HIGHLIGHTS

De programmeurs van North Sea Jazz zetten bijzondere artiesten, thema’s en muzikale trends van deze editie in de schijnwerpers.

Tekst Koen Schouten

We zijn er weer! Het is een feest om er na twee jaar stilte weer te zijn met een fantastisch programma. Aan niets valt te zien dat het muziekleven wereldwijd heeft stilgelegen en dat de toekomst lang onzeker is geweest. Dat is een heerlijk gevoel. Wat te denken van de komst van superster Diana Ross, die vanaf haar doorbraak met The Supremes en later als soloartiest een vaste waarde is en die nog steeds grote indruk maakt. Ook Alicia Keys is sinds haar debuut Songs In A Minor van twintig jaar geleden een R&B-icoon, net als Erykah Badu, Nile Rodgers en de recenter opgekomen sterren Gregory Porter, H.E.R. en Michael Kiwanuka. Echte jazzlegenden zijn er te horen: bassist Ron Carter, gitarist John McLaughlin, saxofonisten Charles Lloyd, Archie Shepp en Hans Dulfer. Ravi Coltrane speelt muziek van zijn legendarische ouders John en Alice, samen

H.E.R.

met Brandee Younger. Herbie Hancock, de koning van de jazzavonturiers, is Artist In Residence. We kijken er enorm naar uit dit programma samen live te vieren en kunnen niet wachten je op het festival te zien.

Trumpets for Roy North Sea Jazz zonder Roy Hargrove: het was lang vrijwel ondenkbaar. Vanaf eind jaren tachtig speelde de trompettist bijna jaarlijks op het festival. Eerst als jong talent onder de hoede van oudere musici, maar al heel snel met zijn eigen Roy Hargrove Quintet, dat met frisse hardbop jong en oud overdonderde. Zijn invloed in de muziekscene werd verder bestendigd met zijn band RH Factor, waarmee hij op een overtuigende manier een nieuwe brug sloeg tussen jazz, hiphop en R&B. Als Hargrove op North Sea Jazz optrad dan was hij overal. Je zag hem onaangekondigd opduiken als gast bij de meest uiteenlopende muzikanten, tussen het publiek zijn collega’s bewonderend en daarna nog eens zijn good vibes stempel drukkend op de nachtelijke jamsessies in Bel Air, Hilton of Bird. Op vrijdag is het programma in de Madeira volledig gewijd aan de in 2018 overleden trompettist, onder het motto Trumpets for Roy. Theo Croker, Ambrose Akinmusire en Philip Lassiter eren ieder op hun manier de hartverwarmende nalatenschap van Hargrove. De trompettisten hebben met hun collega gemeen dat ze een overtuigende muzikale persoonlijkheid combineren met voelbare liefde voor hun instrument. De avond wordt afgesloten met een jamsessie in de geest van Roy, met internationale musici die vaak met hem op het podium hebben gestaan.

Bijzondere projecten Grote orkesten en speciale combinaties: op North Sea Jazz kan het. Dit jaar zijn er meerdere bijzondere projecten die extra aandacht verdienen. Zo treedt het Rotterdams Philharmonisch Orkest op met Lizz Wright. Het wereldwijd geroemde en met prijzen overladen Metropole Orkest speelt twee bijzondere concerten. In Mississippi Goddam! wordt de muziek van Nina Simone gespeeld, met als speciale gasten de zangeressen Ledisi en Lisa Fischer. Multi-instrumentalist Louis Cole (onder meer bekend van Knower en de obscuur ogende, viraal gaande fi lmpjes van Clown Core) speelt met het orkest nieuw werk waarin harde grooves, kle e ballads en gruizige sounds op een logische en humoristische manier worden gecombineerd. Ook online geliefd zijn de fi lmpjes van The Fearless Flyers met superstrakke gortdroge funk. Voor het eerst is deze all star-formatie in Europa live te horen. Bandleden

