ISSUE
2020
ฆ-
ORTHOPAEDIC CENTER ศูนย์กระดูกและข้อ
เช็คด่วนอาการแบบไหน! เรียกว่า โรคหมอนรองกระดูกสันหลังกดทับเส้นประสาท
GASTROINTESTINAL & LIVER CENTER ศูนย์ระบบทางเดินอาหารและตับ • มะเร็งลำ�ไส้และมะเร็งตับ รู้เร็ว รักษาได้
WOMENCENTERED CARE ศูนย์ดูแลสุขภาพผู้หญิงครบวงจร ตัวช่วยทั้งกายใจสำ�หรับผู้หญิง
โรคลมชักในเด็ก อันตรายกว่าที่พ่อแม่คิด!
ห่วงใยสุขภาพคุณ
ด้วยกระดายาษตา
ถนอทมั้งสเล่ม
และใช้หมนึกถั่วSเหoyลือInง k จากน้ำ�มั
Editor's Note โรงพยาบาลนนทเวช ก้าวเข้าสู่ปีที่ 39 แห่งการพัฒนา ด้วยบริการระดับ มาตรฐานสากล เราก้าวสู่โรงพยาบาล ครอบครัวชั้นน�ำระดับประเทศ ในการ รักษาโรคที่มีความซับซ้อน (โรงพยาบาล ระดับตติยภูม)ิ คือ มีแพทย์เฉพาะทางทุก สาขา อุปกรณ์ในการรักษาพยาบาล และ ทีมงานสหสาขา ด�ำเนินงานภายใต้มาตรฐาน ระดับสากล JCI (Joint Commission International) โดยเน้นการรักษาแบบ องค์รวมและมุ่งเน้นการส่งเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค การคัดกรอง การรักษา โรคและฟืน้ ฟูสภาพร่างกายของผูป้ ว่ ยให้ กลับคืนเป็นปกติ โดยเน้นความปลอดภัย ของผู้ป่วยเป็นสิ่งส�ำคัญ สิ่งเหล่านี้คือสิ่งที่เรามุ่งมั่นพัฒนาเพื่อส่งต่อคุณค่าให้กับลูกค้าและผู้รับ บริการทัง้ คนไทยและชาวต่างชาติ โดยเราไม่ได้หยุดยัง้ ตัวกระผมเองในฐานะ ผู้น�ำองค์กรและผู้อ�ำนวยการโรงพยาบาลนนทเวช จะยึดมั่นในความเป็นโรง พยาบาลที่มีมาตรฐานการรักษาและคุณภาพของการบริการตลอดไป ภายใต้ พันธกิจของโรงพยาบาล คือ “ให้บริการด้านการรักษาพยาบาลอย่างมีคณ ุ ภาพ มีประสิทธิภาพและได้มาตรฐาน โดยยึดคุณธรรม จริยธรรม เคารพสิทธิและ ศักดิ์ศรีผู้ป่วย และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง”
Contents 04 05 06 12
ที่ปรึกษา บรรณาธิการบริหาร กองบรรณาธิการ สถานที่ติดต่อ ติดต่อโฆษณา Email ออกแบบและจัดพิมพ์
ดร.กมเลศน์ สันติเวชชกุล นพ.สราวุฒิ สนธิแก้ว นิตยา ชื่นศิลป์ สุชีรา วิจิตรสาร อมรรัตน์ สินสวัสดิ์ 432 ถ.งามวงศ์วาน ต.บางเขน อ.เมือง จ.นนทบุรี 11000 โทร. 0-2596-7888 ต่อ 2568 contactus@nonthavej.co.th บริษัท เกรท ดีไซน์ แอนด์ พริ้นท์ จ�ำกัด โทร. 0-2183-0781-2
• Healthy Living เป็นวารสารรายสามเดือนของบริษทั โรงพยาบาลนนทเวช จ�ำกัด (มหาชน) ข้อเขียนและบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารเล่มนี้เป็นลิขสิทธิ์ของบริษัท โรงพยาบาลนนทเวช จ�ำกัด (มหาชน) และบริษทั ฯ ขอสงวนสิทธิใ์ นการคัดลอกหรือน�ำไปตีพมิ พ์ โดยไม่ได้รบั อนุญาต อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร
• NTV News
รอบรั้วนนทเวช • NTV Society
ศูนย์กระดูกและข้อ Product Highlight
• บริการศูนย์กระดูกและข้อ • การผ่าตัดผ่านกล้องโรคกระดูกและข้อ
ศูนย์สุขภาพสตรี + Women-Centered Care Product Highlight
• ผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช และมะเร็งทางนรีเวช • มะเร็งเต้านม • การตรวจโครโมโซมของทารกในครรภ์สำ� คัญอย่างไร
ด้วยความปรารถนาดี นพ.สราวุฒิ สนธิแก้ว ผู้อ�ำนวยการโรงพยาบาล
นนทเวชบนสื่อ
18
ศูนย์เด็กและวัยรุ่น Product Highlight
24
ศูนย์ระบบทางเดินอาหารและตับ Product Highlight
28 30
• บริการศูนย์เด็กและวัยรุ่น • โรคลมชักในเด็ก • โรคหัวใจพิการแต่ก�ำเนิด • การขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศเด็กชาย
• มะเร็งตับภัยเงียบใกล้ตัวคุณ • มะเร็งล�ำไส้ใหญ่…ตรวจก่อนรักษาได้ • มะเร็งกระเพาะอาหาร
ศูนย์สร้างเสริมสุขภาพ Product Highlight
• โปรแกรมตรวจสุขภาพแต่ละช่วงวัย
นนทเวชพื่อสังคม CSR in NTVstyle
นนทเวชบนสือ่ NTV News
โรงพยาบาลนนทเวช ขอพรวันปีใหม่และวันตรุษจีน 2563 ผู้ว่าราชการจังหวัดนนทบุรี
โรงพยาบาลนนทเวช ร่วมแสดงความยินดี 43 ปี หนังสือพิมพ์มติชน
คุณนิตยา ชื่นศิลป์ ผู้จัดการฝ่ายพัฒนาธุรกิจและการตลาด ในนามตัวแทนผู้บริหาร โรงพยาบาลนนทเวช เข้ามอบกระเช้าเพื่อขอพร เนื่องในวันปีใหม่และวันตรุษจีน 2563 จากพ่อเมืองนนทบุรี นายสุจินต์ ไชยชุมศักดิ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดนนทบุรี ณ ศาลากลางจังหวัดนนทบุรี
เมือ่ ช่วงเช้าวันนี้ (9 ม.ค 63) คุณนิตยา ชืน่ ศิลป์ ผูจ้ ดั การฝ่ายพัฒนา ธุรกิจและการตลาด ในนามตัวแทนผู้บริหารโรงพยาบาลนนทเวช พร้อมคณะ ร่วมแสดงความยินดี เนือ่ งในวาระครบรอบ 43 ปี หนังสือพิมพ์ มติชน โดยมีคุณนฤตย์ เสกธีระ บรรณาธิการบริหารหนังสือพิมพ์มติชน ให้การต้อนรับ ณ อาคารมติชน
มหกรรมตลาดนัดเพื่อคนรักสุขภาพ “Love Health & Beauty 2020” @ โรงพยาบาลนนทเวช
โรงพยาบาลนนทเวช ร่วมกับ ชีวิตดี By SCG จัดกิจกรรมเพือ่ สุขภาพทีด่ ี “Doctor Talk” โรงพยาบาลนนทเวช ร่วมกับ ชีวิตดี By SCG จัดกิจกรรมเพื่อ สุขภาพที่ดี “Doctor Talk” โดยได้รับเกียรติจาก นพ.นิธิคุณ บุญอิ้ง แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านศัลยกรรมล�ำไส้และทวารหนัก เสวนาในหัวข้อ “รูท้ นั มะเร็งล�ำไส้และทวารหนัก” พร้อมจัดบริการตรวจสุขภาพเบือ้ งต้น ฟรี ณ ร้านชีวิตดี By SCG ชั้น 6 เดอะมอลล์งามวงศ์วาน 4
