NOORDERZINE 2013
57
82
NOORDERZINE 2013
Fotografie: Provincie Drenthe
" A L S B E STUUR DE R MOE T J E O N T M O E T I N G FACILITE R E N E N DAN G O E D L U I S T E R E N. ZONDE R V OOR AF E E N A G E N DA OP TE S TE LLE N" De overheid die plannen maakt over de hoofden van de mensen heen, dat gebeurde in de jaren ’. Nu is er een nieuwe dynamiek.” Volgens Antoinette is de ook een zoektocht naar de nieuwe rol van de overheid. “Deze prijsvraag toont aan dat bestuurders inzien dat het anders moet, maar ze weten nog niet goed hoe.” Carst Ivo: “Het is goed dat er een prijsvraag is opgezet. Maar als je dit als bestuurder echt belangrijk vindt, zorg je ervoor dat je bij alle bijeenkomsten aanwezig bent, dat je komt om te luisteren en dat je feedback geeft.” AGENDALOOS ONTMOETEN
Hoe kan in de ogen van de prijswinnaars meer recht doen aan deze maatschappelijke verschuivingen? Carst Ivo: “Als bestuurder moet je ontmoeting faciliteren en dan goed luisteren. Zonder vooraf een agenda op te stellen. Agendaloze ontmoetingen leiden tot een weliswaar ongestructureerd, maar rijker beeld van de maatschappij. Hierin komt vanzelf naar boven wat er speelt, waaraan behoefte is.” Belangrijk hierbij is dat inwoners en bestuurders minder in hiërarchie gaan denken, voegt Rosa toe. De overheid zou voortdurend moeten zoeken naar nieuwe aanknopingspunten. “Kijken waar de golf is en dan meesurfen.” Dit wordt ook wel ‘rizomatisch denken’ genoemd, naar de term in de biologie voor
een ondergrondse wortelstokkenstructuur. Een rizoom is een organisme dat niet verticaal, maar horizontaal en ondergronds groeit. Rizomen groeien ongebreideld, grijpen in elkaar en gaan verbindingen aan, waardoor een sterk, nagenoeg onuitroeibaar netwerk ontstaat. “Zo kunnen ook lokale gemeenschappen de kracht van het Noorden vormen”, vindt Alex. L E AV E A L E G A C Y
Aan het eind van het gesprek, als de maaltijd wordt afgesloten met koffie en thee, komt de vraag op tafel wat de prijswinnaars willen meegeven aan . Rizomatisch denken en agendaloos ontmoeten zouden leidende principes moeten zijn in , vinden de prijswinnaars. Gelden deze principes vooral op lokaal niveau of zijn ze ook toepasbaar op het schaalniveau van Noord-Nederland? Antoinette: “Als je een experimenteerregio wilt zijn, dan moet je ontmoeting op alle niveaus faciliteren.” Carst Ivo: “Als je dat in alle bestuurslagen doet, kun je kijken welke thema’s terugkeren.” Aan tafel is iedereen het er over eens dat je als overheid in ieder geval niet meer plannen van bovenaf kunt opleggen. Wie wil besturen, moet ruimte geven. Juist in het Noorden zou dat geen probleem moeten zijn.
LOKALE GEMEENSCHAPPEN ALS RIZOMEN
NOORDERZINE 2013
99