Nieuwsbrief januari 2014
De vlinderwerkgroep wenst iedereen een jaar vol leuke soorten toe!
Overzicht van de voorbije activiteiten:
Woensdag 18 december 2013: vergadering Vlinderwerkgroep
Aanwezig: Tom Huysmans , Jan Cortens, Noach Janssens, Bart Royens, Gilbert Loos, Jeff Mangelschots, Ronny Jansen, Nicole Geerts, Luc Van Bunder en Willy Ronsmans Verontschuldigd: Paul Prinsen, Jelle Ronsmans, Janssens Kirsten, Hans Nietvelt, Gie Luyts, Ludo Lauwen en Hilde Van Gool
Planning activiteiten 2014
Inventarisaties provinciale groendomeinen : Samen met de parkwachters zal er in 2014 in drie provinciale domeinen ge誰nventariseerd worden: Vrijdag 16 mei 2014 : voorbereidend bezoek inventarisaties De Averegten (Heist op den Berg) en de Hertberg (Herselt) Vrijdag 23 mei 2014 :Prinsenpark in Retie (Groentje , Bont Dikkopje en voorjaarssoorten) Woensdag 2 juli 2014: Inventarisatie in de Averegten (Heist op den Berg) Zondag 27 juli 2014 : Inventarisatie in de Hertberg in Herselt en bezoek aan de vlieggebieden van de Bruine vuurvlinder. Ook onze vrienden van de Vlinderwerkgroepen Hesperia en de Hooibeestjes worden hierop uitgenodigd. In het provinciaal domein het Prinsenpark in Retie wordt ook gestart met het monitoren van een aantal prioritaire soorten. Ook hiervoor zoeken ze nog mensen die hierbij willen helpen. De informatievergadering zal doorgaan op 25 maart 2014 om 19.30 uur . Meer info volgt. Prioritaire soorten provincie Antwerpen De vlinderwerkgroep zal een aantal inventarisaties organiseren rond de prioritaire soorten binnen onze provincie: Bont dikkopje, Groentje, Gentiaanblauwtje, Heideblauwtje, Heivlinder en Veldparelmoervlinder. Hiervoor wordt gewacht op gunstige weersvoorspellingen alvorens de data vast te leggen Tuinvlindertelling 2 en 3 augustus 2014 De vlinderwerkgroep organiseert op zondag 3 augustus 2014 een vlinderwandeling voor het brede publiek. Deze zal doorgaan in Turnhout langs de spoorweg en de fietsbrug over het kanaal.
Argusvlinderwandeling Op zondag 10 augustus 2014 zijn we uitgenodigd bij Vlinderwerkgroep Atalanta. We bezoeken dan het havengebied waar de Argusvlinder nog volop aanwezig is.
Gentiaanblauwtje Woensdag 13 augustus 2014 worden de eitjes van het Gentiaanblauwtje geteld in het Turnhouts Vennengebied. We kunnen rekenen op de hulp van Ghis Palmans en zijn team! Militaire domeinen: (onder voorbehoud) Woensdag 20 augustus 2014 : inventarisatie Kommavlinder Vliegveld Weelde Woensdag 27 augustus 2014 : we gaan op zoek naar de Heivlinder in Tielen Kamp
ANB: (onder voorbehoud) Vrijdag 18 juli 2014 bezoeken we in Hoogstraten de Elsakker. Boswachter Bart Hoeymans zag hier de Grote weerschijnvlinder! Vlinderwandeling in Landschap de Liereman De jaarlijkse vlinderwandeling (studiegroep LDL) gaat dit jaar door op zondag 13 juli 2014.
