OKRA-Magazine juli - augustus 2012

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 45 nr. 6

magazine JULI-AUGUSTUS 2012

6

“Ik zie mijn kleinkinderen allemaal even graag� blz. 18

6 Eenzaamheid verklaart vele zelfdodingen 16 Congo, een vertrouwde onbekende 41 Een visser is een jager

en e n i W endje weekHaan ! in De 0 blz. 5

okramagazine juli - augustrus 2012

Jeanne Croonen grootmoeder van Tom Boonen

1

Afgiftekantoor Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - Antwerpen X - BC 1145

okra.be

Wist u dat uw aankopen met onze MasterCard Red 90 dagen verzekerd zijn?

Nog een idee om u beter van dienst te zijn.

Wilt u meer informatie over de MasterCard Red of over onze andere ideeën? Ga langs in uw Belfius Bank-kantoor of surf naar www.belfius.be

Dexia Bank België NV (Belfius Bank NV vanaf 11-06-2012), Pachecolaan 44, 1000 Brussel – IBAN BE23 0529 0064 6991 – BIC GKCC BE BB – RPR Brussel BTW BE 0403.201.185 – FSMA nr. 19649 A.

Sporten zit Walter Anthuenis in het bloed. Zwemmen, lopen, fietsen en wandelen, hij houdt er zijn conditie mee in stand. “Ik heb nog een droom: ik zou graag leren skiën”.

Veel van deze sporten doet Walter met OKRA-SPORT. Binnenkort wordt een van zijn sportieve dromen werkelijkheid.

Mijn belangrijkste sportmomenten

3

dedrie

Zwemmen in open water “Sporten zit in de familie: mijn vader leerde me zwemmen. We reden twintig kilometer met de fiets naar het zwembad. Tot we konden zwemmen. Vanaf toen vond je mijn broers en mij elke mooie dag in de grachten en de Durme. Ik had geluk met mijn jeugd. Sommige vrienden moesten de hele zomervakantie meehelpen op de boerderij. Wij mochten in de vrije natuur spelen en zwemmen. Nu nog zwem ik het liefst in open water. De kou deert me niet. Mijn vader is zes jaar geleden gestorven en ik mis hem nog steeds.”

zen. Voor de Olympische Spelen zochten ze heel wat vrijwilligers die met de fakkel een stuk van het traject tussen Athene en Londen wilden lopen. Voor België zochten ze tien mensen. Die personen moesten sportief zijn en zich als vrijwilliger sociaal inzetten. Mijn vrouw schreef me achter mijn rug in en uit alle kandidaten werd ik uitgeloot, de enige oudere trouwens. Op 30 juni loop ik 300 meter met de fak-

kel, ergens tussen Durby en Burmingham.

Ik kijk er heel erg naar uit, en ik ben trots dat ik dit mag doen.

Hoeveel mensen me trouwens hierover aanspreken! En allemaal zonder jaloezie. Vroeger deed ik ook aan atletiek. Ik was niet slecht maar kwetsuren beslisten er anders over. Van de Olympische Spelen kon ik alleen maar dromen. En nu maak ik er toch een klein beetje deel van uit.”

Katrien Vandeveegaete Foto Frank Bahnmüller

“Op een kerstavond beslisten mijn zus en ik dat we de Dodentocht zouden wandelen.

Honderd kilometer achter elkaar, daar moet je voor trainen. Ik ga graag alleen wandelen: ‘s morgens vertrekken en dan tot ‘s avonds weg: alleen met jezelf, je hoofd volledig leeg maken.

En ja, mijn zus en ik stapten de tocht uit. Deze zomer doen we het opnieuw. Vooral naar de trainingen kijk ik uit.”

Olympische droom “Mijn vrouw had een reclameboodschap van Coca-Cola gele-

okramagazine juli-augustus 2012

Dodentocht

3

inhoud

30

okramagazine juli-augustus 2012

6 OKRA-ZINGEVING

34 INFO

8

36 DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS

Eenzaamheid verklaart vele zelfdodingen

STANDPUNT

De aandacht niet laten verslappen

9 OKRA-ZORGRECHT

Gewoel in de rusthuissector

Duitse belasting op pensioenen

Het einde van de wereld

38 RELATIES

Oud maar thuis, dankzij de mantelzorgers

12 OKRA-MOBIEL

40 VRAAG EN AANBOD

14 OKRA,

dat is een grote vriendengroep

41 MENU

16 WERELDSOLIDARITEIT

44 Uitjes

De Minder Mobielen Centrale

Congo, een vertrouwde onbekende

18 OVER WAT TELT

Jeanne Croonen: “Ik zie mijn kleinkinderen allemaal even graag”

Van paard tot postzegel Een visser is een jager

46 UIT

Te kust en te keur

49 Swingende sixties in Bokrijk 50 KRUISWOORDRAADSEL

22 BOEKEN

52 SPEEL EN WIN

24 TENTOONSTELLING

53 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD

Een leesprieel De Gouden Eeuw van China

26 FILM

Zomer in de zalen, maar ook bij je thuis

28 PODIUM

Gentse Feesten in de luwte

30 INTERIEUR

Leve het gezichtsbedrog

32 GEZONDHEID

Op je tandvlees

OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be.

32 winnaars

Extra kortingbon voor de Knooppunter-fietsbox

15 9

Gewoel in de rusthuissector

In een rusthuis heerst er een groot verschil tussen een gewoon bed en een RVT-bed. We zetten de evoluties in deze sector eens op een rijtje.

32

Op je tandvlees

Een gezond gebit en gezond tandvlees, je bent er je leven lang mee bezig. Handige weetjes en concrete tips helpen ouderen om hun vals gebit of eigen tanden goed te verzorgen.

38 Oud maar thuis, dankzij mantelzorgers Oud worden onder je eigen dak en met je vertrouwde zorg, het is een godsgeschenk. Sara en Jozef getuigen.

De Gouden Eeuw van China portretteert het dagelijkse leven ten tijde van de Tang-dynastie, in eenvoudig beschilderd aardewerk

28

okramagazine maart 2011

24

okra.be

5

OKRA-ZINGEVING Bart Demyttenaere verloor zijn broer Luk, na zelfmoord

Eenzaamheid verklaart vele zelfdodingen Zelfmoord is taboe, we spreken er niet over. Maar het stilzwijgen veroorzaakt enkel meer slachtoffers. Toen Luk de broer van Bart Demyttenaere - zich een kogel door het hoofd joeg, durfde niemand iets tegen Bart te zeggen.

Behalve de leerlingen uit zijn klas, het zesde leerjaar.

“Gaat het niet, meester,” vroegen ze?

Volgens Bart Demyttenaere is 90 procent van alle zelfmoorden het resultaat van een uit de hand gelopen zelfmoordpoging. Een hallucinant cijfer dat aantoont hoeveel mensen gered zouden kunnen worden als ze hun eenzaamheid en verdriet konden bespreken of de juiste hulp maar konden vinden.

okramagazine juli - augustrus 2012

Op 29 augustus 1994 stapte Luk uit het leven. “Waarom heb ik niet gezien hoe moeilijk hij het had”, vraagt Bart zich 18 jaar na datum soms nog af. “Ik zat vast in vragen.

Was ik maar… Had ik maar… Ik ben er twee jaar ziek van geweest. Ik

6

had twee beelden van Luk voor ogen: de foto op zijn doodsprentje en zijn dode lichaam. Zijn fotoalbum kon ik niet inkijken, tot mijn vrouw zei: 'Het is tijd dat je die foto's wél bekijkt.' En ik zag mezelf en mijn broer, mijn arm rond zijn schouders.˝ “We waren met zes thuis, mijn ouders en vier jongens: ikzelf, Pieter, Kris en Luk. Het is onwaarschijnlijk hoeveel impact de zelfmoord van Luk heeft gehad. Mijn ouders zijn uit elkaar gegaan, hun verdriet heeft hun relatie gebroken.

Tot aan haar dood - op 4 april 2004

- is mijn ma geen enkele dag meer echt gelukkig geweest. Zelf heb ik gaandeweg Luks dood een plaats proberen te geven. Zijn dood was de humus voor mijn schrijverschap.

De woede van het begin heeft plaats gemaakt voor tederheid: ik kan nu anders terugblikken op het leven van Luk.”

De lat ligt te hoog “Ik had mijn broer niet kunnen tegenhouden, nee. Pas op het ogenblik dat ik dat heb ingezien, kon ik verder met mijn leven.

Doordat hij wat minder verstandig was, zou hij allicht nooit een vrouw, huis en kinderen gehad hebben. Hij kon ook niet mee met het helse ritme bij Ford, werd daar gepest. Had hij 60 jaar eerder geleefd, dan. Maar niet in deze harde maatschappij.

De lat ligt er veel te hoog: het is elk voor zich en de economie moet

“Ik heb de beste vrouw ter wereld, drie fantastische kinderen en de beste vrienden.

Zij hielpen me doorheen een zware depressie.”

Oprecht luisterende kinderoren “Samen met Finland ligt Vlaanderen op kop wat het aantal zelfmoorden betreft. Het zijn er dubbel zoveel als in Nederland, Duitsland of Groot-Brittannië. De hulpverlening in Nederland is veel laagdrempeliger: men dwingt er leerlingen van het derde leerjaar te praten over hun (negatieve) gevoelens. Ga je er naar een huisarts die iets opmerkt, dan stuurt die je meteen door. Je kan er ook 24 uur op 24 uur telefoneren, gratis. En je komt altijd bij iemand terecht.”

“Ik had veel vrienden, maar toen mijn broer zelfmoord pleegde, zei niemand iets. Ik gaf toen les in het zesde leerjaar en ging na drie dagen terug werken. In de leraarskamer stoven mijn collega’s uiteen, uit angst om iets te moeten zeggen. Ik had een zogenaamde 'rotklas', met één zeer moeilijke jongen, Michael. Hij was al 14 jaar.

Het was muisstil toen ik binnenkwam. Michael kwam naar me toe en zei: 'Meester Bart, 't gaat niet, hé. Ga maar even naar buiten, een sigaret roken. Ik houd ze hier wel even stil’. Toen begonnen ze te vragen, rustig. ‘Meester, ze hebben ons gezegd dat je broer zelfmoord… Is het waar?’ Het was de

eerste keer in een week tijd dat ik mijn verhaal kon doen!”

Praat over je gevoelens “Ook op verdriet en rouw rust een taboe. We rouwen allemaal anders.

Toen mijn broer gestorven was, zei men me sterk te zijn. Toen mijn moeder acht jaar geleden stierf, mocht een man niet huilen. In Nederland laat de overheid de psychologische hulpverlening terugbetalen door het ziekenfonds. Als je hier, na drie maanden wachten, bij een psycholoog geraakt, dan betaal je 50 euro voor een gesprek.

Mensen in armoede kunnen dat niet betalen, toch geen weken aan een stuk.

In West-Vlaanderen vinden meer zelfmoorden dan gemiddeld plaats.

West-Vlamingen zijn binnenvetters, hebben hun trots en ze moeten slagen. ‘Zwijg en doe voort!’ Over gevoelens wordt niet gepraat. Eens op pensioen gaan velen aan zee wonen, waar de eenzaamheid nog groter is. Eenzaamheid is het grootste motief om zelfmoord te plegen.

Dat en niet meer meetellen, economisch gezien. Jongeren die zelfmoord plegen, halen vaak de kranten maar er zijn evenveel ouderen, tussen 70-80 jaar...”

“Hoe het tij kan keren? Er is nood aan een mentaliteitsverandering, aan leerkrachten die kwetsbaar in de klas durven te staan zodat gevoelens als angst en ongerustheid bespreekbaar worden. Jeugdbewegingen en verenigingen als OKRA moeten zorgen voor een warme samenleving. Maar hoe sub-

sidieer je die? Hoe haal je eenzame mensen uit hun isolement en hoe zeg je hen dat er verenigingen in hun buurt zijn?”

Belang van familie, vrienden, verenigingen “Wie iemand uit zijn omgeving heeft die zelfmoord pleegde, heeft 10 tot 100 keer meer kans dan gemiddeld, om het zelf ook te doen. Mijn moeder is negen jaar zwaar depressief geweest, we zijn blij dat ze een natuurlijke dood stierf, dat ze na mijn broer niet de tweede was die ons zoiets aandeed.

Ik was op een bepaald moment op, men sprak van een burn-out, maar het ging om een zware depressie.

Gelukkig heb ik de beste vrouw ter wereld, drie fantastische kinderen en de beste vrienden.”

“Hoe reageer je als iemand je zegt dat hij uit het leven wil stappen?

Erken het probleem. Zeg: 'Als ik je goed begrijp, dan denk jij aan de dood'. Een op de vijf maakt in zijn leven een zware depressie door.

Zijn die allemaal abnormaal? Hier rust een taak op de schouders van stad of gemeente. Gemeenschap vormen begint altijd lokaal, het beleid kan veel doen.”

“We moeten de samenhorigheid verhogen, een groepsgevoel aankweken en mensen zelfredzaam maken. Laten we niemand bekijken op wie hij is maar hem appeleren op wat hij goed doet.”

Tekst Dominique Coopman Foto Mine Dalemans

okramagazine juli - augustrus 2012

draaien. Vroeger was elke vrouw lid van KAV (nu Femma). Vroeger waren er natuurlijke vangnetten waar men problemen vroeg genoeg ontdekte. Nu is er geen plaats voor mensen die niet meekunnen.”

7

STANDPUNT

De aandacht niet laten verslappen De vakantiemaanden komen er aan. En hopelijk krijgen we dan ook de zomer zoals wij die wensen. Veel zon, mogelijks een terrasje, een bank in de schaduw met een boek in de hand, wat meer tijd voor kinderen, kleinkinderen, vrienden of kennissen. Sommigen noemen het rust, of is het gewoon de tijd nemen om te genieten?

Hoe dan ook, het leven in OKRA staat ook dan niet stil. En zeker onze aandacht voor het politieke, sociale en maatschappelijke gebeuren verslapt niet.

okramagazine juli - augustrus 2012

OKRA heeft haar reisvergunning

8

Net op het moment dat wij de vergunning in Vlaanderen op zak hebben, kondigt minister Bourgeois aan dat hij het decreet op de reisbureaus in twee fases wil afschaffen. Als ik dit Standpunt schrijf, moet het Vlaams parlement nog wel haar akkoord geven. Een goede zaak voor OKRA en zeker voor de sector van het sociaal-cultureel werk. Maar OKRA heeft er wel een serieuze prijs voor moeten betalen. Een ding staat vast: we zullen met een sterkere reiswerking naar buiten komen. Wie inschreef voor een reis met OKRA heeft ervaren dat wij kwaliteit hoog in het vaandel dragen. Daarvoor hadden we geen vergunning noch een rechtszaak van bijna vier jaar nodig.

Maar onze inspanningen zullen niet tevergeefs geweest zijn. Bij deze dank aan de vele mensen en organisaties die ons de voorbije maanden gesteund hebben.

Geen bijkomende financiĂŤle aderlating voor OKRA Een andere zaak die ons aanbelangt, gaat over de interne staatshervorming. Een aantal beleidsdomeinen zoals cultuur (met inbegrip van sport) en welzijn worden overgeheveld van de provincies naar de gemeenten. Aan deze bevoegdheden zijn voor de sociaal-culturele verenigingen, die in regel zijn met de provinciale reglementeringen, ook subsidies verbonden. Daarmee wil de Vlaamse overheid onder meer de regelgeving vereenvoudigen. OKRA gaat daarmee akkoord, maar het wordt een bijkomende en nieuwe uitdaging voor OKRA om ervoor te zorgen dat we dezelfde middelen krijgen in de toekomst.

Wij blijven ervan overtuigd dat het sociaal-cultureel werk, dat zich provinciaal ontwikkelt, een bijkomende waarde biedt aan de eigenheid van elke provincie.

Ouderen moeten betrokken worden in het federaal beleid Ouderen hebben nood aan een kwalitatief ouderenbeleid en dus een mogelijkheid om hun stem te

Ouderen hebben nood aan een kwalitatief ouderenbeleid en dus een mogelijkheid om hun stem te laten horen, niet in het minst op federaal vlak.

laten horen, niet in het minst op federaal vlak. Daarom stelde onder andere OKRA voor om een Federale Adviesraad voor Ouderen op te richten. Na vijf jaar aandringen is het zover: de Federale Ouderenadviesraad zal eind dit jaar van start gaan. Maar liefst zes ministers zullen daarin aanwezig zijn, maar belangrijker voor OKRA is dat de ouderen zelf een stem krijgen via vertegenwoordiging door hun organisaties. Op die manier wordt raad omgezet in gedragen advies en aanbevelingen. Alvast wat werk voor onze vertegenwoordigers: zij kunnen zich uitspreken over thema’s als pensioenen, gelijkheid van kansen, sociale integratie en bestrijding van kansarmoede, toegankelijkheid van de gezondheidszorg en mobiliteit. OKRA hoopt van harte dat de verschillende ministers daadwerkelijk gehoor zullen geven aan deze adviezen en er ook de nodige middelen zullen voor vrijmaken.

Jan Vandecasteele Algemeen secretaris OKRA

OKRA-ZORGRECHT Mathieu Martens is op z’n zachtst gezegd een echte kenner van de rusthuissector. Hij heeft er zowat zijn hele leven gewerkt en dus heel wat ontwikkelingen meegemaakt. Tijdens de laatste jaren van zijn loopbaan was hij directeur van het woonzorgcentrum Mater Dei Heikruis in Pepingen. Nu hij gepensioneerd is, neemt hij het voorzitterschap op van OKRA-ZORGRECHT. Maak kennis met de evoluties in de rusthuizen.

Gewoel in de rusthuissector

Wassende zusters “Werd de patiënt beter, dan kon hij/zij naar een rusthuis. Ook daar werd de bewoner als een patiënt

beschouwd die zorg nodig had. De overheid betaalde toen de medicatie, de inentingen en de verzorging. Rusthuizen konden enkel overleven dankzij de zusters: zij verzorgden de patiënten vrijwillig en hielden het verblijf op die manier betaalbaar.”

Meer dan wassen en spuiten “Toenmalig minister van Volksgezondheid Dehaene concludeerde dat te veel ziekenhuisbedden bevolkt werden door langdurig zieken en beval die te verhuizen naar andere diensten. Het was in die periode dat het onderscheid tussen rusthuisbedden en rust- en verzorgingstehuisbedden onstond.

Waar de overheid tot dan toe een bed in een V-dienst van een ziekenhuis subsidieerde, verschoof ze datzelfde budget nu naar een RVT-bed in een ziekenhuis en in een rusthuis. Zonder dat het de overheid een frank meer kostte, waren er opeens dubbel zoveel RVT-bedden.

Rusthuizen kregen geld voor alle zorgbehoeften en niet langer alleen voor het ‘wassen en spuiten’. Daardoor konden ze personeel aannemen en verdween hun afhankelijkheid van de steeds schaarser wordende zusters.

Maar werkkracht kost geld dus de prijs van een verblijf steeg gevoelig.”

→

okramagazine juli - augustrus 2012

“In de jaren 70 spraken we van rusthuizen. Ouderen die zwaar zorgbehoevend waren, verbleven op de V-dienst van een ziekenhuis. Dat verblijf kostte de patiënt slechts een kleine opleg. Mensen konden van hun pensioen nog sparen en kregen alle nodige zorgen. Het enige nadeel was de ziekenhuisomgeving: ze werden behandeld als patiënten terwijl ze dat eigenlijk niet waren. Sociale omkadering was er niet en van een familiale sfeer was totaal geen sprake.”

9

”Sinds de jaren 80 is het aantal rusthuisbedden blijven stijgen, maar nog altijd onvoldoende om aan de vraag tegemoet te komen.“

okramagazine juli - augustrus 2012

De kloof tussen wet en realiteit

10

“Op zich was de evolutie wel positief: wie zonder medische omkadering verder kon, moest uit het ziekenhuisbed zodat dat beschikbaar werd voor mensen met echt medische problemen.

Alleen was de opvang van wie plaats moest maken niet gegarandeerd en kregen rusthuizen bewoners die veel meer zorg nodig hadden. Om daaraan te voldoen, was er meer personeel nodig en daar wringt het schoentje: rusthuizen hebben tot twaalf procent meer personeel in dienst dan de wet voorziet. Wie kan rekenen, beseft dat daardoor de prijs per bewoner stijgt. Niet dat ze een andere keuze hebben, de norm ligt gewoon te laag.”

Het ene bed is het andere niet “In de jaren 80 levert een nieuwe besparingsronde in de ziekenhuizen nog meer RVT-bedden op. In

die tijd verschenen ook de eerste geriatrische diensten in de ziekenhuizen. Maar de realiteit is minder rooskleurig dan de cijfertjes op papier: in Mater Dei bijvoorbeeld - het rusthuis waar ik directeur was - verbleven 80 zwaar zorgbehoevenden terwijl het erkende aantal RVT-bedden strandde op 69. Concreet betekent dat dus geld voor 69 mensen terwijl er 80 zijn die zorg nodig hebben. Op zo’n moment heb je twee mogelijkheden: ofwel reken je aan de personen die niet in een RVT-bed verblijven extra kosten aan, ofwel deel je de extra zorg over alle bewoners. Maar weet je, zo’n RVTbed ziet er heus niet anders uit dan een gewoon bed in het rusthuis. De term RVT slaat alleen op het geld dat je ervoor krijgt. Dat levert absurde situaties op: iemand in een RVT-bed krijgt de kosten van de kinesist terugbetaald, iemand in een ander bed niet. Hoe leg je dat uit aan bewoners? Dan moet je als beheerder

van een rusthuis goed rekenen. Je kan het je niet permitteren uitsluitend zorgbehoevenden op te nemen, want dan kom je gewoonweg niet uit de kosten.”

Vlaanderen zet in op kwaliteit “Toen Vlaanderen de bevoegdheid over de rusthuissector kreeg, mikte men op zware kwaliteitsnormen. Sinds de jaren 80 is het aantal rusthuisbedden blijven stijgen, maar nog altijd onvoldoende om aan de vraag tegemoet te komen.

