OKRA magazine juni 2015

okra kra maandblad van OKRA, verschijnt niet in januari en augustus

JUNI-jaargang JUNI-jaargang 48 nr. 5

magazine m agazine

Zinvol leven

belangrijker

dan geluk

Marc Justaert neemt afscheid Geranium of pelargonium?

0800 20

950

lift.be

fort www.com

Publireportage

Een traplift kiezen? Dat doe je zo!

Comfortlift Orona biedt het meest uitgebreide gamma aan trapliften en alternatieve oplossingen in België. Voor iedere klant bieden wij een product op maat aan: trapliften met een enkele of dubbele rail, voor rechte of draaiende trappen tot zelfs trapliften die tot 190 kilo aankunnen. Kortom: te veel om uit te kiezen! Daarom helpen wij U graag een handje door de belangrijkste vragen op een rijtje zetten.

Welk soort trap heeft u?

Hoeveel tijd is er nodig voor installatie?

Onze trapliften passen op bijna elke trap; ook op een steile,

Het plaatsen van een traplift brengt geen ingrijpende

een bochtige of smalle trap en kunnen zowel binnen als

verbouwingen met zich mee. Integendeel, de installatie gaat

buiten, op één of meerdere verdiepingen worden geplaatst.

zelfs sneller dan U denkt. Op een halve werkdag tijd plaatsen wij

Op basis van het soort trap (recht of draaiend) en de breedte

uw traplift. Er zijn drie manieren om uw traplift te bevestigen:

van de trap raadt onze vertegenwoordiger U het model aan

we kunnen de traplift vastmaken door middel van kleine

die het best bij uw trap past.

boringen in de treden van de trap, maar kunnen uw traplift ook plakken op de trap of bevestigen aan de muur. Samen met u testen onze ervaren techniekers de traplift om een goede werking te garanderen en te zorgen dat alles naar wens is.

Wat is de nazorg?

Na het plaatsen van uw lift kan U genieten van twee jaar garantie. Daarna bieden wij verschillende onderhoudspakketten aan volgens uw noden. Regelmatig onderhoud garandeert een goede werking en een lange levensduur van uw lift. Bovendien beschikt Comfortlift over een eigen serviceploeg die 24/24 en 7/7 voor U klaarstaat in heel België.

Zijn er ook andere alternatieven?

Wat is het budget?

Comfortlift biedt alternatieven voor het overbruggen van

Laten we het kopen van een traplift vergelijken met het

hoogteverschillen, zowel binnens- als buitenshuis. Zo bieden

kopen van een auto. Net als een traplift wordt een auto

we naast trapliften ook huisliften en hefplateaus aan om uw

geleverd volgens specifieke, individuele wensen. Houdt u van

mobiliteit te verhogen.

luxe of van eenvoud? Welke opties verkiest U? Comfortlift maakt elke traplift op maat. De prijs is afhankelijk van het model van de traplift, de lengte van de rail, het aantal bochten en de opties die u kiest.

Wenst u een vrijblijvend gesprek en advies over de vele mogelijkheden? Bel gratis naar Comfortlift op 0800 20 950, surf naar www.comfortlift.be , of kom alles zelf bekijken in onze toonzalen in Waregem, Wemmel of Battice (liefst op afspraak).

SE RV IC E

24/24 - 7/7

WWW.COMFORTLIFT.BE Mannebeekstraat 3 | B-8790 Waregem | info@comfortlift.be

EDITO

Voor alle vaders

W

e maken afspraken. Hij kleedt haar ’s morgens aan, doet een poging om haar iets te laten eten - vaak vergeefs maar dat is zijn schuld niet - en brengt haar naar school. Ik haal haar op, zorg voor avondeten en entertainment tussendoor. Hij zingt liedjes, doet gekke dansjes en leest haar boeken voor.

Ze hangt ademloos aan zijn lippen. Ze is zo geboeid dat ik zelfs zonder protest haar nagels kan knippen. Al heeft hij er een hekel aan, als ze wil knutselen, dan tovert hij lijm, schaar en verf tevoorschijn. Ze blijft een moederskindje maar als hij er niet is, vraagt ze voortdurend naar hem. En als ze hem knuffelt en kusjes geeft, smelt ook mijn hart.

Dan verdwijnt hij in de moestuin en komt terug met een zak vol verse vitaminen.

Tussen neus en lippen zegt hij dat we die zoldervloer beter isoleren. En hij is ook diegene die ons daarbij helpt. Al is dat verkeerd uitgedrukt, wij zijn diegenen die hem helpen, hij neemt vanzelfsprekend het voortouw. Hij speurt op rommelmarkten naar glazen die bij ons servies passen én naar een fietsje voor zijn kleindochter. Op zondag vraagt hij of we groenten nodig hebben. Dan verdwijnt hij in de moestuin en komt terug met een zak vol verse vitaminen.

Hij mag zijn zoon niet meer zien. Ze wil het niet, nochtans heeft de rechter beslist dat hij er wel recht op heeft. Maar ze is met zijn zoon verhuisd naar de andere kant van Europa. Elke poging van hem om contact op te nemen, wordt in de kiem gesmoord. Hij draagt zijn verdriet in stilte. Hij hoopt dat zijn zoon ooit zelf op zoek gaat naar hem en dat hij hem dan zijn versie van het verhaal kan vertellen. Tot het zo ver is, koestert hij de weinige foto’s van zijn zoon die hem resten.

Hij is ongewenst kinderloos. Zo graag had hij een zoon of dochter gehad. Een kind opgevoed, versteld gestaan van de snelle ontwikkeling, elke dag weer verwonderd om iets kleins. Het was gewoon niet mogelijk. Een man alleen, het blijft heel moeilijk om dan een kind op de wereld te zetten. En al is hij de liefste nonkel voor zijn nichtjes en de beste peter voor zijn petekinderen, het gemis blijft. Soms vermant hij zich en denkt hij dat hij het gemis maar beter verdringt.

Maar altijd treft het hem opnieuw, snoeihard.

Binnenkort is het vaderdag. Al blijft deze feestdag vaak in de schaduw staan van moederdag, het is de dag bij uitstek om al die vaders en grootvaders volop in de schijnwerpers te plaatsen. Met heel veel liefde en dankbaarheid, want dat verdienen ze stuk voor stuk. Vaders, grootvaders, plusvaders, schoonvaders, vaders die hun kind niet meer mogen zien en vaders die nooit de kans kregen om vader te worden.

PS: Heel binnenkort komt er hier trouwens een kindje bij en verdwijn ik even van het OKRA-toneel.

e l e N

✤ Nele Joostens

3

4

item

32

Op 1 april staat Brielle op z’n kop.

Dan doen de inwoners de strijd tussen Spanjaarden en geuzen over.

© Chantal de Bruijne

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

5

6

OKRA-ZINGEVING

8

STANDPUNT

10

PRIKKERTJES

12

OVER WAT TELT

16

CULTUUR

20

GROEN

22

MENU

26

DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS

28

MIJN PASSIE

20 16

30 Het wordt spelen om te winnen maar ook om aan oma hun kunstjes met de golfstick te laten zien.

30 28

Wil jij je ook abonneren op OKRA-magazine, bezorg je naam en adres aan Chris Van Riet, Postbus 40, 1031 Brussel of chris.vanriet@okra.be.

Een jaarabonnement kost 23 euro.

Algemeen secretariaat | www.okra.be | secretariaat@okra.be | www.okrasport.be | www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41 OKRA-ZORGRECHT | Postbus 40 | 1031 Brussel | zorgrecht@okra.be | 02 246 57 72 (van 8 tot 12 en van 13 tot 16 uur, vrijdag van 8 tot 12 uur) | www.okrazorgrecht.be. Ook op Facebook.

OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen…

Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be.

Voorbij de schaduw

Een grote en sterke vereniging

Solidariteit en verantwoordelijkheid Frank Mercelis: Laat het gebeuren Folon in vogelvlucht Vrouwenrechten in Ethiopië Drie vriendinnen Het geheim van onsterfelijkheid Rode liefde. Een Oostduitse liefdesgeschiedenis De eeuwig populaire potgeranium Gezondige dessertjes Het einde van een tijdperk

‘Postzegels sparen, is kennis vergaren’

30 MET DE KLEINKINDEREN Maxiplezier met minigolf 32

UIT

36

KRUISWOORDRAADSEL

38

LEDENVOORDEEL

38

EEN GREEP UIT HET REGIONALE AANBOD

Voorne-Putten, een eiland, twee werelden

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw • PB 40, 1031 Brussel • 02 246 44 37 • fax 02 246 44 42 • www.okra.be, magazine@okra.be Redactie Nele Joostens • Chris Van Riet • Katrien Vandeveegaete Redactieraad Herman De Leeuw • Niek De Meester • Nic Fruru • Piet Hendrickx • Jos Lacroix • Hilde Masui • Marc Pattyn • Dirk Van Beveren • Jan Vandecasteele • Anne-Marie Vandenbosch Verantw. uitgever Jan Vandecasteele • Vier Uitersten 19, 8200 Brugge Vormgeving Gevaert graphics nv Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto • Driehoekstraat 18 • 9300 Aalst • 053 82 60 80 • fax 053 82 60 90 • com@publicarto.be Oplage: 163 620 exemplaren Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.

Coverfoto: Jürgen Doom HHet juli-augustusnummer verschijnt uiterlijk op 24 juni 2015.

OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

Je kan OKRA-magazine ook lezen via okra.be.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

6

OKRA-zingeving

Voorbij

de schaduw Werken gelukstips? Ja, zo blijkt uit grootschalig onderzoek. Maar beter dan geluk, is zinvol leven. Dat zegt Mia Leijssen, psychotherapeute en hoogleraar in de psychologie aan de K.U. Leuven. Ze schreef onder andere Tijd voor de ziel en Leven vanuit liefde – een pad naar existentieel welzijn.

“W

e deden een groot onderzoek naar geluk. Hamvraag was: werken gelukstips? Het antwoord is ja. Maar belangrijker dan geluk, is zinvol leven. Een betekenisvol doel hebben, draagt bij aan welzijn maar verhoogt geluk niet altijd. Mensen die in de zorgsector werken, zullen dat beamen. Ook jonge ouders worden niet gelukkiger, wel ervaren ze hun leven als zinvoller. Victor Frankl was een Weense psychiater die de concentratiekampen overleefde. Hij zei: ‘Vooral wanneer basisbehoeften als voedsel, onderdak en veiligheid niet vervuld zijn, is de behoefte aan zingeving levensnoodzakelijk.’

Gevangenen die een zinvol doel hadden, konden veel beter omgaan met verschrikkelijke omstandigheden. Voor Frankl was dat een boek schrijven. Iemand anders putte moed uit het delen van zijn karig proviand met een kind. De mens is in staat om boven zijn lijden uit te stijgen door zijn aandacht te verleggen naar iets groters.”

Geluk of welzijn?

“Geluk of welzijn? Celbiologisch onderzoek toont dat mensen met een zinvol doel meer antivirale cellen aanmaken dan gelukszoekers. Geluk is snel voorbij, existentieel welzijn, een zinvol doel dus, wapent je tegen de aanvallen die zich onvermijdelijk aandienen op je levensweg. ‘Yes, we can’ is een leuk gevoel maar misschien iets te opgeklopt.

Mens-zijn biedt mogelijkheden en groei maar kent ook zijn beperkingen, tegenslagen, rampen en onmenselijke omstandigheden.

Het is goed daarmee rekening te houden en daarmee te leren omgaan.”

Geluk is snel voorbij maar een zinvol doel hebben, wapent je tegen de aanvallen die zich onvermijdelijk aandienen op je levensweg.

Het welzijn van ouderen “De media schotelen ons een vals gevoel van geluk voor. Een vrouw van zestig laat zich faceliften, ze wil er uitzien alsof ze dertig is en nog een marathon kunnen lopen ook. Toch is het beter dat we de natuur zijn gang laten gaan en rekening houden met ouderdomsverschijnselen. Welzijn voor ouderen betekent loslaten dat je er nog jong en blits moet uitzien. Dat je andere sociale

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

relaties dan je werkcontext een plaats geeft.

Dat je in het reine komt met wat er misgelopen is in je leven. En dat je een visie hebt op het grotere geheel waarvan je een deeltje bent. Vaak is het iets waarvoor je nog dienstbaar kan zijn. Bewoners van een woonzorgcentrum die de zorg krijgen over iets - al is dat maar een plant - leven langer.

Als je maar een doel hebt.”

Goed slapen “Men zegt: met ouder worden gaat het geheugen achteruit. Met het ouder worden, vergeet je inderdaad makkelijker de negatief gekleurde dingen. Maar positief gekleurde ervaringen onthoud je net beter. Na een film bleek dat de jonge mensen de gevechtsscènes hadden onthouden, terwijl de ouderen lachende kinderen en mooie bloemen hadden gezien. Dat is ook de sterkte van levensverhalen. Woonzorgcentra met een goed bestuur snakken naar alternatieve manieren om bewoners hun dag te laten doorkomen. Het levensverhaal is zoiets. Mensen zich de positieve dingen uit hun leven laten herinneren, dat is het beste anti-depressiemiddel. Herinner je elke dag drie positieve dingen en je zal het positief effect merken en beter slapen. Dan hoef je geen slaapmedicatie (meer) te nemen.

Waarom gebruiken dokters zulk eenvoudig middel niet?”

Zonder verbittering “Maar het leven kent ook zijn schaduwzijden. Mensen denken soms dat vergeven iets is wat je voor anderen moet doen. Maar het gaat erom dat je iets goed doet voor jezelf omdat je jezelf daarmee bevrijdt van gevoelens als rancune en bitterheid. Het werkt niet om te zeggen: ‘Wat jou is overkomen, dat moet je aanvaarden’. Zo eenvoudig is het niet. Dat vraagt diepere zelfkennis en echte erkenning van wat je nodig hebt om te helen. De latere levensfase is bij uitstek de fase waarin je nog veel kan herstellen. Het is doodjammer om alleen de gelukshype te promoten, terwijl het erkennen van de realiteit met zijn beperkingen zo belangrijk is.”

Goede mensen “Hoe ga je om met de deuken die je krijgt?

Van de mensen die een tsunami hadden

7

overleefd, was er een groep die zich in zijn slachtofferrol nestelde en een groep die dankbaar was het te hebben overleefd. De eerste groep bleef het moeilijk hebben, de tweede wist snel te recupereren. Een bedrijfsleider zei tegen zijn overgebleven medewerkers: ‘Voortaan zijn wij familie’, en hij trok zich op aan een nieuw levensdoel, maakte verbindingen en begon aan de heropbouw. Of mensen goed herstellen, wordt niet door het trauma op zich bepaald.

Wel doorslaggevend is de ontmoeting met enkele goede mensen.”

Ziek “Ik ervaar dat ook in mijn praktijk als psychotherapeute, vruchtbare grond waarin ik me kon ontplooien en waar mijn ziel tot bloei is gekomen. Na jaren van verschrikkelijk hard werken, werd ik ziek.

Maar dankzij mijn ziekte herontdekte ik hoe wezenlijk echtheid is en hoe belangrijk het is zorg te dragen voor je geliefden. Mijn ziek zijn was een oproep tot bewustwording en een herstel van prioriteiten, de confrontatie met mijn kwetsbaarheid en vergankelijkheid, een uitnodiging om dieper in het spirituele gebied door te dringen. Het voelt als een

sacrale activiteit wanneer ik als psychotherapeut niet alleen aandacht heb voor de problemen van mensen maar ook voor de kernvragen van hun bestaan.

Therapie op zijn best ervaar ik als ‘zorg voor de ziel’, met daarin magische momenten maar evengoed momenten van zwoegen en volhouden.”

Mijn vader werd 96 “Bezield door het leven gaan, is een mooie uitdaging. Ik had het geluk dat mijn vader een krachtig voorbeeld was van existentieel welzijn op hoge leeftijd. Dat hij na de dood van zijn dierbaren - hij verloor zijn vrouw en ook twee van zijn zonen - telkens opnieuw de levensdraad opnam en nieuwe haalbare doelen stelde, was cruciaal. Hij was op zijn 96ste nog kerngezond en de dokter zei dat hij gemakkelijk 110 zou worden. Maar dat was voor hem niet meer zinvol. Hij vroeg mij om te bidden dat hij spoedig mocht sterven.

De volgende dag zei hij aan twee bezoekers dat hij wat moe was, ging in de zetel zitten, deed zijn ogen toe en was dood.”

