OP STAP MET … de handhavers leegstand

OP STAP MET… de handhavers

Meer grip op leegstand met aangescherpte verordening

De Amsterdamse Leegstandsverordening voor woningen is onlangs aangescherpt. Dit heeft direct invloed op het werk van de toezichthouders van de gemeente. Het geeft ze namelijk, zoals ze zelf zeggen, meer handvatten om te handhaven. Op stap met Michael en Eric van Toezicht Handhaving en Wonen. "Hoe meer instrumenten we krijgen om leegstand aan te pakken, des te beter. Daar worden we alleen maar blij van." { Janna van Veen }

OP STAP MET …

In de serie Op Stap Met … volgen we professionals en vrijwilligers die met de spreekwoordelijke poten in de modder staan. f MET INGANG VAN 1 december zijn de regels aangescherpt die waren vastgelegd in de Leegstandsverordening van 2016. Het betreft een experiment van vijf jaar op grond van de Crisis- en Herstelwet. Zo kan de gemeente een huiseigenaar volgens de nieuwe verordening onder meer dwingen een leegstaande woning sneller bewoonbaar te maken en te verhuren voor een marktconforme prijs. Vorig jaar werden ruim duizend onderzoeken gestart. In de helft van de gevallen werd overtreding van de leegstandswet geconstateerd en werden er sancties opgelegd.

Leegstand van woningen wordt behalve vanuit de gemeentelijke Basisadministratie en door huiseigenaren zelf, ook vaak gemeld door buurtbewoners. Na zo'n burenmelding gaan toezichthouders van de gemeente op onderzoek uit. Michael en Eric willen anoniem blijven want ze maken ook deel uit van het team Ondermijning dat onderzoek doet naar illegale praktijken zoals hennepplantages en woningen

die gebruikt worden voor andere criminele doeleinden. Eric legt uit: "Daar gaat het er soms wat harder aan toe en stuit je nogal eens op nare zaken zoals illegale prostitutie. We moeten dat werk ook kunnen blijven doen zonder te veel in het oog te lopen."

‘Daar gaat het er soms wat harder aan toe en stuit je nogal eens op nare zaken zoals illegale prostitutie’

SPINNENWEBBEN

De toezichthouders leegstand werken met een speciaal ontwikkelde app waarin alle lopende zaken zijn opgenomen. In die app worden door een projectmedewerker de adressen verzameld waar gecontroleerd moet worden. Daarin kunnen de opsporingsambtenaren bovendien zien wie de melder is en of er bijvoorbeeld mensen op dat adres staan ingeschreven of vergunningen zijn afgegeven voor vakantieverhuur. Soms is een adres al eerder gecontroleerd en ook de bevindingen daarvan zijn terug te vinden in deze app.

Het eerste adres dat het tweetal tijdens de reportage bezoekt bevindt zich in Noord, in een idyllisch wijkje achter de Buiksloterdijk. De melding komt van een buurtbewoner en betreft een woning van 117 m2 waar al lange tijd geen bewoners zijn gezien. Eric en Michael lopen om het pand heen en merken op dat er camera's hangen achter de ramen en dat zelfs de deurbel een camera heeft. Er wordt niet gereageerd op aanbellen en kloppen op de deur. Michael ziet spinnenwebben bij de voordeur en maakt een foto voor het beeldverslag. "Hieraan kun je zien dat die deur al een tijd niet open is geweest. Helaas is er geen brievenbus waar we doorheen kunnen kijken of er post ligt. Bergen post is een goede indicatie dat er al lang niemand is geweest", legt hij uit.

EIGENAAR WOONT AL JAREN IN JAPAN

Eric staat inmiddels in de achtertuin en wijst naar boven. "Kijk, de glazen wand van het balkon zit vol met algen. Dat ontstaat niet zo snel en kan er op wijzen dat er al lange tijd niemand is geweest. En ze hebben de schuifpui vastgezet met stokken tegen inbraak. Het zijn kleine dingetjes die je bij elkaar optelt." Ook van de algen en de stokken worden foto's van gemaakt. Het ontbreekt er nog aan dat een van de toezichthouders op de knieën gaat om met een loep naar sporen te zoeken in het gras.