Vandaag merken we een stagnering van de groei op en dat zorgt voor grote problemen: de vergrijzing van onze bevolking is een feit en steeds meer mensen hebben zorg nodig. De lange wachtlijsten zijn hier een gevolg van.”

Rusthuizen en mantelzorgers “Rusthuisbewoners redeneren als volgt: ‘ik betaal dus hier moeten ze alles voor mij doen’. Ze bouwen

Interessante voordrachten ■ Waardig leven tot het einde

Joke Lemiengre Academie Rupel, Hoogstraat 19 in Boom woensdag 17 oktober om 14.00 uur

■ Dementie en hoe er mee omgaan

Werner vanden Eynden Academie Voorkempen, Liersebaan 12 in Zandhoven donderdag 29 september om 14.00 uur

■ Biologische kankerbestrijding Jacqueline Lannoye Zaal Berenhof, Berenhofstraat 12 in Veldwezelt maandag 15 oktober om 14.00 uur

■ Geneeskrachtige kruiden

Mariette Clijsters De Bammard, Paardskerkhofstraat 20 in Heers donderdag 18 oktober om 14.00 uur

■ Mist, mijn moeder en ik

Leen Persijn CC Mechelen, Minderbroedersgang 5 dinsdag 23 oktober om 14.00 uur

De toekomst “Nu is het wachten op het nieuwe woonzorgdecreet. Daarin geldt: waar en hoe je zorg krijgt, doet er niet toe. Als je maar de zorg krijgt die je nodig hebt.

Of dat nu thuis is, in een dagcentrum, in een woonzorgcentrum of in een combinatie van alles, het maakt niet uit. Hoe dat in de praktijk zal uitdraaien is vooralsnog koffiedik kijken. Ik ben benieuwd.”

Tekst Katrien Vandeveegaete Foto's Jürgen Doom

■ Heup- en knieprothesen

Karl Brabants Zaal Familia, Dendermondsesteenweg 121 in Willebroek dinsdag 27 november om 14.00 uur

■ Thuiszorgmogelijkheden en financiële tegemoetkomingen en sociale voordelen 27 september in Hof van Watervliet, Oude Burg 27 in Brugge

■ Respect voor de zelfstandigheid, ergotherapie en hulpmiddelen in de thuiszorg

25 oktober in Hof van Watervliet, Oude Burg 27 in Brugge

■ Grenzen aan de thuiszorg, wonen in een woonzorgcentrum

29 november in wzc Engelendaele, Vlamingdam 34 in Brugge

■ Financiële afspraken en wettelijke regelingen in de thuiszorg

20 december in Hof van Watervliet, Oude Brugge 27 in Brugge

■ Chronisch hartfalen

prof. Van Cleemput Feestzaal CM, Platte-Lostraat 541 in Kessel-Lo dinsdag 23 oktober om 14.00 uur

■ Omgaan met verlies

Manu Keirse CC Begijnhof, Infirmeriestraat in Diest 5 november om 14.00 uur

okramagazine juli - augustrus 2012

hun zelfzorg volledig af en vallen terug op het rusthuispersoneel.

Uiteraard kunnen we niet alles doen en blijft ook de mantelzorger een belangrijke rol spelen. Helpen bij het eten geven, een wandelingetje maken... Dat blijft weggelegd voor de familie en vrienden van de bewoners. Enkel zo kunnen we de zorg betaalbaar houden: door onze zorg met zelfzorg en mantelzorg aan te vullen.”

11

OKRA-MOBIEL

Minder Mobielen voor wie moeite heeft om Centrale: zich te verplaatsen Je moet naar de kapper, boodschappen doen of op familiebezoek en je geraakt daar niet op eigen houtje? Dan kan de Minder Mobielen Centrale je misschien verder helpen. Vrijwilligers vervoeren mensen die het nodig hebben.

Jan Scherpereel is vrijwilliger bij de Minder Mobielen Centrale. In een vorig leven was hij hoofdinspecteur verkeer bij de politie en ook vandaag blijft verkeersveiligheid hem boeien. Met dezelfde passie en toewijding engageert hij zich voor de Minder Mobielen Centrale. “Iedere week rijd ik met Vera van de instelling naar huis. Ze is telkens zo blij om

me te zien dat ik er zelf gelukkig van word.”

Tot bij de dokter “De Minder Mobielen Centrale is er voor alle mensen die minder mobiel zijn en toch naar het ziekenhuis, de bank, de winkel of familie willen geraken. Ritten naar het ziekenhuis vormen het grootste deel van onze aanvragen. Vaak ga ik mee tot aan de wachtkamer, zorg voor de inschrijving en blijf dan wachten. Af en toe vraagt iemand me om mee binnen te gaan en de dokter te betalen. Behalve praktische hulp ben ik voor deze mensen vooral ook een luisterend oor: zodra ze me vertrouwen, hoor ik al hun zielenroerselen.”

In de frigo “Als vrijwilliger bij de Minder Mobielen Centrale ben je heel wat meer dan enkel chauffeur. De rit naar de supermarkt is slechts het begin, je doet er ook de boodschappen met je passagier. Eens thuisgekomen, laad je alles uit en soms zet je zelfs alles op z’n plaats in de kasten en de frigo. Je zorgt dat mensen echt geholpen zijn, je laat ze niet zomaar aan hun lot over.”

Vijftien ritten “Mensen vragen vaak dezelfde chauffeur en dat is begrijpelijk.

Maar als vrijwilliger ben je natuurlijk nooit verplicht om op een vraag in te gaan. Vandaag is daar een mooi voorbeeld van: iemand heeft mijn rit overgenomen omdat ik op interview ben. Per maand doe ik zo’n tien tot vijftien ritten.

Dat aantal stijgt vanzelf: hoe meer ritten je doet, hoe be-kender je wordt. En dan volgen er automatisch meer aanvragen.”

okramagazine juli - augustrus 2012

Rijk worden

12

“Nee, rijk word je er niet van.

Vrijwilligerswerk doe je omdat je het graag doet, niet omwille van financiële redenen. Voor mijn werk en tijd bij de Minder Mobielen Centrale krijg ik een kilometervergoeding. In mijn gemeente komt die van het OCMW, ik krijg 0,31 euro per kilometer. Als ik ergens moet blijven wachten, komt daar anderhalve euro bij - om ergens een koffie te gaan drinken. Een deel van de kosten blijven dus voor eigen rekening: slijtage van je auto, sneller onderhoud van de

wagen in de garage… Maar ach, je krijgt er zoveel vriendschap voor terug. Het type wagen is niet van belang. Zelf rijd ik met een monovolume en dat maakt het in- en uitstappen wel een stuk makkelijker. Niet dat mijn vrijwilligerswerk de keuze van mijn auto heeft bepaald, maar ik geef toe dat het handig is.”

Minder Mobielen Centrale

Vera en Marijke

WAARVOOR

“Elke vrijdag haal ik Vera op, een dame met een mentale handicap.

Zodra ze me ziet, straalt ze want ik breng haar naar haar moeder.

We zetten iedere keer haar cd'tje met kinderliedjes op in de wagen en dan zingt ze uit volle borst mee. Dat is er zo mooi aan, dat mensen zichzelf durven zijn bij mij. Een keer per maand ga ik Vera’s moeder ophalen voor haar kaartmoment in het woonzorgcentrum. Daarna ga ik Vera halen en breng haar ook naar daar: zo kan Vera’s moeder toch kaarten en komt de zorg voor haar dochter niet in het gedrang. Na afloop breng ik moeder en dochter samen naar huis. Mooi toch dat dankzij de Minder Mobielen Centrale mensen niet opgesloten hoeven te zitten.

En dan is er Marijke. Ze zit in een rolstoel en moet regelmatig naar het ziekenhuis. Haar vriend rijdt ook mee en tilt haar in en uit de auto. Ook dat zijn altijd gezellige ritjes.”

■ familiebezoek ■ boodschappen ■ kappersbezoek ■ afspraak bij een arts ■ administratieve zaken

Mensen met een laag inkomen en een beperkte mobiliteit kunnen een beroep doen op de MMC. In de praktijk gaat het vaak om oudere mensen, mensen met een lichte handicap of met een laag inkomen die geen wagen bezitten, het openbaar vervoer niet kunnen gebruiken en zich geen taxi kunnen veroorloven.

VOORWAARDEN ■ lid zijn van de MMC; enkel wie minder verdient dan 2x het leefloon, kan lid worden.

■ wegens ziekte, handicap of ouderdom kan je geen gebruik maken van het openbaar vervoer.

KOSTPRIJS ■ lidmaatschap: 10 euro per jaar.

■ kilometervergoeding voor de chauffeur, gemiddeld 30 eurocent per kilometer.

Voor meer info: Taxistop vzw, Koningin Maria Hendrikaplein 65b, 9000 Gent.

Tel. 070 22 22 92, mmc@taxistop.be, www.mindermobielencentrale.be.

okramagazine juli - augustrus 2012

Tekst Katrien Vandeveegaete Foto Violet Corbett Brock

VOOR WIE

13

OKRA

OKRA, dat is een grote vriendengroep Luc Vanrenterghem is sinds zijn pensioen bij OKRA. “Ik had laten vallen dat ik wel iets zou willen doen voor gepensioneerden, een reis begeleiden bijvoorbeeld. Dat hadden de bestuursleden bij OKRA onthouden, zo rolde ik erin. Pas als je er bij bent gaat een hele wereld open. Zoveel activiteiten! Je kan je lichaam en geest helemaal ontwikkelen. Dat maakt de aantrekkelijkheid van OKRA uit: met sport, belangenbehartiging, cultuur… raakt OKRA zoveel aspecten van het leven aan.”

“Zelf heb ik heel veel deugd aan OKRA. De warmte van mensen die samenkomen, elkaar ontmoeten, je hebt iets aan elkaar.

Jonggepensioneerden zeggen vaak ‘we zijn te jong voor OKRA’.

Mensen denken dat OKRA alleen maar kaarten is. Maar er is zo’n gevarieerd aanbod dat iedereen wel iets vindt wat hem of haar interesseert. Kaarten zal een iets ouder publiek aanspreken, maar een jonggepensioneerde die wil kaarten mag dat uiteraard ook.

Het kubb-spel (n.v.d.r. spel met stokken waarbij je probeert de blokken van de tegenstander omver te gooien) zal dan weer eerder jongeren aanspreken. Net die afwisseling maakt OKRA aantrekkelijk.”

“Mensen die het iets moeilijker hebben – omdat ze al wat ouder zijn, minder financiële mogelijkheden hebben, minder mobiel zijn – horen er ook bij. Je hebt een wisselwerking tussen al deze mensen: de ene luistert naar de andere, de andere helpt de ene vooruit, je steekt wat op van elkaar.

Voor mij is een topmoment in OKRA het ogenblik dat je verborgen talenten bij mensen ontdekt en dat je hen de kans geeft die te ontwikkelen. Dat kan gaan over iets creatiefs maar ook over een activiteit organiseren of een groep mensen amuseren. Ik vind het ook belangrijk dat OKRA mensen stimuleert zelfstandig te zijn. Neem het voorbeeld van een bedevaart naar Lourdes. Je kan als verantwoordelijke de hele tijd meelopen om de weg te tonen. Of je kan mensen uitleggen hoe ze zelf aan de grot geraken. Dat evenwicht zoeken tussen mensen ten dienste staan en ze zelfstandig maken, vind ik boeiend.”

okramagazine juli - augustrus 2012

Ook zoveel deugd van OKRA?

14

Geniet je van met mensen samen activiteiten te doen? Hou je van de warmte van de ontmoetingen? Sympathiseer je met OKRA? Zie je graag je belangen verdedigd? Lees je graag het OKRAmagazine?

Aarzel dan niet en vernieuw je lidmaatschap voor 2013. Voor slechts 20 euro kan je van alle activiteiten genieten. En met alle voordelen die je als OKRA-lid krijgt, heb je je lidgeld zo terugverdiend.

Wie lid is van OKRA, kan op zijn energiefactuur besparen. Bij energieleverancier Lampiris krijg je bovenop de voordelige tarieven een jaarlijkse korting van

15 euro op je elektriciteitsaansluiting en 15 euro op je gasaansluiting. Daar bovenop krijg je een korting van 2,5 procent op het tarief van elektriciteit en gas.

Knutselmateriaal bij De Banier krijg je aan 6 procent korting op vertoon van je lidkaart.

Bij Belvilla vakantiewoningen krijg je 5 procent korting en bij Roompot vakanties krijg je 10 procent korting bij boeking in een vakantiepark.

Elke maand kan je in het OKRA-magazine tickets, boeken en weekendjes weg winnen.

Je ziet het: bij OKRA zit je goed.

ThyssenK ru Monolif pp heet voortt aan

THYSSEN KRUPP E

NCASA Uw partne r voor com fort wonen in eigen huis abel .

Een leven lang!

Makkelijk de trap op en af?

Met een traplift van ThyssenKrupp Encasa natuurlijk!

Op ma at

Christiane, Sane voor de vrienden, wacht samen met haar zoon William haar man op. Hij fietste vanuit Ieper naar Lourdes waar zij hem staat op te wachten. “Ik ging met een doel naar Lourdes: ik wou mijn man zien aankomen en ik wens mijn moeder een gelukkige oude dag toe in het rusthuis. Het zijn al zware maanden geweest. Mijn moeder is dementerend en zeer opstandig. Ik had er nood aan om er even tussenuit te zijn. Mijn zoon is mee, hij draagt hier de vlag. Hij is zo fier, en ik ben blij hem gelukkig te zien.

Ik denk trouwens niet dat er nog iemand anders de vlag gaat kunnen dragen. Drie jaar geleden fietste mijn man ook naar Lourdes; toen was ik niet bij de aankomst. Ik heb toen zo vaak in het vliegtuig willen springen om hem op te wachten maar uiteindelijk heb ik het niet gedaan. Dit jaar zou het me niet ontsnappen.�

Ook goesting om mee naar Lourdes te gaan?

Dat kan in 2013 opnieuw. Met hst, vliegtuig, bus of fiets, van 6 tot 11 juni. Programma en prijs zijn nog niet gekend. Maar wil je graag op de hoogte gehouden worden, bel dan 02 246 44 41 of ingrid.samson@okra.be.

Tekst en foto's Katrien Vandeveegaete

& ilig

m

co

Ve

Voo ra lle tra pp en

vend Vraag vrijblij maat. op e rt fe of n ee

Bel gratis

0800 94 365 info@tk-encasa.be

www.tk-traplift.be

okramagazine juli - augustrus 2012

Op stap naar Lourdes

l

be

ta for

15

WERELDSOLIDARITEIT

Congo,

een vertrouwde onbekende

okramagazine juli - augustrus 2012

Stefaan Leupe vertrok met Wereldsolidariteit op ervaringsreis naar Congo. Zijn verhaal en dat van 20 andere vrijwilligers schetst de dagelijkse gang van zaken bij enkele partnerorganisaties van Wereldsolidariteit. “Ik geef toe, ik was wat zenuwachtig om te vertrekken. Ik zou dan ook mijn allereerste stappen op Afrikaanse bodem zetten. In februari was het zover: Kinshasa was het beginpunt van een indrukwekkende reis die zijn sporen heeft nagelaten.”

16

De eerste indrukken

Kinshasa en Kikwit

“Confronterend. Zo omschrijf ik mijn kennismaking met de hoofdstad van de Democratische Republiek Congo nog het best.

Het is er 30°C als we ’s nachts aankomen en een bus nemen. Ik voel hoe vol deze stad is: 11 miljoen inwoners, een groot deel zit langs de grond op straat en maakt vuurtjes. Overal heerst chaos, ik kom in een andere wereld terecht.

Het overkomt me nu zelfs nog dat ik ‘wakker wordt in Afrika’, zoveel indruk heeft het land op me gemaakt.”

“We verblijven zes dagen in Kinshasa en bezoeken er dagelijks enkele projecten, vooral van de MOCC (Mouvement Ouvrier Chrétien du Congo). Kinshasa is de draaischijf voor handel en straatleven. Eens daarbuiten passeren we dorpjes in alle soorten en vormen, en is het de landbouw die de hoofdrol speelt. Daarna reizen we naar Kikwit, 550 kilometer ten oosten van Kinshasa. Het lijkt wel een groot, uitgestrekt dorp maar vergis je niet: het telt meer dan 600.000 inwoners.”

Vakjes en etiketten “Je kan er in Congo niet aan voorbij: overal zijn kinderen en jongeren.

Het leven maakt ze hard: vroeg rijp en zelfstandig draaien ze mee in het informele circuit, proberen een en ander te verkopen in de hoop zo wat geld te verdienen.

Tot je 35 word je hier als jongvolwassen beschouwd, daarna krijg je het etiket volwassen of oud mee. De ouderen vormen hier geen aparte groep: iedereen blijft actief zolang het kan. Daarna neemt de familie de zorg voor de ouderen op zich.”

Dagelijks leven “De overheid speelt hier een kleine rol en werk wordt er niet aangeboden. De scholen functioneren slecht, de wegen kan je nauwelijks onderhouden noemen en de gezondheidszorg is erg primitief. Iedereen is op zichzelf aangewezen en zet alles in het werk om te overleven: wat verkopen op de markt, wat groenten

Ziekenhuizen

Stefaan Leupe staat vooraan tweede van links.

Samen sterk “Gelukkig zijn er een aantal projecten die mensen weerbaar maken: vooral de organisaties van de koepel MOCC zijn actief in Kinshasa en Kikwit. Zij trachten de Congolezen te verenigen en hen vorming aan te bieden. Vooral de vakbond, de jongeren-beweging en de vrouwenbeweging maken een verschil.

Samenwerken in solidariteit is hun motto. De vakbond CSC (Confédération Syndicale du Congo) spreekt de verkopers aan op de markt: ze ondersteunen hen door een eerlijke prijs af te dwingen voor een marktplaats, of door vorming te geven en overleg te organiseren.”

De kracht van de vrouwen “Wat meteen opvalt in Congo, is het belang van de vrouwen in het dagelijkse leven. Ze verenigen zich in het AFC (Action Féminine Chrétienne).

Een project in Kikwit staat me nog helder voor de geest: vrouwen werken samen en bewerken en verkopen hun verschillende producten - fruit,

maniok, palmnoten - op de markt.

Dankzij hun overleg en nauwkeurige planning zorgen ze voor een stabiel inkomen gedurende het hele jaar.

Wie bovendien ook deelneemt aan het alfabetiseringsproject is dubbel gebaat: moeders leren het Frans aan hun kinderen en bieden hen zo kansen op een betere toekomst.”

Gastvrijheid Jeunesse Ouvrière Chrétienne (JOC) “Ook voor de jongeren is de boodschap: samen zijn we sterker. JOC richt zich naar jongvolwassenen tussen 15 en 35 jaar. Ze organiseren bijeenkomsten in kleine groepen en zoeken samen naar duurzame oplossingen voor knellende problemen. Werk is daar een van: de opleidingen van JOC geven jongeren meer kansen op de arbeidsmarkt. ‘Papa Eric’, die drie ateliers oprichtte om jongeren op te leiden met een leercontract, was een inspirerend voorbeeld. De JOC biedt de meisjes snit en naad aan en leert de jongens meubels maken. Na hun opleiding kunnen de jongeren zelfstandig een inkomen verwerven en hun familie helpen overleven.”

“Het harde leven weerhoudt de Congolezen er niet van positief en goed gemutst door te blijven gaan.

Mensen zijn hier tevreden met wat de dag brengt, ze feesten en dansen ook veel. En van hun openheid en gastvrijheid hebben we in België nog veel te leren. Na deze ervaring ben ik er meer dan ooit van overtuigd dat de kracht van mensen samen, kansen biedt om vooruit te gaan op weg naar een beter leven. Congolese jongeren verdienen die kans want zij zijn de toekomst van dit land.

Wereldsolidariteit steunt organisaties die een verschil kunnen maken, die mensen verenigen, opleiden en weerbaar maken. Dat verdient onze steun.”

Tekst Piet Elsen Foto's Wereldsolidariteit

Meer info over de projecten van Wereldsolidariteit vind je op www.wereldsolidariteit.be.

Wereldsolidariteit steunen kan door te storten op rekening BE96 -7995-5000-0005. Giften vanaf 40 euro zijn fiscaal aftrekbaar.

okramagazine juli - augustrus 2012

kweken, steenkappen. Alle manieren zijn goed… Vooral de plaatsen op de markten zijn gegeerd. Je vindt er zowat alles: voedsel, lege flessen, elektriciteit om je gsm op te laden… Een geheel informele economie, met weinig of geen sociale bescherming. Enkel de gegoede klasse doet beroep op een bank. De gewone Congolees leeft en werkt met de informele geldhandel, die op straat georganiseerd is.”

“Zowel het ziekenhuis in Kinshasa als het medisch centrum in Kikwit zijn zeer primitief: materiaal en personeel ontbreken er volledig. Toch spelen beiden een belangrijke rol voor de Congolezen. De mutualiteit UMUSAC probeert basisgezondheidszorg betaalbaar te maken. Zij tracht de toegang tot gezondheidszorg te verbeteren door projecten op te zetten waarbij ook een inkomen wordt verworven. We bezochten een coöperatie waar 1500 vrouwen rijst verwerken en verkopen op de markt. Een deeltje van de inkomsten zetten ze opzij om de mutualiteit mee te betalen. Maar in een samenleving waar overleven centraal staat, is zelfs lidgeld betalen geen evidentie. De uitbouw van de mutualiteiten staat dan ook nog in zijn kinderschoenen.”

17

OVER WAT TELT

okramagazine juli - augustrus 2012

Ik zie mijn kleinkinderen allemaal even graag

18

Het EK voetbal, de Tour en de Olympische Spelen: meer sport kan een zomer niet bieden. Jeanne Croonen, grootmoeder langs moederszijde van Tom Boonen, kijkt al uit naar zaterdag 28 juli, wanneer ze op het topje van haar stoel de Olympische wegrit wielrennen zal volgen. “Het zal weer allemaal draaien,” wrijft moemoe Boonen zich over haar buik, “slecht voor het hart als je kleinkind koerst, maar ik ben er zo fier op, net als op al mijn andere klein- en achterkleinkinderen.” Jeanne Croonen (83) straalt, dit is het eerste grote interview dat ze geeft.

