* Bagong Visa --- Bagong Pag-asa
* Mga Ipong Kwento ng OFW
MAGAZINE
Cover Photo Credit: BALAY OFW
INSIDE:
* OFW --- Pahalagahan Mo Ang Iyong Sarili Makata si Juan at si Maria ...................................... page 42-47 * Bayanihan sa Bayan ni Juan ni Eden R Manabat. page 42-43 * Pangarap! ni Marjorie C Palma ............................ page 44-46 * Pilipinas ni Rein Eviota .............................................. page 47 Proud owners of OFW ako T-shirts ............................. page 49 Community Directory ................................................... page 51
Negosyong OFW Anita’s Kitchen Makata si Juan at si Maria OFW ako dahil Mahal ko Pamilya ko.
Pahalagahan Mo Ang Iyong Sarili by Raquel Padilla . page 2-8 Bagong Visa: Bagong Pag-asa by Eden Manabat.. page 12-14 Anita’s Kitchen: Adobo de Carajay.......................... page 16-17 Mga Ipong Kwento ng OFW by Dev Guintab ......... page 18-19 Business Perspective by Peter Allan C. Mariano ... page 20-25 Health Corner: 20 Painkillers in Your Kitchen ......... page 26-34 Lakbay Ni Buday sa Dubai ni Mia L. Nebre............. page 36-38
July 2012
ONLINE Edition Volume 01 Issue 07
Pahalagahan Mo Ang Iyong Sarili: Aral para sa OFW
para sa PA M I LYA
by Raquel Padilla (Canada)
Kainis, hingi na naman sila nang hingi sa Pinas! Akala nila, masarap ang buhay dito.” “Hay naku! Kapapadala ko lang noong isang linggo, ubos na naman daw at nanghihingi na naman sila”. “Yung kapatid ko, nagpapabili na naman ng bagong gamit. Kelan lang, binilhan ko yun. Akala yata, mura lang yun dito at hinihingi ko lang” “Hay naku, ang mga tao sa Pinas kapag humingi, akala nila ay pinupulot ang pera dito. ‘Di nila alam na pinaghihirapan ko ang lahat”. Mga daing ng OFW. Minsan, ayoko nang makinig o ayoko nang mabasa. Parang sirang plaka na kasi e. Nakatatawang isipin pero noong unang taon ko sa abroad, isa rin ako sa mga katulad nila.. Puro daing tungkol sa pagpapadala sa
Pilipinas. “Ikaw ang nahihirapan dito sa buhay mo sa abroad..Ikaw ang nasisigawan ng amo mo.. Ikaw ang nagsasakripisyo, tapos walang natitira sa sweldo mo?” Isang litanya ng pakialamera kong kaibigan noong minsang nagreklamo ako.. Nakakainis ah.. Ano bang pakialam niya kung nauubos ko ang sweldo ko sa pagpapadala sa pamilya ko? Kung pwede ko nga lang siya sabihan na, ‘wag siyang makialam kasi pera ko naman yun, ginawa ko na kaso napag-isip-isip ko na may punto pala siya. Umiiyak kasi ako nang mga panahong iyon. Naubos na naman kasi ang suweldo ko sa pagpapadala sa pamilya ko. Ewan ko ba, kahit magkano ang ipadala ko, parang kulang pa rin. Yung unan ko na lang ang karamay ko sa pag-iyak. Wala kasi ako mapagsabihan e. ‘Di ko rin masabi
Staff Box OFW ako Magazine ONLINE Edition is published by
OFW ako
61 Kamagong Road, Pilar Village, Las Pinas City, Philippines +63 949 776 9282 * ofwako.magazine@gmail.com Editor-in-chief: Dennis de Guzman * Country Editor(s): Mae Cayir (Austria); Emmanuel C. Roldan (Philippines); Eden R. Manabat (Russia); Dev Guintab (Israel) * Contributors: USA Anita Schon; Canada Raquel Padilla; Kuwait Marjorie C. Palma; UAE Rein Eviota; Philippines Peter Allan C. Mariano; * Layout & Design: Dennis de Guzman
2
Articles, opinions, letters to the editor should be sent to ofwako.magazine@gmail.com
About The Author Raquel Padilla is a native of Capiz. She was a high school math teacher and college instructor. She went abroad as a tutor in the Middle East when she was 22. She is now in British Columbia Canada in her 2nd year as a caregiver. She’s a contributor of The Filipino Post in Taiwan and her book entitled “Tiis, Sipag and Tiyaga” (OFW Stories) was released last April 28th of this year.
madalas sa iba ko pang mga kaibigan ang problema ko kasi katulad ko, ganoon din ang pinagdaraanan nilang mga OFW.
Advertisement
Bigay nang bigay sa pamilya at wala ring natitira sa kanila. Kaya naman, tuwing magkikita-kita kami, shareshare na lang sa pagkain. ‘Di uso yung “libre kita” kasi eksakto lang ang pera namin na natira bago dumating ang susunod na suweldo o kaya naman, hiniram lang din sa kaibigan. Kumbaga, pag may emergency, wala na kaming huhugutin. Maswerte na
para sa PILIPINAS
OFW ako Dahil Mahal Ko Pamilya Ko.
siguro kami kung tatagal ng isang araw ang suweldong tinanggap, pero minsan, hihimas himasin na lang ang dollar, euro, dirhams, dinar or yen para mafeel na nasa abroad kami. Ang dulas kasi nila dahil dumadaan lang sila sa aming mga palad. Kung puwede nga lang makapagsalita ang pera, baka sabihin na, “wag mo naman ako ipamigay kaagad. Magbonding muna tayo”. Ganoon yata talaga ang buhay ng isang taong mapagmahal. Tayo kasing andito sa ibang bansa, sobrasobra ang pagmamahal sa pamilya. Sobra ang sakripisyong ginagawa natin para sa kanila. Kahit wala nang matira sa atin, basta mayroon sila, masaya na tayo. Mabalitaan mo lang na masaya sila sa perang tinanggap nila mula sa pinadala mo at nakatikim ng kaunting ginhawa, napapawi na rin ang pagod mo sa maghapon.
Sa akdang “Ito ang Pasalubong ko: RESIBO,” sari-saring reaksyon ang nabasa ko. Tama daw ang hinaing ko. Inilabas ko daw ang damdamin ng libu-libong OFW na nagsasakripisyo para sa kanilang pamilya. Sana daw, maunawaan ng mga naiwan
continued to next page ...
3
para sa PA M I LYA
Pahalagahan mo ang iyong sarili ... continued from page 3
sa Pilipinas ang kanilang kalagayan kapag nabasa ang akda na iyon. Napaisip ako, ang mga naiwan ba talaga sa Pilipinas ang may kasalanan kung bakit wala nang natitira sa suweldo natin buwan buwan o tayong nandito sa abroad? Matanong kita kapwa ko OFW, sino ang nagpapakahirap dito sa abroad? Sino ang nasisigawan ng amo sa tuwing nagkakamali ka? Sino ang tumatanggap ng suweldo mo buwan buwan? Hindi ba ang sagot sa lahat ng katanungan ko ay “ang sarili mo”? Opo, ikaw nga! Samakatuwid, ikaw ang dapat na magkontrol sa ipinapadala mo buwan-buwan dahil ikaw din naman nahihirapan kapag ikaw ang nawalan. Oo, andito nga tayo sa abroad para sa pamilya natin pero hindi ibig sabihin noon ay hindi ka na magtitira para sa sarili mo. Kung sobra-sobra ang ibinibigay mo sa kanila, hindi mo sila tinutulungan sa kanilang pangaraw araw na pamumuhay kundi tinuturuan mo silang maging tamad. Marami ang ganyang kapamilya at kamag-anak. Porke alam nila na mayroon silang malalapitan sa katauhan mo, hindi sila masyadong nagpapakahirap. Ang sasabihin nila, nandyan naman si magulang, anak,
4
kapatid, kamag-anak o kaibigang OFW. Pwede tayo manghingi o manghiram sa kanya. Mabait yun, alam naman niya ang buhay dito sa Pilipinas kaya siya nag-abroad. Sabi nga ni Lao Tzu, “Give a Man a Fish, Feed Him For a Day. Teach a Man to Fish, Feed Him For a Lifetime“. Opo, huwag natin silang sanayin sa buhay na marangya. Padalhan natin sila ng sakto lamang sa pangangailangan nila. Kung ikaw, kapwa ko OFW, ay may maliit na kinikita sa Pilipinas noon at nagkasya naman sa inyong buong mag-anak, ‘wag n’yo na baguhin yun. Turuan natin sila kung paano magsikap nang sa gayon ay malaman nila na bawat ginagastos nila ay hindi ganoon kadali kitain. Hindi yung puro umaasa lang.. Oo, andoon na nga yung dahilan natin na, “kaya nga ako nag-abroad e para guminhawa nang kaunti ang buhay namin”. Ang problema lamang sa ilan sa atin, hindi alam kung ano ang pagkakaiba ng pangangailangan at luho at kung minsan ay mag-isa lamang kumakayod ang OFW para sa kanyang buong pamilya. Pera mo nga naman yan at baka sabihin mo, pakialamera ako. Pwede mong gastusin yan hanggat gusto mo. Ang problema lamang, ikaw
continued to page 6 ...
