http://mmteashop.com
အရငး့ အႏြီ့ ဟူသညး ရငး့ ႏြီ့ ်မႇဳပးႏြဵ်ခငး့ ဟူသညး
ပိုငးဆုိငးမႈ်ဖစးသညး။
အရငး့ အႏြီ့ ကုိ
ႂကျယး ဝမႈ်ဖစးသညး။
တို့ ပျာ့ေအာငး
ဓန်ဖစးသညး။
လုပးသညးံသေဘာ်ဖစးသညး။
အက္ိဳ့အ်မတး ခဵစာ့ရေအာငး လုပး်ခငး့ ်ဖစးသညး။ တိုငး့ ်ပညးတစး်ပညး၏ ဓနႏြငးံပတးသကး၍ ေ်ပာဆိုသညးံအခါ ေ်မေပၐေ်မေအာကး သယဵဇာတမ္ာ့ဟူ၍ သဵု့ စျဲေလံရြိသညး။ သဘာ ဝအရငး့ အ်မစးမ္ာ့ (Natural Resources) ဟူ၍ လညး့ သဵု့ တတးၾကသညး။ သို႓ေသား သညးေန႓ေခတးတျငးေတာံ လူအရငး့ အ်မစးမ္ာ့ (Human Resources) ဟူေသာ စကာ့ကိုပါ တျငးတျငးက္ယးက္ယး သဵု့ စျဲလာၾကသညး။ အခ္ိဳ႔တုိငး့ ်ပညးမ္ာ့ဆိုလြ္ငး တုိငး့ ်ပညးဧရိယာ မညးမညးရရ
မရြိ။
မက္ယး ဝနး့ ။ သို႓ေသား
သဘာ ဝ၏
မ္ကးႏြာသာေပ့်ခငး့
ေ်မေပၐေ်မေအာကးတျငး တိုငး့ သူ်ပညးသာ့
မခဵၾကရပါ။
အဖို့ ထိုကးရတနာေတျလညး့
အမ္ာ့စုက
အစျမး့ အစရြိသညးံအခါ
သယဵဇာတ အရငး့ အႏြီ့ ေတျ၏ အေထာကးအပဵံ ကို မရေသားလညး့ တုိငး့ ်ပညးးႀကီ့ ပျာ့ေအာငး ႀကဵေဆာငးႏိုငးၾကသညး။
မိမိတို႓လကးထကးတျငး
ခ္မး့ သာေအာငး်မငးေနလြ္ငးလညး့
ယငး့
မြ္်ဖငးံ မတငး့ တိမး၊ မေက္နပး။ အနာဂတးအတျကး စိတးေအ့ရေအာငး မိမိတို႓ သာ့ေ်မ့မ္ာ့ကို ဆကးလကးထူေထာငးသညး။
သူတို႓တစးေတျ
သူတစးပါ့
ႏိုငးငဵသာ့
ေတျထကး
လူရညးလူေသျ့ ်ပညးဝ ံ ေအာငး ေငျအာ့လူအာ့သဵု့ ကာ မ်ပတးပ္ိဳ့ေထာငး ်ပဳစုေပ့သညး။ တိုငး့ ်ပညး၏ လူအရငး့ အ်မစးမ္ာ့ ႂကျယးဝ ဖျၿဵ႓ ဖိဳ့ေအာငး ရငး့ ႏြီ့ ်မႇဳပးႏြဵ်ခငး့ ၊ သုိ႓မဟုတး တုိငး့ ်ပညး၏ ဦ့ ေႏြာကးတျငး ရငး့ ႏြီ့ ်မႇဳပးႏြဵ်ခငး့ ပငးတညး့ ။ တုိငး့ ်ပညးတစး်ပညး ဖျၿဵ႓ ဖိဳ့တို့ တကးေအာငး တုိငး့ သူ်ပညးသာ့ လူႀကီ့ လူငယးမ္ာ့၏ ဦ့ ေႏြာကးတျငး ရငး့ ႏြီ့ ်မႇဳပးႏြဵရနးး လိုအပးသကဲ႓သို ႓၊ လူတစးဦ့ ခ္ငး့ တို႓အေနႏြငး႓လညး့ မိမိလကးရြိ အေ်ခအေနထကး
်မငးံ တကးလိုလြ္ငး၊
သို႓မဟုတး
မိမိပတးဝ နး့ က္ငးရြိ
လူမ္ာ့ထကး
ေခါငး့ တစးလဵု့ သာလိုလြ္ငး မိမိဦ့ ေႏြာကးကို သူတစးပါ့ထကး ဖျထ ဵ႓ ျာ့သနးမာေအာငး အငးအာ့ ်ဖညးံတငး့ ်ခငး့ ပ္ိဳ့ေထာငးေလံက္ငးံ်ခငး့ မ္ာ့ ်ပဳလုပးဖို႓ လိုေပသညး ။
Typing - အိုလိုလို
4
http://mmteashop.com ဦ့ ေႏြာကးဖထ ျဵ႓ ျာ့ေအာငး သို႓မဟုတး လူတစးဦ့ ခ္ငး့ တို႓၌ အစျမး့ အစတကးလာေအာငး ေထာကးကူႏိုငးေသာ အရာကာ့ `ပညာ´်ဖစးသညး။ ပညာဟုဆိုလြ္ငး
လူမ္ာ့စုတို႓က
စာသငးေက္ာငး့ ကို ေ်ပ့်မငးၾကသညး။
ပထမ
အရျယးမြာ ပညာဟူေသာ စကာ့ကို သျာ့သတိရၾကသညး။ ပညာဟူသညး ပထမအရျယး အတျငး့ စာသငးေက္ာငး့ ၌ ရြာရသညးံအရာဟူ၍ မြတးယူၾကသညး။ မြနးသငးံသေလာကး
မြနးပါသညး။ သို႓ေသား
ပညာဟူသညး
စာသငးေက္ာငး့ ႏြငး႓
ပထမအရျယးတို႓၌သာ ကနး႓သတးထာ့ရမညးံအရာ မဟုတး။ „လူတိုငး့ အတျကး ပညာေရ့်ဖစး၍ ၊
ပညာေရ့ႏြစးခုရြိသညး။
ပိုအေရ့ပါေသာ ေနာကးတစးခုက
တစးခုက
အ်ခာ့သူမ္ာ့ထဵမြရေသာ
မိမိကိုယးကို ေပ့့ေသာ ပညာေရ့
်ဖစးသညး ‟ ဟူေသာ စကာ့တစးခုရြိသညး။ ေက္ာငး့ သငးပညာႏြငးံ ကုိယးတုိငးရြာပညာ (self education) ကို ချဲ်ခာ့ ေ်ပာဆိုေသာ စကာ့ေပတညး့ ။ လူတစးဦ့ ႏြငတ းံ စးဦ့ ႏုစဥးအခါ၌
မညးသူက
ေက္ာငး့ သငးပညာေပၐတျငး
လူစျမး့ လူစပုိရြိသလဲ မူတညးေသားလညး့
ဟူေသာအခ္ကးသညး ႀကီ့ ရငးံလာသညးႏြငးံအမြ္
„ကိယ ု းတိုငးရြာပညာ ‟ က အဓိက က္လာၿမဲ် ဖစးသညး။ ယခုစာအုပးတျငး ရငး့ ႏြီ့ ်မႇဳပးႏြဵၾကမညးံ
ကုိယးတိုငးရြာပညာတို႓်ဖငးံ
ပုဂၓိဳလးမ္ာ့အတျကး
မိမိဦ့ ေႏြာကး
ဖျဵ႓ၿဖိဳ့ႂကျယးဝေအာငး
လမး့ ညႊနး်ပႏိုငးမညးံစာမ္ာ့ကို
စုစညး့ ေပထာ့
ပါသညး။ ဤစာမ္ာ့အနကး
အခ္ိဳ႔မြာ
စာေရ့သူ၏
်ပဳစုေရ့သာ့ခ္ကးမ္ာ့
်ဖစး၍
အမ္ာ့စုတို႓မြာ ေမားတီမာ ေဂ္ဒကးဒ လာ၊ လီယို ဘပးစကာ ဂလီယာ၊ ေဂ္ေက ေလ႓ခ္းမနး့ စသညးံ ႏိုငးငဵတကာတို႓၌ ထငးရြာ့ေသာ ကုိယးတိုငးရြာပညာ ပါရဂူတို႓၏ ေရ့သာ့ခ္ကးမ္ာ့ကို ်မနးမာဘာသာ ်ပနးဆိုေပ့ထာ့်ခငး့ ်ဖစးပါသညး။
Typing - အိုလိုလို
5
http://mmteashop.com ဤစာမ္ာ့ကို ဖတး႐ႈ်ခငး့ အာ့်ဖငးံ စာဖတးသူတို႓၌
မိမိဘ ဝကို စာအုပးစာေပ်ဖငးံ
်မႇငးံတငးလိုေသာ ဆႏၵမ္ာ့ ထကးသနးႏို့ ၾကာ့ၾကသကဲံ သို႓၊ ယငး့ အတျကး အေထာကးအကူ ်ပဳမညးံ
နညး့ လမး့ ေကာငး့ မ္ာ့လညး့
အမ္ာ့အ်ပာ့
ရရြိႏိုငးၾကလိမမ းံ ညးဟု
ယဵုၾကညး
မိပါသညး။
၂၊၁၂၊၁၉၉၆ ေဖ်မငးံ
Typing - အိုလိုလို
6
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
7
http://mmteashop.com
„ဘာေတျ ဖတးေနလဲ ‟ စာဖတးသူခ္ငး့ ေတျ႓ လြ္ငး သညးလိုပဲေ မ့ေလံရြိသညး။ „ဘယးလို ဖတးသလဲ ‟ ဟူ၍ ကာ့ ေမ့ခဲလြသညး။ သို႓ေသား
စာဖတးသူခ္ငး့ အတူတူ
အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ကို ခဵစာ့သျာ့ရသလဲ
ဘယးသူက
ဟူေသာ အခ္ကးကာ့
ပို၍
စာအုပးစာေပ၏
ေမ့ခဲလြသညးံ ထိုဒ ုတိယ
အေမ့ေပၐတျငး မူတညးေနေပသညး။ „စာကုိ ဘယးလိုဖတးသလဲ ‟ မြနးသညး။ စာအုပးတစးအုပးမြ လူတစးေယာကး ဘာရသလဲ ဟူသညး ထုိစာအုပးကို ၎လူ ဘယးလိုဖတးသလဲ ဟူေသာ အခ္ကးေပၐတျငး မူတညးသညး။ ်မနးမာစာေပထဲက အဆီအႏြစး
ေကာငး့ ေပံ
ဆိုတာမ္ိဳ့ကိုပဲ ်ဖစးေစ
စိတးမ ဝငးစာ့
ေသားလညး့
မိမိဖတးၿပီ့ ၿပီ
ေ်ပာႏုိငးေအာငး
ညျနး႓ေပံ
ဆိုတာမ္ိဳ့်ဖစးေစ၊
ေကာကးလြနးၾကညးံလိုကးသညးံအခါ
အ်ခာ့စာအုပးသမာ့မ္ာ့ႏြငးံ ဟူ၍
အေ်ခာကးတုိကး
ကမာၻ႓စာေပ ကုိယးတကယး
ေတျ႓ လြ္ငး
အဲဒ ီစာအုပးႀကီ့
အခ္ိနးကုနးခဵ
ဖတး႐ႈသူမ္ာ့မြာ
ထုိစာအုပးထဲမြ ဘာအႏြစးသာရ တစးခုမြ္ရလိုကးမညးမဟုတးေပ။ သို႓ေသား လူအေတားမ္ာ့မ္ာ့မြာ ထိုသို႓အခ္ိနးကုနးခဵရက္ိဳ့ မနပးေသာ သေဘာကို မသိ၊ မိမိတို႓အတျကး အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ မရြိသညးံအ်ဖစးကို လညး့ မရိပးမိဘဲ စာဘယးႏြစးအုပး ဖတးၿပီ့ ၿပီဟူ၍ ဝငးံႂကျာ့ဂုဏ းယူႏိုငးရနးသာ လဵု့ ပနး့ ေနၾကေပသညး။ ဒီအပတးထဲ ဖတးတာ ဘယးႏြစးအုပးရြိသျာ့ၿပီ။
Typing - အိုလိုလို
8
http://mmteashop.com ၿပီ့ ခဲံတဲံ တစးလအတျငး့ ဘယးႏြစးအုပး။ တစးႏြစးလဵု့ အတျငး့ မြာေတာ႓ ဘယးေလာကး။ စသ်ဖငးံ သူမ္ာ့မြာ
ဖတးသညးံ
အေရအတျကးကုိသာ
သူတို႓အေလ့ထာ့သညးံ
ေနႏိုငးၾကမညး ်ဖစးေသားလညး့
စာရငး့ တငးႏုိငးရနး
အေရအတျကးကိစၥဘကးတျငး
စာအုပးမြ ဘာအသိပညာ
ႀကိဳ့ပမး့ ေနၾက
စဵခ္ိနးတငးခ္ငးတငး
ဗဟုသုတရသလဲ
စစးေၾကာ
ၾကညးံလြ္ငးမူ ဘာမြ ေရေရရာရာ မရြိလြသညးကို ေတျ႓ ရမညး်ဖစးသညး။ စာအုပးထဲမြာ မမြတသ း ာ့မိၾက။
ပါလာသညးံ
စာအုပးက
ဗဟုသုတ
တငး်ပသညးံ
အခ္ကးအလကးမ္ာ့ကို
စဥး့ စာ့ဆငး်ခငးစရာ
သူတို႓ မသိရြိ၊
အခ္ကးအလကးမ္ာ့ကို
သူတို႓မ်မငးၾက။ မစဥး့ စာ့ မဆငး်ခငးမိၾက။ ထို႓ေၾကာငးံ စာအုပးက ေပ့သညးံ သငးခနး့ စာ၊ စာအုပးတျငး
ပါသညးံ
ေလာကအ်မငး
ဟူသညးတို႓ကိုလညး့
သူတို႓မရရြိၾက။
တစးနညး့
ေ်ပာရလြ္ငး စာဖတး်ခငး့ ေၾကာငးံ သူတို႓ဘ ဝမြာ ဘာတစးခုမြ္ တုိ့ မလာေပ။ သာမနးအာ့်ဖငးံ စဥး့ စာ့လြ္ငး သညးလူေတျသညး အက္ိဳ့မရြိေသာ အလုပးတစးခု အတျကး
အခ္ိနးကုနးခဵေနၾကသညးဟု
်မငးစရာအေၾကာငး့ ရြိ၏။
စငးစစး
ထို႓ထကး
ဆို့ ေပသညး။ သူတုိ႓သညး အက္ငးံဆို့ တစးခုကို ေမျ့ ်မဴေနၾက်ခငး့ ်ဖစး၏ ။ အလုပးတစးခုကို ေပါံေပါံတနးတနးလုပးတတးသညးံ အက္ငးံ။ စာဖတးသညးံ အလုပးကို ခပးေပါံေပါံ လုပးသူသညး အ်ခာ့ကိစၥရပးမ္ာ့တျငးလညး့ တုိ႓ကနနး့ ဆိတးကနနး့ စမး့ ၾကညးံလုိကး ခ္ထာ့လိုကး လုပးတတး၏ ။ လုပးဖူ့ သညးဆို႐ဵု ်မညး့ စမး့ ကာ တကယးစိတးအာ့လူအာ့
စိုကးထုတးရမညးံအခ္ိနး၌ အသာေရြာငးထျကးသျာ့
တတးသညးံ ေပါံတနးေလ္ာ႓ရဲေသာ စိတးဓာတးပုိငးရြငးမ္ိဳ့ ်ဖစးလာတတး၏။ စာအုပးအငြာ့ဆိုငးသို႓ ေခါကးတဵု႓ေခါကး်ပနး သျာ့ေနၾကသူမ္ာ့ကို စိစစးၾကညးံပါ။
Typing - အိုလိုလို
9
http://mmteashop.com စာကုိ
အေလ့အနကး
တနးဖုိ့ ထာ့
ဖတး႐ႈေနၾကသူေတျ၊
စာအုပးစာေပမြ
အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ခဵစာ့ရယူမညး ဟူေသာ ရညးရျယးခ္ကး်ဖငးံ ႀကိဳ့စာ့ေနၾကသူေတျလညး့ ရြိပါသညး။ သို႓ေသား ေတားေတားမ္ာ့မ္ာ့ကမူ ဘာအလုပးမြ ေလ့ေလ့နကးနကး တကးတကး ႂကျႂကျ လုပးမေနသူေတျ အာ့အာ့ယာ့ယာ့ ေပါံေပါံတနးတနးသမာ့ေတျသာ ်ဖစးေၾကာငး့ ေတျရ ႓ လိမး႓မညး။ သူဖတးေသာ စာအုပးကိုလညး့ အကဲခတးၾကညးံပါ။ ခပးလျယးလျယး ခပးေပါံေပါံ ဝတၳဳေတျကို အသညး့ အသနး အေရ့တႀကီ့ လုဖတး ေနသညး။ သို႓ေသား
သူမ္ာ့ထကးဦ့ ေအာငး
မဖတးရမြာ စို့ သ်ဖငးသ ံ ာ အသညး့ အသနး
်ဖစးေနရသညး။ စာအုပး လကးထဲေရာကးလာေတာံ ေလ့ေလ့စာ့စာ့ ဖတးသလာ့ ၾကညးံပါ။ မဖတး။ ရြပးရြပး ရြပးရြပးႏြငး႓ သဵု့ နာရီမ်ပညးံမီ စာမ္ကးႏြာ သဵု့ ရာေက္ားရြိသညးံ စာတစးအုပး သူၿပီ့ သျာ့လိမးံမညး။ သူ ဘာလုပးေနသလဲ။ သူ စာဖတးတာ ဘာအဓိပၸာယးရြိသလဲ။ စာေတျ သညးလိုဖတးေနသ်ဖငးံ သူတစးေန႓ ဘာ်ဖစးလာမညး ရညးမြနး့ ထာ့သလဲ။ မမြနး့ ပါ။ သူ႓မြာ ဘာရညးရျယးခ္ကးမြ မရြိသလို ဘာအလာ့အလာမြလညး့ မရြိပါ။ စာဖတးစ လူငယးေလ့ေတျသာ မဟုတး၊ စာဖတးသကး ေလ့ငါ့ဆယးႏြစး သို႓မဟုတး သညးံထကးမက ရြိေနသူ အေတားမ္ာ့မ္ာ့ပငး သညးပဵုစဵအတုိငး့ ဖတးေနၾကသညး။ ဤသညးမြာ စာဖတး်ခငး့ မဟုတး။ မူ့ ယစးထဵုထုိငး့ ေဆ့ တစးမ္ိဳ့ စျဲေနသညးံသေဘာ ်ဖစးေနသညး။
Typing - အိုလိုလို
10
http://mmteashop.com တခ္ိဳ႔ပုဂၓိဳလးမ္ာ့က ေ်ပာၾကသညး။ စာဖတးစအရျယးမြာ ဘာ်ဖစး်ဖစး ဖတးပါေစ။ မစို့ ရိမးပါနဲ႓။
အခ္ိနးတနးလြ္ငး၊
စာဖတးသကး
ရငးံလာလြ္ငး
စာေကာငး့ ေပေကာငး့ ကို ေရျ့ ဖတးတတးလာမယး။
အဆငးံတကးလာလိမးံမယး။
အဆငးံရြိတဲံစာမ္ိဳ့မြ ႀကိဳကးတတး လာ
လိမးံမယးဟု ဆိုၾကသညး။ သညးေလာကး စာေပေၾကာငးံ
မိမိဘ ဝ
မလျယးပါ။
စာအုပးစာေပကို
တနးဖို့ ထာ့ေသာ
တုိ့ တကးေစရမညးဟူေသာ
ရညးမြနး့ ခ္ကးႏြငးံ၊
စိတး၊
စာအုပး
စာေကာငး့
ေပေကာငး့ ကို ေရျ့ ခ္ယးကာ ေလ့ေလ့စာ့စာ့ ဖတး႐ႈမြတးသာ့မြသာ တကယး အက္ိဳ့ရြိမညး ဟူေသာ အသိမ္ိဳ့ ေခါငး့ ထဲတျငး ရြိမေနပါက စာဖတးသကး
မညးမြ္ၾကာ ေသားလညး့
စာသမာ့ေကာငး့ ်ဖစးလာမညးမဟုတးပါ။ တစးဖနး၊
စာဖတး်ခငး့ ေၾကာငးံ
မိမိဘ ဝအတျကး
အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့
တစးစဵုတစးရာ
ရရြိလိမးံမညးဟု ေမြ္ားမြနး့ ၾကသူမ္ာ့ထဲတျငးလညး့ ေရြ႔ပိုငး့ က ဆိုခသ ဲံ လို ႀကီ့ က္ယးေသာ ဘယးစာအုပးႀကီ့ ကို ငါဖတးၿပီ့ ၿပီ့ ဟု ေ်ပာႏိုငးေရ့ဘကးသို ႓ လမး့ လျဲကာ စာပကာသနသမာ့ ်ဖစးသျာ့ၾကသူေတျ အမ္ာ့ပငးရြိသညး။ စာပကာသနသမာ့မ္ာ့မြာ စာအုပးေကာငး့ စာအုပးသနး႓မ္ာ့ကုိကာ့ ေရျ့ ခ္ယးပါ၏။ သို႓ေသား အလ္ငးအ်မနး ၿပီ့ ေအာငး ရြပးဖတး ေက္ားဖတးၾက၊ လငး့ တမ္ိဳ မ္ိဳခ္ၾကသညး်ဖစးရာ အစာမေၾကေရာဂါ စျဲကပးကာ ေနာငးတျငး စာ်မငးလြ္ငး ေၾကာကးသလို မုနး့ သလို်ဖစးလာၿပီ့ ဟနးေဆာငး ပနးေဆာငးပငး မဖတးရဲ ်ဖစးသျာ့တတးသညး။ ထုိ႓ေၾကာငးံ စာဖတးသူ တစးေယာကးအေနႏြငးံ စာအတျကး မိမိအခ္ိနးကုနး လူပနး့ ခဵသေလာကး စာမြ မိမိအတျကး ထိုကးတနးေသာ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ရရြိလိုသညးဆိုလြ္ငး၊ စာဖတးရာ၌ ႐ို့ သာ့မႈရြိရနး လိုသညး။ စာကို ေလ့စာ့ယဵုၾကညးရနး လိသ ု ညး။
Typing - အိုလိုလို
11
http://mmteashop.com စာထဲက ရတနာကို အလျယးတကူ လကး်ဖနး႓ခဵယူ၍ မရ၊ ကုိယးတုိငး တူ့ ဆျယူငငးမြ ရမညးဟူ၍ လညး့ သေဘာေပါကးထာ့ရနး လိုသညး။ စာကို အေရအတျကး အေ်မာကးအ်မာ့ ဖတး႐ႈေနစရာ မလို။ ဖတးသမြ္ စာ၏ အႏြစးသာရကို
မိမိဦ့ ေႏြာကးထဲ
အေသျ့ အသာ့ထဲ
စိမဝ းံ ငးေအာငး
စုပးယူ သိမး့ ဆညး့
ႏုိငးရနးသာ လုိသညး။ သညးံအတျကး ဘယးသို႓လုပးမညးနညး့ ။ „စာအုပးမ္ာ့ထဲမြ
အႏြစးသာရေတျ
စုပးယူရရြိလိုပါက
စာ၁၅မိနစးဖတးၿပီ့ တုိငး့
၄၅မိနစးစာမြ္ ်ပနးလြနးစဥး့ စာ့သဵု့ သပးမႈ ်ပဳပါ‟ ဟူ၍ „ရစးခ္တးလဂယးလီယငး့ ‟ အမညးရြိ အဂၤလိပး စာေပပညာရြငးႀကီ့ တစးဦ့ က အႀကဵ်ပဳခဲံသညး။ စာကို ေစံစပး ေသခ္ာစျာ ဖတးပါ။ စာေရ့သူ ၏ အဓိက ဆိုလိုရငး့ အခ္ကးမ္ာ့ကို ေဖားထုတးစိစစးပါ။
ထို႓ေနာကး ယငး့ တို႓ကို အ်ပနး်ပနးအလြနးလြနး
မသငးံသညးတို႓ကို
ပယး၍
က္ိဳ့ေၾကာငး့
သငးံ်မတးသညး
သဵု့ သပး ဆငး်ခငးကာ
မြနးကနးသညးဟု
ယူဆသညးံ
အခ္ကးမ္ာ့ကို လကးခဵမြတးသာ့ပါဟူေသာ သေဘာ်ဖစးသညး။ „ဂၽျနးေလာ႓ခး ‟ အမညးရြိ ပညာရြိႀကီ့ ကလညး့ ၊ „စာဖတး်ခငး့ က
ကၽျႏုးပးတို႓အာ့
အသိပညာ
အခ္ကးအလကးမ္ာ့
ခငး့ က္ငး့
်ပသ႐ဵုသာ ်ပသသညး။ စဥး့ စာ့ဆငး်ခငး်ခငး့ ကသာ ယငး့ အသိပညာ အခ္ကးအလကးမ္ာ့ကို ကၽျႏးုပးတုိ႓၏ ကုိယးပိုငးပစၥညး့ မ္ာ့ ်ဖစးလာေစသညး ‟ ဟု ဆိုခသ ဲံ ညး။ ထုိ႓ေၾကာငးံ စာဖတးပါ။ စဥး့ စာ့ဆငး်ခငးပါ။ ၿပီ့ လြ္ငး မြတးသာ့သငး႓သညး ကို မြတးသာ့ပါ။
Typing - အိုလိုလို
12
http://mmteashop.com သညးလုိ
စာဖတးသူမ္ိဳ့သညး
အသိပညာ
ႂကျယး ဝလာလိမးံမညး။
စာေၾကာငးံ
သူ႓ဘ ဝ ဖျၿဵ႓ ဖိဳ့တို့ တကးလာလိမးံမညး။ သူစာဖတး်ခငး့ သညး သူ႓ဘ ဝကို ်ပဳစုပ္ိဳ့ေထာငးေန်ခငး့ ်ဖစးသညး။ မိမိဘာသာ မိမိသငးရုိ့ ညႊနး့ တမး့ မ္ာ့ ခ္ကာ ပညာဆညး့ ပူ့ ေလံလာေနသညးံ သေဘာမ္ိဳ့လညး့ ်ဖစးသညး။ စာကို ႏြစးရြညးလမ္ာ့ စနစးတက္ ဖတး႐ႈလာသူသညး တကၑသိုလး ေကာလိပးမြာ ကဲံသို႓
ဘျလ ဲ႓ ကးမြတး
တစးစဵုတစးရာ
မရရြိေသားလညး့
တကၑသိုလး
ေကာလိပး
ဘျဲ႓ ရ
လာသူထကးမက အသိဉာဏး အေ်မားအ်မငးႏြငးံ ဗဟုသုတေတျ ႂကျယး ဝကာ လူ႓ေလာက ဘဝနယးပယးစဵု၌ ဦ့ ေဆာငး လႈပးရြာ့ႏိုငးသူ တစးဦ့ ်ဖစးလာလိမးံမညး။ „ေအဗရာဟမး လငးကျနး့ ‟ ကို ၾကညးံပါ။ လူပ္ိဳေပါကး အရျယးတျငး စာ စသငးခဲံရသညးံ „လငးကျနး့ ‟ သညး စာတတးစကာလ စာကိုအငမး့ မရ ဖတးခ္ငးေသာကာလက ေရျ့ ဖတးစရာ စာအုပးမ္ာ့မ္ာ့ မရခဲံ၊ သူေနထုိငးရာ ေက့္လကး
ေတာရျာတျငး
ေတျ႓ ရြိရသမြ္
စာအုပးမ္ာ့ကိုသာ
ညကးညကးေၾကေအာငး
ဝါ့စာ့ခဲံရသညး။ သို႓ေသား ကဵအာ့ေလ္ား စျာ ထိုစဥးက ေက့္လကးေတာရျာမြာ စာအုပးမ္ာ့သညး
စာေကာငး့ ေပေကာငး့ မ္ာ့၊
သူေတျခ ႓ ဲံရသညးံ
ဂႏၴဝငးစာေပႀကီ့ မ္ာ့
်ဖစးခဲံသညး။
အေရအတျကး မမ္ာ့လြသညးံ စာအုပးေကာငး့ မ္ာ့ကို ဝါ့မ္ိဳချငးံ မိမိအေသျ့ အသာ့ထဲတျငး မ်ပတးစီ့ ဆငး့ လညးပတးေနေအာငး သညးစာအုပးမ္ာ့က
ေပ့သညးံ
ပီ်ပငးေ်ပာငးေ်မာကးေသာ တုိကးတျနး့ လာသညးံ
စုပးယူသိမး့ ဆညး့ ချငးံရခဲံ သညးံ အသိအ်မငးမ္ာ့၊
ေဝါဟာရ
ထိုအသိအ်မငးမ္ာ့ကို
စကာ့လဵု့ မ္ာ့၊
လုပးရပးမ္ာ့အာ့်ဖငးံ
„လငးကျနး့ ‟
သူ႓ဘ ဝ
ယငး့ စကာ့ စတငးရာ
သညး
ေဖားက္ဴ့သညးံ
ယငး့ အ်မငးမ္ာ့က
ေက့္လကးေတာရျာႏြငးံ
ေတာၿမိဳ႔ေတာနယးတစးချငးတျငး ဦ့ ေဆာငးႏိုငးသူ တစးဦ့ ်ဖစးလာခဲံသညး။ ထို႓ေနာကး
ထိုအေ်ခခဵမြ
စတငးကာ
သူ႓ႏုိငးငဵ၌သာမက
ကမာၻတစးလႊာ့တျငးပါ
ထငးရြာ့သူ ေလ့စာ့ခဵရသူတစးဦ့ ်ဖစးေအာငး ဆကးလကးတကးလြမး့ ႏုိငးခဲံသညး။
Typing - အိုလိုလို
13
http://mmteashop.com „လငးကျနး့ ‟ သညး ကျယးလျယးခ္ိနးအထိ စာကို ေလ့ေလ့စာ့စာ့ ဖတး႐ႈသူတစးဦ့ ်ဖစးခဲံသညး။ စာဖတးသညး။ သဵု့ သပးေဝဖနးသညး။ ေလံလာက္ကးမြတးသညး ။ အလ္ဥး့ သငးံ သလို ကို့ ကာ့သုဵ့ စျဲသညး။ စာက ေပ့ေသာ အသိအ်မငးကို လကးေတျ႓ ဘဝ ်ပႆနာမ္ာ့ ေ်ဖရြငး့ ရာ၌ အသဵု့ ်ပဳသညး။ သူသညး တစးသကးလဵု့
စုေပါငး့ မြ ေက္ာငး့ ၁၂လမြ္ ေနခဲံရသူ်ဖစးေသားလညး့
ဥပေဒပညာႏြငးံ အေထျေထျစာေပ ဗဟုသုတဘကးတျငး တကၑသိုလးမြ ပါရဂူ ဘျဲ႓ရပုဂၓိဳလး မ္ာ့ကို ယြဥးၿပိဳငးႏိုငးသညးအထိ မိမိကုိယးကို ကုိယးတုိငးရြာပညာ်ဖငးံ ်မႇငးံ တငးခဲံသူ ်ဖစးသညး။ „လငးကျနး့ ‟ ကာ့ စာဖတး်ခငး့ ၏ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ကို အ်ပညးံ ဝဆဵု့ ခဵစာ့သျာ့ရသညးံ စဵနမူနာ်ပ စာဖတးသမာ့ေကာငး့ တစးေယာကး်ဖစးေပသညး။ စာကို
စိစစးေ ဝဖနးေသာစိတး်ဖငးံ
ဖတး႐ႈသငးံေၾကာငး့ ၊
စာဖတး႐ဵု်ဖငးံ
မၿပီ့
ဖတးၿပီ့ သညးံစာကို စဥး့ စာ့သဵု့ သပး စိစစးခဵယူတတးမြသာ စာမြ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ခဵစာ့ရမညး ်ဖစးေၾကာငး့ ဆိုခဲံသညး။ ဤသညးမြာ ်ပႆနာတစးက႑ ်ဖစး၏ ။ ေနာကးထပး စဥး့ စာ့ရနး တစးခ္ကး က္နးေသ့သညး။ မညးသညးံ စာအုပးကို ဖတး႐ႈမညးနညး့ ဟူေသာ အခ္ကး။ မိမိအာ့
အက္ိဳ့်ပဳမညးံ
စာေကာငး့ ေပေကာငး့ ကို
ေရျ့ ခ္ယး
ဖတး႐ႈလိုသူမ္ာ့
အတျကး အေထာကးအကူ်ပဳႏိုငးသညးံ လမး့ ညႊနးခ္ကးတခ္ိဳ႔ ရြိသညး။ တရာ့ေသ မြတးထာ့ရနးကာ့ မဟုတး။ စဥး့ စာ့ ေဝဖနး၍ အသဵု့ ်ပဳရနး ်ဖစးသညး။ „အီမာဆငး ‟
ဆိုေသာ
ပုဂၓိဳလးႀကီ့ က စာဖတးသမာ့မ္ာ့
သတိ်ပဳရနး
အခ္ကး
သဵု့ ရပးကို ေ်ပာၾကာ့ခဲံသညး။
Typing - အိုလိုလို
14
http://mmteashop.com
(၁)
သကးတမး့ တစးႏြစး မ်ပညးံေသ့သညးံ စာအုပးမ္ာ့ကို မဖတးပါႏြငးံ။
စာနယးဇငး့ မ္ာ့ကို မဆိုလိုပါ။ ေပၐပငးစာအုပးမ္ိဳ့၊ ေရရြညးတညးတဵံရနး မေသခ္ာ ေသာ
စာအုပးမ္ိဳ့၊
(သို႓မဟုတး )
တကယးတနးဖို့ ရြိမြာ
မေသခ္ာေသာ
စာအုပးမ္ိဳ့ကို
မဖတးႏြငးံဟု ဆို်ခငး့ ်ဖစးသညး။ (၂)
မထငးရြာ့ မေက္ားၾကာ့ေသာ စာအုပးမ္ာ့ကို မဖတးပါႏြငးံ။
စာအုပးတစးအုပးသညး တကယးေကာငး့ ႐ို့ တနးဖို့ ရြိ႐ို့ မြနးလြ္ငး ထငးရြာ့ရမညး။ ေက္ားၾကာ့ရမညး။ မထငးရြာ့ဘဲ ေကာငး့ ေသာ စာအုပးမ္ာ့ ရြိခ္ငး ရြိေနႏုိငးပါသညး။ သုိ႓ေသား မေသခ္ာ။
ထို႓ေၾကာငးံ
ေကာငး့ ေၾကာငး့
ေသခ္ာေသာ
စာအုပးမ္ာ့ကိုသာ
ဖတးၾက။
၎တို႓ခ္ညး့ ေရျ့ ဖတးလြ္ငးပငး တစးသကး လဵု့ ဖတး၍ မကုနးႏိုငး ဟူေသာ သေဘာ်ဖငးံ ေ်ပာ်ခငး့ ်ဖစးသညး။ (၃)
မႀကိဳကးေသာ စာအုပးကို မဖတးပါႏြငးံ။
ကုိယးံအသိဉာဏးအဆငးံႏြငးံ
မမီေသ့၍်ဖစးေစ၊
ေဝ့လဵ၍ ်ဖစးေစ။ မိမိ ဖတးၾကညးံသညးံအခါ မေတျႏ ႓ ိုငး
်ဖစးေနသညးံ
စာအုပးမ္ိဳ့ကို
ကုိယးကၽျမး့ ဝငးရာ နယးပယးႏြငးံ
စိတးမ ဝငးစာ့ႏုိငး၊ နာ့မလညးႏိုငး၊ အရသာ နာမညးဘယးေလာကးႀကီ့ သညးဆိုေစ။
ဘယး
ဆရာႀကီ့ ေတျ ဘယးေလာကးတနးဖို့ ထာ့သညးဟု ေ်ပာၾကသညး်ဖစးေစ ဒုကၒခဵ၍ မဖတးႏြငးံ။ စာမုနး့ သျာ့လိမးံမညး။ စာေၾကာကးသျာ့လိမးံမညး။ စာအုပးေကာငး့ မ္ာ့စျာထဲမြ လကးရြိ မိမိ အသိပညာ အဆငးံအတနး့ ၊ လကးရြိ မိမိစိတး ဝငးစာ့မႈနယးပယးတို႓ႏြငးံ
အဵ ဝငးချငးက္်ဖစးေသာ
စာအုပးမ္ိဳ့ကိုသာ
ဖတးပါဟု
ဆိုလို်ခငး့ ်ဖစးသညး။ ႏိႈငး့ ႏိႈငး့ ခ္ိနးခ္ိနး သဵု့ စျဲသူမ္ာ့အတျကး တနးဖို့ ရြိမညးံ လမး့ ညႊနးခ္ကးမ္ာ့ ်ဖစးပါသညး။
Typing - အိုလိုလို
15
http://mmteashop.com စာဖတး်ခငး့ ႏြငးံ ပတးသကး၍ အမ္ာ့ကို့ ကာ့ေလံရြိသညးံ „ဖရနးစစးေဘကျနး ‟ ၏ အဆိုအမိနး႓တစးခုကိုလညး့ တငး်ပလိုသညး။ „ေဘကျနး ‟ က „အခ္ိဳ႔စာအုပးမ္ာ့သညး ်မညး့ စမး့ ရနး၊ အခ္ိဳ႔ မ္ိဳခ္ရနး၊ အခ္ိဳ႔ကာ့ ညကးညကးေၾက ေအာငး ဝါ့ကာ့ အစာေခ္ရနး်ဖစးသညး ‟ ဟု ဆိုခဲံသညး။ အဓိပၸာယးကာ့ အခ္ိဳ႔ကာ့
အခ္ိဳ႔စာအုပးမ္ာ့သညး
ဖတးေတာံဖတးမညး
သို႓ေသား
တစးစိတးတစးေဒသမြ္
သိပးအေသ့စိတး
ဖတး႐ႈၾကညးံရနး၊
အေလ့အနကး
မဟုတး၊
သာမနးမြ္ ဖတးရနး၊ အခ္ိဳ႔စာအုပးမ္ာ့သာ တကယးအ်ပညးံအ ဝ အေလ့အနကး ဖတး႐ႈရနး ဟူ၍ ်ဖစးေၾကာငး့ ၎ကပငး ရြငး့ လငး့ ဖျငးံဆိုခဲံပါသညး။ „ေဘကျနး ‟ ဆိုခဲံသညးံ
စကာ့သညး
စိတး ဝငးစာ့စရာ ေကာငး့ ပါ၏ ။ သို႓ေသား
တကယးလကးေတျ႓ က္ငးံသဵု့ မညး ဆိုသညးံအခါ၌မူ မ်ပညးံစဵုေသ့သလို ်ဖစးေနသညး။ ဘယးစာအုပးကို ်မညး့ စမး့ မညးလဲ။ ဘယးစာအုပးကို မ္ိဳခ္ကာ ဘယးစာအုပးကို ညကးညကး ဝါ့စာ့ရမညးလဲ။ ်ပႆနာတစးပိုငး့ တစးစ က္နးေနေသ့သညး။ သို႓ေသား
စာသမာ့ႀကီ့ မ္ာ့အေၾကာငး့
စဥး့ စာ့ၾကညးံသညးံအခါ၌မူ
အေ်ဖကို
ေတျလ ႓ ာရသညး။ ဥပမာ-„လငးကျနး့ ‟ ဥပမာ-„ဂႏၶီ ‟ ဥပမာ-„ဗိုလးခ္ဳပးေအာငးဆနး့ ‟
Typing - အိုလိုလို
16
http://mmteashop.com စသညးံ ေအာငး်မငးေက္ားၾကာ့ ခဲံေသာ စာသမာ့ႀကီ့ မ္ာ့။ သူတို႓သညး
စာထဲက
အသိပညာ
ဗဟုသုတကုိ
လကးေတျ႓ ဘဝတျငး
အထိ
ေရာကးဆဵု့ အသဵု့ ခ္ၾကသညးံ အသဵု့ ခ္ စာသမာ့ႀကီ့ မ္ာ့ ်ဖစးၾကသညး။ သူတို႓သညး
စာကို
အေပ္ားသေဘာဖတးသူမ္ာ့
မဟုတးၾက။
ငယးစဥးကာလ
စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့မ္ာ့စာ့စာ့ မေတျရ ႓ ဖူ့ ေသ့စဥးအခါက နီ့ စပးရာ ရာရာစာကုိ ဖတးခဲံ ဖူ့ ၾကမညး။ သို႓ေသား ေနာကးပိုငး့ ကာလ သူတို႓ဘ ဝတျငး ဦ့ တညးခ္ကး ကိုယးစီ ရြိလာၿပီ၊ သီ့ သနး႓လုပးငနး့ နယးပယး၊ ထိုလုပးငနး့
နယးပယး
သီ့ သနး႓ဘ ဝလမး့ ေၾကာငး့ မ္ာ့ ထိုဘ ဝလမး့ ေၾကာငး့ တို႓ႏြငးံ
ရြိလာၿပီ
သကးဆုိငးသညးံ
ဆိုသညးံအခါ၌မူ စာအုပးစာတမး့
မ္ာ့ကိုသာ သဲသဲမဲမဲ ေၾကေၾကညကးညကး ဖတး႐ႈၾကသညး။ သူတို႓သညး သူတို႓ ေရျ့ ခ္ယးခ္မြတးထာ့သညးံ သူတို႓ဘ ဝမ္ာ့ အပီ်ပငး အေ်ပာငး ေ်မာကးဆဵု့
တညးေဆာကးႏိုငးရနးအတျကး
စာအုပးစာေပကုိ
အသဵု့ ်ပဳသျာ့
ခဲံၾကသူမ္ာ့
်ဖစးသညး။ ထို႓ေၾကာငးံ၊ စာဖတးသူ မိတးေဆျ။ စာေပ်ဖငးံ သငးံဘ ဝ တို့ တကးေအာငး်မငးမူ ရလိုသညးဆိုလြ္ငး၊ ေရြ့ ဦ့ စျာ သငးသညး လႈပးရြာ့မညး၊
ဤဘဝ၌
အဘယးသို႓ေသာ
ေပါကးေ်မာကးေအာငး်မငးေအာငး
ႀကိဳ့ပမး့ မညး
နယးပယးတျငး ဟူ၍
က္ငးလညး
ဦ့ တညးရညးမြနး့
ထာ့ပါသလဲ။ စဥး့ စာ့ပါ။
Typing - အိုလိုလို
17
http://mmteashop.com ၿပီ့ လြ္ငး
ဖတးစရာစာအုပး
ေရျ့ ခ္ယးသညးံအခါ၌
ဆကးစပးပတးသကးသေယာငးထငးရေသာ
စာအုပးမ္ာ့ကို
ယငး့ ဦ့ တညးရညးမြနး့ ခ္ကးႏြငးံ တကယးဆကးစပး
မဆကးစပး
ေသခ္ာေအာငး ်မညး့ စမး့ ၾကညးံပါ။ အတနးအသငးံမြ္ ပတးသကးသညးံ စာအုပးမ္ိဳ့်ဖစးလြ္ငး ခပးသုတးသုတး မ္ိဳခ္ေသာ နညး့ မ္ိဳ့်ဖငးံ ဖတး႐ႈပါ။ မိမိႏြငးံ လဵု့ လဵု့ လ္ာ့လ္ာ့ ဆကးစပးပတးသကးသညးံ စာအုပးမ္ိဳ့ကိုမူ ညကးညကး ေၾကေအာငး ဝါ့၊ အစာေခ္၊ အေသျ့ အသာ့ထဲ စုပးယူ ဟူေသာ နညး့ မ္ိဳ့်ဖငးံ ဖတး႐ႈပါဟု အႀကဵ်ပဳ တငး်ပလိုကးရပါသညး။
Typing - အိုလိုလို
18
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
19
http://mmteashop.com
အီတလီ်ပညး ေ်မာကးပိုငး့ က ရျာေလ့တစးရျာမြာ အေဖႀကီ့ ်ပငး့ ခဲံစဥးက ပညာေရ့ ဆိုသညးမြာ လူခ္မး့ သာေတျ၏ အရာသာ ်ဖစးသညး။ အေဖက ဆငး့ ရဲသာ့ လယးသမာ့ တစးေယာကး၏
သာ့။
သူငယးငယးတုနး့ က
အလုပးမလုပးရတဲံ
ေန႓ဟူ၍
တစးေန႓မြ္
မရြိေၾကာငး့ အေဖ မၾကာခဏ ေ်ပာေလံရြိသညး။ အာ့အာ့ယာ့ယာ့ဆိုတာ သူ႓ဘ ဝႏြငးံ လဵု့ ဝမသကးဆိုငး။
စငးစစး
အာ့တယးဆိုတာကိုပငး
သူနာ့မလညးႏိုငး။
လူဆိုတာ
ဘာမြမလုပးဘဲ ေနလို႓ရသလာ့ သူ စဥး့ စာ့မရ။ ပဥၥမတနး့ မြာ
အေဖေက္ာငး့ ထျကးရသညး။
အေဖံကို
ေက္ာငး့ က
ႏုတးေတာံ
ဆရာႏြငးံ ရျာဘုနး့ ေတားႀကီ့ က တာ့ၾကေသ့သညး။ သညးကေလ့ ေက္ာငး့ ပညာဘကးမြာ ေပါကးေ်မာကးမညးံ
အလာ့အလာမ္ာ့စျာ
ရြိသညး
ဟူ၍ ။
သုိ႓ေသား
အေဖကေတာံ
အလုပးချငးသို႓ပငး ဝငးခဲံရပါသညး။ သညးံေနာကးမြာေတာံ ်ဖစးခဲံသညး။
အေဖက
ေလာကသညးပငး
ဘာမဆို
စိတး ဝငးစာ့သညး။
အေဖံအတျကး
စာသငးေက္ာငး့
စာအုပးမြနးလြ္ငး
ဖတးလုိကးသညး။
ေတျသ ႓ မြ္ မဂၓဇငး့ သတငး့ စာကို အလျတးမေပ့။ လူႀကီ့ ေတျ စကာ့ဝုင ိ း့ ဖျဲ႓ေနၾကတာ ေတျလ ႓ ြ္ငးလညး့ သူ ဝငးနာ့ေထာငးသညး။ သူ႓အရငး ဘုိ့ စဥးေဘာငးဆကး ေနထုိငးခဲံသညးံ သညးပစၥႏ ၱရစးအရပး၏ ်ပငးပရြိ ကမာၻေလာကႀကီ့ အေၾကာငး့
ၾကာ့နာ မြတးသာ့ရတာ
သူသေဘာက္သညး။ အေဖ၏ ေတျသညး
ပညာဗဟုသုတ
သူႏြငးံအတူ
ဆိုကးေရာကး
ပငးလယး
လာခဲံသညး။
မကးေမာစိတး၊
်ပငးပကမာၻကို
သမုဒ ၵရာမ္ာ့ကို ်ဖတးသနး့ ကာ
သညးံေနာကးမြာေတာံ
သိခ္ငး ်မငးခ္ငးစိတး အေမရိကတုိကးသို႓
သညးစိတးေတျသညး
သူ႓မိသာ့စု၊
သူ႓သာ့သမီ့ မ္ာ့ ထဵသို႓ပါ လကးဆငးံကမး့ ်ပနး႓ပျာ့သျာ့ခဲံသညး။ အေဖံစိတးထဲမြာ သူ႓သာ့သမီ့ မြနးသမြ္ ပညာအ်ပညးံအ ဝ သငးယူခင ျ းံ ရရမညးဟူ၍ သႏၷိ႒ာနးခ္ထာ့သညး။
Typing - အိုလိုလို
20
http://mmteashop.com မညးသူမဆို အသိဉာဏးပညာ
ညအိပးရာ ဝငးခ္ိနး၌
ပုိရြိေနရမညး။
လူတစးေယာကးအေနႏြငးံ
မနကး
အကယး၍
အိပးရာထထကး
ထိုသို႓
အႀကီ့ မာ့ဆဵု့ ်ပစးမႈကို
ရြိေအာငး
နညး့ နညး့ ်ဖစးေစ မလုပးေဆာငးပါက
က္ဴ့လျနးရာေရာကးသညးဟူ၍
အေဖ
ခဵယူထာ့သညး။ „ေလာကႀကီ့ မြာ ေလံလာ ဆညး့ ပူ့ စရာေတျ မကုနးႏိုငးေအာငး ရြိေနတာကျ၊ လူဆိုတာ ေမျ့ တုနး့ က ဘာပညာဗဟုသုတမြ နလပိနး့ တဵု့ ဘဝနဲ႓
ေနသျာ့မယး
ပါလာတာ မဟုတးေပမယးံ ေသတဲံအထိ
ဆိုရငးေတာံ
အဲဒ ီလူဟာ
လဵု့ ဝအသဵု့ မက္တဲံ
လူစာ့်ဖစးမြာပဲ ‟ ဟု အေဖ အ်မဲေ်ပာေလံရြိသညး။ သူ႓ကေလ့ေတျ အလျနစ း ို့ ရိမးသညး။
အသိပညာမရြာဘဲ
ထို႓ေၾကာငးံ
ေပါံေ ပါံဆဆ
ကၽျနးေတားတို႓အာ့
ေန႓စဥး
ေနၾကမြာကို
အနညး့ ဆဵု့
အေဖ
သုတအသစး
တစးခုေတာံ ရြာေဖျ မြတးသာ့်ဖစးေအာငး အၿမဲ တုိကးတျနး့ ၾကပးမတးသညး။ တစးေန႓တာ အတျငး့ ဘယးသူ ဘာေတျ ေလံလာမိခဲံသလဲ စစးေဆ့ေမ့်မနး့ ရနးႏြငးံ ၎ထဵမြ က္နးလူမ္ာ့ နာ့ေထာငး
မြတးသာ့ၾကရနးအတျကး
အသငးံေတားဆဵု့ အခ္ိနး က
ညစာ
ထမငး့ဝိင ု း့ မြာ
အာ့လဵု့ စုေဝ့မိၾကသညးံ အခ္ိနး ်ဖစးေနသညး။ သညးတုနး့ ကမူ ကၽျနးေတားတို႓က ကေလ့ပီပီ သညးကိစၥႀကီ့ ကို စိတးညစးၾကသညး။ တ်ခာ့ကေလ့ေတျႏြငးံ
သူ႓မိဘအေၾကာငး့
ကိုယးံမိဘအေၾကာငး့
ႏိႈငး့ ယြဥးၾက၊
ေဝဖနး
သဵု့ သပး ၾကေတာံ ကၽျနးေတားတို႓အေဖက တစးမ္ိဳ့ႀကီ့ ပဲ ဆိုတာ ထငးရြာ့ေနသညး။ သို႓ေသား ညစာစာ့ခါနီ့
အေဖံကို
ကုိယးလကး
ကၽျနးေတားတို႓
ဘယးမြာ်ငငး့ ဆနးႏုိငးပါမညးလဲ။
သုတးသငးၾကသညးံအခ္ိနး
တစးေယာကးကို
ဒါေၾကာငးံ
တစးေယာက
မငး့ ဒီေန႓ ဘာမြတးထာ့ၿပီ့ ၿပီလဲ အလ္ငးစလို ေမ့်မနး့ ၾက၍ ကုိယးက ေ်ပာစရာ မညးမညးရရ မရြိေသ့ဘူ့ ဆိုလြ္ငး
ထမငး့ စာ့ပျဲ
ဝငးမထုိငးရဲေ သ့ဘဲ
အိမးမြာ
မ်ပတးသဵု့ စျဲၾကသညးံ
စျယးစဵုက္မး့ ကို ေ်ပ့လြနးရသညး။ ေတျ႓ သညးံ စာ တစးခု ကမနး့ ကတနး့ ေကာကးမြတးရသညး။ ဆိုပါေတာံ „နီေပါ်ပညး၏ လူဦ့ ေရ‟၊
Typing - အိုလိုလို
21
http://mmteashop.com ဟုတးၿပီ၊ တစးခုခုသိၿပီ ဆိုေတာံမြ ထမငး့ စာ့ပျဲ ဝငးထုိငးရဲသညး။ အဲသညးတုနး့ က ညစာထမငး့ဝိင ု း့ ကို ကၽျနးေတား ်မငးေယာငးပါေသ့သညး။ စာ့ပျဲေပၐမြာ ေပစတာ (အီတာလ္ဵ မုနး႓ဖတး )ပနး့ ကနး အ်ပညးံအေမာကးႀကီ့ ။ မုနး႓ဖတးေတျ ကျယးေနသ်ဖငးံ တစးခါတေလ ကၽျနးေတားႏြငးံ မ္ကးႏြာခ္ငး့ ဆိုငးမြာ ထုိငးေနသညးံ ကၽျနးေတားံႏြမမ္ကးႏြာကုိပငး မ်မငးရ။ ထမငး့ ဝိင ု း့ က ဇျနး့ သဵ၊ပနး့ ကနးသဵအ်ပငး အ်ပနးအလြနး စကာ့ေ်ပာသဵေတျႏြငးံပါ ဆိုေတာံ
အၿမဲညဵေနတတးသညး။
ထမငး့ဝိင ု း့ တျငး
ကၽျနးေတားတို႓
အေမက
ကုိယးံဇာတိ
အဂၤလိပးစကာ့
ပိဒ မျနး႓စကာ့ပဲ
မေ်ပာတတးသ်ဖငးံ
ေ်ပာၾကသညး။
အ်ပငးမြာ
ကၽျနးေတားတို႓ ႀကဵဳခဲံၾကာ့ခဲံၾကသမြ္ သတငး့ ေတျ ေဖာကးသညးခ္ၾကသညး။ အေဖနဲ႓ အေမက ကၽျနးေတားတို႓စကာ့ကို
အေသ့အဖျဲကိစၥ်ဖစးေစ
ခပးေပါံေပါံ သေဘာမထာ့ ။ ဂ႐ုတစိုကး
နာ့ေထာငးသညး။ ၿပီ့ လြ္ငးေတာံ မြတးခ္ကးတစးခုခု ခ္စၿမဲ်ဖစးသညး။ „ဟုတးတယး၊ သာ့လုပးတာ သိပးမြနးတာေပါံ ‟ „လူမိုကး၊ ဒါေလာကးေတာငး ညဵံရသလာ့ ‟ „ေအ့ အဲဒ ါ ကုိယးံထိုကးနဲ႓ ကုိယးံကဵ ခဵရတာပဲ ‟ „ဒီလိုေပါံကျယး၊ ေလာကႀကီ့ မြာ ေ်ခာကး်ပစးကငး့ သဲလဲစငးဆိုတာ ဘယးရြိႏိုငးပါံ မလဲ ‟ „ၾကညးံစမး့ ၊ ငတဵု့ ၊ အိမးက ဒါေလာကးသငးေပ့ထာ့လ္ကးနဲ႓ ‟ စသညး်ဖငးံ မြတးခ္ကး ေတျက တုိတုိရြငး့ ရြငး့ လိုရငး့ သာ ်ဖစးသညး။ ေ်ပာဆိုစာ့ေသာကး၍ အခ္ိနးက
ကၽျနးေတားတို႓
ၿပီ့ စီ့ ၾကၿပီဆိုေတာံမြ
အေၾကာကးဆဵု့ အခ္ိနး။
တကယးံပျဲႀကီ့
တစးေန႓တာအတျငး့
စသညး။
သညး
အသစးေလံလာ
မြတးသာ့မိခဲံသ မြ္ကို ေဝမြ္ရမညးံအခ္ိနး။
Typing - အိုလိုလို
22
http://mmteashop.com အေဖက စာ့ပျဲထိပးမြာ။ သူက ကုလာ့ထုိငးကို ေနာကးဘကးနညး့ နညး့ ဆုတးၿပီ့ ထိုငးသညး။ ဝုင ိ းနီ တစးဖနးချကး ငြဲ႓သညး။ ၿပီ့ လြ္ငး အနဵ႓်ပငး့ ်ပငး့ အီတလီ ေဆ့်ပငး့ လိပးကို မီ့ ညြိၿပီ့
ခပး်ပငး့ ်ပငး့
တစးခ္ကး႐ိႈကးသျငး့ မညး။
ထို႓ေနာကး
ေဆ့လိပးမီ့ ခို့ မ္ာ့ကို
မႈတထ း ုတးရငး့ သူ႓ေမျ့ ထာ့ေသာ သာ့သမီ့ မ္ာ့ကို ေစံေစံစပးစပး လိုကးၾကညးံမညး။ ကၽျနးေတားတို႓ကို ၾကညးံေနသညးံ အေဖံမ္ကးႏြာကုိ ်ပနးၾကညးံရငး့ အေဖ ဘာေတျ ေ်ပာလိမးံမလဲ ေစာငးံစာ့ေနရသညးံ အခ္ိနးပိုငး့ ကေလ့မြာ ကၽျနးေတားတို႓အတျကး အေတား အေနရ အထိုငးရ ခကးလြသညး။ အေဖကေတာံ ကၽျနးေတားတို႓ကုိ သညးလို တမငးတကာ အခ္ိနးယူၿပီ့
ၾကညးံထာ့မြဟု
ဆိုသညး။
ေတားၾကာ
ကၽျနးေတားတို႓အာ့လဵု့
ႀကီ့ ်ပငး့
သျာ့ၾကလြ္ငး သူေသေသခ္ာခ္ာ မၾကညးံလိုကးရဘဲ ရြိလိမးံမညးဟူ၍ သူေ်ပာေလံ ရြိသညး။ ေ်ပာသညးံအတုိငး့ လညး့ သာ့သမီ့ ေတျမ္ကးႏြာကို တစးေယာကးခ္ငး့ ေစံငြေအာငး ၾကညးံတတးသညး။ ေနာကးဆဵု့ က္ေတာံ မြ
ကၽျနးေတားတို႓အထဲမြ
တစးေယာကးႏြငးံ
ဦ့ စျာပထမ
ပျဲစတငးသညး။ အကယး၍ ကၽျနးေတားပဲ အလြညးံက္သညး ဆိုပါစို႓။ „ဖိလစး‟ ကၽျနးေတားံနာမညးကို အရငးေခၐလိုကးမညး။ „ကဲ ငါံသာ့ ဒီေန႓ ဘာေတျ သိလာသလဲ၊ „ေ်ပာစမး့ ပါဦ့ ကျာ ‟ „ကၽျနးေတား ဒီေန႓ နီေပါ်ပညးရဲ႔ လူဦ့ ေရ‟ ကၽျနးေတားေ်ပာတုနး့ အာ့လဵု့ တိတးဆိတးၿငိမးသကး ေနမညး။ သညးအခါမ္ိဳ့မြာ
ကၽျနးေတား
အၿမဲအဵံအာ့သငးံရတာ၊
တို႓အေဖႀကီ့ ကေတာံ
တစးမ္ိဳ့ႀကီ့ ပဲ ဆိုတာ အမြနးပါပဲကျာဟု ထပးေလာငး့ အတညး်ပဳမိရတာ တစးခု ရြိသညး။ ဒါက
Typing - အိုလိုလို
23
http://mmteashop.com အေဖသညး ကၽျနးေတား ဘာေလ့ပဲ ေကာကး ေ်ပာ ေ်ပာ အေသ့အမႊာ့ အလကာ့ဟု ဘယးေတာံမြ ယူဆေလံမရြိသညးံအခ္ကး ်ဖစးသညး။ ပထမဆဵု့ သူက ကၽျနးေတားေ်ပာလိုကးသညးံ ကိစၥကို ကမာၻႏြငးံခ္ီ၍ အေရ့ႀကီ့ သညးံပမာ အေလ့အနကး စဥး့ စာ့ဟနး်ပဳမညး။ „နီေပါ်ပညးရဲ႔ လူဦ့ ေရ၊ အငး့ ဟုတးၿပီ ‟ သညးံေနာကး
သူက
စာ့ပျဲ
တစးဖကးစျနး့ မြာ
ထုိငးေနသညးံ
အေမံဆီသို႓
လြမး့ ၾကညးံကာ „အေမႀကီ့ ေရ၊ မငး့ သိသလာ့ကျာ၊ နီေပါ်ပညးမြာ လူဦ့ ေရ ဘယးေလာကး ရြိသလဲ ‟ ဟု ေမ့လိုကးမညး။ အေမံထဵမြ
တဵု႓်ပနးစကာ့မ္ာ့ကလညး့
ေလ့နကးလျနး့ ေနေသာ
သိပးေကာငး့ သညး။
တညးၾကညး
ကၽျနးေတားတို႓ ေဆျ့ ေႏျ့ ဝိင ု း့ ကို ေပါံပါ့သျကးလကးသျာ့ေအာငး
အေမ လုပးေပ့စၿမဲ ်ဖစးသညး။ „နီေပါ်ပညးတဲံလာ့၊
ဟငးံအငး့ ။
လူဦ့ ေရ
သိဖို႓
ေဝ့ လို႓
အဲဒ ီတင ုိ း့ ်ပညး
ဘယးနာ့ရြိမြနး့ ေတာငး မသိဘူ့ ‟ ေဟာ အေမံအေ်ဖလညး့ ေနာကးဆဵု့ ေတာံ အေဖံချငးထဲပဲ ဝငးသျာ့သညး။ „ကဲ ဖိလစးေရ၊
မငး့ တို႓အေမကို
နီေပါ်ပညး
ဘယးနာ့မြာ
ရြိလဲ ်ပရေအာငး
ကမာၻ႓ေ်မပဵုစာအုပးႀကီ့ သျာ့ယူစမး့ ပါဦ့ ကျာ ‟ အဲသညးေနာကး
မိသာ့တစးစုလဵု့
ေ်မပဵုစာအုပးထဲမြာ
နီေပါ်ပညးကို
လိက ု းရြာ
ၾကမညး။ သညးလုိပဲ တစးေယာကးၿပီ့ တစးေယာကး ကုိယး မြတးသာ့လာခဲံတာကို အလြညးံက္ ေ်ပာသျာ့ရသညး။
Typing - အိုလိုလို
သညးအေပၐမြာ
ေဆျ့ ေႏျ့ ၾက
မြတးသာ့ၾကရသညး။
အနညး့ ဆဵု့
24
http://mmteashop.com ဗဟုသုတ
အခ္ကးအလကးသစး
ေ်ခာကးခုေလာကး
မရဘဲႏြငးံေတာံ
ကၽျနးေတားတို႓
ညစာထမငး့ဝိင ု း့ သိမး့ ေလံ မရြိ။ သညးေန႓စဥး ပညာဝိင ု း့ ၏ အဵံဖယ ျ းတနးဖို့ ကုိ ထိုစဥးက ကၽျနးေတားတို႓ မသိခဲံပါ။ ကေလ့မ္ာ့ သဘာဝ ကၽျနးေတားတို႓သညး ဝိင ု း့ ကို စိတးမရြညးႏိုငးၾက။ ကၽျနးေတားတို႓ေလာကး ပညာရညးမ ဝသညးံ အိမးနီ့ ခ္ငး့ သူငယးခ္ငး့ မ္ာ့ႏြငးံ ေဆာံကစာ့ခ္ငးလြၿပီ့ ်ဖစး၍ ဖငးတႂကျႂကျ။ သညးကေန႓ အသိပညာ ကၽျနးေတား အတူတကျ
်ပနးေ်ပာငး့
ဖျၿဵ႓ ဖိဳ့ေအာငး ်မငးမိသညး။
စဥး့ စာ့မိသညးံ
သငးၾကာ့ေပ့ခဲံသညးံ အေဖံစနစးေၾကာငးံ
ႀကီ့ ်ပငး့ ရငးံက္ကးချငးံ
အခ္ိနးက္မြ
အေဖ၏
နညး့ စနစး
ကၽျနးေတားတို႓
ရခဲံၾကသညး။
ကၽျနးေတားတို႓တစးေတျ တနးဖို့ ရြိလြပဵုကို
ညီအစးကို
တစးဦ့ ၏
ေမာငးႏြမေတျ
ပညာေရ့တျငး
တစးဦ့ က
ပဵံပို့ ကူညီချငးံ အ်ပနးအလြနးခဵ စာ့ချငးံမ္ာ့ ရခဲံၾကသညး။ အေဖကာ့ ကၽျနးေတားတို႓ ဘဝတစးေလြ္ာကး ၾသဇာသကးေရာကးမႈ အႀကီ့ မာ့ဆဵု့ ဆရာတစးေယာကး ်ဖစးခဲံသညး။ ကၽျနးေတားတို႓ အမူအရာကို ေစာငးံၾကညးံ်ခငး့ ၊ ကၽျနးေတားတို႓ စကာ့ကို
နာ့စျငးံ်ခငး့ ၊
ကၽျနးေတားတို႓၏
ကၽျနးေတားတို႓
တနးဖို့ ကို
ေလံလာမြတးသာ့မႈမ္ာ့ကို
အသိအမြတး်ပဳ်ခငး့ မ္ာ့အာ့်ဖငးံ
ဂ႐ုထာ့်ခငး့ ၊
ကၽျနးေတားတုိ႓ရငး၌
မိမိကုိယးကိုမိမိ ေလ့စာ့ယဵုၾကညးစိတးမ္ာ့ ကိနး့ ေအာငး့ ေစခဲံသညး။ ေကာလိပးတကးစ
ေစာေစာပိုငး့ ကာလမြာပငး
ပညာေရ့ဘကးသို႓
လိုကးရနး
ကၽျနးေတားဆဵု့ ်ဖတးခဲံသညး။ ေနာကးပုိငး့ တျငး သငးၾကာ့မႈ အတတးပညာ၌ တုိငး့ ်ပညးတျငး အထူ့ ခၽျနး အထငးရြာ့ဆဵု့ ဆိုေသာ ပုဂၓိဳလးႀကီ့ မ္ာ့ထဵ ကၽျနးေတား နညး့ ခဵချငးံ ရခဲံသညး။ သငးၾကာ့ေရ့ဆိုငးရာ အတတးပညာကို သေဘာတရာ့ေရာ လကးေတျ႓ ပါ ဆညး့ ပူ့ တတးေ်မာကးခဲံၿပီ
ဆိုသညးံအခါတျငးမြ
ေက္ာငး့ က
ကၽျနးေတားံပါေမာကၒမ္ာ့သညး
ကၽျနးေတားတို႓ ငယးစဥးကတညး့ က အေဖနာ့လညးသိရြိခံဲသညးံ စဥးဆကးမ်ပတး ဆညး့ ပူ့ ေလံက္ကးမႈ၏ တနးဖို့ ဟူသညးကို ကၽျနးေတားတို႓ ေခါငး့ ထဲ ထညးံသျငး့ ေပ့ေန်ခငး့ ပါတကာ့ ဟူ၍ ကၽျနးေတား သေဘာေပါကးကာ မ္ာ့စျာ ႏြစးေထာငး့ အာ့ရ ်ဖစးမိရပါသညး။
Typing - အိုလိုလို
25
http://mmteashop.com လူသာ့အတျကး
သငးယူႏိုငးမႈစျမး့ ရညး
ႀကီ့ မာ့လြပဵုကို
အေဖ
သေဘာေပါကး
ခဲံသညး။ အသိပညာ ဗဟုသုတ ဟူသညး အဘယးမြ္ ေသ့မႊာ့သညး်ဖစးေစ၊ လူသာ့အာ့ နဂိုအေနထကးေတာံ ပို၍ တို့ တကးေကာငး့ မျနးေအာငး ေဆာငးရျကး ေပ့ႏိုငးစျမး့ ရြိသညးသာ ်ဖစးေၾကာငး့ သူနာ့လညးခဲံသညး။ „လူမြာ သကးတမး့ သာ အကနး႓အသတး ရြိတယး။ သငးယူႏိုငးမႈစျမး့ ရညးကေတာံ အကနး႓အသတးမရြိဘူ့ ။ လူတစးေယာကး ဘာေတျ ဘယးေလာကး သငးယူ တတးေ်မာကးခဲံ သလဲ ဆိုတဲံ အခ္ကးေပၐ မူတညးၿပီ့ သူဘယးသူဘယး ဝါ ဆိုတာ ်ဖစးလာရတာ ‟ ဟူ၍ အေဖေ်ပာခဲံသညး။ အေဖ၏
ပညာရြာေဖျပဵု
နညး့ စနစးက
ကၽျနးေတားံထဵ၌
တစးသကးတာလဵု့ ပငး
စျဲၿမဲခဲံသညး။ သညးကေန႓ အထိ ညဘကး အိပးရာထဲ လြဲေတာံမညး်ပဳတုိငး့ „ဖိလစး၊ ဒီေန႓ ဘာေတျ
သိလာသလဲ
ေ်ပာစမး့ ပါဦ့ ‟
ဆိုေသာ
အေဖံစကာ့သဵကို
ကၽျနးေတား
်ပနးၾကာ့ေယာငးစၿမဲ ်ဖစးသညး။ တစးခါတေလ သညးေန႓ ဘာေလံလာမြတးသာ့မိခဲံသညး ဟူ၍ ေ်ပာစရာတစးခုမြ္ ်ပနးစဥး့ စာ့မရသညးံအခါမ္ိဳ့တျငး ပငးပနး့ ခဲံသညး်ဖစးေစ ရြာဖတးသညး။
ကၽျနးေတားမအိပးႏုိငး။
အိပးရာထဲမြ
မသိေသ့တာ
လူ့ လဲထကာ
တစးခုခု
