ΕΤΟΣ 65 • ιανουαριοσ 2014 • ΤΕΥΧΟΣ 1113 • ΤΙΜΗ 5€ ESS POST
x+7
3760
PR
RE
Ταχ. Γραφείο
ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ
P Κ.Ε.Μ.Π. ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ
Αριθμός Αδείας
SS PO S T
ADELSON
ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΝΕΟ ΚΑΖΙΝΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Ν. ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ
ONE STOP SHOP ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
| ναυτιλια |
| ΕΙΣΑΓΟΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ |
| ΤΡΑΠΕΖΕΣ |
| οικονομια |
H ΑΓΑΠΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΦΟΠΛΙΣΤΩΝ ΣΤΟ ΞΗΡΟ ΦΟΡΤΙΟ
Mαζί τα φάγαμε -τα ελληνοποιημένα προϊόντακαι δεν το ξέρουμε�
Επικίνδυνο μέρος η Ευρώπη για τις αποταμιεύσεις (και όχι μόνο)
Ούριος άνεμος το 2014 για τις 4 συστημικές τράπεζες
* Με την υποστήριξη του οικονομικού και πολιτικού site www.reporter.gr
περιεχομενα ταυτοτητα
12-16 OIKONOMIA
ΕΤΟΣ 65 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2014 - ΤΕΥΧΟΣ 1113
12/Ούριος άνεμος το 2014 για τις 4 συστημικές τράπεζες 15/ H επενδυτική στρατηγική του 2014:
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ & ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ / ΚΩΔ. 011453 ΙΔΡΥΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ Ι. ΚΑΛΗΜΕΡΗΣ
17-19 ΑΝΑΠΤΥΞΗ
ΣΥΜΒΟΥΛΟσ ΕΚΔΟΣΗΣ:
17/ Ν. Μηταράκης στο “R”: “One stop shop”
ΒΑΣΙΛΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
για αδειοδότηση μεγάλων επενδύσεων 19/ Γ. Στουρνάρας: «Η Ελληνική Προεδρία ξεκινά με τη χώρα να βρίσκεται σε ανάκαμψη και όχι σε κρίση»
ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
20-22 ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ:
Επικίνδυνο μέρος η Ευρώπη για τις αποταμιεύσεις Σ(και όχι μόνο)
Πανος Τσαγκαρακης
αρχισυντακτησ ναυτιλιακων:
24-27 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ
Στην Αθήνα ενδέχεται «να κάτσει η μπίλια» για το νέο καζίνο του «βασιλιά του τζόγου»
ΣυνΕΡΓΑΤΕΣ:
βΥΡΩΝΑΣ ΖΑΝΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΣΤΡΙΩΤΗΣ Δέσποινα ΚαραγιανΝοπούλου ΕΛΛΗ ΚΟΜΝΗΝΟΥ Ελευθερία Κούρταλη ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΜΑΛΕΒΙΤΗΣ Χρήστος Μπουτάτος Γιώργος Σμυρνής Άγγελος Στάγκος ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΑΚΟΣ σταυροσ χαριτοσ ντινοσ κοτσολιουτσοσ
28-29 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Χριστόφορος Σταμουλακάτος Διευθυντής εξαγωγών Μινέρβα: H Ελλάδα δεν έχει χάσει το τρένο των εξαγωγών
30-33 ΕΙΣΑΓΟΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Mαζί τα φάγαμε –τα ελληνοποιημένα προϊόντα– & δεν το ξέρουμε�
20 24
34-36 ΑΝΑΛΥΣΗ
Σε τεντωμένο σxοινί η ελληνική προεδρία της Ε.Ε.
ΔΙΟΡΘΩΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΑΣΣΟΣ
37-61 ΝΑΥΤΙΛΙΑ
Ιδιοκτησία:
38/ Η αγάπη των Ελλήνων
εφοπλιστών στο ξηρό φορτίο 42/ Πακτωλός επιδοτήσεων για να ισχυροποιήσει την ποντοπόρο ναυτιλία & τα ναυπηγεία 46/ G. Moundreas & Co S.A. Το διεθνές οικονομικό & ναυτιλιακό περιβάλλον πριν & μετά τις εορτές� 50/ Ναυμαχία ΑΝΕΚ - ΜΙΝΟΑΝ σε Βρυξέλλες, Αδριατική & Κρητικό 55/ Ο.Λ.Π. Πρόταση Ανωμερίτη για διατήρηση ελέγχου του Ο.Λ.Π. με μετοχοποίηση & τιτλοποίηση εσόδων 57/ Συμμαχία ΤΡΑΙΝΟΣΕ-Ο.Λ.Θ. για την αναβάθμιση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης 52/ Ελληνική Προεδρία: Ναυμαχία για τη φορολόγηση των εφοπλιστών 59/ Ειδήσεις
ΣΕΛΑΝΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 9, ΑΘΗΝΑ 10679
Υπεύθυνος ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ:
Γρηγόρης Β. Νικολόπουλος
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:
ΜΑΡΗ ΤΙΓΚΑΡΑΚΗ
42
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ: ΤΗΛ.: 210 3318411, FAX: 210 3318408 E-MAIL: info@selana.gr
ektyπωση
Q PRINT ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε. δημητρακοπουλου 1, κατω ηλιουπολη τηλ.: 210 3233114, 210 3223905
60-65 ΙΣΤΟΡΙΑ
Μάνθος & Γεώργιος Ριζάρης
10 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
Επιστολές, παρατηρήσεις, σχόλια, υποβολή άρθρων προς δημοσίευση: ptsagarakis@reporter.gr
γν ω μη 04
ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Το ιστορικό μηνιαίο περιοδικό «Οικονομικά & Ναυτιλιακά Νέα» διατίθεται ΜΟΝΟ με συνδρομή, παρέχοντας προνομιακή ενημέρωση στους αναγνώστες του.
Γίνετε συνδρομητής στα
και θα λάβετε δωρεάν το εξαμηνιαίο περιοδικό
Reporter Συμπληρώστε τη φόρμα συνδρομής και στείλτε την με fax στο 210-3318408 ή στη διεύθυνση ΣΕΛΑΝΑ ΑΕ, Ιπποκρά-
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ/ΕΤΗΣΙΕΣ 11
ΕΛΛΑΔΑ ΕΥΡΩΠΗ ΗΠΑ/ΑΣΙΑ
ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΟΝΟΜ/ΜΟ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Φ.Μ. Δ.Ο.Υ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Τ.Κ. ΠΟΛΗ ΤΗΛ. FAX E-MAIL ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ Ετήσια Διετής
ΙΔΙΩΤΕΣ
€50
€100 (£60)
$100
ΤΡΟΠΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ
ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ
€80
€100 (£60)
$100
1. Μετρητοίς στα γραφεία του περιοδικού (Ιπποκράτους 9, Αθήνα 10679) 2. Κατάθεση στην ALPHA BANK: Α.Λ.: 014 10300 232 000 3853 3. Online στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.reporter.gr/ sindromes
Στις αναγραφόμενες τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α. *Για περισσότερες από 10 συνδρομές στην ίδια διεύθυνση, στις παραπάνω τιμές πραγματοποιείται έκπτωση 30%
EDITORIAL ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΤΣΑΓΚΑΡΑΚΗ
Η Ευρώπη και η χώρα μας έχουν ανάγκη από ηγέτες με οράματα�
t
Το επακόλουθο μιας εποχής που επικεντρώθηκε στην παραγωγή ιδεών, ήταν η πιο εύκολη, πλέον, πρόσβαση σ’ αυτές, γεγονός που μείωσε τη σημαντικότητα των ιδεών, ως διαφοροποιό στοιχείο ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος που παραδοσιακά υπήρξαν. Όπως αναφέρει ο Richard Florida στο βιβλίο του The rise of the creative class, «περισσότερο από το 30% του πληθυσμού, ανήκει στη δημιουργική τάξη και οι ιδέες προσφέρονται επαρκώς. Με τη διάδοση των ανοικτών διαδικασιών καινοτομίας, διαγωνισμών ιδεών κ.λπ., ο ανταγωνισμός στα στελέχη αυξάνεται, με αποτέλεσμα να επιδεικνύουν ένα πλούτο ιδεών». Αυτό που φαίνεται να λείπει σήμερα είναι τα οράματα και οι οραματιστές, εκείνοι, δηλαδή, που έχουν την ικανότητα να βγάλουν νόημα από αυτή την αφθονία κεντρισμάτων που δέχονται. Οραματιστές που θ’ ανοίξουν δρόμους για την απελευθέρωση της δύναμης των ιδεών και τον μετασχηματισμό τους σε δράσεις. Αναρωτιέται, λοιπόν, σε άρθρο του, ο καθηγητής Roberto Verganti: «μπορεί η νέα εποχή να επικεντρωθεί στη δημιουργία οραμάτων; Να αποτελέσει τη δεκαετία των οραματιστών;». Αν συνέβαινε αυτό, τότε θα γινόμασταν μάρτυρες μιας σημαντικής μετατόπισης στον τρόπο που σκεπτόμαστε για την καινοτομία, τη δημιουργικότητα και την ηγεσία. Πολλές δημοφιλείς μελέτες για τη δημιουργικότητα την εξισώνουν με την ταχεία παραγωγή μεγάλου αριθμού ιδεών (όσο περισσότερες, τόσο καλύτερα). Αντιθέτως, η οραματική ηγεσία απαιτεί ακούραστη διερεύνηση προς μια κατεύθυνση (όσο βαθύτερα και πιο ρωμαλέα, τόσο καλύτερα). Η παραγωγή ιδεών δίνει αξία στη νέα προοπτική. Η ανάπτυξη οράματος βασίζεται στην έρευνα και τη σε
βάθος κατανόηση. Για να δημιουργήσουμε φρέσκες ιδέες, μας έμαθαν να σκεφτόμαστε «έξω από το κουτί», αλλά αμέσως μετά ξαναμπαίνουμε σ’ αυτό. Χτίζοντας ένα όραμα, γκρεμίζεις το κουτί και φτιάχνεις ένα καινούργιο. Δεν παίζεις με τα υπάρχοντα πρότυπα: τα αλλάζεις. «Μελέτες σχετικά με την παραγωγή ιδεών προσκολλώνται στην ποικιλία και την απόκλιση», λέει ο καθηγητής Verganti, αλλά το χτίσιμο οράματος βασίζεται στη σύγκλιση, στο να φέρνεις κι άλλους μαζί σου στη διαδικασία. Οι ιδέες είναι ουδέτερες πολιτισμικά, όσο βοηθούν στην επίλυση προβλημάτων, ενώ τα οράματα είναι εγγενώς ιδεολογικά και μεροληπτούν στην προοπτική μιας ξεκάθαρης φιλοδοξίας για το πώς θα πρέπει να γίνει ο κόσμος. Και βεβαίως, αντανακλούν την προσωπική κουλτούρα του στοχαστή τους. Σίγουρα, ο καθηγητής Verganti δεν αμφισβητεί την ουσιώδη αξία των ιδεών. Διότι οι ιδέες θα εξακολουθήσουν να προκαλούν τη διαδικασία της καινοτομίας. Η ρίψη σημαντικού αριθμού ιδεών στο επιχειρηματικό περιβάλλον θα εξακολουθήσει να είναι σημαντική, κυρίως για την αύξηση των συνεχώς απαραίτητων βελτιώσεων. Δεν τίθεται θέμα για το ποιο από τα δύο –ιδέα ή όραμα– είναι πιο χρήσιμο, αποτελεσματικό και ωφέλιμο, αλλά έφτασε η ώρα για τους σκεπτόμενους ηγέτες, ώστε να προχωρήσουν και να εναγκαλιστούν μια πιο εξελιγμένη μορφή δημιουργικότητας. Προσωπικά, συμφωνώ απολύτως με τον συγγραφέα και εύχομαι, πέραν των επιχειρηματικών ηγετών, με την ευκαιρία της ανάληψης της Προεδρίας της Ε.Ε. από την Ελλάδα, να εναγκαλιστούν αυτή την εξελιγμένη μορφή δημιουργικότητας και οι πολιτικοί ηγέτες της Ε.Ε., ιδιαιτέρα δε οι Έ λληνες. Η Ευρώπη και η χώρα μας έχουν ανάγκη από οράματα�
–> PTSAGARAKIS@reporter.gR
06
Σημαντική αύξηση της χρήσης του φυσικού αερίου στις μεταφορές αναμένουν οι ειδικοί Αύξηση της τάξης του 600% στις επόμενες δύο δεκαετίες βλέπει η Eurogas, η ένωση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας φυσικού αερίου. Αύξηση της τάξης του 600% (�) για τη χρήση του φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή μεταφορική βιομηχανία και ειδικότερα την αεριοκίνηση των οχημάτων, αλλά και την εισαγωγή του καυσίμου αυτού στη Ναυτιλία, προβλέπει για τις επόμενες δύο δεκαετίες η Eurogas, η ένωση που εκπροσωπεί την ευρωπαϊκή βιομηχανία φυσικού αερίου (χονδρικής, λιανικής πώλησης και διανομής). Το θέμα έχει μεγάλη σημασία και για την ελληνική Αγορά, στην οποία η ΔΕΠΑ ήδη διαθέτει το συμπιεσμένο φυσικό αέριο κίνησης με την εμπορική ονομασία FISIKON. Επιπλέον, μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες διαθέτουν πια στην Αγορά –τόσο την ευρωπαϊκή, όσο και την ελληνική– μοντέλα υψηλών επιδόσεων με προεγκατεστημένα συστήματα τροφοδοσίας με φυσικό αέριο. Στο πλαίσιο αυτό, η Eurogas δημοσίευσε τις μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις της για το φυσικό αέριο έως το 2035. Το εν λόγω Outlook εξετάζει από ξεχωριστή οπτική γωνία το μέλλον των Αγορών φυσικού αερίου στην Ευρώπη, καθώς συντάσσεται από υψηλού κύρους επιστήμονες, αναλυτές και εμπειρογνώμονες με αυξημένη εξοικείωση προς τις εθνικές και ευρωπαϊκές Αγορές. Ειδικότερα, τρία σενάρια προβλέπονται και αναλύονται στη μελέτη. Η υπόθεση βάσης, το κεντρικό δηλαδή σενάριο, είναι αυτό που απορρέει από τις τρέχουσες εθνικές ενεργειακές πολιτικές, οι οποίες δείχνουν μικρή ή καθόλου αύξηση στις επενδύσεις στον τομέα του φυσικού αερίου στα περισσότερα μέρη της Ευ-
a
ρώπης, μέσα στα επόμενα πέντε με δέκα χρόνια. Το δεύτερο σενάριο είναι αυτό της «περιβαλλοντικής υπόθεσης», που κάνει πρόβλεψη για εξισορρόπηση του ενεργειακού μείγματος υπέρ των περισσοτέρων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το τρίτο σενάριο είναι αυτό που μιλά για βραδύτατες εξελίξεις. Για κάθε μία από αυτές τις περιπτώσεις, το Eurogas Outlook προβλέπει ένα αναμενόμενο επίπεδο της ζήτησης
Ήδη έχουν τεθεί σε λειτουργία πρατήρια FISIKON στην Αθήνα (Ανθούσα, Άνω Λιόσια και Κηφισιά) και τη Θεσσαλονίκη.
φυσικού αερίου σε κάθε τομέα της κατανάλωσης: την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, των οικιστικών και εμπορικών χρήσεων, της βιομηχανίας και των μεταφορών. Ωστόσο, σε όλα τα σενάρια, οι ιδιότητες του φυσικού αερίου αναμένεται πως θα εξακολουθήσουν να οδηγούν τους Ευρωπαί-
Πηγή: Eurogas
08
| ΕΝΕΡΓΕΙΑ |
ους να επιδιώκουν τη χρήση του σε όλους τους τομείς. «Η καθαριότητα, το χαμηλότατο επίπεδο εκπομπών άνθρακα, η ευελιξία στη χρήση του φυσικού αερίου –σε συνδυασμό με την προσαρμοστικότητά του σε εξοπλισμούς υψηλής απόδοσης και καινοτόμων τεχνολογιών– θα συνεχίσει να δημιουργεί ζήτηση τόσο σε δύσκολες όσο και σε ευνοϊκές συνθήκες Αγοράς, αλλά και πολιτικών επιλογών» αναφέρει η Eurogas. Ειδικότερα η μελέτη, αναφερόμενη στον το-
κό αέριο (LNG – liquefied natural gas) στα φορτηγά και τις θαλάσσιες μεταφορές. Στην Ελλάδα, ήδη από καιρό, η ΔΕΠΑ έχει ξεκινήσει τη δημιουργία της βασικής υποδομής ώστε ν’ ανοίξει την Αγορά αεριοκίνησης, δίνοντας τη δυνατότητα σε ολοένα και περισσότερους έλληνες καταναλωτές να μπορούν να ανεφοδιάσουν τα οχήματά τους με φυσικό αέριο και να απολαύσουν τα οφέλη του «πράσινου» καυσίμου. Στο πλαίσιο αυτό, η ΔΕΠΑ –σε συνεργασία
Το φυσικό αέριο κίνησης FISIKON δείχνει τον δρόμο για περιβαλλοντικά φιλική και οικονομική μετακίνηση.
μέα των μεταφορών, εκτιμά πως οι προοπτικές για τη ζήτηση φυσικού αερίου δείχνουν δυνατότητα να προσεγγίσει επταπλασιασμό της κατανάλωσης, δηλαδή άνοδο της τάξης του 600%, εάν διαμορφωθεί το κατάλληλο περιβάλλον πολιτικών αποφάσεων και υπάρξει συντονισμένη υποστήριξη όλων των ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων βεβαίως των καταναλωτών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurogas, η ζήτηση του φυσικού αερίου στον τομέα των μεταφορών είναι πιθανό να αυξηθεί σημαντικά – από 2 εκατομμύρια MTOE (Million Tones of Oil Equivalent) το 2010 σε περίπου 14 εκατομμύρια MTOE το 2035. Εκτός από τις αυξήσεις στο δυναμικό του συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG – compressed natural gas) ως καυσίμου οχημάτων, η μελέτη της Eurogas λαμβάνει υπόψη και τις ταχέως εξελισσόμενες δυνατότητες για το υγροποιημένο φυσι-
Σημειώνεται ότι το συμπιεσμένο φυσικό αέριο (CNG) ουδεμία σχέση έχει με το γνωστό σε όλους υγραέριο (LPG), το οποίο αποτελεί υποπροϊόν πετρελαίου.
με τα ΕΛΠΕ– υλοποιεί στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης σταθμών ανεφοδιασμού φυσικού αερίου. Σήμερα διαθέτει ήδη τέσσερεις σταθμούς ανεφοδιασμού φυσικού αερίου κίνησης FISIΚON στην Αθήνα, στην Ανθούσα (σταθμός ο οποίος εξυπηρετεί όλα τα οχήματα, Δ.Χ. και Ι.Χ., σε 24ωρη βάση), στα Άνω Λιόσια (για την εξυπηρέτηση λεωφορείων και απορριμματοφόρων) και στην Κηφισιά, επί της λεωφόρου Κηφισίας, καθώς και στη Θεσσαλονίκη, στον Δήμο Πυλαίας, επί της λεωφόρου Γεωργικής Σχο-
09
λής. Αυτή η εξέλιξη αποτελεί ουσιαστικά διέξοδο στο πρόβλημα των εκπομπών ρύπων και βέβαια στο υψηλό κόστος κίνησης που συνεπάγονται οι τιμές της βενζίνης και η οποία καθίσταται διαθέσιμη με τη διεύρυνση της αεριοκίνησης μέσω της ανάπτυξης και διεύρυνσης του δικτύου ανεφοδιασμού από τη ΔΕΠΑ. Ο βασικός λόγος για τον οποίο το φυσικό αέριο κινείται με μεγάλες ταχύτητες διάδοσης σε όλο τον κόσμο είναι η οικονομία που συνεπάγεται η χρήση του. Ας εξετάσουμε, όμως, την οικονομία που προσφέρει το φυσικό αέριο πιο αναλυτικά: Η ΔΕΠΑ διαθέτει το φυσικό αέριο κίνησης FISIKON περίπου 1 ευρώ/ kg. Εν αντιθέσει με τα υπόλοιπα συμβατικά καύσιμα που έχουν μονάδα μέτρησης όγκου (lt), το φυσικό αέριο έχει μονάδα μέτρησης μάζας (kg). Έ τσι, 1 kg φυσικού αερίου ισοδυναμεί ενεργειακά με 2 lt υγραερίου (LPG), περίπου 1,6 lt βενζίνης και περίπου 1,4 lt Diesel. Ως εκ τούτου, δεδομένης της τιμής πώλησης κάθε καυσίμου, η εξοικονόμηση που μπορούν να επιτύχουν οι καταναλωτές με τη χρήση φυσικού αερίου είναι πολύ μεγάλη. Για να γίνει ακόμη περισσότερο αντιληπτό το εύρος της οικονομίας, αξίζει να αναφερθεί πως με βάση δοκιμές της γερμανικής ένωσης αυτοκινητιστών ADAC (Allgemeiner Deutscher AutomobilClub), ένα Fiat Panda καύσης CNG κατάφερε να διανύσει 720 χλμ. δαπανώντας μόλις 30 ευρώ, όταν τα υπόλοιπα 241 αυτοκίνητα που εξετάστηκαν, συμπεριλαμβανομένων σε αυτά υβριδικών και πετρελαιοκίνητων, δε ξεπέρασαν το όριο των 500 χιλιομέτρων. Η αεριοκίνηση είναι διαδεδομένη εδώ και χρόνια στην Ευρώπη, όπως και σε άλλες περιοχές του πλανήτη . Ωστόσο, στην τρέχουσα συγκυρία της διεθνούς Οικονομίας, η οποία χαρακτηρίζεται από τις υψηλές τιμές του πετρελαίου –σημειώνεται ότι το πετρέλαιο αποτελεί πρώτη ύλη για το υγραέριο (LPG) με το οποίο λανθασμένα συγχέεται το συμπιεσμένο φυσικό αέριο (CNG)– η αύξηση των δικτύων και των στόλων αεριοκίνητων οχημάτων επιταχύνεται με ραγδαίους ρυθμούς ανά τον κόσμο.
ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
Αποκαλύψεις
t
Το σημαντικότερο γεγονός του 2013 είναι, κατά τη γνώμη μου, οι αποκαλύψεις Κάντα για τις μίζες του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Και είναι το σημαντικότερο, διότι αποδεικνύει περίτρανα τη σαπίλα του ελληνικού πολιτικού κόσμου και της δημόσιας Διοίκησης. Κάποιοι θα πουν ότι ο Κάντας υπηρέτησε επί Πα.Σο.Κ., συνεπώς το Πα.Σο.Κ. είναι διεφθαρμένο κόμμα. Προφανώς. Αλλά δεν νομίζω ότι η θητεία Κάντα διαφέρει σε τίποτα από τις προηγούμενες ή τις επόμενες. Τα ίδια μονίμως· πάντα: μίζες διαφθορά και διαπλοκή. Απλώς τώρα πέσαμε στην περίπτωση Κάντα, η οποία ανοίγει τον ασκό του Αιόλου, διότι εύλογα υποθέτει κάθε πολίτης, ότι αν ένα στέλεχος του υπουργείου που όχι μόνο δεν υπέγραφε, αλλά ούτε καν παρίστατο στην υπογραφή των συμβάσεων προμηθειών, λαδώθηκε με 14 εκατομμύρια ευρώ, με πόσα λαδώθηκαν οι ανώτεροί του; Η περίπτωση Κάντα αποδεικνύει ότι οι βουλευτές όλων των κομμάτων δεν έχουν δυνατότητα ή καμία διάθεση ελέγχου. Όλοι εμείς οι απλοί πολίτες, και περισσότερο οι δημοσιογράφοι που καλύπτουν τον χώρο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι υπάρχουν τεράστιες μίζες. Όπως δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι υπάρχουν μίζες –λίγο μικρότερες, ίσως– σε όλα τα υπουργεία και σε κάθε υπηρεσία του Δημοσίου. Όμως οι πολίτες δεν έχουν τη δυνατότητα ελέγχου, δεν έχουν στοιχεία για να καταγγείλουν, και όσοι δημοσιογράφοι κατήγγειλαν τέτοια φαινόμενα, στηρίχθηκαν σε υποψίες χωρίς στοιχεία, πράγμα πολύ επικίνδυνο για τους ίδιους: τελικά κατηγορούνταν για δυσφήμιση, χωρίς να μπορούν να αποδείξουν τίποτα. Στο σημείο αυτό να κάνω μια παρένθεση… Όταν οι δημοσιογράφοι δεν έχουν
όσο και οι υπάλληλοι των υπουργείων είναι κομμάτια της ίδιας τεράστιας πυραμίδας που ξεκινά από τους πρωθυπουργούς και κατεβαίνει μέχρι τον τελευταίο δημόσιο υπάλληλο και το τελευταίο στέλεχος κάθε κομματικού μηχανισμού. Δεν θέλω με αυτό να απαλλάξω τους δημοσιογράφους από τις ευθύνες τους· πολλοί είναι μέρος της ίδιας πυραμίδας. Απλώς εξηγώ, γνωρίζοντας την κατάσταση του επαγγέλματος, ότι η ερευνητική δημοσιογραφία πρέπει να στηρίζεται σε έγκυρες πηγές, στοιχεία, δεν μπορούν να γράψουν για που στην Ελλάδα δεν υπάρχουν. Το ποσκάνδαλα. Τα στοιχεία θα έπρεπε να τα λιτικό σύστημα, οι κομματικοί μηχανιβρίσκουν από βουλευτές της αντιπολίσμοί και η δημόσια Διοίκηση είναι ένα τευσης, οι οποίοι έχουν απόλυτη δυνατόενιαίο σύνολο, ανεξαρτήτως του κόμματητα, μέσω ερωτήσεων στη Βουλή, να ζητος στο οποίο ανήκει το κάθε μέλος, και τήσουν όλα τα έγγραφα και τα στοιχεία τηρεί τον «νόμο της σιωπής». για κάθε σύμβαση του Δημοσίου. ΥποτίΕπανέρχομαι στο θέμα Κάντα. Οι αποθεται ότι έχουν και τη διανοητική ικανόκαλύψεις του δείχνουν ότι η διαφθορά στην Ελλάδα βασιλεύει, ότι κανένας πολιτικός από κανένα κόμΟΤΑΝ ΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ μα δεν ενδιαφέρεται να ασκήσει σωστά έλεγχο, ότι διοικούμαστε ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ, από σύστημα εκατοντάδων ή λίΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ γων χιλιάδων ανθρώπων που ΓΡΑΨΟΥΝ ΓΙΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ νέμονται την εξουσία προς όφελός τους. Οι αποκαλύψεις Κάντα τητα και τις γνώσεις ώστε να ελέγξουν τα μαζί με το λάδωμα του Τομπούλογλου στοιχεία και να κρίνουν. Όμως οι βουλευ(Ν.Δ.) και την απεριόριστη αλαζονεία Λιάτές της εκάστοτε αντιπολίτευσης δεν κάπη (επίσης Ν.Δ.) δεν μπορεί παρά να διανουν ποτέ τίποτα: δεν ερευνούν, δεν βρίλύουν ακόμη και την παραμικρότερη πεσκουν στοιχεία, δεν τροφοδοτούν ούτε ποίθηση ότι το ένα ή το άλλο κόμμα θα τον Τύπο ούτε τη Δικαιοσύνη. Το ίδιο και φέρει κάποια μεταρρύθμιση, θα εξυγιάοι υπάλληλοι των υπουργείων, οι οποίνει το σύστημα, θα πατάξει τη διαφθορά οι ερχόμενοι σε επαφή με όλες αυτές τις ή τη διαπλοκή. Λέω κανένα κόμμα, διόυποθέσεις και γνωρίζοντας εκ των έσω τι και αυτά που ήταν μονίμως στην αντιπρόσωπα και πράγματα, θα μπορούπολίτευση, συγκάλυπταν τα κυβερνητικά σαν εκείνοι, πλέον, να τεκμηριώσουν σκάνδαλα. Κατόπιν τούτων, η βεβαιότητα μια υπόθεση σκανδάλου και να την εξηκάθε Έ λληνα γι’ αυτό που όλοι υποψιάζογήσουν σε κάποιο δημοσιογράφο. Ποτέ νται (ότι μας κυβερνούν λαμόγια), θα φαόμως δεν συμβαίνει αυτό. νεί σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις. Τόσο οι βουλευτές της αντιπολίτευσης Και φέτος θα έχουμε αρκετές…
–> nikolopoulos@reporter.gr
10
οδηγός πόλης & καλής ζωής
Μπες στο... παιχνίδι και κέρδισε δωρεάν προσκλήσεις για Θέατρα, Συναυλίες, Σινεμά, Φεστιβάλ, Νυχτερινά Κέντρα, Εστιατόρια, Ταξίδια και πολλά άλλα!
U YO art - culture - urban life Κριτικές ταινιών και παραστάσεων, αποκλειστικές συνεντεύξεις, showbiz news και το πιο ενημερωτικό ευρετήριο διασκέδασης για την Αθήνα! www.monopoli.gr
Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΧΑΡΙΤΟΥ
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Ούριος άνεμος το 2014
για τις 4 συστημικές τράπεζες
E
Ειδικότερα, οι τέσσερεις συστημικές τράπεζες ελέγχουν αθροιστικά πάνω από 90% του ενεργητικού του τραπεζικού συστήματος, έναντι 63% το 2008. Με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης και αναδιάταξης, η κεφαλαιακή βάση του τραπεζικού συστήματος αποκαταστάθηκε. Ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας των ελληνικών εμπορικών τραπεζών διαμορφώθηκε τον Ιού-
νιο του 2013 σε 12,7% και των ομίλων σε 11,3%, ενώ ο Δείκτης Κυρίων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier 1) σε 11,9% και 10,7%, αντιστοίχως. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, οι βασικοί άξονες του σχεδιασμού στο τραπεζικό σύστημα πρέπει πλέον να επικεντρώνονται: • Στον εξορθολογισμό του κόστους λειτουργίας και γενικότερα στην εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου μέσω οργανικής κερδοφορίας • Στην απεμπλοκή από μη αμιγώς τρα-
12
Με αισιοδοξία ξεκινούν το νέο έτος οι τέσσερεις μεγάλες συστημικές τράπεζες, μετά την ιστορική σε μέγεθος αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος στη διάρκεια του περασμένου έτους.
| ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |
ο Σύνδεσμος Βιομηχάνων προτείνει οι τράπεζες να εξαντλήσουν κάθε δυνατότητα για τη χρηματοδότηση των παραγωγικών επιχειρήσεων, με ευνοϊκά επιτόκια, αυξημένα όρια δανεισμού και όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα αποπληρωμής
του τραπεζικού συστήματος, η ανάκτηση πρόσβασης στη διεθνή διατραπεζική Αγορά, η αύξηση της καταθετικής βάσης και η συνακόλουθη πρόοδος όσον αφορά στην απεξάρτηση των πιστωτικών ιδρυμάτων από τη χρηματοδότηση που χορηγεί η Τράπεζα της Ελλάδος, αναμφίβολα ενίσχυσαν τις δυνατότητες των τραπεζών να πιστοδοτούν την Οικονομία.
πεζικές εργασίες • Στον επανασχεδιασμό των δραστηριοτήτων στο εξωτερικό στην ενεργό διαχείριση των προβληματικών στοιχείων ενεργητικού (δηλαδή των δανείων σε καθυστέρηση και των ρυθμισθέντων δανείων) • Στην παροχή πλήρους φάσματος τραπεζικών εργασιών και στην ορθή τιμολόγησή τους. Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στη διαχείριση των προβληματικών στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών. Είναι θετικό, όπως επισημαίνει και η ΤτΕ στην πρόσφατη ενδιάμεση έκθεσή της, ότι οι τράπεζες, εκμεταλλευόμενες και τις νέες δυνατότητες που δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα των συγχωνεύσεων, έχουν αρχίσει να υλοποιούν έναν πιο κεντροποιημένο τρόπο διαχείρισης των προβληματικών δανείων. Η ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση
Εφόσον, μάλιστα, παγιωθεί στην ελληνική Οικονομία η βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών και του μικροοικονομικού περιβάλλοντος, ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης εκτιμάται ότι θα επιταχυνθεί μεσοπρόθεσμα, διότι θα ενισχυθεί η ζήτηση για παραγωγικές πιστώσεις, θα υποχωρήσει ο πιστωτικός κίνδυνος καθώς θα διευρυνθούν οι δυνατότητες για βιώσιμα επιχειρηματικά σχέδια, τα οποία οι τράπεζες θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν χωρίς ζημία, και αντιστοίχως θα μειωθεί η συχνότητα εμφάνισης νέων προβληματικών δανείων και θα βελτιωθεί η εξυπηρέτηση των υφιστάμενων δανείων σε καθυστέρηση. Η συστηματοποίηση της ορθολογικής διαχείρισης των προβληματικών δανείων θα περιορίσει τις αρνητικές συνέπειες των στοιχείων αυτών για την πιστοδοτική ικανότητα των τραπεζών. Εάν αυξηθεί μέσω αυτής της οδού η κερδοφορία των τραπεζών και εξ αυτού του λόγου βελτιωθεί η κεφαλαιακή τους θέση –μάλιστα με παράλληλη αύξηση
Ε
13
ταμειακών ροών– θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για τη χορήγηση μεγαλύτερου όγκου πιστώσεων, οι οποίες με τη σειρά τους θα στηρίζουν την οικονομική δραστηριότητα. Επίσης κρίνεται αναγκαίο να επιτευχθεί αύξηση της προσφοράς κεφαλαίων από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές Αγορές προς τις εγχώριες τράπεζες και να ολοκληρωθεί η επιστροφή των καταθέσεων λιανικής. Η διαδικασία αυτή θα υποβοηθηθεί από το γεγονός ότι με την περαιτέρω βελτίωση των επιδόσεων και προοπτικών της ελληνικής Οικονομίας, η εμπιστοσύνη προς τη χώρα μας και το τραπεζικό σύστημα θα ενισχύεται. Τέλος, δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι η πιστοδοτική ικανότητα των ελληνικών τραπεζών υποστηρίζεται (και θα συνεχίσει να υποστηρίζεται) μέσω της συγχρηματοδότησης δανείων ή της εγγυοδοσίας εκ μέρους του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ) και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΤΕπ, μάλιστα, αναπτύσσουν νέες πρωτοβουλίες, προκειμένου να γίνει ελκυστικότερη για τις τράπεζες η χορήγηση πιστώσεων προς επιχειρήσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους. Για την ιστορία, αναφέρεται ότι στη διάρκεια του 2013 «έσβησαν» από τον τραπεζικό χάρτη περισσότερα από 10 τραπεζικά brand names (επωνυμίες) καθώς εξαγοράστηκαν και συγχωνεύθηκαν από τις τέσσερεις μεγάλες συστημικές τράπεζες που δημιουργήθηκαν. .
| ΑΓΟΡΕΣ / ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |
H επενδυτική στρατηγική του 2014:
«Αγοράστε Ευρώπη», λένε οι αναλυτές 15
[
Τα ευρωπαϊκά αμοιβαία μετοχικά κεφάλαια συνεχίζουν να απολαμβάνουν έντονες εισροές, παρ’ όλο που οι επενδυτές απέσυραν συνολικά 3,41 δισ. δολάρια από τα παγκόσμια μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με την EPFR Global.
]
επενδυτές περαιτέρω διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου τους, ώστε να μειώσουν το ρίσκο. Ωστόσο η τράπεζα παραμένει “overweight” στις μετοχές και προτιμά την Ευρώπη, καθώς οι αποτιμήσεις στην περιοχή είναι πιο ελκυστικές, τόσο σε σχέση με άλλες Αγορές όσο και σε σχέ-
Η Natixis συμβουλεύει τους επενδυτές να επικεντρωθούν στις μετοχές «αξίας» το 2014, στοιχηματίζοντας σε ανάκαμψη της Οικονομίας της Ευρώπης, ΕΝΩ εκτιμά ότι θα υπάρξει βαθμιαίαμετάβαση και προς τις αμερικανικές αλλά και προς τις αναδυόμενες αγορές Ειδικότερα, τα μετοχικά αμοιβαία κεφάλαια της Ευρώπης σημείωσαν την 25η συνεχόμενη εβδομάδα καθαρών εισροών. Η μείωση της ποσοτικής χαλάρωσης (QE3) στις Η.Π.Α., βάζει τα ευρωπαϊκά assets σε πολύ πιο ελκυστική θέση, και δεδομένου του συνδυασμού του χαμηλού πληθωρισμού, της αδύναμης ανάπτυξης και του πεισματικά ισχυρού ευρώ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα τα λάβει όλα αυτά υπόψη στις προσεχείς αποφάσεις της σε σχέση με τα επιτόκια, όπως σημειώνει η EPRF. Η Natixis συμβουλεύει τους επενδυτές να επικεντρωθούν στις μετοχές «αξίας» το 2014, στοιχηματίζοντας σε ανάκαμψη της Οικονομίας της Ευρώπης, ενώ εκτιμά ότι θα υπάρξει βαθμιαία μετάβαση και προς τις αμερικανικές αλλά και τις αναδυόμενες Αγορές, μετά την απόφαση της Fed για μείωση του προγράμματος τόνωσης. Στις αρχές του 2014 η στρατηγική της Natixis θα συνεχίσει να βασίζεται σε υποτιμημένες μετοχές ευρωπαϊκών εταιρειών που έχουν να κερδίσουν από την εξομάλυνση των επιχειρηματικών συνθηκών, καθώς θα ξεκινήσει σταδιακά η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής Οικονομίας.
Στο χαρτοφυλάκιο μετοχών «αξίας» της Natixis περιλαμβάνονται μετοχές του πετρελαϊκού κλάδου, όπως η BP της Βρετανίας και η γαλλική Total, του κλάδου των πρώτων υλών, όπως η Rio Tinto, και της αυτοκινητοβιομηχανίας, όπως η Renault και η Michelin. Η Natixis, παράλληλα, συστήνει τοποθετήσεις σε εταιρείες του βιομηχανικού κλάδου των Η.Π.Α., όπως η Zodiac και η Schneider καθώς και σε μετοχές του κλάδου των φαρμακευτικών προϊόντων. Μετά το Α΄τρίμηνο του 2014, η Natixis εκτιμά ότι η Αγορά θα μπορούσε και πάλι να ανταμείψει το πλεόνασμα της ανάπτυξης των αναδυόμενων Αγορών, σε σχέση με τις ανεπτυγμένες χώρες. «Η χρονική στιγμή αυτής της στροφής θα εξαρτηθεί, κατά την άποψή μας, από τον αντίκτυπο που θα έχει το tapering της Fed στις ροές κεφαλαίων», επισημαίνει η Natixis. Από την πλευρά της, η ABN Amro προχώρησε σε μείωση της έκθεσής της στις κυκλικές μετοχές, μετά την πρόσφατη ισχυρή απόδοσή τους και συνιστά στους
H
16
ση με τους ιστορικούς μέσους όρους. «Η παγκόσμια Οικονομία συνεχίζει να κερδίζει δύναμη και τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια θα συνεχίσουν να επιμένουν, λόγω του πολύ χαμηλού πληθωρισμού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η ελκυστικότητα των μετοχών να συνεχιστεί και το 2014», όπως σημειώνει ο Ντιντιέ Ντουρέ, επικεφαλής επενδύσεων της ABN Amro. «Oι τρέχουσες συνθήκες στηρίζουν τη διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου και τη μείωση του ρίσκου», όπως προσθέτει. Η τράπεζα προτείνει τοποθετήσεις σε μετοχές εταιρειών που προσφέρουν υψηλά μερίσματα και βρίσκονται υπό πίεση ώστε ν’ αυξήσουν την αξία των μετόχων μέσω επαναγοράς τίτλων ή εταιρικών αναδιαρθρώσεων, όπως η ολλανδική SBM Offshore, η ελβετική εταιρεία τροφίμων Nestle και η φαρμακευτική εταιρεία Novartis. Η ABN Amro αναβαθμίζει τον κλάδο βασικών καταναλωτικών αγαθών και τις τηλεπικοινωνίες σε «ουδέτερη» στάση από “underweight” και γυρίζει σε “overweight” τη στάση της στους κλάδους λογισμικού και υπηρεσιών.
| ΑΝΑΠΤΥΞΗ |
Ν. Μηταράκης στο “R”:
“One stop shop” για αδειοδότηση μεγάλων επενδύσεων Το «τραίνο της ανάπτυξης» προσπαθεί να προλάβει, εν όψει νέου έτους, το αρμόδιο υπουργείο Ανάπτυξης, με την αλλαγή της διαδικασίας αδειοδότησης των μεγάλων επενδύσεων με τη νεοσύστατη Γενική Διεύθυνση Στρατηγικών Επενδύσεων (Γ.Δ.Σ.Ε). Άλλωστε, στόχος της κυβέρνησης και ειδικά του υπουργείου Ανάπτυξης, είναι να δώσει το στίγμα ότι το κλίμα στο πεδίο της προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων αλλάζει στην Ελλάδα.
17
| ΑΝΑΠΤΥΞΗ |
h
Ήδη, ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Κ. Νότης Μηταράκης, έχει συνεχείς επαφές με στελέχη της νεοσύστατης Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων (Γ.Δ.Σ.Ε.) και με εκπροσώπους του Invest in Greece σχετικά με τις στρατηγικές επενδύσεις που θα χειριστεί η νέα Κεντρική Αδειοδοτική Αρχή.
«Η σύσταση της Κεντρικής Αδειοδοτικής Αρχής στο υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, αρμόδια πλέον για την αδειοδότηση των στρατηγικών επενδύσεων, αποτελεί μεγάλη επανάσταση για τη λειτουργία της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης. Η συγκέντρωση αρμοδιοτήτων σε μια ενιαία Γενική Διεύθυνση θα συμβάλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας και της σύγχυσης των αρμοδιοτήτων καθώς και στην άρση των εμποδίων και των αντικινήτρων για τους επενδυτές», τονίζει σε δήλωσή του στο “R” ο κ. Μηταράκης. Επισημαίνει ότι η λειτουργία της Αρχής συνιστά, επίσης, μια καινοτομία που θα «καταστήσει το επενδυτικό περιβάλλον στη χώρα μας πιο φιλικό και ελκυστικό για τις μεγάλες επενδύσεις που έχει ανάγκη η ελληνική Οικονομία αλλά και η κοινωνία, ώστε να αντιμετωπιστεί η μάστιγα της ανεργί-
ας», υπογραμμίζοντας ότι «το χρόνιο πρόβλημα της γραφειοκρατίας δεν καταπολεμάται με ευχολόγια, αλλά με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και δράσεις όπως αυτή». Η στελέχωση της νέας υπηρεσίας, σύμφωνα με τον κ. Μηταράκη, επιτρέπει πλέον τη λειτουργία υπηρεσίας «μιας στάσης» (one stop shop) για την αδειοδότηση των στρατηγικών επενδύσεων. Αναμένεται να συμβάλει κατά τρόπο καθοριστικό στην αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας, της σύγχυσης των αρμοδιοτήτων και των καθυστερήσεων που διαχρονικά αντιμετώπιζαν οι υποψήφιοι στρατηγικοί επενδυτές. Ταυτόχρονα, θα καλύψει ένα θεσμικό κενό της ελληνικής δημόσιας Διοίκησης, η οποία δεν διέθετε μια υπηρεσία ή έναν οργανισμό που να ασχολείται αποκλειστικά, ουσιαστικά και συστηματικά με την ολοκλήρωση της αδειοδότησης των στρατηγικών επενδύσεων, που με δεδομένη την κρίσιμη οικονομική συγκυρία καθίστανται αναγκαίες, λόγω των σημαντικών ποιοτικών και ποσοτικών αποτελεσμάτων τους στη συνολική Οικονομία της χώρας. Επιπρόσθετα, η νεοσύστατη Γενική
18
Διεύθυνση Στρατηγικών Επενδύσεων (Γ.Δ.Σ.Ε.), εκτός από τη διεκπεραίωση της αδειοδοτικής διαδικασίας, θα συμβάλει αποφασιστικά και με την οργάνωση μιας σταθερής και φιλικής επενδυτικής πολιτικής, προκειμένου η χώρα μας να καταστεί σημαντικός πόλος έλξης ξένων επενδύσεων στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και ο θεσμός των Ειδικών Σχεδίων Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (Ε.Σ.Χ.Α.Σ.Ε.), που έως τώρα λειτουργούσε αποκλειστικά για τα δημόσια ακίνητα (ΕΣΧΑΔΑ, Ν.3894/2010). Τα Ε.Σ.Χ.Α.Σ.Ε. θα δημιουργήσουν ένα ασφαλές θεσμικό πλαίσιο για τις ιδιωτικές στρατηγικές επενδύσεις και θα ενεργοποιούνται μετά από αίτηση του επενδυτή, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου, παραπέμποντας και στην υπόθεση του Αστέρα Βουλιαγμένης.
Η θεσμική υπόσταση Με το Π.Δ. 157/2013 «Καθορισμός των αρμοδιοτήτων των οργανικών μονάδων της Γενικής Γραμματείας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων και του Αυτοτελούς Τμήματος Επιθεώρησης Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων» (Α΄249) καθορίστηκαν οι αρμοδιότητες των οργανικών μονάδων της Γενικής Γραμματείας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας. Το Προεδρικό Διάταγμα εκδόθηκε σε εκτέλεση του Ν.4146/2013 «Διαμόρφωση φιλικού αναπτυξιακού περιβάλλοντος σε στρατηγικές και ιδιωτικές επενδύσεις και άλλες διατάξεις», ο οποίος προβλέπει τη σύσταση Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων και τη δομή των επιμέρους Διευθύνσεων και Τμημάτων της. Σκοπός της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων είναι η χάραξη εθνικής στρατηγικής επενδυτικής πολιτικής, ο σχεδιασμός και η οργάνωση των στρατηγικών επενδύσεων, η λει-
| ΑΝΑΠΤΥΞΗ |
τουργία της ως υπηρεσίας «μιας στάσης» για την αδειοδότηση των Στρατηγικών Επενδύσεων.