Negentien en getrouwd “Ik ben geboren in 1929 en ben de oudste van drie kinderen. Mijn vader was fabrieksarbeider, mijn moeder huisvrouw. Toen ik 10 jaar was, brak de oorlog uit. Ik ging naar de lagere school in Lommel Kolonie, daarna op kostschool,

twee jaar naar Gijzegem, en toen dat niet meer ging omdat bruggen en wegen kapot geschoten waren, nog twee jaar naar Gierle. Intern zijn, van september tot Kerstmis en dan tot Pasen, vond ik niet fijn.

Ik weende, maar je wordt dat gewoon en dan gaat het wel.

Iedereen was bang van de Duitsers. Honger hebben we niet gehad, we woonden vlakbij de Hollandse grens, en daar werd gesmokkeld. Na mijn opleiding handel heb ik twee jaar bij Philips gewerkt. Eugène Melis was er buschauffeur, met zijn bus stopte hij naast me en van het één kwam het ander. Op mijn negentiende – in 1948 – zijn we getrouwd en begon ik mijn eigen leven. Op een bepaald moment reed hij voor de nonkel van Roger Swerts (toen knecht van Merckx), en zo is ons Annie in de koers geraakt. Annie was de oudste, Jackie de tweede.

Dan kwamen Lisette en Jan. Dan Agnes (de moeder van Tom) en Michel, een tweeling. Ik had er al zes, voelde me in mijn element.

Thuis waren we met drie, dat was altijd twee tegen één, ik wilde veel meer kinderen. Dan zijn Staf en Paul er gekomen. Paul die dus zou verongelukken op zijn 26ste. Hij was ook buschauffeur en had tot dan toe nog nooit een ongeluk gehad. Het volgende kindje na Paul werd doodgeboren. Een jongen, hij kreeg geen naam. Dan Eddy, de jongste, die nu in Frankrijk woont. Alle anderen wonen in de buurt.”

Streng maar rechtvaardig “Ik ben altijd thuis gebleven, had ook mijn handen vol met mijn gezin. In het begin wilde ik wel gaan werken, maar de familie was daar tegen. We hadden één inko-

men. Ik hield de portemonnee bij en rekende. Ik vermaakte ook veel kleren. Toen ik na 35 jaar alleen viel, was ik blij dat ik dat allemaal kon. Negen kinderen opvoeden, dat was de moeite.

Daar moet je baas over zijn. Vader Gene was de baas: streng en rechtvaardig, maar ook heel gevoelig. Bij mij konden ze altijd terecht. Ik zag veel door de vingers. We hebben nooit problemen gehad hoewel onze kinderen niet de gemakkelijkste waren. Ze leefden graag en waren overal graag bij. Twaalf uur, dat was het uur van thuiskomen voor de jongens, elf uur voor de meisjes. En daar moesten ze zich aan houden.

Behalve koers werd er in ons gezin ook aan boksen en voetbal gedaan.

Hun puberteit ging zo voorbij, dankzij de koers. Michel koerste samen met André - de vader van Tom (Boonen) - die zo Agnes (de moeder van Tom) leerde kennen.

We hadden zelf nog geen auto toen, dus moesten er nonkels en tantes worden aangesproken om bijvoorbeeld Annie naar de koers te voeren. Door je plan te leren trekken, word je groot.”

Onthouden wat goed is “Toen Tom vier jaar was, is Gene gestorven zonder ooit ziek te zijn geweest. Hij was zijn krant aan het lezen en plots was hij weg.

Een hartstilstand. Een sportman, fervente fietser, bokser en verzorger in de koers. Op zo’n moment staat alles stil, je wordt geleefd. Ik stuurde zelfs de bakker weg. Dat duurde drie maanden, dan kreeg ik een longontsteking en besefte: ik moet terugvechten. Je kunt je ook niet laten gaan, hé. Troost vond ik bij de kinderen, door herinneringen boven te halen. Ik zei

→

okramagazine juli - augustrus 2012

“Ik ben 83 jaar en de grootmoeder van Tom Boonen. Ik heb 10 kinderen gekregen, één is doodgeboren, een ander - Paul - is verongelukt toen hij 26 was. Mijn man Eugène is vier jaar tevoren gestorven, nu 27 jaar geleden. Tom was toen vier jaar. Vijf van mijn kinderen hebben gekoerst, ons Annie is twee keer Belgisch kampioen geweest. Maar sinds mijn man gestorven is, heb ik de moed niet meer om naar de koers te gaan. Ik kijk tv, alleen. Dan mag er niemand komen, na de koers wel. Ik zit dan gefocust, op het topje van mijn zetel, of loop zenuwachtig rond. De laatste 50 km van ParijsRoubaix dit jaar, toen Tom voorop lag, duurden echt heel lang. Maar ik heb het meest deugd gehad aan zijn eerste Parijs-Roubaix in 2002, toen hij derde werd (n.v.d.r. Johan Museeuw won toen). Ik ben fier op hem, zoals ik op al mijn kinderen en hun partner, al mijn veertien kleinkinderen en al mijn vijftien achterkleinkinderen fier ben. De ene mag dan iets meer talent hebben, voor mij is iedereen gelijk. Ik volg hen in de koers, in het voetbal of op school. En ik houd het nog allemaal bij, in mijn hoofd. Ik ben blij dat ze goed werken én een goed karakter hebben. Eerlijk zijn, dat is het belangrijkste. Als mijn kinderen kattenkwaad uithaalden maar eerlijk waren, dan werden ze niet gestraft. Wie dat niet was, wél.”

19

okramagazine juli - augustrus 2012

20

hen de goede dingen te onthouden. Maar af en toe knaagt het nog. Bij Tom zijn eerste ParijsRoubaix, dacht ik: dat had Gene moeten meemaken. Nu beleef ik dat op mijn eentje. Als de rouwperiode achter de rug is, heb je het best weer iets om handen. Daarom werd ik een jaar na de dood van Gene vrijwilliger bij een zelfhulpgroep van mensen met Multiple Sclerose (MS). Dat doe ik vandaag de dag nog altijd, al 26 jaar lang.

Vriendschap geven en krijgen doet zoveel deugd. Ik heb negen gezonde kinderen gehad. Waarom zou ik niets doen voor mensen met een handicap? Mijn kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen – samen zijn we met 59 –

zijn mijn alles. Zij en mijn boeken: als er een nieuwe Aspe is, lees ik die op twee dagen uit. En die hometrainer die daar staat? Dat is omdat het moet, nadat ik deze winter een nieuwe knie kreeg.”

Voor elkaar in de bres “Tom en Sven zijn broers. Ze komen heel goed overeen en hebben allebei hetzelfde karakter.

Hoewel, Sven is wel iets introverter. Tom reed zijn eerste koers toen hij veertien jaar was en het was bingo! Sven heeft ook gekoerst, tot bij de beloften. Maar zoals ik al zei, voor mij zijn al mijn kleinkinderen gelijk. Het verschil is dat Tom volgen veel vermoeiender is, veel stresserender. Als hij

“Ik mis geen enkele koers, geen enkele match, geen enkel examen.

Van geen enkel kleinkind.”

op 28 juli deelneemt aan de Olympische wegrit, zal het hier draaien (wrijft zich over de buik), en ik zal mee willen duwen, mee sprinten. Ik heb geen schrik om naar de sprint te kijken, Toms moeder wel. En als hij Olympisch kampioen wordt, gaan de nonkels en tantes te voet naar Scherpenheuvel. Maar ik volg evengoed de kleinzoon van Annie, die nu bij de aspiranten koerst. In deze familie springen we allemaal voor elkaar in de bres, we zijn zo opgekweekt. En als iemand een tegenslag heeft, dan zitten we er nog harder mee. Vorig jaar was Tom misschien nog sterker dan dit jaar, maar hij won niet. Tegenslag.

Dit jaar won hij de E3-prijs, GentWevelgem, de Ronde van Vlaanderen en Parijs-Roubaix.

Morgen is een andere dag. Ik heb geleerd het goede te onthouden en miserie te vergeten. Dat heb ik van mijn vader, tegen hem kon ik

alles zeggen. Van mijn moeder moest ik studeren, zij was de baas. Als ouder moet je baas zijn, maar ook begripvol.”

Geen woorden voor verlies “Dat gaat niet, bestaat niet. We zijn geen doemdenkers dus als er iets is, dan praten we met elkaar.

Gelukkig kan dat tegenwoordig, vroeger lag dat anders. Toen mijn negende doodgeboren was, werd er gezwegen. Later zijn er in de familie nog twee kinderen doodgeboren: een kleindochter en een kleinzoon. Zij kregen wel een begrafenis en een naam, maar in mijn tijd vroeg niemand erom. Het ergste dat je als ouder kan meemaken, is een kind verliezen. Paul was zelf al papa toen hij verongelukte op zijn 26ste. Het verdriet om je partner of om je kind, dat valt niet te vergelijken. Mijn man had geleefd, Paul had nog een heel leven voor zich. Zo’n verlies kan je geen plek geven. Je kan dat niet verwoorden. Je krijgt levenslang en kan er niets meer aan veranderen. En toch moet je verder. Ik vond troost bij mijn familie: mijn kinderen begrepen me, ze waren ook hun broer kwijt.”

die laten vervangen. Ik hoop dat ik nog heel lang mijn plan kan trekken. Soms ga ik op bezoek in het rusthuis, maar daar hoop ik nog lang weg te kunnen blijven.

Het leven is er niet om terug te kijken, maar je moet ook niet fantaseren over wat er zou kunnen komen. Wat komt, dat komt.

Tegenhouden kan je het toch niet.

Ik begrijp niet dat mensen – jongeren en ouderen – uit het leven stappen. Wat speelt er in hun hoofd? Dat snap ik niet. De samenleving is veel veranderd met de jaren: tv, telefoon en nu zelfs internet. Iedereen loopt met de wereld in zijn zak maar toch is er veel eenzaamheid. Het zijn vreemde evoluties.”

leven erna? Er is nog nooit iemand teruggekeerd, we weten het dus niet. En misschien maar goed ook.

Als je naar het kerkhof gaat, kan je met je dierbaren spreken. Ik heb mijn man nog gezegd: Als Tom wint, kom ik je graf schoonmaken. En ik deed dat dan. Soms zie je van die familietrekken die overblijven: als Tom in volle inspanning heel diep gaat, zie ik daar Gene - mijn man - in. Daar ben ik fier op: talent, karakter, durf. Maar ook de anderen hebben zo’n familietrekjes. Wat ik jammer vind aan sterven is dat ik niet meer weet hoe mijn achterkleinkinderen het verder zullen stellen.

‘Toch wel moemoe,´ lachen mijn dochters dan, `we zullen een sms’je naar hierboven sturen.’ ”

Een sms’je naar hierboven “Ik ben tevreden over mijn leven, fier. Het was mooi, met een paar kwade periodes. De dood en het

Tekst Dominique Coopman Foto's François De Heel

“Ik ben nog kras en kwiek, ja. Ik haal mijn energie uit een boterham en veel fruit. Ik zorg voor mezelf: af en toe een goed glas wijn en verder gewoon genieten van mijn familie. Zoveel jonge mensen, zij houden mij jong! In onze familie is iedereen nog bijeen, niemand is gescheiden. Ze zijn honkvast en komen vaak bij me langs. Ik ben alleen, maar eigenlijk ben ik nooit alleen: ik heb mijn tv en mijn boeken. Die houden mijn blik open. Vergeten doe ik niet: ik heb m’n hele leven vanalles moeten onthouden dus ik ben geoefend.”

Wat komt, dat komt “Aan de dood denk ik niet. Toen mijn knie versleten was, heb ik

okramagazine juli - augustrus 2012

Alleen maar nooit alleen

21

BOEKEN

Een leesprieel Kan het nog zaliger: een bloemig prieel, vol laat zonlicht met daarin een zachte zetel om een fijne roman te lezen?

Zomer en zon, de volgende vier romans staan er bol van.

Hiermee kom je vast zonnig de zomer door.

Vergis je niet. Dit is geen grammaticaal naslagwerk, wel een roman om u tegen te zeggen.

De Palestijnse auteur Sayed Kashua heeft een verbazend knap boek geschreven. Niet alleen omdat hij een Arabier is die in het Hebreeuws schrijft, maar vooral omdat hij een verhaal vertelt over het samenleven van Arabieren en joden in het joodse Jeruzalem.

Het verhaal wordt verteld vanuit het standpunt van de Arabier. Al wie zich afvraagt hoe het dagelijkse leven er in die regio uitziet, krijgt in deze roman een antwoord van niveau. Kashua goochelt niet met grote politieke feiten of verklaringen, maar geeft duiding via verhalen over mensen zoals jij en ik.

22

Roerloos

© David Leyes

Beleef je tijdens je vakantie graag wat spanning en avontuur? Dan is de thriller Roerloos een aanrader.

Casey Marshall is een gelukkig getrouwde, jonge vrouw. Na de dood van haar ouders bleef ze schatrijk achter. Haar succesvolle bedrijfje runt ze met hart en ziel en met haar twee hartsvriendinnen deelt ze alles, zowel lief als leed. Maar mooie liedjes duren niet lang en op een dag wordt Casey in een ondergrondse parking met geweld aangereden. De

© Berlin Verlag

okramagazine juli - augustrus 2012

Er lopen twee verhaallijnen doorheen dit boek: enerzijds het relaas van een dreigend huwelijksconflict tussen een Arabische strafrechtadvocaat en zijn echt-

genote, anderzijds het eenvoudige verhaal van een Palestijnse Israëlier die als maatschappelijk werker de comateuze jood Jonathan verzorgt.

Op een onthutsende wijze slaagt Kashua erin om alles met elkaar te verbinden. Hij speelt een spitsvondig spel met de Israëlische identiteit.

Dankzij de elegante, korte hoofdstukjes, leest deze knappe roman als een trein.

Sayed Kashua.

Joy Fielding.

bestuurder pleegt vluchtmisdrijf.

Casey overleeft de klap maar ze is blind en volledig verlamd. De dokters gaan ervan uit dat ze in coma ligt, maar Casey hoort alles wat er rondom haar gebeurt. Vanuit haar ziekbed vangt ze openhartige gesprekken op van familie en vrienden en verneemt zo dat haar aanrijding geen ongeval zou zijn, maar een poging tot moord. Op een dag staat de bestuurder in kwestie naast haar bed. Is dit een droom of realiteit?

Dat is de kernvraag die je gedurende vele uren in de ban houdt.

Deze psychologische thriller boeit de lezer vanaf de eerste bladzijde en de spanning is bij momenten te snijden. Wedden dat je hier klaarwakker van blijft?

Britannia Road De debuutroman van Amanda Hodgkinson lijkt op een oorlogsroman maar is het niet. Het vertelt wel een na-oorlogsverhaal in Polen - 1939.

De Duitsers trekken Polen binnen.

© David Rose

Tweede persoon enkelvoud

Amanda Hodgkinson.

Rose Tremain.

Janusz en zijn vrouw Silviana wonen in Warschau maar worden door de gebeurtenissen gescheiden. Janusz gaat in dienst in het leger en Silviana probeert met haar baby terug te keren naar haar familie op het platteland.

Voor beiden breekt een jarenlange zwerftocht aan, geplaveid met oorlogsverschrikkingen. Zij overleeft in de bossen, hij probeert wanhopig Engeland te bereiken.

Na de oorlog spoort Janusz zijn vrouw en zoon op en laat ze naar Engeland reizen om een nieuw leven te beginnen. Maar in die zes jaar van scheiding zijn ze vreemden voor elkaar geworden: elk met eigen ervaringen en geheimen.

Vinden ze elkaar terug of zijn ze voorgoed uit elkaar gegroeid?

Britannia Road draait rond de grotere levensvragen als hoe omgaan met verloren liefde, verlies en verraad gedeeltelijk op de grond van de zus van de eigenaar staat. Zij wil er hardnekkig blijven wonen dus de koop kan niet doorgaan. Na een bezoek aan een ander huis dat te koop staat, keert Anthony niet meer terug. Wat is er gebeurd: een ongeluk, zelfmoord, een misdaad?

De ontknoping is alles behalve voorspelbaar, het verhaal in zijn geheel gewoonweg verslavend. De eenvoudige plot en het toch literaire kunstwerk van Tremain houden je een tijdje zoet.

Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

Britannia Road draait rond de grotere levensvragen als hoe omgaan met verloren liefde, verlies en verraad.

Dit is geen literatuur van het hoogste niveau, maar wel een menselijk en realistisch boek dat in een maand tijd aan zijn derde druk toe is.

Rose Tremain heeft nieuw werk op de boekenplank gelegd.

Anthony Verey, zestiger en een bekend Londens antiquair, ziet het even niet meer zitten. Hij gaat op bezoek bij zijn zus Veronica, die zich als tuinarchitect in ZuidFrankrijk heeft gevestigd. Daar wordt duidelijk dat zo’n bestaan hem ook wel aanspreekt als afsluiter van zijn leven. Tijdens zijn zoektocht naar een rustig, stil huis ontdekt hij een pand dat

Sayed Kashua, Tweede persoon enkelvoud, Uitgeverij Anthos-Amsterdam 2012, 304 blz., ISBN 978 90 414 18371 Joy Fielding, Roerloos, Uitgeverij Unicboek/Het Spectrum Amsterdam, 248 blz., ISBN 978 90 00 30793 7 NUR 332 Amanda Hodgkinson, Britannia Road, Uitgeverij Orlando, Utrecht 2012, 374 blz., ISBN 978 90 229 5987 9 NUR 302 Rose Tremain, De onafwendbare dag, Uitgeverij De Geus 2011, 315 blz., ISBN 978 90 445 1678 4 NUR 302

okramagazine juli - augustrus 2012

De onafwendbare dag

23

TENTOONSTELLING

De Gouden Eeuw van China In oude Oosterse culturen kan een leven niet beter verbeeld worden dan in de wereld die de doden omringt. Na het terracottaleger uit Xi’an in 2008, onthult de Minderbroederkerk in Maaseik nu ook de grafschatten van de Tang-dynastie. Voor China een gouden eeuw die 300 jaar heeft geduurd.

150 kunst- en gebruiksvoorwerpen die tussen 618 en 907 na Chr. aan de keizers van de Tangdynastie behoorden, schitteren in vijf themapaviljoenen, geïnspireerd op de plattegrond van de stad Chang’an. Maar deze tentoonstelling gaat niet over goud en zilver, de broosheid van een fresco of het diepgroene jade. De Gouden Eeuw van China portretteert vooral het dagelijkse leven, voor en na de dood en in eenvoudig beschilderd aardewerk. Ze laat zien hoe handelaars op de Zijderoute hun zaakjes beklonken, hoe ze feestten in de stad, musiceerden en wijze literatuur schreven. Krijgshaftige hemelbeschermers die de overledenen behoedden voor het kwaad werden gevonden naast elegante concubines*, in bloemengewaden hun gekantelde heupen wiegend, alsof ze een modeshow liepen. Want dankzij Wu Zetian, de enige keizerin die China ooit kende, speelde de vrouw in de Tang-dynastie een belangrijke rol in het politieke en sociale leven.

De Zijderoute: een weg van goud De Tang-dynastie dankte haar economische en culturele welvaart aan de Zijderoute die in dezelfde periode op haar hoogtepunt was. Langs deze weg was het niet alleen een komen en gaan van handelswaren, ook ideeën, religies en wetenschap reisden van Oost naar West en omgekeerd.

“Voor de Aziaten vertrok de Zijderoute in Chang’an”, zegt de conservator. “Met een miljoen inwoners was het de eerste stad in het Oosten van waaruit de levensader westwaarts liep en bovendien was de Tang-dynastie ontvankelijk voor vreemde invloeden. Glas en zilverwerk werden geruild tegen zijde en zout.

okramagazine juli - augustrus 2012

Een ambt als hoogste goed

Museum in Assen (NL) die de tentoonstelling vorig jaar te gast had.

“Elke familie stuurde haar verstandigste zonen naar Chang’an om te studeren. Via wedstrijden behaalden ze dan diploma’s en konden ze toetreden tot het immense ambtenarenapparaat, waar ze de wetten uitvoerden die de keizer bedisselde met zijn eunuchen**.” Wie het ambtenaarskleed om de schouders had, stond dus hoog in aanzien. Zelfs de twaalf tekens uit de Chinese dierenriem (zoals de rat, slang en draak), gevonden in het graf van keizer Suzong en nu in Maaseik tentoongesteld, waren ermee getooid.

Als een ambtenaar voor de eerste keer zijn keizer ontmoet, knielt en buigt hij negen maal met het voorhoofd tot op de grond. De kowtow uit het Dinglin Mausoleum is een expressie van de diepste nederigheid van een volk. “Toch was het openbare ambt een gegeerde functie,” zegt Benoit Mater, conservator van het Drents

24

* concubine: vrouw die buiten het huwelijk in gemeenschap met een man leeft ** eunuch: vertrouweling en belangrijkste raadgever van de keizer

Sieraden, oliën en wijn arriveerden op onvermoeibare kamelen.”

Deze schepen van de woestijn stonden in het graf symbool voor de rijkdom die de overledene in zijn dagelijks leven had of zich bij leven in het hiernamaals wenste.

De rol van de vrouw China heeft maar één keizerin gekend: Wu Zetian kwam uit de Tang-dynastie en werd als jong meisje een concubine van keizer Taizong. Bij zijn opvolger nam ze steeds meer de touwtjes in handen en in 690 riep ze zichzelf uit tot keizerin. Ze regeerde vijftien jaar maar in de geschiedschrijving die uitsluitend door mannen is vastgelegd, werd ze verketterd en beschuldigd van seksueel wangedrag. “In haar politieke macht verschilde ze weinig van haar voorgangers of opvolgers en ze had evenveel doden op haar geweten,” vertelt Benoit Mater. “Wel speelde ze een belangrijke rol in

de introductie van het boeddhisme, de religie die vanuit India met de Zijderoute was meegekomen.