■

De latere levensfase is bij uitstek de fase waarin je nog veel kan herstellen.

Tekst Dominique Coopman Foto Jürgen Doom

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

8

standpunt

Een grote en sterke vereniging Dit najaar legt OKRA de laatste hand aan het beleidsplan voor de periode 2016-2020. Dat daarin opnieuw veel aandacht zal zijn voor belangenbehartiging, staat nu al buiten kijf. Er staat immers te veel op het spel om alles zijn gewone besparingsdrang te laten gaan.

Ouderen willen meetellen in deze samenleving. Ze hebben een waardevolle inbreng en willen dat er naar hen geluisterd wordt.

Verenigingen die ouderen samenbrengen, spelen daarbij een voorname rol. Soms wordt daarover minachtend gedaan of worden bewust maatregelen genomen om de werking van dit verenigingsleven te bemoeilijken. Sommige beleidsverantwoordelijken zoeken, wanneer zij ouderen willen horen, alle heil bij ‘individuen’ en niet bij overlegorganen waarin ouderen via goed werkende verenigingen zoals OKRA vertegenwoordigd zijn. Vanuit een fundamentele bekommernis dat alle gepensioneerden een goed leven kunnen leiden in een samenleving die steeds individualistischer is, blijven sterke en grote verenigingen als OKRA meer dan zinvol.

In eigen handen Maar dat OKRA een grote en sterke vereniging blijft die kan opkomen voor de belangen van alle ouderen, heeft de organisatie volledig zelf in handen. Door de wijze waarop de leden en bestuursleden vertellen over hun goede ervaringen in OKRA bijvoorbeeld. En die wegen veel zwaarder door dan de kleine onhebbelijkheden die er soms zijn. Als mensen samen zijn, wordt er immers gemenst. De voorbije weken was ik op tal van bijeenkomsten waar zowel gepensioneerden als nietDat OKRA een grote en sterke gepensioneerden aanwezig waren. Bijzonder opvallend was vereniging blijft die kan opkomen voor dat OKRA blijkbaar geen de belangen van alle ouderen, heeft de onbekende is. Dat vijftigers vol enthousiasme vertelden over organisatie volledig zelf in handen. de activiteiten van OKRA waar hun vader, moeder of tante aan deelnam. Dat het bewonderenswaardig was hoeveel actieve sportbeoefenaars OKRA telt. Maar vooral dat ze het fijn vonden dat er vanuit OKRA maandelijks iemand langs kwam bij leden die niet meer zelf naar de activiteiten kunnen komen. Of nog beter, iemand van de buren zorgde ervoor dat moeder opgehaald werd met de auto en zo ondanks de hoge leeftijd toch nog bij vrienden en vriendinnen van OKRA kon zijn. Is dat niet de sterkte én de bestaansreden van OKRA? Laat deze verhalen maar uitvoerig verteld worden. Ga maar samen met ons de uitdaging aan om 16 000 nieuwe vrienden en vriendinnen warm te maken voor OKRA. Heb je jouw adressen van kandidaat-leden al genoteerd? Vraag het ook maar eens na als jouw contactpersoon straks langs komt met OKRA-magazine en met de uitnodigingen van de activiteiten voor de komende maand.

■

Foto Frank Bahnmüller OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

Jan Vandecasteele Algemeen secretaris

Willy de Knipper uit Antwerpen: “Pijnvrij dankzij andullatie!”

9

PUBLIREPORTAGE

Willy Coolen, beter bekend in Antwerpen als ‘Willy De Knipper’, heeft er een kapperscarrière van een halve eeuw op zitten. De welverdiende pensioenrust dreigde in het gedrang te komen wegens serieuze pijnklachten. Maar Willy vond een oplossing.

Kapper in hart en nieren

meer dan haarknippen. Je bent ook klankbord, confident, toeverlaat.

‘Ongemakken’ De kappersstiel heeft zijn risico’s.

Altijd rechtstaan leidt onvermijdelijk tot schouder-, rug-, spier-, kuit- en voetklachten. Willy: “Je wordt stijf en verkrampt. Je krijgt ook heel wat binnen in je maag, hé. Vooral als mannenkapper. Ja, je moet sterk zijn om het vol te houden”. Bovendien kreeg Willy 20 jaar geleden een zwaar ongeval en zit hij opgezadeld met meerdere hernia’s en artrose. Zijn artrosegraad bedraagt maar liefst 90%.

De dokters zeiden : “totaal versleten”, “niks meer aan te doen”, “hopeloos geval”. Mooi vooruitzicht voor je pensioen…

Van zijn 16e tot zijn 65e voorzag Willy jong en oud van een fris kopje op de Oude Korenmarkt nr. 64. Willy is wat je noemen kan een ‘Bekende Antwerpenaar’. Op wandel groet hij constant bekenden: “Ik steek voortdurend mijn hand op, links en rechts. Ik ben precies een levende Niets te verliezen wegwijzer.” Inderdaad, kapper zijn is Op een dag kreeg Willy toevallig een folder over andullatie in zijn bus.

Hij had hier in het verleden reeds over gehoord, maar was er nooit op ingegaan. Andullatie is een vrij recente natuurlijke therapie, gebaseerd op een combinatie van mechanische vibraties en infrarood. Willy dacht: “Ik heb toch niets te verliezen”, en hij bezocht ditmaal prompt een infoweekend.

“Ik kan terug normaal stappen, de trap afgaan of een bad nemen. Ik neem ook geen pijnstillers of slaaptabletten meer.”

zwijgen: “Ik kan terug normaal stappen, de trap afgaan of een bad nemen. Mijn kleren krijg ik moeiteloos aan. En als er iets valt, kan ik het weer zelf oprapen. Ik neem zelfs geen pijnstillers of slaaptabletten meer!”

Willy heeft dus een efficiënt middel ontdekt om zijn klachten te bestrijden en mag op beide oren slapen voor zijn toekomstige levenskwaliteit. Hij wil nu met volle teugen genieten van zijn pensioen: internetten, tv, film en om Onverwachte metamorfose de veertien dagen naar het voetbal.

Hij hoopt oprecht dat zijn getuigenis Inmiddels heeft Willy zich ontpopt andere mensen in dezelfde situatie over tot vaste andullatiegebruiker. De de streep zal trekken om te kiezen voor transformatie is ronduit spectaculair. een leven met minder pijn.

Hij kan er niet gewoon niet over

VERLICHT UW PIJN IN 15 MINUTEN ! aMedisch gecertificeerd aMeer dan 120 000 tevreden gebruikers www.hhp.be

hhpandullatie

Resultaat na 15 minuten: (ondersteund door medische studies)

Significante pijnvermindering Betere bloedcirculatie Ontspanning en beter slapen

Meer energie

Betere lymfeafvoer

ANDUMEDIC® 3

n Info e s? otie prom ar Bel na 23 3 23 05 5 2 OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

10

prikkertjes

FOTO VAN DE MAAND Moeke, meter en grootmoeke werd 85 in mei en is supertrots op haar zeven kleinkinderen.

Jouw foto hier? Bezorg ons jouw mooiste foto samen met je kleinkinderen. Stuur hem in hoge resolutie naar chris.vanriet@okra.be.

MOPJE VAN DE MAAND Zitten twee pizza’s in de oven, zegt de ene tegen de andere: “amai dat is hier heet.”

Zegt de andere: “Aààrgh een sprekende pizza!”

Wat te doen bij overlijden?

OKRA werkte mee aan de brochure Wat te doen bij overlijden?

Een overlijden is altijd een zware beproeving voor de familieleden.

Naast de pijn en het verdriet bij het heengaan van een dierbare duiken er een hele reeks administratieve en juridische beslommeringen op.

Meestal ben je daar niet op voorbereid. In de brochure Wat te doen bij overlijden? krijg je een antwoord op de vele vragen die een overlijden met zich meebrengt. Er wordt een overzicht gegeven van wat er allemaal moet of kan gedaan worden en de administratieve verplichtingen worden op een rijtje gezet.

Wat te doen bij overlijden? februari 2015

Je kan de brochure gratis verkrijgen bij een CM-kantoor of downloaden via www.okra.be.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

Wat Kaneel Kan Genezen ?

Onderzoekers van over de hele wereld zijn het er roerend over eens : kaneel zit barstensvol gezondheid! Na zwarte peper is kaneel de meest gebruikte specerij ter wereld. En ooit was kaneel zelfs méér gewild dan goud.

Kaneel, een echte gezondheidsschat.

Wie had dat gedacht ?

In China wordt kaneel al sinds mensenheugenis gebruikt om de bloedsuikerspiegel in balans te houden. Uit een Pakistaanse studie van 2003 blijkt dat kaneel de bloedsuikerspiegel tot 29 % doet dalen bij diabetes type 2-patiënten.

Een recente studie van de universiteit van Kopenhagen toont dan weer aan dat de combinatie van kaneel en honing al na amper één week voor verlichting zorgt bij artritis. Toch wel buitengewoon nieuws !

Kaneel bevat meer dan 80 voedingsstoffen maar geen vetten, suikers, cholesterol of natrium. Één koffielepeltje kaneel bevat slechts 6 calorieën.

Het Kaneelboek zal u verrassen met 350 weldaden en onverwachte toepassingen die kaneel biedt :

• Buikvet elimineren • Het geheugen stimuleren • Spanning verminderen • Artritis verlichten • Bloedsuikerspiegel reguleren • Maagpijn verminderen • Gewicht verliezen • Hoest • Verkoudheid • Ontstekingen • Vermoeidheid • De spijsvertering bevorderen • Krampen milderen • Misselijkheid • Diarree • Zenuwen kalmeren • Acne behandelen • Constipatie, enz.

Met zijn sterk antibacteriële, antischimmel-, antiseptische en ontstekingsremmende werking, is kaneel heilzaam bij talloze aandoeningen.

In dit unieke boek staan meer dan 350 recepten en remedies beschreven, alle getest en bewezen. En u kunt het 30 dagen lang thuis inzien, volledig onder garantie.

Reageer nu en vul gauw de bon hiernaast in !

– Advertentie – 11

541 Tips & Trucs van de Bomma

Doeltreffend en goedkoop – deze moét u beslist kennen ! ergeet dure merkproducten voor de schoonmaak, keuken, V tuin, gezondheid, schoonheid en verzorging. U kunt immers heel gemakkelijk uw eigen traditionele middeltjes maken ! Op de

•

“ouderwetse” manier, met eenvoudige en gezonde ingrediënten • die u overal vindt, voor amper een paar cent.

Mijn grootmoeders huis was altijd kraaknetjes, er bestond geen lekkerder keuken als de hare, en zelfs na haar tachtigste straalde haar huid als die van een dertiger.

• •

Grootvader had de mooiste tuin van de buurt en wist bij wijze van spreken alles te repareren met een touwtje en een elastiekje. Ze werden beiden meer dan 90 zonder ooit noemenswaardig ziek te zijn.

Ze gebruikten eenvoudige, traditionele tips en technieken die waren doorgegeven van generatie op generatie. Veel van deze wijsheid dreigde echter verloren te gaan. Daarom verzamelde ik ze allemaal bij mijn grootouders (en elders) en bundelde ze in het « Handboek voor het Traditionele Huishouden ».

Enkele voorbeelden : • Gebruik cola om uw toilet te laten schitteren • Hoe melk uw lederen meubels kan beschermen • Zo ontvet u de kraag van uw hemden • Maak ritssluitingen weer los met een alledaags - maar krachtig - product !

• Laat uw potten en pannen weer glanzen als nieuw • Reinig en ontvet uw oven zonder krachttoeren • Geen ranzige schoengeurtjes meer dankzij zuiveringszout (werkt echt) !

• Ontstop uw gootsteen in een handomdraai

• • •

• Gedaan met grauw linnen: aspirine maakt uw was opnieuw stralend wit • Verzeker uw kunstgebit van een langdurige glans Meer dan 500 tips en trucs !

Mijn grootmoeder nam nooit medicijnen maar vertrouwde op haar traditionele remedies om gezond te blijven. Ontdek hoe zij verkoudheden, hoest en griep te slim af was, hoe ze erin slaagde gewicht te verliezen en winderigheid vermeed (en nog veel meer).

• Kalmeer vermoeide en gezwollen ogen in amper 10 minuten • Verlicht constipatie en vermijd hervallen op een natuurlijke manier • Stop diarree, braken en andere spijsverteringsproblemen

Reserveringsbon met garantie DEMA nv - Avenue de l’Expansion 9A - 4432 Alleur Tel. 070/222.067 - Fax 04/365.90.53 - www.dema-gezondheid.be

dankzij enkele verbazende tips Met dit mengsel vermindert u de drang naar nicotine Met deze peper in uw sokken verzacht u vermoeide en pijnlijke voeten Slapeloosheid ? Deze natuurlijke remedie zorgt voor een verkwikkende nachtrust!

Een botte schaar maakt u zo weer vlijmscherp door dit papier te knippen Houd wespen op afstand met een bijzondere tuinmanstruc Supertips voor sterkere nagels en haar Een alledaags product waarmee u heel doeltreffend vervelende insecten verjaagt

Zo bespaart u veel geld !

Het « Handboek voor het Traditionele Huishouden » toont u talloze eenvoudige manieren om dagdagelijkse zorgen en problemen aan te pakken ! U bespaart er tijd en geld mee… en u zult versteld staan hoe makkelijk het is om de zogenaamd levensnoodzakelijke merkproducten te vervangen door (heel) goedkope alternatieven !

Tevreden of Geld Terug Pas deze tips toe en bespaar.

GEGARANDEERD ! Als u om welke reden ook niet tevreden zou zijn, stuurt u het boek gewoon binnen de 30 dagen terug voor een volledige terugbetaling.

Uw gratis geschenk mag u in elk geval behouden. Bestel nu !

Voor EXPRESS levering

070/222.067

www.dema-gezondheid.be

GRATIS GESCHENK

Gelieve mij de volgende titels toe te sturen : Een bijzonder ____ ex. van « Het Kaneelboek » + « Het Handboek voor het Traditionele Huishouden » GESCHENK dat u samen voor de actieprijs van € 34 (+ € 5 verzendkosten) - U bespaart 20 % in elk geval mag ____ ex. van « Het Kaneelboek » voor de prijs van € 23,50 (+ € 5 verzendkosten) behouden. ____ ex. van « Het Handboek voor het Traditionele Huishouden » voor € 19,50 (+ € 5 verzendkosten) Ik regel als volgt : ❏ Cheque ❏ Aan de postbode (+ 4,95 € postale taks) Naam : .................................................................................................................................................... ❏ Overschrijving op IBAN : BE40-1960-1440-5363 of ❏ overschrijving hierbij die aangeboden wordt na het verzakingsbeding (memodatum= besteldatum + 1 maand).

❏ Voor een EXPRESS levering : ❏ VISA ❏ Mastercard Nr Vervalt op Handtekening : __________________ ❏ Webbanking : Enkel bij bestelling via onze site www.dema-gezondheid.be

AAAA AAAA AAAA AAAA AA AA

Voornaam : ...........................................................................................................................................

Adres : ....................................................................................................................... Nr ........ Bus .......

PC : ...................... Stad : ........................................................................................................................

E-mail : ...................................................................................................................................................

Tel. : ................. / .............................................................................................................. OK 235

Wet van 8/12/1992: de informatie die u aan ons doorgeeft, kan doorgegeven worden aan derden door onze geautomatiseerde handelingen. U heeft een recht op inzage, verbetering of schrapping, ons per post mee te delen. Binnen 14 kalenderdagen, te rekenen van de dag die volgt op die van de levering aan de consument, heeft deze het recht om zonder kosten van zijn aankoop af te zien, op voorwaarde dat hij de verkoper hiervan bij een ter post aangetekende brief op de hoogte brengt. Elk beding waarbij de consument aan dit recht zou verzaken, is nietig. Wat betreft het in acht nemen van de termijn, is het voldoende dat de kennisgeving verstuurd wordt voor het verstrijken van deze termijn. Bedrijfsnummer BE 0424.889.197. Terugzending voldoende gefrankeerd. Portokosten niet terugbetaald. Levering binnen de 2 weken tot uitputting van voorraad. Indien u nog niet wenst te bestellen, maar wel het cadeau wil ontvangen, gelieve het ons te laten weten en een cheque van 7 € toe te voegen voor administratiekosten.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

12

over wat telt

Solidariteit én verantwoordelijkheid Eind deze maand neemt Marc Justaert afscheid als voorzitter van de Christelijke Mutualiteit (CM). 21 jaar lang leidde hij de organisatie en zette hij mee de bakens uit in de ziekteverzekering. “Ik kijk tevreden terug, het is een mooie periode geweest. We hebben veel gerealiseerd.”