T-shirts
ang damit ng mga Bagong Bayani.
para sa PILIPINAS
Advertisement
5
para sa PA M I LYA
Pahalagahan mo ang iyong sarili ... continued from page 4
ay hindi habang buhay na nasa abroad. Hindi mo alam kung kelan ka abutan ng emergency. Hindi mo alam kung kelan ka mangangailangan ng pera. Hindi mo alam kung kelan ka maaaring mawalan ng trabaho. Ang tanong, saan ka pupunta kapag nangyari yan? May malapitan ka bang kaibigan? Matutulungan ka kaya ng ibang tao? Ang pamilya mo na naghihirap sa Pilipinas, paano nalang? Sabi ng ilang reaction sa article na RESIBO, “Pasalamat ako at hindi ganyan ang pamilya ko. Nauunawaan nila ako at nagtitxt sila sa akin araw araw�. Siguro, ang ilan sa inyo ay nag-
6
isip noong mabasa iyon? Simple lang po ang kasagutan mga kababayan ko. Ang mga OFW na ito ay ipinauunawa sa kanilang mga naiwan sa Pilipinas ang kanilang tunay na kalagayan. Ito ay kung paano sila nahihirapan sa kanilang buhay abroad. Ito ay kung paano sila nasisigawan ng kanilang mga amo. Ito ay kung paano sila nagsasakripisyo para sa kapakanan ng kanilang pamilya. Tandaan mo, OFW ka. Bayani ka nga maituturing dahil sa sakripisyo mong paglayo sa kanila pero hindi ka si superwoman o superman. May kapaguran ka rin. Hindi ka lumilipad para mayakap ang pamilya mo sa tuwing kakailanganin
Advertisement
T-shirts ang damit ng mga Bagong Bayani.
Ilang OFW ang nakilala ko. Hindi pa ako ipinapanganak, nasa abroad na sila ngunit ang kanilang pamumuhay ay ganoon pa rin. Sabi nila, pera lang yan. Hindi naman madadala yan kapag namatay ka na. Madali lang yan. Maiksi ang buhay kaya dapat ienjoy ang pinaghirapan. Ang tanong, pag may emergency ba, may dudukutin sila? Wala!!! Ubus ubos biyaya kasi. Ang pamilya ng OFW na ito, bumibili ng kahit anong magustuhang luho. Pwede na nga sila magtayo ng electronics store at ilagay doon ang second hand na gadgets nila. Maaaring ang sasabihin ng ilan, 10k o 15k lang ang sahod ko kaya wala na natitira sa akin dahil kulang pa sa pangangailangan ng pamilya ko. Kapag nasa ganitong sitwasyon ka, mas dapat mong turuan ang mga naiwan mo sa Pilipinas na magbanat ng buto. Hindi nga naman kakasya ang sinasahod mo sa abroad. Mula umaga hanggang gabi, nagpapakahirap ka. Butil butil na
para sa PILIPINAS
mo sila. Hindi ka tagapagligtas ng lahat ng hinaing ng kapamilya, kamag-anak o kaibigan mo. Mahalin mo ang iyong sarili. Wag kang masyadong magpakapagod dahil kapag ikaw ay nagkasakit, hindi lang ikaw ang mawawalan kundi ang iyong buong pamilya na umaasa sa iyo.
pawis ang tumutulo araw araw dahil sa kakakayod mo. Anong pakonswelo mo sa sarili mo?
Pasalamat ka kung sasabihin sa iyo na “Ingatan mo ang katawan mo. Mahal ka namin�. Paano kung ang naaalala ka lang tuwing araw ng sahuran at ang text ay “Padala ka na. Lakihan mo ha. Ang laki kasi ng bayarin natin e�. Natin daw? Ei wala ka naman doon para mangutang hindi ba?
Tandaan mo, nandito tayo sa ibang bansa para sa kanila. Pamilya natin sila at ang pamilya ay nagtutulungan. OFW ka, nasa kamay mo ang pagangat ng iyong pamilya dahil mas malaki ang kinikita mo kaysa sa kanila subalit tao ka lang. Napapagod ang isip, katawan at puso. Hindi mo dapat sinosolo ang lahat. Ipaunawa mo sa kanila ang tunay mong kalagayan nang sa gayon ay sama sama kayo sa pagharap sa hamon ng buhay. Magtira ka para sa iyong sarili at gamitin mo iyan upang may makita kang bunga ng iyong pinaghirapan. Mas masarap ang may sarili kang bahay na uuwian. May negosyo kang nagpapapasok ng pera. May magagamit ka tuwing may emergency. May mabili kang regalo para sa sarili mo. Sa umpisa, mahirap ang humindi. Parang nangngingitngit ang kalooban mo na alam mong
continued to next page ...
7
para sa PA M I LYA
OFW ako. Tao lang hindi banko! T-shirts
Pahalagahan mo ang iyong sarili ... continued from page 7
kailangan nila ng pera pero hindi mo mapagbigyan lalo na kapag meron ka naman hawak hawak. Pero isipin mo, may ilang tao na dahil alam nila, “andyan ka� ay ganun ganun na lamang kung humingi. May ilang tao na, ginagawa ang lahat ng paraan para makipagcommunicate sa iyo dahil may kailangan sila. Hindi ka nagdadamot kapag humindi ka sa kanila. Tinuturuan mo sila ng dapat. Hindi ka ATM (Any Time Money) na kapag kailangan ng pera ay magwiwithdraw sila. Isang accomplishment kasi sa atin ang mapangiti sila sa ibinibigay natin pero dapat nating isipin, kung may ipon ka, maaari kang umuwi at makasama na sila. Sa sakripisyo natin dito sa abroad, ilan ba sa atin ang tagumpay na buo pa rin ang
8
pamilya sa pag-uwi? Yung mga anak, kapatid, asawa o magulang mo ay malapit pa rin ang loob sa iyo? Hindi ba, marami sa OFW ang umuuwing luhaan, hindi dahil walang pera, kundi dahil nasayang ang sakripisyo dahil nasira ang pamilyang iniwan? Kaya ikaw, matuto ka. Mag-ipon ka upang makasama mo na sila. Ikaw ang nagpapakahirap, ikaw ang nagkokontrol ng sahod mo, Ikaw ang dapat magturo sa iyong pamilya ng tamang pagpapahalaga sa iyo bilang OFW. ________________________ Salamat sa aking kaibigan. Nagising ako sa katotohanan. Ngayon, kitang kita ko na ang aking pinaghirapan. Sana ikaw rin Kabayan. -end-
Advertisement
T-shirts
ang damit ng mga Bagong Bayani.
para sa PILIPINAS
Advertisement
9
para sa PA M I LYA 10
Contact us today. Email: balayofw@gmail.com Tel. no.: +639497769282
PHILIPPINES
para sa PILIPINAS
Vacation with my Family is more fun in the
Advertisement
Enjoy life. Enjoy the beach. Enjoy the sun. Have lots of fun at Balay OFW
11
Bagong Visa --- Bagong Pag-asa
para sa PA M I LYA
by Eden R. Manabat (Moscow, Russia)
Advertisement
Bagong visa, bagong pag asa. Ito ang aking tuwirang pananaw sa tuwing ako ay magkakamit ng bagong visa dito sa bansang aking
12
kinaroroonan. Ang Russia. Ano ang visa o bisa para sa kaalaman ng iba? Ito ay isang kapiraso lamang ng papel at dokumento na nagbibigay ng permisong makapagtrabaho o manirahan sa ibang bansa. Maraming uri ng visa, depende ito sa kung ano ang pakay mo sa isang bansang paroroonan mo. Mayroong tinatawag na single visa, multiple entry visa, business visa, tourist visa, residence visa, work visa at electronic visa. Maaari itong itatak o idikit sa ating mga pasaporte o di kaya’y ibigay na hiwalay sa pasaporte sa pamamagitan ng dokumento. Nakatatak man o hiwalay sa pasaporte, pareho sa dalawang klaseng visa na ito ay akin nang nahawakan at naranasan Sa aking kasalukuyang estado ng pamamalagi at pagta trabaho sa bansang ito, taon taon ay nababago ang bisang nakatatak sa aking pasaporte sapagkat taunan itong
OFW ako Dahil Mahal Ko Pamilya Ko.