Omdat de rituelen, zoals het aanroepen van Boeddha en vrome offers brengen, vrij eenvoudig waren, was er veel belangstelling bij het gewone volk, in tegenstelling tot het traditionele confucianisme en taoïsme.” Van deze religieuze ommekeer getuigen de vergulde altaartjes en votiefbeelden waarmee de gelovigen zich van een positieve reïncarnatie verzekerden.

Tekst Suzanne Antonis Foto's Museum Maaseik

Info De Gouden Eeuw van China, tentoonstelling tot 20 oktober 2012 in de Minderbroederkerk – Boomgaardstraat – 3680 Maaseik, www.degoudeneeuwvanchina.be Open van di tot zo van 10 tot 18 uur. Tickets: 16 euro, reserveren via 070 21 01 25.

Maaseik heeft een interessant cultureel en toeristisch randprogramma in en om de stad. Blikvanger is de tentoonstelling Oost-West, thuis Best? in het Regionaal Archeologisch Museum. Hier wordt de Gouden Eeuw van China getoetst aan de geschiedenis van het Maasland. Aan de hand van opgravingen en met reflecties naar de tentoonstelling in de Minderbroederkerk, schetst het museum hoe de Maaslanders hier leefden en werkten in de periode dat de keizers van de Tang-dynastie in Chang’an het mooie weer maakten.

op kans ets. k a a M uotick 3! d s i t gra blz. 52-5 Kijk

okramagazine juli - augustrus 2012

De Famentempel: poort tot grote sier Er was een aardbeving nodig om de grootste schat van de Tangdynastie naar de oppervlakte te brengen. In 1987 vonden archeologen met de heropbouw van de Pagode van Famensi een onderaards paleis dat alle eerdere vondsten uit de Gouden Eeuw deed verbleken. De relieken die volgens de overlevering authentiek van de historische Boeddha Shakyamuni zouden zijn, werden door de keizers met veel pracht en praal in processies rondgedragen en zelfs in hun paleizen tentoongesteld. In 874 werden de 121 voorwerpen van goud en zilver, zijde en brokaat definitief toevertrouwd aan de tempel, waar ze gedurende meer dan duizend jaar onaangeroerd bleven liggen.

Een deel reist voor het eerst naar Europa. Na het Drents museum krijgen ze nu een plek onder de 17de eeuwse gewelven van de Limburgse Minderbroederkerk, omgeven door de gouden glans van de bloeiendste eeuwen van het Chinese keizerrijk.

25

FILM

Zomer in de zalen maar ook bij je thuis Wie zomer zegt, denkt aan ontspanning en dat is precies wat je in de bioscoop mag verwachten.

What to expect when you’re expecting (Wat je mag verwachten als je in verwachting bent) is een vlotte romantische komedie.

Het is de verfilming van de gelijknamige Amerikaanse bestseller.

Regisseur Kirk Jones brengt vijf vrouwen voor de camera die elk een kind verwachten. Jules, presentatrice van een fitnessprogramma op tv, ligt wel al eens overhoop met de vader van haar kind - een relatief nieuwe partner.

Wendy, die gek is op baby’s, is dolgelukkig wanneer ze na twee jaar ‘proberen’ eindelijk zwanger is. Ook Skyler, de nog zeer jonge vrouw van Wendy’s schoonvader, blijkt zwanger te zijn. Een feit dat de al jarenlange gespannen relatie tussen haar man en zijn vader nog op de spits drijft. Rose raakte toevallig zwanger na een passionele avond, en moet proberen een relatie met de vader van haar kind op te bouwen. En ten slotte is er fotografe Holly, die haar kinderwens enkel met een adoptie in

vervulling kan zien gaan. Maar haar man Alex is niet zeker dat hij klaar is om vader te worden.

Behalve aandacht voor de moeders in hun specifieke situaties, is er ook voldoende ruimte voor het standpunt van de betrokken vaders. De kijker krijgt een goed beeld op hoe zij met ‘in verwachting zijn’ omgaan.

Jammer is wel dat regisseur Jones te vaak twijfelt tussen de focus op komedie of drama. Daardoor worden we nooit getrakteerd op hilarische humor noch op waardige dramascènes, met alle gevolgen vandien voor het evenwicht in de film. Samengevat dus een verdienstelijke poging, zonder meer.

Dvd-tip Soms wil je gewoon lekker lui achterover in je eigen zetel naar een film kijken. Waarom ook niet? Dan komt het recent verschenen The Help als geroepen.

Mississippi - Zwarte huismeiden in blanke gezinnen. Met dat thema ging regisseur Tate Taylor aan de slag in deze film. We zien hoe de zwarte meiden in de jaren 60 behalve het huishoudelijk werk ook de opvoeding van de blanke kinderen op zich nemen. Een blanke jonge vrouw, Skeeter Phelan, die net terug thuis is van de universiteit, wil schrijfster worden. Ze werkt aan een boek over het leven van de zwarte meiden maar stuit aanvankelijk op heel wat terughoudendheid en angst bij het huispersoneel om hieraan mee te werken.

Maar de burgerrechtenbeweging steekt in die periode de kop op en mede daardoor krijgt Skeeter toch de nodige getuigenissen los.

Tate Taylor slaat de nagel op de kop zonder overdreven sentimenteel te worden. Hij verwerkt zelfs lichte humor in de film zodat The Help geen loodzware aanklacht wordt. Deze uitstekende prent werd beloond met een Oscarnominatie voor Beste Film en met drie nominaties voor Beste Vrouwelijke Rol. Octavia Spencer wist er daarvan een te verzilveren.

okramagazine juli - augustrus 2012

Willy Verbestel

What to expect when you’re expecting.

26

The Help.

ADVERTENTIE

LOOK AZIJN, Een wonder een uitstekende remedie !

Mis deze kans niet, bestel nu

Er bestaan 1001 redenen om veel meer knoflook te gebruiken in ons dagelijks leven.

Knoflook remt de groei van tumoren af, beperkt de gevolgen van borstkanker, scoort beter dan penicilline in de strijd tegen 8 soorten antibiotica-resistente bacteriën, kan beroertes voorkomen én beschermt hartpatiënten tegen een eventuele tweede aanval !

K

noflook bevat meer dan 200 vitaminen en mineralen zoals calcium, kalium, ijzer, zink en belangrijke antioxidanten zoals selenium.

In Het Grote Lookboek beschrijft gezondheidsauteur Emily Thacker een honderdtal recepten en remedies op basis van knoflook. Ontdek hoe honing, azijn en andere natuurlijke ingrediënten, in combinatie met knoflook, reumatische pijnen en artrose verzachten, honger helpen intomen, de impact van stress verminderen, het choleste-

te stelpen, het bloed te verdunnen, verkoudheid en griepsymptomen te bestrijden en de koorts te doen zakken.

Maar u ruikt niet graag naar knoflook? Of u vindt de smaak ervan te scherp? In dat geval vindt u zeker heel wat nuttige tips in het boek! U leert ook hoe de therapeutische kwaliteiten van look beïnvloed worden door de gebruikte bereidingswijze. Ontdek ook de kracht van knoflook in de vorm van poeders, pillen, aftreksels of vers. En let op de gevaren die in de plant kunnen schuilen.

Knoflook bevat meer dan 200 vitaminen en mineralen en belangrijke antioxidanten zoals selenium.

rolgehalte verlagen, de bloedsomloop versnellen en spier- en gewrichtspijnen verhelpen.

Het Grote Lookboek bevat ook efficiënte remedies om arteriële hypertensie te verminderen, wratten te verwijderen en tand- en oorpijn te verzachten. Er staan tevens nuttige middeltjes in om zweren, indigesties, diarree en constipatie te voorkomen, om vermoeidheid tegen te gaan, bloedingen

Wist u welke rol knoflook heeft gespeeld in de geschiedenis van de Griekse atleten, de Egyptische slaven, Britse soldaten en andere volkeren?

Ook dat leest u in Het Grote Lookboek, evenals de meest beruchte mythen en legenden over deze merkwaardige plant.

Kijk snel hiernaast wat u moet doen om uw eigen exemplaar van Het Grote Lookboek te bestellen, of bel Nr 070/222.067.

Wereldwijd onderzoek bevestigt wat oude genezers al sinds mensenheugenis beweren: azijn is een wonderremedie voor wie lang, gezond en gelukkig wil leven!

I

n de oudheid al raadde men een dagelijkse dosis appelazijn aan om de eetlust onder controle te houden en de gezondheid te bevorderen. De gevreesde Samoeraï geloofden in de bovennatuurlijke kracht van azijn en zwoeren bij een speciaal azijntonicum om zich sterk en machtig te voelen. Weldra kan u dit tonicum zélf maken !

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat azijn een natuurlijke bron van vitaminen en mineralen is, meer dan 93 voedende substanties bevat en met succes allerlei kwaaltjes en pijnen bestrijdt. Weet u wat er allemaal in één enkele lepel appelazijn zit : vitaminen, mineralen, enzymen, aminozuren, voedende bestanddelen, pectine, betacaroteen, en nog zoveel meer.

Meer dan 70 studies tonen aan dat betacaroteen het risico op kanker vermindert en het verdedigingsmechanisme van het lichaam (het immuunsysteem) stimuleert. Pectine helpt het lichaam om het cholesterolgehalte te verlagen en het risico op hart- en vaatziekten te verminderen.

In Het Grote Azijnboek publiceert Emily Thacker 308 gezonde recepten en natuurlijke remedies die makkelijk zelf te bereiden zijn.

Zij toont hoe u snel kan afslanken met een azijncocktail en beschrijft efficiënte remedies tegen verkoudheid en gewrichtspijnen. Azijn is immers een uitstekende, natuurlijke ontstekingsremmer. Emily Thacker leert u ook uw eigen azijn maken en op flessen te trekken.

Zo'n huisazijntje is zeker een origineel cadeau-idee voor de feestdagen! Kortom, als u Het Grote Azijnboek gelezen heeft, blijft u met slechts één vraag zitten, “Bestaat er dan iets waar azijn niét goed voor is ?”

Ontdek in Het Grote Azijn-boek 308 recepten en populaire remedies die helpen om : ➔ Metabolisme verbeteren ➔ Spijsvertering bevorderen ➔ Cholesterol onder controle houden ➔ Huidproblemen aanpakken ➔ Tekenen van ouderdom en huidvlekken vertragen ➔ Glanzend haar te krijgen ➔ Osteoporose te bestrijden, ➔ Hoofdpijn verlichten ➔ Likdoorns en eelt behandelen ➔ Huidontstekingen en schimmels bestrijden ➔ Microbes in het voedsel te vernietigen ➔ Hart en bloedvaten beter laten functioneren ➔ Hypertensie bestrijden.

Profiteer nu van onze 30 dagen garantie “Niet tevreden-geld terug” en ontdek 308 huisrecepten en natuurlijke remedies op basis van azijn van Emily Thacker.

Waar kan u deze boeken vinden?

Vraag nu uw persoonlijk exemplaar aan van Het Grote Azijnboek of Het Grote Lookboek voor slechts 23,50 € per boek, of 35 € voor beide samen (en 5 € deelname in de verzendkosten). Stuur ons een briefje met uw naam, adres, en de titel(s) die u wenst te

bestellen. Indien u wenst te betalen met Visa of Mastercard, gelieve dan kaartnummer en vervaldatum op te geven. Betaling aan de postbode (+ 4,95 € postale taks).

Overschrijving kan ook op n° 196-0144053-63 (n° IBAN : BE40-1960-1440-5363).

Dema nv - Promo code OK 262 Av. de l’Expansion 9A 4432 Alleur www.dema-gezondheid.be Voor een snelle levering bel nu

N° 070/222.067

Wet van 8/12/1992:de informatie die u aan ons doorgeeft, kan doorgegeven worden aan derden door onze geautomatiseerde handelingen. U heeft een recht op inzage, verbetering of schrapping, ons per post mee te delen. Binnen 14 kalenderdagen, te rekenen van de dag die volgt op die van de ondertekening van dit contract, heeft de consument het recht om zonder kosten van zijn aankoop af te zien, op voorwaarde dat hij de verkoper hiervan bij een ter post aangetekende brief op de hoogte brengt. Elk beding waarbij de consument aan dit recht zou verzaken, is nietig. Wat betreft het in acht nemen van de termijn, is het voldoende dat de kennisgeving verstuurd wordt voor het verstrijken van deze termijn. Bedrijfsnummer BE 0424.889.197. Terugzending voldoende gefrankeerd. Portokosten niet terugbetaald. Levering binnen de 2 weken tot uitputting van voorraad. Indien u nog niet wenst te bestellen, maar wel het cadeau wil ontvangen, gelieve het ons te laten weten en een cheque van 7€ toe te voegen voor administratiekosten.

okramagazine juli - augustrus 2012

van de natuur?

27

podium

Gentse Feesten in de luwte

van 14 tot en met 23 juli 2012

De Gentse Feesten zijn een groot volksgebeuren en lokken elk jaar honderdduizenden mensen naar de Arteveldestad.

Hoewel het er vaak erg druk is, staan er ook heel wat rustige activiteiten op het programma. Op pleinen en op unieke locaties binnenin kan je zo echt genieten van boeiende belevingen.

De openingsstoet is een staalboek van wat er de volgende tien dagen in de Gentse binnenstad te beleven valt. In een knotsgekke cavalcade stellen de verschillende organisatoren hun programma op een ludieke wijze voor. De optocht doorkruist op zaterdag 14 juli vanaf 14 uur de feestzone.

slecht weer kan je terecht in het café dat er nog helemaal uitziet zoals in het begin van de vorige eeuw. Het ontbijt gaat tegen de middag moeiteloos over in een aperitiefconcert met jazzy ondertoon. Een bezoek aan het Huis van Alijn is trouwens ook een aanrader, zeker voor wie op zoek is naar de nostalgie van oude ambachten en interieurs.

Oase van rust Tijdens de Gentse Feesten ontpopt het Laurentplein zich tot een echte luisterplek. Ook al ligt de site op loopafstand van het rumoerige SintBaafsplein, toch is het er altijd rustig.

Je geniet er van folk, kleinkunst of easy pop. Met de muziek op de achtergrond kan je bij een frisse pint keuvelen met je gezelschap.

Tussen het Gravensteen en de vernieuwde Vismijn liggen de terrassen van het Veerleplein. Hier staan op 17 en 23 juli, telkens om 14 uur, De Melano’s geprogrammeerd. Koen De Wulf, Paul Severs en Kurt Breughelman brengen hits uit de jaren vijftig en zestig.

Muziek naar ieders smaak

okramagazine juli - augustrus 2012

Elke dag van de Feesten serveert het Huis Van Alijn (Kraanlei 65) een volumineus ontbijt. Op de gezellige binnenkoer van dit museum doe je de nodige vitamines op om een hele dag het feestritme aan te kunnen. Bij

28

Bij het muziekcentrum De Bijloke komen de liefhebbers van klassieke muziek aan hun trekken. Van 15 tot en met 19 juli, telkens om 15 uur, staan de Abdijconcerten geprogrammeerd. In de schitterende refter van

de oude Sint-Baafsabdij komt het oeuvre van klassieke componisten volledig tot zijn recht. Jonge virtuozen op piano, cello, viool en andere instrumenten brengen werken van onder meer Brahms, Bach en Tsjaikovski.

Operadiva Erika Pauwels is al jaren een vaste gaste in de Vlaamse Opera (Schouwburgstraat).

Tijdens de Gentse Feesten presenteert ze er jong zangtalent in fragmenten uit opera’s, operettes en musicals. De voorstellingen vinden plaats van 15 tot 17 uur op 14, 15, 21 en 22 juli. Reserveren is noodzakelijk en kan via www.uitbureau.be.

De dienst Evenementen van de stad Gent organiseert voor het derde jaar op rij aperitief- en theeconcerten.

Tussen 15 en 22 juli is telkens een andere muzikant te gast. Hij of zij geeft dan twee concerten van twee uur. Het eerste begint om 11 uur, het tweede start om 16 uur. Een greep uit de gasten: De Romeo’s (15/7), Free Souffriau en Miguel Wiels (16/7), Gunther Neefs (18/7) en Garry Hagger (22/7). De concerten vinden plaats in het gezellige en rustgevende kader van de tuin van het Sint-Bavoinstituut (Reep 4).

Mocht het regenen dan is er een tent.

Liefhebbers van ludieke en frivole shows hebben een afspraak in het centrum Reinaert (Reinaertstraat 28) voor een knotsgekke, maar nooit vulgaire travestietshow.

Nostalgie Op zondag 15 juli wordt de Kouter omgetoverd tot een dansvloer om het vroegere Kloefkesbal opnieuw tot leven te brengen. Het Bal 1900 is

Voor een rustig en diepgaand gesprek moet je dan weer in de Lakenhalle onder het Belfort zijn.

Elke zaterdag (14 en 21/7) en zondag (15 en 22/7) van de Feesten wordt een boeiende gast op de rooster gelegd tijdens een artistiek aperitief.

Het programma en meer info vind je op www.gentsefeesten.be.

Nog een traditie op de Gentse Feesten is het provinciaal Volksdansfestival dat dit jaar aan zijn 34ste editie toe is. Place to be is het Woodrow Wilsonplein, op zaterdag 21 juli van 14 tot 19 uur. Ook dit jaar zal een hele waaier aan volksdansverenigingen zijn beste beentje voorzetten.

Stroppendragers In 1537 vraagt Keizer Karel aan de stad opnieuw geld voor zijn vele oorlogsvoeringen.

Gent is op dat

ogenblik helemaal geen welvarende stad meer: van de middeleeuwse, bloeiende textielnijverheid blijft niet veel meer over. Daarom weigert Gent de belasting te betalen.

Moegetergd door zoveel opstandigheid besluit Karel persoonlijk naar zijn geboortestad te komen om orde op zaken te stellen.

Op 14 februari 1540 maakt de keizer, gevolgd door vijfduizend soldaten, zijn intrede in een bange stad. Hij is meedogenloos voor de Gentenaars: de stad wordt schuldig bevonden aan trouweloosheid, ongehoorzaamheid, verdragbreuk, opruiing, muiterij en majesteitsschennis. De straffen die daaraan verbonden zijn, herleiden het fiere Gent tot een provinciaal nest: de stad verliest al haar privileges en vrijheden, alle bezittingen worden verbeurd verklaard en Klokke Roeland wordt uit het Belfort gehaald. De Sint-Baafsabdij wordt een Spaanse dwangburcht en de stadspoorten worden afgebroken.

Op 3 mei 1540 vertrekt een stoet Gentenaars vanaf het stadhuis naar het Prinsenhof, waar de keizer verblijft. De schepenen, stadssecretarissen, alle stadsambtenaren, notabele poorters en ambachtsdekens lopen blootsvoets en gekleed in zwarte tabbaard. De stoet wordt

gesloten door vijftig krijsers, gekleed in witte tabbaard en de strop om de hals, als teken dat ze de galg hebben verdiend. In het Prinsenhof smeken ze geknield, met gebogen hoofd en met luide stem genade af bij de vorst. Sindsdien worden Gentenaars stroppendragers genoemd.

Sinds 1973 herdenkt de Gilde van de Stroppendragers jaarlijks deze vernedering met haar rondgang tijdens de Gentse Feesten. Nu zijn ze niet meer bevreesd, maar met eigenwijze trots doen de Stroppendragers de boetetocht van 1540 over, fier dat ze stropdrager mogen zijn.

In de loop van de jaren is de rondgang van de Gilde van de Stroppendragers uitgegroeid tot een belangrijke trekpleister die duizenden toeschouwers lokt. De Stichting Keizer Karel brengt een kleurrijke meerwaarde aan deze historische optocht. Hij vormt dan ook een van de hoogtepunten van de Gentse Feesten. Dit jaar trekken de Stroppendragers uit op vrijdag 20 juli om 20.30 uur. Ze gaan van het Gravensteen over de Kraanlei naar de Vrijdagmarkt. Via de Belfortstraat en de Hoogpoort gaan ze terug naar het Gravensteen.

Naast de aangehaalde evenementen organiseren de Gentse gidsenverenigingen tientallen begeleide wandelingen in de stad rond verschillende historische uitzichten van het rijke Gentse verleden.

Voor informatie en boekingen kan je terecht op www.gentsefeesten.be en www.uitbureau.be.

Tekst Nic Fruru Foto's Patrick Henry

okramagazine juli - augustrus 2012

een heerlijk schouwspel van kostuums en dansen van meer dan honderd jaar geleden. De Freddy CouchĂŠ Band speelt ten dans van 19.30 tot 23.30 uur. Groepen die willen deelnemen aan dit gekostumeerd bal kunnen zich ter plaatse inschrijven tussen 18 en 19 uur.

29

INTERIEUR

Leve het gezichtsbedrog!

Als je een kamer groter wil maken, dan kan je natuurlijk een paar muren wegbreken. Te ingrijpend? Gelukkig bestaan er ook andere manieren om een ruimte te veranderen: optische trucs.

okramagazine juli - augustrus 2012

Optische trucs helpen om een kamer dieper, breder, smaller, hoger of lager te laten lijken. Dankzij kleuren, patronen, lampen en meubels heb je geen hak- en breekwerk nodig.

Gezichtsbedrog klinkt heel negatief, maar in dit geval is het voor je interieur heel positief.

Met kleuren en kleurencombinaties kan je al heel wat bereiken. Een

30

kleine kamer wordt vanzelf breder en hoger met lichte, koele kleuren zoals grijsblauw, parelwit, geel of bleekgroen. Een klein appartement ziet er in zijn geheel groter uit als overal lichte kleuren worden gebruikt. Woon je in een oud herenhuis, dan mag je donker gaan. Een donker plafond maakt hoge kamers bijvoorbeeld lager. Een vloer in een felle kleur, bijvoorbeeld fel rood,

blauw of geel, maken je kamer dan weer hoger. Gedurfd, maar heel mooi in een loft.

Gordijnen, behang, tapijten, kussens in dezelfde kleuren, maar dan een tintje lichter of donkerder - tonsur-ton - helpen ook mee om een ruimte groter te maken. Dit werkt prima met bijvoorbeeld wit, ijsblauw, lichtgroen en botergeel.

Moet je dan alles uniform houden?

Natuurlijk niet! Spelen met patronen mag ook. Houd er rekening mee dat horizontale strepen op de muur een kamer langer lijken te maken, maar tegelijkertijd ook lager.

