Nowiny Gniewskie, marzec 2013 by NOWINY

M i e si ę c z ni k

in f o r m a c y j n o - p u b l ic y st y c z n y

Gniew pacjentów

Gospodarka odpadami w twoim domu...

Technikum w Gniewie

Nr 3 (214) marzec 2013 ISSN 1233-605X Cena 3 zł

Europoseł podczas wizyty w Gniewie 8 marca spotkał się z samorządowcami i gniewską młodzieżą.

Jarosław Wałęsa w Gniewie

W skrócie

Nowiny

Niezależna Internetowa Rozgłośnia Radiowa Miasta Gniew

]]Fama wyróżniona w rankingu Forbesa

Życzenia radosnych Świąt Wielkanocnych wypełnionych nadzieją budzącej się do życia wiosny i wiarą w sens życia. Pogody w sercu i radości płynącej z faktu Zmartwychwstania Pańskiego oraz smacznego Święconego w gronie najbliższych życzą: Przewodnicząca Rady Miejskiej w Gniewie Walentyna Czapska

4 Gniew pacjentów 7 Woziwoda i szuńdy pójdą do lamusa? 8 Z rolnikami o OSN 9 Jest klepisko, będzie boisko? 10 Gospodarka odpadami w twoim domu... 11 Z miejskiej książnicy 12 (Jarosław Wałęsa w Gniewie) 13 Turystyka wspólna sprawa 15 Upowszechnianie aktywnej integracji 15 Wiedzą, jak zapobiegać pożarom 16 Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych w Gniewie 16 Chcą parkingu na rynku 17 wieści z GCEE

Burmistrz Miasta i Gminy Gniew Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska

18 Technikum w Gniewie! 19 To więcej niż muzykoterapia 20 Kobiety też potrafią latać 21 Projekt Żuławski 2030 21 Struga Młyńska modernizowana 22 Tak minęły ferie w gminie Gniew 24 Kroniki 25 Razem tworzyliśmy tę historię (część III) 28 Fakty z historii Pomorza i Gniewu (część II) 30 Sport 33 Gniewscy licealiści walczą o indeks GWSH w Gdańsku 33 Nagroda dla Gminy Gniew za Mini Euro 2012 34 (Ogłoszenia lokalne)

Po raz siódmy redakcja miesięcznika Forbes we współpracy z wywiadownią BISNODE opracowała ranking najprężniej rozwijających się firm. W tym roku ponownie w gronie laureatów znalazła się spółka Fama z Gniewu. W tegorocznym zestawieniu pod uwagę zostały wzięte wyniki finansowe osiągnięte w latach 2009, 2010 i 2011. W wyniku przeprowadzonych analiz zostało wyłonionych 1931 przedsiębiorstw spełniających kryteria Forbesa, w tym: 184 w kategorii firm dużych (powyżej 250 mln przychodu), 511 w kategorii firm średnich (50–250 mln przychodu) i 1236 w kategorii firm małych (5–50 mln przychodu). I właśnie w kategorii trzeciej wyróżnienie otrzymała spółka Fama z Gniewu. Ceremonia wręczenia Diamentów przedstawicielom zarządów firm odbyła się 27 lutego podczas galowej kolacji w Hotelu Hilton w Gdańsku. Firmy ujęte w zestawieniu mają prawo posługiwać się tytułem Diament Forbesa 2013. To nie jedyne prestiżowe wyróżnienie firmy. Wzorem ubiegłego roku przedsiębiorstwo wzięło udział w corocznym plebiscycie Programu Gospodarczo-Konsumenckiego Solidna Firma, dzięki czemu FAMA zyskała drugi już (pierwszy zdobyła w 2012 roku) Certyfikat Solidna Firma 2012 – dokument poświadczający jej rzetelność i wiarygodność. Niedawno spółka znalazła się także wśród laureatów rankinku „Gazele Biznesu” dla najdynamiczniej rozwijających się małych i średnich firm, doskonale dających sobie radę wśród większych konkurentów. W tym rankingu weryfikowane były wyniki firmy osiągnięte w latach 2009–2011. Przypomnijmy także, że w roku 2009 spółka znalazła się wśród 500 najbardziej innowacyjnych firm w Polsce, otrzymując Certyfikat Innowacyjności CBNCA. Paulina Raińska

]]Chronię życie przed rakiem Wydawca: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. ks. Fabiana Wierzchowskiego w Gniewie Adres redakcji: pl. Grunwaldzki 16/17, 83-140 Gniew, tel. 58 535 40 21, e-mail: nowiny-redaktor@gniew.pl, nowiny@gniew.pl P. o. redaktora naczelnego: Paulina Raińska • Współpraca: Judyta Dworakowska, Longin Nagórski, Dorota Cybura, Yellow Group, Jarosław Ogonowski, Grzegorz Wasielewski, Mariola Plath, Dariusz Pliszka, Wioleta Połomska, Barbara Gacek-Pek, Joanna Kaczmarek, Mirosław Narloch, Barbara Rajkowska, Katarzyna Puczyńska, ks. Jacek Karwasz, Wiesław Pepliński, Agnieszka Piecuch Druk: Drukarnia Wydawnictwa „Bernardinum” Sp. z o.o., ul. Biskupa Dominika 11, 83-130 Pelplin, tel. 58 536 17 57 ISSN 1233-605X • Nakład: 1050 egz. • Skład komputerowy, opracowanie graficzne: Marcin Lipiński, e-mail: marcin.lipinski@onet.pl Zdjęcia niepodpisane pochodzą z archiwum redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian, skrótów i niepublikowania nadesłanych tekstów. Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Materiały można dostarczać do 30. każdego miesiąca.

Rusza program profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego HIV „Chronię życie przed rakiem”. Projekt realizowany będzie w tym roku przez powiat tczewski. Zaangażują się w niego również gminy Gniew i Morzeszczyn. Pierwszym etapem programu ma być edukacja w zakresie ochrony przed rakiem szyjki

Paulina Raińska

]]Zuchowe ferie w Toruniu

Gniewskie

]]Wypowiedz umowę na wywóz odpadów komunalnych

macicy dziewcząt z terenu powiatu tczewskiego oraz ich matek, zakwalifikowanych do szczepień ochronnych. Drugi etap projektu to właśnie szczepienia dziewcząt z rocznika 2001. Na ten cel powiat tczewski przeznaczył kwotę 20 tys. złotych. W ramach projektowych działań opracowane zostaną materiały promocyjne i informacyjne, dotyczące ryzykownych zachowań i sposobów zapobiegania zakażeniom wirusem brodawczaka ludzkiego HIV. Zorganizowana ma zostać również konferencja dla dyrektorów szkół, przedstawicieli samorządów i zakładów opieki zdrowotnej oraz cykl spotkań informacyjno-edukacyjnych dla młodzieży. Realizacja programu przewidziana jest do roku 2017. Do szczepień zakwalifikowałoby się około 3585 dziewczynek. Szczepienia będą bezpłatne bądź częściowo odpłatne.

Fot. Maria Halmann

Fot. Redakcja

Miesięcznik informacyjno-publicystyczny miasta i gminy Gniew Nr 3 (214) – marzec 2013 r.

Mówią o nas..

W związku z uruchomieniem od 1 lipca 2013 r. nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi oraz licznymi zapytaniami mieszkańców o dotychczasowe umowy z firmami wywożącymi odpady komunalne informujemy, że do dnia 30 czerwca 2013 r. wszystkie dotychczasowe warunki wywozu odpadów pozostają bez zmian. Właściciele nieruchomości, którzy podpisali umowy z firmą Sita Pomorze w Kościerzynie, oddział Tczew, mają obowiązek do dnia 31 marca 2013 roku złożyć pisemną rezygnację ze świadczenia usług wywozu odpadów. Niezłożenie ttakiej rezygnacji może skutkować podwojeniem opłaty w lipcu. Przypominamy, że wywozem odpadów komunalnych w naszej gminie zajmują się następujące firmy: Sita Pomorze Sp. z o.o., Complex oraz PUM Nowe. Wzór pisma dotyczący rozwiązania umowy z ww. firmą dostępny jest w sekretariacie oraz Referacie Promocji i Informacji Urzędu Miasta i Gminy w Gniewie oraz do pobrania z internetowej strony www.gniew.pl. Paulina Raińska

I Więcej o nowym systemie gospodarowania odpadami komunalnymi na str. 10.

]]Walne zebranie Gminnej Spółki Wodnej

11 Gniewska Gromada Zuchowa „Strażniczki Nadwiślańskiego Grodu” wybrała się na podbój najstarszego krzyżackiego grodu nad Wisłą – do Torunia. Grupa zakwaterowała się w tajemniczej pruskiej twierdzy z XIX wieku o nazwie FORT IV. Odbywały się tam ciekawe zajęcia – gry, zabawy, kominki, które prowadziły elfy „Orchidea” i „Frezja”, czyli druhny Iwona i Dominika. Fabularne postacie poprosiły zuhenki o pomoc w odnalezieniu magicznego pyłu, który wykradł im jakiś człowiek. Owy pył mógł wprawiać w ruch magiczne skrzydła elfów. Najpierw udekorowały barwnie i pomysłowo salę oraz drzwi sypialni. Szukały także wskazówek dotyczących złodzieja. Ruszyły na podbój toruńskiej starówki, gdzie spotkały się z harcerkami z Gniewu i wspólnie harcowały. Zwiedziły ciekawe zabytki Torunia i odwiedziły zwierzaki w ogrodzie zoobotanicznym. Szczęśliwie i bez kontuzji zakończyła się także wyprawa na lodowisko, po której rozgrzewaliśmy się gorącą czekoladą. Najważniejszym punktem programu był udział zuchenek i harcerek we Mszy Św. w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, w którym znajduje się kaplica patrona harcerzy bł. Stefana Wincentego Frelichowskiego.

15 lutego o godz. 10.00 odbyło się walne zgromadzenie Gminnej Spółki Wodnej Związek Wałowy Niziny Opaleńskiej. Podczas zebrania podsumowano działalność spółki w 2012 roku oraz dokonano wyboru nowego zarządu spółki. Po odczytaniu porządku obrad dokonano wyboru Przewodniczącego i Sekretarza obrad. Następnie odczytano sprawozdanie z wykonywanych robót przez spółkę w roku 2012 oraz sprawozdanie komisji rewizyjnej. Kolejnym punktem spotkania był wybór zarządu Gminnej Spółki Wodnej. Przewodniczącym został Piotr Szambowski, Zastępcą Przewodniczącego Jan Kowalewski zaś Sekretarzem Zarządu Krzysztof Racławski. Zebranym zaprezentowano także plan pracy spółki na rok bieżący oraz główne zadania, do których należą obkaszanie rowów oraz konserwacje terenowe drenowań. Na tegoroczne działania spółka chce pozyskać dodatkowo dofinansowanie ze Starostwa Powiatowego Tczewie. Do końca 2013 roku musi też dokonać zakupu koparko-ładowarki, na którą otrzymała dofinansowanie w kwocie 100 tys. złotych.

phm. Maria Halmann HR

Paulina Raińska

Nowiny

Gniewskie

Nowiny

Nocna i świąteczna opieka lekarska i pielęgniarska – zasady

]] Nocna i świąteczna pomoc lekarska i pielęgniarska, ambulatoryjna i wyjazdowa

]] Nocna wyjazdowa opieka lekarska i pielęgniarska

– świadczona jest w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej, szpitalach itp. jako odrębny zakres świadczeń opieki zdrowotnej. Osoby uprawnione do świadczeń zdrowotnych w przypadku nagłego pogorszenia zdrowia korzystają z tej pomocy bezpłatnie i bez skierowania w przychodni lub gabinecie wskazanym przez lekarza pierwszego kontaktu, do którego są zapisani.

– oznacza, że kiedy po godzinie 18, w soboty, niedziele i święta zachorujemy i nie będziemy mogli przyjść do pełniącej dyżur ambulatoryjnej pomocy lekarskiej, możemy zatelefonować i poprosić o przyjazd lekarza lub pielęgniarki do domu. Pielęgniarska opieka wyjazdowa zapewnia ciągłość pielęgnacyjnych i pielęgniarskich zabiegów leczniczych np. zastrzyki, zmiana opatrunków itp. Numer telefonu, pod który należy zatelefonować znajdziemy u naszego lekarza pierwszego kontaktu, w rejestracji przychodni i tablicach ogłoszeń wewnątrz i na zewnątrz budynku. Numery do ambulatorium i pomocy wyjazdowej warto zapisać w podręcznym spisie telefonów, aby w każdej chwili można go szybko odnaleźć i wykorzystać.

]] Nocna i świąteczna ambulatoryjna opieka lekarska i pielęgniarska

Fot. Redakcja

iedy dotarła do nas informacja, że w gniewskim Medicalu niebędzie już nocnej i świątecznej opieki medycznej (jest w Pelplinie), natychmiast zaczęliśmy pytać. Pytaliśmy w NFZ dlaczego dyżurów nie może być i w Gniewie i w Pelplinie? Nie może, bo takie są zasady – usłyszeliśmy. Konkursy rozstrzyga program komputerowy. Region do 50 tysięcy mieszkańców otrzymuje jeden punkt z opieką nocną i świąteczną. Odległość do tego punktu nie może przekraczać... 50 kilometrów. Co to oznacza w praktyce? To, że w wyniku chłodnej kalkulacji, niezmotoryzowani pacjenci w nocy skazani są na telefoniczną tułaczkę pomiędzy pogotowiem a opieką nocną? I tym sposobem czysta ekonomia zwycięża. I jak przekonywał nas Mariusz Szymański, rzecznik prasowy pomorskiego NFZ, nie liczą się tu względy emocjonalne, problemy komunikacyjne mieszkańców i gmin, brak samochodu, czy protesty samorządowców. Klamka zapadła i tyle. I tak klamka gniewskiej przychodni zapadła na dobre i nie otworzymy nią drzwi do lekarza w nocy i w święta co najmniej do 2015 roku. Chyba że…

Gniewskie

Gniew pacjentów Kiedy na oficjalnym profilu Gminy Gniew na Facebook-u oraz na portalu gminy relacjonowaliśmy zamieszanie powstałe po konkursie

Porozumienia nie będzie

rozstrzygniętym przez NFZ, w wyniku którego Gniew stracił nocną

Rozmawiając z rzecznikiem pomorskiego NFZ usłyszeliśmy o możliwości porozumienia pomiędzy zwycięskim Pelmedem a Medicalem, w wyniku którego jedna z ekip – lekarz i pielęgniarka, stacjonowałaby w Gniewie. O takim porozumieniu dowiedzieliśmy się z Radia Gdańsk, gdzie poinformowano, że Medical z Pszczółek porozumiał się z Pogotowiem Ratunkowym w Pruszczu Gdańskim. Pytaliśmy o możliwość takiego porozumienia zarówno Medical, jak i Pelmed. Doszło do spotkań pomiędzy przychodniami a burmistrzem Marią Taraszkiewicz-Gurzyńską. Rozmawialiśmy z pacjentami przychodni Medical. Usłyszeliśmy wiele obaw, szczególnie osób starszych, niezmotoryzowanych i matek małych dzieci. Obawy spotęgowały wydarzenia z ostatnich dni. Dzięki mediom usłyszeliśmy jak działają niektóre punkty nocnej pomocy lekarskiej oraz pogotowia ratunkowe. By nie doszło do kolejnych dramatów nasza interwencja medialna wydawać się więc powinna jak najbardziej uzasadniona. Nie negowaliśmy w żaden sposób żadnej z firm medycznych.

i świąteczną opiekę medyczną nie spodziewaliśmy się, że system medyczny w Polsce jest aż tak ułomny. Przekonaliśmy się o tym słysząc

– świadczona jest codziennie, od godziny 18-tej, kiedy to przychodnie kończą pracę, rozpoczyna się praca w ambulatorium, a kończy się o godzinie 8 rano następnego dnia. Również w soboty i niedziele, a także w dni świąteczne i inne dni ustawowo wolne od pracy ambulatorium jest czynne. Jeśli ktoś czuje się źle i chce zasięgnąć porady lekarskiej lub skorzystać z pomocy pielęgniarki, to powinien tu przyjść lub zatelefonować pod stacjonarny numer telefonu, który jest specjalnie uruchomiony dla tego rodzaju świadczenia. O adres, pod którym udzielana jest tego rodzaju pomoc można dowiedzieć się w rejestracji przychodni, w której mamy swojego lekarza pierwszego kontaktu lub na tablicach ogłoszeń wewnątrz budynku i na drzwiach przychodni. Jeśli ktoś jeszcze nie zna adresu i telefonu do nocnej opieki lekarskiej i pielęgniarskiej powinien jak najszybciej dowiedzieć się, bo nigdy nie wiadomo kiedy będzie on potrzebny.

]] Pogotowie ratunkowe – numer alarmowy – 999 – zawsze, kiedy wydaje nam się, że nasze lub czyjeś życie jest zagrożone, należy bezwzględnie telefonować pod numer alarmowy pogotowia ratunkowego. Karetka wyposażona w specjalistyczny sprzęt ma fachowy zespół ratowniczy, który szybko dojedzie pod wskazany adres. Nie bójmy się, że będziemy musieli zapłacić za wezwanie pogotowia. Przyjmujący zgłoszenie dyspozytor potrafi ocenić czy stan zdrowia pacjenta wymaga wysłania karetki, czy też odesłania do nocnej opieki wyjazdowej lub ambulatoryjnej.

Czego pacjent nie uzyska w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych

w mediach o dramatach rodziców, którzy w wyniku niechlujstwa, lenistwa i nieudolności w służbie zdrowia, stracili własne dzieci.

Negowaliśmy system medyczny, w którym czysta ekonomia stawiana jest wyżej niż życie i zdrowie pacjentów, w tym dzieci. Nasze działania motywowane były licznymi głosami zaniepokojonych pacjentów. Przypomnijmy, że Medical do tej pory dysponował jednym zespołem i lekarz również musiał jeździć na wizyty domowe. Jakoś to funkcjonowało. Z drugiej strony, dwóch lekarzy i dwie pielęgniarki dają gwarancję, że jak jeden lekarz będzie na wizycie domowej, to drugi będzie przyjmował pacjentów na miejscu. Tragedie ostatnich dni pokazują jednak trochę inne realia. Po śmierci 2,5-letniej Dominiki okazało się, że w przychodni w Skierniewicach dyżurowało mniej lekarzy niż wymagał tego kontrakt z NFZ. NFZ kontrakt ten zerwał.

Czysta ekonomia nie może być stawiana wyżej niż życie i zdrowie pacjentów, a w szczególności dzieci.

Również Najwyższa Izba Kontroli zajmie się kontrolą nocnej i świątecznej opieki medycznej. Chwilowa burza, czy zapowiedź oczekiwanych zmian w chorym systemie? Oby to drugie! Choć do porozumienia między Pelmedem i Medicalem póki co nie doszło, to Pelmed zapewnia, że jest przygotowany do należytego wypełnienia założeń kontraktu. Przekazujemy informację, jaką otrzymaliśmy od Pelmedu: Od 1 marca br. nocną i świąteczną opiekę zdrowotną obejmującą swoim zasięgiem gminy Pelplin, Morzeszczyn i Gniew świadczyć będzie NZOZ Pelmed Sp. z o.o. przy ul. Wybickiego 14 w Pelplinie. Telefon dla pacjentów 58 536 12 14.

Pacjenci powinni zdawać sobie sprawę z faktu, że w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej nie mają prawa do wszystkich świadczeń realizowanych w ramach podstawowej opieki zdrowotnej i między innymi nie mogą uzyskać: • wizyty kontrolnej w związku z wcześniej rozpoczętym leczeniem, • recepty na stosowane stale leki w związku ze schorzeniem przewlekłym, • rutynowego zaświadczenia o stanie zdrowia. • skierowania do specjalisty. Powyższe świadczenia można uzyskać u lekarza rodzinnego POZ w dni robocze w godzinach od 8.00 do 18.00. W praktyce oznacza to, że pacjent może zgłosić się do placówki świadczącej nocną i świąteczną opiekę zdrowotną, jeśli w czasie, kiedy jego przychodnia POZ jest nieczynna, nagle zachoruje lub objawy choroby się nasilą. Ma tam także prawo do uzyskania świadczeń pielęgniarskich zleconych przez lekarza POZ w ramach kontynuacji leczenia (takich jak chociażby zmiana opatrunku), jeśli konieczne jest ich wykonanie w czasie, kiedy jego przychodnia POZ jest nieczynna. Nie może jednak traktować nocnej opieki zdrowotnej jako alternatywy dla przychodni POZ i domagać się od lekarza na nocnym dyżurze nocy świadczeń, które nie są pilne z medycznego punktu widzenia. Lekarz bowiem

w tym przypadku nie ma prawa ich udzielać. Świadczenia nocnej i świątecznej pomocy zdrowotnej NIE MAJĄ zastosowania w przypadkach stanów bezpośredniego zagrożenia zdrowotnego, w szczególności w sytuacji: • utraty przytomności, • nagłych zaburzeń świadomości, • nagłej duszności, • złamań, upadków z wysokości, • wypadków komunikacyjnych, • urazów, • porażenia prądem elektrycznym, • porodu i połogu. W tych przypadkach należy zadzwonić pod nr telefonu 999.