တစးေန႓လဵု့
စာအုပးစငးဆီ
ရြာေဖျေတျရ ႓ ြိ
ဘယးေလာကး
ေ်ပ့သျာ့ၿပီ့
တစးခုခု
မြတးသာ့မိၿပီဆိုေတာံမြ
သညး
တစးေန႓တာ ကုနးဆဵု့ ်ခငး့ သညး အခ္ညး့ ႏြီ့ အလဟႆ မဟုတးၿပီ ဟူေသာ အသိ်ဖငးံ ကၽျနးေတားေရာ
ကၽျနးေတားံအသိစိတးအာ႐ဵုထဲက
အေဖပါ
စိတးခ္လကးခ္
အိပးစကး
အနာ့ယူႏိုငးၾကေတာံ သညး။ ဟုတးသညးေလ။
တစးေန႓ေသာအခါ
နီေပါ်ပညး၏
လူဦ့ ေရအေၾကာငး့
ေလံလာထာ့်ခငး့ မ္ိဳ့မြ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ တစးစဵုတစးရာ ရရြိမလာဟု မညးသူမြ္ မေ်ပာႏိုငးဘူ့ မဟုတးလာ့။
Typing - အိုလိုလို
26
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
27
http://mmteashop.com
ၿပီ့ ခဲံသညးံ မအာ့လပးၾက။
ခရစၥမတး
၁၅ႏြစးအရျယး
အာ့လပးရကးမြာ သာ့အငယး
ကၽျနးေတားံသာ့
ေဂ့္ (Jay)က
ႏြစးေယာကးစလဵု့
သူ႓ကုိယးပိုငးစုေဆာငး့ ေငျႏြငးံ
ရကးသတၱႏြစးပတး စကီ့ စီ့ ခရီ့ ထျကးသညး။ သူ႓ထကး အသကးႏြစးႏြစးႀကီ့ သညးံ သာ့ႀကီ့ ေကာံဒ း (Kord)က အာ့လပးရကးမြာ ဝငးေငျရေအာငး ကုနးတုိကးတစးခုတျငး ေခတၱအလုပး ဝငးလုပးသညး။ ၿပီ့ ညေနေစာငး့ တိုငး့ လညး့ ရညး့ စာ့ႏြငးံ ေလြ္ာကးလညးသညး။ သို႓ေသား အနာ့ယူသညးံ တစးအုပးလဵု့
သညးၾကာ့ထဲကပငး
အခ္ိနးပိုငး့ မ္ာ့အတျငး့ ၿပီ့ ေအာငး
ေဂ့္က
စကီ့ စီ့ သညးံ
ေတားစတျိဳငး့ ၏
ဖတးခဲံသညး။
စစးႏြငးံ
ေကာံဒ းကလညး့
စခနး့ မြာ
ေခတၱ
ၿငိမး့ ခ္မး့ ေရ့ဝတၳဳႀကီ့
အလုပးသျာ့
အလုပး်ပနး
ရထာ့ေပၐမြာပငး မီလတနး၏ နိဗၺာနးဘဵုေပ္ာကးဆဵု့ ်ခငး့ ေမားကျနး့ လကၤာႀကီ့ ကို ဖတးၿပီ့ ခဲံ သညး။ „ဒီအတိုငး့ ဆိုေတာံ
ကၽျနးမတို႓
အလုပးမအာ့လပးသညးံၾကာ့ကပငး ဇနီ့ သညးက
ဝမး့ ေ်မာကးစျာ
အစီအစဥး
သာ့တို႓
ဆိုသညး။
ေအာငး် မငးတယး
စာဖတးမပ္ကးၾကေၾကာငး့
ကေလ့ေတျမြာ
ေပ့ႏိုငးရနးအတျကး
လျနးခံဲေသာ
ဆယးႏြစးေလာကးက
အေကာငးအထညး
ေဖားခဲံၾကသညးံ
အစီအစဥးကေလ့ကုိ
ဆိုရမြာေပါံ ‟ သိရသညးံအခါ
စာဖတး ဝါသနာ စတငး၍ သူ
ပ္ိဳ့ေထာငး
ကၽျနးေတားတို႓
ရညးညႊနး့ ေ်ပာဆို်ခငး့
်ဖစးသညး။ ကၽျနးေတားတို႓က ေမျ့ ေသာ ကေလ့မ္ာ့ ကၽျနးေတားတို႓နညး့ တူ စာအုပးစာေပကို အရသာခဵတတး၊ တနးဖို့ ထာ့တတးၾကေစလိုေသာ ေစတနာအရငး့ ခဵ်ဖငးံ သညးအစီအစဥးကို စတငးခဲံ်ခငး့
်ဖစး၏ ။
႐ုပးရြငးေတျ၊
႐ုပး်မငးသဵၾကာ့
အစီအစဥးေတျ၊
အာ့ကစာ့ေတျ၊
ေက္ာငး့ စာေတျ မညးမြ္ လႊမး့ မို့ ေနပါေစ။ ကၽျနးေတားတို႓ ကေလ့မ္ာ့မြာ စာေပခ္စးစိတး၊ စာအုပးစာေပ၌
Typing - အိုလိုလို
ေမျ႓ေ လ္ားသညးံစိတးမ္ာ့
ကိနး့ ေအာငး့ သျာ့ေစရမညး။
သူတို႓ဘ ဝ
28
http://mmteashop.com တစးေလြ္ာကး
အဘယးမြ္ေလာကး
အလုပးမ္ာ့သညးံ
ကာလမ္ိဳ့
ႀကဵဳရသညး်ဖစးပါေစ၊
စာဖတးခ္ိနး မရ ဆိုတာမ္ိဳ့ မရြိေစရဟူ၍ ကၽျနးေတားတို႓ ပိုငး့ ်ဖတးထာ့ခဲံၾကသညး။ မိဘအေတားမ္ာ့မ္ာ့ပငး
ကေလ့မ္ာ့ကို
ေက္ာငး့ မေနမီ
အရျယး၌
ပဵု်ပငးတုိ
ကေလ့မ္ာ့ ဖတး်ပဖူ့ ခဲံၾကသညး။ သို႓ေသား ကေလ့ေတျ စာဖတးတတးၿပီ ဆိုသညးံအခါ၌မူ သူတို႓ဘာသာ
ဖတးေပေစေတာံဟု
သေဘာထာ့လိုကးတတးၾကသညး။
ကၽျနးေတားတို႓
ကေတာံ ကေလ့ေတျ အေတား စာတတးလာသညးအထိ တခ္ိဳ႔စာအုပးမ္ာ့ကို ဖတးၿမဲ ဖတး်ပ ခဲံၾကသညး။
တစးခါတစးရဵလညး့
ဖတးသညးံစာကို တမငးတကာ
သူတို႓တစးေတျ
ဘယးေလာကး
သူတို႓ကို
စာဖတးဘယးေလာကး
နာ့လညးသေဘာေပါကးသလဲ
ဖတး်ပခုိငး့ တာမ္ိဳ့
လုပးတတးသညး။
သျကးလာၿပီလဲ၊ အကဲခတးႏိုငးရနး
သညးအခါမ္ိဳ့တျငး
သူတို႓
ကလညး့ စိတးပါလကးပါပငး။ ဆိုပါေတာံ။ ကၽျနးေတားံဇနီ့ သညး ဘကးဇီက „သာ့တို႓ေရ ေမေမ ေဒါကးတာ ဒူ့ လစးတဲလး ဝတၳဳ ဖတးလို႓ မၿပီ့ ေသ့ဘူ့ ကျာ၊ ဘယးလိုအဆဵု့ သတးသလဲ ေဆ့ေနတုနး့
သာ့တစးေယာကးက
သိခ္ငးေနတယး၊ ေမေမ ပနး့ ကနး
ေနာကးဆဵု့ အခနး့ ေလ့
ဖတး်ပေပ့ပါလာ့ကျာ ‟ ဟု
ေ်ပာလြ္ငး ေကာာံဒ းေရာ ေဂ့္ပါ မဆိုငး့ မတျ စာအုပးေ်ပ့ယူက ဖတး်ပတတးသညး။ ကၽျနးေတားတို႓ကလညး့
စာဖတးသညးံအလုပးကို
ႏြစးသကးစရာ
ေပ္ားေမျစ ႓ ရာ
်ဖစးေအာငး အၿမဲဲ ဂ႐ု်ပဳ စီစဥးေပ့ေလံ ရြိခဲံသညး။ တစးေန႓ သာ့ႀကီ့ ေကာံဒ းကို စတငးကာ သူ႓ဆႏၵအတုိငး့
အိပးရာခုတငးေဘ့မြာ
စာ့ပျဲတစးလဵု့ စာၾကညးံမီ့ တစးလဵု့ ႏြငးံ သူ႓အႀကိဳကးဆဵု့ လကးေရျ့ စငး စာအုပးတစးတနး့ စီစဥး ေနရာခ္ထာ့
ေပ့သညး။
စာကို
စာ့ပျဲမြာ
ထုိငး၍ ဖတး၊
အိပးရာထဲ
ဝငးၿပီ့ လြ္ငးေတာံ
ဆယးံငါ့မိနစးပဲ ဖတးချငးံရမညး၊ ၿပီ့ လြ္ငး မီ့ မြိတးရမညးဟူ၍ စညး့ ကမး့ သတးမြတးေပ့သညး။
Typing - အိုလိုလို
29
http://mmteashop.com ေနာကးတျငး
ေဂ့္ကပါ
ေတာငး့ ဆိုသ်ဖငးံ
သူ႓အတျကးလညး့
အလာ့တူပငး
အိပးရာေဘ့မြာ စာအုပးစငး၊ စာအုပးစာ့ပျဲ ်ပငးဆငးေပ့ရသညး။ ယခုဆလ ို ြ္ငး ညီအစးကို ႏြစးေယာကးစလဵု့ မြာ ကိုယးပိုငးစာအုပးေတျ အိပးခနး့ နဵရဵ တစး်ခမး့ စာေလာကးစီ ရြိေနၾကၿပီ။ ၿပီ့ အိပးရာ ဝငးခ္ိနး စာဖတးသညးံအက္ငးံႏြငးံ အခ္ိနးအာ့ နညး့ နညး့ ရတုိငး့ စာအုပးေကာကးကိုငးတတးသညးံ အေလံအထမ္ာ့လညး့ စျဲ်မဲေနခဲံၿပီ။ တခ္ိဳ႔ကေလ့ေတျက စာအုပးမြနးသမြ္ကို ေက္ာငး့ စာအုပးႏြငးံ အတူတူလို ်မငးကာ ေကာကးကုိငးရမြာ
ေၾကာကးေနတတးၾကသညး။
သညးကေလ့မ္ိဳ့ေတျမြာ
စာဖတး ဝါသနာ
ရရြိလာရနး မလျယးကူေတာံ။ ကၽျနးေတားတို႓ကမူ
သာ့တို႓အတျကး
စာအုပးႏြငးံ
စိတး ဝငးစာ့ဖျယး စပးဟပးဆကးသျယးမႈေလ့မ္ာ့
လကးေတျ႓ ဘဝအၾကာ့
လုပးေပ့ႏိုငးရနး အၿမဲဂ႐ုထာ့ခဲံၾကသညး။
သူတို႓ စာဖတးတတးစ ခပးေစာေစာ ကာလကတညး့ ကပငး မီ့ ရထာ့အေၾကာငး့ ဖတးၿပီ့ လြ္ငး မီ့ ရထာ့ဝငး့ ထဲသျာ့ကာ ရထာ့တို႓ လႈပးရြာ့သျာ့လာပဵု သဘာဝကို လကးေတျ႓်ပသသညး။ „ကေလ့မ္ာ့အတျကး စာအုပးကေလ့မ္ာ့
ေရြ့ ေဟာငး့ သုေတသန ‟ ဖတးၿပီ့ သညးံေနာကးတျငး
ေက္ာကးေခတးလူသာ့ေတျ
သဵု့ စျဲခဲံသညးံ
ဆိုေသာ
ဘာသာရပး
မိတးဆကး
ေက္ာကး က္ငး့ ေဟာငး့ တစးခုထဲ
ဆငး့ ကာ
ေက္ာကးလကးနကးမ္ာ့လိုလို
ဘာလိုလို
ေက္ာကးသာ့အပဲံအစမ္ာ့ကို လိုကးလဵရြာေဖျၾကညးံ႐ႈၾက၊ ေဝဖနးသဵု့ သပးၾကသညး။ တစးဖနး ငြကးအေၾကာငး့
စာအုပးမ္ာ့
ဖတးၿပီ့ လြ္ငး ကၽျနးေတားတုိ႓
သဘာဝကို
ေစာငးံၾကညးံေလံလာေသာ
စာအုပးေတျ
ဖတးကာ
အလုပး
သာ့အဖတစးေတျ
လုပးၾကညးံၾက်ပနးသညး။
ကေလ့မ္ာ့ကို ကၽျနးေတားတို႓
ေလဆိပး၊
တိရစၧာနး႐ဵု၊
ငြကးတုိ႓၏ သညးလိုပဲ ်ပတိုကး
စသညးမ္ာ့သို႓ လိုကးလဵ ်ပသခဲံၾကသညး။ စာဖတး်ခငး့ သညး လကးေတျ႓ အသဵု့ ဝငးမႈအတျကးလညး့ ်ဖစးေစရမညး ဟူေသာ အခ္ကး
ထငးရြာ့ေအာငး
Typing - အိုလိုလို
်ပသႏိုငးရနး
ကၽျနးေတားတို႓
တတးႏိုငးသမြ္
ႀကိဳ့စာ့ခဲံၾက်ခငး့
30
http://mmteashop.com ်ဖစးသညး။
သို႓ႏြငးံ
အေတားငယးရျယးစဥးမြာပငး
စာအုပးကို
သူတို႓ထိထိေရာကးေရာကး
အသဵု့ ်ပဳတတးခဲံၾကသညး။ ဥပမာ၊ အာ့ကစာ့ကိစၥတျငး သူတို႓ကို ကၽျနးေတားကိုယးတုိငး ဖေအႏြငးံ သာ့မ္ာ့ အတူကစာ့ၿပီ့
လကးေတျ႓
သငးေပ့တာေတျ
ရြိသညး။ တစးဖကးကလညး့
ကစာ့နညး့
စာအုပးေတျ ရြာေဖျေပ့သညး။ သညးစာအု ပးေတျ ဖတးကာ သူတို႓ႏြစးေယာကး ကၽျနးေတား ကုိယးတိုငး သငးးတာထကး ပို၍ တို့ တကးမႈ ရခဲံၾကသညး။ တစးႏြစးေႏျမြာ ကၽျနးေတားတို႓ ေလြကေလ့တစးစငး့ ဝယးသညး။ ရျကးမပါ တကးႏြငးံ ေလြားရေသာ ေလြကေလ့ ်ဖစးသညး။ ထိုႏြစး ေဆာငး့ တျငး့ တစးေလြ္ာကးလဵု့ ေကာံဒ းက ရျကးေလြအေၾကာငး့ ၊ ရျကးတုိကး်ခငး့ အေၾကာငး့ စာအုပးစာတမး့ ေတျ ရြာေဖျဖတး႐ႈသညး။ ထိုအခ္ိနးက သူ႓အသကး ဆယးႏြစးပဲ ရြိေသ့သညး။ ေနာကးႏြစးတျငး ေလြကေလ့ကို ေရခ္သညးံအခါ သူက ေလြမြာ ရျကးတပးကာ ကနးတျငး့ လူ့ လာ ေခါကးတဵု႓ ရျကးလႊငးံသညး။ သညးံေနာကး
ရျကးလႊငးံ်ခငး့ အတတး၊
ဆကးဖတးကာ
ေနာကး တစးႏြစး
ရျကးလႊငးံ႐ဵုမက
အ်ခာ့အ်ခာ့ေသာ
ေရေၾကာငး့ အတတးဆိုငးရာ ေႏျေရာကးေသာအခါ၌
စာအုပးစာတမး့ ေတျ
သူက
ကုိယးပုိငးေလြကို
လူႀကီ့ မ္ာ့ကိုပါ ေလြေလြားရျကးတိုကးနညး့ ပညာမ္ာ့
သငးၾကာ့ေပ့်ခငး့ ်ဖငးံ ဝငးေငျ ရြာႏိုငးခဲံသညး။ စာအုပးမ္ာ့က ရသညးံ ဗဟုသုတကို လကးငငး့ လကးေတျ ႓ အသဵု့ ခ္ႏိုငး်ခငး့ ထကး ပုိ၍
အေရ့ႀကီ့ သညးံ
စာအုပးေက့္ ဇူ့ တစးခုက
လူ႓ဘ ဝ၏
သေဘာသဘာ ဝတို႓ကို
ေရြာငးစရာ
ချဲ်ခာ့နာ့လညးတတး်ခငး့ ်ဖစးသညး။
ေရြာငး
အို
ကာေဆ့တို႓လို
သိ်မငးကာ
လူ႓စိတးဓာတး
လူ႓စ႐ိုကး
အေကာငး့ ႏြငးံအဆို့ ၊
ေဆာငးစရာႏြငးံ
သညးအသိအ်မငးေတျက
စာေရ့ဆရာႀကီ့ မ္ာ့၏
အမ္ိဳ့မ္ိဳ့ႏြငးံ
ေလ့နကးေသာ
မတးတျိနး့ တို႓၊ စာေပေတျ
ဖတးလာသညးံအ ခါမြ ပို၍ ရလာႏိုငးသညး။ လူငယးမ္ာ့ ႀကဵဳရတတးသညးံ စာဖတး်ခငး့ ဆိုငးရာ အသျငး ကူ့ ေ်ပာငး့ မႈ အဆငးံ။
Typing - အိုလိုလို
31
http://mmteashop.com အခ္ိဳ႔လူငယးမ္ာ့သညး ကေလ့ဘဝက ဖတးခဲံသညးံ ပဵု်ပငးမ္ာ့၊ လျယးလျယးေပါံေပါံ ဝတၳဳမ္ာ့မြ တစးဆငးံ တကးကာ လူႀကီ့ အဆငးံ ရငးံက္ကးေသာ စာေပမ္ာ့ ဖတးရမညးံ အခ္ိနး၌
်ပနးလနးသျာ့တတးၾကသညး။
စာရငးံမ္ာ့က
သူတို႓အတျကး
ေလ့လျနး့
ခကးလျနး့ ေနၿပီ့ စာႏုမ္ာ့ကလညး့ ဖနးတစးရာေတကာ ပ္ငး့ ရိၿငီ့ ေငျစ ႓ ရာ ေကာငး့ လာသညးံ အခါ ၎လူငယးမ္ာ့အဖို႓ ဖတးစရာ စာမရြိ ်ဖစးလာတတးသညး။ ကၽျနးေတားတို႓
ကေလ့မ္ာ့ကို
အာ့်ဖညးံေပ့ႏိုငးရနးအတျကး
သညးအကူ့ အေ်ပာငး့ အဆငးံမြာ
ကၽျနးေတားႏြငးံ
ဘကးဇီက
ထပးေလာငး့
ညစာစာ့အၿပီ့ မြာ
စာဖတး
အစီအစဥးတစးခု တစးဆကးတညး့ ်ပဳလုပးမညး်ဖစးေၾကာငး့ ေၾကညာသညး။ အစပိုငး့ တျငး
သာ့ႏြစးေယာကး
သေဘာမတူခ္ငး။
သူတို႓မြာက
ညစာ
စာ့ၿပီ့ သညးႏြငးံ တစးၿပိဳငးနကး တနး့ ေ်ပ့ရမညးံ အေရ့ကိစၥေတျ အၿမဲ ရြိေနတတးသညး။ လကးလျတး
မခဵခ္ငးသညးံ
တီဗျီအစီအစဥး
တစးခုခုေသားလညး့ ေ ကာငး့ ၊
အိမးစာ
လုပးစရာေသား လညး့ ေကာငး့ ၊ ဒါမြမဟုတး သူငယးခ္ငး့ ဆီ သျာ့ရနးေသားလညး့ ေကာငး့ သူတုိ႓ အေရ့ႀကီ့ ေနတတးသညး။ သူတို႓ ကနး႓ကျကးသညးံအခါ ကၽျနးေတားတို႓ဘကးက နညး့ နညး့ ေတာံ ေလြ္ာံရသညး။ „စာဖတးအစီအစဥးက
ဆယးမိနစးထကး
မပိုေစရပါဘူ့ ကျာ ‟
ကၽျနးေတားက
ညႇသ ိ ညး။
သညးေလာကးဆိုေတာံ သူတို႓လညး့ မ်ငငး့ သာေတာံ။ သို႓ေသား ဘယးေတာံမြ
တကယးဖတးၾကသညးံအခါ၌
မေလ္ာံ။
စတီဗငးဆငး၏
ရတနာကၽျနး့ ၊
က႐ူ့ ဆို့ တို႓လို ဆျဲေဆာငးအာ့ေကာငး့ ေသာ ႏြစးေယာကးသာ့ ေင့ေမာနာ့ေထာငးကာ
စာဖတးခ္ိနးက
မိနစးႏြစးဆယးထကး
ဒငးနီယယးဒ ီဖို့ ၏ ေရားဘငးဆငး
ဝတၳဳမ္ိဳ့ေတျ ဖတးၾကသညးံအခါမ္ိဳ့တျငးကာ့ စာဖတးခ္ိနးက တစးနာရီ တစးနာရီေက္ားမြ္ပငး
ၾကာသျာ့တတးသညး။ သူတို႓
စိတး ဝငးစာ့ေနသညးံအခါ
ရြညးရြညးၾကာၾကာ
ဖတးေသားလညး့ ၊
အေတားအတနး ဖတးၾကညးံ၍ သူတို႓ စိတး ဝငးစာ့ပဵု မေပၐသညးံ စာအုပးမ္ိဳ့ကိုမူ ခပး်မနး်မနးပငး
Typing - အိုလိုလို
32
http://mmteashop.com ရပးထာ့လိုကးတတးသညး။
„ဆယးမိနစး ‟
ဟု
အမညးေပ့ထာ့သညးံ
ထမငး့ ဝိင ု း့ အၿပီ့
စာဖတးပျဲကေလ့ကို စာဖတးေပ္ားေစမႈ အဓိကဟု ကၽျနးေတားတို႓ သတးမြတးထာ့ခဲံသညး။ သို႓ေသား ေရျ့ ဖတးခဲံၾက
ကၽျနးေတားတို႓
သညးေတာံ
အီမာဆငးတို႓လို
သညးဝင ုိ း့ မြာ
မဟုတး။
ပုဂၓိဳလးႀကီ့ မ္ာ့၏
ဆျဲအာ့ေကာငး့ သညးံ
ခ္ာ့လးစးဒ ါဝငး၊
ဝတၳဳေတျခ္ညး့
ဂၽျနးဘနးညနး၊
ေလ့နကးရငးံက္ကးေသာ
ရပးဖးေဝၐလဒို
စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့ကိုပါ
ဖတး႐ႈခဲံၾကသညး။ သို႓ေသား က္မး့ ရငး့ ႀကီ့ မ္ာ့ကို အစအဆဵု့ ေကာကးဖတးေနၾကသညးေတာံ မဟုတး။
ဒါဝငးဆိုလြ္ငး
ပထဝီေဒသႏ
ၱရႏြငးံ
သဘာဝ
ေလံလာေရ့ဆိုငးရာ
„ဘီဂဲလး
သေဘၤာခရီ့ စဥး ‟ မြ စိတး ဝငးစာ့ဖျယး အခနး့ မ္ာ့၊ ဘနးညနးဆိုလြ္ငး Pilgram‟s Progress ခရစးယာနးဘာသာေရ့ ဝတၳဳထဲမြ နာမညးေက္ားၾကာ့ၿပီ့
အခ္ိဳ႔အစိတးအပိုငး့ မ္ာ့၊
လူငယးမ္ာ့အတျကး
အီမာဆငးဆိုလြ္ငး
အေရ့ပါလြသညးံ
သူ၏
„ကိုယးံအာ့ကိုယးကို့ ‟၊
„မိတၱဗလ‟ စသညးံ အကးေဆ့ေကာငး့ မ္ာ့ကို ေရျ့ ႏုတးၿပီ့ ဖတး႐ႈၾက်ခငး့ ်ဖစးသညး။ တစးခါ၌ ဖတး်ပသညး။
ဂ္ိဳ့ဇကးကျနး့ ရကးဒ း၏ သဵု့ ေလ့မ္ကးႏြာ
လိုကးႏိုငးရဲ႔လာ့၊
ခဵစာ့လို႓
Heart
of
Dar kness
ဖတးၿပီ့ သညးံေနာကး
ရရဲ႔လာ့ဟု
ဝတၳဳကို
ခဏရပးကာ
ကၽျနးေတား ဘယးလုိလဲ
ကၽျနးေတားေမ့ၾကညးံသညးံအခါ
ေကာံဒ းက
„သိပးေတာံ မရဘူ့ ၊ ဒါေပမဲံ မရပးပါနဲ႓၊ ဆကးဖတးပါ ‟ ဟု ဆိုသညး။ ကေလ့ေတျသညး တခ္ိဳ႔ကိစၥမ္ာ့တျငး ကိုယးတုိငး လဵု့ ေစံပတးေစံ ်ပနးမရြငး့ ်ပတတး ေသားလညး့
ရတနးသေရျ႔ရေသာ
သေဘာ၊
နာ့လညးတနးသေရျ႔
နာ့လညးေသာ
သေဘာကာ့ ရြိပါသညး။ ထို႓အ်ပငး စာအုပးသစးမ္ာ့ ရြာေဖျ ဖတး႐ႈ်ခငး့ ဆိုသညးကလညး့ လူသစး
မိတးေဆျသစးမ္ာ့
လူတစးေယာကးႏြငးံ
ပထမဆဵု့
မ္ာ့မ္ာ့စာ့သိလိုကးရမညး မသိရ႐ဵုႏြငးံကာ့ ေနာကးကျယး၌
ေတျ႔ဆဵုဆကးဆဵရ်ခငး့ ႏြငးံ မဟုတး။
သူ႓အေပၐ ပုနး့ ခိုေနေသာ
Typing - အိုလိုလို
စေတျရ ႓ ခ္ိနးမြာ သို႓ေသား
စိတဝ း ငးစာ့မႈ
သေဘာခ္ငး့
သူ႓အေၾကာငး့
ဘယးေလာကးမြ
သူ႓အေၾကာငး့
ေကာငး့ ေကာငး့
ေလ္ာံပါ့မသျာ့၊
အ်ဖစးအပ္ကး
ဆငးတူသညး။
လြ္ိဳ႔ဝြကး
အေၾကာငး့ ခ္ငး့ တမ္ာ့
နကးနဲ်ခငး့ ၊ ရြိလိမးံမညးဟု
33
http://mmteashop.com မြနး့ ဆႏိုငး်ခငး့ မ္ာ့ေၾကာငးံပငး
မိမိေသေသခ္ာခ္ာမသိရေသ့ေသာ
ထုိသူသညး
ပို၍
စိတး ဝငးစာ့စရာ ်ဖစးလာႏိုငးသညး။ စာအုပးမ္ာ့သညးလညး့ ထိုနညး့ လညး့ ေကာငး့ ပငး။ ထို႓်ပငး တစးအုပးကုိ
ေသေသခ္ာခ္ာ
အတနးအသငးံ
အမ္ာ့ေတာံ
ပတးပတးနပးနပး
မဖတးႏုိငးေသ့ေသားလညး့
စိတး ဝငးစာ့စျာ ေတျ႓ သိထာ့လိုကး်ခငး့ သညးပငး
အက္ိဳ့ရြိတတးသညး။
ေနာငးတစးႀကိ မး
ေက္ာငး့ မြာ
စာအုပး
အနညး့ ႏြငးံ
ဆရာက်ဖစးေစ၊
တ်ခာ့စာဖတးသူ မိတးေဆျ တစးေယာကးေယာကးက ်ဖစးေစ သညးစာအုပးအမညး သို႓မဟုတး စာေရ့သူအမညးကို
ေဖားထုတးညႊနး့ ဆိုလာသညးံ
အခါမ္ိဳ့တျငး
တ်ခာ့သူေတျလညး့
သညးစာအုပးကို စိတး ဝငးစာ့ၾက တနးဖို့ ထာ့ၾကပါကလာ့ဟု သတိ်ပဳမိကာ ေနာကးတစးႀကိမး စိတး ဝငးစာ့မႈအသစးႏြငးံ
်ပနးရြာဖတးၾကညးံမိၿပီ့
သညးအခ္ိနးက္မြ
စာအုပးက
ေပ့သညးံ
ရသႏြငးံ အေတျ့ အ်မငးမ္ာ့ကို ်ပညးံ်ပညးံ ဝဝ ခဵစာ့ရႏုိငးတာမ္ိဳ့လညး့ ႀကဵဳရတတးသညး။ တစးခါတစးရဵ၌မူ „ဆယးမိနစး စာဖတးပျဲ ‟ အတျကး ေရျ့ ခ္ယးထာ့သညးံ စာအုပးက ခပးလျယးလျယး ခပးရြငး့ ရြငး့ ်ဖစးေနတတးသညး။ သညးအခါမ္ိဳ့တျငး ကၽျနးေတားတို ႓ လူႀကီ့ ေတျ မဖတးေတာံဘဲ
သာ့တို႓အထဲက
တစးေယာကးေယာကးကို
ဖတးၾကညးံခုိငး့ တတးသညး။
အခ္ိဳ႔စာမ္ာ့၊ အထူ့ သ်ဖငးံ လကၤာသျာ့်ဖငးံ ေရ့ထာ့သညးံ စာမ္ာ့မြာ အသဵထျကး၍ ဖတးရနး အထူ့ သငးံေလ္ားေသာ
စာမ္ာ့
်ဖစးသညး။
သို႓ေသား
ကေလ့ေတားေတားမ္ာ့မ္ာ့မြာ
လကၤာဖတးရမြာကို ပို၍ ပငး ေၾကာကးတတးၾကသညး။ ကၽျနးေတားတို႓ကေတာံ သာ့တို႓အာ့ စတီဖငးဗငး့ ဆငးံဘီေန့၏
John
Brown‟s
Body
ကို
ဖတးခိုငး့ ်ခငး့ ်ဖငးံ
လကၤာကို
ႏြစးသကးကၽျမး့ ဝငးေစခဲံသညး။ John Brown‟s Body မြာ အေမရိကနး ်ပညးတျငး့ စစး၏ သ႐ုပးကို
ေဖားက္ဴ့သညးံ
အထူ့ လကးရာေ်မာကးေသာ
လကၤာသျာ့ ဝတၳဳတစးပုဒ း်ဖစးရာ
သာ့တို႓ မ္ာ့စျာ ႏြစးသကးစျဲလမး့ ခဲံၾကသညး။ တစးႀကိမးတျငးမူ ေစ့္ခ္ိဳေကားပ)ီ
ကၽျနးေတားက
ေလ့အုပးတိတိ
ဝယးလာခဲံၿပီ့
ကိုငးကာ A Midsummer Night‟s Dream ဖတးသလို
ဝိင ု း့ ဖျ၍ ဲ႓
Typing - အိုလိုလို
ရြိတးစပီ့ ယာ့၏
ဖတးၾကသညး။
အေသာ်ပဇာတးမ္ာ့ (အဖဵု့ ပါ့
စာဖတးပျဲတျငး
တစးေယာကးတစးအုပးစီ
်ပဇာတးကို ေရဒီယိုအသဵလႊငးံဇာတးလမး့ မ္ာ့
ဘာ့နဒးေရြာ၏
Saint Joan
်ပဇာတးကိုလညး့
34
http://mmteashop.com အလာ့တူပငး ဇာတးေဆာငးတစးေယာကးေနရာမြာ ဖတးၾကသညး။
ဖတးသူ တစးေယာကးစီ
သညးဝင ုိ း့ တျငးမူ အဓိက ဇာတးေဆာငး်ဖစးသူ
တာဝနးယူ၍
သူရဲေကာငး့
အမ္ိဳ့သမီ့
ဂ္ဵဳ့ေအာံဖးအာံခးအ်ဖစး ဘကးဇီက ပီပီ်ပငး်ပငး အသဵသ႐ုပးေဆာငးသျာ့ခဲံသညး။ တစးေန႓တျငး ကၽျနးေတား က စာၾကညးံတုိကးမြ ကၽျနးေတားံအတျကး ငြာ့ရမး့ လာေသာ စာအုပးတစးထပးကို
ဧညးံခနး့ စာ့ပျဲေပၐ
တငးထာ့မိသညး။
စာအုပးအသစးေတျ
်မငးလြ္ငး
ေကာံဒ းေရာ ေဂ့္ပါ မေနႏိုငး။ တစးအုပးခ္ငး့ ေကာကးကိုငးကာ လြနးေလြာၾကညးံ႐ႈၾကသညး။ သညးတျငး ကၽျနးေတား စိတးကူ့ တစးခု ရသျာ့သညး။ တစးပတးတစးခါ စာၾကညးံတို ကးသျာ့ကာ စာအုပး တစးေပျ႓တစးပိုကးစီ ငြာ့ယူလာၿပီ့ စာ့ပျဲေပၐမြာ ပဵုထာ့ေပ့သညး။ တခ္ိဳ႔စာအုပးေတျ သူတို႓
ကိုငး႐ဵု
က္သျာ့သညးံ
ကုိငးၾကညးံၿပီ့
်ပနးခ္ထာ့ၾကသညး။
စာအုပးမ္ိဳ့လညး့
တစးအုပးစ
သို႓ေသား
ႏြစးအုပးစ
သူတို႓
အရမး့ သေဘာ
ပါလာတတးသညး။
ေသခ္ာေပါကး အႀကိဳကးေတျ႓ႏိုငး မညးံ စာအုပးမ္ိဳ့လညး့ တစးအုပးတေလေတာံ
သူတို႓ ပါေအာငး
ကၽျနးေတား တမငးတကာ ေရျ့ ထညးံလာတတးတာလညး့ ရြိပါသညး။ ကၽျနးေတားတို႓
စာဖတးပျဲ၏
အဓိက
ၿပိဳငးဘကး်ဖစးေသာ
ရုပး်မငးသဵၾကာ့စကး
အနီ့ မြာလညး့ မဂၓဇငး့ မ္ာ့ႏြငးံ အ်ခာ့စာအုပးစာတမး့ အခ္ိဳ႔ ကၽျနးေတား တမငးထာ့ေပ့သညး။ တစးေန႓ ကၽျနးေတားံသာ့ ေဂ့္က ဖျငးံထာ့ေသာ တီဗျီ နဵေဘ့မြာ ထုိငးကာ တီဗျီဖနးသာ့်ပငးမြ အလငး့ ေရာငး်ဖငးံ အေလ့စာ့ ဝတၳဳႀကီ့ တစးပုဒ းကို သဲသဲမဲမဲ ဖတးေနတာ ်မငးရသညးံအခါ ကၽျနးေတား အႀကီ့ အက္ယး ဝမး့ ေ်မာကးသျာ့သညး။ တ်ခာ့အိမးမ္ာ့မြာ တီဗျီက စာအုပးစငးကို အႏုိငးယူေနေသားလညး့
ကၽျနးေတားတို႓
အိမးမြာေတာံ
စာအုပးက
အသာရေနဆဲဆိုတာ
သညး်မငးကျငး့ ႏြငးံပငး ထငးရြာ့ေနၿပီ မဟုတးလာ့။ သူတို႓ ေက္ာငး့ သျာ့တကးၾကသညးံအခါမြာလညး့ ေက္ာငး့ မြာ သူတို႓ ဖတး႐ႈသညးံ စာအုပးေတျကို စာရငး့ ေရ့မြတးထာ့ရနး ကၽျနးေတားတို႓ မြာၾကာ့လိုကးသညး။ သညးအေလံ အက္ငးံကို ေနာကးပိုငး့ လညး့ သူတို႓ ဆကးလကး ေဆာငးရျကးဆဲ်ဖ စးရာ သူတို႓ စာရငး့ မ္ာ့ကို သဵု့ သပးၾကညးံ႐ႈ်ခငး့ ်ဖငးံ သူတို႓၏ စိတဝ း ငးစာ့မႈေတျ ေ်ပာငး့ လဲလာပဵု၊ ဘဝ၌ သူတို႓ အဓိက
Typing - အိုလိုလို
35
http://mmteashop.com စိတးအ ဝငးစာ့ဆဵု့ အရာကို
ေတျ႓ရြိေရျ့ ခ္ယးမိသျာ့ၾကပဵု
အဆငးံဆငးံတို႓ကို
ရြငး့ လငး့
ထငးရြာ့စျာပငး ကၽျနးေတားတို႓ ေတျ႓်မငးၾကရသညး။ တစးႀကိမးတျငး ေကာံဒ းက ေရငုပးသေဘၤာမ္ာ့၊ စစးသေဘၤာမ္ာ့၊ စစးေလယာဥးပ္ဵ မ္ာ့
အေၾကာငး့ ေတျခ္ညး့
အခ္ိနး
အေတားၾကာရြညးစျာ
သဲသဲမဲမဲ
လိုကးဖတးေနခဲံရာ
ကၽျနးေတားတို႓ ဇနီ့ ေမာငးႏြဵမြာ „အငး့ သညးအတုိငး့ သာဆိုရငး တို႓သာ့ ဘယးေတာံမ္ာ့မြ စစးပျဲ်ပငးပ တ်ခာ့ကိစၥေတျဆီ ေ်ပာငး့ ၿပီ့ စိတး ဝငးစာ့လာပါ႓မလဲ ‟ ဟူ၍ သာ အခ္ငး့ ခ္ငး့ သကး်ပငး့ တခ္ခ္ ေ်ပာေနၾကရသညး။ သညးေနာကးမြာေတာံ
သူက
စာၾကညးံတုိကးမြ
ခ္ာခ္ီ၏
ဒုတိယကမာ ၻစစး၊
ဆစးဒ နီေဖ့၏ ကမာၻစစး၏ မူလဘူတ စသညးံ စာအုပးမ္ာ့ ငြာ့ယူလာတာ ေတျ႓ ရသညး။ စစးလကးနကး
ပစၥညး့ မ္ာ့ႏြငးံ
သူေတျ႓ရြိလာသညး။
သူ
စစးပျဲမ္ာ့အေၾကာငး့
စိတဝ း ငးစာ့မႈက
စစးေရ့
လိုကးဖတးရငး့ က စစးရာမ္ာ့မြေန၍
သမိုငး့ ကို
သမုိငး့ ဘကးသို႓
ေ်ပာငး့ ေရႊ႔လာသညး။ ယခုေတာံ တကၑသိုလးမြာ သူသမုိငး့ ကို အဓိက်ပဳ ေလံလာလ္ကး ရြိေနၿပီ။ ေဂ့္ကလညး့
အစပထမတျငး
စဵုေထာကး ဝတၳဳေတျ
အငမး့ မရ
ဖတးသညး။
သိပၸဵပညာေက္ား အတၳဳပၸတၱိေတျ အထူ့ စိတး ဝငးစာ့သညး။ နကၒတၱေဗဒပညာ စာအုပးမ္ာ့ ရြာေဖျစျနး႓စာ့
သျာ့လာသူမ္ာ့၏
စျမး့ ေဆာငးေအာငး်မငးမႈမ္ာ့အေၾကာငး့
သဲသဲမဲမဲ ဖတး႐ႈသညး။ ေနာကးေတာံမြ
စာအုပးမ္ာ့ကို
တ်ဖညး့ ်ဖညး့ သူ႓စိတး ဝငးစာ့မႈမ္ာ့က သိပၸဵႏြငးံ
သခၤ္ာဘကးတျငး စူ့ စိုကးသျာ့သညး။ စာဖတးသညးံေနရာ၌ အစာကို
အငမး့ မရ
လူငယးေလ့မ္ာ့အေနႏြငးံ
စာ့သညးံသေဘာမ္ိဳ့
လတးတေလာ
ရြိတတးသညး။
သို႓ေသား
ႏြစးသကးရာ အဖတးအနာ
မ္ာ့လာလြ္ငးကာ့ မိမိအတျကး ေကာငး့ ရာ သငးံရာကို သိတတး ေရျ့ ခ္ယးတတးလာေသာ သေဘာ ရြိပါသညး။
Typing - အိုလိုလို
36
http://mmteashop.com „လူသညး မိမိႏြစးသကးရာ စိတး ဝငးစာ့စရာ စာမ္ိဳ့ကိုသာ ဖတး႐ႈသငးံသညး ‟ ဟူ၍ ဆငး်မဴရယးဂၽျနးဆငးကလညး့ ေ်ပာဖူ့ သညး။ „ဒီစာအုပးက ဖတးသငးံတယး ‟၊ „ေဟာဒီဟာလဲ အက္ိဳ့်ပဳစာအုပး၊ မ်ဖစး်ဖစးေအာငး ဖတး‟ စသညး်ဖငးံ အတငး့ တုိကးတျနး့ သညးံ သေဘာမ္ိဳ့ လုပးပါက ဖတးခိုငး့ ေလ မဖတးခ္ငးေလ ဆိုတာမ္ိဳ့ ်ဖစးလာၿပီ့
ေနာငးတျငး စာအုပးပငး
မုနး့ သျာ့ႏိုငးသညး။ ေကာံဒ းႏြငးံ ေဂ့္တို႓ တစးေယာကးၿပီ့ တစးေယာကး ေရြ႔ဆငးံေနာကးဆငးံ ဆိုသလို မႈခငး့ ကိစၥ လိငးကိစၥ အသာ့ေပ့ စာအုပးမ္ိဳ့ေတျခ္ညး့ ေဇာကးခ္ဖတးေနၾကသညးံ တစးခ္ိနးက ကၽျနးေတား
အေတားေနမထိထိုငးမသာ
ကၽျနးေတားံထကး
စိတးေအ့ေအ့
်ဖစးခဲံရသညးကို ထာ့ႏိုငးသညး။
တကယးဆိုငးတာကိုပဲ
ေရျ့ သျာ့ပါလိမးံမယး၊
ဟုဆိုကာ
အတငး့ ဝငး၍
ကၽျနးေတား
သတိရသညး။
„ေနာကးက္ေတာံလညး့
မဆိုငးတာေတျကို
ပိတးပငးသညးံ
ဘကးဇီကေတာံ ကိုယးနဲ႓
ေဘ့ဖယးထာ့ခဲံမြာပါ ‟
သေဘာမ္ိဳ့
မေ်ပာဆို်ဖစးေအာငး
စာကို လျတးလျတးလပးလပး
က္ယးက္ယး်ပနး႓်ပနး႓
သူတာ့သညး။ တကယးလညး့
ဟုတးသညး။
ဖတး႐ႈချငးံရေသာ ကေလ့မ္ာ့သညး လူမႈဘ ဝ ်ပႆနာေပါငး့ စဵုကို ကိုယးေတျ႓ႀကဵဳစရာမလိုဘဲ စာမြတစးဆငးံ
သိ်မငးကာ
သငးခနး့ စာ
ရရြိႏိုငးရာ
ကုိယးတိုငးေတျ႓ဖူ့
မြာ့ဖူ့ မြ
ငါမြာ့ခဲံေပတာကို့ ဟု သငးခနး့ စာ ယူႏိုငးသညးံ စာမဖတးသူ ကေလ့မ္ာ့ထကး မ္ာ့စျာ တစးပနး့ သာေပသညး။ စာဖတး်ခငး့ ကာ့
ကေလ့မ္ာ့အာ့
လူ႓ေလာကတျငး
က္ငးလညးရမညးံ
ကာလ
တစးေလြ္ာကး ေကာငး့ ေသာ မြနးေသာ အက္ိဳ့ရြိေသာ အလုပးမ္ာ့ကို ေရျ့ ခ္ယး လုပးကိုငး ်ဖစးေအာငး လမး့ ဖျငးံေပ့သညးံ တကယးတနးဖို့ ရြိေသာ အက္ငးံေကာငး့ တစးခု ်ဖစးေပသညး။ စာဖတး ဝါသနာသညး
ကေလ့မ္ာ့အာ့
ကၽျနးေတားတို႓ ေပ့အပးႏိုငးသညးံ
အေကာငး့ ဆဵု့
အေမျအႏြစး ်ဖစးသညးဟုလညး့ ဆိုခ္ငးသညး။ သုိ႓ေသား သတိ်ပဳစရာတစးခုေတာံ ရြိသညး။
Typing - အိုလိုလို
37
http://mmteashop.com ကေလ့မ္ာ့သညး ေနာငးတစးေန႓ မငး့ တို႓ဘ ဝအတျကး အက္ိဳ့ရြိလိမးံမယးဆိုေသာ တိုကးတန ျ း့ စကာ့သကးသကး်ဖငးံကာ့ အရသာေတျ႓
ေပ္ားေမျ႓၍ သာ
ေမျ႓ေလ္ားလာေအာငး
စာကို
စာဖတးလာၾကလိမးံမညးမဟုတး။ ဖတးၾကလိမးံမညး။
ေဆာငးရျကးေပ့ႏိုငးသညးံ
သူတို႓
စာဖတး်ခငး့ တျငး
ယငး့ ကဲံသို႓
အေကာငး့ ဆဵု့ နညး့ ကာ့
စာေပ၌
လူႀကီ့ မ္ာ့
ကိုယးတုိငး သူတို႓ႏြငးံအတူပါ ဝငးကာ စာဖတးဝင ို း့ ဖျဲ႓ေသာနညး့ သာ ်ဖစးသညးဟူ၍ ။ (မူရငး့ ။
Typing - အိုလိုလို
။ John Kord Lagemann ၏ We Made Books a Family Affair)
38
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
39
http://mmteashop.com
ကၽျနးေတားံသာ့ႀကီ့ ေကာံဒ းက စာအုပးမြနးသမြ္ သဲသဲမဲမဲ ဖတးတတးသညးံ စာဖတး ဝါသနာအို့ တစးေယာကး ်ဖစးသညး။ သို႓ေသား တစးညမြာေတာံ စာတစးအုပးကို သူ ဘယးလိုမြ ဖတးမရႏိုငး်ဖစးေနတာ ေတျ႓ရသညး။ ေရြ႔ဆဵု့ က စာသဵု့ ေလ့မ္ကးႏြာကို သူ တို့ ၍မရ။ စာအုပးက ကၽျနးေတား အလျနးႏြစးသကးသညးံ စာေရ့ဆရာႀကီ့ ဝီလ္ဵေဖာံကနာ့၏ The Sound and the Fury ေရြ႔ဆဵု့ အခနး့ မြာ သို႓ေသား
်ဖစးေနသညး။
ေဖာံကနာ့က
ေဖား်ပပဵုက
ဥာဏးရညးခ္ိဳ႔တဲံေသာ
ကၽျနးေတား ခ္ကးခ္ငး့ သိလိုကးသညး။
ေဂါကးသီ့ ႐ိုကးပျဲတစးခုအေၾကာငး့
႐ို့ ႐ို့ မဟုတး၊
ေဂါကးသီ့ ကစာ့်ခငး့ ကို
လူငယးေလ့တစးေယာကး၏
ေဖား်ပထာ့သညး။
ဘာမြ
အ်မငး်ဖငးံ
နာ့မလညးသညးံ
ေရ့ဖျဲ႓ေဖား်ပထာ့်ခငး့
်ဖစးသညး။ အဲသညးေတာံ နာ့လညးႏိုငးရနး ခဲယဥး့ သညး။ လျနးခဲံေသာ ႏြစးေပါငး့ မ္ာ့စျာက ကၽျနးေတားကုိယးတုိငး ေဒါ႓စတို ယကးစကီ့ ၏ The Brothers Karamazov ကို စတငးဖတး႐ႈရသညးံအခါ အဖျငးံစာမ္ကးႏြာမြာပငး အေတားဒ ုကၒ ေရာကးခဲံဖူ့ တာ ်ပနးသတိရၿပီ့ အဲဒ ီတုနး့ က ကၽျနးေတားက္ငးံသဵု့ ခဲံသညးံ နညး့ လမး့ တစးခုကို ေကာံဒ းအာ့ ေ်ပာ်ပလိုကးရသညး။ „ေရြ႔ဆဵု့ အခနး့ ကို့
ေက္ားလုိကးကျာ၊
ဇာတးလမး့ သိေအာငး
အေတား အတနး
ဆကးဖတးလုိကး၊ ေနာကးေတာံမြ ေရြ႔ဆဵု့ အခနး့ ်ပနးဖတး ‟ ေဂါကးသီ့ ႐ိုကးခနး့ ကို ေက္ားလိုကးၿပီ့ ဝတၳဳထဲ တကယးေရာကးသျာ့ၿပီဆိုေတာံ သူ လကးက မခ္ႏိုငးေတာံ။ ထမငး့ စာ့ဖို႓ပငး မနညး့ ေခၐယူရသညး။ ဝါရငးံစာဖတးသမာ့ေတျမြာ အာ့်ဖငးံေတာံ
သညးလုိနညး့ ကေလ့ေတျ
စာဖတးပဵုနညး့ လမး့ ဟူ၍
သေဘာမထာ့
အမြတးမဲံ
ရြိသညး။
မ္ာ့ေသာ
က္ငးံသဵု့ ေနမိသညးံ
အေလံအထမ္ာ့ ်ဖစးသညး။
Typing - အိုလိုလို
40
http://mmteashop.com တစးခါက ကိုလဵဘီယာတကၑသိုလး စာနယးဇငး့ ပညာေက္ာငး့ မြ မဟာဌာနမြဴ ့ႀကီ့ အကးဒ ဝပးဘာ့ရကး
သူ႓ထဵသို႓
ေရာကးလာသညးံ
စာအုပးအသစးတစးပဵုကို
လြနးေလြာ
ၾကညးံ႐ႈေနတာ ကၽျနးေတား အကဲခတးၾကညးံဖူ့ သညး။ စာအုပးတစးအုပးကို ေကာကးယူကာ ေရြ႔က အမြာစာကို တစးခ္ကးၾကညံးသညး။ ထုိ႓ေနာကး မာတိကာကို ခပးသျကးသျကး အညႊနး့ ကို ကုိ့ ကာ့စာအုပးစာရငး့ ကို
ဖတးလိုကးၿပီ့ ေနာကးဘကးပိုငး့ ရြိ
ေလြ္ာကးၾကညံးသညး။
အကၒရာစဥး
ထုိ႓ေနာကး စာအုပးအတျငး့
ပိုငး့ ကို လြနးေလြာကာ အဓိက က္ပဵုရသညးံ ကို့ ကာ့စာပိုဒ းအခ္ိဳ႔ကို ဖတးသညး။ ထုိ႓ေနာကး စာေရ့သူအေၾကာငး့ အက္ဥး့ ခ္ဳပးေဖား်ပခ္ကးကို ဖတးၾကညးံသညး။ သညးလို်ဖငးံ
ဆယးံေလ့ငါ့မိနစးခနး႓မြာပငး
စာအုပးဆယးအုပးေလာကးကို
သူအကဲ ခတးၿပီ့ ကာ ဆကးလကးဖတး႐ႈရနးအတျကး စာအုပး သဵု့ အုပး ေရျ့ ခ္ယး်ဖစးလုိကးသညး။ „စာအုပးတစးအုပးကို လြ္ပးဖတးၾကညးံတာဟာ ေရနဵသမာ့ေတျ ေရြ႔ေ်ပ့ေလံလာမႈ လုပးသလိုပဲကျ၊ သိသငးံ သိထုိကးတာေလ့ေတျ ်ပညးံ်ပညးံစဵုစဵုသိထာ့ၿပီ့ ေတာံမြ ေနရာေရျ့ တူ့ တဲံ အခါ ဗလာတျငး့ ေတျ သိပးမတူ့ မိဘူ့ ေပါ႓ကျာ ‟ ဟု သူက မြတးခ္ကးခ္သညး။ လူအမ္ာ့တို႓ စိတးတျငး စာအုပးဆိုသညးမြာ စာမ္ကးႏြာတစးမြ စ၍ ေတာကးေလြ္ာကး ဖတး႐ႈသျာ့ရနး်ဖစးသညးဟု မြတးယူတတးၾကသညး။ သညးအယူအ ဆ လဵု့ ဝမြာ့သညးဟူ၍ ေတာံ မဆိုလိုပါ။ ဟာ့ဗတးတကၑသိုလးမြ ဝီလ္ဵပယးရီကလညး့
စာေပေလံလာေရ့ဆိုငးရာဗ္ဴ႐ို
တကယးံဆရာႀကီ့ မ္ာ့၏
ညႊနးၾကာ့ေရ့မြဴ ့ခ္ဳပး
အေရ့ႀကီ့ ေသာ စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့ကိုမူ
ယငး့ သို႓ စာမ္ကးႏြာ (၁) မြ စတငးကာ မေက္ားမလႊာ့ ဖတး႐ႈ်ခငး့ ်ဖငးံသာ ်ပညးံ်ပညးံ ဝဝ နာ့လညးသိရြိႏိုငး မညးဟု
ဆုိေပသညး။
သို႓ေသား
လူပနး့ ခဵရေသာ နညး့ ်ဖစးရာ စာအုပးတုိငး့ အတျကးကာ့
ဤနညး့ မြာ
အလျနးအခ္ိနးကုနး
၎အတုိငး့ က္ငးံသဵု့ ရနးမလိုဟု
အႀကဵေပ့ပါသညး။ စာဖတးခ္ိနး ေဖာေဖာသီသီ မရြိသညးံ စာသမာ့တစးေယာကးအေနႏြငးံ
Typing - အိုလိုလို
41
http://mmteashop.com စာအုပးတစးအုပး၌
စာေရ့သူ၏
အဓိက
ဦ့ တညးတငး်ပေန်ခငး့ ်ဖစးသလဲဆိုတာ
ဆိုလိုခ္ကးသညး
ဘာလဲ၊
သေဘာေပါကးလြ္ငးပငး
သူဘယးအခ္ကးကို
လဵုေလာကးၿပီဟု
သူက
ဆိုသညး။ ကၽျနးေတားံအေနႏြငးံမူ ဝတၳဳမဟုတးေသာ စာအုပးမ္ာ့ ဖတးသညးံအခါ၌ မ္ာ့ေသာ အာ့်ဖငးံ
နိဂဵု့ မြ
စတငး၍
ဖတး႐ႈၾကညးံေလံရြိသညး။
ဤသညးမြာ
သိပၸဵသမာ့မ္ာ့၏
နညး့ လညး့ ်ဖစးသညး။ သိပၸဵသမာ့တုိငး့ လိုလိုပငး သိပၸဵဆင ို းရာ စာအုပးမ္ာ့၊ သုေတသန စာတမး့ မ္ာ့၊ သိပၸဵဆိုငးရာေဆာငး့ ပါ့မ္ာ့ ဖတးၾကသညးံအခါ၌ နိဂဵု့ သို႓မဟုတး ေနာကးဆဵု့ ပိုငး့ တျငး ပါသညးံ အက္ဥး့ ခ္ဳပးကို အရငးဖတးစၿမဲ ်ဖစးသညး။ သူ ဘာဆိုလိုသလဲ၊ ဘာကို တငးေနသလဲ၊
အယူအဆ
အကဲခတးၾကညးံၿ ပီ့
အသစးကိုလာ့၊
ထူ့ ်ခာ့တဲံ
စိတဝ း ငးစာ့ေလာကးသညး
နိဂဵု့ ေကာကးခ္ကးသို႓
ေရာကးရြိေစသညးံ
ထငးမြ
သူ၏
ေတျ႓ရြိခ္ကးလာ့ဆိုသညးကို
ေရြ႔ပိုငး့ သို႓
ေတျ႓ ရြိခ္ကး၊
လြနးကာ
အဆိုပါ
ေလံလာမြတးသာ့ခ္ကး၊
စုစညး့ တငး်ပခ္ကးမ္ာ့ကို လိုကးလဵဖတး႐ႈေလံရြိသညး။ ဤသညးမြာ တတးႏိုငးသမြ္ အခ္ိနးအနညး့ ငယးအတျငး့ စာတစးခုမြ အႏြစးသာရကို အမ္ာ့ဆဵု့ ရယူ်ခငး့ ်ဖစးသညး။ တစးခါတစးရဵ၌မူ စာတစးအုပးကို အစမြ စဖတးသညး်ဖစးေစ၊ အဆဵု့ မြ စဖတးသညး ်ဖစးေစ ဘယးလိုမြ တုိ့ မေပါကးႏိုငးဘဲ ရြိတတးသညး။ သညးအေနအထာ့မ္ိဳ့ႏြငးံ ပတးသကး၍ ကၽျနးေတားတို႓ ဒႆနိကေဗဒ ပါေမာကၒ ဂ္ိမး့ စးပရကး ေ်ပာေလံရြိေသာ
စကာ့တစးချနး့
ရြိသညး။ „စာအုပးတစးအုပးကို ႀကိဳ့စာ့ဖတးၾကညးံၿပီ့ သိမး့ ထာ့လိုကး။ သိမး့ ထာ့လိုကး။
အတငး့ အဓမၼဖတး ဖို႓ မႀကိဳ့စာ့ၾကနဲ႓ကျ၊ စာအုပးတစးအုပးကို
ဘာမြဖမး့ လို႓
ေနာကး
ဆုပးလို႓
မရ်ဖစးေနရငး
ေတားေတားၾကာေတာံမြ
ၿပီ့ ေတာံမြ
တစးခါဖတး၊
ဆကးမဖတးဘဲ
တစးခါ်ပနးဖတးၾကညးံ။
တ်ဖညး့ ်ဖညး့ နဲ႓
အသာ
မရေသ့ရငး
ပိုငးပိုငးႏုိငးႏိုငး
ဖတးလို႓
ရလာလိမးံမယး ‟ ဟူ၍ သူအႀကဵေ ပ့တတးသညး။
Typing - အိုလိုလို
42
http://mmteashop.com ကိုလဵဘီယာ တကၑသိုလး အေထျေထျပညာေက္ာငး့ မြ စာဖတးမႈတို့ တကးဖျဵ႓ၿဖိဳ့ေရ့ ဘာသာရပး တာဝနးခဵ ယူဂ္ငး့ အာလစးခ္းကမူ ပညာရပးတစးခုကို ေလံလာသညံးအခါ၌ တစးအုပးတညး့ ကို မူေသ စူ့ စိုကးမဖတးဘဲ သဵု့ ေလ့အုပး ထာ့ရြိကာ တစးအုပးၿပီ့ တစးအုပး လဲလြယး
ကူ့ ေ်ပာငး့ဖတး႐ႈၾကညးံရနး
တစးအုပးကို
အႀကဵေပ့သညး။
အလငး့ ေရာငးေပ့ကာ
စာအုပးအာ့လဵု့
ထိုသို႓ဖတး်ခငး့ ်ဖငးံ သို႓မဟုတး
တစးအုပးက
ပညာရပးတစးခုလဵု့ ကို
ႏြ႓ဵစပးနာ့လညးေစသညးဟု ဆုိပါသညး။ တကယးတနးဖို့ ရြိသညးံ စာအုပးေကာငး့ မ္ာ့သညး ေလ့လဵခကးခဲသညး။ ၎တို႓ကို ေတား႐ဵုလူ မဖတးႏိုငး ဟူ၍ လူအမ္ာ့ အထငးရြိတတးၾကသညး။ ဤသညးမြာ လူအမ္ာ့၏ စာဖတးႏိုငးမႈ စျမး့ ရညးကုိ ေလြ္ာံတျကး်ခငး့ ်ဖစးသညး။ ခပးတိမးတိမး ခပးေပါံေပါံ စာအုပးေတျ ခပးညဵံညဵံ စာေရ့ဆရာေတျရဲ႔ စာအုပးေတျသာ ဖတးရလျယးတယး၊
ဖတးေပ္ားတယးဟူ၍
ယူဆၾက်ခငး့ မြာ
မြာ့ယျငး့ ေၾကာငး့
အကးေဆ့
ဆရာလညး့ ်ဖစး၊ ေဝဖနးေရ့သမာ့လညး့ ်ဖစးသူ ဝုဒ းခရပးခ္းက ဆိုသညး။ „အသဵု့ မက္တဲံ စာအုပးေတျထကး ဖတးရခကးတာ ဘယးရြိမလဲ။ ခပးညဵံညံဵစာအုပးမ္ိဳ့ ဖတးရလို႓ေတာံ
ဘယးေတာံမြ
မေပ္ားဘူ့ ။
အတိမးစာ့၊
အေပါ႓စာ့
စာအုပးေလာကး
လကးထဲေလ့တာလဲ မရြိဘူ့ ‟ ဟူ၍ သူက အ်ပတးေ်ပာခဲံသညး။ မြနးသညး။ စာေလ့ေပေလ့
စာအုပးဖတးသညးံ ဆိုသညးမြာ
အေလံအထ
အဵံၾသစရာ
က္က္နန
ရြိလာၿပီဆိုသညးံအခါ ၌
ေကာငး့ ေလာကးေအာငး
ဖတးရလျယးလာ
ဖတးေပ္ားလာသညးကို ေတျ႓ ရေပမညး။ ဝါရငးံ စာအုပးထဲက
စာဖတးသမာ့ အႏြစးသာရေတျကို
တစးေယာကး၏
လကးထဲ၌
တူ့ ဆျေဖားယူေပ့သညးံ
ခဲတဵတစးေခ္ာငး့ သညး
လကးနကး
ကိရိယာတစးခု
်ဖစးလာသညး။
Typing - အိုလိုလို
43
http://mmteashop.com နယူ့ ေယာကးၿမိဳ႔ေတား ေကာလိပးမြ စာေပပါေမာကၒ ေဒါကးတာ ဂၽျနးသာလးေ ဝါလး က သူ႓စာဖတးပဵု စာဖတးနညး့ ကို ဤသို႓ ေ်ပာ်ပသညး။ „ကၽျနးေတားစာဖတးတဲံနညး့ က
စာအုပးထဲက
အဓိကက္တဲံ
စာပိုဒ းေတျကို
မ္ဥး့ သာ့တယး။ အဲဒ ီစာပုိဒ းေဘ့မြာ နဵပါတးစဥး ထုိ့ တယး။ ၿပီ့ ေတာံ စာအုပးေနာကးဆဵု့ ပိုငး့ က စာမ္ကးႏြာလျတးမြာ အခ္ကးရယးကို
နဵပါတးစဥးရယး၊
အညႊနး့
အဲဒ ီစာပိုဒ းက
(index)
ပဵုစဵမ္ိဳ့
ေ်ပာတဲံ
အဓိက
ေရ့ထာ့လုိကးတယး။
အေၾကာငး့
ကုိ့ ကာ့စရာကိစၥ
ရြိလာတဲံအခါ ဥပမာ အခ္စး၊ ေသ်ခငး့ တရာ့၊ အချနးအတုပး စသညး်ဖငးံ အေၾကာငး့ ရပး တစးခုခုနဲ႓ ပတးသကးလုိ႓ ဘယးစာေရ့သူက ဘယးလိုေ်ပာခဲံတယးဆိုတာမ္ိဳ့
်ပနးညႊနး့ စရာ
ရြိလာတဲံအခါ
တစးခါတညး့
ကၽျနးေတား
ေစာေစာက
ေ်ပာခဲံသလို
စာအုပးဖတးရငး့
ေရ့မြတးထာ့ခဲံတဲံ အညႊနး့ ေတျထဲ လိုကးရြာရငး အလျယးတကူ ်ပနးရတယး။ စာအုပးတစးအုပး ဖတးထာ့ၿပီ့
ႏြစးေပါငး့ မ္ာ့စျာ
ၾကာေပမယးံ
ကိုယးထုတးထာ့တဲံ
အညႊနး့ ေတျ
်ပနးၾကညးံလိုကးရငး အခုပဲ ဖတးၿပီ့ သေလာကးနီ့ ပါ့ ်ပညးံ်ပညးံ ဝဝ ်ပနးရတယး။ သူမ္ာ့စာအုပး၊ စာၾကညးံတိုကးက
ငြာ့ဖတးတဲံ
စာအုပးေပၐမြာေတာံ အေၾကာငး့ အရာနဲ႓ လိုကးတယး။
စာအုပးေတျကိုလဲ
ေရ့လို႓
မ်ဖစးဘူ့ ေပါ႓။
စာမ္ကးႏြာနဵပါတး၊
ေနာကးပုိငး့
အညႊနး့ ထုတးလိုကးတာပဲ။ သီ့ သနး႓
စာပိုဒ းနဵပါတးေတျ
ကုိယးလကးထဲမြာ
စာအုပး
ဒါေပမဲံ
စာရျကးလျတးတစးခုမြာ
စနစးတက္ေရ့ၿပီ့
ရြမ ိ ေနေပမယးံ
သိမး့ ထာ့
အဲဒ ီစာအုပးထဲမြာ
ဘာေတျပါတယးဆိုတာ အညႊနး့ စာရျကးၾကညးံ႐ဵုနဲ႓ သိေနႏိုငးတယး။ တကယးလို႓ တိတိက္က္ ကုိ့ ကာ့ဖို႓ လိုတယးဆိုရငးေတာံ စာအုပး်ပနးရြာေပါ႓ ‟ စာတစးအုပးကို ဖတးကာ အခနး့ လိုကး အက္ဥး့ ခ္ဳပးမ္ာ့ ေရ့မြတးေသာ နညး့ ကာ့ ထိုစာအုပးကို
ေကာငး့ စျာ
မြတးသာ့မိေစမႈအတျကး
နာ့လညးေစမႈ၊ အလျနး
စာအုပးပါ
ထိထိေရာကးေရာကး
အႏြစးသာရမ္ာ့ကို
စျဲၿမဲစျာ
အေထာကးအကူ်ပဳေသာ
နညး့ ်ဖစးသညး။ နယူ့ ေယာကးတုိငး့ မးစး
သတငး့ စာမြ
ဖနး့ စဝပးေဖာငး့ လးသညး
ဖတးသမြ္စာကို
အက္ဥး့ ခ္ဳပး ေရ့ေလံရြိသူ်ဖစးသညး။ သူက သညးအလုပးကို မပ္ကးမကျကး လုပး်ဖစးရနး
Typing - အိုလိုလို
44
http://mmteashop.com အတျကး အက္ဥး့ ခ္ဳပး ေရ့သညးံအ ခါတုိငး့ ပငး သူ ယခု ေရ့သာ့ေနေသာ စာမ္ာ့သညး သတငး့ စာတိုကးမြ
စာတစးလဵု့
တစးေဒၐလာႏႈနး့ ်ဖငးံ
ဝယးယူမညးံစာမ္ာ့
်ဖစးသညးဟု
ကုိယးံကိုကိုယး လြညးံ်ဖာ့ခုိငး့ ေစေလံရြိသညးဟု ဆိုပါသညး။ သို႓ေသား သညးလုိအက္ဳဥး့ ခ္ဳပးေတျ အညႊနး့ ေတျ ထုတးႏုတးေရ့သာ့ေန်ခငး့ သညး စာဖတးေသာ
အလုပးကုိ
ေႏြ့ ေကျ့
မသျာ့ေစႏိုငးဘူ့ လာ့ဟု
ေမ့စရာရြိသညး။
စာဖတး်ခငး့ ဆုိငးရာ ကၽျမး့ က္ငးသူ ပညာရြငးႀကီ့ ေမားတီမာ အကးဒ လာကေတာံ ယငး့ သို႓ အရြိနးေႏြ့ သျာ့ေအာငးပငး စာဖတး်မနး်ခငး့ ကို
တမငး
လုပးရသညးဟု
ဥာဏးရႊငး်ခငး့ ၏
ဆိုသညး။
လကၒဏ ာတစးရပးအ်ဖစး
သာမနးအာ့်ဖငးံမူ
မြတးယူတတးၾကသညး။
ဤသညးမြာ လျဲမြာ့ေသာ အယူအဆ်ဖစးသညး။ တခ္ိဳ႔စာအုပးမ္ာ့မြာ ်မနး်မနးဖတးသငးံသညး မြနးေသားလညး့
တခ္ိဳ႔ကိုမူ
်ဖညး့ ်ဖညး့ ပငး
ဖတးရမညး
်ဖစးသညး။
တခ္ိဳ႔ဆုိလြ္ငးမူ
အထူ့ စိတးရြညးဇျဲရြိစျာ်ဖငးံ အခ္ိနးယူကာ ဖတး႐ႈမြ ရေပသညး။ စာအုပးအသီ့ သီ့ ကို ပဵုစဵအသီ့ သီ့ ်ဖငးံ
တနးဖို့ ရြိသညးံအာ့ေလ္ားစျာ
ဖတးသငးံသညးံ
တကယးစာဖတးတတးသူ
်ဖစးေပသညး။
ဖတးတတးမြသာလြ္ငး
စာအုပးေကာငး့ မ္ာ့ႏြငးံ အခ္ကးထကး
သူ၏
ပတးသကး၍
ဘယးေလာကးမ္ာ့မ္ာ့
ဘယးေလာကးမ္ာ့မ္ာ့
ေခါငး့ ထဲ
ဖတးၿပီ့ သလဲ
ဆိုေသာ
ဝငးသျာ့သလဲဟူသညးက
ပုိ၍
အေရ့ႀကီ့ ေပသညး။ အေ်ပာက္ယးလြသညးံ စာဖတးသူတို႓
စာအုပး သမုဒ း်ပငးဝယး သတိမရြိ၊ ဦ့ တညးခ္ကးမရြိေသာ
မ္ကးစိလညးလမး့ ေပ္ာကးကာ
ဘယးခရီ့ မြ မေရာကး
ဘယးေသာငးကမး့ မြ
မဆုိကးကပးႏိုငးဘဲ တဝဲလညးလညး ်ဖစးေနႏိုငးေပသညး။ စီ့ ပျာ့ေရ့ပညာရြငး စတူ့ ဝပးေခ္႔စးကေတာံ သညး်ပႆနာမ္ိဳ့ကို ေ်ဖရြငး့ ႏိုငးရနး နညး့ လမး့ တစးခု
ေပ့ထာ့သညး။
သူက
သိသငးံသိထိုကးေသာ
အရာမ္ာ့ဟူေသာ
