld en ommetje.’ In het voorjaar zullen de eerste resultaten van deze samenwerking zichtbaar worden en Henk is ontzettend trots: ‘Het is een geweldig team waar heel veel uit komt!’ Natuur en Milieu Overijssel ondersteunt dit initiatief onder andere bij de communicatie.

Zo heeft Henk de plannen bij RTV Oost kunnen presenteren. Maar ook adviseren wij hen bij diverse regelingen en helpen hen om meer vrijwilligers bij het initiatief te betrekken. De verschillende initiatieven in Overijssel zorgen allemaal voor een uniek stukje natuur, maar uit hun verhalen blijkt dat voor hen de samenwerking met andere mensen minstens zo belangrijk is. Samen werken aan de natuur blijkt ook de bewoners goed te doen.

Topverhaal

In Overijssel zijn ruim 40 lokale energie initiatieven actief. Natuur en Milieu Overijssel begeleidt deze initiatieven en biedt hen een netwerk. De Energy Pitch is daarin een bijzondere activiteit. Vier Overijsselse energie initiatieven presenteren hun businessplan aan een deskundige jury, mogelijke financiers en andere geĂŻnteresseerden. Op deze manier kunnen de initiatieven zich verder professionaliseren.

Energypitch brengt lokale energie initiatieven verder

p donderdag 23 oktober 2014 organiseerden Natuur en Milieu Overijssel en Stimuland alweer de derde Energy Pitch Overijssel in de statenzaal van het Provinciehuis in Zwolle. Na enthousiaste presentaties van vier verschillende Overijsselse energie initiatieven met bijbehorende feedback van de deskundige jury, ging aan het einde van de avond Duurzaam Markelo met hun project Lokaal Energie Markelo als winnaar naar huis. Het initiatief ontving 1.000 euro en een expert die helpt het plan verder uit te werken.

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

â&#x20AC;&#x2030;14

Lokaal Energie Markelo Duurzaam Markelo raakte geïnspireerd door de excursie naar het energieneutrale dorp Saerbeck in Duitsland. Natuur en Milieu Overijssel organiseert vaker excursies naar Saerbeck zodat mensen de mogelijkheden zien van deze bijzondere voorbeeldgemeente. Duurzaam Markelo legde na hun bezoek een link met veevoederfabrikant Arkervaart. Het hele jaar komt er bij de productie van hun veevoer restwarme vrij. In de buurt staan meerdere

bedrijfsgebouwen die deze warmte goed kunnen gebruiken. Dit zette Johan Veldhuis, bestuurslid van Duurzaam Markelo, aan het denken over hoe ze deze restwarmte nuttig kunnen inzetten. Een lokaal warmtenetwerk is hun prijswinnende oplossing. ‘We zijn veel achter de broek gezeten in de aanloop naar de Energy Pitch. Maar dat was goed, want het bracht ons plan op een hoger niveau’, vertelt de initiatiefnemer van dit project, ‘Nu gaat een technisch financieel expert ons helpen om alles volledig door te rekenen.’

Warmtenet Het warmtenet in Markelo is open voor verschillende aanbieders en afnemers. In de winter kan er warmte onttrokken worden en in de zomer kan er warmte aangeboden worden aan het net. ‘Het overschot in de zomer gebruiken we om houtsnippers te drogen, zodat ook bedrijven buiten het centrum gebruik kunnen maken van de warmte. En houtkachels kunnen in de winter de extra vraag naar warmte opvangen’, legt Johan uit. Belangrijke afnemers van warmte zijn het zwembad, de sporthal en de woonappartementen van Stichting Aveleijn. Het warmtenet heeft behalve lagere energiekosten ook andere voordelen. ‘Er is minder geuroverlast van de veevoederfabriek en het initiatief creëert extra werkgelegenheid.’

