Nieuwsbrief november 2013
Overzicht van de voorbije activiteiten:
12 oktober 2013: Filmavond rond dagvlinders: De opkomst voor onze eerste filmavond was zeker een succes. Onze voorzitter verraste ons met schitterende beelden van méér dan 70 soorten dagvlinders uit Vlaanderen en Wallonië. Hiervoor trok hij gedurende drie jaar het hele land rond om deze juweeltjes op beeld vast te leggen. Hij slaagde erin om het typische gedrag van heel wat soorten te tonen. Nogmaals proficiat Emiel! We hebben er allemaal van genoten !
25 oktober 2013 : Nachtvlinderinventarisatie in Landschap de Liereman De zachte temperaturen deden ons al dromen van heel wat najaarssoorten. Bomen werden ingesmeerd en de lichtval werd opgesteld onder het afdak van het bezoekerscentrum omdat er regen was voorspeld. Eén van onze doelsoorten was de Herfstbremspanner . Hij werd de vorige jaren telkens in kleine aantallen waargenomen. Ditmaal moesten we echter niet lang wachten want de eerste vloog de lichtval al in. Daarna werden 6 exemplaren gespot op de bremstruiken naast het bezoekerscentrum. In het bos van Bo vonden we maar liefst 48 exemplaren! Nooit eerder werden er in het Landschap zo veel vlinders geteld.
Op smeer waren de aantallen vrij laag. Toch troffen we heel wat soorten aan: Bruine herfstuil , Zwartstipvlinder, Piramidevlinder, Bosbesuil, Eikenuiltje, Tweelijnmot en Roodkopwinteruil.
Roodkopwinteruil op smeer Foto: Eric Hantson
Na de wandeling controleerden we de lichtval waar nog een aantal andere soorten werden aangetroffen: Najaarsspanner, Wachtervlinder, Herfstspanner, Gepluimde spanner, Grote wintervlinder, Papegaaitje, Agaatvlinder, Bosbesuil, scherphoekvedermot , Acleris notana/ferrugana en Kamperfoeliebloesemmot. In de buurt van het bezoekerscentrum zat ook nog een Kromzitter op een boom . Ook de Windevedermot werd een aantal keer gezien op de vlinderstruik aan het BC en op struikheide. Nog een typische najaarssoort is de herfstkortvleugelmot (micro) die drie keer werd gezien tijdens de wandeling.
Tenslotte noteerden we ook nog Struiksprinkhaan , Korrelschalebijter , Oranjerood Veelkleurig Lieveheersbeestje en Platte wielwebspin.
Struiksprinkhaan (Foto: Eric Hantson)
Aan het bezoekerscentrum zat ook nog een Bladpootwants . Hieronder vind je een artikel dat in 2011 verscheen in het Belang van Limburg:
Noord-Amerikaanse bladpootwants rukt op in Vlaanderen 27/09/'11
WETENSCHAP
Amper vier jaar na de ontdekking van de bladpootwants in Vlaanderen heeft het
insect zeventig locaties veroverd. Ook in Wallonië zijn steeds meer meldingen van de NoordAmerikaanse wants, die schade kan toebrengen aan naaldbomen. De bladpootwants is een twee centimeter lang insect dat zijn naam dankt aan de verbrede schenen van de achterpoten. "Oorspronkelijk kwam de soort voor in Mexico en het westen van de Verenigde Staten en Canada", zegt Wim Veraghtert van Natuurpunt. "Het voorbije decennium liet de bladpootwants zich opmerken als een invasieve soort, die in een recordtempo het noordelijk halfrond inneemt, zelfs tot in Japan." In Europa werd het dier voor het eerst in Italië gezien, in 1999. De eerste melding in België, in Oostende, dateert van 2007; een jaar later zaten de insecten al op tien Belgische locaties. Dit jaar werd de wants op zeventig locaties in Vlaanderen opgemerkt.
"Een echte pestsoort" De bladpootwants staat in Noord-Amerika bekend als "een pestsoort" die schade kan toebrengen aan naaldbomen. "De wants zuigt plantensappen op, waardoor de zaadproductie gevoelig kan afnemen", aldus Veraghtert. "De afgelopen jaren werden in Vlaanderen onvolgroeide wantsen aangetroffen, wat erop wijst dat de soort zich ook voorplant."
Net als het veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje overwintert de wants bij voorkeur in grote groepen in woningen, wat voor overlast kan zorgen.
