Oerol 2016 10 t/m 19 juni
Vriendenkrant najaar 2015
Volop Vriendenacties Vele Vriendenvoetjes van de vloer in de Stoep en swingen zodat de danskoorts tot ver na Oerol bij je blijft. pagina 3
pagina 4 en 5
pagina 7
“Preppen�
2018
pagina 3
pagina 7
Meeprogrammeren
Op zoek
2
3
Vriendenkrant najaar 2015
TheaTeRuTRechT.NL
Terschellinger ondernemers zijn je beste Vriend!
het moderne meesterwerk van de gevierde en omstreden Zweedse schrijver Lars Norén
Opkijken in het bos met boswachter Simon Klingen. Foto: Saris&denEngelsman
Hoefijzerwerpen. Foto: Pieter Crucq
Ben jij ook zo lekker gemasseerd door de dames van Total Trip Style? Of heb je bij de Stormvogel een bierviltje achter gelaten om een proeverij te winnen? Ria Baldee: “Ik heb alle 94 bierviltjes gelezen, wat een mooie en leuke teksten en ik vond zelfs een Vriend van het eerste jaar, Paul Pol met vriendnummer 0071, zo leuk!”
Design Ralph Booms / Fotografie Jeroen Hofman / Beeldbewerking Pineapple Imaging
Tekst Marieke Berkhout
Een soort Hades
De etalage van Lijftijd op West was weer podium voor jullie Vrienden, meteen het eerste Oerol-weekend al volle bak daar. En ook om Oost wisten jullie onder andere De Heeren van der Schelling te vinden. Arno van Veen: “ We hebben ruim 250 Vrienden op bezoek gehad voor koffie met gebak”.
Tekst: Lars Norén Regie: Thibaud Delpeut Landelijke tournee:
Met: claire Bender, Peter Blok, Joost Bolt, Guy clemens, astrid van eck, Bram Gerrits, Ruben de Goede, hein van der heijden, Wendell Jaspers, Jesse Mensah, Titus Muizelaar, Ilke Paddenburg en Vincent van der Valk
21 nov 2015 t/m 7 feb 2016 Reserveer kaarten via theaterutrecht.nl
02Hades_260x190.indd 1
25-08-15 14:52
Ervaar Oerol als Vriend zoveel leuker! Geef een Vriendschap cadeau: Stuur een mailtje onder vermelding van ‘Vriendschap cadeau’ naar: vrienden@oerol.nl en wij zorgen dat er een Vriendencadeaubon jouw kant op komt.
Torenstraat 53
tel: 442332 www.schaafsma.keurslager.nl @keurschaafsma
Boek nu een Oerol arrangement bij Stayokay Terschelling
Terschelling
2015 • 12 - 21 juni
De vele winnaars van de diverse acties zijn op de hoogte gebracht en de ondernemers broeden inmiddels alweer op nieuwe acties en aanbiedingen. Na het broedseizoen worden jullie natuurlijk weer verwelkomd met nieuwe ondernemersacties, tot ziens op Oerol 2016.
Bizangos door Vrienden & voor Vrienden. Foto: Saris&denEngelsman
Hoelahoepen in het Nollekes Theater. Foto: Eric Bleeker
Voor ieder wat wils Dat ging deze editie voor de Vriendenacties zeker op! Er werd door jullie gedanst of gehoelahoept, jullie gingen het wad op of het bos in en er werd flink met hoefijzers geworpen. Wie je ook bent of wat je hobby of talent ook is, grote kans dat er iets tussen zat wat jouw nieuwsgierigheid trok. We hadden bewust dit jaar gekozen voor een nieuwe aanpak door met de makers in gesprek te gaan en gezamenlijk hebben we een zeer divers scala van Vriendenacties samengesteld. Tekst Marieke Berkhout
Waar kon je ook al weer uit kiezen? Jullie konden op pad met boswachter Simon Klingen (Opkijken in het bos), met Kester Freriks het wad op (Jubileum op het wad) of deelnemen aan de muzikale nachtwande-
ling met RaRawoulib (Bizangos door Vrienden & voor Vrienden). Je kon kiezen voor verdieping door je te laten inspireren door componist Wim Henderickx van ‘Koningin zonder land’ (Ontmoeting met Muziektheater Transparant) of je laten meevoeren naar New Orleans door de muzikanten van ‘The Big Easy’ (Ontmoeting met Tijdelijke Samenscholing / Productiehuis Rotterdam). Op de Westerkeyn hebben Les Cubiténistes van een grote groep Vrienden een levend kunstwerk gemaakt (Les Cubiténistes live foto performance) terwijl Pieter Post en Harrie Verkerk het hoefijzerwerptalent van de Vrienden onder de loep nam (Masterclass hoefijzerwerpen). In de kerk in Hoorn greep Margje Wittermans jullie aandacht met haar favoriete Janis Joplin-nummers (Hoogtepunten uit ‘Piece of my heart’) en in de Stoep kon je juist niet stil zitten maar uit je dak gaan met een exclusieve dansworkshop (Dansen in de Stoep met Mees en de Grote Jongens). En
