Topsport infrastructuur
CTO Noord CTO Amsterdam
Duale carrière Een topsportcarrière is eindig. Daarom moet een topsporter ook voorbereid zijn op een volgende stap. Tijdens de sportcarrière moet er ruimte zijn voor die voorbereiding. Dat kan door een studie, of door al werkervaring op te doen. Dit betekent dat er gewerkt wordt aan twee carrières tegelijk; de sportcarrière en de loopbaan naast de sport. We noemen dat een duale carrière. Doelstelling uit de Sportagenda 2017+ is dat iedere sporter een duale carrière na kan streven. De sporter haalt zo het beste uit zichzelf op zowel sportief vlak als in zijn loopbaan naast én na de sport.
CTO Metropool
Financiering CTO Papendal
CTO Zuid
Omdat de overheid en de sport veel belang hechten aan topsportcentra, investeren het Ministerie van VWS en NOC*NSF hierin. Ook werken de topsportcentra nauw samen met gemeenten en provincies. Zij dragen in belangrijke mate bij aan topsport en talentontwikkeling in hun stad of regio, hebben prachtige topsportaccommodaties gebouwd of hebben plannen voor nieuwe accommodaties. Daarnaast zijn de sportbonden, het onderwijs en het bedrijfsleven belangrijke partners voor de topsportcentra.
NTC waterpolo NTC triathlon
Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) Nationaal Topsport Centrum (NTC) RTO Noord
Accreditatie Om de kwaliteit te waarborgen is er een accreditatiesysteem voor topsportcentra ontwikkeld. Een CTO en NTC wordt daarin getoetst op de volgende onderdelen: organisatie, infrastructuur, trainingsaccommodaties, onderwijs, huisvesting, experts/begeleiding en (para)medische voorzieningen. Daarbij nemen de CTO’s samen met de RTO’s de verantwoordelijkheid voor de regio. Vanaf 2017 zijn voor de komende vier jaar de CTO’s in Amsterdam, Papendal, Heerenveen (Noord), Eindhoven (Zuid) en Metropool geaccrediteerd.
RTO Noordwest RTO Oost
Meer informatie
RTO Utrecht
www.nocnsf.nl/topsportinfrastructuur topsportcentra@nocnsf.nl
RTO Metropool Den Haag-Rotterdam-Dordrecht RTO Zuid RTO Limburg
DE EXCELLERENDE OMGEVING:
Topsportcentra
‘Juist door de koppeling van meerdere
‘Ik ben eigenlijk jaloers op
grote sporten bij elkaar kun je meer
deze jonge zwemmers…’
voor elkaar krijgen.’
Oud hockeyer Marcel Balkestein,
Turncoach Gerben Wiersma
wanneer hij een dag mee mag lopen bij CTO Zuid
BMX-er Niek Kimmann is 15 jaar oud als hij naar Papendal komt. Eenmaal op Papendal maakt Niek reuzensprongen. Hij leert wat het inhoudt om topsport te bedrijven. Wat er bij komt kijken om een professional te zijn. Welke aspecten belangrijk zijn. Fysiek, mentaal, technisch.
Optimale omstandigheden voor topsporters en talenten
afleiding van het roeien,
Nederland structureel op een plaats bij de beste tien landen van de inter nationale sportwereld, dat is de ambitie van NOC*NSF. Daarom streven we naar optimale omstandigheden voor talenten, topsporters en hun coaches en begeleiders. Zodat zij het beste uit zichzelf kunnen halen en hun (sportieve) droom werkelijkheid kunnen laten worden. Dit vraagt om een goede organisatie van de topsport, met een passende infrastructuur. Deze krijgt vorm in de verschillende topsportcentra. Ook moet het voor iedere sporter mogelijk zijn om een duale carrière na te streven: naast topsport is studie en/ of het opdoen van werkervaring belangrijk. Keuzes maken, hard werken en financiële investeringen zijn nodig om de ambities blijvend waar te kunnen maken. Dit geldt voor sporters, sportbonden en de organisaties erachter. Dan kunnen internationaal hoogwaardige sporttechnische programma’s neergezet worden, die een belangrijke basis zijn voor succes.
