Nowiny Żorskie nr 3

Jak leczyć się W PANDEMII

Miesięcznik bezpłatny

LUTY 2021

STRONY 15 – 18

Kto jest najbardziej narażony na otyłość Co powinieneś wiedzieć o szczepieniach ochronnych Jak zarejestrować się na szczepienie przeciw covid-19

www.nowiny.pl | nw@nowiny.pl | Rok II | Nr 3 (3)

NOWOCZE SNA M E DYC Y NA W R EGIO N I E

Nowe Miasto dostało 1,5 mln zł

5 STR. 21

ZAMORDOWALI

kolegę i porzucil w Żorach

CZY TA J NA S TRONIE 5

Zwieźli do Żor tysiące ton śmieci.

To była prawdziwa „BOMBA CHEMICZNA” Gliwicka prokuratura przygotowała akt oskarżenia w dwóch sprawach dotyczących odpadów na terenie Żor. Pierwsza sprawa dotyczy nielegalnego przywozu śmieci do miasta z zagranicy, a druga nielegalnego składowania substancji niebezpiecznych dla zdrowia. W śmieciowy proceder zaangażowanych było kilkanaście osób, które usłyszały zarzuty.

Jubileuszowy rok dla MOSiR Żory

STRONA 3

Miliony na wsparcie dla województwa śląskiego

STRONA 9

HISTORIA

Eks erci

AU TO

FENOMEN ŻORSKIEJ FARY

MOTO

SPRZEDAŻ • SERWIS • NAPRAW Y PORADY • NOWOŚCI str. 11 – 14

23

STRONA 2

A PO DRUGIE

Na wstępie Szymon Kamczyk Redaktor Naczelny Nowin Jastrzębskich

Śmieci, spółka i statystyka W lutowym numerze poruszamy kilka ważnych i bulwersujących tematów dla mieszkańców Żor. Piszemy o najnowszych doniesieniach z prokuratury, gdzie przygotowano akty oskarżenia w dwóch sprawach dotyczących odpadów i niebezpiecznych substancji, które były składowane w Żorach. To pokłosie spraw z lat 2018 i 2019, kiedy doszło do pożaru składowiska opon oraz później w 2019, kiedy odkryto setki tysięcy litrów nieznanej substancji na naczepach. Teraz, dzięki przeprowadzonym badaniom wiadomo już, że była to substancja szkodliwa dla zdrowia, wywołująca m.in. nowotwory i inne choroby.

Drugą ze spraw ważnych, szczególnie z punktu widzenia samorządu, jest dokapitalizowanie spółki Nowe Miasto kwotą 1,5 mln zł. Ci, którzy śledzą tematy spółki, wiedzą, że w ubiegłym roku radni zgodzili się na sprzedaż parku rozrywki Twinpigs, ale później wojewoda uchylił przyjętą uchwałę, stwierdzając jednocześnie, że taką decyzję powinien podjąć prezydent, jako reprezentant właściciela, czyli Miasta. Trudną sytuację spółki pogłębiły jeszcze ubiegłoroczne obostrzenia, przez co miniony rok zakończył się dla Nowego Miasta wykazaniem straty rzędu 6,2 mln zł.

Teraz radni dosypali do budżetu spółki z miejskiej kasy 1,5 mln zł, ale to tylko działanie doraźne i tymczasowe, bo ta kwota ma wystarczyć zaledwie na dwa miesiące funkcjonowania.

Trzecim tematem jest demografia, bo według danych statystycznych Żory są jednym z niewielu miast, w których wskaźnik wyludniania jest najniższy. Zachęcam do lektury!

N OW I N Y ŻO R S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

Filar i zagadka – kościół św. Filipa i św. Jakuba Miejska fara od wieków góruje nad centrum miasta i stanowi jedną z ciekawostek architektonicznych Żor. Kościół był świadkiem narodzin miasta i później jego trudnych dziejów, związanych z konfliktami militarnymi i pożarami.

Kościół pw. świętych apostołów Filipa i Jakuba od lat przyciąga do Żor badaczy architektury oraz historii.

Wzmianki o średniowiecznej budowli znajdziemy m.in. u Augustyna Weltzla, Hansa Lutscha i Alfonsa Nowacka u schyłku XIX wieku. Także współcześnie nie trzeba specjalnie szukać publikacji i rozważań, traktujących o żorskiej farze, jak np. wydana w 2011 roku praca Dalibora Prixa, czy późniejsze publikacje historyka sztuki Jakuba Adamskiego (który zestawia żorską świątynię z kościołem Panny Marii w Raciborzu i tym samym wskazuje cenne porównania), a także kolejne publikacje dr Hanny Golasz-Szołomickiej oraz Hanny Kozaczewskiej-Golasz z Politechniki Wrocławskiej. O ile wcześniejsze prace mocno akcentowały tematy sztuki i historii żorskiej świątyni, tak w pracy dr Golasz-Szołomickiej można znaleźć skrupulatną analizę technik średniowiecznego budownictwa. Autorki wydawnictwa, które poświęca 12 kart opisowi żorskiego kościoła, przedstawiły jego dokładne wymiary i metody budowlane, stosowane przy wznoszeniu obiektu.

Kościół farny świętych apostołów Filipa i Jakuba dziś jest charakterystycznym punktem Żor. Tak było też przed wiekami.

że odgrywały główną rolę w kształtowaniu sylwety miasta. Wieże obiektów sakralnych były znakiem patronatu świętych nad miastem, które miało być postrzegane jako „święte miasto” – ziemska kolonia „Niebieskiego Jeruzalem”. Powyższy cytat idealnie pasuje do wizerunku żorskiego kościoła świętych Filipa i Jakuba w przestrzeni miejskiej średniowiecznych Żor. Ów kod genetyczny kościoła został zaczerpnięty z wzorców XII i XIII-wieczKod genetyczny miasta nej praktyki budownictwa Wrocławski badacz i planowania miast. Warto młodego pokolenia Rafał wspomnieć, że żorska fara Eysymontt w swym monu- była też obiektem badań dra mentalnym dziele „Kod ge- Bogdana Klocha z Muzeum netyczny miasta” napisał: w Rybniku. „Podstawowym elementem programu funkcjonal- Najpierw był strop no-estetycznego był kościół Żorska świątynia wznieparafialny (fara), jego wie- siona została z cegieł o niere-

Redakcja: 47-400 Racibórz, ul. Zborowa 4, tel. 32 455 68 66 Nakład: 10.000 egz.; http://nowiny.pl Redaktor naczelny: Szymon Kamczyk – s.kamczyk@nowiny.pl, 662 059 171 Współpraca: Agnieszka Kaźmierczak – koszmideragnieszka@gmail.com, Adrian Czarnota – a.czarnota@nowiny.pl

FOT. ARCH. MUZEUM GÓRNOŚLĄSKIEGO W BYTOMIU

2

Historyczne zdjęcie wnętrza kościoła z początku XX wieku

gularnym układzie w wątku wendyjskim i gotyckim. Nawet wysokość cegieł była różna, co jest typowe w sztuce romańskiej i później także okresu nowożytnego. W przytoczonej pracy autorek z Politechniki Wrocławskiej znajdziemy m.in. opinie z badań, które mają na celu ustalenie czasu wznoszenia poszczególnych części kościoła. Co ciekawe, przy budowie fary pojawiały się przeróbki i błędy konstrukcyjne, które naprawiano. Początkowo prawdopodobnie główna partia kościoła miała strop, a sklepienie wykonano później, bo w XV lub XVI wieku.

co do czasu powstania prezbiterium. Datowane jest ono na XIII wiek. Nawę budowano już według technologii architektury XIV wieku. Później jednak powstało wiele zniekształceń i przeróbek, wynikających m.in. z historycznych pożarów miasta oraz znacznych zniszczeniach wywołanych bombardowaniem w 1945 roku. Cegły, ich ułożenie i detale wskazują na to, że kościół w późnym Gotyku uzyskał swój ostateczny kształt. W badaniach autorek potwierdza się hipoteza o planowanej budowie wieży północnej kościoła, która jednak nigdy nie doszła do skutku. W XIX wieku w Liczne przeróbki świątyni zastosowano prace i naprawy restauracyjne, które świad Autorzy i badacze żor- czą o ówczesnym złym staskiego kościoła są zgodni nie budowli.

Reklama: Mateusz Szynol – m.szynol@nowiny.pl, 662 051 302 Redakcja techniczna: Agnieszka Subocz – a.subocz@nowiny.pl, Jerzy Oślizły – j.oslizly@nowiny.pl Portal nowiny.pl: Paweł Okulowski, portal@nowiny.pl Wydawca: Wydawnictwo Nowiny Sp. z o.o.

Dyrektor Wydawnictwa Prasowego: Katarzyna Gruchot

Śląska perełka Żorska fara znalazła się wśród 21 kościołów z terenu historycznego Śląska, prezentowanych we wspomnianej publikacji „Halowe kościoły z wieku XV i pierwszej połowy XVI na Śląsku”, co podkreśla wartość architektoniczną świątyni wraz z jej wyjątkowością, związaną ze stanem zachowania i historycznymi przeróbkami. Kościół jest odbiciem statusu miasta, zasobności mieszkańców i ich ambicji, a jednocześnie trudnych dziejów Żor. Zainteresowanie badaczy nie słabnie, a to pokazuje, że podjętą wraz z budową miasta decyzją o wzniesieniu kościoła można śmiało nazwać wizjonerstwem tamtych czasów.

Marcin Wieczorek

Izba Wydawców Prasy © Wszystkie prawa autorskie do opracowań graficznych reklam zastrzeżone • Materiałów niezamówionych nie zwracamy.

Druk: Polska Press Sp. o.o., Drukarnia w Sosnowcu

AKTUALNOŚCI

nowiny.pl | 2 lu te go 202 1 r. • N O W I N Y ŻO R S K I E

3

FOT. ARCH. KMP ŻORY

Mafia śmieciowa STANIE PRZED SĄDEM W listopadzie 2018 roku pożar objął składowisko opon i częściowo teren sąsiedniej firmy. W 2019 roku natomiast odkryto naczepy z substancjami chemicznymi, składowane na posesji Zdzisława O.

Cztery osoby zasiądą na ławie oskarżonych w sprawie nielegalnego zwożenia do Żor odpadów z zagranicy. Śmieci z Niemiec, Włoch i Wielkiej Brytanii przywożone były jako odpady tworzyw sztucznych i trafiały do dwóch firm prowadzących działalność w Żorach, gdzie według dokumentacji miały zostać przerobione na paliwo alternatywne. Kolejnych kilkanaście osób odpowie za nielegalne składowanie odpadów.

Skierowaniem aktu oskarżenia do Sądu Rejonowego w Żorach zakończyło się prokuratorskie śledztwo w sprawie nielegalnego zwożenia do Żor odpadów z zagranicy. Trzem oskarżonym: Rafałowi Ch., Sławomirowi B., Łukaszowi W., zarzucono niezgodne z obowiązującymi przepisami przywożenie odpadów komunalnych z zagranicy i poświadczenie nieprawdy w dokumentach dotyczących sprowadzanych odpadów. Józefa H. oskarżono również o postępowanie z odpadami w sposób, który mógł zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka albo spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza, powierzchni ziemi, zniszczenie w świecie roślinnym i zwierzęcym w znacznych rozmiarach.

Przypomnijmy, że śmieci z Niemiec, Włoch i Wielkiej Brytanii przywożone były jako odpady tworzyw sztucznych i

trafiały do dwóch firm prowadzących działalność w Żorach, gdzie wg. dokumentacji miały zostać przerobione na paliwo alternatywne. – W rzeczywistości były to zmieszane lub poddane wstępnemu sortowaniu zmieszane odpady komunalne. Na przywóz takich odpadów firmy nie miały wymaganych zezwoleń. W części transportów „pośredniczyła” firma z Rudy Śląskiej, co miało na celu ukrycie rzeczywistego pochodzenia odpadów z zagranicy i obejście przepisów prawa regulujących dalsze postępowanie z takimi odpadami oraz obowiązujących limitów – informuje Joanna Smorczewska, rzecznik prasowa Prokuratury Okręgowej w Gliwicach.

Na terenie jednej z firm w Żorach ujawniono pryzmy z tysiącami ton takich odpadów, które nie były poddawane żadnemu procesowi odzysku. Odpady wydzielały nieprzyjemny zapach charakterystyczny dla gnijących odpadów komunalnych, co stanowiło uciążliwość dla okolicznych mieszkańców.

W listopadzie 2018 r. na terenie wysypiska wybuchł pożar, który objął teren obu firm.

Znaczna część odpadów spaliła się powodując szkody w środowisku, w tym mogące zagrażać zdrowiu lub życiu ludzi. Jak ustalono, przyczyną pożaru najprawdopodobniej było podpalenie. Postępowanie w tym zakresie zostało

umorzone wobec niewykrycia sprawcy.

Warto podkreślić, że upoważnieni pracownicy Urzędu Miasta w Żorach prowadzili kontrole na terenie firm GUM RECYCLING Sp. z o.o. i Kapadora Sp. z o.o., które zostały objęte pożarem. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w zakresie magazynowania odpadów, prezydent Żor w październiku 2018 r. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie zbierania odpadów, udzielonego GUM RECYCLING Sp. z o.o. Jednocześnie wystąpiono do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach o kontrolę w zakładzie i wymierzenie podmiotowi kary pieniężnej za naruszenia.

Zorganizowana szajka Prokuratura zakończyła także drugie postępowanie, dotyczące magazynowania niebezpiecznych odpadów przy ul. Sosnowej w Żorach.

Ta sprawa dotyczy zorganizowanej grupy przestępczej, a na ławie oskarżonych zasiądzie kolejnych kilkanaście osób.

Krzysztof M. został oskarżony o kierowanie grupą przestępczą, a Zdzisławowi O., Krzysztofowi M., Tomaszowi P., Olgierdowi L., Mariuszowi R., Radosławowi M., Patrykowi C., Tadeuszowi Sz., Michałowi B., Karolowi B., Markowi

B. postawiono zarzut udziału w zorganizowanej grupie przestępczej zajmującej się nielegalnym gospodarowaniem odpadami. – Zarzut o czyn z art. 183 § 1 k.k. został przedstawiony również dwóm innym osobom, działającym wspólnie i w porozumieniu z niektórymi członkami grupy przestępczej tj. Tomaszowi J. i Szymonowi W – wyjaśniają w Prokuraturze Okręgowej w Gliwicach.

Odpady, którymi gospodarowali oskarżeni, posiadały niebezpieczne właściwości, np. zawierały szereg związków organicznych wywołujących nowotwory lub zwiększające zachorowalność na nie, działających szkodliwie na funkcje rozrodcze i płodność, mogących zaburzać czynności układu endokrynnego, a także działających toksycznie na narządy człowieka oraz środowisko naturalne. Substancje te również posiadały właściwości drażniące lub żrące ze względu na wartość pH, a także właściwości łatwopalne ze względu na niskie temperatury wrzenia lotnych związków organicznych. Krzysztof M., Tomasz P. i Tadeusz Sz. dodatkowo zostali oskarżeni o doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem firmy REMONDIS MEDISON RZESZÓW Sp. z o.o.

Zakopywał odpady pod ziemią

Żorski przedsiębiorca Zdzisław O. został również oskarżony o przyjęcie w 2014 roku od nieustalonych osób znacznej ilości odpadów komunalnych, zmieszanych z odpadami niebezpiecznymi w postaci zlewek poprodukcyjnych pochodzących z przemysłu motoryzacyjnego, chemicznego, petrochemicznego, farbiarskiego i lakierniczego, które następnie zakopywał w ziemi na zarządzanej przez siebie nieruchomości. W ten sposób nielegalnie postępował z odpadami, posiadającymi głównie właściwości niebezpieczne, zawierającymi szereg związków organicznych o właściwościach łatwopalnych, rakotwórczych, mutagennych, działających szkodliwie na narządy rozrodcze oraz środowisko. Stwarzało to realne zagrożenie dla zdrowia człowieka w znacznych rozmiarach oraz mogło spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza. Zdzisław O. oprócz tego oskarżony również został o dokonanie dwóch samowoli budowlanych.

Olgierd L. dodatkowo oskarżony został o posiadanie substancji psychotropowych w postaci soli amfetaminy. Natomiast Marek B. oskarżony został o posługiwanie się sfałszowaną umową najmu terenu, na którym następnie składowane były w sposób nielegalny znaczne ilości odpadów niebezpiecznych.

Odkryli naczepy – Postępowanie w tej sprawie wszczęto w dniu 20 lutego 2019 roku w wyniku ujawnienia na nieruchomości zarządzanej przez Zdzisława O. w Żorach faktu składowania na naczepach samochodowych znacznych ilości odpadów niebezpiecznych – wyjaśnia Joanna Smorczewska. – W trakcie śledztwa wykonano szereg czynności procesowych na terenie kraju, bowiem odpady, którymi gospodarowała zorganizowana grupa przestępcza były następnie nielegalnie przekazywane osobom trzecim, zarówno na terenie

województwa śląskiego, jak i poza nim. Odpady te były składowane w miejscach, co do których brak było decyzji zezwalających na ich gromadzenie lub przetwarzanie, jak również zakopywane w ziemi.

W wyniku przeprowadzonych czynności procesowych ujawniono działalność dwóch innych zorganizowanych grup przestępczych również zajmujących się nielegalnym obrotem odpadami, które obecnie są przedmiotem odrębnie prowadzonych w tut. prokuraturze postępowań – dodaje Smorczewska.

Oburzenie mieszkańców Dla mieszkańców do momentu odkrycia na terenie nieruchomości Zdzisława O. naczep z odpadami, największe niedogodności sprawiał zapach, który roznosił się po okolicy. Kiedy okazało się, że w odpadach były substancje niebezpieczne dla zdrowia, część z mieszkańców dzielnicy Kleszczów nie kryło oburzenia. – To się w głowie nie mieści. Jak można zrobić nam taką bombę chemiczną pod nosem? Mało tego, jak można mieszkać w tej okolicy i stwarzać niebezpieczeństwo nie tylko dla mieszkańców, ale też dla siebie i swojej rodziny? To niepojęte, chyba komuś zabrakło wyobraźni – komentuje jeden z mieszkańców dzielnicy Kleszczów. Dodajmy, że z posesji przy ul. Sosnowej pryzmy z chemikaliami wywieziono w 2019 roku do specjalnej spalarni w celu ich utylizacji.

Kontrowersji tej sprawie dodaje fakt, że krótko przed wydaniem aktu oskarżenia w sprawie nielegalnego sprowadzania odpadów w styczniu bieżącego roku, sponsorem nagród w miejskim konkursie dotyczącym ekologii i segregacji śmieci została jedna z firm, na których terenie wybuchł pożar w 2018 roku, a której prezes Rafał Ch. został oskarżony właśnie o przywożenie odpadów komunalnych z zagranicy. Dla miasta tak niefrasobliwy dobór sponsorów to bez wątpienia wizerunkowy (ska) „strzał w kolano”.

4

AKTUALNOŚCI

N OW I N Y ŻO R S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

Żorom ubywa mieszkańców, ale WOLNIEJ NIŻ SĄSIADOM

Mniej ślubów i rozwodów, znacznie więcej zgonów niż w poprzednich latach, a także kolejnych 7 rodzin repatriantów zameldowanych w mieście – tak prezentują się statystyki demograficzne Żor za 2020 rok.

W tym zestawieniu zacznijmy od danych, którymi dysponuje Urząd Stanu Cywilnego w Żorach. To śluby, rozwody i rejestracja urodzeń. W 2020

roku odnotowano w Żorach 287 ślubów. Prawdopodobnie w wyniku pandemii było to znacznie mniej zaślubin niż w roku poprzednim, kiedy to żorzanie stawali na ślubnym kobiercu 351 razy.

Pozytywnym zjawiskiem jest również spadek liczby rozwodów. W 2020 roku było ich tylko 87, podczas gdy w 2019 roku odnotowano 149 rozpadów małżeństwa.

FOT. AGNIESZKA KAŹMIERCZAK

W Żorach odnotowano w 2020 roku 287 ślubów, to o 64 mniej niż o rok wcześniej

W Żorach urodziło się w minionym roku 525 nowych mieszkańców. Jakie były najpopularniejsze imiona nadawane dzieciom? Wśród dziewczynek były to Julia, Zuzanna, Hanna, Laura, Lena, Oliwia, Iga, Alicja, Wiktoria i Emilia. Wśród chłopców z rocznika 2020 najwięcej będzie Jakubów, Janów, Franciszków, Antonich, Tymoteuszów, Maksymilianów, Igorów, Kacperków, Wiktorów oraz Filipów.