in het Nollekes theater bleken de Vrienden van Oerol (waaronder onze eigen Vriendenmedewerker) de kneepjes van het hoelahoepen bijzonder snel onder de knie te hebben, dankzij de hoepel-experts Wietske en Milan (Hoelahoepen met uitzicht over het eiland). Marieke Berkhout: ‘Het was fantastisch om zoveel enthousiasme van jullie terug te krijgen, dat zag ik in het aantal aanmeldingen én op locatie bij de Vriendenacties waar ik als nieuwe Vriendenmedewerker bijna altijd bij aanwezig was. Het indelen van alle Vrienden bij de Vriendenacties was een grote logistieke puzzel, waarin ik zoveel mogelijk Vrienden blij heb kunnen maken. Het was fijn om te zien dat veel van jullie ook de moeite namen om het door te geven als je niet kon komen, dan kon ik last-minute nog weer iemand verrassen.’ En dat allemaal exclusief voor jullie want als Vriend ervaar je Oerol zoveel leuker!
Lingeriezaak Lijftijd. Foto: Pieter Crucq
Schoonheidssalon Total Trip. Foto: Nichon Glerum
• oerol.nl
FLEVODRUK HARLINGEN
Sponsor
OEROL DRUKWERK
Overnachten in een duinpan, uitkijken over het wad, AVRO’s Opium, DJ’s Soulclap, upcoming bands, theater en veel meer…
De gastcuratoren v.l.n.r.: Colin Benders, Typhoon, ITGWO, Sjoerd Bootsma, Wende, Spinvis & Sjoerd Bootsma. foto’s: Pieter Crucq, Nichon Glerum en Diewke van den Heuvel
Elspeth Diederix
Naast publieksparticipatie ook artiestenparticipatie ontwerp: van Lennep
Amsterdam | foto:
Typhoon
stichting
Dioraphte 30-03-15 10:00
www.stayokay.com/terschelling
A2_Oerol.indd
1
DRUKKERS AAN ZEE
T 0 5 1 7 4 3 0 0 4 3 W W W. F H . N L
Niet alleen Vrienden en Oerol-bezoekers worden gevraagd om met ons mee te doen, ook artiesten krijgen deze vraag voorgeschoteld: ‘Programmeer je met ons mee?’. Onze muziekprogrammeurs Harry Hamelink en Marcel Haug hadden het lef om de touwtjes uit handen te geven en lieten het publiek getuige zijn van wat dat opleverde. Dat
was natuurlijk spannend maar door de gebaande paden te verlaten werd er een gevoel van vrijheid gecreëerd die juist zo goed bij Oerol past. De curatoren hebben allemaal een speciale band met Oerol en met Terschelling, ze zijn hier als het ware opgegroeid of meegegroeid naar waar ze nu zijn. Op de betonning waren jullie getuige van het mu-
zieklaboratorium waar Spinvis, Explore the Village, Colin Benders, Typhoon, Wende en Into the Great Wide Open samen met hun inspiratiebronnen aan het brouwen waren, wat leidde tot een steeds weer andere vernieuwende mix van vormen en stijlen.
4
5
Vriendenkrant najaar 2015
2015, het jaar van de publieksparticipatie Afgelopen festivaleditie grepen velen van jullie – net als Ria Bergshoeff, zie het artikel hiernaast - de kans om een actieve rol te spelen in een Oerol-voorstelling. Soms ging dat ongemerkt zoals bijvoorbeeld bij YoungGangsters waar het publiek tijdens de voorstelling een belangrijke rol kreeg toebedeeld. Maar steeds vaker wordt er voorafgaand aan Oerol gezocht naar medewerking op allerlei niveaus. Zo hebben een heel stel Vrienden meegewerkt aan de try-out van de voorstelling Bizangos van RaRaWoulib, die ook nog eens exclusief aan de Vrienden werd vertoond. Vroege vogels gingen om kwart voor vijf ’s ochtends (bij zonsopkomst) met Sharon Fridman op pad voor workshops ter voorbereiding op een grote productie die hij aan het maken is voor Oerol 2016. Er werd volop gezongen door professionele én amateurzangers en zangeressen in CROS-SING, een muzikale wandeling door West-Terschelling, gemaakt en gecomponeerd door het Tsjechische gezelschap Stage Code en de Nederlandse componist Tommie Freke. STEREO Akt leidde via een workshop vlak voor het festival enthousiastelingen op voor hun performance midden in de Terschellinger realiteit.