Ważne: Prawo do nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej realizowanej bezpłatnie mają pacjenci objęci powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Świadczenia te są realizowane bez skierowania, jednak personel placówki medycznej ma obowiązek sprawdzenia dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz prawo pacjenta do świadczeń NFZ. n Grzegorz Wasielewski

Nowiny

w skrócie...

Gniewskie

Fot. ZSP Gniew

]]Zwycięstwo gniewskiej licealistki na wojewódzkim konkursie biblijnym Gabrysia Bielecka z klasy II A gniewskiego Liceum Ogólnokształcącego niedawno zajęła I miejsce w Ogólnopolskim Konkursie Wiedzy o Zakonie Krzyżackim w Prusach oraz została laureatką Ogólnopolskiego Konkursu o św. Jadwidze. Niedawno odbył się Wojewódzko-Metropolitarny Konkurs Biblijny „Ewangelia wg św. Marka”, w którym zajęła II miejsce, awansując w ten sposób do dalszego etapu. W konkursie tym wzięła również udział Joanna Winter z klasy II A LO, która uplasowała się na 10 pozycji. Obie dziewczyny wysoko oceniają poziom konkursu, w którym przydała się wiedza nie tylko o Biblii, ale też z zakresu historii czy geografii. Pytania konkursowe wymagały szczegółowych informacji i rzetelnej wiedzy. Dziewczynom serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów.

]]Czterech bezdomnych w gminie Gniew

]]Wyróżnienie dla OSP w Gniewie

Zakończyła się ogólnopolska akcja liczenia bezdomnych. W nocy z 7 na 8 lutego w teren ruszyli pracownicy socjalni, funkcjonariusze straży miejskich i policji w całej Polsce, by przeprowadzić badania ilości bezdomnych przebywających w placówkach dla osób bezdomnych i w miejscach niemieszkalnych. W gminie Gniew spisano cztery takie osoby. Koordynatorem akcji był Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. – Są to bezdomni pozostający w budynkach niemieszkalnych, tj. w altankach działkowych czy budynkach gospodarczych. Bezdomni znalezieni zostali w Jaźwiskach, Opaleniu oraz dwoje w mieście Gniew – mówiła Barbara Ogonowska pracownik socjalny. Problem bezdomności jest poważny. Pracownicy socjalni nie mogą jednak zmusić bezdomnych do przeniesienia się do ośrodków pomocy. Nie mniej jednak starają się namawiać, by szukały sobie miejsca w ośrodkach dla bezdomnych. Zawsze też mogą szukać wsparcia w MGOPS w Gniewie. Pracownicy placówki mogą skierować wówczas takie osoby do specjalnych schronisk dla pozostających bez dachu osób.

12 lutego w Sali Narad Komendy Powiatowej PSP w Tczewie, odbyło się uroczyste spotkanie podsumowujące działalność KP PSP Tczew w 2012 roku. Miło nam poinformować, że gniewska Ochotnicza Straż Pożarna została wyróżniona w przeglądzie operacyjnotechnicznym za osiągnięcie wysokiego wyniku oraz wzorowe utrzymanie w gotowości bojowej sprzętu i wyposażenia technicznego. W spotkaniu podsumowującym miniony rok udział wzięli Zastępca Pomorskiego Komendanta Wojewódzkiego – mł. bryg. Krzysztof Rogiński, Wice Starosta Tczewski Mariusz Wiórek oraz Przewodniczący Rady Powiatu Piotr Odya, Prezydent Tczewa, Burmistrzowie Pelplina i Gniewu oraz Wójtowie Gmin Tczew, Subkowy i Morzeszczyn, Naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego KPP Tczew i Komendant Straży Miejskiej w Tczewie, przedstawiciele władz OSP oraz przedstawiciele lokalnych mediów. Podczas spotkania przedstawione zostały informacje o zadaniach zrealizowanych w 2012 r. Na podstawie Rozkazu nr 5/2012 Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w Tczewie z dnia 17 września 2012 r. przeprowadzono przegląd operacyjno-techniczny jednostek OSP powiatu tczewskiego. Ocenie został poddany sprzęt będący na wyposażeniu jednostek, jego sprawność oraz konserwacja. Ogólna ocena z przeglądu samochodów ratowniczo gaśniczych i specjalnych oraz ratowniczego sprzętu specjalistycznego stanowi średnią ilość uchybień stwierdzonych podczas przeglądu. Najlepszy wynik z przeglądu uzyskała jednostka OSP w Gniewie z najmniejszą średnią ilością uchybień.

Paulina Raińska

ZSP Gniew

]]Galeria Bałtycka opanowana

Fot. redakcja

W dniach 9 i 10 marca załoga Zamku Gniew opanowała Galerię Bałtycką i to w dosłownym tego słowa znaczeniu. W tym to terminie Zamek Gniew na promocyjnym stoisku zachęcał gości z Trójmiasta i okolic do odwiedzin Gniewu, promując imprezy historyczne, takie jak: Turniej Rycerski i Vivat Vasa. Zainteresowanie było ogromne. Podczas 2-dniowego pobytu w galerii odwiedzający goście mogli zasmakować ducha historii średniowiecznej warowni, a co odważniejsi dali się namówić na lekcję szermierki. To nie ostatnia tego typu akcja, bo spółka Zamek Gniew planuje już kolejne, równie atrakcyjne działania promocyjne.

]]Testowali nowy wóz strażacki

Fot. Zamek Gniew

Beata Godula

28 lutego strażacy z OSP w Gniewie testowali nowy wóz strażacki, przekazany jednostce z PSP w Gdyni. Przy okazji zakładania na kościelnej wieży siatki na gołębie, które zanieczyszczają wejście do świątyni, sprawdzano nowy wysięgnik, którym ma aż 33 metry wysokości. – Pojawiły się niedawno obawy, czy tak duży wóz strażacki zdoła dojechać do głównych punktów w mieście. Okazało się, że nie ma z tym najmniejszego problemu. Udało nam się wczoraj dojechać tak wąskimi ulicami, jakimi są Sambora czy Dolny Podmór do kościoła. Jesteśmy więc pewni, że nowy wóz strażacki zda egzamin podczas zabezpieczania Gniewu – mówił Tadeusz Kordecki, prezes OSP w Gniewie. Paulina Raińska

Źródło: KP PSP Tczew

samorząd

Nowiny

Gniewskie

Woziwoda i szuńdy pójdą do lamusa? Wielkich nakładów finansowych wymaga gminna sieć wodociągowo-kanalizacyjna. Zaniedbania są wieloletnie. Na stukilometrowej sieci zdarzają się odcinki wykonane z azbestu, coraz częstsze są awarie, a w niektórych miejscach woda nie spełnia norm czystości. To jednak jeszcze nic. Bywają miejsca, gdzie wodę do mieszkańców wozi się… beczkowozami.

stanie sieci kanalizacyjnej miasta i gminy Gniew dyskutowali radni podczas ostatniej XXXII Sesji Rady Miejskiej w Gniewie. A było o czym rozmawiać, bo gminne wodociągi wymagają nakładów na poziomie 30–40 milionów złotych. Nakłady te przewyższają jednak możliwości finansowe spółki Inwest-Kom i gminy. – Gminna sieć to jedenaście ujęć i stacji uzdatniania wody. Większość z nich to stare i modernizowane w sposób gospodarczy urządzenia. W wielu przypadkach sieci są zdegradowane. Widać to po ilości awarii – choćby w Gniewie. Ładunki przewożone drogami są coraz cięższe. Drgania powodują pękanie rur. Remontujemy je na bieżąco – tłumaczył podczas sesji Jakub Jaskólski, prezes Inwest-Kom. To jednak istne „gaszenie pożarów”. Prezes przyznaje, że na chwilę obecną przydałoby się spółce 10–15 milionów, by uporządkować główne magistrale. Takich pieniędzy w budżecie spółki jak i gminy nie ma. Są za to poważne problemy z jakością wody w Opaleniu i na Nizinie Walichnowskiej. Tak jak w Opaleniu sytuacja powoli staje się opanowana, tak na Nizinie Walichnowskiej problem jest poważny. Za wysokie związki fluoru i boru wydają się być zjawiskiem nie do opanowania i wybudowana zaledwie kilka lat temu stacja uzdatniania staje się być bezużyteczna. – Nie ma w Polsce skutecznej metody na obniżenie zawartości tych związków. Te, które się stosuje są kosztochłonne i mało skuteczne. Stacja pracuje warunkowo do 2014 roku. Co będzie potem? Nie wiadomo… – informował radnych Jaskólski. Czy gminę Gniew czeka niespodziewana, ale konieczna ogromna inwestycja? Wodę być może będzie trzeba pompować na Nizinę Walichnowską aż z Gniewu. Chyba że znajdą się skuteczne metody walki ze borem i fluorem. – Zaostrzone normy czystości wody w Polsce są jednymi z najwyższych w Europie. Dla nas są ogromnym problemem, choć wiadomo, że przekroczenia niektórych związków nie mają żadnego wpływu na zdrowie – dodał Jaskólski.

NETTO wybuduje bypass? Już teraz wiadomo, że Wieloletni Plan Inwestycyjny w zakresie inwestycji wodociągowo-kanalizacyjnych był bardzo ambitny,

jednak niestety nierealny. Nie wszystko jednak przedstawia się w tak czarnych barwach. Jedną, z zaplanowanych na ten rok inwestycji w mieście, wciąż jest szansa zrealizować. Chodzi o wodociąg od ujęcia wody, przez park do byłej stacji PKS. Jest już przygotowana dokumentacja. Koszt inwestycji oscylować ma na poziomie 715.000 zł. Inwestycja ta ma ruszyć wraz z budową marketu NETTO przy ul. Lipowej. Na tę chwilę, nie ma jednak pewnego finansowania. Wiadomo, że nie powstanie w najbliższym czasie stacja uzdatniania wody w Cierzpicach, która miałaby zasilać Kursztyn, Cierzpice i Szprudowo. Jak na razie inwestycja ta nie należy do priorytetowych, gdyż woda w tym rejonie spełnia parametry. Jej koszt to około 2,5 miliona złotych.

Były szuńdy, będą krany z wodą? A co ze wzbudzającym tyle emocji wodociągiem w Jelenicy? To inwestycja własna gminy, która jest zapisana w tegorocznym budżecie. To bardzo kosztowne przedsięwzięcie, z uwagi na wymagane stacje ciśnienia, pompy i zasilanie przez odległą stację uzdatniania w Jeleniu. – Stacja ta zasila Rakowiec i Piaseczno. Po podłączeniu do niej Jelenicy może okazać się za słaba – twierdzi Jakub Jaskólski. Wśród radnych rozgorzała, chyba trochę spóźniona, dyskusja na temat celowości budowy wodociągu w Jelenicy. – Może warto rozważyć dofinansowanie budowy przydomowych studni głębinowych? – pytała Walentyna Czapska przewodnicząca Rady Miejskiej w Gniewie.

Nowa stara oczyszczalnia – Mamy oczyszczalnię ścieków. Ma już ponad osiem lat. Już musieliśmy wykonać na tym obiekcie szereg prac remontowych. Mamy problemy z natlenianiem, pracą osadu, wymieniamy oprogramowanie. Oczyszczalnia wymaga nakładów – powiedział Jaskólski. Sieć kanalizacji sanitarnej na terenie gminy liczy 47 km. – Ilości ścieków są dużo mniejsze niż zakładane podczas projektowania sieci. Stąd takie problemy jak fetor w mieszkaniach na ul. Konopnickiej. Zbyt mała ilość ścieków i zbyt długa droga do oczyszczalni. Ścieki zagniwają. Dodajemy preparaty chemiczne redukujące związki siarkowodoru. Wydaliśmy

już na nie kilkadziesiąt tysięcy złotych. Najwięcej skarg na nieprzyjemny zapach jest w okresie letnim – informował Jaskólski.

Skąd wziąć 30 milionów? Nakłady na modernizację archaicznej sieci wodociągowej i rozbudowę kanalizacji i wodociągów powinny być ogromne, na poziomie 30–40 milionów. To tyle ile całoroczny budżet gminy. Stąd rozważania władz i radnych na temat ewentualnej prywatyzacji systemu wodno-kanalizacyjnego. – Nie czarujmy się. Nie przyjdzie taki inwestor. Inwestycja ta zwróciłaby się za 5–10 lat. Kto przyjdzie i włoży tu 40milionów jeśli przychody są na poziomie 3 milionów złotych rocznie? Spółka ma mały dochód z tej działalności. Dzięki temu utrzymujemy 22 etaty, płynność finansową spółki i ciągłość produkcji. Czy pokażą mi państwo udaną prywatyzację wodociągów? – przekonywał prezes firmy Inwest-Kom. Jeszcze w marcu radni mają spotkać się z autorem analizy restrukturyzacyjnej dotyczącej możliwości prywatyzacji sektora wodociągowo-kanalizacyjnego spółki.

Może zagrajmy w totolotka? Firmą nastawioną na przetrwanie nazwał spółkę Inwest-Kom radny Andrzej Solecki. – Firma nie ma na inwestycje. Może zagrajmy wszyscy w totolotka? Dlaczego inne gminy pozyskały jednak środki na te inwestycje? A co my? Zdobyliśmy na ujęcie wody w Wlk. Walichnowach i okazało się, że to niewypał. Skanalizowaliśmy Pustki–Kursztyn, puste pola i lasy. Nie macie Państwo wizji na przyszłość gospodarki wodno-ściekowej. Przychodząc na sesję, byłem przekonany że będzie rzeczowa dyskusja. A usłyszałem, że jakoś to będzie – kontynuował Solecki. Radny Piotr Mroziński uważa, że powinniśmy pomyśleć o nowym zasilaniu miasta w wodę i wrócić do koncepcji zasilania grawitacyjnego z terenu byłego POM-u. – Chcemy zrobić wszystko, by zakończyć żywot instytucji woziwody – deklarowała Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska. n Grzegorz Wasielewski

Nowiny

z życia gminy

Gniewskie

Piątego lutego odbyło się pierwsze szkolenie dla rolników z terenu gminy Gniew dotyczące gospodarowania na obszarach szczególnie narażonych na wymywanie azotu, tzw. OSN. Nowy „Program działań” spadł na nich nagle i wciąż budzi wiele wątpliwości. Teraz muszą zmierzyć czoła nowym obowiązkom i zasadom prowadzenia działalności rolniczej.

Obowiązki, edukacja, kontrola Nowy program niesie za sobą nowe obowiązki. Rolnicy stosować się teraz będą musieli do wyznaczonych ściśle okresów nawożenia, warunków przechowywania nawozów naturalnych oraz postępowania z odciekami, zasadami nawożenia pól na terenie o dużym nachyleniu, ograniczenia nawożenia na glebach podmokłych, zalanych, zamarzniętych lub pokrytych śniegiem, nawożeniem w pobliżu cieków czy dawek i sposobów nawożenia gleb. Nie tylko na rolników, ale i na Ośrodki Doradztwa Rolniczego spadły nowe obowiązki przede wszystkim w zakresie edukacji rolników, zgodnie z którymi Ośrodki Doradztwa Rolniczego uczestniczą w realizacji zadań wynikających

Fot. Redakcja

Spotkanie prowadziły przedstawicielki Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Gdańsku. W szkoleniu uczestniczyło kilkudziesięciu rolników z terenu gminy Gniew.

Największy OSN w woj. pomorskim to zlewnia rzeki Janka i dopływ spod Piaseczna.

Nowiny

Gniewskie

Jest klepisko, będzie boisko?

Z rolnikami o OSN

yznaczenie i funkcjonowanie obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu pochodzącego ze źródeł rolniczych stało się faktem w momencie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Wynika to z „dyrektywy azotanowej”, która dotyczy ochrony wód przed zanieczyszczeniem powodowa nym przez azotany pochodzące ze źródeł rolniczych. Najwięcej OSN-ów wyznaczono w woj. wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, mazowieckim i łódzkim. Za wody wrażliwe w województwie pomorskim wyznaczono 4 rzeki i jedno jezioro w woj. pomorskim, 9 rzek i jezior w woj. kujawsko-pomorskim, co stanowi łącznie 11 OSN-ów. OSN-y w woj. pomorskim wyznaczono z dniem 29 czerwca 2012 roku. Zostały nimi objęte obręby geodezyjne w powiatach tczewskim (gminy: Subkowy, Pelplin, Morzeszczyn, Gniew), w pow. starogardzkim (gminy: Skórcz, Bobowo, Smętowo Graniczne) i pow. sztumskim (gminy: Sztum i Stary Targ). Największy OSN w woj. pomorskim to zlewnia rzeki Janka i dopływ spod Piaseczna.

z życia gminy

z programów w zakresie upowszechniania wśród rolników wymogów obowiązujących na OSN. – W programie działań mowa jest również o tym, kto może kontrolować rolników, z tego czy wywiązują się z nałożonych na nich obowiązków. Pierwsze prawo do kontroli ma Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska i Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w ramach kontroli norm i wymogów wzajemnej zgodności – opowiadała na spotkaniu Katarzyna Radke z PODR w Gdańsku. Największe obowiązki spadają na rolników, którzy mają produkcję zwierzęcą w swoim gospodarstwie.

Niedokładność badań? Rolnicy nie są zbyt przychylni nowym wymogom. Sprzeciwiają się nałożonym na nich obowiązkom i podważają sposób wyznaczenia OSN w naszej gminie, twierdząc, że tereny te wyznaczone zostały bezpodstawnie. – Na konferencji 6 grudnia ubiegłego roku, która odbyła się w Tczewie mówiono nam, że wprowadzono u nas OSN, bo przeprowadzono badania, z których wynika, że teren jest

zatruty i trzeba go chronić. Natomiast w biuletynie, który otrzymaliśmy było napisane, że rzeka Drybok i Janka były badane, ale Dopływ spod Piaseczna badany już nie był, ale i tak wprowadzano tam OSN, bo przewiduje się, że jest on chyba zatruty. Jak więc można nakładać na nas obowiązki i ograniczenia, bez żadnych badań? Czy to jest dopuszczalne? – pytali rolnicy. Z ich strony padła nawet propozycja składki i zbadania terenu na własny koszt. Sytuację starała się wyjaśnić przedstawicielka PODR w Gdańsku. – Obowiązek wyznaczenia OSN-ów został nałożony przez Ministerstwo Środowiska na służby im podległe, czyli na Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej. Cała metodyka tej pracy opierała się o pewien model badania, który RZGW miały zweryfikować. Powierzchnia OSN-ów faktycznie została zmniejszona po ponownych badaniach, jednak pokrzywdzeni mogą czuć się wszyscy. Zdaję sobie sprawę ze słabości tych wyników i z ich opracowań. To są niestety nasze konsekwencje wejścia do Unii Europejskiej – mówiła pani Radke. Czy sytuacja ta podoba się rolnikom, czy też nie, muszą dostosować się do wprowadzonych w życie od marca zasad. Chyba, że złożą odwołanie ws wyników badań do Ministerstwa Środowiska, ale skoro badań dokładnych nie było, rolnicy tłumaczą że nie mają do czego się nawet odnieść. Mimo wszystko Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku uspokaja gospodarzy i oferuje swoją pomoc w przypadku problemów z programem i jego realizację. Zapewnia kompleksowe doradztwo oraz edukację, którą minionym spotkaniem już rozpoczęto. Kolejne szkolenia jeszcze przed rolnikami, bo na jednym z pewnością PODR nie poprzestanie. Rolników, którzy nie są pewni, czy ich gospodarstwa znajdują się na terenie OSN czy też nie zapraszamy na stronę PODR w Gdańku, gdzie dostępne są dokładne mapy i materiały związane z OSN. n Paulina Raińska

Wody wrażliwe to wody zanieczyszczone, w których zawartość azotanu wynosi powyżej 50 mg azotanów w 1 litrze wody i wody zagrożone zanieczyszczeniem, w których stężenie to wynosi 40–50 mg.

Choć priorytetem w zakresie oświaty niezmiennie od lat jest budowa nowej szkoły w Gniewie, to zanim to nastąpi, konieczne jest dostosowanie otoczenia obecnej placówki do obowiązujących standardów. Dzieci na przerwach brodzą w wodzie, śnieżnej brei i błocie. Brakuje boiska i bieżni. Na placu dzieci potykają się o dziury w asfalcie. Żeby było mało – teren szkoły jest otwarty dla postronnych i służy jako skrót dla mieszkańców. Trzeba działać, zanim stanie się komuś krzywda.

isaliśmy już o fatalnym stanie placu przed gniewską podstawówką. Remontu, a właściwie budowy od podstaw wymagają boiska i bieżnia. Konieczne jest też zamknięcie terenu szkoły dla osób postronnych. Obecny stan techniczny „boiska” i dostęp dla osób z zewnątrz stwarzają zagrożenie dla bezpieczeństwa dzieci. Odbyły się spotkania władz miasta i gminy z dyrekcją szkoły i projektantami, którzy zaprezentowali koncepcję rewitalizacji otoczenia szkoły. Koncepcja przewiduje wykonanie dwóch boisk, w tym jednego wielofunkcyjnego – lekkoatletycznego z bieżnią i boiska do koszykówki i siatkówki. Przewidziano również budowę placu zabaw dla najmłodszych uczniów. – Wszystko wygląda naprawdę pięknie. Naszym priorytetem jest jednak budowa nowej szkoły podstawowej i musimy ją rozpocząć pod koniec przyszłego roku. Wiem, że niezależnie od tego, remont przy obecnej podstawówce jest konieczny. W tym roku na ten cel możemy przeznaczyć około stu tysięcy złotych – powiedziała burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska. No to mamy problem, bo szacunkowy koszt wdrożenia w życie przygotowanej koncepcji to ponad 800 tysięcy złotych... Kolejne spotkania przyniosły decyzje, że remontowany będzie główny plac przed szkołą. Prace polegające na odwodnieniu terenu oraz utwardzeniu części placu mają pochłonąć około 100 tysięcy złotych. – Prace rozpoczną się latem, podczas wakacji – zapewnia Wojciech Szulc, wiceburmistrz.

