AYOP: ‘Snel meer ruimte nodig voor windenergieambities op zee’

Amsterdam IJmuiden Offshore Ports (AYOP) is een energieke vereniging met ruim 100 leden die actief zijn in de offshore olie & gas en windenergiesector, inclusief decommissioning, in het Noordzeekanaalgebied. Naast bedrijven, zijn ook regionale overheden en kennis- en onderwijsinstellingen aangesloten bij AYOP. In gesprek met Sylvia Boer, directeur van AYOP, over de laatste ontwikkelingen rondom de energietransitie op de Noordzee, de realisatie van de nieuwe Energiehaven in IJmuiden en uiteraard de rol die AYOP daarin speelt.

De belangrijkste ontwikkeling in het Amsterdam- IJmuiden-havengebied is op dit moment de realisatie van een nieuwe Energiehaven. Bij de toenemende bouw van windparken op de Noordzee blijkt het havengebied van IJmuiden namelijk de ideale plek voor het aanleveren, onderhoud en de op- en overslag van windparkmateriaal. Sylvia: “In 2015 hebben we samen met Tata Steel, Zeehaven IJmuiden en Port of Amsterdam een studie laten uitvoeren naar de potentie van windenergie op zee voor de regio IJmuiden. Mede dankzij de positieve resultaten uit dat onderzoek, is er in 2020 een convenant ondertekend door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, de provincie Noord-Holland, gemeente Velsen, Tata Steel, Zeehaven IJmuiden en Port of Amsterdam om te kunnen starten met de bouw van een Energiehaven.”

Ruimtegebrek

De Energiehaven moet ontstaan op de voormalige Averijhaven, aangrenzend aan het Tata Steel-terrein in IJmuiden. Sylvia: “In 2021 is er een start gemaakt met de transformatie van de voormalige haven en op dit moment wordt het depot daar leeg gebaggerd door AYOP-lid Van Oord. Maar door de recente ontwikkelingen rond de energievoorziening in Nederland, komt de realisatie van de Energiehaven wel steeds meer onder druk te staan. Het is namelijk een enorme uitdaging om twee keer zoveel wind op zee te realiseren in de helft van de tijd en al helemaal als daar eigenlijk geen fysieke ruimte voor is. Dit wordt nog niet voldoende erkend door de Nederlandse overheid, naar mijn idee. De windmolens worden steeds groter, om meer energie te genereren, maar daarmee worden ook de afzonderlijke onderdelen, denk aan de turbines, bladen en fundaties, groter. Die enorme onderdelen moeten ook nog eens goed gecoördineerd bij elkaar komen. Je hebt daarvoor dus vooral voldoende haven- en kaderuimte nodig. Die ruimte is nog onvoldoende gerealiseerd in de toekomstplannen.”

Complexe puzzel

Op dit moment is er drie gigawatt geïnstalleerd op zee aan windmolenparken. Dat is nog niks naar waar het kabinet naartoe wil, namelijk 21 gigawatt in 2030. Die ambities zetten een enorme druk op de toeleveringsketen. Sylvia legt uit: “Er moeten bijvoorbeeld voldoende installatieschepen beschikbaar zijn. Deze zitten de komende jaren volgeboekt en ook de schepen in aanbouw hebben hun orderboeken al vol zitten. En er is ook veel ondersteuning nodig vanuit andere Nederlandse havens, terwijl die ook al andere projecten ingepland hebben staan. We werken namelijk ook aan Duitse, Deense en Ierse windparken. Bovendien lopen er nog de nodige waterstofprojecten die ook ruimte in beslag nemen. Kortom een complexe puzzel die we met elkaar nog niet gelegd hebben.”

Werk aan de winkel

Al met al is er dus veel werk aan de winkel voor alle betrokken partijen. De rol van AYOP daarin is helder. Sylvia: “Wij willen een optimaal businessklimaat voor onze huidige en potentiële leden realiseren, wat ook betekent dat economische bestedingen in onze regio landen. Als dingen niet lopen, proberen we die plooien glad te strijken. Wij jagen dingen aan, we zetten dingen in beweging. Wij organiseren ook veel evenementen, congressen en seminars. Daarnaast bezoeken we beurzen in binnen- en buitenland. Op 16 juni werd de Wind Day in IJmuiden georganiseerd. Dit belangrijkste congres op windvlak in Nederland, hebben wij naar IJmuiden gehaald. Dit om het belang van Noord-Holland in de hele energietransitie te laten zien. Met de Wind Day, waarbij ook minister Rob Jetten aanwezig was, is dat zeker gelukt!”

Persoonlijk contact

Sylvia en haar collega’s van AYOP spreken heel veel mensen en zijn daardoor goed op de hoogte over de ontwikkelingen in de sector. Sylvia: “Ons persoonlijk contact is onze kracht. Omdat we weten wat er bij de bedrijven en stakeholders speelt, kunnen we leden snel met elkaar in contact brengen als dat de samenwerking en business bevordert. Daarnaast hebben we warme en intensieve contacten met de lokale overheden waardoor we de belangen van de offshore sector in het Noordzeekanaalgebied goed kunnen behartigen.” Ten slotte werkt AYOP ook nauw samen met de Ondernemingsvereniging

Amsterdam (ORAM) en de Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA). Sylvia: “Beide organisaties lobbyen veel voor de sector in Den Haag. Belangrijke zaken, zoals de ontwikkelingen rondom de Energiehaven, kaarten wij daar dan ook aan. Het eerdergenoemde ruimteprobleem is overigens geen Nederlands probleem, ook de Europese Windenergie Associatie ‘Wind Europe’ signaleert deze uitdaging, zeker met de toegenomen druk om energie onafhankelijk te willen worden.”

Leden

Het succes van AYOP zie je terug in het stijgend ledenaantal. Sylvia: “We zitten nu bijna op 120 leden. Al onze leden zijn gevestigd of doen zaken in het Noordzeekanaalgebied, zeg maar alles tussen Amsterdam en IJmuiden. Nieuwe leden moeten een logische link hebben met de sector waarvoor we staan. We kijken naar wie het netwerk versterkt. Een goed voorbeeld hiervan is onze nieuwste lid SolarDuck. Dat is een innovatief bedrijf dat gespecialiseerd is in drijvende zonne-energie. Grote zonnepanelen die worden verankerd en in de windmolenparken kunnen drijven. Een mooie aanvulling op ons ledenbestand en passend bij de ontwikkelingen in de energietransitie op zee!”