โรงพยาบาลนนทเวช จัดมหกรรมตลาดนัดเพือ่ คนรักสุขภาพ “Love Health & Beauty 2020” ระหว่างวันที่ 1-5 กุมภาพันธ์ 2563 ณ บริเวณ โถงกลาง ชั้น 1 ซึ่งภายในงานมีกิจกรรมต่างๆ มากมาย อาทิ การเสวนา ให้ความรูด้ า้ นสุขภาพ “เพราะการป้องกัน...ดีกว่าการรักษา” โดยแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง 5 สาขา, โปรแกรมตรวจสุขภาพที่มีความ เหมาะสมในแต่ละเพศและวัย ราคาโปรโมชั่น, การตรวจสุขภาพเบื้องต้น โดยไม่มีค่าใช้จ่าย และบูธจ�ำหน่ายผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ ซึ่งมีผู้สนใจ เข้าร่วมกิจกรรมเป็นจ�ำนวนมาก
รอบรัว้ นนทเวช NTV Society
โรงพยาบาลนนทเวช ร่วมรณรงค์ “Big Cleaning week จิตอาสาสู้ COVID-19” โรงพยาบาลนนทเวช ร่วมเดินรณรงค์ภายใต้โครงการ “Big Cleaning week จิตอาสาสู้ COVID-19” เพื่อเป็นการสร้างการรับรู้ และกระตุ้น เตือนให้ตระหนักในการป้องกันสุขภาพตนเองและป้องกันการแพร่เชื้อ COVID-19 อาทิ เทคนิคการล้างมือ วิธีการสวมใส่หน้ากากอนามัยที่ถูก ต้อง การสังเกตอาการตนเอง และผู้ใกล้ชิด พร้อมแจกแผ่นพับให้ความรู้ รวมทั้งก�ำหนด 8 มาตรการป้องกัน COVID-19 ได้แก่ การก�ำหนดจุดคัด กรอง, ปิดทางเข้าออกบางจุด, ตรวจประเมินผู้รับบริการและบุคลากรทุก ท่าน เพราะโรงพยาบาลนนทเวชค�ำนึงถึงความปลอดภัยของผู้รับบริการ และบุคลากรทางการแพทย์เป็นส�ำคัญ
8 มาตรการป้องกัน COVID-19 NTV Healthy Delivery สุขภาพดีส่งตรงถึงบ้าน
NTV Healthy Delivery โรงพยาบาลนนทเวชจัดบริการตรวจ สุขภาพและฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ให้คุณถึงบ้าน เพื่อสร้างความ มั่นใจ และปลอดภัยในช่วงสถานการณ์ COVID-19 โดยน�ำส่งสุขภาพดีๆ ให้กับผู้รักสุขภาพทุกท่านไปแล้วกว่า 30 โครงการที่อยู่อาศัยรอบเขต กรุงเทพและปริมณฑล อาทิ ม.พฤกษ์ภริ มย์รเี จ้นท์ ราชพฤกษ์ -รัตนาธิเบศร์, ม.พฤกษ์ลดา, ม.ชวนชื่น-แคราย, ม.สราญสิริ-ติวานนท์ แจ้งวัฒนะ 1 และ 2 ,ม.มัณฑณา, ม.คาซ่าแกรนด์-ราชพฤกษ์, ม.คาซ่าวิลล์ ราชพฤกษ์, ม.เศรษฐสิริ-สนามบินน�้ำ และ ม.มณีรินทร์ เป็นต้น
โรงพยาบาลนนทเวช ก�ำหนด 8 มาตรการป้องกัน COVID-19 ได้แก่ การก�ำหนดจุดคัดกรอง, ตรวจประเมินผู้รับบริการและ บุคลากรทุกท่าน, ปิดทางเข้าออกบางจุด, เช็ดท�ำความสะอาด ประตู ลิฟท์ จุดสัมผัสต่างๆ รวมทั้งการท�ำความสะอาดห้องพัก ผู้ป่วยด้วยน�้ำยาฆ่าเชื้อ เพราะเราค�ำนึงถึงความปลอดภัยของ ผู้รับบริการและบุคลากรทางการแพทย์เป็นส�ำคัญ
5
ทีมแพทย์+เทคโนโลยี Product Highlight
ศูนย์กระดูกและข้อ (ORTHOPAEDIC CENTER)
ให้บริการค�ำปรึกษา วินจิ ฉัย รักษา ดูแลและฟืน้ ฟูทกุ ปัญหา เกี่ยวกับกระดูกและข้อ กล้ามเนื้อ และเส้นประสาทในผู้ป่วยทุก ช่วงอายุอย่างครบวงจร โดยทีมสาขาวิชาชีพทีม่ คี วามเชีย่ วชาญ อาทิ ศัลยแพทย์ออร์ โธปิดิกส์ วิสัญญีแพทย์ พยาบาล นักกายภาพบ�ำบัด และเภสัชกร ฯลฯ ทีม่ ากด้วยประสบการณ์ พร้อมด้วยเทคโนโลยีเพือ่ การวินจิ ฉัยโรคและวางแผนการรักษา ที่มีประสิทธิภาพสูง อาทิ เครื่องตรวจวินิจฉัยโรคด้วย คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า MRI และเครื่องเอกซเรย์ซีอาร์ม C-Arm ช่วยเพิ่มมุมมองและความชัดเจนให้มากยิ่งขึ้น ส่งผลให้การ ผ่ า ตั ด มี ค วามแม่ น ย� ำ และเทคโนโลยี ก ารผ ่ า ตั ด แบบ Minimally Invasive Surgery ที่ช่วยให้ผู้ป่วยมีแผลผ่าตัด ขนาดเล็กเจ็บน้อย ฟื้นตัวได้เร็ว บริการคลินิกการรักษาโรคกระดูก และข้อเฉพาะทางด้านต่างๆ
• • • • • • • • • •
6
คลินิกศัลยกรรมกระดูกและข้อทั่วไป คลินิกศัลยกรรมกระดูกสันหลังและกระดูกคอ คลินิกรักษาโรคข้อเสื่อมและกระดูกพรุน คลินิกศัลยกรรมโรคข้อและผ่าตัดปลี่ยนข้อเทียม คลินิกศัลยกรรมกระดูกและข้อในเด็ก คลินิกรักษาโรคมะเร็งในกระดูก คลินิกเวชศาสตร์การกีฬา คลินิกศัลยกรรมทางมือและจุลศัลยกรรม คลินิกศัลยกรรมโรคข้อไหล่ คลินิกศัลยกรรมเกี่ยวกับเท้าและข้อเท้า
เทคโนโลยีผ่าตัดผ่านกล้องโรคกระดูกและข้อ (Minimally Invasive Surgery) การผ่าตัดเรือ่ งใหญ่...ทีก่ ลายเป็นเรือ่ งเล็ก ด้วยเทคโนโลยีผา่ ตัด
ผ่านกล้องโรคกระดูกและข้อ (Minimally Invasive Surgery) ให้บริการผ่าตัดซ่อมเอ็นหัวเข่าผ่านกล้อง ด้วยระบบเทคโนโลยี Arthroscope และบริการผ่าตัดหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ด้วยเทคโนโลยี Minimally Invasive Surgery ผ่านกล้อง Microscope ทีจ่ ะช่วยให้ศลั ยแพทย์สามารถมองเห็นมุมมองภาพทัง้ ความ กว้าง ความยาว และความลึกในขณะที่ทําการผ่าตัด ได้อย่างชัดเจน แม่นยํา โดยทีมศัลยแพทย์ออร์โธปิดิกส์ที่มีความเชี่ยวชาญร่วมกับ วิสัญญีแพทย์ และทีมสหสาขาวิชาชีพทั้งพยาบาล นักกายภาพและ เภสัชกร
สาระน่ารู้ Health's Tips
โรคหมอนรองกระดูก ทับเส้นประสาท
หมอนรองกระดูกสันหลังกดทับเส้นประสาท
คืออะไร?