Nate Smith en Cory Wong geven ook hun eigen concerten op het festival. De kans dat je ooit muziek van de Argentijnse componist Gustavo Santaolalla hebt gehoord is groot: zijn muziek werd gebruikt in talloze commercials, fi lms, games en series. Hij ontving Oscars voor de soundtracks van Brokeback Mountain en Babel en maakte muziek voor de series Making A Murderer en Narcos Mexico. Santaolalla is een intuïtief muzikant die geen noten leest en vaak Argentijnse folk als basis gebruikt. Op NN North Sea Jazz speelt hij zijn fi lmmuziek voor het eerst in Europa. Engagement Duurzaamheid, racisme, genderongelijkheid, internationale spanningen, big data: er is momenteel genoeg om je over uit te spreken als muzikant. Steeds meer musici zijn dan ook nadrukkelijk geëngageerd. Jazz is van oudsher dé muziek van vrijheid en individuele expressie. Saxofonist Archie Shepp, die met pianist Jason Moran optreedt, is één van de grondleggers. Hij vindt onder meer navolging bij dichter en muzikant Anthony Joseph. Met zijn steengoede band combineert hij warmbloedige Caribische klanken en jazz met bevlogen voordracht. De titel van zijn laatste plaat is veelzeggend: The Rich Are Only Defeated When Running For Their Lives. Muziek uitbrengen die olie op het vuur gooit, is ook het streven van Scott McNiece en David Allen, oprichters van het in Chicago gevestigde label International Anthem Records. Sinds 2014 bouwen de twee muziekliefhebbers uit de progressieve jazzscene aan een genre-verpletterende catalogus met opruiende muziek, vooral uit hun thuisstad. Exemplarische artiesten voor het label zijn drummer Makaya McCraven (zoon van Archie Shepps vaste drummer Steve McCraven) en kornettist/ multi-instrumentalist Ben LaMar Gay. Zangeres, fl uitiste en producer Melanie Charles bracht een album uit met de titel: Ya’ll Don’t (Really) Care About Black Women. Grimey hiphopper Kojey Radical verwoordt met vuur zijn blik op sociaal-politieke kwesties. Met het recente derde deel uit zijn Black Radio-trilogie verdiept toetsenheld Robert Glasper zijn altijd aanwezige engagement. Amsterdammer Gino-Cochise beschouwt zijn muziek als een vorm van meditatie om de wereld beter te maken.

Do It Yourself Dankzij de snelle technische ontwikkelingen is het voor muzikanten mogelijk geworden om in hun eentje en met weinig budget volledige muzikale producties neer te zetten. Het wegvallen van liveoptredens door corona heeft het muzikale thuiswerken nog eens een enorme boost gegeven. Nieuwe generaties vinden een eigen sound, waarbij grenzen van muzikale scenes opgewekt overschreden worden en voorbij wordt gegaan aan bestaande muzikale regels. Jazzmusici incorporeren elementen uit welk muzikaal genre dan ook en met gebruikmaking van technologie smeden ze dat samen tot een nieuw geheel. Musici met een pop- of rockachtergrond maken gebruik van dezelfde middelen en iedereen luistert voor inspiratie naar elkaar. Fascinerend is het hoge tempo waarmee totaal nieuwe muziek wordt gemaakt. Een mooi voorbeeld van zo’n hybride muzikant is Jacob Collier: enorm geliefd en niet in een hokje te vangen. Andere bevlogen thuiswerkers zijn jazzdrummer en producer Kassa Overall, die met zijn voorliefde voor hiphop de autotune niet schuwt, en de emotionele elektronische jazz van cktrl. Multiinstrumentalist Louis Cole, vaste waarde in de LA jazzscene, sleepte uiteindelijk een hele bigband zijn

Nile Rodgers Ron Carter

Croker Theo

huis in om zijn alt pop/electro funk jazz mee uit te voeren. Bnnyhunna is een multi-instrumentalist uit Amsterdam Zuid-Oost die muzikale genres husselt in een geheel eigen stijl. De Nederlandse Jameszoo onderzoekt de grenzen van jazz en elektronica. Recent bracht hij zijn tweede album Blind uit op het toonaangevende Amerikaanse label Brainfeeder, waarop hij samenwerkt met voorlopers uit de Europese jazzscene: Niels Broos, Petter Eldh, Richard Spaven en Julian Sartorius.