ေခါငး့ စဥး်ဖငးံ စာရငး့ တစးခု ်ပဳစုသညး။ (ေနာငးတျငး သညးေခါငး့ စဥး်ဖငးံ သူ စာအုပးတစးအုပး
Typing - အိုလိုလို
45
http://mmteashop.com ေရ့သာ့ခဲံသညး။
စာအုပး
သမုဒ း်ပငးတျငး
က္ငးလညးခဲံသညးံ
သူ၏
ေလံလာေရ့
ခရီ့ စဥးမ္ာ့၏ ရလဒးမ္ာ့အေၾကာငး့ ေဖား်ပထာ့်ခငး့ ်ဖစးသညး။ ) သူ႓ စာဖတးခရီ့ စဥးက ငါဘာေတျ သိခ္ငးသလဲဟု ကိုယးံကုိကိုယး ေမ့်မနး့ ်ခငး့ ်ဖငးံ စတငးသညး။ ထို႓ေနာကးတျငး သိခ္ငးသညးံအရာကို ရြာ၍ ဖတးသညး။ ေရြ့ ဦ့ စျာ
စၾကဝဠာႀကီ့ အေၾကာငး့
စူ့ စမး့ ရာမြ
စၾကဝဠာအနႏၲထဲမြ
ေနစၾကဝဠာအေၾကာငး့ ။
ထုိ႓ေနာကး
ကမာၻေပၐရြိ
သကးရြိတုိ႓၏
လူသာ့၏
လႈပးရြာ့မႈအေထျေ ထျကို
မႏုႆေဗဒႏြငးံ မေသ့ငယး။
မူလအစ။
လူသာ့
စတငးသညး။ ကမာၻသို႓
်ဖစးေပၐလာပဵု။
စူ့ စမး့ ေလံလာရငး့
ဘာသာေရ့စာေပ
စသညးမ္ာ့ထဲ
အေရအတျကးကလညး့
မနညး့ လြ၊
ထို႓ေနာကး
ဆငး့ လာသညး။
သညးံေနာကးတျငးေတာံ
ေဘာဂေဗဒ၊
စိတးပညာ၊
ေရာကးရြိသျာ့သညး။
နယးပယးက
သို႓ေသား
ထိုကးထုိကးတနးတနးပငး
အက္ိဳ့ခဵစာ့ရသညး။ သဵစဵုေတ့ဂီတဝုိ ငး့ ေခါငး့ ေဆာငး ဂုိငး့ ဟယးရီဆငးကေတာံ စာဖတးဒ ိုငးယာရီ မြနးမြနး ေရ့လာခဲံသညးမြာ ႏြစးေပါငး့ မ္ာ့စျာ ၾကာၿပီဟု ဆိုသညး။ „ကၽျနးေတား ၿပီ့ ေတာံ
ဖတးတဲံစာအုပးနဲ႓
ဒီစာအုပးအေၾကာငး့ ကို
ဒီစာအုပးအေပၐ
ကၽျနးေတားံအ်မငး၊
စာေရ့သူရဲ႔
နာမညးကို
စာတစးေၾကာငး့ ်ဖစး်ဖစး ဒီစာအုပးဖတးၿပီ့
မြတးတမး့ တငးတယး။ ေရ့တယး။
ကၽျနးေတား
ၿပီ့ ေတာံ
ခဵစာ့ရတဲံ
အခ္ကး၊
်မငးလိုကးတဲံ အခ္ကး အဲဒ ါလဲ ေရ့ထာ့လိုကးတယး။ စာအုပးတစးအုပးကို ဖတးေနရငး့ မြာပဲ ဒီစာအုပးနဲ႓
ပတးသကးၿပီ့
ကၽျနးေတား
ဘယးလိုေ်ပာမလဲဆိုတာ
စဥး့ စာ့သျာ့တယး။
ဒီလိုစဥး့ စာ့တဲဲံအခါ ဒီစာအုပးရဲ႔ အဓိက ဆိုလိုခ္ကးဟာ ဘာလဲဆိုတာ ေပၐလာတယး။ ဖတးၿပီ့ တဲံအခ္ိနးမြာ
စာဖတးမြတးတမး့
ေခါငး့ ထဲမြာ
တိတိက္က္
ပိုၿပီ့
ၾကာၿပီ့ တဲံအခါမြာလဲ ပတးသကးလို႓
စျဲစျဲၿမဲၿမဲဲ
အဲဒ ီအခ္ကးကို
်ဖစးသျာ့တယး။
ေရ့ခ္လိုကးေတာံ
ေနာကးပိုငး့
အေတားႀကီ့
ကၽျနးေတား မြတးတမး့ စာအုပး ေကာကးလြနးလိုကးရငး
စာတစးအုပးနဲ႓
ဘယးေလာကးတိုတိုေလ့ပဲ
Typing - အိုလိုလို
စာအုပးထဲ
ေရ့ထာ့တာ
်ဖစးပါေစ
အဲဒ ါေလ့နဲ႓တငးပဲ
46
http://mmteashop.com စာအုပးရဲ႔
အေငျအ ႓ သကး၊
သူ႓ရဲ႔
အႏြစးသာရ၊
သူ႓အထဲမြာ
ပါတဲံ
အဓိအခ္ကးေတျ
အာ့လဵု့ ဟာ ေခါငး့ ထဲ ်ပနးေပၐလာတယး။ ဒီလိုသာ ေရ့မြတးထာ့တာ မရြိဘူ့ ဆိုရငး ဖတးၿပီ့ ဘာမြ က္နးမြာ မဟုတးဘူ့ ။ အာ့လဵု့ အစေပ္ာကးသျာ့မယး ‟ ဟူ၍ သူက ေ်ပာ်ပခဲံသညး။ စာဖတး်ခငး့ သညး
အ်ခာ့ေသာ
ဘဝအရသာမ္ာ့ကိုလညး့
ခဵစာ့ရေအာငး ်မႇငးံတငးေပ့တတးသညး။ ေတ့သျာ့
ပို၍
ပီပီ်ပငး်ပငး
မၾကာမီက ကၽျနးေတား ဘီ့ ထိုဗငး၏ ဆိုနာတာ
ဓာတး်ပာ့တျဲတစးတျဲႏြငးံအတူ
ဘီ့ ထိုဗငး၏ ေပ့စာမ္ာ့
စာအုပး
တစးအုပးပါ
ဝယးယူခဲံသညး။ ေပ့စာမ္ာ့ကို ဖတးၿပီ့ သညးံေနာကးတျငး ေတ့ဂီတဆရာႀကီ့ ဘီ့ ထိုဗငးႏြငးံ ပုိ၍ ရငး့ ႏြီ့ ကၽျမး့ဝငးသျာ့ကာ သူ႓ေတ့သဵမ္ာ့ နာ့ဆငးရသညးမြာ ပို၍ ေလ့နကး ပို၍ အရသာ ရြိလာေပသညး။ စာဖတး်ခငး့ က ေပ့တတးသညး။
လူတစးဦ့ ႏြငးံတစးဦ့
မိတးေဆျတစးေယာကးက
နီ့ စပးေအာငးလညး့
သူ မီ့ ရထာ့
ဆကးသျယးစညး့ ႐ဵု့
စာ့ေသာကးတျဲမြာ
ထုိငးကာ
စီ့ နငး့ လိုကးပါရငး့ ဂ္ိမး့ စးအဂၓီ့ ၏ A Death in the Family ဝတၳဳကို ဖတး႐ႈရာမြ ရရြခ ိ ဲံသညးံ အေတျ႔အႀကဵဳ ကေလ့တစးခုကို ေ်ပာ်ပဖူ့ သညး။ “ကၽျနးေတားက တစးစကးကေလ့မြေတာငး
ေတာကးေလြ္ာကး
်မညး့ မၾကညးံမိဘူ့ ၊
စာအုပးအလယးပိုငး့ ေလာကးေရာကးေတာံ အဲဒ ီေတာံမြ
မ္ကးရညးေတျသုတး၊
ႀကိတးဆုေတာငး့ ေနတုနး့
ထုိငးဖတးလာတာဗ္၊ ေဘ့ဘီလဲ
မ္ကးရညးေတျ
ငါ
မ္ကးရညးက္တာ
မ္ကးႏြာခ္ငး့ ဆိုငးမြာ
အစာ့အေသာကးလဲ လြညးံမၾကညးံမိဘူ့ ၊
ပါ့ေပၐ
စီ့ က္လာတယး။
ဘယးသူမြ
ထုိငးေနတဲံ
မ်မငးပါေစနဲ႓လို႓
လူစိမး့ တစးေယာကးက
ကိုယးခ္ငး့ စာတဲံ ေလသဵနဲ႓ ေ်ပာတယး၊ “ကၽျနးေတားလဲ ဒီစာအုပးကို ဖတးတုနး့ က ်ဖစးတာပဲဗ္ ” တဲံ။ ကၽျနးေတားံစိတးထဲမြာ ဒီလူ႓ကို တစးသကးလဵု့ သိကၽျမး့ လာခဲံတဲံ လူတစးေယာကး လို ရငး့ ႏြီ့ သျာ့တယး၊
အဲဒ ီေန႓ ညေနပိုငး့
တစးေလြ္ာကးလဵု့
စကာ့ေ်ပာလို႓
သိပးေကာငး့ သျာ့တယး၊
တစးေယာကးနဲ႓
အဲဒ ီကတညး့ က
အဲဒ ီလူနဲ႓
တစးေယာကး တကယးံ
မိတးေဆျအရငး့ အခ္ာ ်ဖစးသျာ့တယး ”
Typing - အိုလိုလို
47
http://mmteashop.com အငး့ ၊ ဟုတးေတာံ ဟုတးပါတယး၊ ဒါေပမဲံ ကၽျနးေတားက စာဖတးခ္ိနးမရဘူ့ ဗ္ာဟု သငးဆိုခ္ငး ဆိုပါမညး။ စာဖတးခ္ိနးဆိုသညးက ယူတတးလြ္ငး ရစၿမဲ်ဖစးသညး။ ၿပီ့ ခဲံသညးံ ေဆာငး့ ရာသီက အသကး ဆယးံခုနစးႏြစးအရျယးရြိ ကၽျနးေတားံသာ့ ေဂ့္ စကီ့ စီ့ ရာမြ ်ပနးေရာကးသညးံအခါ သူ႓ပစၥညး့ ေတျ ကူညီ သိမး့ ဆညး့ ရငး့ ဘျတးဖိနပးမ္ာ့ထဲမြ စာရျကးေတျ
အထပးလိုကး
ေတျ႓ ရသ်ဖငးံ
ဆျဲထုတးၾကညးံမိသညး။
ဖိနပးတစးဖကးထဲမြာ
ဗာဂ္ီ့ လး၏ Aeneid ေမားကျနး့ လကၤာႀကီ့ ၏ ေရြ႔ပိုငး့ စာမ္ကးႏြာ ၁ဝဝ ေတျရ ႓ ၿပီ့ ေနာကးဖိနပး တစးဖကးထဲမြာ ေပါလးဂေရ႔ဖး၏ Golden Treasury ကဗ္ာ ေပါငး့ ခ္ဳပးစာအုပးမြ စာမ္ကးႏြာ အေတားမ္ာ့မ္ာ့ ထျကးလာသညး။ “စကီ့ စီ့ ဖို႓အတျကး
ေတာငးထိပးကို
စကးႀကိဳ့ကုလာ့ထုိငးနဲ႓
တကးတဲံအခါ
ကုလာ့ထုိငးစီ့ ရငး့ စာဖတးခ္ိနး ရတယး။ တစးရကးမြာ ေ်ခာကးေခါကးဆိုေတာံ စာဖတးခ္ိနး စုစုေပါငး့ သဵု့ နာရီေလာကး ရြိတယး။ အက္ႌထဲ စာတစးအုပးလဵု့ ထညးံယူဖို႓ မလျယးေတာံ စာမ္ကးႏြာ နညး့ နညး့ စီ ်ဖဳတးၿပီ့ ထညးံသျာ့ရတယး ” ဟု ေဂ့္က ရြငး့ ်ပသညး။ စာအုပးမ္ာ့အေပၐ အဖဵု့ ပါ့
ေစ့္ခ္ိဳစာအုပးမ္ာ့
အၾကငးနာကငး့ ရာ ်ဖစး၍
သညးလို
ေရာကးတာေတာံ
အမြနးပငး။
သဵု့ မညးဆိုလြ္ငးလညး့
သိ႓ေ ု သား
သဵု့ ႏိုငးပါသညး။
အေရ့ႀကီ့ သညးက စာဖတး်ဖစးဖို႓ မဟုတးလာ့။ သညးလို အေနအထာ့မ္ိဳ့မြာပငး သူ စာကို ဖတး်ဖစးေအာငး ဖတးေနတာ သိရသညးံအတျကး ကၽျနးေတား ဝမး့ ေ်မာကးမိသညး။ ကၽျနးေတားတို႓အိမးမြာ ေနရာတကာ
ဟုိေနရာလညး့
စာအုပးေတျခ္ညး့
ဆူပူတတးသညး။
စာအုပး ၊
်ဖစးေနသ်ဖငးံ
တကယးေတာံ သူ႓ကိုလညး့
သညးေနရာလညး့
ကၽျနးေတားံဇနီ့ က
စာအုပး၊ မၾကာခဏ
အ်ပစးမဆိုသာ။ စာအုပးေတျက ေကားဖီ
စာ့ပျဲခဵု၊ အိပးရာေဘ့က စာ့ပျဲခဵုေတျေပၐမြာသာမက ်ပတငး့ ေပါကး ေဘာငးေပၐ မြာေရာ၊ ေရခ္ိဳ့ခနး့ ထဲ မီ့ ဖိုေခ္ာငးထဲပါမက္နး ေရာကးေနတတးသညး။ (မီ့ ဖိုေခ္ာငး ေရာကးေနသညးံ စာအုပးမ္ာ့ကေတာံ
Typing - အိုလိုလို
အိမးရြငးမႏြငးံပဲ
ဆိုငးပါလိမးံမညး။ )
ကၽျနးေတားံသာ့
ေဂ့္
48
http://mmteashop.com စာဖတး ဝါသနာအို့ ်ဖစးလာတာ
အိမးမြာ သညးလို စာအုပးေတျ
အႏြဵ႓အ်ပာ့
ရြိေန်ခငး့ ၏
အက္ိဳ့ဆကးတစးခုပဲဟု ကၽျနးေတားေတာံ ယူဆသညး။ အိမး်ဖဴေတားသို႓ ဧညးံသညးမ္ာ့
အလညးေရာကးခဲံသူတစးေ ယာကးက
လကးခဵေတျ႓ ဆဵုရနး
ဧညးံသညးတစးေယာကး
ထျကး၍
သကးမြတးထာ့သညးံ ေနာကးတစးေယာကး
သမၼတ
အခ္ိနးပိုငး့ အတျငး့
ကေနဒီသညး သူ႓အခနး့ မြ
ဝငးမလာမီစပးၾကာ့
ရသမြ္
အခ္ိနးကေလ့တျငး မဂၓဇငး့ ထဲမြ ဖတးလကးစ စာကို မရအရ ေကာကးဖတးေန တတးေၾကာငး့ ေ်ပာ်ပဖူ့ သညး။ “သမၼတႀကီ့ ရုဇဗဲံကေတာံ စိတးကူ့ အေတားမ္ာ့မ္ာ့ကို လူေတျနဲ႓ စကာ့ေ်ပာရငး့ ရေလံရြိတယး။ ကၽျနးေတားကေတာံ စာထဲက အမ္ာ့ဆဵု့ ရတာပဲ ” ဟူ၍ ကေနဒီက ဆိုသညး။ မြနးသညး။ အေကာငး့ ဆဵု့ စာဖတးသမာ့်ဖစးရနး စာမြ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ အမ္ာ့ဆဵု့ ခဵစာ့ရရြိရနးအတျကး အေရ့အႀကီ့ ဆဵု့ သတိ်ပဳရနးအခ္ကးကာ့ ရသမြ္အခ္ိနးမြာ စာဖတးပါ ဟူ၍ သာ။ [မူရငး့ ။
Typing - အိုလိုလို
။ J.K.Lagemann ၏ Getting the Best Out of Books]
49
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
50
http://mmteashop.com
„ေကာလိပးေက္ာငး့
မတကးႏိုငးတဲံ
ကေလ့တစးေယာကးဟာ
သူမ္ာ့ထကး
တစးပနး့ ႐ဵႈ့ သျာ့ၿပီေပါံ။ ေကာလိပးကေပ့တဲံ ပညာမ္ိဳ့ အ်ပငးမြာ ဘယးရႏုိငးပါံမလဲ ‟ ဒါက သာ့သမီ့ ပညာေရ့အတျကး အခကးအခဲေတျ႓ေ နသညးံ မိဘအသိုငး့ အဝုင ိ း့ မ္ာ့အၾကာ့ ညညး့ တျာ့ေ်ပာဆိုေလံ ရြိၾကသညးံ စကာ့တစးချနး့ ်ဖစးသညး။ ကၽျနးေတား
လကးမခဵပါ။
ပညာမ႑ိဳငးမ္ာ့်ဖစးတာ အခ္ိဳ႔ေသာ
တကၑသိုလး
မြနးပါသညး။
ပညာရပးေတျသညး
ေကာလိပးႀကီ့ မ္ာ့သညး
သို႓ေသား
မိမိဘာသာ
သူတို႓ဆီမြာ
အို့ အိမးမကျာ
တုိငး့ ်ပညး၏
သငးၾကာ့ေပ့ေနသညးံ ေလံလာဆညး့ ပူ့ ၍လညး့
ရႏုိငးပါသညး။ ဘာေၾကာငးံ သညးလို ေ်ပာႏိုငးရသနညး့ ။ ကၽျနးေတားကုိယးတုိငး
အိမးမြာ
ေကာလိပးေက္ာငး့ တစးေက္ာငး့
ေအာငး်မငးစျာ
ဖျငးံလြစးထာ့ႏိုငးခဲံေသာေၾကာငးံ ်ဖစးသညး။ ေကာလိပးက ကၽျနးေတားံသမီ့ ႀကီ့ ဂ္ီ့ နးအတျကး ဖျငးံလြစးခဲံ်ခငး့ ်ဖစးသညး။ ထုိစဥးက သမီ့ အသကး ဆယးံေ်ခာကးႏြစး။ အဲသညးတုနး့ က ကၽျနးေတားတို႓ မိသာ့စု နယးမြာ ေနၾကသညး။ ကၽျနးေတားတို႓ အိမးႏြငးံ
အနီ့ ဆဵု့
အထကးတနး့ ေက္ာငး့ သညး
ဆယးမုိငးေက္ား
ေဝ့သညး။
သမီ့ ခမ္ာ
မနကးေ်ခာကးနာရီချဲ အိပးရာမြ ထကာ ေက္ာငး့ ကာ့မီေအာငး ဒေရာေသာပါ့ ေ်ပ့ရသညး။ ညေန သူ်ပနးေရာကးလာေတာံ ေနဝငးဖ္ိဳ့ဖ္ ရြိေနၿပီ။ ေနဝငးေစာသညးံ ေဆာငး့ တျငး့ ဘကး ဆိုလြ္ငး
မလျယး။
ညစာကို
်မနး်မနးစာ့ေသာကးၿပီ့ ေနာကး
သနး့ ေခါငးသနး့ လျဲအထိ
စာက္ကးရသညး။ ၿပီ့ လြ္ငး အိပးခ္ငးငိုကးမ္ဥး့ ေနေသာ မ္ကးလဵု့ ကို အတငး့ ၿဖဲကာ နာရီႏိႈ့ စကး ေပ့ၿပီ့ အိပးရာထဲ ေလ့ဖကးတျာ့ ဝငးရသညး။ မနကးတျငး ႏိႈ့ စကးသဵ်ဖငးံ အထိတးတလနး႓ ႏို့ ကာ အိပးရာမြ ထၿပီ့ တစးေန႓တာ ပညာေရ့ဘဝ စရ်ပနးသညး။
Typing - အိုလိုလို
51
http://mmteashop.com က္နး့ မာေရ့အတျကး
ကစာ့ခုနးစာ့
လုပးခ္ိနး
မရ။
အိမးနီ့ အိမးနာ့
သျာ့လာ
လညးပတးခ္ိနး မရ၊ ၿခဵဝငး့ ၿခဵ်ပငး ေ်ခဆနး႓လကးဆနး႓ပငး ေလြ္ာကးခ္ိနးမရ။ ၾကာေတာံ မိခငးက စုိ့ ရိမးလာသညး။ „သမီ့ ေတာံ သညးအတုိငး့ ဆကးသျာ့ေနရငး မၾကာခငး ေဆ့႐ဵု တငးရလိမးံမယး။ သူ႓ကို ရြငး အိမးမြာ စာသငးေပ့လို႓ မရႏိုငးဘူ့ လာ့‟ ်ဖစးႏုိငးသညးဟု ကၽျနးေတား ယူဆသညး။ သို႓ႏြငးံ
တစးေန႓မြာ
ဂ္ီ့ နးအာ့
နဵနကး
ကို့ နာရီတိတိတျငး
စာၾကညးံခနး့ ထဲ ဝ ငး ေန႓လယးတစးနာရီထို့ မြ ်ပနးထျကးဟူေသာ
ကၽျနးေတားံ
အစီအစဥး်ဖငးံ ပညာေရ့
စတငး်ဖစးသညး။ ေက္ာငး့ စဖျငးံသညးံ
ေန႓မြာ
သူ႓စာ့ပျဲေပၐသို႓
ပထမဆဵု့
စာအုပးသဵု့ အုပး
တငးေပ့လုိကးသညး။ မေကာေလ့၏ အကးေဆ့မ္ာ့ (Macaulay's Essays)၊ တာတာရနးဒ တာရပးစကျနး (Tartarin de Tarascon) ႏြငးံ ဟပးကယး ဗယးရီဖငး့ (Huckleberry Finn)။ မေကာေလ့မြာ အဂၤလိပးစာေရ့ဆရာႀကီ့ သမိုငး့ က္မး့ ်ပဳ ပုဂၓိဳလးႀကီ့ ်ဖစး၍ သူ၏ အကးေဆ့မ္ာ့မြာ အဂၤလိပးစကာ့ေ်ပ အေရ့အသာ့အရာ၌လညး့ ေကာငး့ ၊ မိမိ အယူအဆ စာဖတးသူထဵ စီ့ ဝငးေအာငး စီစဥးတငး်ပပဵု၌လညး့ ေကာငး့ စဵနမူနာယူေလာကးေသာ စာမ္ာ့ ်ဖစးသညး။ တာတာရနး
ဒတာရပးစကျနးမြာ ်ပငးသစး စာေရ့ဆရာႀကီ့ အယးလဖျနး႓ေစ
ေဒၐေဒ့ (Alphonse Daudet) ၏ အထငးရြာ့ဆဵု့ ဝတၳဳတစးပုဒ း်ဖစးသညး။ ေဒၐေဒ့၏ စာမ္ာ့မြာ ေဒသဓေလံ အေငျ႓အသကး၊ လူမႈေရ့ ေဝဖနးခ္ကးႏြငးံ သေရားခ္ကးမ္ာ့ေၾကာငးံ ဆျဲေဆာငးမႈ
ရြိလြသညး။
ဟပးကယး
မတးတျိနး့ ၏
ေက္ားၾကာ့လြေသာ
ဗယးရီဖငး့ ကာ့
အေမရိကနး
လူငယး ဝတၳဳတစးပုဒ း်ဖစး၍
စာေရ့ဆရာႀကီ့
အေမရိကနး
အတျကး မဖတးမ်ဖစး ဝတၳဳ၊ ႏုိငင း ဵတကာ လူငယးမ္ာ့အတျကးလညး့
လူငယးတုိငး့
အထူ့ ႏြစးသကးစရာ
ဝတၳဳတစးပုဒ း ်ဖစးသညး။
Typing - အိုလိုလို
52
http://mmteashop.com ေက္ာငး့ ခ္ိနး ေလ့နာရီအတျငး့ စာ တကယးဖတးခ္ိနးကို သဵု့ နာရီသာ သတးမြတး ေပ့ထာ့သညး။ သဵု့ နာရီကို နာရီဝ ကး ေ်ခာကးႀကိမးချဲၿပီ့ တစးႀကိမးႏြငးံ တစးႀကိမးအၾကာ့တျငး ဟိုေင့သညးေင့ ေင့ရနး ေရာကးတတးရာရာ ေတျ့ ရနး အခ္ိနး ဆယးမိနစးစီ၊ အလယးပိုငး့ တစးခ္ိနးတျငးမူ အေညာငး့ အညာ ဆနး႓ရနးအတျကး ဆယးမိနစးပိုကာ နာ့ခ္ိနး မိနစးႏြစးဆယး ဟူ၍ သတးမြတးေပ့ထာ့သညး။ ေင့ခ္ိနး ေတျ့ ခ္ိနး ဆယးမိနစးဆိုသညးမြာ ဂ္ီ့ နးအာ့ မ္ကးစိ အေညာငး့ ေ်ပေအာငး ဟူ၍
ေပ့ထာ့်ခငး့
်ဖစးေသားလညး့
တကယးံရညးရျယးခ္ကးက
သညးံထကးပိုသညး။
ဖတးၿပီ့ သညးံစာကို ်ပနးလြနးစဥး့ စာ့သဵု့ သပးမိေစရနး ဟူေသာ ရညးရျယးခ္ကး ်ဖစးသညး။ စာဖတးသူအာ့
အစအဆဵု့
ဆျဲေခၐသျာ့ႏုိငး်ခငး့ သညး
ဝတၳဳေကာငး့ တစးပုဒ း၏
အရညးအခ္ငး့ တစးရပး ်ဖစးသညးမြနးသကဲံသို႓ ဖတးေနရငး့ က ခဏခဏခ္ကာ စာအုပးက ေပ့ေသာ အေတျ့ လမး့ စမ္ာ့အတိုငး့ လိုကးပါစဥး့ စာ့မိရ်ခငး့ သညးလညး့ စာအုပးေကာငး့ တစးအုပး၏ လကၒဏ ာတစးရပး်ဖစးသညး မဟုတးလာ့။ ကၽျနးေတားကေတာံ ဂ္ီ့ နးအာ့ „သမီ့ ၊ သညးၾကာ့ ဆယးမိနစးေတျမြာ သမီ့ သေဘာ၊ ႏႈတးခမး့ ဆို့ ေဆ့
အေၾကာငး့ ်ဖစးေစ၊
ဇာခနး့ ဆီ့ အေၾကာငး့ ်ဖစး်ဖစး
ႀကိဳကးရာေတျ့ ၊
လျတးလျတးလပးလပး ေအ့ေအ့ေဆ့ေဆ့ေန ‟ ဟု ေ်ပာထာ့သညး။ သို႓ေသား ကၽျနးေတား သိသညး။ စာဖတးသူတစးေယာကးသညး ထူ့ ်ခာ့သညးံ စာအေရ့အသာ့တို႓ကို
စာထဲက အေတျ့ ၊ စာထဲက အေၾကာငး့ အရာ၊ မေတျ့ မိဘဲ မေနႏုိငး။
စာနာရီ ဝကး ဖတးၿပီ့ လြ္ငး
ဖတးၿပီ့ သမြ္ အေၾကာငး့ ကို ဆယးမိနစး ်ပနးေတျ့ ဟုဆိုလြ္ငး အလုပးသေဘာ ဆနးသျာ့မညး။ သညးအတုိငး့ လျတးလျတးလပးလပး ေနခိုငး့ လိုကးသညးံအခါ၌မူ အလုပးဟု သေဘာမထာ့ဘဲ စာဖတးစဥးက စိတး ဝငးစာ့ခဲံမႈ်ဖငးံပငး အရြိနးမပ္ကး ဆကးလကးစဥး့ စာ့ ေတျ့ ေတာမိသညးံ အေလံအထ ရလာေပသညး။ စာေပေလံလာမႈႏြငးံ ပတးသကး၍ သူ႓အာ့ ကၽျနးေတား ညႊနးၾကာ့ခ္ကးတစးခုေတာံ ေရ့ေပ့ခဲံတာ ရြိသညး။
Typing - အိုလိုလို
53
http://mmteashop.com „စာအုပး
အသစးတစးအုပး
စဖတးခါနီ့ တိုငး့ မြာ
စာေရ့သူအေၾကာငး့ ကို
စျယးစက ဵု ္မး့ ထဲ လိုကးရြာၿပီ့ ဖတးပါ။ သူေမျ့ တဲံေန႓ ေသတဲံေန႓ဆိုတာေတျကို
အတိအက္
မြတးသာ့စရာ မလိုဘူ့ ။ ဒါေပမဲံ ဘယးေခတးေလာကးက ေမျ့ တယး၊ ဥပမာ ်ပညးတျငး့ စစး ကာလကလာ့၊
လျတးလပးေရ့
မတိုငးမီလာ့၊
လျတးလပးေရ့
ရၿပီ့ စလာ့
စသ်ဖငးံ
အဲသေလာကးေတာံ မြတးသာ့ဖို႓ လိုတယး။ ၿပီ့ ေတာံ စာအုပးမ္ာ့မ္ာ့ ဖတးမိလာၿပီဆိုတဲံအခါ အခု
အသစးဖတးမယးံ
စာအုပးေရ့သူဟာ
အရငးဖတးၿပီ့ တဲံ
ဘယးစာအုပးေရ့သူနဲ႓
တစးေခတးတညး့ တစးၿပိဳငးတညး့ ်ဖစးတယး၊ ဒါေပမဲံ ဘယးသူကေတာံ ဘယးတုိငး့ ်ပညးမြာ၊ သူတို႓
တိုငး့ ်ပညးႏြစး်ပညးက
မြတးသာ့တဲံ
အေ်ခအေန
အေလံအက္ငးံေလ့
ပတးသကးရငးလညး့
ဘယးလိုကျာ်ခာ့တယး
လုပးေပ့ရမယး။
ထိုနညး့ လညး့ ေကာငး့ ပဲ။
စသ်ဖငးံ
ဆကးစပး
သမိုငး့ အခ္ကးအလကး
အ်ဖစးအပ္ကးတစးခုအေၾကာငး့
ေတျနဲ႓ ဖတးရရငး
အရငး ကုိယးမြတးသာ့ဖူ့ တဲံ အလာ့တူ်ဖစးရပးမ္ိဳ့ ဒါမြမဟုတး ဆနး႓က္ငးဘကး်ဖစးရပးမ္ိဳ့နဲ႓ ႏိႈငး့ ယြဥးဆကးစပးၾကညးံရငး ပိုၿပီ့ မြတးသာ့မိတယး။ ပိုၿပီ့ လဲ သေဘာေပါကးတယး။ အဲဒ ီခါ သငးခနး့ စာရမယး၊ ဥာဏးအေ်မားအ်မငး ပိုရြိလာမယး။ ဝတၳဳမဟုတးတဲံ စာအုပးမ္ိဳ့ကိုလညး့ ဝတၳဳဖတးသလိုပဲ ေတာကးေလြ္ာကးသာ ဖတးသျာ့ပါ။ ဒါေပမဲံ အဓိပၸာယးနာ့လညးသလိုလိုနဲ႓ တကယးတိတိက္က္လညး့
နာ့မလညးလိုကးဘူ့ ဆိုတဲံ
စာပိုဒ းမ္ိဳ့
စာေၾကာငး့ မ္ိဳ့
ႀကဵဳလာရငးေတာံ သညးအတုိငး့ ေက္ားမသျာ့နဲ႓၊ ေနာကးတစးေခါကး ်ပနးဖတး။ စာေရ့သူ ဘာကိုဆိုလိုတယးဆိုတာ သေဘာေပါကးပါေစ။ စာထဲမြာ လူပုဂၓိဳလး အမညး၊ အေရ့အခငး့ အ်ဖစးအပ္ကး အမညးတစးခုခု ေတျ႓ ရတယးဆိုပါစို႓။ အဲဒ ီ ပုဂၓိဳလးဟာ ဘယးသူဘယး ဝါ အဲဒ ီ အ်ဖစးအပ္ကးဟာ ဘယးလုိဘာညာ ကုိယးမသိဘူ့ ဆိုပါစို႓။ ေလာေလာဆယး နာမညးကိုပဲ မြတးထာ့ၿပီ့ ဆကးဖတးၾကညးံ။ စာအုပးထဲမြာ အဲဒ ီလူ အဲဒ ီအ်ဖစးအပ္ကးအေၾကာငး့ ပိုၿပီ့ ႐ုပးလဵု့ ေပၐေအာငး ထငးထငးရြာ့ရြာ့ မ္ာ့မ္ာ့စာ့စာ့ ေရ့ထာ့တာမ္ိဳ့ ေတျ႓ခ္ငး ေတျ႓ လာ ရလိမးံမယး။ တစးႀကိမးသာ ေတျ႓ခဲံၿပီ့ ေနာကးထပး မေတျရ ႓ ေတာံဘူ့ ဆိုရငးေတာံ သညးလူ သညးအ်ဖစးအပ္ကးအေၾကာငး့ ကို တစးေန႓တာ စာဖတးခ္ိနးအဆဵု့ မြာ စျယးစဵုက္မး့ တို႓ တ်ခာ့ သကးဆိုငးရာ
ရညးညႊနး့ စာအုပးတို႓ထဲမြာ
လုိကးရြာ
ဖတးၾကညးံပါ။
အဲဒ ါေတျဟာ
သိဖူ့
ၾကာ့ဖူ့ သငးံတဲံဟာေတျ ်ဖစးလိမးံမယး ‟
Typing - အိုလိုလို
54
http://mmteashop.com ဤသညးကာ့ ကၽျနးေတားတို႓ သာ့အဖ၏ „ကာ့တစး (စး)ေကာလိပး ‟ မြာ တရာ့ ဝငး စာႏြငးံေပႏြငးံ ထုတး်ပနးခဲံဖူ့ သညးံ တစးခုတညး့ ေသာ ညႊနးၾကာ့ခ္ကး ်ဖစးသညး။ တစးေန႓ ေလ့နာရီ
အစီအစဥးကို ဂ္ီ့ နး မေက္မနပး မ်ဖစးပါ။ သညးအတျကး
သူတစးခါမြ မညညး့ ညဴခဲံပါ။ စာဖတးရ်ခငး့ ကို သူ တ်ဖညး့ ်ဖညး့ ပို၍ ႏြစးသကးလာခဲံသညး။ ေနမေကာငး့ သညးံ
ေန႓မ္ာ့မြာပငး
အိပးရာထဲမြာ
သူ
ဖတးသညး။
အလြ်ပငးဆိုငးမြာ
ဆဵပငးေကာကးေနရငး့ ရြီလာ အတၳဳပၸတၱိလို စာအုပးမ္ိဳ့ကို သူ ဖတးသညး။ အိမးတျငး့ ေကာလိပး မူေသစာအုပးစာရငး့ ကၽျနးေတား
ေရ့ဆျဲ်ခငး့
ခ္မြတးထာ့တာ
အေၾကာငး့ အရာထကး ်ဖစးသညး။
မရြိပါ။
ရြိသညး။
ေယဘုယ္
၎မြာ
စာေရ့သူအမညးကို
ကၽျနးေတား၏
စိတးစျမး့ အာ့
သကးတမး့ တစးေလြ္ာကးလဵု့ မြာပငး
ရညးရျယးခ္ကးမြာ
ကၽျနးေတား သူ႓အတျကး
သေဘာထာ့ေလ့
ဖတးရနး
စာအုပးမ္ာ့
တစးခုေတာံ
ေရျ့ သညးံအခါ၌
ဦ့ စာ့ေပ့ ေရျ့ မညးဟူေသာ သေဘာထာ့ သမီ့ အာ့
တကယး
ႀကီ့ မာ့သူမ္ာ့ႏြငးံ တစးေန႓လြ္ငး ေလ့နာရီမြ္
ဦ့ ေႏြာကးေကာငး့ သူ၊
ဆကးဆဵေတျ႓ သိေစလိုေသာ
သေဘာ ်ဖစးသညး။ သညးလူေတျႏြငးံ အကၽျမး့ ဝငးေစလိုသညး။ သူတို႓ စကာ့ေတျကို သေဘာေပါကး နာ့လညးကာ
သူတို႓
ပတးဝ နး့ က္ငးမြာ ႏြစးသကးေမျ႓ေ လ္ားတတးသူ၊
သူတို႓
ဉာဏးရညး
အဆငးံအတနး့ မ္ိဳ့မြာ က္ငးလညးလႈပးရြာ့ႏိုငးစျမး့ ရြိသူတစးဦ့ ်ဖစးလာေစလိုသညး။ သမီ့ အတျကး ဟတးဇလစး (William
ကၽျနးေတား Hazlitt)၏
ေနာကးတစးသုတး သိပၸဵနညး့ က္
ေရျ့ ်ဖစးခဲံေသာ
စာအုပးမ္ာ့မြာ
စဥး့ စာ့ေတျ့ ေတာ်ခငး့
သို႓မဟုတး
စဥး့ စာ့်ခငး့ အတတးပညာ (Thinking As a Science)၊ အီမာဆငး (R.W.Emerson)၏ အကးေဆ့မ္ာ့ (Essays)၊ ေသာ႐ို့ (H.D.Thoreau)၏ ေဝၐလဒငး (Walden)၊ ဂ္ိမး့ စး ရပးဆဲ လိဝ ု ယး(James
Russell
Lowell) ၏
သဵု့ သပးေ ဝဖနးစာမ္ာ့၊
ဝီလ္ဵ
ဂ္ိမး့ စး(William
James)၏ ေဟာေ်ပာပို႓ခ္ခ္ကးအခ္ိဳ႔၊ ေသာမတးစး ကာလိုငးလး (Thomas Carlyle) ၏ ရြီလာ့ အတၳဳပၸတၱိ (Life of Schiller)၊ ဟာ့ဗတး စပငးဆာ(Her bert Spencer)၏ ေဆာငး့ ပါ့အခ္ိဳ႔၊
Typing - အိုလိုလို
55
http://mmteashop.com မကးေခ့လး (Mackail)၏ လကးတငးစာေပ (Latin Literature)ႏြငးံ အကးဒ ီဆငး (Joseph Addison)၏ အကးေဆ့မ္ာ့ (Essays) ်ဖစးသညး။ သမီ့ ေလံလာဖတး႐ႈ်ဖစးသမြ္ စာအုပးမ္ာ့ကိုမူ မြတးတမး့ တငး စာရငး့ ်ပဳစုခဲံ်ခငး့ မရြိပါ။ အေၾကာငး့ က စာဖတးရာတျငး အေရအတျကးကို ဦ့ စာ့မေပ့မိေစလိုေသာေၾကာငးံ ်ဖစးသညး။ စာဖတးသမာ့ တစးေယာကးသညး ဘယးစာအုပးထဲက ဘာရသညး၊ ဘယးသူ႓ အေတျ့ အေခၐ အယူအဆမ္ာ့က ဘယးလိုရြိသညး ဟူေသာ အခ္ကးမ္ာ့တျငး အာ႐ဵုမ ဝငးဘဲ၊ ဘယးစာအုပး ဖတးၿပီ့ ၿပီ၊ ဘယးသစ ူ႓ ာအုပးေတျေတာံ အာ့လုဵ့ ်ပတးသျာ့ၿပီဟူ၍ စာအုပးစာရငး့ ထဲမြာ နီ်ပာခဲတဵႏြငးံ ေရ့်ခစးမြတးတမး့ တငးေသာ အလုပးကို ပုိ၍ ႏြစးသကးသျာ့လြ္ငး လျဲေပၿပီ။ ဂ္ီ့ နးအာ့ စာေမ့ပျဲစစးသလို စစးေဆ့ေမ့်မနး့ ်ခငး့ မ္ိဳ့လညး့ ကၽျနးေတားတစးခါမြ္ ်ပဳလုပးေလံ မရြိပါ။ အလျနးဆဵု့ သူ႓သေဘာ သူ႓အယူအဆကို တီ့ ေခါကးၾကညးံတာေလာကးပဲ ရြိသညး။ ဥပမာ „ဂိုေထ (Goethe) ကို သမီ့ ဘယးလို်မငးသလဲ ‟ ဆိုတာမ္ိဳ့ တစးခါတေလ ကၽျနးေတား ေမ့တတးသညး။ သူကလညး့ သူ်မငးသညးံအတိုငး့ ပျငးံပျငးံလငး့ လငး့ လိုရငး့ ကို ေ်ဖသညး။
„အလကာ့
လူႀကီ့ ပါ
ေဖေဖရာ‟
ဆိုတာမ္ိဳ့။
ဂ္ာမနး
စာေပပါရမီရြငးႀကီ့
ဂိုေထအာ့
ငယးရျယစ း ဥးက အခ္စးေရ့ကိစၥမ္ာ့ကို အေၾကာငး့ ်ပဳကာ သူ မေက္နပးႏိုငး
်ဖစးေနခဲံသညး။ စာေပ ေလံလာဆညး့ ပူ့ ရာ၌ ကၽျနးေတားတို႓ ထာ့ရြိခဲံသညးံ သေဘာထာ့တစးခု ရြိေသ့သညး။ ၎မြာ စာဖတး်ခငး့ သညး ႏြစးသကး ေပ္ားေမျ႓ စရာ အလုပးတစးခု ်ဖစးရမညး ဟူေသာ အခ္ကး ်ဖစးသညး။ စာအုပးသညး ဝနးထုပး ဝနးပို့ ်ဖစးသျာ့မြာ၊ စာအုပးကို ေၾကာကးသျာ့ မုနး့ သျာ့မြာ ကၽျနးေတား မလိုလာ့။ ကၽျနးေတာံးသမီ့
ဂ္ီ့ နးသညး
ေက္ာငး့ တျငး
်ပငးသစးစာ
ႏြစးႏြစးသငးဖူ့ သညးကို
အေၾကာငး့ ်ပဳ၍ သူ႓အာ့ ်ပငးသစး ဝတၳဳမူရငး့ ဖတးရနး ကၽျနးေတား ေပ့ခဲံသညး။ သို႓ေသား သဵု့ လေလာကး စမး့ ၾကညးံၿပီ့ သညးံေနာကးတျငး သူ မလိုကးႏိုငးမြ နး့ ကၽျနးေတား သိသျာ့သညး။
Typing - အိုလိုလို
56
http://mmteashop.com ဆကးဖတးခိုငး့ ေနလြ္ငး
သူ႓အာ့
ဖတးရနး သတးမြတးထာ့သညးံ
ႏြိပးစကးရာ ေရာကးေတာံမညး။ အခ္ိနးတစးနာရီ၌
ထို႓ေၾကာငးံ ်ပငးသစးစာ
„ေဒသႏၱရ ဗဟုသုတႏြငးံ လူမႈေရ့ရာ‟
ဘာသာရပးကို အစာ့ထုိ့ ေပ့လုိကးသညး။ တစးေခတးတစးခါက လူမ္ာ့ႏြငးံ ရပးေဝ့ေ်မ်ခာ့ ေဒသမ္ာ့ အေၾကာငး့ တို႓ကို ဖတး႐ႈကာ လူတို႓၏ မတူေသာ ဓေလံထဵု့ စဵႏြငးံ လူမႈဘ ဝ အေ်ခအေနမ္ာ့အေၾကာငး့
ဗဟုသုတ
ရရြိေစလိုေသာေၾကာငးံ
်ဖစး၏ ။
သညးအတျကး
ေရျ့ ခ္ယးေပ့ခဲံေသာ စာအုပးမ္ာ့ထဲတျငးမူ စတီဗငးဆငး (R.L. Stevenson) ၏ ေဝလီမာ ေပ့စာမ္ာ့ (Wailima Letters)၊ ေလာံဒ း ဖရကးဒ ရစး ဟငးမီလးတနး (Lor d Frederick Hamilton)
၏
ေပ္ာကးကျယးေလသညးံ
ပကာသနမ္ာ့
(Vanished
Pomps
of
Yesterday) ႏြငးံ အနးဒ ေရ ေမားရျာ့ (Andre Maurois) အကးဒ ျပးဘုရငးေခတး (Edwardian Era) စသညးတို႓ ပါဝငးသညး။ မ္ာ့ေသာအာ့်ဖငးံ
ကၽျနးေတား
ေရျ့ ေပ့ေသာ
စာအုပးမ္ာ့မြာ
သကးတမး့ ရငးံ
စာအုပးေတျ ်ဖစးသညး။ ေခတးေပၐ စာအုပးမ္ာ့မြာ တစးေန႓မဟုတး တစးေန႓ သမီ့ ဘာသာ ဖတး႐ႈမိမညးသာ ်ဖစးသညးဟူ၍ ယူဆကာ ကၽျနးေတား ခ္နးလြပးထာ့ခဲံသညး။ ထုိ႓ေၾကာငးံ ခ္ဳပး၍ ေ်ပာရလြ္ငး
ကၽျနးေတားံေကာလိပးေက္ာငး့ မြာ
ပညာသငးရ်ခငး့ သညး
ေရြ့ ဆနးဆနး
စာၾကညးံတုိကးတစးခုအတျငး့ ေရာကးရြိေန်ခငး့ ႏြငးံ ပမာတူသညးဟု ေ်ပာလုိသညး။ ဆီ့ ႏြငး့ မုနးတုိငး့ က္၍ အ်ပငးေလာကထဲ ထျကးမလညးႏိုငးသညးံ ကာလမ္ိဳ့မြာ သညးလို
စာၾကညးံတိုကးတစးခုထဲ
ရြိပါသနညး့ ။
အပ္ငး့ ေ်ပသညး။
တဵခါ့ပိတးၿပီ့
ေနရသညးံအခါ
ဗဟုသုတေတျ
တစးေန႓တ်ခာ့
မညးမြ္
အရသာ
တို့ ပျာ့ေနသညး။
ပကးလကးကုလာ့ထုိငးမြာ ထုိငးရငး့ ကမာၻအႏြဵ႓ ေရာကးေနမညး။ တစးကမာၻလဵု့ က လူေတျႏြငးံ ေတျ႓ေနဆဵုေန စကာ့ေ်ပာေနရမညး။ အဲသညး
အေနအထာ့မ္ိဳ့ေလ့ကို
ၾကာၿပီ။ စငးစစး ကၽျနးေတားသာမဟုတး
ကၽျနးေတား
ႀကိတးၿပီ့
သေဘာက္ေနတာ
လူအေတားမ္ာ့မ္ာ့ပငး ေတျ႓ ဖူ့ သတိ်ပဳဖူ့ ၾကတာ
တစးခု ရြိသညး။ ၁၈၆ဝ-၇ဝ ဝနး့ က္ငးက လူလာ့ေ်မာကးခဲံရသညးံ
တခ္ိဳ႔ပုဂၓိဳလးမ္ာ့ႏြငးံ
ပတးသကး၍ ်ဖစးသညး ။
Typing - အိုလိုလို
57
http://mmteashop.com သညးပုဂၓိဳလးေတျထဲမြာ အလျနးဉာဏးထကး်မကးသူ ပညာဗဟုသုတ ႀကီ့ မာ့သူေတျ ကၽျနးေတားတို႓ ေတျ႓ ရဖူ့ သညး။ သူတို႓ကို ေမ့်မနး့ ေလံလာၾကညးံသညးံအခါ ေက္ာငး့ ပညာ ေကာငး့ ေကာငး့
မသငးဖူ့ ၾက။
အေ်ခအေနမ္ိဳ့လညး့ စာၾကညးံခနး့ ထဲရြိ
ငယးစဥးက
ေပ္ားမႈပါ့မႈ်ဖငးံ
အခ္ိနးကုနးႏိုငးသညးံ
မရြိၾကပဲ မိဘ သို႓မဟုတး ဦ့ ေလ့ ဘႀကီ့ စသူတို႓၏ ေနအိမး စာအုပးေဟာငး့ မ္ာ့ၾကာ့မြာ
ေမျ႓ေလ္ားခဲံၾကသူေတျ
်ဖစးေၾကာငး့
မြတးသာ့ရေလံရြိသညး။ တကယး စိစစးၾကညးံမညးဆိုလြ္ငး ကမာၻတျငး ႀကီ့ က္ယးထငးရြာ့သညးံ ပုဂၓိဳလးႀကီ့ အမ္ာ့အ်ပာ့ပငး စာအုပးပဵုမ္ာ့ၾကာ့မြာ ပညာကို မိမိဘာသာ တူ့ ဆျရြာေဖျရငး့ ပညာဉာဏး ႀကီ့ မာ့သူ ဦ့ စီ့ ေခါငး့ ေဆာငးႏိုငးသူမ္ာ့ ်ဖစးလာခဲံၾကေၾကာငး့ ေတျ႓ ရြိရမညး ်ဖစးသညး။ ကၽျနးေတားတို႓၏ တစးဦ့ သငး ေကာလိပးေက္ာငး့ သညး ထိုပုဂၓိဳလးႀကီ့ မ္ာ့ ်ဖတးသနး့ ခဲံရသညးံ အေနအထာ့မ္ိဳ့ႏြငးံ ဆငးတူေအာငး တမငး ဖနးတီ့ တညးေဆာကး ယူထာ့်ခငး့ ်ဖစးသညးဟု ဆိုခ္ငးသညး။ ဇနီ့ သညးကမူ သမီ့ အတျကး တကယးတမး့ အက္ိဳ့သကးေရာကးမႈ ရြိပါံမလာ့ဟု စို့ ရိမးမကငး့ ်ဖစးေသ့သညး။ „ေ်ခာကးလေလာကးနဲ႓ေတာံ
သိသာထငးရြာ့တဲံ
အက္ိဳ့သကးေရာကးမႈ ေတျရ ႓ မြာ
မဟုတးဘူ့ ။ သညးံေနာကးပိုငး့ မြာေတာံ ်မငးလာရပါလိမံးမယး။ တကယးေရရြညး ထိုကးထုိကး တနးတနး အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ က ေနာကး ဆယးံေလ့ငါ့ႏြစးမြာမြ ထငးထငးရြာ့ရြာ့ ခဵစာ့လာရမြာ။ အဲဒ ီအခ္ိနးက္ေတာံ သမီ့ ဟာ သူလိုငါလို ႀကီ့ ်ပငး့ ခဲံသူေတျနဲ႓ သိသိသာသာ ကျာ်ခာ့ေနတာ ေတျရ ႓ လိမးံမယး။ ‟ အိမးတျငး့ ပညာေရ့ စတငးသညးံ ရကးပိုငး့ က ကၽျနးေတား အဲသလို ေ်ပာခဲံသညး။ ႀကီ့ မာ့ေသာ အက္ိဳ့ရလဒးမ္ာ့ကို အာနိသငး
အစအနေလ့မ္ာ့ေတာံ
Typing - အိုလိုလို
အခ္ိနးယူ ေစာငးံဆုိငး့ ရမညး်ဖစးေသားလညး့
မ္ာ့မၾကာမီမြာပငး
်မငးေတျ႓ လာရသညး။
သမီ့ ၏
58
http://mmteashop.com စကာ့အေ်ပာအဆို
အသဵု့ အႏႈနး့ မ္ာ့
တို့ တကးလာသညး။
„အဲလိုေလ၊
သိတယး
မဟုတးလာ့၊ သူ႓ဟာက ဘာမြနး့ လဲမသိဘူ့ ၊ မုိကးေတာံမိုကးတယး၊ ဒါေပမဲံ ဘာေခၐမလဲ ‟ စသညးံ
အေ်ပာအဆိုမ္ိဳ့ေတျ
အမြနးကနးဆဵု့
ေလ္ာံပါ့ကာ
စကာ့လဵု့ မ္ာ့်ဖငးံ
သူ႓စိတးထဲ
သဵု့ ႏႈနး့ ေ်ပာဆိုရနး
ရြိသညးံအရာကို အာ့ထုတးစ
အတိက္
်ပဳလာသညးကုိ
ေတျရ ႓ သညး။ သူ႓စဥး့ စာ့ ေတျ့ ေတာပဵုမ္ာ့လညး့ ပုိ၍ ရငးံက္ကးလာသညး။ ယခငးကထကး ပုိ၍ ေၾကာငး့ က္ိဳ့ဆကးစပး စဥး့ စာ့တတးလာသညး။ သညးကာလအတျငး့ သူ၏ လူမႈဆကးဆဵေရ့ ဘဝမြာလညး့ ဖျဵ႓ၿဖိဳ့တို့ တကးလ္ကး ရြိေနသညး။ သူငယးခ္ငး့ မ္ာ့ႏြငးံ စကီ့ စီ့ ထျကးသညး။ ဧညးံခဵပျဲေတျ သျာ့သညး။ ေက္ာငး့ မြာ ်ပဳလုပးသညးံ ကပျဲမ္ာ့သို႓လညး့ မြနးမြနးေရာကးသညး။ အိမးမြာလညး့ သူ႓သူငယးခ္ငး့ အေပါငး့ အသငး့ ေတျ မ်ပတး ဝငးထျကးေနၾကသညး။ ၿခဵဳေ်ပာရလြ္ငးေတာံ
အဘကးဘကးက
အဆငးေ်ပလ္ကး
ရြိသညးဟု
ဆုိရမညး
်ဖစးသညး။ မညးသို႓ပငး်ဖစးေစ
ကၽျနးေတားတို႓အိမး
ပညာေရ့အစီအစဥးမြာ
အာ့နညး့ ခ္ကး
ကေလ့ေတျ၊ အကနး႓အသတးကေလ့ေတျ ရြိေနတာေတာံ အမြနးပဲ ်ဖစးသညး။ သိပၸဵ၊ သခၤ္ာ စတဲံ
ဘာသာရပးေတျ
ခငးဗ္ာ့
သငးေပ့ႏိုငးမလာ့ဟု
ေမ့လြ္ငး
မသငးၾကာ့ႏိုငးပါဟူ၍
ကၽျနးေတား ေ်ဖရပါမညး။ သို႓ေသား ကၽျနးေတားတို႓အတျကးက သညးဘာသာရပးေတျကို
သညးကိစၥသညး ်ပႆနာမ်ဖစးပါ။ သမီ့ က
စိတဝ း ငးစာ့သညး မဟုတး။ သညးဟာေတျႏြငးံ
ပတးသကးလြ္ငး
သူ႓အဖို႓ ေက္ာငး့ မြာ ယခငးသငးၾကာ့ခဲံသမြ္ႏြငးံ လဵုေလာကးၿပီ ်ဖစးသညး။ သို႓ေသား အကယး၍ ကၽျနးေတာံးမြာ သာ့တစးေယာကး ရြိမညး။ သူကလညး့
သိပၸဵဘကး စကးမႈပညာဘကးမြာ
စိတး ဝငးစာ့သူ ်ဖစးေနမညးဆိုလြ္ငး မူ သူ႓ကို အိမးမြာခ္ညး့ ထာ့၍ မ်ဖစးေတာံ။ သူ႓အတျကး အသငးံေတားဆဵု့ ေနရာသညး သိပၸဵ သို႓မဟုတး စကးမႈအငးဂ္ငးနီယာ ေက္ာငး့ ေကာငး့ ေကာငး့
Typing - အိုလိုလို
59
http://mmteashop.com တစးခုသာ
်ဖစးသညး။
သူ႓ကို
တကယး
်ပညးံ်ပညးံ ဝဝ
ဖျ႓ဵၿဖိဳ့တို့ တကးေစလိုလြ္ငး
ထိုေက္ာငး့ မ္ိဳ့သို႓ ပို႓ႏိုငးေအာငး ကၽျနးေတား ႀကိဳ့စာ့ရေပမညး။ သိတ ု႓ ုိငးေအာငး
ကၽျနးေတား
တစးခု
ေ်ပာခ္ငးေသ့သညး။
သိပၸဵေက္ာငး့
စကးမႈေက္ာငး့ မ္ာ့တျငး ရႏိုငးသညးံ တကယးလကးေတျ႓နညး့ နာမ္ာ့ ကၽျနးေတား သငးၾကာ့ မေပ့ႏိုငးေသားလညး့ သူ႓ကို သိပၸဵအေတျ့ ၊ သိပၸဵစိတးဓာတးႏြငးံ သိပၸဵသမာ့၏ စူ့ စမး့ ေလံလာမႈ အေလံအထမ္ာ့
ရသျာ့ေအာငးကာ့
ကၽျနးေတာံးစာၾကညးံခနး့ ထဲက စာအုပး စာတမး့ မ္ာ့
ႏြငးံပငး ပ္ိဳ့ေထာငးေပ့လိုကးႏိုငးပါေသ့သညး ဟူ၍ ။ ဤသညးမြာ
အတငး့ ကပး၍ ေ်ပာ်ခငး့
မဟုတး။
စာၾကညးံခနး့ တစးခုအတျငး့
တစးကိုယးတညး့ ရြာေသာ ပညာ သို႓မဟုတး ပိုမိုတတးကၽျမး့ သူတစးဦ့ ၏ အကူအညီ်ဖငးံ ရြာေသာ ပညာသညး တနးဖို့ မနညး့ ေၾကာငး့ သိေစခ္ငး၍ ေ်ပာဆို်ခငး့ ်ဖစးပါသညး။ သမီ့ ဂ္ီ့ နးအေနႏြငးံ ေက္ာငး့ မေနရသ်ဖငးံ ေက္ာငး့ ေနဘကး
အေပါငး့ အသငး့
ဆိုတာမ္ိဳ့ (ေနာငး ႀကီ့ ်ပငး့ လာသညးံအခါ၌လညး့ ) ေက္ာငး့ မြာ ရငး့ ႏြီ့ ကၽျမး့ဝငးခဲံသညးံ ငယးသူငယးခ္ငး့ ဆိုတာမ္ိဳ့ မရြိ်ဖစးလိမးံမညးဟူ၍ လညး့ ေထာကး်ပစရာအေၾကာငး့ ရြိပါသညး။ ေက္ာငး့ သျာ့ေဖား စာသငးေဖားဆို တာမ္ိဳ့ သူ႓မြာ မရြိ်ဖစးသျာ့တာေတာံ အမြနးပငး ်ဖစးပါသညး။
သို႓ေသား
လူမႈဆကးဆဵေရ့
သူငယးခ္ငး့
ဆိုသညးမြာ
အေပါငး့ အသငး့ ေတာံ
ခ္ိဳ႔တဲံမေနပါ။
တစးဦ့ ခ္ငး့ ၏ စ႐ိုကးသဘာ ဝႏြငးံ မိမိကုိယးကို
ၿပီ့
သတိ်ပဳ
ပ္ိဳ့ေထာငးႏိုငးမႈ ေပၐတျငး မူတညးပါသညး။ တခ္ိဳ႔ လူငယး လဵုမငယးမ္ာ့မြာ တကၑသိုလး ေကာလိပး၌
ဘျဲ႓ရသညးအထိသာ
ေနလာခဲံသညး။
သူငယးခ္ငး့
အေပါငး့ အသငး့
ဟူ၍
မညးမညးရရမရြိခဲံ။ ရငး့ ႏီြ့ ေဖားေရျသူ ေပါငး့ တတးသငး့ တတးသူမ္ာ့ကာ့ လူတစးေယာကးႏြငးံ ေလ့ႏြစးေနလာစရာမလို၊
ေလ့ရကး၊
ေလ့နာရီႏြငးံပငး
ငယးေပါငး့
ႀကီ့ ေဖားပမာ
ရငး့ ႏြီ့ သျာ့ႏိုငးသညး။ ထို႓်ပငးလညး့ တခ္ိဳ႔မိဘမ္ာ့ အေရ့တႀကီ့ တျကးခ္ကးတတးသညးံ အရာတစးခု ရြိေသ့သညး။
ကုိယးံ
Typing - အိုလိုလို
သာ့သမီ့ ကို
ေယ့လးတို႓၊
ဟာ့ဗတးတို႓လို
တကၑသိုလးႀကီ့ မ္ိဳ့
60
http://mmteashop.com ပို႓လိုကးလြ္ငး
ဟုိမြာရြိသညးံ
ဘဏးသူေဌ့သာ့၊
ရငး့ ႏြီ့ ကၽျမး့ဝငးကာ ေနာငးတစးေန႓ အဆကး အသျယးေကာငး့ ေတျကို
အလုပးႀကီ့
သမၼတသာ့၊ အကိုငးႀကီ့
ဝနးႀကီ့ သာ့ေတျႏြငးံ
ရမညး။
ေက္ာငး့ တုနး့ က
အာ့ကို့ ်ပဳကာ ေအာငး်မငးႀကီ့ ပျာ့သျာ့ႏိုငးသညးဟူေသာ
ေမြ္ားလငးံခ္ကး ်ဖစးသညး။ ကၽျနးေတား
လကးမခဵပါ။
ေက္ာငး့ ေနဘကး
သူငယးခ္ငး့ ၏
အေထာကးအပဵံကို
ေမြ္ားကို့ ေသာ စိတးဓာတးသညး လူငယးတစးေယာကးအာ့ တို့ တကးမႈမ်ဖစးေစဘဲ အညျနး႓သာ က္ိဳ့သျာ့ေစႏိုငးသညးဟု ကၽျနးေတား ်မငးပါသညး။ ကၽျနးေတားံ
တစးဦ့ သငးေကာလိပး
အစီအစဥးႏြငးံပတးသကး၍
အမ္ာ့ဆဵု့
ကနး႓ကျကးႏိုငးသညးံ အခ္ကးတစးခု ရြိပါေသ့သညး။ „ခငးဗ္ာ့က ်ဖစးေအာငး
ခငးဗ္ာ့သမီ့ ကို
သငးေပ့ႏိုငးတာေတာံ
ပညာဗဟုသုတ
ဟုတးပါၿပီ။
်ပညးံ ဝတဲံ
မိနး့ မတစးေယာကး
ဒါေပမဲံ က္ဳပးတို႓မြာက
က္ဳပးတို႓သမီ့ ကို
ပညာတတးေအာငး သငးၿပီ့ အိမးမြာ အလြၾကညးံ႐ဵုသကးသကး ထာ့ႏိုငးတာ မဟုတးဘူ့ ။ သူ႓အတျကး အသကးေမျ့ ဝမး့ ေက္ာငး့ ႏိုငးမယးံ အလုပးတစးခု ရေအာငးလဲ ရြာေပ့ရဦ့ မြာ။ အဲဒ ီအတျကး သငးံေတားတဲံ သငးတနး့ မ္ိဳ့ တကးရမြ ်ဖစးမြာ ‟ စသ်ဖငးံ ေ်ပာႏိုငးပါသညး။ သညးအတျကး ကၽျနးေတားံဘကးကလညး့ ေ်ပာစရာ ရြိပါသညး။ ဘယးသငး တနး့ ဟာ သူ႓အတျကး သငးံေတားတဲံသငးတနး့ လို႓ ဆိုမလဲ။ ကၽျနးေတား ေမ့ခ္ငးပါသညး။ ကၽျနးေတားတို႓ ဆီမြာ သငးတနး့ ေတျက ေပါလြသညး။ လူေတျကလညး့ သငးတနး့ တစးခု တကးလိုကးလြ္ငး အလုပးအကိုငးတစးခု
ေသခ္ာသျာ့မညးဟု
ထငးေနၾကသညး။
တကယးလကးေတျ႓ မြာ
အဲသညးအတုိငး့ မ်ဖစးၾကတာကို မသိက္ိဳ့ကၽျနး ်ပဳေနၾကသညး။ ပတး ဝနး့ က္ငးမြာ လုိကးၾကညးံပါ။ အေကာငး့ ဆဵု့ ေကာလိပးေက္ာငး့ ၊ နာမညးႀကီ့ သငးတနး့ ေက္ာငး့ မ္ာ့က ဆငး့ လာၿပီ့ သူ ယူခဲံေသာဘျဲ႓ သူ တကးခဲံေသာ သငးတနး့ ႏြငးံ ဘာမြမဆိုငးသညးံ
အလုပးမ္ိဳ့ေတျ
ဝငးလုပးေနၾကသညးံ
လူငယး
လူရျယးေတျ
ဘယးေလာကးမ္ာ့ပါသနညး့ ။ သညးေကာလိပးေတျ သညးသငးတနး့ ေတျ မတကးဘဲလညး့
Typing - အိုလိုလို
61
http://mmteashop.com သူတို႓ သညးအလုပးေတျမြာ ဝငးလုပး၍ ရႏိုငးၾကသညးပငး။ ၿပီ့ တခ္ိဳ႔လူမ္ာ့ဆိုလြ္ငး ကုိယး သငးလာသညးံပညာႏြငးံ
မဆုိငးသညးံ
သငးတနး့ ေက္ာငး့ မ္ာ့က
လုပးငနး့ နယးပယးမြာ
ဆငး့ လာခဲံသူမ္ာ့ကို
၎လုပးငနး့ ႏြငးံ
ေက္ားလႊာ့ကာ
ဆုိငးသညးံ
ဦ့ ေဆာငးဦ့ ရျကး
်ပဳေနႏိုငးၾကတာလညး့ ေနရာအႏြဵ ႓ ်မငးေတျ႓ေ နရသညး။ သညးကိစၥသညး ေကာလိပးမ္ာ့
သငးတနး့ ေက္ာငး့ မ္ာ့၏ အ်ပစး မဟုတးသလို၊
၎ေက္ာငး့ မ္ာ့သို႓ တကးေရာကးခဲံသူမ္ာ့၏ အ်ပစးလညး့ မဟုတးပါ။ ်ပႆနာအရငး့ ခဵကာ့ ေက္ာငး့ သငးပညာ၏ အစျမး့ သတၱိကို တကယး အရြိအမြနးထကး ပိုတျကးမိတတးၾက်ခငး့ ပငး ်ဖစးသညး။
ေက္ာငး့ သငးပညာသညး
သူ႓တနးဖို့ ႏြငးံသူ
ရြိပါသညး။
သို႓ေသား
သူခ္ညး့
သကးသကး်ဖငးံကာ့ တဵခါ့မြနးသမြ္ ပျငးံသျာ့မညးေတာံ မဟုတးပါ။ ပျငးံပျငးံလငး့ လငး့
ေ်ပာရလြ္ငး
ကၽျနးေတားံသမီ့ ကို
ကိုယးတုိငး
ပညာသငးၾကာ့
ေပ့စဥးက သမီ့ ႀကီ့ လာသညးံအခါ မညးသညးံအလုပးကို လုပးမညး။ အိမးမြာ သငးေပ့ေသာ ပညာသညး အလုပးအတျကး ထာ့ခဲံ်ခငး့
မရြိပါ။
မညးသို႓ အေထာကးအကူ
အသိပညာ
ဗဟုသုတဘကးတျငး
်ပဳေစရမညး
ဟူ၍ တျကးခ္ကး
တတးႏိုငးသမြ္
က္ယးဝနး့ ဖျဵ႓ၿဖိဳ့မႈ
ရြိေအာငး ်ပဳစုပ္ိဳ့ေထာငးႏိုငးရနးသာ ရညးရျယးခဲံသညး။ အကယး၍
တစးေန႓ေသာအခါ
ဆရာဝနး်ဖစးေအာငး
သငးမေပ့တာလဲ '
သငးမေပ့ခဲံသလဲ '
ဆိုတာမ္ိဳ့
သမီ့ ်ဖစးသူက ဒါမြမဟုတး
'ေဖေဖ
ဘာလို႓
'သိပၸဵပညာရြ ငး်ဖစးေအာငး
ေမ့လာမညးဆိုလြ္ငးေတာံ
ကၽျနးေတား
သမီ့ ကို ဘာလို႓
စိတးမေကာငး့
်ဖစးရမညးမြာ အမြနးပငး။ သို႓ေသား အဲသညးအလုပးမ္ိဳ့ေတျကို သူ ေရားရမး့ တမး့ တ မေနဘဲ၊ အက္ိဳ့သငးံ အေၾကာငး့ သငးံ စဥး့ စာ့တတးမႈ၊ ပါ့ရညးနပးရညး ရြိမႈ၊ အမ္ာ့၏ သေဘာကို သိနာ့လညးမႈ စသညးံ အရညးအခ္ငး့ မ္ာ့်ဖငးံပငး ေအာကးေ်ခမြ ထိပးဆဵု့ အထိ တကးလြမး့ ႏိုငးသညးံ လုပးငနး့ ဌာနမ္ာ့စျာတို႓ထဲမြ တစးခုခုတျငး လုပးကိုငးရနးသာ သမီ့ ေရျ့ ခ္ယးမညး ဆိုပါက အိမးေကာလိပးမြာ ေလံလာဆညး့ ပူ့ ခဲံေသာ ပညာသညး သမီ့ အတျကး အမ္ာ့ႀကီ့ အေထာကးအကူ ်ပဳသျာ့လိမးံမညးဟု ကၽျနးေတား ယဵုၾကညးပါသညး။
Typing - အိုလိုလို
62
http://mmteashop.com စာၾကညးံတုိကးမ္ာ့ စာအုပးစငးမ္ာ့မြာ ပညာကို ကုိယးတုိငး တူ့ ဆျရြာေဖျခဲံေသာ သူသညး ဘျဲ႓လကးမြတး တစးစဵုတစးရာ၏ က္ာ့ကနးေပ့မႈကို မခဵရေသားလညး့ လူရညးလူေသျ့ အရာ၌ ဇျနး့ ႏြငးံချဵ႓ေကၽျ့ ခဵခဲံရသူမ္ာ့ထကး ညဵံလိမးံမညး မဟုတးပါ။ လကးေတျ႔ေလာက၌ ေအာငး်မငးမႈ ရ မရ ဆိုသညးမြာလညး့ ဘျဲ႓လကးမြ တးထကး ပညာဉာဏး
ဗဟုသုတႏြငးံ
လူရညးလူေသျ့ တို႓အေပၐတျငးသာ
ပို၍
မူတညးေနသညး
မဟုတးပါလာ့။ (မူရငး့ ။
Typing - အိုလိုလို
။ Philip Curtis ၏ A College for One)
63
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
64
http://mmteashop.com
ဦ့ စျာပထမ အရသာဟူသညးကို ဖတး႐ႈရစဥးအခါ
ေ်ပာလိုသညးက လူတုိငး့
စာဖတးရ်ခငး့ ၏
ခဵစာ့တတးသညး
ရငးမြာ ်ဖစးေပၐလာေသာ
အရသာ