กระดูกสันหลัง ประกอบด้วยกระดูกหลายชิ้นเชื่อมต่อกันด้วยหมอนรองกระดูก และ
ข้อต่อกระดูกสันหลังโดยที่ตัวกระดูกสันหลังท�ำหน้าที่ปกป้องไขสันหลัง ส่วนหมอนรอง กระดูกท�ำหน้าที่เหมือนกับโช๊คอัพของรถยนต์ คือ ท�ำให้กระดูกสันหลังยืดหยุ่นและรับแรง กระแทกของน�้ำหนักตัวจากการเคลื่อนไหว ดังนั้นการใช้งานหนักในชีวิตประจ�ำวัน หรือ อายุที่เพิ่มขึ้น ก็เป็นสาเหตุที่ท�ำให้หมอนรองกระดูกเสื่อมสภาพได้ โดยหมอนรองกระดูก ที่พบว่ามีปัญหาบ่อยที่สุดคือหมอนรองกระดูกสันหลังระดับเอวข้อที่ 4-5 เนื่องจากเป็น ข้อต่อระดับทีม่ กี ารเคลือ่ นไหว และรับน�ำ้ หนักมากในร่างกายเมือ่ หมอนรองกระดูกมีสภาพ เสือ่ ม ความสูงของหมอนรองกระดูกลดลง และมีการฉีกขาดของเนือ้ เยือ่ หมอนรองกระดูก ท�ำให้แกนหมอนรองกระดูกหลุดรอดมาภายนอก และกดทับเส้นประสาทไขสันหลังได้ อาการแบบไหน...เรียกว่า “โรคหมอนรองกระดูกสันหลัง กดทับเส้นประสาท”
• อาการปวดหลังสะโพกและปวดร้าวลงขา ข้างใดข้างหนึง่ หรือทัง้ สองข้างรุนแรง อาการปวด มากขึ้นเวลาไอ หรือจาม • อาการอ่อนแรงกล้ามเนื้อโดยเฉพาะกล้าม เนื้อสะโพกกล้ามเนื้อในการกระดูกข้อเท้าและ ปลายนิ้วหัวแม่เท้า • อาการชาบริเวณปลายเท้าโดยเฉพาะบริเวณ ง่ามนิ้วหัวแม่เท้ากับนิ้วเท้าที่ 2 • อาการผิดปกติของระบบขับถ่ายในบางราย ที่มีอาการรุนแรงมากๆจะมีความผิดปกติของ ระบบขับถ่ายร่วมด้วย เช่นไม่สามารถควบคุม การอุจจาระหรือปัสสาวะได้ซงึ่ จ�ำเป็นต้องผ่าตัด รักษาอย่างเร่งด่วนมิฉะนั้นระบบขับถ่ายอาจไม่ สามารถฟื้นคืนได้ตามปกติ
2. ยาต้านการอักเสบ NSAIDS, ยาคลายกล้ามเนื้อ 3. กายภาพบ�ำบัดและใช้เสื้อพยุงหลัง ช่วย ในการลดอาการปวด และท�ำให้ผู้ป่วยสามารถ กลับไปใช้ชวี ติ ประจ�ำวัน ได้ปกติเร็วขึน้ หลักการ ของการใส่เสื้อพยุงหลังในผู้ป่วยโรคหมอนรอง กระดูกสันหลังกดทับเส้นประสาท คือ การท�ำให้ หน้าท้องกระชับขึ้นจะช่วยลดแรงดันในหมอน รองกระดูกสันหลังได้รว่ มกับจ�ำกัดความเคลือ่ นไหว ของกระดูกสันหลัง ท�ำให้อาการปวดลดลง 4. การผ่าตัด ข้อบ่งชี้ในการผ่าตัดมีดังนี้ • ผู้ป่วยที่มีอาการปวดมากจนทนไม่ได้ แม้จะรักษาโดยรับประทานยาพักและกายภาพบ�ำบัด เต็มที่แล้วก็ยังไม่สามารถท�ำงาน หรือใช้ชีวิตได้ ตามปกติ • มีอาการชา อ่อนแรง หรือกล้ามเนื้อขา ลีบอย่างชัดเจน • มีปัญหาระบบขับถ่ายผิดปกติชัดเจน จากความผิดปกติของเส้นประสาท เช่นกลั้น อุจจาระหรือปัสสาวะไม่ได้
กล้องส่องขยายช่วยในการผ่าตัดอย่างไร (Microscopic Spine Surgery)
ปัจจุบนั มีการพัฒนาเทคนิคและเครือ่ งมือใน การผ่าตัดที่ดีขึ้นมากสามารถท�ำการผ่าตัดได้ สะดวกขึ้น ลดภาวะการเสียเลือดหรือภาวะ แทรกซ้อนลดระยะเวลาในการผ่าตัดและพักฟืน้ การรักษาโรคหมอนรองกระดูกสันหลัง หลังผ่าตัดได้ การผ่าตัดกระดูกสันหลังและหมอน กดทับเส้นประสาท รองกระดูกสันหลังโดยการส่องกล้องขยายนั้น 1.รักษาโดยการลดน�้ำหนักและหลีกเลี่ยง สามารถทีจ่ ะลดขนาดแผลผ่าตัดให้เล็กลงได้โดยที่ ปัจจัยเสี่ยงที่ท�ำให้เกิดอาการเพิ่มขึ้น ได้แก่ กล้องขยายจะมาช่วยให้ศลั ยแพทย์สามารถทีจ่ ะ • การยกของหนัก มองเห็นรายละเอียดในการผ่าตัดได้อย่างชัดเจน • การนั่งรถยนต์นานๆ การผ่าตัดแบบแผลเล็กส่งผลดีทำ� ให้การบาดเจ็บ • หลีกเลี่ยงอาการท้องผูกหรือเบ่ง ถ่าย ต่อเนื้อเยื่อและเส้นประสาทน้อยลง เสียเลือด อุจจาระแรงๆ เป็นต้นเนือ่ งจากท�ำให้เกิดแรงดัน น้อยลง เกิดภาวะแทรกซ้อนน้อยลง ผ่าตัดได้ ในหมอนรองกระดูกสูงเป็นสาเหตุให้หมอนรอง รวดเร็วขึน้ รวมถึงระยะเวลาพักฟืน้ ภายหลังการ กระดูกทนแรงดันไม่ได้เกิดการแตกของหมอน ผ่าตัดสั้นลงและสามารถกลับไปใช้ชีวิตปกติได้ รองกระดูกตามมา เร็วมากขึ้น
สาระน่ารู้ Health's Tips
การรักษา
อาการระยะที่ 1 และ 2 อาจรักษาได้โดย • การกินยา NSAID • แช่น�้ำอุ่น • ทายา ค่อยๆ บริหารเหยียดนิ้วทุกวัน อาการขั้นที่ 3 และ 4 ใช้วิธี • ฉีดยาสเตียรอยด์ เข้าบริเวณปลอกหุ้มเอ็น ซึ่งจะต้องผสมยาชาเพื่อไม่ให้ปวดมาก • บริหารเหยียดนิว้ และไม่ควรฉีดยาเกิน 2-3 ครัง้ ถ้าไม่หายหรือหายแล้วกลับมาเป็นซ�้ำอีกแนะน�ำให้ ผ่าตัด เนื่องจากการฉีดยาบ่อยๆ จะท�ำให้เอ็นเปื่อย และขาดได้
การผ่าตัดรักษา
• ควรผ่าตัดในห้องผ่าตัด ใช้ยาชาฉีดบริเวณ แผลผ่าตัด เปิดแผลด้านหน้าข้อโคนนิ้วที่จะผ่าตัด แยกหลอดประสาทออกไปด้านข้างจนเห็นปลอกหุม้ เอ็นชัดเจน ใช้ ใบมีดตัดปลอกหุ้มเอ็น จากนั้นเย็บ ปิดแผล ผู้ป่วยจะงอนิ้วได้ปกติทันที โอกาสเกิดข้อ แทรกซ้อนแทบไม่มีเลย
การดูแลหลังผ่าตัด
• ผู้ป่วยควรก�ำมือบ่อยๆ และยกมือสูงๆ ไม่ควร ให้แผลถูกน�ำ ้ โดยทัว่ ไปจะตัดไหมประมาณ 2 สัปดาห์ หลังผ่า 9
สาระน่ารู้ Health's Tips
การป้องกัน โรคนิ้วล็อค
วิธีคลายปวด จากข้อนิ้วล็อค
10
โรคนิ้วล็อดพบได้บ่อยโดย เฉพาะ ในผูท้ ที่ ำ� งานทีต่ อ้ งหยิบจับ สิง่ ของ หรืออุปกรณ์อย่างต่อเนือ่ ง นานๆ หรือใช้มอื หิว้ ของหนักๆ หาก มีอาการเจ็บบริเวณโดนนิว้ มือ เวลา งอนิว้ แล้วเหยียดขึน้ เองไม่ ได้ ควร พบแพทย์เพือ่ รับการตรวจวินจิ ฉัย และรักษาได้อย่างทันท่วงที
ทีมแพทย์+เทคโนโลยี Product Highlight
การผ่าตัด มดลูกผ่านกล้อง แผลเล็ก I เจ็บน้อย I ฟื้นตัวเร็ว ปฏิเสธไม่ ได้เลยว่าผู้หญิง เมื่อต้องได้รับการผ่าตัดทางนรีเวช เช่น การผ่าตัดมดลูก โดยมีสาเหตุจาก
• เนื้องอกมดลูก • เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ • เยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัวผิดปกติ • ภาวะเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด
หลากหลายความกังวลที่เกิดขึ้นไม่ว่าจะกลัวเจ็บ แผลผ่าตัด จะมีขนาดใหญ่ แผลไม่สวย พักฟื้นนาน แต่ในปัจจุบันด้วยความ ก้าวหน้าของเทคโนโลยีทางการรักษา แพทย์สามารถผ่าตัดมดลูก ออกได้ โดยมีรอยแผลผ่าตัดบริเวณหน้าท้องขนาดเล็กประมาณ 0.5-1 เซนติเมตร การผ่าตัดแบบนี้ คือ การผ่าตัดมดลูกผ่านกล้อง (Laparoscopic Hysterectomy) การผ่าตัดมดลูกผ่านกล้อง (Laparoscopic Hysterectomy) เป็นการผ่าตัดโดยใช้กล้องขนาดเล็กซึง่ เป็นเครือ่ งมือผ่าตัดชนิดพิเศษ สอดเข้าไปผ่านแผลเปิดที่หน้าท้องขนาด 0.5-1.0 เซนติเมตร ซึ่ง แพทย์จะมองภาพได้ละเอียดชัดเจนยิ่งขึ้น อีกทั้งมีเทคโนโลยี 3 มิติ จึงมีความปลอดภัยมากขึ้นในการผ่าตัด ภายหลังการผ่าตัดมดลูก ผ่านกล้อง คุณผู้หญิงจะมีรอยแผลขนาดเล็กๆ ประมาณ 2-3 รอย และพักฟื้นในโรงพยาบาล 24-48 ชั่วโมง เท่านั้น
ส�ำหรับข้อดีของการผ่าตัดมดลูกผ่านกล้อง เมือ่ เปรียบเทียบกับ การผ่าตัดมดลูกแบบธรรมดา แน่นอนว่าแผลผ่าตัดจะมีขนาดเล็ก เพียง 0.5- 1.0 เซนติเมตร ท�ำให้การความเจ็บปวดจากแผลที่ผ่าตัด น้อยกว่า ใช้เวลาพักฟื้นหลังผ่าตัดไม่นาน ลดอาการแทรกซ้อนต่างๆ จากแผลผ่าตัดที่อาจจะเกิดขึ้นได้ เช่น แผลอักแสบ แผลแยก แผล เป็นหนอง และที่ส�ำคัญคุณผู้หญิงสามารถกลับสู่กิจวัตรประจ�ำวัน ตามปกติได้ในระยะเวลาอันสั้น ขอบคุณข้อมูล : นพ.ศุภชัย เรืองแก้วมณี แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านมะเร็งทางนรีเวช และการผ่าตัดผ่านกล้อง ศูนย์ผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช และมะเร็งทางนรีเวช โรงพยาบาลนนทเวช
12
ทีมแพทย์+เทคโนโลยี Product Highlight
มะเร็งเต้านม เป็นสาเหตุการเสียชีวติ อันดับต้นๆ ของผูห้ ญิงทัว่ โลกและเป็นมะเร็งทีพ่ บบ่อยทีส่ ดุ ในผู้หญิงไทย แต่เนื่องจากปัจจุบันผู้หญิงยุคใหม่มีความตื่นตัวในการตรวจสุขภาพมากขึ้น และมี การพัฒนาคุณภาพของเครือ่ งมือตรวจทีท่ นั สมัยขึน้ ท�ำให้เราสามารถพบมะเร็งเต้านมในระยะแรกๆ ได้เร็วขึน้ ท�ำให้เปอร์เซ็นต์การตรวจพบพบมะเร็งในระยะเริม่ ต้นมีมากขึน้ การรักษาให้หายจึงมีมาก ขึ้นตามล�ำดับ ซึ่งสาเหตุของการเกิดมะเร็งเต้านมแท้จริงแล้วยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด จึงท�ำให้ไม่ ทราบวิธีที่ป้องกัน ยกเว้นในกรณีที่เป็นกรรมพันธุ์ซึ่งทราบสาเหตุแน่ชัดซึ่งเราสามารถป้องกันได้
ปัจจัยเสี่ยงที่จะท�ำให้เกิดมะเร็งเต้านม
• ความอ้วน 1. ปัจจัยที่หลีกเลี่ยงไม่ ได้ เช่น • การได้รับยาทดแทนฮอร์โมนหรือยาคุม • เพศหญิงจะเป็นมากกว่าชาย ก�ำเนิดบางชนิดเป็นระยะเวลานานจะมีความ • เชือ้ ชาติ ยุโรป ยิวจะเป็นมากกว่าคนเอเชีย เสี่ยงสูงขึ้น • อายุ อายุมากกว่า 40ปี จะมีความเสี่ยง สูงขึ้น • กรรมพันธุ์ ผูท้ มี่ ปี ระวัตคิ รอบครัวสายตรง เป็นมะเร็งเต้านม หรือรูว้ า่ เป็นโรคทางพันธุกรรม ที่มีการถ่ายทอดได้ • ประวัติการมีประจ�ำเดือนเร็ว หรือหมด ประจ�ำเดือนช้าจะมีความเสี่ยงสูงขึ้น 2. ปัจจัยที่หลีกเลี่ยงได้ • การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ • การรับประทานอาหารประเภทไขมันสูง 14
เราสามารถเลี่ยงการเป็น “มะเร็งเต้านม” ได้ คือ ควรเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่เลี่ยงได้ และหมั่น ตรวจค้นหามะเร็งเต้านมระยะเริ่มต้นให้ได้เร็ว โดยทั่วไปจะแนะน�ำให้ตรวจเต้านมด้วยตนเอง แต่มกี ารศึกษาจากต่างประเทศพบว่า การตรวจ เต้านมด้วยตนเองพบมะเร็งเต้านมระยะเริ่มต้น ได้น้อย แต่ถูกน�ำมาแนะน�ำให้ใช้ในประเทศเรา เนื่องจากมีอุบัติการณ์การเกิดโรคยังต�่ำ คือ 30 ต่อแสนเมือ่ เทียบกับประเทศตะวันตกซึง่ พบมาก ถึง 100 ต่อแสน อย่างไรก็ตามส�ำหรับผู้ที่ใส่ใจ ต่อสุขภาพ การตรวจคัดกรองเพื่อหามะเร็ง เต้านมตั้งแต่ระยะเริ่มแรกจะท�ำให้โอกาสที่จะ รักษาโรคระยะแรกให้หายขาดได้มากขึ้น
การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมที่มีมาตรฐาน จะประกอบด้วย
1. การตรวจด้วยแพทย์หรือบุคลลากรทีไ่ ด้รบั การอบรมโดยเฉพาะด้วย การคล�ำเต้านม 2. การตรวจด้วยเครื่องเอกซ์เรย์แมมโมแกรมและหรืออัลตร้าซาวด์ หรือตรวจด้วยเครือ่ งมืออืน่ ๆเพิม่ เติมตามความจ�ำเป็น เช่นเครือ่ งตรวจด้วย คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า การตรวจด้วยเครื่องเอกซ์เรย์แมมโมแกรม และ/หรืออัลตร้าซาวด์ มัก จะแปลผลเป็นศัพท์เทคนิคทีเ่ ข้าใจยาก และมักจะท�ำให้บคุ คลทัว่ ไปเข้าใจ ผิดโดยเฉพาะเมื่อแปลผลเป็น BIRADS 1-5 มักจะท�ำให้หลายคนเข้าใจผิด ได้ง่ายเพราะเป็นมาตรฐานการอ่านเพื่อสื่อความหมายให้แพทย์เข้ากันได้ ง่ายไม่ใช่ระยะโรค BIRADS 1 หมายถึง ไม่พบสิ่งผิดปกติเลย ควรตรวจติดตามทุกปี BIRADS 2 หมายถึง พบสิง่ ผิดปกติ แต่เสีย่ งน้อยทีจ่ ะเป็นมะเร็งเต้านม ควรตรวจติดตามทุกปี BIRADS 3 หมายถึง พบสิ่งผิดปกติแต่เสี่ยงน้อยกว่า 2% ที่จะเป็น มะเร็งเต้านม ควรตรวจติดตามอย่างใกล้ชิดทุก 6 เดือน BIRADS 4 หมายถึง พบสิง่ ผิดปกติ มีความเสีย่ งทีจ่ ะเป็นมะเร็งเต้านม ได้ 20-50% ควรได้รับการตรวจวินิจฉัยด้วยชิ้นเนื้อเพิ่มเติม BIRADS 5 หมายถึง พบสิง่ ผิดปกติ มีความเสีย่ งทีจ่ ะเป็นมะเร็งเต้านม ได้สูง ควรได้รับการตรวจวินิจฉัยด้วยชิ้นเนื้อเพิ่มเติม
3. การตรวจด้วยชิ้นเนื้อหรือเซลล์ ส�ำหรับบางคนที่ตรวจพบโดยการ คล�ำหรือพบสิ่งผิดปกติที่พบโดยเครื่องเอกซ์เรย์แมมโมแกรมและ/หรือ อัลตร้าซาวด์ ในบางรายจ�ำเป็นต้องได้รับการวินิจฉัยเพิ่มเติมด้วยการน�ำ ชิ้นเนื้อไปส่งตรวจ การตรวจที่แม่นย�ำควรประกอบการทั้ง 2-3 อย่าง จึงจะแม่นย�ำสูง การน�ำชิ้นเนื้อไปตรวจสามารถท�ำได้หลายวิธี เช่น ถ้าก้อนที่คล�ำได้มัก จะท�ำโดยการเจาะด้วยเข็ม มีทั้งเข็มขนาดเล็กที่สามารถท�ำได้เร็ว ง่าย ถูก แม่นย�ำ แต่แปลผลได้ยากเนื่องจากเป็นการอ่านด้วยเซลล์ ดังนั้นการใช้ ต้องเลือกให้เหมาะสม หรืออาจใช้เข็มตัดชิ้นเนื้อซึ่งได้เนื้อชิ้นใหญ่กว่าแต่ ความแม่นย�ำต�่ำกว่า ดังนั้นมักจะท�ำร่วมกับการใช้อัลตร้าซาวด์ เพื่อให้มี ความแม่นย�ำมากขึ้น ปัจจุบนั ได้มกี ารพัฒนาเครือ่ งมือเข็มเจาะตรวจให้สามารถตัดชิน้ เนือ้ ที่ คล�ำไม่ได้รว่ มกับเทคนิคการเจาะชิน้ เนือ้ โดยใช้อลั ตร้าชาวด์ทำ� ให้สามารถ ตัดก้อนได้โดยใช้แผลเล็กได้ นับเป็นความก้าวหน้าในการรักษาอีกทางหนึง่ ด้วย ขอบคุณข้อมูล : นายแพทย์ชนินทร์ อภิวาณิชย์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญศัลยศาสตร์มะเร็งเต้านม และเสริมสร้างเต้านม โรงพยาบาลนนทเวช