Advertisement
Eden R. Manabat is a student of Professional Fashion Styling and Image Consultant Course. She is currently attending at Elite Pro Make Up Fashion School in Madrid & Barcelona. She loves sharing her experience by writing a topic on an article, a member of OFW AKO Community of Distributors in Russia and an experienced OFW working in Moscow.
nawawalan ng bisa o nag e expired kung kayat bago mawalan ng bisa ang dokumentong hawak ko ay kinakailangan na muli itong irenew bago pa ito tuluyang mapaso. Lalong lalo na kung nais ko pa ring magtuloy tuloy ang aking pamamalagi at pagta trabaho dito. Isang kapirasong papel na ang katumbas ay pag asa. Pag asa na kumita para sa aking pamilya at muling makaipon ng paunti unting halaga ng pera hanggang sa ito’y maging sapat na upang ako ay tumigil na sa aking pandarayuhan at muling makasama ang aking pamilya sa nakatakdang oras para sa akin na inilaan nya. ( Nang Poong Maykapal ) Visa ang isa sa mga sandatang taglay ng tulad kong OFW. Sa kapirasong papel na ito nakasalalay ang pangkasalukuyang pamumuhay ko. Sa visa ding ito, natupad ang mga pangarap kong maitaguyod ang pag aaral ng mga anak ko maging ng mga kapatid ko at maitawid sa pang araw araw na pangangailangan ang pamilya ko. Visa ang pag asa ng sinumang mamamayang
para sa PILIPINAS
About The Author
naghahangad na mangibang bayan at nagnanais na mandarayuhan. Sa aking sariling karanasan, sa tuwing ako ay mapagkakalooban at tatanggap nitong panibagong visa, ibayong saya ang sa akin ay dulot nito. Panibagong pangarap muli ang aking mabubuo. Panibagong plano ang nasa isipan kong namumuo at naghihintay ng katuparang mabago. Panibagong swerte rin ang sa akin ay katumbas nito.
Sa bawat taong dumarating at lumilipas sa buhay ko bilang isang OFW, sinisiguro ko na bago magwakas ang petsang nakatakdang nakatatak dito ay kinakailangan na may naipupundar ako o may naitatabing kaunting naiimpok para sa kinabukasan ng pamilya ko. Kung minsan kasi, hindi ka rin dapat paka siguro. Hindi sa lahat ng panahon ay swerteng mapagkakalooban ka nito. Mabuti na yung sigurado, mainam na yung handa tayo. Bukas ang aking isipan sa mga usapin at mga pangyayaring
continued to next page ...
OFW ako. Miss ko na Pamilya ko... T-shirts
13
para sa PA M I LYA
Ito ang aking bagong visa. Ika anim kong visa simula noong taong 2006 sa aking kasalukuyang pananatili dito sa Moscow.
maaring biglang dumating sa buhay ng isang tao. Manatiling laging handa sa anumang pagkakataon at mga pagsubok. Tulad ng mga langgam tayo rin ay dapat mag impok. Upang sa pagdating ng tag ulan o tag gutom, ay may makakain tayo. May madudukot na impok kung sakali mang magipit tayo. Sa bawat kapwa ko OFW na napagkakaloobang ng visang ito, iba’t ibang kwento ang dulot nito. Mayroong napabuti sa pagtataglay nito at mayroon din naming napahamak ng dahil sa pagtataglay nito. Kanya kanyang kapalaran, kanya kanyang karanasan at kanya kanyang landas na tinatahak. May kanya kanyang hangarin ang
14
Bagong Visa; Bagong Pag-asa ... continued from page 13
bawat isa at may kanya kanyang pangarap para sa mahal na pamilya. Masarap na mahirap ang mapagkalooban ka ng kahit anong visa na ito. Sapagkat‌sa oras na mahawakan mo ito, unti unti ng magbabago ang estado ng pamumuhay mo, kung anuman ang pagbabagong ito, nararapat lamang na sa lahat ng pagkakataon ay handa tayo. Oo, sinabi ko na isa itong sandata nating mga OFW. Pero walang bibisa pa sa visa o sa kahit na ano pang klase ng sandata, maliban sa taos pusong pananalangin natin sa ating Manlilikha. -end-
15
para sa PILIPINAS
Advertisement
para sa PA M I LYA
ANITA’S KITCHEN has no walls, it extends beyond my wildest dreams and around the world
Chicken & Pork Adobo - Adobo de Carajay
There are many ways of cooking our favorite dish-the Adobo. Let me share with you the best Adobo recipe I have tried and tasted so far. But first here is a tip to make your kitchen odor-free. Be kind to your neighbors, let them smell the aroma of your adobo by cooking outside, in the patio. If this is not possible, boil
some water and add in some cloves. The cloves will absorb the unwanted smell of garlic and vinegar inside your kitchen. If your husband is sensitive to this smell dare to cook inside your house. I promise you, you will either be kicked out or nobody will visit you anymore... anyway, the clove mix will save on house cleaning.
Ingredients: * ½ pound chicken * ½ pound pork * 1 head garlic, crushed * 1 cup thinly sliced onions * 1 teaspoon freshly ground black pepper * 1 piece bay leaf * 1 teaspoon salt * ¼ cup soy sauce * ½ cup white vinegar
16
Advertisement
* 1 tablespoon Virgin Coconut Oil
In a cooking pan, marinate the chicken and the pork in vinegar, soy sauce, minced garlic and bay leaf for 30 minutes. Add salt and pepper to taste. Do not add water (do not use aluminum pan or aluminum frying pan). Remove the chicken from the marinade. Boil the pork in the mix then simmer for 15 minutes. Add the chicken and simmer for another 15 minutes or until tender. Remove the bay leaf. In another frying pan, caramelize the sliced onions. Remove the sauce from the pork and chicken mix. Add the VCO and fry until brown then add the onions. Now, if you don’t have VCO, forget everything... order some pizza. You found some oil? Ok, olive oil will do. SautÊ the mix and add the sauce. Simmer for 2 minutes... presto, you have the best Adobo. Serves 4 to 5.
para sa PILIPINAS
Procedure:
OFW ako: The GLOBAL Filipino. T-shirts T-shirts
17
Mga Ipong Kwento ng OFW
para sa PA M I LYA
by Dev Guintab (Israel)
VOICE: ... Ilang minuto na lamang po ay lalapag na ang ating sasakyang panghimapapawid sa ating pambansang paliparan... manatili lamang po sa kinauupuan at manatiling nakasuot ang sinturon ng kaligtasan... Ang announcement na iyon ay lalong nakapanabik sa excitement ng mga pasaherong ofw sabay sa paglanding ng gulong ng dambuhalang eroplanong sinasakyan ay palakpakan ang mga ito sa di maitagong kasiyahan at tuwa, isa-isang bukasan na ng kani-kanilang cp upang matxt na at matawagan ang mga kamag-anak o pamilya na susundo sa kanila na nasa waiting area ng airport. Sabik at mabilis na nagpulasan ang mga ito sa eroplanong sinakyan at walang pagsidlan ang saya ng bawat isa habang nagmamartsa pasilyo. Mula sa stop over sa Hongkong ay ibatibang bansa ang pinanggalingan, may mula Taiwan, Singapore, HK, Qatar, Jeddah, Kuwait, Dubai, Saudi, Lebanon at Israel. Parang hinihila ang mga paa na nagdudumaling pumila na sa immigration upang matatakan na ng arrival ang kani-kanilang mga passport pagkuway suguran na sa baggage claims at kandahintayan sa mga maletang lumalabas sa conveyor sabay turo kina manong sa
18
sa naispatang maletang inaabangan. Paglabas ay buong siglang magkakakaway na pagkakita sa mga pamilyang sumundo. Maluha-luha ngunit pigil ang pag-iyak ng isang nanay na ofw ang yumakap kay bunso na 3 taon lang nang iwan ito... si ate na ofw ay nagpapakengkoy pa at habang yakap-yakap ang kanyang mamang at papang... si tatay na ofw ay pinagtatakhan naman pagkakita sa kanyang mga anak na kaytatangkad at kaylalaking bulas. Sa tanawing iyon sa arrival area at sa kasiyahan ng bawat ofw at ng pamilya nila ay normal na lang na eksena sa airport. Ngunit sa likod ng saya at ngiti ng karamihang ofw ay maya nakatagong lungkot. Si inday na sa hirap ng pinagdaanan sa among arabo ay hindi na nagawang magrenew ng kontrata,ang trabahong kalabaw na pinagtiisan sa loob ng dalawang taon ay hindi birong sakripisyo na kapalit lang ng maliit na sahod ngunit walang magawa dahil walang aasahang tutulong sa pagtataguyod sa knyang anak sapagkat sya’y single mom. Si nanay na maraming anak ay walang gaanong naiuweng ipong pera dahil kada sahod ay naipapadala lahat sa pag-aaral at pangangailangan ng mga ito,masaya na kung may maitirang pambili ng card na pantawag ay nakukumpleto na
OFW ako Dahil Mahal Ko Pamilya Ko. Dev Guintab is an OFW based in Israel working as caregiver. Before Israel she worked in Hongkong for 8 years.