Ubywa, ale wolno Główny Urząd Statystyczny wyliczył, że w Żorach od 2002 do 2019 roku spadek ludności wyniósł zaledwie 1,6 proc. Z problemem wyludniania borykają się prawie wszystkie miasta regionu. W Jastrzębiu-Zdroju spadek wynosi 8,34 proc., w Rybniku 3,25 proc. W Żorach odsetek ten jest niewielki, co potwierdzają statystyki demograficzne z ostatnich lat. Według danych z wydziału spraw obywatel-

Żorska rada pożytku publicznego odwołana 13 stycznia swoim zarządzeniem prezydent Waldemar Socha odwołał Żorską Radę Działalności Pożytku Publicznego, powołaną w grudniu. Wszyscy członkowie złożyli rezygnacje…

Dlaczego powołana raptem miesiąc temu rada już została odwołana? – W związku z tym, że do powszechnej wiadomości nie podano czasu (godziny) rozpoczęcia zebrania delegatów, pojawiły się wątpliwości co do transparentności Zebrania Delegatów i prawidłowości dokonanych wyborów członków ŻRDPP – przedstawicieli organizacji pozarządowych – informuje Adrian Lubszczyk z Urzędu Miasta Żory. – Mając to na uwadze, przedstawiciele organizacji pozarządowych zrezygnowali z pełnienia funkcji członka ŻRDPP. Pozostali członkowie Rady wyznaczeni przez Prezydenta Miasta i Przewodniczącego Rady Miasta podzielili to zda-

nie, składając solidarnie także swoje rezygnacje. Prezydent przyjął rezygnację wszystkich członków oraz polecił przeprowadzenie ponownych wyborów. Zależy nam na pełnej transparentności w działalności Żorskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego i dlatego zdecydowano się na taki krok – wyjaśnia Adrian Lubszczyk.

Kiedy zatem rada wznowi swoją działalność? – Żorska Rada Działalności Pożytku Publicznego zostanie powołana w najbliższym czasie. Żorskie Centrum Organizacji Pozarządowych jest obecnie w trakcie przygotowania procesu wyborów kandydatów do ŻRDPP, tym razem w nowej formule, w oparciu o platformę komunikacji internetowej, która zrówna możliwości wszystkich zainteresowanych organizacji pozarządowych i znacząco ułatwi wszystkim zainteresowanym udział w głosowaniu.

W najbliższych dniach Prezy-

dent Miasta Żory wyda zarządzenie w sprawie wyborów do ŻRDPP – zapowiada kierownik Biura Promocji, Kultury i Sportu UM Żory.

Głównym przedmiotem działań prowadzonych przez Żorską Radę Działalności Pożytku Publicznego (ŻRDPP) jest opiniowanie projektów dokumentów dotyczących kluczowych dla organizacji zagadnień, m.in. sfery zadań publicznych, standardów ich zlecania, programów współpracy i strategii rozwoju Żor. W trzeciej kadencji rady (wybranej w grudniu 2020) zasiedli radni i przedstawiciele urzędu oraz jednostek miejskich: Kazimierz Dajka, Piotr Huzarewicz, Adam Grześkiewicz, Adrian Lubszczyk, Beata Gojny oraz przedstawiciele organizacji: Mateusz Buksa, Ewa Kałus, Mateusz Mleczko, Mirosław Orłowski, Anna Ujma i Anita Wawoczny. (ska)

skich UM Żory w 2020 roku miasto zamieszkiwało 58 874 mieszkańców (zameldowanych na pobyt stały). W 2019 roku było to 58 570, a jeszcze w 2010 roku 60 647 mieszkańców. – W odniesieniu do powyższych danych należy dodać, że liczba mieszkańców Żor jest w rzeczywistości zdecydowanie wyższa, ponieważ dane te uwzględniają jedynie osoby zameldowane na pobyt stały. Nie są tam uwzględnione osoby zameldowane na pobyt czasowy oraz osoby, które mieszkają w Żorach, natomiast meldunek mają w innych miejscu. Warto zwrócić uwagę na dane GUS w tym zakresie. Jak podaje Urząd Statystyczny w Katowicach już na koniec 2018 roku w Żorach mieszkało 62 456 osób. W tym samym czasie zameldowanych na pobyt stały było 58 756 osób – wyjaśnia Adrian Lubszczyk, kierownik Biura Promocji, Kultury i Sportu UM Żory.

W 2020 roku w Żorach od-

notowano 624 zgony. To o 90 więcej niż w roku poprzednim oraz więcej niż w minionych latach (2019 – 534, 2018 – 502, 2017 – 510).

Polacy przyjeżdżają ze wschodu Przy okazji danych dotyczących liczby ludności w mieście warto wspomnieć również o przyjmowaniu repatriantów ze wschodu. Miasto Żory można w tym zakresie pochwalić za odpowiednie działania na rzecz przyjmowania Polaków mieszkających m.in. na Kresach. W 2020 roku do Żor przyprowadziło się 7 rodzin repatriantów, którzy zamieszkali przy ul. Biskupa 38. Od 2010 roku Żory przyjęły łącznie 38

rodzin repatriantów, z czego najwięcej w 2017 roku (9 rodzin), a także w latach 2015 (6 rodzin) i 2011 (5 rodzin).

Przyjmowanie repatriantów nie jest bardzo popularną praktyką wśród samorządów, choć wiele zależy od samych Polaków mieszkających w krajach byłego Związku Radzieckiego, bo to oni muszą wyrazić chęć powrotu i wybrać miejsce osiedlenia się. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji udziela repatriantom wsparcia, m.in. w zakresie pomocy finansowej na przystosowanie i remont mieszkań, pokryciu kosztów przelotu i przewozu mienia, a także w zakresie znalezienia pracy.

Szymon Kamczyk

Nowy klip GRAVITYOFF

W nowym teledysku pojawia się m.in. charakterystyczny budynek Muzeum Ognia w Żorach

Po dużym sukcesie utworu „Natura”, który przez dłuższy czas zajmował bardzo wysokie miejsca na liście przebojów „Turbo Top” Antyradia, przyszedł czas na premierę nowego teledysku żorskiego zespołu GraVity Off! Zapraszamy do obejrzenia klipu do piosenki „Przestrzeń”.

– Dwa lata temu, kiedy nagrywaliśmy utwór „Przestrzeń” chcieliśmy opowiedzieć o tym, że czasami warto na chwilę się zatrzymać. Zna-

leźć odrobinę swojej przestrzeni, tak aby naprawdę pozwolić sobie odetchnąć od przytłaczającego natłoku codziennych spraw. Dziś, widząc co się dookoła nas dzieje, a co drugie słowo w mediach to „lock down”, dostrzegamy w tym utworze trochę więcej znaczeń – mówią muzycy zespołu GraVity Off. Produkcję klipu do piosenki „Przestrzeń” wsparło finansowo Miasto Żory.

GraVity Off to zespół grający alternatywny rock, który tworzy piątka muzyków: To-

masz Stępień – wokal, Dariusz Burtan – gitara, Maciej Lesisz – perkusja, Piotr Piechaczek – gitara oraz Marcin Bania – gitara basowa. W 2020 roku pochodząca z Żor kapela wygrała Antyfest Antyradia, czyli największy w Polsce przegląd rockowych talentów! Oprócz pamiątkowej statuetki „Złotej Kosy”, muzycy wygrali też występ na 26. Pol'and'Rock Festival – Najpiękniejszej Domówce Świata oraz nagranie profesjonalnej płyty. (ska)

nowiny.pl | 2 lu te go 202 1 r. • N O W I N Y ŻO R S K I E

Kolejne 1,5 mln zł dla spółki Podczas styczniowej sesji rady miasta radni zdecydowali o kolejnym dokapitalizowaniu spółki komunalnej Nowe Miasto, zarządzającej m.in. parkiem rozrywki Twinpigs oraz Aquarionem.

Przekazane z budżetu miasta 1,5 mln zł to jednak niewiele w porównaniu z całym zadłużeniem spółki.

Już w czerwcu, podczas posiedzenia rady miasta pojawiła się uchwała o reorganizacji spółki przez sprzedaż parku rozrywki Twinpigs. Wówczas prezydent Waldemar Socha argumentował, że jeśli do sprzedaży nie dojdzie, miasto będzie musiało dokapitalizować spółkę Nowe Miasto kwotą 11 mln zł w roku 2020 oraz po kilka milionów złotych w kolejnych latach. Radni zgodzili się ostatecznie na sprzedaż parku rozrywki w lipcu, jednak uchwała w tym temacie została później uchylona przez nadzór prawny wojewody. Wiceprzewodniczący rady miasta komentował wówczas, że prezydent manipulował radnymi.

– Część majątku Spółki Nowe Miasto w postaci Miasteczka Twinpigs można było sprzedać bez zgody Rady Miasta

(co pośrednio potwierdził wojewoda), tym bardziej, że podobno był inwestor zainteresowany kupnem. Prezydent jednak, nie zawaham się użyć tego określenia, w uzasadnieniu do uchwały manipulował radnymi, wmawiając im, że od ich decyzji jest uzależniona sprzedaż Miasteczka Twinpigs, która wg. niego miała być jednym ze sposobów na ratowanie Spółki Nowe Miasto – napisał Piotr Huzarewicz w swoim oświadczeniu już po rozstrzygnięciu nadzorczym wojewody. Mimo argumentacji o dokapitalizowaniu spółki jeszcze w 2020 roku, do takich działań nie doszło. Park rozrywki nie został sprzedany, bo inwestor nie wykazał już zainteresowania.

Wystarczy na 2 miesiące Podczas posiedzenia komisji budżetu w środę 27 lipca, prezydent zapytany o wcześniej wskazywaną konieczność przekazania spółce dodatkowych 11 mln zł w ubiegłym roku, odpowiedział, że to nie nastąpiło, bo nie było skąd wziąć tak dużych środków.

Wykazana na koniec roku strata przedsiębiorstwa miała

Prezydent Waldemar Socha i nowy prezes spółki Nowe Miasto Jerzy Serednicki odpowiadali na pytania radnych podczas posiedzenia komisji budżetowej

wyniknąć właśnie z niedokapitalizowania wskazaną kwotą.

Prezydent argumentował, że blokada branży turystycznej spowodowana COVID-19 mocno przyczyniła się do trudnej sytuacji spółki. – Podniesienie kapitału o 1,5 mln zł, liczymy z panem prezesem, że na dwa miesiące zapewni funkcjonowanie – powiedział prezydent Waldemar Socha podczas posiedzenia komisji. Przedstawił radnym jednocześnie nowego prezesa spółki Nowe Miasto

Jerzego Serednickiego, który przejął funkcję w spółce w drugiej połowie 2020 roku po Arkadiuszu Tomaszewskim.

Strata 6,2 mln zł Radni mieli do prezydenta i prezesa spółki sporo pytań, m.in. w temacie zadłużenia spółki. Prezes wraz z księgową przedsiębiorstwa poinformowali, że obecne zadłużenie spółki to około 40 mln zł. Prezes poinformował też, że w ciągu ostatnich dwóch lat

AKTUALNOŚCI

władze spółki czyniły starania, aby wyjść z finansowej opresji. – Poważnym kosztem dla spółki są wynagrodzenia w ramach etatów i umów zleceń. Na przestrzeni dwóch lat zmniejszyliśmy liczbę etatów z 70 na 63, a umów zleceń z 90 na 47 – wyjaśnił Jerzy Serednicki. Przewodniczący komisji Piotr Huzarewicz zapytał o wynik finansowy spółki na koniec 2020 roku. – Przychody spółki w stosunku do roku 2019 spadły o 46 procent.

Spowodowane to było przede wszystkim wprowadzeniem wszelkich możliwych ograniczeń – podkreślił prezes Nowego Miasta, a księgowa wyliczyła, że strata na koniec roku wyniosła ok. 6,2 mln zł, z czego 3,3 mln zł stanowi amortyzacja. Przewodniczący rady Piotr Kosztyła zauważył, że przy 46-procentowym spadku dochodów strata 6,2 mln zł jest znacznie lepszym wynikiem niż dotychczasowe wyniki finansowe.

Zgoda i obawy Radni pytali także o łączną kwotę zobowiązań spółki z tytułu kredytów, pożyczek i innych zobowiązań, a tak-

5

że jaka jest miesięczna rata wszystkich zobowiązań. Prezes wraz z księgową przedsiębiorstwa poinformowali, że obecne saldo zadłużenia spółki to około 40 mln zł, natomiast miesięcznie spółka jest zobowiązana do spłaty łącznie ok. 500 tys. zł. Około 650 tys. zł (bez amortyzacji) pochłania natomiast miesięczne utrzymanie. Stąd zaproponowana kwota 1,5 mln zł dokapitalizowania spółki. Przedstawiciele Nowego Miasta poinformowali również radnych, że obecnie nie ma żadnych zaległości w zobowiązaniach tytułem ZUS i wynagrodzeń. Istnieją natomiast opóźnienia w płatnościach u kontrahentów na łączną kwotę ok. 1,5 mln złotych. Większość z tej kwoty to zobowiązania wymagalne.

Ostatecznie radni na sesji 28 stycznia większością głosów wyrazili zgodę na dokapitalizowanie spółki kwotą 1,5 mln zł, jednak jeszcze podczas posiedzenia komisji budżetu wielu wyrażało obawę co do dalszego funkcjonowania spółki w obecnej formie po 2 miesiącach, na które ma wystarczyć przekazana kwota.

Pojawił się także wątek zainteresowania prokuratury.

Do sprawy wrócimy jeszcze w kolejnym numerze „Nowin Żorskich”. (ska)

KAMPANIA INFORMACYJNA

Zielony Ład potrzebuje naszego węgla koksowego – rozmowa z Jerzym Buzkiem, europosłem od 2004 r., przewodniczącym PE (2009 – 2012), Premierem RP (1997 – 2001) – Zaczniemy od gratulacji: niedawno, już po raz trzeci, brukselski „The Parliament Magazine” przyznał Panu prestiżową nagrodę dla najlepszego europosła.

– Bardzo dziękuję! Nie byłoby tego, jakże szczególnego, wyróżnienia bez zaufania blisko pół miliona moich wyborców w województwie śląskim.

To nagroda dla nich i dzięki nim!

To też zasługa moich wspaniałych współpracowników – cieszyli się razem ze mną, choć wiedzą, jak traktuję to wyróżnienie.

Jastrzębska Spółka Węglowa. Mieszkańcy Jastrzębia, Rybnika, Raciborza, Wodzisławia Śląskiego czy Żor będą mieli powód do radości?

– Wierzę, że już mają: tyle co obroniliśmy miejsce węgla koksowego na liście surowców strategicznych dla Unii Europejskiej. Dla JSW to realne możliwości rozwoju, nowych inwestycji, tworzenia miejsc pracy.

To zatem świetna wiadomość dla tej spółki, ale i całego regionu – jego mieszkańców czy setek małych i średnich firm.

– A jak Pan je traktuje?

– Jako zobowiązanie do jeszcze cięższej pracy (śmiech).

– Dziś zabiega Pan o wsparcie dla węgla koksowego z unijnego Funduszu Badawczego Węgla i Stali. O co w tym chodzi?

– O możliwość finansowania badań i innowacji w zakresie zwiększania konkurencyjności i bezpieczeństwa,

– I nie odpuszcza Pan – w Brukseli znów upomina się o węgiel koksowy. Jego główny producent w UE to

dla ludzi i środowiska, produkcji i wykorzystania węgla koksowego. Chodzi tu też o produkty uboczne procesu wytwarzania koksu. Zaproponowałem komplet poprawek – mam nadzieję, że uzyskają one poparcie PE. Stawka jest duża: budżet Funduszu to co roku kilkaset milionów złotych.

– Ale jak to się ma do idei Europejskiego Zielonego Ładu?

– Węgiel koksowy jest, póki co, nie do zastąpienia w produkcji stali – a ta jest potrzebna do rozwoju energetyki wiatrowej czy bezemisyjnego transportu kolejowego. Wspomniane już produkty uboczne wytwarzania koksu wykorzystuje się w panelach słonecznych czy bateriach samochodów elektrycznych. W tym sensie Zielony Ład zaczyna się w Jastrzębiu-Zdroju – i potrzebuje naszego węgla koksowego.

6

AKTUALNOŚCI

N OW I N Y ŻO R S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

29. finał WOŚP w Żorach Z SUKCESEM

Kolejny raz wolontariusze z Żor, przy wsparciu artystów i Miejskiego Ośrodka Kultury w Żorach zagrali dla Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Ten finał nie udałby się, gdyby nie mocne wsparcie mieszkańców miasta, którzy chętnie wrzucali pieniądze do puszek.

29. finał obsługuje w Żorach 121 wolontariuszy. W tym roku, w związku z ograniczeniami sanitarnymi, koncerty i licytacje nie odbywały się z udziałem publiczności, a wszystko transmitowane było online na fanpage WOŚP Żory. WOŚP już od lat zbiera pieniądze za pośrednictwem internetu, dlatego w tym roku przeniesienie większości wydarzeń do sieci nie stanowiło dużego problemu. W momencie składu tego numeru gazety stan zbiórki WOŚP w Żorach wynosił 102 537 zł, natomiast pieniądze z puszek były jeszcze liczone, a zbiórka w internecie TEKST SPONSOROWANY

Najnowszy raport Światowej Organizacji Zdrowia nie zostawia suchej nitki na naszym regionie. Wiedziemy prym w niechlubnym rankingu najbardziej zanieczyszczonych miejsc Europy. Czas poważniej myśleć o tym czym oddychamy zastanawiając sie przy tym co zostawiamy potomkom.

Każdego roku w Polsce tylko z powodu smogu umiera 45 tys osób.

To miedzy innymi dlatego tak ważnym aspektem są zmiany. Zmiany nie tylko w ludzkiej eko świadomości ale i domowej infrastrukturze.

W tym miejscu doskonale odnajduje się fotowoltaika która od kilku lat jest coraz bardziej popularna. Spadki cen komponentów i szybki rozwój technologii spowodowały że system osiąga swój zwrot szybciej niż jakakolwiek inna technologia. Łącząc go z lokalnym wspar-

PS Trade Patryk Seget ul. Pszczyńska 10 40-479 Katowice tel. 792 088 132 www.pstrade.pl biuro@pstrade.pl

Na scenie MOK wystąpiły m.in. dziewczynki z grupy baletowej pod kierunkiem Roksany Nowak. Występy odbyły się bez udziału publiczności i były transmitowane online.

Sztab WOŚP w Żorach oraz zbiórkę wsparli wolontariusze ze Stowarzyszenia Ratowniczego „Iskra”

jeszcze trwała. Dodajmy, że ubiegłoroczny rekord wynosił ponad 129 tys. zł. Nawet jeśli ostatecznie nie uda się go pobić, to ponad 100 tys. złotych od żorzan wesprze oddziały dziecięcej laryngologii, otolaryngologii oraz diagnostyki

głowy.

Warto podkreślić, że 84% Polaków ufa Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy – to wynik badań przeprowadzonych w grudniu 2020 roku przez Grupę IQS. Pod względem zaufania Orkiestra

zajęła pierwszą lokatę pośród kilkudziesięciu instytucji i organizacji ujętych w zestawieniu. Fundacja WOŚP już od 20 lat cieszy się największym zaufaniem społecznym spośród wszystkich organizacji życia publicznego w Polsce. (ska) Liczenie pieniędzy w Żorach rozpoczęło się popołudniem 31 stycznia

Wynajmij Goczałkowice!

W Goczałkowicach-Zdroju znajduje się położone bezpośrednio nad Zbiornikiem Goczałkowickim Terenowe Centrum Badawcze w którym możliwa jest organizacja konferencji, praktyk i szkoleń.