Natuurpunt Markvallei organiseert in 2014 ook een aantal activiteiten rond dagvlinders en nachtvlinders . Meer info volgt nog. De vlinderwerkgroep wil hier ook aan meewerken. Nachtvlinderinventarisaties In 2014 wordt er extra aandacht besteed aan de moerasnachtvlinders. Er is in onze regio nog maar weinig ge誰nventariseerd naar deze vaak zeldzame soorten. Ook zal op plaatsen met Poelruit extra gezocht worden naar de rupsen van de zeldzame Poelruitspanner. Wintervlinderwandeling in Turnhout Op vrijdag 21 november 2014 wordt nog een activiteit voor het brede publiek georganiseerd. Ditmaal gaan we op zoek naar wintervlinders. We bezoeken een nieuw stukje natuurgebied in Turnhout. Aan het FRAC werd een nieuw knuppelpad aangelegd door het moerasbos en werden heel wat herstelwerken uitgevoerd aan de aanwezige waterlopen. Andere inventarisaties: We kregen ook nog de vraag om te inventariseren in de Tikkenbroeken (Kasterlee) en de Schrieken in Beerse. Er zal contact worden opgenomen met de plaatselijke verantwoordelijken.
Leuke waarnemingen in december:
Dertienstippelig Lieveheersbeestje - Hippodamia tredecimpunctata (imago) 2013-12-12 Landschap De Liereman - Hoge Mierdse Heide Š Eric Hantson
Citroenvlinder - Gonepteryx rhamni ( imago) 2013-12-01 Landschap De Liereman - Liereman Š Jef Jonckers
Vlinder van de maand: Kleine voorjaarsspanner (Agriopis leucophaearia) De Kleine voorjaarsspanner is samen met de Perentak (Phigalia pilosaria) één van de eersten die in het nieuwe jaar uit de pop kruipt. Zoals bij de wintervlinders zijn ook hier de vrouwtjes vleugelloos. De voorvleugels van de mannetjes hebben de vorm van een driehoek met afgeronde vleugelpunten. De kleur is erg variabel zoals blijkt uit onderstaande foto’s. De vlinders vliegen van begin januari tot half april. Ze komen goed op licht maar kunnen overdag ook gevonden worden door boomstammen af te speuren. De rupsen leven op eik en kan je vinden van april tot in juni.
mannetjes:
Foto: Eric Hantson
rups
vrouwtje
pop
Foto: Eric Hantson
Foto: Marijn Verbeek
Foto: Hetty Soetekouw
ANKONA-ontmoetingsdag 2014 (17de editie) - zaterdag 8 februari Hoe inschrijven? Deelname aan deze 17de ANKONA ontmoetingsdag is gratis, maar vooraf inschrijven is verplicht (en kan tot 1 februari 2014). Voor zij die gebruik wensen te maken van de kinderopvang (7 tot en met 12 jaar): graag inschrijven voor 20 januari 2014. Inschrijven doe je bij voorkeur via het elektronisch inschrijvingsformulier. Wie niet online wil inschrijven, kan een inschrijvingsformulier opvragen bij het ANKONA-secretariaat (T 03 240 57 28, Peggy Beers (ma/di/don)) en het ingevuld terugsturen naar volgend adres: Provincie Antwerpen, dienst Duurzaam Milieu- en Natuurbeleid (ANKONA), K. Elisabethlei 22, 2018 Antwerpen. In het loket: elektronisch inschrijvingsformulier voor de 17de ANKONA-ontmoetingsdag