Co bardziej potrzebne? Pojawiają się różne propozycje związane z pomysłem na modernizację boisk wokół podstawówki. Pojawiają się głosy, by przenieść inwestycję wpisaną w tegoroczny budżet, czyli budowę skateparku, z terenu przy hali sportowej na teren jednego z betonowych boisk

Fot. Redakcja

Prace polegające na odwodnieniu terenu oraz utwardzeniu części placu mają rozpocząć się latem, podczas wakacji.

Szacunkowy koszt wdrożenia w życie przygotowanej koncepcji to ponad 800 tysięcy złotych...

przy podstawówce. Prace polegające na odwodnieniu terenu oraz utwardzeniu części placu mają rozpocząć się latem, podczas wakacji. W ramach budowy skateparku można przy okazji wybudować boisko dla uczniów. Inny z omawianych pomysłów zakłada zagospodarowanie terenu boiska przy bloku na ul. Czyżewskiego na parking i kompleksową budowę boiska wielofunkcyjnego na głównym placu przed szkołą. Miasto, przy stosunkowo niskich nakładach finansowych, zyskałoby jakże potrzebny parking. Dzięki temu można by więcej środków

zainwestować w pozostałe otoczenie szkoły. Obecnie boiska nie nadają się do gry, z uwagi na popękany asfalt. Faktem jest, że inwestycja ta powinna zacząć się od zaraz. I nie powinna być uzależniana od budowy nowej szkoły. Stan boiska jest fatalny. Podczas ostatnich odwilży dzieci przemoczone były do suchej nitki. Przerwa pomiędzy lekcjami staje się prawdziwą szkołą przetrwania. Niestety dzieciom nie uchodzi na sucho… 100 tysięcy to jednak zbyt mało, by poprawić warunki rozwoju uczniów. n Grzegorz Wasielewski

Internauci piszą… Szkoły powinny mieć odpowiednio przystosowane boiska, albo chociaż funkcjonalne, a nasza gniewska podstawówka zdecydowanie do takich nie należy. Przecież to w szkole podstawowej dziecko najbardziej potrzebuje ruchu fizycznego i powinno rozwijać swoje dziedziny sportu. W późniejszych szkołach typu gimnazjum i szkoła średnia nie naciska się na wychowanie fizyczne co ma swoje konsekwencje no i talenty się marnują, albo nawet nie są odkryte. Tak więc liczę, że nasze władze miasta poradzą sobie z brakiem funduszy i w końcu coś z tym zrobią!

Nowiny

z życia gminy

Gniewskie

z miejskiej książnicy

Nowiny

Gniewskie

Gospodarka odpadami w twoim domu... Oto najważniejsze informacje dla mieszkańców gminy Gniew, które pomogą opanować nowy system gospodarowania odpadami, z którym przyjdzie się nam zmierzyć już od 1 lipca br. Jak postępować, aby mieć zapewniony odbiór odpadów?

Od dnia 1 lipca 2013 r. obowiązek właścicieli nieruchomości w zakresie odbioru odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych przejmie gmina. To właśnie gmina podpisze umowę z przedsiębiorcą wybranym w drodze przetargu na odbiór odpadów i będzie za te usługi płacić środkami pozyskanymi z opłat wnoszonych przez mieszkańców.

Jak będzie naliczana opłata? Opłatę za odbiór odpadów komunalnych każdy właściciel nieruchomości zamieszkałej będzie naliczał samodzielnie i przedstawiał w formie deklaracji, w oparciu o liczbę osób zamieszkujących daną nieruchomość oraz stawkę na mieszkańca ustaloną przez Radę Miejską. • Właścicielem nieruchomości w rozumieniu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach rozumie się także: współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością (najemca, dzierżawca). • W budynkach wielolokalowych, w których ustanowiono odrębną własność lokali, obowiązek złożenia deklaracji spoczywa na zarządcy) lub właścicielach lokali, jeśli zarząd nie został wybrany. • Mieszkańcem jest osoba mająca na terenie gminy miejsce zamieszkania, a miejscem zamieszkani jest miejsce, w którym dana osoba spędza czas przeznaczony na odpoczynek,

Fot. © Fotolia.com

Stan obowiązujący od 1 lipca 2013 r.

niezależnie od czasowych nieobecności związanych z wypoczynkiem, urlopem, odwiedzinami u przyjaciół i krewnych, interesami, leczeniem medycznym lub pielgrzymkami religijnymi (zgodnie z art. 2d rozporządzenia WE nr 763/2008).

Jakie stawki miesięczne obowiązują w gminie Gniew? Rada Miejska w Gniewie uchwaliła stawki opłat w wysokości: • 11,80 zł/osobę/miesiąc przy selektywnej zbiórce • 19,80 zł/osobę/miesiąc bez selektywnej zbiórki Decyzję o rodzaju prowadzonej zbiórce odpadów na terenie własnej nieruchomości podejmuje właściciel poprzez zaznaczenie w formularzu deklaracji odpowiedniej rubryki.

W stawce opłaty mieści się, między innymi: • wyposażenie nieruchomości w pojemniki (pojemnik na odpady zmieszane, pojemnik na odpady selektywne, worek na szkło oraz pojemnik metalowy na popiół dla nieruchomości opalanych paliwem stałym), • odbiór i zagospodarowanie odpadów, • funkcjonowanie Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (możliwość nieodpłatnego przekazywania odpadów do PSZOK), • odbiór, dwa razy w ciągu roku, odpadów wielkogabarytowych, w trakcie tzw. „wystawek”.

• wypowiedzieć umowę firmie odbierającej dotychczas odpady ze skutkiem na dzień 30 czerwca 2013 r., • każdy właściciel nieruchomości (współwłaściciel, użytkownik wieczysty, posiadający w zarządzie lub użytkowaniu, władający nieruchomością, zarządca nieruchomości lub właściciele lokali przy braku zarządu), na której zamieszkują mieszkańcy składa deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do dnia 30 kwietnia 2013 r., • bez wezwania uiszczać opłaty za odbiór odpadów na konto Urzędu Miasta i Gminy Gniew 24 8346 0005 0000 0231 2000 0060 raz na dwa miesiące, co nie wyklucza możliwości dokonania opłat co miesiąc. Pierwszej wpłaty za lipiec i sierpień br. należy dokonać do 31 sierpnia 2013 r. Na terenach wiejskich opłaty można dokonać u inkasenta (rolę inkasentów pełnią sołtysi). n

Na ferie z bibliotekę przechodzić mogli nawet rodzice maluchów, którzy chętnie włączali się do zabawy.

]]Biblioteczne ferie

]]Dzień Kobiet z biblioteką

Podczas tegorocznych ferii biblioteka zorganizowała dla dzieci z gminy Gniew wiele atrakcji. Między innymi wzięły one udział w karaoke, w dniu z konkursem na najfajniejsze przebranie, z zabawami integracyjnymi, konkursami na piosenkę i wiersz oraz dużą ilością nagród i niespodzianek. Gościliśmy również grupę teatralną „Maska” z Krakowa, która przedstawiła spektakl pt. „Alicja w leśnej krainie”, w którym udział wzięli najmłodsi mieszkańcy gminy Gniew.

7 marca w Sali Kameralnej biblioteki odbył się montaż słowno-muzyczny z okazji święta Kobiet. Przybyłych gości powitała Dyrektor biblioteki Pani Jadwiga Mielke, która wraz z wiceburmistrzem Panem Wojciechem Szulcem wszystkim zgromadzonym na sali paniom złożyli życzenia zdrowia,

]]Poetyckie przywitanie wiosny

Informacji udziela: Referat Inwestycji Urzędu Miasta i Gminy Gniew plac Grunwaldzki 1, 83-140 Gniew, tel. 58 530 79 18

Eko-Centrum Heliantus na terenie gminy Gniew przeprowadzi szereg spotkań dla mieszkańców nt. nowego systemu gospodarowania odpadami. Oto harmonogram zebrań: zz zz zz zz zz zz zz zz zz zz zz zz zz zz zz zz

26 marca – Wielkie Walichnowy, świetlica wiejska, godz. 16.00 3 kwietnia – Polskie Gronowo, świetlica wiejska, godz. 16.00 4 kwietnia – Kursztyn, świetlica wiejska, godz. 17.00 8 kwietnia – Szprudowo, świetlica wiejska, godz. 16.00 9 kwietnia – Gogolewo, świetlica wiejska, godz. 18.00 10 kwietnia – Brody Pomorskie, świetlica wiejska, godz. 16.00 11 kwietnia – Gniew, Biblioteka Publiczna w Gniewie, godz. 16.00 15 kwietnia – Nicponia, świetlica wiejska, godz. 18.00 16 kwietnia – Tymawa, świetlica wiejska, godz. 18.00 17 kwietnia – Piaseczno, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, godz. 16.00 18 kwietnia – Rakowiec, świetlica wiejska, godz. 16.00 22 kwietnia – Jeleń, świetlica wiejska, godz. 16.00 23 kwietnia – Kolonia Ostrowicka, świetlica wiejska, godz. 17.00 24 kwietnia – Jaźwiska, świetlica wiejska, godz. 16.00 25 kwietnia – Opalenie, świetlica wiejska, godz. 16.00 29 kwietnia – Pieniążkowo, świetlica wiejska, godz. 16.00

Podczas tegorocznych ferii ciekawostką był „Dzień Otwarty Kociewia”, podczas którego dzieci odwiedziła Kociewianka, która opowiedziała o wyglądzie stroju kociewskiego. Młodzież z zainteresowaniem wysłuchała gadek kociewskich i zapoznała się z elementami kociewskiego stroju. Wolontariuszki poczęstowały także każdego uczestnika sznekiem z glancem. Dzieci dowiedziały się o stolicy Kociewia, wykonały pejzaż kociewski i pokolorowały rysunki przedstawiające stroje kociewskie. Podczas ferii dodatkowo w pomieszczeniach szkoły podstawowej w Gniewie Centrum Animacji Kulturalnych prowadziło zajęcia na instrumentach dętych, blaszanych, drewnianych oraz perkusyjnych. Judyta Dworakowska

Wszystkich mieszkańców, gości, dzieci, młodzież i dorosłych w pierwszy dzień wiosny tj. 21 marca 2013 r. serdecznie zapraszamy na VII Wiosenny Maraton Poetycki do Sali Kameralnej gniewskiej Biblioteki. Otwarcie maratonu rozpocznie się o godzinie 10.00 i potrwa do późnych godzin wieczornych. Podczas maratonu czytamy nieprzerwanie. Nieważne ile masz lat, nieważne kim jesteś po prostu przyjdź i przeczytaj ulubiony wiersz. Organizator: Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. ks. Fabiana Wierzchowskiego w Gniewie, grupa poetycka „Grupa bez nazwy”, Stowarzyszenie Centrum Aktywnych Gniew. Judyta Drowakowska

fot. biblioteka

becnie właściciele nieruchomości sami zawierają umowy na odbiór odpadów i rozliczają się finansowo z podmiotami gospodarczymi świadczącymi te usługi. Stan taki potrwa do 30 czerwca 2013 r., gdyż nowa ustawa zobowiązała wszystkie gminy do zreformowania całego systemu od dnia 1 lipca 2013 r.

szczęścia oraz pomyślności. Kolejną częścią spotkania było przedstawienie historii święta kobiet gdzie początki historii sięgały XIX wieku. W montażu słowno-muzycznym zaprezentowane zostały wiersze: Bolesława Leśmiana, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima oraz Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Spotkanie upłynęło w bardzo miłej atmosferze, a na twarzach wszystkich zgromadzonych w sali pań widniały uśmiechy. Tego wieczoru zgromadzeni goście wysłuchali przepięknych utworów muzycznych w wykonaniu uczniów ogniska muzycznego min. dzieła Fryderyka Chopina, Jana Tirsena, Waldemara Kazaneckiego czy Marka Newina. W montażu słowno-muzycznym wystąpili: Marta Cybulska, Beata Rocławska, Klaudia Hołosiewicz, Sylwia Lisewska, Kacper Łukasiński, Karolina Sztuka, Paweł Błauciak, Maria Szulc, Maryna Bogdańska oraz Pani Regina Łabuńska. Na zakończenie spotkania dyrektor Pani Jadwiga Mielke serdecznie podziękowała wszystkim występującym oraz zgromadzonym gościom. Judyta Dworakowska

z życia gminy

W piątek 8 marca na zaproszenie władz miasta i gminy Gniew do Gniewu przyjechał poseł do Parlamentu Europejskiego Jarosław Wałęsa, by wziąć udział w debacie oksfordzkiej młodzieży na temat Gniewu, Fot. Andrzej połomski

jako miasta mało atrakcyjnego dla młodych ludzi. Spotkanie zorganizowano, by wspólnie zastanowić się nad przyszłością gniewskiej młodzieży, perspektywami rozwoju i sytuacją na rynku pracy.

Turystyka wspólna sprawa

Jestem zauroczony zamkiem i miastem. Z przyjemnością do Was przyjadę i porozmawiam trochę dłużej...

Fot. Andrzej połomski

pozarządowych, zespołach muzycznych oraz innych grupach otwartych dla młodzieży. Zaletą, która charakteryzuje Gniew jest droga kształcenia młodzieży od przedszkola po liceum, szkołę zawodową czy technikum, które zapewniają wysoki poziom kształcenia. Co podkreślali niejednokrotnie, ważny jest pomysł i chęć działania młodych ludzi, by zmienić otaczającą ich rzeczywistość. Zależy to tylko od aktywności i wiary we własne możliwości. – Weźmy się do roboty, a Gniew będzie dla nas bardziej atrakcyjny – spuentowała opozycja. Za stwierdzeniem, że Gniew jest mało atrakcyjny dla młodzieży opowiedziało się 49 osób, przeciwko głosowały

43 osoby, a zatem 6 osób przekonanych zostało przez stronę propozycji, która zwyciężyła debatę. Zapytany po debacie o wrażenia, jakie zrobił na Jarosławie Wałęsie Gniew, i czy chciałby ponownie odwiedzić miasto, polityk odpowiedział żartobliwie: – Jestem zauroczony zamkiem i miastem, więc na pewno tutaj wrócę. Moglibyście następnym razem zaprosić mnie w jakiś cieplejszy miesiąc, bo teraz jest trochę za zimno. Jeśli zaprosicie mnie po raz kolejny, z przyjemnością do Was przyjadę i porozmawiam trochę dłużej. Głos po polityku zabrali także Jarosław Struczyński, kasztelan gniewskiego zamku, Walentyna Czapska, przewodnicząca Rady Miejskiej w Gniewie oraz Starosta Powiatu Tczewskiego Józef Puczyński. Wszyscy wyrazili głębokie uznanie dla młodzieży, gratulując odwagi i potencjału, który w niej drzemie, zachęcając jednocześnie, aby ta debata nie skończyła się tylko na dziedzińcu zamkowym, ale by młodzi ludzie dochodzili do konstruktywnych wniosków i wspólnymi siłami kształtowali otaczającą ich rzeczywistość. n Paulina Raińska

Fot. Redakcja

Fot. Andrzej połomski

debacie udział wzięli samorządowcy, sołtysi oraz zaproszeni goście, na czele których stanął Poseł do Parlamentu Europejskiego Jarosław Wałęsa. Polityk obserwował przebieg spotkania, wysłuchując dyskusji, która toczyła się między grupą młodzieży z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. ks. Henryka Mrossa w Gniewie, którzy próbowali obalić postawioną im tezę, a uczniami Gimnazjum im. gen. Józefa Hallera w Gniewie, zgadzających się z tematem debaty. Zdaniem grupy gimnazjalistów młodzież w Gniewie ma trudny start w dorosłe życie, brakuje jej miejsc spotkań z przyjaciółmi, miejsc rekreacji, rozrywki – kina czy galerii handlowej. Młodzież ma też trudności w rozwoju swoich pasji i brak jej możliwości spędzania wolnego czasu. Mówili też o rynku pracy, który według nich jest bardzo mało zróżnicowany i trudno dostępny dla absolwentów szkół wyższych i osób zainteresowanych pracą w czasie wakacji. Argumentacji tej sprzeciwiała się strona opozycji. Licealiści przypomnieli także o prężnie działających organizacjach

Swoją wizytę w Gniewie poseł rozpoczął od spotkania z władzami miasta i gminy Gniew.

Fot. Redakcja

Jarosław Wałęsa z młodzieżą o Gniewie

We wtorek 26 lutego na zamku w Gniewie z inicjatywy Stowarzyszenia Centrum Aktywnych Gniew, Zamku Gniew oraz Urzędu Miasta i Gminy Gniew odbyło się spotkanie zrzeszonych w obrębie turystyki podmiotów z tereny gminy Gniew, by omówić sytuację ruchu turystycznego na naszym terenie.

amek jest dziś najważniejszym podmiotem w rozwoju turystyki naszej gminy, jednak nie jedynym. Gmina Gniew ma ogromny potencjał turystyczny, lecz nie wszystkie jej możliwości i atrakcje są dziś wykorzystywane. Stąd też spotkanie „Turystyka wspólna sprawa”, będące dobrym początkiem na drodze ku rozmów nad prawidłowym rozwojem ruchu turystycznego w gminie Gniew. – Od lat dziewięćdziesiątych turystyka uznawana jest za jedną z potencjalnych sił napędowych rozwoju Gniewu, który zawsze miał silny potencjał jeśli chodzi o krajobraz i dziedzictwo kulturowe. Już pod koniec 2004 roku opracowana została Strategia Rozwoju Turystyki w Gminie Gniew na lata 2005–2010. Tezy tego dokumentu nadal pozostają aktualne, natomiast narzędzia i zamierzenia nie przystają już do roku 2013. Mam więc nadzieję, że dzisiejsze spotkanie będzie o tyle owocne, że ten ogromny potencjał turystyczny, jakim ziemia gniewska dysponuje zostanie odpowiednio wykorzystany – mówiła na wstępie burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska. W spotkaniu oprócz władz miasta i gminy Gniew uczestniczyli również

radni oraz inni samorządowcy, przedsiębiorcy, przewodnicy, osoby reprezentujące branże gastronomiczne, zajmujące się agroturystyką czy prowadzące biura turystyczne, a stanowiący cenne źródło informacji i wiedzy o stanie turystyki w gminie Gniew. Obecni byli także przedstawiciele Lokalnej Organizacji Turystycznej Kociewie z Tczewa.

Zamek dla wszystkich Na początku spotkania szeroko omówione zostały działania zamku w Gniewie, zarówno inwestycyjne, jak i kulturalne. Przedstawiono także nowego współpracownika firmy dyrektora ds. marketingu w Zamku Gniew Daniela Danielewicza, stanowiącego dziś istotne ogniwo przy współtworzeniu nowej koncepcji funkcjonowania Wzgórza Zamkowego. Jest człowiekiem doświadczonym w szeroko rozumianej branży turystycznej i hotelarskiej, od 17 lat współpracuje z firmami hotelarskimi w Polsce i zagranicą, pomagając im wejść na rynek. Danielewicz niejednokrotnie do czynienia miał także z obiektami historycznymi. Są to na przykład hotel Dwór Oliwski w Gdańsku czy zamek w Rynie, gdzie

Zależy nam, by Wzgórze Zamkowe było miejscem otwartym dla wszystkich, zarówno dla mieszkańców Gniewu i gminy, województwa ale i dla turystów przyjeżdżających do miasta.

pracował z ekipami otwierającymi i wprowadzającymi obiekty na rynek. Rozmowy Daniela Danielewicza z Polmlekiem trwają już od momentu przejęcia zamku przez firmę. Dziś jak sam przyznaje chce na stałe związać się z zamkiem i miastem, by pracować nad wizerunkiem Wzgórza Zamkowego. – Zależy nam, by Wzgórze Zamkowe było miejscem otwartym dla wszystkich, zarówno dla mieszkańców Gniewu i gminy, województwa ale i dla turystów przyjeżdżających do miasta. Chcemy rozpropagować to, że można tu wchodzić zupełnie swobodnie, że nie jest to tylko hotel, restauracja, ale miejsce do którego wszystkich serdecznie zapraszamy – mówił Daniel Danielewicz, po czym przedstawił plany na najbliższy czas.