Η διοικητική δομή της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων του ΥΠ.Α.ΑΝ. Με βάση τα παραπάνω, δημιουργήθηκαν: Α) Η Διεύθυνση Αναπτυξιακής Στρατηγικής, με τα εξής Τμήματα: • Οργάνωσης Αναπτυξιακής Στρατηγικής, με αρμοδιότητες την οργάνωση και τον συντονισμό της αδειοδοτικής διαδικασίας των Στρατηγικών Επενδύσεων, τη χάραξη εθνικής στρατηγικής επενδυτικής πολιτικής, τον σχεδιασμό και την οργάνωση των στρατηγικών επενδύσεων, την ευθύνη εναρμόνισης των αναπτυξιακών δράσεων Υπουργείων και Οργανισμών και τη συνεργασία με φορείς και ινστιτούτα με αρμοδιότητα τη μελέτη της οικονομικής και αναπτυξιακής δραστηριότητας. • Ειδικών Σχεδίων Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών & Ιδιωτικών Επενδύσεων (Ε.Σ.Χ.Α.Σ.Ε.), με αρμοδιότητα τη σύνταξη σχεδίων προεδρικών διαταγμάτων, με τα οποία καταρτίζονται Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων, κατά το άρθρο 5 του Ν.4146/2013 (Α΄ 90). • Δημοσίων Επενδύσεων, με αρμοδιότητα την υλοποίηση επενδύσεων που προέρχονται από τις ως άνω συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, ως Στρατηγικές Επενδύσεις. Β) Η Διεύθυνση Αδειοδοτήσεων, με τα εξής Τμήματα: • Πολεοδομίας • Περιβαλλοντικών Όρων • Δασών • Αιγιαλού & Παραλίας • Αρχαιολογικών Αδειών και αρμοδιότητα την έκδοση των αδειών δόμησης και κατεδάφισης, την προώθηση και έκδοση των λοιπών απαιτουμένων αδειών για τη λειτουργία Στρατηγικών Επενδύσεων.
Γ. Στουρνάρας:
«Η Ελληνική Προεδρία ξεκινά με τη χώρα να βρίσκεται σε ανάκαμψη και όχι σε κρίση» Την ικανοποίησή του για την πρόοδο που έχει σημειώσει η χώρα εξέφρασε ο υπουργός Οικονομικών, σε συνέντευξη Τύπου, με αφορμή την ανάληψη της Προεδρίας της Ε.Ε. από τη χώρα μας. Ειδικότερα, ο κ. Στουρνάρας τόνισε ότι η Ελληνική Προεδρία ξεκινά με τη χώρα μας να βρίσκεται σε ανάκαμψη και όχι σε κρίση. «Το 2013 πήγε καλύτερα απ’ ό,τι περιμέναμε, τόσο στη δημοσιονομική προσαρμογή όσο και στο θέμα της ηπιότερης ύφεσης που επιτεύχθηκε», επεσήμανε ο υπουργός Οικονομικών, υπογραμμίζοντας ότι τα περιθώρια των δεκαετών ομολόγων του Δημοσίου υποχώρησαν κάτω από τις 600 μονάδες, γεγονός που επιβεβαιώνει τις θετικές εξελίξεις της ελληνικής Οικονομίας. «Στο Εurogroup δεν υπάρχει κακό κλίμα κατά της Ελλάδας», είπε ο κ. Στουρνάρας απαντώντας σε ερωτήματα για αρνητικά δημοσιεύματα του γερμανικού Τύπου κατά της Ελλάδας. «Με το Βερολίνο έχουμε άριστη σχέση συνεργασίας», συμπλήρωσε. Ο υπουργός τόνισε, ότι αν τηρηθεί ο βασικός προγραμματισμός, οι αποφάσεις για το χρέος θα ληφθούν εντός της προεδρίας. «Η Eurostat πιστοποιεί την επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος τον Απρίλιο και αμέσως μετά θα ξεκινήσει η συζήτηση», προσέθεσε. Ο κ. Στουρνάρας, ως προεδρεύων του
T
19
Ecofin, τόνισε ότι στόχος της Ελληνικής Προεδρίας είναι ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης για τις τράπεζες. Ειδικότερα, το ζήτημα της αντιμετώπισης των προβλημάτων των συστημικών τραπεζών αναμένεται να συζητηθεί και στο άτυπο Ecofin που θα γίνει στην Αθήνα την 1η Απριλίου. Επίσης, ένα από τα σημαντικά θέματα είναι η οδηγία για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρόμικου χρήματος. Παράλληλα, στην ατζέντα του Ecofin και του έλληνα υπουργού βρίσκονται τα θέματα: • Το ευρωπαϊκό εξάμηνο, διαδικασία που περιλαμβάνει τις δημοσιονομικές συστάσεις προς τα κράτη-μέλη (για χώρες εκτός μνημονίων) • Εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης. • Η οικονομική διακυβέρνηση και οι κανόνες για πιο αποτελεσματική δημοσιονομική προσαρμογή. • Η εκπροσώπηση στους G20 με παρουσίαση των θέσεων της Ε.Ε. και επίσκεψη στην Αυστραλία. • Η μακροχρόνια χρηματοδότηση των οικονομιών και η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, κ. Χρήστος Σταϊκούρας, ερωτηθείς για την επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος ανέφερε ότι «εμμένουμε στην επίτευξη ικανοποιητικού πρωτογενούς πλεονάσματος το 2013 και τα στοιχεία μάς επιβεβαιώνουν».
34
| ΤΡΑΠΕΖΕΣ |
Επικίνδυνο μέρος η Ευρώπη για τις αποταμιεύσεις (και όχι μόνο) Του γρηγορη νικολοπουλου
Ο τρόπος με τον οποίο η Ευρώπη χειρίζεται το ζήτημα της στήριξης των υπό πτώχευση τραπεζών από τους μετόχους, τους ομολογιούχους και τους καταθέτες τους, θα μπορούσε να κριθεί ως ανεπιτυχής, επιπόλαιος, ίσως και αφελής. Επειδή όμως δεν μπορεί να πιστέψει κανείς ότι οι ευρωπαϊκές Αρχές και οι κορυφαίοι ευρωπαίοι τραπεζίτες είναι τόσο αφελείς, η υπόθεση «μυρίζει» άλλες άγνωστες αυτή τη στιγμή σκοπιμότητες.
Α
Ας δούμε το θέμα αναλυτικά. Η Ευρώπη αποφάσισε ότι όταν μια ευρωπαϊκή τράπεζα είναι έτοιμη να πτωχεύσει, θα πρέπει να της βάλουν λεφτά κατά σειράν οι μέτοχοί της (σωστό και θεμιτό) όσοι έχουν ομόλογά της (αυτοί πήραν το ρίσκο της τράπεζας συνεπώς υπάρχει μια «τραβηγμένη λογική» στο ζήτημα) και τέλος οι καταθέτες της (παράλογο και αδικαιολόγητο).
21
Ας επικεντρωθούμε στο θέμα των καταθετών που είναι το πλέον κρίσιμο. Πρώτον, οι καταθέτες δεν είναι επενδυτές, είναι αποταμιευτές και ασφαλώς και αυτοί παίρνουν ένα ρίσκο εμπιστευόμενοι την Α ή τη Β τράπεζα και το ρίσκο αυτό είναι να πτωχεύσει η τράπεζα και να μην μπορούν να πάρουν τις καταθέσεις τους. Μέχρι τώρα, τις περιπτώσεις αυτές κάλυπτε το σύνολο του τραπεζικού συστήματος μέσω των εγγυήσεων, δηλαδή του συνεγγυητικού τους ταμείου. Τώρα η Ευρώπη ανακοίνωσε ότι μόνο οι καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ είναι εγγυημένες και αυτές δεν κινδυνεύουν σε καμία περίπτωση. Από το ποσό αυτό και πάνω, όμως, οι καταθέτες θα συμμετέχουν στη διάσωση της τράπεζας από την πτώχευση. Αυτό, ανεξαρτήτως του ότι είναι παράλογο και ανήθικο (προσωπική άποψη που σηκώνει πολλή κουβέντα), είναι ενδεχομένως και επικίνδυνο για το τραπεζικό σύστημα. Η ανακοίνωση αυτή προκαλεί αυτομάτως σειρά αντιδράσεων από τους πολίτες. Κατ’ αρχάς οι καταθέτες θα σπάσουν όλες τις καταθέσεις τους σε περισσότερους λογαριασμούς που θα περιέχουν ο καθένας λιγότερα από 100.000 ευρώ. Πρακτικά, λοιπόν, για να είναι ασφαλής κάποιος που έχει κατάθεση σε τράπεζα της Ευρωζώνης, θα πρέπει η κατάθεσή του να περιλαμβάνει λιγότερα από 100.000 ευρώ. Δεν σταματάει όμως εκεί το ζήτημα· απαντώντας σε δημοσιεύματα που ακολούθησαν την απόφαση, οι ευρωπαϊκές Αρχές διευκρίνισαν ότι σε περίπτωση ανάγκης, πρώτα θα γίνεται αύξηση του κεφαλαίου
| ΤΡΑΠΕΖΕΣ |
(δηλαδή θα επιβαρύνονται οι μέτοχοι), στη συνέχεια θα γίνεται «κούρεμα» των ομολόγων των τραπεζών (δηλαδή θα επιβαρύνονται οι ομολογιούχοι) και αν χρειαστούν ακόμη περισσότερα χρήματα για τη διάσωση της τράπεζας, θα χάνουν και οι καταθέτες (οι άνω των 100.000 ευρώ) τα χρήματά τους. Οι χαρτογιακάδες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μιλούν σαν να απευθύνονται σε ηλίθιους.
A
Από τη στιγμή που θα ανακοινωθεί το πρόβλημα της συγκεκριμένης τράπεζας, αμέσως την ίδια στιγμή –ταυτόχρονα και όχι κατά σειρά– θα συμβούν τα εξής:
• Οι μετοχές της θα πέσουν στο μηδέν και κανένας από τους παλαιούς μετόχους δεν θα θελήσει να συμμετάσχει στην αύξηση κεφαλαίου. • Οι ομολογιούχοι θα θελήσουν να πουλήσουν τα ομόλογά τους και επειδή κανείς δεν θα τα αγοράζει, η τιμή τους θα πέσει στο μηδέν. • Οι καταθέτες άνω των 100.000 ευρώ θα αποσύρουν αμέσως τις καταθέσεις τους και θα τις στείλουν σε άλλες τράπεζες. Και επειδή ποτέ δεν είσαι σίγουρος, όλοι οι καταθέτες (και οι έχοντες λιγότερα από 100.000 ευρώ) θα αποσύρουν τις καταθέσεις τους και θα τις στείλουν σε άλλες τράπεζες, διότι θα φοβούνται ότι με
την υπό πτώχευση τράπεζα δεν θα μπορούν να πραγματοποιήσουν συναλλαγές. Αυτές οι κινήσεις θα εξαλείψουν κάθε δυνατότητα της τράπεζας να διασωθεί και ώς εκ τούτου θα χρειασθεί να αποσπαστούν πόροι (χρήματα) από τους ευρωπαίους πολίτες. Ολόκληρο αυτό το σχέδιο διάσωσης των τραπεζών, επομένως, πέφτει στο κενό, διότι υποτίθεται ότι φτιάχτηκε για να μην χάνουν χρήματα οι ευρωπαίοι πολίτες για τη διάσωση των τραπεζών. Και επειδή το σχέδιο δεν μπορεί να λειτουργήσει, θα χρειασθεί πάλι οι ευρωπαίοι πολίτες «να πληρώσουν τη νύφη». Δεν σταματούν, όμως, εκεί οι επιπτώσεις αυτού του σχεδίου. Όταν πτωχεύει μια τράπεζα, δέχονται ισχυρό πλήγμα και οι υπόλοιπες τράπεζες που έχουν συναλλαγές μαζί της και ίσως χρειαστεί να τη στηρίξουν οικονομικά, λόγω της συνεγγύησης ή επειδή η υπό πτώχευση τράπεζα χρωστά λεφτά σε όλες τις υπόλοιπες. Επειδή, δε, ποτέ δεν μπορεί να υπάρχει «μόνο μία κατσαρίδα στην κουζίνα», οι μέτοχοι, οι ομολογιούχοι και οι καταθέτες των υπολοίπων τραπεζών θα ανησυχήσουν ότι έρχεται η σειρά τους. Κάποιοι από αυτούς θ’ αρχίσουν να πωλούν τις μετοχές, τα τραπεζικά ομόλογα και να αποσύρουν τις καταθέσεις τους και από τις άλλες «επικίνδυνες» ευρωπαϊκές τράπεζες. Καθώς θα πωλούν μετοχές και ομόλογα ενώ θα αποσύρουν και τις καταθέσεις τους, θα δημιουργούνται πραγματικά προβλήματα και στο υπόλοιπο τραπεζικό σύστημα και στα χρηματιστήρια. Όλα αυτά είναι απολύτως λογικό να συμβούν, ενώ είναι επίσης απολύτως βέβαιο ότι οι «εγκέφαλοι» των Βρυξελλών και του διεθνούς τραπεζικού συστήματος τα έχουν σκεφτεί και έχουν εκπονήσει τα αντίστοιχα σενάρια στους υπολογιστές τους, έχοντας σχεδιάσει τα αναγκαία, πάντα, γι’ αυτούς τους διοικητικούς κύκλους plans B, C, D κ.λπ. Αφού, λοιπόν, παρόλο που τα έχουν σκεφτεί, προχωρούν σ’ αυτές τις νομοθετικές ρυθμίσεις και ανακοινώσεις, σημαίνει ότι άλλος είναι ο στόχος αυτού του νομοθετήματος. Αποκλείεται να υπάρχει τόση αφέλεια και τόση επιπολαιότητα (σε βαθμό βλακείας) στους κορυφαίους διοικητικούς οργανισμούς της Ευρώπης ή στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Πού καταλήγουμε με όλα αυτά; Στην απλή «αφελή» σκέψη, που λέει ότι όταν δεν ξέρεις τι και γιατί γίνεται κάτι, καλύτερα απομακρύνσου. Η Ευρωζώνη αρχίζει και μοιάζει πολύ επικίνδυνο μέρος για να έχει κάποιος τις οικονομίες του, ίσως και τις δουλειές του.
22
Everytime you go away, take a little piece of Greece* with you * A special gift available in all Hellenic Duty Free Shops
24
| ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ |
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Στην Αθήνα ενδέχεται «να κάτσει η μπίλια» για το νέο καζίνο του «βασιλιά του τζόγου» Μπορεί να απέτυχε να «στήσει» το πρώτο «ευρωπαϊκό Las Vegas» στην Ισπανία, αλλά δεν πτοήθηκε καθόλου, κι απ’ ότι φαίνεται το επόμενο μεγάλο στοίχημα που έχει βάλει, είναι η δημιουργία καζίνο στην Αθήνα καθώς και σε άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη, η Ρώμη, το Μιλάνο και το Παρίσι.
25
Γιος οδηγού ταξί, ο Adelson ξεκίνησε τις επιχειρηματικές του ασχολίες σε ηλικία μόλις 12 ετών, όταν δανείστηκε 200 δολάρια από τον θείο του για να μπορεί να εργαστεί, πουλώντας εφημερίδες
O
Ο λόγος για τον επονομαζόμενο και «βασιλιά του τζόγου», τον αμερικανό κροίσο, Sheldon Adelson, ο οποίος εξέφρασε το ενδιαφέρον του, μιλώντας στο πρακτορείο Βloomberg, από το Ισραήλ όπου βρίσκεται. Ο Adelson διαχειρίζεται την εταιρεία Las Vegas Sands Corp, η οποία είναι η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης καζίνο, παγκοσμίως. Το ενδιαφέρον του δωδέκατου πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο για μια μεγάλη επένδυση στην Αθήνα δημιουργεί συνειρμούς αναφορικά με την αξιο-
26
ποίηση της έκτασης του χώρου του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό, με δεδομένο ότι στα άμεσα σχέδια του Adelson είναι η δημιουργία ενός τεράστιου θεματικού κέντρου στην Ευρώπη, με καζίνο, εστιατόρια, πολυτελή θέρετρα, και μαρίνες. Βέβαια κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο, καθώς η πρώτη φάση του διαγωνισμού για την αξιοποίηση του Ελληνικού έχει ήδη ολοκληρωθεί και οι τρεις «διεκδικητές-επενδυτές» θα πρέπει να καταθέσουν τις οικονομικές τους προσφορές μέχρι το τέλος Ιανουαρίου. Μοναδική επιλογή θα ήταν η ένταξη της Las Vegas Sands του Adelson σε ένα από τα τρία σχήματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόσφατα η ισπανική κυβέρνηση δεν δέχθηκε να προβεί στις αλλαγές που αξίωνε ο Adelson αναφορικά με τη φορολογική και νομική προστασία που θα απολάμβανε ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής για την επένδυ-
| ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ |
ση-μαμούθ που προτίθετο να κάνει, δημιουργώντας ένα ευρωπαϊκό Λας Βέγκας στο Αλκροκόν, 200 χιλιόμετρα νότια της Μαδρίτης.
T
Το πορτρέτο του βασιλιά του τζόγου
Παρά το γεγονός ότι πριν από τέσσερα χρόνια, παρά λίγο η Las Vegas Sands να πτωχεύσει, με το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης ακινήτων στις Η.Π.Α., η επιλογή του Adelson να επενδύσει στην Ασία και κυρίως στο Μακάου, κάνοντας όπως έλεγε τότε, το «ασιατικό Λας Βέγκας», όχι μόνο έσωσε την εταιρεία του, αλλά τώρα την κάνει να εμφανίζεται ισχυρότερη παρά ποτέ. Τώρα «κυνηγά» επέκταση είτε στην Ιαπωνία είτε στη Νότιο Κορέα. Το 2013 ήταν μια καλή χρονιά για τον μεγιστάνα των καζίνο, καθώς κατάφερε να αυξήσει τα έσοδά του κατά 13,5 δι-
Η «απογείωση» ήρθε το 1979, όταν δημιούργησε την εμπορική έκθεση τεχνολογίας Comdex. Το 1989 ο Adelson και οι συνεργάτες του αγόρασαν το Sands Hotel and Casino από τον μεγιστάνα Κερκ Κερκόριαν έναντι 128 εκατομμυρίων δολαρίων σεκατομμύρια δολάρια. Γιος οδηγού ταξί, μεγάλωσε σε εργατική γειτονιά της Βοστώνης, ο Adelson ξεκίνησε τις επιχειρηματικές του ασχολίες σε ηλικία μόλις 12 ετών, όταν δανείστηκε 200 δολάρια
27
από τον θείο του για να μπορεί να εργαστεί πουλώντας εφημερίδες. Αργότερα διέκοψε τις σπουδές του στο City College της Νέας Υόρκης για να γίνει ρεπόρτερ δικαστικών υποθέσεων και με τα χρόνια δοκίμασε την τύχη του σε διάφορες επιχειρήσεις. Η «απογείωση» ήρθε το 1979, όταν δημιούργησε την εμπορική έκθεση τεχνολογίας Comdex. Το 1989 ο Adelson και οι συνεργάτες του αγόρασαν το Sands Hotel and Casino από τον μεγιστάνα Κερκ Κερκόριαν έναντι 128 εκατομμυρίων δολαρίων. Η επόμενη κίνησή του ήταν να κατεδαφίσει το ιστορικό ξενοδοχείο Sands και να χτίσει το 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων υπερπολυτελές καζίνο Venetian . Το Δεκέμβριο του 2004 η εταιρεία του, Las Vegas Sands Corp. εισήχθη στο χρηματιστήριο και στα επόμενα δυο χρόνια η κεφαλαιοποίησή της εκτοξεύθηκε στα 17,5 δισεκατομμύρια δολάρια.
QA ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ
Χριστόφορος Σταμουλακάτος Διευθυντής εξαγωγών Μινέρβα
Η ανάκτηση υψηλότερων επιπέδων ανταγωνιστικότητας μοιάζει να είναι το μεγαλύτερο αγκάθι στη ραγδαία αύξηση των εξαγωγών
H Ελλάδα δεν έχει χάσει το τρένο των εξαγωγών Η ανάπτυξη των διεθνών δραστηριοτήτων αποτελεί βασικό κομμάτι της στρατηγικής της Μινέρβα, αναφέρει ο διευθυντής εξαγωγών της εταιρείας, λέγοντας ότι σήμερα διαθέτει μια ευρεία γκάμα ελληνικών προϊόντων σε 42 χώρες και στις 5 ηπείρους μέσω του οργανωμένου λιανεμπορίου (Super Markets).