Terenowe Centrum Badawcze w Goczałkowicach – Zdroju zostało utworzone w wyjątkowej lokalizacji, bo nad brzegiem Zbiornika Goczałkowickiego! Niewątpliwie największym atutem Centrum jest kompleksowe wyposażenie sal konferencyjnych w spokojnej okolicy w obrębie zamknięciem finansowym można stać my PS Trade charakteryzują tego terenu bezpośrednio nad się właścicielem nowoczesnej się doskonałą korelacją jakości brzegiem Zbiornika. technologii przy jednocze- do ceny które niejednokrotnie Terenowe Centrum Badawsnym małym zaangażowaniu potrafią być mocno zawyżone. cze to miejsce współpracy środków. Tę ekologiczną sym- Komentarz PS Trade jest de- jednostek samorządu terytobiozę osiągnął program „Łą- finicją kierunku rozwoju fir- rialnego, małych i średnich czymy z energią” realizujący my: produktów prognostyczhydrologicznego i meteoroprzedsiębiorstw oraz instytumontaż instalacji OZE na tere- „Chcąc dołożyć swoją cegiełkę cji badawczo – rozwojowych. nych, umożliwiających logicznego, nie 10 gmin w tym m. Żory. do lepszych zmian postanowi- Szeroki zakres oferty zawieprognozowanie zagrożeń • podnoszenie świadomości Wychodząc na przeciw ocze- liśmy stworzyć ofertę dostępną ra m.in.: meteorologicznych, ekologicznej, kiwaniom rynku oraz plano- na każdą kieszeń zachowując • wynajem komfortowych • organizację konferencji na- • prowadzenie badań naukowanym zmianom, firma PS przy tym doskonałą jakość wyukowych i biznesowych, wych z zakresu bezpieczeńi nowoczesnych sal konTrade Pana Patryka Seget z konania. Dzięki temu zostawiastwa ujęć wody pitnej. ferencyjnych z miejscami • szkolenie dzieci i młodzieży Katowic przygotowała atrak- my własny ślad na lepsze jutro. z zakresu ekologii i meteoro- Ekocentrum to idealne miejnoclegowymi dla uczestnicyjne zestawy fotowoltaiczne Stanowi to dla nas największą logii, sce na szkolenie lub konferenków konferencji i szkoleń spełniające kryteria progra- wartość dodaną jako że oddyzwiązanych z podnoszeniem • prowadzenie badań z za- cje dla Twojej firmy, także w mów dotacyjnych. Firma po- chamy dokładnie tym samym kresu bezpieczeństwa formule online! bezpieczeństwa wodnego siada 10 letnie doświadczenie, czym lokalni mieszkańcy” • wynajem pomieszczeń biuWięcej informacji uzyskasz bezpośrednio na stronie parkwoda. otrzymała autoryzację produ- Osoby zainteresowane fotorowych i powierzchni copl lub pod numerem telefonu: 664 301 632. Nie zwlekaj – wolne centów oraz została wpisana woltaiką zapraszamy do bezworkingowych, na listę wykonawców. Syste- pośredniego kontaktu z firmą. • dystrybucję radarowych terminy wiosenne i letnie już znikają!

AUTOPROMOCJA

nowiny.pl | 2 lu te go 202 1 r. • N O W I N Y ŻO R S K I E

wiarygodna informacja najświeższe newsy z regionu skuteczna reklama oferty pracy w regionie niecodziennie eventy ONLINE

GOTOWANIE NA ŻYWO KUCHNIA ONLINE

FESTIWAL PERSPEKTYW ONLINE

KONTAKT: portal@nowiny.pl | reklama@nowiny.pl

7

8

AKTUALNOŚCI

N OW I N Y ŻO R S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

Można składać wnioski o odroczenie płatności składek KRAJ Płatnicy, którzy czeka-

ją na wejście w życie przepisów Tarczy antykryzysowej 7.0, mogą już teraz składać wnioski o odroczenie terminu płatności składek za styczeń 2021 r. np. o miesiąc, czy dwa – przypomina Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Aktualnie trwają prace nad rozporządzeniem rządu wprowadzającym tzw. tarczę antykryzysową 7. Przewiduje ona

m.in. zwolnienie z opłacania składek za grudzień 2020 r. lub za grudzień i styczeń 2021 r. dla płatników działających pod określonymi kodami PKD. – Do czasu wejścia w życie przepisów, przedsiębiorca może odroczyć termin płatności składek np. o miesiąc lub opłacić składki w terminie, a później wystąpić z wnioskiem o zwolnienie z opłacania składek za te miesiące – informuje Beata Kopczyńska, regionalny

rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

Jeżeli umowa o odroczenie została zawarta to pierwszeństwo w tej sytuacji ma wniosek o zwolnienie z opłacanie składek. Wówczas płatnicy otrzymają informacje o anulowaniu umowy o odroczenie. W sytuacji, gdy składki zostały opłacone i przedsiębiorca uzyskał zwolnienie to na jego wniosek mogą zostać zwrócone na wskazany rachunek bankowy

lub może on zadecydować o przeznaczeniu powstałej nadpłaty na przyszłe składki.

Jeżeli natomiast okaże się, że płatnikowi nie przysługuje zwolnienie z opłacania składek za grudzień lub za styczeń i opłaci je po terminie płatności, to będzie mógł wystąpić z wnioskiem o odstąpienie od naliczania odsetek (RDO).

Będzie mógł także wystąpić z wnioskiem o rozłożenie skła(red.) dek na raty.

Samorządy pomogą w dotarciu na szczepienie przeciw Covid-19

Sejm za 14. emeryturą KRAJ Przyjęta przez Sejm

ustawa o kolejnym w 2021 r. dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów zakłada wypłatę tzw. 14. emerytury już od listopada br. – To przykład spełnionej obietnicy i przejaw troski o sytuację materialną polskich emerytów i rencistów – podkreśla minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg. Czternasta emerytura ma trafić do 9,1 mln osób.

Wypłata tzw. czternastej emerytury odbywać

ma się na zasadach podobnych jak w przypadku trzynastej emerytury, jednak z ograniczeniem liczby uprawnionych – do świadczeniobiorców pobierających świadczenie w wysokości nieprzekraczającej 2900 zł brutto. W przypadku osób pobierających świadczenie w wysokości powyżej 2900 zł stosowana będzie zasada „złotówka za złotówkę”, a więc tzw. 14 emerytura będzie zmniejszana o kwotę przekroczenia po(art) nad 2900 zł.

Do końca marca się nie zaszczepisz, jeśli się do tej pory nie zarejestrowałeś KRAJ W poniedziałek 25 stycznia

rozpoczęły się szczepienia przeciwko COVID-19 seniorów, choć gdzieniegdzie szczepiono już wcześniej.

Obecnie brak już wolnych terminów dla nowo rejestrujących się seniorów. Do końca marca szczepieni będą tylko ci, którzy na szczepienie umówili się wcześniej.

– Niestety, w tej chwili nie mamy wolnych terminów szczepień. To wynika z braku szczepionek – poinformował w niedzielę 24 stycznia szef Kancelarii Premiera Rady Ministrów Michał Dworczyk. Jak wyjaśnił, wszystko przez to, że dostępna dla Polski pula 3,1 mln szczepionek została już rozdysponowana do końca marca. – Szczepionki, które dotrą do nas do 31 marca zostały już rozdysponowane – powiedział Dworczyk. Zapewnił jednak, że każdy senior, który pozostawi swoje dane poprzez infolinię, czy internet zostanie umówiony

na szczepienie. – Jak tylko pojawią się szczepionki w Polsce, a w konsekwencji nowe terminy, to pracownicy infolinii zadzwonią do takiej osoby i zaproponują konkretny termin szczepienia – zapewnił.

Z kolei minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg zapewniła, że pula szczepionek będzie sukcesywnie uzupełniana. Zaapelowała do seniorów, by ci, chcąc się zarejestrować nie wychodzili z domów do punktów szczepień, czy przychodni, lecz wykorzystali do zapisania się na szczepienie dostępne kanały. – Są to całodobowa infolinia pod numerem 989, e-rejestracja, można też wysłać SMS na numer 664 908 556. Wówczas trzeba też podać swój PESEL oraz kod pocztowy miejsca. Kiedy będą już wolne miejsca na szczepienia, zgłaszające się osoby dostaną o tym informację – zaznaczyła minister rodziny i polityki społecznej. (art)

Osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym, a także osoby mające trudność w dotarciu do punktu szczepień przeciw Covid-19 (np. seniorzy) będą mogły korzystać z transportu zorganizowanego przez miasta i gminy. Pod spodem podajemy szczegóły.

Zgodnie z poleceniem wojewody śląskiego z 12 stycznia 2021 r. uprawnione do skorzystania z transportu są: • osoby posiadające aktualne orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności (lub tzw. pierwszą grupą) z symbolem niepełnosprawności „R” (choroby narządu ruchu) lub „N” (choroby neurologiczne), • osoby mające trudność z dostępem do punktu szczepień (np. osoby starsze niemające możliwości samodzielnego dojazdu do miejsca szczepienia) w przypadku miast poniżej 100 tys. mieszkańców, gmin miejsko-wiej(red.) skich oraz wiejskich.

By skorzystać z transportu na szczepienia wystarczy zadzwonić pod specjalną gminną infolinię pod numer 533 131 025 (dla mieszkańców Żor), czynną od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 – 16.00. Dla mieszkańców JastrzębiaZdroju obowiązują numery telefonów 32 47 85 371 lub 32 47 85 391 w godzinach pracy urzędu miasta. Infolinie przeznaczone są tylko do celów związanych z organizacją transportu do punktów szczepień osób, które dokonały już rejestracji i mają wyznaczone miejsce oraz termin szczepienia.

Kącik

BEATA KOPCZYŃSKA rzecznik regionalny ZUS Województwa Śląskiego

Jestem nauczycielem, w związku z tym mam pytanie do ZUS o świadczenie kompensacyjne. Czy mogę rozwiązać umowę o prace przed ukończeniem 55 lat? Mam już za sobą 30 lat pracy, w tym 26 lat „przy tablicy”, a pod koniec lutego skończę 55 rok życia. Byłaby to wygodna sytuacja dla szkoły, wtedy kończy się też pierwsze półrocze.

Jednym z warunków niezbędnych do uzyskania prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego jest rozwiązanie stosunku pracy.

Aby uzyskać prawo do świadczenia kompensacyjnego, nie może Pani pozostawać w stosunku pracy w dacie złożenia wniosku o to świadczenie. W

przypadku, gdyby posiadała Pani kilka różnych stosunków pracy, to znaczenie może mieć kolejność ich rozwiązania. Ostatnim zatrudnieniem przed dniem zgłoszenia wniosku o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne musi być praca w charakterze nauczyciela zatrudnionego w jednostce, o której mowa w ustawie (m.in. w publicznych i niepublicznych przedszkolach, szkołach publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego i innych). Prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego ustalimy nauczycielowi, który rozwiązał stosunek pracy

przed zgłoszeniem wniosku o świadczenie kompensacyjne, pod warunkiem, że osiągnął wiek i okres zatrudnienia uprawniający do świadczenia kompensacyjnego. Nie ma znaczenia, czy rozwiązanie stosunku pracy nastąpi przed czy po osiągnięciu wymaganego wieku. Ważne jest, aby nastąpiło ono przed złożeniem wniosku o świadczenie. Dodatkowych informacji może Pani uzyskać na stronie internetowej ZUS www.zus. pl albo w Centrum Obsługi Telefonicznej pod numerem telefonu 22 560 16 00 (opłata za połączenie jest zgodna z planem taryfi kacyjnym danego operatora), a także w każdej jednostce organizacyjnej ZUS.

W lutym żona urodzi nasze pierwsze dziecko. Czy będziemy mieć prawo do bonu turystycznego na niego? Co trzeba zrobić, by go otrzymać?

Zgodnie z przepisami bon otrzymają Państwo, jeśli między 19 lipca 2020 r. a 31 grudnia 2021 r. otrzyma Pan lub żona prawo do świadczenia wychowawczego 500+ na dziecko, na które wcześniej nie przysługiwało to świadczenie lub dodatek wychowawczy na dziecko, na które wcześniej nie przysługiwał dodatek lub świadczenie wychowawcze 500+.

Aby skorzystać z bonu należy założyć profi l na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS i zalogować się

na PUE, a następnie aktywować bon. Znajdować się będzie w zakładce [Ogólny], w menu bocznym wybierz zakładkę [Polski Bon Turystyczny] [Mój Bon]. Należy podać swój aktualny adres e-mail oraz numer telefonu komórkowego. Bon można aktywować w dowolnym momencie, np. na kilka dni przed planowanymi wakacjami. Można skorzystać z instrukcji na stronie www.zus. pl „Jak aktywować bon, przeglądać dane i sprawdzać historię transakcji”. Bon można zrealizować do końca marca 2022 r. Nie można wymienić go na gotówkę, ani inne środki płatnicze lub środki wymiany. Przypomnę tylko, że bon jest dokumentem

elektronicznym. Ma unikalny 16-cyfrowy numer. Z tego dokumentu wynika m.in., kto jest uprawniony do świadczenia, na które dzieci, jaka jest kwota świadczenia na poszczególne dzieci oraz łączna kwota przyznanych świadczeń. Bonem płacimy za usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne realizowane w Polsce przez przedsiębiorców turystycznych oraz organizacje pożytku publicznego wpisane na listę, którą prowadzi Polska Organizacja Turystyczna. Aktualna lista podmiotów, w których można skorzystać z bonu, jest na stronach: www.bonturystyczny.gov.pl, www.pot.gov. pl, www.polska.travel.

AKTUALNOŚCI

nowiny.pl | 2 lu te go 202 1 r. • N O W I N Y ŻO R S K I E

9

Ruszyły konsultacje społeczne Umowy Partnerstwa, najważniejszego dokumentu określającego wydatkowanie funduszy europejskich w latach 2021 – 2027. Śląskie jest pierwszym regionem w procesie konsultacji i największym beneficjentem środków spośród wszystkich regionów.

– To bardzo dobry dzień dla Śląska. Współpraca samorządu, strony rządowej i przedstawicieli Komisji Europejskiej przynosi korzyści dla mieszkańców i pozwala nam się rozwijać. Planowana w przyszłym RPO kwota w wysokości 2,4 mld euro wzmocniona 2 mld euro z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, czyli łącznie prawie 4,4 mld euro, to olbrzymie środki, jakimi region nigdy nie dysponował.

Jeśli doliczymy do tego pieniądze z innych programów, to strumień środków na rozwój regionu w najbliższej dekadzie będzie bezprecedensowy.

Głównym celem jest poprawa jakości życia w regionie, czyli nowe, innowacyjne miejsca pracy, ale także lepsza jakość powietrza. Odchodzimy powoREKLAMA

FOT. PATRYK PYRLIK/UMWS

4,4 mld euro trafi do województwa śląskiego

Izabela Domogała, Jakub Chełstowski oraz Wojciech Kałuża opowiedzieli o pieniądzach, jakie trafią do naszego regionu z funduszy europejskich

li od tradycyjnego przemysłu w stronę nowych technologii, jednak chcemy tych zmian dokonywać z udziałem strony społecznej. Stoimy przed wielkimi wyzwaniami, które wpisaliśmy w strategię rozwoju województwa śląskiego „Zielone Śląskie 2030”, która bardzo dobrze wpisuje się w politykę rządu. Mamy gotowe

projekty, które będziemy sukcesywnie wdrażać – podkreślił marszałek woj. śląskiego Jakub Chełstowski podczas konferencji prasowej 20 stycznia.

Członek Zarządu Województwa Izabela Domogała mówiła o wsparciu w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

– Na realizację tej polityki region otrzyma 697 mln euro, z

czego 593 mln euro to wkład UE, a ok. 105 mln euro wkład krajowy. Celem interwencji jest budowanie gospodarki opartej na wiedzy o silniejszym wymiarze społecznym, w jej ramach będziemy mogli zrealizować wyzwania dotyczące m.in. rynku pracy, edukacji, ochrony zdrowia, integracji społecznej, kultury i

turystyki. Nowością w tej perspektywie ma być też wsparcie dla młodych – tłumaczyła Izabela Domogała.

O Programie Regionalnym mówił z kolei wicemarszałek Wojciech Kałuża. – Mamy już doświadczenie i wiedzę dotyczącą wykorzystania środków unijnych i jestem przekonany, że te pieniądze będą dalej

zmieniać Śląskie. Ze środków EFRR będziemy finansowali pięć z sześciu osi tematycznych w tym: Inteligentne Śląskie, Zielone Śląskie, Mobilne Śląskie, Śląskie dla mieszkańca i Śląskie bliżej mieszkańca.

W ramach Funduszu Sprawiedliwej transformacji planujemy z kolei finansowanie projektów z obszaru gospodarki, środowiska oraz projektów społecznych, związanych z podnoszeniem kwalifikacji, czy wsparciem w poszukiwaniu zatrudnienia – mówił wicemarszałek Wojciech Kałuża.

Warto przypomnieć, że w ogólnej puli dla Polski jest 76 mld euro w ramach unijnej polityki spójności i Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Projekt Umowy Partnerstwa przygotowało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej w oparciu o polskie i unijne założenia prawne.

Umowa Partnerstwa programuje wydatkowanie środków unijnych w perspektywie 2021 – 2027 i zanim zostanie przekazana do negocjacji z Komisją Europejską przejdzie konsultacje we wszystkich wojewódz(ska) twach.

10

AKTUALNOŚCI

N OW I N Y ŻO R S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

ŻORY MAJĄ INFORMATOR DLA UKRAIŃCÓW

Dwujęzyczny informator adresowany do mieszkających w Żorach obywateli Ukrainy jest już dostępny.

Powstał po to, by ułatwić im rozpoczęcie nowego etapu w życiu oraz odnalezienie się w nowej rzeczywistości.

Informator jest częścią projektu pn. „Asystent międzykulturowy – wsparciem żorzan”, którego celem była pomoc przyjeżdżającym do Żor obcokrajowcom. Projekt realizowany był przez Stowarzyszenie Żorska Strefa Przedsiębiorczości, a jego najważniejszym założeniem było powołanie pierwszego w naszym mieście asystenta międzykulturowego, którym została, mieszkająca i pracująca w Żorach Ukrainka, Alla Ożyjewska-Brożyna. Jej zadaniem była szeroko rozumiana pomoc w załatwieniu formalności związanych z pracą oraz

pobytem w naszym mieście.

Informator dla cudzoziemców został stworzony z myślą o ludziach przyjeżdżających po raz pierwszy do Polski i Żor. Przede wszystkim dla tych, którzy na stałe chcą się związać z miastem. Nad jego stworzeniem pracował zespół, składający się z przedstawicieli Urzędu Miasta, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Zarządu Budynków Miejskich, Powiatowego Urzędu Pracy oraz Stowarzyszenia Żorska Strefa Przedsiębiorczości. Wydawcą jest Fundacja TEANO. Broszura zawiera informacje o Żorach, mapę, na której zaznaczone zostały m.in.: Komenda Miejska Policji w Żorach, Pogotowie Ratunkowe, Powiatowy Urząd Pracy, Miejska Biblioteka Publiczna czy siedziby żorskiego Urzędu Miasta. Ponadto znajduje się tam mnóstwo praktycznych

informacji i porad, które pomogą obywatelom Ukrainy załatwić wiele spraw administracyjnych, związanych z uzyskaniem dokumentów, edukacją, zdobyciem pracy, świadczeń socjalnych czy skorzystaniem z nieodpłatnej pomocy prawnej. Na końcu znajduje się także lista najważniejszych telefonów i adresów do żorskich instytucji.

Dwujęzyczny informator dostępny jest w Punkcie Konsultacyjnym przy ul. Dworcowej 8, w Urzędzie Miasta Żory przy Rynku 9, instytucjach miejskich, a także w firmach zatrudniających cudzoziemców oraz umieszczony w formacie elektronicznym na stronach internetowych portalu „Żory – mój drugi dom” i na stronach partnerów projektu. Można go pobrać również z oficjalnej strony miasta.

AgaKa

Alla OżyjewskaBrożyna prezentuje nowy informator, który powstał m.in. z jej inicjatywy

Z MTS do kadry

Decyzją zarządu Związku Piłki Ręcznej w Polsce trzy szczypiornistki z MTS Żory zostały w styczniu powołane do kadry narodowej juniorek z rocznika 2004.

– Na liście powołanych znalazły się aż trzy nazwiska naszych zawodniczek. Są to Ola Maziarek, Natalia Koss oraz po raz pierwszy Monika Gruca! Gratulujemy oczywiście wszystkim dziewczynom – poinformował klub MTS Żory.

Pierwsza zbiórka zawodniczek odbyła się 1 lutego w Chorzowie.

Warto dodać, że 16 stycznia szczypiornistki z Żor przegrały wyjazdowy mecz I ligi kobiet z Dziewiątką Legnica. Żorzanki do przerwy przegrywały tylko dwiema bramkami, ale nie zdołały odrobić strat w drugiej części meczu. Za to gospodynie tę przewagę powiększyły i wygrały 34:30.

Wszystkie drużyny mają za sobą po osiem rozegranych meczów. Liderem są Karkonosze Jelenia Góra przed SPR-em Olkusz i Dziewiątką Legnica.

MTS Żory zajmuje szóste miejsce ze sporą przewagą nad Cracovią, ChKS PŁ Łódź i Zgodą (kozz), (ska) Ruda Śląska.

REKLAMA

OZDÓB SWÓJ DOM ZIELONĄ ENERGIĄ

ZASTANAWIASZ SIĘ NAD INSTALACJĄ FOTOWOLTAICZNĄ?