“M

ijn vader werkte op de personeelsdienst van een groot bedrijf. Hij was bezig met arbeidsrelaties en -recht. Hij had bijvoorbeeld veel contacten met de vakbond. En hij was ook politiek actief.

Zijn persoon en zijn interesses hebben me zeker in grote mate beïnvloed. Hij was ook een echte kajotter, de arbeidersbeweging was me dus niet vreemd. Ook moeder was heel sociaal, zij had veel contacten in het dorp. Mijn ouders hebben me bewust naar de jeugdbeweging gestuurd, niet naar de kajotters maar naar de plaatselijke scouts. Dat was helemaal geen elitaire afdeling maar een heterogene groep met jongeren van allerlei slag. Ik ben er ook lang leider geweest. Die periode heeft me in grote mate gevormd, ik heb er veel sociale vaardigheden geleerd.”

Mijn ouders hebben me bewust naar de jeugdbeweging gestuurd, niet naar de kajotters maar naar de plaatselijke scouts.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

Vrachtwagenchauffeur in het leger “Op mijn achttiende ging ik rechten studeren maar niet omdat ik in de eerste plaats advocaat wilde worden. Mijn interesse ging vooral uit naar het sociaal recht, van thuis uit ongetwijfeld. Daarop heb ik me altijd toegelegd. Ik had geen uitgestippeld toekomstplan maar zag mezelf wel bij de vakbond werken. Daar heb ik trouwens ooit vakantiewerk gedaan als student. Dan gaf ik ’s avonds juridisch advies aan de leden die langskwamen.

Na mijn studies heb ik eerst mijn legerdienst gedaan. Elf maanden was ik vrachtwagenchauffeur. Een boeiende tijd, vooral omdat je er in contact kwam met jongeren van diverse afkomst: jongens die niet of amper gestudeerd hadden, mannen die nauwelijks konden lezen en schrijven. Ik heb dat altijd belangrijk gevonden, dat je met mensen van diverse pluimage een pint kan drinken.”

Geen ziekteverzekering “In 1974 ging ik aan de slag als medewerker bij Cepess, de studiedienst van de CVP. Daar zochten ze iemand die zich wenste te specialiseren in sociaal recht. Vijf jaar lang kreeg ik de vrijheid om me hierin volop te verdiepen. Deze job bracht ook heel wat contacten met zich mee: met parlementairen en parlementaire medewerkers maar ook met allerlei middenveldorganisaties. Cepess was een echte ontmoetingsplaats. Ik werkte er onder de leiding van Robert Houben, Tony Vandeputte, de voormalige baas van het Verbond van Belgische Ondernemers en Herman Van Rompuy. Vijf jaar later, in 1979, vroeg Jean-Luc Dehaene me om op zijn kabinet te komen werken. Hij werd op dat ogenblik minister van Sociale Zaken.

Ik had er een serieus takenpakket: alle sociale materies behalve de ziekteverzekering en het gezondheidsbeleid. Dat is mij later goed van pas gekomen bij mijn lessen aan de faculteit geneeskunde waar ik socialezekerheidsrecht geef aan artsen die adviserend geneesheer willen worden of controlearts bij een verzekeringsmaatschappij of de overheid. Dankzij dit engagement kon ik me blijven verdiepen in alle domeinen van de sociale zekerheid, ik heb het altijd graag gedaan.”

Standbeeld “Tijdens mijn periode op het kabinet van Jean-Luc Dehaene, heb ik veel geleerd.

Dehaene was een enorm verstandig, bevlogen man die mensen kon motiveren.

Als er iemand uit de politiek een standbeeld verdient, is hij het wel. Hij was een groot staatsman en heeft veel betekend voor de sociale zekerheid en later ook voor andere aspecten van de maatschappij. Ik heb heel erg naar hem opgekeken. Na deze zes jaar werd ik twee jaar kabinetschef bij Luc Van den Brande, op dat ogenblik minister van Arbeid en Tewerkstelling. Zijn ambtstermijn heb ik niet kunnen volmaken want ik werd gevraagd om bij CM te komen werken.”

13

Goede fundamenten “Bij de CM werd ik aangeworven om Herman De Geest te vervangen. Hij zat als jurist in de directie en ging met pensioen. Ik kreeg meteen een fikse uitdaging. Er was een nieuwe wet op de ziekenfondsen en alle statuten moesten aangepast worden, ook die van de regionale ziekenfondsen. En daarnaast moesten de eerste ziekenfondsverkiezingen van 1992 voorbereid worden. Eind 1993 werd ik dan de nieuwe voorzitter van CM. Ja, het was een moeilijk periode. Maar elke periode is moeilijk denk ik. Toch zijn we erin geslaagd om door alle stormen heen het goede systeem van onze ziekteverzekering te behouden. En op meerdere vlakken te verbeteren. Ik denk dan aan de uitkeringen en het vakantiegeld voor invaliden en de invoering van de maximumfactuur. Wie pech heeft en hoge gezondheidskosten heeft, mag geen slachtoffer zijn van de verhoogde remgelden. Heb je al een bepaald bedrag betaald aan gezondheidskosten, dan zal je de remgelden die je in de toekomst nog moet betalen, terugbetaald krijgen. Het plafond van deze maximumfactuur hangt af van je inkomen. Ik vind dat een belangrijke verwezenlijking. De betaalbaarheid van de gezondheidszorg stond voor mij immers altijd voorop. Ook belangrijk daarin was het overleg met de artsen om de tarieven te bepalen. Dat verliep soms in heel moeilijke omstandigheden maar we zijn er telkens in geslaagd om een akkoord te bereiken.

Zulke akkoorden bieden tariefzekerheid aan de patiënt, heel belangrijk. Ja, onze gezondheidszorg heeft een hoge prijs.

Maar het is een goed systeem dat we zeker in stand moeten houden en waar nodig moeten verbeteren.”

Door ramen en deuren “Nu maak ik mij wel zorgen over het voortbestaan van het solidariteitsprincipe.

Mensen begrijpen minder de noodzaak van solidariteit als ze er niet mee geconfronteerd worden. Wie jong en gezond is, heeft niet onmiddellijk een mutualiteit nodig. Het is een steeds grotere uitdaging om ook deze groep te overtuigen dat solidariteit belangrijk is.

Maar naast deze categorie, moet je ook politici meekrijgen. Zij zijn vaak op zoek naar mogelijkheden om te besparen. Dat kan door de remgelden te verhogen of te privatiseren. En meteen komt de

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

14

over wat telt

solidariteit in het gedrang. Ik vind het heel belangrijk dat solidariteit gepaard gaat met verantwoordelijkheid. Solidariteit houd je immers enkel in stand als je zicht hebt op de middelen die door de solidariteit vergaard worden. Transparantie is belangrijk. En uiteraard mag er geen sprake zijn van misbruik. Dat geldt ook voor ziekenfondsen. Mensen moeten weten dat wij het geld niet door ramen en deuren smijten. Dat we juiste keuzes maken over de besteding van deze gelden.”

Een nieuw huis “De komende periode komen er enkele grote uitdagingen op ons af. Niet in het minst de uitvoering van de zesde staatshervorming.

Veel bevoegdheden, ook in de gezondheidszorg, worden overgeheveld naar de deelstaten.

Zo ook de ouderenzorg. De uitgaven hiervoor vormden de sterkste stijger de voorbije tien jaar. Die stijging werd tot nu toe opgevangen door besparingen in andere sectoren van de ziekteverzekering, in de geneesmiddelensector bijvoorbeeld.

Maar nu wordt de ouderenzorg uit de ziekteverzekering gelicht en moeten de stijgende kosten op een andere manier opgevangen worden, een grote uitdaging.

In wezen moet er een nieuw sociaal zekerheidssysteem uitgedacht worden.

Enkele fundamenten, zoals de zorgverzekering, zijn al klaar maar het huis dat erop gebouwd moet worden, is dat helemaal niet. We hopen sterk dat deze bouwwerken niet gaan in de richting van privatisering of verstaatsing én dat de ziekenfondsen en het middenveld de kans krijgen om mee te denken over deze bouwwerken.”

In de toekomst hoop ik dat CM de combinatie tussen solidariteit en verantwoordelijkheid hoog in het vaandel blijft voeren.

Toekomst CM “Vandaag heerst er inderdaad wel wat wantrouwen tegenover de ziekenfondsen.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

Sommigen beweren dat het beter en goedkoper zou zijn als de overheid de uitbetaling van de ziektekosten volledig op zich zou nemen. Die visie delen wij niet.

Maar ik ben niet bang voor het onderzoek naar de ziekenfondsen dat de overheid nu wil voeren. Dat biedt de kans om alles te objectiveren. De resultaten zullen aantonen dat ziekenfondsen wél goed, efficiënt en zuinig werken.

In de toekomst hoop ik dat CM de combinatie tussen solidariteit en verantwoordelijkheid hoog in het vaandel blijft voeren. Zowel in het beheer van de middelen als in de zorg voor de leden.

CM moet ervoor zorgen dat ziektekosten betaalbaar blijven voor iedereen én ze moet haar leden met raad bijstaan. Zo moet ze hen kunnen vertellen welke zorgverleners kwaliteit bieden. Waar is de kans het grootst om een behandeling met succes te ondergaan? Waar zit de grootste expertise? Die cijfers hebben we, die moeten we ook gebruiken. Maar daarnaast moet het ziekenfonds ook beweging vormen, voeling houden met mensen. CM is niet enkel een bureaucratische organisatie, de vele vrijwilligers en de vele contacten met de leden zorgen ervoor dat de voorstellen die we doen van onderuit geïnspireerd zijn.

Dat moet zo blijven. De drie vrijwilligersorganisaties, Kazou, Ziekenzorg CM én OKRA zijn daarin cruciaal.”

Thuis komen “Wat ik mijn hele leven professioneel heb gedaan, was enkel mogelijk dankzij de steun van mijn gezin, mijn echtgenote en vijf kinderen. Intussen heb ik ook kleinkinderen. Zij zijn het altijd eens geweest met mijn keuzes en engagement, anders waren die niet mogelijk geweest.

Ik heb het steeds belangrijk gevonden dat ik na mijn werk ook echt thuis kon komen, dat ik opgevangen werd in een aangename sfeer. Dat gevoel draagt enorm veel bij tot de energie die je in je werk kan steken. Daarnaast is de muziek ook altijd heel belangrijk geweest, nu nog.

Ik kan er enorm van genieten om zelf muziek te maken. Dat doe ik op twee uiteenlopende manieren. Ik ben een liefhebber van actieve klassieke koormuziek. Ik zing graag de grote meesters zoals Bach. We hebben een groepje waarmee we af en toe concerten geven. En ik ben ook volksmuzikant. Ik speel accordeon bij Wreed en plezant, een groepje met twee dorpsgenoten. We brengen marktliederen, tijdens onze optredens is er altijd veel ambiance.

15

Mensen mogen meezingen, het is heel tof dat je mensen een fijne avond kan bezorgen met je liedjes. Ik heb altijd muziek gespeeld en gezongen, veel instrumenten bespeeld. Maar toch heb ik geen muzikale opleiding genoten en daar heb ik wel eens spijt van. Alles wat ik speel en zing, heb ik door zelfstudie verworven. Maar intussen heb ik een grote bagage wat het gebrek aan opleiding wel compenseert.”

Nieuwe engagementen “Nu ik bijna met pensioen ga, kijk ik uit naar de tijd die vrijkomt voor mijn gezin en de muziek. Vooral mijn kinderen en kleinkinderen zullen me nu vaker te zien krijgen. De kleinkinderen komen graag bij opa spelen. Zo maak ik een stukje goed van alle dagen die ik afwezig was voor mijn kinderen. Maar het is niet zo dat ik de dagen tel, ik zal tot de laatste dag hard werken. Ik ben dankbaar voor de kansen die ik heb gekregen, voor de dingen die ik heb mogen doen. En ik ben vooral

dankbaar dat ik in goede gezondheid heb kunnen werken tot mijn 65ste.

Ik denk niet dat ik in een zwart gat ga vallen. Er zijn mijn muziek en mijn gezin maar daarnaast heb ik ook al andere engagementen voor na mijn pensionering.

Zo ben ik voorzitter van de beheerraad van de Ancien Belgique en binnenkort word ik ook voorzitter van Welzijnszorg.

Daarvoor ben ik gevraagd en dat vond ik een fijne vraag. Het sluit aan bij wat ik al jaren heb gedaan, het is zelfs breder.

Armoede los je niet op enkel door de gezondheidszorg zo toegankelijk mogelijk te maken. Dit voorzitterschap is een grote uitdaging waar ik mij helemaal voor wil inzetten. Of ik ook mijn weg naar OKRA zal vinden, weet ik nog niet, ik sluit dat niet uit. Maar als muzikant zal ik nu wel vaker te vinden zijn in OKRA-middens.

Met onze groep Wreed en plezant, treden we graag op voor OKRA.”

■

Tekst Nele Joostens Foto’s François De Heel

Vayamundo Ol Fosse d’Outh in Houffalize

arrangement vanaf ,50

Beleef DE FAR WEST in Ol Fosse d’Outh!

€139

half pension

Beleef een toffe vakantie boordevol avontuur. Grootouders en kleinkinderen zullen vast hun hartje ophalen met allerlei activiteiten in het teken van De FAR WEST. Mineralen ontdekken, goud zoeken, een kampvuur maken, rivierkreeftjes vangen … Als afsluiter geven we een spetterend feest met een barbecue.

HAPPY FAMILY HOLIDAY INBEGREPEN • Halfpension - LE BUFFET - ontbijtbuffet • Avondmaal in self service, dranken inbegrepen tijdens de maaltijden, superleuk kinderbuffet • Ballonplooien, grime, crea, optreden goochelaar, dansavond met DJ, wandeling met Ranger, kinderboerderij, Fossybos • Neem deel aan onze fotozoektocht en win een verblijf!

• Gratis zwembad met sauna, gratis fitness Prijs per persoon

+ 12 jaar

6 - 11 jaar

3 - 5 jaar

2 nachten

€ 139,50

€ 43,00

€ 43,00

3 nachten

€ 205,50

€ 52,50

€ 52,50

4 nachten

€ 272,00

€ 64,00

gratis

RESERVEREN Vayamundo Ol Fosse d’Outh Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize T: 078 156 100 E: contactcenter@vayamundo.be www.facebook.com/vayamundo.be

www.vayamundo.be

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

16

muziek

cultuur

Frank Mercelis:

Laat het gebeuren

Velen denken dat hij Eddy heet en dat De Schellekens en Les Vedettes zijn muzikale kompanen zijn. In zijn debuutjaren gaf hij aan Nederlandstalige smartlappen een nieuwe betekenis en tot einde dit jaar neemt hij in een theaterproductie van Bart Van Loo de Franse chansons voor zijn rekening. In het echte leven is hij Frank Mercelis, met een eerste eigen cd: Laat het gebeuren.

Na een opleiding aan de Studio Herman Teirlinck stapte Frank Mercelis in de muziekwereld. “Met enkele vrienden uit de Kempen schuimden we de podia af met covers van smartlappen uit de Lage Landen. Met succes want levensliedjes zijn onze Vlaamse roots. Heel wat van die liedjes ontstonden in de kroeg en behoren tot ons collectief geheugen. Door ze heel serieus te zingen, kwam ik op het podium in een soort schemerzone die het midden hield tussen ernst en ironie.

Ik kon me daar echt in uitleven. En na afloop kwam het publiek soms zeggen dat ze niet wisten dat smartlappen van zo’n schoonheid konden zijn.”

Een cd met veel gezichten De periode van de smartlappen is inmiddels voorbij en voor zijn eerste cd Laat het gebeuren schreef Frank de liedjes zelf. Maar ze zijn in geen kast te vatten. “Het spectrum is heel breed”, zegt hij. “Van donkere nederpop-rock tot ingetogen chansons op Vlaamse wijze. Enerzijds bevat dat pittige nummers die met veel instrumenten over elkaar wat bombastisch klinken en anderzijds ingetogen liedjes die enkel begeleid worden door bijvoorbeeld een gitaar en een trompet.” De videoclip voor de eerste song Laat ons deze nacht die hij samen met Alexander Wolfram maakte, is alvast een succes.