Boukje Schweigman instrueert de participanten.
Meedoen met Oerol, dat kan gewoon! In de vorige Vriendenkrant vertelde Ria Bergshoeff al kort over haar ervaringen tijdens de onderzoeksdag in Eefde, in voorbereiding op de voorstelling Erf van Schweigman&, die tijdens Oerol 2015 in première ging. Die ervaringen waren nog maar het begin… Ria vertelt nu vol enthousiasme verder hoe het was om te participeren in de grootschalige productie Erf van Schweigman&. Tekst Ria Bergshoeff Foto’s Arjan Benning, Ria Bergshoeff, Elisabeth Bakker en Annemarie Janssen
Toen ik deelnam aan de onderzoeksdag over Erf in het najaar van 2014 had ik geen idee wat er allemaal komt kijken bij de ontwikkeling en voorbereiding van zo’n productie als Erf. Ik heb mij spontaan opgegeven als lid van de “kerngroep” en was vanaf het begin af aan intensief betrokken bij de ontwikkeling van de voorstelling. Erf is een monumentale ode aan het mens-zijn waar onderzocht wordt wat van generatie
op generatie wordt doorgegeven. Verbaal en non-verbaal. Ook het stuk grond, het Erf, waarop je bent geboren geeft je iets mee. Ieder van ons staat voor de keus wat je met deze “Erfenis” doet: loslaten, transformeren, ermee leren leven of er iets van maken, dat laatste doet Boukje Schweigman met deze voorstelling. Als kerngroep-lid nam ik deel aan alle repetities en uitvoeringen.
Ter inspiratie deden we dit Als voorbereiding werden er drie inspiratieworkshops en twee workshops kostuums maken aangeboden. Regisseur Boukje Schweigman liet ons kennis maken met haar inspiratiebron: ons lichaam. Ze vertelde over ‘het lichaam als toonladder’ en dat aanwezigheid in ons lichaam als het ware een pErformance is. Ik realiseerde me toen dat Boukje graag de grenzen van het lichaam opzoekt en zonder te weten wat er nog zou gaan komen werden we alvast gewaarschuwd. Kunsttheoreticus Michael van Hoogenhuyze schetste ons het belang van de plek waar we wonen. We stonden stil bij de verschillen tussen dorpsbewoners en
stadsbewoners en gingen op zoek naar de oudste mondelinge overlevering binnen jouw eigen familie. Wat weet je eigenlijk van je voorouders? In de derde inspiratieworkshop daagde Jeroen van Westen ons uit door de kenmerken van ons lievelingslandschap te schetsen. Hij vertelde ons dat de binding met het landschap ontstaat tijdens en na de puberteit en dat het belangrijk is om je te realiseren onder welke condities je je thuis voelt in een landschap. Wat is de maatstaf voor een ideaal landschap? De workshops kostuums maken werden heel persoonlijk. Onder leiding van het artistieke team van Schweigman& werd gevraagd om je eigen achtergrond in te zetten als inspiratie om van daaruit rekwisieten en kostuums vorm te geven. Onderling zijn er toen heel veel verhalen uitgewisseld met als doel om vanuit de individuele verhalen algemene lijnen te ontwikkelen. Grappig om achteraf te constateren dat toen al creaties zijn “geboren” zoals bijvoorbeeld de “bijlenvrouw”, die in de voorstelling is te zien.
Repeteren & preppen In het voorjaar van 2015 waren er acht weekenden om de voorstelling verder te ontwikkelen en met elkaar te repeteren. Hier heb ik het échte artiestenleven voorbij zien komen: Regen of geen regen, er werd altijd gerepeteerd. Honderden kostuums werden gemaakt, zogenaamde draagbaren (hompen) in elkaar gezet. Scènes en nieuwe opzetjes werden uitgeprobeerd. Typecasting werd uitgevoerd (witte kleding staat lange mensen bijvoorbeeld beter), de aanlooproutes met bijbehorende cue-lights werden geprepareerd door de technici en vuurlijnen werden ontwikkeld met de benodigde brandblusapparatuur.