Verticale lijnen maken een kamer visueel hoger, maar beperken de ruimte dan weer in de lengte.

Sowieso geldt dat vlakken gevuld met strepen, blokken of een ander regelmatig patroon groter lijken dan vakken in ĂŠĂŠn kleur. Pas wel op

ties en pas de indeling hieraan aan: een leeshoek, een eethoek, een speelhoek, een werkhoek...

Oversized meubelen mogen nu volop: luxueuze zitbanken waar je languit op kan liggen, monumentale kasten, grote tafels en stoelen met een hoge rug en armleuningen. Haal ze van de muren weg en groepeer ze samen naar gelang het gebruik: zitten, eten, werken. Verdeel deze ruimtes met losse kamerschermen, kleden op de vloer, kasten of grote planten. Zo krijg je de illusie van vele kleine ruimtes in één grote.

want teveel drukte in een kleine ruimte heeft een averechts effect.

Zweven Heb je geen zin om te verven of te behangen, kijk dan eens kritisch naar je meubels en je accessoires.

Grote meubels in een kleine kamer versterken het effect dat de kamer klein is. Verschuif de meubels die in je blikveld staan bij het binnenkomen van de kamer. Haal ook meubels die je zicht op je ramen en deuren blokkeren weg. Kies of schilder je meubels in (bijna) dezelfde kleur als de muren. Zelfs grote kasten lijken zo te versmelten met de achtergrond. Meubels van glas of perspex lijken dan weer bijna te zweven in je kamer. Hoe verder je ongestoord ‘in de diepte’ kan kijken, hoe groter de ruimte lijkt. Spiegels in kleine kamers zijn sowieso nuttig: ze breken de lijnen en daardoor vergeet je de echte proporties.

Om in een kleine ruimte zoveel mogelijk licht te laten binnenstromen, bekleed je de ramen minimaal. Verleng ze door de gordijnen tot aan het plafond en de vloer te laten vallen. Zo creëer je extra verticale banen, waardoor de kamer hoger lijkt. Laat alle schaduwen en donkere hoeken verdwijnen. Voeg

De magische drie

extra lampen toe en gebruik spiegelende oppervlaktes om het licht te weerkaatsen. Experimenteer met een lampje onder een object: van kast tot kunstwerk. Lampen geïntegreerd in het plafond geven de kamer een hogere indruk. Heb je een laag plafond hang dan geen grote luster op. Werkt dit allemaal niet, dan zit er maar één ding op: de muren uitbreken...

Tekst: Karin Swiers

Van groot naar klein En nu omgekeerd: een grote kamer kleiner maken, is een even grote uitdaging. Met kleuren kan je al veel warmte toevoegen. Donkere en diepe kleuren werken verkleinend.

Geef de ruimte verschillende func-

3

Zet drie kaarsen of drie fotolijstjes of drie beeldjes (of iets anders) op je schouw of dressoir. Je accessoires moeten niet allemaal hetzelfde formaat hebben, maar ze moeten qua stijl wel bij elkaar passen. Zet ze aan één kant, maar niet zo dat ze er bijna af vallen. Laat gerust wat ruimte over. Zet ze niet in het gelid zoals militairen.

Experimenteer door er eentje wat naar voren te zetten, of juist naar achteren, laat ze elkaar overlappen. Ze moeten ook niet allemaal naar voren wijzen, schuin mag ook.

Staan ze goed? Dan komt nu de truc voor een echte designer look: drie plus één. Zoek een ander object uit en zet dit aan de andere kant. Dit object zou als vuistregel twee keer zo groot moeten zijn als drie accessoires samen of dezelfde visuele massa moeten hebben. Het mag ook best iets gemeen hebben met de drie accessoires aan de andere kant: een kleur, een bepaalde structuur, een vorm of een thema. Denk bijvoorbeeld aan een lange vaas met een tak bloemen, een grote kaarsenstandaard met een brede kaars, een dramatisch beeld, een antieke klok, een flinke decoratieve pot van aardewerk. Probeer en experimenteer met deze arrangementen gerust het hele jaar door en speel in op alle seizoenen. Veel plezier!

okramagazine juli - augustrus 2012

Al in de klassieke oudheid werd het getal drie als het toppunt van volmaaktheid beschouwd: het begin, het midden en het einde. Drie is het verleden, het heden en de toekomst maar ook de geboorte, het leven en de dood.

Drie staat voor voltalligheid, de goddelijke drie-eenheid, het heelal in een notendop. Het verbaast je allicht niet dat het getal drie ook bij decoratie een belangrijke rol speelt: trio’s zijn visueel aantrekkelijker.

31

GEZONDHEID

Op je tandvlees Gezond tandvlees en een gezond gebit, ook wanneer je 80 bent. Dat is niet vanzelfsprekend. Nochtans zijn de prognoses voor de vijftigplussers van vandaag vrij gunstig. Mits blijvende aandacht en dagelijkse verzorging uiteraard.

okramagazine juli - augustrus 2012

Fred Labeye, tandarts: “Steeds meer mensen houden op hoge leeftijd hun tanden en kiezen omdat ze hun gebit beter verzorgen. Vroeger waren vijftigers bijna tandeloos. De vijftigers van nu zouden in de meeste gevallen hun eigen tanden behouden tot hun tachtigste of langer. De materialen en technieken die wij gebruiken zijn verbeterd maar toch blijft de persoonlijke mondverzorging en de halfjaarlijkse controle belangrijk.

Vooral bij mensen die in een woonzorgcentrum verblijven en wiens motoriek vermindert, wordt tanden poetsen een probleem. De aandacht voor het gebit raakt soms op de achtergrond: het verplegend personeel heeft hiervoor weinig tijd en familie komt niet op het moment dat er tanden moeten gepoetst worden. Door ouderdom en ziekte ga je minder aandacht besteden aan je gebit. Toch ken ik wel enkele tachtigers die al hun tanden nog hebben maar dat zijn uitzonderingen.”

32

Waardoor ontstaat een tandvleesontsteking?

“Vooral op hoge leeftijd, wanneer je minder mobiel en minder handig wordt, ga je minder goed poetsen. Dat heeft een invloed op de mondgezondheid. Bovendien krijgen vele ouderen ook andere eetgewoontes, met vaak meer voorkeur voor zoet. Wanneer je dan nog tanden hebt, krijg je gaatjes. Het tandvlees trekt terug en de wortel komt wat bloot te liggen. Op de wortel ligt geen glazuur en zo ontstaan op die plaats makkelijker gaatjes. We spreken dan van wortelcariës.

Ontstoken tandvlees ontstaat wanneer etensresten blijven zitten tussen de tanden.

Door de kalk in het speeksel verhardt het tandplak dat niet verwijderd wordt en dan krijg je tandsteen. Wie nalaat dat regelmatig professioneel te laten wegnemen, krijgt eveneens ontstoken tandvlees.

Ontstoken tandvlees ziet rood, is

De vijftigers van nu zouden in de meeste gevallen hun eigen tanden behouden tot hun tachtigste of langer.

opgezwollen en bloedt. Doordat het in de beginfase geen pijn doet, merk je er niets van. Pas wanneer je tanden los komen, wordt het pijnlijk. Veelal gaan patiënten pas dan naar de tandarts.

Hier ontstaat een vicieuze cirkel: de wortel komt bloot, je poetst minder, de ruimtes tussen je tanden worden groter, het tandplak blijft er hangen. De tand die ter hoogte van de wortel gaatjes heeft, is moeilijker op te vullen.

Wanneer die gaatjes te groot en te diep worden en je te lang wacht om ze op te vullen, zullen die tanden gemakkelijker afbreken.

Een ander symptoom van ouder worden is dat de hoeveelheid speeksel vermindert en van samenstelling verandert. Door gebruik van sommige geneesmiddelen zoals slaapmiddelen, antidepressiva en geneesmiddelen tegen hoge bloeddruk, worden de speekselklieren geremd. Het gevolg is een droge mond.

Nochtans speelt speeksel een belangrijke, reinigende rol in de mond. Als er minder speeksel is, krijg je meer tandplak dan normaal.

Naarmate je ouder wordt, drink je minder en minder. Hoe dat komt?

Minder beweging zorgt voor minder transpiratie en dus een verlaagde behoefte aan vochtopname. Daarnaast kunnen ook koorts en diarree oorzaak zijn van een droge mond.

Welke risico's loop je met een prothese?

“Bij een kunstgebit of prothese bestaat er veel kans dat het tandvlees ontsteekt doordat er zich etensresten ophopen tussen de prothese en het tandvlees. Soms ontstaan zelfs schimmelinfecties op het tandvlees doordat de prothese te weinig wordt uitgenomen en gepoetst. Een dagelijkse hygiëne is dus zeer belangrijk. Gebruik

hiervoor geen tandpasta, die bevat te veel schuurmiddelen, maar wel een speciaal reinigingsproduct. Eigen tanden gaan altijd voor op een kunstgebit. Het enige voordeel van dat laatste is dat je geen tandpijn meer krijgt.

Ook dure en degelijke implantaten vergen dagelijks onderhoud.

Wanneer mensen met implantaten minder goed poetsen, krijgen zij ook tandvleesontstekingen en kunnen ze zelfs hun implantaten verliezen.”

gunstig effect op het genezingsproces. In sommige - vergevorderde - stadia zal de tandarts de patiënt doorsturen naar een parodontoloog.

Een halfjaarlijks bezoek aan de tandarts blijft belangrijk, ook op oudere leeftijd.“ Tekst Chris Van Riet

Hoe verloopt de behandeling?

“Tandvleesontstekingen laat je hoe dan ook behandelen door een tandarts. Tandsteen wegnemen of cariës behandelen zijn essentieel.

Mondspoelmiddelen hebben een

okramagazine juli - augustrus 2012

Probeer grotere ruimtes tussen de tanden te poetsen met een ragertje of tandenstoker. Flossen is minder geschikt wanneer de tanden verder uit elkaar staan.

Meer speeksel verkrijg je door op voedsel te kauwen, bijvoorbeeld op wortels en suikervrije kauwgom.”

33

INFO

Duitse belasting op pensioenen De crisis is nog lang niet voorbij, en Europese landen doen er alles aan om hun begroting in evenwicht te krijgen. Uit electorale overwegingen is het daarbij gemakkelijker om mensen in het buitenland te treffen dan de eigen inwoners. Zo ook in het geval van Duitsland, dat plots belastingen heft op de pensioenen van niet-ingezetenen. Zelfs voormalige dwangarbeiders leken tot voor kort de dans niet te ontspringen.

Achtergrond Wanneer je als inwoner van België een pensioen uit Duitsland ontvangt, moest je daar tot voor kort geen belastingen op betalen. Noch in België, noch in Duitsland.

Nochtans was de Bondsrepubliek daar wel gerechtigd toe, op basis van de Overeenkomst ter voorkoming van dubbele belasting gesloten tussen België en Duitsland in 1967. Sinds kort is de Finanzambt, de Duitse fiscale administratie, dit verdrag toch gaan toepassen en wel met terugwerkende kracht tot en met het kalenderjaar 2005.

Talrijke pensioengerechtigden die in het buitenland wonen, kregen al de uitnodiging om de aangifte van hun inkomstenbelasting in te dienen. Zij betalen vanaf nu Duitse belastingen op het Duitse pensioen.

okramagazine juli - augustrus 2012

Pensioenen uit vrijwillige arbeid

34

Wie in België woont en een Duits pensioen ontvangt, is in principe beperkt belastingplichtig (beschränkt) in Duitsland. Je betaalt een inkomstenbelasting volgens het basistarief en men houdt geen rekening met de belastingvrije voet. Tal van persoonlijke en gezinsgerelateerde elementen komen niet in aanmerking om van een belastingvoordeel te genieten.

Op aanvraag kan je ook de belastingsheffing voor ingezetenen krijgen, alsof je zelf een Duits staatsburger bent. Je bent dan onbeperkt belastingplichtig (unbeschränkt) en je kan wel aanspraak maken op persoonlijke en gezinsgerelateerde belastingsvoordelen.

Opgelet, dit kan alleen wanneer je aan minstens een van de twee voorwaarden voldoet: minstens 90 procent van je totaalinkomsten zijn aan de Duitse inkomstenbelasting onderworpen, of je inkomsten, die niet onderworpen zijn aan de Duitse inkomstenbelasting, liggen niet hoger dan een bepaald bedrag. Indien deze inkomsten op jaarbasis lager liggen dan 12 272 euro kan het de moeite zijn dit te onderzoeken. Dit bedrag is vanaf 2008 opgetrokken naar 15 358 euro, vanaf 2009 naar 15 668 euro en vanaf 2010 naar 16 008 euro.

Pensioenen uit dwangarbeid De Duitse zoektocht naar geld gaat echter nog veel verder. Wat te denken van de terugvordering die voormalige dwangarbeiders uit de Tweede Wereldoorlog in de bus kregen? De kwestie deed uiteraard veel stof opwaaien. Bovendien werkten de media het totale onbegrip nog verder in de hand door foute en verwarrende berichtge-

ving. Ook de communicatie vanwege de Belgische en Duitse overheid verliep bijzonder stroef.

Vrijstelling In de kranten was te lezen dat gedeporteerden/dwangarbeiders geen belastingen moesten betalen. Duitsland keurde recent inderdaad een wet goed waarbij pensioenen uit dwangarbeid vrijgesteld werden van belastingen.

Maar daarmee was de kwestie nog lang niet opgelost want ze hanteert een zeer enge benadering van het begrip dwangarbeid. De gepensioneerden in kwestie moeten immers erkend zijn als slachtoffer van de nationaal-socialistische vervolging volgens Duitse federale wetgeving. Slechts zeer weinig Belgen vallen onder dit specifieke statuut.

Een veel grotere groep valt onder het Belgische statuut van dwangarbeider. Het betreft personen die naar Duitsland of een door Duitsland bezet gebied werden weggevoerd, en daar gedwongen arbeid in uitvoering van een formeel en schriftelijk bevel hebben uitgevoerd, of nadat ze door de bezetter werden aangehouden.

Voor deze groep was er zeer lange tijd onduidelijkheid en leek het erop dat ze wel moesten betalen.

Terugvordering Tal van mensen betaalden intussen de achterstallige belasting op oorlogspensioenen. Ook zij kunnen nog bezwaar indienen bij het Finanzamt door de modelbezwaarbrief van de FOD Financiën op te sturen. Het best voeg je hier nog een begeleidend schrijven in het Duits bij om aan te geven dat je reeds betaald hebt. Een modelbrief hiervoor vind je terug op de OKRA-website.

Tekst Niek De Meester

Meer info?

Fiscaal advies bij vrijwillige arbeid Een Belgisch infopunt bestaat niet. Meer informatie vind je terug op de website van de Duitse ambassade, of contacteer een belastingsadviseur. http://www.bruessel.diplo.de/Vertretung/bruessel/nl/03_20RK/ Rentenberatung/Seite__Besteuerung-Renten.html Als je de Duitse taal machtig bent, kan je rechtstreeks het bevoegde Finanzamt in Neubrandenburg (Duitstalig) contacteren: http://www.finanzamt-rente-im-ausland.de/ Vrijstelling dwangarbeid Om te weten of je al dan niet op de lijst van de door België erkende gedeporteerden voorkomt, kan je - bij voorkeur via e-mail - contact opnemen met: FOD Sociale Zekerheid - Directie-generaal Oorlogsslachtoffers Luchtvaartsquare 31 1070 Brussel Tel. 02 528 91 00 e-mail: statuten@minsoc.fed.be De modelbezwaarbrief: http://www.minfin.fgov.be/portail2/nl/themes/advantages/unfreelabour.htm Indien je al betaald hebt, stuur je het best ook een begeleidend schrijven samen met de modelbezwaarbrief op: http://www.okra.be (onder de rubriek ‘nieuws’).

okramagazine juli - augustrus 2012

Beide landen wisten uiteindelijk toch een oplossing te onderhandelen. De Duitse administratie heeft nu aangegeven dat zij ook een vrijstelling zal verlenen aan de door België erkende gedeporteerden. Deze vrijstelling krijg je echter niet automatisch. Het Bestuur der Oorlogsslachtoffers bezorgde de Duitse administratie begin maart 2012 een lijst met namen. Staat jouw naam op de lijst, dan ben je sowieso vrijgesteld. Je moet wel zelf bezwaar indienen bij het Finanzamt Neubrandenburg in Duitsland. Dat kan met de modelbezwaarbrief die je terugvindt op de website van de Federale Over heidsdienst Financiën.

35

DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS

Het einde van de wereld 21 december 2012. Dat schrijven we 21.12.12. En dat zou, zo lezen we steeds vaker, wel eens het einde van de wereld kunnen zijn.

21.12.12, dat is binnenkort. En naarmate die dag nadert, is de intrigerende cijfercombinatie een welgekomen kluif voor waarzeggers, sekteleden en pulpbladen allerhande. Oorsprong van dit bericht is de overtuiging dat op die dag de kalender van de Maya’s ten einde loopt.

De Maya’s

okramagazine juli - augustrus 2012

De Maya’s zijn het volk dat een uiterst ontwikkelde cultuur tot bloei bracht in Midden-Amerika, lang voor de Spaanse veroveraars - de Conquistadores - te vuur en te zwaard het continent binnenvielen.

Een van hun beroemdste verwezenlijkingen was een zeer ingewikkelde kalender, die volledig was uitgewerkt voor de volgende eeuwen.

Volgens één interpretatie van deze

36

uiterst moeilijk te duiden berekening zou de kalender stoppen op 21 december 2012.

Maar geen paniek. De echte kenners van de Maya-cultuur hebben uitgezocht dat daar niets van aan is.

Zij hebben integendeel becijferd dat de mensheid volgens de kalender nog 72 miljard maal miljarden miljard jaren te leven zou hebben!

Voor zover we ons dat kunnen voorstellen… Maar goed, we mogen dus op beide oren slapen.

Wie waren dan wel die Maya’s, die zo’n geweldige wiskundeknobbel hadden? Zij bevolkten oorspronkelijk Centraal-Amerika, waar wij nu Guatemala, Honduras en het zuiden van Mexico weten liggen. Hun cultuur beleefde haar hoogste bloei in

de zevende en achtste eeuw van onze tijdrekening. Toen Christoffel Columbus in 1492 voet aan wal zette op Amerikaanse bodem lag die bloeiperiode bijgevolg al lang achter hen. In die tijd waren het de Azteken in Mexico en de Inca’s in de landen van het Zuid-Amerikaanse Andesgebergte, die daar aan de top van de beschaving stonden.

Conquista Voor de Spanjaarden maakte het niet uit. Zij beschouwden de bewoners van het continent als achterlijke wilden, die ze allemaal dezelfde naam indios meegaven. Indianen dus, omdat Columbus aanvankelijk dacht dat hij in India was terechtgekomen. Het was immers zijn bedoeling geweest een westelijke doorgang naar dat land te vinden. Het zal tot 1537 duren vooraleer een bul van paus Paulus III afkondigt dat “de indianen menselijke wezens zijn”. Maar die verklaring betekent allesbehalve het einde van de onderdrukking. De militaire campagnes, maar nog meer de slavenarbeid en ingevoerde ziektes waar ze niet immuun voor waren, zorgden voor massale uitroeiing van de oorspronkelijke bevolking. De schattingen zijn nog altijd onzeker, maar vrij algemeen wordt aanvaard dat, toen de conquistadores hun intrede deden, er 70 à 90 miljoen Azteken, Maya’s en Inca’s waren.

Een eeuw later bleven er nog 3,5 miljoen over.

De fysieke repressie ging gepaard met de vernietiging van alles wat op de voorbije grootsheid van die volkeren kon wijzen. Vooral wat herinnerde aan de onvoorstelbaar rijke cultuur van de Maya’s werd met de

fo: meer in 0 950 0800 2nfo.be plifti ww.tra

w

Onze traplift ... ... Uw comfort Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) — Gratis subsidieadvies — Conform wetgeving — Diverse afwerkingen — Batterijvoeding

grond gelijk gemaakt. Kunst en sterrenkunde – vandaar de gesofistikeerde kalender - hadden een hoge vlucht gekend. Bovendien hadden ze een uiterst ingewikkeld schrift uitgewerkt, waarop tot voor kort nog hele generaties wetenschappers hun hoofd hebben gebroken. Honderden – zo niet duizenden - boeken van de Maya’s werden in de zestiende eeuw door de veroveraars verbrand. Zo is een van de hoogst ontwikkelde beschavingen uit de geschiedenis lange tijd haast in de vergetelheid verdwenen. Alleen de indrukwekkende tempels, diep verdoken in het oerwoud en bedekt met prachtig beeldhouwwerk, bleven van die rijkdom getuigen.

NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne comfortlift@coopman.be | www.trapliftinfo.be

Etnische zuivering moord. In 1982 alleen al zijn er meer dan 18 000 doden gevallen.

Honderdduizenden voor de hele duur van het conflict. Duizenden zijn het land uit gevlucht. De bekendste Maya-vrouw, Rigoberta Menchù, heeft later aangeklaagd hoe de rechten van haar lotgenoten toen massaal zijn geschonden.

Ze heeft voor haar getuigenis de Nobelprijs voor de vrede ontvangen. Het was een van de bloedigste bladzijden uit de LatijnsAmerikaanse geschiedenis.

Hergeboorte Ook in het zuiden van Mexico leven er Maya’s. Daar is midden jaren 90 een guerrillagroep opgericht met de bedoeling de rechten van de inheemse volkeren af te dwingen.

Recht op land, in de eerste plaats.

Het land dat ze al generaties lang bewerken, maar dat niet van hen is.

Recht op onderwijs, op het gebruik van hun taal, op hun traditionele

organisatie. Het einde van de discriminatie. Ze noemen zichzelf het “Zapatistisch Nationaal Bevrijdingsfront”, hiermee verwijzend naar de Mexicaanse revolutionaire held Zapata. Hun gewapend verzet hield het niet lang uit, ze vormden zich om tot een politieke partij, maar weigeren aan de verkiezingen deel te nemen.