15
ทีมแพทย์+เทคโนโลยี Product Highlight
16
ทีมแพทย์+เทคโนโลยี Product Highlight
18
สาระน่ารู้ Health's Tips
“โรคลมชัก” เป็นโรคสมองในเด็กที่พบได้บ่อย
และมักสร้างความกังวลใจให้กับบิดามารดา ผู้ปกครอง หรือผู้ดูแล โรคลมชักในเด็ก คือ อาการชักที่เกิดจากความผิดปกติของการท�ำงานของสมอง ดังนั้น แม้ ไม่พบความผิดปกติทางกายภาพของสมองก็สามารถท�ำให้เกิดโรคลมชักได้ หากเปรียบเทียบให้เห็นภาพเหมือนเรามองเห็นหน้าคนคนหนึง่ และพบว่าคนคนนัน้ มีลกู ตา 2 ข้างปกติ แต่เราไม่สามารถบอกได้ว่าการท�ำงานของสายตาของคนคนนี้เป็นอย่างไร สายตาสั้น ยาว หรือเอียงหรือไม่ เช่นเดียวกันกับสมอง ดังนั้นการไม่พบความผิดปกติ ของสมองจากภาพถ่ายรังสี ไม่ได้เป็นตัวบ่งถึงการท�ำงานผิดปกติของสมองได้ทั้งหมด สาเหตุของโรคลมชักในเด็ก
6. การติดเชือ้ ในสมอง รวมถึงภาวะแทรกซ้อน ดังที่ได้กล่าวข้างต้นว่าโรคลมชัก คือ การ ที่ตามมาจากการติดเชื้อ ท�ำงานผิดปกติของสมอง โดยอาจพบหรือไม่พบ 7. ไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจน ความผิดปกติจากภาพถ่ายรังสีก็ได้ ซึ่งสามารถ แจกแจงสาเหตุที่ท�ำให้เกิดโรคลมชักได้ ดังนี้ 1. ความผิดปกติของขัน้ ตอนการสร้างสมอง ตั้งแต่อยู่ในครรภ์ (congenital anomaly) 2. ความผิดปกติทางพันธุกรรมที่ส่งผลต่อ การท�ำงานหรือโครงสร้างสมอง (genetic disease) 3. ความผิดปกติหรือภาวะแทรกซ้อน ก่อน คลอด ระหว่างคลอดหรือหลังคลอด เช่น การ ติดเชือ้ ในครรภ์ การขาดออกซิเจนระหว่างคลอด เป็นต้น 4. เกิดจากภูมิต้านทานของตัวเอง (autoimmune disease) 5. การมีก้อนเนื้องอกในสมอง หรือเซลล์ที่ เจริญเติบโตเร็วในสมองในบางกลุ่มอาการของ โรคบางโรค
อาการของโรคลมชักในเด็ก แบ่งออกเป็น 2 ลักษณะใหญ่ๆ คือ
1. อาการชักแบบเฉพาะที่ ลักษณะอาการ ชักจะขึ้นอยู่กับจุดก�ำเนิดชักว่าอยู่ส่วนใดของ สมอง เช่น ถ้าอยู่ในต�ำแหน่งที่ควบคุมการ เคลือ่ นไหวของกล้ามเนือ้ อาการชักมักจะมาด้วย อาการเกร็ง หรือกระตุก หรืออ่อนแรง หากจุด ก�ำเนิดอยู่ที่ต�ำแหน่งการควบคุมความรู้สึก อาจ มาด้วยอาการชา หรืออาการรับรู้มากกว่าปกติ เช่น ปวดเจ็บ หรือรูส้ กึ มีอะไรมาไต่ หากจุดก�ำเนิด อยู่ที่ต�ำแหน่งควบคุมการมองเห็น ก็อาจมาด้วย อาการมองเห็นทีผ่ ดิ ปกติ เช่น มองเห็นแสง หรือ มองไม่เห็น เป็นต้น 2. อาการชักแบบทั้งตัว เช่น เกร็ง กระตุก ทั้งตัว หรือที่เราคุ้นเคยเรียกว่าลมบ้าหมู หรือ อาการชักแบบเหม่อ เรียกไม่รู้ตัว เป็นต้น
สาระน่ารู้ Health's Tips
อันตรายจากการชัก
โดยทั่วไปของโรคลมชัก หากปล่อยให้ชักและไม่รักษา ส่วนใหญ่จะมี ผลต่อพัฒนาการของผู้ป่วยในระยะยาว หรือถ้าลักษณะชักเป็นแบบเกร็ง กระตุกทั้งตัว หากไม่ได้รับการรักษาที่ทันท่วงทีอาจอันตรายถึงชีวิตได้ เพราะการชักแบบเกร็งกระตุกทั้งตัว จะส่งผลให้สมองขาดออกซิเจนได้ ท�ำให้การควบคุมอวัยวะส่วนต่างๆ ของร่างกายล้มเหลว เช่น การท�ำงาน ของระบบทางเดินหายใจและหัวใจ เป็นต้น
วิธีปฏิบัติตัวเมื่อเด็กมีอาการชัก ปกติการวินิจฉัยโรคลมชักจะวินิจฉัยโดยอาการ คือ หากมีการชักโดย โดยเฉพาะอาการชักเกร็งกระตุกไม่รู้สึกตัว การวินิจฉัยโรคลมชัก
ไม่มีปัจจัยกระตุ้น เช่น ความผิดปกติของเกลือแร่ เป็นต้น อย่างน้อย 2 ครัง้ ขึน้ ไป ก็สามารถวินจิ ฉัยว่าเป็นโรคลมชัก หรือหากมีอาการชักโดยไม่มี ปัจจัยกระตุ้น เพียง1ครั้ง แต่มีปัจจัยเสี่ยงที่จะท�ำให้ชักซ�้ำสูง ก็วินิจฉัยว่า เป็นโรคลมชักเช่นกัน
วิธีการรักษาโรคลมชัก
ปัจจุบันมีวิธีการรักษาโรคลมชักหลายวิธี แต่สามารถแบ่งออกเป็น 2 หลักใหญ่ คือ 1. การรักษาโดยการใช้ยากันชัก แพทย์จะเลือกการให้ยากันชักเป็น แนวทางแรกของการรักษา ปัจจุบันมียากันชักหลากหลายชนิด ซึ่งการ เลือกใช้ยากันชักก็จะเลือกตามความเหมาะสมของชนิดการชัก และผลข้าง เคียงของยา เป็นต้น 2. การรักษาโดยวิธีอื่นที่นอกเหนือจากการใช้ยากันชัก เช่น การ ผ่าตัดสมอง การใส่เครื่องกระตุ้นเส้นประสาทคู่ที่ 10 หรือการให้อาหาร แบบคีโตน เป็นต้น
1. พ่อแม่ ผู้ปกครอง ต้องตั้งสติ 2. พยายามจัดสถานที่ให้เด็กอยู่ในที่ปลอดภัย 3. คลายเสื้อผ้าที่รัดแน่ให้หลวมผ่อนคลาย อย่ายืนมุง 4. ให้เด็กนอนตะแคงหน้า หรือตะแคงตัวและหน้า เพื่อเปิดทางเดิน หายใจ และป้องกันการส�ำลัก 5. ห้ามน�ำวัตถุใดๆ ใส่เข้าไปในปากเด็ก เพราะอาจท�ำให้เกิดการบาด เจ็บในช่องปากได้ ผู้ปกครองควรดูแลให้เด็กหลีกเลี่ยงปัจจัยที่กระตุ้นท�ำให้ชักมากขึ้น เช่น การพักผ่อนไม่เพียงพอ การมีไข้ การขาดอาหาร ความเครียด เป็นต้น นอกจากนี้ควรดูแลให้เด็กหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่อาจเกิดอันตรายต่อชีวิตได้ หากมีอาการชักในระหว่างทีท่ ำ� กิจกรรมดังกล่าว ได้แก่ ว่ายน�ำ้ ปีนขึน้ ทีส่ งู ปั่นจักรยาน เป็นต้น หากได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคลมชัก ผู้ป่วยควรทานยาสม�่ำเสมอ ไม่หยุดยาเอง และท�ำตามที่แพทย์แนะน�ำอย่างเคร่งครัด
แนวทางการรับมือ และการป้องกันอันตรายโรคลมชักในเด็ก
หากเด็กมีอาการทีไ่ ม่แน่ใจว่าชัก หรือผูป้ กครองคิดว่าชัก ควรรีบพามา ปรึกษาแพทย์เพื่อให้ได้รับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสมโดยเร็ว ที่สุด เนื่องจากปัจจุบันมีเทคโนโลยีที่ทันสมัย ผู้ปกครองสามารถถ่าย VDO อาการทีไ่ ม่แน่ใจว่าชัก หรืออาการชักมาให้แพทย์ดู เพือ่ ประกอบ การรักษาเพื่อการวินิจฉัยและการรักษาได้ 20
ขอบคุณข้อมูล : ผศ.พญ.อัจฉราพร เมฆศิขริน กุมารแพทย์ระบบประสาทวิทยา ศูนย์เด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลนนเวช
หัวแต่ใจพิ ก าร ก�ำเนิด… เรื่องใหญ่
ของหัวใจดวงน้อย...