Informacja turystyczna Co istotne w tym jeszcze roku na dziedzińcu zamkowym powstać ma punkt informacji turystycznej, który byłby otwarty dla wszystkich organizacji i podmiotów związanych z turystyką w gminie Gniew, tak żeby każdy mógł się zaprezentować dokładnie w taki sam sposób, w jaki będzie to robił zamek. Obecnie w mieście funkcjonują

z życia gminy

Gniewskie

dwa punkty informacji turystycznej. Jeden punkt znajduje się w Referacie Promocji i Informacji urzędu miasta, jednakże jego godziny otwarcia nie są przyjazne dla turysty, bo funkcjonuje w systemie pracy urzędu. Drugi zaś punkt od roku 2012 znajduje się w pracowni Orange w Gniewie. – Ten punkt informacji turystycznej czynny będzie w tygodniu codziennie do godz. 17.00, a w weekendy w czasie sezonu letniego, kiedy jest większa potrzeba ruchu turystycznego w mieście godziny te stanowczo wydłużymy. Punkt w naszej pracowni jest o tyle dobry, że jest tam dostęp do Internetu, z którego turyści chętnie korzystają – mówił Krzysztof Urban, prezes Stowarzyszenia CAG. Od tego jeszcze sezonu letniego zmieniona ma być trasa zwiedzania zamku i Wzgórza Zamkowego. We wszystkich działaniach podejmowanych przez zamek uwzględniono też miasto, które chce równie mocno propagować i zachęcać turystów do spacerów jego ulicami. Zamek zawsze był i jest nieodłącznym elementem miasta, dlatego też oba podmioty kooperować muszą razem tak, by zwiększyć ruch turystyczny i atrakcyjność Gniewu jako całości. Należy dążyć do tego, aby turyści opuszczający Wzgórze Zamkowe mieli jak najlepsze wspomnienia z pobytu. – Nie zbudujemy nowego produktu turystycznego, jakim jest Gniew w ciągu jednego spotkania, jednego roku, a nawet 10-lecia, ale myślę, że wykorzystując potencjał gniewskiego zamku i połączenia sił w celu uzyskania takiego produktu można naprawdę dużo zdziałać – mówił na spotkaniu Jarek Struczyński z Fundacji Europejski Park Historyczny w Zamku Gniew.

Kalendarz imprez 2013 Jednym z istotnych motywów tego spotkania było jednak omówienie kalendarza imprez gminnych w roku 2013. W tej kwestii dokonano modyfikacji i zmieniono układ głównych przedsięwzięć. I tak poczynając od maja zorganizowana zostanie Majówka Hallerówka oraz Noc Muzeów, która w zeszłym roku cieszyła się ogromnym zainteresowaniem. W tym miesiącu rozgrywać się będzie również Międzynarodowy Turniej Rycerski. Impreza ta niedawno ogłoszona została przez CNN jako jedno z najlepszych tego typu wydarzeń na świecie. W czerwcu

z życia gminy

Nowiny Gniewskie

Upowszechnianie aktywnej integracji Od roku 2008 Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gniewie realizuje projekt „Upowszechnianie aktywnej integracji na terenie gminy Gniew”. Dotychczas skorzystało z niego około 180 podopiecznych, a pracę udało się podjąć 18 osobom. W czwartek 28 marca odbyło się uroczyste otwarcie VI już edycji programu.

W Strategia Rozwoju Turystyki z 2004 r. nie przystaje już do dzisiejszych realiów. Dokument na spotkaniu zaprezentowała burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska.

z okazji Nocy Świętojańskiej odbędzie się impreza połączona z obchodami święta miasta. W sierpniu ponownie uczestniczyć będziemy mogli w festiwalu GOSPEL, który wzorem ubiegłego roku z pewnością okaże się sukcesem. We wrześniu natomiast uczestniczyć będziemy w sztandarowej już imprezie, jaką z pewnością jest Vivat Vasa. W tym roku do Gniewu też po rocznej przerwie powróci Festiwal Dziedzictwa Regionalnego „Krzyżacy kontra Kociewiacy”.

Zamek zawsze był i jest nieodłącznym elementem miasta, dlatego też oba podmioty kooperować muszą razem tak, by zwiększyć ruch turystyczny i atrakcyjność Gniewu jako całości. Należy dążyć do tego, aby turyści opuszczający Wzgórze Zamkowe mieli jak najlepsze wspomnienia z pobytu.

Wydarzeń kulturalnych zaplanowanych na ten rok jest oczywiście o wiele więcej. Dokładny kalendarz imprez dostępny będzie na oficjalnej stronie miasta. W późniejszym terminie podany zostanie także w „Nowinach Gniewskich”. Prezes Zamku Gniew Krzysztof Lisiecki zapewnił, że jest otwarty na wszelkie inicjatywy, zarówno te związane

z rycerstwem, lecz również wydarzenia sportowe, plenery, wystawy itp. Jasno zadeklarował wsparcie dla grup chcących organizować przeróżne wydarzenia na terenie gminy Gniew. Wszystko po to, aby przyciągnąć turystów i zatrzymać ich właśnie w Gniewie. Na spotkaniu poruszono także kwestie biletowania imprez organizowanych przez zamek. Płatne będą tylko niektóre z nich, ale dyrekcja rezygnuje na przykład z opłaty wstępu na Wzgórze Zamkowe. Wstęp na wzgórze i na dziedziniec zamku jest wolny. Ta istotna zmiana ma zachęcić wszystkich, by potraktować Wzgórze Zamkowe jako miejsce w którym można korzystać ze spacerów, pikników rodzinnych i innych rekreacji. Zamek w Gniewie jest dużym podmiotem i w znacznej mierze kształtuje oblicze turystyki w gminie Gniew. Ważne są więc także inwestycje podejmowane przez zarząd spółki, o których zebranym opowiedział prezes Krzysztof Lisiecki. Nie jednak o zamku była tylko mowa, bo spotkanie było wspaniałą okazją do dyskusji, zadawania pytań, nowych pomysłów i wskazania problemów związanych z rozwojem turystyki w gminie Gniew. Rozmawiano o formach promocji przedsięwzięć, stanie szklaków rowerowych oraz bezpieczeństwie, które odgrywa ogromną rolę w tworzeniu produktu turystycznego miasta. n Paulina Raińska

tegorocznej edycji programu udział bierze łącznie 28 osób. Jego beneficjentami są trwale bezrobotni podopieczni M-GOPS w Gniewie. Osoby te do końca roku wezmą udział w szkoleniach i kursach zawodowych ukierunkowanych na odbudowę pozytywnej samooceny oraz prawidłowej prezencji w procesie poszukiwania pracy. Zajęcia obejmować będą takie zagadnienia jak: komunikacja interpersonalna, konsultacje z doradcą zawodowym, w zakresie zdobywania umiejętności poruszania się na rynku pracy, testy preferencji zawodowych, szkolenia z zakresu budowania budżetu

domowego, promocji profilaktyki rodzinnej i kreowania wizerunku, odkrywania twórczego potencjału, zajęcia z obsługi komputera, szkoła dla rodziców, pomoc przedmedyczna, spotkania z prawnikiem czy psychologiem. Uczestnicy projektu po odbyciu szkoleń będą mieli możliwość podjęcia nauki w szkole średniej, sfinansowanej całościowo przez M-GOPS. Po zdiagnozowaniu uczestników projektu zorganizowane będą kursy zawodowe. Jakie, to okaże się po testach preferencji zawodowych. Dodatkowo pięć osób, które w zeszłym roku podjęły naukę i podwyższają swoje kwalifikacje, uczestniczyć będzie w spotkaniach

Fot. Redakcja

Nowiny

grupy wsparcia. Dla nich też będzie zapewniona opieka nad dziećmi. – Bardzo się cieszę że to już szósta edycja tego projektu. Widzę 28 osób, które stają przed nową szansą. Bardzo bym chciała, by było to cały czas kontynuowane, by osoby potrzebujące uczestniczyły w tym projekcie, bo z pewnością daje im to spore możliwości, by zmienić swój byt na lepsze. Życzę wytrwałości i powodzenia! – mówiła burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska. n

Szkolenia mają na celu odbudowę pozytywnej samooceny i tworzenie pozytywnego wizerunku osób poszukujących pracę.

Paulina Raińska

Wiedzą, jak zapobiegać pożarom W piątek 1 marca zakończył się gminny etap 36. edycji Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy Pożarniczej „Młodzież zapobiega pożarom”. W konkursie udział wzięło 27 uczniów ze szkół z terenu gminy Gniew. W kategorii szkół podstawowych na trzech miejscach podium stanęły dziewczęta. Fot. Redakcja

Fot. Redakcja

W kategorii gimnazja najlepszym okazał się Kacper Drągowski.

ajpierw młodzież rozwiązała test, po czym odpowiadała na pytania z zakresu historii pożarnictwa oraz sprzętu technicznego. Uczniowie walczyli o najlepszy wynik w turnieju, który pozwoli im wziąć udział w etapie powiatowym, który odbędzie się 15 stycznia. W skład komisji, która oceniała młodzież weszli: st. kpt. Anna Polańska – przewodniczący, mł. kpt. Mariusz

Stawicki – sekretarz oraz druh Tadeusz Kordecki – członek komisji. Turniej odbył się w trzech kategoriach: szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich. W kategorii szkół podstawowych największą wiedzą pożarniczą wykazała się Julia Chrzanowska z Zespołu Szkół w Opaleniu. W tej samej kategorii kolejne dwa miejsca zajęły Anna Poznańska z SPSK w Gogolewie i Izabela Drzewiecka z SPSK w Tymawie. W drugiej kategorii szkół gimnazjalnych najlepszy był Kacper Drągowski, drugi Denis Lodko, a trzeci Szymon Wasilewski z gimnazjum w Gniewie. Jako że w kategorii szkół

Uczniowie walczyli o najlepszy wynik w turnieju, który pozwoli im wziąć udział w etapie powiatowym, który odbędzie się 15 stycznia.

licealnych zgłosiło się tylko dwóch uczniów, pierwsze i drugie miejsce zajęli kolejno Michał Górecki z MDP w Gniewie oraz Andrzej Tarnowski z gniewskiego liceum. Zwycięzcy otrzymali nagrody rzeczowe ufundowane przez Urząd Miasta i Gminy Gniew. Wśród upominków znalazły się akcesoria sportowe, takie jak: piłki, mini stół do bilarda czy plecak oraz sprzęt elektroniczny: głośniki, odtwarzacz DVD, pendrive czy słuchawki. Wszystkie nagrody wręczała burmistrz Maria Taraszkiewicz-Gurzyńska. n Paulina Raińska

Nowiny

z życia gminy

Gniewskie

W i e ś c i z G CEE

Nowiny Gniewskie

Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych w Gniewie W niedzielę 3 marca w Gniewie miały miejsce obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. W kościele św. Mikołaja w Gniewie o godz. 12.30 odprawiona została uroczysta msza święta w ich intencji, po której na „starym cmentarzu” władze miasta i gminy Gniew złożyły wiązankę kwiatów i zapaliły znicze

Fot. Redakcja

Władze miasta podczas złożenia kwiatów i zapalenia zniczy.

Przewodniczącej Rady Miejskiej w Gniewie Walentyny Czapskiej, Sekretarz Miasta Danuty Zgubieńskiej, Zastępcy Przewodniczącej Rady Miejskiej Marioli Czwiklińskiej oraz inni samorządowcy udali się na cmentarz, by tam złożyć wiązankę kwiatów i zapalić znicze na na grobie pomordowanych przez Niemców mieszkańców Gniewu i okolic. Przed pomnikiem odśpiewano także strofę Mazurka Dąbrowskiego, po czym z harcerzami ze Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, którzy tego dnia pełnili wartę przy pomniku, wszyscy w kole przekazali sobie symboliczną „iskierkę przyjaźni”. Paulina Raińska

Chcą parkingu na rynku Dokładnie rok temu Rada Miejska w Gniewie prowadziła rozmowy o zmianie organizacji ruchu na Starym Mieście w Gniewie. Chodziło

Fot. Marcin Lipiński | StudioA

wówczas o wprowadzenie parkometrów oraz szukania nowych miejsc

amorządowcy wyszli z pomysłem, by rozwiązać problem natężonego ruchu na placu Grunwaldzkim, wyłączając całkowicie północną i zachodnią pierzeję rynku z ruchu. Tego pomysłu nie zaakceptowali właściciele sklepów i zakładów na placu, którzy obawiają się, że brak parkingu przyczyni się do całkowitego zamarcia handlu na pl. Grunwaldzkim i ul. Piłsudskiego. Przykładem dla nich jest rynek w Tczewie czy Nowem, na których w witrynach sklepowych

parkingowych. Dziś temat wraca ponownie. Postanowiono, że na placu Grunwaldzkim stanie jeden parkometr, ograniczający czas postoju i godziny parkowania samochodów. jak tłumaczą czytać możemy wielkie napisy o treści: „DO WYNAJĘCIA” lub „NA SPRZEDAŻ”. Od 12 lutego trwają konsultacje dla mieszkańców w tej sprawie. – W wyniku prowadzonych negocjacji wpłynęło do nas dużo uwag i pomysłów na zmianę organizacji ruchu na starym mieście. Oprócz placu Grunwaldzkiego, na którym stanie parkometr, zmiany czekają też inne części miasta. Na przykład przy ul. Piłsudskiego planujemy prostopadłe ustawienie kwietników, celem ograniczenia prędkości, a na końcu ulicy przy agencji banku PKO chcemy utworzyć przejście dla pieszych. Przy ul. Dolny

Właściciele sklepów na placu Grunwaldzkim obawiają się zastoju w handlu, a nawet jego całkowitej stangnacji.

]]Ferie z Eko-Centrum Heliantus W dniu 11 lutego dla dzieci i młodzieży z województwa pomorskiego rozpoczęły się ferie zimowe. Jak co roku w ich organizację włączyło się również Eko-Centrum Heliantus. Pierwsze z serii zajęć dotyczyły ptaków, które w ciężkich zimowych warunkach szukają pożywienia w naszym mieście. Na początek uczestnicy warsztatów samodzielnie przygotowywali mieszankę tłuszczową z ziarnami, którą następnie umieszczali w plastikowych kubeczkach. Ten rodzaj pokarmu preferują przede wszystkim sikory, chociaż pozostałe gatunki również nim nie pogardzą. Przygotowane przez dzieci przysmaki trafiły do ogrodów i karmników w naszym mieście. Druga część zajęć odbywała się w terenie. Spacerując po mieście dzieci i młodzież, wyposażeni w lornetki, mieli wyszukać i rozpoznać jak najwięcej gatunków ptaków. Mimo zimnego wiatru i prószącego śniegi udało się zaobserwować sroki, kawki, gawrony, wróble, sikory, a nawet

Podmur powstać ma również zatoka parkingowa – opowiadał o planowanych zmianach Aleksander Kirszenstein, piastujący samodzielne stanowisko ds. gospodarki komunalnej w Urzędzie Miasta i Gminy Gniew. Na podstawie złożonych wniosków zostaną naniesione zmiany do projektu organizacji ruchu, który następnie przedstawiony zostanie radnym. Warunkiem wprowadzenia zmian, w tym utworzenia parkometru na placu jest jednak utworzenie nowych miejsc parkingowych, nad czym debatują już samorządowcy. O dalszych krokach będziemy informować Państwa na bieżąco. n Paulina Raińska

polującą na nadwiślańskich łąkach pustułkę. We wtorek 12 lutego Pracownia Orange zmieniła się na kilka godzin w manufakturę wytwarzającą świece w kolorach tęczy. Okazuje się, że przy pomocy starej rury, pokrywki, plasteliny, gorącej wody i kredek można przemienić połamane i wypalone świece w małe dzieła sztuki. Grupa dzieci i młodzieży przygotowała formy, a następnie pod czujnym okiem opiekunów wypełniała je roztopionym woskiem. By wypełnić czas potrzebny na zastygnięcie świec, uczestnicy zajęć rysowali i kolorowali przyrodnicze mandale. Powstało wiele pięknych obrazków, które po zalaminowaniu stanowić będą ciekawą pamiątkę z ferii. Drugi tydzień ferii w Gniewie rozpoczął się warsztatami o nietoperzach. Te sympatyczne ssaki, niesłusznie przez wielu traktowane jako wkręcające się we włosy szkodniki, nie mają wśród ludzi dobrej opinii. Nasze zajęcia miały pokazać dzieciom i młodzieży jak naprawdę wygląda życie nietoperzy. Pierwsza część

Fot. Eko-Centrum Helianthus

odczas mszy świętej ks. proboszcz Zbigniew Rutkowski przedstawił sylwetki żołnierzy zbrojnego podziemia niepodległościowego. Historię mordów żołnierzy z rąk komunistycznych oprawców wygłosił również drużynowy 22 Gniewskiej Drużyny Harcerzy „Trop” pwd Maciej Szymkiewicz. Przytoczył on również wiernym historię bohatera mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łapuszki”, jednego z Żołnierzy Wyklętych, który walczył o wolność Polski na Kociewiu oraz wyrecytował wiersz o Żołnierzach Wyklętych. Po mszy świętej władze miasta i gminy Gniew w osobach burmistrz Marii Taraszkiewicz-Gurzyńskiej,

Fot. Eko-Centrum Helianthus

na pomniku pomordowanych przez Niemców mieszkańców Gniewu i okolic.

Warsztaty o nietoperzach.

warsztatów obejmowała prezentację multimedialną i zadania praktyczne, wśród których było składanie drewnianego modelu nietoperza. Jak się okazało mimo instrukcji zadanie wcale nie było takie proste i niektóre nietoperze wymagały przynajmniej kilku poprawek. Drugą godzinę poświęciliśmy na odwiedziny na zimowisku nietoperzy w starej strzelnicy. To właśnie tam większość dzieci miała okazję po raz pierwszy zobaczyć nietoperza i przekonać się, że ma on niewiele wspólnego z wizerunkami z bajek i horrorów. W dniu 19 lutego po raz ostatni spotkaliśmy się na zajęciach w ramach Ferii z Heliantusem. Warsztaty przebiegały pod hasłem prac stolarsko-dekoracyjnych. Uczestnicy mieli za zadanie wykonać i ozdobić ramkę na zdjęcie. Za materiał służyły pozostałości sklejki i płyty PCV. Na początek należało oszlifować i dopasować do siebie listewki, następnie ozdobić je i na koniec poskładać w całość. Jak się okazało dla jednych 20 minut to aż nadto by wykonać jedną ramkę, a inni pracowali nad swoim dziełem ponad godzinę. Efektem pracy dzieci i młodzieży było kilkanaście recyklingowych ramek ozdobionych przeróżnymi materiałami – od muszli po guziki i brokat, a każda ramka była niepowtarzalna. Podczas wszystkich warsztatów uczestnicy zdobywali punkty – Heliantuski. Pod koniec ostatniego spotkania nadszedł moment, na który wszyscy czekali – podliczenie punktów i rozdanie nagród. Najlepsza trójka: Ola Frymarska, Maciej i Jeremiasz Jarosławiec otrzymali od organizatora nagrody rzeczowe, a każdy z obecnych tego dnia uczestników otrzymał upominek z Pracowni Orange. Działanie zostało zorganizowane w ramach zadania publicznego pod nazwą Ekologicznie Opanuj Gniew dofinansowanego ze środków Gminy Gniew. Dorota Cybura

Fot. Eko-Centrum Helianthus

Nowiny

z życia gminy

Gniewskie

Po wielu staraniach – udało się! Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Gniewie otrzymał zgodę organu prowadzącego, jakim jest Starostwo Powiatowe w Tczewie, na utworzenie nowego typu szkoły – technikum.

specjalistów. Uczniowie będą odbywali praktyki w firmach: Zamek Gniew Sp. z o. o., Mikrostyk S.A. i Fama Sp. z o. o. Na absolwentów czeka więc ciekawa i dobrze opłacana praca – opowiadała dyrektor szkoły Wioleta Połomska.

To jednak nie koniec zmian w ZSP w Gniewie. Nieustannie poprawiany jest wizerunek szkoły – pięknieją korytarze, na których wymienione zostały nie tylko podłogi, ale nawet balustrady wzdłuż schodów. Grono pedagogiczne oraz uczniowie szkoły dziękują Staroście Powiatu Tczewskiemu Józefowi Puczyńskiemu, za życzliwość i wsparcie. Podziękowania kierują również pod adresem wszystkich innych osób, które przyczyniły się do utworzenia technikum. n

Oferta edukacyjna ZSP w Gniewie na rok szkolny 2013/2014 Liceum Ogólnokształcące

Fot. Andrzej Połomski

klasa humanistyczna – animator kultury średniowiecza Oferta skierowana do uczniów, których pasją jest historia, uwielbiających badać dzieje w niekonwencjonalny, żywy sposób. W ramach lekcji uczniowie będą odwiedzali atrakcyjne historycznie miejscowości, badali ich dzieje oraz walory turystyczne. Specjalizacja ta przygotuje przyszłych projektantów tras turystycznych o charakterze historycznym, pilotów i przewodników wycieczek oraz do pisania scenariuszy widowisk historycznych, do pracy aktora i reżysera. Uczniowie ci będą uczyli się w zakresie rozszerzonym języka polskiego i historii. Takie przygotowanie pozwoli nie tylko być kreatorem naszej kultury, ale również studiować na takich kierunkach, jak np. prawo, historia, filologia polska, pedagogika, socjologia, krajoznawstwo, turystyka historyczna.

Fot. Andrzej Połomski

klasa biologiczno-geograficzna z elementami turystyki i ochrony środowiska Oferta skierowana do uczniów, którzy mają szerokie, ale jeszcze nie do końca sprecyzowane zainteresowania. Przewidziano dla nich nauczanie na poziomie rozszerzonym biologii, geografii, a dla chętnych dodatkowo matematyki. W ramach profilu odbywać się będą specjalne zajęcia laboratoryjne z biologii i chemii, zajęcia w terenie, współpraca z placówkami naukowymi. Organizowane będą działania związane z turystyką np. planowanie tras wycieczkowych. Uczniowie będą brali udział w wycieczkach biologicznych, ekologicznych, krajoznawczych, rajdach, biegach na orientację. Licealiści będą przygotowywani do udziału w olimpiadach i konkursach biologicznych, ekologicznych i geograficznych. Absolwent tego profilu będzie mógł kontynuować naukę m.in. na kierunku biologia, biotechnologia, psychologia, oceanografia, bioinżynieria medyczna, fizjoterapia, architektura krajobrazu, ochrona środowiska, ekonomia, zarządzanie, stosunki międzynarodowe, turystyka, geografia, geodezja, hotelarstwo, AWF.