Veel blijft er niet over van hun droom: een armzalig klein groepje in het woud, scherp in de gaten gehouden door het leger. Toch is dit een – klein – teken van een groeiend bewustzijn. Ooit zullen de Maya’s misschien de onderdrukking afwerpen en weer aansluiten bij hun verleden. Tijd is er genoeg: nog miljarden jaren, als we hun kalender mogen geloven.

Tekst Liesbet Walckiers

okramagazine juli - augustrus 2012

Net als de andere inheemse volkeren van het continent leven de Maya’s sindsdien in diepe armoede.

De elites van blanken en mestiezen gaven het politieke en economische roer niet uit handen. In Guatemala, waar ze meer dan veertig procent van de bevolking uitmaken, zijn ze bovendien in de jaren tachtig van de vorige eeuw het slachtoffer geweest van een ware genocide. In die jaren woedde er een burgeroorlog. Een front van guerrillabewegingen voerde strijd tegen de dictatuur die er toen aan de macht was. De bewoners van het hoogland en van het oerwoud zaten geklemd tussen het regeringsleger en de verzetsstrijders. De toenmalige dictator, Efraín Rios Montt, verweet de dorpelingen dat ze steun verleenden aan de guerrilleros. Hij beval het leger een ware etnische zuivering uit te voeren. Hele dorpen werden uitgekamd. Mannen, vrouwen en kinderen werden gefolterd en ver-

37

RELATIES Oud mogen worden onder je eigen dak en omgeven met vertrouwde zorg, het is een godsgeschenk. Sara Hendrickx (91) en Jozef Bracke (88) wonen elk nog in hun eigen huis.

Sara geniet van de zorg van haar inwonende dochter Mieke Matthijs en Jozef kan al tien jaar rekenen op de stevige hulp van thuisverzorgster Marleen Van Goethem. Beiden waarderen dit ten zeerste, want een rusthuis…ze mogen er niet aan denken!

okramagazine juli - augustrus 2012

Oud maar thuis, dankzij mantelzorgers

38

Mieke: “Ik was al met pensioen toen moeder vorig jaar viel en een heup brak. Indien ik haar thuis niet opving, moest ze naar een rusthuis. Dat wou ik haar niet aandoen. Moeder heeft zo goed voor ons gezorgd: mijn kinderen kwamen veel en graag bij bobonne en bompa. Wij verstaan elkaar goed dus waarom zou ik niet bij haar in het ouderlijk huis gaan wonen? Ik was de hulp aan huis trouwens al gewoon van toen ik nog werkte.

Vader was een ernstige reumapatiënt en de zorg was te zwaar voor moeder alleen.

Moeder heeft een lichte vorm van ouderdomsdementie, ze verwijst steeds terug naar de tijd met haar ouders. Ze is de enige nog overlevende van een gezin van zestien kinderen. Als ik haar hoor vertellen moet het nochtans een goeie tijd geweest zijn. Moeder volgt het nieuws van de dag en trekt het zich enorm aan dat de kleinkinderen het leven niet gaan aankunnen. Zij voelt hoe alles onzekerder wordt.”

“Mieke doet heel veel voor mij” Sara: “Wij werden heel anders opgevoed. Wij moesten luisteren, onze manieren houden en tevreden zijn met wat er was. Dat waren we ook: als vader en moeder iets zeiden, geloofden wij dat.

Dat is voorbij. Nu staan de kinderen boven de ouders. Ze hebben geen respect meer voor hen. Maar ouders willen ook te rap van hun kinderen af zijn. Ik heb daar hartpijn van. Mijn ouders hebben ons goed opgevoed, ik heb nooit slagen gekregen. Dan sla je je eigen kinderen ook niet. Je moet je woede niet uitwerken op je kinderen. Als er kinderen geslagen werden in de gezinnen waar ik in het huishouden ging helpen, kwam ik daar tussen hé! Die kinderen zijn dat niet vergeten. Ik kreeg onlangs nog een kaartje van een van hen: ‘Weet dat je altijd in mijn hart zit’.

Ik ben blij dat mijn dochter hier woont. Zonder haar kan ik niet voort: Mieke doet heel veel voor mij en ik ben content met wat ik krijg. Liever zou ik alles zelf doen, maar ik kan het niet meer.

Vreemden zou ik niet toelaten in huis. Misschien moet Onze Lieve Heer me maar komen halen. Ik ben oud genoeg. Wat kan ik hier nog doen?

Ik ga naar mijn moeder en mijn vader. Hoe is het daar? We weten het niet.”

Mieke: “Moeder heeft het moeilijk om afhankelijk te zijn. Ze heeft schrik dat ik te veel last heb met haar. ‘Ga maar weg, als je wilt weggaan’, zegt ze dan. Ze heeft in haar leven in verschillende welgestelde families het huishouden gerund en - naast haar eigen twee kinderen - de andere kinderen liefdevol opgevoed. Een sterke, warme vrouw die door niemand op haar kop liet zitten. Misschien is het daarom goed dat haar eigen dochter in huis is, want wij moesten naar onze kordate mama ook altijd luisteren.”

hier graag. Thuiszorg zorgt ervoor dat zo vaak als mogelijk dezelfde mensen in dezelfde families langs gaan. Ik ben hier niet alle dagen, maar minstens drie keer per week.

Mocht Jozef niet meer kunnen stappen, wacht hem het rusthuis, maar daar wil hij niet van weten.”

Jozef: “Marleen komt hier van toen mijn vrouw Alice nog leefde.

Alice zat in die zetel, maar zag geen pink meer. Met de tv op Vlaams, kon ze nog luisteren.

Negen jaar geleden is ze gestorven. Alice kloeg nooit, ze zei tegen Marleen: ‘Als ik er niet meer ben, ga je dan zorg dragen voor mijne Jef?’ En dat doet Marleen. Bovendien vult ze ook al mijn papieren in, want ik weet daar niks van en zij weet alles. Ze zou eens wat langer moeten blijven om boven op te ruimen. Daar staan nog onze twee beddekes. Dat ziekenhuisbed hier beneden dat is een goed gerief, want ik kan die laddertrap niet meer op. Ik kan nog enkel van de tafel naar mijn bed en met mijn stok naar de keuken.

Mijn zus woont in Sint-Niklaas, ze is 13 jaar jonger. Haar man stierf met Nieuwjaar. Wij waren thuis met vier jongens en twee meisjes maar twee stierven aan de slijmziekte. Langs de kant van mijn vrouw waren het boeren: ze had-

den veertien kinderen maar kenden veel armoede, zeker in de oorlog. Iedereen is er dood. Zelf hebben we geen kinderen gekregen: mij was het gelijk maar mijn vrouw was er niet voor. ’t Was dus oppassen geblazen.

Ik woon nog altijd in het huisje waar we een tijd na ons huwelijk introkken. De tijd staat niet stil hè! Ik werkte in een verffabriek waar we verf, lak en latex maakten.

Wat ik de hele dag doe? Op die stoel zitten met de radio aan en als ik moe ben, leg ik me op mijn bed. Ik word soms pas wakker rond twee uur en als ’t goed weer is, zit ik graag buiten aan de deur.

Alle mensen in de straat kennen mij en dan heb ik rap een klapke.”

Marleen: “Alice moest een speciaal corset dragen en ze had hulp nodig om dat aan te doen. Zo kwam ik hier terecht en ik ben blijven komen. Als je ergens meer dan tien jaar over de vloer komt, ben je een beetje familie. Ik werk

Marleen: “Als Jozef blijft zoals hij nu is, zit hij hier goed. Het huisje is klein, maar biedt wat hij nodig heeft. Hij geniet van de vrolijke kanarie Tinneke in de keuken en op het witgekalkt koertje heb ik wat bloemen geplant. Die ziet hij als hij aan tafel zit te eten. In de woonkamer staan zijn reissouvenirs, je moet de mensen thuis hun goesting laten doen. Ik kom hier telkens zo’n anderhalf uur: ik was Jozef - hij is mij gewoon - kook, doe zijn was, poets. Het huisje is te klein om een poetsdienst in te schakelen.”

Jozef: “Al die mensen van Familiehulp verdienen een pluim.

Die werken én goed! Een mens moet werken om zijn boterham te verdienen. Den dop is geen goeie zaak voor jonge mensen.”

Tekst Hilde Masui Foto's Jürgen Doom

okramagazine juli - augustrus 2012

“Ik ben een beetje familie”

Jozef: “Naar een rusthuis? Dat ze mij dan maar naar het kerkhof voeren! De dokter zegt altijd: ‘Jef, zorg ervoor dat je niets breekt, want als je naar het hospitaal moet, komt je niet terug!’ Hier doe ik wat ik wil, ik kruip soms om zeven uur in bed. Er moet dan niemand meer bellen, want ik neem niet op.”

39

VRAAG EN AANBOD

Van paard tot postzegel Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar chris.vanriet@okra.be. Commerciële aanbiedingen nemen we niet op. Vermeld het liefst je telefoonnummer.

Heel veel lezers sturen ons zoekertjes voor deze rubriek. Omdat de wachttijd bijna twee jaar bedroeg, zullen we voortaan in OKRAmagazine enkel de vragen publiceren waarop lezers niet per mail kunnen antwoorden. Alle zoekertjes verschijnen uiteraard onmiddellijk op www.okra.be (via zoekertjes in rechterkolom).

■ Kartelmachine

■ Gelinotte

Ik zoek een kartelmachine om foto’s af te kartelen.

Mevrouw Verhelst–Van Den Eynde, Netelaan 24, 2200 Herentals, 014 21 46 84 of 0498 39 97 47

Ik ben op zoek naar een reportage van het Franse renpaard Gelinotte in sportmagazine de Zondagsvriend van de maand mei 1957.

Hendrik Lobelle, Rijsseveldstraat 75, 8840 Staden, 051 70 30 51

■ Stamboom Ik zoek de nakomelingen van Mariën Jan-Baptist, geboren in Lille 26.04.1830. Vermoedelijk in 1880 naar Deurne vertrokken. Ook zoek ik de kinderen van Bessems Petrus in 1742 gehuwd in Boechout met Feyninckx Maria.

Kinderen zijn allemaal geboren in Boechout. Waar en wanneer zijn ze gehuwd of overleden?

Pierre Vingerhoets, Stationssteenweg 160, 2560 Kessel, 03 480 73 37

■ Postzegels (1) Ik ben al vele jaren invalide. Om mij niet hele dagen te moeten vervelen, verzamel ik postzegels. Wie wil me daarbij helpen? Alles is welkom.

Paul Janssens, Riddersstraat 60 bus 1, 3000 Leuven.

■ Presspot Ik ben nog steeds op zoek naar de rubbers en de ventieltjes van een presspot Prestelly.

Andrea Van Hoof, Dennenlaan 31, 2840 Reet (Rumst), 03 844 21 11

■ Postzegels (2) Ik verzamel alle buitenlandse postzegels, vooral Cuba, Engeland, Nederland en Rusland. Wie wil er met mij ruilen?

Gabriël Pandelaere, Wilgenlaan 20, 9550 Herzele, 053 62 54 54 of 0484 93 66 35

■ Haft Richelieu Ik ben op zoek naar handwerkboekjes vanuit Polen van het merk Haft Richelieu, beginnende met de nummers 36 en meer. Wie reist naar Polen en kan mij helpen?

Diana Willems, Dennenhof 55, 3980 Tessenderlo, 013 66 55 13

■ Wolresten

okramagazine juli - augustrus 2012

Ik brei voor het goede doel. Wie bezorgt mij wolresten?

Hilda Wuyts, Kasteelstraat 82, 9340 Lede, 053 80 74 01

40

■ Kringloopmeubels Wij wonen in een klein appartementje van 52 m². Ik weet dat vele mensen nog bruikbare kasten weggeven aan de kringloopwinkel. Maar wij als simpele huurders vinden daar nooit bruikbare kasten. Wij zijn vooral op zoek naar kleine opbergkasten.

Rosette Forret, Sint-Bernardusplein 10/ app. 701, 8620 Nieuwpoort.

■ Brouwerij Ik zoek alles wat met de vroegere brouwerijen Cruyl en Van Hoorebeke uit Assenede en Hull uit Merelbeke te maken heeft.

Eric Boerjan, Heiwijkstraat 36, 9820 Merelbeke, 0495 51 40 22.

MENU

Een visser is een jager Johan Van de Steene, directeur van de Vlaamse Visveiling: “België heeft drie vissershavens waar vis aangevoerd en geveild wordt.

Zeebrugge heeft ongeveer 60 procent van de totale omzet en Oostende bijna 40 procent.

Nieuwpoort neemt 2 à 3 procent van de omzet voor haar rekening.

De Vlaamse Visveiling van Zeebrugge en Oostende is vooral gespecialiseerd in platvis zoals tong, tongschar, pladijs, kabeljauw enz. Oostende heeft naast de platvisserij ook nog een garnaalvloot en trapvisserij. Nieuwpoort daaren-

tegen is een dagvisserij met voornamelijk aanvoer van garnalen.

De Vlaamse vloot bestaat uit 80 vissersvaartuigen die we indelen in kustvaartuigen, klein vlootsegment tot 300 pk en groot vlootsegment van 1200 pk tot 1800 pk.

kwart voor zeven via een klok verkocht wordt. Handelaars hoeven niet langer persoonlijk naar de veiling te komen. Via het internetveilsysteem kan men vanop afstand en zelfs internationaal aankopen doen. Ongeveer 70 procent van het totale volume wordt op die manier aangekocht.

Na de aankopen organiseert de Vlaamse Visveiling de logistiek (het transport tussen visverwerking en veiling).

Veilen via internet

18 000 ton

In Zeebrugge en Oostende vinden de veilingen plaats op maandag, woensdag en vrijdag.

In Nieuwpoort iedere dag. De vis wordt ’s avonds of in de nacht aangevoerd per schip of via koeltransport. Tijdens de nacht wordt de vis gesorteerd en ingedeeld in versheidsklasse en kwaliteit volgens de Europese normen.

Op jaarbasis verkoopt de Vlaamse Visveiling ongeveer 18 000 ton vis. Op een gemiddelde veildag verhandelen wij in Zeebrugge tussen de 80 en de 100 ton vis. In Oostende ligt dat tussen de 40 en 60 ton.

Via het internet worden de handelaars geïnformeerd over de hoeveelheid, soorten en kwaliteit van de te veilen vis, die ’s morgens om

De veilingen van Zeebrugge en Oostende zijn gefusioneerd in november 2010 tot één private veiling, nl. de Vlaamse Visveiling.

De Nieuwpoortse veiling is een stadsveiling. De Vlaamse Visveiling en de Nieuwpoortse veiling wer-

→

okramagazine juli - augustrus 2012

Hoe vaak was je aan de Belgische kust en tuurde je naar de mistige horizon, speurend naar visserssloepen? Hoe vaak vraag je je af wat zich aan boord van zo’n vaartuig afspeelt en hoe die lekkere kabeljauw op jouw bord belandt? Een blik achter de schermen.

41

ken met één gezamenlijk internetveilsysteem.

De jaarlijkse omzet van de verhandelde vis in de Vlaamse Visveiling is ongeveer 75 miljoen euro. Vlaanderen heeft ongeveer 2,3 procent van het Europese quotum. Deze quota zijn verdeeld in verschillende visgebieden in de Noordzee, waar onze vissers op visvangst gaan.

Acht dagen van huis Vissers zijn gemiddeld zo’n acht dagen onderweg. Op een vissersvaartuig van een groot vlootsegment zijn zes mensen aanwezig.

De kapitein, verantwoordelijk voor het vissersvaartuig en de visserij, de machinist, die verantwoordelijk is voor de technische installatie en vier matrozen. Zij zorgen ervoor dat de gevangen vis onder ideale condities in het visruim wordt bewaard.

600 vissers verdienen hun brood op onze 80 vissersvaartuigen.

Gemiddeld zorgt iedere visser op zee voor een tewerkstelling van acht arbeidskrachten aan wal.

De visserij en de landbouw worden beheerd onder hetzelfde ministerie nl. het ministerie van L andbouw en visserij.

Landbouwers en vissers zijn nauw verbonden met de natuur. Een landbouwer is een kweker, een visser is een jager. Vis is dus een wild product, een gezond voedingsproduct voor jong en oud.”

Blankenbergse waterzooi Voor 4: 600 gr kabeljauwfilets | 4 kleine tongfilets | 2 wortelen | 2 preistengels | 1 selder | 1 l water | 1 dl kookroom | 1 geut cognac | 100 gr gepelde garnalen | 6 aardappelen | 1 eetlepel gehakte peterselie | peper en zout

okramagazine juli - augustrus 2012

Van visser op visser

42

De kennis van de visserij gaat over van visser op visser, zoals een landbouwbedrijf van vader op zoon overgaat. Rederijen zijn familiale bedrijven. De visserij is een zeer intensief en zwaar beroep. De zee geeft veel vis maar eist veel van onze vissers.

Tekst Chris Van Riet Foto's Vlaamse Visveiling

Was de groeten, snijd ze in stukken (niet te groot) en breng ze aan de kook in water.

Doe er de kabeljauw- en tongfilets bij en laat ze gaar worden.

Haal de kabeljauw uit de bouillon en houd hem warm. Kook de aardappelen gaar in de bouillon. Voeg cognac en kookroom toe en breng op smaak met peper en zout. Laat het geheel wat inkoken.

Leg in een diep bord een kabeljauwfilet, overgiet hem met de bouillon en strooi er wat garnalen over. Versier met peterselie.

Deze waterzooi kan je ook maken met andere vastkokende vissoorten.

Voor 4: 4 stukken kabeljauw van 200 gr | 1 prei | 1 ui | 2 tomaten | witte wijn | kookroom | saffraan | look | visfumet | bakboter | peper en zout Snijd de groenten in julienne en stoof ze gaar samen met de saffraandraadjes. Deglaceer met visfumet en witte wijn. Leg de kabeljauw in een beboterde, vuurvaste schotel en schik er de gestoofde groentjes bovenop. Voeg de visfumet toe en ook nog wat witte wijn.

Laat dit alles gedurende 10 minuten in de oven garen (200°C).

Haal de vis uit de vuurvaste schotel en houd hem warm. Giet de jus in een kookpot en doe er de schijfjes tomaat en de room bij. Laat het geheel inkoken tot je een saus bekomt. Schik de vis op een bord en werk af met de saus en wat gehakte peterselie.

Zeetong op Oostendse wijze Voor 4: 4 zeetongen (zonder kop en staart) | 2,5 dl droge witte wijn | 1 ui | 100 gr gepelde garnalen | 12 witte champignons | 1 dl kookroom | ½ citroen | peper en zout Vet een ovenschotel in. Snijd de ui in ringen en leg ze in de ovenschotel.

Schik er de zeetongen op, kruid met peper en zout en overgiet met witte wijn en enkele druppels citroensap.

Verwarm de oven voor op 220°C. Zet de vuurvaste schotel in de oven en laat de vis gaar worden gedurende 10 minuten. Verwijder de hoedjes van de champignons en kook ze gedurende 15 minuten in wat water met enkele druppels citroensap. Haal de zeetongen uit de vuurvaste schotel en houd ze warm.

Laat het kookvocht inkoken en voeg de room toe. Laat opnieuw inkoken en kruid naar smaak. Leg de tong op een bord en overgiet ze met de saus.

Strooi er enkele garnalen over en leg op iedere tong drie champignons.

Versier met een takje kervel en serveer met aardappelpuree.

Slaatje van garnalen met bloemkool Voor 4: 1 bloemkool | ¼ l mayonaise | 1 eetlepel tomatenpuree | 1 theelepel worcestersaus | 500 gr gepelde garnalen | 1 hardgekookt ei | peterselie | 4 tomaten | peper en zout Kook de bloemkool beetgaar en verdeel ze in roosjes.

Meng de mayonaise met de tomatenpuree en de worcestersaus en breng het geheel op smaak met peper en zout.

Plet de eieren fijn en meng er wat peterselie onder.

Giet het sausje over de bloemkool en strooi er de garnalen over.

Versier het bord met het ei en de in partjes gesneden tomaten.

Tekst Blanche Vanbelle Foto's Emy Elleboog

Muffins met Brugge goud en rozijnen Voor ongeveer 10 muffins: 75 gr gemalen Brugge goud | 75 gr melkerijboter | 5 gr gist | 0,6 dl water | 140 gr bloem | 2 eieren | 30 gr suiker | snuifje zout | 90 gr rozijnen | 1 eidooier.

Meng de gist met het water en laat 5 minuten rusten. Voeg al kloppend 50 gr bloem en de eieren bij het gistmengsel. Voeg zout en suiker toe en blijf goed kloppen. Doe de rest van de bloem bij het deeg en laat dit 45 minuten rijzen op kamertemperatuur. Daarna smelt je de boter en meng je die samen met de rozijnen en Brugge goud onder het deeg. Vet de bakvormen in met boter en vul ze voor de helft met deeg. Laat die opnieuw 45 minuten rijzen. Bestrijk de muffins met de losgeklopte eidooier en zet ze in een voorverwarmde oven van 200°C. Bak ze gedurende 25 à 30 minuten tot ze mooi bruin zijn.

okramagazine juli - augustrus 2012

Kabeljauw uit de streek van Koksijde

43

okramagazine juli - augustrus 2012

UITJES

44

Wase zomerzoektocht

Filip Berte/The graveyard steden in de marge

Speelgoedrages!

De Davidsfonds-zomer zoek tocht strijkt dit jaar neer in het Land van Waas. Hij vertrekt en eindigt in SintNiklaas en toont daartussen een boeiend landschap van akkers en polders, van de Schelde en de Durme en van pittoreske dorpjes als Rupelmonde en Bazel. Ga per fiets of met de wagen op ontdekking in deze wilde maar tegelijk vriendelijke regio.

De Zomerzoektocht 2012 loopt een hele zomer lang, tot en met zondag 16 september. De fietsroute telt zo’n 40 kilometer, de autoroute 50. De zoektochtvragen los je op tijdens ontspannende wandelingen op een zestal stopplaatsen. En wie dat erg goed doet, maakt kans op een prijzenpot vol culinaire arrangementen, een waardevolle cultuurreis, tal van boekenpakketten enz. Ook de jongsten kunnen trouwens meedoen want voor hen is er een speciale kinderzoektocht.