မဟုတး။
ႏြစးသကး်ခငး့
်ဖစးသညး။
စာ၏
စာအုပးေကာငး့ တစးအုပး
ပီတိဆိုသညးမ္ိဳ့ကို တစးခါမြ္
မခဵစာ့ဖူ့ ရြာသညးံ အလျနးကဵဆို့ ေသာ ပုဂၓိဳလးေတျလညး့ ေလာကႀကီ့ မြာ ရြိပါသညး။ သူတို႓ခမ္ာေတျအေနႏြငးံ ငယးစဥးအခါက စာေၾကာကးေအာငး ေ်ခာကးသညးံ ဆရာ တစးေယာကးေယာကးႏြငးံ
ႀကဵဳခဲံရဖူ့တာ
်ဖစးခ္ငး
်ဖစးႏိုငးသညး။
ဒါမြမဟုတး
သူတို႓
ကုိယးတုိငးက မိမိတို႓၏ ဉာဏးရညး အစျမး့ အစကို ေလြ္ာံတျကးကာ စာအုပး စာတမး့ ႀကီ့ မ္ာ့ ဆိုတာ ငါ႓ထကး အဆမတနး အဆငးံအတနး့ ်မငးံေသာ အရာေတျ ဟူ၍ သေဘာထာ့ ေရြာငးရြာ့မိခဲံ်ခငး့ ေၾကာငးံလညး့ ်ဖစးႏိုငးေပသညး။ အကယး၍ သူတို႓အေနႏြငးံ ဇျဲကေလ့ နညး့ နညး့ တငး့ မညး။ ေထာကးထာ့စာနာမႈ ရြိေသာ
သူငယးခ္ငး့
တစးေယာကးေယာကး၊
လူႀကီ့ မိဘ စသညးတုိ႓၏ ခဵစာ့တတးလာကာ
စာၾကညးံတုိကးမြဴ ့
တစးဦ့ ဦ့
သို႓မဟုတး
လမး့ ညႊနးကူမမႈကို ရရြိမညးဆိုက စာ၏ အရသာဆိုသညးကို
ေစာေစာစီ့ စီ့
မခဵစာ့ခဲံရ်ခငး့ အတျကးပငး
ႏြေ်မာတသမိၾကမညး
်ဖစးသညး။ ပဵဝ ု တၳဳ အသိ်ဖစး၏
နာ့ေထာငးရ်ခငး့ ကို
စာပဵုႏြိပးစကး
ကေလ့မ္ာ့
မေပၐေသ့မီကာလ၊
ႏြစးသကးစျဲလမး့ ၾကတာ
စာအုပးဆိုတာေတျ
ရြာ့လညး့
အာ့လဵု့ ရြာ့ပါ့၊
ေစ့္လညး့ အလျနးႀကီ့ လြသညးံအခါကမူ လူႀကီ့ မ္ာ့လညး့ ယေန႓ေခတး ကေလ့မ္ာ့ကဲံသို႓ ပဵု်ပငးဆရာ သို႓မဟုတး စာေ်ပာဆရာအနီ့ ဝိင ု း့ ရဵကာ ဇာတးနိပတး ပဵု်ပငးမ္ာ့ နာ့ေထာငးေလံ ရြိခဲံၾကဖူ့ ၏။ ေရြ့ ဂရိတို႓သညး လကၤာပဵု်ပငးဆရာတုိ႓၏ စာေ်ပာကျကးစိပးပျဲမ္ာ့တျငး နာ့ဆငးကာ မိမိတို႓
ေဘ့ဘို့ မ္ာ့
စျနး႓စာ့
တိုကးခုိကးခဲံၾကသညးံ
ထရိုဂ္နး
စစးပျဲႀကီ့ အေၾကာငး့
အဵံၾသဝငးစာ့စျာ မြတးသာ့ၾကရ၏ ။
Typing - အိုလိုလို
65
http://mmteashop.com အလယးေခတး ဥေရာပတျငးလညး့ အရပးတကာလညး၍ လကၤာပဵု်ပငးမ္ာ့ ရျတးဆို ေ်ပာၾကာ့တတးသညးံ စာေ်ပာဆရာမ္ာ့ ေခတးစာ့ခဲံ၏ ။ တစးရပးတစးေက့္သို႓ မသျာ့ႏိုငး၊ မလညးႏိုငး၊ ကုိယးတိုငး မေရာကးႏုိငးၾကသူမ္ာ့မြာ ထုိေခတးက အေရ့ပါလြသညးံ က႐ူ့ ဆိတး စစးပျဲႀကီ့ ႏြငးံ
စစးခ္ီရာ
စစးတိုကးရာ
နယးေ်မေဒသမ္ာ့ေၾကာငးံ
စာေ်ပာ
ကျကးစိပးမ္ာ့
အာ့်ဖငးံသာ ၾကာ့နာၾကရေပသညး။ ယေန႓ေခတး
လကၤာဆရာ
လကးဆငးံမကမး့ ေတာံၿပီ။
ပဵု်ပငးဆရာကာ့
သူ႓ဖနးတီ့ ခ္ကးကို
သူ႓မြာ သိလိုသူ တစးဦ့ ခ္ငး့ ထဵ အသကးသာ
ႏႈတး်ဖငးံ
အဆငးေ်ပဆဵု့
နညး့ ်ဖငးံ ပို႓ေဆာငးေပ့ႏိုငးမညးံ ကိရိယာတစးခု ရြိေနၿပီ။ ေသသပးစျာ ခ္ဳပးလုပးထာ့သညးံ ပဵုႏြိပးစာအုပး။ သို႓ေသား စာအုပး်ဖစးသျာ့သ်ဖငးံ အေ်ပာႏြငးံ မဆုိငးေတာံၿပီဟု မယူဆပါႏြငးံ။ ကဗ္ာ လကၤာ်ဖစးေစ၊
ဝတၳဳ်ဖစးေစ၊
ဝတၳဳမဟုတးသညးံ
အ်ခာ့
စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့်ဖစးေစ
စာေရ့သူက စာဖတးသူအာ့ စကာ့ေ်ပာေန်ခငး့ သာ ်ဖစးသညး။ သငးံအတျကး စိတး ဝငးစာ့ စရာ တစးခုခု ေ်ပာ်ပရနး သူ ႀကိဳ့စာ့ေန်ခငး့ သာ ်ဖစးမညး။ သငး ဘာကို စိတး ဝငးစာ့သလဲ ၊ သငး စိတး ဝငးစာ့တာေတျ အာ့လဵု့ စာထဲမြာ ရြိေနသညး။ ဥပမာ ဆိုပါစို႓။ ကၽျနးေတားက လူေတျကို စိတဝ း ငးစာ့သညး။ လူေတျႏြငးံ ေတျ႓ ခ္ငး ဆဵုခ္ငး စကာ့ေ်ပာခ္ငးသညး။ လူေတျ အေၾကာငး့ သိခ္ငးသညး။ စာအုပးမ္ာ့
ဖတးလိုကးသညးံအခါ
ကၽျနးေတားံ
လိုအငးဆႏၵေတျ
အာ့လဵု့
်ပညးဝ ံ ရေလသညး။ ကၽျနးေတား
ေတျ႓ဖူ့ သညးံ
အလျနး
မြတးသာ့ေလာကးေသာ
ပုဂၓိဳလးအခ္ိဳ႔သညး
စာအုပးမ္ာ့ထဲမြာသာ ရြိၾကသူမ္ာ့ ်ဖစး၏ ။ သူတို႓သညး စာေရ့သူတို႓၏ စိတးကူ့ ေလာက
Typing - အိုလိုလို
66
http://mmteashop.com ထဲမြေန၍
စာမ္ကးႏြာမ္ာ့ေပၐသို႓
ကူ့ ေ်ပာငး့ လာၾက၏ ။
ထိုမြတစးဖနး
ကၽျနးေတား၏
စိတးအာ႐ဵုကမာၻထဲ ေရာကးရြိၾကေပသညး။ စာအုပးမ္ာ့မြေန၍
မိတးေဆျသစးေတျ
ကၽျနးေတား
ရသညး။
အသိုငး့ အဝိင ု း့
သစးေတျထဲမြာ ကၽျနးေတား က္ငးလညးရသညး။ စကာ့လဵု့ သစးေတျ ကၽျနးေတား ၾကာ့ရသညး။ တစးနညး့ ေ်ပာရလြ္ငး စာအုပးေတျသညး ကၽျနးေတားံအတျကး
အေဖားသဟာ
အသစးေတျ
ေပ့သညး။ သညးအေဖားေတျက သူဘာေကာငး၊ ငါဘာေကာငး ဆိုၿပီ့ လကးမ မေထာငး။ မတူမတနးသလို သေဘာမထာ့။ ၿပီ့ သူက တစးရပးမြာ ကုိယးက တစးရျာမြာ ဟူ၍ လညး့ ေဝ့လဵကျဲကျာေနစရာအေၾကာငး့ မရြိသူေတျ ်ဖစးသညး။ ကၽျနးေတားက
လူေတျအေပၐ
စိတး ဝငးစာ့ေသားလညး့
အ်ခာ့လူမ္ာ့က္ေတာံ
ကၽျနးေတားံေလာကး စိတး ဝငးစာ့ခ္ငးမြ ဝငးစာ့လိမးံမညး။ အခ္ိဳ႔က „ဘယးသူ ဘယးဝါ‟ ဆိုေသာ အေၾကာငး့ ထကး „ဘာေတျ ဘယးလို်ဖစးသလဲ ‟ ဆိုတာမ္ိဳ့ကို ပို၍ စိတး ဝငးစာ့သညး။ „ဘယးသူ ဘယး ဝါ‟ ဆိုသညးက သမုိငး့ ဦ့ ေခတး လူသာ့မြသညး သိပၸဵစျနး႓စာ့ခနး့ ဝတၳဳမ္ာ့ထဲမြာ ပါသညးံ စူပါမငး့ မ္ာ့အထိ စာအုပးမ္ာ့ထဲက လူသာ့အာ့လဵု့ ကို ညႊနး့ လို်ခငး့ ်ဖစး၍ ၊ „ဘာေတျ ဘယးလို ‟ ဆိုသညးကမူ စဵုေထာကးေမာငးစဵရြာ့ ဝတၳဳမ္ာ့ထဲမြ စဵုေထာကးႀကီ့ ဦ့ စဵရြာ့၏ အေၾကာငး့ ၊
အမႈအခငး့ အေၾကာငး့ ကေလ့မ္ာ့ကို
ရြငး့ ်ပခ္ကးမ္ိဳ့မြသညး ်ပညးသူ႓နီတိဆိုငးရာ
သိပၸဵဆိုငးရာ
ေတျ႓ ရြိခ္ကးမ္ာ့
သငးၾကာ့ေပ့မႈမ္ာ့အေၾကာငး့
စသညးတို႓အထိ အဖဵုဖဵုေသာ အေၾကာငး့ ကိစၥမ္ာ့ ပါဝငးႏုိငးေလသညး။ စာဖတး်ခငး့ ကာ့
စိတး၏ ကစာ့ရႊငး်မဴ့မႈတစးခု်ဖစး၍ သူ႓မြာ ကာယအာ့ ကစာ့
အလုပးမ္ာ့ႏြငးံ ဆငးတူေသာ အပိုငး့ မ္ာ့ ရြိ၏ ။ အာ့ကစာ့ကိစၥမြာလုိပငး စာဖတး်ခငး့ ၌လညး့ စိတးအာ့ထကးသနးမႈ အေတျ႓အႀကဵဳ ရြိမႈ ကၽျမး့ က္ငးလိမၼာမႈတို႓က မ္ာ့စျာ စကာ့ေ်ပာတတး၏ ။ စာဖတး်ခငး့ အရသာဟူသညး
သူမ္ာ့ေ်ပာတာ
တစးခုခု
ၾကာ့သိရ်ခငး့ သကးသကးတျငး
မူတညးသညး မဟုတး။ အာ့ကစာ့ကိစၥ၌ ကာယစျမး့ အာ့စိုကးထုတးလႈပးရြာ့ရ်ခငး့ သညးပငး
Typing - အိုလိုလို
67
http://mmteashop.com အရသာတစးခု
်ဖစးသကဲံသို႓
စာဖတး်ခငး့ တျငးလညး့
ဦ့ ေႏြာကးစျမး့ အာ့
သို႓မဟုတး
စိတးအငးအာ့ စိုကးထုတးလႈပးရြာ့ေနရ်ခငး့ သညးပငး အရသာ ်ဖစးေပသညး။ စာဖတးေနစဥး၌ သငး၏ စိတးကူ့ ဉာဏးသညး စာေရ့သူ၏ အေတျ့ အာ႐ဵုမ္ာ့ႏြငးံ အတူတျဲဖကး
ကျနး႓်မဴ့မညး။ တစးခါတစးရဵ၌
သူ႓ထကးပငး သငးံအေတျ့ မ္ာ့က
သာလျနး
က္ယး ဝနး့ သျာ့ႏိုငးေသ့သညး။ သငးံအေတျ အ ႓ ႀကဵဳ မ္ာ့ကိုလညး့ စာေရ့သူ၏ အေတျ႓အႀကဵဳ မ္ာ့ႏြငးံ ႏိႈငး့ ယြဥး သဵု့ သပးကာ သူႏြငးံ အလာ့တူ ေကာကးခ္ကးမ္ိဳ့၊ သို႓မဟုတး ကျဲ်ပာ့ေသာ ေကာကးခ္ကးမ္ိဳ့
သငး
ခ္မိႏိုငးသညး။
နာ့လညးသေဘာေပါကးလာသညးႏြငးံအမြ္
ထို႓်ပငး
သူ႓စိတးကူ့
သငးံစိတးကူ့
သူ႓အေတျ႓အႀကဵဳ မ္ာ့ကို
သငးံအေတျ့ အႀကဵ မ္ာ့
ပို၍
ဖျၿဵ႓ ဖိဳ့ရငးံသနးလာမညး ်ဖစးသညး။ စာဖတး်ခငး့ ဆုိသညးမြာ ေ်မပဲေလြား ဝါ့ရတာႏြငးံလညး့ သေဘာခ္ငး့ ဆငးတူသညး။ ေ်မပဲတစးေစံ စဝါ့မိလြ္ငး ရပး၍ မရခ္ငး။ တစးေစံၿပီ့ တစးေစံ ဆကး ဝါ့ခ္ငးေနတတးသညး။ သာမနးအာ့်ဖငးံ ၾကညးံလြ္ငးမူ စာအုပးဟူသညး တစးအုပးခ္ငး့ အရာမ္ာ့
်ဖစးၾကသညး။
စာအုပးတုိငး့ ပငး
သူ႓ကိုယးပိုငး
သီ့ ်ခာ့စီ တညးေနသညးံ
အေၾကာငး့ အရာႏြငးံ
သီ့ သနး ႓
ရပးတညးေနၾကသညး။ မိသာ့စုတစးစုစီ ေနထိုငးၾကသညးံ ကုိယးပုိငးလဵု့ ခ္ငး့ အိမးကေလ့မ္ာ့ ပမာပငး။ သို႓ေသား ၿမိဳ႔တစးၿမိဳ႔တညး့ သို႓မဟုတး လမး့ တစးလမး့ တညး့ မြာ တညးရြိေနသညးံ အိမးကေလ့မ္ာ့ကို ေနသညးံအပိုငး့ မြာ
သူ႓ဘာသာ
သီ့ ်ခာ့ေနသူမ္ာ့ဟု
ဆကးစပးပတးသကးေနတာေတျလညး့
ဆို၍ ရပါမညးေလာ။ ရြိေနေသ့သညး။
သီ့ ်ခာ့
သူတို႓ထဲမြာ
တူရာတူရာေတျ ရြိေနသညး။ ၿပီ့ သူတို႓တစးေတျ စုေပါငး့ ၿပီ့ ရပးကျကး ်ဖစးေနသညး။ ၿမိဳ႔်ပ ်ဖစးေနသညး။ စာအုပးမ္ာ့ထဲမြာ လုိကးၾကညးံလြ္ငးလညး့ သညးသေဘာ ေတျရ ႓ လိမးံမညး။ စာကို တစးအုပးခ္ငး့ ဟုိစာအုပး
သီ့ သနး႓ ဖတး၍ ရသညး။ သီ့ ်ခာ့ စဥး့ စာ့၍လညး့ ရသညး။ သုိ႓ေသား သညးစာအုပးေတျ
Typing - အိုလိုလို
အႏြ႓ဵဖတးလာရငး့
သညးစာအုပးထဲက
အေတျ့ တစးခု
68
http://mmteashop.com ေနာကးတစးအုပးမြာ
တစးထပးတညး့
တူညီစျာ
ေတျ႓ လာရႏိုငးသညး။
သို႓မဟုတး
သညးစာအုပးက အေတျ့ ႏြငးံ ဟိုစာအုပးက အေတျ့ အေတားနီ့ စပးတာ ဒါမြမဟုတး လဵု့ ဝ ဆနး႓က္ငးေနတာ သျာ့ေတျႏ ႓ ုိငးသညး။ သညးအခါ စာအုပးတစးအုပးႏြငးံ တစးအုပး ဆကးစပး ပတးသကးလာၿပီ။ စာအုပးဆိုတာ လူ႓်ပႆနာ လူ႓အေၾကာငး့ ကိစၥေတျကိုသာ ်ဖစးသညး။
လူ႓ကိစၥ၊
လူ႓်ပႆနာဆိုတာေတျ က
ဆငးတူယို့ မြာ့ေတျသာ
်ဖစးတတးၾကသညး ်ဖစးရာ သညးအေၾကာငး့ အရာေတျကို အသီ့ သီ့ ထဲမြာ ေရ့ၾကသညးံအခါ တစးရပးတညး့ ကိုပငး
မတူညီေသာ
အဓိက ေရ့ၾကတာ ထပးတလဲလဲ
စာေရ့သူအသီ့ သီ့ က စာအုပး
တူညီတာ ထပးေနတာေတျ ေတျ႓ ရႏုိငးသလို၊ ကိစၥ ေခတးကာလမ္ာ့အတျငး့
အ်မငးမတူေသာ
စာေရ့
သူမ္ာ့က ႐ႈေထာငးံအမ္ိဳ့မ္ိဳ့မြ ကျဲ်ပာ့်ခာ့နာ့စျာ သဵု့ သပးတငး်ပသျာ့ၾကတာေတျ ကိုလညး့ ႏိႈငး့ ယြဥး ဖတး႐ႈရႏိုငးသညး။ သညးအခါမ္ိဳ့တျငး သညးစာအုပးေၾကာငးံ ဟုိစာအုပးကို ေနာကးတစးႀကိမး ်ပနးလညး လြနးေလြာမိရတာ၊ မဖတးရေသ့သညးံ အ်ခာ့စာအုပး တစးအုပးကိုလညး့ ေမ့်မနး့ ရြာေဖျ ဖတး႐ႈၾကညးံရတာေတျ ရြိလာသညး။ စာအုပးတစးအုပးအေပၐ တစးအုပး ဆကးစပး လႊမး့ မို့ သျာ့သညးံ သေဘာ။ စာအုပးေတျသညး
အတိတး
ပစၥဳပၸနးႏြငးံ
အနာဂတးကို
ဆကးစပး
ေပါငး့ ကူ့
ေပ့တတးသညး။ ၿပီ့ သူ႓မြာ မ္ိဳ့႐ို့ စဥးဆကးသဖျယး တစးအုပးမြတစးအုပး ဆငးံကဲေပါကးဖျာ့ ်ဖစးေပၐတတးေသာ
သေဘာလညး့
ရြိသညး။
ဘယးေခတး
ဘယးအေ်ခအေနမြာ
ဘယးပုဂၓိဳလးႀကီ့ ေရ့သာ့သျာ့ ခဲံသညးံ ဘယးစာအုပးကို အေ်ခ်ပဳကာ သညးေခတးကာလ အလာ့တူ အေနအထာ့မြာ သညးပုဂၓိဳလး၏ သညးစာအုပး ထျကးေပၐလာရသညး ဆိုတာမ္ိဳ့။ ဒါေၾကာငးံလညး့ ဘယးစာအုပး်ဖစးေစ၊ တစးအုပးအုပးေကာကးဖတးမိကာ စာအုပးထဲက
အေတျ့ စတစးခုမြာ
Typing - အိုလိုလို
သငးၿငိတျယးမိၿပီဆိုလြ္ငးပငး
အဲသညး
သညးအေတျ့ စႏြငးံ
69
http://mmteashop.com ႏြီ့ ႏျယးဆကးစပးေသာ မ္ာ့်ဖငးံ
သငး
အေတျ့ မိသာ့စုႀကီ့ တစးခုထဲသို႓ ဆငးံကဲ ဆငးံကဲေသာ
ေရာကးရြိက္ငးလညးကာ
ထိုအေတျ့ ဆရာတို႓
စာအုပး
ေဖား်ပသညးံ
ေလာက
အေၾကာငး့ ၊ လူ႓အေၾကာငး့ ေတျ သိ႐ဵုမက ေနာကးဆဵု့ သငးံကိုယးသငးပါ သေဘာေပါကးမိ ရြာေဖျေတျ႓ ရြိမိမညး ်ဖစးသညး။ စာအုပးဆိုသညးက
စာဖတးသူထဵမြ
အာ့စိုကးထုတးမႈကို
ေတာငး့ ဆိုတတးေသာ
သေဘာလညး့ ရြိသညး။ သို႓ေသား အခါခပးသိမး့ ေတာငး့ ဆိုသညးေတာံ မဟုတး။ ထို႓်ပငး သူ ေတာငး့ ဆိုတုိငး့ လညး့ သငး ခဵယူစရာ မလို။ သူ႓ေတာငး့ ဆိုခ္ကးကို သငး လိုကးေလ္ာမညး မလုိကးေလ္ာမညး၊
သို႓မဟုတး
ဘယးအတိုငး့ အတာထိပဲ
လိုကးေလ္ာမညးဟူသညးမြာ
သငးံသေဘာအတုိငး့ သာ ်ဖစးမညး ။ ေကာကးဖတးလိုကးသညးႏြငးံ တစးၿပိဳငးနကး ႏြစးသကးမိရသညးံ စာအုပးမ္ိဳ့၊ ပထမ စာမ္ကးႏြာမြာပငး
ရယးစရာ
ေမာစရာေတျ
ပါေနသညးံ
စာအုပးမ္ိဳ့ေတျကိုခ္ညး့
ဖတးမညးဆိုလြ္ငးလညး့ ်ဖစး၏ ။ ဒါမြမဟုတး သူမ္ာ့တကာက အလျနး
သငး
ဖတးရခကးေသာ
စာအုပး၊ အေတျ့ အေခၐ အသစးအဆနး့ ေတျခ္ညး့ ပဲမို႓ သိပးနကးနဲရႈပးေ ထျ့ ေသာ စာအုပးဟု လကးေရြာငးထာ့တာကိုမြ စုိကးထုတးရငး့
သငး
ေရျ့ ခ္ယးကာ
က္ငးလညးက္ကးစာ့ရသညးကို
အေတျ့ ဝကၤပါထဲမြာ
ႏြစးသကးစျာ
ဦ့ ေႏြာကးအာ့
အရသာခဵမညးဆိုလြ္ငးလညး့
်ဖစးႏိုငး၏ ။ ေနာကးတစးခုက စာဖတးသညးံကိစၥသညး ဘာမြ ေဝယ္ာဝစၥ မမ္ာ့်ခငး့ ်ဖစး၏။ ခရီ့ သျာ့တုနး့
ေဆာငးသျာ့လြ္ငးလညး့
ရသညး။
ရာသီဥတု
မေကာငး့ ၍
အ်ပငး
မထျကးႏိုငးသညးံ အခါ အိမးမြာ သူ႓ကို အေဖား်ပဳေန၍လညး့ ရသညး။ ထို႓်ပငး စာဖတးရငး့ က ရပးခ္ငးသညးံေနရာမြာ ရပးကာ သငး ေတျ့ ခ္ငးသေလာကး ေတျ့ ေတာေနမညး ဆိုလြ္ငးလညး့ ်ဖစး၏ ။ အေတျ့ ်ပတးမြ ်ပနးဖတး႐ဵု သာပငး။ ဒါမြမဟုတး သညးေနရာ သညးစာမ္ကးႏြာေတျကို သိပးစိတး မဝငးစာ့ေတာံလြ္ငးလညး့
ေရြ႔စာမ္ကးႏြာဆီ
ေက္ားလႊာ့
ဖတး႐ႈ၍
ရ၏။
႐ုပပ း း်မငးသဵၾကာ့ ၾကညးံသညးံအခါမြာလို ဇာတးကာ့ေကာငး့ တုနး့ ေၾကား်ငာေတျ ၾကာ့်ဖတး ဝငးလာသ်ဖငးံ
မေက္မနပး
Typing - အိုလိုလို
်ဖစးရတာမ္ိဳ့လညး့
ႀကဵဳစရာ
မရြိ။
ၿပီ့
စာအုပးဟူသညး
70
http://mmteashop.com တစးေယာကးတညး့ ထုိငးဖတးေနလြ္ငးလညး့ ရသညး။ ေကာငး့ ကျကး ကေလ့မ္ာ့ ေတျ႓ လြ္ငး အနီ့ အနာ့မြာ ရြိသူေတျကို အသဵထျကး ဖတး်ပကာ ေဝမြ္၍လညး့ ရသညး။ ဒါမြမဟုတး နာ့ေထာငးရနး
ဝါသနာပါသူမ္ာ့ႏြငးံ
ေတျ႓ ပါက
စာအုပး
အစအဆဵု့ ကိုပငး
အသဵေန
အသဵထာ့ႏြငးံတကျ အာ့ရပါ့ရ ဖတး်ပႏိုငးေပေသ့သညး။ သို႓ေသား
တစးခုေတာံ
သတိထာ့ရလိမးံမညး။
စာအုပးဆိုသညးက
သူ႓ကို
တကယးအ ရသာခဵဖတးမြ အရသာ ေတျ႓ တတးေသာ သေဘာ ရြိသညး။ အခ္ိဳ႔လူမ္ာ့မြာ ပညာဗဟုသုတ တို့ ပျာ့ရနးအတျကး တစးေန႓ စာဘယးႏြစးမ္ကးႏြာ အၿပီ့
ဖတးမညးဟု
သႏိၷဌာနး
ခ္မြတးကာ
ေန႓စဥး
လ္ာထာ့ခ္ကး
်ပညးံမီေအာငး
အသညး့ အသနး ကမနး့ ကတနး့ ဖတးၾက၏။ အခ္ိဳ႔မြာလညး့ လူႀကီ့ တစးေယာကးေယာကးက ဖတးၾကညးံစမး့ ပါ၊ သိပးေကာငး့ တယး၊ သိပးဖတးသငးံတယးဟု ဆိုလြ္ငး အတငး့ အာ့ခဲၿပီ့
ဖတးတတးၾကရာ
ညႊနး့ ထာ့ေသာ စာအုပးမ္ိဳ့
စာ၏ အရသာကိုကာ့
မခဵစာ့ရဘဲ ရြိေန
တတးၾကသညး။ သို႓ေသား သညးကိစၥအတျကး စာအုပးမြာ အ်ပစးမရြိ။ အ်ပစးရြိသူကာ့ စာဖတးပဵု ဖတးနညး့
ေနရာမက္ေသာ ၎
ပငးလယးကမး့ ေ်ခသို႓
လူမ္ာ့ကိုယးတိုငးသာ
အပနး့ ေ်ဖခရီ့
်ဖစး၏ ။
ထျကးလာသညးဆိုၿပီ့
သူတို႓၏
အ်ဖစးမြာ
ပငးလယးလိႈငး့ မ္ာ့ႏြငးံ
ေငျေသာငးယဵ်ဖဴလျလျမြ ခရုချဵကေလ့မ္ာ့ကို အာ႐ဵုမ ဝငးစာ့ႏိုငးဘဲ၊ တနး့ လနး့ ထာ့ခဲံရသညးံ အလုပးကိစၥမ္ာ့ အတျကးသာ တေၾကာငးံၾကၾက ်ဖစးေနသူမ္ိဳ့ႏြငးံ တူေန၏ ။ သညးလူမ္ိဳ့ အေနႏြငးံ ေပ္ားစရာမေကာငး့ ေသာ
သူ၏
အပနး့ ေ်ဖခရီ့ အတျကး
ပငးလယးကမး့ ေ်ခကို
အ်ပစးတငးေနပါက တရာ့မညး မဟုတးေပ။ စာဖတးသူမ္ာ့အေနႏြငးံလညး့
အဆိုပါပုဂၓိဳလးမ္ိဳ့၏
အ်ဖစးကို သငးခနး့ စာယူရနး
လုိ၏ ။ စာအုပးတစးအုပးကို ဖတးပါ။ သို႓ေသား မႀကိဳကးလြ္ငး ဆကးမဖတးပါႏြငးံ။ ်ပနးသာ ခ္ထာ့လိုကးပါ။
Typing - အိုလိုလို
ၿပီ့ လြ္ငး
ေနာကးတစးအုပး
စမး့ ၾကညးံပါ။
သငးံအတျကး
အဓိပၸာယး
71
http://mmteashop.com တစးစဵုတစးရာရြိေသာ ယငး့ စာအုပးႏြငးံ
သို႓မဟုတး
စိတး ဝငးစာ့စရာေကာငး့ ေသာ
သကးေသာငးံသကးသာ
အခ္ိနးကာလသညး
သငးံအတျကး
ေနလုိကးပါ။
စာအုပးမ္ိဳ့ေတျမ ႓ ြသာ
ယငး့ စာအုပးကို
ေက္နပးႏြစးသကးဖျယး
ဖတး႐ႈေနရေသာ
အခ္ိနးကာလတစးခု
်ဖစးေန
ေပလိမးံမညး။ ထုိ႓်ပငး
ထုိသို႓
လကးထဲ တျငး
အခ္ိနးကာလေလ့မ္ာ့ကို
တစးခုၿပီ့ တစးခု
တို့ ပျာ့လာမညး။
စိတးေကာငး့ ၊
စာအုပးတစးအုပး ်ဖတးသနး့ ရငး့
ႏြလဵု့ ေကာငး့ ၊
ကိုငးကာ သငးႏိႈကး
ႏြစးသကးဖျယး အသိဥာဏးပညာ
အမူအက္ငးံေကာငး့ ေတျ
တို့ တကး
ကိနး့ ေအာငး့ ကာ ပို၍ ပို၍ ရငးံက္ကး်ပညးံ ဝလာမညးဆိုက သငးသညး စာဖတး်ခငး့ ေၾကာငးံ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ခဵစာ့ခဵရသူတစးဦ့ ်ဖစးေခ္ၿပီ။ (မူရငး့ ။
Typing - အိုလိုလို
။ Bennett Cerf ၏ It‟s Fun to Read)
72
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
73
http://mmteashop.com
စာဖတး ဝါသနာ
အေ်ခတညးစ
လူငယးတစးဦ့ ၏
စာအုပးစငးငယးတစးခုကို
မၾကာမီက ၾကညးံ႐ႈခဲံရ၏။ လူငယးမြာ
၁၉၉၁ -
၁၉၉၂
ပညာသငးႏြစးက
အေ်ခခဵပညာ
အထကးတနး့
ေအာငးခဲံသူ ်ဖစး၍ အသကး ၁၇ႏြစးအရျယး ရြိ၏။ ေက္ာငး့ စာကို မြနးမြနးက္ကးမြတးသူတစးဦ့ ်ဖစးၿပီ့ အေ်ခခဵပညာ အထကးတနး့ တျငး အဂၤလိပးစာ အပါအဝငး ဘာသာအခ္ိဳ႔၌ ဂုဏ းထူ့ ရခဲံ၏ ။ အထကးတနး့
ေက္ာငး့ သာ့ဘ ဝ
တစးေလြ္ာကး
ေက္ာငး့ စာမြအပ
်ပငးပ
စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့ကို ဖတး႐ႈေလံ မရြိခဲံ။ မဂၓဇငး့ မ္ာ့၊ ႐ုပး်ပစာအုပး စာေစာငးငယးမ္ာ့ကုိပငး သူမ္ာ့စျာ
စိတးမ ဝငးစာ့ခဲံ။
ကာလတျငးမူ
သို႓ေသား
စာေမ့ပျဲအၿပီ့
ေက္ာငး့ ပိတးရကးရြညးရေသာ
အခ္ိနးကို တနးဖို့ ရြိစျာ အသဵု့ ခ္လိုေသာစိတး်ဖငးံ
အဂၤလိပးစာႏြငးံ
အ်ခာ့
ဗဟုသုတစာေပမ္ာ့ကို ေလံလာဖတး႐ႈရနး သူ ဆဵု့ ်ဖတးခဲံသညး။ ကဵအာ့ေလ္ားစျာ ေကာငး့ ေသာ
သူ႓၌ စာဖတး ဝါသနာပါေသာ ဖခငး၊ စာအုပး အစုအေဆာငး့
ဦ့ ေလ့တစးေယာကးႏြငးံ
သူ႓အာ့
အဂၤလိပးစာ
သငးၾကာ့ေပ့ခဲံသညးံ
စာေပသမာ့ ဆရာတစးေယာကးလညး့ ရြိေနသညး။ သဵု့ ဦ့ စလဵု့ ပငး စာအုပးကို
သူ႓အာ့
စိတး ဝငးစာ့ေၾကာငး့
စာဖတးရနး
မၾကာခဏ
်ပသလာသညးံအခါ
တိုကးတျနး့ ေလံရြိၾက၍
သူ႓အာ့
သူႏြငးံ
သူ
သငးံေလ္ား မညးံ
စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့ ရြာေဖျေပ့်ခငး့ လမး့ ညႊနး်ခငး့ အႀကဵေပ့်ခငး့ မ္ာ့ ်ပဳလုပးၾကသညး။ ဘယးစာအုပးကို မ်ပဳၾကဘဲ
သူ
မ်ဖစး်ဖစးေအာငးဖတး
စိတဝ း ငးစာ့ရာ
သူ
ဟူ၍ ကာ့
ဝါသနာပါရာ
အတငး့
တုိကးတျနး့ ်ခငး့
လမး့ ေၾကာငး့ အတိုငး့
သူ႓ဘာသာ
ဖျဵ႓ၿဖိဳ့သျာ့ပါေစ ဟူ၍ သာ ၎တို႓ သေဘာထာ့ခဲံၾကသညးဟု ဆိုသညး။
Typing - အိုလိုလို
74
http://mmteashop.com လူငယး၏
စာအုပးစငးကို
ကၽျနးေတား
ၾကညးံ႐ႈရသညးံအခ္ိနး၌
သူ၏
စာဖတးသကးတမး့ မြာ တစးႏြစးခနး႓ရြိၿပီ ်ဖစးသညး။ သို႓ေသား
အစပိုငး့ တျငး
ခပးက္ဲက္ဲ်ဖစး၍
ေသေသခ္ာခ္ာ
ဖတးသညးက
်ဖစးသညး။
စာအုပးမ္ာ့ကို
သဵု့ ေလ့လသာ ရြိေသ့သညးဟုလညး့ ဆုိသညး။ သူ႓စာအုပးစငးကေလ့မြာ
ေသ့ေသ့ေလ့
သပးသပးရပးရပး စီတငးထာ့သညး။ စာအုပးေတျက ေသ့ေသ့ပါ့ပါ့ေတျ မ္ာ့သညး။ အုပးေရ စုစုေပါငး့ တစးရာနီ့ ပါ့ေလာကးပဲ ရြိသညး။ စာအုပးမ္ာ့ကို
အကဲခတးၾကညးံလိုကးသညးံ
အခါ၌မူ
ထူ့ ်ခာ့ခ္ကးတစးခု
သျာ့ေတျရ ႓ သညး။ သူ႓စာအုပးစငးတျငး ်မနးမာဘာသာ စာအုပးမ္ာ့ မေတျရ ႓ ေပ။ „်မနးမာစာ မဖတးဘူ့ လာ့ ‟ ေမ့သညးံအခါ „ဖတးပါတယး၊ ဒါေပမဲံ ကိုယးပိုငးေတာံ မရြိဘူ့ ၊ အေဖံစာအုပးစငးက ယူၾကညးံတဲံအခါ ယူၾကညးံတယး၊ ဦ့ ေလ့ဆီက ငြာ့ဖတးတာလဲ ရြိတယး ‟ „ဘာေတျ ဖတးလဲ ‟ „သိပးေတာံ မ္ာ့မ္ာ့ မဖတးပါဘူ့ ၊ ဆရာႀကီ့ ေရႊဥေါငး့ တစးေယာကးေလာကးပဲ ေသေသခ္ာခ္ာ ႀကိဳကးၿပီ့ ဖတးဖူ့ တာ ရြိတယး ‟ „ဟုတးလာ့၊ ဘယးစာအုပးေတျပါ လိမးံ ‟ „တစးသကးတာမြတးတမး့ နဲ႓
စဵုေထာကး
ေမာငးစဵရြာ့ ဝတၳဳေတျ
ဖတးပါတယး၊
စဵုေထာကး ေမာငးစဵရြာ့ကေတာံ သေဘာက္လို႓ မၾကာခဏ ထပးဖတး်ဖစးတယး ‟ „တစးသကးတာမြတးတမး့ ေကာ ႀကိဳကးရဲ႔လာ့ ‟
Typing - အိုလိုလို
75
http://mmteashop.com „ႀကိဳကးပါတယး၊ အရမး့ ေကာငး့ တာပဲ၊ ထူ့ ထူ့ ်ခာ့်ခာ့
ဖတးရတာ
ေရ့လုိကးရငး
အရသာရြိတယး၊ အပိုငးခ္ညး့ ပဲ၊
မိမိရရ
အမ္ာ့ႀကီ့
ပါတယး။
မြတးသာ့စရာေတျလဲ
ဒီစာအုပးႀကီ့ ထဲက
ဆရာႀကီ့ က
တခ္ိဳ႔အပိုဒ းေတျကို
အေရ့အသာ့
အသာ့ပါပါ
ေရ့တယး၊
ကၽျနးေတားံဦ့ ေလ့ဆိုရငး
အေၾကာငး့ တုိကးဆိုငးတုိငး့
အလျတး
ရျတးရျတး
်ပတတးတယး ‟ ဆရာႀကီ့ ေရႊဥေဒါငး့ မြာ သူ၏ ဦ့ ေလ့၊ ဘႀကီ့ မ္ာ့ အပါအဝငး သူတို႓မိသာ့စု အစဥးအဆကး
ႀကိဳကးႏြစးသကးခဲံေသာ
စာေရ့ဆရာႀကီ့ ်ဖစးရာ
လူႀကီ့ မ္ာ့
ႀကိဳကးၾက
ကို့ ကာ့ၾကလျနး့ သ်ဖငးံ သူ ဖတး်ဖစးကာ သေဘာက္သျာ့်ခငး့ ်ဖစးသညး။ ယေန႓ေခတး ဆရာတို႓၏ စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့ႏြငးံကာ့ သူ နီ့ စပး်ခငး့ မရြိခဲံ။ သူ႓စာအုပးမ္ာ့ကို အေသ့စိတး ၾကညးံး႐ႈမိသညးံအခါ၌မူ ကၽျနးေတား အေတားပငး စိတး ဝငးစာ့သျာ့မိသညး။ စာအုပးေတျကေတာံ စာအုပးေကာငး့ ေလ့ေတျ ်ဖစးသညး။ သုတ ရသ မြ္မြ္တတ ရြိသညး။ အဓိက ကေတာံ Ladder Edition, Stories Retold, Shor ter Classics, Special Student Edition. စသညးံ စာစဥး အမညးမ္ာ့တပး၍ ထုတးေ ဝၾကသညးံ အဂၤလိပးစာ လျယးလျယး်ဖငးံ ်ပနးေရ့ထာ့ေသာ ဂႏၳဝ ငး ဝတၳဳငယးမ္ာ့၊ သုတ က္မး့ ငယးမ္ာ့ ်ဖစးသညး။ Sir Walter Scott ၏ Ivanhoe; Charles Dickens ၏ David Copperfield; Alexander Dumas ၏ The Count of Monte Cristo; Jonathan Swift ၏ Gulliver's Travels;
Typing - အိုလိုလို
76
http://mmteashop.com H.G.Wells ၏ The War of the Worlds; Jack London ၏ The Sea-Wolf; Conrad Richter ၏ T he Light in the Forest စသညးံ ဝတၳဳမ္ာ့။ M. Cousins ၏ Thomas Alva Edison; N.R. Campion ၏ Patrick Henry; Carl Sandburg ၏ Prarie Town Boy; E.F. Dodd ၏ Sir Ronald Ross; Sterfan Lorant ၏ The Life of Abraham Lincoln; L. Bar nett ၏ The Universe and Dr.Einstei n စသညးံ ဂႏၴဝ ငး အတၳဳပၸတၱိ စာအုပးမ္ာ့။ A. Mandelbaum ၏ Electricity: The Stor y of Power; M.J. Adler ႏြငးံ C.V. Doren တို႓၏ How to Read a Book; David Le Roi ၏ The Scottie Book of Inventions; W. Lotspeich ၏ Discoveries in Science: How They Are Made; John Scott ၏ Hunger: Man's Struggle to Feed Himself; Henr y David T horeau ၏ Walden; L. Fermi ၏ The Story of Atomic Energy;
Typing - အိုလိုလို
77
http://mmteashop.com V. & N. Kovalik တို႓၏ The Ocean World စသညးံ သိပၸဵႏြငးံ သုတ အေထျေထျ စာအုပးမ္ာ့။ „စာအုပးေတျ
အေတားစဵုတာပဲ၊
စာအုပးေကာငး့ ေတျခ္ညး့ ပဲ၊
ဘယးက
ရြာၿပီ့
စုထာ့တာလဲ ‟ „အေဖံစာအုပးစငးထဲက
ေလြ္ာကးေမႊထာ့တာေတျ
ပါတယး၊
ဆရာေပ့တာ ကၽျနးေတားံ ဦ့ ေလ့ေပ့တာေတျ ရြိတယး၊ ကၽျနးေတားံဘာသာ စာအုပးတနး့
ေတျမြာ
လိုကးၾကညးံၿပီ့
ေရျ့ ဝယးထာ့တာေတျလဲ
တခ္ိဳ႔လဲ လမး့ ေဘ့
ပါတယး၊
ကုိယး
ဖတးႏုိငးေလာကးတဲံ အဆငးံေတျေပါံ၊ တခ္ိဳ႔စာအုပးေတျက မူရငး့ ေတျဆိုေတာံ ဖတးရတာ ခကးတယး၊ ကၽျနးေတား သိပးဖတးလို႓ မရဘူ့ ။ အေၾကာငး့ အရာ ႀကိဳကးလို႓ ဝယးထာ့တာ၊ ေနာကး တ်ဖညး့ ်ဖညး့ အဂၤလိပးစာ ပိုဖတးႏုိငးတဲံအခါ ဖတးမလို႓ ‟ „ေကာငး့ ပါတယးကျာ၊
ဒီလိုပဲ
ႀကိဳ့စာ့ဖတးရငး့
တစးဆငးံၿပီ့
တစးဆငးံ
တို့ တကးလာမြာေပါံ။ ဒါနဲ႓ ဒီစာအုပးအပါ့ေတျ၊ အလျယးေရ့ စာအုပးေတျထဲက ဘယးႏြစးအုပး ေလာကး ဖတးၿပီ့ ၿပီလ‟ဲ „တစးဝကးေက္ားေလာကးေတာံ ဖတးၿပီ့ ပါၿပီ၊ တခ္ိဳ႔လဲ တစးပိုငး့ တစးစ ဖတးၾကညးံၿပီ့ ဆကးမဖတး်ဖစးတာေတျလဲ ရြိပါတယး။ ‟ „ဒါနဲ႓ ဝတၳဳေတျထဲမြာ ဘယးဟာေတျ အႀကိဳကးဆဵု့ လဲ ‟ „ကၽျနးေတားက အုိငးလငး့ တို႓၊
ပငးလယးထဲက
ေကာရဲလး
အုိငးလငး့ တို႓၊
ဝတၳဳေတျ
ပိုသေဘာက္တယး၊
ေရားဘငးဆနး
က႐ူ့ ဆို့ တို႓
ထရဲရြာ့ ဖတးလို႓
သိပးေကာငး့ တယး၊ ဆီ့ ဝုလးဖးလဲ ႀကိဳကးပါတယး။ ဒါေပမဲံ သူကေတာံ တစးမ္ိဳ့ေပါံေလ‟ „ဘယးလိုတစးမ္ိဳ့လဲ ‟
Typing - အိုလိုလို
78
http://mmteashop.com „သူက အေၾကာငး့
ဝတၳဳဇာတးလမး့ ထကး
သူ႓စိတးသေဘာထာ့ေတျ
ဝုလးဖးလာဆငး သူ႓စကာ့ေတျကို
ဆိုတဲံ
သေဘၤာကကးပတိနး
စိတး ဝငးစာ့စရာေကာငး့ ေအာငး
ေရ့တယး ‟ „ထရဲရြာ့
အုိငး့ လငး့ ထဲမြာလဲ
စိတဝ း ငးစာ့စရာေကာငး့ တံဲ
ဇာတးေကာငးေတျ
ပါတာပဲ မဟုတးလာ့ ‟ „ဟုတးေတာံ
ဟုတးပါတယး၊
ဒါေပမဲံ သူတို႓က ဘယးလိုေ်ပာမလဲ၊
နညး့ နညး့
ရြငး့ တယး ေခၐမြာေပါံ၊ နာ့လညးလျယးတယး၊ လာဆငးကေတာံ ပဵုစဵတစးမ္ိဳ့ပဲ၊ ဒီလူက လူဆို့ လူၾကမး့ ႀကီ့ ။ ဒါေပမဲံ ဒါဝငးရ႔ဲ အီေဗားလူရြငး့ သီအိုရီလိုဟာမ္ိဳ့ေတျလဲ သူ သိတယး ‟ „မဆို့ ပါဘူ့ ၊
မငး့ ဝတၳဳေတျရဲ႔
မ္ာ့မ္ာ့ ဖတးလာတဲံအခါ အာ့်ပဳၿပီ့
ေရ့တယး၊
ကျဲ်ပာ့တဲံ
ပိုသိလာလိမးံမယး။ တခ္ိဳ႔က
သေဘာေလ့ေတျ
ဝတၳဳေတျထဲမြာ
ဇာတးေကာငးကို
သတိ်ပဳမိသာ့ပဲ၊
တခ္ိဳ႔က ဇာတးလမး့ ကို
အာ့်ပဳၿပီ့
ေရ့တာ
ရြိတယး၊
ဇာတးလမး့ အာ့်ပဳတဲံ ဝတၳဳေတျမြာ ဇာတးေကာငးေတျက မ္ာ့ေသာအာ့်ဖငးံ မူေသစ႐ိုကးေတျ၊ သိပး႐ုပးလဵု့ မႂကျ ဘူ့ ၊
တကယးံလူအစစးနဲ႓
သိပးမတူဘူ့ ။
ဇာတးေကာငးအာ့်ပဳတဲံ
ဝတၳဳေတျက္ေတာံ ဇာတးေကာငးေတျက ပိုၿပီ့ လႈပးတယး၊ လူအစစးနဲ႓ ပိုတူတယး၊ ဥပမာ ေစာေစာက ေ်ပာတဲံ ထရဲရြာ့ အုိငး့ လငး့ ဆိုပါေတာံ၊ သူ႓အထဲ မြာပါတဲံ ခ္ိဳငး့ ေထာကးနဲ႓ လူဆို့ ႀကီ့ ေလာငး့ ဂၽျနး ဆစးလဗာ့ဆိုရငးလဲ
အေတားံကို ထူ့ ်ခာ့တဲံ ဇာတးေကာငးပဲ၊
စာေရ့ဆရာက သူ႓စိတးဓာတးစ႐ိုကးကိုလဲ အေတားေလ့ ေဖား်ပတာပါပဲ။ ဒါေပမဲံ ဝတၳဳက သူ႓ခ္ညး့
အသာ့ေပ့ထာ့တာ
ဇာတးေကာငးေတျ
မဟုတးဘူ့ ။
အေတားမ္ာ့ မ္ာ့
ဝတၳဳထဲမြာ
ပါေသ့တယး။
သူ႓အ်ပငး
ၿပီ့ ေတာံ
တ်ခာ့အေရ့ပါတဲံ
ဆစးလဗ္ာ့
အပါအဝငး
ဒီဇာတးေကာငးေတျ အာ့လဵု့ ဟာ စာေရ့ဆရာ ဆငးထာ့တဲံ ရတနာသိုကးဇာတးလမး့ ထဲမြာ မငး့ က
လူေကာငး့ ေနရာ
ေန၊
မငး့ က
လူဆို့ လုပး
စသ်ဖငးံ ေနရာခ္ေပ့တဲံအတုိငး့
လႈပးရြာ့က်ပရတဲံ သေဘာ ရြိတယး။ စာေရ့ဆရာ ေတားလျနး့ လို႓သာ
ဒီဝတၳဳဖတးၿပီ့ တဲံ
အခါမြာ ဒီဇာတးေကာငးေတျကို မေမံႏိုငး်ဖစးၾကရတာ။
Typing - အိုလိုလို
79
http://mmteashop.com „တကယးေတာံ ထရဲရြာ့ အုိငး့ လငး့ က ဇာတးလမး့ ကို အာ့်ပဳတဲံ ဝတၳဳ၊ သူ႓အထဲက ဇာတးေကာငးေတျကလဲ အာ့်ဖငးံေတာံ
အဓိကအာ့်ဖငးံေတာံ
မူေသဇာတးေကာငးေတျ၊
မူေသ
ဥပမာအာ့်ဖငးံ
ဇာတးေကာငးေတျ၊ ဆရာဝနးႀကီ့
ဥပမာ
လီဗီေဆ့ဆိုရငး
စိတးေကာငး့ ရြိမယး၊ အေ်မားအ်မငး ရြိမယး၊ ကပၸတိနး စေမာလကးက တညးၿငိမးမယး၊ သတၱိ ရြိမယး၊ ဟုတးတယး မဟုတးလာ့၊ ဝတၳဳအစအဆဵု့ ဒီတုိငး့ သျာ့မယး၊ မူေသ သေဘာေတျ၊ ဒီဝတၳဳထဲမြာ
အဓိက
ဇာတးေကာငး်ဖစးတဲံ
ဆျဲသျာ့တာ
ဇာတးလမး့ ပဲ၊
လူငယးေလ့
ဂ္ငးမးကို
ရငးတမမ
ရငးတမမနဲ႓၊
လူဆို့ ႀကီ့ ေတျ
အဓိက
ပငးလယးဓာ့်ပ
လူၾကမး့ ႀကီ့ ေတျၾကာ့ထဲမြာ လႈပးရြာ့ခိုငး့ ထာ့တာဆိုေတာံ တစးေလြ္ာကးလဵု့ တထိတးထိတး ်ဖစးစရာေတျခ္ညး့ ပဲ။ အဲဒ ီ တထိတးထိတးက စာဖတးသူကို ဆျဲေဆာငးသျာ့တာ။ „ဆီ့ ဝုလးဖးလို က္ဲက္ဲေလ့ပဲ
ဟာမ္ိဳ့က္ေတာံ
ပါတယး၊
သူက
ဇာတးလမး့ လဲ
ဇာတးကျကး
ပါေတာံ
ပါတာေပါ႓။
အလြညးံအေ်ပာငး့ ေတျနဲ႓
ဒါေပမဲံ
ဆျဲေဆာငးတာ
မဟုတဘ း ူ့ ၊ ဇာတးေကာငးရဲ႔ ထူ့ ်ခာ့တဲံ စ႐ိုကးသဘာဝနဲ႓ ဆျဲေဆာငးတာ၊ ဇာတးလမး့ က သူ႓စ႐ိုကးေတျ
ပီ်ပငးေအာငး
်ပညးံစဵုေအာငး
်ပဳေပ့ရတာ၊
ဆီ့ ဝုလးဖးထဲမြာ
ေဖားႏိုငးဖို႓အတျကးသာ
ေစာေစာက
မငး့ ေ်ပာတဲံ
အေထာကးအကူ
လာဆငး၊
လာဆငးဟာ
ဘယးလိုလူစာ့လဲ ေ်ပာမယးဆိုရငး ေစာေစာက ဆရာဝနးႀကီ့ တို႓၊ ကပၸတိနး တို႓လို တစးချနး့ ႏြစးချနး့ နဲ႓ အၿပီ့ မေ်ပာႏိုငးဘူ့ ၊ တစးအုပးလဵု့ ဖတးရငး့ နဲ႓မြ တ်ဖညး့ ်ဖညး့ သူ႓အေၾကာငး့ ေတျ သူ႓ရဲ႔
ထူ့ ်ခာ့တဲံ
စိတးဓာတးေတျကို
တကယးံလူထူ့ လူဆနး့ အ်ပငးေလာကမြာ အမ္ာ့ႀကီ့
ရြိတယး။
ဇာတးေကာငးစ႐ိုကး
သိလာရမြာ။
နာ့လညးရခကးတဲံ
အဲဒ ီလို
႐ို့ စငး့ တယး
အာ့်ပဳတဲံ
လူထူ့ ်ခာ့ေတျအေၾကာငး့ ၊
လူစာ့မ္ိဳ့လို႓
နာ့လညးရခကးတဲံလူေတျ
တစးခါတစးရဵ
ဒါမြမဟုတး
လာဆငးကို
ထငးရမယး၊
အဲဒ ီလို
သာမနးလို႓
ဒါေပမဲံ
ထူ့ ်ခာ့ဆနး့ ၾကယးတဲံလူေတျ
ထငးရတဲံလူက
ဝတၳဳဆိုတာ
ၾကညးံလုိကးရငး
ထငးရတဲံ
ဆနး့ ေနတတးတယး။ နာ့လညးရခကးတဲံ လူေတျကိုယးတုိငး
တကယးတမး့ က္ေတာံ နာ့လညးရခကးပဵု၊ ထူ့ ်ခာ့ဆနး့ ၾကယးပဵုအေၾကာငး့ ကို ေဖား်ပတဲံ ဝတၳဳေတျ၊
ဇာတးလမး့ ႀကိဳကးတဲံလူေတျကေတာံ
ဒီလဝ ို တၳဳမ္ိဳ့ေတျကို
သိပးအရသာ
မေတျတ ႓ တးၾကဘူ့ ။
Typing - အိုလိုလို
80
http://mmteashop.com „ဒါေပမဲံ
လူ႓စ႐ုိကးသဘာ ဝကို
ဒီဝတၳဳမ္ိဳ့ ဖတးရတာလဲ မခ္ႏိုငးဘူ့ ၊
စိတဝ း ငးစာ့တတးၾကသူေတျအတျကးကေတာံ
လြ္ိဳ႔ဝြကးသညး့ ဖို ဝတၳဳမ္ာ့
စာဖတးသကးရငးံလာ
ဖတးရသလို
ဘဝအေတျ႓အႀကဵဳ ရြိလာ
ရငးတမမနဲ႓
လူေတျအေပၐ
လကးက
စိတဝ း ငးစာ့မႈ
ပိုမ္ာ့လာတဲံ အခါ ဒီဝတၳဳမ္ိဳ့ကို ပိုအရသာခဵမိလာမယး၊ ပိုလဲ တနးဖို့ ထာ့မိလာမယး၊ ဒါေပမဲံ ဇာတးေကာငးစ႐ုိကးေတျက စာအုပးေတျက္ေတာံ
မူရငး့ဝတၳဳေတျမြာမြ
အေတားေလ့
ပိုပီ်ပငးတယး။
ေလ္ာံသျာ့တယး ။
အလျယး်ပနးေရ့တဲံ
ဒါေပမဲံ
ရသေလာကးေတာံ
ရတာေပါ႓ေလ၊ ၿပီ့ မူရငး့ဝတၳဳေတျက ဖတးရတာ ခကးဦ့ မယး၊ သိပးခကးတာေတျ ပငးပနး့ ခဵၿပီ့ မဖတးနဲ႓၊
စာဖတးတယးဆိုတာ
စိတးၾကညးႏူ့ မႈ
ဦ့ ေႏြာကးရငးံသနးေအာငး
စိတးေက္နပးမႈလဲ
စာေၾကာကးသျာ့ႏိုငးတယး ၊ ေဟာဒီမြာ
ရြိေစရမယး။
ေလံက္ငးံခနး့ လုပးတာ်ဖစးသလို သိပးခကးခဲ
မငး့ မြာလဲ ရြိတာပဲ၊
ပငးပနး့ လျနး့ ရငး
Pleasure and Pur pose
ဖတးၿပီ့ ၿပီလာ့ ‟ „ဟုတးကဲံ၊ သဵု့ ေလ့ပုဒ းေလာကးေတာံ ဖတးၿပီ့ ပါၿပီ၊ စူ့ အကးတူ့ ေ်မာငး့ ေဖာကးတဲံ ဖာဒီနနး ဒလကးဆကးအေၾကာငး့ ၊
မဒမးက္ဴရီ၊ အငးဒ ႐ူ့ ကာနကးဂ္ီ၊ ေနာကးလဲ တစးပုဒ း
ႏြစးပုဒ းေလာကး ဖတး်ဖစးတယး ‟ „ဘယးလိုလဲ ဖတးရတာ လျယးသ လာ့၊ ခကးသလာ့ ‟ „Ladder
ေတျေလာကးေတာံ
မလျယးဘူ့ ။
ဒါေပမဲံ
သိပးအခကးႀကီ့ ေတာံ
မဟုတးပါဘူ့ ၊ ဖတးလို႓ရပါတယး ‟ „အဲဒ ါဆို က္နးတဲံအပုဒ းေတျလဲ ဖတးၾကညးံပါဦ့ ၊ သူ႓အထဲမြာ ဝတၳဳတိုေလ့ေတျလဲ ပါတယး၊ သူက သုတ ရသ မြ္ေအာငး ရညးရျယးခ္ကးကို ေဖား်ပထာ့တာ၊
စုထာ့တယး၊
စာအုပးနာမညးက
သူ႓စာအုပးရဲ႔
Pleasure and Purpose တဲံ၊ စာဖတးတယးဆိုတာ
စိတးၾကညးႏူ့ မႈ စိတးေက္နပးမႈ (Pleasure) ်ဖစးေစရမယး၊ ကုိယးံအတျကး အက္ိဳ့်ဖစးထျနး့ ဖို႓ ဆိုတဲံ ရညးရျယးခ္ကး (Purpose)လဲ ပါေစရမယးဆိုတဲံ သေဘာ။ ဝတၳဳေတျ ဖတးတဲံအခါမြာ Pleasure
ဘကးက
Typing - အိုလိုလို
ပိုမယး၊ ဒါေပမဲံ လူ႓ဘ ဝ လူ႓ေလာကအေၾကာငး့ လဲ
သိချငရ းံ မယး၊
81
http://mmteashop.com ဝတၳဳမဟုတးတဲံ စာမ္ိဳ့ေတျက ဝတၳဳေတျေလာကး
ဖတးရတာ အရသာရြိမြာ မဟုတးဘူ့ ၊
သို႓ေသား သူတို႓လဲပဲ အေၾကာငး့ အရာ အခ္ကးအလကးရဲ႔ ဆျဲေဆာငးမႈနဲ႓ ဖတးေပ္ားႏိုငးတယး၊ စိတး ဝငးစာ့စရာ ်ဖစးႏိုငးတယး၊ သူ႓ဆီက အေၾကာငး့ အရာ အခ္ကးအလကး ဗဟုသုတေတျ ရတဲံအတျကး တနးဖို့ ရြိတယး၊ မငး့ က ဘယးဟာမ္ိဳ့ေတျ ပုိစိတး ဝငးစာ့သလဲ ‟ „ကၽျနးေတားက
ဝတၳဳေတျလဲ
ႀကိဳကးေတာံ
ႀကိဳကးပါတယး၊
ဒါေပမဲံ
သိပၸဵနဲ႓
အေထျေထျ ဗဟုသုတ စာအုပးေတျ ပိုစိတး ဝငးစာ့တယးလို႓ ေ်ပာရမယး ထငးတာပဲ၊ တခ္ိဳ႔ ကၽျနးေတားံသူငယးခ္ငး့ ေတျက ေတျရ ႓ ငး
ကူ့ ၿပီ့
စာအေရ့အသာ့လြတာေတျ
က္ကးထာ့ၾကတယး၊
သေဘာက္တယး၊
ကၽျနးေတားကေတာံ
အဲဒ ါမ္ိဳ့
အဲဒ ါမ္ိဳ့
ဝါသနာမပါဘူ့ ၊
အ်ဖစးအပ္ကးေတျ အခ္ကးအလကးေတျ ပိုစိတး ဝငးစာ့တယး၊ ၿပီ့ ေတာံ လူေတျအေၾကာငး့ လဲ ဖတးရတာ
ေပ္ားတယး၊
အတၳဳပၸတၱိေတျေပါံ။
အကးဒ ီဆငးအတၳဳပၸတၱိဆိုရငး
တစးေန႓ကမြ
ဝယးလာတာ၊ အဲဒ ီေန႓ပဲ ကၽျနးေတားၿပီ့ ေအာငး ဖတးပစးလိုကးတယး။ ကၽျနးေတားက သူ႓ကို သိပၸဵတီထျငး မႈေတျနဲ႓ အေတျ႓အႀကဵဳေ တျ
ပတးသကးၿပီ့ ေတာံလဲ သူ႓စိတးဓာတးနဲ႓
စိတး ဝငးစာ့စရာ
ေကာငး့ တယး၊
စိတး ဝငးစာ့တယး၊
သူ႓လုပးပဵုကိုငးပဵု
ၿပီ့ ေတာံ
သူ႓ဘ ဝ
ထူ့ ်ခာ့တာေလ့ေတျကိုကလဲ
ရယးရတာေလ့ေတျလဲ
ပါတယး၊
သူ႓နာမညး
သူေမံေနတာလိုဟာမ္ိဳ့ ‟ „ေအ့၊
ေကာငး့ ပါတယးကျာ၊
အတၳဳပၸတၱိေတျ
အတၱဳပၸတၱိဖတးတယးဆိုတာ
ကမာၻမြာ
အထူ့ ်ခာ့ဆဵု့
တူတယး၊
သိရတာ
မဟုတးဘူ့ ။
ဘာေၾကာငးံ
နညး့ နညး့ ပါ့ပါ့
လူတကာထကး
ႀကိဳ့စာ့ခဲံၾကသလဲ၊
ဘဝ
စိတဝ း ငးစာ့တာ ပုဂၓိဳလးေတျနဲ႓ တရငး့ တႏြီ့
ထူ့ ခၽျနးထငးရြာ့လာရသလဲ၊
အခကးအခဲေတျကို
ဘယးလို
ေကာငး့ တယး၊
သိကၽျမး့ ချငးံရတာနဲ႓ သိရတာ၊
ဒီလူေတျ
ထူ့ ခၽျနးေအာငး
ဘယးလို
ရငးဆင ုိ းခဲံၾကသလဲ၊
သူတို႓
နညး့ လမး့ ေတျ ကုိယး သိရမယး၊ သူတို႓ စိတးဓာတးေတျ ကုိယး ေလ့စာ့မိရမယး၊ သူတို႓ကို အာ့က္အတုယူၿပီ့ ကုိယးတိုငးလဲ ထူ့ ခၽျနးတဲံလူတစးေယာကး ်ဖစးလာေအာငး ႀကိဳ့စာ့ခ္ငး စိတးေတျ
ထကးသနးလာႏုိငးတယး။
တကယး
ထကးသနးၿပီ့
ႀကိဳ့စာ့ရငး
ကုိယးလဲ
အတုိငး့ အတာတစးခုအထိေတာံ ်ဖစးလာႏိုငးတာပဲ။ ‟
Typing - အိုလိုလို
82
http://mmteashop.com „ၿပီ့ ေတာံ
အတၳဳပၸတၱိေတျ
ဖတးတဲံအခါ
အဲဒ ီအတၳဳပၸတၱိရြငးရဲ႔
အႀကီ့ မာ့ဆဵု့
အရညးအခ္ငး့ ဟာ ဘာလဲ၊ သတၱိလာ့၊ ဇျဲလဵု႓လလာ့၊ ဉာဏးအေ်မားအ်မငးလာ့၊ စိတးေကာငး့ ႏြလဵု့ ေကာငး့
ရြိမႈလာ့၊
သူ႓ရဲ႔
အာ့နညး့ ခ္ကးကေကာ
ဘာလဲ၊
ေဒါသႀကီ့ တာလာ့၊
ေပါငး့ သငး့ ဆကးဆဵေရ့ ညဵံဖ္ငး့ တာလာ့ ၊ ဝီရိယနညး့ တာလာ့၊ အဲဒ ီအာ့နညး့ ခ္ကးေၾကာငးံ သူ႓ဘ ဝမြာ ဘယးလိုထိခိုကးခဲံရသလဲ၊ ရတဲံ
အသိတရာ့ကို
ဒါေလ့ေတျ စူ့ စမး့ ဆငး်ခငးတဲံ စိတးနဲ႓ဖတး၊ အဲဒ ီက
ကုိယးတိုငး
အတၳဳပၸတၱိဖတးတဲံအလုပးကေန
လကးေတျ႓ ဘဝမြာ
အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ေကာငး့ ေကာငး့
အသဵု့ ခ္၊
အဲဒ ါဆိုရငး
ခဵစာ့ရမယး။ ကဲ၊ ဒါနဲ႓
ဒါေလ့ေတျကေကာ ဘယးလိုလဲ၊ အစဵုပါပဲလာ့၊ general knowledge
ေတျ၊
အမယး
Rachel Carson ရဲ႔ The Sea Around Us, ဒါက original ပဲ၊ မငး့ ဖတးလို႓ရရဲ႔လာ့‟ „သိပးမရဘူ့ ၊
ကၽျနးေတားက
The
Ocean
World
ဖတးၿပီ့
သေဘာက္လို႓
ဒီစာအုပးလဲ အေၾကာငး့ အရာခ္ငး့ ဆကးစပးတယးဆိုၿပီ့ အေဖံဆီက ယူထာ့တာ ‟ „ဒီ Nuclear Weapons ေကာ ဖတးၿပီ့ ၿပီလာ့‟ „ဟုတးကဲံ၊ ဖတးရတာ
ကၽျနးေတားက
လျယးတယး၊
Physics
စိတးလဲ
လဲ
ဝါသနာပါတာဆိုေတာံ
ဝငးစာ့တယး၊
ဒီစာအုပးမ္ိဳ့
သိခ္ငးတာေတျလဲ
ပါတာကို့ ၊
အဏု်မဴဗဵု့ လုပးနညး့ ေတျ၊ အဏု်မဴလကးနကးရဲ႔ စျမး့ အာ့ေတျ ပါတယး၊ ဒါနဲ႓ ဆကးစပးၿပီ့ ကၽျနးေတားံဆီမြာ The Story of Atomic Energy ရြိတယး၊ ေလားရာ ဖာမီ ေရ့တာ၊ အဏု်မဴသိပၸဵပညာရြငးႀကီ့ အငးနရီကိုဖာမီရဲ႔ ဇနီ့ ၊ သူက အဏု်မဴသိပၸဵ သမုိငး့ ေၾကာငး့ ကို ေရ့ထာ့တာ၊ အေတားေကာငး့ တယး။ ေနာကးတစးအုပးက The Nuclear Years၊ ေဟာဒီမြာ၊ ဒါကေတာ
ံ ဏု်မဴလကးနကး အ
ခ္ဳပးၾကတာေတျ
အေၾကာငး့ ပါ၊
မ်ပနး႓ပျာ့ေရ့ SALT
တို႓
ေဆျ့ ေႏျ့ ၾကတာ၊
ဘာတို႓၊
စာခ္ဳပးစာတမး့
ကၽျနးေတား
သေဘာေလာကးပဲ
မငး့ ဖတးတာေတျ အေတား
က္ယးက္ယး်ပနး႓်ပနး႓
ဖတးၾကညးံပါတယး ‟ „ေအ့၊ ေကာငး့ ပါတယးကျာ၊
စဵုစဵုလငးလငး ရြိပါတယး၊ ဒါေပမဲံ တစးခုေတာံ အႀကဵေ ပ့ခ္ငးတယး၊ ်မနးမာစာအုပးလဲ ဖတးဖို႓၊
Typing - အိုလိုလို
83
http://mmteashop.com အခုလိုပဲေပါ႓၊ ဝတၳဳေရာ ်မနးမာမႈ ်မနးမာံသုတေတျ ်မနးမာံ အတၳဳပၸတၱိေတျပါ မြ္မြ္တတ တျဲၿပီ့ ဖတး။ ဘယးစာအုပး ေကာငး့ သလဲ၊ သငးံေတားသလဲ ဆိုတာေတာံ လူႀကီ့ ေတျနဲ႓ အေသ့စိတး ေဆျ့ ေႏျ့ ေမ့်မနး့ ၾကညးံေပါ႓။
အဲဒ ါဆို
အမြ္တဆဵု့
အာဟာရ
က္နး့ မာႀကဵခ ံ ိုငးေစတဲံ အာဟာရ။ စာဖတးတယးဆိုတာက တာပဲ၊ ်ပဳစုတဲံေနရာမြာ တခ္ိဳ႔က
ရသျာ့မယး၊
ကုိယးံကိုကိုယး ်ပဳစုပ္ိဳ့ေထာငး
ဘကးစဵု မြ္မြ္တတ ဖျဵ႓ၿဖိဳ့ေအာငး ်ပဳစုရတယး၊
ဝတၳဳဖတးတာ
သိပးမႀကိဳကးဘူ့ ၊
စိတးကို
သိပးအက္ိဳ့မရြိဘူ့
အစဵုဖတးရမယး၊ ထငးၾကတယး။