Hier heb ik het échte artiestenleven voorbij zien komen: Regen of geen regen, er werd altijd gerepeteerd
Wij leerden om op tijd onze kostuumkisten te “preppen”, te prepareren, deden elke dag aan “warming-up”, kregen aanwijzingen om op een natuurlijke wijze over het veld te lopen. ‘Niet acteren! Je vindt het doodnormaal dat het publiek naar je kijkt!’ en stapten moedig dwars over de vuurlijn.’ Er werd vaak tot ’s avonds laat gerepeteerd. Het artistieke team ging daarna nog met behulp van al het verzamelde materiaal vergaderen om de volgende dag weer fris nieuwe ideeën uit te proberen.
En dan… Oerol 2015 Op Terschelling werd het echt ‘serious business’. Dat we de openingsvoorstelling van het festival bleken te zijn was een enorme verrassing! Ik zag een grote trailer verschijnen met kleding, naaimachines, een heater om natte kleding te drogen, kisten vol licht en geluid, catering- en verkleedtenten, bostoiletten en dixis, tientallen persoonlijke verkleedkisten met gemerkte kleding, enorme bergen met hompen, een tribune voor 500 man en nog veel meer. De locatie waar we speelden, de Griene Pollen, kende haar uitdagingen. We
moesten rekening houden met 35-jarige paarden die achter de tribune stonden en die de boer niet wilde verplaatsen vanwege hun hoge leeftijd. We mochten niet trappen op beschermde varens en er werd een touw gespannen om beschermde orchideeën te sparen. En tot slot was er een heel legertje muggen en teken aanwezig om ons leven op te vrolijken. Er ontstond een vast ritme. In de middag ging je eerst je verkleedkist “preppen”, je basiskostuum aantrekken, je scènes oefenen of een doorloop doen om daarna met elkaar te eten. Dan had je even me-time en maakte je je klaar voor de warming-up, het publiek komt binnenwandelen, de voorstelling begint en bij de start van elke scène kregen we allemaal een persoonlijke check op kleding en uiterlijk (geen lippenstift!). Voordat je het door had was de voorstelling alweer afgelopen en kon je genieten van het applaus en de complimenten van het publiek. Daarna gingen we ons omkleden en fietsten naar huis of tent en dan soms nog even naar de kroeg om te dansen terwijl de technici nog tot laat bezig waren het terrein op te ruimen,
en dan moest de vuile was ook nog naar Oosterend gebracht worden… De band tussen het artistieke en technische team, de professionals en de participanten werd steeds hechter. Ik maakte deel uit van een grote familie. Tijdens de montage- en uitvoeringsdagen ben je eigenlijk continu bij elkaar. Lachen en huilen, serieuze en luchtige gesprekken, kleine verwondingen en aanvaringen: het hoorde er allemaal bij. Het was voor mij een superkans om als participant en lid van het kernteam deel te mogen nemen aan Erf! Onder het motto ‘wees jezelf’ en ‘we helpen elkaar’ is er ontzettend veel mogelijk. ‘Toen ik er aan begon had ik niet verwacht dat het mogelijk was op een heel speelse manier een team van professionals en participanten op zo’n niveau samen te brengen.
En ook Wunderbaum werkte samen met een breed arsenaal aan participerende burgers, van een zelfstandige zingende zaagclub tot een waakhond met waakzame baas. Vertel jouw verhaal! Heb jij ook wel eens meegedaan, afgelopen jaar of in één van de andere 33 Oerol-edities? Wij zijn benieuwd naar jouw verhalen! Neem contact op met Marieke Berkhout via vrienden@oerol.nl en wie weet staat jouw acteerdebuut of ander avontuur op Oerol in de volgende Vriendenkrant of een andere Vrienden-uitgave! Degene met het leukste verhaal sturen we het boek ‘De kleuren van het wad’ van Kester Freriks toe.