Frank: “Alexander voelde in mijn liedjes veel zintuigelijke ervaringen. Hij koos

voor de krachtige fysiek van een paard.

Lauren Vanlerberghe die Belgisch kampioene voltige is, brengt er het sensuele element in. De clip werd al opgepikt in het Spaanse Circus of Contest, een virtuele wedstrijd voor de Eurovisiesongfestivallanden. En hij is ook al tot in New York geraakt, waar hij in november in het theatercafé MIST in Harlem wordt gespeeld.”

Chanson, une belle histoire Er schuilt nog meer taaltalent in Frank.

Met Eddy & les Vedettes zette hij de tanden in het Franse chanson. Zoals ook Bart Van Loo dat doet in zijn boeken en theatertournees over Frankrijk. Frank: “Het was iemand van Klara die ons bij elkaar heeft gezet: misschien moeten jullie samen eens iets doen. Waarom niet, dachten we beiden en we zijn gestart met de tournee Chanson, une belle histoire. Tot einde 2015 toeren we nog in Vlaanderen en Nederland. We merken dat we elkaar goed aanvullen. Bart vertelt over de Franse geschiedenis en over de chansonniers, wij zingen fragmenten uit hun liedjes. Het is een kruisbestuiving waar we allebei beter van worden.”

■

Tekst Suzanne Antonis Foto’s Jimmy Kets

Info www.frankmercelis.be, www.eddyetlesvedettes.be

Ook de moeite deze maand: ✤ Het Chopin Album (Sony) Een herinterpretatie van de kamermuziek van Frédéric Chopin, door celliste Sol Gabetta en pianist Bertrand Chamayou. Het is meer dan de pianodromerij waarmee de componist te vaak wordt geassocieerd. www.sonyclassical.de ✤ Reason van Selah Sue (Because Music) Met haar debuutalbum uit 2011 reisde ze de wereld rond, dus had ze geen tijd voor nieuwe nummers.

Reason is een waardige opvolger die het midden houdt tussen soul, reggae en jazz. www.selahsue.com ✤ Voor een moeder, door een moeder van Lisa Del Bo (CNR Records) Lisa Del Bo staat 25 jaar op het podium. Dat viert ze met een nieuwe cd waarop ze liedjes verzamelde die haar nauw aan het hart liggen en vooral ook de favorieten van haar moeder. www.lisadelbo.be

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

17

Folon in vogelvlucht Folon is geboren in Ukkel in 1934. Op vraag van zijn vader begint hij aan architectuurstudies maar hij voltooit die niet. Hij vond er niets aan om steeds identieke bakstenen op elkaar te stapelen. Hij trekt naar Frankrijk en tekent er vijf jaar aan een stuk, tot hij zijn eigen stijl gevonden heeft. Parijs heeft geen interesse. New York wel.

Dus trekt Folon langs de grote musea in Chicago, Tokio en Milaan. Hij tekent affiches voor Greenpeace en Unicef, illustreert de fabels van La Fontaine en het volledige oeuvre van Jacques Prévert. Of hij maakt reclame voor de Palio in Siena en een voetbalwedstrijd in Zaragoza. In 2000 komt Folon weer thuis. Bang dat zijn werk na zijn dood versnipperd raakt, brengt hij het onder in de kasteelhoeve in het Solvay-park van Terhulpen, waar hij als kind nog speelde. Jean-Michel Folon sterft in 2005 in Monaco.

Een beeld zegt meer dan duizend woorden Een constante in het werk van Folon is de man met de lange jas en het brummelhoedje. Folon tekende hem al in zijn architectuurstudies om te illustreren hoe de gebouwen zich verhielden tot de mens. Het figuurtje bleef hem achtervolgen en uiteindelijk werd het zijn handelsmerk. In de binnentuin van het museum duikt de man op onder een paraplu van regen. Ook zit hij in Knokke op een golfbreker, elke dag wachtend tot hij onder de golven van de Noordzee verdwijnt. Maar nergens anders vertelt Folon met zo weinig woorden een verhaal dan in zijn aquarellen.

In het museum zie je ze in een boot, een koffer, een vogel in de lucht. Alles wijst op vertrekken, op de eeuwige reiziger die hij was. En zoals hij voor Amnesty International de vogels tekende als boodschappers van vrijheid en rechtvaardigheid, liet hij voor de Paralympics diezelfde vogel vliegen met gebroken vleugels, op het mirakel van de wilskracht.

tentoonstelling

cultuur

‘Jean-Michel Folon, een Belgische kunstenaar? Nooit van gehoord!’

Toch zit zijn werk in ons collectief geheugen. Denk maar aan de vogels waarmee hij de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens illustreerde. De vijftiende verjaardag van zijn stichting wordt dit jaar gevierd met een retrospectieve en een museum in een koffer.

15 jaar Fondation Folon Ter gelegenheid van de vijftiende verjaardag van Fondation Folon, komt er in het museum een retrospectieve.

Naast de sleutelwerken uit zijn oeuvre dat wereldwijd verspreid is, toont de stichting voor het eerst ook werk uit de beginjaren van de kunstenaar.

Daarin legde Folon al het fundament voor zijn poëtische visie op de mens en hoe kwetsbaar die zich verhoudt tot zijn omgeving. In het Solvaypark zelf komt er een reuzenkoffer waarin je kan rondwandelen zoals in een echt museum. Folon neemt je er in miniformaat mee naar de landen die hem inspireerden en maakt je zo tot reisgenoot van zijn unieke verbeelding.

■

Tekst Suzanne Antonis Foto’s Fondation Folon

Info Museum Fondation Folon, Kasteelhoeve, Drève de la Ramée 6A, Terhulpen 02 653 34 56, www.fondationfolon.be.

Open van dinsdag tot vrijdag van 9.00 uur tot 17.00 uur, weekend van 10.00 tot 18.00 uur.

Tickets 9 euro, met korting 7 euro.

De verjaardagtentoonstelling in het museum en de koffer in het Solvay-park lopen tot 1 november 2015.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

18

film

cultuur

Vrouwenrechten in Ethiopië Populaire actrice Angelina Jolie kreeg ook bekendheid omwille van haar inzet voor menslievende doelen. Deze inzet bezorgde haar de titel van Unicefambassadrice. Het is in die hoedanigheid dat ze als executive producer optrad voor de Ethiopische film Difret van regisseur Zeresenay Mehari.

Difret vertelt het verhaal van de veertienjarige Hirut. Zij werd in juni 1996 ontvoerd door een man die, tegen de weigering van haar vader in, met haar wil trouwen. De man sluit haar op en verkracht haar. Wanneer Hirut de kans ziet, ontsnapt ze. Tijdens haar vlucht doodt ze haar ontvoerder. De politie arresteert Hirut en haar zaak wekt de aandacht van Meaza Ashefani, een advocate die werkt voor een vereniging die de vrouwenrechten verdedigt.

Hoewel Hirut volgens de traditie haar daad met haar leven moet bekopen, zorgt Ashefani ervoor dat het meisje een rechtvaardig proces krijgt.

Traditie versus de moderne samenleving Hoewel de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba uitgroeit tot een modern

In juni ook in de bioscoop: ✤ Kidnapping Mr. Heineken Vrij spannende, Amerikaanse film van Daniel Alfredson over de planning, uitvoering en afloop van de ontvoering van brouwer Freddy Heineken. (vanaf 17 juni) ✤ The cut Regisseur Fatih Akin brengt een episch beeld van de Armeense genocide en de daaropvolgende zoektocht van een vader naar zijn dochters die de dodentocht overleefden. (vanaf 3 juni)

Nu op video verkrijgbaar: ✤ Marie Heurtin Regisseur Jean-Pierre Améris brengt een ontroerend beeld van een non die een doof-blind meisje een menswaardig leven helpt te krijgen.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

centrum, leeft de plattelandsbevolking nog vaak volgens de eeuwenoude tradities. Een daarvan is de telefa, het huwelijk door ontvoering. Wie, zoals Hirut, daar tegenin gaat, loopt het gevaar gedood, of op zijn minst verbannen te worden. Daarom is de strijd die Ashefani voor de rechten van Hirut voert, meteen een strijd voor de rechten van alle vrouwen in Ethiopië. De behandeling van Hirut en het verloop van het proces zorgen voor de nodige spanning in de film. Naast het verslag van een rechtszaak wordt Difret ook een film over het gevecht van de moderniteit tegen de tradities die in Ethiopië nog steeds het leven op het platteland bepalen.

Kleine, sympathieke film Regisseur Mehari, een in de VS opgeleide Ethiopiër, maakte met Difret een kleine, sympathieke film. Aangezien Mehari duidelijk stelling neemt, behoren de personages duidelijk tot het goede of het slechte kamp. Zo wordt advocate Ashefani zelfs een heldenfiguur door haar strijd voor vrouwenrechten. Toch vermijdt de regisseur het om de plattelandsbevolking al te simplistisch als ruw en brutaal voor te stellen. Hij geeft de voorkeur aan realisme waarbij de tegenstelling tussen het traditionele platteland en het moderne stedelijke Ethiopië groot en duidelijk is.

Beklijvende film Bekroond met de publieksprijs op de filmfestivals van Berlijn en Amsterdam, is Difret een eenvoudige maar trefzeker gemaakte film. Zonder franjes, gewoon rechttoe, rechtaan. Net daardoor spreekt deze beklijvende film aan en laat hij niemand onberoerd. (vanaf 24 juni)

■

Tekst Willy Verbestel

19

cultuur

Drie vriendinnen

boeken

Dit is geen typische romantische roman waarin vriendschap enkel sentimenteel afgeschilderd wordt. Integendeel, het is een direct, nuchter relaas, nauwkeurig geobserveerd en wars van kleffe zoeterigheid. De levensverhalen van Balli, Sjlomkits en Naäma spelen zich af tegen de achtergrond van het moderne Israël. Als jeugdvriendinnen delen ze lief en leed. Als jongvolwassenen willen ze de wereld veroveren en zijn ze niet bang om elkaar te bedriegen als dat in hun kraam past. Als jonge vrouwen met of zonder kinderen, gaan ze hun eigen weg, tot ze weer samen worden gebracht rond een dramatische gebeurtenis. Maar de eindconclusie is en blijft: vriendschap is het enige blijvende in het leven. Deze roman sleept je mee en boeit tot het einde.

Het geheim van onsterfelijkheid Dit boek is een echte krachttoer van Gabi Gleichmann. Deze joodse auteur werd in Budapest geboren maar immigreerde naar Zweden en schrijft in het Noors.

Het boek is een lange geschiedenis over het leven van joden in Europa vanaf de twaalfde eeuw tot vandaag. Meer bepaald schetst het verhaal de geschiedenis van het geslacht Spinoza. Alle ‘fabels’ zijn zo goed geïntegreerd in historische feiten, dat je je voortdurend afvraagt waar de geschiedenis eindigt en de fantasie begint. Met een afwisseling van ironische, ernstige en soms treurige verhalen, dompelt Gleichmann de lezer onder in een fabelachtig universum. De verteller is Ari Spinoza, de laatste van een uitstervende geslacht.

Hij heeft aan zijn moeder beloofd om de familieverhalen op papier te zetten. Verhalen die hem vooral via zijn grootoom ter oren zijn gekomen. De bindende factor tussen de verschillende periodes, plaatsen en personages, is het recept van het levenselixir. Dat moet telkens aan de oudste zoon worden doorgegeven maar garandeert hem zeker geen automatisch gelukkig leven. Integendeel!

Rode liefde. Een Oostduitse familiegeschiedenis Een uiterst interessant relaas over het leven en de mensen in het voormalig Oost-Berlijn.

Maxim Leo, de auteur, werd geboren in 1970 en was negentien toen de muur viel. Als kind begreep hij de vele ruzies tussen zijn ouders niet. Jaren na de val gaat hij op zoek naar verklaringen. Wie waren zijn grootouders echt? Waarom was hij vervreemd van zijn ene grootvader en was er geen contact met de andere? Wat speelde er tussen zijn ouders en waarom stopte zijn moeder met haar journalistieke carrière? De auteur toont de verwachtingen van de verschillende generaties in de DDR: hun hoop op een ideale samenleving, hun teleurstellingen en de teloorgang van een hele maatschappij, de impact die het systeem had op het persoonlijke en het dagelijkse leven van zijn burgers.

Een eerlijk document met grote historische waarde waarmee Maxim Leo terecht verschillende prijzen in de wacht sleepte waaronder de Europese boekenprijs.

■

Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

Miri Rozovski, Drie vriendinnen, Wereldbibliotheek, Amsterdam, 2014, 346 blz., 24,95 euro.

Gabi Gleichmann, Het geheim van onsterfelijkheid, De Geus, Breda, 2013, 637 blz., 25 euro.

Maxim Leo, Rode Liefde, een Oost-Duitse familiegeschiedenis, Cossee, Amsterdam, 2014, 269 blz., 21,90 euro.

Ook de moeite De nieuwe Nicci French is er! Denken aan Vrijdag is het vijfde deel in de dagencyclus van de Frieda Klein-reeks.

De psychotherapeute Frieda Klein wordt nu zelf als hoofdverdachte beschouwd voor de moord op een drenkeling. Spannende vakantielectuur.

Nicci French, Denken aan vrijdag, Ambo/Anthos, Amsterdam, 2015, 335 blz., 19,99 euro.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

20

groen

De eeuwig populaire

potgeranium Wat de meeste mensen verkeerdelijk geranium noemen, heet botanisch correct pelargonium. Maar potgeranium ligt misschien makkelijker in de mond.

I

n tegenstelling tot de planten die vaak geraniums genoemd worden, zijn echte geraniums volkomen winterhard en groeien ze in volle grond in de tuin.

Pelargoniums of potgeraniums zijn typische potplanten die niet winterhard zijn. Gewone pelargoniums hebben iets retro, met hun steenrode bloemen en stofferige neus. Andere zijn vaak heel trendy. Tal van tuin-, terras- en balkonbezitters gaan naar aparte bloemtinten op zoek.

Teeltzorgen Pelargoniums met hun stofferige reuk behoren tot de makkelijkste kuip- en potplanten. Ze houden van zon, warmte en waterdoorlatende potgrond met extra klei er doorheen. Natte voeten zijn uit den boze. Plant ze dus in potten met voldoende drainagegaten en laat ze af en toe bijna uitdrogen. In de handel zijn speciale potgronden voor pelargoniums te koop. Voed ze tijdens het groeiseizoen geregeld met kamerplantenmest, liefst een meststof met een NPK-getal waarvan het middelste cijfer het hoogste is: dan is de meststof rijk aan fosfor. Deze stof bevordert de bloei.

Voortdurende bloei Een van de beste eigenschappen van potgeraniums is de langdurige bloei die vaak aanhoudt tot het vriest. De planten willen daarbij wel een beetje hulp.

Verwijder stelselmatig de verwelkte bloemen en vergeet de potgeraniums niet te voeden. De niet aflatende bloei kost energie. Potpelargoniums kunnen

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

aangetast worden door bladluis. Maar dat is samen met bladverkleuring door te natte voeten, een van de weinige kwalen.

Potgeraniums overwinteren Potgeraniums zijn het tweede en derde jaar op hun mooist. Het worden dan forse planten die nog uitbundiger bloeien. Als je ze wilt laten overwinteren, haal ze dan tijdig naar binnen. Eind september is meestal de beste periode. Plaats ze in een koel, tamelijk licht maar alleszins vorstvrij vertrek en geef ze een rustperiode die eind februari eindigt. Ze hebben in die tijdsspanne nauwelijks water nodig. Geef ze vanaf februari wat meer vocht en een flinke snoeibeurt.

Snoei alle dunne stengels weg en kort de stevige stengels tot ongeveer de helft in.

Verpot ze naar een grotere pot in een prima potgrond.

Vermeerderen Je kan je potgeraniums makkelijk stekken.

De beste periode is augustus maar in het voorjaar lukt het ook, zelfs met de delen die je in februari wegsnoeit. Neem stekken van een tiental cm. Steek ze in een mengsel van potgrond en grof metselzand. Houd ze voldoende vochtig maar zeker niet te nat. Voor de handel worden pelargoniums ook gezaaid. Dat levert goedkope maar over het algemeen minderwaardige planten op die nooit de allure en de schoonheid krijgen van een gestekte potgeranium. Koop dus bij voorkeur potgeraniums die door middel van stekken werden vermeerderd.