28
Kάποιοι ισχυρίζονται ότι η Ελλάδα έχει χάσει το τρένο των εξαγωγών, ενώ κάποιοι άλλοι λένε ότι τώρα είναι η τελευταία ευκαιρία για να αξιοποιήσουμε τη δύναμη των προϊόντων μας στο εξωτερικό, προκειμένου αυτά να πάρουν την θέση που τους αξίζει. Ποια είναι η άποψή σας επί του θέματος και ποια είναι η θέση της Μινέρβα στο εξωτερικό; Η Ελλάδα δεν έχει χάσει το τρένο των εξαγωγών και ούτε πρόκειται να το χάσει, όσο το σύνολο των φορέων αντιλαμβάνεται τι χρειάζεται για να επιτύχει σ’ αυτόν τον ομολογουμένως δύσκολο και ιδιαίτερα ανταγωνιστικό τομέα. Θα έλεγα με σιγουριά ότι δεν έχει χαθεί η ευκαιρία, αφού διαπιστώνει κανείς πως το θέμα είναι πλέον υψηλότερα απ’ όλα στην agenda, τόσο του πολιτικού όσο και του επιχειρηματικού κόσμου. Η ανάπτυξη των διεθνών δραστηριοτήτων αποτελεί βασικό κομμάτι της στρατηγικής της Μινέρβα και εργαζόμαστε μεθοδικά, ώστε να αξιοποιήσουμε τη μεγάλη ευκαιρία που μας δίνει η διεθνής Αγορά. Σκοπός μας είναι να συμβάλλουμε τόσο στην ενίσχυση της εικόνας των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό όσο και στην ενίσχυση της ελληνικής επιχειρηματικής αξιοπιστίας. Σήμερα η Μινέρβα διαθέτει ευρεία γκάμα ελληνικών προϊόντων σε 42 χώρες και στις 5 ηπείρους μέσω του οργανωμένου λιανεμπορίου (Super Markets). Η παρουσία μας διευρύνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια, ανοίγοντας νέες Αγορές και πελάτες, αλλά και προσθέτοντας νέα προϊόντα που σκοπό έχουν να προωθήσουν την ελληνική γαστρονομία στους διεθνείς καταναλωτές. Στόχος μας είναι οι εξαγωγές της Μινέρβα να ανέλθουν σταδιακά στα επόμενα χρόνια στο 15% των συνολικών μας πωλήσεων, αλλά σημαντικότερο όλων είναι να κερδίσουμε ηγετικά μερίδια στις Αγορές προτεραιότητας, καθιστώντας το ελληνικό Brand Μινέρβα ως συνώνυμο της
ελληνικής-μεσογειακής διατροφής. Στο πλαίσιο αυτό, υλοποιούμε σταδιακά σε διάφορες χώρες ολοκληρωμένα επιχειρηματικά σχέδια. Ποια συμβουλή θα δίνατε στις εταιρείες που θέλουν να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους στο εξωτερικό ή δραστηριοποιούνται ήδη σε άλλες Αγορές – ως γνωστόν, ο ανταγωνισμός είναι στο ζενίθ… Εμείς στη Μινέρβα πιστεύουμε ότι στις διεθνείς δραστηριότητες δεν αρκεί να κάνεις μόνο τα σωστά πράγματα, αλλά είναι σημαντικό να τα κάνεις με τη σωστή σειρά. Κρίσιμο είναι να υπάρχει μακροπρόθεσμη στρατηγική, βασισμένη σε ένα ενιαίο πλαίσιο αξιών που δίνει στις δράσεις την αντοχή στο χρόνο και παράλληλα δημιουργεί προστιθέμενη αξία, τόσο για την εταιρεία όσο για για τη χώρα. Με την εμπειρία της Μινέρβα, θεωρώ ότι όλες οι εταιρείες οφείλουν να ξεκινήσουν με διάθεση να δημιουργήσουν κάτι από την αρχή και σωστά, και να μην προσεγγίσουν το θέμα ευκαιριακά, διότι δεν θα υπάρξει μέλλον. Θα έλεγα ότι η επιτυχημένη εξαγωγική δραστηριότητα δεν προκύπτει ούτε εύκολα ούτε γρήγορα, αλλά τελικά είναι ένα στρατηγικό και μακροπρόθεσμο εγχείρημα. Η ανάπτυξη στρατηγικής είναι η κύρια προϋπόθεση, με βασικούς άξονες την ανάπτυξη μαρκών και προϊόντων για τον «απαιτητικό» διεθνή καταναλωτή, τη δημιουργία επιχειρηματικού λειτουργικού μοντέλου υποστήριξης διεθνών δραστηριοτήτων και τέλος την πλαισίωση από ικανό ανθρώπινο δυναμικό. Σε όλο αυτό τον αγώνα, ποια θα έπρεπε να είναι η θέση της πολιτείας; Ποιο θεωρείτε ως το μεγαλύτερο αγκάθι που αναστέλλει τη ραγδαία αύξηση των εξαγωγών; Οι ενέργειες της πολιτείας πρέπει να εντάσσονται στο γενικότερο πλαίσιο διευκόλυνσης της συνολικής προσπά-
θειας που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις ώστε ν’ αναπτυχθούν στη διεθνή Αγορά. Κατά την άποψή μου, στόχος της πολιτείας θα πρέπει κατά πρώτον να είναι το να διασφαλίσει πως όχι μόνο δεν εμποδίζει τη διεθνή δραστηριότητα αλλά αντίθετα την επιταχύνει, και στη συνέχεια να αναζητήσει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να προσθέσει αξία. Κρίσιμο όλων είναι να επικρατήσει η έννοια του εποικοδομητικού διαλόγου μεταξύ κράτους και επιτυχημένων ελληνικών επιχειρήσεων στη διεθνή αγορά. Η ανάκτηση υψηλότερων επιπέδων ανταγωνιστικότητας μοιάζει να είναι το μεγαλύτερο αγκάθι στην ραγδαία αύξηση των εξαγωγών. Και αν η πρώτη προσέγγιση είναι οικονομική και βασίζεται στο υψηλότερο κόστος παραγωγής στην Ελλάδα, θα προσέθετα ότι το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας έγκειται και σε άλλους παράγοντες που αφορούν στην ποιότητα, την παραγωγική δυναμική, την προωθητική στρατηγική αλλά και τη γενικότερη έννοια της αξιοπιστίας. Η Ελλάδα πρέπει να εστιάσει στους τομείς που μπορεί να τα καταφέρει πραγματικά καλά, αξιοποιώντας τόσο τους ανθρώπους της όσο και το σύνολο των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων. Στο επίπεδο αυτό μπορούμε να γίνουμε πολλαπλώς ανταγωνιστικοί και να προχωρήσουμε με σωστά βήματα προς τη διατηρήσιμη ανάκαμψη.
H
Όσον αφορά στη Μινέρβα, ποιους στόχους έχετε θέσει για το 2014, σε όλες τις κατηγορίες των προϊόντων που διαχειρίζεστε; Στα 110 και πλέον χρόνια που η Μινέρβα δραστηριοποιείται στην ελληνική Αγορά, ο στόχος μας είναι ένας: να καλύπτουμε τις διαρκώς αυξανόμενες διατροφικές ανάγκες των καταναλωτών στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με προϊόντα που πρωτο-
29
πορούν και συνδυάζουν την καινοτομία με την ποιότητα. Ειδικά σήμερα, στην πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνει η χώρα μας, είμαστε μια εταιρεία που με τόλμη και καινοτόμες ιδέες, αξίες και όραμα χτίζουμε ένα μοντέλο παραγωγικής εταιρείας τροφίμων, θέτοντας τις βάσεις για ένα μέλλον με σταθερή ανάπτυξη και ασφάλεια. Πιστεύουμε πάντα ότι μια κρίση είναι και μια ευκαιρία για περαιτέρω ανάπτυξη, κι εμείς στη Μινέρβα τολμούμε και αναπροσαρμόζουμε τις στρατηγικές μας διαρκώς προς την κατεύθυνση που μας δείχνει ο καταναλωτής και οι νέες διατροφικές τάσεις. Έ τσι συνεχίζουμε να επενδύουμε στην κατηγορία των τυροκομικών προϊόντων, στην οποία το τελευταίο διάστημα έχουμε εδραιώσει τη θέση μας, ενώ στοχεύουμε στη συνεχή διεύρυνση της γκάμας μας με προϊόντα που προάγουν την ελληνική διατροφή και τις αξίες της. Επιπλέον, βασιζόμαστε στην έρευνα και προσφέρουμε καινοτομία και προστιθέμενη αξία. Το Benecol Λευκό, το μοναδικό τυροκομικό προϊόν που βοηθά στη μείωση της χοληστερίνης, και η σειρά των βιολογικών προϊόντων «Χωριό» είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα. Παράλληλα, είμαστε μια εταιρεία με γερές βάσεις στην ελληνική αγροτική παραγωγή. Το «Χωριό Αειφόρο», εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο που επενδύει στην ελληνική γεωργία, προέρχεται από παραγωγούς που ακολουθούν πιστοποιημένα τις Ορθές Αγροτικές Πρακτικές, υποστηρίζοντας τις τοπικές αγροτικές κοινωνίες. Πρωταρχικός μας στόχος είναι να παραμένει η ενίσχυση της εικόνας της ελληνικής διατροφής στις διεθνείς Αγορές μέσω του Brand Minerva, που για πάνω από έναν αιώνα συνοδεύει με σεβασμό το τραπέζι του έλληνα καταναλωτή.
ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ
Mαζί τα φάγαμε –τα ελληνοποιημένα προϊόντα– και δεν το ξέρουμε�
Μόνο κατ’ όνομα είναι ελληνικά αρκετά από τα αγαθά που φθάνουν καθημερινά στο τραπέζι μας. Το φαινόμενο των παράνομων ελληνοποιήσεων, σημειώνουν παράγοντες της Αγοράς, πλήττει ανεξαιρέτως όλα τα προϊόντα, ακόμη κι αυτά που είναι εθνικά, όπως για παράδειγμα τη φέτα, ενώ ως βασικότερο κανάλι διανομής τους θεωρούνται οι υπαίθριες Αγορές. ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ
30
| ΕΙΣΑΓΟΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ |
Οι «γευστικότατες» αυτές σημαίες φιλοτεχνήθηκαν για Διεθνές Φεστιβάλ Διατροφής του Σίδνεϊ, από τη διαφημιστική WHYBINTBWA.
Τα τεράστια –διαφυγόντα για το κράτος– κέρδη που απολαμβάνουν αυτοί οι οποίοι εμπορεύονται τα «βαφτισμένα» ελληνικά προϊόντα θεωρείται ότι είναι η πέτρα του σκανδάλου. Ακολουθούν οι σημαντικότερες κατηγορίες προϊόντων, όπου καταγράφεται «πάρτι» παράνομων ελληνοποιήσεων.
Τσίπουρο Αμφιβόλου ποιότητας τσίπουρο από την Αλβανία και τη Βουλγαρία έχουν γεμίσει τα καφενεία της χώρας, ενώ το φαινόμενο έχει επεκταθεί και στα ουζερί. Αυτό καταγγέλλει ο Ευθύμιος Τσιλιλής, Πρόεδρος της ομώνυμης εταιρεί-
ας από τα Τρίκαλα, τονίζοντας ότι τόσο το υπουργείο Οικονομικών όσο και το υπουργείο Ανάπτυξης έχουν στα χέρια τους έκθεση όπου αναφέρεται ότι μόνο οι απώλειες από το λαθραίο τσίπουρο και συγκεκριμένα από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης φθάνουν τα 107 εκατ. ευρώ. Αν λάβουμε, δε, υπόψη τον Φ.Π.Α. και τις απώλειες θέσεων εργασίας, τότε τα διαφυγόντα έσοδα για το κράτος φθάνουν τα 350 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, ο κ. Τσιλιλής εκφράζει την ανησυχία του, όχι μόνο επειδή το λαθραίο τσίπουρο στη χώρα έχει αυξηθεί κατακόρυφα, αλλά κι επειδή, όπως αναφέρει, μετά τους καφενέδες, επώνυ-
31
μα ουζερί έχουν έρθει σε άτυπη μεταξύ τους συμφωνία προκειμένου να «εκτοπίσουν» το επώνυμο προϊόν που πωλούν και να το αντικαταστήσουν με χύμα, για ευνόητους οικονομικούς λόγους.
Πατάτες Τρελό πανηγύρι έχει στηθεί και με τις εισαγόμενες πατάτες από την Αίγυπτο και τη Γαλλία, οι οποίες όχι μόνο «βαφτίζονται» ελληνικές, αλλά αποκτούν και σήμανση Προϊόντος Γεωγραφικής Έ νδειξης, όπως «Νευροκοπίου» ή «Νάξου». Ο γενικός διευθυντής του Συνεταιρισμού Πατατοπαραγωγών Νευροκοπίου, κ. Γεώργιος Σωτηρέλης, εκτιμά ότι οι
«μαϊμού» εισαγωγές πατάτας που βαφτίζονται ως Νευροκοπίου φθάνουν σήμερα τους 10.000 τόνους. Μολονότι η εγχώρια ζήτηση μπορεί να καλυφθεί από την εγχώρια παραγωγή, όπως σημειώνει ο ίδιος, οι εισαγωγές είναι αθρόες και εντοπίζονται χρονικά από τον Δεκέμβριο ώς τα μέσα Φεβρουαρίου. Είναι η περίοδος κατά την οποία πωλείται η επώνυμη και νόμιμη πατάτα Νευροκοπίου. Όπως συμπληρώνει, «Όσοι εμπορεύονται τις παράνομα “ελληνοποιημένες” πατάτες θησαυρίζουν, καθώς αγοράζουν από το εξωτερικό με 22 λεπτά το κιλό και τις πωλούν στον έλληνα καταναλωτή από 60 λεπτά το κιλό και πάνω».
Αυγά Στη «φάκα» των επιτήδειων που λυμαίνονται καθετί ελληνικό έχουν πιαστεί και τα αυγά. Επώνυμος παράγων του κλάδου υποστηρίζει ότι «πηγές του κακού» –εν προκειμένω των λαθραίων αυγών που μόνο κατ’ όνομα είναι ελληνικά– είναι η Τουρκία και η Βουλγαρία, απ’ όπου φθάνουν στη χώρα οδικώς με νταλίκες. Από τις συγκεκριμένες χώρες, σημειώνει η ίδια πηγή, εισάγονται κάθε χρό-
νο περί τα 200 εκατ. αυγά. Η συνολική εγχώρια κατανάλωση φθάνει τα 2 εκατ. αυγά με την κατά κεφαλήν κατανάλωση να διαμορφώνεται περίπου στα 140 αυγά (άμεση ή έμμεση κατανάλωση). Σημαντική ποσότητα των εισαγόμενων αυγών κατευθύνεται ως παστεριωμένος πολτός στη βιομηχανία τροφίμων και τη ζαχαροπλαστική ενώ μεγάλο μέρος πωλείται μέσω λαϊκών Αγορών, αφού πρωτίστως βαφτιστούν ελληνικά με ενδείξεις Θήβα, Μαραθώνας κ.λπ.
Μέλι Ο δρόμος του λαθραίου μελιού ξεκινά από την Κίνα, που εξάγει ετησίως στη Βουλγαρία 1.700 τόνους φτηνού μελιού με τιμή 1,63 ευρώ… το κιλό� Οι δικοί μας «αετονύχηδες» παίρνουν από τη Βουλγαρία –εικοστό έκτο κράτος-μέλος της Ε.Ε.– κινεζικό μέλι, το οποίο είτε εμφανίζουν ως προϊόν που δήθεν «παράγεται στην Ε.Ε.» είτε το πωλούν στους ανυποψίαστους καταναλωτές ως ελληνικό, αφού το αναμίξουν με αυθεντικό ελληνικό μέλι� Προϊόν που βεβαίως το μοσχοπουλούν, είτε στις λαϊκές Αγορές είτε μέσω αλυσίδων super markets με τελική τιμή καταναλωτή 8 ευρώ, όσο δηλαδή κοστίζει
32
το επώνυμο ελληνικό. Επιχειρηματίας που δραστηριοποιείται στον κλάδο επιβεβαιώνει τα παραπάνω, συμπληρώνοντας χαρακτηριστικά ότι «κάθε χρόνο ψαχνόμαστε για το πού πηγαίνουν οι εισαγωγές». Σημειώνει, επίσης, ότι το 2012 οι συνολικές εισαγωγές μελιού έφθασαν τους 2.467 τόνους ενώ η κατανάλωση διαμορφώθηκε στους 167 τόνους. «Όταν λοιπόν κάποιος», αναφέρει ο ίδιος, ισχυρίζεται ότι το προϊόν που πωλεί είναι ελληνικό, θα πρέπει και οι πρώτες του ύλες να έχουν παραχθεί στην Ελλάδα».
Όσπρια Φασόλια από την Κίνα, μαυρομάτικα από το Περού και τη Μαδαγασκάρη, φακές από τον Καναδά, ρεβίθια από το Μεξικό και την Τουρκία, κουκιά από τη Συρία. Το 90% των οσπρίων που φτάνουν στο τραπέζι μας, αν και εισαγόμενα εμφανίζονται ως ελληνικά. «Κι επειδή οι αριθμοί είναι αδιάψευστοι μάρτυρες», σημειώνει ο Νίκος Στεργίου, Πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φασολοπαραγωγών Εθνικού Δρυμού Πρεσπών «Πελακάνος», «η συνολική κατανάλωση φασολιών στην
| ΕΙΣΑΓΟΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ |
Ελλάδα φθάνει τους 33.000 τόνους. Η παραγωγή από την άλλη φθάνει μόλις και μετά βίας τους 8.000 τόνους. Ως εκ τούτου, η ζήτηση καλύπτεται με εισαγωγές». Το ερώτημα, κατά τον ίδιο, είναι πόσο νόμιμες είναι αυτές οι εισαγωγές και επιπλέον πόσο θεμιτές είναι όταν αποκτούν σημαία ελληνική. Οι τιμές, δε, με τις οποίες οι καταναλωτές τα βρίσκουν στο ράφι δεν είναι καθόλου «εισαγόμενες» επισημαίνει ο κ. Στεργίου. Αν και αγοράζονται, επί παραδείγματι, τα φασόλια γίγαντες προς 1,60 ευρώ το κιλό, προσφέρονται στον έλληνα καταναλωτή σε τριπλάσια τιμή.
Γραβιέρα Πάνω από 1.000 τόνοι είναι η «μαϊμού» γραβιέρα Κρήτης που πωλείται σήμερα στην ελληνική Αγορά. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες, το συγκεκριμένο επώνυμο προϊόν βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα από αρκετούς επιτήδειους, οι οποίοι προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τη φήμη του για την επίτευξη σημαντικών εσόδων. Στο πλαίσιο αυτό, εισάγουν απομίμηση γραβιέρας Κρήτης από τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Ουγγαρία, ενώ την ίδια στιγμή έχουν αυξηθεί σημαντικά και
τα φαινόμενα νοθείας που πραγματοποιούνται στο εσωτερικό της χώρας. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, αυτοί που εμπορεύονται νοθευμένη γραβιέρα, την αγοράζουν χονδρική στα 3,5 ευρώ, για να καταλήξει στη λιανική στα 11 ευρώ το κιλό. Σε αντιδιαστολή, η νόμιμη γραβιέρα κοστίζει στη χονδρική 7,5 ευρώ ενώ η τιμή της στη λιανική φθάνει τα 13 ευρώ.
αλλά και ότι αυτή είναι εκτεταμένη. Μπορεί η νόθευση να γίνει με αγελαδινό γάλα που ίσως ανιχνευτεί στο εργαστήριο, όμως γίνεται και άλλου είδους νόθευση, με αλλαγή της αναλογίας 70% πρόβειο-30% γίδινο, υπέρ του γίδινου, η οποία δεν μπορεί να ανιχνευτεί.
Φέτα «Δεν ελληνοποιείται η φέτα, αλλά το γάλα που εισάγεται και χρησιμοποιείται για την παρασκευή της», μας λέει ο Λευτέρης Γίτσας, Πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Κρέατος και Γάλακτος. Μπορεί οι επίσημες εισαγωγές πρόβειου γάλακτος να είναι 15.000 τόνοι, όμως κάποιοι ισχυρίζονται ότι γίνονται άλλες τόσες ανεπίσημα με άγνωστη κατεύθυνση. Παρ’ ότι δεν υπάρχει σαφής εικόνα, κατά καιρούς έχουν γίνει πολλές καταγγελίες για εστιατόρια που σερβίρουν λευκό τυρί για φέτα, αφού η διαφορά στην τιμή είναι τεράστια (έως και 50%). Κτηνοτρόφος μας επιβεβαιώνει ότι όχι μόνο γίνεται νόθευση της φέτας,
33
Ο γενικός διευθυντής του Συνεταιρισμού Πατατοπαραγωγών Νευροκοπίου, κ. Γεώργιος Σωτηρέλης, εκτιμά ότι οι «μαϊμού» εισαγωγές πατάτας, που βαφτίζονται ως «Νευροκοπίου», φθάνουν σήμερα τους 10.000 τόνους
ΕΥΡΩΠΗ
ΣΕ ΤΕΝΤΩΜΕΝΟ ΣΚΟΙΝΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ Ε.Ε. Το θέμα της ανάληψης της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Ελλάδα είναι μια μεγάλη ευθύνη, που προσφέρει και κάποιες (όχι πολλές) παραπάνω διπλωματικές δυνατότητες. Έχει όμως και τη συμβολική της σημασία για τη χώρα μας η ανάληψη της προεδρίας αυτής. Γι’ αυτό και δημοσιεύματα του ξένου Τύπου, που για εμπορικούς λόγους επιτίθενται στην Ελλάδα, στάζουν χολή για το γεγονός. Του Γιώργου Σμυρνή
Τ
34
ΤΟ ΤΥΠΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Από την 1η Ιανουαρίου ώς τις 30 Ιουνίου του 2014 η Ελλάδα βρίσκεται στην Προεδρία της Ε.Ε. Η Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Έ νωσης ουσιαστικά είναι μια ευθύνη προς τη λειτουργία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Έ νωσης. Η Προεδρία είναι κυλιόμενη και η κάτοχος χώρα αλλάζει κάθε έξι μήνες. Το Συμβούλιο είναι το όργανο της Έ νωσης στο οποίο συμμετέχουν οι εκπρόσωποι των κυβερνήσεων των κρατώνμελών, δηλαδή οι υπουργοί εκάστου κράτους-μέλους που έχουν την αρμοδιότητα ενός συγκεκριμένου τομέα. Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Έ νωσης αποτελεί σημαντικό κέντρο
| ΑΝΑΛΥΣΗ |
αποφάσεων για την Ευρωπαϊκή Έ νωση, καθώς θεσπίζει, συνήθως μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πράξεις που έχουν άμεσες συνέπειες στη ζωή των πολιτών καθώς και σημαντικές διεθνείς επιπτώσεις. Προσοχή� Είναι διαφορετικό θεσμικό όργανο από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο καθορίζει τους γενικούς πολιτικούς προσανατολισμούς και τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Έ νωσης. Με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισσαβώνας, την 1η Δεκεμβρίου 2009, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έγινε θεσμικό όργανο. Πρόεδρός του είναι ο κ. Herman Van Rompuy. Την ευθύνη αναλαμβάνει η κυβέρνηση της κατόχου χώρας. Φυσικά, τον σημαντικότερο ρόλο έχει ο ίδιος ο πρωθυπουργός της χώρας. Μολονότι η Προεδρία αλλάζει κάθε έξι μήνες, από το 2007 κάθε τρεις προεδρίες συνεργάζονται για ένα κοινό πολιτικό πρόγραμμα. Τη θέση του Προέδρου του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Έ νωσης έχει ο αρχηγός της κυβέρνησης της κατόχου χώρας. Η Συνθήκη της Λισαβόνας έχει περιορίσει τις αρμοδιότητες του Συμβουλίου της Ε.Ε. και κατά συνέπεια και τις αρμοδιότητες-δυνατότητες παρέμβασης της Προεδρίας. Η τελευταία έχει τον πρωταρχικό ρόλο στο να οργανώνει όλες τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου. Ωστόσο, το να δίνει λύσεις σε δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν εντός της Έ νωσης είναι επίσης πρωταρχική ευθύνη.
ΟΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Η Ελλάδα ανέλαβε την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Έ νωσης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014 και θα παραδώσει τη σκυτάλη στην Ιταλία την 1η Ιουλίου 2014. Είναι η πέμπτη φορά που η Ελλάδα αναλαμβάνει την Προεδρία της Ε.Ε. μετά την προσχώρησή της
στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες, το 1981. Αυτό συμβαίνει σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο για την ίδια, λόγω της οικονομικής κρίσης, της εξάρτησης από τους δανειστές και των αποφάσεων της τρόικας. Παράλληλα, είναι και μια δύσκολη περίοδος για την Ε.Ε. και για την Ευρωζώνη, καθώς υπάρχει ρήγμα ανάμεσα στις χώρες του Βορρά και του Νότου. Η Ελλάδα δεν θα πρέπει μόνο να διαπραγματεύεται για τα δικά της ζητήματα, αλλά γενικότερα για εκείνα μιας Έ νωσης που εδώ και χρόνια δοκιμάζεται. Και όλα τούτα ενώ σε επίπεδο κοινής γνώμης υπάρχει δυσαρέσκεια ως προς την Ε.Ε., και τα λαϊκιστικά και ευρωσκεπτικιστικά κόμματα ανεβάζουν τα ποσοστά τους. Μάλιστα, η ελληνική Προεδρία συμπίπτει με τη διεξαγωγή εκλογών για την ανάδειξη νέων μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αυτό όμως ελάχιστα θα την επηρεάσει καθώς διαρκεί μόλις 6 μήνες. Πρόκειται για ένα κατά βάση τυπικό θέμα, που δίνει όμως παραπάνω δυνατότητες παρέμβασης σε κάποια θέματα. Η ίδια η ελληνική κυβέρνηση τονίζει ότι προτεραιότητές της είναι η προώθηση πολιτικών και δράσεων για την ανάπτυξη, η καταπολέμηση της ανεργίας, η προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής και των μεταρρυθμίσεων. Συνάμα, η εμβάθυνση της ενοποίησης και η ολοκλήρωση της Ο.Ν.Ε. Προσδοκία της κυβέρνησης είναι η προώθηση των πολιτικών μέτρων και δράσεων για την κάλυψη των αρχιτεκτονικών ελλειμμάτων. Ως πρώτο βήμα, θα επιδιωχθεί απτή πρόοδος στην τραπεζική ένωση (Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης). Και η αντιμετώπιση των εξωτερικών προκλήσεων, το μεταναστευτικό θέμα, αλλά και ναυτιλιακά θέματα, βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της ελληνικής Προεδρίας.