Bladpootwants (Foto: Eric Hantson)
Activiteiten in november 2013 Kleine wintervlinder Het vlinderseizoen loopt stilaan op zijn einde. De overwinteraars zoeken een veilig plekje op om de koudste maanden door te komen. Maar toch heeft de maand november ook zijn typische soort: de Kleine wintervlinder! Waarom dit fragiele vlindertje juist deze periode kiest om uit zijn pop te kruipen is mij een raadsel. Plots duikt hij op met soms honderden tegelijk in de buurt van eikenbomen. Op een koude novembernacht op stap gaan in het bos is zeker de moeite waard. De mannetjes zijn gemakkelijk te vinden maar de kleine vleugelloze vrouwtjes vallen weinig op als ze rondkruipen op de boomstammen. Je kan ze het gemakkelijkst vinden door de mannetjes op de bomen te controleren en met wat geluk hangt er ook een vrouwtje aan. Ook de Grote wintervlinder kan in deze periode van het jaar gezien worden maar nooit in zo’n grote aantallen. Wil je graag mee op stap dan kan dat binnenkort. Omdat het weer in deze periode nogal wisselvallig is en we graag in de “piekperiode” op stap willen gaan zullen we de juiste datum pas een paar dagen op voorhand doorgeven om zeker te zijn dat het de moeite waard is. Plaats: Nieuwe bossen in Turnhout ( rond het Peerdsven) Vertrek en parking: Samenkomst aan de parking van het Veldekenshof ( via de Heizijde)in Turnhout Datum: Wordt nog meegedeeld
Vlinderstudiedag 30 november 2013 ”Dagvlinders in Vlaanderen. Nieuwe kennis voor betere actie” Lessius Hogeschool, Campus Raghenoplein 21, 2800 Mechelen
De
Ham,
Programma 09u30: Ontvangst met koffie 09u55: Verwelkoming door de dagvoorzitter (Joris Gansemans - Natuurpunt) 10u00: Dagvlinders in Vlaanderen: gewikt en gewogen (Dirk Maes - INBO) 10u20: Tuinieren voor vlinders: wat maakt het uit? (Wouter Vanreusel - Natuurpunt Studie) 10u40: Kencijfers uit waarnemingen.be en monitoring (Marc Herremans & Karin Gielen - Natuurpunt Studie) 11u00: Koffiepauze 11u30: De opmars van het Kaasjeskruiddikkopje (Robin Guelinckx - INBO) 11u50: 20 jaar Vlinderwerkgroep (Luk Daniëls & Krien Hansen - Natuurpunt Studie) 12u05: Nieuws van de lokale werkgroepen o Een vliegende start voor Taxandria (Willy Ronsmans & Emiel Boeckx - Vlinderwerkgroep Taxandria) o Hoe vergaat het de Bruine vuurvlinder? (Hans Van Calster - Natuurpunt Begijnendijk) o Ervaringen met Argusvlinders (Hugo Wouters - Werkgroep Atalanta) 12u35 Middagpauze: o Lunch met broodjes o Bezoek stands 13u30 – 15u10: paralelle sessies van 3 workshops van 45 minuten: o Sessie 1: 13u30 tot 14u15 o Sessie 2: 14u25 tot 15u10 o Workshop 1: Vlinders & bosbeheer (Guido Tack & Ilf Jacobs) (eerste sessie met nadruk op zandgronden, tweede sessie met nadruk op rijkere gronden) o Workshop 2: Mobiel waarnemingen invoeren, streeplijsten en nieuwe functies in waarnemingen.be (Wouter Vanreusel) o Workshop 3: Vlinders leren herkennen (Wim Veraghtert & Pieter Vantieghem) 15u10: Koffiepauze 15u40: Film (Annette Van Berkel - De Vlinderstichting) 15u55: Soortbeschermingsplannen voor bedreigde dagvlinders: een stand van zaken (Ilf Jacobs Natuurpunt Studie) 16u20: Nectar, bloemen en vlinders: waarom de ene godendrank de andere niet is (Hans Van Dyck Biodiversity Research Centre UCL) 16u45: Slotwoord en receptie Inschrijven is noodzakelijk. Schrijf hier in voor De Vlinderstudiedag 2013 Of contacteer Karin Gielen, Natuurpunt vzw, karin.gielen@natuurpunt.be, 015/29.72.74 (kantooruren), Coxiestraat 11, 2800 Mechelen. Het inschrijvingsgeld bedraagt € 5 (koffie en dranken inbegrepen). Een broodjesmaaltijd kan je bestellen voor 3 euro extra. Betalen kan ter plaatse.
De Vlinderstudiedag is een organisatie van de Vlinderwerkgroep van Natuurpunt in samenwerking met Natuurpunt Studie.
Overgenomen van http://www.natuurpunt.be/nl/de-natuur-in/activiteiten/vlinderstudiedag-november-_3310.aspx Momenteel rijden we met 8 mensen samen naar de vlinderstudiedag. Er is nog één plaatsje vrij in mijn busje. Vertrek: 8.30 uur aan de parking tegenover het stadspark van Turnhout. Iedereen moet zich wel op voorhand inschrijven.
Kleine wintervlinder (Foto: Willy Ronsmans)
Grote wintervlinder (Foto: Eric Hantson)