21

Een ruim aanbod De gewone staande potgeranium Pelargonium x hortorum is een populaire plant met stevige rechte stengels en ronde tot niervormige bladeren van een frisgroene kleur. De bloemen die enkel tot dubbel kunnen zijn, staan in trossen. Hun kleurenscala gaat van rood tot zalmkleurig, paars en wit. Staande pelargoniums bloeien de hele zomer, vaak tot diep in de herfst.

Professioneel advies en vrijblijvende offerte aan huis?

Bel gratis 0800 250 23 - www.lathu.be

De Franse ‘Geranium’, Pelargonium x domesticum Franse pelargoniums zijn gedrongen planten met stijve groene bladeren die schuin opgericht staan.

De bloemkleur van de spectaculaire bloemen varieert van bijna wit tot bijna zwart. De hoofdbloei valt tussen mei en juli. Ze bloeien dus beduidend minder uitbundig dan de gewone staande potgeranium.

De hangpelargonium De hangpelargonium, Pelargonium x peltatum, heeft van zijn stammoeder het enigszins vlezige klimopachtige blad geërfd. Ze vormen lange scheuten die liggend groeien en later gaan hangen.

Bladgeurende pelargoniums Dit zijn potgeraniums waarvan de bladeren bij aanraking en kneuzing een duidelijk waarneembare geur afgeven. Bovendien zijn deze pelargoniums echte geurkameleons die tientallen andere geuren nabootsen. De bloei is niet spectaculair.

■

Tekst en foto’s Ivo Pauwels

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

22

menu

Gezondige dessertjes Iedereen heeft wel eens zin in een lekker dessertje maar dan is er altijd dat knagend schuldgevoel achteraf. Gelukkig kan je met deze gezonde alternatieven zalig nagenieten zonder dat je je schuldig hoeft te voelen.

Bananenmuffins met chocolade ✤ 300 gr hele rijpe bananen* (zonder schil) ✤ 120 gr Griekse yoghurt ✤ 225 gr zelfrijzende bloem ✤ 1 tl bicarbonaat ✤ 50 gr zwarte chocoladepastilles Verwarm de oven voor op 180°C. Prak de bananen heel fijn en roer er de yoghurt onder.

Meng het bicarbonaat onder de bloem en doe bij de banaan. Roer samen met de chocolade tot een redelijk glad beslag. Vet een muffinvorm in en verdeel het deeg over de verschillende vakjes. Bak 35 min. in de oven.

Laat afkoelen en serveer indien gewenst in papieren vormpjes. ** * De schil mag helemaal bruin zien. ** Bak de muffins niet in papieren vormpjes. Door de afwezigheid van vet krijg je ze niet los van het papier.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

Romig fruitijsje ✤ 3 à 4 zeer rijpe bananen ✤ 150 gr bosvruchten Snijd de gepelde bananen in schijfjes van 1 cm en vries ze 4 uur in. Doe ze in een blender samen met de bosvruchten en mix tot een romig ijsje.

23

Pure chocolademousse ✤ 150 gr zwarte chocolade (70%) ✤ 8 eiwitten ✤ 3 el agavesiroop Smelt de chocolade au bain-marie.

Klop de eiwitten stijf.

Als de chocolade gesmolten is, mag je er meteen de siroop onder roeren.

Voeg er daarna onmiddellijk 1/3de van de eiwitten aan toe en roer heftig.

Meng er daarna vlug de rest van het eiwit onder. Werk snel want als de chocolade te veel afkoelt wordt ze korrelig van structuur.

Verdeel over de kommetjes en laat 4 uur opstijven in de koelkast.

Ò

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

Wij trekken altijd ons plan. Samen.

Het heeft alles te maken met een gevoel van eigenwaarde en fierheid. In staat zijn je urine en ontlasting te controleren. Lukt dat niet meer, dan ervaren mensen dat als een zware inlevering op hun vrijheid en autonomie.

Thuiszorgwinkel springt in de bres voor al wie incontinentie- of stomamateriaal nodig heeft.

Met onze intensieve ondersteuning draag je zorg voor jezelf in alle discretie.

Kom naar Thuiszorgwinkel of bel 015 28 61 18.

Samen vinden we wat jij nodig hebt!

www.thuiszorgwinkel.be

Oosterse rijstpap ✤ 200 gr dessert- of carolinarijst ✤ 400 ml kokosmelk ✤ 600 ml volle melk ✤ 3-4 druppeltjes rozenwater ✤ 8 medjool dadels ✤ 4 el agavesiroop Breng de rijst met de gewone en de kokosmelk al roerend aan de kook. Laat op een heel zacht vuurtje pruttelen en roer regelmatig om. Als de rijst gaar is, mag je er de agavesiroop en het rozenwater in mengen.

Serveer lauw met versnipperde dadels.

■

Tekst en foto’s Ann Vertriest

EEN HOORAPPARAAT Iets voor mij?!

25

Ervaar het zelf!

EEN HOORAPPARAAT OP MAAT IN 4 STAPPEN! 1. HOORTEST Maak een afspraak voor een gratis hoortest. Hiervoor heb je geen voorschrift van een arts nodig.

2. DIAGNOSE Onze audioloog meet je gehoorverlies en zal je vertellen of je in aanmerking komt voor een tussenkomst van de mutualiteit. Indien nodig word je doorverwezen naar de NKOarts. Aan de hand van een uitgebreid gesprek bekijk je samen met de audioloog welk hoorapparaat het best bij jouw levensstijl past.

3. MAATWERK Je hoorapparaat wordt volledig op maat van je gehoorverlies gekozen en afgesteld op jouw behoeften. Je kan dit een maand vrijblijvend ervaren. Je kan steeds bij Aurilis terecht voor een bijregeling.

4. GARANTIE Bij aankoop van je hoorapparaat krijg je 5 jaar garantie. We adviseren je om halfjaarlijks je hoorapparaat gratis te laten controleren en reinigen in één van onze hoorcentra.

www.aurilis.be

Bel ons voor info of een afspraak:

Limburg 011 21 39 78 • Antwerpen-Turnhout-Mechelen-Waas&Dender 015 27 77 47 Vlaams-Brabant 016 20 84 84 • Midden-Vlaanderen 09 242 43 44 • West-Vlaanderen 051 23 34 94

Zo hoort het.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

26

de keuze van Liesbet Walckiers

Het einde van een tijdperk Meer dan een halve eeuw is er over gegaan voor een eerste stap is gezet naar de normalisering van de betrekkingen tussen het revolutionaire eiland Cuba en zijn grote buur, de Verenigde Staten.

R

ozengeur en maneschijn is het zeker nog niet. Hoewel de Koude Oorlog al lang voorbij is, kan het nog een hele tijd duren voor de plooien zijn gladgestreken tussen de twee legendarische vijanden. Niet alleen moeten de diplomatieke betrekkingen worden hersteld. Er moet ook een einde komen aan het embargo waarmee Washington het eiland al meer dan vijftig jaar in een economische wurggreep houdt. Het was de bedoeling om het communistische bewind van de broers Fidel en Raúl Castro daardoor politiek op de knieën te krijgen.

Niemand minder dan president Obama gaf nu openlijk de mislukking van die strategie toe.

Embargo als redmiddel voor het communisme Integendeel, het heeft het samenhorigheidsgevoel van de Cubanen tegenover de machtige vijand versterkt.

Hoezeer ze ook konden mopperen over hun levensomstandigheden, tot een gestructureerde Het Amerikaanse embargo is een oppositie is het nooit excuus gebleken om het falen van gekomen. Natuurlijk had ook te maken met het het Cubaanse economisch beleid dat flagrant gebrek aan vrije te verdoezelen. En dat werkte de meningsuiting. Maar het nationale trots van de Cubanen politiek verzet bleef beperkt in de hand. tot een groep dissidente intellectuelen die vaak al te makkelijk hun beklag doen bij de westerse ambassades. Daardoor kunnen ze op niet al te veel sympathie rekenen van de doorsnee Cubaan. Die is immers vooral begaan met zijn materiële problemen. En die zijn in de eerste plaats het gevolg van het embargo.

Dat Cuba jarenlang het hoofd boven water heeft kunnen houden, dankt het aan de massale bijstand die het jarenlang ontving van de toenmalige Sovjet-Unie en haar bondgenoten. Het wegvallen van die steun na de ineenstorting van het communisme in het Oostblok, begin jaren negentig, was een ramp voor het Caraïbische eiland. De meest elementaire consumptiegoederen moesten van dan af elders worden gekocht en met harde deviezen betaald. De redding kwam

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

maar rond de eeuwwisseling. Toen kwam in het olieland Venezuela de politiek bevriende Hugo Chávez aan de macht. Hij leverde haast gratis, in ruil voor onder andere goed geschoolde Cubaanse artsen, grote hoeveelheden olie aan het land van de door hem zo bewonderde Fidel Castro. Maar intussen is Chávez dood en de prijs van olie op de wereldmarkt ineengestort, met desastreuze gevolgen voor de economie van het land van Chávez. Het is zeer de vraag hoe lang die gulle verhouding hem zal overleven.

Hoe zwaar ook, het embargo is ook een excuus gebleken om het falen van het eigen economisch beleid te verdoezelen.

Een bliksemafleider die inspeelde op de nationale trots van de Cubanen, die zich graag herinneren hoe zij alle pogingen van de Verenigde Staten om hun revolutie onderuit te halen hebben kunnen afweren.

David tegen Goliath, zo hebben ze het altijd gezien. Daarom heeft het regime van de gebroeders Castro, hoewel aanzienlijk verzwakt, tot nu standgehouden.

Na al die jaren is dat besef eindelijk tot in Washington doorgedrongen.

Of tenminste, tot bij president Obama.

Want het is weinig waarschijnlijk dat het Congres, waar de Republikeinen in de meerderheid zijn, hem daarin zal volgen.

Het verhaal dreigt dus nog wel een hele tijd aan te slepen.

Lobby Overigens, Obama zal daar niet alleen Republikeinen op zijn weg vinden. Ook in zijn Democratische partij telt hij niet alleen medestanders van een normalisering van de betrekkingen. Ook daar zitten nog heel wat hardliners. Dat is de afgelopen decennia altijd zo geweest. De verklaring is te zoeken bij de machtige en kapitaalkrachtige lobby van Cubaanse vluchtelingen die na de revolutie in 1959 naar de Verenigde Staten zijn uitgeweken.

Telkens wanneer het er in de afgelopen halve eeuw naar uitzag dat een Amerikaanse president speelde met het

27

idee om het embargo wat af te zwakken, werd hij prompt teruggefloten. In 1996 werd het embargo zelfs nog verstrengd. De Cubaanse lobby speelde het slim: zowel Democratische als Republikeinse presidentskandidaten mochten van hen rekenen op fikse financiĂŤle steun voor hun verkiezingscampagne. En voor wat hoort wat. Opvallend is altijd geweest hoe geen enkel staatshoofd, van welke partij ook, naliet om na zijn verkiezingsoverwinning de kopstukken van de lobby in Florida met een bezoekje te vereren.

De jongere generatie Maar ook hardliners worden oud. De meeste van hen zijn intussen overleden. Hun kinderen en kleinkinderen kijken er anders tegenaan.

En dat is niet van gisteren. Het bleek al duidelijk toen ik ruim twintig jaar geleden voor een radioreportage in Miami een reeks gesprekken had met Cubaanse migranten van verschillende generaties. Terwijl de oudsten nog - volkomen irrealistisch - zwoeren bij een militaire invasie van het eiland, maakten de jongsten er hun beklag over dat het embargo hen verhinderde zaken te doen op een potentiele afzetmarkt, waarvan ze de mogelijkheden beter dan wie ook konden inschatten. Niet dat ze het Castroregime gunstig gezind zijn. Maar die Cubanen zijn handige zakenlui, dat hebben ze tijdens hun succesvol verblijf in de Verenigde Staten ruimschoots bewezen. En ze zien met lede ogen toe hoe sommige landen - vooral Europese, zoals Spanje en Frankrijk - er in slagen het embargo te omzeilen en stilaan de markt inpalmen.

Bijvoorbeeld in het zo winstgevende toerisme.

Per slot van rekening is dat de thuismarkt van die migrantenkinderen. Politieke bezwaren wegen daar niet tegen op.

Zelfs al zal een volledige normalisering van de betrekkingen nog heel wat voeten in de aarde hebben, een geleidelijk openbreken van het embargo kan alleen maar gunstig uitdraaien voor de Cubanen van het vasteland. En voor de eilandbewoners? Die zullen moeten leren leven met de ontdekking dat de consumptiemaatschappij misschien niet het paradijs is waar ze zo naar hebben uitgekeken.

Het mag dan wel nog niet voor morgen zijn, het einde van een tijdperk is voorgoed ingezet.

â–

Tekst Liesbet Walckiers

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

28

mijn passie

‘Postzegels

sparen, is kennis vergaren’

Ooit was postzegels verzamelen de koning der hobby’s en jawel ook de hobby van koningen en vooraanstaande mensen.

Vandaag lijkt deze liefhebberij gedoemd om te verdwijnen.

Jean-Pierre Beken, sinds jaar en dag filatelist, klinkt weemoedig als hij vertelt dat geen van zijn kinderen interesse heeft voor dat bijzondere zegeltje. Toch kleurt zijn liefde voor de postzegel na een halve eeuw nog steeds zijn dagen.

“M

ijn ouders waren van Diest maar ik ben een ket, geboren en getogen in Schaarbeek.

Tweetalig zoals het een Brusselaar en een leraar Nederlands in een Franstalige school past. Mijn moeder was verliefd op ValSaint-Lambert kristal en op biscuit, dat onverglaasd melkwit porselein. Ze liep alle veilingzaken af om die precieuse dingen te vinden en op een dag had ze ook voor mij iets meegebracht. Het was een schoendoos, propvol met duizenden postzegels. Ik was tien jaar, nieuwsgierig en leergierig en begon ijverig die duizenden prentjes te bekijken, te rangschikken en in een cahier te plakken. Niet deskundig en dus heb ik veel fout gedaan maar dat wist ik pas later. In de puberteit kreeg ik andere interesses en daarna was het studeren geblazen, legerdienst en trouwen. Een paar jaar later kreeg ik mijn verzameling postzegels weer in het oog en had ik zin om er opnieuw mee te beginnen. Mijn vrouw vond dat goed. Ik gaf toen les in Elsene en een vriend-collega die ook iets in postzegels zag, had in de buurt een postzegelclub ontdekt, La Malibran. We trokken daar samen naartoe, dat was in 1969.

We werden lid en na een half jaar zaten we in het bestuur. Mijn vriend hield er na een paar jaar mee op maar ik zit er nog steeds in. Ik ben daar ondervoorzitter, veilingmeester en directeur van de veilingen. Een voltijdse job, zeg maar.

De naam van de club danken we aan de beroemde Spaans-Franse zangeres La Malibran (1808-1839) die in een villa in Elsene woonde, nu het gemeentehuis.

Zij had uiteraard niets met postzegels te

Een filatelist interesseert zich vooral in het verhaal rond de postzegel.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

maken maar bij haar villa was een café Le Malibran en daar werd de club gesticht.”

Filatelie is een taai virus “Een filatelist is meestal een oude mens zoals ik. De verzamelaars zijn jongeren die als kind zegeltjes verzamelden in insteekboeken en ze na een aantal jaren losjes van de hand doen wegens andere interesses. Een filatelist daarentegen wil niet enkel zo veel mogelijk zegels bij elkaar krijgen en mooie of bijzondere reeksen verzamelen, hij interesseert zich vooral in het verhaal rond die postzegel.

Voor mij is dat toch zo, want elke zegel heeft een verhaal. Ik verzamel ook brieven, stempels en nevenstukken die verband houden met zegels. Je begint meestal gewoon als verzamelaar en later word je filatelist, als het virus je echt te pakken heeft. Ik raad je niet aan ermee te beginnen want eens je erdoor geboeid bent, laat dat je niet meer los. Vogelpik of biljart spelen met de vrienden, dat zijn ook hobby’s maar als je met postzegels begint, zit dat toch wat dieper. Ooit zei iemand: ‘Postzegels sparen, is kennis vergaren.’ Dat klopt, want je leert daar enorm veel mee. Sommige mensen lezen graag boeken, wij ‘lezen’ graag postzegels. Je leert er de kunst en cultuur van de wereld mee kennen, de uitvindingen, de geschiedenis van de landen. Zo’n postzegelcatalogus is een kleine encyclopedie.”