ang araw s apagkausap sa pamilya kahit santambak na trabaho ang nghihintay. Ano nga ba ang aasahang luwag ng trabaho sa kasambahay na katulad nila? isipin pang mga arabo ang pinangangamuhan na walang konsiderasyon,abusado at animo hayup ang turing sa kanila pero pikit mata lang na tanggapin ang pagtitiis alang-alang sa pamilya. May masakit n akwento naman sa isang ofw na napadeport dahil TNT na sa bansang kinaroroonan, at mas masaklap pa ay nakulong muna ito ng 2 linggo bago hinatid sa airport na may kasama pang immigration officer upang matiyan na napasamang nakasakay sa eroplano pauwe ng pinas. At sa pagbabalik sa bansang pinangngamuhan ay kung anong saya sa eksena sa arrival area ay siya namang panglaw sa departure area sa pagpapaalaman ng aalis at ng maiiwan. Isang nagpapalahaw na bata ang humahabol at tumatawag ng “Mama!!” Mama!!” ... sa kanyang ina habang papalayo ito at papasok na ng NAIA,dala sa dibdib ang lungkot at hapis at piniling wag na lumingon at pinilit pamanhidin ang sarili upang pigilan ang [agluha’t emosyon dahil kung magpapatalo ay lalong walang
para sa PILIPINAS
About The Author
mangyayari. Ito ang pinakamasakit sa parte ng ofw,ang kanilang pagalis ngunit kung hindi naman aalis muli ay saan kukuha ng panggastos sa pang-aaral ng mga anak ... saan kukuha ng maintenance na gamot para sa sakit sa diabetes na may sakit na magulang? Sa pagbabalik ay panibagong pakikibaka na naman ... panibagong ipon ng luha at pagitiis, ng dusa at sakripisyong malayo sa pamilya. Dalawang taong bubunuin na naman,ang pagmamaltrato ng walang konsiderasyong amo ay lalo pang nakakadagdag sa homesick na nararanasan.
Kung ipon lang ang pag-uusapan ay maraming uwe ang ofw ... maraming kwentong ipon na karanasan ... oo uweng karanasan ng hirap at sakripisyo,mga katagumpayan at kabiguan ngunit patuloy pa ring hindi sumusuko. Hindi man siguradong makakaipon ng pambili ng lupa’t bahay ngunit mapagtatapos naman ang mga anak na nagsisipag-aral, at sa sipag at tiyaga ay kayang maitaguyod ang pamilya. Mabuhay tayong mga OFW! -end-
BABALA: Tsismis, nakakasama sa kalusugan. T-shirts
19
Business Perspective for OFWs
para sa PA M I LYA
by Peter Allan C. Mariano
There is an abundance of materials available online and offline that talks about business, some of these are free while others can be bought for a certain price. Gurus abound offering their services as advisors or coaches for a fee - ranging from P1500 to as high as P9000 for a mere 4-hour session in one of the plush facilities in Makati. But all these things can be summarized into two simple things: START and FINISH. To point this out in a more business-themed perspective: start is the capital to start your business, while finish is the profit you gain from this business. The difference between these various resources lie in what you should do in between: from starting with a capital and ending with a good profit. Some can get you where you want, while others are doomed to fail right from the start. Putting all that aside for now and focus on what starting a business would mean for you. Is it a means to an end, or an attempt to replace or escape from your humdrum routine, dragging yourself to work day in and day out? Or are you just hitching on a fad that everyone else seems to be getting involved in?
20
Whatever your reasons may be everyone would agree that starting a business, whatever size it may be, is definitely a life-changing experience that can be likened to other major events in life such as marriage or having a baby. And just like any major events in life, having a business should be carefully planned to be successful. Sure, there will be ups and downs along the way, but learning all the ropes and riding the waves to make it successful would be one of the most exhilarating experiences of your life. For building your business is synonymous to building your future‌ all the way to achieving your dreams.
Negosyong OFW Peter Allan C. Mariano is an electronics manufacturing engineer, writer, broadcaster, web designer and entrepreneur. He has previously worked as an OFW in the Middle East for several years and has also written for several international websites and online publications through his internet marketing company Links2prosperity Marketing. He is the website administrator, columnist and content editor for the radio program Talakayan at Kalusugan TAK Radio @ DWAD1098 KHz and the online version of the daily newspaper PSSST: Politics Showbiz Sports Scandal Tsismis. He is the moderator of the entrepreneurial society Entreplink Philippines.
Living Your Dreams What is the purpose of your life? What are your goals? A lot of people don’t even know how to answer these questions. Many would simply reply that they want to achieve their dreams. But what are your dreams? Having a house and lot in your name? Buying that fancy car you’ve always dreamed of? Taking a trip around the world with your loved ones? World peace?
Except for that last question maybe, achieving your dreams involves getting a substantial amount of money to pay for these “dreams” and make them a reality (well… come to think of it… even that last question would also need finances if it would ever happen). Now make a quick assessment as to where you are right now. Many are employees earning a fix wage amount received every 15th or 30th of the month. For OFWs, it would mean spending extended lengths of time away from their loved ones in a
para sa PILIPINAS
About The Author
continued to next page ...
21 Advertisement
para sa PA M I LYA
Business Perpective for OFWs ... continued from page 21
country with a culture that is totally different from what they’re used to in the Philippines. Are your wages enough for you to achieve your dreams? Unless you’re an executive or a CEO in a big company, you’re chances of achieving your dreams through your wages is almost nil. To gain enough finances to achieve your dreams one must earn a decent profit for it is only through profit where you can achieve your dreams. You can do this by starting your own business. The potential for earning profit is unlimited - it can earn you a few hundred or it can lead you to millions in income. It all depends on how successful your business can be and how far it can achieve. The Employee Mindset versus the Mind of an Entrepreneur Many have tried their hands in doing business. A few have succeeded while many fail. Key Small Business Statistics from previous years indicate that 96 percent of SMEs (Small and Medium Enterprises) survive in the marketplace after one year in business, 85 percent would go on and survive for three years, while only 70
percent would survive for five years. Why such a big percentage of failure among those who attempt to make it big in business? The answer may lie in the intrinsic “employee mindset” that most people have. Before you react negatively, it is not being implied that being an employee is such a bad thing. Working as an employee in a legal enterprise or organization is a noble thing and is considered part of the backbone of the economy. You get a regular salary that you can use to feed and purchase things for yourself and for your loved ones. However, there is a limit to what you can eventually achieve working as an employee. Except for the exceptional few who would rise up the corporate ladder, the income you generate will only be determined from what you take home from your paycheck. With this employee mindset, many would not want to go beyond their comfort zones or the security of having a regular 9 to 5 job and jump into the entrepreneurial bandwagon. Even if they feel that their income from their salaries is barely enough to make ends meet, many would not take the risk and have a business of their own. continued to page 24 ...
22
OFW ako. Pamilya ko ang katuwang ko sa pag-unlad
T-shirts
para sa PILIPINAS
Advertisement
23
para sa PA M I LYA
Business Perpective for OFWs ... continued from page 22
Who can blame them, for the education system itself trains people not to become profit makers but to become employees - and this education is deeply rooted in many people’s psyche as manifested in their employee mindset. Fortune Magazine once conducted a survey among the top 10% of American’s Top 500 companies, and more than 90% did not have “formal” or “complete” education that helped them reach the pinnacle of success. Only these few have tried and broken free from the employee mindset and carved a name for themselves in the business world. You can be one of them. Knowing the Risk
24
Going into business always have some levels of risks involved, that is why it is necessary for people to carefully plan their business path, and avoid the pitfalls that many have fallen through over the years. Mistakes can be made as you conduct your business, but a real entrepreneur should learn from these mistakes and use them to their advantage - and gain from these experience to be better in their business. The more insights and experience you gain in your entrepreneurial walk, the better your chances of making consistent profits.