Π
35
Η Ελλάδα δεν θα πρέπει μόνο να διαπραγματεύεται για τα δικά της ζητήματα, αλλά γενικότερα ΓΙΑ μια «Ένωση» που εδώ και χρόνια δοκιμάζεται
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΞΕΝΑ Μ.Μ.Ε. Η ελληνική πλευρά (αυτή της κυβέρνησης, αφού αυτή έχει την ευθύνη της Προεδρίας) καλλιεργεί κλίμα ενίσχυσης της διαπραγματευτικής θέσης της Ελλάδας έναντι της τρόικας. Η αντιπολίτευση, από την πλευρά της, προσπαθεί να επενδύσει στον ευρωσκεπτικισμό και στην αποδόμηση της λογικής περί ενίσχυσης της διαπραγματευτικής θέσης της χώρας, λόγω της Προεδρίας. Είναι χαρακτηριστική η επιλογή του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, Αλέξη Τσίπρα, να μην συμμετέχει στις εκδηλώσεις για την ανάληψη της ελληνικής Προεδρίας. Και τα Μ.Μ.Ε. ευρωπαϊκών χωρών καλλιεργούν μια λογική απαξίωσης της ελληνικής Προεδρίας, θεωρώντας ότι είναι αδιανόητο η χώρα μας να βρίσκεται σ’ αυτό το υψηλό πόστο. Με αυτές τους τις θέσεις ικανοποιούν εσωτερικά ακροατήρια, αλλά στην ουσία δεν προσφέρουν καμία θετική υπηρεσία στην ευρωπαϊκή ιδέα. Η Ελλάδα, σύμφωνα με τους κοινούς κανόνες που διέπουν την Ε.Ε., έχει τα ίδια δικαιώματα επί της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε. όσο και η Γερ-
Η γερμανική εφημερίδα Mittelbayerische Zeitung σημειώνει ΟΤΙ δεν μπορεί να καταλάβει την αισιοδοξία του Αντώνη Σαμαρά, τη στιγμή που μπροστά του θα έχει κάμποσα «καυτά» θέματα να διευθετήσει
μανία, η Γαλλία και οποιαδήποτε άλλη χώρα. Άλλωστε, όπως είναι γνωστό, οι αρμοδιότητες είναι βασικά τυπικές και η δυνατότητα παρέμβασης προς όφελος της χώρας που έχει την Προεδρία περιορισμένες. Αλλά και μεγάλες να ήταν, θα έχουν τη δυνατότητα στη συνέχεια να τις ασκήσουν προς όφελός τους οι υπόλοιπες χώρες, οι οποίες θα αναλάβουν το ίδιο πόστο, καθεμιά με τη σειρά της. Θα ήταν πραξικοπηματικό να μην αναλάβει η Ελλάδα την Προεδρία. Παράλληλα, ο ξένος Τύπος σχολιάζει και τα υψηλά ποσοστά των κομμάτων που εκφράζουν ευρωσκεπτικισμό στην Ελλάδα. Το οξύμωρο είναι, βέβαια, ότι με τον τρόπο που πολλοί συντάκτες σχολιάζουν τα γεγονότα εις βάρος της ελληνικής πλευράς, μάλλον «ρίχνουν νερό στον μύλο» του ευρωσκεπτικισμού. Για παράδειγμα, η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία αυστριακή εφημερίδα, Kronen Zeitung, αναφέρεται στο θέμα με τίτλο: «Δεν είναι ανέκδοτο: Οι Έλληνες έχουν την Προεδρία της Ε.Ε.». Και συνεχίζει: «Σ’ αυτή την Ε.Ε. πραγματικά τίποτα πλέον δεν μπο-
ρεί να προκαλεί έκπληξη: Την 1η Ιανουαρίου αναλαμβάνει, έχοντας τη σειρά της, για μισό χρόνο την Προεδρία της Ε.Ε. η χώρα με τη μεγαλύτερη κρίση. Γι’ αυτό η Αθήνα χρειάζεται επιπλέον οικονομική βοήθεια». Τώρα πώς μπορεί να αποτελεί έκπληξη κάτι που είναι απολύτως προβλεπόμενο από τους θεσμούς και είναι γνωστό εδώ και χρόνια, ας το απαντήσουν οι αυστριακοί συντάκτες του δημοσιεύματος. Η γερμανική εφημερίδα Mittelbayerische Zeitung σημειώνει πως δεν μπορεί να καταλάβει την αισιοδοξία του Αντώνη Σαμαρά, τη στιγμή που μπροστά του θα έχει κάμποσα «καυτά» θέματα να διευθετήσει. Σύμφωνα με την εφημερίδα «προφανώς στην Αθήνα η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Ο έλληνας πρωθυπουργός ζωγραφίζει ρόδινες προοπτικές για το μέλλον, με προφητείες για μικρή ανάκαμψη. Αν όλα αυτά είναι μια απλή προπαγάνδα ή πραγματικότητα, θα φανεί μέσα στο 2014. Ας μην ξεχνάμε
Η
36
ότι η χώρα βρίσκεται εν ζωή λόγω των δανείων που έχει λάβει. Εξακολουθεί να βρίσκεται σε βαθιά κρίση». Ο Βέσελ Κούριερ, της Deutsche Welle, τονίζει: «Πρέπει το προβληματικό παιδί της Ευρώπης να αποδείξει ότι τα δύσκολα γι’ αυτήν πέρασαν και το ίδιο για τη νομισματική ένωση σε γενικές γραμμές». Ο αναλυτής διατυπώνει αμφιβολίες για το κατά πόσο η ελληνική Προεδρία θα καταφέρει να διαχειριστεί επιτυχώς σοβαρά θέματα, όπως η τραπεζική ένωση και η ανάσχεση των ευρωσκεπτικιστών. Από την πλευρά της Γαλλίας, η γαλλική Le Monde αναρωτιέται πώς η Ελλάδα θα καταφέρει να παίξει τον ρόλο του καπετάνιου, τηρώντας –αν χρειαστεί– σκληρή γραμμή, όταν η ίδια βρίσκεται εν μέσω δύσκολων διαπραγματεύσεων με τους εταίρους της. Η εφημερίδα επικαλείται την απάντηση του εκπροσώπου της ελληνικής Προεδρίας, κ. Κωνσταντίνου Κούτρα: «Τα τελευταία χρόνια υπήρξαμε το “πειραματόζωο” της Ε.Ε. κι έχουμε αποκτήσει έτσι ιδιαίτερη τεχνογνωσία στη διαχείριση κρίσεων». «Η Αθήνα, που εδώ και πέντε χρόνια είναι ο αδύναμος κρίκος της Έ νωσης, ξεκινά το δικό της εξάμηνο στο τιμόνι της Ε.Ε.», γράφει η Repubblica. Επισημαίνεται ότι «η κατάσταση δεν είναι εύκολη ούτε από πολιτικής άποψης» και γίνεται αναφορά στο ενδεχόμενο να οδηγηθεί η Ελλάδα σε πρόωρες εκλογές τον Μάιο, μαζί με τις ευρωεκλογές. Επίσης, υπογραμμίζεται ότι ο Συ.Ριζ.Α. προηγείται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, όπως και ότι παραμένει «ανοιχτό το θέμα της Χρυσής Αυγής».
ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΝΑΥΤΙΛΙΑ
σελ. 38
ακτοπΛΟΪα
ΛΙΜΑΝΙΑ
σελ. 42
σελ. 54
37
ΕΙΔΗΣΕΙΣ
σελ. 59
38
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
2013
H ΑΓΑΠΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΦΟΠΛΙΣΤΩΝ ΣΤΟ ΞΗΡΟ ΦΟΡΤΙΟ 700 πλοία από second hand αγορές και νέες παραγγελίες αξίας άνω των 20 δισ. δολ. στα χέρια των ελλήνων εφοπλιστών. Πρώτη ναυτική δύναμη η Ελλάδα, ελέγχει το 15,17% της χωρητικότητας. Του γιωργου αλεξακη 39
Π
Περισσότερα από 18,1 δισ. δολ. επένδυσαν το 2013 οι έλληνες εφοπλιστές για αγορές ή ναυπηγήσεις πλοίων, έναντι μόλις 12,5 δισ. δολ. στη διάρκεια του 2012. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ναυλομεσιτικού οίκου Golden Destiny, ο ελληνικός Εφοπλισμός αγόρασε 371 πλοία second hand έναντι 216 έναν χρόνο πριν (αύξηση 71,75%), ενώ προχώρησε σε παραγγελίες 319 νεότευκτων πλοίων έναντι μόλις 114 πέρσι (αύξηση 179,82%). Οι επενδύσεις σε νέες παραγγελίες ανέρχονται σε 11,3 δισ. δολ., αλλά δεν περιλαμβάνουν 95 πλοία των οποίων οι όροι κατασκευής δεν έγιναν γνωστοί. Συνεπώς το συνολικό ποσό που επενδύθηκε σε νέες παραγγελίες θα προσεγγίζει τα 15 δισ. δολ. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2013 της United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD), η ελληνικών συμφερόντων Ναυτιλία βρίσκεται στην πρώτη θέση του κόσμου όσον αφορά στη χωρητικότητα. Ειδικότερα ελέγχει το 15,17% του παγκόσμιου στόλου και ακολουθεί η Ιαπωνία με 13,8%, η Κίνα με 13,8, η Γερμανία με 7,7% και την πεντάδα συμπληρώνει η Κορέα με 4,6%. Η Σιγκαπούρη ελέγχει το 3,98% και η Ταϊβάν το 2,74%.
Η
Η Κίνα είναι πρώτη δύναμη στον αριθμό πλοίων που έχει στον στόλο της και ανέρχεται στα 5.313 σκάφη. Από αυτά τα 2.665, χωρητικότητας 66,9 εκατ. τόνων, είναι υπό κινεζική σημαία και τα 2.648, χωρητικότητας 123,1 εκατ. υπό ξένες. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Ιαπωνία με 3.991 πλοία, εκ των οποίων 738, χωρητικότητας 17, 2 εκατ. τόνων, είναι στο ιαπωνικό νηολόγιο και 3.253, χωρητικότητας 206,5 εκατ. τόνων υπό ξέ-
χωρητικοτητα πλοιων
αριθμοσ πλοιων
Σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2013 της United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD), η ελληνικών συμφερόντων Ναυτιλία βρίσκεται στην πρώτη θέση του κόσμου όσον αφορά στη χωρητικότητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία για το 2013 της United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD), η Κίνα είναι πρώτη δύναμη στον αριθμό πλοίων που έχει στον στόλο της.
ελλαδα ιαπωνια κινα
κινα ιαπωνια γερμανια
3.833
ελλαδα
3.695
15,17% 13,8% 13,8% 7,7%
γερμανια
5.313 3.991
Πηγή: G. United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD)
νες σημαίες. Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Γερμανία, με 3.833 σκάφη, εκ των οποίων 396, χωρητικότητας 16,6 εκατ. τόνων, είναι στο γερμανικό νηολόγιο και 3.437, χωρητικότητας 109,1 εκατ. τόνων, υπό ξένες σημαίες. Η Ελλάδα, όσον αφορά στον αριθμό σκαφών που έχει στον στόλο της, βρίσκεται στην τέταρτη θέση, με 3.695 πλοία, εκ των οποίων τα 825, χωρητικότητας 69,6 εκατ. τόνων, είναι υπό ελληνική σημαία και τα 2.870, χωρητικότητας 224,8 εκατ. τόνων, υπό ξένες.
Η αγάπη στο ξηρό φορτίο Σε σχέση με τις προτιμήσεις των ελλήνων εφοπλιστών το 2013 ανά τύπο πλοίου, αυτές εστιάστηκαν στα πλοία μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου. Υπολογίζεται ότι τοποθετήθηκαν παραγγελίες για 147 bulk carriers έναντι μόλις 46 το 2012 (αύξηση 220%). Μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση παρατηρήθηκε όμως στα δεξαμενόπλοια. Οι έλληνες εφοπλιστές, μετά από μία περίοδο απουσίας, έσπευσαν να κατασκευάσουν πλοία μεταφοράς προϊόντων αλλά και αργού πετρελαίου. Το 2013 τοποθετήθηκαν παραγγελίες για 88 δεξαμενόπλοια έναντι 25 το 2012 (αύξηση 252%). Στην Αγορά second hand σκαφών οι έλληνες εφοπλιστές απέκτησαν το 24,89%
40
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
των πλοίων που άλλαξαν χέρια στη διάρκεια του 2013, έναντι του 17,58% το 2012. Επίσης, όσον αφορά στα νεότευκτα, ενώ στη διάρκεια του 2012 οι ελληνικές παραγγελίες με βάση τον αριθμό σκαφών αποτελούσαν το 7,97% του συνόλου της παγκόσμιας Ναυτιλίας, στη διάρκεια του 2013 το ποσοστό αυτό ανέβηκε στο 11,31%. Το ενδιαφέρον γι’ άλλη μια φορά εστιάστηκε κατά πρώτον στα πλοία μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου, όπου καταγράφηκαν παραγγελίες για 1.032 σκάφη συνολικής μεταφορικής ικανότητας 91,8 εκατ. dwt έναντι 347 σκαφών 24,1 εκατ. dwt το 2012. Η αύξηση που σημειώθηκε στην εν λόγω κατηγορία,
με βάση τον υπολογισμό του αριθμού των πλοίων, είναι της τάξης του 197%. Στη δεύτερη θέση, από την άποψη ενδιαφέροντος, πέρασαν τα πλοία ειδικού τύπου (special projects), όπου περιλαμβάνονται μονάδες θαλάσσιων γεωτρήσεων και υποστηρικτικά αυτών των δραστηριοτήτων πλοία, αλλά και μονάδες ναυαγιαίρεσης, πλατφόρμες κ.λπ. Στη διάρκεια του 2013 τοποθετήθηκαν παραγγελίες για 616 πλοία αυτού του τύπου, έναντι 446 πλοίων το 2012. Στην τρίτη θέση βρίσκονται τα δεξαμενόπλοια με 455 νέες παραγγελίες συνολικής μεταφορικής ικανότητας 41,22 εκατ. dwt έναντι 288, μεταφορικής ικανότητας 23,27 εκατ. dwt το 2012.
45
Οι προτιμήσεις των ελλήνων εφοπλιστών ανά τύπο πλοίου εστιάστηκαν το 2013 στα σκάφη μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου, οπότε Υπολογίζεται ότι τοποθετήθηκαν παραγγελίες 147 bulk carriers έναντι μόλις 46 το 2012 (αύξηση 220%)
42
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
Κίνα:
Πακτωλός επιδοτήσεων για να ισχυροποιήσει
την ποντοπόρο
ναυτιλία & τα ναυπηγεία Με ένα πρόγραμμα-μαμούθ, που περιλαμβάνει επιδοτήσεις αποσύρσεων πλοίων και δανειοδοτήσεις για ναυπήγηση νέων, η Κίνα φιλοδοξεί να κατακτήσει την κορυφή στη διεθνή ναυτιλιακή πυραμίδα.
43
κ
Κι αυτό την ώρα που σύμφωνα με μελέτη των Lloyd’s Register, Qinetiq and Strathclyde University με τίτλο Global Marine Trends 2030, το θαλάσσιο εμπόριο θα υπερδιπλασιαστεί μέχρι το 2030, και
από 9 δισ. τόνους σήμερα θα κυμανθεί από τους 19 μέχρι και τους 24 δισ. τόνους. Στην ίδια μελέτη προβλέπεται ότι θα υπάρξει πρωτιά της Κίνας, με σχεδόν το ένα στα τέσσερα εμπορικά πλοία να είναι κινεζικών συμφερόντων μέχρι το 2030. Ουσιαστικά στη άτυπη αυτή ναυμαχία οι Κινέζοι θέλουν να πάρουν κεφάλι από τους Ευρωπαίους, ώστε να έχουν πλήρη καθετοποιημένη διαδικασία για την Οικονομία τους. Δηλαδή από
44
την παραγωγή στα κινεζικά εργοστάσια, στη διάθεση μέσω των μεγάλων θαλάσσιων δρόμων που θα απολήγουν ακόμη και σε κινεζικής ιδιοκτησίας λιμάνια. Σύμφωνα με την παραπάνω μελέτη, σε ό,τι αφορά τα containerships, οι ευρωπαϊκές χώρες θα δουν τα μερίδιά τους από 48% το 2010, να πέφτουν στο 29,5% με 35,6% το 2030, ενώ το μερίδιο της Κίνας θα αυξηθεί από 18,3% σήμερα στο 29,5% με 35,6% και αυξημένα μερίδια θα έχουν
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ |
ες επλήγησαν από τη μείωση της ναυπηγικής δραστηριότητας στην τριετία 2010-2012. Σε διεθνές επίπεδο, η κινεζική ναυπηγική βιομηχανία φαίνεται να διατηρεί –προς το παρόν, τουλάχιστον– την πρώτη θέση σε αριθμό πλοίων και dwt, καθώς σύμφωνα με τον διεθνή ναυλομεσιτικό οίκο Clarkson, το βιβλίο παραγγελιών της κινεζικής ναυπηγικής βιομηχανίας ανέρχεται σε 2.060 σκάφη, συνολικής μεταφορικής ικανότητας 120.865.743 dwt, ενώ η Κορέα ακολουθεί με 850 πλοία, 72.224.836 dwt. Την τρίτη θέση καταλαμβάνει η Ιαπωνία με 823 πλοία, 55.068.243 dwt.
στον ναυπηγικό τομέα η Κίνα προσπαθεί να κρατηθεί ΓΕΡΑ απέναντι στην Κορέα, Η ναυπηγική βιομηχανία ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ είναι θέμα πρώτης προτεραιότητας
οι χώρες της Μέσης Ανατολής και της Λατινικής Αμερικής.
Η μάχη των ναυπηγείων Αντίστοιχα, στον ναυπηγικό τομέα η Κίνα προσπαθεί να κρατηθεί γερά απέναντι στην Κορέα, όπου η ναυπηγική βιομηχανία είναι θέμα πρώτης προτεραιότητας. Οι Κινέζοι μπήκαν δυναμικά στον ναυπηγικό χάρτη από τα μέσα του 2000, με στόχο την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία, επιδοτώντας μονάδες οι οποί-
Στη διάρκεια του εννεαμήνου του 2013 και τα κορεατικά ναυπηγεία ήρθαν δεύτερα, πίσω από τους Κινέζους. Κέρδισαν νέες παραγγελίες, αυξημένες κατά 98,7% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012 και ανήλθαν στους 10,87 εκατ. CGT, έναντι 5,76 εκατ. CGT. Οι νέες παραγγελίες σε κορεατικά ναυπηγεία αποτελούν το 36% των συνολικών παραγγελιών, οι Κινέζοι όμως κέρδισαν το 38,7% των νέων παραγγελιών. Ωστόσο, στη διάρκεια του 2012, τα κορε-
45
ατικά ναυπηγεία κατέκτησαν την πρώτη θέση σε ό,τι αφορά τις νέες παραγγελίες του έτους αυτού. Πιο συγκεκριμένα, οι κορεάτες ναυπηγοί έκλεισαν, σύμφωνα με την Κορεατική Ενωση Ναυπηγείων, παραγγελίες 7,5 εκατ. CGT, αξίας 29,9 δισ. δολ ή ποσοστό 35% του συνολικού αριθμού παραγγελιών, αφήνοντας την Κίνα στη δεύτερη θέση, με παραγγελίες 7,1 CGΤ, αξίας 15,5 δισ. δολ.
Σ
Στο πλαίσιο αυτό εγγράφεται
η απόφαση της China Cosco Holdings, ναυτιλιακού βραχίονα της Cosco Group, να προχωρήσει σε ένα από τα μαζικότερα ναυπηγικά προγράμματα της Ιστορίας, στοχεύοντας στην ανανέωση του στόλου της με έως και 100 νέα ποντοπόρα πλοία. Η δημοσιοποίηση των προθέσεων αυτών έγινε μέσω ανακοίνωσης στο στο Shanghai Stock Exchange, όπου σημειωνόταν ότι το διοικητικό του συμβούλιο ενέκρινε κατ’ αρχάς την παραγγελία 9 ποντοπόρων. Είναι προφανές ότι η Διοίκηση της εταιρείας προσπαθεί να αποκρούσει την κριτική που έχει δεχτεί λόγω των ζημιογόνων χρήσεων που έχει καταγράψει επί δύο έτη, στο φόντο των αλλαγών στην ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος. Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον διεθνή Τύπο, στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος ο Όμιλος προβαίνει σε αλλεπάλληλες δεσμεύσεις θέσεων σε μικρότερα, κυρίως, κινεζικά ναυπηγεία καθώς τα μεγαλύτερα δεν έχουν ελεύθερες σκάρες πριν από το 2016. Παράλληλα προχωρεί στη διάθεση προς διάλυση δεκάδων παλαιότερων ποντοπόρων, επωφελούμενος από την κρατική επιδότηση με 247 δολάρια ανά τόνο του scrapping. Η Cosco ελέγχει άμεσα ή έμμεσα και διαχειρίζεται ιδιόκτητο ή ναυλωμένο στόλο 588 ποντοπόρων πλοίων συνολικής μεταφορικής δυναμικότητας 39 εκατ. dwt, σύμφωνα με τον ναυλομεσιτικό οίκο Clarkson Research Services.
46
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / Ανάλυση |
G. Moundreas & Co S.A.
Το διεθνές οικονομικό & ναυτιλιακό περιβάλλον πριν & μετά τις εορτές!