โรคหัวใจพิการแต่ก�ำเนิด (Congenital Heart Disease)
โรคหัวใจพิการแต่กำ� เนิด พบได้ในเด็กแรกเกิด ในอัตรา 8 คน ต่อเด็กแรกเกิดใหม่ 1,000 ราย ใน จ�ำนวนนี้ ร้อยละ 50 ไม่มีอาการ ที่เหลือมีอาการ เขียว เกิดจากความผิดปกติในการสร้างส่วนต่างๆ ของหัวใจตัง้ แต่ตงั้ ครรภ์ชว่ งแรก หัวใจมีสว่ นประกอบ เป็นกล้ามเนื้อ ท�ำหน้าที่สูบฉีดโลหิตไปเลี้ยงส่วน ต่างๆ ของร่างกาย แบ่งเป็นห้องต่างๆ 4 ห้อง มี ผนังกั้นแยกหัวใจด้านซ้ายและขวาออกจากกัน มี ลิ้นหัวใจกั้นแยกหัวใจห้องบนและห้องล่าง
โรคหัวใจพิการแต่กำ� เนิด เกิดได้อย่างไร?
ภาวะหัวใจพิการแต่ก�ำเนิดยังไม่ทราบสาเหตุ อย่างชัดเจน อาจมีสาเหตุมาจากทางพันธุกรรม ร่วมกับสิ่งแวดล้อม ความผิดปกติทางพันธุกรรม บางชนิด เช่น กลุ่มอาการดาวน์สัมพันธ์กับการมี ผนังกัน้ ห้องหัวใจด้านล่างรัว่ (Ventricular Septal Defect) และการติดเชื้อไวรัสบางชนิด เช่น หัด เยอรมันระหว่างตั้งครรภ์ มีความสัมพันธ์ต่อการ เกิดภาวะเส้นเลือดหัวใจเกิน (Patent Ductus Arteriosus)
โรคหัวใจพิการแต่กำ� เนิด มีอาการอย่างไร?
อาการแสดงของโรคหัวใจพิการแต่กำ� เนิด มีได้ หลายแบบ เช่น หายใจหอบ เหนื่อยง่ายเวลาออก ก�ำลังกาย เลี้ยงไม่โต หน้าอกโป่ง เขียว ใจสั่น เจ็บ หน้าอก เป็นลม เป็นต้น ซึ่งอาจสรุปอาการส�ำคัญ ได้ดังต่อไปนี้ 1. Heart Murmur คือ ไม่มีอาการของโรค อย่างชัดเจน แต่ฟังได้ยินเสียงหัวใจผิดปกติเป็น murmur เป็นกลุม่ ทีพ่ บได้บอ่ ยทีส่ ดุ ในเด็กทีม่ าพบ
แพทย์ โดยอาจพบสูงถึง ร้อยละ 30 – 60 ของเด็ก ทัว่ ไป โดยเฉพาะในเด็กทารกหรือเด็กทีม่ ไี ข้จะฟังได้ ชัดเจนขึ้น 2. ภาวะหัวใจล้มเหลว (Congestive Heart Failure) มีอาการแสดงที่บอกถึงภาวะหัวใจล้ม เหลว โดยเฉพาะในเด็กเล็ก อาการที่ส�ำคัญ คือ มี เหงื่อออกมากโดยเฉพาะบริเวณศีรษะ โดยไม่ได้ สัดส่วนกับเสื้อผ้าที่หนาหรืออากาศร้อน • การดูดนมใช้เวลานานกว่าปกติ เด็กปกติ ดูดนมหมดหรืออิ่มใช้เวลาไม่เกิน 15-20 นาที แต่ ในเด็กที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวจะใช้เวลานานกว่า หรืออาจใช้เวลาปกติแต่ปริมาณนมน้อยเกินไป (เด็ก เล็กอายุนอ้ ยกว่า 1 ปี ปกติควรดูดนมต่อมือ้ จ�ำนวน เป็นออนซ์เท่ากับน�ำ้ หนักตัวเป็นกิโลกรัม ตัวอย่าง เช่น เด็กน�้ำหนัก 4 กิโลกรัม ควรดูดนมได้มื้อละ 4 ออนซ์ ทุก 4 ชั่วโมง) • อาการตัวเล็ก เลีย้ งไม่โต น�ำ้ หนักไม่คอ่ ยขึน้ • ในเด็กโตมักมีอาการเหมือนกับในผู้ใหญ่ เช่น เหนื่อยง่ายเวลาออกก�ำลังกาย หรือต้องนอน ศีรษะสูง 3. อาการเขียว (Cyanosis) โดยสังเกตจาก บริเวณเยื่อบุบริเวณริมฝีปาก ลิ้น เยื่อบุตา หรือใต้ เล็บ ในเด็กเล็กทีเ่ ริม่ มีอาการเขียว อาจเห็นว่าปลาย นิ้วมือมีสีแดงเข้มกว่าส่วนอื่น
โรคหัวใจพิการแต่กำ� เนิด มีวธิ กี ารตรวจ วินิจฉัยอย่างไร?
1. ตรวจเอ็กซเรย์ปอด เพือ่ ประเมินภาวะหัวใจ โต และเงาของเส้นเลือดทีไ่ ปเลีย้ งยังปอดทัง้ 2 ข้าง 2. ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG) เพื่อประเมิน ขนาดของหัวใจแต่ละห้อง และภาวะหัวใจเต้นผิด จังหวะ
3. ตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง (Echocardiogram) เพือ่ ดูโครงสร้างของหัวใจและหลอด เลือดอย่างละเอียด เพื่อดูความผิดปกติ เช่น ผนัง กั้นห้องหัวใจมีรูรั่ว หรือการท�ำงานของหัวใจที่ผิด ปกติ 4. ตรวจหัวใจและหลอดเลือดด้วยเอ็กซเรย์ คอมพิวเตอร์ (CT scan) หรือตรวจด้วยเครื่อง แม่เหล็กไฟฟ้า (MRA) เพือ่ ดูความผิดปกติของหัวใจ และหลอดเลือด ในกรณีทกี่ ารตรวจพิเศษอย่างอืน่ ไม่สามารถบอกรายละเอียดได้ชัดเจน
โรคหัวใจพิการแต่ก�ำเนิด มีวธิ กี ารรักษา อย่างไร?
แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ได้แก่ 1. การรักษาด้วยยา (Medical Treatment) ได้แก่ กลุม่ ยารักษาภาวะหัวใจล้มเหลว เพือ่ ควบคุม อาการทางหัวใจ เช่น ในกรณีทมี่ ผี นังกัน้ ห้องหัวใจ ด้านล่างรัว่ (Ventricular Septal Defect) ซึง่ เป็น โรคหัวใจพิการแต่ก�ำเนิดที่พบบ่อยที่สุด 2. การรักษาด้วยการผ่าตัด (Surgical Treatment) ในกรณีที่มีความผิดปกติ เป็นโรคหัวใจ พิการแต่ก�ำเนิดชนิดเขียว หรือการผ่าตัดปิดผนัง กั้นห้องหัวใจด้านล่างที่รั่ว
โรคหัวใจพิการแต่ก�ำเนิด มีวิธีการดูแล เด็กอย่างไร? 1. เฝ้าระวังอาการแทรกซ้อนทีอ่ าจเกิดขึน้ เช่น โรคปอดอักเสบ ความดันปอดสูงผิดปกติ หัวใจเต้น ผิดจังหวะ เป็นต้น 2. ดูแลด้านอาหารและโภชนาการ งดให้เด็ก รับประทานอาหารที่มีรสเค็ม ของหมักดอง และ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีส่วนผสมของโซเดียม ได้แก่ ผงชูรส ผงฟู เป็นต้น 3. ดูแลสุขภาพช่องปากและฟันเด็กให้สะอาด อยู่เสมอ พบทันตแพทย์ทุก 6 เดือน เพื่อป้องกัน การติดเชื้อแบคทีเรียที่ลิ้นหรือผนังหัวใจ 4. เสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรค ควรพาเด็กไปรับ วัคซีนต่างๆ และออกก�ำลังกายอย่างเหมาะสม
ขอบคุณข้อมูล : นพ.ฐิติชัย เชิงฉลาด กุมารเวชศาสตร์โรคหัวใจ ศูนย์เด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลนนทเวช 21
สาระน่ารู้ Health's Tips
การขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชาย (Circumcision) คือ การผ่าตัดเพื่อเอาหนังหุ้มปลายของอวัยวะเพศชาย (ส่วน เกิน) ออกไป เพื่อให้หนังหุ้มปลายอวัยวะเพศเปิดท�ำให้ง่ายต่อ การท�ำความสะอาด สามารถล้างสิ่งสกปรกจากสารคัดหลั่ง เช่น คราบเหงื่อ คราบปัสสาวะที่หมักหมมอยู่ตามบริเวณใต้ หนังหุม้ ปลายอวัยวะซึง่ เป็นศูนย์รวมของเชือ้ โรค สามารถท�ำได้ ตั้งแต่เด็กแรกเกิดไปจนถึงวัยสูงอายุ
ขั้นตอนการขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ (เด็ก) ชาย
การขลิบหนังหุ้มอวัยวะเพศเด็กชายถือเป็นการผ่าตัดเล็ก แพทย์จะใช้ ยาชาระงับความรู้สึกเฉพาะที่ในเด็กทารกแรกเกิด (Newborn) เท่านั้น และแพทย์จะใช้ยาสลบในเด็กที่มีอายุตั้งแต่ 2 เดือนขึ้นไป แล้วจึงท�ำการ ผ่าตัด โดยใช้เวลาประมาณ 30-40 นาที
การดูแลภายหลังจากขัน้ ตอนการขลิบหนังหุม้ ปลายอวัยวะเพศ
ภายหลังการผ่าตัดจะใช้เวลาในการฟื้นตัวประมาณ 7-10 วัน โดย บริเวณปลายอวัยวะเพศอาจมีเลือดซึมออกมาเล็กน้อยในช่วง 1-2 วันแรก ท�ำหน้าทีป่ กคลุมและปกป้องส่วนหัวจนถึงปลายองคชาตและรูปสั สาวะ สามารถอาบน�้ำท�ำความสะอาดอวัยวะเพศ และทาครีม Antibiotic ได้ ไม่ให้เกิดอันตรายจากการบาดเจ็บและการเสียดสี หรือการอักเสบที่เกิด ตามแพทย์สั่ง จากการหมักหมมของสารคัดหลัง่ เป็นเวลานาน ซึง่ เป็นสาเหตุหลักของการ การขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ (เด็ก) ชาย เกิดโรคมะเร็งองคชาต
ความส�ำคัญของหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ?
ท�ำไมต้องขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชาย?
• • • • •
ปัสสาวะล�ำบาก เจ็บปวดขณะที่ปัสสาวะ มีอาการอักเสบเรื้อรังของหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชาย หนังหุ้มปลายอวัยวะเพศไม่เปิด หรือเปิดไม่เต็มที่ หนังหุ้มปลายหดรัดล�ำองคชาติ ท�ำให้เจ็บปวดและบวม รูดแล้วติดไม่สามารถรูดกลับได้
การขลิบหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศชาย...ขลิบแล้ว ดีอย่างไร?
• • • • •
22
ดูแลรักษาท�ำความสะอาดได้ง่าย ลดความเสี่ยงการเกิดโรคมะเร็งองคชาต ลดความเสี่ยงการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะในเด็กเล็ก ลดความเสีย่ งและป้องกันการติดเชือ้ จากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ สามารถป้องกันภาวะหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศตีบตัน
ที่ รพ.นนทเวช แตกต่างอย่างไร?
• การผ่าตัด โดยกุมารศัลยศาสตร์ผู้เชี่ยวชาญ ที่มีประสบการณ์การ ท�ำงานมากกว่า 20 ปี • การดมยาสลบ โดยแพทย์วิสัญญีเฉพาะทางที่มีประสบการณ์ และ คอยดูแลตลอดกระบวนการผ่าตัด
ทีมแพทย์+เทคโนโลยี Product Highlight
24
25
สาระน่ารู้ Health's Tips
มะเร็งกระเพาะอาหาร GASTRIC CANCER
โรคมะเร็งกระเพาะอาหาร (Gastric cancer) มีอุบัติการณ์ เป็นอันดับที่ 5 ของโรคมะเร็งทั้งหมด และถือเป็นสาเหตุเสียชีวิต อันดับที่ 3 จากการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งทั้งหมดทั่วโลก ส�ำหรับ ประเทศไทย มะเร็งกระเพาะอาหาร เป็นมะเร็งที่พบบ่อยเป็นอันดับ ที่ 6 ในผู้ชาย และอันดับที่ 9 ในผู้หญิง โดยมีอุบัติการณ์ที่ 5 รายใน ประชากร 100,000 คน ถึงแม้จะพบได้ไม่บ่อย ในคนไทยแต่ผู้ป่วย มะเร็งกระเพาะอาหารในประเทศไทย มักพบในระยะท้ายของโรค และมีการพยากรณ์โรคที่ไม่ดี มะเร็งกระเพาะอาหาร เกิดจากการ ทีเ่ ซลล์เยือ่ บุกระเพาะอาหารมีการแบ่งจ�ำนวนมากขึน้ อย่างผิดปกติ ท�ำให้เกิดเป็นมะเร็งขึน้ มา สามารถเกิดขึน้ ได้ทกุ ส่วนของกระเพาะ เมือ่ มะเร็งมีขนาด ใหญ่ขนึ้ จะเกิดการกระจายไปยังต่อมน�ำ้ เหลือง และสามารถกระจายไปยังอวัยวะอืน่ ๆ เช่น ตับ ตับอ่อน ล�ำไส้ ปอด และรังไข่ได้
อาการ ในระยะแรกของโรคอาจไม่มอี าการแสดงทีเ่ ฉพาะและอาจมีอาการ คล้ายโรคอื่นๆ เช่น โรคแผลในกระเพาะอาหาร หรือกระเพาะอาหาร อักเสบ ได้แก่ รู้สึกอาหารไม่ย่อยหรือ รู้สึกไม่สบายท้อง ท้องอืดหลังรับ ประทานอาหาร คลื่นไส้เล็กน้อย ไม่อยากรับประทานอาหาร มีอาการ แสบร้อนบริเวณหน้าอก และในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการลุกลามขึ้น ผู้ป่วย จะมีอาการดังต่อไปนี้ รูส้ กึ ไม่สบายท้องโดยเฉพาะช่องท้องบริเวณส่วน บนและตรงกลาง มีเลือดปนในอุจจาระ อาเจียน โดยอาจมีอาเจียนเป็น เลือดได้ ถ่ายอุจจาระเป็นสีด�ำคล�้ำ น�้ำหนักตัวลดลง ปวดท้องหรือ อาเจียนเป็นอาหารทีก่ นิ เข้าไป เนือ่ งจากมีการอุดตันของกระเพาะอาหาร กลืนติด หรือทานอาหารได้ลดลง อ่อนเพลีย
การวินิจฉัยโรค