Technikum Fot. Andrzej Połomski

technik mechanik Obrabiarki CNC są stosowane w przemyśle mechanicznym, samochodowym, stoczniowym, lotniczym – praktycznie w każdej gałęzi przemysłu, gdzie zachodzi konieczność precyzyjnej i powtarzalnej obróbki skrawaniem. W związku z tak dużym wykorzystaniem obrabiarek CNC potrzebni są pracownicy potrafiący obsługiwać te nowoczesne maszyny. Operator maszyn sterowanych numerycznie to elitarny zawód, dobrze płatny i poszukiwany w każdej branży.

technik hotelarstwa Jest to zawód związany z fachową i kompleksową obsługą gościa hotelowego: recepcja, służba piętrowa, gastronomia, usługi komplementarne. Ponadto technik hotelarstwa zbiera dane, gromadzi informacje, kreuje rozwój i planowanie różnego rodzaju usług hotelarskich

Fot. Andrzej Połomski

Nowiny Gniewskie

To więcej niż muzykoterapia

Technikum w Gniewie!

ędzie ono kształciło w dwóch zawodach: technik hotelarstwa oraz technik mechanik o specjalności obrabiarek sterowanych numerycznie CNC. – Są to zawody, w których miejscowe firmy poszukują wykształconych

z życia gminy

Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych • dwuletnie dla absolwentów zasadniczej szkoły zawodowej • trzyletnie dla absolwentów gimnazjum

Zasadnicza Szkoła Zawodowa • kształcenie we wszystkich zawodach

Redakcja, ZSP w Gniewie

Zespół Kontakt Bit tworzą: Leszek Knopp – instrumenty klawiszowe, śpiew, akompaniament oraz Mieczysław Lipecki – gitara i śpiew. Obaj urodzeni w Gniewie, od kilku lat są mieszkańcami Domu Pomocy Społecznej. To tam, w osobie dyrektora Mieczysława Matysiaka odnaleźli bratnią duszę.

ak sami mówią pociąg do muzyki mają od dziecka i są samoukami. Wspólna pasja zrodziła przyjaźń opartą na wzajemnym zrozumieniu i szacunku. Leszek to artystyczna dusza, komponuje muzykę, aranżuje utwory i pisze teksty. Bardzo przeżywa każdy występ i czasem jest tak przejęty, że zapomina o całym świecie. Na szczęście jest Mieczysław, który pilnuje, by przyjaciel zjadł czy zgłosił się do lekarza, gdy zdrowie szwankuje. Panowie świetnie się uzupełniają. Jeden wyciszony czuwa nad stroną artystyczną zespołu, a drugi bardziej energiczny nawiązuje kontakty z lokalnymi instytucjami, pilnuje terminów, dba o transport sprzętu itd. To wzajemne wspieranie się owocuje rozwojem. Leszek komponuje coraz więcej, a Mieczysław pod jego wpływem zaczął pisać teksty. Pytani o to w jakich klimatach muzycznych czują się najlepiej odpowiadają, że country, ale lubią grać różne utwory, bo muzyka jest ich światem. Potwierdzają to swoimi występami podczas Spotkań Twórców i Miłośników Poezji, uczestnictwa w maratonach poezji, udziałach w przeglądach pieśni i piosenki żołnierskiej, we wieczorkach z poezją śpiewaną i wielu innych imprezach. Chętnie uczestniczą w lokalnych wydarzeniach oraz projektach o zasięgu ponadgminnym. Są laureatami konkursów i przeglądów muzycznych organizowanych przez Domy Pomocy Społecznej na terenie całej Polski, jak na przykład w Bornym Sulinowie, Nasielsku czy Czarnym. Co należy podkreślić występy zespołu mają charakter integracyjny. Przykładem jest zabawa zorganizowana przez Środowiskowy Dom Samopomocy z okazji Tłustego Czwartku, na którą zaproszono Dzieci ze Szkoły Życia i mieszkańców Domu Pomocy Społecznej wraz z opiekunami. Zespół współpracuje też z lokalnymi szkołami, Zakładem Opiekuńczo – Leczniczym oraz Stowarzyszeniem Centrum Aktywnych – Gniew. Zespół co rusz zdobywa liczne nagrody oraz wyróżnienia i zawsze spotyka się

Fot. DPS Gniew

Zespół podczas jednego z licznych swoich występów.

z miłym odbiorem, co zresztą potwierdzają liczne bisy. Artyści na swoim koncie mają już dwie płyty z autorskim repertuarem „Gdzie dom mój” i „Pozytywy”. Niedawno zespół złożył wniosek o wsparcie Stałej Formy Edukacji Kulturalnej w ramach realizacji zadania z zakresu Upowszechniania Kultury na

terenie Miasta i Gminy Gniew przez Stowarzyszenie CAG 2013 r. Półroczny plan działań i inicjatyw z udziałem zespołu został pozytywnie oceniony przez komisję konkursową. Za pozyskane środki finansowe grupa kupiła niezbędny jej do koncertowania sprzęt muzyczny. Teraz muzycy pełną parą przygotowują się do sezonu wiosenno-letniego, w czasie którego uświetnią nie jedno muzyczne przedsięwzięcie. Oprócz stałych już występów takich jak; granie dla solenizantów z danego miesiąca czy Maraton Poetycki w pierwszym dniu wiosny, zespół usłyszeć będziemy mogli podczas Muzycznych Kwiatków – majówki z okazji Dnia Matki w parku DPS, koncertu plenerowego na powitanie lata oraz imprez organizowanych we współpracy z sołectwami gminy Gniew. Kontakt Bit mimo wielu zaplanowanych przedsięwzięć jest otwarty na nowe propozycje i inicjatywy. n Mariola Plath

Artyści na swoim koncie mają już dwie płyty z autorskim repertuarem: „Gdzie dom mój” i „Pozytywy”.

Telefon kontaktowy: 507 007 187 lub 535 22 44 wew. 24 (DPS)

z życia gminy

Nowiny Gniewskie

Kobiety też potrafią latać Dzień Kobiet. Tego właśnie dnia 1910 roku

przeciwpowodziowego Żuław – do roku 2030 (z uwzględnieniem etapu 2015)”. Celem projektu jest

Była nią Francuzka Raymonde de Laroche.

zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław. Wartość projektu to 1,6 mld złotych. Program objął także

Oto krótka historia kobiet, których

tereny gminy Gniew.

zamiłowaniem było latanie.

Ze Amelii Earhart była pierwszą kobietą, która przeleciała Ocean Atlantycki.

zaawansowanych, które odbywać się będą w maju i czerwcu. Zapisz się i sięgnij nieba razem z nami. Modelarnia w Gniewie zaprasza również młodzież na zajęcia z modelami lotniczymi, w każdą sobotę od godz. 15.00 przy ul. 27 Stycznia 17. A z okazji minionego już Dnia Kobiet, wszystkim Paniom Fundacja ESKADRA RP życzy spełnienia najskrytszych i najodważniejszych marzeń. n Dariusz Pliszka Eskadra RP Fundacja lotnicza

w Walii. Amelii staje się celebrytką . Prasa mówiła tylko o niej. Jej obcisłe spodnie i krótkie włosy już nikogo nie bulwersowały, odwrotnie – kobiety starały się do niej upodobnić. Realizowała swój plan dopiero 20 kwietnia 1932 r. Wówczas to przeleciała przez Atlantyk samotnie, lądując na łące w Irlandii. Po trzech latach postanawia oblecieć świat dookoła. 1 czerwca 1937 r. wsiada do samolotu Lockheed Elektra, zapuszcza dwa silniki, wznosi się w powietrze i szybko zmienia się w mały punkt znikając za horyzontem, rozpoczynając swoją wielką podróż. Ta kobieta osiągnęła swoje marzenia. A Ty, droga czytelniczko oraz czytelniku, jakie masz marzenia? Może chcesz sięgnąć nieba? Jeśli tak, pomożemy Ci to zrobić! Fundacja ESKADRA RP otwiera nabór na kursy paralotniowe w roku 2013, dla początkujących oraz

Już w roku 2009 podpisano postanowienia do realizacji programu „Kompleksowego zabezpieczenia

pierwsza kobieta uzyskała licencję pilota.

Nowiny Gniewskie

Projekt Żuławski 2030 – trwają prace na terenie gminy Gniew

8 marca obchodzimy Międzynarodowy

ierwszą amerykańską licencje pilota zdobyła w 1911 roku Harriet Quimby, która jako pierwsza kobieta na świecie przeleciała nad kanałem La Manche. Pierwszą natomiast amerykanką, która przeleciała Ocean Atlantycki była Amelii Earhart. Wystarczył jeden lot przez Atlantyk, by znali ją wszyscy. Samolotami na początku się nie interesowała w ogóle. Fascynacja przyszła później w 1920 r. podczas pierwszego lotu. „Zanim znalazłam się 30 metrów nad ziemią, już wiedziałam, że muszę latać”. To zdanie wypowiedziała po swoim pierwszym locie. Natychmiast rozpoczęła kurs pilotażu i już 16 maja 1922 r. zdobyła licencję pilota. W kombinezonie pilota czuła się lepiej niż w sukience, a w warsztacie pośród narzędzi i części silników samolotów lepiej niż w kuchni. W 1928 r. Amelia Earhart chce zostać pierwszą kobietą, która osiągnie sukces, jak Charles Lindbergh, przelatujący przez Atlantyk. Bez wahania podejmuje wyzwanie, tym razem jest tylko pasażerką. 3 czerwca samolot o nazwie Przyjaźń przelatuje przez Atlantyk i ląduje

z życia gminy

Źródło: Czy Japonczycy zestrzelili samolot Ameli Earhart?, „History revue” nr 2, wiosna 2011 r.,

względu na uwarunkowania geograficzno-przyrodnicze, w tym hydrologiczne, w granicach Żuław Wiślanych wydzielono takie obszary jak: Żuławy Gdańskie, Żuławy Wielkie, Żuławy Elbląskie, ale także Niziny Nadzalewowe oraz Niziny Nadwiślańskie, w tym Nizina Walichowska i Nizina Opaleńska na terenie naszej gminy. Obszar objęty Programem to w sumie 2150 km2 i w całości znajduje się w zlewniach zarządzanych przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej (RZGW) z siedzibą w Gdańsku. Od połowy lutego umacnianie wału przeciwpowodziowego ma miejsce także w naszej gminie, na długości Ciepłe – Rybaki. Prace prowadzi Przedsiębiorstwo Robót Geologiczno-Wiertniczych z województwa śląskiego. – Wał

przeciwpowodziowy przecinany jest na pół. Wykopywana jest w nim szczelina na głębokość 12,8 m, czyli o ponad 6 m głębiej niż podstawa wału, do której wpompowywany jest bentonit, specjalny materiał pomieszany z cementem, który powoduje zmniejszenie przepuszczalności, wpływając jednocześnie na konstrukcję nośną wału. Materiał dostaje się we wszystkie szczeliny wału umacniając i dogęszczając go jednocześnie. Bentonit podawany jest ciągle, zarówno podczas wkopywania profilu, jak i wyciągania go z ziemi – mówił o wykonywanych obecnie pracach Dominik Młodkowski, kierownik robót. Inwestycja realizowana jest na długości wału przeciwpowodziowego od Ciepłego do Rybaków i rozciągnięta jest na dwa najbliższe lata. Do czerwca umocniony ma zostać ponad 3 kilometrowy

Fot. Redakcja

odcinek wału. Drugi etap prac przewidziany jest na drugą połowę roku. Szczegółowe informacje o projekcie dostępne są na stronie internetowej Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku w zakładce Program Żuławski – 2030. n

Struga Młyńska modernizowana Trwa przebudowa stacji pomp w Opaleniu, odbudowa prawego wału przeciwpowodziowego i kształtowanie koryta ścieku Strugi Młyńskiej na odcinku trzech kilometrów. Prace potrwają do listopada br.

W My Polacy również mamy swój sukces atlantycki... Przelecieliśmy samolotem turystycznym RWD 5bis na drugą stronę Atlantyku, a rekord ten nie został jeszcze pokonany. Dokonał tego Stanisław Skarżyński w 1933 roku.

Prace są wykonywane na długości wału Ciepłe–Rybaki.

Paulina Raińska

tym momencie wykonujemy przejście przez wał rurami typu hobas dla celów spływu grawitacyjnego Strugi Młyńskiej i przejścia dla kolektorów pompowych. Po lewej stronie rzeki powstanie stacja pomp, obsługująca Opalenie i Strugę Młyńską, a po prawej stronie będzie stacja pomp z dwoma zespołami pompowymi dla polderu Muzawa, który wydziela się między wałem Wisły, a wałem Strugi Młyńskiej – opowiadał o wykonywanych pracach kierownik budowy Wiesław Ronowicz. Modernizacja rzeki polega również na wymianie i zdemontowaniu mostków znajdujących się na rzece i zainstalowaniu czterech nowych przepustów. Dwa z nich zostały już zbudowane, kolejne czekają jeszcze na montaż.

Fot. Redakcja

Obecnie wykonywane są przejście przez wał rurami typu hobas dla celów spływu grawitacyjnego Strugi Młyńskiej i przejścia dla kolektorów pompowych.

Choć rolnicy mieszkający przy rzecze nie są zadowoleni z nowych konstrukcji przejść przez Strugę, bo obawiają się ich szerokości i problemów z przejazadami sprzętu rolniczego, firma wykonująca prace zapewnia, że jest to nowoczesna konstrukcja przepustów z blachy falistej, ogólnie stosowana z kolejarstwie czy drogownictwie. System ten spełnia wszelkie normy obciążeniowe. W ramach inwestycji stary budynek stacji pomp zostanie rozebrany, w jego miejsce powstanie nowy, w którym znajdą się zarówno magazynek, dyżurnia i sterownia. Stację obsługiwać będzie jak dotychczas Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych Województwa Pomorskiego. n Paulina Raińska

z życia gminy

Nowiny Gniewskie

z życia gminy

Nowiny Gniewskie

Tak minęły ferie w gminie Gniew

poznając technikę decoupage do ozdabiania przedmiotów. Powstałe prace zostaną wystawione w czasie kiermaszu wielkanocnego przy kościele w Tymawie.

Ferie zimowe, jak każda wolna przerwa w roku szkolnym są okresem wyczekiwanego przez każdego

Katarzyna Puczyńska

ucznia wypoczynku i zabawy. Przed ich rozpoczęciem dzieci wzięły udział w spotkaniach z policjantami nt. bezpieczeństwa, potem rozpoczęły dwutygodniowe szaleństwo. Oto krótkie relacje ze spędzonych

Fot. SP Gniew

Fot. Fot. Stowarzyszenie Barka

Paulina Raińska

]]Plastyczne szaleństwo z Fundacją Jana III Sobieskiego Organizacja w ramach ferii zorganizowała dla uczniów zajęcia plastyczne. Dzieci mogły wykazać się nie tylko zdolnościami przy tworzeniu witraży, ale również pokazać swoje umiejętności wykonując przeróżne wytwory z gliny i gipsu. Powstałe w ten sposób korale, breloczki, medaliki uczniowie ozdabiali specjalnymi farbami. Na zakończenie obyło się malowanie twarzy. Zajęcia bardzo podobały się uczniom.

]]Zajęcia z robotyki w ZS Opalenie

ZS Opalenie

Fot. Barbara Rajkowska

Fot. SP Gniew

B.Gacek-Pek, J.Kaczmarek

Zajęcia z robotyki to nie tylko świetna zabawa, ale i nauka stawiającą przed dziećmi wiele ciekawych wyzwań. Podczas tegorocznych ferii w takich niecodziennych warsztatach uczestniczyła młodzież z gminy Gniew. Warsztaty odbywały się w szkole w Opaleniu. W trakcie zajęć dzieci korzystając ze swojej nieograniczonej wyobraźni i wiedzy konstruowały roboty z klocków LEGO. Następnie „ożywiały” je za pomocą prostego programu komputerowego. Tak zaprogramowane roboty poruszały się, wydawały dźwięki a nawet przenosiły małe przedmioty. To jednak nie jedyna rozrywka, z której korzystała młodzież, bo w czasie ferii w Zespole Szkół w Opaleniu odbyły się także: zajęcia na

]]Ferie z Domem Kultury w Opaleniu

Fot. ZS Opalenie

]]Ferie z Barką Podczas warsztatów realizowanych przez Stowarzyszenie na rzecz osób niepełnosprawnych Barka w Gniewie dzieci poznały instrumenty muzyczne, uczestniczyły również w szeregu zajęć plastycznych, tanecznych czy fotograficznych. Młodzież poznała technikę

lodowisku, zajęcia z historii, języków obcych, warsztaty sportowe i plastyczne. Łącznie w feriach zimowych wzięło udział około 70 uczniów. Zajęcia dla dzieci realizowała też świetlica wiejska w Pieniążkowie. Dyrektor Zespołu Szkół im. Józefa Czyżewskiego w Opaleniu dziękuje za wsparcie finansowe warsztatów z robotyki: • Przedsiebiorstu Wielobranżowemu ROLMAG w Opaleniu, • Piekarnictwu p. Teresie Strambowskiej w Opaleniu, • Bankowi Spółdzielczemu w Gniewie, • Firmie Alma Color w Gniewie.

W tym roku bardzo duża frekwencja korzystających z ,,przerwy szkolnej” mile zaskoczyła organizatorów. Z ferii zimowych w świetlicy skorzystało około 200 dzieci i młodzieży. Podczas ferii zorganizowano wiele atrakcji m. in. wyjazd na basen w Tczewie, kulig, projekcję dwóch filmów dla dzieci i młodzieży, rozgrywki sportowe i konkursy, warsztaty

plastyczne i kulinarne oraz różne gry i zabawy integracyjne wykorzystując chustę animacyjną oraz pomysły z KLANZY. W czasie trwających zajęć i turniejów sportowych dzieci walczyły o najlepsze miejsca i wyróżnienia. Odbyły się zawody w tenisa stołowego, bilarda, stołową piłkę nożną czy warcaby. Podczas ferii dzieci aktywnie uczestniczyły również w warsztatach plastycznych. W pierwszym tygodniu wykonały przepiękne „Laurki walentynkowe” dla swoich ukochanych osób, zaś w drugim tygodniu mogły wyrzeźbić z mydła różne rzeczy. Największym zainteresowaniem cieszyły się warsztaty kulinarne. Dzieci upiekły swojski domowy chleb oraz ugotowały czekoladę z bakaliami. Warsztaty prowadzone były pod okiem zaproszonych gości – Marioli Staniszewskiej i Iwony Gajewskiej. Serdecznie dziękuję pani Krystynie Kręcisz prezes Banku Spółdzielczego w Gniewie, państwu Teresie i Krzysztofowi Strambowskim właścicielom Piekarni w Opaleniu, Radzie Sołeckiej z Opalenia oraz sołtysowi Zygmuntowi Rajkowskiemu, Radzie Rodziców przy Zespole Szkół w Opaleniu, Stowarzyszeniu Centrum Aktywnych w Gniewie, Ewelinie Mróz z Gospodarstwa Agroturystycznego ,,Maciejówka” z Opalenia, rodzicom: Marioli Staniszewskiej, Iwonie Gajewskiej, Irenie Materlik, Annie Srehlau, Łucji Reptowskiej, Sylwii Kowalskiej oraz młodzieży gimnazjalnej.

Fot. Katarzyna Puczyńska

Fot. ZS Opalenie

scrapbookingu, którą wykorzystała w zrobieniu walentynkowych kartek. Dzięki gotowym matrycom, udało się wykonać oryginalne prace plastyczne. Nie obyło się także bez gier planszowych, puzzli czy wybranych przez siebie prac, a nawet warsztatów tańca salsy.

Fot. Barbara Rajkowska

w naszej gminie ferii zimowych.

W tym roku dzieci miały okazję rozwijać swoje talenty artystyczne. Oprócz zabawy karnawałowej i warsztatów tańca, można było uczestniczyć także w teleturnieju pt. „Wybierz w ciemno” z okazji walentynek. Ponadto przez cały czas ferii szkoła udostępniała pracownię komputerową oraz boisko szkolne do konkurencji sportowych. – Cieszę się, że ferie szkolne stały się okazją do wspólnego działania dla dobra dzieci naszej szkoły i nie tylko – mówi z satysfakcją dyrektor Szkoły Podstawowej w Piasecznie Jarosław Ogonowski. Wśród współorganizatorów zimowisk można wymienić między innymi: grupy działające na terenie parafii Piaseczno – Caritas oraz Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, sołtysów miejscowości Rakowiec, Jeleń oraz Piaseczno, a także Koła Gospodyń Wiejskich z Rakowca i Piaseczna. Szczególną pomocą był dowóz dzieci parafialnym pojazdem do świetlicy w Rakowcu dzięki życzliwości Księdza Proboszcza Andrzeja Ossowskiego. W Piasecznie odbywały się także zajęcia kulinarne, które prowadziły panie z piaseckiego Koła Gospodyń Wiejskich. Ks. Jacek Karwasz

]]Integracyjne zimowisko w Piasecznie Dobrze i aktywnie spędzić czas ferii – oto dewiza tegorocznych zimowisk organizowanych przez Szkołę Podstawową i parafię w Piasecznie, w których organizację jak co roku zaangażowało się wiele grup.