HAN 80 / ICP 55 / BIM 50 Nederlands meest avontuurlijke drummer Han Bennink is dit jaar tachtig geworden. De slagwerker is een icoon van de Europese jazz. Zijn talent voor interactie en altijd aanwezige vernieuwingsdrang is ongekend. Grenzen bestaan niet voor Bennink. Zijn muzikale loopbaan is indrukwekkend; hij speelde op alle belangrijke jazzfestivals ter wereld en met legendarische musici als Sonny Rollins en Dexter Gordon. Zaterdag treedt hij op met drie verschillende groepen waarin meerdere generaties zijn vertegenwoordigd: met saxofonist Ben van Gelder en gitarist Reinier Baas, een duet met pianist Aki Takase en met het ICP Orchestra, al 55 jaar zijn vaste band. Benninks leven is nauw verweven met de impro-scene rond het Amsterdamse Bimhuis, dat weer voortkwam uit de Beroepsvereniging Improviserende Musici (BIM). Deze muzikantenorganisatie bestaat vijftig jaar. De Nederlandse gevestigde orde werd begin jaren 70 opgeschud door muzikanten die nieuwe klanken uit hun instrumenten haalden, improviseerden zonder regels, genres mengden en theatraal en avant-gardistisch te werk gingen. Door zich te verenigen in de BIM creëerden de musici, waaronder Willem Breuker en Misha Mengelberg die samen met Bennink tevens de oprichters zijn van de Instant Composers Pool (ICP), eigenhandig speelplekken, richtlijnen voor honoraria en een infrastructuur die de muziek vooruit bracht tot de nu als internationaal toonaangevend beschouwde stroming.

Straight from Africa De draagwijdte van muziek uit Afrika is niet te onderschatten en lijkt alleen maar actueler en invloedrijker te worden in alle stijlen, luister maar naar de nieuwe platen van Stromae of de Nederlandse band Bruut!. Vonden de meeste internationale Afrikaanse acts eerst vooral via Europa hun weg, doordat musici daar gingen wonen of zakelijk werden vertegenwoordigd, nu komt de interessantste en succesvolste muziek dankzij de digitale revolutie rechtstreeks van het continent. Artiesten als Burna Boy en WizKid veroveren vanuit thuisland Nigeria de hele wereld, inclusief de Verenigde Staten. Op NN North Sea Jazz is de Nigeriaanse pop sterk vertegenwoordigd met zangeressen Tiwa Savage en Tems, bij wie je in de kosmopolitische sound duidelijk Afrikaanse elementen herkent zoals de typerende klank van de percussie (let op de balafon!). Ook Afrikaanse jazzmusici worden structureel opgepikt door de media en de muziekscene. Zo is Nduduzo Makhatini de eerste Zuid-Afrikaanse muzikant die getekend is door het legendarische jazzlabel Blue Note Records. De wiegende ritmes en karakteristieke blazers uit zuidelijk Afrika hoor je op verschillende manieren bij hem terug, net zoals bij alleseter en toetsenist Bokani Dyer die BBC Radio-dj Gilles Peterson tot zijn fans kan rekenen en bij trombonist Malcolm Jiyane, wiens album door The Guardian werd verkozen tot het beste van vorig jaar. Zangeres Zoë Modiga uit Zuid-Afrika valt op met haar sterke persoonlijkheid en voor liefhebbers van de basgitaar is Alune Wade uit Senegal niet te missen.

voortkwam uit de Beroepsvereniging Improviserende Musici (BIM). Deze muzikantenorganisatie bestaat vijftig jaar. De Nederlandse gevestigde orde werd begin jaren 70 opgeschud door muzikanten die nieuwe klanken uit hun instrumenten haalden, improviseerden zonder regels, genres mengden en theatraal en avant-gardistisch verenigen in de BIM creëerden de musici, waaronder Willem Breuker en Misha Mengelberg die samen met Bennink tevens de oprichters zijn van de Instant Composers Pool (ICP), eigenhandig speelplekken, richtlijnen voor honoraria en een infrastructuur die de muziek vooruit bracht tot de nu als internationaal toonaangevend

De draagwijdte van muziek uit Afrika is niet te onderschatten en lijkt alleen maar actueler en inthuisland Nigeria de hele wereld, inclusief de Verenigde Staten. Op NN North Sea Jazz is de Nigeriaanse pop sterk vertegenwoordigd met zangeressen Savage en Tems, bij wie je in de kosmopolitische sound duidelijk Afrikaanse elementen herkent

Tiwa Savage