ZESTAWY PS TRADE DLA MIESZKAŃCÓW ŻOR I OKOLIC JUŻ DOSTĘPNE! PS Trade Patryk Seget ul. Pszczyńska 10, 40-479 Katowice

792 088 132

biuro@pstrade.pl

www.pstrade.pl

Eks erci AUTO MOTO raport specjalny | 2 lutego 2021 roku

SPRZEDAŻ • SERWIS • NAPR AW Y • POR ADY • NOWOŚCI Czy i jakie zmiany czekają w tym roku właścicieli pojazdów udających się na przegląd do stacji kontroli pojazdów? Wyjaśniamy.

Sesja zdjęciowa na przeglądzie, czyli nowe przepisy o okresowych badaniach technicznych Każdy pojazd poruszający się po drogach publicznych musi przejść okresowe badanie techniczne. Żeby jeździć po drogach auto musi mieć ważny „przegląd”. Fabrycznie nowe samochody pierwsze badanie przechodzą po 3 latach, kolejne po 2, a następne już co rok. Jeśli samochód ma instalację gazową, zawsze przechodzi badanie co rok.

Badania techniczne przeprowadza się w stacjach kontroli

pojazdów (SKP). W podstawowych sprawdza się pojazdy z dopuszczalną masą całkowitą do 3,5 t. Pozostałe pojazdy, w tym rejestrowane po raz pierwszy, powypadkowe, którym zatrzymano dowód rejestracyjny czy po zmianach technicznych, sprawdza się w stacjach okręgowych.

Wiele mówi się o planowanych zmianach w przeglądach technicznych pojazdów, które dotkną ich użytkowników.

Część z nich weszła już w życie.

Wkrótce w życie mają wejść przepisy, które na diagnostów nałożą obowiązek wykonania badanemu pojazdowi „sesji zdjęciowej”

Część znajduje się w planach i być może wejdzie w życie za kilka miesięcy.

Co już się zmieniło? Bodaj najważniejsza zmiana dotyczy małych tablic rejestracyjnych.

Do tej pory takie tablice mogły znajdować się na każdym samochodzie. – Obecnie takie tablice mogą znajdować się tylko na samochodach, które nie mają technicznych możliwości zamontowania tablic rejestracyjnych w normalnym rozmiarze – mówi Mateusz Gatnarczyk, diagnosta z Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów Waldam w Wodzisławiu. Chodzi głównie o auta importowane z USA i Japonii, w których wnęka na tablicę rejestracyjną w konstrukcji pojazdu jest mniejsza niż w autach produkowanych na rynek europejski. To z myślą o importowanych autach wprowadzono małe tablice rejestracyjne, które jednak upodobali sobie również właściciele aut konstrukcyjnie przystosowanych do normalnej wielkości tablic.

Od 4 grudnia 2020 r. auto z

małą tablicą rejestracyjną w dużej wnęce nie przejdzie jednak przeglądu.

Kolejna zmiana dotyczy tzw. importowanych „anglików”, czyli aut z kierownicą po prawej stronie i jest związana z brexitem, czyli wyjściem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Pojazdy sprowadzone z Wielkiej Brytanii z kierownicą umieszczoną po prawej stronie są nadal dopuszczane do ruchu, ale dotyczy to pojazdów uprzednio zarejestrowanych na terytorium jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, co w przypadku Wielkiej Brytanii, oznacza datę pierwszej rejestracji do końca 2020 roku oraz pojazdów nowych objętych świadectwem homologacji typu WE. Pojazdy rejestrowane w Wielkiej Brytanii po raz pierwszy po 1 stycznia 2021 roku nie spełniają warunków technicznych. – Takie auto sprowadzone do Polski nie przejdzie przeglądu – mówi Gatnarczyk. A w konsekwencji nie zostanie zarejestrowane w Polsce.

Kolejne zmiany dopiero mają wejść w życie. Mówi się o nich od wielu miesięcy, a data ich wprowadzenia jest ciągle przekładana. Wiele jednak wskazuje na to, że w tym roku do zmian w końcu dojdzie. O jakich mowa?

– Podczas badania technicznego pojazdu wykonane zostaną zdjęcia całej bryły samochodu, zdjęcia po przekątnych oraz zdjęcie licznika pojazdu – mówi Gatnarczyk.

Chodzi o udokumentowanie stanu auta oraz jego przebiegu.

Druga planowana zmiana dotyczy terminu przeglądu

auta. Jeśli kierowca spóźni się z przeglądem o więcej niż 30 dni, to wówczas zapłaci dwukrotną stawkę. Ma to zdopingować kierowców do tego by pamiętali o pilnowaniu daty przeglądu. Same stawki opłaty nie ulegną zmianie i nadal będą wynosić 99 zł w przypadku pojazdu osobowego lub 162 zł w przypadku pojazdu osobowego z instalacją gazową.

– Wspomniane zmiany, dotyczące zdjęć i podwójnej opłaty nie weszły jeszcze w życie.

Obecnie mówi się o tym, że zaczną obowiązywać do końca drugiego kwartału tego roku – (art) mówi Gatnarczyk.

REKLAMA

SERWIS SAMOCHODOWY I OGUMIENIA

PROWADZIMY PEŁNY SERWIS KÓŁ MOTOCYKLOWYCH

JESTEŚMY PARTNEREM

inż. R. Piechula, mgr inż. W. Czapla ul. Wyzwolenia 62 44-321 Marklowice

tel. 32 455 03 96 tel. kom. 604 293 396 e-mail: centergum@centergum.pl

REKLAMA

AUTO „CARLAND’’ KOMIS – Dróżdż Tomasz tel. 32 455 35 64, kom. 601 999 42 WWW.C AR L A N D. P L

W WW.SKUPAU T. E U S ku p s amo c h o dó w z a g otówkę

SKUP – SPRZEDAŻ – ZAMIANA – POŚREDNICTWO Sprowadzenie samochodów na zamówienie Ubezpieczenia PZU

44-304 WODZISŁAW ŚLĄSKI, UL. JASTRZĘBSKA 77

ul. Podwale 22, Racibórz

www.facebook.com/RaciborskiKlucznik

739 020 020

32 414 00 26

Dorabianie kluczy samochodowych www.klucznik.info

• DORABIANIE I KODOWANIE KLUCZY SAMOCHODOWYCH • SEWRIS ZAMKÓW I STACYJEK • NAPRAWA PILOTÓW SAMOCHODOWYCH • AWARYJNE OTWIERANIE • MOBILNY SERWIS/ DOJAZD DO KLIENTA

12

EKSPERCI AUTO–MOTO

N OW I N Y ŻO R S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

Samochody też cierpią wskutek pandemii Swoimi obserwacjami na temat zgłoszeń awarii samochodowych dzieli się z nami Piotr Prusicki doświadczony przedsiębiorca z branży motoryzacyjnej, z działającej już 25 lat na rynku firmy rodzinnej.

Okres pandemiczny zmienił zachowania kierowców, którzy nie korzystają ze swoich aut już tak często jak wcześniej.

– Samochód postoi przez miesiąc na parkingu i zaczynają się problemy, jakich wcześniej nie było – zauważa pan Piotr.

Bateria nie lubi zimy Na początek opowiada o kolejkach klientów, którzy przy pojawieniu się mrozów zgłosili się do warsztatu z rozładowanymi akumulatorami. – A przecież to były lekkie mrozy, w sumie tylko takie chłodniejsze dni. Tyle, że od marca zeszłego roku pojazdy były mało użytkowane. A jak auto stoi po 2 – 3 tygodnie to bateria się rozładowuje. Nie odbywa się jej doładowanie na trasie. ZaREKLAMA

lała nas fala zgłoszeń o wymianę akumulatora – uśmiecha się ekspert. Żywotność samochodowej baterii sięga 4 – 5 lat, a jej żywotność warunkuje styl jazdy, jaki prezentuje właściciel auta.

To tak jak ze schorowanym człowiekiem, który przeleżał w łóżku parę tygodni i nagle ktoś każe mu wbiec na czwarte piętro. Taki wymóg zaskutkuje zawałem. Akumulator rozładowuje się, jak każda bateria, a wystawiony na mrozie szybciej traci swoje wartości – podkreśla P. Prusicki. Pamięta jak w przeszłości zaradni kierowcy wykręcali akumulator z samochodu, żeby go podładować w domu. – Te czasy minęły, bo dziś samochody są tak skonstruowane, że wyjęcie baterii może spowodować, że bez pomocy specjalisty już nie odpalimy pojazdu – kwituje nasz rozmówca.

Sadza zapycha filtry Rzadsze korzystanie z samochodu z silnikiem diesla powoduje problem z DPF-em czyli filtrem cząstek stałych. – Dochodzi do jego zapychania.

Dieslem trzeba jeździć, od czasu do czasu na dalszej trasie z

zdalną, samochodem podjeżdżają najwyżej po zakupy.

Potem świeci kontrolka informująca, że DPF jest zapchany – rozkłada ręce szef serwisu u Prusickich. O ile podładowanie akumulatora czy jego wymiana to czynność mniej kosztowna i czasochłonna, o tyle na wyczyszczenie filtra w dieslu trzeba przeznaczyć więcej pieniędzy i czasu. – To już większy wydatek. DPF trzeba wyjąć i wyczyścić w specjalnej maszynie. Ten proces trwa, tego się nie da zrobić w 20 minut – wyjaśnia ekspert.

Zapomniana wymiana W znanej na lokalnym rynku oponiarskim firmie Prusickich nie odnotowano za to problemów z kołami, związanymi z dłuższą bezczynnością pojazdów. – One by się pojawiły, gdyby samochód naprawdę wyjątkowo długo stał. Tak jest na przykład z kamperami, Piotr Prusicki z serwisu, który funkcjonuje w Raciborzu już 25 lat, nigdy używanymi raz na pół roku wcześniej nie zaobserwował takiego zainteresowania akumulatorami jak lub rzadziej. Do nich stosuje tej, pandemicznej zimy się specjalne ogumienie, żeby nieużytkowane koła się nie odwiększą prędkością. Muszą być szają się doń klienci, którzy kształciły. W przypadku osobówyższe obroty, aby w wysokiej przestali wyjeżdżać w week- wek wystarczy wóz przetoczyć temperaturze wypaliła się sa- endy, by wypocząć w górach o jakieś pół metra co jakiś czas dza – tłumaczy pan Piotr. Zgła- czy gdzieś dalej. – Pracę mają i problemu nie ma – tłumaczy

P. Prusicki. Znamienne, że w pandemicznym czasie niektórzy kierowcy stracili rachubę czasu i zapomnieli o wymianie opon. – Orientowali się przed wyjazdem na wakacje, na długie trasy, że mają jeszcze zimówki. Na szczęście między zimą a wakacjami niewiele jeździli, więc te opony się nie zużyły w letnich warunkach – mówi przedsiębiorca.

Ozon – obiekt zainteresowania W dobie pandemii w warsztacie, który oferuje m.in. serwis klimatyzacji, wzrosło zainteresowanie usługą ozonowania. – Choć mamy ją od dawna, to właśnie teraz pojawiało się więcej klientów wybierających ją poza regularnym doładowaniem klimy.

Mówią, że ma to związek z sytuacją pandemiczną, chcieliby czuć się bezpiecznie w samochodzie. Widać to np. w obsłudze aut flotowych, gdzie firmy wskazują na wybór tej opcji – informuje P. Prusicki. Ozonowanie kosztuje 30 zł, do czego dochodzi jeszcze wymiana filtra kabinowego (w zależności od modelu samochodu od 30 (m) do 150 zł).

EKSPERCI AUTO–MOTO

nowiny.pl | 2 lu te go 202 1 r. • N O W I N Y ŻO R S K I E

13

 Wypożyczalnia samochodów osobowych i busów  Nasze auta posiadają roczne winiety na Czechy i Austrię  Wynajem autolawety  Holowanie samochodów w kraju i z zagranicy 24 h  Bezpłatne samochody zastępcze z OC sprawcy

Tomasz 508 694 700 Pietrowice Wielkie www.europcars-pietrowice.pl

STACJA PALIW PKM OLKUSZ

8 JASTRZĘBIE-ZDRÓJ

ul. Warszawska 6

PALIWA NA NASZĄ STACJĘ DOSTARCZA ORLEN PALIWA SP. Z O.O.

/europcars

więcej informacji:

14

EKSPERCI AUTO–MOTO

N OW I N Y ŻO R S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

Bezpiecznie po zimowych drogach Okres niskich temperatur oraz opadów śniegu mocno wpływa na bezpieczeństwo ruchu drogowego. Podpowiadamy, co powinno wejść w nawyk kierowców w zimie, a także na co zwracać szczególną uwagę na drodze.

O bezpieczeństwo kierowcy i pasażerów powinniśmy zadbać jeszcze przed wejściem do samochodu. – Podróż powinniśmy rozpocząć od przygotowania auta do bezpiecznej jazdy. W tym celu należy odśnieżyć pojazd, w tym lampy i dach, a także usunąć szron i zlodowacenie z szyb. To będzie miało znaczący wpływ na widoczność w trakcie jazdy.

Niedopuszczalne jest odśnieżanie szyb wyłącznie w stylu „na kierowcę czołgu”, które stosuje część kierowców, ze względu na pośpiech. Nie ryzykujmy – ostrzega Marek Fibic, instruktor jazdy

OSK „Maros” z ponad 15-letnim doświadczeniem. W zimie oczywiście ważne są również opony.

– Dawniej popularne były opony wielosezonowe, które dobrze radziły sobie zarówno latem, jak i zimą, natomiast dzisiaj niewiele osób jeździ na oponach wielosezonowych. Jeśli stosujemy opony zimowe i letnie musimy je konsekwentnie zmieniać. Zimowe nie sprawdzą się latem, natomiast na letnich samochód nie poradzi sobie w okresie zimowym. Dlatego konieczna jest ich wymiana, choć w Polsce nie ma prawnego obowiązku sezonowej wymiany opon – podkreśla Marek Fibic.

Kierując pojazdem, należy pamiętać, że prędkość dopuszczalna nie zawsze oznacza prędkość bezpieczną, szczególnie na śliskiej nawierzchni. Bezpieczna prędkość to prędkość dostosowana do panujących warunków tj.

natężenia ruchu, obowiązujących limitów prędkości, pogody, stanu nawierzchni, własnych umiejętności. W zimie nie ma miejsca na brawurę czy popisy na drodze. Śnieg, lód i błoto pośniegowe wydłużają drogę hamowania pojazdu i zmniejszają przyczepność, np. na zakrętach. Pamiętajmy o tym – mówi nam Marek Fibic, życząc wszystkim kierowcom szerokiej drogi. O rozwagę podczas jazdy apelują także mundurowi. – Kierowcom przypominamy, że na drodze odpowiadają nie tylko za swoje bezpieczeństwo, ale też za życie i zdrowie innych osób, a jazda nieodśnieżonym samochodem lub takim, w którym ograniczone jest pole widzenia ze względu na zamarznięte szyby, może powodować zagrożenia w ruchu drogowym – przypominają policjanci Odśnieżenie samochodu wraz z dachem i światłami oraz oczyszczenie tablicy rejestracyjnej to z Komendy Wojewódzkiej Policji pierwsze czynności, które trzeba wykonać przed wyruszeniem w zimową podróż. Należy także usunąć lód i śnieg z szyb, aby nic nie ograniczało widoczności kierowcy. (ska) w Katowicach.

REKLAMA

Wyprzedaż 2020

Kia Sportage - korzyść do 12500 PLN Kia Sportage - korzyść do 12500 PLN Kia Stonic - korzyść do 5000 PLN Kia Stonic - korzyść do 5000 PLN Kia Ceed - korzyść do 6500 PLN Kia Ceed - korzyść do 6500 PLN Wyprzedaż modeli Kia z rocznika 2020.

Wyprzedaż modeli Kia z rocznika 2020.

Dealer Dealer

Miasto / ulica / numer Miasto telefon // ulica www/ numer telefon / www

Promocja dotyczy wybranych modeli i wersji wyposażenia z roku produkcji 2020. Obowiązuje od 02.01.2021. Liczba samochodów ograniczona.

Promocja dotyczy wybranych modeli i wersji wyposażenia z roku produkcji 2020. Obowiązuje od 02.01.2021. Liczba samochodów ograniczona.

Zużycie paliwa / Emisja CO2: Sportage 5,4 ~ 9,0 l/100 km / 141 ~ 204 g/km; Stonic 5,1 ~ 6,1 l/100 km / 116 ~ 139 g/km; Ceed 4,6 ~ 6,5 l/100 km / 121 ~ 147 g/km (Cykl mieszany).

Wartości zużycia paliwaCO i emisji (cykl WLTP) wynikają z wersji/wariantu pojazdu oraz z jego wyposażenia. Dane zużycia paliwa mają charakter porównawczy i zostały uzyskane na stanowisku Zużycie paliwa / Emisja 2: Sportage 5,4 ~ 9,0 l/100 km / 141 ~ 204 g/km; Stonic 5,1 ~ 6,1 l/100 km / 116 ~ 139 g/km; Ceed 4,6 ~ 6,5 l/100 km / 121 ~ 147 g/km (Cykl mieszany). pomiarowym zgodnie z wymaganiami Rozporządzenia 715/2007, uzupełnionego 2017/1151. rzeczywiste mogą być iinne w zależności Wartości zużycia paliwa i emisji (cykl WLTP) wynikają z (WE) wersji/wariantu pojazdu oraz z Rozporządzeniem jego wyposażenia.Komisji Dane zużycia paliwaWartości mają charakter porównawczy zostały uzyskaneod nawarunków stanowisku i stylu jazdy. 7zgodnie lat / 150 000 km gwarancji.

Szczegółowe(WE) okresy gwarancji oraz jej warunki określone są wKomisji książce2017/1151. gwarancyjnej. pomiarowym z wymaganiami Rozporządzenia 715/2007, uzupełnionego Rozporządzeniem Wartości rzeczywiste mogą być inne w zależności od warunków i stylu jazdy. 7 lat / 150 000 km gwarancji. Szczegółowe okresy gwarancji oraz jej warunki określone są w książce gwarancyjnej.

www.kia.com www.kia.com

dodatek specjalny | 2 lutego 2021 roku

Jak leczyć się W PANDEMII

NOWOCZESNA MEDYC Y NA W R EGIONIE

Izolacja to dodatkowe kilogramy nasze i naszych dzieci O tym kto jest najbardziej narażony na otyłość, czy przekąski mogą być zdrowe i jak nawyki żywieniowe wpływają na naszą kondycję fizyczną, z dietetykiem klinicznym Renatą Jeruzalską rozmawia Katarzyna Gruchot.

–Według NFZ ponad połowa Polaków ma nadwagę, a 1/4 jest otyła. Jaka jest granica między nadwagą i otyłością i czy obie są niebezpieczne dla naszego zdrowia?

– Nadwaga to czas, w którym organizm alarmuje nas o fakcie, iż zaczyna gromadzić tkankę tłuszczową i wówczas masa ciała ulega zwiększeniu. Żeby oszacować, czy mówimy o nadwadze, czy też już o fazie otyłości, w dietetyce wykorzystuje się wskaźnik indeksu masy ciała BMI (Body Mass Index). Jest to iloraz masy ciała wyrażonej w kilogramach i wzrostu wyrażonego w metrach podniesionych do kwadratu, najprostszy do zastosowania matematyczny wzór, który możemy sami zastosować określając czy powinniśmy się niepokoić wzrostem naszej masy ciała. Wskaźnik BMI w niektórych przypadkach fałszuje rzeczywistość, a doskonałym przykładem jest umięśniona sportowa sylwetka, dlatego w dietetyce posiłkujemy się dodatkowo pomiarem poziomu tkanki tłuszczowej w organizmie, do czego służą instrumentalne analizatory. Jeśli już policzymy indeks masy ciała, powinniśmy porównać swój wynik ze zdefiniowanymi zakresami, które dadzą nam odpowiedź czy mamy do czynienia z nadwagą czy otyłością. Wyróżniamy tu poszczególne poziomy: BMI < 18,5 kg/m² – niedowaga, BMI w przedziale 18,5 – 24,9 kg/ m² – prawidłowa masa ciała, BMI w przedziale 25,0 – 29,9 kg/m² – nadwaga, BMI ≥ 30

kg/m² – otyłość, przy czym ma ona trzy stopnie: I stopień – BMI w przedziale 30,0 – 34,9 kg/m², II stopień – BMI w przedziale 35,0 – 39,9 kg/ m² i III stopień (znany jako otyłość skrajna, olbrzymia lub śmiertelna) – BMI ≥ 40,0 kg/m². Należy niewątpliwie podkreślić, iż nadwaga jest wstępem do otyłości, stanem, w którym nasz organizm zaczyna wołać o pomoc, natomiast otyłość już od I stopnia to choroba. Groźna i podstępna, bo jest powodem powstawania wielu chorób, takich jak nadciśnienie, cukrzyca typ 2, udary, choroby przewodu pokarmowego (żołądka, jelita grubego), problemy z aparatem ruchu, czy stanami depresyjnymi.