Gedetailleerd programma Voormiddag Vanaf 9.15 uur ontvangst (koffie/thee) 9.30 - 9.40 uur: Verwelkoming (Rik Röttger, gedeputeerde Leefmilieu, provincie Antwerpen) 9.50 - 12.10 uur: Praktische workshop A: Microscopie ‘Kijken naar de anatomie van bladeren’ (Frank Van Campen en Jef Schoors, Koninklijk Antwerps Genootschap voor M icrografie (KAGM)) OF (parallelle sessies) 9.50 - 12.10 uur: Parallelle SESSIE 1: ‘(A)biotisch’ en toch actief! 9.50 uur: Behaag Natuurlijk 20/30: 20 jaar actie in samenwerking met 30 gemeenten/milieuraden (Erik De Keersmaecker, coördinator van behaagactie Natuurpunt) 10.25 uur: Abiotiek en de relatie met beheerdoelen in het natuurgebied Langdonken-Goor (Herselt) (Piet De Becker en Lon Lommaert, INBO) 11.00 uur: Natuurrestoratie op voormalige landbouwgronden via uitmijnen van fosfor: eerste resultaten in natuurgebieden 'Landschap de Liereman' (Oud-Turnhout) en het 'Vrieselhof' (Oelegem) (Jan Mertens enStephanie Schelfhout, UGent) 11.35 uur: 50 jaar mineralogisch onderzoek in Vlaanderen (Hugo Bender, Mineralogische Kring Antwerpen (MKA)) 9.50 - 12.10 uur: Parallelle SESSIE 2: Onder en boven water
9.50 uur: Samenwerking rond de monitoring van fauna-akkers in de provincie Antwerpen (Thomas Impens, Regionaal Landschap de Voorkempen en Peter De Batist, Koninklijke Antwerpse Vereniging voor Entomologie (KAVE)) 10.25 uur:"Biodiva-scan" in de praktijk bij MVO-bedrijven (Els Driessens, provincie Antwerpen en Jan Van Den Berghe, SPK vzw) 11.00 uur: e-DNA of Environmental-DNA: een krachtig instrument voor het monitoren van (water)organismen? (Joachim Mergeay, INBO) 11.35 uur: Baseline-project: leven in de Ekerse putten - domein Muisbroek (Ben van Asselt en Peter Konings, duikersclub ‘Project Baseline Belgium’) 9.50 - 12.10 uur: Parallelle SESSIE 3: Wat vliegt daar? Vogels en vleermuizen 9.50 uur: 30 jaar roofvogel- en uilenonderzoek in de Zuiderkempen (Herman Berghmans,Ringgroep Demervallei– KBIN en Ludo Smets, Kerkuilwerkgroep Vlaanderen - afdeling van Vogelbescherming Vlaanderen vzw) 10.25 uur: De Kalmthoutse Heide na de brand: onderzoek naar grondbroedende vogels (Annelies Jacobs, UA en Glenn Vermeersch, INBO) 11.00 uur: Grutto-populatie in de Noorderkempen (Stijn Leestmans, VLM) 11.35 uur: Vleermuizeninventarisatie (met behulp van batdetectors) binnen het werkingsgebied van Natuurpunt Zuidrand Antwerpen (Daniel Sanders, VLM en Johan De Ridder, Natuurpunt Zuidrand Antwerpen)
Middagpauze Vanaf 12.00 uur kun je genieten van een broodjesmaaltijd en heb je de mogelijkheid tot het bezoeken van informatie- en boekenstands. 13.00 - 13.45 uur: Vertoning van natuurfilm (onder voorbehoud)
Namiddag 13.45 - 15.15 (16.30) uur: Praktische workshop B: ‘Vleermuizen onderzoeken in de fortengordels' (Sven Verkem, N8 en Ben Van der Wijden, Vleermuizenwerkgroep Natuurpunt) OF (plenum) 13.45 uur: Korte berichtenrubriek 14.10 uur: Waardebepaling van hoogveenrelicten in de provincie Antwerpen (Herman Stieperaere, Plantentuin Meise en Dirk De Beer,Vlaamse Werkgroep Bryologie en Lichenologie (VWBL)) 14.45 uur: Onderzoek natuurlijke en niet-natuurlijke tuinen (Liesbeth Vogels,Thomas More Hogeschool Kempen, Agro - en Biotechnologie) 15.15 uur: PAUZE 15.45 uur: Voorstel Europese Verordening ‘invasieve soorten’: wat betekent dit op het terrein? (Myriam Dumortier, EU-Commissie) 16.10 uur: Vlaams meldpunt voor invasieve exoten: samen op de uitkijk (Tim Adriaens, INBO) 16.35 uur: RECEPTIE
Volgende vergadering van de vlinderwerkgroep Taxandria gaat door op woensdag 19 februari 2014 om 19.30 uur in het Natuurpunt Museum. In januari worden er geen activiteiten gepland door de vlinderwerkgroep.