Ruilen is verleden tijd “Vroeger ruilde je een zegel tegen een andere zegel op de ruildagen. Maar dat is voorbij. De zogeheten ruilbeurzen verdienen die naam niet. Het zijn gewoon stands waar de zegels verkocht worden.

In onze clubvergaderingen is er telkens een veiling van kleine loten onder de leden. Een lot, dat kan twee of drie zegels zijn of zelfs een zegel. Elk lid brengt op een gewone clubveiling twintig loten in.

Op de jaarlijkse algemene vergadering mogen leden slechts een lot binnenbrengen, een beter lot. Gaat een gewoon lot tussen 20 cent en anderhalve euro over de toonbank, een beter lot

29

wordt tussen de 20 en 100 euro aangeboden. De waarde van een zegel is heel relatief. Tegenwoordig wordt hij verhandeld tegen tien of vijftien procent van de cataloguswaarde. Een postfrisse reeks, volgens de catalogus 16 euro waard, kan je kopen voor 1 of 1,50 euro.

Hoe komt dat? Er zijn te veel zegels op de markt. In de jaren zestig en zeventig schoten de postzegelclubs als paddenstoelen uit de grond. Vele, vooral jonge postzegelverzamelaars, kochten massa’s postzegels omdat er onder meer veel kunst in getoond werd én omdat er elk jaar tien à vijftien procent cataloguswaarde bij kwam. Die jongeren dachten dat ze geld gingen verdienen.

Ook de post rook centen en gaf maar uit en drukte maar bij. Maar wanneer die enthousiastelingen van toen hun zegels na tien jaar wilden verkopen, kregen ze er nog nauwelijks iets voor. Het grote aanbod had de markt volledig in elkaar doen stuiken. Dat is een van de redenen waarom de filatelie zienderogen achteruit gaat. Je kan je bij de post abonneren op nieuwe uitgiften van postzegels. Dertig jaar geleden waren er ruim 200 000 abonnees, nu nog nauwelijks 20 000.”

Ambassadeur van het land “Engeland was de uitvinder van de postzegel. In 1840 verschenen de eerste exemplaren met het beeld van koningin Victoria. Negen jaar later kwam in België de eerste postzegel uit waarop het beeld van Leopold I prijkte. Lange tijd viel deze postzegeleer alleen staatshoofden te beurt. Zo’n zegel was dan ook niet zomaar een prentje, zoals er nu al te vaak verschijnen. Het was een gravure, gemaakt door een kunstenaar. Met een vergrootglas kan je die fijne lijntjes in de tekening nog zien. Oostenrijk heeft nog steeds zo’n knap gegraveerde postzegels.

Hun verzameling is de mooiste van Europa. Met de postzegel wilden de meeste landen ook zichzelf promoten.

Ze toonden er hun kunst, hun erfgoed, hun natuur, hun beroemdheden, hun gedenkwaardige gebeurtenissen en dat intrigeerde mij van in het begin. Aan mijn verzameltafel maak ik met de postzegels een reis rond de wereld en in de geschiedenis en dat blijft boeien.

Zeldzame postzegels op de kop tikken, is natuurlijk ook verleidelijk. Ooit is het mij bijna gelukt in een veilingzaal. Maar dat was zonder Anatoli Karpov, de beroemde schaakspeler maar ook verwoede

postzegelverzamelaar, gerekend. Hij zat vlak voor mij en toen mijn vinger omhoog ging voor een zegel, ging de zijne ook de lucht in. Ik moest het onderspit delven.

Om een mooie postzegelverzameling aan te leggen, hoef je niet rijk te zijn, wél als je rariteiten wil kopen. Gewoon in clubverband kan je voor tien euro makkelijk wat moois mee naar huis nemen. En zo’n club is meestal een fijne vriendenkring. Filatelisten zijn gulle en vriendelijke mensen. Dat hebben anderen over ons gezegd. Mijn postzegelverzameling is aan mijn kinderen niet besteed. Ik heb nog enige hoop bij een van mijn kleinkinderen. Hij is negen jaar en een beetje gepakt door de postzegels die ik eens gaf. On sait jamais.”

Tekst Hilde Masui-Wenderickx Foto Jürgen Doom

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

30

met de kleinkinderen

Maxiplezier met minigolf Schoolvakantie en de kleinkinderen in huis? Voor oma Maria is dat geen probleem.

Al bij het eerste lentezonnetje trekt ze met haar kleinkinderen naar de minigolfbaan in de buurt. En dat laten Nora (11), Zeb (10) en Fré (7) zich geen twee keer zeggen. Het wordt spelen om te winnen maar ook om aan oma hun kunstjes met de golfstick te laten zien.

Het is voor iedereen duidelijk: minigolf is een leuk spel maar het wordt wel eerlijk gespeeld.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

M

inigolf (de officiële benaming is Midgetgolf) is afgeleid van de golfsport. Je speelt op een parcours van 18 holes dat je met zo weinig mogelijk slagen moet afleggen.

Alleen is de afstand tussen de holes veel kleiner dan op de uitgestrekte groene golfterreinen. Elke hole heeft een hindernis: een heuvel of een bocht, een versmalde doorgang of de looping. Vol ongeduld wachten de kleinkinderen tot de parkwachter hen de sticks overhandigt.

“Ik wil ook een grote stick”, roepen Nora en Zeb tegelijk. Ze krijgen hun zin. Fré is met zijn zeven jaar nog iets te jong. Hij zal beter overweg kunnen met een stick op kindermaat. Even later gaat het gezelschap aan de slag. “Als je na drie pogingen niet voorbij de hindernis geraakt, mag je het balletje er achter leggen en herbeginnen”, legt oma de spelregels nog even uit. “En wie buiten de baan slaat, krijgt een strafpunt. Na acht slagen zonder resultaat, is je beurt onherroepelijk voorbij.” Het is voor iedereen duidelijk: minigolf is een leuk spel maar het wordt wel eerlijk gespeeld.

Het ene kleinkind is het andere niet De eerste holes zijn nog eenvoudig. Zeb en Nora meppen na enkele pogingen het balletje in de hole. Fré heeft meer kansen nodig, zeker bij de baan waar hij de bal over het houten balkenmuurtje moet slaan. En oma? De kinderen wachten in spanning af wanneer ze de bal misslaat.

Wat ook snel gebeurt. “Maar niet met opzet hoor”, lacht ze, “ik moet evenveel moeite doen om een foutloos parcours af te leggen. Hen laten winnen omdat ze nog kind zijn, dat gaat niet op.” Zeb heeft een echte winnaarsmentaliteit. Hij speelt supergeconcentreerd en telt van iedereen de punten minutieus op. Hem zal je niet betrappen op slordig spel. “Pff, door dit gangetje spelen is toch niet eenvoudig”, zucht hij bij baan zes. Als hij na acht pogingen de strijd moet staken, probeert hij of hij het balletje met zijn hand door de hindernis kan duwen. Wat eveneens mislukt. Nora bestudeert in welke richting ze het balletje moet laten vertrekken zodat ze met weinig slagen de hole bereikt. Een enkele keer moppert ze omdat de rand van de baan te laag is zodat het balletje er te snel overgaat, wat haar op een

strafpunt komt te staan. En Fré? Hij speelt dapper mee maar houdt het na baan elf voor bekeken. Hij gaat liever naar de kant waar hij met zijn stick kunstjes kan uithalen zonder de anderen te storen.

Iedereen winnaar Een balletje kan gek rollen. Waar de ene hindernis onoverkomelijk blijkt, slaan oma en de kinderen de bal met één slag in de hole. Op andere banen lukt het niemand om door een eenvoudige bocht te gaan.

Nora is even de kluts kwijt, zodat oma de basisprincipes nog eens uitlegt. “Zet je voeten in de andere richting dan dat je de bal wilt slaan”, spoort ze het meisje aan.

Nu lukt het wel en vrolijk vult ze op het puntenblad het cijfer ‘drie’ in. Maar dat brengt haar niet meer naar de overwinning. Die is vermoedelijk voor Zeb want bijna nergens heeft hij gefaald. Maar Zeb is ook sportief en geeft op het einde van het spel het puntenblad aan oma.

Aan de optelsom komen de kinderen niet meer want in het uitgestrekte domein lonkt verderop nog een grote speeltuin.

Daar worden geen slagen geteld en geen voetenwerk gecorrigeerd. Daar is het spelen en ravotten, zoals het in een vakantie hoort te zijn.

■

Tekst Suzanne Antonis Foto’s Lieven Van Assche

31

Zeb heeft een echte winnaarsmentaliteit. Hij speelt supergeconcentreerd, hem zal je niet betrappen op slordig spel.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

32

uit

Voorne-Putten, een eiland, twee werelden Een eiland met een zwaar beladen geschiedenis en een traditie van feesten en vieren. Een eiland waar oude zeehelden rusten, waar watergeuzen zegevierden en het vandaag heerlijk fietsen is langs dezelfde oude kusten.

I

Op 1 april staat Brielle op z’n kop. Dan doen de inwoners de strijd tussen Spanjaarden en geuzen over.

edereen kent wel de eilandjes Walcheren en Schouwen-Duiveland in de Nederlandse provincie Zeeland. Bij sommigen klinkt de naam GoereeOverflakkee ook nog bekend in de oren.

Voorne-Putten doet echter menig wenkbrauw fronsen. Nochtans ligt dit eiland ook net onder Hoek van Holland, in de achtertuin van Rotterdam. Niet op een afstand van twee uur varen vanop de wal zoals de Waddeneilanden maar door verschillende bruggen met het vasteland verbonden. Kom je vanuit Rotterdam naar Voorne-Putten, dan rijd je door het indrukwekkende havengebied deze groene oase binnen. Eens de brug over, ben je in een andere wereld. Vanuit Antwerpen kan je echter via Bergen-op-Zoom, Steenbergen en Tholen langs rustige wegen naar dit eiland. Onze uitvalsbasis is Brielle, de

Waterbouwkundige Jan Blanken kreeg een standbeeld in Hellevoetsluis.

De duinhuisjes in het openluchtmuseum van Oostvoorne.

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

grootste gemeente van het eiland ĂŠn een historisch beladen plaats. In het Historisch Museum, toegankelijk via het stadhuis op de Markt, krijgen de zeehelden en Briellenaars Witte de With en Tromp de aandacht die ze verdienen. Zij voerden allebei het commando over het oorlogsschip Brederode. Bovendien was De With als compagnon van Piet Heijn betrokken bij de verovering van de zilvervloot en was hij vlootvoogd bij de VOC, de Verenigde Oostindische Compagnie. Ook de rol van Willem van Oranje tijdens de Tachtigjarige Oorlog komt in het museum uitgebreid aan bod.

Een bedelaarsbende Brielle houdt van feesten. 1 april is het hoogtepunt voor de Briellenaars.

Dan herdenken ze het feit dat Brielle als eerste gemeente van de Spaanse bezetting werd bevrijd. In 1572 was Nederland bezet door de rooms-katholieke Spanjaarden.

Hiertegen kwam veel verzet van de geuzen, die een soberder geloof voorstonden zonder heiligenverering. Om dit verzet te beteugelen, stuurde koning Filip een huurlingenleger onder leiding van de hertog van Alva naar de Lage Landen. De edelen vluchtten om met andere kapiteins en hun schepen de watergeuzen te vormen. In maart 1572 zetten zij koers naar NoordDuitsland. Deze vloot werd uitgebreid met een aantal schepen onder leiding van Briellenaar Blois van Treslong. Door een sterke noordwesterstorm ging de vloot in de

33

Bijzondere ontmoetingen tijdens de fietstocht Helmen en Helden.

Maasmond vlakbij Den Briel voor anker.

Admiraal Lumey besloot in overleg met Blois van Treslong om Den Briel te veroveren.

De stadspoort werd na de landing van de watergeuzen geramd en de stad werd overmeesterd. Hiermee werd Den Briel of Brielle de eerste vrije stad van de Nederlanden en verloor Alva ‘zijn bril’. Harry Swart, de enthousiaste centrummanager van Brielle, vertelt: “Dat vieren we nog ieder jaar op 1 april. Dan staat Brielle op z’n kop.

Zo’n drieduizend Briellenaars doen dan deze strijd over. De inwoners zijn verdeeld in Spanjaarden en geuzen die elkaar bevechten. Iedereen loopt dan verkleed rond. Het woord geuzen komt trouwens van het Franse les gueux, een bedelaarsbende.

We bezitten meer dan 300 rijksmonumenten, vooral panden uit 1500 en 1600.

Verder kennen we veel kampeer- en cultuurtoerisme. We wonen dan ook in een van de vijf steden in Nederland met een volledig intacte vesting. Van april tot oktober is er altijd wel iets te doen in Brielle. Feesten en festivals als Bruisend Brielle op 29 augustus en Brielle Blues dit jaar op 26 juli kennen een enorm succes.”

Na deze geschiedenisles ben je klaar voor je stadswandeling. Kies uit vijf historische stadswandelingen van twee kilometer. Een toer met een stadsgids is een aanrader maar het kan ook zonder maar met een van de interessante brochures. Aan de vestingstad Brielle is sinds 1713 weinig veranderd. Meer hierover leer je tijdens Brielse stadswallen. Loven en bidden leidt je langs kerken, kloosters, kapellen en een synagoge met als hoogtepunt de SintCatharijnekerk. Met haar toren in het vizier loop je trouwens nooit verloren. Wie het aandurft de toren te beklimmen, wordt beloond met een weergaloos uitzicht. In naam van Oranje brengt je dan weer langs gezellige pleintjes zoals het Asylplein en Wellerondom die bulken van anekdotes.

Een zelfbedruipend dorp Dit mini-eilandje leent zich uitstekend voor een fietstochtje. De fietsroute Helmen en helden is goed voor 44,5 kilometer wind in

Een stadswandeling brengt je op gezellige pleintjes zoals Wellerondom. de haren. Ze voert je meteen naar duinen en bossen, door verstilde landschappen en pittoreske dorpjes. Onze eerste afstapplaats is Hellevoetsluis. Van hieruit vertrokken Michiel de Ruyter en Piet Heijn met hun oorlogsvloot. Trek hier gerust een uurtje uit om de rijke maritieme geschiedenis en het roemruchte verleden van deze unieke vestinghaven te ontdekken. Hellevoetsluis aan het Haringvliet is een van de best bewaarde verdedigingswerken in Nederland.

Je zong vast ooit het liedje Piet Heijn, zijn naam is klein, zijn daden bennen groot. Hij heeft gewonnen de zilveren vloot… Hier bracht Piet Heijn zijn op de Spanjaarden buitgemaakte zilvervloot het land binnen.

Gids Cees Vissers wacht ons op aan de gloednieuwe Koningskade: “Je komt Hellevoetsluis binnen via de oude sluisdeuren die de haven volledig konden afsluiten. Om de stad te beschermen, moesten er verdedigingswerken komen.

Het wachtershuisje, de kruittoren en het schietkatoengebouw bleven bewaard.

Op de Koningskade liggen nu enkele museumschepen. Vroeger waren hier 4 500 matrozen gehuisvest.

Vanaf het land kon men alleen via deze poort naar binnen. Wanneer de poorten dicht gingen, waren de inwoners volledig zelfbedruipend. Ze beschikten zelfs over een eigen molen. Die staat er nog en dateert uit 1801.

Er ontstond een hele industrie binnen de stad. Waar eerst barakken stonden, werden later huizen neergezet.

In ieder huis sliepen vierentwintig soldaten.

Enkele pandjes bleven intact. Je merkt nog de restanten van de uitzonderlijk diepe tuinen. Het Rijksmagazijn bevoorraadde de schepen die in de haven lagen. Op het Gallisplein werd iedere morgen het appel gehouden. Omdat het Haringvliet verzandde, werd het steeds moeilijker voor schepen om binnen te varen. In 1931 verhuisde de marine naar Den Helder.”

De Sint-Catharijnekerk in Brielle.

Gallowayrunderen en IJslandse pony’s lopen hier vrij rond en brengen dynamiek in de duinen.

Ò OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

34

uit

Koningin Wilhelmina op de Markt van Brielle met op de achtergrond het stadhuis en museum.