Λ
Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, η S&P υποβάθμισε τη μακροπρόθεσμη αξιολόγηση της Ε.Ε. σε ΑΑ+ από ΑΑΑ, επικαλούμενη τις αυξανόμενες εντάσεις στις διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό άρα και τα αυξανόμενα ρίσκα ως προς τη στήριξη ορισμένων κρατών-μελών στην Ε.Ε., αλλά και τις υποβαθμίσεις των αξιολογήσεων χωρών-μελών στις οποίες προχώρησε τους τελευταίους μήνες. Συνεχίζοντας, ο οίκος επεσήμανε ότι οι υποβαθμίσεις κρατών θα είναι περισσότερες από τις αναβαθμίσεις σε παγκόσμιο επίπεδο το 2014 ενώ για την Ευρωζώνη αναφέρει πως είναι πρώιμη η διακήρυξη περί του τέλους της κρίσης με την ανεργία στο 12% και σωρευτικά το ιδιωτικό και δημόσιο χρέος σε υψηλά επίπεδα. Το IIF στην τελευταία ανάλυση του Global Economic Monitor υποστηρίζει πως η ανάπτυξη της Ευρωζώνης θα παραμείνει ήπια και μετριοπαθής λόγω του υψηλού χρέους. Εστιάζοντας στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη συνεχιζόμενη άνοδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) και επισημαίνει τους κινδύνους για τον
Οι αργίες των εορτών, όπως κάθε χρόνο, είχαν ως αποτέλεσμα αν όχι την έλλειψη, τουλάχιστον την περιορισμένη ροή των ειδήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και ειδικότερα σε ευρωπαϊκό και ελληνικό, αφού τα στελέχη της τρόικας είχαν ανακοινώσει πως ουσιαστικά θα επανέλθουν μετά τις εξορμήσεις τους στα χιονοδρομικά κέντρα της Ευρώπης.
47
ευρωπαϊκό Νότο, επικαλούμενο τα απαράδεκτα υψηλά επίπεδα ανεργίας και την εμμονή στην αυστηρή λιτότητα. Για την πορεία της παΤο IIF στην τελευταία γκόσμιας Οικονομίανάλυση του “Global ας, το IIF εκτιμά ανάEconomic Monitor” πτυξη 3% για το 2014 και 3,25% για το 2015. υποστηρίζει πως Η βρετανική Tele η ανάπτυξη της graph, σε πρόσφαΕυρωζώνης θα το άρθρο της, αναφέρει πως η διεύρυνση παραμείνει ήπια ΚΑΙ του χάσματος μεταμετριοπαθής, λόγω ξύ της αμερικανικής του υψηλού χρέους και της βρετανικής Οικονομίας έναντι της Ευρωζώνης, αποδεικνύει ότι το ευρώ είναι ένα αποτυχημένο νόμισμα και δεν μπορεί να προσφέρει καμία εύλογη λύση για την επιστροφή της Οικονομίας στην ανάπτυξη. Η πολιτική ελίτ της Ευρωζώνης παραμένει προσηλωμένη σε πεπαλαιωμένες αντιλήψεις, χωρίς να έχει την παραμικρή ιδέα για το πώς θα επιλέξει έναν άλλο δρόμο, πέρα από εκείνον της καταστροφής. Τελευταίο ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη συμφωνία για την τραπεζική ένωση, η οποία είναι υπερβολικά περίπλοκη για να επιτύχει τον στόχο ενός αξιόπιστου τραπεζικού συστήματος. Ο επιφανής οικονομολόγος Roubini, στις προβλέψεις του για το 2014, εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξος για την πορεία της παγκόσμιας Οικονομίας μετά την υποδεέστερη του μέσου όρου μέση παγκόσμια ανάπτυξη, στο 2,9% το 2013. «Η καλή είδηση», τονίζει ο Roubini, «είναι ότι η οικονομική ανάπτυξη θα επιταχυνθεί λίγο και στις ανεπτυγμένες και στις αναπτυσσόμενες Αγορές. Οι πρώτες θα ευνοηθούν από την πολυετή απομόχλευση, τη λιγότερη δημοσιονομική λιτότητα και τη διατήρηση της χαλαρής νομισματικής πολιτικής, οπότε η ανάπτυξή τους θα πλησιάσει το 1,9%, αλλά και πάλι οι περισσότερες προηγμένες Οικονομίες (Η.Π.Α., Ευρωζώνη, Ιαπωνία, Βρετανία, Αυστραλία, Καναδάς) μετά βίας θα πιάσουν τον δυνητικό ρυθμό ανάπτυξής τους». Για την Ευρωζώνη τονίζει ότι αν και ο κίνδυνος για ξαφνικό σοκ έχει μειωθεί, πολλά προβλήματα, όπως η υψηλή ανεργία και οι πολύ σφιχτές συνθήκες δανειοδότησης, παραμένουν άλυτα. Επιπλέον, σημειώνει ότι η πρόοδος προς την τραπεζική ένωση θα είναι αργή και δεν θα γίνει καμία πρόοδος για τη δημοσιονομική ενοποίηση. Για τις Η.Π.Α., τονίζει ότι η Οικονομία θα ευνοηθεί από την επανάσταση στην παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου και φυσικού αερίου καθώς και από τη βελτίωση στις Αγορές εργασίας και ακινήτων, με πιθανά αρνητικά σημεία τις πολιτικές κωλυσιεργίες στο Κογκρέ-
σο και την ασάφεια των κινήσεων της FED όσον αφορά στην παροχή ρευστότητας. Για την Κίνα θεωρεί ότι ο ρυθμός ανάπτυξης του 2014 θα είναι άνω του 7% και η χώρα θα αποφύγει την ανώμαλη προσγείωση. Ωστόσο τονίζει ότι η πανίσχυρη Οικονομία του Πεκίνου αντιμετωπίζει ανησυχητικές μεσοπρόθεσμες προοπτικές.
ΝΑΥΤΙΛΙΑ Την Παρασκευή, 3 Ιανουαρίου 2014, ο BDΙ έκλεισε στις 2.036 μονάδες ενώ οι επιμέρους δείκτες και ο μέσος όρος των ημερησίων εσόδων κυμάνθηκαν ως εξής: BCI στις 3.531 μονάδες με 33,514 δολ./ημέρα, BPI 1.750 μονάδες στα 13,948 δολ./ημέρα, BSI 1.276 μονάδες στα 13,347 δολ./ημέρα και BHSI 763 μονάδες στα 10,947 δολ./ημέρα. Συγκρίνοντας το ανωτέρω κλείσιμο του δείκτη με αυτό της τελευταίας ανασκόπησης της G. Moundreas S.A., την Παρασκευή, 13 Δεκεμβρίου 2013, όπου ο BDI είχε κλείσει στις 2.330 μονάδες, διαπιστώνεται μικρή διόρθωση, η οποία ουσιαστικά έλαβε χώρα στις δύο πρώτες ημέρες του νέου έτους και αντικατοπτρίζεται σε όλους τους επιμέρους δείκτες και στα ημερήσια έσοδα. Το θετικό σημείο είναι πως σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία, η διόρθωση του δείκτη είναι πολύ μικρότερη από αυτή που αναμέναμε και η οποία συνήθως συντελείται περίπου δύο εβδομάδες πριν από το τέλος του χρόνου, αλλά όπως φαίνεται, η διόρθωση θα έρθει λίγο καθυστερημένα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι γενικότερη πεποίθηση για βελτίωση της Αγοράς το 2014 δεν συνεχίζει να υφίσταται. Αυτή την πεποίθηση εκφράζει και η DVB Bank στην τελευταία της ανάλυση, αναφέροντας ότι η ζήτηση (demand) για πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου θα είναι αρκετά ισχυρή τα επόμενα δύο με τρία χρόνια, εκτιμώντας τη τουλάχιστον στο 7% για κάθε χρόνο. Στην έκθεσή της αναφέρει ότι στην παρούσα φάση ο συνολικός αριθμός των πλοίων είναι 9.725 σκάφη ή 678,2 εκατ. dwt και το βιβλίο παραγγελιών ανέρχεται στα 1.365 σκάφη ή 105,6 εκατ. dwt, τα οποία αναμένεται να παραδοθούν μέχρι το 2017. Σε αντίστοιχη ανάλυση, η RS Platou αναφέρει ότι η χρονιά που πέρασε ουσιαστικά επιβεβαίωσε πως η αύξηση της προσφοράς χωρητικότητας τελικά δεν είναι τόσο μεγάλη, όπως κάποιοι φοβούνταν, και η παγκόσμια Οικονομία έχει αρχίσει και δείχνει σημάδια βελτίωσης, θέτοντας έτσι τις βάσεις για καλύτερη Αγορά το 2014, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι τα ημερήσια έσοδα των πλοίων θα φτάσουν σε αρκετά υψηλά επίπεδα. Ως επιβεβαίωση των ανωτέρω επικαλείται την άνοδο της Αγοράς κατά τη διάρκεια του Β΄εξαμήνου του 2013, ιδιαίτερα, δε, του τελευταίου τριμήνου. Συνεχίζοντας επισημαίνει τη βαρύτητα της Κίνας στην Αγορά πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου καθώς, όπως αναφέρει, το 2013 η θετική έκπληξη ήταν ότι οι εισαγωγές της Κίνας σε
48
A
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / Ανάλυση |
εμπορεύματα χύδην φορτίων αυξήθηκαν κατά 13%, ενώ οι εισαγωγές των υπολοίπων ασιατικών χωρών κινήθηκαν σε καλύτερα επίπεδα από τον προηγούμενο χρόνο και της Ευρώπης παρέμειναν στα ίδια επίπεδα με τον προηγούμενο χρόνο. Κλείνοντας, η RS Platou κάνει αναφορά στη βελτίωση των ημερησίων εσόδων για τον τελευταίο μήνα του 2013, την οποία αποδίδει στην αύξηση των εισαγωγών Iron Ore από την Κίνα, την αύξηση των εξαγωγών μεταλλευμάτων από την Ινδονησία, λόγω της επικείμενης απαγόρευσης από τις 12 Ιανουαρίου των εξαγωγών μη επεξεργασμένων μεταλλευμάτων, και την αύξηση των εξαγωγών σιτηρών από τις Η.Π.Α. και τη Μαύρη Θάλασσα. Για το Α΄τρίμηνο του 2014 εκτιμά ότι θα υπάρξει διόρθωση στην Αγορά καθώς τα αποθέματα των πρώτων υλών της Κίνας βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση εισαγωγών κατά συνέπεια, δε, και μείωση ημερησίων εσόδων.
ΔΙΑΛΥΣΕΙΣ Όπως ήταν αναμενόμενο, κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου ο τομέας διαλύσεων, όπως και οι υπόλοιποι τομείς, δεν παρουσίασε ιδιαίτερη δραστηριότητα και οποιαδήποτε κλεισίματα ανακοινώθηκαν, επί το πλείστον αναφέρονταν σε πράξεις που έγιναν ακριβώς πριν από τις εορτές. Ο απολογισμός του 2013 μόνο άσχημος δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς ο συνολικός αριθμός των διαλύσεων ξεπέρασε τους 43,5 εκατ. dwt, που ιστορικά είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ρεκόρ ύστερα από εκείνο των 56,5 εκατ. dwt του 2012. • Η Ινδία αναμένεται να επιστρέψει δυναμικά στην Αγορά, αφού η ρουπία ισχυροποιήθηκε περαιτέρω σε σχέση με το δολάριο, φτάνοντας σε επίπεδα λίγο πάνω από το 60, ενώ ταυτόχρονα οι τιμές του σιδήρου έχουν επιδείξει σημάδια σταθεροποίησης. Παράλληλα, λόγω του ότι αρκετά διαλυτήρια στο τελευταίο διάστημα των δύο μηνών του 2013 παρέμειναν άδεια, εκτιμάται ότι οι προσφερόμενες τιμές θα οδηγηθούν σε υψηλότερα επίπεδα, ιδιαίτερα εάν η προσφορά των σκαφών προς διάλυση συνεχίσει να παραμένει περιορισμένη. • Στο Πακιστάν η ρουπία τις τελευταίες ημέρες έδειξε σημάδια σταθεροποίησης, ύστερα από τα αποτρεπτικά επίπεδα των 109 ρουπιών στα τέλη του 2013, αλλά σε επίπεδα προσφερόμενων τιμών δεν φαίνεται ακόμη να μπορεί να ανταγωνιστεί την Ινδία και το Μπαγκλαντές. • Στο Μπαγκλαντές, παρά το γεγονός ότι οι προσφερόμενες τιμές είναι σε αρκετά ανταγωνιστικά επίπεδα και οι τιμές του σιδήρου έχουν παρουσιάσει αυξητικές τάσεις, η αναταραχή που επικρατεί λόγω των βίαιων επεισοδίων και των γενικευμένων απεργιών σε όλη την χώρα έχει ουσιαστικά βάλει σε παύση τον τομέα διαλύσεων. Εικάζεται ότι μετά τις εκλογές, το Μπαγκλαντές θα επιστρέψει αρκετά δυναμικά στην Αγορά, αλλά ταυτόχρονα υπάρχουν φόβοι ότι ενδέχεται οι εκλογές να μην γίνουν
τώρα, αλλά σε μεταγενέστερο χρόνο. • Στη Κίνα τα διαλυτήρια είναι σε γενικές γραμμές απασχολημένα με τα κινεζικά πλοία, λόγω των κινήτρων που έχει προσφέρει η κυβέρνηση, από την άλλη, όμως, είδαμε και περιπτώσεις αγορών μη κινεζικών πλοίων και μάλιστα σε βελτιωμένες τιμές, καθώς τα διαλυτήρια, εκτός του ότι πρέπει να πιάσουν συγκεκριμένο αριθμό σκαφών ώστε να ανανεώσουν τις άδειές τους, ταυτόχρονα θέλουν να δημιουργήσουν απόθεμα πριν από τις εορταστικές αργίες του Νέου Κινεζικού Χρόνου, στα τέλη Ιανουαρίου.
Ο συνολικός αριθμός διαλύσεων την τελευταία εβδομάδα ανήλθε στους 894.112 dwt, εκ των οποίων περίπου το 43% (384.670 dwt) αφορούσε σε σκάφη ξηρού φορτίου, το 37% (328.994 dwt) σε δεξαμενόπλοια και το 20% (180.448 dwt) σε containerships.
Οι τιμές για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια κινήθηκαν ως εξής: • Ινδία: από 410-440 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα. • Πακιστάν: Από 405-435 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα. • Μπαγκλαντές: Από 405-435 δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα • Κίνα: Από 340-35ο δολ. για πλοία ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοια, αντίστοιχα.
Η δραστηριότητα στον τομέα αγοραπωλησιών για την εβδομάδα που πέρασε ήταν –λόγω εορτών– αρκετά περιορισμένη, αλλά αναμένεται να αναζωπυρωθεί.
Στα πλοία ξηρού φορτίου έγιναν οι ακόλουθες πράξεις: Panamax MEDI KOBE, 75.933 dwt, 2001, Kanasashi K.K. Πωλήθηκε σε Έ λληνες, στα 15,3 εκατ. δολάρια. Στον τομέα των tankers δεν έγινε καμία πράξη την προηγούμενη εβδομάδα. Πηγή: G. Moundreas & Co S.A.
49
Ναυμαχία ΑΝΕΚ - ΜΙΝΟΑΝ σε Βρυξέλλες, Αδριατική & Κρητικό 50
| |ακτοπλοϊα λιμανια | |
Αρνητικά γνωμοδότησε, επικαλούμενο την ελληνική νομοθεσία, για μία ακόμη φορά, το Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών (Σ.Α.Σ.), στο αίτημα της Minoan Lines, θυγατρικής του Ομίλου Grimaldi, να δρομολογήσει με καθεστώς έκτακτης δρομολόγησης πλοίο στη γραμμή Πειραιάς-Χανιά από τον Ιούνιο του 2014 μέχρι και τα τέλη Οκτωβρίου του ιδίου έτους. ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΛΕΞΑΚΗ
51
H
Η απόφαση αυτή αναμένεται να οδηγήσει την εταιρεία σε προσφυγή στις Βρυξέλλες, προκειμένου να εξετασρεί το καθεστώς δρομολόγησης πλοίων στην ελληνική Ακτοπλοΐα. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν θα είναι η πρώτη φορά που θέματα της ελληνικής Ακτοπλοΐας θα βρεθούν προς συζήτηση στις Βρυξέλλες, καθώς οι Αρχές εκεί έχουν και στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν εμπλακεί στα της Ακτοπλοΐας, ζητώντας από τις εκάστοτε ηγεσίες του υπουργείου που χειριζόταν ακτοπλοϊκά θέματα «αιτιολογημένες γνώμες» για μία σειρά θεμάτων που βρίσκονται υπό διαρκή συζήτηση περί του πλαισίου ανταγωνισμού και των στρεβλώσεων που ενυπάρχουν σ’ αυτό. Στο μεταξύ, την Πέμπτη, 19 Δεκεμβρίου, ο όμιλος Grimaldi «άνοιξε» μία νέα γραμμή Ελλάδας-Ιταλίας, μεταξύ των λιμανιών Ραβέννας, Ηγουμενίτσας και Πάτρας. Να σημειωθεί ότι το άνοιγμα της γραμμής αυτής ήλθε σχεδόν δύο μήνες μετά το ετήσιο διεθνές συνέδριο του Ομίλου Grimaldi, στη διάρκεια του οποίου ο Διευθύνων Σύμβουλος του σχήματος, Emanuele Grimaldi, σημείωνε ότι η προσφερόμενη χωρητικότητα στην Αδριατική είναι υπερβολική και ζητούσε απόσυρση πλοίων.
Νέα γραμμή στην Ιταλία Για τη νέα γραμμή Ραβέννα-Ηγουμενίτσα-Πάτρα ο ιταλικός Όμιλος, σε ανακοίνωσή του, ανέφερε ότι θα εξυπηρε-
Η νέα θαλάσσια σύνδεση θα προστεθεί στις ήδη προσφερόμενες συνδέσεις από τον Ομιλο Grimaldi μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας, μέσω των εταιρειών του Ομίλου, Grimaldi Lines και Minoan Lines
τεί τη μεταφορά επιβατών, οχημάτων και φορτίων που θα πραγματοποιείται από το πλοίο Euroferry Olympia, το οποίο έχει μήκος 183 μέτρων, πλάτος 28,50 μέτρων και μεταφορική ικανότητα 200 ρυμουλκούμενων οχημάτων και 600 επιβατών που θα μπορούν να φιλοξενηθούν σε καμπίνες ή ανακλινόμενα καθίσματα. Η νέα αυτή θαλάσσια οδός θα εξυπηρετείται με δύο αναχωρήσεις, από Ιταλία και Ελλάδα, αντίστοιχα. Η νέα θαλάσσια σύνδεση θα προστεθεί
52
στις ήδη προσφερόμενες συνδέσεις από τον Όμιλο Grimaldi μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας, μέσω των εταιρειών του Ομίλου, Grimaldi Lines και Minoan Lines. Επί του παρόντος, η Grimaldi Lines προσφέρει καθημερινές αναχωρήσεις από Μπρίντιζι, Ηγουμενίτσα και Πάτρα για τη μεταφορά εμπορευμάτων και επιβατών, καθώς και μια εβδομαδιαία αναχώρηση για τη μεταφορά φορτίων στη γραμμή Γένοβα-Λιβόρνο-Κατάνια-Πάτρα. Επιπλέον, η ελληνική θυγατρική της εταιρείας, Minoan Lines, προσφέρει απευθείας συνδέσεις από Αγκόνα και Τεργέστη προς Ηγουμενίτσα και Πάτρα, έξι και τρεις φορές την εβδομάδα αντίστοιχα, με τρία σύγχρονα πλοία, δύο εκ των οποίων, Cruise Europa και Cruise Olympia, είναι τα μεγαλύτερα cruise ferries της Μεσογείου με ικανότητα φόρτωσης 3.000 γραμμικών μέτρων φορτίου και δυνατότητα μεταφοράς 3.000 επιβατών το καθένα. Είναι ξεκάθαρο ότι με την κίνηση αυτή, η Minoan πιέζει την ΑΝΕΚ να αποχωρήσει από τη γραμμή της Βενετίας (εξυπηρετείται από το λιμάνι Porto Marghera), τη Hellenic Seaways (HSW)
| ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ |
εξυπηρέτηση με ένα σύγχρονο πλοίο της δυτικής Κρήτης και της Αγοράς του Ρεθύμνου, αφήνοντας αιχμές για την κατάσταση των πλοίων της ΑΝΕΚ, που σήμερα καλύπτουν τη γραμμή. Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της ΑΝΕΚ αμέσως επιτέθηκε κατά της Minoan Lines και κυρίως του μητρικού Ομίλου Grimaldi, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι στόχος του ιταλικού Ομίλου δεν είναι η κάλυψη συγκοινωνιακών αναγκών στη γραμμή, αλλά το να κυριαρχήσει στην Αδριατική, να εξοντώσει
η οποία έχει επίσης δρομολογημένο το Νήσος Ρόδος στη γραμμή ΚόρινθοςPorto Marghera και την κοινοπραξία ΑΝΕΚ-Attica, η οποία δραστηριοποιείται στην Αγκόνα και το Ηράκλειο, όπως εκτιμούν ακτοπλοϊκοί κύκλοι.
Η επεισοδιακή συνεδρίαση του Σ.Α.Σ. Στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών διεξήχθη «ναυμαχία» μεταξύ Minoan και ΑΝΕΚ, που εξυπηρετεί τη συγκεκριμένη γραμμή με δύο πλοία και που το ενδεχόμενο δρομολόγησης τρίτου πλοίου θα σήμαινε πτώση στον τζίρο.
H
Η Minoan Lines υποστήριξε ότι έχει καταθέσει αίτηση για τακτική δρομολόγηση του επιβατηγού/οχηματαγωγού πλοίου Ίκαρος Παλάς από την επόμενη δρομολογιακή περίοδο (Νοέμβριος 2014-Οκτώβριος 2015) η οποία παραμένει σε ισχύ. Παράλληλα ζήτησε την έκτακτη δρομολόγηση του προαναφερόμενου πλοίου από τον Ιούνιο του 2014 μέχρι και τα τέλη Οκτωβρίου, με σκοπό την
Ο εκπρόσωπος της ΑΝΕΚ επιτέθηκε κατά της Minoan Lines και του ομίλου Grimaldi, λέγοντας ότι στόχοσ του ιταλικού ομίλου δεν είναι η κάλυψη των συγκοινωνιακών αναγκών, αλλά η κυριαρχία στην αδριατική
την ΑΝΕΚ και να διαλύσει την ελληνική Ακτοπλοΐα. Στο σημείο αυτό παρενέβη ο γενικός γραμματέας Ναυτιλίας, κ. Αθανάσιος Μπούσιος, που προεδρεύει στο Σ.Α.Σ., και ζήτησε να αποφεύγονται από τους ομιλητές σκληρές εκφράσεις. Ο εκπρόσωπος της ΑΝΕΚ επέμεινε λέγοντας πως ο στόχος αυτός είναι εμφανής από το γεγονός ότι ενώ ο Ομιλος Grimaldi λίγες ημέρες πριν δήλωνε ότι τα πλοία στις γραμμές της Αδριατικής είναι πολλά, ο ίδιος έφερε ένα ακόμη πλοίο.