Servicepunt Lokale Energie Overijssel Naast de Energy Pitch ondersteunt Natuur en Milieu Overijssel initiatieven ook vanuit het Servicepunt Lokale Energie Overijssel. Het servicepunt geeft gerichte adviezen over het opzetten van bijvoorbeeld een energiecoöperatie of hoe je bewoners betrekt bij het initiatief. Ook de excursies naar Saerbeck vallen onder de activiteiten van het servicepunt. In 2015 zijn er vier nieuwe excursies specifiek voor gemeenten. Zo kan een gemeente de gehele gemeenschap van ondernemers, raadsleden en bewoners gezamenlijk betrekken in het maken van duurzame plannen.

Topverhaal

Aan de hand van vier succesvolle inwonersinitiatieven, liet Natuur en Milieu Overijssel tijdens het natuursymposium Samen Vernieuwen zien welke vernieuwingen er zijn in natuurontwikkeling en natuurbeheer. Bestuurders en medewerkers van overheden, waterschappen, groene vrijwilligersgroepen en terreinbeherende organisaties ontmoetten elkaar op de Lemelerberg en wisselden kennis en ervaringen uit.

NMO Magazine | Samen sterk voor natuur en duurzaamheid

â&#x20AC;&#x2030;16

Natuursymposium Samen vernieuwen

ijdens het natuursymposium Samen Vernieuwen stonden nieuwe vormen van samenwerken en participatie bij natuurontwikkeling en natuurbeheer centraal. Een van de aanwezigen was Nettie Aarnink, bestuurder van Waterschap Vechtstromen. ‘Het was een erg inspirerende bijeenkomst, waarbij we wederzijds kennis en kunde uitwisselden’, aldus Nettie.

Succesvolle voorbeelden Na de lezing van keynote spreker prof. dr. Jan Jonker over de Weconomy, wandelden de deelnemers over de Lemelerberg langs vier landelijke succesvolle burgerinitiatieven. Zo ontstonden gesprekken over hoe dergelijke initiatieven tot stand komen, wat er vaak al goed gaat en wat veelvoorkomende strubbelingen zijn. Nettie raakte erg geïnspireerd door het Dommelbind-initiatief van Toine Coymans. ‘Hoe ze daar in Boxtel kennis, kunde en financiën bij elkaar hebben gebracht, dat werkt aanstekelijk’, legt Nettie uit. De leden van Dommelbind stelden het behoud van het Dommeldalgebied veilig door middel van een voorfinanciering van 230.000 euro door Brabants Landschap. Met de verkoop van certificaten van 1.000 euro aan inwoners, betalen zij dit bedrag terug. ‘En onlangs is het laatste certificaat verkocht,’ weet Nettie te vertellen, ‘dit is dus echt een succesvol voorbeeld!’

Geslaagd symposium Natuur en Milieu Overijssel kijkt terug op een geslaagd symposium. De deelnemers gaven aan hun collega’s op de hoogte te brengen van de belangrijkste conclusies. Natuur en Milieu Overijssel hoopt hiermee de participatie in natuurontwikkeling, natuurbehoud en natuurbeheer een sterke impuls te geven.

Topverhaal

Ruimtecoaches helpen bij lokale ruimtelijke vraagstukken In Overijssel werken veel lokale natuur- en milieuorganisaties aan een vitale leefomgeving en een rijke natuur. Natuur en Milieu Overijssel ondersteunt de organisaties op het gebied van ruimtelijke ordening, natuur en landschap. Om deze ondersteuning te verbeteren heeft Natuur en Milieu Overijssel samen met een aantal deskundige vrijwilligers het Netwerk Ruimtecoaches opgericht.

et Netwerk Ruimtecoaches bestaat uit een aantal mensen dat werkzaam is of is geweest op het gebied van ruimtelijke ordening, milieu, water, natuur en landschap. Er is in dit netwerk dan ook veel kennis van deze onderwerpen aanwezig, zowel op beleidsmatig als op juridisch vlak. Hans Grotenhuis uit Deventer is een van de ruimtecoaches. Hans is al 20 jaar actief als vrijwilliger voor Natuur en Milieu Overijssel en zijn betrokkenheid bij onze organisatie is nog onverminderd groot. Hij was bij provincie Zuid-Holland als beleidsmedewerker professioneel werkzaam op het gebied van natuur en landschap en is al die jaren regelmatig gevraagd als deskundig adviseur op dit vakgebied. Hans was dan ook meteen enthousiast over het idee voor een Netwerk Ruimtecoaches. ‘Het is belangrijk om de lokale natuur- en milieugroepen te blijven ondersteunen als het gaat om ruimtelijke ordening en natuur en landschap. Dit is toch nog altijd een van de pijlers van het werk van Natuur en Milieu Overijssel’, vertelt Hans.