Sharon Fridman. foto: Anke Teunissen
De voorstelling Erf is nog te zien van 17 tot en met 19 september in het Kathedralenbos in Almere en gaat daarna wellicht nog naar Engeland (Norfolk) en Oostenrijk. Voor meer informatie kijk op schweigman.org Wunderbaum. foto: Saris&denEngelsman
6
Vriendenkrant najaar 2015
7
Sprong in het diepe
Schatzoeken
Noordzee strand tussen paal 7 en 8, zittend op een tribune met uitzicht op het zeegat tussen Terschelling en Vlieland. Daar ligt (of ligt het er niet meer?) het Lutine goud. Van onschatbare waarde, gezonken met veel leed ruim honderd jaar geleden. Ondanks vele bijzondere en bizarre zoektochten nog nimmer gevonden (of toch?). Orkater heeft er een meeslepende voorstelling van gemaakt die alleen tijdens Oerol te beleven was. Deze unieke setting is typerend voor Oerol. Theaterproducties van hoge artistieke kwaliteit tonen de geschiedenis van ons eiland en worden voor je afgespeeld in een adembenemend decor. Dat is het goud van Oerol! Hoe is het toch mogelijk dat jaar na jaar er op ons eiland, met maar nauwelijks 5.000 vaste inwoners zoiets moois wordt gepresteerd? Ik blijf me er elke keer weer over verwonderen. Joop Mulder is met het eiland en zijn Oerol 34 jaar geleden aan iets
Vier makers die de afgelopen jaren deelnamen aan het Atelier presenteerden zich op Oerol en Over het IJ. Hoe kijken zijn terug op 2015? En wat ligt er vor ze in het verschiet? Tekst Joost Broeren. Foto’s: Saris&denEngelsman Wilhelmer van Efferink presenteerde Motief knokpartij bruiloft nog steeds onbekend, een volledige uitwerking van zijn eerdere Opmaat.
Thabi Mooi presenteerde een filminstallatie als vooruitblik op een voorstelling in 2016 en was regieassistent bij Erf van Schweigman&.
2015 “Het was echt te gek om te merken dat er een groep bezoekers is die alles wat ik heb gemaakt heeft gezien. In de Opmaat heb ik een kleine proeve van een half uur gemaakt, en vervolgens een eigen voorstelling voor een kleiner publiek. Nu stond ik voor het eerst in het reguliere programma. Er wordt je geen hand meer boven het hoofd gehouden, dus je wordt echt op de waarde van je voorstelling beoordeeld. Een volle tribune speelt heel lekker, de voorstelling komt dan echt tot leven. Hij is een beetje zwartgallig, dus als er niemand lacht wordt het heel zwaar. Bij een groter publiek is er altijd wel iemand die het lichter opvat.”
2015 “Ik heb een korte film gemaakt, met beelden die raken aan het thema waarover ik het wil hebben: het leven, de dood, en rouw. Het is een heel persoonlijk project, dat voortkomt uit het overlijden van twee dierbaren: acteur Will Spoor en mijn eigen broertje. Daarom werd de film vertoond in een intieme ruimte, een klein blokhutje. Met de meeste bezoekers heb ik naderhand een gesprek gehad. Omdat het voor mijzelf heel dichtbij was, vertelden mensen ook heel openlijk over hun eigen verlies. Dat soort diepe gesprekken heb je normaal niet met mensen die je niet kent, maar nu kwam het vanzelf boven, dat was heel indrukwekkend.”
En verder “Mijn volgende voorstelling gaat Simon, pleidooi voor het falen heten, en gaat in op de dichtheid van regeltjes, structuren en systemen die moeten zorgen dat we succesvol zijn als mens. Succes lijkt de enig mogelijke uitkomst van het leven te zijn, terwijl de meeste mensen vaker mislukken. Ik zit nu in de fase waar de voorstelling precies over gaat: ik moet iedereen overtuigen dat het gaat lukken, terwijl ik eigenlijk de mogelijkheid wil creëren om te mislukken.”
En verder? “Nu gaan we de voorstelling echt maken. Daar beginnen we in september al mee: dan ga ik in Amsterdam een week met spelers de studio in. Iets wat ik niet vantevoren had bedacht, dat hele intieme van de installatie, bleek juist heel mooi bij dit thema. Maar het moet wel een voorstelling worden voor een publiek van zo’n 150 man. Ik ben dus heel erg aan het zoeken met hoe ik die intimiteit dan kan behouden.”
Johannes Bellinkx presenteerde op Oerol en Over het IJ de voorstelling Framing, een verdere uitwerking van de kijkinstallatie die hij eerder als Opmaat bracht. 2015 “In de Opmaat stond het experiment centraal: een wild idee, en maar kijken waar het schip strandt. Dit jaar was het groter en conceptueel verder uitgediept. We zijn teruggegaan naar het idee van kaderen: wat gebeurt er eigenlijk als je een uitsnede maakt in de werkelijkheid? Door de blik van de toeschouwer te sturen, creëren we een constant spel tussen wat er bij hoort en wat niet, wat binnen het kader hoort en wat niet.” En verder “Op Oerol hebben veel programmeurs van andere Europese festivals de voorstelling gezien, en een aantal was geïnteresseerd om Framing op hun festival uit te nodigen. Daarnaast heb ik heb een stipendium van het Amsterdam Fonds voor de Kunsten gekregen om een jaar onderzoek te doen in Amsterdam Noord. Ik heb in een vorig leven sociale geografie gestudeerd, een fascinerende studie waar ik in mijn theaterwerk nooit echt iets mee heb gedaan, terwijl er heel veel raakvlakken zijn. Dit onderzoekstraject is echt gericht op onderzoek en niet op output, dus het geeft me de kans om kiemen te leggen voor nieuwe voorstellingen.”