• การซักประวัติและการตรวจร่างกาย • การส่องกล้องตรวจทางเดินอาหาร ร่วมกับการตัดชิ้นเนื้อไป ปัจจัยเสี่ยง ตรวจทางพยาธิวิทยา ถือเป็นการตรวจหลักในการวินิจฉัย ปัจจุบันได้ • อายุ มีการน�ำเทคโนโลยีการย้อมสีที่เยื่อบุและการขยายภาพ ท�ำให้สามารถ • เพศ เพศชายมีความเสี่ยงมากกว่าเพศหญิง 2 เท่า วินิจฉัยมะเร็งในระยะแรกได้ • มีประวัติครอบครัวเป็นโรคมะเร็งกระเพาะอาหาร • การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หรือ CT scan ซึ่งจะแสดงภาพ • เชื้อชาติ พบในคนเอเชียโดยเฉพาะแถบเอเชียตะวันออก (จีน อวัยวะภายเพื่อให้เห็นต�ำแหน่งของโรคและการกระจายของโรคได้ เกาหลี และญี่ปุ่น ) ได้มากกว่าชนชาติผิวขาวกลุ่มประเทศยุโรปและ ละเอียดมากกว่าการเอกซเรย์ธรรมดา อเมริกา ระยะของโรคมะเร็งกระเพาะอาหารและการรักษา • อาหาร โดยเฉพาะอาหารประเภทหมักดอง ตากเค็ม รมควัน การรักษามะเร็งกระเพาะอาหารขึ้นอยู่กับขนาดและต�ำแหน่งของ เพิ่มความเสี่ยงของโรคได้มากขึ้น ในขณะที่การรับประทานผักและ ก้อนเนื้อร้าย การกระจายไปอวัยวะอื่นๆ หรือไม่และสุขภาพทั่วไปของ ผลไม้สดอาจช่วยลดความเสี่ยงลงได้ ผูป้ ว่ ย คณะแพทย์ซงึ่ ประกอบด้วยแพทย์ระบบทางเดินอาหาร ศัลยแพทย์ • การติดเชือ้ Helicobacter pylori เป็นเชือ้ ทีท่ ำ� ให้เกิดการอักเสบ แพทย์ และแพทย์รังสีรักษา ท�ำการปรึกษาร่วมกันเพื่อวางแผนการ และแผลในกระเพาะอาหารได้ การติดเชือ้ ชนิดนี้ เพิม่ ความเสีย่ งในการ รักษาที่ดีที่สุด เกิดโรคมะเร็งกระเพาะอาหารได้มากขึ้น • เคยได้รับการผ่าตัดกระเพาะอาหาร • พฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ ไม่ค่อย รับประทานผักและผลไม้ • ภาวะอ้วน ท�ำให้เกิดภาวะกรดไหลย้อนซึ่งเป็นสาเหตุของการ อักเสบเรือ้ รังของหลอดอาหารและกระเพาะส่วนต้นท�ำให้มโี อกาสเป็น โรคมะเร็งมากขึ้น 26
• มะเร็งระยะเริ่มแรก (early gastric cancer) หมายถึงมะเร็ง ที่อยู่เฉพาะชั้นเยื่อบุส่วนบนของกระเพาะอาหาร โดยทั่วไปมักจะไม่มี อาการ แต่ตรวจพบจากการท�ำการตรวจส่องกล้องส�ำหรับการตรวจ สุขภาพ สามารถท�ำการรักษาด้วยการตัดผ่านกล้องส่องตรวจทางเดิน อาหารเพียงอย่างเดียวได้ เนื่องจากมีโอกาสที่จะมีการกระจายของ มะเร็งไปที่ต่อมน�้ำเหลืองน้อยมาก และได้ผลการรักษาที่ดีมาก โดยมี อัตราการอยู่รอดที่ 10 ปีมากกว่า 80 เปอร์เซนต์ • มะเร็งในระยะลุกลาม (advanced gastric cancer) หมาย ถึง มะเร็งที่มีการลุกลามเข้าสู่ชั้นเยื่อบุส่วนล่าง หรือกล้ามเนื้อของ กระเพาะอาหาร สามารถมีการกระจายไปที่ต่อมน�้ำเหลืองได้มากกว่า มะเร็งในระยะเริ่มแรก ซึ่งเป็นมะเร็งระยะที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยคนไทย ผู้ป่วยมักจะมีอาการ เช่น อืดท้อง อาหารไม่ย่อย หรือมีเลือดออกใน กระเพาะมาซักระยะหนึ่ง การรักษาหลักของมะเร็งระยะนี้คือ การผ่าตัดกระเพาะร่วมกับการผ่าตัดเลาะเอาต่อมน�้ำเหลืองโดย รอบออก และให้การรักษาเสริมหลังผ่าตัดด้วยยาเคมีบ�ำบัด เพื่อลด การกลับเป็นซ�้ำของมะเร็ง โดยในปัจจุบันในรายที่เหมาะสม การผ่าตัด
สามารถท�ำได้ดว้ ยเทคนิคการผ่าตัดส่องกล้อง ซึง่ ได้ประโยชน์ในแง่ของ การฟื้นตัวที่เร็วกว่า ความปวดจากแผลผ่าตัดที่น้อยกว่า โดยไม่มีความ แตกต่างกันของผลการผ่าตัดเมื่อเทียบกับการผ่าตัดเปิด • มะเร็งระยะแพร่กระจาย หมายถึงมะเร็งระยะที่มีการกระจาย ไปสู่อวัยวะอื่นๆ เช่น ตับ ตับอ่อน ช่องท้อง ปอด หรือต่อมน�้ำเหลืองที่ อยูไ่ กลออกไป การรักษาหลักของระยะนีค้ อื การรักษาด้วยยาเคมีบำ� บัด การผ่าตัดจะท�ำในกรณีที่มีภาวะแทรกซ้อนจากมะเร็ง เช่น ทางเดิน อาหารอุดตันหรือเลือดออกที่ไม่สามารถแก้ไขได้ด้วยวิธีอื่น โดยทั่วไป ผู้ป่วยที่อยู่ในระยะนี้จะมีการพยากรณ์โรคที่ไม่ดี แต่ก็ยังมีผู้ป่วย บางรายทีต่ อบสนองต่อการรักษาด้วยยาเคมีบำ� บัด จนสามารถกลับมา ท�ำการผ่าตัดเพื่อเอามะเร็งออกได้
ขอบคุณข้อมูล : นพ.วิศิษฏ์ เกษตรเสริมวิริยะ ศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคมะเร็ง หลอดอาหาร และมะเร็งกระเพาะอาหาร ศูนย์ระบบทางเดินอาหารและตับ
27
ทีมแพทย์+เทคโนโลยี Product Highlight
นนทเวชพือ่ สังคม CSR in NTVstyle
โรงพยาบาลนนทเวช ร่วมสนับสนุน เครื่องมือทางการแพทย์ โรงพยาบาลศรีธัญญา โรงพยาบาลนนทเวช น�ำโดย ดร.กมเลศน์ สันติเวชชกุล ประธาน เจ้าหน้าที่บริหาร พร้อมเจ้าหน้าที่ ร่วมมอบเครื่องขูดหินปูน ยี่ห้อ CAVITRON รุ่น BOBCAT PRO จ�ำนวน 4 เครื่อง ให้แก่ โรงพยาบาล ศรีธัญญา เพื่อเป็นการสนับสนุนในการให้การรักษาผู้ป่วยใน โรงพยาบาลต่อไป
โรงพยาบาลนนทเวช ร่วมสนับสนุน เครื่องมือทางการแพทย์ แก่ สถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์
แค่ให้ก็สุขใจ เนือ่ งในโอกาสครบรอบ 39 ปี โรงพยาบาลนนทเวชร่วมเป็นส่วน หนึ่งในการช่วยเหลือและตอบแทนสังคม จัดท�ำโครงการ “แค่ให้ก็ สุขใจ” โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการจัดหา และ ร่วมบริจาคโลหิตให้กับศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย เพือ่ ช่วยเหลือเพือ่ นมนุษย์ โดยมีเป้าหมายคือร่วมกันบริจาคโลหิตให้ ได้ 39,000 มิลลิลิตร โดยได้รับเกียรติจากดร.กมเลศน์ สันติเวชชกุล ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร โรงพยาบาลร่วมมอบของที่ระลึกให้กับ พนักงานของโรงพยาบาลทีเ่ ข้าร่วมโครงการและบริจาคโลหิต ณ ห้อง ประชุมโรงพยาบาลนนทเวช ชั้น 6
โรงพยาบาลนนทเวช ร่วมส่งก�ำลังใจ ช่วงวิกฤตการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ภายใต้โครงการ “นนทเวช เพื่อสังคม และชุมชน”
โรงพยาบาลนนทเวช น�ำโดย พว.วรัญญา ผู้จัดการฝ่ายการ พยาบาล พร้อมเจ้าหน้าที่ ร่วมมอบ เครื่องขูดหินปูน ยี่ห้อ EMS รุ่น โรงพยาบาลนนทเวช น�ำโดย คุณนิตยา ชื่นศิลป์ ผู้จัดการฝ่าย MINIPIEZON จ�ำนวน 2 เครื่อง ให้แก่ สถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์ พัฒนาธุรกิจและการตลาด พร้อมเจ้าหน้าที่ ร่วมมอบสิ่งของเครื่อง ใช้จ�ำเป็นส�ำหรับเด็กอ่อน ณ สถานสงเคราะห์เด็กอ่อน ปากเกร็ด เพื่อเป็นการสนับสนุนการด�ำเนินงานของสถาบันต่อไป เพื่อเป็นการสนับสนุน ช่วยเหลือ และให้ก�ำลังใจในช่วงวิกฤตการณ์ การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 ภายใต้โครงการ “นนทเวช เพือ่ สังคม และชุมชน” โดยมีคณ ุ สมลักษณ์ สุบนิ นภารัตน์ ผูป้ กครอง สถานสงเคราะห์ฯ เป็นผู้รับมอบ 30