Het lichtschip De Noord Hinder ligt hier voorgoed aangemeerd.

Deze brug geeft toegang tot Brielle.

Drijvende vuurtoren In Droogdok Jan Blanken beleef je de bouw van een schip, hoor je het getik van de hamers en ruik je de geur van pek en teer.

Het dok is na tweehonderd jaar nog steeds in gebruik. Waterbouwkundige Jan Blanken ontwierp ook de mystieke ondergrondse gangen om voorbereid te zijn op een brand bij het werken aan de schepen. In het museumschip De Buffel ga je 145 jaar terug in de tijd. Ook lichtschip Noord Hinder, het enige lichtschip in Nederland in originele staat, ligt hier voorgoed voor anker.

Het deed dienst als drijvende vuurtoren.

Het Nationaal Brandweermuseum is gevestigd in twee voormalige marinegebouwen. In het Bezoekerscentrum van het VVV vind je onder andere een bijzonder oude maquette van de historische haven. Nog even een hapje eten in restaurant Fortezza met uitzicht op de haven en we zetten koers richting Rockanje.

Grote grazers In Rockanje proef je de zeelucht. Neem de eerste afslag, vlakbij knooppunt 14. Zo kom je met de fiets tot vlakbij het badstrand. De zee is er vrij rustig en het uitgestrekte strand

Info

nodigt uit voor een fikse wandeling en een terrasje. Ook met de wagen kan je dichtbij het strand parkeren. De fietsroute kronkelt gezapig verder door de duinen langs het Bezoekerscentrum Tenellaplas en Openluchtmuseum de Duinhuisjes. In dit museum zijn vier originele duinhuisjes samengebracht. Je ziet hoe de vroegere duinbewoners rond 1900 woonden en werkten. Kijk niet vreemd op wanneer je tijdens je tocht oog in oog komt te staan met grote grazers. Gallowayrunderen en IJslandse pony’s lopen hier vrij rond en brengen dynamiek in de duinen.

Bij knooppunt 1 kijk je aan de ene kant uit op de Maasvlakte en de olieraffinaderijen van de Rotterdamse haven en aan de andere kant op het groene strand van de slikken van Oostvoorne. Je hoeft uiteraard niet de hele route te fietsen, dankzij de knooppunten is het mogelijk hier en daar een kortere weg te nemen. De tocht leidt ons verder door het centrum van Oostvoorne terug richting Brielle.

We eindigen aan ons vertrekpunt, de stoere Sint-Catharijnekerk. Een ervaring rijker op een zalig eiland, lekker dichtbij.

■

Tekst en foto’s Chris Van Riet

✤ VVV Brielle, Turfkade 18, 3231 AR Brielle, 0031(0) 181 472 662, www.zuid-hollandse-eilanden.nl, www.holland.com. ✤ Lekkere lunch- en dineradresjes op Voorne-Putten: • Brasserie hotel de Nymph, Voorstraat 45, Brielle • Restaurant De Hoogcamer, Nobelstraat 65, Brielle • Restaurant Aan Zee, Strandweg 1, Oostvoorne. De chef toont je graag zijn keuken met uniek houtgestookt fornuis en houtskoolgrill. De wilde zalm hangt er voor je ogen te roken. De verse groenten en kruiden komen uit eigen moestuin en het roodbandrund graast bij de boer in de buurt.

• Restaurant Fortezza, Dokweg 1, Hellevoetsluis

Maak kans op een OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

gratis arrangement

in Brielle. Kijk blz. 37!

35

Puur genieten in de Echte Ardennen en Waalse cultuursteden

Wallonië Ardennen

UM MUSE GLIJK KONIN RIEMONT IN MA

1

YE DE ABBA M DE

RU ÉOFO

ARCH

LIÈGE

OT STAVEL

GÉ

HER 1 is g grat gan toe

e1 l’Abbay Cour de VELOT 78 4970 STA(0)80.88.08. lot.be tave OT Tel.: +32 aye THIER des lot.be en 2015 ile GAU abbVEL etc@ STA ayedestave ever: VirgVELOT nnen en Waalse Sted DEwww.abboordelijke uitg497 0 STA Echte Arde Verantw l’Abbaye 1 gooien. Ref.: bare weg Cour de

IN SEUM E UV RGÉ MU IN HE AIN-LA-NE 1 tis UM LOUV USE assene Mgra toegang r volw

ig van bod geldniet ang voo , ng. Aan alde toeg per bon de inga bij 1 beta af aan . 4 personen s. f hem s of actie en gee ig voor max promotie bon uit Geld Knip de 31/12/2015. ere lopende tot 02/01 rbaar met and cumulee -

SEUM N MU INGTO WELL RLOO WATE

assene gratis bod r volw ng. Aan toegang ang voo de inga max. r af aan alde toeg f hem dig voo andere bij 1 beta en gee 2/2015. Gel met rbaar bon uit 31/1 Knip devan 01/01 tot , niet cumulee geldig en per bon of acties.

4 person promoties nde lope

T VAN DIENS

LUIK

HE leiding ISTISC alde rond 1 beta ig Luik bij bod geld trum van ng. Aan in het che cen de inga uitsluitend r af aan uleerbaa leiding, f hem en gee voor 1 rond bon, niet cum bon uit 015 n per Knip de 4 tot 31/10/2 . 4 persone acties. of van 01/0dig voor max promoties FR. Gel ere lopende met and

1

tisg TOER graeidin rondl

in het

historis

1 ig gratis assene bod geld bij mbert r volw toegang en ng. Aan AYE Saint-La ang voo de inga 21/06/2015 Place ABB . af aan tot alde toeg 70 LIÈGE r max f hem van 17 4000 (0)4.250.93. de open bij 1 beta INAUT 1 en gee 15, behalve dig voo ere Niet op aye 5. Gel bon uit Tel.: +32 eo@idpw.be liege.be DU HA UET in 201 rbaar met and l’Abb OT 2015 Knip de 3 tot 30/09/20 n MAQ D’EAUn 2015 ER de lse infoarch heoforumde LLONIE llingen .78 e Sted EL en urWaa r: Julie 1 tis UTHI van 01/0 tentoonste , niet cumulee VOIESWaalse Stede Coen E EN WA heer.

STAV .88.08 t.b uitgeve www.arc BL e GA lijke bon elijke - 4000 LIÈG e Ardennen4970 2(0)80 estavelo .be AS gra de gast es. gil en 50 tijde per oord overn acti lot Echt st aan rheid en gen en E Vir rt of +3 ne dier ed ve mbe enCor nachting Verantw t-LaLI en. Ref.: ELOT ÈG ver: rnachtin af bij aankom Tel.: bbay desta 4 person promoties van chikbaa Ardd mon Sain E bare weg gooi uitge STAVf.:Ray S ye alde ove Roeulx) f hem , volgens bes reservering/2015 is Echte Place D etc@aUT lopende de INA abba elijke 4970 Rue Re THIEU (Le UIÈRE Mde open bij 2 betabon uit en gee 2015 UTe 9.059 Aut.b NietUop te op 31/12 mt (lijst r heel basis van DU HA www.rantwoordbbaye 1we- g gooien.7070+32 N RONQ (0)78.05u@h Knip de geldig voostdagen, op r dat ten laats deelnee aina AIN FOR l’A bare D’EAU Tel.: Ve bod aankom AK VA thieH naut.be ÉO SSART ame aan de actie U de IES Aan py_ VL H enk BRA en 2015 D e D ur e VO .stre en gast info AU iesdeau.hai Co op de op 1 mogelijk lijf in een lissement dat lse Sted ARC r: Nathali ASBL HELLEN ’E ://vo en Waa 50 assene uitgeve Dhttp Niet gratis een verb in een etab ig ert r volw ef) S elijke 7000 MONSEchte Ardennen Cordier ang voo geld d IE mb toeg land oord ang mon tari ulx) ntw gep -La 31 – Aanbod het fesVO en. Ref.: 15 Rue Ray EU (Le Roe 9 alde toeg viduele Saint 50Vera des Clercs weg gooi n 20 ingang. ns 3.70 SBL NNE bij 1 beta van het indi , ET9.05 be aan de 04 en tijde A Stede rdier lx) Rue de openbare Place LIÈGE 250.9 7070 THI(0)7QU bon af E-A 8.05 e aut. is Co per als 05/ op n f hem +32 tre@hain (op bas -SA15INT n MA ond Roeu Niet 4000+32(0)4. dpw.be liege.be Tel.: lie en Wa en gee (behalve op . 4 persones of acties.

SSART Ju.canalducenen.hai (Le nennaut.be 59 RaymIEU en 2015 e BRA bon uit 015 r max t.be LAVAUXden 20 otie SART Tel.: rcheo@i rumde GE ver:infoLIÈ eau Ruelse Sted Knip de 4 tot 25/10/2 . Geldig voo nde prom r: Nathali NE ofo .059.0 ainau TH te Ard UASDE Waalse Ste uitge 00 ://voiesd EA infoa arche lie BR T NS e Ardennen en Waa e uitgeve 1 tis AWEN jke 7070 +32(0)78 ieu@h inaut.beCHÂT 40 http f.: Ech van 01/0 Ronquières) andere lope MO n en Echt Natha rdeli ert - oien. Re ntwoordelijk31 – IN 700A0U www. gra 8enne NNE Tel.: trepy_th au.ha overver: NS teau n tival van uleerbaar met twoo -Lamb cs HA gooien. Ref.: g go Vera de te Ard ClerU E-A nachting chtinge uitge00 MO du Châ Veran Saint enbare we f.: Ech -SAINT niet cum NNE T – info.s Rue des D bare weg /voies elijke 70Rue overna de open n. Re LAVAUX .83.62 TE-A – 558 rd aalde http:/ MBER Placeop de op oie0 Niet ’EopAU m CES bij 2 bet (0)84.38vaux.co INT LA VERY VerantwsooClercsba31re weg go Niet SD SAIN SIDEN Tel.: +32 ateau-la VAL SAAL DISCO en de SSAINT .com UXVOIE 50 NNE RÉ -lavaux Rue op de op ny TOU E-ANNE lse Steden 2015 info@chVA L IST DE Fan teau r: CR t INT AR Waa .cha Nie ASB Cordier lx) dat E LA uitgeve LAVAUX-SA nnen en Dwww €- 50 verblijf website elijke e Arde 0 lijf ond Roeu de du Val van een Ref.: Echt 8 - 558 2015 EAU Verantwoord een verb RT 59 Esp t.be de G rvaties geboekt opde proE teau weg gooien.

Raym (Le den aulana NNChâ du AIN BRASSA ne prijs van e Ste Rue THIEU .059.0 ain van CHÂT âteau 8 INRue 20 r alle rese TE-Aop de openbare op de @h 410 ig voo land is, onli invoering fonisch via biebe0 SER(0)4lie .330.36.ry.bneen Waals EMME 15 7070 +32(0)78 entre inaut. ing geld 5 gep +32 en met ode’ of tele code. Aan ne T HOTTden 20 .62 m du ChVAUX-SA.83Niet Nathaldiscoveen s.

Tel.: Aanbiedop 31/12/201 ces.com Tel.: analduc au.ha ver: ista SAINDEE Ard .be Rue en VEGNEE 2015 NS isco e Ste ‘Promoc diezelfde oties of actie INE de re GRI info@cr 80 LA2(0)84.38 vaux.co m MO f.:tald uitge Echte very uiterlijk enneresiden TOUS TE-ANN Waals info.c /voies prom 55Sted in het veld ng van DOyMA Waalse jke 7000 n..cris Re .co ever:–Pier G IN nen en +3 au-la www.ardde WBT15 met vermeldi ere lopende 1 tis nnen en Fann – www rdeli e uitg oie http:/ en Tel.: chate -lavaux e Arde ERTSERAIN ver: VAUX-SA twoo cs 31 weg go ntwoordelijk gra au motieco 6.21.00.21 rbaar met and te Ard - 4100 Y Ref.: Echt overMB uitge info@ chate Vera gen (0)8 58 LA Ref.: Ech Verandes Clerenbare ER gooien. du Val r 80 ulee LA nachting jke +32 de V w.

Tou weg cum eli T E op 55 n.

D rnachtin bare - 1goHEY E– oie M.be Esplana CO Ruet op de .30.11 EM ding niet URE ww twoordâteau 8 694 alde ove CÈDR SAopINde open DIS weg (0)86.21 sme Niet Nie wallonie ie.be VENT bij 3 beta Verandu Ch enbare Tel.: +32 VIEUX ouri VAL ISTAL UY AD HOTT ewallon e@tE Ruet op de op RENARD RGE DUINGEN D me.tourism DURB hottemm CR en 2015 Ettem AUBE Nie lse Sted r: Myriam ://ho ED 1 tis http AIN l en Waa uitgeve e Va M nnen gra 1 du e Arde ptie.

15 DO Verantwoordelijk overRome 0 n 20 de rece HEYD gooien. Ref.: Echt nade ING ngen nachting Rue de NEE st aan ens beschik r- 6941 Stede rnachti e DURBUY e Espla SERA 330.36.2 weg 58 kom e EG 15 r ove y.b aan e epe 0 bare als IV volg Tou , 694 e (0)86.21.28. aald open GR re.be en Wa hem bijember 2015 lijf in een twe E2015 4100 +32(0)4. scover 58 op de llonie.be .be rre entu n CH y.b+32 Pieadv bij 2 bet .30.11 rhandig den nie Tour HEYD .21Niet Tel.: ag. s. enene r: Tel.: cristaldi scover een verb RLIER en ove januari tot dec re.b NARD LA ROe Ste Ard verbuy )86 mewa wallo INGentu @du ie van derdag of vrijdoties of actie bon uit 69en412015 van eph CHA RAadv m RE ÈS DE n en Waals Sted uitge Echte info@ cristaldi jkeinfo +32(0 touris risme SEbuy GR Knip de ing geldig van de reservat .dur Waalse Ref.: nde prom ever: Jos Myria st op don ne Tel.: mme@ e.tou RE nnen en rdeli www www.

- 4100 oien. elijke uitg TU ver: BUY Aanbiedd, op basis nd aankom andere lope mm Arden 1 tis twoo du Val weg go 0 DUR Ref.: Echte Arde hotte /hotte E uitge ntwoorde 1 - 694 Echte baarhei mer, uitsluiteuleerbaar met 28 gra jke VEN Veran nade enbareVera ARDENN Ref.: overgooien. http:/ Rom ADweg Rompré rdeli HEYD gen soonska ing niet cum op oien. HE-ENnachting IRE AIRE Rue dede U Ybare Espla open twoo 41Rue g goROC .12.39 rnachtin op de ‘‘ CHE 0 LA Aanbied op B volgens de reser CLA re we 698 Niet NietU LAHCL Veran58 - 69 enba alde ove heE RIUM l 2015, (0)84.41 e.be RO van LARIE D R de la Roc bij 2 beta C RO CHEtie. voor hee 7, op basis bieding niet IE LE UNDA Tour op de op Tel.: +32esdelarDoch OLA EcheLA REL LM ST al, Ville N-ARDENNE 2015 .be R geldig 31/0 ep Aan t mun @gr LE HO MA – Nie info amer. bieding van 25 tot ÈSlaro lve ptie.

HE-E EL NT LE ‘‘ Steden 1 tis ège Com de recbeha Rsde – LAE AIN 1 .gre rsoonsk of acties. alve de rece alve ptie. Aan Waalse aan st ver: Coll – 6980 LA ROC wwwG me gra de FOINE gen 15 uitge HOST TA nnen en de rece baarheid, beh in een tweepe promoties 1 E beh overrheid,aan omst kom op lijkeNN d, Arde au lieu ble ché n 20 ting R de RoRBUY .28.15 Châtelet 9 e aa aan nk n, rhei orde htin 7€ Mar de e nach uw ikb chik baa amer, n, op LIE ste DE du ernacn Stesoit Ref.: Echt Ru beschik een verblijf ere lopende .21 uw aabij DU re.be ove e vala Vera e du AR FON bes - Place 28ntwoNrsfee onrsfe alselte, sk este gooien.