– W jakim stopniu płeć, wiek lub nawyki żywieniowe mają wpływ na nasze problemy z otyłością?

– Z mojego doświadczenia wynika, że większe tendencje do otyłości mają kobiety, z uwagi na różnice hormonalne między płcią. Statystycznie kobiety tyją szybciej i trudniej chudną, choć częściej dbają o to, aby pozbyć się nadmiernego bagażu. Mężczyźni (dane z początku roku 2020) mają większy problem z otyłością długotrwałą niż kobiety. Niewątpliwie wiek przyczynia się to zbierania nadmiernych kilogramów z powodu mniejszej aktywności fizycznej, zwolnionej pracy naszego metabolizmu, długotrwale budowanych złych nawyków żywieniowych i chorób, które z wiekiem zaczynają doskwierać. Niepokojącym trendem ostatnich lat jest wzrost nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży. Badania wskazują, że wśród tej grupy wiekowej około 30% ma nadwagę bądź jest w fazie otyłości. W przypadku całej populacji ludności w Polsce jesteśmy społeczeństwem,

Renata Jeruzalska

które w ostatnim czasie tyje najszybciej w Europie. Dlaczego tak się dzieje? Spożywamy zbyt dużo pustych kalorii w postaci wysoko przetworzonego pożywienia, nie zawsze potrafimy zbudować racjonalne nawyki żywieniowe, a na stole w małych ilościach występują warzywa i owoce, natomiast częściej mączne potrawy okraszone słodyczami i przekąskami czy słodkimi napojami. Mamy też zbyt mało ruchu, dużo czasu spędzamy przed komputerem czy telefonem a to kolejny czynnik przyczyniający się do otyłości.

Ważne są też uwarunkowania genetyczne i wyniesione nawyki żywieniowe z rodzinnego domu.

– Jakie najczęściej popełniamy błędy żywieniowe?

– Błędy żywieniowe XXI wieku wynikają z naszego stylu życia i tego co oferuje nam „półka” sklepowa. Co to oznacza? Z uwagi na życie w ciągłym biegu, fakt spożywania posiłków traktujemy jako przymus, niepotrzebny, a jakże potrzebny element naszego dnia. Śniadanie w biegu lub wcale. Pijemy kawę, szybko coś przekąsimy lub nie i zabieramy się do pracy, niezależnie od tego czy pracujemy zdalnie, czy standardowo, wychodząc z domu. Dokładnie taki sam trend obserwuję

w poradni wśród dzieci i młodzieży. Rano trudno zebrać im się do zjedzenia śniadania a potem to różnie bywa. Kolejnym grzechem jest nadmiar spożywanych kalorii głównie w godzinach wieczornych i popołudniowych.

Kiedy wracamy do domu po ciężkim dniu, mamy ogromną potrzebę zaspokojenia potrzeb organizmu. Zasiadamy do obfitego posiłku obiadowego lub późnej obiadokolacji, z czym niekoniecznie nasz organizm poradzi sobie poprawnie. Kolejne błędy to forma przyjemnych przekąsek wszędobylskich w wydaniu słodkim czy słonym oraz nadmierne spożywanie niskoprocentowych alkoholi wieczorem. Kiedy już nasz wskaźnik BMI mówi uwaga! sięgamy po diety „cud”, czyli takie, które zapewnią szybką utratę zbędnych kilogramów.

Co wówczas dzieje się w naszym organizmie? Nic dobrego! Deficyt kaloryczny, a co za tym idzie deficyt makro- i mikroskładników będzie działał stresująco na nasz organizm.

Często taki proces kończy się przybieraniem na wadze, a nie chudnięciem. Należy tu podkreślić, iż diety „cud” działają chwilowo, prowadzą często do powstawania innych schorzeń, a ich moda mija tak szybko jak się pojawia.

rodzajem zaburzeń zdrowotnych powinny także ograniczać soki i przetwory owocowe oraz cukier, słodycze jak również alkohol. W budowaniu rozsądnych nawyków żywieniowych powinien przyświecać jeden cel: umiar i zdrowy rozsądek.

– A co z dietą owocową?

– Uważałabym z taką dietą.

Owoce dostarczają bowiem dużą ilość prostego cukru, jakim jest fruktoza, która wpływa niekorzystnie na obraz lipidowy krwi, w szczególności na poziom trójglicerydów.

O tym, że owoce mogą pogłębiać ten problem świadczy fakt, że u wielu pacjentów obserwuje się zaostrzenie hipertrójglicerydemii w okresie lata i wczesnej jesieni, kiedy pojawia się sezon na owoce.

Osoby, które borykają się z tym

– Jakie przekąski, po które tak lubimy sięgać, możemy jeść bezkarnie?

– Przekąska, podobnie jak i posiłek, powinna być prawidłowo zbilansowana, charakteryzować się odpowiednio dobranymi makroskładnikami, do których należą: węglowodany, białka, tłuszcze i mikroskładniki, do których zaliczamy minerały i witaminy. Powinna być pożywna i przyjemna. Świetną formą przekąski może być jogurt naturalny połączony z owocem

– Jak ważne w naszych nawykach żywieniowych są pory posiłków?

– Niewątpliwie rozkład posiłków w ciągu dnia ma kluczowe znaczenie. Na to ile powinniśmy zjadać posiłków i kiedy ma wpływ fakt jak funkcjonujemy w ciągu dnia. Jeśli jesteśmy rannymi ptaszkami, a kończymy swoją aktywność około 22.00 warto zjeść posiłek tuż po przebudzeniu rozkładając sobie racjonalnie posiłki w taki sposób, aby kolację zjeść około 19.00. Natomiast kiedy startujemy w nieco innych porach i zasypiamy około północy proponuję pomyśleć o kolacji w godzinach od 20.00 do 21.00, około trzech godzin przed snem.

Jeśli zjemy zbyt wcześnie kolację, zapewne sięgniemy po przekąski, a wówczas zjemy je zdecydowanie później niż 3 godziny przed snem, zapewne dostarczymy więcej kalorii, z którymi nasz organizm będzie się męczył i problem z nadwagą murowany.

lub warzywny koktajl np. z orzechami. Tu można wykazać się ogromną kreatywnością, ważne aby pamiętać o zasadzie, że przekąska to też posiłek i należy zachować umiar w ich spożywaniu.

– Czy domowa izolacja i bliskość lodówki, ale też stres wywołany niepewnością jutra zwiększają prawdopodobieństwo, że przybędzie nam kilogramów?

– Lockdown ma ogromne przełożenie na nasze zachowania żywieniowe, niewątpliwie wszyscy mają z tym kłopot.

Najbardziej cierpią dzieci i młodzież. Spędzają znaczną części dnia przed komputerem, brakuje im kontaktów z rówieśnikami, panuje nuda, a nudzie towarzyszy chęć sięgania po słodkie przekąski lub kolejne posiłki. Do tego dochodzi brak aktywności fizycznej i niejednokrotnie długotrwały stres, czego konsekwencją są dodatkowe kilogramy. Często notuję w gabinecie wzrost masy ciała od trzech do pięciu kilogramów u pacjentów po przebytej kwarantannie. Z całą świadomością mogę powiedzieć, że bliskość lodówki, nuda, stres i izolacja wpływają niekorzystnie na nasze zachowania żywieniowe. Warto ten trudny czas przekuć w budowanie racjonalnych nawyków żywieniowych, być może naukę gotowania, czy pracę nad swoimi słabościami. Na własny stół i talerz proponuję patrzeć z dużym rozsądkiem.

Nie zapominać o jedzeniu warzyw, zaplanowaniu dnia w taki sposób, aby znaleźć w nim pory na przygotowanie i spożywanie regularnych posiłków, mądrze zbilansowanych, urozmaiconych, bogatych w witaminy i minerały. Wiele naszych problemów z nadwagą, czy otyłością wówczas zniknie, a życie stanie się przyjemniejsze.

16

(DTP, WZW B lub polio, Hib, PCV10), które należy pomnożyć przez 3 kolejne wizyty w pierwszym roku życia dziecka. Mniejsza liczba wkłuć – 10 JAK LECZYĆ SIĘ vs W19PANDEMII (w przypadku szczepionki 6-składnikowej) oraz 12 vs 19 (w przypadku szczepionki 5-składnikowej) w ciągu dwóch pierwszych lat życia dziecka wiąże się bezpośrednio z ograniczeniem stresu i bólu, jak również z mniejszą liczbą wizyt oraz mniejszym nakładem pracy personelu medycznego, co przekłada się na krótszy średni czas wizyty, a to z kolei na możliwość przyjęcia większej liczby pacjentów (tabela 3). Za podstawę wyliczeń liczby wkłuć przyjęto standardowy schemat szczepień podstawowych szczepionkami wysoce skojarzonymi, tj. schemat 3+1. W kilku krajach eu-

wana jest w schemacie 2+1, co skutkuje jeszcze mniejszą liczbą wkłuć, ale jednocześnie wiąże się z obowiązkowym szczepieniem kobiet w ciąży OW I N krztuścowi.

Y OW J AIST N YRŻO ZĘR BS S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl szczepionką N przeciw

Wszystko, co powinieneś w Usprawnienie realizacji szczepień wydaje się kluczowe, zwłaszcza w obecnej sytuacji epidemicznej, w której ze względu na konieczność ograniczenia liczby wizyt w podmiotach leczniczych, dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej został utrudniony. Stało się to zarówno na skutek zmiany w organizacji udzielania świadczeń, w celu zapewnienia odpowiedniego reżimu sanitarnego, jak i na skutek niedoborów personelu pielęgniarskiego i lekarskiego.

Pandemia COVID-19 pokazuje, jak duże zagrożenie stanowią wciąż choroby zakaźne i jak ważna jest skuteczna profilaktyka szczepienna w tym zakresie.

Rycina 2.

Liczba uchylających szczepień ww latach 2010-2019 danych NIZP-PZH Liczba uchylających się się odod szczepień latach 2010 wg – 2019 wg danych NIZP – PZH

48609 50000

Liczba uchylających się od szczepień

Po co się szczepić Szczepienia chronią nas nie tylko przed zakażeniami, ale także, jeśli dojdzie już do zachorowania, przed jego cięższym przebiegiem i groźnymi powikłaniami, które mogą w krytycznych przypadkach prowadzić do zgonu. Ponadto, o czym warto pamiętać, szczepienia ograniczają zużycie antybiotyków, dzięki czemu skutecznie hamują rozwój antybiotykooporności, a także zmniejszają liczbę powikłań po antybiotykoterapii.

Wyszczepialność na poziomie 92 – 95 proc. (w zależności od danej jednostki chorobowej) jest warunkiem osiągnięcia odporności populacyjnej. Odporność zbiorowa skutecznie zapobiega szerzeniu się zachorowań na choroby zakaźne nie tylko na osoby uodpornione w drodze szczepienia, ale również na te, które ze względu na przeciwwskazania zdrowotne lub nieodpowiedni wiek nie mogą być przeciw nim zaszczepione.

Mając na uwadze wzrastającą z roku na rok liczbę rodziców uchylających się od obowiązku szczepień, należy zrobić wszystko, aby przekonać ich do zmiany postępowania. Według ekspertów, jednym z argumentów przemawiających za szczepieniami jest wprowadzenie szczepionek wysokoskojarzonych. Powodują one mniej niepożądanych odczynów poszczepiennych, zapewniają mniejszą liczbę wkłuć i wizyt w przychodni.

Jednym ze sposobów budowania zaufania do szczepień jest współfinansowanie szczepień alternatywnych i zalecanych. Polscy pacjenci powinni mieć przekonanie, że państwo gwarantuje im optymalną ochronę przed chorobami zakaźnymi. Takie przekonanie buduje bowiem zaufanie zarówno do samych szczepień, jak i do systemu opieki zdrowotnej, który je zapewnia.

Na zmiany w kalendarzu szczepień czekają szczepienia przeciw rotawirusom, które znacząco ograniczą liczbę

40342 40000

30090 30000

23147 16689

20000

3437

2010

12681 4689

5340

2011

2012

hospitalizacji dzieci z powodu biegunek rotawirusowych. W Polsce zapadalność na zakażenia rotawirusowe jest bardzo wysoka i wynosi ok. 172 tys. zachorowań rocznie u dzieci zgłaszających się do lekarza z powodu ostrej biegunki, czyli zakażenia żołądkowo-jelitowego. Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia liczba hospitalizacji z powodu zapalenia żołądka i jelit o prawdopodobnym lub potwierdzonym podłożu infekcyjnym wynosi rocznie ok. 50 tys. Z danych publikowanych przez NIZP – PZH wynika, że w 2018 r. odnotowano 23 263 wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy.

Ok. 90 proc. wszystkich przypadków zakażeń rotawirusami dotyczy dzieci do 4 lat.

Biorąc pod uwagę wyniki badania przeprowadzonego w latach 2008 – 2016 przez międzynarodowy zespół badawczy pod kierunkiem Adama L. Cohena z WHO, dotyczącego wpływu szczepień przeciw rotawirusom na częstość hospitalizacji dzieci z powodu biegunki rotawirusowej, wprowadzenie szczepienia przeciw rotawirusom do ka-

7248

2013

2014

lendarza szczepień mogłoby zmniejszyć liczbę hospitalizacji z powodu biegunki rotawirusowej o ok. 50 proc.

Większa dostępność to lepsza ochrona Opublikowany w grudniu ubiegłego roku raport Izabeli Obarskiej i dr hab. n. med.

Ernesta Kuchara dotyczący profilaktyki chorób zakaźnych w Polsce wskazuje na potrzebę systematycznej poprawy dostępu do nowych, skuteczniejszych i bezpieczniejszych szczepień ochronnych, zarówno wśród dzieci, jak i osób dorosłych. Jego autorzy są zdania, że finansowanie szczepień ochronnych ze środków publicznych zwiększa ich dostępność, a to przynosi korzyści całemu społeczeństwu, więc także państwu, które taki dostęp zapewnia.

Dzięki szczepieniom, uznawanym za jedno z najważniejszych osiągnięć zdrowia publicznego, już dziś możemy chronić się przed wieloma groźnymi chorobami zakaźnymi.

Jednocześnie szczepienia wykazują wysoką skuteczność i efektywność

2015

2016

2017

kosztową oraz przyczyniają się do wzrostu jakości oraz średniej długość życia ludzi.

Należy je traktować jako działania wyprzedzające, które zapobiegną sytuacji kryzysowej, wynikającej z możliwych do przewidzenia zagrożeń związanych z chorobami zakaźnymi.

Eksperci wskazują, że Program Szczepień Ochronnych (PSO) od lat wymaga rewizji i aktualizacji zgodnie z mię18 dzynarodowymi standardami. Koszt realizacji wszystkich szczepień obowiązkowych w ramach PSO stanowi zaledwie ok. 0,2 proc. bezpośrednich wydatków państwa przeznaczanych na ochronę zdrowia.

Zdaniem ekspertów, niedostateczne finansowanie szczepień ze środków publicznych jest główną przyczyną bardzo powolnego rozwoju programu szczepień. – Zwiększenie dostępności do szczepień w Polsce wymagałoby przyjęcia spójnej strategii i zagwarantowania właściwych środków na jej realizację. W sytuacji, w której dofinansowanie z budżetu państwa będzie wciąż niewystarczające, rozwiązaniem jest zmiana mo-

2018

2019

delu finansowania szczepień, uwzględniająca częściową refundację kosztu szczepionki, czyli współpłacenie pacjentów, poprzez umieszczenie wybranych szczepionek na liście leków refundowanych.

Obecnie w ramach refundacji aptecznej dostępne są wyłącznie szczepionki przeciwko grypie. Dodatkowe źródło finansowania zwiększyłoby realnie dostęp do szczepień, a w efekcie sprzyjało wyszczepialności i nabywaniu odporności zbiorowiskowej – wyjaśnia Izabela Obarska, ekspert systemu ochrony zdrowia w zakresie polityki lekowej, refundacji i dostępności rynkowej, wykładowca w Centrum Szkolenia Podyplomowego Uczelni Łazarskiego oraz Akademii Leona Koźmińskiego.

Alternatywa dla szczepionek obowiązkowych Program Szczepień Ochronnych jest stopniowo uzupełniany o kolejne bezpłatne szczepienia, jednak nadal część istotnej profilaktyki oraz nowocześniejsze szczepionki muszą być w większości przypadków w całości finansowa-

ne przez pacjentów. Dotyczy to zarówno szczepionek zalecanych, np. przeciwko meningokokom, jak i szczepionek alternatywnych – wysokoskojarzonych, które chronią w jednym wkłuciu przed kilkoma chorobami zakaźnymi.

Dzięki temu ułatwiają one realizację schematów szczepień poprzez zmniejszenie liczby iniekcji oraz liczby wizyt, a także zapewniają większy komfort i bezpieczeństwo ich realizacji. W ciągu dwóch pierwszych lat życia dziecka, dzięki szczepionkom 6-składnikowym możemy ograniczyć liczbę iniekcji z 19 do 10. Oznacza to korzyści dla płatnika publicznego w postaci zmniejszenia kosztów pośrednich oraz obciążenia personelu medycznego i systemu, a także dla rodziców, którzy zyskują więcej przestrzeni czasowej do zaplanowania szczepień zalecanych.

Szczepionki wysokoskojarzone rekomendowane są przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny jako bezpieczniejsza i sprawdzona alternatywa dla szczepionek obowiązkowych.

– Szczepionki wysokoskojarzone zawierają mniej substancji pomocniczych, dzięki czemu do organizmu dziecka trafia mniejsza ich ilość w porównaniu ze szczepionką nieskojarzoną, co może mieć znaczenie w przypadku dzieci z alergią na określony składnik szczepionki. Warto pamiętać, że szczepionka tradycyjna podawana bezpłatnie w ramach PSO zawiera pełnokomórkową formę krztuśca, natomiast szczepionki 6-składnikowe zawierają jego bezkomórkową formę, która powoduje mniej niepożądanych odczynów poszczepiennych. Jednocześnie w badaniach klinicznych udowodniono ich wysoką skuteczność, wynoszącą 81 – 93%. Niestety szczepionki wysokoskojarzone w Polsce w większości przypadków są w pełni finansowane przez pacjenta, co dla części rodziców, mimo opisanych zalet, stanowi poważną barierę w ich

JAK LECZYĆ SIĘ W PANDEMII

nowiny.pl | 2 lu te go 202 1 r. • N O W I N Y JŻO A SRTSRKZIĘEB S K I E

17

wiedzieć o szczepieniach wyborze i zastosowaniu – tłumaczy dr hab. n. med. Ernest Kuchar, specjalista w dziedzinach pediatrii, chorób zakaźnych i medycyny sportowej, kierownik Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Zachęcenie pacjentów do wykonywania szczepień i usprawnienie ich realizacji jest szczególnie istotne w obecnej sytuacji epidemicznej, gdy dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej został ograniczony oraz okaże się równie istotne w związku z pojawieniem się szczepionki przeciw wirusowi SARS-CoV-2, którą będzie trzeba zaszczepić jak największą populację. – Jako lekarz kierujący oddziałem pediatrycznym, pracujący w poradni konsultacyjnej do spraw szczepień ochronnych oraz pediatra w podstawowej opiece zdrowotnej, gdzie w praktyce realizuję szczepienia ochronne uważam, że należy dołożyć wszelkich starań, aby szczepienia ochronne były akceptowane przez rodziców, dawały jak najszerszą ochronę oraz były łatwe w realizacji. Akceptację rodziców zyskują szczepionki, których reaktogenność (odpowiedź na szczepienie) jest niska, liczba iniekcji, a tym samym bólu i ryzyka odczynów miejscowych mała. Możliwość wykonania wszystkich szczepień na jednej wizycie oraz zapewnienie jak najszerszej ochrony nabiera szczególnego znaczenia w okresie pandemii, kiedy ograniczenie liczby wizyt zdrowych dzieci w poradni oraz najszersza ich ochrona są wyjątkowo ważne – mówi dr n. med Joanna Stryczyńska-Kazubska, specjalista pediatra, kierownik Oddziału Dzieci Starszych SZOZ nad Matką i dzieckiem w Poznaniu.

Zwykła grypa też jest niebezpieczna Szczyt sezonu grypowego przypada na okres między styczniem a marcem, zatem wciąż nie jest za późno, aby zaszczepić się przeciw grypie. Szczepienie przeciw koronawirusowi nie chroni przed zarażeniem innym wirusem sezonowym m.in. przed wirusem grypy, dodatkowo dzieci nie są objęte szczepieniami przeciw koronawirusowi,

dlatego warto zaszczepić je przeciw grypie, aby uniknąć wystąpienia groźnych powikłań pogrypowych, mogących wymagać hospitalizacji w znacznie obciążonej już służbie zdrowia.