ဘယးဟုတးမလဲ၊ ဝတၳဳဆိုတာ လူေတျအေၾကာငး့ ေရ့ထာ့တာ။ လူ႓ေလာကအေၾကာငး့ ၊ လူေတျရဲ႔ ဘဝ၊ လူေတျရဲ႔ ကဵၾကမၼာ၊ လူေတျရဲ႔ စိတးဓာတး၊ အဲဒ ါေတျ ေရ့ထာ့တာ။ ဝတၳဳေကာငး့ တစးပုဒ း ဖတးရငး အရသာခဵစာ့ရသလို လူ႓သေဘာ လူ႓သဘာဝေတျလဲ ပိုၿပီ့ ်မငးတတး သိတတးလာတယး။ „လူဆိုတာ လူ႓အေၾကာငး့ သိဖို႓လိုတယး၊ ပိုသိတဲံ လူဟာ ပညာရြိပဲ၊ လူ႓သေဘာကို သိတဲံအခါ ကုိယးနဲ႓ ဆကးဆဵရသူေတျအေပၐ ပိုၿပီ့ နာ့လညးႏုိငးတယး၊ ချငးံလႊတးႏိုငးတယး၊ အေ်မားအ်မငးရြိရြိ ဆကးဆဵႏိုငးတယး။ အဲဒ ီေတာံ ဝတၳဳဆိုတာလဲ သူ႓တနးဖို့ နဲ႓သူ ရြိပါတယး။ သူ႓ကိုလဲ
ဖတးပါ၊
ဒါေပမဲံ ေစာေစာက ေ်ပာသလို
ဝတၳဳမဟုတးတဲံ
တ်ခာ့စာေတျလဲ
်ပညးံ်ပညးံစဵုစဵု မြ္မြ္တတ ဖတးေပါ႓။ လူဆိုတာ အလဵု့ စဵုေတာံလဲ မသိႏိုငးဘူ့ ၊ ကမာၻေပၐမြာ ရြိသမြ္
စာအုပးေတျလဲ
မငး့
မဖတးႏုိငးဘူ့ ၊
နညး့ နညး့ စီ သိတယးဆိုတာမ္ိဳ့၊ အေတားမ္ာ့မ္ာ့ ဆိုတာမ္ိဳ့်ဖစးရငး
ကိစၥေတျမြာ
ဒါေပမဲံ
အေ်ခခဵအာ့်ဖငးံေတာံ
ဘာမဆို
အဲ ဘာမဆို နညး့ နညး့ စီ ဆိုတာလဲ မ္ာ့ေသ့တယး၊ နညး့ နညး့ စီ
ကုိယးံဘ ဝမြာ
သိတယး၊
ႀကဵဳေတျ႓လာရတဲံ
အၾကမး့ ဖ္ငး့ ်ပႆနာေတျ
idea
ရြိတယး
ကိစဝ ၥ စ ိ ၥေတျကို
ႏိႈငး့ ႏိႈငး့ ခ္ိနးခ္ိနး အေ်မားအ်မငးရြိရြိနဲ႓ ရငးဆုိငးေ်ဖရြငး့ သျာ့ႏိုငးလိမးံမယး၊ ပညာရြိတယးဆိုတာ အဲဒ ါပဲ။ Knowledge ဆိုတဲံ သုတအသိ မ္ာ့လာတဲံအခါ Wisdom ဆိုတဲံ ပညာဉာဏး အေ်မားအ်မငး ်ဖစးလာတယး၊ စာသမာ့အတျကး အဓိက ဆုလာဘးဟာ အဲဒ ီ Wisdom ပဲ‟
Typing - အိုလိုလို
84
http://mmteashop.com „ကၽျနးေတားလဲ အဲဒ ီ ဆုလာဘးမ္ိဳ့ ရခ္ငးပါတယး။ ေလာေလာဆယး ကၽျနးေတား ဖတးေနတာဟာ
အၾကမး့ ဖ္ငး့ အာ့်ဖငးံေတာံ
နညး့ မြနးလမး့ မြနးေပါံေနား၊
်မနးမာစာအုပး
စာတမး့ ေတျပါ ထပး်ဖညးံဖတးသျာ့ပါံ မယး ‟ „ေကာငး့ တယး၊ အခုအတုိငး့ ကပဲ တ်ဖညး့ ်ဖညး့ ထပးဆငးံ ခ္ဲ႔ထျငးၿပီ့ ဖတးသျာ့၊ အဂၤလိပးစာမြာ
မူရငး့ စာအုပးေတျ
တ်ဖညး့ ်ဖညး့
အလ္ငးေတာံ မလိုနဲ႓။ ်မနးမာစာအုပးစာတမး့ လဲ
တကးဖတးႏိုငးေအာငး
ႀကိဳ့စာ့၊
လူႀကီ့ ေတျ ေမ့်မနး့ ၿပီ့ ဖတး၊ အဲသလို
သျာ့ရမယး။ ဒါေပမဲံ ေရရြညးအတျကး ေ်ပာခ္ငးတာတစးခု ရြိေသ့တယး။ အဂၤလိပးစာမြာ Jack of all trades and master of none ဆိုတဲံ စကာ့တစးခု ရြိတယး၊ ဟိုစပးစပး သညးစပးစပး အစဵုသိသလို
တတးသလိုနဲ႓
တကယးတမး့ က္ေတာံ
ဘယးဟာမြ
မကၽျမး့ က္ငးဘူ့
ဆိုတဲံစကာ့၊ စျယးစဵုဆိုတာ မႀကိဳကးတဲံသေဘာနဲ႓ ေ်ပာတာ။ „မြနးတယး၊ စျယးစဵုပါရဂူဆိုတာ မ်ဖစးႏိုငးဘူ့ ၊ ေလာကႀကီ့ မြာ လူဆိုတာ ဟုိစပးစပး သညးစပးစပးနဲ႓
ရပးတညးလို႓လဲ
တနးဖို့ ထာ့ခဵရမယး၊
မရဘူ့ ။
ေအာငး်မငးမယး။
တစးခုခုမြာ ဒါေပမဲံ
ပါရဂူေ်မာကးမြ
တစးခုခုမြာ
လူရာဝငးမယး၊
ပါရဂူေ်မာကးေနတယး၊
က္နးတာေတျ ဘာမြမသိဘူ့ ဆိုရငးလဲ ခပးေၾကာငးေၾကာငး လူတစးေယာကး်ဖစးလာႏိုငးတယး၊ ဒါေၾကာငးံ နညး့ နညး့ စီ
အေကာငး့ ဆဵု့ က သိထာ့
လူဟာ
အေ်ခခဵအာ့်ဖငးံေတာံ
နာ့လညးထာ့ သငးံတယး။
ကိစၥအေတားမ္ာ့မ္ာ့မြာ
ဒီအေ်ခခဵအေပၐမြာမြ
ထပးဆငးံၿပီ့
ဘယးကိစၥမြာေတာံ တကယးကၽျမး့ က္ငးသူ ပါရဂူ်ဖစးတယး ဆိုတဲံအဆငးံထိ ေရာကးေအာငး ႀကိဳ့စာ့သငးံတယးလို႓ ေ်ပာခ္ငးတယး ‟ „စာဖတးတဲံေနရာမြာလဲ
ဒီသေဘာမ္ိဳ့
ထာ့သငးံတယး၊
ဘဝတစးခုလဵု့ နဲ႓
ပတးသကးလို႓လဲ ဒီသေဘာအတိုငး့ ရြိသငးံတယး၊ မငး့ ဘဝမြာ ဘယးနယး ပယး ဘယးကိစၥမြာ ထူ့ ထူ့ ခၽျနးခၽျနး ်ဖစးရမယးလို႓ ရညးမြနး့ ထာ့သလဲ၊ အဲဒ ီ ရညးမြနး့ ခ္ကးအတုိငး့ ်ဖစးေအာငး ႀကိဳ့စာ့၊ အငးဂ္ငးနီယာ ်ဖစးခ္ငးသလာ့၊ ဆရာဝနး ်ဖစးခ္ငးသလာ့၊ ေရြ႔ေန ်ဖစးခ္ငးသလာ့၊ ထူ့ ခၽျနးတဲံ
အငးဂ္ငးနီယာ၊
ထူ့ ခၽျနးတဲံ
ဆရာဝနး၊
ထူ့ ခၽျနးတဲံ
ေရြ႔ေန်ဖစးခ္ငးရငး
အငးဂ္ငးနီယာပညာ၊ ေဆ့ပညာ၊ ဥပေဒပညာေတျမြာ တစးဖကးကမး့ ခတးေအာငး ႀကိဳ့စာ့
Typing - အိုလိုလို
85
http://mmteashop.com ရမယး။
ဒါ
အဓိက၊
ဒါေပမဲံ
ဒါနဲ႓ၿပီ့ သလာ့ဆိုတာံ
မၿပီ့ ဘူ့ ၊
တဵတာ့ေဆာကးမယးံ
အငးဂ္ငးနီယာဟာ သဵအေၾကာငး့ ၊ သစးအေၾကာငး့ ၊ တဵတာ့နညး့ ပညာအေၾကာငး့ သိ႐ဵုနဲ႓ မၿပီ့ ဘူ့ ၊ အလုပးသမာ့အေၾကာငး့ သိရဦ့ မယး၊ စီမဵအုပးခ္ဳပးတတးရဦ့ မယး၊ အလုပးသမာ့ ေတျရဲ႔ စိတးဓာတးကို သိၿပီ့ သူတို႓အသီ့ သီ့ ရဲ႔ ရငးထဲမြာ ဒီတဵတာ့ႀကီ့ ကို အေကာငး့ ဆဵု့ ်ဖစးေအာငး
တညးေဆာကးမယးဆိုတဲံ
စိတးဓာတးမ္ိဳ့ေတျ
ကိနး့ ေအာငး့
လာေအာငး
အာ့ေပ့တာ၊ စညး့ ႐ဵု့ တာ၊ လဵႈ႔ေဆားတာ၊ သူတို႓ အခကးအခဲ သူတို႓ ်ပႆနာေတျကိုလဲ နာ့လညး သိတတးစျာနဲ႓ ေ်ဖရြငး့ ေပ့တာ၊ အဲဒ ီလို အရညးအခ္ငး့ မ္ိဳ့ေတျပါ ရြိမြ ခကးခဲတဲံ လုပးငနး့ ႀကီ့ တစးရပး
ၿပီ့ ေ်မာကးေအာငး
ဦ့ စီ့ ေဆာငးရျကးႏိုငးတဲံ
ထူ့ ခၽျနးေအာငး်မငးေသာ
အငးဂ္ငးနီယာ်ဖစးမြာ။ ဆရာဝနးအလုပး၊ ေရြ႔ေနအလုပးလဲ ဒီအတိုငး့ ပဲ၊ လူ႓အသုိငး့ အဝုင ိ း့ တစးခုလဵု့ နဲ႓
စပးလ္ဥး့ တဲံ
ဉာဏးအေ်မားအ်မငး
(Wisdom)
ရြိရမယး၊
သကးဆုိငးရာ
ဘာသာရပးမြာ Expert ်ဖစးရမယး၊ Jack of all trades and master of one ဒါမြမဟုတး တခ္ိဳ႔ပိုထူ့ ခၽျနးတဲံ လူမ္ာ့က္ေတာံ master of some အဲသလို ်ဖစးရမယး။ ဒါဆိုရငး ေအာငး်မငးတဲံ လူတစးေယာကး ်ဖစးမယး၊ ေအာငး်မငးတဲံ ဘဝတစးခု တညးေဆာကးႏိုငးမယး။ „အဲဒ ီေတာံ စာဖတးတဲံေနရာမြာ ကုိယးံဘ ဝ လမး့ ေၾကာငး့ နဲ႓ ဆကးစပးၿပီ့ ဖတး၊ အေ်ခခဵအာ့်ဖငးံေတာံ က္ယး်ပနး႓တဲံ ဗဟုသုတ ဉာဏးအေ်မားအ်မငး ရြိေအာငး ်ဖညးံဆညး့ ၊ ၿပီ့ ရငးေတာံ တတးသိေအာငး
ကုိယးံဘ ဝနဲ႓
တုိကး႐ိုကးသကးဆုိငးတဲံအပုိငး့ မြာ
ဖတး၊ ေရြ႔ေနလုပးမယးံသူဆိုရငး
ဥပေဒေရ့ရာ၊
တကယးကၽျမး့ က္ငး တရာ့စီရငးေရ့ဆိုငးရာ
စာမ္ိဳ့ကို အဓိကထာ့ၿပီ့ ဖတး၊ ႏုိငးငဵေရ့သမာ့ လုပးမယးံသူဆိုရငး ႏိုငးငဵေရ့ သေဘာ တရာ့ေတျ ႏိုငးငဵသမုိငး့ တို႓ ႏုိငးငဵေရ့ အတၳဳပၸတၱိတို႓ ႏိုငးငဵေရ့မိနး႓ချနး့ တို႓လုိ ဟာမ္ိဳ့ေတျကို ေဇာကးခ္ၿပီ့ ဖတး။ အဲဒ ါ စာကို အက္ိဳ့အရြိဆဵု့ ဖတးတဲံနညး့ ပဲ ‟ စာဖတးသညးံအလုပးကို ထကးသနးတကးႂကျ စျာ ေဆာငးရျကးေနေသာ စာအုပးစငးႏြငးံ လူငယးကို ်မငးရသညးမြာ ၾကညးႏူ့ စရာ အာ့ရစရာ ေကာငး့ လြသညး။ သူ႓မြာ အကနး႓အသတးမရြိေသာ အနာဂတး အလာ့အလာေတျ ရြိေနသညး။
Typing - အိုလိုလို
86
http://mmteashop.com သူသညး လိမၼာယဥးေက့္သူ၊ စိတးေကာငး့ ႏြလဵု့ ေကာငး့ ရြိသူတစးဦ့ ်ဖစးလာႏိုငး သကဲံသို႓ ပညာဉာဏး်ပညးံ ဝကာ ထူ့ ခၽျနးထကး်မကးသူ တစးဦ့ လညး့ ်ဖစးလာႏိုငးသညး။ ပညာဉာဏး အရငး့ အႏြီ့
အေ်မားအ်မငးဟူသညး
်ဖစးသကဲံသို႓
လူတစးေယာကး၏
ပညာဉာဏးရြိေသာ
ဘဝ၌
ပုဂၓိဳလးမ္ာ့ဟူသညးလညး့
အဖို့ တနးဆဵု့ တိုငး့ ်ပညး
တစး်ပညး၏ ဂုဏ းသေရႏြငးံ ဖျၿဵ႓ ဖိဳ့စညးပငးမႈကို ေဆာငးသညးံ တနးဖို့ အရြိဆဵု့ အရငး့ အႏြီ့ မ္ာ့ ်ဖစးသညး။ ပညာဉာဏးႀကီ့ မ္ာ့ေသာ
ပုဂၓိဳလးေတျမ္ာ့ေလ တုိငး့ ်ပညးတစး်ပညး ထျနး့ ကာ့
စညးပငးေလပငး။ ကၽျနးေတားံရငးထဲတျငးကာ့
စာအုပးစငးႏြငးံ
လူငယးေလ့ေတျ
ႏိုငးငဵတစးလႊာ့မြာ
ေပၐေပါကးလာၾကပါေစ၊ သူတို႓တစးေတျ လျတးလပးစျာ ဖျဵ႓ၿဖိဳ့ရြငးသနးချငးံရေအာငး အာ့ေပ့ ေထာကးကူမညးံ
ဦ့ ေလ့
စာတမး့ ေကာငး့ မ္ာ့လညး့
ဘႀကီ့ မ္ာ့လညး့
တို့ ပျာ့လာပါေစ။
ေပါေပါမ္ာ့မ္ာ့
ေပၐထျကးလာပါေစ
သူတို႓အတျကး ဟူ၍ သာ
စာအုပး
လိႈကးလြဲစျာ
ဆုေတာငး့ ေနမိပါသညး။
Typing - အိုလိုလို
87
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
88
http://mmteashop.com
“မႏြစးက ဒီေန႓မ္ိဳ့မြာ ဘာ်ဖစးသလဲ သိလာ့” နဵနကးစာ စာ့ပျဲတျငး ခငးပျနး့ သညးအာ့ ကၽျနးမ ေမ့မိသညး။ “ဟငးံအငး့ ၊ ဘာ်ဖစးတဵု့ ” သူက ေကားဖီကို ငဵု႓ေသာကးလိုကးၿပီ့ ေမ့သညး။ ကၽျနးမက
ေပါငးေပၐမြာ
တငးထာ့သညးံ
ငါ့ႏြစး
ဒုိငးယာရီေလ့ကို
ဖျငးံကာ
်ပနးေ်ဖသညး။ “မႏြစးက
ဒီေန႓မ္ိဳ့မြာ
ႏျာ့စာ့က္ကး
ဝငး့ တဵခါ့နာ့က
ဆီ့ ႏြငး့ ်ပငးအစပးမြာ
အဝါေရာငး က႐ိုကပးစး ပနး့ ကေလ့ႏြစးပျငးံ ကၽျနးမတို႓ ေတျ႓ ရတယးေလ ” ခငးပျနး့ သညး၏ မ္ကးႏြာ လငး့ သျာ့သညး။ “ဟာ ဟုတးသာ့ပဲ၊ ကုိယး ေမံေနတယး၊ ဘာေၾကာငးံ အဲသေလာကး အေစာႀကီ့ ပျငးံသလဲမသိဘူ့ ေနား၊ ကုိယးတို႓ စဥး့ စာ့လို႓ မရၾကဘူ့ ” က႐ုိကပးစးေတျက
ဧၿပီလဆိုလြ္ငးေတာံ
ကၽျနးမတို႓
ၿခဵထဲမြာ
ေဝေနေအာငး
ပျငးံစၿမဲ်ဖစးသညး။ သူတို႓က ေႏျဦ့ ရာသီ၏ အလြကို ေဖားက္ဴ့သညးံ ပနး့ ေတျ။ သို႓ေသား ဧၿပီေရာကးဖို႓ အမ္ာ့ႀကီ့ လိုေသ့သညးံအခ္ိနး မေမြ္ားလငးံဘဲ က႐ုိကပးစး ႏြစးပျငးံ ေတျ႓ေ တာံ ေႏျဦ့ ရာသီ၏ သတၱိကို ကၽျနးမတို႓ တကယးပဲ အဵံၾသခ္ီ့ က္ဴ့မိခဲံရသညး။ ခဏၾကာေတာံ ကၽျနးမက ဆိုသညး။ “ဒီေန႓ ဆီ့ ႏြငး့ ေတျ စၿပီ့
အရညးေပ္ားၿပီ ေမာငးရဲ႔၊
ၿခဵထဲ
သျာ့ၾကညးံၾကရငး
မေကာငး့ ဘူ့ လာ့၊ က႐ုိကပးစးေလ့ေတျ ေတျ႓လိုေတျ႓်ငာ့ေပါံ၊ လိုကးမလာ့ဟငး ”
Typing - အိုလိုလို
89
http://mmteashop.com သညးလို်ဖငးံ ကၽျနးမဒုိငးယာရီေလ့က တစးခ္ိနးက ဝမး့ ေ်မာကး ၾကညးႏူ့ မိခဲံသညးံ အ်ဖစးအပ္ကးကေလ့တစးခုကို
်ပနး၍
အစေဖားေပ့ခဲံ်ပနးသညး။
ဒိုငးယာရီေလ့သာ
မရြိခဲံလြ္ငး ထိုေန႓က အ်ဖစးအပ္ကးကို အမြတးရလိမးံမညး မဟုတး။ ကၽျနးမကို
သညးဒ ုိငးယာရီစာအုပး
လကးေဆာငးေပ့သူက
ကၽျနးမေယာကးမ
်ဖစးသညး။ တစးေန႓ သူ႓ေရြ႔မြာ ကၽျနးမ ညညး့ မိသညး။ “ဦ့ ေႏြာကးကလဲ ဆနးခါေပါကး က္ေနတာပဲ၊ ဘာမြ အဖတးမတငးဘူ့ ၊ ေန႓တုိငး့ ေန႓တိုငး့ မြာ သူ႓ဟာနဲ႓သူ အမြတးတရေလ့ေတျ ရြိတာေပါ႓၊ အခုေတာံ ေခါငး့ ထဲ ဘာမြကို မက္နးဘူ့ ၊
ဒီကေန႓
ၾကာသပေတ့ေန႓ပဲ
ရြိေသ့တယး
မဟုတးလာ့၊
ဒါေပမဲံ
သူ႓ဆီက ဒိုငးယာရီတစးအုပး
ရသညး။
အဂၤါေန႓အေၾကာငး့ ကၽျနးမ လာမေမ့နဲ႓ ဘာမြ မမြတးမိေတာံဘူ့ ” အဲသညးစကာ့
ေ်ပာၿပီ့ သညးံေနာကးမြာ
ဒုိငးယာရီႏြငးံအတူ စာကေလ့တစးေစာငးပါ ပူ့ တျဲပါလာသညး။ “မငး့ ေ်ပာတဲံ အမြတးတရေလ့ေတျကို သိမး့ ဆညး့ ထာ့ေပ့မယးံ စာအုပး၊ ေန႓စဥး ေရ့ပါ၊
မငး့ အတျကး
အေရ့ႀကီ့ တာေတျပဲ
ေရ့ပါ၊
ေနာကးဆဵု့ စာေၾကာငး့ ဟာ
ခ္စးစရာအေကာငး့ ဆဵု့ ၊ အမြတးရစရာ အေကာငး့ ဆဵု့ စာေၾကာငး့ ်ဖစးပါေစ ” ဟူ၍ သူ ေရ့လုိကးသညး။ ကၽျနးမ စာအုပးကေလ့ကို မယဵုမရဲစိတးႏြငးံ ၾကညးံေနမိသညး။ အေၾကာငး့ ကလညး့ ရြိသညး။
လူအေတားမ္ာ့မ္ာ့နညး့ တူ
ကၽျနးမလညး့
ဒီႏြစးေတာံ
ေန႓စဥးမြတးတမး့
ေရ့်ဖစးေအာငး ေရ့မညးဟု အႀကီ့ အက္ယး ဆဵု့ ်ဖတးခ္ကး ခ္ကာ သဵု့ ေလ့ရကး ေရ့ၿပီ့ သညးံေနာကး
ဆကးမေရ့်ဖစးေတာံဘဲ
သိမး့ ဆညး့ ထာ့လုိကးမိတာမ္ိဳ့ေတျ
ႀကဵဳခဲံဖူ့ ၿပီ
်ဖစးေသာ ေၾကာငးံတညး့ ။ သို႓ေသား ဒီတစးႀကိမးေတာံ ကၽျနးမ ႀကိဳ့စာ့ၾကညးံဦ့ မညးဟု ဆဵု့ ်ဖတးလိုကးမိသညး။
Typing - အိုလိုလို
90
http://mmteashop.com ဤသညးက
လျနးခဲံေသာ
ေလ့ႏြစးက ်ဖစးသညး။
သညးတစးခါေတာံ
ကၽျနးမ
ဆဵု့ ်ဖတးခ္ကးကို တကယးပငး အေကာငးအထညးေဖား်ဖစးခဲံသညး။ ေလ့ႏြစးအတျငး့ ကၽျနးမ တစးရကးမြ ဒုိငးယာရီ အေရ့မပ္ကးခဲံ။ ေယာကးမ်ဖစးသူ၏
အႀကဵ်ပဳခ္ကးအ်ပငး
ကၽျနးမဘာသာ
ကၽျနမ း ခ္မြတးခဲံသညးံ
ဒုိငးယာရီေရ့်ခငး့ ဆုိငးရာ စညး့ ကမး့ ခ္ကးတစးခု ရြိေသ့သညး။ ပထမအခ္ကး က ထိနး့ ထိနး့ သိမး့ သိမး့ သိုသိုသိပးသိပး ေရ့သာ့ေရ့။ ဒုိငးယာရီကို အ်ခာ့လူ တစးစဵုတစးေယာကး မေတားတဆ ေကာကးဖတးမိလြ္ငး ကၽျနးမမ္ကးႏြာ ပူမိရသညးံ အေရ့အသာ့မ္ိဳ့ ပါမသျာ့ေအာငး ကၽျနးမ အၿမဲသတိ်ပဳသညး။ ဒုတိယအခ္ကး
က
ကုိယးံလကးေရ့ကုိယး
ေကာငး့ ေကာငး့
ဖတးႏုိငးေအာငး
ရြငး့ လငး့ ပီသစျာ ေရ့သာ့ေရ့။ တတိယအခ္ကး၊ ေနရာက္ဥး့ က္ဥး့ ထဲမြာ တတးႏိုငးသမြ္ အခ္ကးအလကးမ္ာ့မ္ာ့ ေရ့ႏိုငးေအာငး လိုရငး့ တိုရြငး့ ေရ့သာ့ေရ့။ မ္ာ့ေသာအာ့်ဖငးံ က႐ိုကပးစးပနး့ မ္ာ့ႏြငးံ
ေၾက့နနး့ စာလို
ပတးသကး၍
တိုတို်ပတး်ပတးပဲ
ေရ့မြတးထာ့ပဵုက
ေရ့သာ့သညး။
“အဝါေရာငး
ဥပမာ
က႐ိုကပးစးႏြစးပျငးံ၊
ဆီ့ ႏြငး့ ၊ စာ့က္ကး ဝငး့ တဵခါ့” ဟူ၍ ။ ဒါေလာကးဆိုလြ္ငး
လဵုေလာကးၿပီ။
သညးစကာ့လဵု့ မ္ာ့ႏြငးံပငး
မြတးဉာဏးက
်ပနးလညးႏို့ ထကာ ယမနးႏြစး မတးလ အဲသညးေန႓က အေတျ႓အႀကဵဳ ႏြငးံ ခဵစာ့မႈေတျ အာ့လဵု့ ်ပနးေပၐလာသညး။ ယခုေတာံ
သညးဒ ုိငးယာရီေလ့က
ကၽျနးမအတျကး
အဖို့ မ်ဖတးႏိုငးေသာ
အေဖားေကာငး့ တစးေယာကး ်ဖစးေနၿပီ။ ဘဝကို ပို၍ ပို၍ ်ပညးဝ ံ ေအာငး ဘကးေပါငး့ စဵုမြ ်ဖညးံဆညး့ ေပ့ေနသညး။
Typing - အိုလိုလို
91
http://mmteashop.com သူ႓အက္ိဳ့်ပဳခ္ကးမ္ာ့စျာထဲမြ
တခ္ိဳ႔ကို
ေဖား်ပပါမညး။
စဥး့ စာ့ဖတး႐ႈၾကညးံပါ။
သငးလညး့ ဒိုငးယာရီ ေရ့ၾကညးံမညး ဆိုက အလာ့တူအက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ မ္ာ့ ခဵစာ့ရမြာ မုခ္ဟု ဆုိခ္ငးပါသညး။ ဒုိငးယာရီသညး အလျယးတကူ ရညးညႊနး့ ကို့ ကာ့ႏိုငးေသာ စာအုပး ်ဖစးသညး ၿပီ့ ခဲံသညးံ ဘုရာ့သခငးံ ေက့္ဇူ့ ေတားပျဲေန႓က အိမးမြာ အတူတကျ ညစာစာ့သဵု့ သူ ဆယးေယာကးရြိခဲံတာ၊ ဒုင ိ းယာရီေလ့က ကိစၥေတျေတာံ
ဆယးံငါ့ေပါငး
်ပနးၿပီ့ မဟုတး။
ၾကကးဆငးက
သတိေဖားေပ့သညး။ သို႓ေသား
သိပးေသ့လျနး့ ေနတာေတျကို ကမာၻေ်ခကနး
ကၽျနးမအတျကးေတာံ
ႀကီ့ က္ယးသညးံ
အမ္ာ့ႀကီ့
တနးဖို့ ရြိသညး။
ကၽျနးမတို႓
ေသျ့ ေပါငးခ္ိနး
သညးႏြစးအတျကး ်ပငးဆငးသညးံအခါ ခ္ိနးဆ၍ ရသညး။ အလာ့တူပငး
ေနာကးဆဵု့
ေသျ့ ခ္ိနးတုနး့ က
ဘယးေလာကးစီ ရြိၾကသညးဆိုတာ ဒုိငးယာရီထဲမြာ အလျယးတကူ လြနးၾကညးံ၍ ရသညး။ စပါ့က္ီႀကီ့ ေခါငးမို့ အသစးလဲတာ ဘယးေန႓ကလဲ သိခ္ငးလြ္ငးလညး့ ထိုနညး့ တူပငး။ ကၽျနးမဒုိငးယာရီက ငါ့ႏြစးစာ တစးေပါငး့ တညး့ ဆိုေတာံ သညးလို ေနာကးေၾကာငး့ ်ပနးၾကညးံရသညးံ အခါမ္ိဳ့မြာ ပို၍ အဆငးေ်ပသညး။ ဒုိငးယာရီေဟာငး့ ေတျ ်ပနးဆျဲထုတးၿ ပီ့ လိုကးလြနးၾကညးံေနစရာ မလိုေတာံ။ ဒုိငးယာရီက မိမိကုိယးကို ပို၍ သိနာ့လညးေစသညး ။ ကၽျနးမဒုိငးယာရီထဲမြာ ေပ္ားစရာ ရႊငးစရာ စိတးခ္မး့ သာစရာ အ်ဖစးအပ္ကးကေလ့ မ္ာ့ကိုသာ အဓိကထာ့ မြတးသာ့ေလံ ရြိခဲံသညး။ သို႓ေသား တစးခါတစးရဵမူ ေၾကာကးစိတး၊ ေဒါသစိတး၊ မနာလိုစိတးတို႓လို အပ္ကးစိတး မ္ာ့ကိုလညး့ မြတးတမး့ တငးလိုကးမိတတးသညး။ သညးဟာေတျ ခ္ေရ့မိသ်ဖငးံ ခဵစာ့ရသညးံ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ တစးခုကေတာံ ရငးထဲ ေပါံသျာ့်ခငး့ ပဲ ်ဖစးသညး။ ဒုိငးယာရီထဲ ေရ့ခ္လိုကးၿပီ့ သညးံအခါ အပ္ကးစိတး ခဵစာ့မႈေတျ ၿငိမးသကးေလ္ာံပါ့သျာ့ေလံရြိသညး။
Typing - အိုလိုလို
ေနာကးပိုငး့
သညးဟာေတျ
်ပနးဖတးမိသညးံအခါ၌မူ
92
http://mmteashop.com ဘာမဟုတးတဲံ အေသ့အဖျဲကိစၥေလ့ေတျအတျကး ငါ ဒီေလာကးထိ ခဵစာ့ခဲံ၊ စိတးလႈပးရြာ့ မိခဲံပါ ကလာ့ဟု သိ်မငးကာ မိမိကုိယးကို အဵံအာ့သငးံမိရသညး။ သို႓ေသား ေနာငးတျငး ငါ သညးေလာကး အလျယးတကူ စိတးမလႈပးရြာ့မိေအာငး ထိနး့ သိမး့ မညးဟု ဆငး်ခငးႏိုငးချငးံ ရသ်ဖငးံလညး့ တစးဖကးတစးလမး့ အက္ိဳ့ရြိ်ပနးပါသညး။ မ္ာ့ေသာအာ့်ဖငးံကာ့ ကၽျနးမတို႓သညး မိမိတို႓ကုိယးကို ်ပနးလြနးစစးေၾကာ်ခငး့ မရြိ၊ အမြတးမဲံပငး ေနမိတတးၾကသညး။ သို႓ေသား ရကးသတၱပတး အေတားမ္ာ့မ္ာ့ ၾကာေအာငး ေန႓စဥး
ဒိုငးယာရီေရ့လာၿပီ့ ၊
အခါအာ့ေလ္ားစျာ
်ပနးလြနးဖတး႐ႈမိသညးံအခါ၌မူ
မိမိ
တစးစတစးစ သိ်မငးလာမညး ်ဖစးသညး ။ ဘယးလိုအေ်ခအေနမ္ိဳ့ေတျကို ငါ ႏြစးသကးတယး၊ ဘယးလိုအေ်ခအေနမ္ိဳ့ေတျမြာ အေနအထာ့မ္ိဳ့ကေတာံ
ငါ
ငါ႓အတျကး
စိတးခ္မး့ သာတယး စိတးမခ္မး့ ေ်မံစရာ
ေပ္ားရႊငးတယး၊
ဘယးလို
်ဖစးရတတးတယး
စသညး်ဖငးံ
သတိ်ပဳမိလာေပမညး။ ဒိုငးယာရီ ေရ့သညးံ အေလံအက္ငးံ စိတးဓာတးက္်ခငး့ မ္ာ့
်ဖစးသညးံအခါတုိငး့
မရြိမီတုနး့ က ကၽျနးမ စိတးထုိငး့ မိႈငး့ ်ခငး့ ၊
ကုိယးံကုိကုိယး
မေက္မနပး်ဖစးကာ ်ပနးတငး
ၿငိဳ်ငငးေနမိတတးသညး။ ေနာကးပုိငး့ ေတာံ ဒုိငးယာရီကို ်ပနးလြနးဖတး႐ႈရငး့ စိတးဓာတးက္်ခငး့ ၊ စိတးတကးႂကျ် ခငး့ မ္ာ့သညး လူ၌ တစးလြညးံစီဆိုသလို ်ဖစးေပၐေနတတးေသာ အရာမ္ာ့ပါ တကာ့၊ အထူ့ သ်ဖငးံ အဵု႓ဆုိငး့ ထုိငး့ မႈိငး့ ေသာ ရာသီမ္ာ့တျငး ကၽျနးမ စိတးဓာတး က္တတး၍ ေန်ခညးေတာကးပေသာ ေန႓မ္ာ့တျငး တကးႂကျ ရႊငးလနး့ တတးပါကလာ့ ဆိုသညးမ္ာ့ကို ကၽျနးမ သေဘာေပါကးလာခဲံသညး။ စိတးဓာတးက္်ခငး့ အတျကး မိမိကုိယးကို အ်ပစးမတငး ေတာံ။ စိတးဓာတးက္ေသာ ကာလသညးလညး့ တစးႀကိမးမြာ သဵု့ ရကး ထကးေတာံ မပိုဆိုတာ သိကာ ကၽျနးမ စိတးသကးသာစျာ ေနႏိုငးလာသညး။ ဒုိငးယာရီက မိမိကုိယးကို ယဵုၾကညးစိတးမ္ာ့ ေလ္ာံပါ့မသျာ့ေအာငး
ထိနး့ သိမး့
ေပ့မညး။
Typing - အိုလိုလို
93
http://mmteashop.com လျနးခဲံေသာ
ႏြစးႏြစးခနး႓က
ေၾကာငးံၾက ေနခဲံသလဲ
သငး
မြတးမိပါသလာ့။
ဘယးကိစၥအတျကး
အႀကီ့ အက္ယး
ႏြစးႏြစး မမြတးမိလြ္ငး
စို့ ရိမး
တစးႏြစးတုနး့ကေကာ။
သငးေမံသျာ့ၿပီ။ ဒုိငးယာရီကေတာံ မေမံ။ ်ပနးဖတးၾကညးံလြ္ငး အဲဒ ီတုနး့ က သငးဘာေတျ ေတျ့ ၿပီ့ စိတးညစးခဲံသလဲဆိုတာေတျ
်ပနးေတျရ ႓ လိမးံမညး။ အဲဒ ါေတျသညး တကယးတမး့
်ပနးစဥး့ စာ့ၾကညးံေတာံ ပူပနးေလာကးစရာ တစးခုမြ မဟုတးဆိုတာလညး့ သေဘာေပါကးကာ ငါ
အေၾကာငး့ မဲံ
စိတးေသာက
ေရာကးခဲံရတာ ပဲ၊
မခဵယူတတး
စိတးမထာ့တတးလို႓
စိတးခ္မး့ သာမႈ နညး့ ပါ့ခဲံရတာပဲဟု သတိ်ပဳ ဆငး်ခငးမိလာလိမးံမညး။ ကၽျနးမတို႓ ပူပနးမိခဲံေသာ အရာမ္ာ့စျာသညး တကယးံလကးေတျ႓ ၌ ်ဖစးပ္ကးလာ်ခငး့ မရြိခဲံ။ တစးခါတစးရဵ ကၽျနးမတို႓ဘ ဝ၌ ဝမး့ နညး့ စရာ ေၾကကျဲစရာမ္ာ့ ႀကဵဳရတတးသညး မြနးပါ၏။ သို႓ေသား ေၾကကျဲစ ရာ တစးခုအတျကး ကၽျနးမတို႓ ထာဝရ ေၾကကျဲမေန။ ေပ္ားစရာ ရႊငးစရာ ၾကညးႏူ့ စရာေလ့မ္ာ့သညးလညး့ သူ႓အလြညးံႏြငးံသူ ေပၐလာစၿမဲ် ဖစးသညး။ ၁၂ႏြစးလဵု့ လဵု့ ကၽျနးမေနာကးက အရိပးပမာ လိုကးပါေနခဲံေသာ သို့ ေစာငးံေချ့ ေလ့ ကစး (ပ) ေသဆဵု့ သျာ့ေတာံ ဒိုငးယာရီထဲမြာ “ဒီေန႓ ကစး(ပ)ကို သၿဂိဳဟးသညး၊ ေတားၿပီ၊ ေနာကးထပး ေချ့ မေမျ့ ေတာံ၊ သူတို႓ေသလြ္ငး အသညး့ ကျဲရသညး ” ဟူ၍ ေရ့သာ့ခဲံသညး။ သညးေရ့သာ့ခ္ကးကို ်ပနးဖတးရသညးံအခါ တကယးပငး ်ပနး၍ ေၾကကျဲရပါသညး။ သို႓ေသား သညးလိုေရ့ၿပီ့ တစးႏြစးခနး႓အၾကာမြာေတာံ သို့ ေစာငးံေချ့ ေပါကးေလ့တစးေကာငး
“ဒီေန႓ ကာ့လး( ကၽျနးမ ခငးပျနး့)က အိမးကို
ယူလာခဲံသညး၊
ငါ ခ္စးလုိကးတာ၊
အစာ့်ပနးမ်ဖညးံဘဲ ဒီေလာကးႀကီ့ ၾကာေအာငး ဆိုငး့ ေနခဲံပါလိမးံ ”
သူဘာေၾကာငးံ
ဟူ၍ ေရ့ထို့ ထာ့တာ
ေတျရ ႓ ပါသညး။ ဒုိငးယာရီက ေလာက ဝနး့ က္ငးကို ပို၍ ႏို့ ၾကာ့သိ်မငးေစသညး ။ ေလာကဝနး့ က္ငးကို အာ႐ဵုေတျ
မသိက္ိဳ့ကၽျနး်ပဳကာ
ထဵုထင ုိ း့ လာတတးသညး။
Typing - အိုလိုလို
လူတုိငး့ လိုပငး
အေနၾကာေသား ေန႓စဥးဘ ဝ၌
ကၽျနးမတို႓
စိတး
ႀကဵဳေတျ႓ရႏိုငးသညးံ
94
http://mmteashop.com တစးဒ ဂၤအလြေလ့မ္ာ့၊ ခဵစာ့တတးဖို႓
သာယာၾကညးႏူ့ ဖျယး
လိုသညး။
ဒါေတျသညး
အခုိကးအတနး႓ကေလ့မ္ာ့ကို
စိတးပငးပနး့ ်ခငး့ ၊
ဖမး့ ယူ၍
ၿငီ့ ေငျ႔ညစးညဴ့်ခငး့ ဒဏးကို
ေ်ဖေဖ္ာကး ေပ့မညးံ စိတးအပနး့ ေ်ဖစရာ အိုေအစစးကေလ့မ္ာ့သဖျယး ်ဖစးသညး။ ဂ႐ုစိုကး
ၾကညးံ႐ႈမြတးသာ့သညးံ
ဟာေလ့ေတျကို ဒုိငးယာရီ
ကၽျနးမတို႓
အေလံအထ
သတိမမူမိေတာံ။
မြနးမြနးေရ့ေနသညးံအခါ၌မူ
နညး့ ပါ့လာသညးံအခါ
အေလ့ထာ့ရေကာငး့ မြနး့
သညးတစးေန႓တာအတျကး
သညး
မသိေတာံ။
အမြတးတရ
်ဖစးစရာ
ဘာေလ့ေတျ ရြိသလဲဆိုသညးကို စူ့ စမး့ ေဖားထုတးသညးံ အေလံအထ ႏို့ ၾကာ့လ္ကး ရြိရာ အ်ခာ့သူမ္ာ့အဖို႓တျငး
အမြတးမထငး
ရြိေနႏိုငးသညးံ
ေနပူၿပီ့ စ
မုိ့ ရျာခ္သ်ဖငးံ
ေ်မနဵ႓သငး့ ပ္ဵ႔်ခငး့ ၊ လမး့ ေဘ့တစးေလြ္ာကးမြာ အဝါေရာငး လိပး်ပာေလ့ေတျ လူ့ လာပ္ဵသနး့ ေန်ခငး့ ၊ ငြကး်ပာေလ့တစးေကာငး လျမး့ ေတ့ဆိုေန်ခငး့ စသညးံ စိတးႏြလဵု့ ထဲတျငး လိႈကးခနဲ ဖိုခနဲ ခဵစာ့မိရမညးံ ဝနး့ က္ငးသဘာ ဝ အလြကျကးကေလ့ မ္ာ့သညးလညး့ အမြတးထငးထငး ်ဖစးလာကာ တစးေန႓တာအတျကး စိတးၾကညးႏူ့ စရာေတျ ်ဖစးလာေပသညး။ ဒုိငးယာရီက
ႀကိဳတငး်မငးေယာငး
ေမြ္ားမြနး့ တတးသညးံ
စိတးမ္ာ့
ထကးသနး
ေမြ္ားမြနး့ ရ်ခငး့ ၏
အရသာကို
ႏုိ့ ၾကာ့ေစသညး ။ ေနာကး်ဖစးမညးံအရာမ္ာ့ကို ကၽျနမ း
ယခငးက
ကၽျနးမဒုိငးယာရီထဲ ေတျရ ႓ မလဲ
မခဵစာ့ဖူ့ ခဲံ။
ႀကိဳတငး်မငးေယာငး ယခုေတာံ
ေရ့မြတးခဲံတာေတျကို
်မငးေယာငးမြနး့ ဆၿပီ့
မနကးေကားဖီေသာကးခ္ိနးေရာကးတုိငး့
်ပနးလြနးၾကညးံကာ
သညးကေန႓
စိတးၾကညးႏူ့ တကးႂကျ ရသညးံ
အရသာကို
ဘာေတျ ကၽျနးမ
ေန႓စဥးခဵစာ့ေနရၿပီ ်ဖစးသညး။ ကၽျနးမ မြတးသာ့ထာ့ခဲံတာေလ့ေတျက မႀကီ့ က္ယး။ မႏြစးက ဒီေန႓မ္ိဳ့မြာ
ေတျ႔ႀကဵဳခဲံရသညးံ
တျရ ဲ ျဲခိုေနသညးံ ဇီ့ ကျကးေအားသဵ၊
စိတဝ း ငးစာ့မိတာေလ့မ္ာ့။
ပငးံကူအိမးငယး၊
ဒါမြမဟုတး
စသညး်ဖငးံ။
အေသ့အဖျဲဟု
ဥပမာ
ဆီ့ ႏြငး့ ေပါကးေတျ
ေဆာငး့ ညဆညး့ ဆာမြာ ထငးရေပမယးံ
ၾကာ့ရသညးံ
သညးဟာေလ့ေတျကို
ဟုိစဥးတုနး့ ကလို ထပးေတျရ ႓ ေလမလာ့ ေမြ္ားလငးံမြနး့ ဆရ်ခငး့ က အရသာ။
Typing - အိုလိုလို
95
http://mmteashop.com ဓာတးႀကိဳ့တနး့ ေပၐက
ငြကးပုတီ့ ေတျ
ေရႊဝါေရာငး ေ်ပာငး့ သျာ့သလဲ။
စိမး့ ညိဳ႔ေရာငးကေန
ဘယးအခ္ိနးမြာ
ကျငး့ ်ပငးက္ယးထဲမြာ တစးေဆာငး့ တျငး့ လဵု့ တိတးဆိတး
ေနခဲံရာက မတးလ ဘယးေန႓ညေနေစာငး့ က စၿပီ့ ငြကးေပါကးကေလ့ေတျရဲ႔ ေႏျဦ့ အႀကိဳ ေတ့ဆိုသဵေတျနဲ႓ စို့ စီညလ ဵ ာမလဲ။ ဒိုငးယာရီသာ ေရ့မထာ့မိခဲံလြ္ငး သညးအရသာေတျကို ခဵစာ့ႏိုငးချငးံ ရြိလိမးံမညး မဟုတး။ ညဘကး ေရာကးလာၿပီ
အလုပးတာ ဝနးေတျ ၿပီ့ စီ့ ၿပီဆိုလြ္ငး သညးတစးေန႓တာ
အတျကး အမြတးရစရာကေလ့ေတျ စိတးပ္ကးစရာကေလ့ေတျ စိတးမ္ကးစိထဲမြာ တနး့ စီ၍ ေပၐလာၾကသညး။ တစးေန႓တာမြတးတမး့ ရဲ႔ ေနာကးဆဵု့ စာေ ၾကာငး့ မြာ ခ္စးစရာအေကာငး့ ဆဵု့ အမြတးရစရာအ်ဖစး
ဘာကို
ကျနးကရိလမး့ ကို
ထို့ ချဲထျကးလာတဲံ
လေရာငးေအာကးမြာ ေကာငး့ ကငးမြာ
ေရ့တို႓
ပို့ ဖလဵေတျ
သကးတဵႏြစးစငး့
မြတးတမး့ တငးမညးလဲ၊ ပနး့ ပျငးံလာ့၊ လိုကးဖမး့ ေနပဵုလာ့၊
စဥး့ စာ့ရၿပီ။ ကၽျနးမတို႓
ေၾကာငးအိုႀကီ့
မို့ ရိပးမို့ ေရာငး
ၿပိဳငးတူထျကးေနတာကိုလာ့။
ၿခဵဝငး့ ထဲက မ်မငးရဘဲ
စဥး့ စာ့ရသညး
ကပငး
ေပ္ားစရာ။ ယခုေတာံ ကၽျနးမ ကၽျနးမဆီက
အမြတးတရ
သိမး့ ဆညး့ ခ္ငးသညးံ အရာကေလ့ေတျသညး
ကျယးေပ္ာကးမသျာ့ႏိုငးေတာံၿပီ။
ေန႓ရကးမ္ာ့ကို
စုစညး့ သိမး့ ဆညး့ ေပ့ထာ့ၿပီ့
ကၽျနးမ
ဒုိငးယာရီေလ့က
သူသညးပငးလြ္ငး
ကၽျနးမ
ကၽျနးမ၏ အသကးရြ ငး
ေနထုိငး်ခငး့ ၏ သကးေသ အေထာကးအထာ့တစးခုလညး့ ်ဖစးခဲံၿပီ။ သူ႓ရဲ႔ စာမ္ကးႏြာတုိငး့ သညးပငး ကၽျနးမအတျကး ခ္စးစရာ ႏြစးသကးစရာ အမြတးတရ ပစၥညး့ ေလ့ေတျ ်ဖစးေနၿပီ။ ဘယးအခ္ိနးကာလ
ဘယးေနရာဌာနမြာ်ဖစးေစ
သညးအမြတးတရေလ့ေတျကို
်ပနးလညး
ခဵစာ့ခ္ငးသညး၊ သညးတစးဒ ဂၤေလ့ေတျမြာ ်ပနးလညးေနၾကညးံ ခ္ငးသညးဆိုလြ္ငး ခ္ကးခ္ငး့ ပငး ်ပနးလညးေနထုိငး ခဵစာ့ႏိုငးချငးံ ကၽျနးမမြာ ရြိခဲံေခ္ၿပီ။ (မူရငး့ ။
Typing - အိုလိုလို
။ Aletha Jane Lindstrom ၏ A Diary for Living)
96
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
97
http://mmteashop.com
လူ႓ဘ ဝ၏ ေပ္ားရႊငးၾကညးႏူ့ စရာမ္ာ့ထဲတျငး ႏြစးသကးဖျယး အေကာငး့ ဆဵု့ တစးခုက စိတး ဝငးစာ့စရာ ပုဂၓိဳလးမ္ာ့ႏြငးံ ဆဵုေတျရ ႓ ်ခငး့ ်ဖစးသညး။ ဤကမာၻ၌ ေလ့စာ့မြတးသာ့ဖျယး ပုဂၓိဳလးေတျ မ္ာ့လြသညး။ သိပၸဵပညာေက္ားမ္ာ့၊
တီထျငးသူမ္ာ့၊
ပနး့ ခ္ီပနး့ ပု
အႏုပညာရြငးမ္ာ့၊
စစးသူရဲေကာငး့ မ္ာ့၊ ႏိုငးငဵ်ပဳ သုခမိနးမ္ာ့၊ ေတျ့ ေခၐရြငး၊ စာေပပညာရြငးမ္ာ့ စသညး်ဖငးံ။ အကယး၍ ကၽျနးေတားတို႓မြာ အခ္ိနးအာ့လညး့ ရြိမညး၊ ကမာၻအႏြဵ႓ ေလြ္ာကးသျာ့ ႏိုငးေအာငး
ယာဥးရထာ့
ထဲမြာလညး့
စီစဥးႏိုငးမညး၊
မိတဆ း ကးစာေတျ
စရိတးစကလညး့
တစးထပးႀကီ့
ရြိမညး၊
သာ့ေရေသတၱာ
ပါေနမညးဆိုလြ္ငးပငး
ကၽျနးေတားတို႓
ေလ့စာ့ေသာ ပုဂၓိဳလး၊ ကၽျနးေတားတို႓ ေတျခ ႓ ္ငးသိခ္ငးေနေသာ ပုဂၓိဳလးေတျကို စဵုေစံေအာငး လိုကးလဵ
ေတျ႓ ဆဵုရနး
မ်ဖစးႏိုငး။
အနညး့ အက္ဥး့ မြ္ႏြငးံ
ေတျ႓ ဆဵုႏိုငးဖို႓ပငး
မနညး့ ႀကီ့
ႀကိဳ့စာ့ရလိမးံမညး။ သို႓ေသား သညးလူေတျအာ့လဵု့ ႏြငးံ ရငး့ ႏြီ့ သိကၽျမး့ ႏိုငးမညးံ နညး့ လမး့ တစးခုေတာံ ရြိသညး။
ယငး့ ကာ့
သူတို႓အေၾကာငး့
ေရ့သာ့ထာ့သညးံ
အတၳဳပၸတၱိစာအုပးမ္ာ့ကို
ဖတး႐ႈ်ခငး့ ေပတညး့ ။ အတၳဳပၸတၱိဟူသညး ်ဖစးသညး။
အကယး၍
တကယးရြိေသာ
အတၳဳပၸတၱိေကာငး့ သာ
လူပုဂၓိဳလးတစးဦ့ ၏ မြနးပါက
ဘဝဇာတးေၾကာငး့
အဆိုပါပုဂၓိဳလးအာ့
အခနး့
တစးခနး့ တညး့ အတျငး့ အတူေတျ႓ ဆဵုေနရဘိသကဲံသို႓ ထငးထငးရြာ့ရြာ့ ပီပီ်ပငး်ပငး ်မငးရမညး ်ဖစးသညး။ တစးဖနး အ်ပငး၌ လူခ္ငး့ တကယးဆဵုေတျ႓ ရမညးဆုိလြ္ငးလညး့ အလျနးဆဵု့ လကးဆျဲ ႏႈတးဆကးချငးံ ရ႐ဵု၊ ေနေကာငး့ ရဲ႔လာ့ ဘာညာစသညး်ဖငးံ ပဋိသႏၶာရစကာ့ ဆို႐ဵုမြ္သာ ရြိမညး၊ သညးံထကးပို၍ ကာ့ ရငး့ ႏြီ့ ႏိုငးခဲံလိမးံမညး မဟုတး။ အတၳဳပၸတၱိကို ဖတးရသညးံအခါ၌မူ
Typing - အိုလိုလို
98
http://mmteashop.com သူ
ငယးငယးတုနး့ က
ဘယးလို၊
အလုပးချငးထဲေရာကးေတာံ
ဘယးပဵု၊
သူ႓မိတးေဆျ
အေပါငး့ အသငး့ မ္ာ့က ဘယးသူဘယး ဝါေတျဆိုတာအ်ပငး သူႀကိဳကးသညးံ အဝတးအထညး အေရာငးအေသျ့ ကအစ
သူႏြငးံ
ပတးသကးတာမြနးသမြ္
အကုနးလဵု့
သိကၽျမး့ ချငးံရမညး
်ဖစးသညး။ တစးနညး့ ေ်ပာရလြ္ငး အတၳဳပၸတၱိဟူသညး စူ့ စိုကးၾကညးံ႐ႈချငးံရသညးံ ေကာငး့ ေသာ
်ပတငး့ ေပါကး
အတၳဳပၸတၱိ
ဆရာတို႓၏
လူတစးေယာကး၏ဘ ဝကို ေသခ္ာစျာ
တစးခု်ဖစးသညးဟု
ဆိုႏိုငး၏ ။
လကးရာမ္ာ့ကာ့
ပို၍
အေရ့အသာ့
ႀကီ့ မာ့က္ယးဝ နး့ ၿပီ့
်မငးကျငး့ လညး့ ရြငး့ လြေသာ ်ပတငး့ တဵခါ့မ္ာ့ ်ဖစးေပသညး။ ထို႓ေၾကာငးံလညး့ လူအမ္ာ့အ်ပာ့ပငး
အတၳဳပၸတၱိစာေပမ္ာ့ကို ႏြစးသကးၾက်ခငး့
်ဖစး၏ ။ အတၳဳပၸတၱိ ဖတးေသာသူသညး ယေန႓သကးရြိထငးရြာ့ပုဂၓိဳလးမ္ာ့ကိုသာ ေတျ႓ ဆခ ဵု ျငးံ ရႏုိငးသညး မဟုတး။ ယခငးံ ယခငး ရာစုႏြစးမ္ာ့က သကးရြငးေနထိုငးခဲံသညးံ ပုဂၓိဳလးမ္ာ့ ႏြငးံလညး့ ရငး့ ႏြီ့ သိကၽျမး့ ချငးံ ရႏိုငး၏ ။ သိသငးံ သိထုိကးေသာ လူေယာကး္ာ့၊ လူမိနး့ မတို႓၏ ဘဝဇာတးေၾကာငး့ မ္ာ့ကာ့ ကမာၻ႓သမိုငး့ တညး့ ဟူေသာ အခ္ိနးကာလ်ပငးႀကီ့ တစးေလြ္ာကး ဧရာမ
လူပေဒသာ်ပပျဲႀကီ့ တစးခု
ပ္ဵ႔ႏြဵ႓်ဖနး႓က္ကးလ္ကး
ရိြ၏။
စီတနး့ လြညးံလညးလာသညးံပမာ
အတၳဳပၸတၱိမ္ာ့သာ
မဖတး႐ႈရပါက
တစးေမြ္ား
တစးေခၐ
သညးပုဂၓိဳလးမ္ာ့ႏြငးံ
သိကၽျမး့ မိႏုိငးစရာအေၾကာငး့ မရြိေတာံေပ။ အတၳဳပၸတၱိ်ပဳစုသူ တစးေယာကးအေနႏြငးံ သူ ေရ့သာ့မညးံ အတၳဳပၸတိၱရြငးသညး သကးရြငးေနထုိငးဆဲ ပုဂၓိဳလးတစးဦ့ ်ဖစးက သူ႓အတျကး ေရ့သာ့်ပဳစုရပိုလျယးေသာ သေဘာ ရြိ၏ ။ ဥပမာ ဂ္ိမး့ စးေဘာံဇဝဲလး ဆိုပါစို႓။ (သူ၏ ဆငး်မဴရယး ဂၽျနးဆငး အတၳဳပၸတၱိစာအုပးသညး အတၳဳပၸတၱိစာေပသမုိငး့ ၌
အထငးရြာ့ဆဵု့ လကးရာမ္ာ့တျငး
တစးခုအပါအ ဝငး
်ဖစး၏ ။)
ေဘာံဇဝဲ လးသညး သူ ေရ့သာ့်ပဳစုမညးံ အတၳဳပၸတၱိရြငး ေဒါကးတာဂၽျနးဆငးႏြငးံ တရငး့ တႏြီ့ ေနထုိငးချငးံ
ရ၏။
Typing - အိုလိုလို
ဂၽျနးဆငး၏
အ်ပဳအမူ၊
ဂၽျနးဆငး၏
အေ်ပာအဆိုမ္ာ့ကို
99
http://mmteashop.com သတငး့ ေထာကးေကာငး့
တစးေယာကးပမာ
မ္ကးစိဖျငးံ
နာ့စျငးံကာ
မြတးသာ့ႏိုငးခဲံ၏ ။ ထို႓ေၾကာငးံ အတၳဳပၸတၱိ်ပဳစုၿပီ ဆိုေသာအခါ၌
အာ့ပါ့တရ
ဂၽျနးဆငး၏ ပုဂၓိဳလးရြိနး ဝါ၊
အေပၐစီ့ ဆကးဆဵတတးသညးံ ဂၽျနးဆငး၏ ဟနးပနးမူရာႏြငးံ သူ႓စကာ့ သူ႓ေလသဵက အစ ပီ်ပငးထငးရြာ့စျာ အကၒရာ တငးႏိုငးခဲံ၏ ။ အကယး၍
အတၳဳပၸတၱိရြငးသညး
ေလာေလာဆယး
မရြိေတာံၿပီဆိုက
သူ႓
အေၾကာငး့ ကို ယခငးရြိႏြငးံၿပီ့ သညးံ အေထာကးအထာ့ မြတးတမး့ မြတးရာမ္ာ့မြ ေကာကးယူ ဆကးစပး၍ သာ ်ပနးလညးပဵုေဖားရမညး်ဖစးရာ ပုဂၓိဳလးတစးဦ့ အေၾကာငး့
အတၳဳပၸတၱိ်ပဳစုသူအတျကး သကးရြိ ထငးရြာ့
ေရ့သာ့ရသညးထကး
ပို၍
ခကးခဲသျာ့ေပသညး။
သို႓ေသား
မညးသညးံပုဂၓိဳလးမဆို မိမိ၏ ရာဇဝငးကိုကာ့ သူက္ငးလညးရာ ဝနး့ က္ငးတို႓၌ အနညး့ ႏြငးံ အမ္ာ့ ရာဇဝငး
ႁချငး့ ခ္နးထာ့ခဲံၿမဲ်ဖစးရာ အစအနမ္ာ့ကို
အတၳဳပၸတၱိဆရာ၏
စုစညး့ ကာ
တာဝနးမြာ
ထို်ပနး႓က္ဲက္နးရစးသညးံ
လူ႓ဘ ဝတစးခုအ်ဖစး
်ပနးလညးအသကး ဝငး
လႈပးရြာ့လာႏိုငးေအာငး ဖနးတီ့ တညးေဆာကးရနးပငး ်ဖစးသညး။ ယငး့ သို႓
အသကး ဝငးေအာငး
ဖနးတီ့ ႏိုငး်ခငး့
(ဝါ)
ေရြ့ က ရြိခဲံသညးံ
ဧရာမ
ပုဂၓိဳလးႀကီ့ မ္ာ့အာ့ အရြိ ပကတိ လူသာ့မ္ာ့အ်ဖစးသို႓ ်ပနးလညး ေခၐယူ ေပ့ႏိုငး်ခငး့ သညးလညး့ အတၳဳပၸတၱိေကာငး့ တို႓၏ အရညးအခ္ငး့ တစးရပး ်ဖစးသညး။ ဥပမာ
ေဂ္ာံ ဝါရြငးတနး
ဆိုပါစို႓။
ေဒၐလာေငျစကၑဴ ကို
်ဖနး႓ၾကညးံလြ္ငးလညး့
သူ႓႐ုပးသျငးကိုေတာံ ်မငးႏိုငး၏ ။ ေငျစကၑဴ ေပၐ၌ ဝါရြငးတနးသညး တငး့ တငး့ ေစံေသာ ႏႈတးခမး့ ၊ တညးၿငိမးစူ့ စုိကးေသာ အၾကညးံတို႓်ဖငးံ စိတးဓာတးႀကဵံ ခိုငးသူ တစးဦ့ အသျငး ်မငးေတျ႓ ရ၏။ သို႓ေသား သူ၏ ႐ုပးသျငးသညး ပဵုမြနးသဘာ ဝထကး လျနးကဲစျာ ထညး ဝါခနး႓ညာ့လျနး့ ေနသညး။ အ်ပငးမြာ
တကယး
သကးရြိထငးရြာ့
ေနထုိငးဖူ့ သူတစးဦ့ ႏြငးံ
မတူ၊
မလႈပးမယြကး
႐ုပးပဵုတစးခုသကးသကးမြ္ ်ဖစးေနသညး။ ဝါရြငးတနးအေၾကာငး့ ေရ့ထာ့သညးံ အတၳဳပၸတၱိေကာငး့ တစးအုပးကို
ဖတးလြ္ငးမူ
သူ႓အာ့ ပီပီသသ လူႏြငးံတူစျာ ်မငးလာရမညး ်ဖစး၏ ။ တိုငး့ ်ပညးလျတးလပးေရ့အတျကး
Typing - အိုလိုလို
100
http://mmteashop.com သကးစျနး႓ႀကိဳ့ပမး့ ေဆာငးရျကးခဲံသူအ်ဖစး ႀကိဳ့ေပ့ခဵရမညး်ဖစးေၾကာငး့
်မငးရမညး။
သိရြိလ္ကး
မေအာငး်မငးလြ္ငး
လုပးသငးံလုပးထုိကးသညးကို
ပုနးကနးမႈ်ဖငးံ လုပး်ဖစးေအာငး
လုပးခဲံသူအ်ဖစးလညး့ သိချငးံရမညး။ ထိ႓်ု ပငး သူသညး လူသာမနးတို႓ထကး အလိုအေလ္ာကး ႀကီ့ က္ယး်မငးံမာ့ေနသူ မဟုတး၊ သူ႓မြာလညး့ ခ္ိဳ႔ယျငး့ အာ့နညး့ ခ္ကးေတျ ရြိသညး၊ ေဝချဲမရ ဆဵု့ ်ဖတးခ္ကး
မခ္ႏုိငးတာမ္ိဳ့
ရြိသညး၊
စိတးဓာတးက္ဆငး့ တာ၊
အေရ့နိမးံေလၿပီလာ့
စို့ ရိမးပူပနးတာေတျ ရြိသညးဆိုသညးမ္ာ့လညး့ သိချငးံရလိမးံမညး။ တစးဖနး သူသညး ယငး့ သို႓ နိမးံက္သျာ့ေသာ ဆနး႓က္ငး
စိတးေတျေအာကးမြာ
တျနး့ လြနးႏုိငးခဲံ
အညံဵခဵ ဒူ့ ေထာကးမသျာ့ဘဲ
သ်ဖငးံသာ
အမ္ာ့ထကး
သညးစိတးေတျကို
ႀကီ့ က္ယး်မငးံမာ့လာခဲံရ်ခငး့
်ဖစးေၾကာငး့ လညး့ ကၽျနးေတားတို႓ ေတျ႓ ရြိသိ်မငးချငးံရမညး ်ဖစးသညး။ တစးခါတစးရဵ လူတစးေယာကးအာ့ ရြိတတးပါသညး။ ႐ိုကးကူ့ ေသာ
ဓာတးပဵု
သို႓မဟုတး
်ပနးလညး
သို႓ေသား
တစးခ္ပးသညးလညး့
အသကး ဝငးလာေစႏိုငးေလာကးေသာ
႐ုပးပဵုက
သို႓မဟုတး
ပဵုတူပနး့ ခ္ီကာ့
်ပနးေဖားေပ့ႏိုငးသညးံ
ထိုပနး့ ခ္ီကာ့
အစျမး့ သတၱိ
အသကးသညး
ေရ့ဆျဲေသာ
သကးတမး့
ထို႐ုပးပဵု
အပုိငး့ အ်ခာ
့တစးခုအတျကးမြ္သာ ်ဖစးသညး။ ဥပမာ
ကဗ္ာေက္ား
ေလာငး့ ဖဲ လို့ ၏
႐ုပးပဵုမ္ာ့ကို
ၾကညးံလြ္ငး
မုတးဆိတး
ဖာ့ဖာ့ႏြငးံသာ ေတျ႔ရၿမဲ်ဖစးရာ သညးပဵုကို ၾကညးံ႐ဵု်ဖငးံ သူ၏ ကေလ့ဘဝကိုလညး့ ေကာငး့ ၊ ကဗ္ာလကၤာ ေရ့ဖျဲ႓ စ လူငယးဘ ဝကိုလညး့ ေကာငး့ ၊ ်မငးေယာငးမိစရာ အေၾကာငး့ မရြိေခ္။ ဆီစာ႐ို၏
ေက္ာကးသာ့႐ုပးတုကို
ၾကညးံလြ္ငးလညး့
ကုိယးေပၐရြိ
ဝတး႐ဵုေၾကာငးံသာ
ေရြ့ ေရာမ ပုဂၓိဳလးေက္ားတစးဦ့ ်ဖစးေၾကာငး့ သိရြိရႏိုငးမညး။ သူ႓စိတး၊ သူ႓စ႐ုိကး၊ သူ႓ပညာ၊ သူ႓အယူအဆမ္ာ့ကိုကာ့
ဘာတစးခုမြ္
သိချငးံရလိမးံမညး
မဟုတးေပ။
အတၳဳပၸတၱိကို
ဖတးလိုကးေသာအခါ၌မူ စာသငးခနး့ ထဲ၊ ်ပခနး့ ထဲက ဆီစာ႐ို၏ ကုိယးတစးပုိငး့ ႐ုပးတုသညး အသကး ဝ ငး
ရြငးသနးလာကာ
သူ႓အာ့
ေရြ့ ေခတးက
သူ႓မိတးေဆျ
ေရာမပညာရြိမ္ာ့
ေရာမႏိုငးငဵေရ့သမာ့မ္ာ့ သိခဲံၾကသလို တရငး့ တႏြီ့ သိချငးံရလာေပမညး။
Typing - အိုလိုလို
101
http://mmteashop.com အတၳဳပၸတၱိေကာငး့ တို႓သညး စာဖတးသူအာ့ ေရြ့ လူမ္ာ့ႏြငးံ ပတးသကး၍ “ဝတးစဵုက ခ္ညးေႏြာငးေပ့ထာ့ေသာ ” အစျဲမ္ာ့ကိုလညး့ ရြငး့ လငး့ ဖယးရြာ့ေပ့တတးေလသညး။ ဥပမာ
နပိလ ု ီယနးဆိုလြ္ငး
ေဘာငး့ ဘီက္ပးႏြငးံ၊
ရစးခ္တးဘုရငးဆိုလြ္ငး ခ္ပးဝတးတနးဆာႏြငးံ။ သူတို႓သညး
ေရြ့ ေခတးက
လူမ္ာ့၊
အနာ့လြနး
ဦ့ ထုပးႏြငးံ။
သညးလိုပဲ ေခါငး့ ထဲမြာ စျဲေနမိတတးသညး။
ကၽျနးေတားတို႓ေခတးႏြငးံ
မတူ၊
ကၽျနးေတားတို႓
ပတး ဝနး့ က္ငးက လူမ္ာ့ႏြငးံ ႏိႈငး့ ယြဥး စဥး့ စာ့၍ မရႏိုငသ း ညးံ သီ့ ်ခာ့တစးဘာသာ ပုဂၓိဳလးမ္ာ့ အ်ဖစး ်မငးေနမိတတးသညး။ ဒါက
မြာ့သညး။
ကၽျနးေတားတို႓အၾကာ့
မတူညီေသာ
အဝတးအစာ့မ္ာ့ေၾကာငးံ
သူတို႓ႏြငးံ
တဵတိုငး့ ်ခာ့သလို ်ဖစးသျာ့သညး။ သူတို႓ကို ကၽျနးေတားတို႓နညး့ တူ
ေသျ့ ႏြငးံသာ့ႏြငးံ လူမ္ာ့အ်ဖစးပငး မ်မငးမိခ္ငးေတာံ။ အဝတးအစာ့ကျာ်ခာ့မႈ၏
အာနိသငးက
ႀကီ့ သညး။
လျနးခဲံသညးံ
ႏြစးတစးရာ
တစးေထာငးမြ မဟုတး။ ဆယးေလ့ငါ့ႏြစးက ႐ိုကးထာ့သညးံ ကုိယးံမိတးေဆျ သူငယးခ္ငး့ မ္ာ့ ဓာတးပဵုကို ၾကညးံလြ္ငးပငး ကုိယး ေမံေလ္ာံေနၿပီ ်ဖစးသညးံ ထုိႏြစးပုိငး့ က အဝတးအစာ့ ဖကးရြငးမ္ာ့ႏြငးံမို႓ စိမး့ သလို ဆနး့ သလို ရယးခ္ငးစရာလို ်ဖစးသျာ့ တတးသညး မဟုတးလာ့။ အခ္ိနးကာလသညး ပစးတတးသညး
မြနး၏ ။
အဝတးအစာ့မ္ာ့ကို သို႓ေသား
ေရြ့ ဝတးစဵုအ်ဖစးသို႓
အတၳဳပၸတၱိေကာငး့ မ္ာ့ကလညး့
ေ်ပာငး့ လဲ
အခ္ိနးကာလ၏
စိမး့ ကာ့ေစမႈကို ်ပနးလညး ေခ္ဖ္ကးႏိုငးစျမး့ ရြိေပသညး။ အတၳဳပၸတၱိ ဖတးေနသူအတျကး ေအဗရာဟမး လငးကျနး့ တို႓၊ ဂ္ဵဳ့ေအာံဖးအာံခးတို႓ အေၾကာငး့ ေတျသညး ေရြ့ က မဟုတး၊ ယခုလကးငငး့ မိမိမ္ကးစိေအာကးမြာ ်ဖစးပ္ကးေန သလို ပီ်ပငးထငးရြာ့လာစၿမဲ ်ဖစးသညး။ လီယိုနာဒို ဒါဗငးခ္ီ အတၳဳပၸတၱိ ဖတးသူအတျကးလညး့ ရီေနဆျနး့ ေခတး အီတလီသညး ကုိ့ ႐ို့ ကာ့ရာ့ ဝတးစဵုမ္ာ့ ဝတးထာ့သညးံ သူစိမး့ တစးရဵဆဵ တို႓၏ ေနရာမဟုတးေတာံ။ ကုိယးံပတး ဝနး့ က္ငး၊ ကုိယး ေန႓စဥး်မငးးေ တျ႓ေနရသူ တုိ႓၏ ေနရာ ်ဖစးလာသညး။
Typing - အိုလိုလို
102
http://mmteashop.com အတၳဳပၸတၱိေကာငး့ သညး
လူပုဂၓိဳလးမ္ာ့ကိုသာ
်ပနး၍
အသကးသျငး့ ေပ့သညး
မဟုတး၊ ေခတးကာလမ္ာ့ကုိပါ ရြငးသနးလႈပးရြာ့ လာေစႏိုငးစျမး့ ရြိသညး။ သူတို႓ေၾကာငးံပငး ကမာၻေလာကသညး
ပုိ၍
ႀကီ့ မ္ာ့က္ယးေ်ပာလာရသညး။
စိတး ဝငးစာ့ဖျယး
သကးရြငး
ေနထုိငးခ္ငးံစဖျယး ေနရာတစးခု ်ဖစးလာရသညး။ အတၳဳပၸတၱိေတျ ေလာကဝနး့ က္ငးရြိ