The problem however, when making mistakes, is the cost impact it will have on your business. The bigger your business capital invested in the business, let’s say P500000, the bigger the impact these mistakes will have on the overall health of your business. In some occasions, mistakes made may have considerable repercussions on cost that would take you a much longer time to recuperate and get back on your feet. So start with a smaller capital as you learn the ropes and trying to gain the experience you need to be better in business. A P7000 start-up capital is better than a P500000 investment if you are still trying to gain experience. If that P7000 can gain you the same profitability index as a P500000, then it would be much better for you in the long run. Do You Have the Success Factor to Become an Entrepreneur? Whether you have a P7000 start-up capital, or a P500000 bankroll ready for use in your business, you should stop and make a quick assessment first to understand if you already have the sufficient knowledge - the success factor - that would make you gain substantial profit from your business. You need to be educated in business first before you can jump right
into the bandwagon. This kind of education is different from the formal education described earlier, but the kind of education that would prep your determination and mindset to succeed in this business. Such forms of education can be summarized and categorized according to the following:
Place your ADVERTISEMENT here
* Prospecting: knowing who your market is and how you can reach them
Contact us:
* Activity: the gist of your plan. The specifics that you need to do with your business * Follow-up: many have fallen through the cracks and failed to realize their potential in profits by failing to follow-through on leads and prospects. * Habit: this is simply repeating your earlier success, avoiding your pitfalls and mistakes, and doing it all over again for even more successes. As you learn, you should start with a small business first which you can later elevate once you gain more productive and in-depth knowledge that can take your business to the next level.
ofwako.magazine @gmail.com
para sa PILIPINAS
Advertisement
-end-
25
para sa PA M I LYA
20 Painkillers in Your Kitchen
Make muscle pain a memory with ginger When Danish researchers asked achy people to jazz up their diets with ginger, it eased muscle and joint pain, swelling and stiffness for up to 63 percent of them within two months. Experts credit ginger’s potent compounds called gingerols, which prevent the production of pain-triggering hormones. The study-recommended dose: Add at least 1 teaspoon of dried ginger or 2 teaspoons of chopped ginger to meals daily. Cure a toothache with cloves Got a toothache and can’t get to the dentist? Gently chewing on a clove can ease tooth pain and gum inflammation for two hours straight, say UCLA researchers. Experts point to a natural compound in cloves called eugenol, a powerful, natural anesthetic. Bonus: Sprinkling a ¼ teaspoon of ground cloves on meals daily may also protect your ticker. Scientists say this simple action helps stabilize blood sugar, plus dampen production of artery-clogging cholesterol in as little as three weeks.
26
Heal heartburn with cider vinegar Sip 1 tablespoon of apple cider vinegar mixed with 8 ounces of water before every meal, and experts say you could shut down painful bouts of heartburn in as little as 24 hours. “Cider vinegar is rich in malic and tartaric acids, powerful digestive aids that speed the breakdown of fats and proteins so your stomach can empty quickly, before food washes up into the esophagus, triggering heartburn pain,” explains Joseph Brasco, M.D., a gastroenterologist at the Center for Colon and Digestive Diseases in Huntsville, AL. Erase earaches with garlic Painful ear infections drive millions of Americans to doctors’ offices every year. To cure one fast, just place two drops of warm garlic oil into your aching ear twice daily for five days. This simple treatment can clear up ear infections faster than prescription meds, say experts at the University of New Mexico School of Medicine. Scientists say garlic’s active ingredients (germanium, selenium, and sulfur compounds) are naturally toxic to dozens of different paincausing bacteria. To whip up your own garlic oil gently simmer three cloves of crushed garlic in a half a
Articles in this column are not a substitute for professional advice. For specific information of any illness and treatment you must consult a qualified medical professional in your area.
cup of extra virgin olive oil for two minutes, strain, then refrigerate for up to two weeks, suggests Teresa Graedon, Ph.D., co-author of the book, Best Choices From The People’s Pharmacy. For an optimal experience, warm this mix slightly before using so the liquid will feel soothing in your ear canal. Latest studies show that at least one in four women is struggling with arthritis, gout or chronic headaches. If you’re one of them, a daily bowl of cherries could ease your ache, without the stomach upset so often triggered by today’s painkillers, say researchers at East Lansing ’s Michigan State University. Their research reveals that anthocyanins, the compounds that give cherries their brilliant red color, are antiinflammatories 10 times stronger than ibuprofen and aspirin. “Anthocyanins help shut down the powerful enzymes that kick-start tissue inflammation, so they can prevent, as well as treat, many different kinds of pain,” explains Muraleedharan Nair, Ph.D., professor of food science at Michigan State University . His advice: Enjoy 20 cherries (fresh, frozen or dried) daily, then continue until your pain disappears.
Fight tummy troubles with fish
para sa PILIPINAS
HEALTH Corner
Indigestion, irritable bowel syndrome, inflammatory bowel diseases… if your belly always seems to be in an uproar, try munching 18 ounces of fish weekly to ease your misery. Repeated studies show that the fatty acids in fish, called EPA and DHA, can significantly reduce intestinal inflammation, cramping and belly pain and, in some cases, provide as much relief as corticosteroids and other prescription meds. “EPA and DHA are powerful, natural, side effect-free anti-inflammatories, that can dramatically improve the function of the entire gastrointestinal tract,” explains biological chemist Barry Sears, Ph.D., president of the Inflammation Research Foundation in Marblehead , MA . For best results, look for oily fish like salmon, sardines, tuna, mackerel, trout and herring. Prevent PMS with yogurt
Up to 80 percent of women will struggle with premenstrual syndrome and its uncomfortable symptoms, report Yale researchers. The reason: Their nervous systems are sensitive to the ups and downs in estrogen and progesterone that occur naturally every month. But snacking on 2 cups of yogurt a day can slash
continued to page 30 ...
27
para sa PA M I LYA 28
T-shirts
http://www.facebook.com/ofwako.shirts
ang damit ng mga Bagong Bayani.
ofwako.shirts@gmail.com
para sa PILIPINAS
Advertisement
29
para sa PA M I LYA
20 Painkillers in your Kitchen ... continued from page 27
these symptoms by 48 percent, say researchers at New York ’s Columbia University . “Yogurt is rich in calcium, a mineral that naturally calms the nervous system, preventing painful symptoms even when hormones are in flux,” explains Mary Jane Minkin, M.D., a professor of gynecology at Yale University . Tame chronic pain with turmeric Studies show turmeric, a popular East Indian spice, is actually three times more effective at easing pain than aspirin, ibuprofen or naproxen, plus it can help relieve chronic pain for 50 percent of people struggling with arthritis and even fibromyalgia, according to Cornell researchers. That’s because turmeric’s active ingredient, curcumin, naturally shuts down cyclooxygenase 2, an enzyme that churns out a stream of pain-producing hormones, explains nutrition researcher Julian Whitaker, M.D. and author of the book, Reversing Diabetes. The studyrecommended dose: Sprinkle 1/4 teaspoon of this spice daily onto any rice, poultry, meat or vegetable dish.
30
End endometrial pain with oats The ticket to soothing endometriosis pain could be a daily bowl of oatmeal. Endometriosis occurs when little bits of the uterine lining detach and grow outside of the uterus. Experts say these migrating cells can turn menstruation into a misery, causing so much inflammation that they trigger severe cramping during your period, plus a heavy ache that drags on all month long. Fortunately, scientists say opting for a diet rich in oats can help reduce endometrial pain for up to 60 percent of women within six months. That’s because oats don’t contain gluten, a trouble-making protein that triggers inflammation in many women, making endometriosis difficult to bear, explains Peter Green, M.D., professor of medicine at Colombia University . Soothe foot pain with salt Experts say at least six million Americans develop painful ingrown toenails each year. But regularly soaking ingrown nails in warm salt water baths can cure these painful infections within four days, say scientists at California ’s Stanford University . The salt in the mix naturally nixes inflammation, plus it’s continued to page 32 ...