W kontekście powrotu uczniów do szkół klas 1 – 3, warto rozważyć szczepienie przeciw grypie właśnie u najmłodszych. Poziom wyszczepialności wśród dzieci jest wciąż niski – wynosi poniżej 1%. Najmłodsi ze względu na nie w pełni rozwinięty układ odpornościowy są szczególnie narażeni na poważne powikłania pogrypowe, tj. zapalenie ucha środkowego czy zapalenie płuc. Dzieci, przebywając w dużych skupiskach – w szkole czy przedszkolu są wyjątkowo zagrożone zakażeniem wirusem grypy, który przenosi się drogą kropelkową. Należy zaznaczyć, że infekcje dzieci sprzyjają rozwojowi epidemii, ponieważ najmłodsi odgrywają kluczową rolę w transmisji wirusa w społeczeństwie. Łatwiej się zarażają, a także wydalają wirusa w większych ilościach w porównaniu do osób dorosłych. Zaszczepienie dziecka przeciw grypie chroni zatem nie tylko samego pacjenta, ale także jego najbliższe otoczenie.

Zdaniem Strategicznej Grupy Doradczej Ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia ds. Immunizacji (SAGE) akceptowalność szczepień zależy od trzech czynników: samozadowolenia, wygody oraz zaufania. Samozadowolenie i wygoda związane są z postrzeganiem ryzyka zachorowania na chorobę zakaźną oraz łatwością uzyskania szczepienia, natomiast zaufanie do szczepień jest postrzegane przez pryzmat zaufania do skuteczności i bezpieczeństwa szczepionek oraz zaufania do systemu opieki zdrowotnej, który je zapewnia.

Grypy nie należy lekceważyć, gdyż mogą wystąpić groźne powikłania po chorobie, tj. zapalenie ucha środkowego czy zapalenie płuc. W Polsce dzieci poniżej czwartego roku życia, stanowią nawet 25%

wszystkich zachorowań. Niemowlęta wymagają hospitalizacji z powodu grypy równie często jak osoby starsze i należą do grupy ryzyka.

Skuteczność szczepionki przeciw grypie wśród osób w wieku 18 – 59 lat oceniana jest na ok. 70 – 90 proc.

U osób starszych i przewlekle chorych jej skuteczność może być słabsza, przy czym nawet jeżeli szczepionka nie zapobiegnie zachorowaniu na grypę, to złagodzi jej objawy oraz zmniejszy liczbę powikłań. W populacji osób po 65. roku życia szczepienia mogą zmniejszyć konieczność hospitalizacji z powodu grypy i jej powikłań o ok. 57 proc. oraz zredukować liczbę zgonów o ok. 67 proc. Powikłania po grypie występują średnio u ok. 6 proc. chorych. W grupie osób powyżej 65. roku życia prawdopodobieństwo pojawienia się powikłań sięga nawet 30 proc. Najczęstsze z nich to powikłania ze strony układu oddechowego (zapalenie oskrzeli, pierwotne wirusowe zapalenie płuc, wtórne bakteryjne zapalenie płuc, zaostrzenie przewlekłych chorób układu oddechowego, takich jak: astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc, niewydolność oddechowa), sercowo-naczyniowe, nefrologiczne (zapalenie nerek), czy neurologiczne (zapalenie opon mózgowych). Najcięższym możliwym powikłaniem grypy jest zgon pacjenta spowodowany zarówno powikłaniami pogrypowymi, jak i zaostrzeniem chorób przewlekłych.

Podniesienie poziomu wyszczepialności przeciw grypie wydaje się kluczowe zwłaszcza w obecnej sytuacji epidemiologicznej, głównie ze względu na konieczność uwzględnienia grypy w diagnostyce różnicowej w kierunku COVID-19.

Polacy nie ufają farmacji Na początku czerwca ubiegłego roku Warszawski Uniwersytet Medyczny oraz Uniwersytet Warszawski we współpracy z ARC Rynek i Opinia przeprowadzili badanie ankietowe na temat akceptacji wśród Polaków szczepionki przeciw wirusowi SARS-CoV-2, jeśli taka powstanie. Badaniem tym objęto

grupę 1066 osób, w której tylko co trzeci ankietowany (37 proc.) skorzystałby ze szczepionki przeciw SARS-CoV-2, gdyby była dostępna, przy czym, jak wyliczono w oparciu o modele matematyczne, dla skutecznego powstrzymania epidemii konieczny jest poziom odporności zbiorowej wynoszący 67 proc. Pomimo bardzo poważnych skutków społecznych i gospodarczych trwającej epidemii COVID-19 oraz znacznie wyższej akceptacji dla pozostałych szczepień ochronnych aż 28 proc. badanych zadeklarowało, że nie zaszczepiłoby się przeciw SARS-CoV-2, gdyby szczepionka stała się dostępna.

Najbardziej niepokojące jest jednak, że większość (51 proc.) niechętnych do szczepienia przeciw SARS-CoV-2 wskazała, iż nie zmieniłaby zdania nawet po otrzymaniu informacji na temat bezpieczeństwa i skuteczności

szczepionki ani w sytuacji, w której odmowa zaszczepienia wiązałby się z wysokimi karami pieniężnymi.

Na arenie międzynarodowej Polska plasuje się w grupie krajów o najniższej akceptacji dla szczepienia przeciw SARS-CoV-2. Brak zaufania społecznego do szczepienia przeciw SARS-CoV-2 waha się na świecie od bardzo niskiego poziomu w Chinach (2 – 6 proc.) do bardzo wysokiego w Czechach (43 proc.) i Turcji (44 proc.).

Główne obawy Polaków dotyczą ewentualnego zbyt szybkiego wprowadzania szczepionki na rynek, co mogłoby się wiązać z brakiem dostatecznych dowodów dotyczących bezpieczeństwa szczepionki, oraz braku zaufania do firm pracujących nad nią.

Najbardziej ufni wobec szczepień są najmłodsi dorośli (18 – 24. rok życia). Biorąc pod uwagę powyższe dane oraz

wyniki badania ankietowego przeprowadzonego w 2018 r. przez dr Heidi J. Larson i wsp., epidemia COVID-19 zwiększyła niechęć Polaków do szczepień. Jest to zjawisko bardzo niepokojące, szczególnie w przypadku osób starszych i przewlekle chorych, dla których COVID-19 może rodzić poważne konsekwencje zdrowotne zakończone zgonem.

W związku ze starzeniem się społeczeństwa konieczne jest rozszerzenie Podstawowych Szczepień Ochronnych także na osoby dorosłe, w szczególności należące do grup ryzyka. Szczepienia przeciwko grypie, pneumokokom, krztuścowi, ospie wietrznej i HPV osób dorosłych wprowadzono już w zdecydowanej większości rozwiniętych państw świata.

REKLAMA

DIETETYK Z PASJĄ I DOŚWIADCZENIEM

Odchudzanie bez suplementów diety

DIE TE T YK KLINICZNY mgr Roksana Wawreczko

DIE TE T YK KLINICZNY mgr Katarzyna Stefaniak-Podeszwa

FitBalans Poradnia Dietetyczna tel. 500 287 831 ul. Wodzisławska 12 www.fitbalans.pl 44-240 Żory fitbalansporadnia@gmail.com

18

JAK LECZYĆ SIĘ W PANDEMII

N OW I N Y OW J AIST N YRŻO ZĘR BS S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

Rejestracja na szczepienia przeciwko COVID-19

FOT. PACJENT.GOV.PL

15 stycznia ruszył proces rejestracji powszechnych szczepień przeciwko COVID-19. Początkowo dotyczył on osób w wieku 80+. Pozostałe osoby będą mogły zgłosić chęć zaszczepienia. 22 stycznia rozpoczęła się rejestracja osób w wieku 70+. 25 stycznia w całej Polsce rozpoczęła się akcja szczepienia populacyjnego tych dwóch grup ludności. Podpowiadamy, jak krok po kroku dokonać rejestracji.

Jak zarejestrować się na szczepienie? Można to zrobić na kilka sposobów. Pierwszym jest rejestracja telefoniczna.

Aby ją przeprowadzić, zadzwoń na całodobową i bezpłatną infolinię – 989. Możesz to zrobić sam lub może Cię zapisać ktoś bliski z rodziny.

Do zapisu wystarczy numer PESEL oraz numer telefonu komórkowego. Na podany numer otrzymasz SMS z potwierdzeniem umówienia wizyty na szczepienie. W ten sposób możesz zarejestrować swoich dziadków lub rodziców.

Wystarczy, że rozpocznie się etap szczepień i będziesz miał numer PESEL bliskiej osoby.

Podczas rejestracji wybierzesz dokładny termin oraz miejsce

szczepienia. Następnie otrzymasz SMS z potwierdzeniem umówienia wizyty na szczepienie.

Drugim sposobem jest rejestracja elektroniczna poprzez e-Rejestrację dostępną na pacjent.gov.pl. System zaproponuje Ci pięć dostępnych terminów w punktach szczepień, które znajdują się blisko Twojego adresu. Jeśli żaden z proponowanych terminów nie będzie Ci pasował albo będziesz chciał zaszczepić się w innym punkcie, w innym mieście – będzie taka możliwość.

Wystarczy, że skorzystasz z dostępnej wyszukiwarki i wskażesz dogodną dla Ciebie datę i lokalizację. Zaraz po dokonaniu rezerwacji, otrzy-

masz powiadomienie SMS, a następnie ponownie przypomnimy Ci o szczepieniu dzień przed planowanym terminem.

Jeśli chcesz skorzystać z tego sposobu rejestracji, musisz posiadać Profil Zaufany. Jeżeli go nie masz, skontaktuj się z infolinią NFZ 989, bezpośrednio z wybranym punktem szczepień lub skorzystaj ze wsparcia swojej przychodni.

Trzecim sposobem jest bezpośredni kontakt z punktem szczepień. Jeśli w wybranym punkcie szczepień nie znalazłeś dogodnego terminu, to zadzwoń na infolinię NFZ pod numer 989. Konsultanci pomogą Ci znaleźć inny punkt szczepień niedaleko Ciebie z terminem, który Ci pasuje.

Zgłoś chęć szczepienia Ponadto od 15 stycznia umożliwiono zgłoszenia – przez formularz online – chęci zaszczepienia się dla wszystkich dorosłych obywateli Polski (osób w wieku 18 do 69 roku życia). Zgłoszenie nie jest rejestracją na szczepienie. Zarejestrować będzie się można w momencie, kiedy zostaną ogłoszone terminy szczepienia dla danej grupy.

Formularz zgłoszenia chęci przyjęcia szczepionki można wypełnić na stronie internetowej www.szczepimysie. pacjent.gov.pl. Kiedy ruszy rejestracja na szczepienia dla Twojej grupy, dostaniesz wiadomość mejlową z informacją,

że masz już wystawione e-skierowanie. Wtedy będziesz mógł się zarejestrować na konkretny termin.

Dostaniesz kod QR Podczas styczniowej konferencji prasowej wiceminister zdrowia Anna Goławska powiedziała dziennikarzom, że osoby zaszczepione otrzymają specjalny kod QR – znak rozpoznawczy osoby zaszczepionej w systemie elektronicznym. Po zaszczepieniu będą wystawiane tzw. kody QR, które będzie można otrzymać z internetowego konta pacjenta, m-obywatela, lub poprzez wydruk w punkcie szczepień.

– To będzie tzw. paszport osoby zaszczepionej, który będzie

potwierdzał, że osoba została zaczepiona i może korzystać z uprawnień, które jej przysługują – wyjaśniła Goławska.

Zaznaczyła, że taki kod będzie wystawiony po otrzymaniu drugiej dawki szczepionki.

Wiceszefowa resortu zdrowia wskazała, że stworzony został też elektroniczny system zgłaszania działań niepożądanych szczepionki.

Zapowiedziała, że ruszy on od 15 stycznia. Dodała, że oprócz narzędzi służącym pacjentom i lekarzom, stworzony został system elektroniczny zamawiania szczepionek, w którym m.in. podmioty szczepiące składają w odpowiednich terminach zapotrzebowanie. (art), (ska)

TEKST SPONSOROWANY

Dlaczego warto rozpocząć współpracę z poradnią SuperSlim?

Wraz z nadejściem Nowego Roku stawiamy przed sobą liczne postanowienia noworoczne. Jednym z najczęstszych punktów na naszych listach jest utrata zbędnych kilogramów, która ma nie tylko poprawić nasz wygląd zewnętrzny, ale także wpłynąć na samopoczucie i stan zdrowia. Często chcąc w szybkim tempie osiągnąć swój cel sięgamy po drastyczne „diety cud” i inne modne sposoby.

Niestety nieumiejętne odchudzanie może skutkować błyskawicznym powrotem utraconych kilogramów, nierzadko z nawiązką. Jeżeli chcemy mądrze zająć się tematem odchudzania i należycie zadbać o swoje ciało warto skorzystać z pomocy profesjonalnych dietetyków klinicznych.

Nasz zespół składa się z 6 wykwalifikowanych dietetyków klinicznych oraz 1 rejestratorki medycznej, dzięki czemu jesteśmy placówką z największą liczbą dietetyków pracujących w jednym miejscu. Nasi specjaliści to: mgr Kinga Kuśka-Drążkiewicz, mgr Marietta Świontek-Brzezińska, mgr Marta Włodarek,

mgr Judyta Wróblewska, mgr Julia Thomas oraz mgr Klaudia Adamczyk. W poradni SuperSlim znajdziemy nie tylko profesjonalną pomoc w procesie odchudzania, ale także skorzystamy z porady dietetyka pediatrycznego czy sportowego. Na co dzień zajmujemy się również leczeniem żywieniowym w wielu jednostkach chorobowych, m.in. w przypadku cukrzycy typu I oraz II, niedoczynności tarczycy, niewydolności nerek, choroby wrzodowej czy nieswoistych stanów zapalnych jelit. Przygotowywane przez nas indywidualne jadłospisy są dostosowane nie tylko do masy ciała i trybu życia każdego pacjenta, ale także do stanu zdrowia i występujących dolegliwości. Poradnia dietetyczna SuperSlim jest wyposażona w nowoczesne analizatory medyczne firmy Jawon Medical, które pozwalają na otrzymanie pomiarów o bardzo wysokiej dokładności.

Ze względu na wykorzystanie 5 parametrów pomiarowych, badanie Metodą Bioimpedancji Elektrycznej (BIA) Tetra Pola daje możliwość uzyskania dokładnych danych również dla osób starszych, dzieci,

sportowców, osób bardzo szczupłych lub bardzo otyłych.

Obecnie posiadamy 2 modele analizatorów składu ciała: Xcontact 356 oraz IOI 353.

Poradnia dietetyczna SuperSlim 44-240 Żory, Al. Wojska Polskiego 1 C Pon. Wt. Czw. Pt. 7.00 – 22.00 Śr. 10.00 – 20.00 Sob. 8.00 – 18.00 tel. 531 200 609 www.superslim.com.pl

Jak wygląda współpraca z dietetykiem?

Przychodząc do Poradni SuperSlim mamy pewność, że zostaniemy otoczeni profesjonalną opieką oraz otrzymamy sporą dawkę motywacji do działania, która jest niezbędna w osiągnięciu wymarzonej sylwetki. Idealna dieta musi być dopasowana do każdej osoby.

Przede wszystkim powinna się opierać na potrawach i produktach, które znamy i jemy na co dzień, a także powinna dostarczać wszystkie niezbędne witaminy oraz minerały. Jadłospisy przygotowane przez naszych dietetyków są również dostosowane do trybu pracy każdego pacjenta, dzięki czemu uwzględniają możliwość zabrania ze sobą posiłków na wynos. W celu kontrolowania masy ciała i efektów zalecamy regularne wizyty co 2 – 3 tygodnie, co sprawia, że stale jesteśmy zmotywowani do działania i osiągania lepszych rezultatów.

Podstawą działania jest odpowiednio ułożony jadłospis i regularna aktywność fizyczna.

Takie połączenie gwarantuje trwałe efekty bez sięgania po dodatkowe suplementy diety.

Co nas wyróżnia?

Poradnia działa od 8 lat, co sprawia, że dzięki wieloletniemu doświadczeniu możemy jeszcze lepiej spełniać oczekiwania pacjentów. Naszym priorytetem, poza wspieraniem w utracie nagromadzonych kilogramów, jest przede wszystkim poprawa stanu zdrowia i jakości życia każdej zgłaszającej się do nas osoby. Realizujemy około tysiąca wizyt miesięcznie, a dzięki naszej pomocy każdego roku swoją wymarzoną sylwetkę osiąga 1200 pacjentów. Efekty współpracy wielu naszych podopiecznych można zobaczyć na stronie internetowej: https://superslim. com.pl/efekty–diety.html Najlepszym motorem napędowym dla naszej poradni jest uśmiech i wyraz dumy na twarzy każdego pacjenta – zarówno tego najmłodszego, jak i najstarszego – kiedy udaje mu się osiągnąć wymarzony cel.

AKTUALNOŚCI

nowiny.pl | 2 lu te go 202 1 r. • N O W I N Y JŻO A SRTSRKZIĘEB S K I E

19 7

Raport o szczepieniach. W Jastrzębiu najwięcej W pierwszych tygodniach szczepień przeciwko koronawirusowi, szczepiony był personel medyczny i pracujący w placówkach medycznych i współpracujących z takimi placówkami, czyli z tzw. grupy 0.

25 stycznia ruszyły szczepienia populacyjne, wśród grupy 1, a więc głównie wśród seniorów. Sprawdzamy, ile do tej pory zaszczepiono osób w naszym regionie.

Na dzień 29 stycznia najwięcej osób w Subregionie Zachodnim zaszczepionych zostało w Jastrzębiu Zdroju – 4917. Dziennie wykonuje się tam obecnie 257 szczepień. Drugi pod tym względem jest powiat raciborski, gdzie do tej pory wykonano 2585 szczepień (dziennie 222). Podobnie wygląda sytuacja w Rybniku, gdzie szczepień wykonano do tej pory 2339 (149 dziennie). W powiecie wodzisławskim liczby te przedstawiają się następująco: 1965 wykonanych szczepień i 223 szczepienia dziennie. W Żorach liczba wykonanych szczepień to 906 (78 dziennie). Na końcu powiat rybnicki – 233 szczepień (42 dziennie).

Nasi czytelnicy zwracają uwagę, że powiat wodzisławski ma więcej mieszkańców niż powiat raciborski, Rybnik czy Jastrzębie, a szczepień wykonano tu najmniej. Może to być spowodowane m.in. stosunkowo niewielką liczbą szczepień wykonaREKLAMA

ną wśród grupy 0. Na początku do szczepień zapisało się raptem 30% pracowników szpitala w Rydułtowach i Wodzisławiu (następnie procent chętnych na szczepionkę medyków i innych pracowników szpitala wzrastał). Dyrektor placówki Krzysztof Kowalik tłumaczył już w mediach, że część personelu szpita-

la pracuje w kilku miejscach i szczepić się może w innych placówkach medycznych poza powiatem wodzisławskim. Dlatego nie obejmują ich statystyki dla powiatu wodzisławskiego. Ponadto Kowalik tłumaczy, że wśród pracowników medycznych w wodzisławskim szpitalu węzłowym (a więc tym szczepiącym per-

sonel medyczny) wykonuje się dziennie niezbyt dużą liczbę szczepień. Dlaczego? – Sukcesywnie szczepimy po kilka osób z każdego oddziału, żeby w sytuacji kiedy u zaszczepionych wystąpiłyby jakieś objawy uniemożliwiające dalszą pracę zaszczepionemu, nie zaburzyło nam to pracy tych oddziałów i komórek

organizacyjnych – tłumaczył Krzysztof Kowalik w rozmowie z telewizją TVT. Warto też zwrócić uwagę, że szpitale w Rybniku i Jastrzębiu (wojewódzkie) oraz Raciborzu (zakaźny), mają znacznie więcej personelu od szpitala wodzisławskiego. (art)

20 AKTUALNOŚCI

Kandydaci do nagrody

POSZUKIWANI

Do 31 marca potrwa nabór wniosków do tegorocznej Nagrody Kulturalnej Prezydenta Miasta Żory.

Te prestiżowe wyróżnienia przyznawane są już od siedmiu lat żorskim artystom oraz osobom, które swoją twórczością lub działalnością przyczyniły się do upowszechniania kultury, jej ochrony, a także mogą się pochwalić bogatym dorobkiem artystycznym.