ဖတး႐ႈ်ခငး့ ေၾကာငးံ
အ်ခငး့ အရာ
ရရြိလာႏိုငးသညးံ
အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ တစးခုက
အေၾကာငး့ ကိစၥအမ္ာ့အ်ပာ့ပငး
မိမိအတျကး
ပို၍
အဓိပၸာယး က္ယး ဝနး့ လာ်ခငး့ ်ဖစးသညး။ လူစီပါစတာ အတၳဳပၸတၱိ ဖတးထာ့မိသညးံအခါ ႏျာ့ႏိက ႓ု ို
က္ိဳခ္ကး်ခငး့ အေၾကာငး့ သညးပငး
စိတဝ း ငးစာ့ဖျယး ်ဖစးလာသညး။
ခရစၥတိုဖာ
ကုိလဵဘတးစးအေၾကာငး့ ဖတးဖူ့ ေသာ လူငယးမ္ာ့အတျကး ပထဝီဘာသာ ကမာၻလဵု့ ေၾကာငး့ သငးခနး့ စာသညး
ၿငီ့ ေငျ႔ဖျယးရာ
ဖတးထာ့ဖူ့ သူအတျကးလညး့
မဟုတးေတာံ။
ထုိ႓အတူ
ေဆာံခရတၱိအေၾကာငး့
ဂရိ်ပညးသညး သျာ့ေရာကးလညးပတးခ္ငးစ ရာ ေနရာတစးခု
်ဖစးလာသညး။ အတၳဳပၸတၱိေတျက အတုယူစရာ စဵနမူနာမ္ာ့ ေပ့သလို ဘဝအခကးအခဲမ္ာ့ကို ရငးဆိုငးႏိုငးေစမညးံ စိတးဓာတး်မႇငးံတငးမႈမ္ာ့လညး့ ်ပဳေပသညး။ သညးကေန႓ အ်ငငး့ ပယးခဵ
ထိပးဆဵု့ မြာ
ထာ့ေနသညးံအရာ
အႏြိမးခဵခဲံရသညးဆိုတာမ္ိဳ့လညး့
အေတားမ္ာ့မ္ာ့ပငး
အတၳဳပၸတၱိေတျေ ၾကာငးံ
တစးခ္ိနးက
သိချငးံရသညး။
ဥပမာ ယေန႓ ကမာၻေက္ား ေဟာေ်ပာခ္ကးမ္ာ့ စာရငး့ တျငး ထိပးတနး့ က ပါဝငးေနသညးံ လငးကျနး့ ၏
ဂကးတီစဘတးမိနး႓ချနး့ သညး
မေအာငး်မငးေသာ
မိနး႓ချနး့ တစးခုအ်ဖစး
ထိုစဥးက
လကးခုပးၾသဘာ
အမ္ာ့်မငးခဲံၾကသညး
နညး့ ပါ့ခဲံတာ၊
ဆိုတာမ္ိဳ့။
ကမာၻေက္ားၾကာ့ဆဲ ်ဖစးသညးံ ကဗ္ာဆရာ ဂၽျနးကိခမ္ာ ကျယးလျနးခ္ိနးအထိ
ယေန႓ထိ ေလ့စာ့
သိမြတး်ခငး့ မခဵခဲံရရြာ ဆိုတာမ္ိဳ့။ (ဂၽျနးကိသညး အသကး ၂၅ ႏြစးအရျယးမြာပငး တီဘီ ေရာဂါ်ဖငးံ
ကျယးလျနးသညး။
ကျယးလျနးခါနီ့ ႏြစးတျငး
ထုတးေ ဝသညးံ
ကဗ္ာစာအုပးပါ
တမး့ ခ္ငး့ ကဗ္ာမ္ာ့ေၾကာငးံ ကျယးလျနးၿပီ့ ေနာကး အႀကီ့ အက္ယး ေက္ားၾကာ့ခဲံသညး ။)
Typing - အိုလိုလို
103
http://mmteashop.com ၿပီ့
ဂီတဆရာႀကီ့
အေကာငး့ ဆဵု့
ဘီ့ ထိုဗငး
သဵစဥးေတ့သျာ့မ္ာ့
လဵု့ ဝနာ့မၾကာ့သညးံ
သီကဵု့ ႏိုငးခဲံတာ။
ကမာၻေက္ား
အခ္ိနးတျငးမြ
သူ၏
မီလတနး
မ္ကးစိ
ကျယးသျာ့ ခ္ိနးတျငးမြ သူ၏ အေ်ပာငးေ်မာကးဆဵု့ လကၤာႀကီ့ ကို ေရ့ဖျႏ ဲ႓ ိုငးခဲံတာ။ သညးလိုပငး
အတၳဳပၸတၱိေကာငး့ တိုငး့ မြာ
အတၳဳပၸတၱိရင ြ းေတျ၏
သတၱိစျမး့ အာ့
ေတျကို ်မငးရစၿမဲ ်ဖစးသညး။ မိမိထကးသနး အေႏြာငးံအယြကး
ယဵုၾကညးသညးံ
အရာကို
အခကးအခဲမ္ာ့ေၾကာငးံ
ဇျဲနပဲႀကီ့ စျာ ေဆာငးရျကးတတးသူမ္ာ့၊
ဒူ့ ေထာကး
ေနာကးဆုတးေလံ
မရြိသူမ္ာ့၊
ေလ့စာ့ မြတးသာ့ဖျယး ပုဂၓိဳလးမ္ာ့။ အတၳဳပၸတၱိေရ့သာ့ခဵရသူ ရငး့ ႏြီ့ ခငးမငးသူမ္ာ့
အ်မငး၌
ပုဂၓိဳလး
သူလို
အမ္ာ့အ်ပာ့ပငး
ငါလိုပါပဲဟု
၎တို႓ႏြငးံ
နီ့ စပးသူ
ထငး်မငးမိတတးၾကသညး။
သူလို
ကုိယးလို်ဖစးသညးံ အပိုငး့ ေတျမြာ သူလိုကုိယးလို ်ဖစးတာလညး့ အမြနးပဲ ်ဖစးသညး။ သို႓ေသား နီ့ စပးသူေတျ သတိမမူမိၾကသညးံ ထူ့ ်ခာ့ခ္ကးကေလ့ေတျေတာံ သူတို႓မြာ ရြိစၿမဲ ်ဖစးသညး။ ဒါေၾကာငးလ ံ ညး့ သူတို႓က နီ့ စပးသူ မိတးေဆျမ္ာ့ထကး ထူ့ ်ခာ့ထငးရြာ့လာရ်ခငး့ ်ဖစးသညး။ အတၳဳပၸတၱိေကာငး့ ေတျက ထိုထူ့ ်ခာ့ခ္ကးမ္ာ့ကို မီ့ ေမာငး့ ထုိ့ ေပ့တတးသညး။ အတၳဳပၸတၱိကို
သိထာ့သညးံအခါ
လူတစးေယာကး၏
လုပးရပးမ္ာ့ကို
ပို၍
ေၾကာငး့ က္ိဳ့ဆကးစပး သဵု့ သပး႐ႈ်မငးလာႏိုငးေသာ သေဘာတစးခုလညး့ ရြိေသ့၏။ ဥပမာ
ရြိတးစပီ့ ယာ့
ဆိုပါစို႓။
ရြိတးစပီ့ ယာ့၏
်ပဇာတးမ္ာ့ကို
ဖတး႐ႈသူ၊
သူ႓်ပဇာတးမ္ာ့ တငးဆကးက်ပသညးကို ၾကညးံရသူတစးဦ့ အေနႏြငးံ ရြိတးစပီ့ ယာ့ဆိုေသာ လူပုဂၓိဳလးအေၾကာငး့ တစးလဵု့ တစးပါဒမြ္ မသိလြ္ငးလညး့ ထို်ပဇာတးမ္ာ့အေပၐ ႏြစးသကး ခဵစာ့ႏိုငးမႈ
ေလ္ာံပါ့သျာ့လိမးံမညး
ေလံလာလိုကးစာ့သူ၊
စနစးတက္
မဟုတး ။
သို႓ေသား
သူ႓်ပဇာတးမ္ာ့ကို
သဵု့ သပးေဝဖနးမညးံသူမ္ာ့အတျကးမူ
စျဲစျဲၿမဲၿမဲ
ရြိတးစပီ့ ယာ့
ဆိုေသာ ပုဂိၓဳလးသညး ်ပဇာတးေရ့သူ သကးသကး မဟုတး၊ ဇာတး႐ဵုအလုပးကို တစးသကးလဵု့ လုပးလာသူ၊
ကုိယးတုိငးလညး့
Typing - အိုလိုလို
ဇာတးထဲတျငး
ပါဝငး
သ႐ုပးေဆာငးတတးသူ်ဖစးေၾကာငး့
104
http://mmteashop.com သိရြိ ရပါက ေလံလာေသာအလုပး၊ ေဝဖနးသဵု့ သပးေသာ အလုပးသညး ပို၍ စိတး ဝငးစာ့စရာ ေကာငး့ လာေပသညး။ ထိုေခတးက ေဆျ့ ေႏျ့ ညႇိႏိႈငး့ ရနး
်ပဇာတးေရ့သူတို႓မြာ အတျကးေလာကးသာ
ဇာတးဆရာမ္ာ့၊ ဇာတး႐ဵုသို႓
ဇာတးပျဲသျငး့ သူမ္ာ့ႏြငးံ
ေရာကးတတးၾကေသားလညး့
ရြိတးစပီ့ ယာ့ကမူ ဇာတး႐ဵုအသစး ေဆာကးလုပးသညးံေနရာမ္ိဳ့ ၌ပငး ပါဝငးခဲံ၏ ။ ထိုေခတးက လနးဒ နးတျငး အေကာငး့ ဆဵု့ ဟု ဆိုရသညးံ ဇာတး႐ဵုႀကီ့ တစး႐ဵုကို ကုိယးတုိငး ကမကထ်ပဳ တညးေဆာကးၿပီ့ တစးစိတးတစးပိုငး့ လညး့ ပုိငးဆုိငးခဲံ၏ ။ သူသညး ပရိသတး၏ သေဘာ၊ ဇာတးခဵု၏
သေဘာတို႓ကို
သိကာ
ဇာတးခဵုကို ဇာတးကျကးႏြငးံ
လိုကးဖကးေအာငးလညး့
်ပဳ်ပငးဖနးတီ့ တတး သ်ဖငးံ သူ႓်ပဇာတးမ္ာ့ ပိုမိုေအာငး်မငးခဲံရ်ခငး့ ်ဖစး၏ ။ သူ႓ေခတးက
ဇာတးသဘငးေ ဝဖနးသူမ္ာ့မြာ
ေရ့သမာ့ေကာငး့ အ်ဖစး မ္ာ့လျနး့ ်ခငး့ ေၾကာငးံ
မယူဆခဲံၾက။ ်ဖစး၏ ။
အဓိက
ရြိတးစပီ့ ယာ့ကို
အေၾကာငး့ က
တကယးအဆငးံ်မငးံေသာ
်ပဇာတး
သူ႓အာ့
လူႀကိဳကး
ဇာတးမြနးလြ္ငး
ပရိသတး
နညး့ ရမညး။ ပညာသညး လူနညး့ စုသာ ႀကိဳကးၾကမညးဟူေသာ အယူအဆအရ လူႀကိဳကး မ္ာ့ေသာ ရြိတးစပီ့ ယာ့ ်ပဇာတးမ္ာ့မြာ အေပါစာ့ လူၿပိနး့ ႀကိဳကးမ္ာ့အ်ဖစး သတးမြတး ခဵခဲံရသညး။ သို႓ေသား လူႀကိဳကးမ္ာ့တုိငး့ အေပါစာ့မဟုတးေၾကာငး့ ကမာၻဂ ႓ ႏၲဝ ငးတျငး ယေန႓ထိ ထငးရြာ့တျငးက္နးေန်ခငး့ ်ဖငးံ ရြိတးစပီ့ ယာ့က သကးေသထူခဲံၿပီ ။ ်ပဇာတးကိုသာ လူႀကိဳကးမ္ာ့သညး မဟုတး၊ ရြိတးစပီ့ ယာ့ ကုိယးတုိငးအာ့လညး့ ရငး့ ႏြီ့ ခငးမငးသူမ္ာ့လြသညး။ သူ႓မိတးေဆျ ဇာတးသဘငး သ႐ုပးေဆာငးႏြစးဦ့ ဆိုလြ္ငး သူ႓ကုိ ေလ့စာ့
ခ္စးခငးလျနး့ သ်ဖငးံ
သိမး့ ဆညး့ ခဲံၾကရာ
သူေရ့သညးံ
သူတို႓ေက့္ဇူ့ ေၾကာငးံပငး
ဇာတးစာမြနးသမြ္ကို
တ႐ုိတေသ
ယခုအခါ ထငးရြာ့သညးံ ရြိတးစပီ့ ယာ့၏
ပထမဆဵု့ ်ပဇာတးေပါငး့ ခ္ဳပးစာအုပး (First Folio Edition) ထျကးေပၐခဲံရ်ခငး့ ်ဖစးသညး။
Typing - အိုလိုလို
105
http://mmteashop.com အတၳဳပၸတၱိေကာငး့ မ္ာ့သညး ေဝ့လဵေသာ အတိတးကို အနီ့ သို႓ ေခၐေဆာငးေပ့၏ ။ ပကတိ မ္ကးေမြာကးႏြငးံ တူေစ၏ ။ ကၽျနးေတားတို႓ ေနထုိငးက္ကးစာ့ရာ ကမာၻႀကီ့ ကိုလညး့ ကာလေရာ ေဒသပါ ဆျဲဆနး႓ကာ ပို၍ ႀကီ့ မာ့က္ယး ဝနး့ ေစ၏။ ထို႓်ပငး သာမနးအာ့်ဖငးံ အနီ့ ကပး
ပတး ဝနး့ က္ငးရြိ
ေခတးၿပိဳငးလူမ္ာ့ႏြငးံသာ
သိကၽျမး့ ႏိုငးစရာ
ရြိသညးံ
ကၽျနးေတားတို႓အာ့ သမိုငး့ ေခတး အဆကးဆကးမြ ေလ့စာ့မြတးသာ့ဖျယး လူသာ့မ္ာ့ႏြငးံပါ ရငး့ ႏြီ့ ခငးမငးချငးံရေအာငး စျမး့ ေဆာငး ဖနးတီ့ ေပ့ေပသညး။ (မူရငး့။ ။ Marchette Chute ၏ Biographies Bring New Companions)
Typing - အိုလိုလို
106
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
107
http://mmteashop.com
ကၽျနးေတားတို႓
ေၾကား်ငာလုပးငနး့ ဆိုသညးက
အႀကိတးအနယး
လုပးငနး့ မ္ိဳ့ ်ဖစးသညး။ အပူတ်ပငး့ အသညး့ အသနးဆိုသညးမြာ
အၿပိဳငးအဆုိငး
ကၽျနးေတားတို႓အတျကး
႐ို့ ေနေသာကိစၥဟုပငး ဆိုရလိမးံမညး။ သို႓ေသား တစးခါတစးရဵမူ ခါတုိငး့ ႀကဵဳ႐ို့ ႀကဵဳစဥးထကးပငး ပို၍ စိတးပငးပနး့ စရာ ေန႓မ္ိဳ့ ႀကဵဳရတတးပါသညး။ ဆိုပါစို႓။
တစးေန႓ကဆိုလြ္ငးလညး့
အလုပးတုိကးမြ
အိမးအ်ပနး
ကၽျနးေတားံ
သာ့ေရအိတးထဲမြာ ်ပႆနာေတျ အ်ပညးံအသိပး ပါလာခဲံသညး။ ရရနး ေသခ္ာထာ့ၿပီ့ သာ့ ကနးထ႐ိုကး အလုပးႀကီ့ တစးခုက
ေနာကးဆဵု့ အဆငးံက္မြ
ကုမၸဏ ီတစးခုမြ အႀကီ့ အကဲႏြစးေယာကးကလညး့
ပ္ကးေတာံမလို
်ဖစးေနသညး။
တကယး စာခ္ဳပးခ္ဳပးရမညးံ အခ္ိနးတျငး
ေရြာငးေတာငးေတာငး လုပးေနသညး။ သညးၾကာ့ထဲ အလုပးသမာ့သပိတးတစးခု ေပၐေပါကး သ်ဖငးံ
ကၽျနးေတား
စီစဥးထာ့သညးံ
သညးလုပးငနး့ ထဲမြာ
ကၽျနးေတား
လုပးငနး့ တစးခု
ေငျရငး့
မစတငးႏုိငး
အေတားမ္ာ့မ္ာ့
်ဖစးေ နရသညး။
ထညးံထာ့ၿပီ့ သာ့်ဖစး၍
ကၽျနးေတားံအနာဂတးသညးပငး အဲသညးလုပးငနး့ အေပၐမြာ မူတညးေနသလို ်ဖစးေနသညး။ အေ်ဖရြာမရသညးံ ်ပႆနာေပါငး့ စဵုက ကၽျနးေတာံးဦ့ ေႏြာကးကို ဝိင ု း့ အဵုတုိကးခုိကး ေနစဥးး
သဘာဝ
ပတး ဝနး့ က္ငး
အေနအထာ့ကလညး့
လူကို
သကးသာမႈ
မေပ့။
ကၽျနးေတားတို႓ ဆစးဒ နီ (ၾသစေတ့လ္) ေႏျညခ္မး့ က မေအ့ခ္မး့ ၊ ပူေလာငးအိုကးစပး၍ ေနသညး။ ကၽျနးေတား ကုလာ့ထုိငး
စာအုပးတစးအုပး
တစးလဵု့ မြာ
ေကာကးယူကာ
ဝငးထုိငးသညး။
ၿပီ့ လြ္ငး
သကးေတာငးံသကးသာရြိေသာ
သညးလို
လူပငးပနး့
စိတးပငးပနး့
်ဖစးခ္ိနးမ္ိဳ့မြာ ကၽျနးေတား မြဝ ီ ဲေလံရြိသညးံ အေကာငး့ ဆဵု့ ေဆ့ ဝါ့ကို ကၽျနးေတား စာ့သဵု့ ်ခငး့ ်ပဳသညး။ ေဆ့က စာကို ေအ့ေအ့ေဆ့ေဆ့ အေႏြ့ ေကျ့ ဆဵု့ ဖတး႐ႈ်ခငး့ ။ စာအုပးစငးမြာ
ကၽျနးေတားယူခဲံသညးက
ႏိုငးငဵတကာ
သတငး့ ေထာကး
ဗငး့ ဆငးံရြီ့ အနး့ (Vincent Sheean) ၏ ကုိယးေတျ႓ သမုိငး့ (Personal History) အမညးရြိ
Typing - အိုလိုလို
108
http://mmteashop.com စာအုပး။ သညးစာအုပးထဲက အခနး့ တိုႏြစးခနး့ ကို ကၽျနးေတား သဵု့ နာရီတိတိ အခ္ိနးယူ၍ ဖတးလိုကးသညး။ စာတစးပုိဒ းခ္ငး့ ကို အရသာ ခဵသညး။ စာတစးေၾကာငး့ ခ္ငး့ ၊ အေရ့အဖျဲ႓ အသဵု့ အႏႈနး့ တစးခုခ္ငး့ ၊ စာတစးလဵု့ ခ္ငး့ ကို စဥး့ စာ့သညး။ ်မငးေယာငးသညး။ အဓိပၸာယး ဖျငးံသညး။
ရြီ့ အနး့
ေရ့်ခယး်ပေသာ
်မငးကျ ငး့ ေတျ
တစးခုခ္ငး့ သညး
ကၽျနးေတားံ
သိစိတးအာ႐ဵုထဲတျငး ပီ်ပငးထငးရြာ့လာသညး။ ပူအိုကးလြေသာ ဆစးဒ နီညထဲမြာ ကၽျနးေတား မရြိေတာံ။ စကာ့တစးလဵု့ ခ္ငး့ ကို အ်ပညးံအ ဝ ရသခဵစာ့ သဵု့ ေဆာငးရငး့ ကၽျနးေတားက သတငး့ ေထာကး ရြီ့ အနး့ ႏြငးံအတူ တ႐ုတး်ပညးသို႓ တစးေခါကး၊ ထုိ႓ေနာကး ႐ုရြာ့သို႓တစးႀကိ မး လိုကးပါချငးံ
ရခဲံသညး။
စာေရ့ဆရာ
ရြီ့ အနး့ ၏
ကမာၻထဲတျငး
ကၽျနးေတား
နစးေမ္ာပါသျာ့ခဲံသညး။ တစးနညး့ ေ်ပာရလြ္ငး သူ႓စာအုပးထဲမြာ ကၽျနးေတား သဵု့ နာရီၾကာမြ္ သျာ့ေရာကးေနထိုငးခဲံ်ခငး့ ်ဖစးသညး။ စာအုပးကို
ခ္ထာ့လိုကးသညးံအခ္ိနး၌
ၾကညးလငးေနခဲံၿ ပီ။ ေနာကးတစးေန႓နဵနကး၌
ကၽျနးေတားံေခါငး့ က
ကၽျနးေတားံေခါငး့ ထဲတျငး
လဵု့ ဝ
လနး့ ဆနး့
ရြီ့ အနး့ စာအုပးထဲက
ေရရြညးကို ေတျ့ ပါ ဟူေသာ အယူအဆတစးရပး ႏို့ ၾကာ့လ္ကး ရြိေနခဲံသညး။ ဟုတးသညး။ လတးတေလာကိစၥ၊ ယာယီကိစၥေတျကိုခ္ညး့
သိပးေတျ့ ေတာေန၊ ခဵစာ့ပူပနးေန၍ မ်ဖစး။
ကၽျနးေတား အလုပးစာ့ပျဲမြာ ထိုငးကာ ကၽျနးေတားံ်ပႆနာေတျကို ေရရြညးလုပးငနး့ အ်မငးႏြငးံ စဥး့ စာ့ ဆငး်ခငးသညး။ သပိတးကိစၥသညး ကိစၥ်ဖစးသညး။
ေႏြ့ တာႏြငးံ
အဲသညးေတာံ
်မနးတာပဲ
ၿပီ့ သျာ့သညးံအခါ
ရြိမညး။
တစးခ္ိနးမြာ
ၿပီ့ ရမညးံ
ဘာလုပးမလဲ ဆိုတာပဲ စဥး့ စာ့စရာ
ရြိသညး။ ဒါကို စဥး့ စာ့ၿပီ့ လုပးသငးံလုပးထုိကးသညးံ အစီအစဥးမ္ာ့ ကၽျနးေတား ႀကိဳတငး ခ္မြတးထာ့လိုကးသညး။ ဟုိကုမၸဏ ီမြ အႀကီ့ အကဲႏြစးေယာကးသညးလညး့ ေရြာငးေနၾကလိမးံမညး
မထငး။
သတးမြတးသညးံအခ္ိနး
ေရာကးလြ္ငးေတာံ
ၾကာၾကာေတာံ ကၽျနးေတားႏြငးံ
ေတျၾ႓ ကဖို႓ပဲ မ္ာ့သညး။ အကယး၍ မေတျၾ႓ ကဘူ့ ဆိုလြ္ငးလညး့ ကၽျနးေတား ဘာတတးႏိုငး မညးလဲ။
တ်ခာ့ေဖာကးသညးမ္ာ့
အလုပးတစးခုတညး့ မြာပဲ
Typing - အိုလိုလို
ကၽျနးေတား
လိုကးရြာ႐ဵုပဲေပါ႓။ အာ႐ဵုစိုကးဖို႓
အဲသညးေတာံ ရြိေတာံသညး။
အေရ့ႀကီ့ ဆဵု့
ကနးထ႐ိုကးအလုပး
109
http://mmteashop.com လကးလျတးဆဵု့ ႐ဵႈ့ မသျာ့ေရ့။
သညးအတျကး
စဥး့ စာ့၊
လုပးသငးံလုပးထုိကးတာေတျ
်မနး်မနးဆဵု့ ်ဖတး၊ ်မနး်မနးလုပး။ ေအ့ေဆ့ေႏြ့ ေကျ့ စာဖတး်ခငး့ ေဆ့က သညးတစးခါတျငးလညး့ ကၽျနးေတားံအာ့ စိတးဖိစီ့ မႈဒ ဏးမြ လျတးေ်မာကးသကးသာေစမႈ၊
ရသခဵစာ့ရမႈ၊ အသိအ်မငး က္ယးေစမႈတို႓
အ်ပငး ေန႓စဥး ဘဝ်ပႆနာမ္ာ့ ေ်ဖရြငး့ ရာ၌ပါ ကူညီမႈ ်ပဳခဲံ်ပနးပါၿပီ။ တနးဖို့ ရြိလြေသာ
သညးစာဖတးနညး့ ကို
ကၽျနးေတား
စတငးေတျ႓ ရြိခဲံသညးက
စကၤာပူရြိ ခ္နးဂီ သဵု႓ပနး့ စခနး့ မြာတုနး့ က ်ဖစး၏ ။ ၁၉၄၂ ခုႏြစး ေဖေဖား ဝါရီလ ၁၅ ရကးမြာ စကၤာပူၿမိဳ႔ႀကီ့ ဂ္ပနးလကးေအာကး က္ေရာကးသျာ့ခဲံသညး။ အဲသညးတုနး့ က ကၽျနးေတားံအသကး ၁၉ ႏြစး၊ ရာထူ့ တာဝနးက ၾသစေၾတ့လီယနး အေ်မာကးတပးမြာ
တပးၾကပးႀကီ့ ။ သဵု႓ပနး့ စခနး့ သို႓ တနး့ စီမခ္ီတကးမီ
ကၽျနးေတားတို႓ အထုပးအပို့ ်ပငးဆငးရနး အခ္ိနးရသညး။ ကၽျနးေတားတို႓ကို တစးေယာကးလြ္ငး ေက္ာပို့ အိတး
တစးအိတးစာစီ
သညးအိတးထဲမြာ
ဘာေတျ
ကုိယးပုိငးပစၥညး့ မ္ာ့ ထညးံယူသျာ့မလဲ
၁၇မိုငးတိတိ လမး့ ေလြ္ာကးရမညးဆိုတာလညး့
ယူေဆာငးချငးံ
်ပဳထာ့သညး်ဖစးရာ
စဥး့ စာ့ၾကရသညး။
ခ္နးဂီအေရာကး
ထညးံတျကးရသညး်ဖစးရာ မရြိမ်ဖစးတာက
လျဲလြ္ငး အ်ခာ့ ေလ့ေလ့လဵလဵေတျ ထညးံေန၍ မ်ဖစး။ ကၽျနးေတားတို႓ အရာရြိကေတာံ စဥး့ စဥး့ စာ့စာ့
အႀကဵဉာဏးတစးခု
ေပ့သညး။
“စာအုပးတစးေယာကး
တစးအုပးစီေတာံ
ထညးံယူခဲံၾကကျာ ” ဟူ၍ ။ သို႓ႏြငးံ
ကၽျနးေတားလညး့
ေက္ာပို့ အိတးထဲ
စာတစးအုပး
ထညးံယူ်ဖစးခဲံသညး။
ကၽျနးေတားယူခဲံသညးံ စာအုပးက လငးယုတနး (Lin Yutang) ၏ ဘဝေနနညး့ အေရ့ႀကီ့ ပဵု သို႓မဟုတး အသကးရြငးေနေရ့ အေလ့ထာ့အပးပဵု (The Importance of Living) ဟူေသာ စာအုပး။
စာအုပးအမညးကေတာံ
ကၽျနးေတားတို႓
လကးငငး့ ရငးဆိုငးေတျ႓ႀကဵဳ ရေတာံမညးံ
စစးအက္ဥး့ သာ့ဘ ဝႏြငးံ ေၾကာကးစရာေကာငး့ ေလာကးေအာငးပငး တုိကးဆုိငးေနပါေခ္သညး။ ထုိ႓်ပငး
သညးစာအုပးသညးပငး
Typing - အိုလိုလို
ကၽျနးေတားံအာ့
သဵု့ ႏြစးချဲမြ္ေသာ
အက္ဥး့ သာ့
110
http://mmteashop.com ဘဝတစးေလြ္ာကး
စိတးမေဖာကးမ်ပနး
အေထာကးအကူေပ့မညးံ
မြနးကနးစျာ
စာအေႏြ့ ဖတး်ခငး့
ရပးတညးရြငးသနးႏိုငးေရ့အတျကး
အေလံအထကို
အစ်ပဳေပ့ခဲံသညးံ
စာအုပးလညး့ ်ဖစးေပသညး။ ယခငးတုနး့ ကမူ
ကၽျနးေတား
ေရြ႔ဘာဆကးလာမလဲ
သိခ္ငးေဇာႏြငးံ
တကယးစိတး ဝငးစာ့သညးံ တစးမ္ကးႏြာၿပီ့
စာအုပးမ္ိဳ့ဆိုလြ္ငး
တစးမ္ကးႏြာ
တရၾကမး့
လြနးဖတးသျာ့မိစၿမဲ ်ဖစးသညး။ ယခုေတာံ ကၽျနးေတား ကပးေစ့ႏြဲရေတာံမညး။ ေနာကးဆဵု့ ႂကျငး့ က္နးသညးံ
ဒဂၤါ့တစး်ပာ့ကို
သဵု့ စျဲရေတာံမညးသူပမာ
စာတစးေၾကာငး့ ခ္ငး့
စာတစးလဵု့ ခ္ငး့ ကို ေတား႐ဵုႏြငးံ မကုနးေအာငး ဆျဲဆနး႓ရေတာံမညး။ တစိမးံစမ ိ းံ အရသာခဵ၊ ညကးညကးေၾကေအာငး
ဝါ့၊
်ဖညး့ ်ဖညး့ ခ္ငး့ မ္ိဳခ္၊
တစးဖနး်ပနး၍
စာ့ၿမဵဳ႔်ပနးဟူေသာ
နညး့ မ္ိဳ့်ဖငးံ မြဝ ီ စ ဲ ာ့သဵု့ ရေတာံမညး။ ခ္နးဂီ သဵု႓ပနး့ စခနး့ သို႓ ေရာကးစ ရကးမ္ာ့အတျငး့ ကၽျနးေတား လငးယုတနးစာအုပးကို ေက္ာပုိ့ အိတးထဲမြ အေႏြာငးံကို
သဵု့ ေလ့ႀကိမး
ၾကညးံသညး။
ထုတး်ဖစးခဲံသညး။
ခ္ဳပးပဵုခ္ဳပးသာ့ကို
စာအုပးအဖဵု့ ကို
ၾကညးံသညး။
ၾကညးံသညး။
အတျငး့ ဖဵု့
သ႐ုပးေဖားပဵုကို
ၾကညးံသညး။ ၿပီ့ ်ပနးထညးံထာ့လိုကးသညး။ တစးေန႓က္ေတာံမြ ေနဝငးစ အခ္ိနးေလာကးမြာ ကၽျနးေတား အက္ဥး့ စခနး့ ၿခဵဝ ငး့ ထဲက ထငး့ ပဵုတစးပဵုမြာ ထုိငးကာ မီ့ ေရာငးထိနးထိနးေအာကး၌ စာအုပးကို စတငး လြနးေလြာမိသညး။ သို႓ေသား စာအုပးအမညးပါ စာမ္ကးႏြာႏြငးံ သူ႓ေနာကး ကပးလ္ကးပါသညးံ အဖျငးံစာမ္ကးႏြာထကး မပို။ သညးံေနာကး၊ အမြာစာခ္ညး့ စာဖတးခ္ိနး သဵု့ ခ္ိနး။ ၿပီ့ လြ္ငး မာတိကာက ႏြစးညေန။ မာတိကာကလညး့ ရြညးေတာံ အရြညးသာ့။ စာသဵု့ မ္ကးႏြာချဲ
ရြိသညး။
ေခါငး့ စဥးချဲအမညးမ္ာ့ပါ
အခနး့ ေခါငး့ စဥး
တစးခုစီေအာကးမြာ
စိတး ဝငးစာ့ဖျယး
သညးဟာေတျ
ၿပီ့ ေတာံမြသာ
ေရ့ထို့ ေပ့ထာ့သညး။
စာကိုယးထဲက စာမ္ကးႏြာတစးသို႓ ေရာကးေလသညး။ ညစဥးညတိုငး့ သညးရတနာ မိတးေဆျသူငယးခ္ငး့
စာအုပးကို ကုိငးကာ ကၽျနးေတား ထုိငး်ဖစးသညး။
အ်ခာ့အက္ဥး့ သာ့မ္ာ့ကေတာံ
်ငငး့ ၾက
ကၽျနးေတားံအနီ့ မြာပဲ လူ့ လာေခါကးတဵု႓ ေလြ္ာကးသူေလြ္ာကးၾကႏြငးံ
Typing - အိုလိုလို
ခဵုၾက၊
ဖဲကစာ့ၾက၊
ရြိေနသညး။ သို႓ေသား
111
http://mmteashop.com ကၽျနးေတား
သူတို႓ကို
ဂ႐ုမမူမိ။
တစးခါတေလ
စာအုပးကမာၻထဲ
လဵု့ လဵု့ လ္ာ့လ္ာ့
နစး်မဳပးေပ္ာကးကျယးေနတတးသညးံ ကၽျနးေတားံကို ၾကညးံကာ ႐ူ့ မ္ာ့ ႐ူ့ သျာ့ေလၿပီလာ့ဟူ ၍ နီ့ စပးခငးမငးသူ သူငယးခ္ငး့ မ္ာ့ စို့ ရိမးမကငး့ ်ဖစးမိတတးၾကသညး။ အစကမူ
သညးစာအုပး
ကုနးမသျာ့ေအာငး၊
ၾကာၾကာခဵေအာငး
ဟူေသာ
ရညးရျယးခ္ကးသကးသကး်ဖငးံသာ အခ္ိနးဆျဲ ဖတးေနမိခဲံ်ခငး့ ်ဖစးသညး။ သို႓ေသား ႏြစးပတးမြ္ ၾကာသညးံအခ္ိနး၊ စာမ္ကးႏြာ တစးဆယးေလာကး ေရာကးသညးံအခ္ိနး၌မူ စာအေႏြ့ ဖတး်ခငး့ က
ေပ့သညးံ
အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ မ္ာ့ကို
တစးခါတစးရဵ
ကၽျနးေတား
စတငး၍
ဝါက္တစးခုသညးေသားလညး့ ေကာငး့ ၊
တစးခုသညးေသား
လညး့ ေကာငး့ ၊
သိ်မငးခဵစာ့လာရသညး။
တစးခါတစးရဵ၌
ကၽျနးေတားံအတျကး
စကာ့လဵု့ စု
အထူ့ စိတး ဝငးစာ့ဖျယး ်ဖစးသျာ့
တတးသညး။ သညးအခါ ထုိ ဝါက္ သို႓မဟုတး စကာ့လဵု့ စုကို ်ဖညး့ ်ဖညး့ ဖတး၊ ပုိငး့ ်ခာ့ စိစစးၾကညးံ၊
ၿပီ့ လြ္ငး
်ပနးဖတး၊
အဲသလို
လုပးေနမိတတးသညး။
တစးခါတေလ
အဲသေလာကးပဲ မကေတာံဘဲ စာဖတးတာကို အရြိနးသတးထာ့လိုကးကာ
သညးစကာ့စု၊
သညး ဝါက္တို႓ႏြငးံ စပးလ္ဥး့ သညးမ္ာ့ကို မိနစးႏြစးဆယးေလာကးထိ ၾကာေအာငးပငး စဥး့ စာ့ ေတျ့ ေတာ ေနမိတတးေသ့သညး။ တစးဦ့ ့၏
သညးအခါမ္ိဳ့တျငး
ေတ့သျာ့တစးကျကးကို
မူလဆရာႀကီ့ ၏
အာ႐ဵုထဲက
အႀကိမးႀကိမး
ဂီတသဵမ္ာ့အတုိငး့
ကၽျနးေတားက
ဂီတပညာရြငးႀကီ့
အထပးထပး
စမး့ သပးခဵစာ့ကာ
ထပးတူထပးမြ္ ်ပနးလညး ေဖားထုတး
တီ့ ခတးေပ့ႏိုငးရနး အာ့ထုတးလ္ကး ရြိသညးံ စႏၵရာ့ဆရာတစးဦ့ ႏြငးံ ပမာတူေနတတး၏ ။ လကးဖကးရညးပျဲ
တစးခုအတျကး
်ပငးဆငးပဵုမ္ာ့အေၾကာငး့
လငးယုတနး
ေရ့သာ့ပဵုကို ဖတး႐ႈရသညးံအခါ ကၽျနးေတားံမ္ကးစိထဲတျငး မီ့ ေသျ့ မီ့ ဖိုမြ မီ့ ေရာငးညီ့ ညီ့ ကို ်မငး၏ ။ လကးဖကးရညးချကးငယးမ္ာ့ ၾကာ့ရ၏။
လကးဖကးရညး၏
ေသာကးေနရသေလာကး ်ပညးံ်ပညးဝ ံ ဝႀကီ့
Typing - အိုလိုလို
နီ့ ပါ့
ဆျဲကပးစုပးယူ
တစးခုႏြငးံတစးခု ထိခတးမိကာ တခၽျငးခၽျငး်မညးသဵကို
ခ္ိဳ်မေသာ ခဵစာ့ရ၏။
အရသာႏြငးံ
အနဵ႓အသကးကိုပါ
ကၽျနးေတားံ စာဖတးပဵုက
ခဵစာ့်ခငး့ မ္ိဳ့်ဖစးရာ
တကယး
ေသေသခ္ာခ္ာ
စာအုပးတစးအုပးသညး
စကာ့လဵု့
112
http://mmteashop.com အစုအေဝ့ႀကီ့
တစးခုမြ္သာ
မဟုတးေတာံဘဲ
တကယး
ကုိယးေတျ႓
ခဵစာ့ရသညးံ
ဖတးခဲံပါသညး။
သညးစာအုပး
အေတျ႓အႀကဵဳ တစးရပးသဖျယး ်ဖစးလာေပသညး။ လငးယုတနး၏
စာအုပးကို ကၽျနးေတား
ဖတး႐ႈၿပီ့ သညးံအခ္ိနး၌မူ
သူ၏
ႏြစးလမြ္
လကးဖကးရညး
ဒႆနသညး
ကၽျနးေတားံအတျကး
စာဖတးဒ ႆန ်ဖစးလာခဲံပါသညး။ လကးဖကးရညးကို အလ္ငးအ်မနး ေဖ္ားေသာကး၍ လညး့ ရသညး။
သို႓ေသား
ေသေသခ္ာခ္ာ
ႏြပး၊
စိတးတိုငး့ က္
ေဖ္ားစပးကာ
စနစးက္ေသာ
အခငး့ အက္ငး့ အ်ပငးအဆငးမ္ာ့်ဖငးံ ေအ့ေအ့ေဆ့ေဆ့ အရသာခဵ ေသာကးသဵု့ ်ခငး့ က မ္ာ့စျာပို၍ တနးဖို့ ရြိသညး ဟူေသာ ဒႆန။ ေနာကးပိုငး့ ၌ ဂ္ပနးမ္ာ့ကို ေဆျ့ ေႏျ့ စညး့ ႐ဵု့ ႏိုငးသ်ဖငးံ စကၤာပူရြိ နာမညးေက္ား ရကးဖဲလးစးစာၾကညးံတုိကးမြ ကၽျနးေတားကေတာံ
စာအုပးရာေပါငး့ မ္ာ့စျာ ကၽျနးေတားတို႓ ရရြိခဲံသညး။ သို႓ေသား
လငးယုတနး၏
လကးဖကးရညးေသာကးနညး့
လမး့ ညႊနးအတုိငး့ ပငး
စာဖတးရာ၌ ဆကးလကးက္ငံးသဵု့ ေနခဲံသညး။ သညး စာဖတးနညး့ ေၾကာငးံ ကၽျနးေတားသညး ခႏၶာကုိယးကသာ အခ္ဳပးအေႏြာငး ဘဝမြ မလျတးေသားလညး့ စိတးကမူ ကမာၻအႏြဵ႓အ်ပာ့သို႓ လျတးလပးေပါံပါ့စျာ လြညးံလညး က္ကးစာ့ေနႏိုငးခဲံသညး။ ဝီလ္ဵ
အယးလဘတး
ေရားဘငးဆငး
(William
Albert
Robinson)
၏
ေရနကးပုိငး့ႏြငးံ စညး့ ေသာငးတိမး ( Deep Water and Shoal) စာအုပးႏြငးံအတူ ကၽျနးေတား ခ္နးဂီမြ ရျကးလႊငးံခဲံသညး။ ညအခ္ိနး လူေတျ ႁပျတးသိပးေနသညးံ ကၽျနးေတားတို႓ အက္ဥး့ ခနး့ သမဵတလငး့ မြာ
လြဲေလ္ာငး့ ရငး့
တ်ဖညး့ ်ဖညး့
ငိုကးမ္ဥး့ လာကာ
လိႈငး့ ပုတးသ်ဖငးံ
ႂကျခ္ညးက္ခ္ညး ်ဖစးေနေသာ ကၽျနးေတားံ သေဘၤာရြိ ေႏျ့ ေထျ့ ေသာ ကယးဗငးခနး့ ထဲမြာ တၿငိမးံၿငိမးံ အိပးေပ္ားသျာ့ရတတးသညး။ ေနာကးေန႓က္ေတာံ မုနးတုိငး့ တိုကးေနသညးံၾကာ့ထဲ ကၽျနးေတား ကုနး့ ဘတးေပၐ တကးလာမညး။ ပီပီ်ပငး်ပငး ေရ့ထာ့သညးံ စာတစးပုိဒ း ႏြစးပုိဒ း ဖတးၿပီ့ သညးံအခါ
Typing - အိုလိုလို
ကၽျနးေတားကုိယးတိုငး
ပိုငးပိုငးႏိုငးႏိုငး
ပဲံကုိငးေ တာံသညး။
နာ့မြာ
113
http://mmteashop.com ေလတို့ သဵေတျ
တဝြီ့ ဝြီ့
ပငးလယးဆာ့ငနးရညးႏြငးံ
တရႊီ့ ရႊီ့
်မညးဟညး့ ေနမညး။
ေခါငး့ က
ဆဵပငးေတျက
မ်ပတး
ထိေတျ႓ေ နရသ်ဖငးံ
ၾကမး့ တမး့ ထူပ္စးေနမညး။
ေနာကးအခနး့ သစး စခ္ိနး ပို၍ ၿငိမးသကးေသာ ပငးလယး်ပငးသို႓ ေရာကးလာခ္ိနးက္မြသာ တငး့ တငး့ ဆုပးထာ့ေသာ ပဲံထိနး့ ဘီ့ ကို ကၽျနးေတားံလကးက လႊတးေတာံမညး။ ပငးလယးခရီ့ စဥးက စာဖတးသညးံ
ရကးသတၱပတး
ရြစးပတးနီ့ ပါ့မြ္ ၾကာခဲံပါသညး။
နညး့ မ္ိဳ့ႏြငးံဆိုက ဘယးေလာကးမြ္
ရလိုကးလိမးံမညး
ယခငးက
မဟုတး။ ယခငးႏြငးံ
ယခုက ဆစးဒ နီဆိပးကမး့ ကို စပိဘုတးစီ့ ၍ ၾကညးံ်ခငး့ ႏြငးံ ကုိယးပိုငး ရျကးသေဘၤာေပၐမြ တၿငိမးံၿငိမးံ ခဵစာ့ၾကညးံ႐ႈ်ခငး့ မ္ာ့လိုပငး သိသိသာသာ ကျာ်ခာ့လြသညး။ အေႏြ့ ဖတး်ခငး့ ေၾကာငးံ
ေရားဘငးဆငး၏
အေတျ႓အႀကဵဳ က
ကၽျနးေတားကုိယးတုိငး၏
အေတျ႓အႀကဵဳ ပမာ
စူ့ ရြပီ်ပငးလာရသညး။ အက္ဥး့ စခနး့ ထဲက မညးသညးံအခနး့ ေထာငးံ အတၳဳပၸတၱိမ္ာ့၊
ထငး့ ပဵုတစးခုခုမြာ
တစးေနရာရာမြာ
ဒႆနက္မး့ မ္ာ့၊
်ဖစးေစ၊
်ဖစးေစ၊
လူသူ
ကၽျနးေတား
စျယးစဵုက္မး့ မ္ာ့သာမကာ
ၿငိမသ း ကးစျာ
ေအာကးစဖို႓ဒ း
ရြငး့ သညးံ ထုိငးကာ အဘိဓာနး
အက္ဥး့ စာအုပးကုိပငး ကၽျနးေတား အေႏြ့ ဖတးနညး့ ်ဖငးံ ဖတး်ဖစးခဲံသညး။ ကၽျနးေတား ဖတးခဲံသညးမ္ာ့ထဲတျငး အႏြစးသကးဆဵု့ တစးအုပးက
ဒဗလ္ဴဆမး့ မာ့
ဆကးမျနး (W. Somerset Maugham) ၏ အႏြစးခ္ဳပး (The Summing Up ) ်ဖစးသညး။ ကၽျနးေတားက
အက္ဥး့ စခနး့
ႏျမး့ လ္ပိနးခ္ဵဳ့ေနသူ
ထငး့ ပဵုေပၐမြာ
တစးေယာကး
မဟုတးေတာံ။
မဟုတးေတာံ။
သာ့နာ့သညးံ ဧညးံခနး့ ေဆာငးတစးခုထဲ
်ပငးသစး
ေရာကးရြိသျာ့ၿပီ။
အစာေရစာ ရီ့ ဗီ့ ယာ့ရာ့ရြိ
မဝသ်ဖငးံ အလျနး
ႏြစးခ္ိဳ႔ဝုင ိ း အေကာငး့ စာ့ကို
အရသာခဵလ္ကး။ ဧရာမ စာေရ့ဆရာႀကီ့ တစးေယာကးက ကၽျနးေတား တစးဦ့ တညး့ အတျကး သီ့ သနး႓ေ်ပာၾကာ့သညးံ သူ႓ဘ ဝအေတျ႓အႀကဵဳ မ္ာ့၊ သညး အေတျ႓အႀကဵဳ မ္ာ့မြ သူ ရခဲံသညးံ ဘဝအသိမ္ာ့၊ ဉာဏးအ်မငးမ္ာ့အေၾကာငး့ ကို ၾကာ့နာလ္ကး။
Typing - အိုလိုလို
114
http://mmteashop.com ပဵုမြနး
အ်မနးနႈနး့ ်ဖငးံ
နာရီအနညး့ ငယးမြ္ႏြငးံ
စာဖတးသူတစးေယာကးသညး
အၿပီ့ ဖတးသျာ့ပါလိမးံမညး။
သို႓ေသား
“အႏြစးခ္ဳပး ” သူသညး
ကို
ထုိစာအုပးကို
ေရ့သာ့သူႏြငးံ အတူတကျ ေနထုိငး်ဖတးသနး့ ချငးံ ရလိမးံမညး မဟုတး။ ထိုစာအုပးပါ စာ ၃၇၉ မ္ကးႏြာကို ရကးသတၱပတး ကို့ ပတးၾကာေအာငး ဖတးခဲံသညးံ ကၽျနးေတား၏ အေတျ႓အႀကဵဳ ႏြငးံ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ မ္ိဳ့ သူ
ခဵစာ့ရလိမးံမညး မဟုတး။ စကၤာပူေန၏
အပူဒ ဏး၊ ကၽျနးေတား
မ်ပတးကုိငးခဲံ လြနးေလြာခဲံသညးံ ဒဏးတို႓ေၾကာငးံ “အႏြစးခ္ဳပး” က စာရျကးေတျ ပဲံရျဲ႔က္သညး။ ဖ႐ိုဖရဲ ်ပဳတးပ္ကးထျကးကုနးသညး။
ေနာကးပုိငး့
အေ်ခအေန အေတားဆို့ လာသညးံအခါ
ကၽျနးေတားက ငြကးေပ္ာရျကးေ်ခာကးမ္ာ့၊ ရာဘာေစ့မ္ာ့ အသဵု့ ်ပဳကာ စာအုပးကို ်ပနး၍ ခ္ဳပးသညး။
ယခုတုိငး ကၽျနးေတားံဆီမြာ
သညးစာအုပး
ရြိေနဆဲ ်ဖစးသညး။
ကၽျနးေတားံ
စာအုပးမ္ာ့ထဲမြ
ကၽျနးေတား
စာအုပးစငးရြိ ကၽျနးေတား တနးဖို့ အထာ့ဆဵု့ စာအုပး။ ခ္နးဂီမြာ
ေနရစဥးအတျငး့
ကၽျနးေတားက
ႏြစးသကးမိသညးံ စာပိုဒ းမ္ာ့ကို ေရ့ကူ့ မြတးသာ့သညးံ အေလံအက္ငးံတစးခုလညး့
ရရြိခဲံ
သညး။ ဥပမာ ေအား လဒပးစး
ဟပးစေလ
(Aldous
Huxley)
၏
နညး့ လမး့ မ္ာ့ႏြငးံ
ရလဒးမ္ာ့ (Ends and Means) ထဲတျငး ပါသညးံ “မညးသညးံအရာကိုမဆို ်ပညးံ်ပညးံ ဝဝ ခဵစာ့ႏိုငးရနးအတျကး ေလံက္ငံးသငးၾကာ့မႈ လိုသညး ” ဆိုေသာ အယူအဆကို တငး်ပသညးံ ေအာကးပါစာပိုဒ းမ္ိဳ့။ “ဝီစကီေသာကးစတျငး
ပ္ိဳ႔ခ္ငး အနးခ္ငးသညး။ အဘယးမြ္ က္နး့ မာႀကဵံခုိငးေသာ
ေကာငးေလ့ ်ဖစးပေစ၊ ေဆ့တဵေသာကးစတျငး ဗိုကးထဲ ေအားဂလီဆနးလာစၿမဲ ်ဖစးသညး။ ရြိတးစပီ့ ယာ့၏
ဆျနး့ နကးမ္ာ့သညး
ေတ့သျာ့မ္ာ့သညးလညး့
ကနဦ့
သခၤ္ာညီမြ္်ခငး့ မ္ာ့သညးလညး့ သို႓ေသား
Typing - အိုလိုလို
အဓိပၸာယး
နာ့ေထာငးသူအတျကး
ဖတး႐ႈရ်ခငး့ သညး
လြ္ိဳ႔ဝြကးနကးနဲသေလာကး လညး့ ေကာငး့ ၊
မရြိ။
ဘတး (ခ)၏
ပ္ငး့ စရာ။
မေလံက္ကးဖူ့ ေသ့သူအတျကး
အခ္ိနးတနးေသာအခါ၌မူ
ကဗ္ာတစးပုဒ းကို
ဖတးစတျငး
ဧရာမ
ထို႓အတူ
ေၾကာကးစရာ။
လြပဆနး့ ၾကယးေသာ
ေသခ္ာစျာ
ေ်ပာကးမျမး့
115
http://mmteashop.com ်ခယးသထာ့သညးံ ဂီတသဵစဥး သဵထပးတစးကျကးကို နာ့ဆငးရ်ခငး့ သညး လညး့ ေကာငး့ ၊ ဂဏနး့ သခၤ္ာဆုိငးရာ ပညာသာ့ပါေသာ က္ိဳ့ေၾကာငး့ ဆကးစပး စဥး့ စာ့ဆငး်ခငးပဵုတစးရပးကို ေတျ႓်မငးသိရြိရ်ခငး့ သညး
လညး့ ေကာငး့ ၊
ကၽျနးေတားတို႓အတျကး
အလြတရာ့မ္ာ့၊
ေလာကအႏြစးသာရမ္ာ့ကို ႐ုတးတရကး ထုိ့ ထျငး့ သိ်မငးလိုကးရသညးံ အေတျ႓အႀကဵဳ ထူ့ မ္ာ့ ်ဖစးလာေပသညး ” ဟူ၍ ဟပးစေလ ေရ့ခဲံသညး။ စာကို တကးသုတး႐ိုကး ဖတး႐ႈသူတစးေယာကးအေနႏြငးံ သညးလို တနးဖို့ ရြိသညးံ စာပုိဒ းမ္ိဳ့ ေတျ႓်မငး မြတးသာ့မိလိုကးစရာ အေၾကာငး့ မရြိ။ တစးႀကိမးမြာေတာံ
ကၽျနးေတား ေရ့ကူ့ ထာ့ခဲံမိသညးံ စာပိုဒ းတစးခုက စခနး့ မြာ
လကးငငး့ အသဵု့ ဝငးသျာ့ခဲံသညး။ တစးေန႓ ကၽျနးေတားတို႓၏
ကၽျနးေတားတို႓
တပးမြဴ ့ကုိယးတုိငးက
အထကးအရာ ရြိမ္ာ့
က္က္နန ရြိေစရနးအတျကး ေပ့အပးရနးဟူ၍
်ဖစးသညး။
အမိနး႓တစးခု
ေပ့လာသညး။
ဂ္ပနးတို႓ႏြငးံ ဆကးဆဵရသညးံအခါ
သပးသပးရပးရပး
ကၽျနးေတားတို႓မြာ အဓိပၸာယး
ရြိသညးံ ဝတးစဵုအပိုမြနးသမြ္ကို မရြိသညးံ
သူ႓အမိနး႓ေၾကာငးံ
၎တို႓ထဵ အာ့လဵု့
ေဒါသထျကးကုနးၾကသညး။ သညးအခ္ိနး
ကၽျနးေတားက
ကၽျနးေတားံအိပးစငးထကးမြာ
စာတစးရျကး
ခ္ိတးဆျဲ
ထာ့လိုကးသညး။ စာရျကးေပၐ၌မူ တီအီ့ ေလာရငးံစး (T.E. Lawrence) ေရ့သညးံ ဉာဏး အေ်မားအ်မငး၏ မ႑ိဳငးခုႏြစးရပး (Seven Pillars of Wisdom) စာအုပးထဲမြ ကၽျနးေတား ေကာကးႏုတးထာ့သညးံ စာတစးပုိဒ း။ ေလာရငံးစးက “အာရပးေလာက၌ အလိုအေလ္ာကး
ယခငး စျမး့ ေဆာငးေအာငး်မငးမႈမ္ာ့၏
တနးခို့ အာဏာ
စျဲကပးခဲံၿပီ့ ်ဖစးသညးံ
အရြိနအ း ေစားေၾကာငးံ
အႀကီ့ အကဲမ္ာ့က
လျဲလြ္ငး
အ်ခာ့သူမ္ာ့အတျငး့ မ္ိဳ့႐ို့ စဥးလာ အရေသား လညး့ ေကာငး့ ၊ ပငးကိုမူလ သဘာဝမ္ာ့
Typing - အိုလိုလို
116
http://mmteashop.com အရေသား လညး့ ေကာငး့ ဂုဏ းအဆငးံအတနး့ ချဲ်ခာ့ထာ့်ခငး့ မရြိ။ သူတို႓ အလိုအရမူ ေခါငး့ ေဆာငးဟူသညး နညး့ တူ
လကးေအာကးငယးသာ့ အမ္ာ့နညး့ တူ
ဝတးကာ
သူတို႓ႏြငးံ
စာ့ေသာကးမညး၊
တနး့ တူေနထုိငးလ္ကးႏြငးံပငး
ထူ့ ကဲ
သူတို႓
သာလျနးေသာ
အသျငးသဏၭာနး ေပၐလျငးေနမညး ဆိုမြသာ တကယးံေခါငး့ ေဆာငး အစစး ်ဖစးေပသညး ” ဟူ၍ ေရ့သာ့ခဲံသညး။ ညတျငး့ ခ္ငး့ ပငး ခ္နးဂီစခနး့ တစးခုလဵု့ မြာ သညးစာရျကးကေလ့ေတျ ခဲံသညး ။
သညးံေနာကးတျငးမူ
အႀကီ့ အက္ယး
ပဋိပကၒေတျ
်ပႆနာသညး တစးဖကးမြ သေဘာေပါကးသျာ့်ခငး့ ေၾကာငးံ
ပလူပ္ဵသျာ့
်ဖစးလာႏိုငးစရာရြိသညးံ
အလျယးတကူ ၿပီ့ ၿငိမး့ သျာ့
ခဲံသညး။ စာအေႏြ့ ဖတး်ခငး့ က စိတးဓာတးအငးအာ့မ္ာ့
ကၽျနးေတားံအာ့
ေပ့ခဲံသလို
ခ္နးဂီစခနး့ ဒဏးကို
ယေန႓တုိငးလညး့
ႀကဵံႀကဵံခဵႏိုငးေစမညးံ
ကၽျနးေတားံအတျကး
ကူညီေနဆဲ
်ဖစးသညး။ စာအေႏြ့ ဖတး်ခငး့ နညး့ သညး
လကးဆျဲသာ့ေရအိတးထဲမြာ
ပါလာသညးံ ႐ဵု့ က ်ပႆနာစာရျကးစာတမး့ မ္ာ့ကို မ်ပဳႏိုငးသညးေတာံ အလုပးစာ့ပျဲေပၐ
အမြနးပငး ဒလေဟာ
်ဖစးသညး။
ဖတး႐ႈေ်ဖရြငး့ ရာ၌ အေထာကးအကူ
ႏိုငးယာဂရာေရတဵချနးက
ဆငး့ လာသညးံ
အ်ပညးံအသိပး
႐ဵု့ စာ
သျနး်ဖာက္သလို
ေ်မာကး်မာ့စျာကို
မညးသူမြ္
သညးနညး့ ႏြငးံ ဖတး႐ႈမေနႏိုငးပါ။ ကၽျနးေတားကုိယးတုိငးသညးလညး့ သညးစာရျကးစာတမး့ မ္ိဳ့ ကိုေတာံ သူမ္ာ့ထကး မေႏြ့ ေအာငး အလ္ငးအ်မနး ရြပးဖတး ေက္ားဖတးတတးစၿမဲ ်ဖစးသညး။ သို႓ေသား
တကယး
်ပႆနာႀကီ့ ႀကီ့ မာ့မာ့
ႀကဵဳရသညးံအခါမ္ိဳ့၌မူ
ေခါငး့ ထဲမြာ
႐ႈပးပျေနသညးံ ေန႓တစးဓူ ဝ ်ပႆနာအတိုအစမ္ာ့ကို ရြငး့ လငး့ ဖယးရြာ့ထာ့ႏိုငးရနးအလို႓ငြာ အိမးမြာ
တိတးဆိတးၿငိမးသကးစျာ
ထုိငးကာ
စာအေႏြ့ ဖတး်ခငး့
ေဆ့ကို
စာ့ၿပီ့
တ်ခာ့ကမာၻသို႓ တစးဒ ဂၤ ေရႊ႔ေ်ပာငး့ နာ့ခိုၿမဲ ်ဖစးသညး။ လငးယုတနးက ဤသို႓ ေရ့ခဲံ၏ ။
Typing - အိုလိုလို
117
http://mmteashop.com “စာဖတး်ခငး့ ဟူသညး
ႏြစးမ္ိဳ့
ရြိ၏။
လုပးငနး့လိုအပးခ္ကးအရ
ဇိမးခဵဖတး႐ႈ်ခငး့ ။ ဒုတိယ အမ္ိဳ့အစာ့ကာ့ ေဖ္ားေ်ဖမႈသေဘာ၊ သေဘာ
သကး ဝငး၏ ။
ေစ့္သို႓သျာ့်ခငး့ ႏြငးံ
လမး့ ေလြ္ာကးရ်ခငး့ ႏြငးံ
တူ၏ ။
ေတာကးပရႊငးလနး့ ေသာ
မ္ကးႏြာသာ
မတူ၊
အိမး်ပနးလာသညးံအခါ ပါလာ၏။
ဖတးရ်ခငး့ ႏြငးံ
ခ္မး့ သာသုခ ခဵစာ့်ခငး့
ေတာထဲေတာငးထဲ
လညးပတး
စညးသျတးဘူ့ မ္ာ့
ပါမလာ၊
အဆုတးမ္ာ့ထဲတျငးလညး့
သနး႓ရြငး့
လတးဆတးေသာ ေလေတျ အ်ပညးံပါလာ၏ ။” ဟူ၍ ။ ဤကာ့ စာကို အေႏြ့ ဖတး်ခငး့ ၏ အႏြစးသာရ်ဖစးသညး။ စမး့ သပးၾကညးံပါကုနး။ ခဵစာ့ၾကညးံၾကပါကုနး။ (မူရငး့။
။ Sydney Piddington ၏ The Special Joys of Super-Slow
Reading)
Typing - အိုလိုလို
118
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
119
http://mmteashop.com သညးကေန႓ လူေတျသညး စာကို အေလ့အနကး ဖတး႐ႈေလံလာေနၾကေၾကာငး့ တိုငး့ ်ပညးအႏြဵ႓အ်ပာ့ ခရီ့ သျာ့ရငး့ ကၽျနးေတား ေတျ႓ ရြိခဲံရသညး။ သိပၸဵ၊ ဒႆန၊ ဘာသာေရ့၊ ေဘာဂေဗဒ၊
ႏိုငးငဵေရ့
သေဘာတရာ့
စသညးံ
ခကးခဲေသာ
ဘာသာရပးမ္ာ့ကို
ေလံလာဖတး႐ႈၾကသူေတျ တစးေန႓တ်ခာ့ တို့ ပျာ့လာေနသညး။ ယငး့ စာေလ့ေပေလ့ႀကီ့ မ္ာ့ကို
ေစ့္ႏႈနး့ ခ္ဳိသာေသာ
အဖဵု့ ပါ့စာအုပးမ္ာ့အသျငး်ဖငးံ
ေနရာအႏြဵ႓အ်ပာ့တျငး
ေတျ႔်မငးေနရ်ခငး့ ကပငး ယငး့ တို႓ကို လူဖတးမ္ာ့လာေနေၾကာငး့ ထငးရြာ့ေသာ သာဓက တစးခု ်ဖစးသညး။ လူမ္ာ့စုတို႓အေန်ဖငးံ ကၽျမး့ က္ငးသူ ပညာရြငးမ္ာ့ႏြငးံ သကးဆုိငးရာ ဘာသာရပး အသီ့ သီ့ ကို
အထူ့ ်ပဳ
လိုကးစာ့သူမ္ာ့အတျကးသာဟု
စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့၊ ဘာသာရပးအေၾကာငး့ မ္ာ့ကို
တစးခ္ိနးက
မြတးယူခဲံၾကသညးံ
တကယး ႏိႈကးႏိႈကးႏြဲႏြဲ စူ့ စမး့ လိုစိတး
ထကးသနးေနၾကေၾကာငး့ ထငးရြာ့ေနေပသညး။ သုိ႓ေသား ထိုထကးသနးစိတးတို႓သညး မ္ာ့ေသာအာ့်ဖငးံ တာရြညးမခဵ၊ မၾကာမတငး မြာပငး ညႇိဳ့ေရားေ်ခာကးခနး့သျာ့စၿမဲ ်ဖစးေၾကာငး့ လညး့ ေတျရ ႓ ြိရသညး။ အေၾကာငး့ ကာ့ မိမိ၏
ဉာဏးမ္ကးစိကို
လိုကးေသာ
ဖျငးံေပ့လိမးံမညးဟု
စာအုပးသညး
အလြမး့ ေဝ့လြေသာ
တကယး
စာအုပးတစးအုပး
ႀကီ့ မာ့ေသာ
လကးေတျ႓ တျငး ်ဖစးေနသညးဟု
ေမြ္ားလငးံခ္ကး်ဖငးံ
မိမိနာ့မလညးႏိုငးေသာ၊ ေတျ႓ ထိ
ဖျငးံဖတး မိမိႏြငးံ
ခဵစာ့ရေသာေၾကာငးံ
်ဖစးသညး။ ဖတးၾကညးံမိသူ၏ ႏိုငးမညးံ ဘာသာရပးမဟုတး။ ဗဟုသုတ
အေတားမ္ာ့မ္ာ့
စိတးတျငး
သညးဘာသာရပးကာ့
အလျယးတကူ
နာ့လညး
သညးက္မး့ ကို မဖတးမီ ယငး့ ဘာသာရပးဆုိငးရာ ်ဖညးံဆညး့ ထာ့ဖို႓
လိုအပးဦ့ မညးဟူေသာ
အေ်ခခဵ
အေတျ့ မ္ာ့
ဝငးလာကာ စာအုပးကို ခ္ထာ့လိုကးမိတတးေပသညး။ စငးစစး
မညးသညးံ ဘာသာရပးႏြငးံ
ပတးသကး၍
်ဖစးေစ၊
အမ္ာ့ဖတးရနး
ရညးရျယးေရ့သာ့ခဲံသညးံ စာအုပး စာတမး့ မ္ာ့သညး မ္ာ့ေသာအာ့်ဖငးံ သာမနးဉာဏးရညး
Typing - အိုလိုလို
120
http://mmteashop.com ရြိသညးံ စာဖတးသူတစးေယာကး
ဖတး႐ႈ၍ နာ့လညးႏုိငးစၿမဲ ်ဖစး၏ ။ အေရ့ႀကီ့ သညးမြာ
ဖတး႐ႈပဵုနညး့ စနစး မြနးကနးေရ့သာ ်ဖစးသညး။ ဘယးလို ဖတး႐ႈနညး့ မ္ိဳ့လဲ။ “စာအုပးတစး အုပးကို တစးေခါကးဖတးလိုကးပါ ” ပတးသကး၍
ေၾကညကးေအာငး
ဆိုေသာနညး့
မဖတး႐ႈမီ
်ဖစးေပသညး။
တကယးအေရ့ႀကီ့ သေလာကး
ေရြ့ ဦ့ စျာ
ဤသညးမြာ
အေပၐယဵရြပး၍ စာဖတး်ခငး့ ႏြငးံ
အ်ငငး့ ပျာ့စရာလညး့ ်ဖစးေသာ
ဥပေဒသ
တစးရပး ်ဖစးပါသညး။ ကၽျနးေတားတို႓ ငယးစဥးကာလ စာအုပးတစးအုပး အဘိဓာနးလြနး၊
ဖတး၍
အထဲမြာ
ဘာသာရပးဆုိငးရာႏြငးံ
မ္ာ့ေသာအာ့်ဖငးံ သငးၾကာ့ အဓိပၸာယး
မသိေသာ
ပတးသကး၍
သို႓မဟုတး
သိမြတးခဲံသညးက
စကာ့တစးလဵု့ ပါလြ္ငး အခ္ကးအလကးႏြငးံ
ပတးသကး၍ မေသခ္ာလြ္ငး စျယးစဵုက္မး့ ကို ဖျငးံ၊ သေဘာမေပါကးသညးံ စာပိုဒ းမ္ာ့ ရြိလြ္ငး အဖျငးံက္မး့ အေ်ဖက္မး့ မ္ာ့မြာ ရြာဖတး စသ်ဖငးံ ်ဖစး၏ ။ ထို႓ေၾကာငးံ ဗဟုသုတအလို႓ငြာ၊
ေက္ာငး့ သာ့ လြနးေလြာ
မဟုတးေတာံသညးံအခ္ိနး
ဖတး႐ႈသညးံအခါ၌လညး့
ထိုအသိ
စာႀကီ့ ေပႀကီ့ မ္ာ့ကို ထိုအစျဲေလ့ေၾကာငးံ
စာမ္ကးႏြာတစးမြ စကာ က္ာ့ကုတးက္ာ့ခဲ အေလ့အနကး ဖတးမိတတးၾကသညး။ လကးေတျ႓ သေဘာအရမူ ထိုဖတးနညး့ မြာ လဵု့ ဝ မြာ့ေလသညး။ ခကးခဲေသာ စာအုပးတစး အုပးကို ဖတး႐ႈ နာ့လညးႏိုငးရနးအတျကး ယငး့ ႏြငးံ လဵု့ ဝဆနး႓က္ငးေသာ နညး့ ကို သဵု့ ရ၏။ စာအုပးကို ေလြ္ာကးလြနးၿပီ့ သငး နာ့လညးႏိုငးပဵုေပၐသညးံ အစိတးအပိုငး့ မ္ာ့ကို အလ္ငးေရျ့ ဖတးပါ။ ခကးခဲေသာ စာပိုဒ းမ္ာ့ကို ဒုကၒခဵ၍ ဖတးမေနပါႏြငးံ။ ရႊဵ႔ႏျဵမြာ နစးသညံး ကာ့လို ေရြ႔မတို့ ႏုိငး ်ဖစးေနလိမးံမညး။ နာ့မလညးေသာ စာေၾကာငး့ မ္ာ့ ပို၍ ခကးသညးံ က္မး့ ႀကီ့ က္မး့ ခုိငးမ္ာ့မြ ေကာကးႏုတးကို့ ကာ့ခ္ကးမ္ာ့ကို ေက္ားလႊာ့ ထာ့ခဲံပါ။
Typing - အိုလိုလို
121
http://mmteashop.com သငး နာ့လညးသေဘာေပါကးမိေသာ ဖတးသျာ့ရငး့
တ်ဖညး့ ်ဖညး့
စာအုပး၏
ေရ့သာ့ခ္ကးမ္ာ့ကိုသာ
အာေဘားႏြငးံ
ေရျ့ ၍ ေရျ့ ၍
ပတးသကး၍
တစးစဵုတစးရာ
ခုိငးခိုငမ း ာမာ ဆုပးမိကုိငးမိ ရြိလာပါမညး။ ထိုအခါ ေ်ခကုပးတစးခု ရသလို ်ဖစးလာၿပီ့ ေရြ႔သို႓ ဆကးတကးရနး
လျယးကူလာမညး။
ေစာေစာပုိငး့ က
နာ့မလညး၍
ေက္ားလႊာ့ခဲံရသညးံ