T-shirts
ang damit ng mga Bagong Bayani
para sa PILIPINAS
Advertisement
31
para sa PA M I LYA
20 Painkillers in your Kitchen ... continued from page 30
anti-bacterial, so it quickly destroys the germs that cause swelling and pain. Just mix 1 teaspoon of salt into each cup of water, heat to the warmest temperature that you can comfortably stand, and then soak the affected foot area for 20 minutes twice daily, until your infection subsides. Prevent digestive upsets with pineapple Got gas? One cup of fresh pineapple daily can cut painful bloating within 72 hours, say researchers at California ’s Stanford University . That’s because pineapple is natually packed with proteolytic enzymes, digestive aids that help speed the breakdown of pain-causing proteins in the stomach and small intestine, say USDA researchers. Relax painful muscles with peppermint Suffering from tight, sore muscles? Stubborn knots can hang around for months if they aren’t properly treated, says naturopath Mark Stengler, N.D., author of the book, The Natural Physician’s Healing Therapies. His advice: Three times each week, soak in a warm tub scented with 10 drops
32
of peppermint oil. The warm water will relax your muscles, while the peppermint oil will naturally soothe your nerves — a combo that can ease muscle cramping 25 percent more effectively than over-the-counter painkillers, and cut the frequency of future flare-ups in half, says Stengler. Give your back some TLC with grapes Got an achy back? Grapes could be the ticket to a speedy recovery. Recent studies at Ohio State University suggest eating a heaping cup of grapes daily can relax tight blood vessels, significantly improving blood flow to damaged back tissues (and often within three hours of enjoying the first bowl). That’s great news because your back’s vertebrae and shock-absorbing discs are completely dependent on nearby blood vessels to bring them healing nutrients and oxygen, so improving blood flow is essential for healing damaged back tissue, says Stengler.
Whether it’s your feet, your knees or your shoulders that are throbbing, experts at New York ’s Manhattan College , say you could kick-start your recovery in one week just by drinking eight 8-ounce glasses of water daily. Why? Experts say water dilutes, and then helps flush out, histamine, a pain-triggering compound produced by injured tissues. “Plus water is a key building block of the cartilage that cushions the ends of your bones, your joints’ lubricating fluid, and the soft discs in your spine,” adds Susan M. Kleiner, Ph.D., author of the book, The Good Mood Diet. “And when these tissues are well-hydrated, they can move and glide over each other without causing pain.” One caveat: Be sure to measure your drinking glasses to find out how large they really are before you start sipping, she says. Today’s juice glasses often hold more than 12 ounces, which means five servings could be enough to meet your daily goal.
Heal sinus problems with horseradish
para sa PILIPINAS
Wash away pain injuries with water
Latest studies show sinusitis is the nation’s number one chronic health problem. And this condition doesn’t just spur congestion and facial pain, it also makes sufferers six times more likely to feel achy all-over. Horseradish to the rescue! According to German researchers, this eye-watering condiment naturally revs up blood flow to the sinus cavities, helping to open and drain clogged sinuses and heal sinus infections more quickly than decongestant sprays do. The study-recommended dose: One teaspoon twice daily (either on its own, or used as a sandwich or meat topping) until symptoms clear. Beat bladder infections with blueberries
Eating 1 cup of blueberries daily, whether you opt for them fresh, frozen or in juice form, can cut your risk of a urinary tract infection (UTIs) by 60 percent, according to researchers at New Jersey’s Rutgers University. That’s because blueberries are loaded with tannins, plant compounds that wrap around problem-causing bacteria in the bladder, so they can’t get a toehold and create an infection, explains Amy Howell, Ph.D. a scientist at Rutgers University .
continued to next page ...
33
para sa PA M I LYA
20 Painkillers in your Kitchen ... continued from page 33
Heal mouth sores with honey
Cure migraines with coffee
Dab painful canker and cold sores with unpasteurized honey four times daily until these skin woes disappear, and they’ll heal 43 percent faster than if you use a prescription cream, say researchers at the Dubai Specialized Medical Center in the United Arab Emirates . Raw honey’s natural enzymes zap inflammation, destroy invading viruses and speed the healing of damaged tissues, say the study authors.
Prone to migraines? Try muscling-up your painkiller with a coffee chaser. Whatever over-the-counter pain med you prefer, researchers at the National Headache Foundation say washing it down with a strong 12- ounce cup of coffee will boost the effectiveness of your medication by 40 percent or more. Experts say caffeine stimulates the stomach lining to absorb painkillers more quickly and more effectively.
Fight breast pain with flax
Tame leg cramps with tomato juice
In one recent study, adding 3 tablespoons of ground flax to their daily diet eased breast soreness for one in three women within 12 weeks. Scientists credit flax’s phytoestrogens, natural plant compounds that prevent the estrogen spikes that can trigger breast pain. More good news: You don’t have to be a master baker to sneak this healthy seed into your diet. Just sprinkle ground flax on oatmeal, yogurt, applesauce or add it to smoothies and veggie dips.
34
At least one in five people regularly struggle with leg cramps. The culprit? Potassium deficiencies, which occur when this mineral is flushed out by diuretics, caffeinated beverages or heavy perspiration during exercise. But sip 10 ounces of potassium-rich tomato juice daily and you’ll not only speed your recovery, you’ll reduce your risk of painful cramp flareups in as little as 10 days, say UCLA researchers. -end-
OFW ako. Tao lang hindi banko! T-shirts
T-shirts
ang damit ng mga Bagong Bayani.
para sa PILIPINAS
Advertisement
35
Lakbay Ni Buday sa Dubai (isang E-serye)
para sa PA M I LYA
ni Mia L. Nebre
SALAYSAY NI BUDAY...Sa pagtuntong ng Dubai sa metro bus ay di pa nakakasakay kaya naman ang mga bagong kilala sa beach ay niyaya siya. Sa bus terminal na kung tawagin ay Bur Dubai sila ay naghintay, sa bus na madalang pa sa patak ng ulan. Doon sa terminal may daang taong naghihintay, mga obrerong galing pa kung saan-saan. May Bengali, Nepali, Indian at Pakistan at mga lahing di mo malaman kung san ba ang bayan. Pagkaraan ng isang oras, ang bus na magilas ay dumating sa terminal, laksang tao ay nagsiksikan, banggaan, tulakan. May amoy na nakakahilo, talagang sasakit ang iyong ulo. Si Buday na malapit sa pintuan, swerteng nakapasok at nakahanap ng upuan. SALAYSAY NI BUDAY...sa bus ay unang nkapasok kahit nagitgit ng mga amoy putok,maayos na upuan kanyang napuwestuhan. Subalit si Buday ay nagitla kaliwang paang sinelas ay wala, mga kasama ay nataranta, dagling hinanap ang kapaa...ang kawawang sinelas sa lupa ay nakita, gutay-gutay na parang kinatay, daig pa ang minasaker ng walang kaluluwa..Si Buday ay walang nagawa, sa beach ay nakayapak at may masamang binabalak..sinelas na madaanan knyang susubukan, mga
iniwan sa tabi ng mga naglalarong bumbay at patan...gayon man ay kinakabahan, baka siya ay maispatan, siguradong siya ay headline sa dyaryo kinabukasan... SALAYSAY NI BUDAY...sa kanyang papamasyal sa dinayong bayan, binaybay ang lansangan, pasok sa mall at munting tindahan..bati ng tinderong bigotilyo, ang lahi ay Iranian. “Kimusta Ka Kabayan?”.. at ang bongga sa lahat, piped-in music sa department store, mga awit ng AEGIS ang bumibirit Gayon din naman sa bawat madaanan, iba- ibang lahi, bumabati, at sabay babanggit ng “Ikaw ay maganda? O, di ba nakakaloka? ...sa tindahan ng mga damit na parang Divisoria, sigaw ng mga Pakistani, “ Bili, Bili, Kabayan, mura lang, Lima-lima, Sampu...” ang saya sa tiyangge..heheheh! Pero wag masyado pakasiguro, may makukulit ding tindero, kukulo ang dugo mo, kaya relax mga mare at pare ko, kundi makipagdebate kayo sa madadaldal na loro. SALAYSAY NI BUDAY...patuloy sa pamamasyal, kasama ang bagong kaibigan, patungo sa lugar ng “abra” upang maksakay naman ng bangka. Habang nagkwekentuhan ay di alintana, mga taong paroon at parito
OFW ako. Hindi na baleng pagod, may $$$$$ naman. 36
T-shirts
SALAYSAY NI BUDAY...sa trabahong pinasukan, sabak agad sa unang araw, ni ha, ni ho wala, basta upo agad, bahala ka dyan, wika nga. Si Buday po ay sekretarya, isang gawaing wala siyang ideya, palibhasa ay sinauna, sa computer ay tatanga-tanga... masabak ba sa oil and gas,ano naman ang malay niya?..iba”t-ibang klaseng martilyo, taghanap ng turnilyo at screw,..male thread at female thread, may nipples pang nababasa, ano ba yun, sa isip niya? bahala na kayo manghula..(I-google nyo)..muli, mga barako ang kasama na kung tawagin ay Pana,..san ba yun nakuha,? di
para sa PILIPINAS
na karamihan ay mga barako..at dahil nalilibang itong si BUday sa tawanan, mga barako naman panay-panay, ang sanggi ng mga kamay, maidikit lang sa katawan, mga braso ay humahaba na tila lastiko, kahit na malayo, puwet mo ay mahihipo...hay naku, sarap hatawin ng latigo. At sa patuloy pang lakad at kwentuhan, halakhak na walang humpay, huli na ng maispatan humahangos na tulisan na nag-”hi amd hello” sa kanyang kipay...ano ba at tila sobranggalang, nagmano po sa kanyang ari-arian..si Buday na di nakahuma, ngitngit ng langit ang nadama, habang si tulisan ay kumakaripas na sa palagay ni Buday, nagsasaya sa cloud nine.....sarap po batuhin ng sinelas.