53
O
Ο εκπρόσωπος της ΑΝΕΚ σημείωσε ακόμη ότι καταχρηστικά επανέρχεται η Minoan Lines με το συγκεκριμένο αίτημα, αφού δύο φορές στο παρελθόν το Σ.Α.Σ. το απέρριψε, ενώ χαρακτήρισε προσχηματικό το επιχείρημα της κάλυψης ακτοπλοϊκών αναγκών οι οποίες δεν υπάρχουν. Στη συζήτηση παρενέβη και πάλι άλλος εκπρόσωπος της Minoan Lines, ο οποίος χαρακτήρισε ως απαράδεκτα όσα ακούσθηκαν για την Αδριατική και προσέθεσε ότι η έκτακτη δρομολόγηση δεν συνδέεται με την Αδριατική, αλλά με την κάλυψη των αναγκών στη δυτική Κρήτη, συμπεριλαμβανομένης της Αγοράς του Ρεθύμνου και την καλύτερη εξυπηρέτηση του τουριστικού ρεύματος. «Το πλοίο είναι υπερσύγχρονο», προσέθεσε ο εκπρόσωπος της Minoan Lines, και θα αναβαθμίσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες στη γραμμή των Χανίων, η οποία κάποια Σάββατα δεν εξυπηρετήθηκε ως έπρεπε». Ο εκπρόσωπος της ΑΝΕΚ πήρε και πάλι το λόγο για να υποστηρίξει ότι μόνο ένα Σάββατο δεν είχε δρομολόγιο η γραμμή των Χανίων ενώ συμπλήρωσε ότι η εταιρεία έχει καταθέσει αίτημα για αντικατάσταση του πλοίου Λατώ με το πολύ πιο σύγχρονο Olympic Champion . Κατέληξε λέγοντας ότι η γραμμή έχει ετήσιο τζίρο περί τα 30 εκατ. ευρώ και όποιος αποδείξει ότι ένα πλοίο που θα έχει 10 εκατ. ευρώ έσοδα από τη γραμμή θα είναι βιώσιμο, ας το δρομολογήσει. Η απόφαση του Σ.Α.Σ. ήταν σχεδόν ομόφωνη καθώς μόνο ένα μέλος ψήφισε λευκό. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, ο υπουργός Ναυτιλίας είναι αυτός που αποφασίζει μετά από γνωμοδότηση του Σ.Α.Σ.
| λιμανια |
ο.λ.π.
Πρόταση Ανωμερίτη για διατήρηση ελέγχου του Ο.Λ.Π. με μετοχοποίηση & τιτλοποίηση εσόδων Πρόταση, προς αξιολόγηση, υπέβαλε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ο.Λ.Π., κ. Γ. Ανωμερίτης, για το ξεμπλοκάρισμα της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης του μεγαλύτερου λιμανιού της Ελλάδας, αλλά και των άλλων λιμένων της χώρας, που συναντά προσκόμματα στην Ε.Ε.
55
Η
Η πρόταση καταγράφει δυνατότητα placement των Ο.Λ.Π. και Ο.Λ.Θ. και μία τιτλοποίηση μελλοντικών εσόδων του Ο.Λ.Π. από τη σύμβαση παραχώρησης με την Cosco, ώστε να εισπραχθούν έσοδα μέχρι και μισό δισ. ευρώ. Ο επικεφαλής του Ο.Λ.Π. υπενθυμίζει πως οι μέτοχοι μειοψηφίας μπορούν να πάρουν πρόσθετη αξία αν προχωρήσει η απορρόφηση των λιμένων Λαυρίου, Ραφήνας και Ελευσίνας από τον Ο.Λ.Π., η οποία θα μετατραπεί σε εταιρεία συμμετοχών, κάτι που ήταν εδώ και χρόνια μία από τις προτάσεις του συμβούλου ιδιωτικοποίησης.
Σημειώνεται ότι η σχετική ρύθμιση έχει ψηφιστεί, χωρίς μέχρι σήμερα να εφαρμοστεί, λόγω του ότι το ΤΑΙΠΕΔ, που είναι ο βασικός μέτοχος, δεν έχει αποφασίσει τι θα κάνει συνολικά με τα λιμάνια. Πρόκειται για τα άρθρα 39 του Ν.4150/2013 για τη δημιουργία Κεντρικών Λιμενικών Δικτύων. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 40 του Ν.4150/2013 υπάρχουν προβλέψεις για δημιουργία του Αττικού Λιμενικού Συστήματος με εισφορά εις είδος και συγκεκριμένα των λιμένων Λαυρίου, Ραφήνας και Ελευσίνας. Σύμφωνα με τον κ. Ανωμερίτη η καθαρή παρούσα αξία των παραχωρηθέντων στοιχείων από την Ο.Λ.Π. Α.Ε. ανέρχεται μεταξύ 678 και 1.013 εκατ. ευρώ. Έ τσι προτείνει την πώληση του 60% εγγυημένου εσόδου και συντελεστή προεξόφλησης 11%. Προτείνεται, μάλιστα, η τιτλοποίη-
Ο επικεφαλής του Ο.Λ.Π. υπενθυμίζει πως οι μέτοχοι μειοψηφίας μπορούν να πάρουν πρόσθετη αξία, αν προχωρήσει η απορρόφηση των λιμένων Λαυρίου, Ραφήνας και Ελευσίνας από τον Ο.Λ.Π., η οποία θα μετατραπεί σε εταιρΕία συμμετοχών, που εδώ και χρόνια ήταν μια από τις προτάσεις του συμβούλου ιδιωτικοποίησης
56
ση μόνον του 60%, ώστε να μην υπονομευτεί η κερδοφορία της εισηγμένης εταιρείας. Ο Γ. Ανωμερίτης προτείνει την πώληση του 23% των μετοχών του Ο.Λ.Π. και του Ο.Λ.Θ. είτε μέσω του χρηματιστηρίου είτε ως «πακέτου», με δικαιώματα μειοψηφίας σε επενδυτές, μέσω του οποίου το ΤΑΙΠΕΔ θα εισπράξει περί τα 160 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα θα διατηρηθεί υπό δημόσιο έλεγχο το 51% των μετοχών τους. Για να γίνει κάτι τέτοιο, βέβαια, πρέπει να αλλάξει ο ιδρυτικός νόμος του ΤΑΙΠΕΔ, ο οποίος προβλέπει πως ό,τι πάει στο ταμείο πωλείται ή εκκαθαρίζεται. Ο Πρόεδρος του Ο.Λ.Π. προτείνει στη συνέχεια να γίνει τιτλοποίηση τμήματος των μελλοντικών εσόδων των δύο οργανισμών. Αξίζει να σημειωθεί ότι εντός της κυβέρνησης, αλλά και στις Βρυξέλλες, υπάρχουν ενστάσεις για την «καθαρή ιδιωτικοποίηση» του λιμανιού, κάτι που το Μέγαρο Μαξίμου προωθεί διακαώς. Το όλο σκηνικό παραπέμπει σε θέατρο του παραλόγου, καθώς οι αρμόδιες ευρωπαϊκές Αρχές αντιτάσσονται σθεναρά στην επέκταση της σύμβασης με την Cosco με νέους όρους και ανταποδοτικές επενδύσεις στο εμπορικό τμήμα του λιμανιού προ αποκρατικοποίησης, ενώ παράλληλα άλλες Διευθύνσεις της Ε.Ε. πιέζουν για την πώληση του μετοχικού κεφαλαίου του Ο.Λ.Π. Παράγοντες, πάντως, της Αγοράς θεωρούν ότι λόγω συγκυρίας μια τέτοια ενέργεια κρύβει δυσκολίες.
| λιμανια |
ΤΡΑΙΝΟΣΕ-Ο.Λ.Θ.
Συμμαχία ΤΡΑΙΝΟΣΕ-Ο.Λ.Θ. για την αναβάθμιση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης
H
Η σχετική συμφωνία Ο.Λ.Θ. και ΤΡΑΙΝΟΣΕ, που προέκυψε μετά από συνάντηση των Προέδρων της εισηγμένης Ο.Λ.Θ. Α.Ε., κ. Σ. Αγγελούδη, Ο.Σ.Ε., κ. Π. Θεοφανόπουλου και ΤΡΑΙΝΟΣΕ, κ. Α. Ζηλιασκόπουλου, έχει στόχο να δώσει και στις δύο εταιρείες συγκριτικό πλεονέκτημα, εν όψει ιδιωτικοποιήσεων, μέσα από την αξιοποίηση της γεωγραφικής θέσης της Μακεδονίας για το κόστος μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και χύδην φορτίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της ειδική αυτής σύσκεψης εξετάστηκαν όλα τα πρακτικά θέματα, που σχετίζονται με τα δρομολόγια (υποδομές, τιμολόγια, κ.λπ.), ώστε τα πάντα γύρω από το θέμα να έχουν ξεκαθαριστεί εντός του Ιανουαρίου. Στη συνέχεια θα κληθούν για διαβουλεύσεις οι εκπρόσωποι των ναυτιλιακών και μεταφορικών επιχειρήσεων, οι οποίοι θα
Να μετατρέψουν το λιμάνι της Θεσσαλονίκης από λιμάνι μεταφόρτωσης σε αντίστοιχο τελικού προορισμού στοχεύουν οι διοικήσεις της ΤΡΑΝΟΙΣΕ και του Ο.Λ.Θ. αξιοποιήσουν για τη μεταφορά φορτίων τους τα νέα δρομολόγια. Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη αυτή παίζουν οι συμφωνίες συντονισμένης μεταφοράς «ομαδοποιημένων» φορτίων βιομηχανιών με τρένα της ΤΡΑΙΝΟΣΕ από τη συμπρωτεύουσα προς τα Σκόπια και τη Σόφια, που αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή εντός του Μαρτίου του 2014 και ανοίγουν τον δρόμο για την ανάδειξη του λιμανιού της Θεσσαλονίκης ως εμπο-
57
ρευματικού κόμβου (hub). Ουσιαστικά η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, εντός του επόμενου τριμήνου, αξιοποιεί τις δυνατότητες για τη σιδηροδρομική μεταφορά φορτίων στη Βόρειο Ελλάδα, τα Βαλκάνια και την Τουρκία, που σε συνδυασμό με την εξέλιξη των έργων υποδομής (γραμμές κ.λπ.) μπορεί να ενισχύσει την προοπτική μελλοντικής διείσδυσης στις Αγορές της Κεντρικής Ευρώπης μέχρι και τις χώρες της Βαλτικής και τη Ρωσία. Γι’ αυτό, άλλωστε, στο τελευταίο διάστημα το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αλλά και της Αλεξανδρούπολης έχει τεθεί στο πεδίο ενδιαφέροντος των Ρώσων, που βλέπουν τη δυνατότητα απόκτησης στρατηγικής βάσης στη ΝΑ Ευρώπη, εφόσον αποκτήσουν πρόσβαση στη Βόρειο Ελλάδα και αναπτύξουν το υφιστάμενο δίκτυο υποδομών. Για να προλάβει, πάντως, τις εξελίξεις η ελληνική πλευρά και να καταστήσει πιο ελκυστικό το πακέτο εταιρειών ΤΡΑΙΝΟΣΕ και Ο.Λ.Θ., ακόμη και με τις περιορισμένων δυνατοτήτων υφιστάμενες υποδομές, αναμένεται να προωθήσει σε πρώτη φάση 2 έως 3 εβδομαδιαία δρομολόγια προς Σκόπια και Σόφια, που θα μεταφέρουν τόσο containers όσο και χύδην φορτία. Οι ναυτιλιακές εταιρείες, οι οποίες διακινούν φορτία μέσω του λιμένα Θεσσαλονίκης, αναμένεται να «συντονιστούν» με τα δρομολόγια των τρένων, προκειμένου να μην υπάρχει καθυστέρηση στην προώθηση των εμπορευματοκιβωτίων προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη. Ο Ο.Λ.Θ. εκτιμάται πως με αυτή την πρωτοβουλία θα μπορέσει να κερδίσει μεταξύ άλλων και φορτία, τα οποία έχασε στην περίοδο των μεγάλων απεργιακών κινητοποιήσεων του 2008, καθώς τότε απώλεσε τζίρο προς όφελος λιμένων, όπως το Μπουργκάς της Βουλγαρίας. «Η σιδηροδρομική διασύνδεση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης με τις δύο αυτές βαλκανικές πρωτεύουσες (Σκόπια και Σόφια) θα αναβαθμίσει την αξία των συνδυασμένων μεταφορών στην περιοχή», επεσήμανε σχετικά ο κ. Αγγελούδης.
ρολογίας Εισοδήματος για την καταβολή φόρου και από τους αλλοδαπούς ναυτικούς που επανδρώνουν πλοία με ελληνική σημαία έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις καθώς αναμένεται να δημιουργήσει επιπλέον ζητήματα στα υπό ελληνική σημαία πλοία.
Γραμμή άμυνας για τη ναυτιλία
Ελληνική Προεδρία:
Ναυμαχία για τη φορολόγηση των εφοπλιστών
Τ
Σαφές μήνυμα στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, αλλά και στα ξένα λόμπι που επιδιώκουν συρρίκνωση του ελληνικού Εφοπλισμού αναμένεται να στείλει ο έλληνας υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, με την ευκαιρία ανάληψης της Προεδρίας του συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ελληνικό υπουργείο αναμένεται να ταχθεί, όπως άλλωστε επιτάσσει και το Σύνταγμα, κατά των πολιτικών υπερφορολόγησης ή της φορολόγησης χωρίς διάλογο της Ναυτιλίας, κάτι που τελευταία αποτελεί εμμονή στις Βρυξέλλες αλλά και στο Βερολίνο. Το μοντέλο ανάπτυξης της ελληνικής Ναυτιλίας, που συμπεριλαμβάνει τόσο τους πλοιοκτήτες, τα πληρώματα αλλά και τις γραμμές χρηματοδότησης, έχει βρεθεί στο στόχαστρο ανταγωνιστών εντός και εκτός Ε.Ε., που ασκούν πίεση στα κοινοτικά όργανα. Γι’ αυτό και το φορολογικό καθεστώς που διέπει την ελληνική Ναυτιλία και τη στηρίζει, έχει τεθεί στο στόχαστρο των Βρυξελλών, μαζί με τα αντίστοιχα άλλων χωρών. Ήδη, βέβαια, πέρα από την εθελοντική εισφορά των πλοιοκτητών, ο φόρος που σχετίζεται με όλες τις διαχειρίστριες εταιρείες πλοίων με έδρα στην Ελλάδα (εταιρείες του άρθρου 25 του Ν.27/75) αναμένεται να δημιουργήσει προβλήματα. Σημειώνεται ότι ο αριθμός των εγκατεστημένων εταιρειών που λειτουργούν στην Ελλάδα σήμερα, βάσει του ανωτέρω συστήματος, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου, ανέρχεται σε 1.323 (Ν.27/75, άρθρο 25). Ο αριθμός αυτός παρουσιάζει σχετική σταθερότητα την τελευταία τριετία. Από τα στοιχεία δραστηριότητας που κατέθεσαν οι εταιρείες, προκύπτει ότι 694 εταιρείες δραστηριοποιήθηκαν στον τομέα της διαχείρισης πλοίων και 629 εται-
ρείες δραστηριοποιήθηκαν στον τομέα των ναυλώσεων και άλλων ναυτιλιακών εργασιών. Σημειώνεται, επίσης, ότι η πρόβλεψη του Κώδικα Φο-
58
Ο κ. Βαρβιτσιώτης θεωρεί ότι η ελληνική Ναυτιλία συνεισφέρει στην Οικονομία και ότι παρά την κρίση αντέχει στον διεθνή ανταγωνισμό. Γι’ αυτό οι πολιτικές υπερφορολόγησης χωρίς διάλογο με τους φορείς της Ναυτιλίας θα οδηγήσουν σε αντίξοα αποτελέσματα. Έ λαβε, έτσι, αποστάσεις από τον συναρμόδιο υπουργό Οικονομιών, κ. Γ. Στουρνάρα, ο οποίος με τις πρωτοβουλίες του για τη φορολόγηση της ελληνικής Ναυτιλίας έχει προκαλέσει δυσαρέσκεια. Ως ανάχωμα, το αρμόδιο υπουργείο σκοπεύει να βάλει την όλη συζήτηση στο πλαίσιο της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής Ναυτιλίας. Όπως σημειώνεται, «πρέπει να διαφυλαχθεί και να ενισχυθεί ο πρωταγωνιστικός ρόλος της ευρωπαϊκής Ναυτιλίας έναντι των ανταγωνιστών της εκτός Ε.Ε., κυρίως αυτών που προέρχονται από την Άπω Ανατολή». Το υπουργείο αναμένεται να ζητήσει στήριξη από τους εταίρους, με στρατηγικές βασισμένες σε δύο άξονες: τη στήριξη θετικών μέτρων προς όφελος της Ναυτιλίας και την προώθηση, υιοθέτηση και εφαρμογή παγκόσμιων κανόνων μέσω του ΙΜΟ.
eiδησεισ
Lloyd’s List:
Οι Έλληνες
στην κορυφή
της ναυτιλίας
για το 2013
Δεκαπέντε Έ λληνες περιλαμβάνει η Lloyd’s List στην ετήσια έκδοσή της για τις 100 μεγαλύτερες προσωπικότητες της Ναυτιλίας το 2013. Στην πέμπτη θέση βρίσκεται ο κ. Γ. Αγγελικούσης, ως μεγαλύτερος έλληνας εφοπλιστής. Στην όγδοη θέση η κα Α. Φράγκου. Ο όμιλος Navios αναπτύσσεται διαρκώς και το 2013 ενισχύθηκε με 50 πλοία. Μία θέση παρακάτω είναι ο κ. Γ. Οικονόμου, ο οποίος κατάφερε να διαχειριστεί με επιτυχία την κρίση στις Ναυλαγορές για λογαριασμό της εισηγμένης Dryships, ενώ επεκτείνει και την Oceanrig που δραστηριοποιείται στα drillships. Στην 22η και 23η θέση βρίσκονται οι κ.κ. Π. Γ. Λιβανός και Γ. Προκοπίου ενώ την 51η θέση καταλαμβάνει ο Πρόεδρος της Ε.Ε.Ε., κ. Θ. Βενιάμης. Την 57η θέση καταλαμβάνει ο κ. Κ. Κωνσταντακόπουλος και την 61η ο κ. Ν. Τσάκος. O κ. Π. Γεωργιόπουλος ακολουθεί στην 69η θέση, ο κ. Β. Μαρινάκης στην 73η, ο κ. Σ. Παληός στην 77η και ο κ. Π. Παππάς στην 80ή. Τέλος, ο κ. Γιάννης Πλατσιδάκης βρίσκεται στην 83η θέση.
59
Ο. Λ. Ηρακλείου:
Π.Ν.Ο.:
Εκτιμήσεις για 24% αύξηση κίνησης στην κρουαζιέρα
Επισκέψεις Στα ποστάλια για να βρει τους απλήρωτους εργαζόμενους
Το τελευταίο κρουαζιερόπλοιο της χρονιάς υποδέχτηκε ο Οργανισμός Λιμένος Ηρακλείου. Το πλοίο MSC Fantasia, χωρητικότητας 4.000 επιβατών με 1.400 μέλη πληρώματος, αφίχθη στις 07:00 της 31.12.2013 στο Ηράκλειο. Οι καιρικές συνθήκες βοήθησαν ώστε επισκέπτες 60 διαφορετικών εθνικοτήτων να απολαύσουν την παραμονή τους στην πόλη, η οποία περιελάμβανε παρασκευή παραδοσιακών κρητικών λουκουμάδων και τσικουδιάς, καθώς και ζωντανή μουσική και χορό από κρητικό παραδοσιακό συγκρότημα. Στην τελετή παρευρέθησαν ο Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος του Ο.Λ.Η., κ. Ι. Μπρας, ο Αντιδήμαρχος Ηρακλείου κ. Ν. Γιαλιτάκης, ο Λιμενάρχης Ηρακλείου, κ. Θ. Κούρκουλος κ.ά. Ο Οργανισμός προετοιμάζεται για μια ελπιδοφόρο «χρονιά Κρουαζιέρας» από τις 11 Ιανουαρίου, με την αναμενόμενη ονομαστική αύξηση αφίξεων 24% και σημαντική τόνωση της Αγοράς της πόλης στους χειμερινούς μήνες.
Μήνυμα προς τις αρμόδιες Αρχές θέλει να στείλει η Π.Ν.Ο., με την απόφασή της να πραγματοποιήσει αιφνιδιαστικές επισκέψεις σε πλοία στο επόμενο διάστημα, προκειμένου να διαπιστώσει αν οφείλονται δεδουλευμένα σε πληρώματα. Σε δηλώσεις τους στο ΑΜΠΕ, στελέχη της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας ανέφεραν ότι τις περισσότερες φορές τα πληρώματα διστάζουν να πουν τι πραγματικά συμβαίνει, υπό τον φόβο της απόλυσης. Ο νομικός σύμβουλος της Π.Ν.Ο., μιλώντας στο ΑΜΠΕ για τη μη καταβολή δεδουλευμένων, τόνισε ότι πλέον με το νέο νομικό καθεστώς, αν ένας ναυτικός στον οποίο δεν έχει καταβληθεί το δώρο την ημέρα που ορίζει ο νόμος και δεν έχει προχωρήσει ο ίδιος σε καταγγελία την ίδια ημέρα, δεν μπορεί να υπάρξει αυτόφωρη διαδικασία για τον εκπρόσωπο της πλοιοκτήτριας εταιρείας. Για να διεκδικήσει κάποιος ναυτικός το δώρο του ή τα δεδουλευμένα του, θα πρέπει να υποβάλει αγωγή εναντίον της εταιρείας και να ακολουθηθεί η δικαστική οδός. Σημειώνεται ότι πρόσφατα οι 55 ναυτικοί του πλοίου Πηνελόπη, στη Ραφήνα, μπήκαν σε καθεστώς προστασίας βάσει του νόμου περί εγκατάλειψης πληρώματος. Επίσης, η Π.Ν.Ο. έχει προειδοποιήσει με συνδικαλιστική παρέμβαση στον καταπέλτη του επιβατηγού/οχηματαγωγού Πρωτέας στη γραμμή Βόλου-Σκιάθου, αν η πλοιοκτήτρια εταιρεία δεν προχωρήσει σε εξόφληση δεδουλευμένων αποδοχών στο πλήρωμα, ενώ παράλληλα για το θέμα ζητεί την παρέμβαση των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου Ναυτιλίας. Την παρέμβαση του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου προκειμένου οι ναυτικοί του δεξαμενόπλοιου Θησέας να μπουν σε καθεστώς προστασίας, έχουν ζητήσει με κοινή ανακοίνωσή τους τρία ναυτεργατικά σωματεία, η Πανελλήνια Έ νωση Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΜΕΝ), η Πανελλήνια Έ νωση Κατωτέρων Πληρωμάτων Μηχανής Εμπορικού Ναυτικού, ο ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ και η Πανελλήνια Επαγγελματική Έ νωση Μαγείρων Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΜΕΑΓΕΝ). Όπως καταγγέλλουν, η πλοιοκτήτρια εταιρεία οφείλει δεδουλευμένες αποδοχές στο πλήρωμα, που βρίσκεται σε επίσχεση εργασίας από τις 13/11/2013. Από τις 18/11/2013 έχουν διακοπεί τροφοδοσία και παροχή πετρελαίου στο Θησέας.
ΣΤΟΛΟΣ
Πτώση 2,6% στη δύναμη του ελληνικού εμπορικού στόλου, άλλα αύξηση χωρητικότητας
Περαιτέρω μείωση 2,6% σημείωσε η δύναμη του ελληνικού εμπορικού στόλου, από πλοία 100 Κ.Ο.Χ. και άνω, τον Οκτώβριο του 2013 σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2012, έναντι μείωσης 3,4% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η ολική χωρητικότητα του ελληνικού εμπορικού στόλου, από πλοία 100 Κ.Ο.Χ. και άνω, αυξήθηκε τον ίδιο μήνα 0,8%, έναντι αύξησης 1,4% που σημειώθηκε στην αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.