Met de installatie The Graveyard dringt beeldend kunstenaar en architect Filip Berte binnen in de geografische marges rond Europa en gaat hij op zoek naar de sociale marges in de actuele samenlevingen. Hiervoor bezocht hij vier steden, drie daarvan bevinden zich in de rafelranden van de Europese Unie: Tbilisi, Chişinău, Melilla en Brussel. Berte observeert outsiders: daklozen, asielzoekers, migranten en vluchtelingen.

In het STAM, in vier aparte kamers van het Bijlokeklooster, krijg je vier indringende films te zien. Ze vormen een persoonlijk portret van elke stad die Filip Berte bezocht. Naast de films zijn in het STAM ook schilderijtjes en een kijkdoos te zien die inhoudelijk aansluiten bij de film Tbilisi.

Iedereen kent ze wel: tamagotchi’s, knikkers, Pokémonkaarten, botsballen… die mee in de boekentas gingen.

Rages zijn zo oud als de speelplaatsen zelf. De tentoonstelling Speelgoedrages! neemt je mee in de speelgoedfolies van de voorbije decennia. Wat was populair op de speelplaats en in de speelgoedkast?

Kom het te weten in de tentoonstelling Speelgoedrages!

Ook toppers als Monopoly of Twister kunnen op deze nostalgische trip niet ontbreken. Naast het speelgoed zijn het vooral ook de herinneringen aan het speelgoed die tot de verbeelding zullen spreken. Omdat die herinneringen zo belangrijk zijn, heeft het Speelgoedmuseum mensen van alle decennia geïnterviewd over hun ervaringen en met herinneringen aan populaire rages uit hun eigen kindertijd. Misschien weken ze ook bij jou een aha-gevoel los.

Info Wie wil deelnemen aan de Davidsfonds-Zomerzoektocht koopt bij Toerisme Sint-Niklaas (Grote Markt 45, 9100 Sint-Niklaas, 03 760 92 60) zijn deelnemingspakket voor 19 euro (14 euro met Davidsfonds-Cultuurkaart). Daarin zit een deelnemingsbrochure voor volwassenen en kinderen met de wegbeschrijving en de vragen, plus gratis de gloednieuwe toeristische streekgids Het Waasland. Een waarachtige ontdekking (waarde 17,50 euro). Auteur Wouter Vloebergh leidt je daarin samen met enkele bekende bewoners rond in het Waasland. www.davidsfonds.be/evenementen.

Info Tot 4 november 2012 in het STAM te Gent, Bijlokesite, Godshuizenlaan 2 te Gent, 09 267 14 00, www.stamgent.be.

Open van 10.00 tot 18.00 uur, gesloten op maandag.

Tickets: 6 euro; +55: 4,5 euro.

Het STAM ligt aan de Gentse binnenring en is makkelijk bereikbaar.

Het ligt op 1 kilometer (15 minuten wandelen) van het Sint-Pietersstation én van het Gentse stadscentrum.

Vanaf het treinstation Gent SintPieters: tram 4-24 (Bijlokehof) of tram 6 (Bijlokehof-Bijloke).

ns op . a k k Maa uotickets d gratis k blz. 53!

Kij

Info Speelgoedmuseum Mechelen, Nekkerspoelstraat 21 te Mechelen, 015 55 70 75, www.speelgoedmuseum.be Dagelijks open van 10.00 tot 17.00 uur, gesloten op maandag.

Tickets: 8 euro; van 3 tot 12 jaar: 5,50 euro; -3 jaar: gratis.

De NMBS heeft speciale B-dagtrips beschikbaar voor een bezoek aan het Speelgoedmuseum. Het museum is gelegen op 2 minuten wandelafstand van het Station Mechelen-Nekkerspoel.

Archéosite en Museum van Aubechies

Houtopia

In Frameries nabij Bergen bevindt zich op de verbazingwekkende site van een oude, beschermde steenkoolmijn het PASS. Een ongebruikelijk museum dat je uitnodigt om op een actieve en ludieke manier op ontdekking te gaan naar de plaats die wetenschap en techniek innemen in onze samenleving. Architect Jean Nouvel inspireerde zich op de werking van de mijn om de site weer haar oorspronkelijke dimensie te geven. Zo ontstond een park met negen afdelingen, goed voor 12 000 m² tentoonstellingen en spektakels, en een interactieve tuin van 28 ha die ieders nieuwsgierigheid prikkelt.

Hier ben je gerust een dagje zoet!

Hier reis je 5000 jaar terug in de tijd!

Een dagje Aubechies is een onvergetelijke avonturendag in een archeologisch park in openlucht. Tijdens een wandeling van ongeveer twee uur werp je een blik op de volkeren die in onze streek hebben gewoond.

De prehistorische reconstructies zijn gemeubileerd en opgetrokken op basis van archeologische opgravingen. De Gallo-Romeinse villa werd opgetrokken naar een voorbeeld van een villa die ontdekt werd in het Duitse Mayen. Verder vind je er ook een Danubische boerderij, een necropool, een zuilengalerij, een tempel… Tijdens juli en augustus worden iedere zondagmiddag demonstraties gegeven van oude ambachten.

Dit is een ludiek, leerrijk en recreatief concept. Een ontdekkingsruimte vol magie die je opnieuw de echte waarden van het leven laat waarderen.

Gezondheid, veiligheid, milieu en verdraagzaamheid zijn vier grote thema’s die in Houtopia in drie stappen ontdekt worden.

Houtopia herbergt ook een grote buitenspeeltuin, prachtig gelegen in een meander van de Ourthe. Behalve de klassieke glijbanen, de zandbak en een klimmuur zijn er tijdens het hoogseizoen ook een plantenlabyrint en spectaculaire springkastelen zoals de Houto-Splash of waterglijbaan, de Jungle-Run - een parcours van 23 meter voor echte avonturiers - en Het Circus voor de kleintjes.

Deze zomer staat in het teken van de slaap. Ga op ontdekking naar de geheimen van nachtmerries en dromen, en bezoek de interactieve tentoonstelling Koning Pyjama met een massa ateliers en activiteiten.

Info PASS, Rue de Mons 3, 7080 Frameries, 070 22 22 52, www.pass.be.

Het PASS is open: • tijdens de week: van 9.00 tot 16.00 uur, gesloten op woensdag • tijdens het laatste weekend van iedere maand van 13.00 tot 18.00 uur • tijdens schoolvakanties 7 dagen op 7 van 10.00 tot 18.00 uur • Het PASS is gesloten op woensdag.

Van 1 tot 30 september en van 1 december 2012 tot 13 januari 2013.

Tickets: 12,5 euro; 60+: 10 euro; 6-14 jaar: 7,5 euro; -6 jaar: gratis.

Met de auto: vanuit België: autosnelweg E19 Brussel-Parijs uitrit Frameries - Le Pass. Per trein: afstappen in het station van Bergen (6 km van het Pass) en bus Tec Henegouwen 1 en 2.

Info Archéosite en Museum van Aubechies-Beloeil, rue de l’Abbaye 1y, 7972 Aubechies, 069 67 11 16, www.archeosite.be. Open van maandag tot vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur. Van 15 april tot 14 oktober ook op zondag van 14.00 tot 18.00 uur. Tijdens juli en augustus ook open op zaterdag en zondag van 14.00 tot 19.00 uur.

Tickets: volwassenen: 7,5 euro; kinderen 4-12 jaar: 3,5 euro; -4 jaar: gratis.

Bereikbaar: indien je de E42 neemt, rijd je af te Quevaucamps of Stambruges, volg dan de richting Beloeil en Ellignies. De Archéosite is met wegwijzers aangegeven.

Toegankelijk voor personen met verlaagde mobiliteit.

Info Houtopia, Place de l’Eglise 17, 6660 Houffalize, 061 28 92 05, www.houtopia.be.

Open alle dagen van 11.00 tot 17.00 uur. In juli en augustus van 10.00 tot 19.00 uur. Gesloten in januari en de zaterdagen buiten de schoolvakanties.

Tickets: volwassenen: 6,25 euro; kinderen 3-12 jaar: 5,75 euro.

op kans ets. k a a M uotick ! d s i t gra k blz. 53 Kij

okramagazine juli - augustrus 2012

Het PASS, wetenschappelijk avonturenpark

45

UIT

Te kust en te keur In België beschikken we over amper 67 kilometer kust.

Reden te meer om er optimaal van te genieten. Hoe kan je dat beter dan met de fiets? Met de tandem sport en cultuur zit je al op het goede spoor, en met de nieuwe Knooppunterfietsboxen verlies je nooit de pedalen!

De uitgestippelde route leidt je telkens van knooppunt naar knooppunt, dus de weg kwijt raken is geen optie meer. De bijgeleverde infogids inspireert je hier en daar voor een afstapje. Toch rijd je, ondanks het vlakke parcours, zo’n fietstochtje niet op je slofjes. De noordwestenwind kan hier lelijk stokken in je (fiets)wielen steken.

Wij testen de fietsroute van 35 kilometer uit, die vertrekt in De Haan aan knooppunt zes richting Wenduine. Een aanleiding om de meest authentieke en aantrekkelijkste kustgemeente wat beter te leren kennen.

Kinderkopjes

okramagazine juli - augustrus 2012

Tussen Vosseslag en Wenduine fiets je letterlijk tussen bos en duin. Je peddelt er op een comfortabel pad langs de Duinbossen,

46

een unieke groenstrook die de hele afstand tussen De Haan en haar deelgemeente Wenduine overspant. De jachthaven van het bruisende Blankenberge duikt al op in de verte. We fietsen een stukje door het centrum tot knooppunt 31. Eens buiten de drukte van de stad, kom je meteen in de complete rust van de Uitkerkse polder terecht. Je laveert er tussen de schorren, de grootste broedkamer voor weidevogels van Vlaanderen, langs statige boerderijen en sluimerende, pittoreske dorpjes als Houtave en Nieuwmunster.

Voorbij de Blauwe Duivekeet, een historische hoeve, steek je het kleine kanaal het Blankenbergs Varretje over. Het speelt een belangrijke rol bij de ontwatering van dit polderland, dat eind tiende eeuw op de schorrengebieden

gewonnen werd. Die werden tot dan regelmatig door de zee overstroomd. De Sint-Bartholomeuskerk van Nieuw-munster is deels uit de dertiende eeuw en heeft een zonnewijzer in de toren. Het kerkhof geeft het dorpje zijn typische gezicht.

Eens voorbij d’Oude Smidse, een herberg bekend om zijn ijs en pannenkoeken, wacht je een verkwikkende opdonder. Tijdens een twee kilometer lange kasseistrook passeer je eeuwenoude hoeves zoals de Grote Madeleine uit 1630. Ze was ooit eigendom van de Magdalenaprozerij, in 1280 gesticht in Brugge.

Villawijk Het oeroude café Drie Koningen in Houtave is een curiosum en een absolute aanrader. Hun zelfgebakken kriekentaart helpt je de westenwind te trotseren. Het interieur diende als filmset voor De Kavijaks, met Jan Decleir in de hoofdrol. Het plafond laat je verbeelding de vrije loop. De mooie historische huisjes vormen een postkaart op zich. Vlissegem bezat ooit een gehuchtje, De Haan, dat groeide vanaf de negentiende eeuw uit tot een villawijk die uiteindelijk veel groter werd dan de aloude dorpskern. Bij de fusies werd Vlissegem zelfs een onderdeel van de fusiegemeente De Haan. De SintBlasiuskerk en de dorpskom zijn beschermd monument.

Zou je hier niet willen ontwaken?

Verrassende ontmoetingen onderweg.

Twee derde groen Roger Deswelgh: “De tram speelde een belangrijke rol in de geschiedenis van De Haan. Reeds in 1885 bestond er een tramverbinding tussen Oostende en Middelkerke.

In 1886 werd die uitgebreid naar Blankenberge.

Toen de Oostendse architect Colinet hier toevallig passeerde, vond hij De Haan uiterst geschikt als mondaine badplaats. Dit was een duinengebied dat bestond uit staatsbossen. Al lobbyend verkreeg hij in 1889 een concessie van 50 ha voor een periode van 90 jaar. Het komt erop neer dat de woning die je bouwt van jou is, terwijl de grond van de Belgische staat blijft. Geen wonder dat mensen er aanvankelijk wat weigerachtig tegenover stonden. Je nakomelingen kunnen er nu alleen maar blij mee zijn, want wie hier vandaag een huis met grond bezit, heeft een aardig appeltje voor de dorst.

Vooral Duitsers en Nederlanders investeren hier in vastgoed.

Aan de Duitsers danken we het feit dat De Haan geen hoogbouw heeft.

Joseph Stübben, de persoonlijke raadgever van koning Leopold II, drukte zijn stempel op de Concessie. De villawijk, nu 68 ha

groot, wordt nog steeds zo genoemd. Stübben hanteerde strenge richtlijnen: slechts een derde van de grond mocht bebouwd worden, twee derde moest groen blijven. Zodra Stübben weg was, nam men een loopje met deze strenge richtlijnen.

Sommige gebouwen staan dus niet echt op hun plaats. Toch gelden nog steeds bepaalde beperkingen en heeft de Concessie in grote lijnen haar historische waarde behouden.”

De blekke stoasje De Haan heeft vele troeven.

Behalve de zee en de duinen zijn er ook grote stukken bos. Voor een badplaats is dat een pluspunt. Van aan de Vosseslag tot Wenduine kan je ongestoord door de bossen wandelen. Bovendien kan je bogen over 3 000 ha hinterland. Zelfs nu, in volle zomer, is het hier nog altijd relatief rustig.

“Het eerste tramstationnetje was in zink opgetrokken. Ze noemden het hier de blekke stoasje”, lacht Roger. “Het had zeker niet de allures van een mondaine badplaats.

In 1902 werd dan het huidige stationnetje gebouwd. De nadruk ligt meer op de horizontale dan op de verticale bouwstructuur. Dit is kenmerkend voor De Haan. De gemeente redde het van de sloophamer en sinds 1981 is het een beschermd monument. De Haan heette eerst Coq sur Mer maar dat klonk een beetje elitair. Eigenlijk is het dat ook gebleven.”

We wandelen verder de Leopoldlaan in, de hoofdstraat van de Concessie. Veel hoteleigenaars voltooiden hier geslaagde restauraties. De meeste gebouwen veranderden wel van kleur maar niet van gezicht. De typische torentjes met torenhelmen bepalen nog steeds het straatbeeld.

→

okramagazine juli - augustrus 2012

We naderen De Haan langs een andere invalsweg en komen uiteindelijk terecht aan het tramstationnetje, waar Hanenaar Roger Deswelgh, ons opwacht.

De Drie Koningen te Houtave, een curiosum.

47 Het Tramstationnetje van De Haan.

Einstein was hier Albert Einstein kreeg hier een prachtig beeldhouwwerk. De kunstenaar zette de man op een bankje in het groen. Deze wereldberoemde fysicus kwam in 1933 samen met zijn vrouw Elza Koch vanuit het Amerikaanse Pasadena aan in Antwerpen. Hitler was toen al aan de macht. Albert Einstein is geboren in het Zuid-Duitse Ulm maar heeft joodse roots. Hij was bevriend met koning Albert en koningin Elisabeth en ook met de familie Solvay. Van op de pakketboot Belgenland van de Red Star Line vernam hij het nieuws dat de nazi’s al zijn bezittingen hadden aangeslagen en een heksenjacht op de joden ontketenden. Men gaf hem de raad niet naar Hamburg door te reizen. Hij besliste dan naar Oostende te varen en kwam van daar met de tram naar De Haan. Hij nam er zijn intrek in villa Savoyarde in de Shakespearelaan waar hij van 29 maart 1933 tot september verbleef. Via Londen reisde hij in september naar Princeton waar hij in 1955 stierf.

Albert Einstein woonde hier negen maanden.

In hotel Belle Vue kwam Albert Einstein, die hier in 1933 negen maanden verbleef, geregeld in de namiddag zijn kopje koffie of thee slurpen.

Roger Deswelgh: “Stübben verkoos de landelijke stijl of cottage stijl, met pseudovakwerk met hellende daken van 45 graden. Dit heet Anglo-Normandische stijl. De twee kiosken in pagodevorm zijn overblijfselen van het vroegere casino, dat in 1929 werd afgebroken.

Ook hotel Astoria, een prachtig verticaal georiënteerd gebouw in art deco van architect Leo Ide, kreeg restauraties met respect voor het oorspronkelijke. De trappen voor de ingang zijn eveneens typisch voor die tijd.”

okramagazine juli - augustrus 2012

Onbetaalbaar uitzicht

48

De Potinière vormt het centrum van de Concessie. Van hieruit kan je alle richtingen uit. Met minigolf, speeltuin, tennisveld, tearoom en kiosk is dit de groene long van het al groene De Haan. De kronkelende essen lijken zich te plooien naar de duinenruggen evenals de omliggende straten. Hotel de Dunepanne is sinds begin vorige eeuw een hersteloord, vooral voor astmapatiënten. Op de ‘gesuperposeerde’ terrassen genieten de patiënten maximaal van de zon.

“De brede, rustige Normandiëlaan mag je beschouwen als de Champs Elysées van De Haan. Als enige

rechte straat wijkt ze enigszins af van de andere straten. We bevinden ons nu in het hart van de Concessie. Hier en daar merk je een restant van de duinen. De riante villa’s, hotels en B&B’s worden bewoond door de gegoede klasse”, weet Roger.

Wanneer we de Koninklijke Baan oversteken die van Knokke tot De Panne loopt, komen we terecht op de zeedijk. Op de brede promenade zie je nergens gebouwen met meer dan vier verdiepingen. “De eerste zeedijk in 1906 lag aan de voet van de huidige die dateert van 1935. Daardoor kan je over de strandcabines heen kijken. Door

het ontbreken van golfbrekers lijkt het uitzicht van het strand weidser.

Over de hele lengte van de dijk is een zitbank aangebracht. Praktisch als je het zand van je voeten wil vegen of je sandalen wil aangespen. Kijk, we leven in de 21ste eeuw en je vindt hier nog twee losstaande villa’s op een duin, zoals Ma Normandie. Stel je voor dat je hier woont en ’s ochtends de ramen opentrekt… Wat een panorama!

Steeds die beweging in het water, voortdurend veranderende kleuren, het wisselende wolkendek en de schitterendste zonsondergangen.”

Tekst en foto’s Chris Van Riet

Info ■ Dienst Toerisme De Haan, Tramhuisje, 059 24 21 34.

■ De nieuwe Knooppunter-fietsboxen Oostkust en Westkust zijn te koop bij Standaard Boekhandel, in de infokantoren voor toerisme aan de kust en op tal van plaatsen in de kustregio. Je kan ze ook online bestellen via www.knooppunter.com. Prijs per fietsbox: 22,95 euro.

De Knooppunter maakt definitief komaf met krabbels op een briefje aan het stuur. De Knooppunter is een handige water- en winddichte houder in kunststof waarin de speciale routekaartjes passen. In een handomdraai bevestig je hem op om het even welk fietsstuur.

Kijk op b lz. 5 gratis fie 3 voor een aankoop tskaart bij van een fietsbox

n op ee s n a k Maak is verblijf in 51! grat . Kijk blz. an De Ha

GESCHIKT VOOR GROEPEN

BOKRIJK Vrouwen in de sixties In amper zestig jaar veranderde de positie van vrouwen enorm. De veranderingen in hun kledij en kapsels maken die evolutie heel tastbaar. Wie graag nog even terug in de tijd wil, kan terecht in het Openluchtmuseum van Bokrijk. Duik mee in de sixties!

Op de barricades in minirok Waar de prille jaren 60 nog volgzaam mantelpakjes en hoeden combineren, staan vanaf 1965 de jeans en mini-jurken, het Indisch katoen en de exotische accessoires symbool voor rebellie.

Lange benen, sluik haar en zwaar opgemaakte ogen zijn het nieuwe schoonheidsideaal. Felle tinten vrolijken het straatbeeld op. Laarzen worden een onmisbaar accessoire in de minimode. Ze zijn er in alle vormen en kleuren, net als de pumps.

Naar de coiffeur Van korte coupes en ragebollen tot torenhoge suikerspinnen, al dan niet met valse haren erin: vrouwen experimenteren volop met hun kapsel en saai zijn de sixties-kapsels allerminst.

Parfums en bodylotions van vedettes worden enthousiast geïmiteerd: de frêle look van Twiggy of de supervrouwelijke uitstraling van Brigitte Bardot inspireren velen.

Heb je zin om de woelige sixties nog eens te herbeleven? Kom dan naar Bokrijk - elke dag (behalve maandag) tot 30 september - bezoek je er De sixties. Zowel individuen, gezinnen als verenigingen zijn welkom. Je kan er op eigen houtje doorheen wandelen of een beroep doen op een gids.

Leuke tip: vraag aan de kassa het paspoort van een bekend personage uit de sixties en bekijk het leven door zijn/haar ogen. Een originele manier om meer over dit bruisende tijdperk te weten te komen!

Swingende sixties in Bokrijk Toveren met tijd? Het kan in Bokrijk. Duik met ons boeiende tijdsbubbels in. Van de zwoegende boer op het veld in 1890 tot de popiconen uit de swingende sixties. Nergens is het verleden zo kleurrijk als in Bokrijk.

Vanaf dit jaar kan jij met je groep De sixties haast ‘live’ meemaken. En dit door de ogen en oren van mensen die het zelf beleefden. Op eigen houtje of met een gids. Overdag of ‘s avonds met een speciale formule.

Vraag vrijblijvend onze gratis groepenfolder aan en maak kennis met het volledige aanbod.

Of download de folder op www.bokrijk.be.

toveren met tijd

www.bokrijk.be Meer info vind je op www.bokrijk.be. Reserveer je bezoek aan De sixties bij voorkeur vooraf online. De belevingsroute met gids reserveer je minstens drie weken op voorhand.

okramagazine juli - augustrus 2012

Maar ook futuristische outfits zoals afritsbare rokjes, opblaasbare bloezen of plastic jurkjes kenmerken de tijd van de space race.