kaya sa lumang awit ng kanyang pagkabata, awit ng panunukso kanyang naaalala. Sabay sa kanyang pag-iisip, nasambit aag mga kataga ng pakanta...”Indian pana,kakanakana, Indian betlog, kakaklog-kalog...” sino kaya nakaimbento nito?? ----hindi ako..pero ang author nitong salaysay ay walang iba kundi AKO..... SALAYSAY NI BUDAY.....sa Ingles naman ay mahusay subalit mga Indyano di sila magkaintindihan. Sa bilis nila magsalita, si BUday ay nakatunganga, walang ibang maintindihan kundi puro letrang R, sa kausap siya ay nabibilaukan, sa paghabol ay hirap na hirap, lalamunan ay natutuyo, ang tenga ay dumudugo. Pakiwari nya , dila ng kausap ay papel na binabalumbon, diwa niyang mapaglaro ay nag-iisip, “Paano ba yun?...ang sabi ng amo, “ Miss, make a copy/ coffee, “ akala niya ay humihingi ng kape. “Ano daw” sabi niya sa kaopisinang kabayan...un pala ay i-photocopy ang sabi.. (pasensiya na , British accent pala sila). SALAYSAY NI BUDAY...muli sabak siya sa trabaho, sampung oras overtime ay thank you. Uwi ng gabi pasok ng maaga, paano na nag pagkain, luto, laba at pagplantsa? Ang mga ito na kkasamahan sa trabaho, mat tawag na pana, itik at kung anu-ano, may Jano Gibbs at Panadol, lahat na lang
continued to next page ...
37
para sa PA M I LYA
Lakbay ni Buday sa Dubai ... continued from page 37
ay mapapauso upang sila ay malito sa oras ng kwentuhan ng mga pinoy dito..ang mga ito pagnagtrabaho pag humingi ng isang bagay, gusto ay isang iglap ni walang isang segundo. ibig nila ay agad-agad daig pa ang madyikero, ewan na lang kung di ka mayamot..ang fax machine, printer, phone at internet kung pwede lang i-remote..paano kaya sila nabuhay na di marunong maghintay?.K.asama po iyan sa culture shock ni Buday... SALAYSAY NI BUDAY...itong si manager na edad sisenta o mukha lang sisenta...mahirap po hulaan ang mga edad nila dahil kadalasan mas matured ang mukha kesa sa petsa ng kapanganakan, minsan ay nagyayana sila ay magmeryenda..sa parke sila ay nagpunta, inilibot siya na parang turista..hanggang sa mapagod at maupo sa isang sulok.kwentuhan kahit di magkaintindihan sa bu hol at bulol na usapan. hanggang sa maunawaan ni Buday ang tinatalakay, usapang kulay berde ang pinupuntahan. sabi ni manager dun daw sa kanto na kanyang natatanaw ay pugad ng aliw at kaligayahan, mga babaeng galing kung saan-saan, iba-iba ang kulay..panga ni Buday ay nalaglag, sa halagang bente raw ay magaganyak, ano yun pangkape? walang kasamang tinapay??.. marahil siya ay nagbibiro, subalit ang isyung iyon ay may katotohanan
38
na maliwanag pa sa sikat ng araw. Subalit maraming nagbubulagbulagan, mandin ay nagbibingibingihan...ang bentahan ng laman ay talamak kahit saan....Isang parte ng lipunan, kasingtanda ng kabihasnan. SALAYSAY NI BUDAY...sang-ayon kay Buday na isang manlalakbay, magkakaroon ka ng kaaway at kaibigan kahit saan magpunta may pangit at maganda..at kung pangit ang pag-uusapan ay marami na rin nakita, inggitero/inggitera, suplado/suplada, mapagkunwari, mapagsamantala, mapanira , at utak-talangka. ngunit sila ay iilan sa sanlibong mabubuting kaibigan na tanging kayamanan,sa pagtulong ay kusa, kasama sa lungkot at tuwa. may ilang di malilimutan sa sama ay iyong maisusumpa at ang ibang mabubuti ang kalooban sa puso at isip ay laging laman, kasama ng laging panalangin pagpalain sila ng Poong Maykapal.. Alam na nila kung sinu-sino sila, pero wag nag-alala ang sumpa naman ay walang bisa dahil sa kapal ng mukha. Hindi babakat ang kay Buday ang itim na pagnanasa...”batu-bato sa langit tamaan ay wag magalit..nagbibiro lang po ang author at Ako yun...peace tayo.. “make love not war”..what the world needs now is love, sweet love.” -end-
T-shirts
ang damit ng mga Bagong Bayani.
para sa PILIPINAS
Advertisement
39
para sa PA M I LYA 40
T-shirts
http://www.facebook.com/ofwako.shirts
ang damit ng mga Bagong Bayani.
ofwako.shirts@gmail.com
para sa PILIPINAS
Advertisement
41
para sa PA M I LYA
Bayanihan sa Bayan ni Juan Perlas ng Silanganan itong aking bayan, Dayuhan ay naaakit sa taglay na kagandahan Pilipinas, ito ang kanyang ngalan Pilipino naman, ang kanyang mamamayan Silay katangi tangi, magigilas at matatapang Tanging ang bayang mahal, kanilang ipinagpipitagan Hikahos man sa kahirapa’y, pilit pa ring magtutulungan Kaya sa aming bayan, may tinatawag na Bayanihan Nagdadamayan at nagtutulungan, sa oras ng kagipitan Bayan man namin ay hirap, sa buhay kami’y nagsisikap Pinipilit na umalwan sa sinasapit na kahirapan Kaya naman si Juan, nagpasyang mangibang bayan Sapagkat ang bayang mahal, nasasadlak na sa hirap Sa trabaho’y kinukulang, sa dami na rin ng mamamayan Suweldong kakarampot, pantawid gutom lamang Kung hindi lilisan, isang kahig isang tuka na lamang Ang ilaw ng tahanan, malungkot na naiwan Nag alaga ng mga supling, sa loob ng apat na dingding Si haligi ng tahanan, tinatagan ang kalooban Kanyang ipinangako’y, mag iipon lamang
42 Photo Credit: BALAY OFW
Makata si Juan at si Maria Eden R. Manabat is a student of Professional Fashion Styling and Image Consultant Course. She is currently attending at Elite Pro Make Up Fashion School in Madrid & Barcelona. She loves sharing her experience by writing a topic on an article, a member of OFW AKO Community of Distributors in Russia and an experienced OFW working in Moscow.