60
| ΝΑΥΤΙΛΙΑ / eiδησεισ |
Blue Star Ferries:
Φλερτ με τις γραμμές των Δυτικών Κυκλάδων; Πρόκριμα για τη γραμμή Δυτικών Κυκλάδων αποτελεί η έκτακτη δρομολόγηση στις 3/1 του Blue Star Naxos, το οποίο αναχώρησε το απόγευμα από Πειραιά και κατευθύνθηκε για Σέριφο, Πάρο και Μικρές Κυκλάδες. Το δρομολόγιο έγινε με αφορμή το κενό που δημιουργεί η επίσχεση στο Άγιος Γεώργιος, το οποίο καλύπτει εδώ και χρόνια, μαζί με το F/B Κοραής, τη γραμμή Πειραιάς, Σέριφος, Σίφνος, Κίμωλος, Μήλος, Φολέγανδρος. Ωστόσο δείχνει ότι η κινητικότητα στην Ακτοπλοΐα είναι παρούσα, ειδικά στην περιοχή όπου η τουριστική ανάπτυξη είναι έντονη, με εμβληματικά καταλύματα (π.χ. Ελιές Σίφνου), ενώ ήδη ετοιμάζονται κι άλλα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο δρομολόγιο μετέφερε 80 επιβάτες και 5 φορτηγά, κάτι που δεν θεωρείται αμελητέο γι’ αυτή την εποχή, για ένα μόνο νησί και μάλιστα από τα πλέον μικρά� Εκείνο που έχει σημασία, και αποδίδεται σε πηγές στην ναυτιλιακή Αγορά του Πειραιά, είναι το γεγονός ότι καμιά εταιρεία δεν κάνει κινήσεις στα τυφλά κι αυτό είτε μπει είτε δεν μπει βαπόρι της εταιρείας τελικά στη γραμμή Μήλου. Όπως είπαν οι ίδιες πηγές, αν η Σέριφος νοιάζει τους ακτοπλόους μία φορά, η Μήλος τους ενδιαφέρει 10 φορές. Αυτή τη στιγμή η Blue Star έχει διαθέσιμα πλοία κι αυτό δημιουργεί προσδοκίες. Εκτιμάται ότι το συγκεκριμένο δρομολόγιο αποτελεί test για τη Blue Star, όσον αφορά στο ενδιαφέρον που ενδεχομένως παρουσιάζει η συγκεκριμένη γραμμή. Να σημειωθεί ότι έχουν προηγηθεί κινήσεις των Δημάρχων προς αυτή την κατεύθυνση καθώς και του Βουλευτή Συ.Ριζ.Α. Κυκλάδων, κ. Νίκου Συρμαλένιου.
Γιώργος Γράτσος
«Δείχνουν δόντια» οι εφοπλιστές στη διπλή φορολόγηση Ηχηρό τελεσίγραφο για αποχώρηση από την Ελλάδα ναυτιλιακών εταιρειών απηύθυνε στην κυβέρνηση, με αφορμή την προσφάτως ψηφισθείσα διάταξη για την υποχρεωτική διπλή φορολόγηση των εφοπλιστών, ο Πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Ν.Ε.Ε.), κ. Γιώργος Γράτσος, μιλώντας σε υψηλούς τόνους στην τελετή κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Επιμελητηρίου, στο Ίδρυμα Ευγενίδου. Καταφέρθηκε εναντίον των τελευταίων νομοθετικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης, για να προκαλέσει την αντίδραση του υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, αλλά και την παρέμβαση του εκπροσώπου της αξιωματικής αντιπολίτευσης, βουλευτή κ. Θεόδωρου Δρίτσα. «Προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία της Ναυτιλίας», είπε ο κ. Γράτσος, «είναι η εμπιστοσύνη όσον αφορά στη σταθερότητα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Πριν από λίγες εβδομάδες η Ναυτιλία βίωσε έναν δυσάρεστο αιφνιδιασμό, με την ανατροπή όχι μόνο συμφωνηθέντων και υπογεγραμμένων όρων, αλλά και συνταγματικά κατοχυρωμένων διατάξεων. Αυτό δεν θα ωφελήσει μακροπρόθεσμα τη χώρα», συνέχισε και προειδοποίησε: «Χρειάζονται πολλά χρόνια και κόποι για να οικοδομηθεί ένα αξιόλογο έργο. Έ νας αιφνιδιασμός το κλονίζει σαν καταστρεπτικός σεισμός και καταρρέει». Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο Πρόεδρος του Ν.Ε.Ε. υπενθύμισε με νόημα ότι «ο εφοπλισμός είναι στην ουσία δραστηριότητα των Ελλήνων της διασποράς, αυτών που έφυγαν και μεγαλούργησαν στα ξένα» και συνέχισε λέγοντας ότι «διαχρονικά οι έλληνες εφοπλιστές λειτουργούσαμε στο εξωτερικό και κυρίως όπου δημιουργείτο η διακίνηση του εμπορίου. Πηγαίνουμε όπου υπάρχουν δουλειές και μπορούμε να λειτουργούμε απρόσκοπτα και ανταγωνιστικά», συμπλήρωσε ο κ. Γράτσος, προσθέτοντας ότι «σήμερα, πάνω από το 65% της διακίνησης του εμπορίου γίνεται με τις χώρες της Άπω Ανατολής και προφανώς είναι πλεονέκτημα να βρισκόμαστε εκεί». Καταπέλτης ο Πρόεδρος του Ν.Ε.Ε., ανέφερε σε άλλο σημείο: «Η νομοθεσία μας κατάφερε να εξαφανίσει τα ελληνικά κρουαζιερόπλοια, να καταστήσει ζημιογόνα τα ναυπηγεία μας, την Ακτοπλοΐα μας, να απωθήσει σκάφη αναψυχής και πρόσφατα να κλονίσει την εμπιστοσύνη στη σταθερότητα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος της ποντοπόρου Ναυτιλίας».
61
62
ΙΣΤΟΡΙΑ
Μάνθος & Γεώργιος Ριζάρης
Οι ιδρυτές της Ριζαρείου Σχολής
H
Η συμβολή των αδελφών Ριζάρη στον αγώνα υπέρ της ελευθερίας της πατρίδας υπήρξε καταλυτική. Η ένθερμη αγάπη τους για την υπόδουλη Ελλάδα και το θρησκευτικό τους ήθος, τους ανέδειξε ανάμεσα στους μεγάλους ευεργέτες του έθνους μας. Το λαμπρό τους έργο ζει μέχρι σήμερα με τη λειτουργία της φερώνυμης εκκλησιαστικής σχολής. ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΤΑΤΟΥ* Η παρακάτω ιστορία αφορά σε δύο αδέλφια. Μεγαλύτερος ο Μάνθος και μικρότερος ο Γεώργιος. Και οι δύο ανήκουν επάξια στη μακριά σειρά των ηπειρωτών ευεργετών. Γεννήθηκαν στο χωριό Μονοδένδρι Ζαγορίου και είχαν πατέρα τον Ρίζο Μάνθο και μητέρα την Καλούσιω. Ο Γεώργιος γεννήθηκε το 1769 ενώ για τον Μάνθο δεν είναι ακριβώς γνωστό το έτος γέννησής του, εικάζεται όμως ότι γεννήθηκε περί το 1764. Τα δύο αδέλφια έμειναν ορφανά από πατέρα το 1772. Μετά τον θάνατό του, όλη η φροντίδα για την ανατροφή τους έπεσε στη μητέρα τους. Η Καλή, γυναίκα τίμια και θεοσεβούμενη, ανέθρεψε τα παιδιά της όσο μπορούσε καλύτερα, εμποτίζοντάς τα με ευσέβεια και χριστιανισμό. Τα παιδιά είχαν δύο θείους, τον Πανταζή Ρίζου Μάνθο και τον Αλέξιο Ρίζου Μάνθο. Και οι δύο είχαν ξενιτευτεί στη Νίζνα της πάλαι ποτέ τσαρικής Ρωσίας (η
σημερινή ουκρανική πόλη Nizhyn) και διατηρούσαν εμπορικές επιχειρήσεις. Μαθαίνοντας ότι πέθανε ο αδελφός τους, φρόντισαν να φέρουν κοντά τους τον μεγαλύτερο ανιψιό τους, Μάνθο. Πράγματι, ο Μάνθος ταξίδεψε στη Νίζνα, όπου βρήκε βοήθεια και προστασία στο πρώτο του ξεκίνημα, ιδιαίτερα από τον θείο του Πανταζή.
Η ζωή του Μάνθου Ριζάρη στη Ρωσία Ο έξυπνος και εργατικός Μάνθος κατάφερε να αποκτήσει γρήγορα δική του περιουσία. Μακριά από διασκεδάσεις και κακές συναναστροφές, αφοσιώθηκε στη δουλειά του με σκοπό να προκόψει. Και πρόκοψε. Με τον καιρό άπλωσε την εμπορική του επιχείρηση σε άλλες πόλεις όπως στη Μόσχα, την Οδησσό, τη Βεσσαραβία, τη Βλαχία και την Κωνσταντινούπολη. Μαζί με τη δουλειά του, όμως, μεγάλωσε και η περιουσία του. Μέσα σε
63
λίγα χρόνια ο Μάνθος λογαριαζόταν ως ένας εκ των πλουσιότερων εμπόρων της Μόσχας, όπου πλέον είχε εγκατασταθεί, και προσονομαζόταν Ραδιόνωφ. Το 1806 ο Μάνθος Ραδιόνωφ-Ριζάρης κάλεσε κοντά του και τον αδελφό του, Γεώργιο. Τα δύο αδέλφια εργάστηκαν πολλά χρόνια με ομόνοια και αξιοθαύμαστη αγάπη. Αποτέλεσμα ήταν να αυξήσουν ακόμη περισσότερο την περιουσία τους και να αποκτήσουν τιμή, όνομα και υπόληψη. Οι αδελφοί Ριζάρη φημίζονταν για τη θρησκευτική τους πίστη και τη φλογερή τους αγάπη για την πατρίδα. Δουλεύοντας και συγκεντρώνοντας πλούτο, είχαν έναν σκοπό: να βοηθήσουν τους φτωχούς συμπατριώτες τους και την υπόδουλη Ελλάδα. Ολόκληρη η ζωή τους ήταν αφιερωμένη σ’ αυτούς τους υψηλούς σκοπούς. Ο Μάνθος είχε γνωριστεί στη Ρωσία με πολλούς σπουδαίους Έ λληνες που σκοπό τους είχαν τη λύτρωση της Ελλάδας από τον τουρκικό ζυγό. Υπήρξε στενός φίλος του Καποδίστρια, του Ξάνθου και του Αλέξανδρου Υψηλάντη, υποστηρίζοντας οικονομικά με 30.000 ρούβλια το επαναστατικό του κίνημα στη Μολδοβλαχία. Ο Εμμανουήλ Ξάνθος, μάλιστα, εκτιμώντας τον πατριωτισμό του Μάνθου, τον είχε κατηχήσει από τους πρώτους στα μυστικά της Φιλικής Εταιρείας. Στους Φιλικούς ο Μάνθος Ριζάρης ήταν γνωστός με το συνθηματικό όνομα «Πρόθυμος». Τη φιλοπατρία του ο Μάνθος την έδειξε έμπρακτα. Υπήρξε από εκείνους τους Έ λληνες του εξωτερικού που με όλη τους την ψυχή υποστήριξαν την Επανάσταση του 1821, διαθέτοντας για τον αγώνα άλλα 8.000 ρούβλια. Ο πόθος του για την πνευματική ανύψωση του Γένους εκδηλώθηκε με την ίδρυση ελληνικού σχολείου στο Μονοδένδρι. Από το 1814 έστελνε συνεχώς χρήματα για τη συντήρηση και την εύρυθμη λειτουργία του διδακτη-
Επάνω: Γραμματόσημο με τον Γεώργιο Ριζάρη. Δεξιά: Ίδρυμα της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής (1841).
ρίου. Μαθαίνοντας, όμως, ότι ο αξιομνημόνευτος Χριστόδουλος Κόνιαρης αφιέρωσε μέγα χρηματικό ποσό για το συγκεκριμένο σχολείο, αποφάσισε να διακόψει τη χορηγία του. Αργότερα το σχολείο υπέστη πολλές περιπέτειες αλλά ο Γεώργιος θα εξασφάλιζε πάλι τη λειτουργία του με ανάλογο κληροδότημα διά της διαθήκης του. Η «Σχολή των Ελληνικών Μαθημάτων» στεγάστηκε στο πατρικό τους σπίτι της ιδιαίτερης πατρίδας τους στο Μονοδένδρι, στο οποίο τρόφιμοι υπήρξαν πολλά ορφανά παιδιά. Όραμα του Μάνθου ήταν να δημιουργήσει στην Ελλάδα ιερατική σχολή, απ’ όπου θα έβγαιναν μορφωμένοι κληρικοί. Το όνειρο αυτό ο Μάνθος δεν το είδε πραγματοποιημένο, αφού ο χάρος του έκοψε την αγαθοεργή του δράση στις 25 Μαρτίου του 1824. Πεθαίνοντας όμως, άφησε εντολή στον αδελφό του για την ίδρυση εκκλησιαστικής ακαδημίας, έστω κι αν χρειαζόταν γι’ αυτήν ολόκληρη η περιουσία τους. Και ήθελε όχι μόνο να ιδρύσει τη σχολή, αλλά και να την προικοδοτήσει, ώστε να μην κλείσει στο μέλλον λόγω έλλειψης πόρων.
Η ανάδειξη του Γεώργιου Ριζάρη Μετά τον θάνατο του Μάνθου, ο Γεώργιος άφησε τη Μόσχα και εγκαταστάθηκε στην Οδησσό. Στο προσκήνιο της
πατριωτικής και φιλανθρωπικής δράσης του Μάνθου αναδείχθηκε ο Γεώργιος Ριζάρης. Αν ο Μάνθος υπήρξε θεμελιωτής μιας μεγάλης περιουσίας, ο Γεώργιος στάθηκε πιστός εκπληρωτής των πόθων και διαθέσεων του Μάνθου, αξιοποιώντας τα χρήματα αυτά κατάλληλα. Ο ευσεβής Γεώργιος, τιμώντας τη μνήμη και σεβόμενος την παραγγελία του αδελφού του, συμβουλεύθηκε τον περίφημο θεολόγο και ιεροκήρυκα της εποχής εκείνης, Κωνσταντίνο Οικονόμου. Πρώτη του φροντίδα ήταν η υλοποίηση του οράματος του Μάνθου για τη δημιουργία ιερατικής σχολής. Πέραν τούτου, όμως,
64
ενίσχυσε με γενναία χορηγήματα την ελληνική Επανάσταση. Προσέφερε πολλά χρήματα για την εξαγορά ελλήνων αιχμαλώτων, που πωλούνταν από τους Τούρκους στα σκλαβοπάζαρα ως δούλοι, απολυτρώνοντας έτσι πολλές δυστυχείς ελληνικές οικογένειες. Διέθεσε ακόμη 2.000 ρούβλια για την ανατύπωση διαφόρων συγγραμμάτων του Αδαμάντιου Κοραή και τον διαμοιρασμό τους στα ελληνικά σχολεία. Και όταν ανέλαβε ο Ιωάννης Καποδίστριας τη διακυβέρνηση του τόπου, ο Γεώργιος Ριζάρης ήταν από τους πρώτους που θέλησαν να συνδράμουν στην ίδρυση της εθνικής τράπεζας.
ΙΣΤΟΡΙΑ
ο Μάνθος υπήρξε θεμελιωτής μεγάλης περιουσίας ΚΑΙ ο Γεώργιος στάθηκε πιστός εκπληρωτής των πόθων και διαθέσεων του Μάνθου, αξιοποιώντας κατάλληλα ΑΥΤΑ τα χρήματα
Σε ηλικία 68 ετών, στα τέλη του 1837, ο Γεώργιος Ριζάρης κατέβηκε στην Αθήνα για να τακτοποιήσει τις νομικές διαδικασίες του ζητήματος της ιερατικής σχολής. Τότε φρόντισε για κάτι ακόμη πιο σπουδαίο: την εξασφάλιση της περιουσίας του από κάθε τυχόν διεκδίκηση τρίτων ως κληρονόμων, όταν αυτός θα πέθαινε. Έ τσι αγόρασε διάφορα κτήματα και έχτισε σπίτια, τα οποία κληροδότησε στην ιερατική σχολή. Όταν πια εξασφάλισε την περιουσία του, ο Γεώργιος έκανε τη διαθήκη του. Ολόκληρη σχεδόν την εναπομείνασα περιουσία του την άφησε για την ανέγερση της
ιερατικής σχολής. Άφησε μικρό μέρος στους συγγενείς του στην Ήπειρο καθώς και σε κάποια μοναστήρια. Επίσης, το 1837, με δικές του δαπάνες ανακαινίστηκε και εξωραΐστηκε ο Ιερός Ναός του Αγίου Αθανασίου Μονοδενδρίου. Ο Γεώργιος Ριζάρης δεν πρόλαβε ούτε αυτός να δει τελειοποιημένο το μεγαλύτερο έργο της ζωής του, έργο που θα έκανε αυτόν και τον αδελφό του αθάνατους. Πέθανε το 1842 με την παρηγοριά στη ψυχή του ότι το σώμα του θα ταφεί στο ελεύθερο ελληνικό χώμα «με απλούστατον και χριστιανικόν τρόπον», όπως ακριβώς όριζε στη διαθήκη του. Το 1841, λίγο καιρό πριν πεθάνει, ο βασιλιάς Όθων του απένειμε για τη μεγάλη εθνική προσφορά του τον Χρυσό Σταυρό των Ιπποτών του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος.
Η Ριζάρειος Εκκλησιαστική Σχολή Τελικώς, το όνειρο των δύο αδελφών πήρε σάρκα και οστά. Στις 15 Μαΐου του 1844 τελέσθηκαν επί παρουσίας του βασιλιά Όθωνα, του πρωθυπουργού Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και του μητροπολίτου Αθηνών Νεοφύτου, τα εγκαίνια της ιερατικής σχολής που τιμής ένεκεν ονομάσθηκε «Ριζάρειος Σχολή». Μεγαλόπρεπη απλώθηκε στην Αθήνα «διά την βελτίωσιν της καταστάσεως του κλήρου και την εξάπλωσιν της ευαγγελι-
65
κής αληθείας» όπως έγραφε στη διαθήκη του ο Γεώργιος. Πρώτος και προσωρινός διευθυντής της σχολής χρημάτισε ο τότε αρχιμανδρίτης και μετέπειτα Μητροπολίτης Αθηνών, Μισαήλ Αποστολίδης. Κατά τον 19ο αιώνα η Ριζάρειος Σχολή, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αρσάκειο της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας και η Σχολή Ευελπίδων αποτελούσαν τα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας. Τα κληροδοτήματα των αείμνηστων αδελφών συνεχίζουν να προσφέρουν μέχρι τις μέρες μας σημαντικό κοινωνικό έργο. Σήμερα το Ίδρυμα της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής (Ρ.Ε.Σ.) μετρά πάνω από 170 χρόνια προσφοράς στην ορθόδοξη παιδεία και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εθνικά κληροδοτήματα της χώρας μας. Το 1960 η Σχολή και το οικοτροφείο της μεταφέρθηκαν από τη λεωφόρο Βασ. Σοφίας στο σημερινό συγκρότημα Χαλανδρίου, ενώ το 1979 ιδρύθηκε η Ριζάρειος Χειροτεχνική Σχολή Μονοδενδρίου που αποτελεί κομμάτι της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής. Τα δύο αδέλφια προτίμησαν να διέλθουν τον βίο τους άγαμοι και να μην αφήσουν οικογένεια, για το καλό των άλλων και της πατρίδας τους. Η ελληνική βουλή, τιμώντας τους αδελφούς Ριζάρη, ανέγραψε τα ονόματά τους στη στήλη της αίθουσας του κοινοβουλίου για αιώνια δόξα και τιμή. Αοίδιμοι Ριζάρες, Μάνθε και Γεώργιε, ερωτευθήκατε την πατρίδα και αποκτήσατε χιλιάδες πνευματικά παιδιά, δημιουργήσατε την Ριζάρειο πολιτεία. Ας είναι η μνήμη σας αιώνια.
*Ο κ. Μπουτάτος είναι επιχειρηματίας, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. της DMN A.E., κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο Μάνατζμεντ και τη Στρατηγική Επιχειρήσεων από το LSE.
| LAST PAGE |
Forbes:
Οι 6 τεχνολογίες που θα αλλάξουν το 2014 Oι εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας μέσα στο 2013 ήταν αναμφίβολα μεγάλες. Οι ειδήμονες θεωρούν ότι ο κλάδος θα σημειώσει ραγδαία ανάπτυξη και το 2014. Το περιοδικό Forbes παρουσίασε 6 τεχνολογίες που θα επικρατήσουν μέσα στο 2014, αλλάζοντας ριζικά τη χρήση της τεχνολογίας.
TouchID
Smart watches
Smart TV
Google Glass
3D Printing
Xbox One & PS4
Το χαρακτηριστικό αποτύπωμα στην οθόνη του iPhone 5S που αναγνωρίζει το δακτυλικό αποτύπωμα του χρήστη και ιδιοκτήτη του ήταν η αρχή για τη χρήση της τεχνολογίας σε δεκάδες άλλα προϊόντα αναγνώρισης χρήστη.
Τα έξυπνα ρολόγια θα γίνουν ακόμη και πιο έξυπνα και απαραίτητα για τους χρήστες τεχνολογίας. Οι φήμες θέλουν τη Google να λανσάρει τη συσκευή της μέσα στο 2014, η οποία θα είναι συμβατή με τα κινητά Android.
Όλο και περισσότεροι καταναλωτές θα ξεκινήσουν ν’ αγοράζουν Smart TV. Οι πωλήσεις του προϊόντος το 2013 ήταν 84 εκατ. συσκευές, ενώ το 2014 αναμένεται να ξεπεράσουν τα 123 εκατομμύρια�
Τα έξυπνα γυαλιά θα είναι διαθέσιμα στην Αγορά στους πρώτους μήνες του έτους. Το 2013 πουλήθηκαν μόλις 60.000 συσκευές σε premium κοινό, ενώ το 2014 οι πωλήσεις αναμένεται να εκτοξευτούν.
Αυτή θα είναι η χρονιά εγκαινίασης της μεθόδου του 3D printing σε πολλούς τομείς της Οικονομίας, αφού η παραγωγή πρόκειται να αυξηθεί και οι τιμές εξασφάλισης των μηχανών θα παρουσιάσουν αισθητή μείωση.
Οι δύο κονσόλες πρόκειται να σβήσουν τη γραμμή που χώριζε τα βιντεοπαιχνίδια και τα κοινωνικά δίκτυα. Οι εξελιγμένες εκδόσεις συνδέονται με facebook, twitter κ.ά., και οι χρήστες παίζουν με φίλους στο διαδίκτυο. – Πάνος Τσαγκαράκης
66