Fot. SP Piaseczno

Barbara Rajkowska

]]Ferie w SPSK w Tymawie Publiczna Szkoła Podstawowa SPSK w Tymawie w ramach ferii zorganizowała dla uczniów warsztaty plastyczne. Uczniowie mogli pokazać swoje zdolności manualne przy wyrobach z gliny, wykonując stroiki świąteczne oraz

Fot. SP Piaseczno

Kroniki

Nowiny Gniewskie

Kronika policyjna ]] 2 lutego, Majewo KP Gniew została poinformowana o kradzieżach złomu w Majewie na terenie byłego PGR. Ustalono, że kradzieży dokonywało kilkoro mieszkańców Majewa i Bielska.

]] W nocy z 7/8 lutego, Kierwałd Nieznany sprawca dokonał włamania do pomieszczenia gospodarczego, skąd po penetracji dokonał przywłaszczenia roweru górskiego o wartości 1 tys. zł.

]] 9 lutego, Morzeszczyn KP Gniew została poinformowana o wymuszeniach rozbójniczych dokonanych przez dwóch uczniów Zespołu Szkół w Morzeszczynie na 13-letnim uczniu tego samego Zespołu Szkół na kwotę 2450 zł.

]] 9 lutego, Półwieś Pożar stogu słomy, składającego się ze stu bali. Szkody oszacowano na ok. 6 tys. zł.

]] 10 lutego, Bielsk KP Gniew zostało poinformowane o znalezieniu na polach uprawnych w Bielsku postrzelonej sarny – rogacza w wieku 3–4 lat na szkodę Koła Łowieckiego.

]] 8–11 lutego, Wielkie Walichnowy

Dwie pary zawarły związek małżeński

O Gniewie wczoraj i dziś - o mieście, w którym żyją i pracują od lat, opowiadają pracownicy zakładu Weber: Zdzisława Kusowska, Józef Arendt, Tadeusz Kaczmarek i Ryszard Rejmanowski.

• Ewelina Kapela i Maciej Rus • Patrycja Majewska i Marcin Cylka

Część III „Zmiany – z socjalizmu do kapitalizmu”

Zameldowano 12 noworodków 5 dziewczynek: • Klara Wiśniewska • Zuzanna Gabrychowska • Lena Flisikowska • Zofia Lewandowska • Lilianna Rutkowska

7 chłopców: • Antoni Rus • Kacper Ostojski • Radosław Kossecki • Józef Cieślowski • Igor Kowalski • Nataniel Szwindowski • Oskar Tobiański

Przejście z socjalizmu do kapitalizmu dla wielu ludzi i firm

• • • • • • • • •

Józef Arendt (J.A.): Przejście z czasów socjalizmu do kapitalizmu… było dla nas niewiadomą. Wiedzieliśmy jedynie, że czeka nas wiele zmian. Ryszard Rejmanowski (R.R.): W czasach socjalizmu mieliśmy wiedzę, ale nie posiadaliśmy kapitału. A trzeba pamiętać, że każde wdrożenie nowych technologii wiąże się z ogromnymi nakładami finansowymi. J.A.: Po prywatyzacji nastąpiła zmiana zamaszynowienia zakładu – teraz technologia jest prostsza, ale też efektywniejsza. To był przeskok z ciężkich maszyn i urządzeń na automatykę. Tadeusz Kaczmarek (T.K.): Ja pamiętam jeden wielki remont – takie były początki skandynawskiej Embry, która przejęła nasz zakład. Aż nas serca bolały, gdy patrzyliśmy na maszyny, które od tylu lat nam służyły. Zdzisława Kusowska (Z.K.): Każdy z nas ma sentyment do tego starego zakładu, do tych rzeczy, które były.

stanowiło wielkie wyzwanie. Jak poradzili sobie z tym pracownicy zakładu produkcji keramzytu w Gniewie?

Zmiana I: z „masy” na automatykę

Zmarło 18 osób • • • • • • • • •

Czesław Nogga (1949) Tadeusz Kitowski (1951) Maria Dereszkiewicz (1935) Stanisław Lipiński (1933) Mieczysława Zielińska (1933) Halina Banach (1937) Krzysztof Mazurek (1969) Edyta Zeglarska (1942) Teresa Sajdowska (1934)

Agnieszka Kowalska (1977) Marian Zoch (1951) Piotr Marcinkowski (1947) Maria Dunajska (1959) Kazimierz Kalkowski (1932) Anna Niklewska (1935) Bogdan Szarafin (1933) Sylwester Bilski (1945) Hygin Gabrychowski (1959) Kierownik USC Barbara Rus

]] W nocy z 12–13 lutego, Opalenie

]] 13–18 lutego, Morzeszczyn Z pomieszczenia gospodarczego nieznany sprawca dokonał kradzieży roweru górskiego o wartości ok. 1 tys. zł na szkodę zgłaszającej.

]] 14 lutego, Gniew Na drodze krajowej nr 91 zatrzymano 46-letniego kierowcę samochodu marki Mercedes, będącego pod wpływem 1,2 promila alkoholu w wydychanym powietrzu.

]] 16 lutego, Mała Karczma Nieznany sprawca dokonał zniszczenia fotoradaru w miejscowości Mała Karczma poprzez jego podpalenie przy użyciu materiału nasączonego substancją łatwopalną.

]] 18–19 lutego, Opalenie Nieznany sprawca dokonał kradzieży 20 litrów oleju napędowego i dwóch akumulatorów o łącznej wartości 700 zł na szkodę zgłaszającego. Również w tym samym czasie i miejscu dokonał kradzieży kolejnych dwóch akumulatorów oraz oleju napędowego o łącznej wartości 1200 zł na szkodę drugiego zgłaszającego.

]] 20 lutego, Wielkie Walichnowy KP Gniew została poinformowana o nagłym zgonie kobiety będącej w ciąży w Wielkich Walichnowach.

]] W nocy z 25/26 lutego, Opalenie Nieznany sprawca dokonał przywłaszczenia paliwa oraz mienia (dwóch pił spalinowych i siodła) o łącznej wartości 3000 zł. W toku podjętych czynności ustalono sprawców przedmiotowych kradzieży i odzyskano w całości utracone mienie.

Razem tworzyliśmy tę historię

Nieznany sprawca dokonał włamania do garażu, z którego skradł piłę marki Stihll. Nieznany sprawca dokonał włamania do sklepu ogólnospożywczego. Straty wyceniono na 400 zł.

Nowiny Gniewskie

Kronika strażacka ]] 1 lutego

]] 17 lutego

Miejscowe zagrożenie – podtopienie gospodarstwa w miejscowości Wielkie Walichnowy.

Zadymienie w budynku starej kotłowni w miejscowości Gniew przy ul. Stromej. Fałszywy alarm.

]] 1 lutego

]] 19 lutego

Pożar śmietnika w Gniewie przy ul. Sobieskiego.

Odblokowanie zablokowanej drogi przez samochody ciężarowe z powodu złych warunków drogowych w Gniewie na ul. 27 Stycznia i ul. Kopernika.

]] 9 lutego Pożar obiektu sklepowego w Gniewie na ul. Czyżewskiego.

]] 9 lutego Pożar stogu w miejscowości Półwieś.

]] 11 lutego Miejscowe zagrożenie – zabezpieczenie luźnego opierzenia na Zamku w Gniewie.

]] 25 lutego Pożar sali restauracyjnej w Koszarowcu na Zamku w Gniewie – Inspekcja Gotowości Bojowej.

]] 27 lutego Miejscowe zagrożenie – zabezpieczenie luźnego gzymsu w Gniewie przy ul. Sobieskiego.

Składam serdeczne podziękowania

dla Komendanta i Funkcjonariuszy Komisariatu Policji w Gniewie za sprawne przeprowadzenie akcji i odzyskanie skradzionego przez jednego z mieszkańców gminy Gniew mienia. Ewelina Mróz

Zmiana II: dziurawe buty na luksusowy samochód T.K.: Ten sentyment jest w nas do dziś. Ale uważam, że to przejście z socjalizmu do kapitalizmu było u nas dość łagodne – dzięki inwestycjom w zakład. R.R.: Nam, pracownikom, poprawiły się warunki pracy: dostaliśmy lepszej jakości środki ochrony indywidualnej, zaczęto inwestować w obiekty i komfort pracy. Tak, jakby porównywać chodzenie w dziurawych butach do jazdy luksusowym samochodem. J.A.: Można było wyeliminować te miejsca, które były zagrożeniem dla pracowników i przejść w automatykę – to naprawdę kolosalna zmiana w stosunku do dawnych czasów. R.R.: To jest postęp dla naszego środowiska i dla miasta. Dziś mamy pełen monitoring tego, co się dzieje w zakładzie: wszystko jest zapisywane i pod kontrolą. My tu mieszkamy, więc dbamy też o siebie, o swoje rodziny, znajomych, nasze środowisko. Pod tym

Fot. Redakcja

względem firma na pewno nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa. Jest dużo pomysłów na przyszłość i będzie coraz lepiej.

Zmiana III: mazutownia na elektrofiltr Z.K.: Świadomość ekologiczna istniała w tym zakładzie od zawsze, w miarę socjalistycznych możliwości technicznych dbaliśmy o ten aspekt. Ale dopiero po prywatyzacji wprowadzono bardzo duże zmiany w tym zakresie. T.K.: To było ściśle związane z pojawieniem się Skandynawów – kładli bardzo duży nacisk na dbałość o środowisko. Wtedy np. ekologiczna kotłownia zastąpiła mazutownię i powstał elektrofiltr. R.R.: Najbardziej rewolucyjna była zmiana technologii w obrębie wsadu do pieca – zrezygnowano z pudrowania, do którego używało się pyłów z elektrociepłowni. To był bardzo poważny skok.

Wymiana – doświadczenie J.A.: Fakt, teraz maszyny są w pełni zautomatyzowane, ale wyszkoleni ludzie zawsze są potrzebni. Nas zaczęto wysyłać do Szwecji, na początku pojechali pracownicy produkcji i działu utrzymania ruchu. Potem palacze i ślusarze, którzy też się doszkalali technicznie. Z.K.: Ja co roku uczestniczę w spotkaniach międzyzakładowych organizowanych przez główne laboratorium w Oslo – w ubiegłym roku w Linkoping. Omawiamy procedury badań, wymieniamy się doświadczeniem i porównujemy wyniki.

Bez zmian Z.K.: Byliśmy i jesteśmy świadkami wielu zmian – ustrojowych, zarządczych czy technologicznych. Cała nasza czwórka pamięta, od czego zaczynaliśmy i jednego jesteśmy pewni: w każdej firmie i zakładzie to ludzie są najważniejsi. To się nie zmieni – proszę wierzyć, mamy prawie 40 lat doświadczenia. n Redakcja

Fot. Redakcja

Budowa elektrofiltru

Og ł o s z e n i a

Nowiny Gniewskie

Og ł o s z e n i a

Nowiny Gniewskie

SPRZEDAM PIĘKNY DOM NA WSI

Z okazji Świąt Wielkiej Nocy pracownikom oraz klientom firmy Murmex składamy najserdeczniejsze życzenia zdrowia, szczęścia oraz wielu radosnych chwil. Niech te święta będą dla Państwa czasem odpoczynku i źródłem optymizmu na nadchodzące jutro.

Sprzedam atrakcyjny dom o powierzchni użytkowej 180 m2 na działce o powierzchni 1000 m2 w miejscowości Jeleń w gminie Gniew. Dom całkowicie podpiwniczony z poddaszem użytkowym. Dom w bardzo dobrym stanie, ocieplony styropianem, pokryty tynkiem strukturalnym, dach konstrukcji drewnianej kryty blacho-dachówką, docieplony wełną mineralną. Na terenie działki znajduje się również budynek gospodarczy o powierzchni 20 m2.

Życzą: Jerzy Murawski i Wiesław Megger

360 000 zł (do negocjacji) Kontakt: 693 263 868

CENA:

SPRZEDAM Halę produkcyjną w Nicponi o pow. 400 m2, dwukondygnacyjna na działce o pow. 2100 m2. Prąd, siła, ogrzewanie gazowe, pomieszczenie biurowe. Budynek ocieplany. Kontakt: 58 532 55 86 lub 605 644 715

SPRZEDAM!

2 działki budowlane w centrum Gniewu o powierzchni 1000 m2 i 697m2. Kontakt: 501 335 067

APEL O POMOC 1% Szanowni Państwo, Zwracamy się z ogromną prośbą o przekazanie 1% podatku dla naszej córki Kornelii Korkowskiej, ur. 04.02.2004 r. z Zespołem Wielu Wad Wrodzonych, głębokim opóźnieniem rozwoju psychoruchowego i z zarośniętym przełykiem. Przeszła liczne operacje i zabiegi. Od urodzenia karmiona jest dojelitowo przez PEG-a specjalistycznymi preparatami. Poza tym jest dzieckiem leżącym i nie mówiącym. Wymaga codziennej, długoterminowej i wszechstronnej rehabilitacji. Rurka tracheotomijna, którą ma założoną z powodu niewydolności oddechowej, musi być wymieniana raz na miesiąc, a wymiennik ciepła i wilgoci codziennie. Wymiana tylko wyżej wymienionego sprzętu kosztuje miesięcznie kilkaset złotych. Dlatego tak bardzo ważna jest każda złotówka wpłacona na konto fundacji na rzecz naszej córki. Pomóż Kornelce cieszyć się każdym dniem swojego życia przekazując tylko 1% odprowadzanego podatku. To nic nie kosztuje, a tak wiele znaczy. Kornelia jest podopieczną Fundacji „Zdążyć z Pomocą”, ul. Łomiańska 5, 01-685 Warszawa. Jeśli chcą Państwo pomóc Kornelii i przekazać swój 1% podatku właśnie dla niej – to jesteśmy niezmiernie wdzięczni. Aby to uczynić należy tylko, wypełniając roczne rozliczenie podatku, PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 oraz PIT-39 wpisać w odpowiednie rubryki poniższe dane: Numer KRS: 0000037904 Informacje uzupełniające: Kornelia Korkowska 15635

Zarządzanie • Administrowanie • Doradztwo • Wycena w zakresie nieruchomości mieszkalnych i komercyjnych

Na konto Fundacji „Zdążyć z Pomocą” można także wpłacać indywidualne darowizny na leczenie i rehabilitację dla Kornelii. Oto dane do przelewu: Fundacja „Zdążyć z Pomocą”, ul. Łomiańska 5, 01-685 Warszawa BPH S.A. Oddział w Warszawie, nr konta: 15 1060 0076 0000 3310 0018 2615 Tytułem: 15635, Korkowska Korneli – darowizna na leczenie i rehabilitację Bardzo dziękujemy za każdą złotówkę wpłaconą na konto fundacji dla naszej córki. Rodzice Kornelki Bożena i Edward Korkowscy (karola08031@wp.pl)

Jeśli...

• dążysz do utrzymania komfortu i wysokiego standardu swojej nieruchomości, • oczekujesz niższych kosztów utrzymania nieruchomości, • wymagasz profesjonalizmu i najwyższego poziomu obsługi

...jesteśmy tymi, których szukasz!

Prowadzimy kompleksową usługę e-wspólnota, na którą składają się: e-księgowość, e-administracja, e-usterki. Drogą elektroniczną za pomocą loginu i hasła będziesz miał dostęp do wszelkich informacji wspólnoty.

F.H.U. Kamrol – Gogolewo 1 Zbieramy zamówienia na drób 2013 r.

Nieruchomości „SZENROK” Jakub Szenrok, ul. K.S. Wyszyńskiego 27/2, 83-110 Tczew tel. 784-021-913, fax 58 582-51-37, e-mail: biuro@szenrok.pl, www.szenrok.pl

1-dniowy – kaczki, gęsi, indyk, kurczak, perliczki 5-tygodniowy – kwiecień, maj, czerwiec, – kurczaki

8.04.2013 r., 22.04.2013 r., 6.05.2013 r., 20.05.2013 r. – kurczak, indyk 3.06.2013 r.,

W sprzedaży pasze dla drobiu, trzody, bydła, mleko Firma Schauman tel. 58 535 14 90 lub 601 831 632

Historia

Nowiny Gniewskie

Fakty z historii Pomorza i Gniewu (cz. II) Przedstawiamy Państwu drugą część referatu Elżbiety Choińskiej-Bochdan wygłoszonego podczas obchodów 715-lecia nadania Gniewowi praw miejskich. Oto kolejne fakty z historii Pomorza i Gniewu.

ieszkańcy grodów i okolicznych osad otwartych w Ciepłem, chowali zmarłych, nie skremowanych w grobach płaskich. Świadczą o tym pochówki odkryte przypadkowo w 1900 r., przy budowie kolejki z Gniewu do Walichnów. Od kilku lat na cmentarzysku tym badania prowadzi mgr Zdzisława Ratajczyk z Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. Dotychczas, odkryła ona 55 grobów, z okresu od przełomu X i XI do XII wieku. W 2. połowie XII wieku wzniesiono czwarty gród nadwiślański, w Dybowie, około 1 km na północny-wschód od wzgórza Staromiejskiego w Gniewie. Kontrolował on zapewne żeglugę na Wiśle i kolejną przeprawę wiślaną pod Gniewem, zagrożonym przez pogańskich Prusów zza Wisły. Stracił on znaczenie prawdopodobnie w 1. połowie XIII wieku. Możemy się tego domyślać, gdyż nie wymieniają go żadne źródła pisane, dotyczące ziemi gniewskiej. W skupisku „nadwierzyckim”, ciągnącym się na lewym brzegu rzeki, począwszy od Maciejewa pod Pelplinem do Gniewu, odkryto 18 osad (VII–X wieku), oraz trzy grody. Najstarszy gród w Pelplinie-Maciejewie (koniec VI – VII w), następne: w Janiszewie (2 połowa X w) i w Gniewie (początek X – połowy XI w) na zachodnim przedmieściu (stan. 5). Obydwa grody upadły około połowy XI wieku. Gniewski gród, położony w pobliżu ujścia Wierzycy do Wisły, pełnił przypuszczalnie funkcję strażnicy strzegącej przeprawy przez Wierzycę. Usytuowany został przy lądowym szlaku nadwiślańskim, wiodącym z południa Polski – z Kujaw i Wielkopolski w kierunku Gdańska i Bałtyku. Spod Gniewu biegło odgałęzienie od tej drogi w kierunku Janiszewa, Pelplina i Starogardu. Odkrycia nasze wykazały, że w XI wieku rozprzestrzeniło się osadnictwo i zajęło też południową część Wzgórza Staromiejskiego. Dominowało ono nad ujściem Wierzycy i Wisłą, podpływającą wtedy zakolem pod Gniew. Miejsce to strategiczne, umożliwiające założenie przystani – portu, a jednocześnie sprzyjające kontroli żeglugi na Wierzycy i Wiśle – głównej arterii wodnej Państwa Piastowskiego. W trakcie badań archeologicznych w południowej części rynku (plac Grunwaldzki), na przeciw kamienic nr 36 i 38, stwierdzono tarasowate obniżenie terenu (około 1 m), na którym uchwycono skraj osady przedlokacyjnej. Odkryto tu, pod trylinką i warstwą piasku, fragment drogi przejezdnej, wykładanej dębowymi półpniami,

ułożonymi na legarach. Droga ta biegła ukośnie od ul. Wodnej w kierunku ratusza. Została ona zbudowana na warstwach niwelujących starsze osadnictwo i teren, w związku z wytyczaniem rynku miasta lokacyjnego. Pod drogą znajdowały się pokłady śmieci, chrustu, żerdzi i różnych odpadków (ścinki skór, obuwia, kości zwierzęcych i in.), a w tym przedmiotów, które pozwalają określić okres powstania tych warstw na koniec XIII i na XIV w. Poniżej, występowały warstwy i obiekty osadnicze z XI–XII wieku, w tym fragment domostwa w postaci półziemianki, o wymiarach 4,30 x 2 m , powstałej w XII w. Przy dnie chaty, znajdowała się czaszka konia, złożona zapewne jako magiczna pogańska ofiara zakładzinowa, zapewniająca mieszkańcom szczęście. Dalej, w odległości 7 m w kierunku wschodnim od półziemianki była jama wędzarnicza i otwarte palenisko. W obiektach tych występowała ceramika, całkowicie obtaczana na kole garncarskim, analogiczna do odkrytej w stołecznym grodzie gdańskim, datowanej na 2. połowę XI do XII wieku.