စာပိုဒ းအခ္ိဳ႔ႏြငးံ ပတးသကး၍ လညး့ အလငး့ ေရာငးကေလ့ေတျ ေပၐလာကာ နညး့ နညး့ ခ္ငး့ ရိပးစာ့မိလာႏိုငးသညး။ အကယး၍ တစးႀကိမး်ပနးလြနးဖ တးၾကညးံမိပါက သေဘာေပါကးခ္ငး ေပါကးသျာ့မညး ်ဖစးသညး။ ရြိတးစပီ့ ယာ့၏ ်ပဇာတးမ္ာ့ကို နာ့လညးပါ့လညး ဖတး႐ႈရသညးံအခါ အရသာ အလျနးထူ့ လြေၾကာငး့
အမ္ာ့
သိၾကပါသညး။
သို႓ေသား
ထိုသို႓
ရသေ်မာကးလြသညးံ
ရြိတးစပီ့ ယာ့၏ ဂ္ဴ့လိယကးဆီဇာ၊ ဟငး့ မလကး၊ မကၑဘကး စသညးံ ်ပဇာတးမ္ာ့ကိုပငး အစ အဆဵု့ ဇာတးရညးလညးေအာငး အၾကမး့ ဖ္ငး့ တစးေခါကး မဖတးရဘဲ အခနး့ (၁)၊ ်ပကျကး (၁) မြ
စတငးကာ
တစးခနး့ ခ္ငး့ ၊
ခကးဆစးအဓိပၸာယး
တစးကျကးခ္ငး့
က္ကးမြတးစရာမ္ာ့အာ့်ဖငးံ
ေက္ာငး့ သာ့ကေလ့မ္ာ့မြာ
ရြိတးစပီ့ ယာ့၏
သဒၵါ
ဝါက္
ပငးပနး့ ႀကီ့ စျာ
ရသဆိုသညးကို
ရြငး့ လငး့ ခ္ကးမ္ာ့၊ သငးၾကာ့ရေသာအခါ
ေ်ပာသဵသာ
ၾကာ့ရၿပီ့
တကယးတမး့ ကာ့ ခဵစာ့ႏုိငး်ခငး့ မရြိေတာံေပ။ သူတို႓ခမ္ာ အခ္ိနးကုနးခဵ၍ သာ ဖတးေနရ ေသားလညး့ ရြိတးစပီ့ ယာ့ ်ပဇာတးသညး သူတို႓ ေခါငး့ ထဲသို႓ မေရာကး။ တစးအုပးလဵု့ သာ ကုနးသျာ့သညး၊
ဇာတးတစးခုလဵု့ ကို
ၿခဵဳငဵု၍
မသိၾက။
အဆဵု့ သို႓ ေရာကးလြ္ငး
အစကို
ေမံသျာ့ၾကေတာံသညး။ စာသငးေက္ာငး့ မ္ာ့တျငး
ထုိသို႓
အေလ့အနကး
႐ိုကးသငးခဲံၾက်ခငး့ ေၾကာငးံ
ေခတးအဆကးဆကး စာသငးသာ့ အမ္ာ့အ်ပာ့တို႓မြာ ရြိတးစပီ့ ယာ့ႏြငးံ ေတျ႓ ခဲံၾကပါလ္ကး “်ပဇာတး ” ကို မဖတးမိဘဲ စာသကးသကးမြ္ကိုသာ ဖတးခဲံၾကရေလသညး။ ၎တို႓အာ့
ဇာတးရညးလညးေအာငး
ဖတးခုိငး့ လိုကးၿပီ့ ေနာကး ရြငး့ လငး့
်ပဇာတးႏြငးံ
ေဆျ့ ေႏျ့ သငးံသညး။
Typing - အိုလိုလို
အလ္ငးဆဵု့
ပတးသကး၍
တစးေခါကး
ေယဘုယ္
အေ်ခခဵရြိသျာ့ၿပီဆိုလြ္ငး
ခပးသျကးသျကး
သေဘာေပါကးေအာငး
သူတို႓အေနႏြငးံ
်ပဇာတးကို
122
http://mmteashop.com အေသ့စိတး ဆကးလကးေလံလာရငး့ ရြိတးစပီ့ ယာ့၏ စာလကၤာရသကို ခဵစာ့ႏိုငးၾကမညး ်ဖစးသညး။ စာေလ့ေပေလ့ႀကီ့
တစးအုပးကို
နာ့လညးခဵစာ့ႏိုငးရနးအတျကး
အလ္ငးဆဵု့
အေပၐယဵရြပး တစးေခါကး ဖတးသငးံသညးဆိုေသာ အခ္ကးကို လကးမခဵႏုိငးေသ့ပါက ၎ႏြငးံ ဆနး႓က္ငးဘကးနညး့ ကို ကုိယးတိုငး စမး့ ၾကညးံပါ။ အကယး၍
သငးသညး ေဘာဂေဗဒပညာရြငး
တစးေယာကးမဟုတးဘူ့
ဆိုပါစို႓။
ေဘာဂေဗဒဆိုငးရာ က္မး့ တစးအုပး်ဖစးသညးံ အာဒမးစမစး (Adam Smith) ၏ “ႏိုငးငဵတုိ႓၏ ဓန (Wealth of Nations) က္မး့ ” ကို ဖတးၾကညးံပါ။ စာမ္ကးႏြာ တစးက စ၍ တစးေၾကာငး့ တစးပါဒ မက္နး နာ့လညးေအာငး ဖတးပါ။ တစးမ္ကးႏြာလဵု့ ကုနးစငးေအာငး နာ့လညးမြ ေနာကးတစးမ္ကးႏြာ ဆကးဖတးပါ။ စာမ္ကးႏြာအနညး့ ငယးမြ္ ေရာကးေအာငးပငး အေတားႀကီ့ အခ္ိနးကုနး လူပနး့ ခဵ၍ ဖတးရေၾကာငး့ ေတျရ ႓ ြိရပါလိ မးံမညး။ ထိုသို႓ ဖတးသ်ဖငံး အေသ့စိတး ေရ့သာ့ခ္ကးအခ္ိဳ႔ကို သငး ေတျ႓ ခ္ငး ေတျ႓ လိုကးရပါမညး။ သို႓ေသား အဓိက အခ္ကးႀကီ့ မ္ာ့ကိုကာ့ သငး နာ့လညးသေဘာေပါကးလိုကးမညး မဟုတးပါ။ ေယဘုယ္
ၿခဵဳငဵုမိေအာငး
ခပးသျကးသျကး
တစးေခါကး
ဖတးၾကညးံသူကာ့
ဤက္မး့ ႀကီ့ တျငး အာဒမးစမစးသညး ကုနးပစၥညး့ တို႓ ၏ ေစ့္ႏႈနး့ မ္ာ့ကို ဆဵု့ ်ဖတး်ပဌာနး့ ရာ၌ ေစ့္ကျကး၏
အေရ့ပါပဵု၊
လကး ဝါ့ႀကီ့ အုပး
ခ္ဳပးကုိငးေသာစနစး၏
ဆို့ ရျာ့ပဵုမ္ာ့ႏြငးံ
လျတးလပးေသာ ကုနးသျယးမႈ ရြိရနး လိုအပးပဵု စသညးံ ေဘာဂေဗဒဆုိငးရာ သူ႓အယူအဆ မ္ာ့ကို
အခုိငးအမာ
တငး်ပထာ့ေၾကာငး့
မာတိကာ
ေခါငး့ စဥးမ္ာ့
အခ္ိဳ႔စာပိုဒ းမ္ာ့ရြိ
ရြငး့ လငး့ ်ပတးသာ့ေသာ အေရ့အသာ့မ္ာ့အာ့်ဖငးံပငး ရိပးစာ့မိႏိုငးမညး ်ဖစးသညး။ အကယး၍
ႏုိငးငဵေရ့
အေတျ့ အေခၐ
ဘာသာရပးထဲက၊
ဥပမာအာ့်ဖငးံ
ဂၽျနးစတူ့ ဝပးမီ့ လး (John Stuart Mill) ၏ ်ပညးသူ႓ကိုယးစာ့လြယးမ္ာ့်ဖငးံ ဖျစ ဲ႓ ညး့ ထာ့ေသာ အစို့ ရ (Representative Gover nment) က္မး့ ကို ဖတးမညးဆိုလြ္ငးလညး့ “ႏိုငးငဵတို႓၏
Typing - အိုလိုလို
123
http://mmteashop.com ဓန”
ကို ဖတးသကဲံသို႓ ခပးသျကးသျကး ေလြ္ာကးလြနးဖတးေသာနညး့ ်ဖငးံ
ပငး စာအုပးပါ
ဆိုလုိခ္ကးမ္ာ့ကို အၾကမး့ ဖ္ငး့ သေဘာေပါကးႏိုငးမညးမြာ အမြနးပငး ်ဖစးသညး။ အခ္ိနးမကုနး ရထာ့ၿပီဆိုလြ္ငး
လူ
မပငးပနး့ ဘဲ စာအုပးႏြငးံ
၎စာအုပး ကို
အတနးအသငးံ
ေၾကာကးစရာ၊
ပတးသကးသညးံ
စိတးပ္ကးစရာ
သေဘာေပါကးလုိကးမိ်ခငး့ ေၾကာငးံပငး
ပို၍
ေယဘုယ္အ်မငး
မလိုေတာံ႐ဵုမက
စိတး ဝငးတစာ့
မိမိ
်ဖစးလာၿပီ့
ႏိႈကးႏိႈကးႏြဲႏြဲ ေလံလာဖတး႐ႈသညးံ အဆငးံသို႓ တို့ ်မႇငးံလာႏုိငးမညး ်ဖစးသညး။ ထုိ႓ေၾကာငးံ မြနးကနးစျာ ခ္ဥး့ ကပးႏုိငးပါက ၎စာအုပးမ္ာ့သညး
သာမနးစာဖတး
ပရိသတး အလြမး့ မီေသာ ေနရာမြာပငး ရြိသညးဟု ဆိုႏိုငးေပသညး။ ဝီလ္ဵဂ္ိမး့ ၊
ဇိဂမျနး႓ဖရျိဳကး၊
ဒႆနက္မး့ မ္ာ့၊
ဂၽျနးဂ္ဴဝီ၊
ဂယးလီလီယို၊
နယူတနး၊
ဘာထရနး ဒါဝငး၊
ရပးဆယးတို႓၏
စိတးပညာႏြငးံ
အုိငးစတုိငး့ တို႓၏
သိပၸဵပညာ
က္မး့ မ္ာ့ကိုလညး့ အထကးေဖား်ပခဲံသညးံ နညး့ ်ဖငးံပငး ဖတး႐ႈ၍ ရႏိုငး၏ ။ ၎ပညာေက္ားတို႓၏ လဵု့ ေစံပတးေစံ
က္မး့ မ္ာ့မြာ
နာ့လညးရနး
မ်ဖစးႏိုငးပါ။
အေထျေထျ
သို႓ေသား
စာဖတးသမာ့မ္ာ့အဖို႓
ထိုမြ္ေလာကးလညး့
နာ့လညးရနး
မလိုအပးပါ။ အေသ့စိတးကိစၥမြာ သကးဆုိငးရာ နယးပယးကို ေဇာကးခ္ လိုကးစာ့ၾကသူတို႓၏ အလုပး်ဖစးသညး။ အသိ အ်မငးႂကျ ယးဝေစရနးႏြငးံ အေတျ့ အေခၐ ရငးသ ံ နးေစရနးအတျကး စာဖတးၾကသညးံ ဆိုလိုခ္ကးမ္ာ့၊
အေထျေထျ ၎တို႓၏
စာသမာ့တို႓အေန်ဖငးံ
နိႆယမ္ာ့ႏြငးံ
ယငး့ ပုဂၓိဳလးႀကီ့ မ္ာ့၏
ရညးရျယးခ္ကးမ္ာ့ကို
အဓိက
ေယဘုယ္နာ့လညး
သေဘာေပါကးေအာငး ဖတးႏိုငးရနး လဵုေလာကးေပၿပီ။ စာအုပးသညး မိတးေဆျေကာငး့ ်ဖစးသညးဟု စာအုပးတုိငး့ ကို
အၿမဲေပါငး့ ရသညးံ
ဆိုေလံ ရြိၾကပါသညး။ သို႓ေသား
မိတးေဆျေကာငး့ အ်ဖစးခ္ညး့ သာ
သေဘာမထာ့ဘဲ
အခ္ိဳ႔ကို တစးခါတစးရဵ လမး့ ႀကဵဳရငး့ ႏႈတးဆကးသိကၽျမး့ ရသူမ္ာ့ အ်ဖစးလညး့ ်မငးတတးရနး လို၏ ။
အခ္ိဳ႔ေသာ
Typing - အိုလိုလို
သူမ္ာ့
(စာအုပးမ္ာ့ )
မြာ
လိမၼာစျာ
ခ္ဥး့ ကပးတတးမညးဆိုက
124
http://mmteashop.com တစးႀကိမးတညး့ တစးထုိငးတညး့ ႏြငးံပငး သူေ်ပာခ္ငးသမြ္ အရာအာ့လဵု့ သို႓မဟုတး သူ႓ထဵမြ ကၽျႏးုပးတို႓ သိလိုသမြ္ အရာအာ့လဵု့ ကို သိရႏိုငးေပသညး။ ေလ့နကးခကးခဲေသာ
စာအုပးႀကီ့ တစးအုပးကို
အေပၐယဵရြပး၍
ဖတး်ခငး့ ်ဖငးံ
ေယဘုယ္အ်မငး ရႏုိငးေၾကာငး့ ဆိုခဲံသညး။ သို႓ေသား ယငး့ နညး့ ကာ့ စာအုပးတစးအုပး ဖတး႐ႈရာ၌
ပထမအဆငးံအေနႏြငးံ
သကးသကး်ဖငးံကာ့
စာအုပး၏
လုပးေဆာငး ရနး
ဆိုလိုရငး့
ညႊနး့ ်ခငး့ သာ
အခ္ကးမ္ာ့ကို
်ဖစး၍
ယငး့ နညး့
ေ်ခေ်ခ်မစး်မစး ခုိငးခိုငးမာမာ
သိႏိုငးမညး မဟုတးေၾကာငး့ ေ်ပာလိုသညး။ ဤေဆာငး့ ပါ့၌
ဤစာဖတးနညး့ ကို
ညႊနး့ ေနရ်ခငး့ မြာ သငး ထိေတျ႓ေနရမညးံ
စာအုပးစာတမး့ က္မး့ ႀကီ့ ေပါငး့ မ္ာ့စျာကို ကုိငးတျယးရ နးအတျကး အေကာငး့ ဆဵု့ (လကးေတျ႓ အက္ဆဵု့ ) နညး့ ်ဖစးေသာေၾကာငးံ ်ဖစးသညး။ ေခတးအဆကးဆကး နညး့ နညး့ ေလာကး်ဖစးေစ
ဆရာံဆရာတို႓
ေရ့ခဲံသညးံ
ဖတးၾကညးံသငးံေသာ
စာေပက္မး့ ဂနးမ္ာ့အနကး
စာအုပးတို႓မြာ
မ္ာ့လြသညး်ဖစးရာ
စာအုပးပဵုႀကီ့ ကို ၾကညးံကာ ဖတးရနး အခ္ိနးမရ၊ တစးအုပးခ္ငး့ ကိုပငး အေတား ခကးခကးခဲခဲ ဖတးရမညးဟု စိတးပ္ကးေနပါက ဘာစာအုပးမြ္ ဖတး်ဖစးမညး မဟုတးေပ။ အထကးတျငး
ဆိုခဲံသညးံ ေလြ္ာကးလြနး
ရြပးဖတးနညး့ ်ဖငးံ ဖတးထာ့ေသာအခါ
ဘယးက္မး့ ထဲမြာ ဘာပါသညး၊ ဘာအေၾကာငး့ ေတျ ေရ့ထာ့သညး ဟူ၍ ေခါငး့ ထဲတျငး မြတးသာ့မိေနကာ
တစးစဵုတစးရာ
တိတိက္က္
ေ်ပာဆိုရနး
လိုအပးလာသညးံအခါ
ဘယးစာအုပးႀကီ့ ကို ေ်ပ့လြနးၿပီ့ အေသ့စိတး အေလ့အနကး ဖတး႐ႈကို့ ကာ့ရမညးကို သငး သိေနမညး ်ဖစးသညး။ ထို႓်ပငး လတးတေလာ
စာအုပးတစးအုပးစီ၏
အသဵု့ ဝငးမႈ
အသဵု့ ခ္လိုမႈေပၐ၌
မူတညးသညး။
တနးဖို့ သညး
လူတစးဦ့ ခ္ငး့ ၏
တစးစဵုတစးေယာကးအတျကး
အလျနးအဖို့ တနး အသဵု့ ဝငးသညးံ စာအုပးသညး သငးံအတျကး ဘာမြ တနးဖို့ မရြိ ်ဖစးေန ႏိုငးသညး။
တစးခါတစးရဵ
Typing - အိုလိုလို
စာအုပးႀကီ့
တစးအုပးလဵု့ မြ
သငးံအတျကး
အသဵု့ ဝငးသညးံ
125
http://mmteashop.com အရာအာ့လဵု့ ကို
ေလြ္ာကးလြနး
ေတျလ ႓ ိုကးရႏိုငးသညး။
ရြပးဖတးေသာ
ထိုစာအုပးမ္ိဳ့ကို
နညး့ ်ဖငးံပငး
အစအဆဵု့
လဵု့ ေစံ
သငး
ပတးေစံ
ေတျခ ႓ ္ငး
ဖတး႐ႈေနပါက
အခ္ိနးကုနးခဵ လူပငးပနး့ ခဵရက္ိဳ့နပးမညး မဟုတးေပ။ စာအုပးႀကီ့ ဟနး်ပငး်ခငး့
တစးအုပးကို
မ်ပဳလုပးမီ ပဏာမ
ရြပးဖတး်ခငး့
သို႓မဟုတး က္ာ့ကုတးက္ာ့ခဲ
ေလံလာမႈကေလ့
ဖတးရနး
တစးခု ်ပဳလုပးသငးံပါေသ့သညး။
ယငး့ သို႓ ေလံလာရာ၌ အခ္ိနးနညး့ နညး့ ႏြငးံ အက္ိဳ့မ္ာ့မ္ာ့ ရေစရနး ေသာံခ္ကးနညး့ အခ္ိဳ႔ ေပ့လိုပါသညး။ (၁) အဖျငးံ စာမ္ကးႏြာကို ေသေသခ္ာခ္ာ
ဖတးပါ။ စကာ့ခ္ီ့ ႏြငးံ နိဒ ါနး့ တို႓ကို
ခပးသျကးသျကး ဖတးၾကညးံပါ။ စာအုပးအမညးကို အက္ယးဖျငးံဆိုသညးံ အမညးချဲမ္ာ့ႏြငးံအခ္ီ့ နိဒ ါနး့ မ္ာ့အရ
ဤစာအုပးသညး
ဘာကို
အဓိက
ေဇာငး့ ေပ့ေရ့သာ့ထာ့ေသာ
စာအုပး်ဖစးေၾကာငး့ ရိပးစာ့မိႏိုငး၏ ။ (၂)
မာတိကာ
ဖျစ ဲ႓ ညး့ ပဵုကို ်ပသသညးံ
ေခါငး့ စဥးမ္ာ့ကို
ဖတး႐ႈၾကညးံပါ။
အညႊနး့ ေ်မပဵု ်ဖစးသညး။
၎ကို
မာတိကာသညး
စာအုပး၏
ၾကညးံ်ခငး့ ်ဖငးံ ဤစာအုပး၌
ဘယးအပိုငး့ ကို ဘယးမြ္ အက္ယးဖျငးံသညး စသညး်ဖငးံ သိႏိုငး၏ ။ (၃)
စာအုပးေနာကးပုိငး့ ရြိ
ေလြ္ာကးၾကညးံလုိကးပါ။
စာအုပးတျငး
အကၒရာစဥး ပါဝငးသညးံ
အညႊနး့ ကို
ခပးသျကးသျကး
အေၾကာငး့ အရာ
နယးပယးအက္ယး
အဝနး့ ကို လညး့ ေကာငး့ ၊ မညးသညးံစာေရ့သူမ္ာ့ ပညာရြငးမ္ာ့ကို ကုိ့ ကာ့ထာ့သညးကို လညး့ ေကာငး့ ေတျရ ႓ မညး်ဖစးၿပီ့ ယငး့ အကၒရာစဥးအညႊနး့ ထဲမြ သငး အတနးအသငးံ သိထာ့၊ စိတး ဝငးစာ့ထာ့သညးံ ဖတးၾကညးံမိလြ္ငး
ေခါငး့ စဥးတစးခုခုကို
ယငး့ က႑ႏြငးံ
ညႊနး့ ထာ့သညးံ
စပးလ္ဥး့ သညးံ
စာေရ့သူ၏
စာမ္ကးႏြာ၌
လြနးေလြာ
ရပးတညးခ္ကးကို
သငး
သိရမညး ်ဖစးသညး။
Typing - အိုလိုလို
126
http://mmteashop.com သညးေလာကး ၾကညးံလိုကးလြ္ငး ယငး့ စာအုပးသညး သငးံအတျကး ႏိႈကးႏိႈကးႏြဲႏြဲ ဖတးသငးံေသာ စာအုပးလာ့၊ ေလြ္ာကးလြနး ရြပးဖတးလုပးသငးံေသာ စာအုပးလာ့ ချဲ်ခာ့၍ ရေလာကးေပၿပီ။ ရြပးဖတးၾကညးံရနး ဆဵု့ ်ဖတးသညး ဆိုက ေရြ့ ဦ့ စျာ အေရ့ႀကီ့ ပဵုရသညးံ အခနး့ မ္ာ့ကို လြနးပါ။ အခနး့ တစးခု၏ အဓိက ဆိုလိုခ္ကးသညး အဖျငးံ စာပိုဒ း (မ္ာ့) ၌ ေသားလညး့ ေကာငး့ ၊ နိဂဵု့ စာပုိဒ း (မ္ာ့) ၌ ေသားလညး့ ေကာငး့ ပါရြိတတးသညး။ ယငး့ ေနရာမ္ာ့ကို ဦ့ စာ့ေပ့၍ ဖတးပါ။ ထိုသို႓ဖတးရငး့
စိတး ဝငးစာ့စရာ
ၾကာ့စာမ္ကးႏြာအခ္ိဳ႔
ေတျ ႓လာရတတးသညး။
တကယး စိတး ဝငးစာ့သညးံေနရာ၌ ဝငးစာ့သေလာကး ဆကးဖတးေနလိုကးမညး၊ တစးခါတစးရဵ လိုအပးသညးထငးလြ္ငး သငးႏြငးံ
အကၒရာစဥးအညႊနး့ ကို
ထိုစာအုပးသညး
ဆုပးမိကုိငးမိၿပီ့
ၾကညးံကာ လိုကးရြာဖတး႐ႈ်ဖစးမညးဆိုလြ္ငး
အေတားသဟဇာတ
သညးစာအုပး
်ဖစးေနၿပီ။
ဖတးမိသညးံအတျ ကး
စာအုပးမြ
သငးံ၌
တစးစဵုတစးခု
တစးစဵုတစးရာေသာ
အတုိငး့ အတာအထိ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ်ဖစးၿပီဟု ဆိုရေတာံမညး။ ထို႓်ပငး ပို၍ အေရ့ႀကီ့ သညးက သငးသညး ထုိစာအုပးႀကီ့ အတျကး ပငးပနး့ ဆငး့ ရဲ မခဵလိုကးရဘဲ ေပါံပါ့လျယးကူစျာပငး ဖတး်ဖစးခဲံသညးဆိုေသာအခ္ကး ်ဖစးသညး။ စာအုပးႀကီ့ တစးအုပးကို သကးသကးသာသာ ဖတး်ဖစးၿပီ့ နာ့လညး့ လညး အရသာလညး့ ေတျ႓ သညးံအခါ စာအုပးႀကီ့ ေၾကာကးစိတး ေလ္ာံပါ့သျာ့ၿပီ့ အ်ခာ့ေသာ က္မး့ ႀကီ့ က္မး့ ခုိငး ဆိုသညးမ္ာ့ ကိုလညး့ ကုိငးရဲဖတးရဲ ်ဖစးလာေပေတာံမညး။ (မူရငး့။ ။ Dr. Mor timer J. Adler ၏ Hard Reading Made Easy)
Typing - အိုလိုလို
127
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
128
http://mmteashop.com
တိရစၧာနးမ္ာ့မြာ
သကးရြငးေနထုိငး မႈအတျကး
အထူ့ တလညး
ေလံက္ငးံ
သငးၾကာ့စရာ မလိုပါ။ အပ္ဵသငး်ခငး့ ၊ အစာရြာေဖျမႈအတျကး နညး့ ယူ မြတးသာ့ရ်ခငး့ စသညးမ္ာ့ကာ့ ရြိပါ၏။ သို႓ေသား အနာဂတးအတျကး ေမြ္ားေတျ့ လုပးေဆာငး်ခငး့ မ္ိဳ့ မဟုတး။ ရညးရျယးခ္ကး ပါေသာ သငးၾကာ့မႈမ္ိဳ့ မဟုတး။ သဘာ ဝဗီဇသေဘာအရ
အလိုအေလ္ာကး
လုပးကုိငး
မိၾက်ခငး့ မ္ိဳ့သာ ်ဖစး၏ ။ လူမြာကာ့
မိမိေရာကးရြိ
ေတာငး့ ဆိုခ္ကးႏြငးံ လုပးရေပသညး။
ေလ္ားညီစျာ
ရပးတညးရာ
အရပးေဒသႏြငးံ
သငးၾကာ့မႈအလုပးကို
တစးနညး့ ေ်ပာလြ္ငး
သူ၏
ေခတးကာလတို႓၏
တမငးတကာ
သငးၾကာ့မႈမြာ
စဥး့ စာ့စီစဥး၍
ရညးရျယးခ္ကးပါေသာ
သငးၾကာ့မႈမ္ိဳ့ ်ဖစးသညး။ “လူမြနးလြ္ငး
အသကးေမျ့ ဝမး့ ေက္ာငး့
အတတးပညာေလ့
တစးခုေတာံ
တတးထာ့မြ ” “လယးယာကိုငး့ ကၽျနး့ လုပးသူ ဆိုေပမယးံ ေသစာရြငးစာေလ့ေတာံ တတးထာ့မြ ” “ဘျဲ႔ကေလ့တစးခုေလာကးေတာံ ရထာ့မြ လူရာဝငးမယး ” “ကျနးပ္ဴတာ သငးမထာ့ရငး ေခတးေနာကးက္မယး ” စသညးံ
ေတျ့ ေတာမႈမ္ိဳ့၊
စို့ ရိမးပူပနးမႈမ္ိဳ့၊
အလိုဆႏၵမ္ိဳ့တို႓မြတစးဆငးံ
ပညာသငးၾကာ့ လိုသညးံ ရညးရျယးခ္ကးမ္ာ့ ်ဖစးေပၐလာရသညး။ ရညးရျယးခ္ကးသညး သို႓တညး့ မဟုတး
မိမိကို
မိမိကုိယးတုိငး၏ လႊမး့ မို့ ေသာ
ဦ့ ေခါငး့ မြ
်ဖစးေပၐခ္ငး
မိမိမြီခိုေနရေသာ
မိဘ၊
်ဖစးေပၐမညး။ အုပးထိနး့ သူ၊
ဆရာသမာ့တို႓၏ ဦ့ ေခါငး့ ၌ ်ဖစးေပၐမညး။ မညးသူ႓ထဵမြ စသညး်ဖစးေစ လူဟူသညးကာ့
Typing - အိုလိုလို
129
http://mmteashop.com ေပၐဦ့ စမြသညး
ယေန႓ထိတုိငး
ရညးရျယးခ္ကး
ရြိစျာ ပညာသငးရေသာ
သတၱဝ ါတစးဦ့
်ဖစးခဲံေပသညး။ ကနဦ့ ေခတးက လူသာ့ သငးၾကာ့ရသညးံ အတတးပညာသညး ပမာဏအာ့်ဖငးံ ေသ့ငယးလြသညး။ ေရြ့ က
ထုိ႓ေၾကာငးံလညး့ အသကး
ဆိုၾက်ခငး့
ရပးတညးႏိုငးၿပီ။
်ဖစးသညး။
မိမိကုိယးကို
၁၆ ႏြစး်ပညးံလြ္ငး လူလာ့ေ်မာကးၿပီဟု
အမိအဘကို
အာ့ကို့
ကာကျယးႏိုငးၿပီ။
မြီခိုစရာ
မလို။
မိမိအမ္ိဳ့အႏျယးမ္ာ့
မိမိဘာသာ
ဆကးလကး်ပနး႓ပျာ့
ေအာငး ေဆာငးရျကးႏိုငးၿပီ။ မိမိမြ ေပါကးဖျာ့မညးံ လူမမယးကေလ့မ္ာ့ကို ်ပဳစုေစာငးံေရြာကး ႏုိငးၿပီ။ အသကး ၁၆ ႏြစး ်ပညးံေ်မာကးလြ္ငး လူတစးေယာကး တတးသငးံ တတးအပးသညးံ အေ်ခခဵပညာမ္ာ့
အာ့လဵု့
်ပညးံစဵုၿပီ။
သညးအေ်ခခဵေပၐတျငး
ဘဝအေတျ႓အႀကဵဳ သာ
ထပးဆငံး ်ဖညးံဆညး့ ေတာံ။ ယေန႓ေခတးတျငးကာ့ အရပးေဒသ ႏိုငးၾကေတာံ။
မ္ာ့က
အလျနး႐ို့ စငး့ ေသာ
လျဲလြ္ငး
ေရြ့ လူေနမႈစနစးမ္ိဳ့
မညးသညးံေနရာတျငးမြ
ၿမိဳ႔်ပေနလူသာ့တစးေယာကးသညး
၁၆
ႏြစးႏြငးံ
ရြိေသ့သညးံ
လူလာ့မေ်မာကး
လူတနး့ ေစံ ဘဝရပးတညးေရ့အတျကး
လိုအပးသညးံ ပညာအစုစုကို အသကး ၁၆ ႏြစးမြ္ႏြငးံ မရႏိုငးေတာံ။ သတၱေဗဒအရ
လူလာ့ေ်မာကးသညး။
အသိပညာ
အတတးပညာအရ
လူလာ့မေ်မာကး။ လူ႓အသိုငး့ အဝိင ု း့ ၏ ေ်မာကးသူ အ်ဖစး လကးမခဵ။ အေရျ့ ခ္ယးခဵချငးံ
မရြိ။
ဥပေဒစညး့ ကမး့ ထဵု့ ဓေလံမ္ာ့ကလညး့
သူ႓ကို လူလာ့
မဲဆႏၵေပ့ချငးံ မ်ပဳ၊ ရာထူ့ ဌာနႏၲရမ္ာ့တျငး ဝငးေရာကး
အိမးေထာငး်ပဳလြ္ငး
သာ့သမီ့
ေမျ့ ႏိုငးေသားလညး့
သူ႓အာ့
အိမးေထာငး်ပဳေလာကးသူ ဟူ၍ မယူဆ။
Typing - အိုလိုလို
130
http://mmteashop.com လူ႓ယဥးေက့္မႈစနစး
တို့ တကးလာသညးႏြငးံအမြ္
လူသညး
လူတနး့ ေစံ
ဘဝရပးတညးမႈ အတျကးပငး ပညာကို တို့ ၍ တို့ ၍ သငးၾကာ့လာရသညး။ လူတနး့ ေစံထကး ေခါငး့ တစးလဵု့ သာလိုသူကာ့ ေခါငး့ တစးလဵု့ စာ ပို၍ ေလံလာဆညး့ ပူ့ ရသညး။ ကဵၾကမၼာႏြငးံ ပတးဝနး့ က္ငး အေထာကးအပဵံခ္ငး့ သာ မကျာက ဘဝအနိမးံအ်မငးံက ပညာေပၐတျငး လဵု့ ဝ မူတညးလာသညး။ ထို႓ေၾကာငးံ အ်မငးံမာ့ဆဵု့
မိမိဘ ဝကို
်ဖစးလိုသူမ္ာ့သညး
မိမိတနးဖို့ ထာ့သူ၊ ပညာကို
အမ္ာ့ၾကာ့တျငး
သဲသဲမဲမဲ
အေအာငး်မငး
ဆညး့ ပူ့ ေလံက္ကးလာသညး။
တစးနညး့ ေ်ပာရေသား ဦ့ ေခါငး့ ထဲတျငး ပဵုေအာ ရငး့ ႏြီ့ ်မႇဳပးႏြဵလာၾက်ခငး့ ်ဖစးသညး။ ပညာကို ေက္ာငး့ မြာ ရြာသညး။ ်ပငးပမြ ရႏိုငးသမြ္လညး့ ေလံလာသိုမြီ့ သညး။ တကၑသိုလးမြ ဘျရ ဲ႓ ်ခငး့ သညး ပညာသငးမႈ၏ နိဂဵု့ မဟုတးေတာံ။ ကုိယးတုိငး ဆကးလကး ဆညး့ ပူ့ ေလံလာရနး အေ်ခခဵသာ ်ဖစးလာသညး။ သမိုငး့ ပညာရြငးႀကီ့ အကးဒ ျပးဂစးဘျနးက
“လူတုိငး့ မြာ ပညာေရ့ႏြစးခု ရြိသညး။
တစးခုက အ်ခာ့သူမ္ာ့ထဵမြ ရေသာ ပညာေရ့်ဖစး၍ ပိုအေရ့ပါေသာ ေနာကးတစးခုက ကုိယးံကုိကုိယး ေပ့ေသာ ပညာေရ့ ်ဖစးသညး ” ဟု ဆိုခဲံသညး။ တစးနညး့ ေ်ပာရလြ္ငး ေက္ာငး့ သငးပညာႏြငးံ ကုိယးတုိငးရြာပညာ။ အခ္ိဳ႔လူမ္ာ့မြာ ေသားလညး့
အေၾကာငး့ အမ္ိဳ့မ္ိဳ့ေၾကာငးံ
ကုိယးတိုငးရြာပညာ
အာ့ေကာငး့ သ်ဖငးံ
ေက္ာငး့ သငးပညာ တကၑသိုလး
ခ္ိဳ႔တဲံခဲံ
ပညာတတးမ္ာ့ႏြငးံ
ပခဵု့ ခ္ငး့ ယြဥးႏုိငးၾကသညး။ ေအာငး်မငးသူမ္ာ့ ်ဖစးခဲံၾကသညး။ ေအဗရာဟမး မိမိဘာသာ
လငးကျနး့ သညး
ေလံလာသငးၾကာ့ရငး့
ေက္ာငး့ မညးမညးရရ
ဥပေဒပညာရြငးတစးဦ့
မေနဖူ့ ေသားလညး့
်ဖစးခဲံသညး။
သူ႓တုိငး့ ်ပညး၌
ထိပးဆဵု့ အဆငးံ်ဖစးသညးံ သမၼတရာထူ့ ကို သူ ရခဲံသညး။
Typing - အိုလိုလို
131
http://mmteashop.com ေက္ာငး့ ပညာ
သဵု့ လသာ
သငးဖူ့ ေသာ
ေသာမတး (စ)
အကးဒ ီဆငးသညး
ပစၥညး့ ကိရိယာ အမ္ိဳ့ေပါငး့ ၁ဝဝဝ ေက္ား တီထျငးႏုိငးသညးံ သိပၸဵပညာရြငးႀကီ့ ်ဖစးခဲံသညး။ လူသာ့ထုအေပၐ
သူ႓တီ ထျငးမႈမ္ာ့၏
အသကးရြငးေနထုိငးခဲံသညးံ
ေခတးကို
အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့
ႀကီ့ မာ့လျနး့ သ်ဖငးံ
“အကးဒ ီဆငးေခတး ”
ဟူ၍
ဂုဏ း်ပဳ
သူ ခ္ီ့ က္ဴ့
ေ်ပာဆိုခဲံၾကသညး။ မိမိဘာသာ
ပညာရြာရာဤ
ထူ့ ခၽျနးလျနး့ သညးံ
ပညာရြငးႀကီ့
အကးဒ ီဆငးက
သူ႓အရညးအခ္ငး့ ကို ဤသို႓ ႏြိမးံႏြိမးံခ္ခ္ ေ်ပာဆိုခဲံသညး။ “ကၽျနးေတား က တီထျငးသူ
အစစးမဟုတးဘူ့ ဗ္၊
လဵု့ လဵု့ လ္ာ့လ္ာ့
ကၽျနးေတားံ
လကးရာ စစးစစးလို႓ ေ်ပာႏိုငးတာ ဓာတးစက (Phonograph) တစးခုပဲ ရြိတယး။ ကၽျနးေတားက ေရ်မႇဳပးဗ္၊ သိပးအာ့ေကာငး့ တဲံ ေရ်မႇဳပး၊
ဘယးေနရာက
ထျကးလာတဲံ
စိတးကူ့ ်ဖစး်ဖစး
ကၽျနးေတားံကိုယးထဲ စုပးယူလုိကးတာပဲ ” အကးဒ ီဆငးကာ့ ပညာ၌ ဝငးစာ့လျနး့ သညးံ ရာသကးပနး စာသငးသာ့ႀကီ့ တစးဦ့ ်ဖစးေခ္သညး။ ဦ့ ေႏြာကးတျငး
ရငး့ ႏြီ့ ်မႇဳပးႏြဵခဲံသ်ဖငးံ
အက္ိဳ့အ်မတး
ႀကီ့ မာ့စျာ
ရရြိခဲံသူမ္ာ့
အေၾကာငး့ သာဓကေဆာငးစရာ မ္ာ့စျာ ရြိသညး။ သူတို႓ က္ငးံသဵု့ ခဲံၾကသညးံ မိမိကုိယးကို ်ပဳစုပ္ိဳ့ေထာငးပဵု နညး့ လမး့ မ္ာ့မြာလညး့
စိတဝ း ငးစာ့စရာ
အလျနးေကာငး့
သေလာကး
အတုယူနညး့ မြီ့ သူမ္ာ့အတျကး အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ႀကီ့ မာ့မြာ ေသခ္ာသညး။ နမူနာအ်ဖစး ပုဂၓိဳလးတစးဦ့ အေၾကာငး့ ေ်ပာပါမညး။ ပုဂၓိဳလးအမညးက ဘငးဂ္မငး ဖရနးကလငး။ ဘငးဂ္မငး စျယးစဵုပါရမီရြငး
ဖရနးကလငး
(multiple
ေလာကးေအာငးလညး့
Typing - အိုလိုလို
သူ
(Benjamin
genius)
ဟု
ကၽျမး့ က္ငးေသာ
Franklin)
(၁၇ဝ၆
ေခၐေလံရြိၾကသညး။ ဘာသာရပးေတျက
-
၁၇၉ဝ)
သညးလို
ကုိ ေခၐရ
မ္ာ့လြသညး။
132
http://mmteashop.com ဘယးအေၾကာငး့ ရပး
မဆို
အနညး့ အက္ဥး့ စီေတာံ
သူ
သိသညးဟု
ဆိုႏိုငး
ေလာကးေအာငးလညး့ ႏြဵ႓စပးသူ ်ဖစးသညး။ သူ စိတဝ း ငးစာ့ေသာ အေၾကာငး့ အရာေတျက အကနး႓အသတးမရြိဟုပငး ဆုိႏိုငးသညး။ သူသညး ဆပး်ပာခ္ကး်ခငး့ ၊ စာပဵုႏြိပး်ခငး့ ၊ ေဂၐဖီထုပးစိုကးပ္ိဳ့်ခငး့ စသညးတုိ႓တျငး စိတး ဝငးစာ့သကဲံသို႓ ႏိုငးငဵေရ့ လူမႈေရ့ဘကးတျငးလညး့
ထကးသနးခဲံသညး။ အေမရိကနး
်ပညးေထာငးစုႀကီ့ ကို စတငးတညးေဆာကးခဲံၾကသူမ္ာ့တျငး အေမရိကနး
လျတးလပးေရ့
ေၾကညာစာတမး့ ႏြငးံ
သူ ေရြ႔တနး့ က ပါဝငးသညး။
အေမရိကနး် ပညးေထာငးစု
ဖျဲ႔စညး့
အုပးခ္ဳပးပဵု အေ်ခခဵဥပေဒတို႓ အပါအဝငး သူ႓ႏိုငးငဵသမိုငး့ ၌ အေရ့ႀကီ့ ဆဵု့ စာခ္ဳပးစာတမး့ ႀကီ့ ေလ့ခုတျငး သူ လကးမြတးေရ့ထို့ ခဲံသညး။ လြ္ပးစစးဓာတးမ္ာ့အေၾကာငး့
အေစာဆဵု့ စူ့ စမး့ ေလံလာ ေဖားထုတးခဲံၾကသူမ္ာ့
ထဲတျငး သူ ပါဝငးသညး။ မို့ ႀကိဳ့လႊဲ၊ ဖရနးကလငး မီ့ ဖိ၊ု အနီ့ အေဝ့ၾကညးံ မ္ကးမြနး စသညးတို႓ အပါအဝငး ေသာမတး (စ)
ပစၥညး့ ကိရိယာအမ္ာ့အ်ပာ့ကိုလညး့ အကးဒ ီဆငး
တီထျငးခဲံရာ
မတိုငးမီ ေခတးတစးေလြ္ာကးလဵု့ တျငး
အေမရိကနး်ပညး၌ ၿပိဳငးဘကးကငး့ ေသာ
တီထျငးသူ ပညာရြငးအ်ဖစး သတးမြတး်ခငး့ ခဵရသညး။ ဘကးစဵု ထူ့ ခၽျနးလျနး့ သူ်ဖစး၍ သူ႓အာ့ သူ႓ေခတးကာလ အေမရိကနး်ပညး၏ အႀကီ့ က္ယးဆဵု့ လူသာ့၊ ်ပညးံက္ကးသေရေဆာငး ပုဂၓိဳလး စသညး်ဖငးံလညး့ ခ္ီ့ က္ဴ့ဂုဏ း်ပဳ ေ်ပာဆိုခဲံၾကသညး။ အဲသညး
ဖရနးကလငးကို
၁၇ဝ၆
ခုႏြစးတျငး
မကးဆာခ္ဴ့ဆကး်ပညးနယး
ေဘားစတျနးၿမိဳ႔၌ ေမျ့ သညး။ ညီအစးကို ေမာငးႏြမ ၁၇ ေယာကးထဲမြာ သူက နဵပါတး ၁၅ ်ဖစးသညး။
မိဘမ္ာ့က
႐ို့ သာ့ႀကိဳ့စာ့ၾကသူမ္ာ့
်ဖစးသညး။
ဆပး်ပာခ္ကးသညး၊
ဖေယာငး့ တိုငး လုပးသညး၊ ၿပီ့ ကုိယးပိုငးဆုိငးမြာ တငးေရာငး့ သညး။ သို႓ေသား သာ့သမီ့ ေတျ မ္ာ့လျနး့ ေတာံ အာ့လဵု့ ်ပညးံ်ပညးံ ဝဝ ေကၽျ့ ေမျ့ သုတးသငး ပညာသငးရနး မတတးႏုိငး။ ဘငးဂ္မငး ဖရနးကလငးကို ေက္ာငး့ မြာ ႏြစးႏြစးပဲ ထာ့ႏိုငးသညး။ ေက္ာငး့ တျငး ဖရနးကလငးက စာအဖတးမြာ အလျနးေတားသညး၊ အေရ့မြာ သငးံသညး။၊ အတျကးမြာေတာံ
Typing - အိုလိုလို
133
http://mmteashop.com ညဵံသညးဟု
ဆိုသညး။
ၿခဵဳၾကညးံလြ္ငးေတာံ
မဆို့ ။
ေက္ာငး့ ဆကးထာ့ရနး
သငးံေသာ
ကေလ့မ္ိဳ့။ သို႓ေသား စီ့ ပျာ့ေရ့ အေ်ခအေန မေပ့သ်ဖငးံ ဖခငးက သူ႓အာ့ အသကး ၁ဝ ႏြစးသာ့မြာပငး ေက္ာငး့ ထုတးလိုကးရသညး။ သညးအရျယး မြ စကာ အိမးမြာ ဖေယာငး့ တိုငး အလုပး ဆပး်ပာခ္ကးသညးံအလုပးမ္ာ့ ဝငးကူရသညး။ သို႓ေသား
ဖရနးကလငး
စိတးအာ့မငယး။
ေက္ာငး့ သာ
မတကးရေသားလညး့
သူ႓ပညာေရ့က ဆဵု့ ခနး့ မတုိငးခဲံ။ ေက္ာငး့ တဵခါ့သာ သူ႓အတျကး မဖျငးံဟ်ခငး့ ်ဖစးသညး၊ အသိပညာတဵခါ့ကေတာံ ဘယးေတာံမြ ပိတးမသျာ့ဟု သူ စျဲၿမဲ ယဵုၾကညးခဲံသညး။ အိမးအလုပးကို ေကာငး့ ေစရနးအတျကး အေရ့က္ငးံသညး။
ကူလုပးရငး့ သူ႓ေခတးက
အကၒရာ
သခၤ္ာ၊
ရသမြ္
စာကို
ထငးရြာ့ေသာ ဂဲၾသေမႀတီ၊
သူ
ဖတးသညး။
အေရ့အသာ့
သတငး့ စာတစးေစာငးကို ေရေၾကာငး့
စဵထာ့ၿပီ့
အတတးပညာ၊
သဒၵါ၊
ယုတၱိေဗဒ၊ သဘာဝသိပၸဵ၊ ႐ုပးပိုငး့ သိပၸဵ စသညးံ ပညာရပးမ္ာ့ကို မိမိဘာသာ ေလံလာသညး။ ်ပငးသစး၊
ဂ္ာမနး၊
အီတာလ္ဵ၊
စပိနးႏြငးံ
လကးတငးဘာသာမ္ာ့ကိုလညး့
ကုိယးတိုငး
ဆညး့ ပူ့ ေလံလာရငး့ ကၽျမး့ က္ငးတတးေ်မာကးခဲံသညး။ ပညာရြာမြီ့ သညးံအလုပး၊ လကးေတျ႔ စမး့ သပးအသဵု့ ခ္သညးံ အလုပးတို႓ကို တစးသကးပတးလဵု့ လုပးခဲံရာ ေနာငးတျငး သူ႓တိုငး့ ်ပညး၌ ပညာဗဟုသုတ အႀကီ့ မာ့ဆဵု့ ပုဂၓိဳလးတစးေယာကး ်ဖစးလာခဲံသညး။ သူသညး မိဘအလုပးကို ကူလုပးေနရာမြ အသကး ၁၂ ႏြစးသာ့တျငး အစးကိုႀကီ့ တစးဦ့ ်ဖစးသူ
ဂ္ိမး့ (စး)၏
ပဵုႏြိပးသမာ့လုပးရငး့
စာပဵုႏြိပးစကး၌
သတငး့ စာမ္ာ့တျငး
အလုပးသငးအ်ဖစး ေဆာငး့ ပါ့မ္ာ့
ဝငးေရာကးလုပးကုိငးသညး။ ဝငးေရ့ရာ
သူ႓စာမ္ာ့ကို
လူႀကိဳကးမ္ာ့ခဲံသညး။ အသကး ၂၄ ႏြစးတျငး ပငးဆီလးေဗ့နီ့ ယာ့်ပညးနယး ဖီလဒဲလးဖီ့ ယာ့ ၿမိဳ႔၌
ကုိယးပိုငးသတငး့ စာ
ထုတးသညး။
Poor
Richard‟s
Almanac
အမညး်ဖငးံ
အလျနးထငးရြာ့ေသာ ်ပကၒဒ ိနးနီတိစာအုပးမ္ာ့ကို သူ႓အသကး ၁၆ ႏြစးမြ ၅၂ ႏြစးအရျယးအထိ ႏြစးစဥး ထုတးေ ဝသညး။
Typing - အိုလိုလို
134
http://mmteashop.com ဖရနးကလငးသညး လူမႈေရ့ ႏိုငးငဵေရ့မ္ာ့တျငး လျနးစျာ စိတဝ း ငးစာ့ခဲံေသားလညး့ ရာထူ့ အာဏာ
ရရြိေအာငးကာ့
ႀကိဳ့စာ့ေလံ မရြိခဲံ။ သူ႓တိုငး့ ်ပညး
အက္ိဳ့ရြိေရ့၊ သူ
အေ်ခခ္ရာ ဖီလဒဲလးဖီ့ ယာ့ၿမိဳ႔ႀကီ့ တို့ တကးစညးပငးေရ့တို႓အတျကးသာ မ်ပတးအာ့ထုတး သညး။ အသငး့ ဝငးေၾက့
လစဥးေၾက့တို႓်ဖငးံ
ရပးတညးသညးံ
ကမၻာံ
ပထမဆဵု့ ေသာ
စာၾကညးံတုိကးကို ၁၇၃၁ ခုႏြစးတျငး ဖီလဒဲလးဖီ့ ယာ့၌ သူ ထူေထာငးခဲံသညး။ ်ပညးနယး၏ ပထမဆဵု့ ေသာ ်ပညးသူ႓ေဆ့႐ဵုႏြငးံ
ပထမဆဵု့ တကၑသိုလးတို႓ကိုလညး့
သူပငး ဦ့ ေဆာငး
အေကာငးအထညး ေဖားခဲံသညး။ မီ့ ေဘ့ႀကီ့ မၾကာခဏ သငးံခဲံသညးံ ဖီလဒဲလးဖီ့ ယာ့ အတျကး မီ့ သတးတပးဖျဲ႓ တစးခု ဖျစ ဲ႓ ညး့ သညး။ ရာဇဝတးမႈမ္ာ့ ထိေရာကးစျာ ႏြိမးနငး့ ကာကျယး ႏိုငးရနး အတျကး ရဲတပးဖျဲ႓ ကို ်ပဳ်ပငးဖစ ျဲ႓ ညး့ သညး။ ၿမိဳ႔ေတား စညးပငးေရ့လုပးငနး့ မ္ာ့စျာ ကိုလညး့ ႀကဵစညးႀကိဳ့ပမး့ ေဆာငးရျကးခဲံရာ
ဖီလဒဲလးဖီယာ့ သညး ထိုစဥးက ရြိသညးံ
အေမရိကနး်ပညးနယး ၁၃ ခု အတျငး့ ေခတးမီတို့ တကးဆဵု့ ၿမိဳ႔ ်ဖစးခဲံသညး။ မ္ာ့်ပာ့လြစျာေသာ
လုပးငနး့ နယးပယးတို႓တျငး
သူ
တီထျငးေဆာငးရျကးခဲံသညးံ
လုပးငနး့ ငယးေပါငး့ ေ်မာကး်မာ့စျာ ရြိသညးံအနကး ဦ့ ေႏြာကး်ဖညးံတငး့ ေရ့သမာ့တို႓အတျကး ပို၍ စိတး ဝငးစာ့ဖျယး်ဖစးမညးံ အရာတစးခုကို ေရျ့ ထုတး ေဖား်ပလုိသညး။ ၁၇၂၈ မိတးေဆျမ္ာ့ထဲမြ အမညးရြိ
ခုႏြစး၊
သူ႓အသကး
ဉာဏးအထကး်မကးဆဵု့
အသငး့ တစးခုကို
၂၂
ႏြစးတျငး
ပုဂၓိဳလးအခ္ိဳ႔ကို
ဖျစ ဲ႓ ညး့ သညး။
ဖရနးကလငးသညး စု႐ဵု့ ကာ
ရညးရျယးခ္ကးမြာ
ဂ္နးတို
သူ႓အသိ (Junto)
အသငး့ သာ့အာ့လဵု့
ဖျၿဵ႓ ဖိဳ့တို့ တကးမႈ အတျကး စုေပါငး့ ေဆာငးရျကးၾကရနး်ဖစးၿပီ့ Junto ၏ အဓိပၸာယးမြာလညး့ အက္ိဳ့တူလူစု ဟူ၍ ပငး ်ဖစးသညး။ ဂ္နးတအ ို သငး့ သာ့မ္ာ့ ကိုယးက္ငးံတရာ့၊
တစးပတးတစးႀကိမး
ေသာၾကာေန႓တုိငး့
ေတျ႓ ဆဵုၾကကာ
ႏိုငးငဵေရ့၊ သဘာဝသိပၸဵ၊ စသညးံ ဘာသာရပးမ္ာ့ႏြငးံ စပးလ္ဥး့ သညးံ
ႏြစးသကးရာ ေခါငး့ စဥးတစးခုစီကို အသငး့ သာ့တစးဦ့ ခ္ငး့ က အလြညးံက္ တငးကာ ၎ကို
Typing - အိုလိုလို
135
http://mmteashop.com ဝိင ု း့ ဝနး့ ေဆျ့ ေႏျ့ ၾကသညး။
သဵု့ လတစးႀကိမး
အသငး့ သာ့တစးဦ့ စီသညး
အေၾကာငး့ ရပးတစးခုခုႏြငးံ
ပတးသကးသညးံ
စာတမး့
တစးေစာငးစီ
မိမိႏြစးသကးရာ ေရ့တငးရသညး။
စညး့ ေဝ့ပျဲမ္ာ့တျငး အသငး့ သာ့မ္ာ့ အႀကိတးအနယး ေဆျ့ ေႏျ့ ၾက ်ငငး့ ခဵုေ ဝဖနးၾကသညး။ သို႓ေသား ်ငငး့ ခဵုမႈသညး အႏုိငးရလိုမႈသကးသကး သို႓မဟုတး ်ငငး့ ရလြ္ငးၿပီ့ ေရာ ဟူေသာ သေဘာသကးသကး်ဖငးံ
မဟုတဘ း ဲ၊
စူ့ စမး့ ရြာေဖျလိုေသာ
ဆႏၵ၊
အမြနးတရာ့ကို
ေဖားထုတးသိ်မငး လိုေသာ ရညးရျယးခ္ကးတို႓်ဖငးံ ်ငငး့ ခဵု်ခငး့ မ္ိဳ့သာ ်ဖစးရမညးဟူ၍ စညး့ ကမး့ သတးမြတးထာ့ကာ ၎အတိုငး့ ်ဖစးေအာငးလညး့ ဝိင ု း့ဝနး့ ထိနး့ သိမး့ ခဲံၾကသညး။ ေဆျ့ ေႏျ့ ်ငငး့ ခဵုၾကရာ၌ က္မး့ ဂနး အေထာကးအထာ့မ္ာ့လညး့ တငး်ပရေလံရြိရာ ေနာကးတျငး ယငး့ ကိစၥ ပို၍ အဆငးေ်ပေစရနးအတျကး
အၿမဲ ကို့ ကာ့ ၎တို႓ အၿမဲ
စညး့ ေဝ့ရာအခနး့ တျငး ၎တို႓တစးဦ့ ခ္ငး့ ပိုငး စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့ကို စုေဝ့ထာ့ရြိ်ခငး့ ်ဖငးံ စာၾကညးံတုိကးတစးခု
စတငးမိခဲံသညး။
၎စာၾကညးံတုိကးသညး
ေနာငး်ဖစးလာမညးံ
ဖီလဒဲလးဖီ့ ယာ့ စာၾကညးံတုိကးႀကီ့ ၏ ေရြ႔ေ်ပ့ ်ဖစးခဲံသညး။ ဂ္နးတိုအသငး့ သာ့မ္ာ့
စုေပါငး့ ေလံလာၾက၊
ညႇိႏိႈငး့ ေဆျ့ ေႏျ့ ၾကသညးံ
အေၾကာငး့ အရာ မ္ာ့ကာ့ အမ္ိဳ့ေပါငး့ စဵုခဲံသညး။ အသငး့ သာ့မ္ာ့အတျကး ဖရနးကလငး ေရ့သာ့်ဖနး႓ေ ဝခဲံေသာ ေမ့ချနး့ ၂၄ ခုပါ ေဆျ့ ေႏျ့ ရနး အေၾကာငး့ အခ္ကး လမး့ ညႊနးစာကို ၾကညးံလြ္ငး
သူတို႓ စိတး ဝငးစာ့ခဲံသညးံ ဘာသာရပး
နယးပယးက္ယး ဝနး့ လြပဵုကို သိ်မငး
ႏုိငးသညး။ ေမ့ချနး့ နမူနာတခ္ိဳ႔ကို ေကာကးႏုတးေဖား်ပရလြ္ငး သငးေနာကးဆဵု့ ဖတးခဲံသညးံ စာအုပး (အထူ့ သ်ဖငးံ သမုိငး့ ၊ က္ငးံ ဝတး၊ ကဗ္ာ၊ ေဆ့ ဝါ့၊ ခရီ့ သျာ့၊ စကးမႈႏြငးံ အ်ခာ့ဗဟုသုတဆုိငးရာ ) မ္ာ့ထဲမြ ထူ့ ထူ့ ်ခာ့်ခာ့ မြတးသာ့ ေလာကးစရာ သိ႓မ ု ဟုတး ဂ္နးတို အသငး့ သာ့ မ္ာ့ အတျကး စိတဝ း ငးစာ့စရာ ဘာေတျ ရြိပါသနညး့ ။
Typing - အိုလိုလို
136
http://mmteashop.com သငး သိကၽျမး့ သူမ္ာ့ထဲတျငး မ္ာ့မၾကာမီက စီ့ ပျာ့ေရ့လုပးငနး့ မေအာငး မ်မငး ်ဖစးသျာ့သူ တစးစဵုတစးေယာကး ရြိပါသလာ့။ အဘယးအေၾကာငး့ ေၾကာငးံ လုပးငနး့ ပ္ကးရသညးဟု သငး ၾကာ့သိပါ သနညး့ ။ မညးသညးံပုဂၓိဳလး တစးစတ ဵု စးေယာကး လုပးငနး့ ေအာငး်မငးႀကီ့ ပျာ့သညးံ အေၾကာငး့
သငး
ၾကာ့သိပါသနညး့ ။
အဘယးေၾကာငးံ
ေအာငး်မငး
လုပးရပးတစးခု
မၾကာမီက
သညးဟု သိရပါသနညး့ ။ ေလ့စာ့ခ္ီ့ က္ဴ့ဖျယး၊
အတုယူဖျယး
ေဆာငးရျကးခဲံသညးံ ပုဂၓိဳလးတစးဦ့ တစးေယာကးအေၾကာငး့ သငး ၾကာ့သိ ထာ့ပါသလာ့။ သို႓မဟုတး ကၽျႏးုပးတို႓ သတိ်ပဳစရာ သငးခနး့ စာ ယူစရာ အမြာ့တစးခုခု
မၾကာမီက
က္ဴ့လျနးခဲံသူ
တစးဦ့ ဦ့ အေၾကာငး့
သငး
ၾကာ့သိထာ့ပါသလာ့။ အေသာကးအစာ့
မဆငး်ခငး်ခငး့ ၊ အလိုဆႏၵကို ထိနး့ ခ္ဳပးမႈ မ်ပဳ်ခငး့ ၊
စသညးံ မေကာငး့ ေသာ အမူအက္ငးံမ္ာ့၊ အသိဉာဏးအဆငး်ခငး နညး့ မႈ မ္ာ့ေၾကာငးံ ်ဖစးသညးံ စိတးမခ္မး့ ေ်မံဖျယး ်ဖစးရပးတစးစဵုတစးရာ
သငး
ေတျမ ႓ ိ ၾကာ့မိပါသလာ့။ သငးံအသိအကၽျမး့ ထဲမြ မၾကာမီက မက္နး့ မာသူ ထိခိုကး ဒဏးရာရသူမ္ာ့ ရြိပါသလာ့။
ရြိပါက
မညးသို႓ကုသေၾကာငး့ ၊
မညးသညးံေဆ့ ဝါ့မ္ာ့
သဵု့ စျဲေၾကာငး့ ႏြငးံ ယငး့ ေဆ့ ဝါ့ကုသမႈတို႓၏ အက္ိဳ့အ်ပစးမ္ာ့အေၾကာငး့ သငး ၾကာ့သိခဲံရပါသလာ့။ ဂ္နးတိုအေနႏြငးံ လူသာ့တစးရပးလဵု့ အတျကး ်ဖစးေစ၊ တိုငး့ ်ပညးအတျကး ်ဖစးေစ၊
Typing - အိုလိုလို
မိတးေဆျမ္ာ့အတျကး
်ဖစးေစ၊
မိမိတို႓
အသငး့ သာ့မ္ာ့
137
http://mmteashop.com ကုိယးတိုငး အတျကး ်ဖစးေစ၊ အက္ိဳ့်ပဳႏုိငးမညးံ မညးသညးံလုပးရပးတစးခု ေလာေလာဆယး သငး စဥး့ စာ့မိပါသလဲ။ ၿပီ့ ခဲံသညးံ
အစညး့ အေဝ့
အသစးေရာကးရြိလာသညးံ
ေနာကးပိုငး့ ရကးမ္ာ့အတျငး့
ပုဂၓိဳလးမ္ာ့အနကး
ၿမိဳ႔သို႓
အာ့ေပ့ကူညီထုိကးသူ
တစးဦ့ တစးေယာကး သငး သိရြိထာ့ပါသလာ့။ သူ၏ စိတးဓာတးစ႐ိုကး၊ သူ၏ ေကာငး့ ကျကး ဆုိ့ ကျကးမ္ာ့ႏြငးံ ပတးသကး၍ သငး အကဲခတးမိ ၾကာ့သိမိသညးမ္ာ့ အက္ိဳ့ေဆာငးႏိုငး
ရြိပါသလာ့။ အာ့ေပ့ႏုိငးသညးံ
ဂ္နးတိုအေနႏြငးံ
ထိုသူ႓အတျကး
အေနအထာ့ရြိသညးဟု
သငး
ထငး်မငးပါသလာ့။ သငးံတုိငး့ ်ပညး၏ ဥပေဒမ္ာ့ထဲတျငး ဥပေဒ်ပဳလႊတးေတားသို႓ ်ပနးလညး ်ပငးဆငးရနး
တငး်ပသငးံသညးံ
ခ္ိဳ႔ယျငး့ ခ္ကး
တစးစဵုတစးရာ
ေတျရ ႓ ြိထာ့ပါသလာ့။ ရြိသငးံ ရြိထုိကးသညးံ အ်ခာ့
သငး
မညးသညးံဥပေဒမ္ိဳ့
လိုအပးေနသညးဟု သငး ထငး်မငးပါသနညး့ ။ မၾကာမီ ကာလအတျငး့ တစးစဵုတစးေယာကးေသာ သူက သငးံဂုဏ းသိကၒာ ကို ထိပါ့်ခငး့ မ္ိဳ့ ရြိခဲံပါသလာ့။ ဂ္နးတိုအေနႏြငးံ မညးသို႓ ကာကျယး ေဆာငးရျကးေပ့ႏုိငးပါသနညး့ ။ တစးစဵုတစးေယာကးေသာသူႏြငးံ ရငး့ ႏြီ့ သိကၽျမး့ ချငးံ ရရနးအတျကး ဂ္နးတို အေနႏြငးံ်ဖစးေစ၊
အသငး့ သာ့တစးဦ့ ဦ့ က ်ဖစးေစ
ကူညီေဆာငးရျကး
ေပ့မႈမ္ိဳ့ သငး အလိုရြိပါသလာ့။ သငး
ရငးဆုိငးေနရသညးံ
အေရ့ကိစၥတစးခုခုအတျကး
ဂ္နးတို၏
အႀကဵဉာဏးကို လိုလာ့ေနပါသလာ့။
Typing - အိုလိုလို
138
http://mmteashop.com လမး့ ညႊနးေမ့ချနး့ မ္ာ့ကို အကဲခတးၾကညးံလြ္ငး ဂ္နးတိုသညး စာအုပးထဲက အသိကို လကးေတျ႓ ဘဝထဲ၌ အထိေရာကးဆဵု့
အသဵု့ ခ္သူမ္ာ့၏ အသငး့ အဖျဲ႓ တစးခု ်ဖစးေၾကာငး့
ေတျရ ႓ ြိရမညး ်ဖစး၏ ။ ဘငးဂ္မငး ဖရနးကလငးေရာ ေက့္ဇူ့ ႀကီ့ စျာ
ရရြိခဲံၾကသညး။
ဒႆန၊
သူ႓မိတးေဆျမ္ာ့ပါ
က္ငးဝ ံ တးေဗဒႏြငးံ
ဂ္နးတိုမြ အက္ိဳ့
ႏိုငးငဵေရ့ဘာသာရပးတို႓ႏြငးံ
ပတးသကးလြ္ငး ဂ္နးတိုသညး သူတို႓နယးပယးတစးချငး၌ အေကာငး့ ဆဵု့ ေက္ာငး့ တစးေက္ာငး့ ်ဖစးသညးဟု ဖရနးကလငးက ဆိုခဲံသညး။ ဦ့ ေႏြာကးတျငး ရငး့ ႏြီ့ ်မႇဳပးႏြဵရနး စိတးအာ့ထကးသနးသူ ကနဦ့ အဖျဲ႔ ဝငး ၁၂ ဦ့ ႏြငးံ စတငးခဲံသညးံ
ဂ္နးတိုသညး
ႀကီ့ ထျာ့တုိ့ တကးခဲံရာ ေရာကးေသာအခါ၌
အသငး့ သာ့မ္ာ့ကုိယးတုိငး
စဖျဲ႔သညးမြ အေမရိကနး
ႏြစးေပါငး့
၄ဝ
ေတျ့ ေခၐေ်မား်မငးေရ့
နညး့ တူ
တစးစထကး
ေက္ားအၾကာ အသငး့ ႀကီ့
၁၇၆၉
တစးစ ခုႏြစး
(American
Philosophical Society) ဟူ၍ ်ဖစးလာၿပီ့ ထိုအခ္ိနး၌ တုိငး့ ်ပညးတျငး အလျနးထငးရြာ့ ေက္ားၾကာ့ ေနၿပီ်ဖစးေသာ ဘငးဂ္မငး ဖရနးကလငးကုိယးတုိငးပငး အသငး့ ႀကီ့ ၏ ပထမဆဵု့ ဥကၑဌ အ်ဖစး ေဆာငးရျကးခဲံရေပသညး။
Typing - အိုလိုလို
139
http://mmteashop.com
Typing - အိုလိုလို
140
http://mmteashop.com
“ေကျ့ ်မစးေပၐက
တဵတာ့”
႐ုပးရြငးကာ့ကို
တီဗမ ျီ ြ
်ပတာ
မၾကာမီက
ၾကညးံလိုကးရ၏ ။ ဇာတးကာ့ထဲတျငး စစးအက္ဥး့ သာ့မ္ာ့ဆိုငးရာ ဂ္ီနီဗာ သေဘာတူညီခ္ကး အေၾကာငး့ ၊ ယငး့ သေဘာတူညီခ္ကးအရ
အ်ခာ့အဆငးံ
ရေသားလညး့
မရြိေၾကာငး့
အရာရြိမ္ာ့ကိုမူ
ဂ္ပနးတပးမြဴ ့ထဵ
ခုိငး့ ချငးံ
တငး်ပေတာငး့ ဆိုေနသညးမ္ာ့ကို
စစးသညးမ္ာ့ကို အလုပးခိုငး့ ၍ ၿဗိတိသြ္သဵု႓ပနး့
နာ့ေထာငးရငး့
စစးဗိုလးႀကီ့ က ကၽျနးေတားံထဵမြာ
ေရာကးရြိေနသညးံ စာအုပးကေလ့တစးအုပးကို သျာ့သတိရသညး။ စာအုပးက
ကၽျနးေတားံမိတးေဆျ
ကိုညျနး႓ေ ဝ (မို့) က ဖတးရနး ေပ့ထာ့်ခငး့
်ဖစးသညး။ ကၽျနးေတားတို႓ အငး့ စိနးမြာ စာဖတး ဝါသနာပါသေလာကး စာအုပးအစုအေဆာငး့ လညး့
ေကာငး့ လြသညးံ
စာသမာ့ႏြစးေယာကး
ရြိသညး။
စာေရ့ဆရာ
အယးဒ ီတာ
ကိုညျနး႓ေ ဝမို့ ႏြငးံ ေရြ႔ေန ကုိခငးေမာငး်မငးံ။ သူတို႓စာအုပးစငးမ္ာ့မြာ ကၽျနးေတား ေမႊေႏြာကး ေနက္ ရတနာသိုကးမ္ာ့ ်ဖစးသညး။ တစးေန႓ေတာံ ကုိညျနး႓ေ ဝက “ဆရာေဖ ဖတးၾကညးံပါ”
ဆိုၿပီ့ စာအုပးကေလ့
တစးအုပး ေပ့သညး။ စာအုပးအမညးက
Reading
for
Profit
အက္ိဳ့ရြိေအာငး
စာဖတးနညး့ ။
စာေရ့သူအမညးက ေမာငးဂိုမာရီ ဘယးလဂ္ီယျနး (Montgomer y Belgion) ။ ႐ုတးတရကးေတာံ ေအာကးေမံလိုကးသညး။ ထုတးေဝေရ့တိုကး
ေတျ႓ ဖူ့ ေနက္ သို႓ေသား
စသညးမ္ာ့ကို
title
“စာဖတးနညး့ ” page
အ်ပညးံအစဵု
စာအုပးမ္ိဳ့
(စာေရ့သူအမညး၊ ေဖား်ပသညးံ
ပထမ
တစးအုပးပဲဟု စာအုပးအမညး၊ စာမ္ကးႏြာကို )
လြနးၾကညးံမိသညးံ အခါတျငးေတာံ ကၽျနးေတား တအဵံတၾသ်ဖစးသျာ့သညး။ “အက္ိဳ့ရြိေအာငး စာဖတးနညး့ ” ဟူေသာ စာအုပးအမညး ေခါငး့ စဥးႀကီ့ ေအာကး၌
Typing - အိုလိုလို
141
http://mmteashop.com ၁၉၄၁
-
၁၉၄၂
ႏြငးံ ၁၉၄၃
ခုႏြစးမ္ာ့အတျငး့
ဂ္ာမနီရြိ
ၿဗိတိသြ္အရာရြိ
စစးသဵု႓ပနး့ မ္ာ့အာ့ ေ်ပာၾကာ့ခဲံသညးံ အဂၤလိပးစာေပဆုိငးရာ ပို႓ခ္ခ္ကးမ္ာ့၊ ဟူ၍ ေရ့ထို့ ထာ့ၿပီ့ စာေရ့သူ ေမာငးဂိုမာရီ ဘယးလဂ္ီယျနး၏ အမညးေအာကး၌ “ယခငး ၿဗိတိသြ္စစးအက္ဥး့ သာ့ အမြတး ၁၈၂” ဟူ၍ ေဖား်ပထာ့တာ သျာ့ေတျရ ႓ သညး။ ႐ုတးတရကး