Marike Splint bouwde de Over het IJvoorstelling Tussenland uit tot het op Oerol toegespitste Onder ons. 2015 “De voorstellingen gaan over hoe je je als individu verhoudt tot vreemden in de openbare ruimte. Omdat er bijna een jaar tussen zat, had ik echt de tijd om op beide plekken iets locatiespecifieks te maken. Tegelijk was de uitdaging om de voorstelling reisbaar te maken, zodat hij ook op andere plekken terecht zou kunnen. We hebben de hele festivalperiode op de meest bizarre plekken op Terschelling opnamestudio’s gebouwd om de Engelstalige versie op te nemen, zodat hij ook naar het buiteland kan.” En verder “Ik geef les aan de regie-opleiding van UCLA in Los Angeles. Het is een soort baan die in Nederland nauwelijks bestaat: ik geef les maar moet vooral ook mijn eigen creatieve proces voortzetten. Een droombaan! Maar ik wil Nederland niet uit het oog verliezen; ik wil juist kijken hoe ik bruggen kan slaan. Het soort theater dat we in Nederland op Oerol en op Over het IJ zien, daar is in Amerika zo weinig van. Ik wil het hier introduceren, en zorgen dat mijn studenten dat kunnen gaan zien in Nederland.”
Orkater - Lutine. Foto Saris&denEngelsman
Oeds Bijlsma, voorzitter Stichting Vrienden van Oerol
Sense of Place verbindt cultuur en natuur LEEUWARDEN - Oeds Westerhof is directielid binnen Leeuwarden-Fryslân 2018. Deze stichting organiseert namens Nederland de Culturele Hoofdstad van Europa. Westerhof draagt mede verantwoordelijkheid voor het inhoudelijke programma. “We stellen een artistiek programma van internationale kwaliteit samen dat door zijn thematiek geworteld is in onze regio.” Tijdens de jongste editie van Oerol verbleef Westerhof als vakantieganger op het eiland. Tekst Hans Nicolaas Foto Simon van der Woude
Dat kan ook niet anders. Oerol is voor iemand als jij een verplicht nummer. “Oerol is nooit een verplicht nummer. Daarmee doe je het festival tekort, vind ik. Dit festival biedt zó’n verscheidenheid aan artiesten en acts en is alleen daarom elke keer weer anders. Maar als je bedoelt dat het logisch is dat ik Oerol bezoek, dan ben ik het met je eens.” Oerol staat al vanaf het begin ook in het programma. Kun je uitleggen waarom? “De wijze waarop Oerol functioneert, is voor ons zowel inhoudelijk als organisatorisch een inspiratiebron. Oerol kijkt niet alleen naar kunst, maar ook naar de werking van die kunst in z’n omgeving.
After Oerol Agenda
begonnen wat inmiddels is uitgegroeid als ware het een natuurverschijnsel wat gelijk de jaargetijden elk voorjaar wederkeert. Als Vrienden weet je dit te waarderen en besef je dat dit niet uit de lucht komt vallen. Een leger aan eilanders, vrijwilligers en beroepskrachten organiseert dit met man en macht, elk jaar weer. Bijzonder vind ik dat inmiddels het aantal betalende Vrienden van Oerol al het dubbele is van het aantal eilandinwoners. Iets meer dan 10.000 Vrienden telt de stichting Vrienden van Oerol. Daarmee zijn we hoofdsponsor van het festival! Dat is het échte goud wat jij als Vriend samen met die 9.999 andere aanbiedt aan Oerol om dit mooie cultuurfestival in de natuur mogelijk te maken. Voor ons als bestuur van de Vrienden van Oerol ben je goud waard!
Daarmee krijg je een ander soort ervaring. En Oerol heeft een festivalhart, de Westerkeyn, met daaromheen locaties. Grofweg zou je kunnen zeggen dat de opzet van het programma van 2018 ook zo zal zijn.”