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

Strategisch advies Lokale natuur- en milieuorganisaties die advies willen over ruimtelijke ontwikkelingen in hun eigen omgeving, kunnen nu als eerste aanspreekpunt een beroep doen op de ruimtecoaches. De ruimtecoaches zijn met hun deskundigheid goed in staat om effecten op natuur, landschap of milieu te beoordelen en de lokale groepen te adviseren over de strategie die ze het beste kunnen volgen om hun belangen zo goed mogelijk voor het voetlicht te brengen. Hans geeft aan dat het hierbij vooral ook gaat om te voorkomen dat

er formele procedures ingezet moeten worden. ‘Succes is veel meer verzekerd als je in het voortraject al in gesprek bent. Je kunt beter via betrokkenheid in het voortraject voorkomen dat er een lijn op papier komt, dan dat je die er in beroep moet uitgummen’, legt Hans uit, ‘Procedures leiden vaak tot frustraties, zowel bij een gemeente, die een boel werk op zich af ziet komen, als bij de lokale groepen, die in een procedure toch heel vaak niet zijn opgewassen tegen een gemeente.’

Ondersteuning ruimtecoaches Natuur en Milieu Overijssel organiseert uitwisseling van kennis en adviezen tussen de ruimtecoaches onderling en zorgt dat zij elkaar ook kunnen helpen met het geven van goede adviezen. Hans vindt dat Natuur en Milieu Overijssel met het Netwerk Ruimtecoaches de tijdgeest goed aanvoelt en op een heel goede manier inspeelt op de trend van inwonersparticipatie. ‘En’, zo besluit Hans, ‘Natuur en Milieu Overijssel kan met dit netwerk de lokale groepen blijvend faciliteren op het gebied van ruimte, natuur en landschap en op deze wijze blijven bijdragen aan een mooi en duurzaam Overijssel!’

Topverhaal

Stoere Buitendag leukste les van het jaar Ook in de herfst is buitenspelen leuk en gezond! Om dat te laten zien organiseerden Travers en Natuur en Milieu Overijssel in oktober 2014 de Stoere Buitendag op de drie wijkboerderijen in Zwolle. Aan deze dag deden 500 kinderen van basisscholen en BSOâ&#x20AC;&#x2122;s mee. Tijdens de ochtend of middag gingen zij actief aan de slag in de natuur en op de boerderij.

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

â&#x20AC;&#x2030;20

elf op zoek naar kruiden en groente uit de moestuin. Samen hout sprokkelen voor een heus kampvuur, waarboven je je eigen broodjes mag bakken en soep mag koken. Op bezoek bij alle boerderijdieren en voelen of ze hun wintervacht al hebben. En tot slot een pompoenlantaarn maken voor op de vensterbank op school. Tijdens de Stoere Buitendag bij de wijkboerderijen Schellerhoeve, Klooienberg en Eemhoeve in Zwolle was er voor de deelnemende kinderen van alles te doen. Carin Erich, juf van groep 1 en 2 van basisschool de Werkschuit, kwam met 40 kinderen naar de Eemhoeve. ‘Het was een geweldige middag, de kinderen waren erg enthousiast!’ vertelt ze.

Zelf brood bakken De hele middag liepen de kinderen van onderdeel naar onderdeel. Juf Carin vond vooral het brood bakken erg leuk. ‘Dit was ook een sociale activiteit,’ vertelt Carin, ‘de kinderen gingen met elkaar in gesprek en hielpen elkaar als het broodje bijna van de stok viel. Ze keken

ook goed bij de anderen hoe zij het deden.’ De gebakken broodjes konden de kinderen lekker opeten, samen met een warme kop zelfgemaakte soep. De kinderen hadden het erg naar hun zin. ‘Toen ik de volgende dag in het kringgesprek vroeg wat ze het leukste vonden, riepen ze: ALLES!’, zegt Carin met een grote lach op haar gezicht.