ကၽျနးေတား
နာ့မလညးႏိုငး။
ကၽျနးေတားံမ္ကးစိထဲတျငး
ဂ္ာမနး
စစးအက္ဥး့ စခနး့ ဆုိလုိကးသညးႏြ ငးံ ဂ္ဴ့ေတျကို သတးသညးံ ေအာကးဇ ဝစး၊ ဗ္ဴခငးဗာ့လး စသညးံ ငရဲခနး့ ႀကီ့ မ္ာ့ကို ေ်ပ့်မငး၏ ။ ယခု ဘယးလို်ဖစးသညးလဲ။ စာေရ့သူ ေမာငးဂိုမာရီ၏ အမြာကို ကၽျနးေတား အေ်ပ့အလႊာ့ ဖတးၾကညးံသညး။ အမြာစာမြာ ပါရြိသညးမ္ာ့ကို အႏြစးခ္ဳပး၍ ေဖား်ပရလြ္ငး၊ ဤစာအုပး၌ ဂ္ာမနးအက္ဥး့ စခနး့ ႏြစးခုအတျငး့ စာေရ့သူ ေမာငးဂိုမာရီ ေဟာေ်ပာ ခဲံသညးံ စာေပေရ့ရာ ပို႓ခ္ခ္ကး ၉ ပုဒ း ပါဝငးသညး။ ပထမစခနး့ တျငး ၁၉၄၁ - ၁၉၄၂ အကူ့ အေ်ပာငး့
ကာလအတျငး့
လညး့ ေကာငး့ ၊
ဒုတိယစခနး့ တျငး ၁၉၄၃
ေမ၊
ဇျနး၊
ဇူလုိငးလမ္ာ့အတျငး့ လညး့ ေကာငး့ သူ ေဟာေ်ပာခဲံ်ခငး့ ်ဖစးသညး။ ေမာငးဂိုမာရီ
ေရာကးရြိသျာ့ခဲံသညးံ
တူညီခ္ကး မ္ာ့ကို အေတား
ေနရာမ္ာ့မြာ
ေလ့စာ့လိုကးနာေသာ
စစးသဵု႓ပနး့ ဆုိငးရာ
ေနရာမ္ာ့
သေဘာ
်ဖစးဟနးတူ၏ ။ ႐ို့ ႐ို့
စစးသညးမ္ာ့အာ့ ဂ္ာမနးတို႓က အလုပးစခနး့ မ္ာ့တျငး ခုိငး့ ေစေသားလညး့ အရာရြိမ္ာ့ကိုမူ လဵု့ ဝမခုိငး့ ဘဲ
ထာ့ရာ
အခ္ိနး်ပညးံ
အာ့ေနြၾက၏ ။
စာအုပးေတျလညး့
သူတို႓ထဵတျငး
ေပါေပါမ္ာ့မ္ာ့ ရြိေနရာ အာ့အာ့ယာ့ယာ့ႏြငးံ စာေတျ ဖိဖတးၾကသညး။ သညးအထဲတျငး ယခငးက
စာဖတးခ္ငးလ္ကး
အခ္ိနးမရ၍
ေကာငး့ ေကာငး့
မဖတးႏိုငးခဲံသူေတျ
ပါသလို
စာဆိုတာကို (ေက္ာငး့ စာက လျဲ၍ ) မညးမညးရရ မဖတးခဲံဖူ့ သူေတျလညး့ အမ္ာ့အ်ပာ့ ပါဝငး၏ ။
Typing - အိုလိုလို
142
http://mmteashop.com ကာလအတနးၾကာေအာငး စာအုပးေတျကို ႀကဵဳရာက္ပနး့ ေလြ္ာကးဖတးၾကၿပီ့ သညးံ ေနာကးတျငး စာအုပးေတျအေၾကာငး့ သကးသကး
မဟုတးဘဲ
တစးစဵုတစးရာ်ဖစးေအာငး
ယခု
ေ်ပာၾကဆိုၾကရငး့
စာကို အခ္ိနးကုနး႐ဵု အပ္ငး့ ေ်ပ
ဖတး်ဖစးၾကသညးံလကးစႏြငးံ
ကုိယးံအတျကး
ေက့္ဇူ့
စနစးတက္ ဖတးၾကရငး မေကာငး့ ဘူ့ လာ့ဟူေသာ အေတျ့ မ္ိဳ့
ဝငးလာၾကသညး။ ဤတျငး
မူလကတညး့ က
စာသမာ့တစးဦ့ ်ဖစးသူ
ဗိုလးႀကီ့
ေမာငးဂိုမာရီ
ဘယးလဂ္ီယျနး၏ စာေပေရ့ရာ ေဟာေ်ပာခ္ကးမ္ာ့ ေပၐထျကးလာရ်ခငး့ ်ဖစးသညး။ အက္ဥး့ သာ့
စစးဗိုလးမ္ာ့ကို
စာအုပးအ်ဖစး စုစညး့ ရနးလညး့
ေဟာေ်ပာ်ခငး့
်ဖစးေသားလညး့
ေနာငးတစးေန႓
ႀကိဳတငး ရညးမြနး့ ခဲံသညး်ဖစးရာ သူ၏ ပို႓ခ္ခ္ကးမ္ာ့ကို
အေထျေထျ စာဖတးပရိသတးအတျကး ဦ့ တညး်ပဳစုခဲံသညး။ ဤစာအုပး ်ဖစးေ်မာကးေရ့ အေထာကးအကူေပ့ခဲံသ်ဖငးံ ေက့္ဇူ့ တငးရြိရသူမ္ာ့ စာရငး့ တျငး ၿဗိတိသြ္ လကးေဆာငး
ၾကကးေ်ခနီတပးဖျဲ႓ စာအုပးဌာနချဲႏြငးံ
ေပ့ပို႓ၾကသညးံ
မိတးေဆျမ္ာ့ဟူ၍ လညး့
အဂၤလနးမြာ
စာအုပးစာတမး့
ေတျရ ႓ ြိရရာ
အက္ဥး့ သာ့
တစးဦ့ အေနႏြငးံ အေတား အဆငးေ်ပေပတာပဲဟု ေအာကးေမံရသညး။ ဤပို႓ခ္ခ္ကး ႐ိုကးချငးံရၿပီ့
စာမူတစးစိတးတစးပိုငး့ ကို
အက္ဥး့ စခနး့ မြာပငး
စာမူတစးခုလဵု့ ကို အဂၤလနးသို႓ ေပ့ပို႓ချငးံ ရရြိခဲံ်ခငး့ အတျကး
လကးႏြိပးစကး သကးဆုိငးရာ
ဂ္ာမနးစစးအရာရြိမ္ာ့ကို ေက့္ဇူ့ တငးရြိေၾကာငး့ လညး့ အမြာစာ၌ ေဖား်ပထာ့သညး ။ အမြာစာေအာကး၌ ေရ့ထို့ ထာ့သညးံ ေန႓စျဲမြာ ၁၉၄၄ ခုႏြစး ဇနးန ဝါရီလ်ဖစးရာ စစးၿပီ့ ရနး တစးႏြစးချဲမြ္ လိုေသ့သညးံအခ္ိနး ်ဖစးသညး။ စာအုပးကို
စစးၿပီ့ စ ၁၉၄၅
ခုႏြစးမြာပငး
ပငးဂျငး့
စာအုပးတုိကးက
ပဵုႏြိပးခဲံ၍
ကၽျနးေတား ဖတးရေသာ စာအုပးမြာ ၎ပထမႏြိပး်ခငး့ မူပငး ်ဖစးသညး။
Typing - အိုလိုလို
143
http://mmteashop.com စာေရ့သူ ေမာငးဂိုမာရီ၏
ပို႓ခ္ခ္ကးမ္ာ့အေၾကာငး့
အက္ဥး့ မြ္သာ ကၽျနးေတား
ေ်ပာပါမညး။ ပထမေ်ပာလိုသညးက
ကမာၻ႓ဂႏၴ ဝငး
စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့အေၾကာငး့ ကို
က္မး့
မေလ့ေစဘဲ ဆစးပိုငး့ ေဝဖနး ေ်ပာဆိုႏိုငးပါေပသညးဟူေသာအခ္ကး ်ဖစးသညး။ စာမ္ကးႏြာ ၂၈၈ မ္ကးႏြာ ရြိေသာ ဤစာအုပးတျငး အခနး့ ၉ ခနး့ (ပို႓ခ္ခ္ကး ၉ ခု) ပါသညး။ The Capital Investment ( မတညးရငး့ ႏြီ့ ်မႇဳပးႏြဵမႈ ) ဟု အမညးေပ့ထာ့ေသာ ပထမအခနး့ တျငး
စာကို
အက္ိဳ့ရြိစျာ
ဖတး႐ႈ်ခငး့ ဆုိငးရာ
စာေရ့သူ၏
အယူအဆကို
အက္ယးတ ဝငးံ ရြငး့ လငး့ ေဖား်ပထာ့ေၾကာငး့ ေတျ႓ ရြိရသညး။ Profit ဆိုေသာ
စာအုပးအမညးပါ
စကာ့၊ Capital
Investment ဟူေသာ
အခနး့ ေခါငး့ စဥး စကာ့တို႓မြာ တမငးတကာ ေဘာဂေဗဒ ေဝါဟာရမ္ာ့
သဵု့ စျဲထာ့်ခငး့
်ဖစးေသားလညး့ သူေ်ပာခ္ငးသညးံ စာမြ ရရြိမညးံ အက္ိဳ့အ်မတး ဟူသညး ေငျေၾက့ မဟုတး။ ဘဝအသိသာ ်ဖစးေၾကာငး့ ၊
အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ရြိေစေသာ စာဟူသညး ဘဝ၌ ဘာေတျ
အေရ့ပါသညး ဘာေတျတနးဖို့ ထာ့အပးသညးကို ်ပေသာ စာ၊ ဘဝ၏ ေလ့နကးမႈကို သိၿပီ့ ဘဝအေပၐ၌ ေလ့နကးမႈ ရြိေစေသာ စာမ္ိဳ့ကို ဆိုလိုေၾကာငး့ သူ ဖျငးံဆိုသညး။ စာမဖတးသူ၌ တစးကုိယးေရ အေတျ႓အႀကဵဳ သာ ရြိသညး။ ထိုအေတျ႓အႀကဵဳ ကိုပငး ေကာငး့ စျာ မဆငး်ခငး မခဵယူတတး။ စာဖတးသူ၌မူ ေခတးအဆကးဆကး လူအမ္ိဳ့မ္ိဳ့တို႓၏ ဘဝအဖဵုဖဵု အေတျ႓အႀကဵဳ စဵုကို ရႏိုငသ း ညး။ ဉာဏးအ်မငးမ္ိဳ့စဵု်ဖငးံ သဵု့ သပးဆငး်ခငးႏိုငးသညး။ ယငး့ ေၾကာငးံ
သူ၏
ေကာငး့ မျနးႏုိငးသညး။
စ႐ိုကးလကၒဏ ာႏြငးံ ဘဝ၌
အ်ပဳအမူ
သငးံေတားမြနးကနးစျာ
အက္ငးံအႀကဵ တို႓
ေနထုိငးတတးမညး။
တို့ တကး အနာဂတးကို
ေ်မား်မငးတတး၍ မိမိဘ ဝ တို့ တကး်မငးံမာ့ေအာငး စျမး့ ေဆာငးႏိုငးေစမညး စသ်ဖငးံ ေငျႏြငးံ တနးဖို့ ်ဖတးမရေသာ စာ၏ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ မ္ာ့ကို သူ ေဖား်ပသညး။
Typing - အိုလိုလို
144
http://mmteashop.com သို႓ေသား စာကို အက္ိဳ့ရြိစျာ ဖတးရနးမြာ စာအုပးစာေပမ္ာ့အေၾကာငး့ ေကာငး့ စျာ နာ့လညးမြ ်ဖစးႏိုငးေၾကာငး့ ေ်ပာဆို၍ ယငး့ အတျကး အဓိက လိုအပးခ္ကး ငါ့ရပးကို သူ ထုတးေဖားသညး။
ပထမအခ္ကး စာအုပးစာေပအေၾကာငး့ ၊
ယငး့ တိ႓၏ ု
အႏြစးသာရႏြငးံ
ယငး့ တို႓က
ေပ့သညးံ
အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ မ္ာ့အေၾကာငး့ သိလိုလြ္ငး စာေပသမိုငး့ က္မး့ မ္ာ့၊ စာေပအညႊနး့ စာအုပးမ္ာ့၊ ေကာကးႏုတးခ္ကး စာစုမ္ာ့သကးသကး ဖတး႐ႈ႐ဵု်ဖငးံ မလဵုေလာကး။ စာေရ့သူတို႓၏ လကးရာ မူရငး့ မ္ာ့ကို ကုိယးတုိငး တုိကး႐ုိကးဖတးၾကညးံရငး့ သာ တကယးတမး့ သိလာႏို ငးမညး။ (စာ၏ တနးဖို့ ကို သူတစးပါ့ေ်ပာ်ဖငးံ မသိႏိုငး၊ ကုိယးေတျ႓်ဖငးံသာ ေရေရရာရာ သိႏုိငးမညး။ )
ဒုတိယ ယငး့ စာမ္ာ့ကို
ဖတး႐ႈရာ၌
သိလိုၾကာ့လိုစိတး၊
ခဵယူလိုစိတး၊
သငးံတငးံ
ေလ္ာကးပတးေသာ ေလ့စာ့စိတးတို႓်ဖငးံ ဖတးရနး လို၏ ။ (သို႓မြသာ သူေပ့သမြ္ ်ပညးံ်ပညးံ ဝဝ ရရြိႏုိငးမညး။ )
တတိယ စာေကာငး့ ပ္ငး့ ရိၿငီ့ ေငျဖ ႓ ျယး
ေပေကာငး့ ဟု
်ဖစးေနလြ္ငး
မညးသူက
မဖတးသငးံ။
(စာ
ညႊနး့ ေသားလညး့ ဟူသညး
မိမိဖတး႐ႈ၍
ႏြစးသကးေက္နပးမႈလညး့
ေပ့ႏိုငးရမညး။)
စတုတၳ စာကို ေရာကးတတးရာရာ မဖတး၊ ဦ့ တညးခ္ကး တစးစဵုတစးရာအာ့်ဖငးံ စနစးတက္ စု႐ဵု့ ဆကးစပး ဖတးရလိမံးမညး။ (ဥပမာ၊ ပထမအခ္ကးတျ ငး ဆိုခဲံသညးံအတုိငး့ ဂႏၳဝ ငးတျငး ထငးရြာ့သညးံ
မူရငး့ လကးရာ
Typing - အိုလိုလို
တစးခုကို
ဖတးသညးံအခါ၊
ယငး့ ကို
ပိုမိုနာ့လညးသိရြိ
145
http://mmteashop.com ခဵစာ့မိေစရနးအတျကး ယငး့ ႏြငးံ ႏြီ့ ႏျယးဆကးစပးသညးံ အ်ခာ့ ဂႏၳဝ ငးေ်မာကး မူရငး့ လကးရာ အခ္ိဳ႔ကိုလညး့ ေကာငး့ ၊ ၎စာအုပးဆိုငးရာ ေခတးကာလ ေနာကးခဵအေၾကာငး့
ေရ့သာ့
ေဖား်ပသညးံ အ်ခာ့ စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့ကိုလညး့ ေကာငး့ ဖတး႐ႈမညး။ ) ဤသို႓ ဖတး႐ႈ်ခငး့ ်ဖငးံ ပဥၥမအခ္ကးကို ေဆာငးရျကးႏိုငးေစမညးံ အရညးအခ္ငး့ မ္ာ့ တို့ တကး ်ဖစးေပၐလာမညး။
ပဥၥမ တကယးတမး့ စာေပအရာ ဝငးေသာ စာအုပးႏြငးံ သာမနး ( သို႓မဟုတး ) အနိမးံစာ့ စာအုပးမ္ိဳ့ကို ချဲ်ခာ့တတးရမညး ဟူ၍ ။ ယငး့ အဂၤါငါ့ရပးသညး စာမြ အက္ိဳ့ေက့္ဇူ့ ခဵစာ့ရရြိႏိုငးေရ့အတျကး
လူတုိငး့
ေပ့ရမညးံ အေ်ခခဵ ရငး့ ႏြီ့ ်မႇဳပးႏြဵမႈမ္ာ့်ဖစးေၾကာငး့ ေဖား်ပၿပီ့ ယငး့ တို႓ႏြငးံ ေလ္ားညီစျာ စာကို ေရျ့ ခ္ယး ဖတး႐ႈတတးေအာငး နညး့ ေပ့လမး့ ညႊနးမႈမ္ာ့ သူ ်ပဳလုပးသညး။ ေနာကးပုိငး့
အခနး့ ရြစးခနး့ ကာ့ အေသ့စိတး လမး့ ညႊနးခ္ကးမ္ာ့ ်ဖစးသညး။
အခနး့ ေခါငး့ စဥးမ္ာ့မြာ (၂) ဝတၳဳရြညး (novels)၊ (၃) တီထျငးဖနးတီ့ မႈစာ (ဝါ) ဝတၳဳ (fiction) ႏြငးံ အစစးအမြနး (truth)၊ (၄) စာေလ့ေပေလ့ႀကီ့ မ္ာ့၊ (၅) ေကာငး့ ေသာ သာ၍ေကာငး့ ေသာ အေရ့အသာ့မ္ာ့၊ (၆) ်ပဇာတး စာေပ၊ (၇) လကၤာ ်ပဇာတး၊ (၈) ကဗ္ာ၊ (၉) ကဗ္ာ “သစး” ဟူ၍ ်ဖစးသညး။ ဝတၳဳရြညးအခနး့ တျငး စာဖတးသူအာ့ ဘဝႏြငးံ ပတးသကး၍ စိတးလႈပးရြာ့ခဵစာ့မႈႏြငးံ ယြဥးသညးံ နကး႐ိႈငး့ ေသာ အသိတရာ့မ္ာ့ ေပ့စျမး့ ႏိုငးသညးံ ဝတၳဳေကာငး့ တို႓၏ သေဘာကို ဥပမာ သာဓကမ္ာ့ႏြငးံတကျ ရြငး့ ်ပသညး။ နာမညးေက္ား လူႀကိဳကးမ္ာ့ ဝတၳဳႀကီ့ သဵု့ ပုဒ း (James Hilton ၏ Random Har vest; E.M. Forster ၏ A Passage to India; ႏြငးံ Charles
Dickens
၏
Bleak
House)
တို႓ကို
အေသ့စိတး
ႏိႈငး့ ယြဥးသဵု့ သပးကာ
ဘယး ဝတၳဳက ဘာေၾကာငးံ သာမနးမြ္ ်ဖစးသျာ့ရၿပီ့ ၊ ဘယး ဝတၳဳက လမး့ ခုလတးမြ္်ဖစးကာ၊
Typing - အိုလိုလို
146
http://mmteashop.com မညးသညးံ ဝတၳဳက
ဂႏၳဝငးေ်မာကးအဆငးံထိ
ေရာကးရေၾကာငး့
ထငးရြာ့ပီ်ပငးစျာ
ဖျငးံဆို
်ပသညး။ ထို႓ေနာကး
အခနး့ နိဂဵု့ တျငး
ဖတးသငးံေသာ
ဝတၳဳအပုဒ း
၉ဝ
ႏြငးံ
ဝတၳဳ
သေဘာတရာ့စာအုပး ႏြစးအုပးကို ညႊနး့ ေပ့ထာ့သညး။ ေနာကးအခနး့ မ္ာ့တျငးလညး့ အလာ့တူပငး။ အတၳဳပၸတၱိေကာငး့ တို႓၏ သေဘာ။ (အေကာငး့ အညဵံ ချဲ်ခာ့တတးေအာငး။ ) အတၳဳပၸတၱိသေဘာ သကး ဝငးသညးံ ဝတၳဳ၊ ဝတၳဳဟနး အတၳဳပၸတၱိ၊ ဘဝမြတးတမး့ (memoirs)၊ ေန႓စဥးမြတးတမး့ (diar y)၊ ်ဖစးရပးမြတးတမး့ (journal)၊ လူပုဂၓိဳလးအေၾကာငး့ ေခတးကာလအေၾကာငး့ တို႓ပါ
ထငးဟပးသညးံ
စာေပအရာ ဝငး
ေပ့စာမ္ာ့
(letters)
စသညးတို႓၏ သေဘာ။ သမိုငး့ က္မး့ ေကာငး့ တို႓၏ သေဘာ။ သိပၸဵ၊ ႏိုငးငဵေရ့၊ လူမႈေရ့၊ ဘာသာေရ့က္မး့ တို႓၏ သေဘာ။ ်ပဇာတးတို႓၏ သေဘာ။ ကဗ္ာလကၤာ အေဟာငး့ အသစးတို႓၏ သေဘာ။ စသ်ဖငးံ ရြငး့ လငး့ ဖျငးံဆိုကာ အခနး့ အသီ့ သီ့ ၏ နိဂဵု့ ၌ ဖတးသငးံဖတးထုိကးသညးံ အဂၤလိပးဘာသာ ကမာၻ႓စာေပမ္ာ့ကို ညႊနး့ ေပ့ထာ့သညး။ သဵု႓ပနး့ စခနး့ တျငး စာအုပးစာေပ နညး့ ပါ့စျာ
ကိစၥတျငး
စာဖတးချငးံ
ရသူမ္ာ့မြာ
ႏြ႓စ ဵ ပးကၽျမး့ က္ငးသူတစးဦ့ ၏
နညး့ ေပ့လမး့ ညႊနးမႈေအာကး၌
စာကို
ကဵထူ့ လြပါသညး။ အ်မငးက္ယးက္ယး စနစးတက္
အထူ့ သ်ဖငးံ အယူအစျဲ
ဖတးချငးံရၾက်ခငး့ ကာ့
အထူ့ သ်ဖငးံ ကဵထူ့ ်ခငး့ ်ဖစးပါသညး။
Typing - အိုလိုလို
147
http://mmteashop.com သို႓ေသား ဤေဆာငး့ ပါ့၌ ကၽျနးေတား အဓိက ေ်ပာလိုသညးမြာ ၎ပုဂၓိဳလးမ္ာ့၏ ကုသိုလးကဵအေၾကာငး့ မဟုတး။ ကမာၻ႓သမုိငး့ တစးေ လြ္ာကး သဵု႓ပနး့ ဘဝ
က္ေရာကးေနခ္ိနး၊
အႀကီ့ က္ယး ရနးသူေတျ
အၾကမး့ ၾကဳတးဆဵု့
အေရ့နိမးံလာလြ္ငး
စစးႀကီ့ အတျငး့
မိမိတို႓ကို
အၿငိဳ့ႏြငးံ
စီမဵႏိုငးသညးံ အႏၲ ရာယး၊ ရနးသူေတျ အႏိုငးရလြ္ငး ကၽျနးဘဝေရာကးရမညးံ ကဵၾကမၼာ စသ်ဖငးံ အေကာငး့ ဘကး ေမြ္ားလငးံစရာလမး့ မရြိသညးံ အခ္ိနးမ္ိဳ့တျငး ၎ပုဂၓိဳလးမ္ာ့ စာဖတးၾက်ခငး့ အေၾကာငး့ ်ဖစးသညး။ စိတးေ်ပလကးေပ္ာကး
ဖတး်ခငး့ မ္ိဳ့
မဟုတး။
ဘဝအတျကး
ေရရြညးအသဵု့ ဝငး
အက္ိဳ့ရြိေအာငး စနစးတက္ ဖတး႐ႈ်ခငး့ ။ ၎တို႓၏ စိတးဓာတးကာ့
ခ္ီ့ က္ဴ့စရာ စိတးဓာတးမ္ိဳ့ ်ဖစး၏ ။ လူအမ္ာ့ၾကာ့
ႀကီ့ ႀကီ့ က္ယးက္ယး ေပါကးေ်မာကး ေအာငး်မငးသျာ့ၾကသူတို႓ ၌ ရြိတတးသညးံ ဘယးေသာ အခါမြ္ အေလြ္ာံမေပ့ေသာ စိတးဓာတး၊ ဘဝတို့ တကးမႈအတျကး အစဥးမြနး့ ေမြ္ား အာ့ထုတး ေနတတးသညးံ စိတးဓာတးမိ္ဳ့ ်ဖစး၏ ။ ထိုအထဲတျငး တစးခုပိုပါေသ့သညး။ ယငး့ ကာ့ စာအုပးစာေပကို ေလ့စာ့တနးဖို့ ထာ့သညးံ စိတး။ စာကို ခငးတျယးသညးံ စိတး။ တစးနညး့ ဆိုေသား စာခ္စးစိတး။ စာခ္စးသူအတျကး စာအုပးသညး အသကးရြငးစဥးကာလတစးေလြ္ာကး
အေထာကး
အကူ်ပဳ႐ဵုမက ဘဝနိဂဵု့ ခ္ဳပးခ္ိနး၌ပငး အေဖားအ်ဖစး လိုကးပါဦ့ မညး်ဖစးသညး။ စာအုပးခ္စးသမာ့ တစးဦ့ ်ဖစးသူ ဟယးရဝ ီ က ို းဒ ငးနာ (Harr y Elkins Widener) ကို ကၽျနးေတား ်မငးေယာငးမိသညး။
Typing - အိုလိုလို
148
http://mmteashop.com ၁၉၁၂ ခုႏြစး တုိငးတနး့ နစးသေဘၤာႀကီ့ ေရခဲေ တာငးႏြငးံ တုိကးမိ၍ နစး်မဳပးသညးံ အခါ အသကးကယးေလြ ဦ့ စာ့ေပ့လုိကးရၿပီ့
လဵုေလာကးစျာ
မပါသ်ဖငးံ အမ္ိဳ့သမီ့ မ္ာ့ႏြငးံ ကေလ့မ္ာ့ကို
အမ္ိဳ့သာ့ႀကီ့ မ္ာ့မြာမူ
ဂုဏ းသိကၒာရြိစျာ
အသကးေသ
ခဵသျာ့ခဲံၾကရသညး။ ်ဖညး့ ်ဖညး့ ခ္ငး့
နစး်မဳပးေနသညးံ
မ်ပနးတမး့ လိုကးပါသျာ့ခဲံသူမ္ာ့ထဲတျငး လညး့
သေဘၤာႀကီ့ ႏြငးံအတူ
ေရေအာကးကမာၻသို႓
ရြာ့ပါ့စာအုပး စုေဆာငး့ သူ ဟယးရဝ ီ က ို းဒ ငးနာ
တစးေယာကးအပါအ ဝငး ်ဖစးခဲံသညး။
ဝိက ု းဒ ငးနာသညး
တမလျနးခရီ့
ထျကးချာ
ခါနီ့ တျငး သူ အႏြစးသကးဆဵု့ ပစၥညး့ တစးခုကို ကုိယးႏြငးံမကျာ ေဆာငးယူသျာ့ခဲံသညး။ ဂႏၴဝငးမြာ ထငးရြာ့သညးံ ဖရနးစစးေဘကျနး၏ အကးေဆ့ စာအုပးကေလ့။ ကၽျနးေတားတို႓မြာ လိုအပးေနတဲံ စာအုပးတစးအုပး စာေပသမာ့
အမ္ာ့စုတို႓
နညး့ တူပငး
ကေလ့ဘဝက
စ၍
ကၽျနးေတား
စာဖတး ဝါသနာပါခဲံပါ၏ ။ စာဖတး်ခငး့ ၌
အရသာေတျ႓ကာ
မိမိပတး ဝနး့ က္ငးတျငး ေတျ႓်မငးရသမြ္
စာအုပး
စာတမး့ မ္ာ့ ထဲမြ မိမိအသကးအရျယး အသိဉာဏးႏြငးံ နီ့ စပးအဵ ဝငးသညးံ စာအုပး မြနးသမြ္ကို ဖတး႐ႈရငး့ တ်ဖညး့ ်ဖညး့ စာေပေမျ႓ေလ္ားသူတစးေယာကး ်ဖစးလာ၏ ။ ထုိ႓်ပငး စာေပသညး ဉာဏးအေ်မားအ်မငးကို ေပ့သညးံအရာအ်ဖစးလညး့ တစးေန႓တ်ခာ့ ပို၍ ပုိ၍ တနးဖို့ ထာ့မိ ေလ့စာ့လာခဲံမိပါ၏ ။ သညးကာလေလာကးမြာပငး
ဖရနးစစး
ေဘကျနး၏
“အခ္ိဳ႔စာအုပးမ္ာ့သညး
်မညး့ စမး့ ရနးအတျကး ်ဖစး၏ ။ အခ္ိဳ႔မြာ မ္ိဳခ္ရနးအတျကး်ဖစးၿပီ့ မမ္ာ့လြသညးံ အခ္ိဳ႔ေသာ စာအုပးတို႓ကာ့
ညကးညကး ဝါ့ကာ့
အစာေခ္ရနးအတျကး
်ဖစးေပသညး ”
ဟူေသာ
စကာ့မ္ိဳ့ကို စတငး ၾကာ့ဖူ့ လာ၏ ။
Typing - အိုလိုလို
149
http://mmteashop.com “ကမာၻေပၐမြာ စာအုပးေကာငး့ ေတျ အေ်မာကးအ်မာ့ရြိသညး်ဖစးရာ အေကာငး့ ဆဵု့ ေတျခ္ညး့
ေရျ့ ဖတးလြ္ငးပငး
တစးသကးတာ
ဖတး၍
မကုနးႏင ို း။
ထုိ႓ေၾကာငးံ
မိမိ၏
မမ္ာ့လြေသာ စာဖတးခ္ိနးမ္ာ့ကို အေပါစာ့ အညဵံစာ့ေတျ ဖတး်ခငး့ ်ဖငးံ ်ဖဳနး့ တီ့ မပစးသငးံ ” ဟူေသာ အယူအဆမ္ိဳ့လညး့ ေခါငး့ ထဲ စတငး ဝငးလာ၏။ စာအုပးကို ေရျ့ ခ္ယး၍ ဖတးရမညးဟု သိလာသညးံအခါ ဘယးလိုေရျ့ မလဲဟူေသာ ်ပႆနာ ေပၐလာသညး။ ဘယးစာအုပးေတျသညး အေကာငး့ ဆဵု့ စာအု ပးေတျလဲ၊ ဘယးဟာေတျကို ်မညး့ ၿပီ့ ဘယးဟာေတျကို ဝါ့စာ့ရမညးလဲ။ သညးလို စဥး့ စာ့သညးံအခါတျငးမြ ပို၍ အေ်ခခဵက္လြသညးံ ်ပႆနာတစးရပးက ထပးဆငးံ ေပၐလာ်ပနးသညး။ ယငး့ ကာ့ ကၽျနးေတားတို႓တျငး ဘာစာအုပးေတျ ရြိသလဲ ဆိုသညးံအခ္ကး။ ကၽျနးေတားတို႓စာေပသညး ဘယးေလာကး က္ယး ဝနး့ ်ပညးံစဵုသလဲ။ ကဗ္ာဖတးခ္ငးသူ
အတျကး
ကၽျနးေတားတို႓မြာ
ဘာကဗ္ာေတျ
ရြိသလဲ၊
ဝတၳဳဖတးခ္ငးသူ အတျကးေကာ ဘာဝတၳဳေတျ ရြိသလဲ၊ ဝတၳဳကဗ္ာ စသညးံ ရသစာေပ မဟုတးဘဲ
စိတးပညာ၊
ဒႆန၊
သမုိငး့ ၊
အတၳဳပၸတၱိ
စသညးံ
ဘာသာရပးေတျကို
ေလံလာလုိကးစာ့လိုသူအတျကး ကၽျနးေတားတို႓မြာ ဘာစာအုပးစာတမး့ ေတျ ရြိသလဲ။ ကၽျနးေတားတုိ႓
မသိၾကပါ။
ေကာငး့ တာေရျ့ ဖို႓
ေဝ့စျ၊
ဘာေတျရြိမြနး့ ပငး
ေသေသခ္ာခ္ာ မသိၾကပါ။ စာေပ ဝါသနာပါစ ကၽျနးေတားတို႓လူငယးမ္ာ့ အခ္ငး့ ခ္ငး့ ေဆျ့ ေႏျ့ ၾက၊ တုိငးပငးၾက၊ ညႇိႏိႈငး့ ၾက၊ ်ငငး့ ခဵုၾကသညး။ နာ့စျနးနာ့ဖ္ာ့ ဗဟုသုတႏြငးံ စူ့ စမး့ ေလံလာၾကသညး။ သို႓ေသား
Typing - အိုလိုလို
150
http://mmteashop.com ကၽျနးေတားတို႓ အာ့ကို့ ေလာကးသညးံ စာအုပးလမး့ ညႊနးက္မး့ တစးေစာငးတစးဖျဲ႔ မရြိသ်ဖငးံ ခရီ့ မတျငးခဲံ။ ဆရာေဇယ္ အစရြိေသာ စာေရ့ဆရာႀကီ့ မ္ာ့၏ ေဆာငး့ ပါ့မ္ာ့တျငး အခ္ိဳ႔ေသာ စာအုပးအမညးမ္ာ့၊
စာအုပးအေၾကာငး့ မ္ာ့ပါသညးံအခါ
စိတး ဝငးစာ့မိၾကသညး။
ၾကညးံခ္ငး
ဖတးခ္ငးစိတး
၎စာအုပးမ္ာ့ကို
်ဖစးၾကသညး။
ကၽျနးေတား တို႓
ေငျတာရီမ ဂၓဇငး့ တျငး
်မနးမာစာေရ့ဆရာတို႓၏ အႀကိဳကးဆဵု့ စာအုပးမ္ာ့စာရငး့ ကို လစဥးပဵုမြနး ေဖား်ပသညးံအခါ ၎စာအုပးမ္ာ့ကို
လကးလြမး့ မီသေလာကး
ရြာၾကေဖျၾက ဖတး႐ႈၾကညးံၾကသညး။
မိမိႏြငးံ
သငးံေလ္ားသညးက နညး့ ၍ အလြမး့ မမီသညးတို႓သာ မ္ာ့ခဲံသညး။ ကၽျနးေတားတို႓သညး ေတာတစးခုထဲသို႓ ေ်မပဵုအညႊနး့ မပါဘဲ သျာ့ၾကရသညးံပမာ စမး့ တဝါ့ဝါ့။ အခ္ိနးကုနး လူပနး့ သေလာကး
ခရီ့ မတျငး အရာမေရာကး။
ကၽျနးေတားတုိ႓
စာေပ၏ ေယဘုယ္႐ႈခငး့ ကို ရိပးစာ့မိဖို႓ (ဝါ) ်မနးမာစာေပ ေတာအုပး၏ ပဵုသဏၭာနးကို ၿခဵဳငဵုအကဲခတးမိဖို႓ ႏြစးေပါငး့ မ္ာ့စျာၾကာေအာငး ေလံလာစူ့ စမး့ ခဲံရသညး။ သညးလို ပငးပနး့ ခဵရသညးမြာ ကၽျနးေတားတို႓ခ္ညး့ မဟုတး။ ကၽျနးေတားတို႓အရငးက ရြိႏြငးံသညးံ ကၽျနးေတားတုိ႓၏ ဆရာမ္ာ့လညး့ ထိုနညး့ လညး့ ေကာငး့ ၊ ကၽျနးေတားတို႓ထကး ဆယးႏြစး အႏြစးႏြစးဆယး ေနာကးက္ၿပီ့ မြ စာ စဖတးၾကသူမ္ာ့လညး့ ထုိနညး့ လညး့ ေကာငး့ ၊ ရြိသမြ္
ေခ္ာငးႀကိဳေခ္ာငးၾကာ့ကို
ပဵုဖမး့ မိၾကသညး။
စမး့ တဝါ့ဝါ့သျာ့ၿပီ့ မြ
သညးေတာအုပးထဲတျငး
်မနးမာစာေပ
သစးေကာငး့ ဝါ့ေကာငး့
ေတာအုပးကို မညးမြ္ရြိသညး၊
သစးညဵံ ဝါ့ညဵံ မညးမြ္ ရြိသညး၊ ဘယးေနရာတျငး ကၽျနး့ ပငးေတျ အၿပိဳငး့ အ႐ိုငး့ ၊ ဘယးအရပး မြာေတာံ ခ္ဵဳေစ့ပ္စးတို႓သာ ထူထပးလ္ကးဆိုသညးကို သိၾကမညး။ ဆယးႏြစးၾကာမြ
ရမညးံအသိကို
တစးႏြစးႏြငးံ
ရေအာငး
မလုပးႏုိငးဘူ့ လာ့။
စမး့ တဝါ့ဝါ့ တစးႏြစးသျာ့ရမညးံ ခရီ့ ကို တစးလႏြငးံ ေရာကးေအာငး မကူညီႏိုငးၾကဘူ့ လာ့။
Typing - အိုလိုလို
151
http://mmteashop.com စဥး့ စာ့ၾကညးံပါ။ တစးေယာကး
သို႓မဟုတး
ခကးသညးံအလုပးေတာံ ပုဂၓိဳလးမ္ာ့က
မဟုတး။
ေတာကၽျမး့ ၿပီ့
သညးေတာအုပးအေၾကာငး့
ပုဂၓိဳလး
်ပညးံစဵုသညးံ
အညႊနး့ စာအုပးတစးအုပး ်ပဳစုေပ့႐ဵပ ု ဲ ်ဖစးသညး။ သညးလို အညႊနး့ စာအုပးေတျ ဖတးချငးံရလာလြ္ငး ကၽျနးေတားတို႓ ေနာကးကလာမညးံ လူေတျသညး
အခ္ိနးတိုအတျငး့ မြာပငး
အရြိနးအဟုနးႏြငးံ
တကးလာႏုိငးၾကလိမးံမညး။
်မနးမာစာေပ တို့ တကးဖျဵ႔ၿဖိဳ့ေရ့ ကိစၥရပးမ္ာ့ကို သူတို႓ အရငးလူမ္ာ့ထကး ပို၍ ထိထိ ေရာကးေရာကး လုပးေဆာငးႏိုငးချငးံ ရလာၾကလိမးံမညး။ ကဵေကာငး့ ေသာ အ်ခာ့လူမ္ိဳ့မ္ာ့မြာ သညးလိုအချငးံအေရ့ေတျ ၾကာၿပီ်ဖစးသညး။
သာဓကအေန်ဖငးံ
ကၽျနးေတား
လကးလြမး့ တစးမီမြာ
ခဵစာ့ေနရတာ ေတျရ ႓ ြိရသညးံ
စာအုပးကေလ့ သဵု့ အုပးကို ်ပပါမညး။
ေရြ့ဦ့စျာ နယူ့ ေယာကးၿမိဳ႔၊
ဝါရြငးတနး စကျဲယာ့ ပဵုႏြိပးတိုကးမြ ထုတးေ ဝသညးံ Books For
You အမညးရြိ စာအုပးငယးတစးအုပး။ ဤစာအုပးမြာ အထကးတနး့ ေက္ာငး့ သာ့ လူငယးမ္ာ့အတျကး ရရြိေစမႈအတျကး စာအုပးတစးအုပး ဆရာမ္ာ့
စာေပ
အေထာကးအကူ်ပဳရနး ်ဖစးသညး။
ေကာငးစီမြ
Typing - အိုလိုလို
ေမျ႓ေ လ္ားမႈႏြငးံ ၎စာအုပးကို
ေရျ့ ခ္ယးခနး႓အပးသညးံ
(ကို့ တနး့ မြ ဆယးံႏြစးတနး့ ) အဆငးံ စာေပမြ
ရညးရျယးၿပီ့
အသိဉာဏး
အေ်မားအ်မငး
်ပဳစုထုတးေ ဝလိုကးေသာ
အေမရိကနး်ပညးေထာငးစု စာေပပညာရြငးမ္ာ့၊
အဂၤလိပးစာ်ပ
ေက္ာငး့ ဆရာမ္ာ့၊
152
http://mmteashop.com စာၾကညးံတုိကးမြဴ ့မ္ာ့
ပါဝငးေသာ ကၽျမး့ က္ငးသူအဖျဲ႓ က ်ပဳစု၍ ဟာဝိင ု းအီတကၑသိုလးမြ
ရစးခ္တးအမး့ က တညး့ ်ဖတး သုတးသငးေပ့ထာ့သညး။ စာဖတးစ လူငယးမ္ာ့အာ့ အဂၤလိပးဘာသာ် ဖငးံ ဖတး႐ႈ၍ ရႏုိငးသညးံ ကမာၻ႓သုတ ရသစာေပမ္ာ့ကို
က္ယးက္ယး်ပနး႓်ပနး႓
အသကးႏြစးဆယးေအာကး ရေစႏုိငးမညးံ
လမး့ ညႊနးမိတးဆကးေပ့ထာ့သညးံ
၎စာအုပး၌
လူငယးမ္ာ့ ဖတး႐ႈနာ့လညးႏိုငး၊ အရသာေတျ႓ ႏိုငး၊ အသိပညာ
စာအုပးစာတမး့ ေပါငး့
၂ဝဝဝ
ေက္ားကို
က႑ေပါငး့
၄၅
ခု ချဲလ္ကး
တစးအုပးစီအတျကး အညႊနး့ မြတးခ္ကးတိုမ္ာ့ႏြငးံတကျ ေဖား်ပထာ့သညး။ စာအုပးမ္ာ့ကို ဝတၳဳတို၊
ဝတၳဳရြညး၊
အမ္ိဳ့အစာ့ အတၳဳပၸတၱိ၊
က႑မ္ာ့
သမိုငး့ ၊
ချဲ်ခာ့ရာ၌
ႏိုငးငဵေရ့
သမာ့႐ို့ က္နညး့ အတုိငး့
စသ်ဖငးံ
မချဲ်ခာ့ဘဲ
စာဖတးစ
လူငယးမ္ာ့ႏြငးံ ပို၍ ကုိကးညီေအာငး အေၾကာငး့ အရာအလုိကး အထူ့ ်ပဳ စီစဥးထာ့သညးကို ေတျရ ႓ သညး။ ဥပမာ
“စျနး႓စာ့ခနး့ မ္ာ့”
ဂ္ဴ့လးစးဗနး့ ၏ ကမာၻပတးလညး အလကးဇႏၵာ့ဒူ့ မာ့၏
ေခါငး့ စဥးတပးထာ့သညးံ
ရကးရြစးဆယး၊
သူရဲေကာငး့ သဵု့ ေယာကး
ဧဝရကးေတာငးတကးသူ၊ ပုဂၓိဳလးမ္ာ့၏
ဟူ၍
အာဖရိက
ဒငးနီယယးဒ ီဖို့ ၏ ေရားဗငးဆငးက႐ူ့ ဆို့ ၊ စသညးံ
ေတာနကးႀကီ့ အတျငး့
ကုိယးေတျမ ႓ ြတးတမး့ မ္ာ့ႏြငးံ
က႑တစးတျငး
စျနစ း႓ ာ့ခနး့ဝတၳဳမ္ာ့အ်ပငး စျနစ း႓ ာ့ရြာေဖျသူ
အခကးအခဲအမ္ိဳ့မ္ိဳ့ကို
စသညးံ
ရငးဆုိငးေက္ားလႊာ့
ခဲံၾကသညးံ လူစျမး့ ေကာငး့ တို႓၏ အတၳဳပၸတၱိမ္ာ့ကို ညႊနး့ ေပ့ထာ့သညး။ ၎ေနာကး
ဆကး၍ လာသညးံ
ပငးလယး်ပငး၊
မို့ ေကာငး့ ကငး၊ စိတး ဝငးစာ့ဖျယး
ပုဂၓိဳလးမ္ာ့၊ အခ္စး၊ မိသာ့စုဘ ဝ၊ အသကး ႏြစးဆယးေအာကး၊ အာ့ကစာ့၊ ဟာသ၊ ဘာေတျ အေရ့ႀကီ့ သလဲ၊
လူႏြငးံ လူ႓အဖျဲ႔အစညး့ ၊
က႑အသီ့ သီ့ တျငးလညး့
စစး၊ ဝတၳဳတို၊
သကးဆုိငးရာအေၾကာငး့ ရပးႏြငးံ
အေမရိက၊
အာရြ
စပးလ္ဥး့ သညးံ
စသညးံ
ဝတၳဳမ္ိဳ့စဵု၊
က္မး့ မ္ိဳ့စဵုကို သုတ ရသ မြ္ေအာငး ထညးံသျငး့ ေပ့ထာ့သညး။
Typing - အိုလိုလို
153
http://mmteashop.com စာအုပး်ပဳစုသူတုိ႓၏ ရညးရျယးခ္ကးမြာ စာဖတးသူ လူငယးတို႓အာ့ ်ပညးံစဵုမြ္တသညးံ စာေပအေ်ခခဵ ရသျာ့ေစရနးအတျကး်ဖစးရာ ထုိသို႓ ေခါငး့ စဥးတစးခုေအာကးတျငး ဝတၳဳေရာ က္မး့ ပါ
ေရာထညးံေပ့ထာ့သညးံအခါ
စိတး ဝငးစာ့သူ Typhoon၊
လူငယးသညး
ဥပမာအာ့်ဖငးံ
ဂ္ကးလနးဒ နး၏
ဟာမငးမဲလဗီ့ ၏
Moby
The
Dick
ပငးလယး်ပငးအေၾကာငး့
Sea-Wolf၊
စသညးံ
ဂ္ိဳ့ဇကးကျနး့ ရကး၏
ဝတၳဳႀကီ့ မ္ာ့
ဖတးရာက
ပငးလယး်ပငးအေပၐ ပို၍ စိတး ဝငးစာ့လာကာ Thor Heyerdahl ၏ Kon-Tiki စူ့ စမး့ ရြာေဖျေရ့ ခရီ့ စဥးအေၾကာငး့ ကိုလညး့ ေကာငး့ ၊ Rachel Carson ၏ The Sea Around Us ေခၐ
အဏၰဝ ါေဗဒ
သုတက္မး့ ကိုလညး့ ေကာငး့
စာအေပ္ား ဖတးသူအဆငးံမြ
ဖတး႐ႈလိုစိတး
ေလံလာလိုကးစာ့သူအဆငးံသို႓
ထကးသနးလာၿပီ့
တကးလြမး့ လာႏိုငးမညး
်ဖစးသညး။ စာဖတးရနး
စိတဝ း ငးစာ့စ
အထကးတနး့ ေက္ာငး့ သာ့
ယငး့ စာအုပးမ္ိဳ့၏
လမး့ ညႊနးခ္ကး်ဖငးံ
ဘာသာရပးမ္ိဳ့စဵုကို
တစးေယာကးသညး
တကၑသိုလးေကာလိပးမြ
ဘဲရ ျ႓ စ
ဘဝေလာကးတျငး
စူ့ စမး့ မိခဲံသညးံ
လူငယး
အသကးႏြစးဆယးေက္ား
ကာလ
ေလာကးတျငးပငး အေတား ခုိငးမာေသာ စာေပအေ်ခခဵ ရရြိၿပီ့ ်ဖစးမြာ ေသခ္ာေပသညး။
ေနာကးစာအုပး ႏြစးအုပးမြာ Mentor Books စာစဥးအတျကး The New American Library
တိုကးမြ
ထုတးေ ဝသညးံ
Good Reading
အမညးရြိ
စာအုပးႏြငးံ
Penguin
တိုကးထုတး The Reader‟s Guide အမညးရြိ စာအုပးတို႓ ်ဖစးသညး။ ်ပဳစုထာ့ပဵုခ္ငး့
ခပးဆငးဆငး်ဖစးရာ
ယငး့ တို႓အနကး
ကၽျနးေတားံစိတးတျငး
ပို၍
ကုိငးတျယးၾကညးံ႐ႈ အဆငးေ်ပသညး ထငးမိေသာ Good Reading စာအုပးကိုသာ အက္ယး ေ်ပာသျာ့ပါမညး။
Typing - အိုလိုလို
154
http://mmteashop.com Good
Reading
ကို
အေမရိကနး်ပညး
တကၑသိုလး
ေကာလိပးမ္ာ့မြ
ပညာေရ့ဆုိငးရာ ပုဂၓိဳလးမ္ာ့၊ စာၾကညးံတုိကးမြဴ ့မ္ာ့ ႏြငးံ ်ပငးပကၽျမး့ က္ငးသူမ္ာ့ ပါဝငးသညးံ The
Committee
on College
Reading
အဖျဲ႓ က ်ပဳစုသညး။
ယငး့ ေကားမတီကို
အႀကဵ်ပဳရနးအတျကး ်ပငးပပုဂၓိဳလးႀကီ့ မ္ာ့ အဖျဲ႓တစးဖရ ျဲ႓ ြိရာ ယငး့ အႀကဵ်ပဳအဖျဲ႓ တျငး အယးလဒပး ဟပးစလီ၊
လငးယုတနး၊
ေသာမတးမနး့ ၊
ကာ့လး
ဆငး့ ဘတး
စသညးံ
ပညာရြိ
စာေရ့ဆရာႀကီ့ မ္ာ့ ပါဝငးသညး။ အႀကဵ်ပဳအဖျဲ႓ ဥကၑဌ
ကာ့လးကာမာက
စာဖတး်ခငး့ ဆိုငးရာ
ကုိယးေတျ႓ ကေလ့
မ္ာ့ႏြငးံ မိတးဆကးအမြာစကာ့ ေ်ပာၾကာ့ေပ့ထာ့သညး။ စာအုပးကို အပိုငး့ သဵု့ ပိုငး့ ချဲ၍ စီစဥးထာ့ရာ ပထမပိုငး့ သို႓မဟုတး အဖျငးံပိုငး့ တျငး စာအုပး်ပဳစုေရ့ေကားမတီ
ဥကၑဌ်ဖစးသူ
နယူ့ ေယာကးတကၑသိုလးမြ
Atwood
H.
Townsend ၏ How to Use Good Reading အမညးရြိ အညႊနး့ ေဆာငး့ ပါ့၊ Norman Lewis
၏
Reading
Better
and
Faster
ေဆာငး့ ပါ့တို႓အ်ပငး၊
ပမာဏ
ေခါငး့ စဥးတပးလ္ကး
စာအုပးအမညးစာရငး့ တစးခုကို
အမညးရြိ
စာအုပးအညႊနး့ အ်ဖစး
100
စာဖတးနညး့ လမး့ ညႊနး Significant Books
ေဖား်ပထာ့သညး ။
၎စာအုပး
စာရငး့ တျငး ေရြ့ ဂရိေခတးမြသညး ယေန႓ႏြစးဆယးရာစုႏြစးအထိ ရြညးလ္ာ့ေသာ ကမာၻ႓စာေပ သမုိငး့
တစးေလြ္ာကး
အထငးရြာ့ဆဵု့ ႏြငးံ
အေရ့ပါဆဵု့
စာအုပး
၁ဝဝ
ကို
ေရျ့ ခ္ယး
မြတးတမး့ တငးထာ့ေပသညး။ အပိုငး့ (၂) မြာ အဓိက စာအုပးအညႊနး့ ပိုငး့ ်ဖစး၏ ။ အပုိငး့ (၂) ကုိ (က) သမုိငး့ ေခတးမ္ာ့ ၊ (ခ) စာေပ ပဵုသဏၭာနးမ္ာ့၊ (ဂ) သိပၸဵႏြငးံ လူသာ့ဆုိငးရာ ဘာသာရပးမ္ာ့ (Humanities) ဟူ၍ ထပးဆငးံ ချဲ်ခာ့ထာ့သညး။ အပုိငး့ ချဲ (က) တျငး ဂရိ၊ ေရာမ၊ အလယးေခတး၊ ရီေနဆျနး့ ေခတး၊ က္ဴဒါေခတး အဂၤလနး၊ ၁၇ ရာစု၊ ၁၈ ရာစု စသ်ဖငးံ က႑ခုနစးခု ချဲထာ့သညး။
Typing - အိုလိုလို
155
http://mmteashop.com အပုိငး့ ချဲ (ခ) တျငး ၁၉ ရာစု အေမရိကနး ဝတၳဳ၊ ၁၉ ရာစု ၿဗိတိသြ္ ဝတၳဳ၊ ၁၉ ရာစု ဥေရာပဝတၳဳ၊ ၂ဝ ရာစု အေမရိကနး ဝတၳဳ၊ ၂ဝ ရာစုု ၿဗိတိသြ္ ဝတၳဳ၊ ၂ဝ ရာစု ဥေရာပဝတၳဳ၊ အေရြ႔တိုငး့ စာေပ၊ အေမရိကတိုကးလဵု့ ဆုိငးရာစာေပ၊ ဝတၳဳတို၊ ်ပဇာတး၊ ကဗ္ာ၊ အကးေဆ့ ေပ့စာႏြငးံ ေဝဖနးစာမ္ာ့၊ အတၳဳပၸတၱိ စသညးံ ေခါငး့ စဥးမ္ာ့ တပးလ္ကး က႑ ၁၃ ခု ပါဝငးၿပီ့ ။ အပုိငး့ ချဲ (ဂ) တျငးမူ ဘာသာေရ့၊ ဒႆန၊ ဟာသႏြငးံ သေရားစာ၊ အႏုသုခုမ ပညာရပးမ္ာ့၊
လူမႈပထဝီ ဝငး၊
သမုိငး့ ၊ သိပၸဵ ဝတၳဳ၊ ႐ုပးပိုငး့ သိပၸဵပညာရပးမ္ာ့
(Physical
Sciences)၊ ဇီဝ သိပၸဵပညာရပးမ္ာ့၊ စိတးပညာ၊ မႏုႆေဗဒႏြငးံ လူမႈေရ့သိပၸဵ၊ ေဘာဂေဗဒ၊ ႏုိငးငဵေရ့၊ ရညးညႊနး့ စာအုပးမ္ာ့ႏြငးံ မၾကာမီက ထျကးရြိသညးံ စာအုပးမ္ာ့အမညးရြိ က႑ ၁၅ ခု ပါဝငးသညးကို ေတျ႓ ရသညး။ အပုိငး့ (၂) တစးခုလဵု့ စီစဥးထာ့ပဵုမြာ သကးဆုိငးရာ က႑အသီ့ သီ့ (စုစုေပါငး့ ၃၅ ခု) တို႓ကုိ သကးဆုိငးရာ ေရ့ကာ
ကၽျမး့ က္ငးသူ အသီ့ သီ့ တို႓က
ယငး့ ဘာသာရပး
ထူ့ ်ခာ့မႈမ္ာ့ႏြငးံ
နယးပယးအသီ့ သီ့ ၏
ယငး့ နယးပယးရြိ
မိတးဆကးနိဒ ါနး့ ငယးတစးပုဒ းစီ အက္ယးအ ဝနး့ ၊
စာအုပးစာတမး့ မ္ာ့အေၾကာငး့ ကို
အေရ့ပါမႈ၊ ေယဘုယ္
ညႊနး့ ်ပေပ့သညး။ ထို႓ေနာကးတျငး ဖတးထုိကးေသာ (တစးခါတစးရဵ
ယငး့ သကးဆုိငးရာ
စာအုပးမ္ာ့ကို အခနး့ ငယးမ္ာ့
ဘာသာရပး
စာေရ့သူအမညး ထပးချဲလ္ကး )
နယးပယးရြိ
အကၒရာစဥးလုိကး
ဖတးသငးံ တနး့ စီလ္ကး
တစးအုပးခ္ငး့ ႏြငးံဆုိငးေသာ
မြတးခ္ကးတို
ကေလ့မ္ာ့ႏြငးံ အတူ ေဖား်ပေပ့ထာ့သညး။ ဥပမာ ဒႆန (Philosophy) က႑ကုိ ၾကညးံလြ္ငး ေရြ့ ဦ့ စျာ ေဟာငး့ ဝပးတကၑသိုလးမြ Alain Locke က ဒႆနစာေပ၏ ေယဘုယ္ သေဘာသဘာ ဝမ္ာ့ကို လညး့ ေကာငး့ ၊ ဒႆနစာေပ ေလံလာသူမ္ာ့အေနႏြငးံ မညးသညးံ စာအုပးမ္ိဳ့မ္ာ့မြ စတငးသငးံသညးံအေၾကာငး့
Typing - အိုလိုလို
ထို႓ေနာကး ေလံလာမႈကို
မညးသို႓ တို့ ခ္ဲ႔
156
http://mmteashop.com သျာ့သငးံသညးံအေၾကာငး့ တို႓ကိုလညး့ ေကာငး့ ၊ ေဆာငး့ ပါ့တိုကေလ့ ေရ့ကာ ေဆာငးရနး ေရြာငးရနးႏြငးံတကျ ညႊနး်ပေပ့ထာ့ၿပီ့ ၎ေနာကးတျငး စာအုပးမ္ာ့ကို အခနး့ ငယး ေလ့ခနး့ ချဲကာ ေဖား်ပသညး။ အခနး့ ငယး (၁) စာစုမ္ာ့ႏြငးံ သမုိငး့ မ္ာ့ (Anthologies and Histories) အခနး့ ၌၊ ဥပမာ
Thomas
Smith ၏ Philosophers
Speak for
Themselves
အမညးရြိ
လကးေရျ့ စငး ဒႆနစာစု။ Will Durant ၏ The Story Of Philosophy ႏြငးံ Bertrand Russell ၏ A History Of Western Philosophy စသညးံ ဒႆနက္မး့ မ္ာ့အပါအဝငး ဒႆနစာေပ
စတငးေလံလာသူတို႓
အေ်ခ်ပဳႏိုငးမညးံ
က္မး့ အခ္ိဳ႔ကို
ထညးံသျငး့
ညႊနး့ ဆိုေပ့ထာ့သညး။ အခနး့ ငယး (၂) ကုိ ေရြ့ ေခတးႏြငးံ အလယးေခတး ဂႏၳဝ ငးေ်မာကး ဒႆနက္မး့ မ္ာ့ (Ancient and Medieval Classics) ဟု အမညးတပးလ္ကး ပေလ့တုိ့ ၊ အရစၥတိုတယး၊ စိနး႓ၾသဂတးစတငး့ ၊ ကျနး်ဖဴ့ရြပးစး အစရြိသညးံ ပုဂၓိဳလးႀကီ့ မ္ာ့ ေရ့သညးံ မူရငး့ က္မး့ ႀကီ့ မ္ာ့ကို ညႊနး့ ထာ့သညး။ ထိုနညး့ တူ အခနး့ ငယး (၃) ေခတးသစး ဒႆန ဂႏၳဝ ငး (Modern Classics) အခနး့ ၌ ေဟဂယးလး၊ ကနး႓၊ လိုကးဘနစး၊ ေဒ့ကတး၊ ေဟာံဗး၊ ေလာံခး၊ နစးေရြ့ ၊ ေသာ႐ို့ ၊ ေဗားလတဲယာ့၊
႐ိႈပငးေဟာဝါ့၊ စပငးႏိုဇာ စသညးံ ေတျ့ ေခၐရြငးႀကီ့ မ္ာ့၏ က္မး့ မ္ာ့ကို
လညး့ ေကာငး့ ၊ အခနး့ (၄) မ္ကးေမြာကးေခတး အေတျ့ အေခၐ (Contemporar y Thought) အခနး့ တျငး ဖရျိဳကး၊ ဝီလ္ဵ ဂ္ိမး့ စး၊ ဘာံဂးဆနး၊ ဂၽျနးဂ္ဴဝီ၊ ဝိႈကးဟကး၊ ဘာထရနးရပးဆယး စသညးတို႓၏ က္မး့ မ္ာ့ကိုလညး့ ေကာငး့ ညႊနး့ ေပ့ထာ့သညး။ အညႊနး့ မြတးခ္ကး ကေလ့မ္ာ့ကို စာတစးေၾကာငး့ ႏြစးေၾကာငး့ ခနး႓်ဖငးံ ေရ့သာ့ ေဖား်ပထာ့သညးကို ေတျ႓ ရသညး။
Typing - အိုလိုလို
157
http://mmteashop.com ဥပမာ Will Durant ၏ T he Stor y Of Philosophy စာအုပးႏြငးံ ပတးသကး၍ ၊ “အေနာကးတိုငး့ ေတျ့ ေခၐရြငးမ္ာ့ႏြငးံ ၎တို႓၏ အေတျ့ အေခၐမ္ာ့အေၾကာငး့ မိတးဆကး လမး့ ညႊနးေပ့ထာ့သညးံ
စာအုပး။
ေက္ားၾကာ့သေလာကး
တကယးလညး့
ထုိကးထုိကးတနးတနး ေကာငး့ မျနးလြသညး ” ဟူ၍ လညး့ ေကာငး့ ၊ R. Mckeon တညး့ ်ဖတးသညးံ The Basic Wor ks of Aristotle စာအုပးႏြငးံ ပတးသကး၍ ၊ “ပဵုေသယုတၱိေဗဒပညာကို တီထျငးသူ၊ ဒႆနပညာကို ပထမဆဵု့ စနစးတက္ ေလံလာ်ပဳစုသူ ေတျ့ ေခၐရြငးႀကီ့ အပီ်ပငး အက္ယး်ပနး႓ဆဵု့
အရစၥတုိတယး၏
ေတျ႓်မငးရမညး ”
လကးရာမ္ာ့၊
ဂရိအေတျ့ အေခၐကို
ဟူ၍ လညး့ ေကာငး့
အညႊနး့ မြတးခ္ကးမ္ာ့
ေပ့ထာ့သညး။ အပိုငး့ (၂) တစးခုလဵု့ တျငး ညႊနး့ ေပ့ထာ့သညးံ စာအုပးအေရအတျကးမြာ ၁၂ဝဝ မြ္သာ
်ဖစးပါသညး။
(Reader‟s
Guide
စာအုပးကမူ
စာအုပး
၁၈ဝဝ
မြ္ကို
ညႊနး့ ထာ့ပါသညး။ ) ညႊနး့ ထာ့သညးံ ဘာသာရပးအသီ့ သီ့ အတျကး
စာအုပးအေရအတျကးမြာ အေ်ခ်ပဳေလံလာရနး
မမ္ာ့လြဟု
ဆုိႏိုငးေသားလညး့
အသငးံေတားဆဵု့
စာအုပးမ္ာ့ကို
ေရျ့ ခ္ယးစီစဥး ေပ့ထာ့်ခငး့ ်ဖစးရာ ၎အေ်ခခဵမ္ာ့ ရၿပီ့ သညးံေနာကးတျငးကာ့ ေရြ႔ဆကး က္ကးစာ့ ရမညးံ နယးပယးကို သိတနးသေလာကး သိရြိၿပီ့ ်ဖစးေပမညး။ နိဂဵု့ ပုိငး့ ်ဖစးသညးံ အပုိငး့ (၃) ကုိ Some Personal Slants ( သူတို႓အ်မငး သူတို႓အႀကိဳကး ) ဟု အမညးေပ့ထာ့ၿပီ့ ၎တျငး Irwin Edman ၏ (Unrequired Reading) (ဖတးရနး တာဝနးမရြိသညးံစာအုပးမ္ာ့ကို ဖတး႐ႈ်ခငး့)၊ John Erskine ၏ The Good Reader; Dorothy Fisher ၏ To Keep Alive, One Must Read အမညးရြိ စာဖတး်ခငး့ ဆုိငးရာ
ေဆာငး့ ပါ့သဵု့ ပုဒ းအ်ပငး
Basic
Books
အမညးရြိ
က႑တစးရပး
ပါရြိသညး။
Typing - အိုလိုလို
158
http://mmteashop.com ယငး့ Basic Books က႑တျငး Carl Sandburg, T homas Mann, Aldous Huxley ႏြငးံ Lin Yutang တို႓ အပါအဝငး စာေပပညာရြငးႀကီ့ ကုိ့ ဦ့ တို႓က အကယး၍ မိမိတို႓၏ ကုိယးပုိငးစာၾကညးံတုိကးမ္ာ့ အေၾကာငး့ ေၾကာငး့ ေၾကာငးံ ပ္ကးစီ့ ဆဵု့ ႐ဵႈ့ သျာ့ခဲံလြ္ငး အ်မနးဆဵု့ ်ပနးလညး ဝယးယူ်ဖညးံတငး့ မညးံ (မိမိတို႓အတျကး မရြိမ်ဖစး ) စာအုပးအမညးစာရငး့ တစးခုစီ ်ပဳစုေပ့ထာ့သညးကုိ စိတဝ း ငးစာ့ဖျယး ေတျ႓ ရြိရသညး။ ဤသို႓
သူတစးပါ့တို႓တျငး
အေတားႏြဵ႓စပးၿပီ့ သူမ္ာ့ အေထာကးအကူ်ပဳ
အတျကးလညး့ စာအုပးေကာငး့ မ္ာ့
ေလံလာမႈတျငး ကၽျနးေတားတို႓ထကး လူငယးမ္ာ့
စာေပေလံလာစ
သိရြိၾကရနးႏြငးံ
လူမ္ာ့
အခါအာ့ေလ္ားစျာ ရြိေနေၾကာငး့ ၊
လျယးကူေစရနးႏြငးံ သဵု့ သပးဆနး့ စစးရနး
ယငး့ တို႓ေၾကာငးံ
စာေပ
မ္ာ့စျာ တစးပနး့ သာၾကေၾကာငး့ ကို မသိေသ့သညးံ
သိထာ့ၾကသညးံ
လူႀကီ့ မ္ာ့အာ့လညး့
ယငး့ ကိစၥကို
အေလ့အနကး စဥး့ စာ့ကာ တတးႏိုငး ပါက ်ပဳစုေပ့ၾကရနး တုိကးတျနး့ လိုေသာ ဆႏၵ်ဖငးံ ဤစာအုပးကေလ့မ္ာ့အေၾကာငး့ ကၽျနးေတား ေဖား်ပခဲံ်ခငး့ ်ဖစးပါသညး။ ကၽျနးေတားတို႓တျငး အဘိဓာနးစေသာ
ဆရာ
စာအုပးအခ္ိဳ႔ရြိရာ
မလိခ၏
်မနးမာဝတၳဳအညႊနး့ ၊
၎စာအုပးမ္ာ့သညးလညး့
်မနးမာစာေပ
စာေပေလံလာေရ့တျငး
အလျနး အေထာကးအကူ်ပဳသညးံ အဖို့ တနးစာအုပးမ္ာ့ ်ဖစးပါသညး။ သို႓ေသား ်မနးမာစာေပ တစးခုလဵု့ ကို ၿခဵဳငဵုလမး့ ညႊနးမႈ်ပဳသညးံ စာအုပးတစးအုပးကာ့ လိုအပးလ္ကး ရြိေနပါေသ့သညး။ ကၽျနးေတားတို႓
်မနးမာစာေပကို
အမ္ိဳ့အစာ့ အလုိကးလညး့ ေကာငး့ တစးအုပးခ္ငး့
ေခတးကာလအလိုကးလညး့ ေကာငး့ ၊
စာေပ
က႑မ္ာ့ ချဲ်ခာ့၍ ေယဘုယ္ အညႊနး့ နိဒ ါနး့ မ္ာ့၊
အညႊနး့ မ္ာ့်ဖငးံ ဖျငးံ်ပေပ့မညးဆိုလြ္ငး
စာေပကို ်ပငး့ ်ပငး့ ်ပ်ပ ေလံလာ
လုိကးစာ့ ေနၾကသညးံ ယေန႓ လူငယးမ္ာ့ႏြငးံ အလြမး့ မေဝ့သငးံဘဲ ေဝ့ေနၾကသညးံ ်မနးမာ စာအုပးေကာငး့ မ္ာ့
်ပနး၍
ပုိမိုက္ယး်ပန႓းနကး႐ိႈငး့ ေသာ
ထငးရြာ့ေပၐလျငးလာၾကပါမညး။ စာေပအေ်ခခဵကို အခ္ိနးတိုအတျငး့
လူငယးမ္ာ့အေနႏြငးံလညး့ ရႏိုငးၾကလိမးံမညး
ဟူ၍
ေမြ္ားလငးံမိပါသညး။
Typing - အိုလိုလို
159
http://mmteashop.com ထို႓်ပငး
ကၽျနးေတားတို႓
်မနးမာဘာသာ်ပနး
ဆရာႀကီ့ မ္ာ့သညး
ႏုိငးငဵတကာ
စာေကာငး့ ေပေကာငး့ မ္ာ့စျာကို ်မနးမာဘာသာ ်ပနးဆိုခဲံၾကၿပီ့ ်ဖစးရာ အညႊနး့ စာအုပးထဲ၌ ်မနးမာဘာသာ်ဖငးံ
ဖတး႐ႈႏုိငးေသာ
႐ုရြစာေပ၊
်မနးမာဘာသာ်ဖ ငးံ
ဖတး႐ႈႏိုငးေသာ
အဂၤလိပးစာေပ စသ်ဖငးံ က႑ငယးမ္ာ့ ချဲၿပီ့ ေဖား်ပေပ့မညးဆိုက ၎စာအုပးကေလ့သညး ်မနးမာစာေပကိုသာမက
ႏိုငးငဵတကာစာေပမ္ာ့ကိုပါ
အေတား
က္ယးက္ယး်ပနး႓်ပနး႓
ညႊနး့ ေပ့ႏုိငးသညးံ စာဖတးသူလမး့ ညႊနး စာအုပးတစးအုပးအ်ဖစး အလျနးတနးဖို့ ရြိလိမးံမညးဟု ေမြ္ားလငးံမိေပသညး။
ေဖ်မငးံ
Typing - အိုလိုလို
160