Dan komt een nieuwsgierige buurvrouw naar buiten. Zij vertelt dat de huiseigenaar in Japan woont. Ze heeft hem al drie jaar niet gezien. Wel is er maanden geleden een tuinman gekomen om onderhoud te plegen. Eric: "We gaan de eigenaar een brief sturen om te vragen wat hij van plan is met de woning. Als het een pied-à-terre is dan is het wel zo netjes om dat te melden aan de gemeente. Dat voorkomt een hoop gedoe." De buurvrouw krijgt ook een brief met uitleg over deze actie en contactgegevens van de gemeentelijke dienst.

Het volgende adres is van een heel andere orde. Het betreft een appartement van tachtig vierkante

Meer grip op leegstand met aangescherpte verordening

meter in een van de nieuwe flats in Buiksloterham. Dit is de derde controle op dit adres door toezichthouders in een paar maanden tijd. De eerste keer zat de brievenbus propvol, de tweede keer was deze leeg en nu komt de post tot halverwege. De post wordt dus wel opgehaald. Maar verder valt er weinig te zien; het appartement ligt aan een anonieme gang met alleen dichte deuren. Het spionnetje is blijkbaar afgeplakt want daar valt niets door te zien. Weinig speurwerk dus dit keer; op aanbellen en kloppen wordt niet gereageerd.

Wel weet Eric te melden dat er diverse bedrijfjes op het adres geregistreerd staan, terwijl er geen enkele bewoner staat ingeschreven, wat op zich al verdacht is. Michael belt met de melder en deze vertelt dat hij sinds een paar weken wel af en toe 's avonds licht ziet branden. Besloten wordt om de eigenaar aan te schrijven en een vervolgbezoek te doen in de avond.

Het laatste adres van deze middag ligt aan de andere kant van de stad, in de Watergraafsmeer. Ditmaal gaat het om een corporatiewoning waar een gezin van zeven personen staat ingeschreven maar volgens de anonieme melder lijkt er geen sprake van bewoning. Het is het tweede bezoek van de gemeente en dit keer staat de deur wijd open. Op de stoep staat gereedschap en een klusjesman staat de toezichthouders te woord. Hij vertelt dat de bewoners er niet zijn maar later terug zullen komen. Hij houdt zich verder op de vlakte en Eric en Michael besluiten dat er diezelfde avond nog een nieuwe controle plaats moet vinden.

De toezichthouders gaan nu terug naar hun kantoor om een rapportage te maken van hun bevindingen van die dag en deze aan te vullen met beeldmateriaal. Dit wordt allemaal verwerkt in de app. Het is nu aan de afdeling Toezicht en Handhaving om de zaken verder aan het rollen te brengen en bijvoorbeeld boetes op te leggen. •

STRENGERE LEEGSTANDREGELS

Met ingang van 1 december zijn de regels voor woningleegstand in de Leegstandsverordening aangescherpt. Het betreft een experiment van vijf jaar op grond van de Crisis- en Herstelwet. Die aanscherping houdt onder meer in dat de boete voor het niet melden van leegstand wordt verhoogd naar 9.000 euro voor professionele eigenaren en 4.500 euro voor 'gewone' eigenaren. Binnen twee maanden - dat was eerst drie maanden - wordt na een melding van leegstand een gesprek met de eigenaar gepland. Wanneer een woning geschikt is voor gebruik moet deze binnen twee maanden weer bewoond zijn. Is de woning onbewoonbaar dan besluit de gemeente welke voorzieningen nodig zijn om de woning binnen een vastgestelde termijn weer bewoonbaar te maken. Bovendien kan er een bindende termijn worden vastgelegd waarin de huiseigenaar ervoor moet zorgen dat de woning weer bewoond wordt. Al deze maatregelen kunnen op last van een dwangsom worden afgedwongen. Voor gebruik als tweede woning (pied-à-terre) gelden aparte regels. Alleen niet-Amsterdammers mogen een tweede woning hebben in de stad. Die mag niet voor vakantieverhuur of als kantoor worden gebruikt. In het koopcontract mag niet staan dat de eigenaar-bewoner er permanent moet verblijven. Woningen met een maximale huur onder de liberaliseringsgrens (763 euro per maand) volgens het puntenstelsel mogen niet als tweede woning worden gebruikt.