Spelen én leren Met de Stoere Buitendag willen Travers en Natuur en Milieu Overijssel laten zien dat buiten spelen ook in de herfst erg leuk en gezond is voor kinderen. ‘Maar het is meer dan een uitstapje alleen!’, vindt Carin, ‘de kinderen leren ook veel over de natuur en de boerderijdieren. Door op een wijkboerderij te zijn, kun je toch veel meer zien en doen. De kinderen beleven en ervaren echt alles zelf, dat is heel leerzaam.’

Toekomst In 2015 willen Travers en Natuur en Milieu Overijssel de Stoere Buitendag uitbreiden naar andere locaties in Zwolle. Daarvoor zijn wij in

gesprek met nieuwe samenwerkingspartners. Tegelijkertijd werken we aan het vergroten van het netwerk van vrijwilligers dat de kinderen begeleidt bij alle onderdelen van deze succesvolle speelmiddag in de natuur.

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

â&#x20AC;&#x2030;22

Topverhaal

Michiel van Willigen verkozen tot ‘de groene belofte van Overijssel’ Naast de thema’s economie en werkgelegenheid, zorg en welzijn, onderwijs en jeugdzorg kunnen gemeenten van grote betekenis zijn voor bijvoorbeeld energiearmoede, afvalloze gemeente, nieuwe bestemming van leegstand en participatie bij de inrichting van de leefomgeving. In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen heeft Natuur en Milieu Overijssel daarom met een Groene shortlist en de verkiezing van de Groene Belofte van Overijssel aandacht gevraagd voor groene en duurzame plannen van (kandidaats)raadsleden. Van 17 kandidaatsraadsleden ontvingen we hun groene belofte voor de toekomst en van de 7 beste maakten Freek Aberson, Menko Vrijenhoek en Vince Logtenberg verkiezingsfilmpjes waarop gestemd kon worden.

jeerd van der Meulen van GroenLinks Deventer, Patrick Rijke van GroenLinks Zwolle en Michiel van Willigen van de ChristenUnie Zwolle wisten de meeste likes te verzamelen. Natuur en Milieu Overijssel verkoos Van Willigen vervolgens tot Groene Belofte van Overijssel. Zijn autodeel initiatief scoort hoog op zowel de people, planet als profit kant van duurzaamheid. Autodelen draagt bij aan minder auto’s, vermindert parkeerproblemen, versterkt de sociale cohesie en levert de autodelers ook nog eens geld op.

stimuleren we particuliere initiatieven zoals autodelen in Nederland en is er ook aandacht vanuit Binnenlandse zaken en andere steden

zoals Utrecht ”. Onze verwachtingen waren hoog gespannen, maar Michiel van Willigen lijkt ze helemaal waar te maken.

Belofte waar maken Dat Michiel van Willigen door ons werd gekozen tot Groene Belofte van Overijssel heeft zijn autodeel initiatief een extra boost gegeven. Michiel: “De Groene Belofte heeft echt geholpen. Ik vond het een hele sympathieke actie, veel mensen hebben mijn filmpje over autodelen bekeken en er op gestemd. Deze extra aandacht zorgt voor bredere bekendheid en toename van het aantal initiatieven. Zo bleek uit een door RTV Oost gemaakte rapportage over autodelen dat het aantal Zwolse autodelers is verdriedubbeld ten opzichte van 2 jaar geleden. Het groeit dus nog steeds!’’. Michiel is niet alleen heel blij met zijn verkiezing tot Groene Belofte van Overijssel, hij voelt ook de ‘verplichting’ de belofte als raadslid waar te maken en geeft een aantal voorbeelden van concrete inspanningen. “Het is gelukt om deeleconomie, waaronder autodelen op te nemen in het nieuwe collegeprogramma. Bij ondernemers hebben we de duurzame mobiliteit geagendeerd met als resultaat dat verschillende ideeën door hen worden uitgewerkt. Samen met de VNG

Benieuwd naar de filmpjes van 7 groene beloftes? Scan dan de QR codes hieronder.