O Nagrodę Kulturalną mogą ubiegać się osoby fizyczne oraz prawne, a także inne podmioty prowadzące działalność na terenie Żor, na rzecz jego mieszkańców. – Nagroda może mieć formę honorową lub finansową. Można ją otrzymać tylko jeden raz, za całokształt dokonań w dziedzinie kultury.

Laureaci nagrody otrzymują unikatową, ręcznie wykonaną statuetkę. Może ona trafić w ręce m.in. pisarzy, malarzy, piosenkarzy, fotografów, instrumentalistów, a także tych, którzy dbają o upowszechnianie i zachowanie dziedzictwa REKLAMA

kulturalnego miasta Żory – informują w żorskim magistracie. Nagroda Kulturalna Prezydenta Miasta Żory przyznawana jest w czterech kategoriach.

W kategorii twórczość artystyczna nagroda przyznawana jest za szczególne osiągnięcia twórcze, oryginalny charakter osiągnięć, za dorobek artystyczny o istotnym znaczeniu ze szczególnym uwzględnieniem udziału w konkursach, festiwalach, przeglądach itp. lub za stworzenie szczególnego dzieła artystycznego, wydawnictwa lub publikacji.

Drugą z kategorii jest upowszechnianie kultury. Nagrodzonym w niej można być za stworzenie szczególnego wydarzenia kulturalnego, zaangażowanie w pracę na rzecz kultury, jej upowszechnianie, także jako społeczny animator kultury lub grupa społecznych animatorów kultury, za wspieranie talentów z terenu Miasta Żory, a także zaangażowanie w edukację artystyczną i wkład w integrację lokalnej społecz-

ności.

Kolejną z kategorii, w których przyznane zostaną nagrody jest ochrona kultury.

Wyróżnienia otrzymają osoby zaangażowane w utrzymanie, rozwój i promocję dorobku kulturowego Miasta Żory lub tworzące szczególne projekty kulturalne z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego Żor.

Ostatnią z kategorii są młodzi twórcy – nagradzane są w niej osoby, które nie ukończyły jeszcze 35 roku życia, a już mogą pochwalić się wybitnymi osiągnięciami artystycznymi i podejmowaniem działań o wysokich walorach artystycznych.

Wnioski o przyznanie Nagrody Kulturalnej Prezydenta Miasta Żory można składać do 31 marca w Urzędzie Miasta Żory. Powinny zawierać opis całokształtu dokonań i osiągnięć kandydata do nagrody.

Więcej informacji można uzyskać w Biurze Promocji, Kultury i Sportu Urzędu Miasta Żory pod nr tel. (32) 43 48 295 lub (ska) 32 43 48 249.

N OW I N Y ŻO R S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

Możesz dostać dodatek mieszkaniowy Osoby, które ze względu na pandemię COVID-19 i związane z nią ograniczenia znalazły się w trudnej sytuacji materialnej i nie stać ich na pełne opłacanie czynszów, mogą otrzymać dodatek mieszkaniowy z mocą wsteczną oraz dodatek mieszkaniowy powiększony o „dopłatę do czynszu”. Jak zawnioskować o pomoc?

Dodatek mieszkaniowy z mocą wsteczną By otrzymać to świadczenie należy złożyć wniosek o dodatek mieszkaniowy wraz z deklaracją o dochodach gospodarstwa domowego, za okres 3 miesięcy poprzedzających miesiąc, od którego ma zostać przyznany dodatek mieszkaniowy z mocą wsteczną. Należy też dołączyć do wniosku klauzulę, określającą od jakiego terminu chce się otrzymywać wsparcie mieszkaniowe. Dochód na jednego członka gospodarstwa domowego, będący podstawą ustalenia prawa do dodat-

ku mieszkaniowego z mocą wsteczną, ustala się za okres 3 kolejnych miesięcy poprzedzających miesiąc, od którego ma zostać przyznany dodatek mieszkaniowy z mocą wstecz.

Dodatek mieszkaniowy, tak jak dotychczas, będzie przyznawany na sześć miesięcy.

Dodatek mieszkaniowy wraz z „dopłatą do czynszu” W celu otrzymania tego świadczenia należy złożyć wniosek o dodatek mieszkaniowy wraz z adnotacją na wniosku „wniosek o dodatek mieszkaniowy powiększony o dopłatę do czynszu”. Świadczenie przyznaje się na wniosek złożony nie później niż 31 marca 2021 r. Wysokość dodatku mieszkaniowego powiększonego o dopłatę do czynszu stanowi 75% miesięcznego czynszu opłaconego przez najemcę, jednak nie więcej niż 1 500 zł.

Jakie są warunki przyznania dodatku mieszkaniowego powiększonego o dopłatę do czynszu? Taki dodatek

można otrzymać, jeśli średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego ubiegającego się o dodatek mieszkaniowy w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku, jest co najmniej o 25% niższy niż średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego najemcy osiągnięty w 2019 r. oraz jednocześnie ubiegający się o dodatek mieszkaniowy najmował albo podnajmował lokal mieszkalny przed dniem 14 marca 2020 r. Dodatek przysługuje, jeśli wcześniej nie pobieraliśmy takiego dodatku.

Do wniosku o dodatek trzeba dołączyć odpowiednie dokumenty. Szczegółowe informacje w tej sprawie można uzyskać pod numerem telefonu 32 43 42 412 wew.

13 lub bezpośrednio w punkcie obsługi dodatków mieszkaniowych i energetycznych, znajdującym się w głównej siedzibie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Żorach przy ul. Ks. Przemysława (ska) 2, pokój nr 3.

nowiny.pl | 2 lu te go 202 1 r. • N O W I N Y ŻO R S K I E

Pięciu mężczyzn zostało zatrzymanych w mieszkaniu w powiecie żywieckim.

Czterem z nich postawiono zarzut pobicia ze skutkiem śmiertelnym. przebywania osób bezdomnych, aby odnaleźć osoby, które go kojarzą. Bezskutecznie.

Stróże prawa nawiązali także współpracę z Centralnym Laboratorium Kryminalistycznym Komendy Głównej Policji, do którego wysłali odbitki linii papilarnych denata, utrwalonych na karcie daktyloskopijnej. To działanie okazało się strzałem w dziesiątkę.

Śledczy niebawem otrzymali odpowiedź, że należą one do 42-letniego mieszkańca powiatu żywieckiego.

– Kilka godzin później, kryminalni zatrzymali do wyjaśnienia 3 osoby, które jako ostatnie miały kontakt ze zmarłym mężczyzną. W toku dalszych czynności, policjanci pracujący pod nadzorem Prokuratury Rejonowej w

Żorach ustalili, że denat kilka dni przed śmiercią podjął pracę na terenie budowy w Rybniku, gdzie mogło dojść do zabójstwa. Oględziny miejsca zdarzenia potwierdziły przypuszczenia policjantów, że do śmierci mężczyzny doszło w wyniku przestępstwa – mówi policjantka. Śledczy zatrzymali w mieszkaniu w Żywcu kolejne 5 osób mających związek ze sprawą.

Czterej mężczyźni w wieku 2138 lat okazali się sprawcami brutalnego ataku na 42-latka.

Byli to jego współpracownicy, którzy pijani skatowali kolegę.

Oprawcy uderzali go po ciele nieustalonym narzędziem.

Gdy mężczyzna nie dawał oznak życia, sprawcy zadzwonili po kierowcę. Ciało 42-latka umieścili w bagażniku samochodu, porzucili je na terenie Żor, a sami wrócili do swoich miejsc zamieszkania w powiecie żywieckim.

Mężczyźni usłyszeli już zarzuty pobicia ze skutkiem śmiertelnym i zostali tymczasowo aresztowani na okres 3 miesięcy. 24-letni kierowca usłyszał zarzut poplecznictwa czyli zacierania śladów przestępstwa. Został on objęty policyjnym dozorem oraz zastosowano wobec niego poręczenie majątkowe. Teraz o ich losie zadecyduje sąd. Grozi im wieloletnie więzienie. (acz)

Matka i córka zatruły się czadem

Strażacy potwierdzili, że tlenek węgla pojawił się w mieszkaniu przez awarię piecyka gazowego

WYPADEK W PAŁACYKU

Komisarz Szarek z kolegą szli alejką wielkiego parku. Szeleszczące pod ich krokami złote liście zapowiadały rychłe nadejście chłodów.

– Tam na górce jest dom, w którym doszło do tego wypadku – wskazał zabytkowy pałacyk komisarz.

– Szefie, a co tam się właściwie stało? – dopytywał młody policjant, którego Szarek wziął ze sobą z komendy.

– Brat właściciela, Tomasz Sosnowski spadł ze schodów i skręcił kark. Tak przynajmniej twierdzi brat denata. Nie mamy jeszcze wyników sekcji zwłok – powiedział policjant otwierając kutą furtkę.

Na podwórku przed domem trwały właśnie przygotowania do nadchodzącej zimy. Dwóch mężczyzn w pocie czoła walczyło z górą drewna, które zajmowało cały podjazd.

– Dzień dobry, my do pana Sosnowskiego – rzucił policjant, do mężczyzny układającego szczapy drewna w drewutni.

– Pan hrabia powinien być w salonie. Proszę zapukać do drzwi, pokojówka panów zaprowadzi – powiedział grzecznie pracownik ocierając pot z czoła.

– To rzeczywiście prawdziwy hrabia? – dopytywał Szarka partner.

– Ależ skąd. Jego ojciec był hrabią. Oni z arystokracją mają niewiele wspólnego, ale każą się do siebie tak zwracać. Zwykła próżność – tłumaczył Szarek.

Antoni i Tomasz Sosnowscy mieszkali w pałacyku od urodzenia. Kilka lat temu zmarli ich rodzice. Rozpieszczone rodzeństwo nie miało głowy do interesów. Podczas gdy hrabia Sosnowski potrafił obracać majątkiem, synowie tylko go wyprzedawali. Sporo pieniędzy przepuszczał brat zmarłego, Antoni Sosnowski, który od lat miał opinię nieuleczalnego hazardzisty.

– Co panów do mnie sprowadza? – zapytał mężczyzna po czterdziestce.

– Prowadzimy postępowanie w sprawie śmierci pana brata – odpowiedział policjant.

– Przecież to był nieszczęśliwy wypadek.

– Mimo to, musimy pana przesłuchać.

– Proszę pytać – rozsiadł się w fotelu Antoni Sosnowski.

– Do wypadku miało dojść zaraz po kolacji, proszę opowiedzieć, co się po niej dokładnie stało – zapytał komisarz Szarek.

– Jedliśmy z bratem kolację. Dyskutowaliśmy o planach sprzedaży tego pałacyku. Trochę się przy tym posprzeczaliśmy. Po posiłku poszedłem do salonu zapalić fajkę. Gdy ją nabijałem, usłyszałem krzyk na korytarzu. Mój brat poszedł do piwnicy po drewno do kominka, bo wieczory są coraz chłodniejsze.

Wracając, musiał się potknąć na mokrych schodach – tłumaczył.

– Czy służba coś słyszała?

– Tylko krzyk, w tym czasie sprzątała po kolacji.

– No panie hrabio, coś mi się wydaje, że będzie się pan musiał pożegnać z luksusami na długie lata. Moim zdaniem pan kłamie i najprawdopodobniej przyczynił się pan do śmierci swojego brata – powiedział komisarz Szarek.

Jak policjanci zorientowali się, że Tomasz Sosnowski nie zginął w następstwie nieszczęśliwego wypadku?

Aby poznać odpowiedź, odwróć stronę

FOT. ARCHIWUM

towników skierowała się na możliwość zatrucia czadem.

Sprawdzono obecność tlenku węgla w oddechu matki i córki, a instrumenty pomiarowe potwierdziły występowanie w organizmie poszkodowanych trującego gazu. Wezwano strażaków, aby sprawdzili swoimi miernikami atmosferę w mieszkaniu. Okazało się, że po przewietrzeniu tlenek węgla zniknął. Kiedy jednak uruchomiono piecyk w łazience, poziom czadu w mieszkaniu znów zaczął szybko wzrastać.

To właśnie awaria ogrzewacza była powodem cofania spalin do łazienki i ostatecznie zatrucia domowników.

Poszkodowane trafiły do szpi(ska) tala na obserwację.

WYTROP SPRAWCĘ czyli zagadka kryminalna

ODPOWIEDŹ:

Strażacy pojechali 20 stycznia na os. Pawlikowskiego, gdzie według zgłoszenia podczas kąpieli 12-letnia dziewczyna miała odczuwać zawroty głowy.

Wystąpiło podejrzenie zatrucia tlenkiem węgla. Strażacy i ratownicy pogotowia potwierdzili te przypuszczenia.

Pierwsi na miejscu zdarzenia byli ratownicy pogotowia, którzy udzielili pierwszej pomocy dziewczynce i jej mamie (37 lat), a także od razu przewietrzyli mieszkanie.

12-latka brała prysznic, kiedy poczuła ból i zawroty głowy. W łazience znajdował się piecyk gazowy do ogrzewania wody, dlatego uwaga ra-

21

Tomasz Sosnowski nie mógł iść do piwnicy po drewno, bo to było składowane w drewutni na placu. Tego wieczoru w pałacu była służba, która sprzątała po kolacji i myła schody. Gdyby w pałacyku było chłodno, rozpieszczeni bracia wysłaliby po drewno służbę, a nie dźwigaliby sami opał.

Czterech pijanych budowlańców skatowało na śmierć swojego kolegę z pracy. Dramat rozegrał się na budowie w Rybniku. Oprawcy ciało porzucili w Żorach.

9 stycznia przy ogródkach działkowych na ulicy Wodociągowej w Żorach odnaleziono zwłoki mężczyzny w wieku około 40 lat, z widocznymi obrażeniami głowy oraz śladami pobicia. Do wyjaśniania okoliczności tej sprawy, od razu przystąpili kryminalni z Komendy Miejskiej Policji w Żorach wspierani przez śledczych z wydziału kryminalnego Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach. Stróże prawa od początku podejrzewali, że do śmierci mężczyzny doszło w wyniku przestępstwa.

– Sprawa nie należała do łatwych. Śledczy nie wiedzieli, kim był mężczyzna, nie miał on przy sobie żadnych dokumentów, a nikt z bliskich nie zgłosił jego zaginięcia – mówi podinspektor Aleksandra Nowara, rzecznik prasowy śląskiej policji. Przez kilkanaście kolejnych godzin prawie 60 policjantów wykonywało czynności na miejscu odnalezienia ciała oraz zajęło się ustalaniem tożsamość mężczyzny, zbieraniem dowodów i poszukiwaniem sprawców tego czynu.

Mundurowi sprawdzali noclegownie, hotele oraz miejsca

FOT. KWP KATOWICE

ZAMORDOWALI KOLEGĘ i porzucili ciało w Żorach

AKTUALNOŚCI

22

AKTUALNOŚCI

N OW I N Y ŻO R S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

Zaczęło się od spontanicznej informacji żorskiej policjantki na profilu w mediach społecznościowych. Szukała chętnych do pomocy rodzinie, która przeżyła bardzo smutne święta. Dla dzieci nie było żadnych podarunków, a sytuacja materialna nie pozwoliła na godne przeżycie świąt. Dowiedzieli się o tym dzielnicowi, którzy postanowili coś z tym zrobić.

Z początkiem stycznia dzielnicowi – mł. asp. Witold Lisiak i mł. asp. Mariusz Małek podczas służby odwiedzili jedną z rodzin w swoim rejonie. To co usłyszeli podczas rozmowy z dziećmi nie tylko bardzo ich poruszyło, ale przede wszystkim dało impuls do natychmiastowego działania. Okazało się, że z powodu trudności,

FOT. KMP ŻORY

Wypełnili pustkę pod choinką

Dzielnicowi po sporym odzewie społecznym dostarczyli do rodziny w trudnej sytuacji materialnej sporo prezentów

z jakimi mierzą się aktualnie rodzice dzieci, nie dostały one absolutnie żadnych prezentów świątecznych. Nie odwiedził ich Mikołaj, a pod choinką świeciło przysłowiową pustką.

Mimo, że od świąt minął już jakiś czas, dzieci bardzo przeżywały ten bolesny dla nich moment. Smutek na ich twarzach, gdy opowiadały policjantom swoją historię był tak przejmujący, że już tego samego dnia mundurowi rozpoczęli

zbiórkę słodyczy...

Tą poruszającą historią dzielnicowy Witold Lisiak podzielił się ze swoją koleżanką, również policjantką, przebywającą aktualnie na urlopie. Zorganizowała ona wśród znajomych na portalu społecznościowym zbiórkę prezentów dla dzieci, która przerosła najśmielsze oczekiwania mundurowych.

Do rodziny napłynęły licznie deklaracje pomocy, a wśród darczyńców znaleźli się nie

tylko mieszkańcy Żor, ale i innych, ościennych miast. Przez weekend znajomi stróżów prawa, w tym między innymi: pracownicy oświaty, samorządu, ratownicy medyczni i ich pociechy przekazali ogrom podarunków, które 13 stycznia dzielnicowi ofiarowali w ich imieniu dzieciom.

W paczkach znalazły się zabawki, bajecznie kolorowa pościel, artykuły szkolne, bajki i kolorowanki. Dziewczynki otrzymały również kosmetyki oraz biżuterię dla dzieci, słodycze, akcesoria do włosów, gry planszowe, odzież, a także bon na zakupy, czy pluszaki i sportowe gadżety. – Z całego serca dziękujemy wszystkim ludziom dobrej woli, którzy otworzyli swoje serca i wspólnie z nami przywrócili uśmiech na twarzy tych dzieci. To dzięki Wam rodzeństwo dzisiaj jest szczęśliwe, a my po raz kolejny śmiało możemy ogłosić, że warto pomagać! – podkreśla asp. sztab. Kamila Siedlarz, oficer prasowa żorskiej ko(ska) mendy policji.

Zgodnie z zapisami tzw. uchwały antysmogowej, użytkownicy starych pieców na paliwa stałe muszą wymienić je na nowe kotły 5 klasy lub inne, ekologiczne źródło ciepła, np. ciepło systemowe, gaz, pompa ciepła czy fotowoltaika. Termin wymiany kotłów starszych niż 10-letnie upływa wraz z końcem 2021 roku. „Uchwała antysmogowa” to regulacja prawna, dotycząca wszystkich użytkowników kotłów, pieców i kominków na paliwo stałe w województwie śląskim – mieszkańców, osób prowadzących działalność gospodarczą (kotły o mocy do 1 MW), właścicieli budynków wielorodzinnych, spółdzielni, wspólnot i samorządów lokalnych. Uchwała wskazuje w jakich piecach i jakie paliwa można spalać. Jej celem jest doprowadzenie do poprawy jakości powietrza w regionie.

Zgodnie z zapisami „uchwały antysmogowej” na terenie całego województwa śląskiego obowiązuje zakaz palenia węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z wykorzystaniem tego węgla; mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z ich wyko-

rzystaniem; paliw, w których udział masowy węgla kamiennego o uziarnieniu poniżej 3 mm wynosi więcej niż 15% oraz biomasy stałej, której wilgotność w stanie roboczym przekracza 20%. Należy podkreślić, że zakazy i ograniczenia dotyczą całego roku, a nie tylko okresu grzewczego.

Uchwała zobowiązuje osoby użytkujące piece do ich wymiany na nowe – zgodne z 5 klasą pod względem granicznych wartości emisji zanieczyszczeń normy PN-EN 303-5:2012. Starsze instalacje trzeba będzie zastąpić nowymi. Wyznaczono trzy daty graniczne wymiany starych kotłów: • kotły eksploatowane powyżej 10 lat od daty produkcji trzeba wymienić do końca 2021 roku.

• kotły eksploatowane od 5 – 10 lat trzeba wymienić do końca 2023 roku, • kotły eksploatowane do 5 lat trzeba wymienić do końca 2025 roku.

Ze względu na to, że do roku 2016 wymiana na kotły klasy 3 i 4 była dofinansowywana, graniczna data ich obowiązkowej wymiany na klasę 5 została wydłużona do końca roku (ska) 2027 roku.

FOT. UM ŻORY

Jubileusz baru mlecznego

Urząd przypomina o wymianie pieców

Bar Mleczny Krówka od 2018 roku działa przy ul. Szeptyckiego, natomiast wkrótce w jego pierwotnej siedzibie przy ul. Biskupa otwarta zostanie nowa restauracja Zakładu Aktywności Zawodowej – Oberyba

Od 10 lat bar mleczny Krówka w Żorach serwuje mieszkańcom miasta i regionu dania przygotowywane z dużą starannością przez osoby niepełnosprawne z Zakładu Aktywności Zawodowej „Wspólna Pasja”.