Meerjarenopleidings plannen en topsportinfrastructuur NOC*NSF en de topsportcentra facilite ren topsport- en talentenprogramma’s waarover de sportbond de regie voert. De opleiding tot topsporter vindt plaats op basis van een sportspecifiek meerjaren opleidingsplan (MOP). Het MOP van een topsportbond is gebaseerd op het proces
Centra voor Topsport en Onderwijs
‘School vormt voor mij
van groei en ontwikkeling van talenten. In de praktijk blijkt dat er veel toegewijde trainingsuren nodig zijn om op topniveau te kunnen sporten. De belangen en risico’s die gemoeid zijn met de carrière van talenten en topsporters vereisen daarom een gestructureerde hoogwaardige en professionele opleiding en begeleiding. Het MOP is ook een leidraad voor alle sporters om het maximale uit zichzelf te halen, ongeacht het uiteindelijke niveau. Niet iedereen heeft immers het aangebo
omdat ik dan mijn hersens moet gebruiken en vanwege het sociale aspect. Eenmaal aan het roeien, laat je je examens ook weer even achter je.’ Roeister Marieke Keijser
ren talent om Wereld- of Olympisch kam pioen te worden. Naast het sporttech nische deel dat is vastgelegd in het MOP van de sportbond, is het belangrijk om optimale voorwaarden voor topsporters en talenten te scheppen. Voorbeelden zijn afstemming tussen studie en sportprogramma, trainingsfaciliteiten, reistijd en beschikbaarheid van experts en voorzieningen. Dit samen geeft een excellerende topsportinfrastructuur in samenhang met de duale carrière.
CTO in actie: De spieren van de vrouwen van de Nederlandse zwemploeg rollen; zij doen fysieke testen in het inspanningslab. De roeiers werken zich buiten in het zweet. In de coachruimte voeren de technisch directeur van de basketbalbond en een van de talentcoaches een levendige discussie. In de kantine lunchen de bondscoaches die het Master Coach in Sports programma volgen. Een honkballer zwoegt in de studieruimte op zijn volgende tentamen en een judoka maakt een ommetje met de lifestylecoach om haar planning van het komend seizoen door te nemen.
Analyse, internationale vergelijking en ervaring hebben geleerd dat het goed is om topsport- en opleidingsprogramma’s van sportbonden met de benodigde topfaciliteiten te centreren. Dit is vanaf 2009 gebeurd met de accreditatie van Centra voor Topsport en Onderwijs (CTO’s). In samenwerking met de sportbonden en NOC*NSF ondersteunen de CTO’s de topsport en talentontwikkeling in het land. Binnen een CTO worden optimale randvoorwaarden neergezet voor de beste seniorenen opleidingsprogramma’s onder regie van de bonden. Uniek aan zo’n centrum is dat talenten en topsporters uit verschillende sporten op één locatie fulltime kunnen trainen, studeren en wonen. Hierbij wordt nauw samengewerkt tussen het CTO, de sportbonden en het onderwijs. Er zijn nu vijf CTO’s: CTO Amsterdam, CTO Zuid (in Eindhoven), CTO Noord (in Heerenveen), CTO Papendal en CTO Metropool (in Den Haag). In totaal maken zo’n 1000 topsporters van ongeveer 25 sportbonden gebruik van de faciliteiten van de CTO’s.
Regionale Topsport Organisatie Het faciliteren van de Regionale Trainings Centra (RTC’s) van bonden vindt plaats vanuit zeven Regionale Topsport Organisaties (RTO’s), die samenwerken met de vijf CTO’s. De CTO-manager is ook verantwoordelijk voor de RTO-organisatie in zijn of haar regio. Daarnaast bevinden zich in respectievelijk de regio’s Limburg en Utrecht de Nationale Topsport Centra (NTC’s) Triathlon en Waterpolo. Deze NTC’s worden ondersteund door de topsportorganisaties (RTO’s) in Limburg en Utrecht. In de RTC’s trainen talentvolle sporters die de stap naar de opleidings programma’s kunnen gaan maken. Binnen de RTC’s ligt de focus vooral op het instroomprogramma van de bonden: de trainingen, de coach en de accommodatie.
Hij traint regelmatig met het nationale team en ziet daar zijn voorbeelden aan het werk. Nu is hij zelf een voorbeeld voor jonge BMX-ers.
De beste sporters met de beste coaches en begeleiders in topsportcentra Een CTO is dé locatie waar een talent of topsporter zich in een (excel)lerende omgeving voorbereidt op Olympische of Paralympische Spelen, WK, EK, WJK of EJK. Er heerst een inspirerende topsportcultuur en het is een expertisecentrum van internationale allure voor alle facetten van de topsport. Alle hoogwaardige en fulltime topsport- en opleidingsprogramma’s maken gebruik van een CTO of NTC. Dit betekent dat de beste sporters, met de beste coaches en begeleiders, het topsportprogramma volgen dat voldoet aan de internationale norm. Daarbij hebben de experts van NOC*NSF doorlopende leerlijnen ontwikkeld voor verschillende specialistische gebieden: voeding, medische begeleiding, dopingpreventie, fysieke training en prestatiegedrag.