Michiel van Willigen: Autodelen in Zwolle

Patrick Rijke: Tjeerd van Steffen Hofstra: Kees Leander Wim Groene der Meulen: Duurzame Slingerland: Broere: Fiets Oltwater: binnenstad Groene energie Stadslandbouw snelweg Groene Zwolle schoolpleinen coöperatie op braak Dalfsenkwaliteits in Deventer in Wilsum liggende Zwolle gemeente terreinen in Haaksbergen. Hardenberg

Topverhaal

Noaberschap voor een toekomstig Openbaar Vervoer Voor de leefbaarheid van kleine dorpen zijn goede voorzieningen van levensbelang. Winkels, een pinautomaat, een basisschool, verschillende sport- en cultuurverenigingen en een goed openbaar vervoer maken het dorp. Ze zorgen er voor dat dorpen aantrekkelijk zijn en blijven voor jong en oud, alleenstaanden en gezinnen. Bezuinigingen in het openbaar vervoer, zoals het verdwijnen van buslijn 141 van Kampen naar Zwolle, wordt door de inwoners dan ook als een bedreiging van de leefbaarheid gezien. Schrijnend is het voorbeeld van jongeren uit â&#x20AC;&#x2122;s Heerenbroek die in Zwolle naar school en door het verdwijnen van buslijn 141 lesuren missen. Buslijn 141 staat niet op zichzelf, er staan veel meer bezuinigingen in het ov te wachten, zeker in noord-west Overijssel.

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

â&#x20AC;&#x2030;24

n het project Noaberschap OV (een samenwerkingsverband van 8 organisaties) hebben we met leerlingen uit het basisonderwijs en met betrokken bewoners uit ’s Heerenbroek en Wilsum gesproken over (alternatieve) mobiliteit in de toekomst. Op de basisscholen in Zalk, ’s Heerenbroek en Wilsum in de vorm van een creatieve workshop en een wedstrijd. Met betrokken bewoners in de vorm van creatieve sessies, een enquête en een brainstorm over het betrekken van meer mensen bij je initiatief.

Elektrische deelfiets Tijdens de creatieve sessies waren ca. 20-25 mensen uit ’s Heerenbroek en Wilsum aanwezig. Een gevarieerd gezelschap van jong en oud. Sommigen zijn strijdbaar en willen alles op alles zetten om het besluit tot opheffing van buslijn 141 terug te draaien. Anderen denken wel aan alternatieven, maar nog steeds met de overheid als financier. Weer anderen willen graag vanuit eigen kracht en verantwoordelijkheid aan de slag met een toekomstbestendige mobiliteit voor hun dorp. Met het project Noaberschaop OV hebben we bewoners vooral ondersteund in het ontwikkelen van eigen oplossingen. Albert Boeve uit Wilsum voelt bijvoorbeeld wel wat voor een proef elektrische deelfiets: “Een van de alternatieven is het opzetten van een pilot ‘’elektrische fiets voor jongeren’’. Door het stimuleren in een fietsproject ontstaan minder files en het is goed voor het milieu. Nu investeren in milieuvriendelijk vervoer is een grote stimulans om te zorgen dat deze doelgroep in de toekomst de auto laat staan”.

Grenzeloze creativiteit Alle kinderen van groep 5/6 van het basisonderwijs uit Zalk, ’s Heerenbroek en Wilsum deden mee aan de ontwerpwedstrijd en dat leverde geweldige creaties op voor mobiliteit in de toekomst. De winnende ideeën staan allemaal in de All you need is OV verjaardagskalender die verspreid is onder alle huishoudens in de drie dorpen. Evelien School van Oranjeschool uit Zalk: “Wij vonden de creatieve workshop met de kinderen heel erg leuk. De kinderen gingen met veel enthousiasme aan de slag. Het leverde fantasierijke ideeën op, zoals een boot op wielen, raketboot op zonne-energie en vogelbus. Dat de vier winnende ideeën van onze leerlingen in de All you need is OV kalender zijn opgenomen is natuurlijk ook geweldig”.