Wszystko zaczęło się 14 stycznia 2011r., kiedy prezydent Żor Waldemar Socha, jego ówczesny zastępca a obecny wicemarszałek Województwa Śląskiego – Woj-

ciech Kałuża, przewodniczący rady miejskiej Piotr Kosztyła oraz ówczesny dyrektor ZAZ Jerzy Krótki odtwarzając słynną scenę z kultowego filmu pt. „Miś” uroczyście otworzyli Bar Mleczny przy ul. Biskupa 40 w Żorach.

Pierwsi klienci złożyli natomiast zamówienia w Barze Mlecznym trzy dni później, 17 stycznia 2011 roku. Minęło 10 lat wielkiej kulinarnej przygody, podczas której Bar Mleczny „Krówka” zdobył

uznanie gości i wielu stałych klientów. Cały czas przy tym się rozwija, a wyrazem tego była zmiana siedziby w marcu 2018 roku – od tej pory „Krówka” działa w większym lokalu przy ulicy Szeptyckiego 14. Już niedługo kolejny krok w rozwoju, czyli opóźnione przez pandemiczne ograniczenia otwarcie nowej restauracji „Oberyba”. To zupełnie nowy lokal, a zarazem powrót do korzeni, ponieważ restauracja będzie działała

w kompleksowo wyremontowanym, nowoczesnym i przytulny lokalu przy ul. św.

Augustyna Biskupa, czyli w pierwszej siedzibie Baru Mlecznego.

Pomimo obowiązujących obostrzeń i zakazów, dyrekcja i załoga Zakładu Aktywności Zawodowej pragną świętować 10 lat Baru Mlecznego razem z mieszkańcami. Dlatego też przygotowali specjalne menu, które obowiązywać będzie do 4 lutego. (ska)

Smog atakuje Konieczność wymiany pieca ma związek z likwidacją tzw. niskiej emisji, czyli spalin z nisko położonych kominów – domów jednorodzinnych. W styczniu w Żorach czujniki powietrza wskazywały (szczególnie wieczorami) bardzo wysokie wartości pyłów zawieszonych, których wdychanie ma niekorzystny wpływ na nasze zdrowie.

AUTOPROMOCJA

Szukasz pracy?

A może chcesz zmienić pracę?

NOWY SERWIS REKRUTACYJNY

RACIBÓRZ • RYBNIK • WODZISŁAW ŚL. • GLIWICE JASTRZĘBIE-ZDRÓJ • ŻORY • KĘDZIERZYN-KOŹLE

praca.nowiny.pl  Sprawdź nas już dziś!

nowiny.pl | 2 lu te go 202 1 r. • N O W I N Y ŻO R S K I E

Jubileuszowy rok ze sportem

AKTUALNOŚCI

23

n 30 lat temu uchwałą Rady Miasta Żory powołany został Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Żorach. Jubileusz to okazja do podsumowań i rozmowy na temat tegorocznych planów. Opowiedział nam o nich Marek Utrata, dyrektor MOSiR Żory.

– W minionym roku nastąpiła również zmiana dyrektora.

Po 18 latach z wicedyrektora zajął pan stanowisko szefa. To mocno odczuwalna zmiana?

– Sport i rekreacja towarzyszy mi od początku mojej pracy zawodowej, bo na początku pracowałem jako nauczyciel wychowania fizycznego, potem rozpocząłem działalność klubu SARI (który dziś liczy prawie 200 osób), zakładałem klasy sportowe, byłem sekretarzem klubu przez kilkanaście lat. W 2002 roku rozpocząłem

pracę jako zastępca dyrektora MOSiR Żory, natomiast w 2020 roku tak potoczyły się losy zawodowe pana Arkadiusza Stanuli, byłego dyrektora, że został prorektorem Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach, a mnie zaproponowano kierowanie MOSiR. Pewne rzeczy są mi doskonale znane, pewne są nowe, ale przez te kilka miesięcy wdrożyłem się już w zarządzanie ośrodkiem.

Czekamy teraz na lepsze czasy, choć dla sportu nie jest najgorzej, to chcielibyśmy znowu robić imprezy dla setek albo tysięcy osób.

– Czy pan powoła swojego zastępcę?

– Próbujemy sobie radzić bez funkcji zastępcy. Część moich obowiązków w formie pełnomocnictwa przekazałem jednej z osób na stanowisku kierowniczym. Przyglądam się naszej pracy i radzimy sobie bez stanowiska zastępcy dyrektora.

Ostateczną decyzję w tej sprawie podejmę w połowie roku.

– Zarówno w kulturze, jak i w sporcie pojawił się nowy rodzaj imprez – wydarzenia wirtualne. Co w tym zakresie oferuje MOSiR? – Idealnym przykładem wyjścia naprzeciw tej sytuacji w Polsce są wirtualne biegi. Ruszyliśmy już w grudniu z innymi MOSiR-ami, m.in. w Jastrzębiu-Zdroju, Suszcu, Zakopanem, z projektem „Run Forrest od Morza do Tatr”. To wyjątkowy pomysł dla wszystkich, którzy aktywnie biegają lub maszerują. Niezależnie od miejsca pobytu, poprzez pobranie odpowiedniej aplikacji włączamy się w bieg od morza do Tatr, to dystans liczący 1000 km, projekt trwa do końca roku. To bieg wirtualny, w którym doliczane są nasze kolejne wykonane kilometry. Aplikacja po przebiegnięciu danego dystansu pokazuje, gdzie znajdujemy się na wirtualnej mapie biegu od Władysławowa do Zakopanego. Udział w projekcie rozpoczynamy od zakup pakietu startowego, po ściągnięciu aplikacji może uczestniczyć w rywalizacji ,którą śledzimy na wirtualnej mapie, natomiast już po osiągnięciu 100 km uczestnik biegu otrzymuje bo-

Dyrektor MOSiR Żory Marek Utrata ma sporo planów na 2021 rok

FOT. SZYMON KAMCZYK

Szymon Kamczyk. – Podsumujmy ubiegły rok pod kątem liczby wydarzeń i osób w nich uczestniczących. Przez covid było bardzo źle?

Marek Utrata. – Jeżeli chodzi o liczby, to do tej pory naszymi najlepszym latami były 2018 i 2019, kiedy obiekty MOSiR odwiedziło ponad 60 tys. osób, a około 17 tys. wzięło udział w wydarzeniach sportowo – rekreacyjnych . W 2020 roku natomiast i tak nie było najgorzej.

Normalnie funkcjonowaliśmy przez dwa miesiące, a później nastąpiła blokada, która nie pozwoliła m.in. na przeprowadzenie np. Konwencji fitness, Biegu Ogniowego. Udało się jednak zorganizować sporo wydarzeń m.in. jeszcze w lutym Akcję Zima, a w okresie letnim Akcję Lato, zmodyfikowaną wersję Biegu Ulicznego Żorski Cross Triathlon. Dokończyliśmy rozgrywki lig: Żorskiej Amatorskiej Ligi Orlika (w której uczestniczy łącznie 280 osób) oraz liga tenisa stołowego. W zasadzie bez przerwy działała hala sportowa dla uczniów klas sportowych oraz zawodników i zawodniczek żorskich klubów, a w grudniu także funkcjonowało lodowisko. W 2020 roku odbyły się 134 wydarzenia, czyli w ciągu tylu dni angażowaliśmy mieszkańców w imprezy sportowe.

Wzięło w nich udział tylko, a może aż ponad 10 tys. osób, bo przecież największe imprezy biegowe się nie odbyły. Liczba korzystających z obiektów to około 42 tys. osób, co przełożyło się również na dochody MOSiR. Udało się zrealizować ok. 70 proc. z zaplanowanych na 2020 rok dochodów, myślę że to dobry wynik w tym trudnym roku.

nusy, np. pamiątkowy medal.

Są klasyfikacje wiekowe i także klasyfikacje miast, dlatego bardzo zachęcam do udziału w tej ciekawej inicjatywie.

– Stworzyliście już kalendarz imprez na 2021 rok?

– Tak, choć było to dosyć trudne. Sytuacja pandemiczna wymusiła zmniejszenie budżetów jednostek miejskich. Nasz również jest skromniejszy o 10 proc., więc musimy też dopasować imprezy do możliwości.

To, co mimo obostrzeń będzie można realizować, na pewno będzie organizowane w Żorach. Chcielibyśmy zrealizować główne wydarzenia z naszego stałego kalendarza. W styczniu nie odbyła się ze względu na ogólnopolską kwarantannę zaplanowana Akcja Zima.

A już w lutym są przewidziane Urodziny Miasta Żory, w związku z którymi planujemy zrealizować turniej piłkarski dla organizacji i zakładów pracy. Przygotowujemy się do Memoriału Czesława Fojcika, czyli cyklicznego turnieju siatkówki, który planujemy na marzec. W tym roku chcielibyśmy zorganizować memoriał na hali MOSiR oraz na nowej sali gimnastycznej „Miarki”, bo Czesław Fojcik był nauczycielem i dyrektorem tej szkoły. W kwietniu planujemy kolejną edycję Letniego Biathlonu w Parku Cegielnia.

W maju, jeśli się uda, odbędzie się Żorski Bieg Ogniowy z okazji Święta Ogniowego oraz Sportowa Majówka 2021, która

zawsze łączy w sobie kilka imprez. W czerwcu chcielibyśmy zorganizować Spartakiadę Przedszkolaków na stadionie piłkarskim. Mamy w Żorach 23 przedszkola i chcielibyśmy zaprosić ich reprezentacje do udziału w tym wydarzeniu, a rodziców i dziadków do kibicowania.

– To pierwsze półrocze, a później?

– W lipcu i sierpniu planujemy Akcję Lato, w ramach której odbędzie się kilkanaście wydarzeń. Dodatkowo w lipcu na terenie skateparku w Parku Cegielnia odbędą się eliminacje Mistrzostw Polski w jeździe na hulajnodze. Obserwujemy, że obecnie hulajnogi są bardzo popularne wśród młodzieży korzystającej ze skateparku.

Dlatego Polski Związek Sportów Wrotkarskich wyszedł z inicjatywą organizacji mistrzostw, poprzedzonych eliminacjami w kilku miastach, w Żorach również. Będzie też akcja Extreme City, czyli szkolenie z jazdy na rolkach, deskach i rowerach przez okres wakacji. Mam nadzieję, że nie będzie przeszkód w otwarciu kąpieliska Śmieszek. W fazie pomysłów jest organizacja wydarzenia związanego z 30-leciem MOSiR-u, które prawdopodobnie połączymy z Żorskimi Dniami Rodziny. Ze względu na fundusze nie planujemy dużej gali jubileuszowej, ale chcielibyśmy postawić przynajmniej jakiś akcent z tym związany. We

wrześniu chcielibyśmy ponownie zorganizować ekstremalne zawody rowerowe na terenie skateparku, które bardzo udały się w ubiegłym roku. Będzie też trzeci Żorski Cross Triathlon przy Śmieszku i impreza związana z Narodowym Dniem Sportu. Chcielibyśmy zorganizować w nawiązaniu do tego święta konwencję fitness. Od lat organizowaliśmy Festiwal Gimnastyki i Akrobatyki, który będzie odbywać się co dwa lata, zamiennie z festiwalem sportów z pogranicza fitnessu, jogi itd. Gościem tego wydarzenia fitnessowego będzie Qczaj, czyli popularny trener personalny Daniel Kuczaj. W październiku chcielibyśmy zorganizować Żorski Bieg Uliczny, jednak ostateczna decyzja o jego organizacji zapadnie w czerwcu, w oparciu o sytuację epidemiologiczną. Listopad to nasz Bieg Biało-Czerwony, a w grudniu Mikołajkowy Bieg Przedszkolaków oraz Wigilijny Turniej Tenisa Stołowego.

Chcemy zaakcentować imprezy międzynarodowe, czyli Euro 2021 oraz Igrzyska Olimpijskie w Tokio, prawdopodobnie w formie mini Euro i mini Olimpiady realizowanej na obiektach sportowych w dzielnicach.

– To te najważniejsze i największe pod względem liczby uczestników wydarzenia. Domyślam się, że będzie jeszcze sporo mniejszych imprez…

– Oczywiście, w telegraficznym skrócie nie wymienię wszystkich planów, ale bardzo zachęcam do śledzenia naszej strony i Facebooka, gdzie pojawiają się zapowiedzi. Mamy też całoroczną propozycję dla żorzan – Cztery Pory Roku. To projekt zorganizowania czterech wycieczek w czterech porach roku dla żorzan we współpracy z Decathlonem. Będziemy informować o tym wcześniej.

– Proszę powiedzieć dwa słowa o bulach, bo to w Żorach bardzo popularny sport!

– Do tej pory miłośnicy buli spotykali się na bulodromie w Parku Cegielnia, a w minionym roku sformalizowali się jako stowarzyszenie Żorska Liga Petanque. Chcielibyśmy także zorganizować w tym roku oficjalne rozgrywki tej ligi. Bule są na tyle popularne, że na pewno

kolejnym krokiem będą oficjalne rozgrywki.

– Na jakim etapie jest reaktywacja basenu w Roju, bo to przecież MOSiR wyszedł przed laty z projektem modernizacji basenu w ramach budżetu obywatelskiego?

– Wszystko jest na dobrej drodze, wiem, że Urząd Miasta Żory wnioskuje o zmiany w technologii basenowej. Jeśli to się uda, w tym roku zapewne powstanie projekt i realnie w 2022 lub 2023 roku obiekt zostanie otwarty, zgodnie z zapowiedziami. To świetne miejsce z bliskością przyrody, a nieco oddalone od centrum miasta.

Basen zdecydowanie rozszerzy tamtejszą ofertę rekreacyjną. Funkcjonuje tam kompleks boisk do siatkówki plażowej, boisko do piłki nożnej z bieżnią oraz korty tenisowe, które chcielibyśmy w tym roku bardziej rozwinąć.

– W tegorocznym budżecie obywatelskim również pojawił się projekt związany ze sportem. Co to będzie?

– Zgłoszono projekt budowy boisk do padla, który został zaakceptowany i będzie realizowany. Boiska te mają powstać przy hali sportowej, w miejscu placu – byłego boiska do siatkówki. Będzie to zupełnie coś nowego. Gra w padla łączy tenis ziemny ze squashem. Takie boisko jest otoczone przezroczystymi ścianami, od których również odbija się piłkę. Gra się nieco inną piłeczką i rakietami niż w squashu. Sport ten jest bardzo popularny we Włoszech i w Hiszpanii, a miłośnikiem padla jest również Zbigniew Boniek. Będzie to boisko oświetlone, z którego mieszkańcy będą mogli korzystać w dużej części roku. Najbliższy tego typu obiekt jest w Chorzowie, administrowany przez MOSiR Chorzów.

Warto dodać także, że w grudniu powstało nowe boisko wielofunkcyjne w dzielnicy Rogoźna tuż obok siłowni pod chmurką, stworzone ze środków rady dzielnicy. To bardzo dobry pomysł. Chcemy w tym roku również wykorzystać infrastrukturę w dzielnicach do organizacji spotkań sportowych, właśnie w związku m.in. z Igrzyskami Olimpijskimi.

24 ROZRYWKA

N OW I N Y ŻO R S K I E • 2 lutego 2021 r. | nowiny.pl

HOROSKOP

BARAN 21.03 – 20.04 Jesteś w błędzie myśląc, że to był tylko wakacyjny flirt. Ta druga osoba jest Tobą szczerze zainteresowana. Jesień rozpoczniesz nowymi pomysłami. Tylko nie słuchaj innych.

BYK 21.04 – 20.05 Masz przy sobie swoją „prawdziwą drugą połówkę”.

Szansa na dozgonną miłość jest ogromna. Będziesz zestresowany, bo wciąż będzie nawał obowiązków. Uważaj na podpisy w dokumentach.

BLIŹNIĘTA 21.05 – 21.06 Otwórz swoje serce i nie myśl czy Ci się to opłaca bo „chytry dwa razy traci”. Także w uczuciach. Sukcesy, uznania, nagrody. Uważaj na przerost ambicji. Powoli też dojdziesz na szczyt kariery.

RAK 22.06 – 22.07 Nie wracaj myślami jak to było cudownie na początku związku. Zrób coś, aby znowu tak było. Wyjdź z cienia.

Pokaż, że także zasługujesz na awans. Jesteś doskonały w swojej dziedzinie.

LEW 23.07 – 22.08 Powieje rutyną i stagnacją. Twój partner Cię zaskoczy.

Znów zaiskrzy między wami. Przemyśl wszystkie za i przeciw zanim wejdziesz w spółkę lub wyemigrujesz „za chlebem”. Napięcia i stresy Cię nie ominą.

PANNA 23.08 – 22.09 Tej jesieni poznasz wyjątkową osobę. Odmieni Twoje życie na długo. Wreszcie nadejdą te czasy, w których to Ty poczujesz się królem życia. Wskazana wizyta u kardiologa.

Mierz codziennie ciśnienie krwi. Stać Cię będzie na wiele i jeszcze odłożysz.

WAGA 23.09 – 22.10 Szkoda czasu na walkę o partnera. Pozwól uczuciu odejść.

Inni Cię wykorzystują. Chyba czas, abyś przejrzał ich gierki. Doskonale udadzą się operacje i wszelkie zabiegi.

SKORPION 23.10 – 21.11 Uważaj, aby nie popsuć relacji w stałym związku.

Podwyższaj swoje kwalifikacje. Skorzystasz finansowo a współpracownicy będą Cię podziwiać. Spędzaj jak najwięcej czasu z naturą i odprężaj się.

STRZELEC 22.11 – 21.12 Podobasz się płci przeciwnej i wiesz jak użyć swojego wdzięku. Zdecyduj się i nie dawaj wszystkim złudnej nadziei. Będziesz rzutki i pomysłowy. To zmieni Cię w lidera. Robisz karierę.

KOZIOROŻEC 22.12 – 19.01 Z partnerem darzycie się prawdziwym gorącym uczuciem.

Kompromisem błyskawicznie złagodzicie nieporozumienia.

Masz ogromne możliwości, aby pracować na własny rachunek. Da Ci to niezależność. W tym okresie najlepsze motto dla Ciebie to „lepiej zapobiegać niż leczyć”.

WODNIK 20.01 – 18.02 Ostatnio nie jesteście dla siebie mili. Partner Cię kocha i ranią go Twoje słowa. Jesteś aktywny, wciąż podwyższasz sobie i innym poprzeczkę. Tak trzymać.

RYBY 19.02 – 20.03 Zanim się na cokolwiek zdecydujesz poobserwuj sytuację i spytaj siebie czego, kogo pragniesz. W życiu zawodowym szykują się zmiany. Na początku będziesz tym przerażony, ale efekty będą rewelacyjne. opracowała Wróżka Julianna • www.wrozbyonline.pl

HUMOR

sts Noc. W kuchni ze skrzypieniem otwierają się drzwi od lodówki.

Wychodzi z niej spasiona mysz w jednej łapie trzymając prawie kilogramowy kawał żółtego sera, a drugą ciągnąc za sobą wielkie pęto kiełbasy. Idzie do pokoju skąd rozlega się potężne chrapanie gospodarzy i taszczy ten cały majdan przez środek izby w stronę szafy,

pod którą ma wejście do swojej norki. Już jest przed wejściem gdy w świetle księżyca dostrzega pułapkę na myszy, a na niej malutki kawałeczek słoninki.

Mysz kręci z dezaprobatą głową i mruczy pod nosem: – Jak dzieci, no jak dzieci... sts Na przystanku autobusowym pani widzi małego Jasia strasznie umorusanego i zasmarkanego.

– Chłopcze, czy ty nie masz chusteczki?!

– Mam, ale obcym babom nie pożyczam! sts Podchodzi blondynka do Informacji PKP: – Przepraszam, jak długo jedzie pociąg z Krakowa do Warszawy?

– Chwileczkę....

– Dziękuję! sts

W szpitalu leży nieprzytomny mężczyzna, przy nim siedzi troskliwa żona. W pewnym momencie chory budzi się, patrzy na żonę i pyta: – Byłaś przy mnie zawsze, kiedy spotykało mnie jakieś nieszczęście, prawda?

– Tak, kochanie.

– Byłaś przy mnie, kiedy mnie z pracy wywalili?

– Tak, kochanie.

– A gdy moja firma zbankrutowała,

też przy mnie byłaś?

– Tak, kochanie.

– A gdy nam się chałupa spaliła?

– Też przy tobie byłam, kochanie.

– Teraz, gdy miałem ten cholerny wylew, też przy mnie jesteś?

– Tak, kochanie.

– Wiesz co? Ty mi przynosisz pecha! sts – Jasiu taki brudny nie pójdziesz do szkoły!

– Dobrze mamusiu, nie pójdę.