Opgewekt Wonen: alleen verduurzamen bij wie wil
‘Energietransitie is vooral sociale uitdaging’ Met het project Opgewekt Wonen doet de Zaanse woningcorporatie Parteon het net even anders. Niet collectief verduurzamen, maar per huis en alleen bij wie wil. Nadat koplopers hebben bewezen dat het kan, willen steeds meer anderen het ook: aardgasvrij wonen, zonnepanelen én lagere woonlasten. { Wendy Koops } f VOOR ELKAAR KRIJGEN dat huurders zélf willen verduurzamen, dat is de truc die woningcorporatie Parteon bedacht. Het lijkt er na tweeënhalf jaar op dat de aanpak bij ‘Opgewekt Wonen’ werkt. Er zijn via dit project honderden woningen van Parteon-huurders aardgasvrij en energiezuinig gemaakt. Bovendien is er een flinke wachtlijst, ongetwijfeld aangezwengeld door de hoge gasprijzen. De corporatie heeft daarom de uitrol opgeschaald naar tweetot tweehonderdvijftig woningen per jaar.
THUISBAAS In een notendop bestaat Opgewekt Wonen uit het plaatsen van een warmtepomp, zonnepanelen, convectoren en een inductieplaat. Parteon heeft zich
‘We beginnen nu ook bij renovaties vaker bij de mensen die graag willen’ voor deze aanpak laten inspireren door Urgenda en diens dochteronderneming Thuisbaas, vertelt Mara van Sluis, manager Klanten. “Urgenda-directeur Marjan Minnesma heeft ons uitgedaagd: ga het gewoon doen!” En zo begon Parteon in 2018 met drie enthousiaste huurders. Het lukte om binnen budget te blijven en de bewoners voldoende warmte te geven. Parteon heeft deze bewoners ingezet om anderen te overtuigen. “Inmiddels beginnen we ook bij het plaatsen van nieuwe keukens of bij grootschalige renovatieprojecten bij de mensen die graag willen. Dat is zoveel makkelijker. Dan zien de buren hoe fijn het is en volgen zij vanzelf. Het vergroot ook het eigenaarschap; mensen hebben er zelf voor gekozen.” Er zijn altijd voorlopers die intrinsiek gemotiveerd zijn om de klimaatdoelen te halen, maar een groot deel van de huurders heeft dat minder. “Mensen wil gewoon bewijs zien. Het kantelpunt was het
32
MAART 2022
moment waarop de jaarafrekening van het energiebedrijf kwam en duidelijk werd dat het echt voordeel oplevert. ” Huurders gaan er gemiddeld minstens 50 euro per maand op vooruit, ondanks de 49 euro extra servicekosten voor de installaties. De gasrekening valt geheel weg en de elektriciteit wordt grotendeels zelf opgewekt. Van Sluis: “Waar je als corporatie eerst denkt dat verduurzaming ten koste gaat van de betaalbaarheid omdat alle investeringen daarnaartoe gaan, blijkt nu dat je verduurzaming juist in het teken kunt zetten van betaalbaarheid.”
ENERGIETRANSITIE Kan verduurzaming en gasloos worden zo simpel zijn? Kennen we niet allemaal de verhalen over de Van der Pekbuurt in Amsterdam-Noord of Overwhere-Zuid in Purmerend? Bij deze met miljoenen door het Rijk gespekte proeftuinen komt het aardgasvrij maken om allerlei redenen moeilijk van de grond. Afgelopen jaren gooiden bewoners overal in het land de kont tegen de krib. Een succesfactor bij Opgewekt Wonen is dat bewoners worden gevrijwaard van investeringen. Sterker nog: het levert geld op. Dat lukt mede doordat tot nu alleen geselecteerde grondgebonden woningen in aanmerking komen: met voldoende ruimte voor zonnepanelen én met een gebouwschil in goede staat. Dubbel glas is een voorwaarde want er wordt niet extra geïsoleerd. Parteon heeft apart isolatieprogramma’s voor huizen met een laag energielabel; die woningen komen daarna alsnog in aanmerking. Het aanbrengen van de installaties kost een werkweek, maar de overlast is heel beperkt.
ONRENDABEL De aanpak kost de corporatie geld. De huurders profiteren van de daling in energiekosten, maar de ver-