NMO en de kracht van

Avifauna Zwolle sluit zich aan bij Natuur en Milieu Overijssel In december 2013 is de Stichting opgericht en begin 2014 hebben zij zich aangesloten bij het netwerk van Natuur en Milieu Overijssel. Avifauna Zwolle zet zich in voor de roof- en stadsvogels in en rondom Zwolle. Dit is hard nodig, want het gaat helaas slecht met vogelsoorten zoals de huismus en huiszwaluw. Ook houdt de stichting zich bezig met het behoud en bescherming van het leefgebied van de vogels. Daarnaast verrichten en stimuleren ze onderzoek naar de avifauna. Bij al hun activiteiten willen zij de inwoners van gemeente Zwolle betrekken om hen te enthousiasmeren de stad vogelvriendelijk te maken. Als netwerkpartner van Natuur en Milieu Overijssel hebben wij geadviseerd bij het schrijven van een goed projectplan ter bevordering van de stadsvogels in Zwolle.

IVN Hellendoorn-Nijverdal bestaat 40 jaar Een klein groepje enthousiastelingen richtte in 1974 IVN Hellendoorn-Nijverdal op. Zij bekommerden zich om de kwetsbare natuur en betrokken inwoners hierbij door rondleidingen in de natuur te geven. Zij waren in die

NMO Magazine | Samen voor een mooi en duurzaam Overijssel.

tijd de eersten in de regio. “Tegenwoordig geven meer organisaties rondleidingen, maar wij doen dat in breder verband en in de hele gemeente: van de Sallandse Heuvelrug tot voorbij de oevers van de meanderende Regge”, vertelt actief IVN-lid Carin Brinker, In 40 jaar tijd heeft IVN Hellendoorn-Nijverdal veel activiteiten ontwikkeld. Alle activiteiten zijn er op gericht om de deelnemers bewust te maken van de natuur en er zoveel mogelijk van te laten genieten. Tijdens het jubileumjaar werden diverse activiteiten georganiseerd voor jong en oud.

Met de Nacht van de Nacht veel vrijwilligers actief Natuur en Milieu Overijssel coördineerde dit jaar voor de tiende keer de Nacht van de Nacht. Door een grote groep vrijwilligers zijn op 30 locaties Nacht van de Nacht-activiteiten georganiseerd. Hier werden leuke en interessante nachtelijke activiteiten georganiseerd, die weer voor veel publiek zorgden. Op basis van de feedback van de organisatoren schatten we het aantal deelnemers op ca. 3.500. Alle activiteiten bleken goed bezocht; de aantallen deelnemers liepen daarbij uiteen van 20 tot 800. Een bijzonder kenmerk van de Nacht van de Nacht activiteiten is, dat ze een nieuwe, onbekende doelgroep aanspreekt; bij een groot deel van de organisatoren was 70-100% van de deelnemers nieuw/onbekend.

Vrijwilligers en terreinbeheerders in heel Overijssel actief voor Parels van het landschap Net als de afgelopen twee jaar organiseerden we in 2014 samen met lokale natuur- en milieugroepen en terreinbeheerders Parels van het landschap. Met activiteiten vragen we aandacht voor het belang van Natura2000 in het algemeen en de bescherming van onze

biodiversiteit in het bijzonder. In 22 prachtige Overijsselse natuurparels organiseerden lokale natuur- en milieugroepen 33 en Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer 17 interessante activiteiten voor jong en oud. Extra bijzonder dit jaar was de samenwerking met studenten van Hogeschool Windesheim. Zij hebben nieuwe ideeën aangedragen om de belangstelling van jongeren te trekken, zoals met het spannende spel Jacht02 en Back2Bassic dat werd uitgevoerd met respectievelijk De Koppel en IVN Deventer. De activiteiten brachten ongeveer 1250 mensen op de been.