Wat sprak de jury zo aan? “Men loofde met name onze beoogde werkwijze. Die behelst een aanpak die verder gaat dan van bovenaf zomaar een feest organiseren. We moeten het samen doen en iedereen is welkom. In het Engelstalige bidbook noemen we dat open community. Dat hebben we vrij vertaald naar het Friese iepen mienskip.”
en rond het Groene Strand te zien. Sense of Place is een prachtig voorbeeld van wat een 2018-project nastreeft.”
Wat bedoel je daarmee? “De mentaliteit van 2018 is dat we de manier waarop we onze samenleving inrichten ter discussie stellen. Sense of Place richt zich op het hart van de Nederlandse cultuur; onze waterwerken. Noodzakelijke menselijke ingrepen kunnen ook op een ecologisch en esthetisch verantwoorde manier; toont het project aan.”
Sommige projecten uit het bidbook bestaan dus al langer. Zoals Oerol. “Ja, want waarom iets goeds bedenken als je het al lang in huis hebt? Datzelfde geldt bijvoorbeeld ook voor de muziekfestivals Welcome to the Village en het Oranjewoud Festival. Die maken ook deel uit van het programma in 2018, maar zullen er op facetten anders uit gaan zien.” Een soort extralarge-versies? “Ha! Zoiets ja. Bezoekers van Oerol hebben dit en vorig jaar al kennis gemaakt met Sense of Place. Een mooi gezamenlijk initiatief van onder andere Joop Mulder waarin de wetenschap en kunst elkaar ontmoeten. Tal van exposities en installaties, zoals de Camera Batavia, waren op
Een kwelder die er van bovenaf uitziet alsof ze door Piet Mondriaan is geschilderd. “Precies. De kwelder lijkt sterk op Mondriaans werk Pier en Oceaan. Ingenieurs van Rijkswaterstaat weten uiteraard exact hoe ze een kwelder in het landschap moeten aanbrengen. Het wordt interessanter als een kunstenaar zich er mee gaat bemoeien. Een kwelder in de geest van Mondriaan wordt ongetwijfeld een topervaring”. Is het eigenlijk niet vreemd om te werken aan evenement dat pas over tweeënhalf jaar plaatsvindt en dan weer ophoudt? “Dat zou zo zijn als het waar is wat je zegt. De nalatenschap, dus de jaren die na 2018 volgen, is minstens zo belangrijk. We geven geen feestje dat 31 december 2018 middernacht zijn deuren sluit. De Mondriaankwelder is er na 2018 nog steeds, de festivals gaan gewoon door en de Eleven Fountains, elf fonteinkunstwerken in de Friese steden, vormen het tastbare bewijs dat we de Culturele Hoofdstad van Europa zijn geweest. Maar belangrijker is wellicht nog het gevoel dat na 2018 beklijft en ons vele jaren vooruit helpt. Een hoteleigenaar uit Liverpool, dat in 2008 de titel had, zei het treffend. ‘Herinner je jullie stad en provincie zoals ze nu zijn. Want na 2018 zal alles onherkenbaar veranderd zijn’.”
Oeds Westerhof. Foto: Simon van der Woude
Pruiksma (‘Dead End’) Via Berlin
een iPhone of iPad met koptelefoon
en 18 dec Theater aan het Spui Den
via marg.me en Facebook ‘Margje
Hoge Fronten / Lieke Benders Hoge
Hezik (‘Jeanne - de opstand van de
over moeten relativeren, maar willen
van absolute topacteurs: Een soort
en Orkater begonnen op Oerol hun
nodig. Download thuis de gratis app
Haag, 10 en 11 feb Stadsschouwburg
Wittermans’.
Fronten/Lieke Benders speelt samen
eenling’)
zwelgen. Frascati Amsterdam:
Hades, landelijke tournee 21 nov
tweeluik over illegaliteit met de
Walk With Me en koop in deze app
Utrecht, 16 en 17 feb NTGent. Meer
met GOTRA/Joost Vrouenraets
Toneelschuur Producties speelt in
27 oktober (try out) 28 oktober
2015 t/m 7 feb 2016. Meer info via
info via thenewforest.nl
Moeremans&Sons / Noord Neder-
‘i-Am’ op 18 en 19 september
coproductie met het Nationale Toneel
(première) en 29 t/m 31 oktober.
theaterutrecht.nl
lands Toneel (‘Crashtest Ibsen: Nora’)
tijdens het festival Musica Sacra
in 2016 de voorstelling De Zender. De
kcNona Mechelen: 10 november.