Sa ibang banda nama’y baligtad ang kapalaran, Si Maria ang lumilisan at syang nangingibang bayan Ang haligi ng tahanan nakipagpalit ng kalagayan Tumayong ilaw ng tahanan sa mga supling ni Mariang Mahal Sapagkat si Mariang ilaw ng tahanan, Mas malawak daw ang kaalaman, Mas magaling daw mag ipok Praktikal sa usaping kabuhayan Nag atubiling umalis, iniwanan si Juan Pumaimbulog sa kalawakan, tumawid sa ibang bayan Sa buong kabahayan, si Juan din ay nahirapan Ngunit dahil sa sikap at tyaga, naging mabait ang tadhana Ganun lamang ang buhay, kailangan ng kaagapay Mabigat man ang dalahin, pilit pa ring papasanin Buhay na mahirap, hinubugan ng pangarap Kaya’t si Maria at Juan, inayunan ng kapalaran. -Eden Ramirez Manabat Moscow, Russia
para sa PILIPINAS
About the Poet[s]
43 Advertisement
para sa PA M I LYA
Pangarap! Noong ako ay nasa murang edad pa, mag-abroad ay ginusto ko na Sabi ko sa sarili ko, kahit saan basta pwede ako. Mahirapan man sa pagtupad nito, Sige lang basta mangyari ang gusto ko. Nagsumikap akong makatapos ng kolehiyo, Nag-aral habang nagtatrabaho, Hindi alintana ang hirap at pagod umulan man o bumagyo Basta makatapos lang ako. Maraming dumaan at dinaanang “interview�, Karamihan naman ay nakapasa ako. Kaya lang Kuwait ang pinili ko Kung saan maraming bagay ang hindi angkop sa gusto ko. Bagama’t di ko nagamit ang aking kurso Pinilit ko pa ring maging aktibo, Dahil sa kainan ang una kong naging trabaho Sa abroad sa kainan pa rin ang unang bagsak ko. Akala ko noong ako ay bata pa, Sa labas ay magiging masaya Mga pangarap ay matutupad ng maaga Kasi inisip ko, dito maraming pera Ngayong ako ay nandito na Marami palang hindi alam nong ako ay nangangarap pa, Buhay abroad ay hindi basta-basta Sadyang napakahirap pala!
44 Photo Credit: BALAY OFW
Makata si Juan at si Maria Marjorie C. Palma is an OFW based in Kuwait. She studied Bachelor in Political Science International Relations Major. She is now currently working as a Receptionist at the DAR AL SHIFA HOSPITAL. She is also a member of the OFW ako Community of Distributors (COD) in Kuwait.
Halaga ng pera ay parang iisa, Halaga ng bilihin ay parang nasa Pinas ka, Palitan ng Peso ay mababa pa Kaya sahod ng karamihan ay hindi nagkakasya. Halos walong taon na ang nakalipas mula noong una akong lumabas, Katulad ng iba na hanggang ngayon ay hindi pa kumakalas. Mahirap mag-ipon kahit puro kayod buong maghapon Hindi ko rin alam kung kailan ako makakaahon! Maraming bawal sa bansa ng mga Arabo Partikular sa bansang kinalalagyan ko, Bawal ang alak, ang party at marami pa na maaring alam nyo, Hindi ko na lang sasabihin baka kayo pa ay malito. Ang mga driver dito parang laging naghahabol ng banyo Kahit sobra pa ang pag-iingat mo‌ Kung sila naman ay makakasalubong at makakasabay Kakabugin ang dibdib at ulo mo sa paglalakbay. Hindi lang yan ang dito ay mapupuna. Maraming bote na ng alak ang nakita ko sa kalsada, Ito ay sa lugar pa ng malalaking tao at kilala Minsan nga kaibigan ko ay naaabutan pa. Ilang krimen na ba ang nabalewala, dahil sa salitang “Wastaâ€?? Apelyido lang ang katapat ng ilan, nakakalaya na Magpakilala lang ang kapamilya Siguradong abswelto kahit nakabundol pa.
para sa PILIPINAS
About the Poet[s]
45
para sa PA M I LYA
May mga kabayang nabalita na bigla na lang nawala, May mga kababaihang bigla na lang hinihila, Mga kasambahay na ginugulpi at inaalipusta, Ewan ko na lang kung ano pa ang susunod na balita. Maraming pagsubok sa bansa ng Kuwaitia Ganyan siguro talaga kahit saan man tayo mapunta, Kailangan lang ay tatag ng puso, isip at pananampalataya Para may marating naman sa pilit na pagtityaga. Hirap ng katawan, puso at isipan. Salamat sa mga taong nagpapatatag ng aking kalooban Sa Pamilya at sa Maykapal na kahit kailan ay di nang-iwan. Mga paghihirap ay akin pa ring nalalampasan. Tanong ko sa sarili habang ako’y nag-iisa at nandito pa, Sa pagtupad ng pangarap “Kaya ko pa ba?” Sagot ko at alam kong katulad din ng sagot ng iba, “Syempre, dahil ito ay para sa sarili ko at sa aking Pamilya!” -Marjorie Clarinan Palma Kuwait
46 Photo Credit: BALAY OFW
Makata si Juan at si Maria Pilipinas
Rein Eviota is a graduate of Bachelor of Science & Industrial Technology major in mechanical technology at SSCT Surigao State College of Technology. He is currently an OFW working in UAE as a Procurement Officer.
Hugis mo’y kakaiba at parang perlas na ubod ng ganda kaya dayuha’y napahanga at napa-ibig sa tuwina Pasan mo ma’y problema pero para sayo ito’y kayang-kaya dahil taglay mong ganda ang magbibigay sagana para ika’y makikilala at buong mundo sayo’y titingala Si Luzon man ay kahanga-hanga dahil sa taglay nitong asenso’t tiyaga di naman padadaig si Visayas na makisig, bagyo man ay sa kanya’y tatawid pero prutas nya nama’y di palulupig Sana’y wag kaligtaan si Mindanao na matapang dahil sa kulturang pwedeng ilaban Pilipinas ba ang iyong pangalan? sapagkat di ka mawaglit sa aking isipan at ika’y nakatatak na sa pagkatao ko’t kinalakhan Pangako ko kailanman kahit san man makarating pangalan mo’y aking sasambitin at ano mang karangalang maangkin sa Pilipinas parin iparating.
para sa PILIPINAS
About the Poet[s]
-Rein Eviota Dubai U.A.E/Surigao City Philippines
47 Photo Credit: BALAY OFW
para sa PA M I LYA
Advertisement
48
T-shirts ang damit ng mga Bagong Bayani.
We are OFWs and proud of it. We are based in different countries around the world and we are Proud Owners of OFW ako T-shirts.
para sa PILIPINAS
Proud Owners of OFW ako T-shirts
49
Advertisement
para sa PA M I LYA
Advertisement
Place your ADVERTISEMENT here Contact us: ofwako.magazine@gmail.com
OFW ako dahil mahal ko Pamilya ko! T-shirts Advertisement
Join us at the OFW ako Community of Distributors (COD)
and be an OFW ako Distributor in your area. Contact us: ofwako.shirts@gmail.com
50
from OFW to OFI. Kaya natin, ating gawin.
T-shirts
Community Directory
in the PHILIPPINES Worldwide Filipino Alliance- Pangdaigdigang Alyansa ng Pilipino, Inc. (WFA-PAPI) Rm. 409, 4/F Central Plaza 1 Bldg., J. P. Laurel Avenue, 8000 Davao City, Philippines Tel/Fax: (6382) 305-9485 Website: www.worldwidefilipinoalliance.com
in KUWAIT Roselou Beauty Products Shop 29, Magatheer Mall Farwaniya, Kuwait Tel. Nos.: 24712988 (Kuwait)
in BRUNEI
Bay Spa Blue Wave Complex/Petron Mega Station Corner EDSA Extension & Macapagal Blvd., Pasay City Tel. Nos. +632-8328421 / +632-8329209 Website: www.bayspa.net Open: Monday to Sunday from 12:00 pm to 12:00 am
in SWITZERLAND
JoRoy Dakila Beach Guest House Hugom, San Juan, Batangas, Philippines Tel. Nos.: +673 8805041 (Brunei) / +639195829765; +639089447063 (Philippines) Email: citasulit2@gmail.com
in the UAE
para sa PILIPINAS
The Community Directory is a community service of OFW ako Magazine. If you wish to be listed, contact us via email ofwako.magazine@gmail.com
OFW Groups & Associations: Post your announcements here. Contact us: ofwako.magazine@gmail.com Advertisement
Place your ADVERTISEMENT here Contact us ofwako.magazine@gmail.com
Announcement(s)
Call for WRITERS, POETS, ARTISTS OFW ako Magazine needs REGULAR or occasional contributors for the different sections of the magazine: Buhay OFW; Usapang NEGOSYO; Mga larawan sa Pader (photo collage); in FOCUS; a directory listing of OFW groups & associations, and OFW owned/managed businesses; etc. OFW ako Magazine is ALL about the OFW: their LIFE, STRUGGLES, HOPES, DREAMS. Email: ofwako.magazine@gmail.com
51
para sa PA M I LYA 52
Available in 17 countries from 30 OFW ako Distributors