Okres niepokojów W XII wieku ziemia gniewska, położona w rozwidleniu Wisły i Wierzycy, znajdowała się w granicach księstwa lubiszewsko-świeckiego lokalnego księcia pomorskiego Grzymisława. Po jego śmierci przejął je gdański książę Mściwój I. Około 1220 roku, zgodnie z jego wolą, zjednoczone Pomorze podzielono pomiędzy czterech synów – dzielnicę gdańską otrzymał najstarszy – Świętopełk, białogardzką – Racibor, lubiszewską – najmłodszy Sambor II, świecką – Warcisław. Podział ten, w dużej mierze zaważył na dalszych losach Gniewu, szczególnie w XIII wieku. W świetle dokumentów dotyczących historii Gniewu, wiek XIII, jawi się jako okres kolejnych zmian i niepokojów. Nowe podziały sprawiły, że Gniew znalazł się na peryferiach dwóch księstw: lubiszewsko-tczewskiego i świeckiego. Usytuowanie to nie było korzystne, bowiem krucjaty do Prus, w których uczestniczyło rycerstwo pomorskie, jak również embargo nałożone na wywóz tam soli i żelaza, wzmagały reakcję pruską. Świadczą o tym nowe, niszczycielskie wyprawy, do Chełmna i Oliwy na klasztor cystersów. Przeprawy wiślane pod Gniewem sprzyjały najazdom pruskim, które stanowiły zagrożenie dla miejscowych społeczności. To też, inicjatywa księcia Warcisława, aby ziemię gniewską zapisać cystersom oliwskim

nawiązywała do szerszego planu obrony Pomorza Gdańskiego przed agresją pogańskich Prusów. Jednocześnie chodziło zapewne o zatrzymanie ekspansji krzyżaków, osadzonych w 1228 r. przez Konrada Mazowieckiego w Ziemi Chełmińskiej. W rezultacie, ziemia gniewska przeszła w posiadanie klasztoru cystersów z Oliwy, mocą testamentu Warcisława. Wykonawcami jego woli byli bracia – Świętopełk i Sambor II. W najstarszych dokumentach dotyczących tego nadania, z lat 1229–1235, Gniew występuje jako Gimeu, Gymeu, Gmewam i jest wymieniany jako jedna z 13 wsi na obszarze obejmującym ziemię gniewską i wanską (terram gymeu cum tota wanska). Dokument wymienia następujące wsie: Szprudowo, Brody, Janiszewo, Sępnów, Iłowiec, Niedźwiedzi Dół, Lelikowo, Sośnica, Wysoka, Pyrowice, Kleszewo, Gdaniszewo i Wolszenica. Nie wszystkie z nich udało się zidentyfikować i zlokalizować. Dla Gniewu, owe ziemie i wsie stanowiły społeczno-ekonomiczne zaplecze, które decydowało o jego rozwoju. Nie bez znaczenia było również położenie, przy głównym, lądowym i wodnym szlaku handlowym Polski Piastowskiej. Fundacja na rzecz klasztoru była niewątpliwie punktem zwrotnym w dziejach Gniewu. Oto, penetrowany i niepokojony przez pogan zza Wisły, znalazł się w obrębie misji, wysokiej kultury i cywilizacji cysterskiej. Został objęty organizacją nowoczesnej gospodarki rolno-hodowlanej. Odnośne dokumenty wymieniają: jaz na Wierzycy, cztery wyspy na Wiśle, sprzyjające przeprawom, łąki, pastwiska, gaje dębowe, lasy, pasieki, bobrowiska i inne dobra. Tak więc, osada gniewska, uzyskała możliwość prowadzenia na szerszą skalę rybołówstwa i żeglugi. Urodzajne gleby i nadrzeczne łąki zapewniały rozwój gospodarki, organizację targu i handel płodami rolno-hodowlanymi. W efekcie, Gniew zaczął wyrastać na konkurencję dla Tczewa, grodu stołecznego księstwa Sambora II. Dalszy, pomyślny rozwój cysterskiego Gniewu przerwał Sambor II, który zaczął rościć sobie prawa do ziemi gniewskiej. Organizował na nią łupieżcze i niszczące wyprawy. Wreszcie w 1262 roku zajął ją i mimo nakazu i klątwy papieskiej nie opuścił. Wobec poczynań Sambora i jego knowań z Krzyżakami cystersi byli bezsilni. Sambor, został wypędzony ze swego księstwa i pozbawiony w nim władzy. W 1276 roku, przebywając na wygnaniu w Elblągu, włości cysterskie bezprawnie nadał Zakonowi, który odtąd usilnie

Historia

Nowiny Gniewskie

zabiegał o przejęcie tego nadania. I tak, po licznych odwołaniach i pertraktacjach dyplomatycznych, za pośrednictwem legata papieskiego, na mocy układu z 18 maja 1282 roku, zawartego z księciem pomorskim Mściwojem II w Miliczu, Krzyżacy osiągnęli swój cel.

Dla Gniewu zaczęła się nowa era Zakon szybko umocnił w Gniewie swoją pozycję wznosząc pierwszą siedzibę na miejscu grodu pomorskiego w Dybowie (alte burgk). Spełniała ona siedzibę nowej komturii, do czasu wzniesienia potężnego zamku, w sąsiedztwie Wzgórza Staromiejskiego. W marcu 1283 roku na Zjeździe w Gdańsku, występował już komtur gniewski, dytrych ze Spiry, któremu formalnie przekazano ziemię gniewską. Gniew zbliżył Zakon do ważnych szlaków Pomorza i stał się jego przyczółkiem na zachodnim brzegu Wisły i bazą do dalszej ekspansji na Pomorze Gdańskie. Dzięki temu Gniew zyskał ogromne znaczenie i zmieniła się jego sytuacja społeczno-polityczna. W związku z budową pierwszej siedziby konwentu, a następnie warownego zamku i portu, przybyli do Gniewu nowi, obcy osadnicy – budowniczowie, cieśle, kowale, murarze, garncarze i inni rzemieślnicy – ludność służebna. W istniejącej osadzie zaszły zatem wielkie zmiany społeczno-ekonomiczne, kulturowe i przestrzenne – wzniesione zostały nowe domostwa i obiekty. Nowy zamek usytuowany został w pobliżu osady, na sąsiednim wzgórzu, co zapewniało kontrolę osady i bezpieczny dystans w stosunku do jej mieszkańców. Po 14 latach 25 września 1297 roku mistrz krajowy Meinhard z Querfurtu nadał osadzie gniewskiej chełmińskie prawo miejskie. Nastąpił nowy ład w prawie i przestrzeni – kolejna „rewolucja” w osadzie. Znowu zmienił się jej charakter, rozplanowanie przestrzenne, stosunki społeczno-prawne, gospodarcze, kultura – wszystko. W przywileju lokacyjnym wyznaczono miastu rolno-hodowlane zaplecze, grunty uprawne, łąki i pastwiska wspólnie użytkowane, określono lata wolnizny od podatków, wysokość czynszów za każdy łan ziemi uprawnej. Przyznano też wyspę i prawo połowów na Wiśle i Wierzycy. Parcele miejskie obciążono czynszem rocznym – 6 denarów. Istniejącą w osadzie łaźnię wykupili Krzyżacy dla swego użytku. W przywileju uposażono też kościół parafialny, znajdujący się na placu przy południowo-zachodnim narożu rynku. Został on wzniesiony zapewne w czasach cysterskich, na miejscu pogańskiego miejsca kultu. Świątynia ta poświęcona jest św. Mikołajowi co może sugerować związek osady gniewskiej z żeglugą. W tym samym dokumencie Krzyżacy zobowiązali się miasto obwarować, w odpowiednim

Plan miasta Fryderyka Getkanta z 1635 r. z widocznymi bramami miejskimi.

czasie. Decyzję o tym podjęli przypuszczalnie dopiero po ukończeniu fortyfikacji zamku i podzamcza oraz po podboju Pomorza Gdańskiego i zawarciu pokoju toruńskiego w 1343 roku. Po lokacji miasta zwierzchnikiem urzędowym administracji miejskiej w Gniewie czyli sołtysem, mianowano Konrada z Radzynia. Urząd ten otrzymał on dożywotnio i dziedzicznie wraz z sądownictwem miejskim oraz licznymi przywilejami, np. trzecią część dochodów z kar sądowych i dziesiątą część gruntów miejskich. Poza tym, wolną od zwyczajowych czynszów, trzecią część dochodów z ław czyli kramów. Spod jego jurysdykcji wyłączeni zostali mieszkańcy i przybywający, na targ, narodowości pruskiej i słowiańskiej mowy, podlegający sędziom Zakonu. Ukształtowanie Wzgórza Staromiejskiego zadecydowało o planie miasta lokacyjnego. Wytyczanie rynku na planie kwadratu łączyło się z niwelacją i likwidacją starszych, obiektów, szczególnie półziemianek, znajdujących się na tarasowatym zagłębieniu wzgórza. Odkryto nad nimi zbite warstwy niwelacyjne, przesycone różnymi odpadkami, ułamkami ceramiki i in. Podobne warstwy uchwycono przy ulicy Dolny Podmur, gdzie miały one wyrównać i umocnić zachodnią skarpę Wzgórza Staromiejskiego. Parcele i plan budynków określało prawo chełmińskie. Ulice w układzie szachownicowym, wybiegające z rynku, nawiązano do starszych traktów komunikacyjnych. Wiodły one na zaplecze, do Gdańska, Starogardu, Ciepłego, do Malborka i do przepraw na Wierzycy i Wiśle oraz do portu (ulica Wodna). Na tyłach bloków przyrynkowych wytyczono trakty gospodarcze, typowe dla miast o charakterze rolniczym. W 1. połowie XIV wieku w centrum rynku wzniesiono ratusz miejski. Odsłonięte kamienne fundamenty wskazują, że północne skrzydło ratusza w pierwotnym założeniu było o 14 m dłuższe. Wschodnia jego część została zniszczona w XIX wieku w związku z budową w tym miejscu kościoła ewangelickiego. Po zachodniej stronie ratusza odkryto 3 otwarte paleniska

kamienno-ceglane. Użytkowali je zapewne kupcy handlujący na targu w kramach i jatkach. Na zapleczu kościoła, przy ul. Dolny Podmur 3a, odkryto fragmenty drewnianych domostw, zorientowanych na osi wschód-zachód. Jedno z nich w konstrukcji ramowej, a drugie sumikowołątkowej. Uległy one zniszczeniu na skutek pożaru, a następnie wykopami komunalnymi XX wieku.

W połowie XIV wieku rozpoczął się kolejny etap w życiu miasta Rozpoczęto budowę murów miejskich. Wznoszono je odcinkami o długości 15 m, w większości w układzie gotyckim cegieł, obok wiązania wendyjskiego. Odsłonięta, przy ul. Dolny Podmur, (wykop IX) ława fundamentowa, o wysokości 1,0–1,50 m, zbudowana jest z głazów kamiennych, wiązanych zaprawą z nielicznym gruzem ceglanym. Wykop fundamentowy muru zniszczył dom sumikowo-łątkowy, posadowiony blisko skarpy wzgórza. Była to cena poniesiona dla dobra wspólnoty i jej bezpieczeństwa. Następne zmiany w rozplanowaniu przestrzennym osady, zaistniały w związku z budową bram miejskich, zamykających system fortyfikacji. Topografię i system średniowiecznych fortyfikacji Gniewu, obejmujący także podzamcze i port, przedstawiają nam dwa plany z XVII wieku: z 1635 roku plan F. Getkanta i z 1655 roku plan S. Pufendorfa. Zaznaczone są na nich cztery, nazwane, bramy wiodące do miasta: Gdańska, Malborska i Wodna oraz Zamkowa (Porta Arcis). W wykopach kanalizacji sanitarnej na dzisiejszej ul. Piłsudskiego, na odcinku 40 m. udało się uchwycić relikty Bramy Gdańskiej – prostokątnej wieży i szyi bramnej oraz ceglanego muru mostu łącznie z łukiem kolebki i filarami podpór. Na ulicy Wąskiej, u wylotu Bankowej (wyk. XII) natrafiono na rumowisko muru i część furty bramnej (porta arcis) zbudowanej z bali drewnianych o wys. 5 m. Prowadziła ona do fosy między zamkiem a miastem i umożliwiała wewnętrzną komunikację z podzamczem, portem zamkowym i zamkiem. n c.d.n.

sport

Podsumowaniem cyklu eliminacji prowadzonych na przełomie stycznia i lutego bieżącego roku była ceremonia wręczenia nagród w klasyfikacji generalnej „Noworocznego Turnieju Badmintona”. Wręczenie pucharów, medali i nagród rzeczowych odbyło się w sobotę 23 lutego w hali Gminnego Ośrodka Sportu w Gniewie. Klasyfikacja generalna: „Licealiada” Puchar „Burmistrza Miasta i Gminy Gniew” zdobyła Martyna Śledź. Puchary ufundowane przez „Dyrektora Powiatowego Centrum Sportu” wywalczyły: Magdalena Chmielecka i Ilona Klepinowska, czwarte miejsce zdobyła Patrycja Karaś „Gimnazjada” Puchar „Dyrektora Gminnego Ośrodka Sportu” wywalczyły: Aleksandra Dylewska, Malwina Duliban i Weronika Genska. Pozostałe zawodniczki (Weronika Binerowska, Mirela Duliban, Agata Tucholska, Julia Durkalec) udekorowane zostały pamiątkowymi medalami. Puchar wywalczył Mateusz Ziemann. Na drugiej pozycji sklasyfikowano Szymona Piaskowskiego, a trzecią pozycję ex aquo wywalczyli Kamil Antosiewicz i Miłosz Dering „Igrzyska” Puchary „Dyrektora Szkoły Podstawowej w Gniewie” wywalczyły: Julia Jaskólska, Zuzanna Sztuka i Michalina Jeleniewska, pozostałe zawodniczki udekorowane zostały pamiątkowymi medalami. Były to: Anna Stawicka, Adrianna Osińska, Magda Brzóska, Monika Ogórek, Magdalena Łaska i Paulina Drągowska. Puchar „Prezesa UKS Olimpii Gniew” zdobył Dawid Rezmer. Na kolejnych pozycjach uplasowali się: Mateusz Wiatrowski, Dominik Poznański i Cezary Durkalec. W najmłodszej grupie zwyciężyła Iga Wiatrowska, przed Moniką Połomską i Anną Dylewską. Wszystkie zawodniczki i zawodnicy udekorowani zostali pamiątkowymi medalami oraz nagrodami rzeczowymi. Nagrody ufundowali: dyrektorzy Powiatowego i Gminnego Ośrodka Sportu oraz Szkoły Podstawowej w Gniewie, Urząd Miasta i Gminy Gniew, Firma – „Warta” Gniew, Koło Miłośników Baśki Nr 3 w Gniewie i prezes UKS Olimpii Gniew. Longin Nagórski

27 lutego w sali sportowej ZSBiO w Tczewie odbyła się Powiatowa Licealiada Młodzieży Szkolnej w Drużynowym Tenisie Stołowym dziewcząt. Do turnieju zgłosiło się 7 drużyn z Tczewa, Swarożyna i Gniewa. Rywalizowano systemem „każdy z każdym” do dwóch wygranych setów i trzech dużych punktów turniejowych. Po grupowych rozgrywkach bezkonkurencyjne okazały się dziewczęta z ZSP w Gniewie, wygrywając wszystkie pojedynki po 3:0 i to właśnie one przystąpiły do finału, nie dając większych szans rówieśniczkom z I LO w Tczewie, wygrywając cały mecz 3:1. Magdalena Chmielecka i Dominika Langowska odebrały dyplom i okazały puchar z rąk przedstawiciela Powiatowego Centrum Sportu Piotra Grabowskiego, zdobywając tytuł Drużynowego Mistrza Powiatu w Tenisie Stołowym na rok 2013.

17 lutego na zamku w Gniewie miłośnicy „Baśki” rozegrali Turniej Baśki o Miecz Jana III Sobieskiego. Niedzielne zawody przyciągnęły do siebie aż 93 uczestników z 23 drużyn. Kolejne turnieje w czerwoną „Baśkę” to coraz to nowi uczestnicy. I nie tylko z Pomorza i Kaszub, bo do Gniewu zjechali tego dnia ludzie z przeróżnych zakątków Polski. W zawodach udział wziął nawet zawodnik z Wieliczki, pokonując drogę niemalże 600 km, by spotkać się z pozostałymi miłośnikami gry i zawalczyć o miecz Jana III Sobieskiego. W rozegranym turnieju wystartowało 93 zawodników z 23 drużyn. Zwycięzcą zawodów został Franciszek Czapiewski z Dziemian, który tylko różnicą małych punktów wyprzedził Piotra Raniszewskiego oraz Mieczysława Hoppe z Wejherowa. Najlepszy zawodnik turnieju otrzymał dwuręczny miecz oraz nagrody rzeczowe m. in. auto nawigację, a dwóch kolejnych mniejsze miecze jednoręczne. Najstarszą zawodniczką turnieju została Teresa Grudzień z Kościerzyny. Nagrodzony został także najmłodszy uczestnik, 11-letni Kacper Czapiewski z Klawkowa. Nie obyło się także bez wyróżnienia osoby z „końca świata”, która przejechała najwięcej kilometrów na zawody, bo aż z Wieliczki, a był to Bogdan Czapiewski. W zawodach prowadzona była również klasyfikacja drużynowa, wg której bezkonkurencyjna była drużyna UNIA Czarni Wejherowo, składająca się z zawodników z Wejherowa i Gniewu, którzy w tym składzie grali ze sobą po raz pierwszy. Zawody jak zawsze w Gniewie odbyły się pod znakiem wspaniałej karcianej atmosfery, za którą miłośnicy gry niejednokrotnie wyrażali wdzięczność organizatorom turnieju, Kołu Baśki nr 3 w Gniewie. Sponsorzy wydarzenia: Starostwo Powiatowe w Tczewie, Stowarzyszenie CAG. Patronat honorowy nad zawodami objął Zamek Gniew oraz Burmistrz Miasta i Gminy Gniew.

Wojewódzką licealiadę rozegrano 6 marca w sali sportowej ZSO nr 2 w Gdyni. Zespoły rywalizowały ze sobą w dwóch grupach (dziewcząt i chłopców osobno) systemem „każdy z każdym”. Mecze rozgrywano do trzech wygranych setów, według zasady: A-X, B-Y, Debel, A-Y, B-X. Drużyna ZSP Gniew (dz.) wygrała z ILO Sopot 3:0, z IIILO Gdynia 3:1, a odniosła porażkę 0:3 z I-ligowymi dziewczętami z XIX LO z Gdańska. Drużyna ZSP Gniew (chł.) wygrała z ZSH Sopot 3:0, z IIILO Gdynia 3:0, a odniosła porażkę 0:3 z chłopcami z II LO z Gdańska. Należy nadmienić, że jeden zawodnik z tej drużyny ( Mateusz Dykowski) gra w klubie I-ligowym MRKS Gdańsk. Skład drużyny ZSP Gniew dz.(Magdalena Chmielecka, Dominika Langowska, opiekun – K. Kapuścińska). Skład drużyny ZSP Gniew chłopcy (Filip Dering, Ariel Nowak, opiekun – W. Pepliński). Wiesław Pepliński

Nowiny Gniewskie

Halowy Turniej Piłki Nożnej W sobotę 3 lutego w Hali Sportowo-Widowiskowej w Starogardzie Gdańskim odbył się halowy turniej piłki nożnej młodzików rocznika Fot. KS Sobieski Gniew

]]III Turniej Baśki o Miecz Jana III Sobieskiego

sport

2000 i dziewcząt rocznika 1998.

turnieju udział wziął także gniewski klub sportowy Sobieski Gniew. Do turnieju zgłoszono drużyny z Pomorza, które rozstawione zostały w dwóch grupach: Grupa A: Olimpico Malbork, KP Starogard Gd., Rozstaje Gdańsk Zaspa, Sobieski Gniew Grupa B: Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 – Starogard Gdański (PSP 1), Lechia Gdańsk, Gedania Gdańsk, Jantar Ustka (zast. Olimpico Malbork II). KS Sobieski Gniew pierwszy mecz rozegrał z brązowymi medalistkami Polski z zespołu Olimpico Malbork z wynikiem 0:4. Pozostałe mecze KS Sobieski zakończyły się wynikami: • z rozstaje Gdańsk Zaspa 1:2; • z KP Starogard Gdański 1:4. W meczu o VII miejsce, klub przegrał z Olimpico II 0:1. I półfinał: Rozstaje Gdańsk Zaspa – PSP 1 – 0:2

II półfinał: KP Starogard Gd – Lechia Gdańsk – 0:4 Finał: PSP 1 – Lechia – 1:0 Mecz o 3 miejsce: KP Starogard Gd – Rozstaje Gdańsk Zaspa 7:0. Mecz o 5 miejsce: Gedania Gdańsk – Olmpico I – 5:1 – Był to pierwszy turniej halowy drużyny młodzików KS Sobieski, rozgrywany poza Gniewem. Dał on nam rzeczywisty obraz poziomu umiejętności piłkarskich drużyny. Nasi młodzicy objęci są szkoleniem piłkarskim od października 2012. Inne drużyny biorące udział w turnieju trenują profesjonalnie od 5–6 lat. Na ogromne uznanie zasługują nauczyciele z PSP 1 w Starogardzie Gd. Drużyna ta wygrała cały turniej, a gra i umiejętności zawodników wzbudzały ogólny zachwyt. Jak widać przed nami jeszcze wiele pracy – mówili opiekunowie gniewskiej drużyny. n Paulina Raińska

Skład KS Sobieski Gniew: Paweł Łysko (trener), Maciej Ostrowski (kapitan), Wiktor Tiedke (bramkarz). Zawodnicy: Damian Komorowski, Jakub Gryszkiewicz, Patryk Bonin, Michał Ciarkowski, Gabriel Krojański, Damian Górski, Mateusz Langowski i Kacper Krauze.