indrukwekkwende voorstelling Dead
de wandeling En Hier Is Lijf. Pak
End. Van 17 september t/m 31 oktober
koptelefoon en iPhone/iPad en ga
spelen ze met de nieuwe voorstelling
naar het startpunt aan de Badweg
Margje Wittemans (‘VluchtGoud
Plug&play-show Crashtest Ibsen: Nora
in Maastricht en op 26 september
Zender is na Danton’s Dood, Osama
Vooruit Gent: 11 en 12 november. Buda
Schweigman& (‘Erf’) Heb je de ope-
Comfortzone in de Nederlandse
Hoorn bij Hêdredersplak (de oude
deel 1’) Voor de Terschellingers of
na Oerolsucces op pop-up tournee: 21
in De Garage in Venlo. Daarnaast
The Hero en Jeanne het slotdeel
Kortrijk: 14 november. Voor meer
en dans presenteerde Loslopend wild
ningsvoorstelling van Oerol 2015
theaters. Kijk op orkater.nl voor de
ijsbaan).
eilandbezoekers die VluchtGoud
januari, Theater Ins Blau - Leiden. 9 en
is de familievoorstelling op locatie
van een vierluik over de revolutie.
informatie kassys.nl
op Oerol en opent seizoen 2015/2016
gemist? Deze grootse ode aan het
exacte data en de kaartverkoop.
gemist hebben is er een herkansing
10 februari, Theater Kikker - Utrecht.
“Rotgod” / Hallo...God?! voor gelovige
Vanaf april 2016 te zien, meer info
Wunderbaum (‘We doen het wel
op 11 en 12 december in het West
Maas theater en dans Maas theater
met twee nieuwe producties waarmee
23 en 24 februari, Theater Frascati
en ongelovige kinderen (8+) te zien
op toneelschuurproducties.com/de-
Theater Utrecht Van Theater Utrecht/
zien op 17, 18 en 19 september in het
Literair Productiehuis Wintertuin
zelf’) Een muziektheatraal spektakel
End Theater in West-Terschelling.
- Amsterdam. 22 maart, Corrosia - Al-
op 1 november in Munttheater in
zender
Thibaud Delpeut ism Rosa Ensemble
Kathedralenbos van Almere. Kijk voor
en Strijbos & Van Rijswijk (‘Muzikale
over het einde van de verzorgings-
Eerder speelt VluchtGoud op 2 en
mere. 25 en 26 maart, De Rotterdamse
Weert. Kijk voor meer informatie op
Kassys Theatergroep Kassys is terug
is de voorstelling Crave te zien,
Moniek Merkx) en 100% Selfmade
meer informatie op schweigman.org.
Dwaalverhalen: En Hier Is Lijf) Deze
staat en de glorende participatie-
3 december in Theater Bellevue
Schouwburg - Rotterdam. 11 en 12
hogefronten.nl
met een nieuwe voorstelling: Total
landelijke tournee 2 sept t/m 8 okt
(coproductie met DOX). Kijk voor
voorstelling is het hele jaar door nog
samenleving. Nog te zien: 25 sept
Amsterdam en daarna nog op 3 maart
mei, Toneelschuur - Haarlem. 18 mei,
Eclipse Of The Heart. Een bescheiden
2015. Daarna spelen ze een intieme
meer info op maastd.nl/bennietbang
te beleven op Terschelling. Je hebt
Stadsschouwburg Amsterdam, 17
2016 bij Kunst in de Kamer. Meer info
Theater Zuidpool - Antwerpen.
voorstelling over Grote Emoties;
voorstelling voor een groot ensemble
en maastd.nl/selfmade.
mens-zijn is voor de laatste keer te
Via Berlin, Orkater en Sytze
Toneelschuur Producties / Joost van
ze in najaar 2015 door heel Nederland toeren: Ben niet bang (regie
Colofon Redactie: Marieke Berkhout, Ria Laanstra Bijdragen: Ria Bergshoeff, Joost Broeren, Oeds Bijlsma, Hans Nicolaas Fotografie: Elisabeth Bakker, Arjan Benning, Ria Bergshoeff, Eric Bleeker, Pieter Crucq, Saris & Den Engelsman, Nichon Glerum, Diewke van den Heuvel, Annemarie Janssen, Anke Teunissen, Simon van der Woude Ontwerp: Van Lennep, Amsterdam Opmaak: Jan Pieter Ekker Acquisitie: Sandra Schneider Druk: Flevodruk Harlingen Oplage: 12.000