Dag van de Stadslandbouw in Zwolle In steden is steeds meer behoefte aan lokale voedselproductie. Stadslandbouw koppelt dit aan maatschappelijke doelen, zoals zorg voor de omgeving en het bieden van ontspanning. Het leert mensen samen te zorgen voor zichzelf, hun omgeving en elkaar. In Zwolle en omgeving worden al tal van dergelijke initiatieven georganiseerd. Om meer mensen te interesseren voor stadslandbouw organiseerden vrijwilligers uit Zwolle voor de tweede keer de Dag van de Stadslandbouw. Tijdens deze dag lieten 12 stadslandbouwinitiatieven in Zwolle en omgeving mensen kennismaken met stadslandbouw. Wijkboerderij de

de samenleving worden kort bijgepraat over de landelijke IVN ontwikkelingen. Ook in Hellendoorn werd het met een prachtig programma inclusief Sallandse Heuvelrug, Buitencentrum en Sterrenwacht, een zeer geslaagde IVN-netwerkdag voor zo’n 40 IVN-ers.

Lokale energie initiatieven Wierden Op 13 maart kwam een grote groep belangstellen naar het wijkontmoetingscentrum ’t Oosterhoes in Wierden voor een informatiebijeenkomst over de mogelijkheden en kansen voor een energie coöperatie. De bijeenkomst was een initiatief van Natuur en Milieu Overijssel en gemeente Wierden. Lokale duurzame energie heeft de toekomst en in deze periode van energietransitie spelen bewoners een zeer belangrijke rol. Zij nemen zelf het heft in handen door energie initiatieven op te zetten, zoals Reggestroom, Duurzaam Hoonhorst of Energie Coöperatie Hof van Twente (ECHT). Natuur en Milieu Overijssel heeft de initiatiefnemers in Wierden geadviseerd bij het kiezen van een alternatieve organisatievorm, toen bleek dat voor een energie coöperatie te weinig draagvlak was onder de bewoners in Wierden. Klooienberg in de Wijk Holterbroek was tijdens deze dag de centrale locatie. Bezoekers konden hier stekjes van bloemen, groente, fruit en kruiden ruilen op de plantenruilbeurs, soep proeven van streekproducten, creatief leren tuinieren voor mensen die slecht ter been zijn en allerlei informatie opdoen over stadslandbouw. Natuur en Milieu Overijssel ondersteunde hen in de voorbereiding.

Netwerken tijdens Overijsselse IVN-dag Op 24 mei was IVN Hellendoorn-Nijverdal gastvrouw voor de jaarlijkse Overijsselse IVNnetwerkdag. De dag was een gezamenlijk initiatief van IVN Hellendoorn-Nijverdal met IVN Deventer, IVN Olst-Wijhe en IVN Raalte. De Overijsselse IVN-dag is een jaarlijkse bijeenkomst voor alle Overijsselse IVN-vrijwilligers. In deze informele sfeer van lezingen, excursies en lunch ontmoeten en inspireren IVNvrijwilligers elkaar, wisselen ervaringen uit en

Nationale Postcode Loterij

Bij de foto (v.l.n.r.): Corinne Ellemeet (Netwerkdirecteur van De Natuur en Milieufederaties), Sonja Sars (secretaris van De Natuur en Milieufederaties), Judith Lingeman (hoofd afdeling Goede Doelen van de Nationale Postcode Loterij) en Joris Hogenboom (voorzitter van De Natuur en Milieufederaties) Foto: Roy Beusker Fotografie

Nationale Postcode Loterij: 2,25 miljoen euro voor De Natuur en Milieufederaties Bijna honderd goede doelen ontvangen dit jaar een schenking van de Postcode Loterij. Tijdens het jaarlijkse Goed Geld Gala in het DeLaMar Theater in Amsterdam, maakte de loterij bekend dat zij dit jaar een recordbedrag van ruim 312 miljoen euro doneert aan al deze goede doelen die werkzaam zijn op het gebied van mens en natuur in binnen- en buitenland. De Natuur en Milieufederaties ontvangen 2,25 miljoen euro. “De Natuur en Milieufederaties zijn ontzettend blij met de bijdrage van de Postcode Loterij voor ons werk aan een mooi en duurzaam Nederland”, aldus voorzitter Joris Hogenboom van De Natuur en Milieufederaties. “Dankzij de deelnemers van de loterij kunnen wij onder meer onze energieservicepunten, de ‘Nacht van de Nacht’ en vele andere projecten realiseren.”