Klasyfikacja końcowa turnieju: 1. PSP 1 2. Lechia Gdańsk 3. KP Starogard GD 4. Rozstaje Gdańsk Zaspa 5. Gedania Gdańsk 6. Olimpico Malbork I 7. Olimpico Malbork II 8. Sobieski Gniew

Otwarte Mistrzostwa Tenisa Stołowego – Gniew 2013 W hali gminnego Ośrodka Sportu w Gniewie 24 lutego rozegrano Fot. Longin Nagórski

]]Noworoczny Turniej Badmintona

]]Licealiada w Tenisie Stołowym

Paulina Raińska

Fot. Redakcja

Nowiny Gniewskie

Fot. Wiesław Pepliński

Fot. Longin Nagórski

kategorii „open” na pierwszej pozycji uplasował się Bartosz Zabrocki z dorobkiem 121 pkt. Drugą pozycję wywalczył Paweł Manterys 112 pkt, trzecie miejsce zdobył Łukasz Dau 103 pkt. Dyrektor Gminnego Ośrodka Sportu Maciej Mosiński dokonał uroczystego podsumowania całego cyklu zawodów. Sędzia główny Tomasz Ostrowski przedstawił klasyfikację końcową zawodniczek i zawodników w ośmiu kategoriach wiekowych. Okazałe puchary, statuetki oraz nagrody rzeczowe w postaci sprzętu sportowego wręczyli wyżej wymienieni oficjele, honorując pięciu najlepszych w poszczególnych kategoriach oraz dziesięciu w klasyfikacji generalnej. Wyróżniono ponadto najmłodszego zawodnika – Fabiana Peikowskiego oraz najstarszego – Stanisława Charczuk.

szóstą turę zawodów tenisa stołowego, która zakończyła zmagania miłośników tej dyscypliny. Z sześciu rozegranych zawodów do klasyfikacji końcowej brano pod uwagę pięć najlepszych występów poszczególnych zawodników. Dyrektor Gminnego Ośrodka Sportu podziękował wszystkim uczestnikom turnieju, za walkę w duchu fair play oraz osiągnięte wyniki, liczną

frekwencję, sportową rywalizację, a sędziemu prowadzącemu Tomaszowi Ostrowskiemu za wzorowe przeprowadzenie zawodów. n Longin Nagórski

Klasyfikacja generalna – Kategoria Open Kategoria: Skrzat – Żak 1. Kwiatkowski Patryk – 58 pkt 2. Pek Maksymilian – 36 pkt 3. Puczyński Jakub – 29 pkt 4. Janakowska Zuzanna – 28 pkt 5. Rybarska Wiktoria – 25 pkt Kategoria: Kadet 1. Wendzierski Piotr – 54 pkt 2. Surma Dominik – 45 pkt 3. Rybarska Kamila – 44 pkt 4. Nadolny Grzegorz – 44 pkt 5. Malinowski Kacper – 36 pkt Kategoria: Senior 1. Zabrocki Bartosz – 121 pkt

2. Manterys Paweł – 112 pkt 3. Dau Łukasz – 108 pkt 4. Dering Filip – 97 pkt 5. Dau Paweł – 94 pkt Kategoria: Młodzik 1. Klofczyński Bartosz – 55 pkt 2. Rezmer Dawid – 38 pkt 3. Brzycki Mikołaj – 37 pkt 4. Stankiewicz Radosław – 33 pkt 5. Woźniak Kacper – 33 pkt Kategoria: Junior 1. Rychlicki Mateusz – 76 pkt 2. Guzik Bartosz – 61 pkt 3. Wicenbach Mateusz – 54 pkt

4. Klofczyńska Patrycja – 41 pkt 5. Naleziński Szymon – 37 pkt Kategoria: Weteran 1. Czuba Adam – 84 pkt 2. Tomczyk Mariusz – 83 pkt 3. Gutjar Marek – 76 pkt 4. Banach Zbigniew – 62 pkt 5. Frątczak Krzysztof – 59 pkt Kategoria: Kobiety 1. Rybarska Kamila – 44 pkt 2. Klofczyńska Patrycja – 41 pkt 3. Rybarska Aleksandra – 28 pkt 4. Janakowska Zuzanna – 28 pkt 5. Rybarska Wiktoria – 25 pkt

sport

Longin Nagórski

]]Rozgrywki IX edycji halowej piłki nożnej rozstrzygnięte Po trzech miesiącach rywalizacji sportowej w mistrzostwach IX edycji rozgrywek „Halowej Ligi Piłki Nożnej” wyłoniono najlepsze zespoły w poszczególnych ligach, a także najlepszych zawodników, bramkarzy oraz strzelców. W rozgrywkach I i II ligi uczestniczyło 28 zespołów, zgłoszono do gry 323 zawodników.

Najlepsi zawodnicy to: Tomasz Ostrowski „Belfer” oraz Łukasz Skalski „Meblex” Najlepsi bramkarze to: Damian Openkowski „Oiler” i Daniel Czapiewski „Decka” Najwięcej bramek zdobyli: Łukasz Racki „Zryw” (26) oraz Szymon Grzelak „Weber” (27) Zwycięski zespół I ligi „Latocha” Tczew reprezentowali: Mateusz Mechliński, Daniel Frost, Piotr Kwiatek, Mateusz Janowski, Dawid Frost, Andrzej Mechliński, Piotr Augustyn, Paweł Barczewski, Maciej Dunajski, Łukasz Abryszyński, Krystian Zipliński, Adrian Huebner i Tomasz Latocha. Zwycięski zespół II ligi „Meblex” Tczew reprezentowali: Łukasz Gajewski, Oskar Holz, Mateusz Jancen, Michał Jancen, Damian Janiszewski, Kamil Lisewski, Dawid Pelcer, Łukasz Skalski, Mateusz Sroka, Bartosz Szwed, Rafał Wszołek, Łukasz Zwoliński i Tomasz Skalski. W trakcie uroczystego podsumowania rozgrywek Dyrektor Gminnego Ośrodka Sportu w Gniewie Maciej Mosiński, w asyście sędziów wręczyli okazałe trofea w postaci pucharów, statuetek oraz nagród rzeczowych wyżej wymienionym zespołom i zawodnikom. Dyrektor gniewskiego GOS-u podziękował wszystkim zawodnikom za sportową rywalizację w duchu fair play, kibicom za gorący i kulturalny doping oraz sędziom i obsłudze technicznej za sprawną organizacje zawodów. Longin Nagórski

Nowiny Gniewskie

Gniewscy licealiści walczą o indeks GWSH w Gdańsku

Łącznie rozegrano 111 spotkań, w których strzelono 712 bramek. W pierwszej lidze zwyciężył zespół „Latocha” Tczew, drugie miejsce wywalczyła drużyna „Zryw” Morzeszczyn, a trzecie „Bambosa” Gniew. W II lidze pierwszą pozycję wywalczył zespół „Meblex” Tczew, drugie miejsce zdobył zespół „Decka” z Pelplina. Oba zespoły awansowały do pierwszej ligi. Zespół „Weber” Gniew uplasował się na trzeciej pozycji w II lidze, i po wygraniu baraży z drużyną I ligi „Olimpique” (5:2) również awansował do pierwszej ligi. Tytuły „fair play” w poszczególnych ligach uzyskały „Wisła II” Walichnowy oraz „Sparta” Gogolewo”.

Szóstego lutego licealiści z ZSP w Gniewie wzięli udział w II etapie VI Olimpiady Wiedzy o Bezpieczeństwie „Bezpieczne i przyjazne Pomorze – czyste miasto zależy od ciebie”. Nagrodą główną w konkursie jest indeks Gdańskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej oraz zwolnienie z opłat za studia pierwszego stopnia na wybranym przez niego kierunku.

N Fot. Longin Nagórski

Maksymilian Pek, drugie Szymon Wolf, a trzeci był Adam Hinz. W kategorii „Młodzik” zwyciężył Patryk Kwiatkowski, 2 miejsce Bartosz Klofczynski i 3 miejsce Dawid Łydka i Dawid Rezmer. Kategoria Gimnazjum: 1 miejsce Patrycja Klofczyńska, a wśród chłopców: 1 miejsce Rychlicki Mateusz, 2 miejsce Wendzierski Piotr, 3 miejsce Kąkel Damian i Kaiser Karol. Rozegrano również ostatnie kolejki „Młodzieżowej ligi piłki halowej”. Oto wyniki: 1. VIP Kopernik – 24 pkt 2. Opalenie – 24 pkt 3. Królewscy – 21 pkt 4. Torpeda Tymawa – 9 pkt 5. Mocny Full – 6 pkt 6. Sparta Gogolewo – 0 pkt Król strzelców: Patryk Korynt (Opalenie) 72 bramki. Najlepszy bramkarz: Kacper Malinowski (VIP Kopernik). Najlepszy zawodnik: Damian Kąkel (Królewscy) Również w turnieju piłki nożnej halowej. Szkół Podstawowych rozegranym w Tczewie grali młodzi adepci tej dyscypliny z Gniewu. Przez okres ferii prowadzono ponadto zajęcia szkoleniowe tenisa stołowego, piłki siatkowej i koszykowej.

Fot. Longin Nagórski

Gminny Ośrodek Sportu w Gniewie przygotował szeroką ofertę zajęć i zawodów sportowych dla dzieci i młodzieży. Rozgrywano zawody w takich dyscyplinach jak: piłka siatkowa, unihokej dziewcząt i chłopców, turnieje tenisa stołowego, piłki nożnej halowej w kategorii dzieci młodszych, starszych oraz mecze „Młodzieżowej Ligi Piłki Halowej”, „Noworoczny turniej badmintona” dla dziewcząt i chłopców w różnych kategoriach wiekowych oraz zajęcia szkoleniowe poszczególnych sekcji. W turnieju piłki nożnej halowej z udziałem sześciu zespołów, pierwsze miejsce wywalczył zespół „Wisły” Walichnowy przed zespołem „FC” Gniew. Kolejne pozycje wywalczyły drużyny: „Zamek” Gniew, szkoły podstawowej z Gronowa oraz dwa zespoły szkoły podstawowej z Gogolewa. Zespół koedukacyjny „Wisły” Walichnowy reprezentowali: Marcel Naumowicz, Kacper Aronowski, Kamil Kirschenstein, Dawid Daniec, Mikołaj Husiak, Tomasz Rychlicki, Izabela Drzewiecka, Weronika Modzelewska i Małgorzata Jachym. W turnieju mini piłki siatkowej dziewcząt zwyciężyły zawodniczki pierwszego zespołu „Olimpii” Gniew, kolejne miejsca wywalczyły zespoły z „Olimpii” II Gniew i „Walentynki” Gniew. W rywalizacji chłopców, zespół „Olimpii” Gniew wywalczył pierwszą pozycję. Na drugim miejscu uplasowała się drużyna Wisły Walichnowy wzmocniona zawodnikami z Morzeszczyna, trzecie miejsce zajęli chłopcy z „FC” Gniew. W zespole „Olimpii” Gniew wystąpili: Bartosz Klofczyński, Komorowski Damian, Maciej Ostrowski i Damian Górski. W rozgrywkach unihokeja wystąpiło czternaście zespołów. Rywalizację chłopców wygrała drużyna z Subków, przed zespołami z Walichnów i Gogolewa. Wśród dziewcząt zwyciężył zespół z Tymawy, przed rówieśniczkami z Gronowa i Walichnów. Dziewczęta z Tymawy grały w składzie: Izabela Drzewiecka, Weronika Modzelewska, Wiktoria Gabryszewska, Wiktoria Stuczka, Karolina Wendt i Agnieszka Ruta. Puchary dla najlepszych zespołów w poszczególnych dyscyplinach sportu ufundował Gminny Ośrodek Sportu. Również turniej tenisa stołowego rozegrany z udziałem zawodników z Gniewu, Pieniążkowa i Rakowca w kilku kategoriach wiekowych dostarczył uczestnikom wielu przeżyć i emocji. Cieszył się ogromnym zainteresowaniem i pokazał umiejętności najmłodszych adeptów tej dyscypliny sportu. Najlepsi zawodnicy w swoich kategoriach zostali nagrodzeni pamiątkowymi medalami. W kategorii Skrzat najlepszy był Jakub Puczyński. W kategorii Żak pierwsze miejsce zdobył

Fot. Longin Nagórski

]]Ferie na sportowo

z życia gminy

Fot. Straż Miejska

Nowiny Gniewskie

ajpierw młodzież przystąpiła do etapu pierwszego, który odbył się 18 grudnia ubiegłego roku. Wówczas wzięło w nim udział 10 licealistów. 6 lutego ośmiu uczniów ponownie przystąpiło do konkursu. Zadaniem uczestników było rozwiązanie testu wiedzy o bezpieczeństwie, przepisach związanych z ochroną środowiska i uprawnień Straży Miejskich. – Finał konkursu będzie miał miejsce 21 marca na zamku w Gniewie. Weźmie w nim udział 25 najlepszych uczestników olimpiady z województwa pomorskiego. Warunkiem zakwalifikowania się

Fot. Straż Miejska

Do fianłu konkursu zakwalifikowało się sześciu finalistów.

do ostatniego etapu jest złożenie przed finałem pracy pisemnej na dowolnie wybrany temat, związany z hasłem

przewodnim olimpiady. Ponadto uczniowie przygotować muszą prezentację multimedialną, którą przedstawią podczas końcowych eliminacji. Do finału zakwalifikowało się aż 6 finalistów z ZSP w Gniewie – opowiadała Magdalena Lenz ze Straży Miejskiej w Gniewie. Do udziału w Olimpiadzie przystąpiło 31 szkół, z których zgłosiły się 663 osoby. Fundatorem nagród dla finalistów olimpiady jest PZU Życie S.A. Tegoroczna edycja Olimpiady uzyskała dofinansowanie ze środków dotacji celowej w ramach rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej”. n Paulina Raińska

Nagroda dla Gminy Gniew za Mini Euro 2012 W sobotę 2 lutego na sali widowiskowo-sportowej przy Zespole Kształcenia i Wychowania nr 1 w Pelplinie odbył się IV Bal Sportowca. Gmina Gniew otrzymała nagrodę za organizację Mini Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej Kociewie 2012. Wyróżnienie odebrał Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Gniew Wojciech Szulc.

odczas części oficjalnej balu, uroczystej gali uhonorowano osoby, które aktywnie działają w zakresie upowszechniania i rozwoju wychowania fizycznego i sportu na terenie Miasta i Gminy Pelplin. Na początku Burmistrz Miasta i Gminy Pelplin wręczył młodym uczniom Szkoły Podstawowej w Małych Walichnowach i ich opiekunowi Krzysztofowi Rychlewskiemu listy gratulacyjne i statuetki za wybitne osiągnięcia sportowe i promowanie Gminy Pelplin na terenie całej Polski. Przypomnijmy, że chłopcy zdobyli 6 miejsce w Polsce w unihokeju wśród szkół podstawowych. Następnie Burmistrz Andrzej Stanuch wręczył list gratulacyjny „Drużynie samorządowców” za wybitne osiągnięcia w siatkówce i piłce nożnej. Po pokazie karate grupy Adama Cichockiego wręczone zostały statuetki

Fot. UMiG Pelplin

w 6 kategoriach: Sportowe nadzieje roku, Najlepszy indywidualny wynik sportowy, Drużyna roku 2012, Całokształt działalności sportowej, Mecenas Sportu 2012 oraz Impreza roku 2012, którą zostały Mini Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej – Kociewie 2012, których organizatorami były Gminy:

Zastępca burmistrza Wojciech Szulc odbiera nagrodę.

Pelplin, Gniew, Subkowy i Morzeszczyn. Przypomnijmy, że wydarzenie nawiązywało do Mistrzostw Europy, które odbywały się w tym czasie na stadionach w Polsce i na Ukrainie. Wzięły w nim udział dzieci i młodzież z Rosji (obwód Kaliningradzki), z Czech (z miasta Bilina), Ukrainy (Gmina i Miasto Ostróg), miejscowości Skórcz, Nowe i Gmin Gospodarzy. Wszystko połączone było z możliwością poznania pięknych zakątków Kociewia (m. in. Zamku w Gniewie czy Bazyliki Katedralnej w Pelplinie). Turniej odbył się w dniach 27 czerwca – 1 lipca 2012 r. Patronat nad Balem objął Burmistrz Miasta i Gminy Pelplin Pan Andrzej Stanuch. n Opracowała: Paulina Raińska Źródło: www.pelplin.pl

Og ł o s z e n i a l o k a l n e

Nowiny Gniewskie

]]Rekrutacja do przedszkola trwa Dyrektor Przedszkola w Gniewie informuje rodziców dzieci urodzonych w latach: 2007, 2008, 2009, 2010, że do 29 marca 2013 r. trwa rekrutacja dzieci do przedszkola przy ulicy Stromej 1 w Gniewie. Rodzice zainteresowani zapisaniem dziecka do placówki na rok szkolny 2013/2014 proszeni są o pobranie Karty zgłoszenia dziecka wypełnienie i dostarczenie jej do przedszkola. Karty zgłoszeń pobierać można od 1 marca br. ze strony przedszkola www.przedszkolegniew.pl oraz w biurze przedszkola w godz. 7.00–15.00 (poniedziałek, środa, piątek) oraz 7.00–16.00 (wtorek, czwartek). Rodzice dzieci uczęszczających obecnie do przedszkola potwierdzają chęć korzystania w kolejnym roku z usług przedszkola również poprzez wypełnienie druku Karty zgłoszenia dziecka do przedszkola. Po zebraniu wypełnionych czytelnie kart nastąpi wstępna kwalifikacja do grup. W przypadku, gdy liczba dzieci zgłoszonych do przedszkola będzie większa niż liczba miejsc, którymi dysponuje przedszkole zbierze się komisja kwalifikacyjna, która zadecyduje o przyjęciu dziecka lub umieszczeniu na tzw. liście rezerwowej. Ostateczny termin zwrotu wypełnionych kart upływa 29 marca 2013 r. Przypomnienie... Szanowni Rodzice przypominamy, iż z dniem 1 września 2013 r. dzieci w wieku 5 lat, są zobowiązane odbyć roczne przygotowanie przedszkolne. Obowiązek ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 5 lat. Przedszkole Miejskie w Gniewie

]]Rekrutacja do ZS Opalenie Dyrekcja Zespołu Szkół w Opaleniu informuje, że można zapisywać dzieci do przedszkola, szkoły podstawowej i gimnazjum. Zgodnie z Zarządzeniem nr 7/2013 Pomorskiego Kuratora Oświaty w Gdańsku uczniowie obecnych klas szóstych szkoły podstawowej mogą składać podania o przyjęcie do pierwszej klasy Gimnazjum od 4 marca 2013 r. do 29 maja 2013 r. Podania o przyjęcie do pierwszej klasy Gimnazjum należy składać: online pod adresem: www.zsopalenie.pl/rekrutacja-do-gimnazjum, lub na załączonym na stronie interentowej szkoły formularzu. Zgodnie ze wspomnianym zarządzeniem Pomorskiego Kuratora Oświaty składanie niezbędnej dokumentacji trwać będzie od 28 czerwca 2013 r. do 3 lipca 2013 r. do godz. 12.00. ZS Opalenie

Zapraszamy do współpracy z redakcją Jesteś osobą kreatywną, charakteryzujesz się entuzjazmem oraz pasją w działaniu? Łatwo nawiązujesz kontakt z ludźmi? Interesujesz się sprawami naszej Gminy? Posiadasz umiejętność redagowania tekstów dziennikarskich? Zapraszamy Cię do podjęcia współpracy z redakcją „Nowin Gniewskich”! Osoby chętne prosimy o kontakt z redakcją, plac Grunwaldzki 16/17 tel. 58 535 40 21, e-mail: nowiny@gniew.pl

Fot. Dreamstime.com

Fot. Depositphotos.com

]]Bezpłatne konsultacje dla przedsiębiorców Powiatowe Centrum Informacyjne w Tczewie oraz Lokalny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Tczewie zapraszają na bezpłatne, indywidualne konsultacje dla przedsiębiorców oraz osób chcących założyć własną działalność gospodarczą, które odbywają się w każdy ostatni czwartek miesiąca. Najbliższe spotkania będą miały miejsce 28 marca, 25 kwietnia i 23 maja 2013 roku w Pracowni Orange na Placu Grunwaldzkim 45 w Gniewie, w godzinach od 10.00 do 15.30. Podczas indywidualnych konsultacji będzie można otrzymać informacje na temat możliwości pozyskania funduszy europejskich oraz pozadotacyjnych form wsparcia finansowego (pożyczki i poręczenia) w ramach prowadzonej lub otwieranej działalności gospodarczej.

I Więcej informacji pod nr tel. 607 927 167

]]PCPR zmienia godziny pracy Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Tczewie zmienia godziny pracy jednostki. Interesanci będą przyjmowani o nowej porze od początku kwietnia. • Od poniedziałku do środy w godz. 7:30–15:30 • w czwartki w godz. 7:30–17:00 • w piąteki w godz. 7:30–14:00 Obsługa interesantów w godzinach: • od poniedziałku do środy w godz. 8:00–14:00 • w czwartek w godz. 7:30–17:00 • w piątek w godz. 8:00–13:00 Wydział Interwencji Kryzysowej Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Tczewie będzie czynny tak jak dotychczas tj.: • w poniedziałki, środy i piątki w godz. 8:00–18:00 • we wtorki i czwartki w godz. 8:00–20:00.