De pantalon is een verworven recht voor vrouwen en vanaf 1965 is de panty een comfortabel alternatief voor jarretelles en nylonkousen.

49

kte dierenhuid 35 halfedelsteen 37 arrondissement 38 toestel (afk.) 39 een en an40 als 't u belieft 45 af en toe 46 muziekteken 49 vensterluik 52 akelig, naar menigte 58 loopstok 59 kaassoort 60 te koop 62 muzieknoot 63 teug 64 departeroente 66 Chinese deegwaar 68 Griekse letter 70 vader 71 nummer.

KRUISWOORDRAADSEL 1

2

3

13

4

5

6

7

8

9

10

15

14

11

12

16

5 17

19

18 21

20

22

23

4 24

25

26

27

28

29

30

1 31

33

32

36

34

3

35

38

37

39

40

8 42

41 44

43 49

48

45

46

50

54

51

55

59

47 52

56

57

60

61

53 58

62

63

7 64

65 70

69 74

73

66

67

68

71

72

2 75

6

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

M I K H E I MW E E P I L T R O G S P I E R B O E I V I Oplossing D E O V A Lkruiswoordraadsel P A L T S juli-augustus S A M B A M L I N K S M K A C A I R O J A M A L K C A A R O O A L E A T U N E S I E S P A A D R E S N D E R V A N I E R T S A R I N A P A D 8 1 2 3 4 S R B O M E O D5 L6A 7 E K L M E T R O O S G B Naam: L I T S R T R O T S D R O N K S O M E D E L E E I Straat: N D P L E I N S L O T P E T N A A P E R IJ T K A

Postnr.:

Woonplaats:

Tel.:

E-mail:

2012

HORIZONTAAL 1 soort brood 4 ziekelijk verlangen naar huis 10 geneesmiddel 13 voederbak 15 bewegingsorgaan 16 polsband 17 beeldbandapparatuur 19 tuimeling 20 oude Duitse burcht 21 dans 23 onhandig 25 vogel 26 plaats in Egypte 29 bevestiging 31 reeds 33 ongeveer 34 slee 35 onder andere 36 Bijbelse figuur 38 Afrikaans land 40 graafwerktuig 41 verzoekschrift 42 van het genoemde 43 Europeaan 44 voormalige Russische heerseres 47 weg 48 de oudere 50 voorbij 51 en omstreken 53 Los Angeles 54 klasse 55 ondergrondse spoorweg 57 rund 59 modern, hip 61 ondanks 64 slok 65 rekenopgave 67 adellijk persoon 69 afloop 70 open ruimte in een stad 72 kasteel 73 hoofddeksel 74 imitatie 75 te koop aangeboden.

VERTICAAL 1 televisiestation 2 bloem 3 klein fototoestel 5 bouwland 6 in plaats van 7 grote stad in de Verenigde Staten 8 bron 9 bijwoord 10 dans 11 kleine hoeveelheid 12 moerasplant 14 gerief 16 muziekinstrument 18 rivier in Rusland 20 Griekse letter 22 stroomreservoir 23 halfaap 24 slapte in zaken 27 veronderstelling 28 dier van zuiver ras 30 deel van de week 32 bewerkte dierenhuid 35 halfedelsteen 37 arrondissement 38 toestel (afk.) 39 een en ander (afk.) 40 als 't u belieft 45 af en toe 46 muziekteken 49 vensterluik 52 akelig, naar 54 kluit 56 menigte 58 loopstok 59 kaassoort 60 te koop 62 muzieknoot 63 teug 64 departement 65 groente 66 Chinese deegwaar 68 Griekse letter 70 vader 71 nummer.

SUDOKU Sudoku

Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten Vul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van één keer voorkomen in alle kolom3 bij 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer voorkomen. men, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

Nr.:

1

4 9

3

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer:

6

4 8

5

7

8

6 2

3

Extra vraag: In welk jaar verbleef Albert Einstein in De Haan?

2

3

5 7

1 4

Vergeet niet een postzegel van 0,71 euro toe te voegen!

5 7

6 8

1

3

2 1

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

50 50

Stuur je oplossing naar: OKRA-magazine, Kruiswoord juli-augustus 2012, PB 40, 1031 Brussel, voor 30 juli 2012.

De winnaars verschijnen in het oktobernummer 2012. Voeg één postzegel van 0,71 euro toe (niet vastkleven).

3i7jzen

pr

KRUISWOORDRAADSEL Maak kans op een van onderstaande prijzen en stuur je oplossing van het kruiswoordraadsel naar OKRA-magazine.

Speel en win een van deze prijzen

Verblijf ter waarde van 125 euro

Inbegrepen: een overnachting in tweepersoonskamer, ontbijtbuffet voor 2 personen en avondmaal in buffetvorm. Mogelijkheid om fietsen te stallen in de kelderverdieping van het hotel.

Info: Astoria is een charmant hotel in het hartje van het pittoreske De Haan. hotel ASTORIA, Leopoldlaan 7, 8420 De Haan, 059 24 24 11, fax: 059 23 67 21, www.hotelastoria.be.

Info ■ De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88, receptie@dekinkhoorn.be, www.dekinkhoorn.be.

■ Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59, info@ravelingen.be, www.ravelingen.be.

■ Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04, olfosse@olfossedouth.com, www.olfossedouth.com.

35 boeken Tien exemplaren van Britannia Road van Amanda Hodgkinson (waarde 15 euro).

Vijf exemplaren van Tweede persoon enkelvoud van Sayed Kashua (waarde 20,95 euro).

Vijf exemplaren van Roerloos van Joy Fielding (waarde 17,99 euro).

Tien exemplaren van De onafwendbare dag van Rose Tremain (waarde 19,90 euro).

Vier exemplaren van Te gast bij wijnbouwers in Frankrijk (waarde 9,95 euro).

Een exemplaar van Aarzelend wenkt de nacht van Rik Torfs (waarde 17,50 euro).

okramagazine juli - augustrus 2012

Verblijf voor 2 personen in hotel Astoria te De Haan (waarde 170 euro).

Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh.

Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen.

51

5

8

nij 15 inhoudsmaat 16 gewicht 17 rekening 18 opgeworpen aardhoogte 19 vertrek iderij 22 muzieknoot 23 Zuid-Amerikaans gebergte 25 zonderling 27 feeks 30 Los An32 wending 34 imperatief 35 mannetjeshond 37 in plaats van 39 medemens 41 landwerktuig 42 wijzer van een kompas 44 muziekteken 45 onbebouwd 46 mop 47 eenan stroomsterkte 49 hoofddeksel 50 grafisch kunstwerk 51 lofdicht 52 bruikbaar ks 55 pennetje met kop 57 vlug 59 keur 61 watercloset 63 vlek op iemands eer 65 van Win gratis duoticket gesteente 66 grote zak 68 brandstof 70 van dezelfde mening 71 huur op lange terDagje aan zee? Maak kans op een van de 78 duotickets (waarde 22 euro) voor 2 inwendig orgaan 73 woonschip 74 soort rouge 75 nauw. het Zandsculpturenfestival van 1 juni tot

OKRA-LIDKAART = GELD WAARD

SPEEL EN WIN

6

32 winnaars

4

Winnaars kruiswoord mei 2012.

Meer dan 3000 deelnemers.

9 6

2 september in Blankenberge.

Stuur deze bon vóór 31 juli 2012 naar graad 2 Bijbelse figuur 3 vervoermiddel 5 zangstem 6 dierbaar 7 krachtig 8 pit, fut OKRA-magazine, Zandsculpturen, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en ■ Naar wie gaat het verblijf voor twee personen 10 gebarenspel 11 witte vlek 12 insect 14 vaartuig 16 losplaats van schepen 19 beurs adres naar chris.vanriet@okra.be met in Zoutleeuw? laar 23 behoeftige 24 zwaai 26 een en ander (afk.) 28 verklaring 29 tijd dat niet gede mededeling Zandsculpturen.

Ivonne Tommeleyn uit Ieper.

AAL

7

4

2

wordt 31 afzonderlijk 33 slaag 35 stuk chocolade 36 partij in rechtszaak 38 vaatwerk ■ Wie waardebon van 125 euro? pwater 41 op die krijgt wijzede43 soort grammofoonplaat 45 uit zekere Europese hoofdstad Lucienne Serré uit Alken.

Naam56 mal en voornaam: enslucht 48 viervoeter 51 toegankelijk 53 boze geest 55 gebakje 58 bloem nnelijk zwijn 60 riskant 62 contant geld 64 telwoord 65 Bijbelse figuur 66 genoeg ■ Wie leest straks Als ik mijn ogen sluit? ering 69 kwade bedoeling 71 laatstleden.

Yvonne Torfs uit Lier, Karel Verstappen uit Herent, Straat en nr.:

1

Rudy Eeckhout uit Jette, Gilberte Van Belleghem uit Edegem, Frans De Houwer uit Kalmthout.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

■ Wie kan straks beginnen in Tweedehands Wereld? 14 15 16 Clem Bierkens uit Mol, Lucienne Vermeulen uit Velghe uit Tiegem, Julien 19 17 Begijnendijk, Henri 18 Croquey uit Kemmel-Heuvelland, Paul Dekimpe uit Mechelen.

13

20

21

22

4

23

■ Voor wie is Staat van verwondering?

25 26 27 28 Lisette Janssens uit Sint-Katharina-Lombeek, Arthur Struyve uit Zwevegem, Walther Nys uit Sint-Pieters32 34 30 Leeuw, 31 Francis De Sobri 33 uit Antwerpen, Andrea Aelbrecht uit Nieuwkerken-Waas.

39

38

40

65

■ Wie kan beginnen dromen in de 100 zoenen.

55 56 57 100 onvergetelijke kussen uit de poëzie?

Etienne Schepens uit Lokeren, Agnes Verbeken uit 59 60 61 62 63 Melle, Rita Polfliet uit Kruishoutem, Noppe Devroe uit Harelbeke, Paul Ringoot uit Stekene.

66

67

35

52

L I E F R A M M E L

S T R A F S O P

D W B A E A U S

P E L E R P K A N U R I I M P T E L W E R E G O E S N C S A L S E H E R

M B T K I L O A M E R D E S E R R E U Z E I S O E S T P E T D R IJ E L D M E T O L I E N I E R E N G

Oplossing kruiswoordraadsel mei 2012.

873 569 124 392 651 748 216 987 435

125 734 869 486 973 251 397 542 618

649 812 735 571 284 396 458 163 927

Oplossing sudoku juni 2012.

8

Eens kijken hoe onze voorouders het © een DENKSPORT deden? Maak kans op van de tien gratis tickets (waarde 7,5 euro) voor het Museum van Aubechies en Archeosite in Aubechies.

Stuur deze bon vóór 31 juli 2012 naar OKRA-magazine, Aubechies, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling Aubechies.

49 Naam en voornaam: 54

Straat en nr.: 58 Postnr.: 64 Woonplaats: 68

Telefoon: 69

75

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

Oplossing: fruitbloesem.

Antwoord op de extra vraag: de 60-30-10 regel.

B A L T A R E E E N A D A O D P E E M N L B L

36

41

■ Wie kan Veilig surfen na 50 bestuderen?

70 Jef Gysen uit Berlaar,71Magda Cump uit Heist-op- 72 den-Berg, Robert Darquennes uit Lier, Romain uit Tielt-Winge, Puylaert-Witil uit 74 73 Robeyns Brasschaat.

D A M A M O K N O T A S O J S R A L A K I P V N A A L G R A P E T S R S B L O L E I E E E N S A R K

1

Win gratis duoticket 29

■ Wie mag De oude koning in zijn rijk in zijn bus verwachten?

44 45 42 43 Armand Bogaerts uit Schoten, Annique Van Den Maria Verachter uit 47 48 46 Berghe uit Oostrozebeke, Meerhout, Pierre Samoy uit Roeselare, Nelly Van 51 52 53 50 Nerum uit Leuven.

2

Telefoon:

Info zie blz. 45.

1

3

Postnr.: 10 11 12 Woonplaats:

24

37

6

5

Win gratis ticket Maak kans op een van de vier tickets voor de tentoonstelling De Gouden Eeuw van China.

Stuur deze bon vóór 31 juli 2012 naar OKRA-magazine, China, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling China.

Naam en voornaam:

Straat en nr.: Postnr.: Woonplaats: Telefoon:

PU

Info zie blz. 45.

Win gratis duoticket Uitjes gelezen op blz. 45? Heimwee naar je kindertijd of die van je kleinkinderen? Laat hen opnieuw de gekste rages beleven en maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 16 euro) voor een bezoek aan de tentoonstelling Speelgoedrages! in het Speelgoedmuseum te Mechelen.

Stuur deze bon vóór 31 juli 2012 naar OKRA-magazine, Speelgoedrages!, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling Speelgoedrages!.

Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Woonplaats: Telefoon:

Info zie blz. 45.

Win gratis duoticket Uitjes gelezen op blz. 45? Ook geïntrigeerd door outsiders die leven aan de rand van de samenleving? Observeer ze in drie steden aan de rand van de Europese Unie en maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 12 euro) voor een bezoek aan de tentoonstelling Filip Berte/Graveyard – steden in de marge in het Stadsmuseum (STAM) te Gent. Stuur deze bon vóór 31 juli 2012 naar OKRA-magazine, Filip Berte, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling Filip Berte.

Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Woonplaats: Telefoon:

Info zie blz. 45.

Win gratis duoticket Uitjes gelezen op blz. 45? Gebrand op een uitje met de kleinkinderen? Maak kans op een van de vijf gratis duotickets (waarde 12,50 euro) voor een bezoek aan Houtopia in Houffalize.

Stuur deze bon vóór 31 juli 2012 naar OKRA-magazine, Houtopia, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling Houtopia.

Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Woonplaats: Telefoon:

Info zie blz. 45.

Win gratis familieticket Uitjes gelezen op blz. 45? Een leerrijk dagje uit met de kleinkinderen? Maak kans op een van de tien gratis familietickets (geldig van 1 juli tot 31 augustus 2012 voor 2 volwassenen en 2 kinderen, waarde 40 euro) voor een bezoek aan het wetenschappelijk avonturenpark het PASS in Frameries. Stuur deze bon vóór 31 juli 2012 naar OKRA-magazine, PASS, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling PASS. Naam en voornaam: Straat en nr.: Postnr.: Woonplaats: Telefoon:

BON

W! Nieu T E S

Haal met deze bon uw

knooppunter fietsbox Westkust of Oostkust

U SRO FIET IT ELKE U AT S VA N PLA BAD

€22, 95 nu met

Gratis

fietskaart kust waarde €6

fietsBOx Westkust met o.a. fietsroutes van De Panne tot Oostende

fietsBOx OOstkust met o.a. fietsroutes van Oostende tot Knokke

FIETSBOX OOSTKUST

 10 kaNt-eN-klare fietsrOutes  iNfOGids vOOr kustfietsers  trOeveNkaart vOOr de kust €25 kOrtiNGBONNeN vOOr  kustattracties

 Gratis kNOOPPuNter

FIETSBOX WESTKUST

FIETSBOX KUST met:

Aanbod geldig zolang de voorraad strekt, tot 31/08/2012. Niet cumuleerbaar met andere kortingen en/of promotionele aanbiedingen.

Deze actie is niet geldig op de voorraad op de winkelvloer tegen de gewone handelsprijs.

okramagazine juli - augustrus 2012

af bij Standaard Boekhandel voor slechts

53

colofon OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw PB 40, 1031 Brussel 02 246 44 37, fax 02 246 44 42, www.okra.be, magazine@okra.be Redactie Nele Joostens, Chris Van Riet, Katrien Vandeveegaete Redactieraad Herman De Leeuw, Niek De Meester, Nic Fruru, Jos Lacroix, Hilde Masui, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Hugo Verhenne Verantw. uitgever Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge Vormgeving Gevaert graphics nv Coverbeeld François De Heel Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Sylvain Van Der Guchtlaan 24, 9300 Aalst 053 82 60 80 fax 053 82 60 90 com@publicarto.be Oplage: 172 160 exemplaren Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.

OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

Het septembernummer verschijnt uiterlijk op 27 augustus 2012.

OKRA-regio’s Antwerpen Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen 03 220 12 80 fax 03 220 17 68 antwerpen@okra.be www.okra.be/antwerpen

OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 fax 011 22 59 50 limburg@okra.be www.okra.be/limburg

Oost-Brabant Platte Lostraat 541, 3010 Leuven 016 35 96 94 fax 016 35 95 55 oostbrabant@okra.be www.okra.be/oostbrabant

Brugge Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 44 03 81 fax 050 44 03 90 brugge@okra.be www.okra.be/brugge

Mechelen Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen 015 40 57 45 mechelen@okra.be www.okra.be/mechelen

Brussel Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel 02 555 08 30 fax 02 555 08 39 brussel@okra.be www.okra.be/brussel

Midden-Vlaanderen www.okra.be/middenvlaanderen Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 • 09 269 32 16 middenvlaanderen@okra.be ■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 aalst@okra.be ■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 eeklo@okra.be ■ Gent Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 gent@okra.be ■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 oudenaarde@okra.be

Oostende Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 90 fax 059 55 26 12 oostende@okra.be www.okra.be/oostende

Ieper Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 40 fax 056 26 63 06 ieper@okra.be www.okra.be/ieper Kempen Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout 014 40 33 50 fax 014 40 33 52 kempen@okra.be www.okra.be/kempen Kortrijk Wijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk 056 26 63 53 fax 056 26 63 10 kortrijk@okra.be www.okra.be/kortrijk

Roeselare Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 07 fax 051 22 59 80 roeselare@okra.be www.okra.be/roeselare Tielt Oude Stationsstraat 12, 8700 Tielt 051 42 38 08 fax 051 40 89 79 tielt@okra.be www.okra.be/tielt Waas en Dender Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 dendermonde@okra.be ■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 waasland@okra.be www.okra.be/waasendender ■

Algemeen secretariaat | www.okra.be | secretariaat@okra.be www.okrasport.be | www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41

02 246 57 72

02 02 02 02

246 246 246 246

44 36 44 35 42 09 42 07

02 246 44 47 02 246 44 34 02 246 44 39 02 246 44 47

OKRA-CMPensioendienst 02 246 44 31 02 246 44 45 Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45 Communicatie 02 246 44 33 02 246 44 37 02 246 57 71 Websites 02 246 44 57

Pasar presenteert: de wandelbibliotheek leet Comp W! NIEU

Vijf schitterende Dicht-Bij-Huisgidsen, één per provincie. Samen beschrijven ze 100 lusvormige wandelingen. Met zorg uitgestippeld door Pasarvrijwilligers die hun streek door en door kennen.

En schitterend vormgegeven door Uitgeverij Lannoo.

Het resultaat: een heuse wandelbibliotheek, de meest up-to-date van Vlaanderen.

Via OKRA haal je deze wandelgidsen nu supervoordelig in huis. Want naargelang het aantal bestelde exemplaren geniet je tot 30% korting.

Handzaam 160 X 200 mm formaat Harde cover met wikkel en spiraalband Ca. 200 kleurenpagina’s per deel Met scheurvaste en waterbestendige kaarten

Slimme opbouw en doordachte vormgeving Elk deel is voorzien van een harde kaft, een handige spiraalband en een elastieken leeslint.

De auteurs bespreken telkens 20 uitstappen, netjes verspreid over de hele provincie.

Scheurvaste en waterbestendige kaarten De wandelingen uit deze DichtBij-Huis-gidsen lopen zelden over bewegwijzerde paden.

Vandaar de keuze voor erg gedetailleerde topografische kaarten, gedrukt op scheurvast en waterbestendig papier.

Trakteer jezelf op 100 luswandelingen en doe zo 30% voordeel! % tot 30 g kortin

De Dicht-Bij-Huisgidsen kosten 17,99 euro per stuk. Tenminste in de boekhandel, want via OKRA geniet je een fikse korting. Die klimt op tot 30% als je voor 31 augustus 2012 de complete Pasar-wandelbibliotheek in huis haalt.

Bestellen kan via www.pasar.be/dichtbijhuis of telefonisch 02 246 36 47

Kies zelf je korting ALS OKRA-LID AANTAL

JE KORTING

JE PRIJS

JE VOORDEEL

1 gids

10%

€ 16,19

€ 1,80

2 gidsen

15%

€ 30,58

€ 5,40

3 gidsen

20%

€ 43,18

€ 10,79

4 gidsen

25%

€ 53,97

€ 17,99

5 gidsen

30%

€ 62,96

€ 26,99

(+ 3,95 euro port, ongeacht het aantal bestelde exemplaren)

Niet tevreden? Gewoon terugsturen!

Met je bestelling neem je geen enkel risico. Want stél dat de Dicht-BijHuisgidsen niet 100% meevallen? Dan stuur je ze gewoon binnen de 7 dagen in de originele verpakking terug, samen met de onbetaalde factuur.

Die garantie krijg je van Pasar!

Uw energiefactuur.

Deze maand stuurt u hem op!

Bent u ook benieuwd hoeveel u kan besparen door Lampiris-klant te worden?

Nu kan u hier heel gemakkelijk achter komen. Stuur uw facturen van aardgas en elektriciteit naar Lampiris.

Lampiris zal dan berekenen hoeveel u zou kunnen besparen door te kiezen voor hun groene energie. Lampiris zal u vervolgens bellen om u te laten weten hoeveel u kan besparen.

Dankzij de samenwerking tussen OKRA en Lampiris kan u genieten van een korting op uw energiefactuur.

Wie klant wordt bij Lampiris en lid is van OKRA krijgt een jaarlijkse korting van â‚Ź 15 op het abonnement van de aardgas- en elektriciteitsfactuur en een korting van 2,5% op het tarief van aardgas en elektriciteit.

Het is zeer eenvoudig om ons uw factuur te bezorgen

@

Per e-mail: stuur-uw-factuur@lampiris.be Per post: Lampiris, rue St Laurent 54, 4000 Luik Per telefooon: bel naar ons gratis nummer: 0800/21 001

Vermeld in elk geval uw telefoon- of gsmnummer zodat we u telefonisch kunnen contacteren.

Vermeld zeker dat u lid bent van OKRA om van het ledenvoordeel te genieten!

Meer info op www.okra.be G RO E N , V R I J E N G O E D KO P E R