30
Natuurstudie Orchideeën in de Hobokense Polder anno 2020 Tekst en foto’s: Patrick Mannens planten moeten staan. En slechts weinige mensen lijken dat te weten. Nochtans is het een erg herkenbare soort. Immers twee grote ovale bladeren onderaan, en vervolgens een mooi opgerichte lange bloemtak met meestal veel bloemetjes. Zo vroeg in het voorjaar is de concurrentie nog niet te groot. Meestal steken ze boven de omstaande grassen uit.
Bosorchis
Al jaren zoek ik her en der orchideeën in België en ver daarbuiten. Maar nu wil ik het hebben over wat ik hier in de Hobokense Polder vond. Laten we het aanpakken in volgorde van verschijnen. Sommige orchideeën maken al voor de winter een bladrozet. Maar ik kies voor de volgorde van bloei. In de tweede week van mei vond ik de eerste Neotia ovata - keverorchis in bloem. Reeds op 13 april had ik een telling gedaan op het veldje ‘Moerasje’. Toen telde ik daar 536 stuks. De keverorchis wordt gemakkelijk overzien, immers geheel groen en bij de meesten onbekend. Het is niet de meest tot de verbeelding sprekende soort. Ik denk dat er in de Polder alles bij elkaar wellicht een duizendtal
Ooit vond ik rond het Rallegat vele honderden Dactylorhiza fuchsii bosorchis. Op dit moment staan er op die plaats geen bosorchissen meer. Maar toch staan er nog erg veel in de Polder. Wellicht is dit de meest herkende orchidee. Immers licht lila van kleur vallen ze op! En ze staan in onze Polder op verschillende plaatsen. Ook deze soort telde ik op 13 april in het ‘Moerasje’. Ik telde 614 stuks. En wellicht zijn er plaatsen waar er nog meer staan. Als ik het totaal aantal planten in het hele gebied moet inschatten, dan denk ik aan meer dan tweeduizend. Ooit was er sprake van hybride vormen van deze Dactylorhiza. Zelf heb ik die in Hoboken nooit gezien. Ook al is het absoluut mogelijk dat die hebben voorgekomen. In andere gebieden in het Antwerpse vinden we vandaag meer hybriden dan zuivere soorten. Meestal kruisingen tussen Dactylorhiza fuchsii, incarnata, praetermissa en maculata (Bos-, vleeskleurige-, riet- en gevlekte orchis). Mensen die
bij ons ijverig op zoek gaan naar deze orchidee en ze van wat dichterbij gaan bekijken concluderen dat ze variëren qua kleur, dat ze variëren qua tekening en dat ze soms gevlekte en soms ook ongevlekte bladeren hebben. Toch vind ik vandaag enkel bosorchissen. Om bosorchissen in bloei te bekijken moet je begin juni afzakken naar de Polder. 2020 is voor orchideeën een heel slecht jaar, ik heb heel wat plaatsen bezocht en stelde vaak hetzelfde vast. Ik vond erg veel planten, waar zelfs de bloemknoppen niet volledig ontwikkeld waren. Vaak vond ik opgedroogde planten, waar bloemknoppen niet geopend waren, laat staan dat er bevruchting zou hebben plaatsgehad en zaden zich zouden hebben ontwikkeld. De droge zomers van de voorbije jaren en het uiterst droge voorjaar van 2020 heeft daar zeker een rol in gespeeld.
Breedbladige wespenorchis