Roch bij hem dig besch jaa Plac tingerhan CHAR alde eWaadu MEDY ph ingskamer, rden trée. Offr ble pour riqu ventu 6940+32(0)86ad E-E ne bare weg ejaa ied vatie van rbaar met and , volgens mpréen-A 2 beta ernach de hem vo ove de la DENNEn 2015 rso re.be 0 MAL lgens se 68+ téléphé .96. eind IN n en z-le à l’en bij en CH 2015 oon Vala le Ro l open pe ein de .39 496 uy nb uit dig ntu Jo ne l.: 0.79 LA de e ulee tres Vil pers hee ure. en AR MB r 15, enrdag de ) n twee twee anvoo20 en ette bon erhig (0)8 Te trée e Ardrem cum . Aa . Aanbieding de ov ver:d’en Niet op.12 durb adve +32ge c d’au Ru Stede LA RO unal, DE d’ouvert een E-EN-CO Knip UYm.b te et g) in eelijf indin s. geld heelag )84.41oche.be sdag tie prix alse en und taalde en bon uit dazate ingov lealm RBariu dates Scumulable ave info@ durbuy Tel.: .be le 6980 CommTE sur ac dagacties. ijf verb f.: Ech or ez ROSCHn en Wa @m DU jke .be uit gken 2 beAannbied rium selon n MAU en een g senofdins en 2015 l.: +32(0 delar d (vrijd Re zaietervan rbl vo ge oup 15 info eli ER g LA nda he non nda n.

Sted 40 bij of , ve llè en Déc ne www. bo rd s 2/20ever:par Jea Te n maa motie otie wee ldi bon‘‘ Y 69 en Co UV .maglmu Waalse ag rvat gres laroc anda de in hetge ag, gooie 6980 1 -8€. au 31/1 twoo www n ee zond ver:CO MMED deijdrese , ma de pro ing s van e uitg nde prom opag Knip ied rs. e Ardennen en onnes 0 IU SgeDÉ 01/02 elijk info@ gresde LEuit é 1 – f.: Echte Ard MAL d (vr e vast nd re we couEcht du Verande Rome atikom basi e ere 496 en lope oord IN m 4 pers aan ekenres ARenRef.: enba ntwimu March 9 -D and Aanb t we t acti lop www.

1oien. Re oprzo metre tele uitenderv st rdelijk ce dulanc max Châns ou Rue op de op Vera N ons gooien.

BLA uitsl Uweg n de om rbaat ande in he va twoo e - Pla e duotioLM e Lebweg go IN-AU-PONT nkulee OM u deS cum Niet Placprom ElieDE niet Veran dennPlac A bare de bare BLA .26.44 le basis ite EC nd aa rbaar me Mopen Niet op labES URitISM open COM 7€ au NN SD en-Arop de 4170 (0)4.369 rtes uitslucumulee ÇO LE ‘‘ fre vale pour TE.be DU TO e, soAN Of Tel.: +32e@decouve Niet EN es 9 lab ée.

ISON ES niet VER adultAB 2015 s.be n GOY Uerte ue BR l’entr e. Va d’autr tourism ouv âtelet MA NNriq r: Julie IN-AU-PONT Waalse Steden e à uvertur avec hé .dec ÉCO en 2015 du Ch EDY AR uitgeve www le .68 +DE ttez-l télép den S DntwoordelijkeNT COMBLA e Ardennen 1 reme tes d’o mulab Place MALM .79.96 éebe LE 4170 e Ste lles Echt – 1 da et cu m.

PO als Ref.: 13 US ntr Nive )80 Vera nc lanc deriu bo 4960+32(0Rue MA d’e non ben 15 selon3an n, bla Leb -AU- 4 weg gooien. en Wa ix RE 2015 undaez Le Y nen Place LAINopen6.4 WAV lm130 riulem. le pr r bo Tel.:surma 0da r:paJe den /20 up . Arden MB de 9.2 bares.be .23. ve03.2 Place CO LMED coun YEN e Ste (0)10 ge es 31/12 rte Niet op 36 Délm cours +32 info@ uitbe nn Echte n GO PONT Waals 60enMA Tel.: 4170 +32(0)4. ecouve 2 au 8€.ma /0 rso ES jke Ref.: CHADMPT tab. eli - 49nsoieom en 2015 Julie IN-AU- nen en www.

4 pe 9 rd@m ette 15.c n. info Tel.: me@d ertes.be gever: actiogo du 01 let LA um ME NNESen Waalse Sted r: JosIS Arden twoo ou re18 âte weg s.wav uitgeve URRE Chon touris decouv jke uit 70 COMBf.: Echte www maxim Veran bare elijke duoti ÇeOArdennen 0 WAVRef.:N Echt 130TO om openntwoord rdeli – 41 oien. Re www.

1 –U prop en. A deVera Place twoo nc 13 g go Nivelles RAB N DwegBgooi Niet Obare Veran Lebla bare we Rue dedeIS open ES en op Place Niet

© WBT - J.L. FLEMAL

MA ENN RD

A s1 15 velle n 20 de Ni E .23 Stede AMPT Rue WAVR .23.03 alse tte CH en Wa 1300 +32(0)10 nen Jose .com Tel.: mtab.be ver: Arden E 1815 uitge WAVRf.: Echte info@ avre 00 n. Re elijke www.wtwoord s 1 – 13g gooie lle we Verande Niveenbare op Rue de

108

op Niet

108

op Niet

de op

111 109

Bestel de gratis gids en ontdek de rijkdommen van de Echte Ardennen en de Waalse steden.

U vindt er ook kortingsbonnen voor 83 attracties en verblijven in Wallonië. www.belgie-toerisme.be OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

Sudoku

zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van niezen 10 volgens 13 mestvocht 15 ontvlekkingsmiddel 16 gebogenVul3hetbij diagram 36 kruiswoordraadsel 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer voorkomen. s 19 ontkenning 20 gewas 21 vreemde munt 23 op goed geluk 26 zoKruiswoord ds 32 injectie-instrument 34 evenzeer 35 persoonlijk voornaamwoord HORIZONTAAL stoffer 40 plaats in de provincie Namen 41 aanleg van nature 42 lan1 vernis 4 aanval van niezen 10 volgens 13 mestvocht 15 ontvlekkingsmiddel 16 9 2 4 3 ORIZONTAAL45 groot huis 46 grote warmte 47 Frans lidwoord 48 dividend opeaan gebogen 17 gewelddadig mens 19 ontkenning 20 gewas 21 vreemde munt 23 3 7 2 5 vernis 4 aanval vangeluk niezen 10 volgens 13 mestvocht 15 ontvlekkingsmiddel 16 gebogen op goed 26dier zoeven 28 cirkel 30 56 valse reeds 32 injectie-instrument 34 evenzeer es water 52 Afrikaans 54 stekel vouw 58 dagelijks voed7 gewelddadig mens 19 ontkenning 20 gewas 21 vreemde munt40 23 op goed geluk 26 zo35 persoonlijk voornaamwoord 36 deel van Afrika 38 stoffer plaats in de 1 rukkelijke belofte 63 windrichting 65 smalle opening 66 houtsoort ven 28 cirkelprovincie 30 reeds 32 injectie-instrument voornaamwoord Namen 41 aanleg van nature 34 evenzeer 42 landelijk 43 35 persoonlijk vogel 44 Europeaan 45 wenk 70 doeltrap 71 ten gunste van (afk.). 48Namen 6 deel van Afrika 38 stoffer de provincie van51 nature 842 lan2 6 7 groot huis 46 grote40 plaats warmte 47inFrans lidwoord dividend 41 aanleg (afk.) 49 verbod

water 52 Afrikaans dier 54 stekel 56 valse vouw 5847 Frans dagelijks voedsel 60 48 dividend elijk 43 vogelFries 44 Europeaan 45 groot huis 46 grote warmte lidwoord 6 voedsel 61 nadrukkelijke belofte 63 windrichting 65 smalle openingvouw 66 houtsoort afk.)

49 verbod 51 Fries water 52 Afrikaans dier 54 stekel 56 valse 58 dagelijks voedakter 3 klont 5 informatietechnologie 6 lidwoord 7 paar 8 gebroken eerste beginsel 69 belofte wenk 70 doeltrap 71 ten gunste van (afk.).opening 66 houtsoort el 60 voedsel6861 nadrukkelijke 63 windrichting 65 smalle ansprakelijkheid 10 verzoek om antwoord 11 lokkende blik 12 Green-4 8 eerste beginsel 69 wenk 70 doeltrap 71 ten gunste van (afk.).

1

7 9

4 3

6 VERTICAAL and in Afrika 16 toon 18 plaats in Florida 20 kloosteroverste 22 manERTICAAL 1 laboratorium 2 karakter 3 klont 27 propvol 5 informatietechnologie 6 lidwoord 7 paarop 8 lanerei 25 geld voor kleine uitgaven 29 vrucht 31 huur 2 8 4 6 1 laboratorium 2 karakter 5 informatietechnologie 6 lidwoord 7 paar118 gebroken gebroken getal 3 klont 9 uitgesloten aansprakelijkheid 10 verzoek om antwoord w 35 stopplaats van een tram 37 niet van toepassing 39 rang 40 prietal 9 uitgesloten aansprakelijkheid 10 verzoek om antwoord 11 lokkende blik 12 Greenlokkende blik 12 Greenwich Mean Time 14 land in Afrika 16 toon 18 plaats in 6 9 2 8 wich Mean 14 land in Afrika 16 toon 18 plaats 24 in Florida 20 kloosteroverste 22 mantleger in Time deFlorida open 43 heilig reukwerk 45 ziekteverwekkende 20 lucht kloosteroverste 22 mannetjeshond drinkgerei 25 geld voor kleine stof © DENKSPORT PUZZELBLADEN etjeshond 24 drinkgerei 25 geld kleine uitgaven 27 propvol 31 huur op lanuitgaven 27 propvol 29voor vrucht 31 huur op lange termijn 3329 vrucht verbouw slee 35 oontoestel 48 voorgeschreven voedingswijze 50 bestuurbare stopplaats van een tram 37 niet toepassing 39 rang 40 toepassing primitief huisje39 rang 42 e termijn 33 verbouw 35 stopplaats vanvan een tram 37 niet van 40 priSUDOKU van een heuglijk feit 55 in geen geval 56 grondsoort 57 laatst nachtleger in de in open 43lucht heilig 43 heilig reukwerk 45 ziekteverwekkende stof 46 mitief huisje 42 nachtleger delucht open reukwerk 45 ziekteverwekkende stof cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer mse openbare omroep (afk.)

62 van de 64 door middel van 66 kip- Alleslee deeltelefoontoestel van een telefoontoestel 48 voorgeschreven voedingswijze 5050 bestuurbare bestuurbare 6 deel van een 48 voorgeschreven voedingswijze voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in slee 52 handvat 53 viering van een feit 55geval in geen56 grondsoort geval 56 grondsoort nd op. 53 viering 2 handvat van een heuglijk feitheuglijk 55 in geen 57 laatst elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

57 laatst 59 werpanker 60 Vlaamse openbare omroep de (afk.)64 door 62 van de 64 doorvan 66 kip9 werpanker 60 Vlaamse openbare omroep (afk.) 62 van middel 3 4middel 5 van 66 6 kippenproduct 7 8 9 volgend op.

10 11 12 67 WINNAARS APRIL 2015 enproduct 67 volgend op.

E

E

N

14

3

13

4

17

5

22

23

25

24

32

30

37

34

37 38

41

27

3233

31

36

23

28

26

39

45

39

43 46

48

47

48

49

49

52

50

53

53

56

54

65

5861 62 66

61 70

66

70

2

54 57

57

60

69

33

42 45

52

28

38

42

44

816

20

22

27

7

19

18

21

26

6

15

14

19

18

62

63 67

55

2

67

68 30

32

✤ Wie mag vanuit Damme het Brugse Ommeland gaan verkennen?

Marie-Louise Van Acker uit Zele. ✤ Wie wordt meegesleept door Geef me je hand?

16 Denise Verschaete uit Sint-Martens-Lennik, Anita Staes uit Dessel, Greta Bosman uit Antwerpen.

20 9 6 2 8 4 5 3 7 1✤ Wie herkent zichzelf in Kom hier dat ik u kus?

341762895 7 5 8 9 3 1 4 2 6Gilbert Deruwe uit Zedelgem, Robert Vermeulen uit Ichtegem, Frere Rika uit 823674159 Heestert.

24 596123748 4 1 7 5 8 9 2 6 3✤ Wie wordt betoverd door Het boek van wonderlijke nieuwe dingen?

135497682 29 2 8 4 3 5 6 9 1 7Godelieve Peeters uit Jette, Mia Bloemen uit Neerpelt, Maria Allaert uit Deinze.

29 679218534 ✤ Wie raakt geroerd bij het lezen van Wij zijn onszelf niet?

Andrée Alboort uit Oostende, Jean Evens uit Meeuwen-Gruitrode, Noël 35 34 35 Rammeloo uit Destelbergen. ✤ Wie zakt graag onderuit bij In zee gaat niets verloren?

Marleen Naessens uit Wingene, Jacques Eloy uit Sint-Michiels, Hilda Jacobs 40 40 uit Zichem. ✤ Wie trekt er straks op uit met 20 x logeren en wandelen in 43 Vlaanderen?

Rosette Gevaert uit Kruishoutem, Etienne Desanghere uit Diksmuide, René De 46 Caluwe uit Asse, Eddy Dhaene uit Heverlee, Magda Van Schaeren uit Turnhout. ✤ Wie rijdt nooit meer verloren met Vlaanderen – topografische fiets50 51 kaarten?

51 Lutgarde Teerlinck uit Lembeke, Lisette Laureys uit Moorsel-Aalst, Diane 55 Demeulemeester uit Moen, Lieve Rombaut uit Sint-Niklaas, Christine Buyse uit Deinze.

55 58 59 ✤ Wie brengt orde op zaken met Je huis goed geregeld?

Jos Geleyns uit Rotselaar, Agnes Joris uit Westerlo, Henriette Tersago uit Breendonk, Jan Cortebeeck uit Breendonk, Jan D’hondt uit Burcht.

63 59 64 ✤ Naar wie gaan de Duinpiepers?

Lionel Ducessoye uit Lendelede, Michel Michielsen uit Kapellen, Suzanne 67 68 64 Haeck uit Deinze, Gerarda Van de Steen uit Wuustwezel, Denise Bal uit Oelegem-Ranst, Marcel Mathay uit Bredene, Maria De Knop uit Asse, François 71 Rens uit Wilrijk, Josiane Debreuck uit Zwevegem, Anna Slos uit Aalter. ✤ Wie leert weer heel wat bij met de Zee van toen?

Jean-Claude Vanthournout uit Lauwe, Jean Sools uit Bocholt, Linda © DENKSPORT PUZZELBLADEN 71 9

7

10

30

11

12

20

OPLOSSING KRUISWOORDRAADSEL JUNI 2015 © DENKSPORT PUZZELBLADEN L

2

A

T

R

I

A

S

B

2

U

T

I

N

A

R

T

E

M

E

E

S

P

U

I

G A

V

E

B

O

E

I

L

L

A

L

K

E V

N

I

G

A

V

E

E

S

T

K

R

L

O

M

Straat + nr: P

E

T

U

Naam:

U

I

55L

A

B

N

A

R D

S

K

A B

Z

L

O

O

K

G

E

R

R

S H

AD

A

G

I

R

A

F

G K

R

EW U

K

E

KV

E

E

D

E

S

S

E

N

I

T

T

R

A

I

T

O

O

E

G

E

R

O

E

R

S

Tel.:

R T

E

D

O

O

R

S

S

T

T

P

H

T

O

L

I

I

B

E

T

A

N U

V

T

L

G

32M

IJ N

H

A

W

U

L

P

I

T

T

E

A

B

O

O

O

R

N

B

R

O

O

D

N

O

O

R

D

K

I

E

M

T

G

V

P

E

30

L

P

E

E R

Woonplaats: E-mail:

T

E

Schiftingsvraag: Van waar komt het woord 'geuzen'?

B D

E

N

E

R

R

O

O

D

N

O

O

R

D

Vergeet niet een postzegel 0,77 euro toe te voegen!

OKRA-MAGAZINE | JUNIvan 2015 E

N

R

A

K

P

I

E

M

T

G

V

20

W H

D L

7

T

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer: ananassap

A A

E

E IJ S

U

L

E

EH E

W

T

F

L E

H

K

I

N

V

A G

R

I

I

A N

K

R

D

N

R

K

L

O

A

K

R

V R

U

K

K

I

P

L

T

A

30K

E

U

E

T

U

T

E

L

Postnr.:

N

67R

E N

E

L

A

V

T

E

E

L

2 15

1

Stuur je oplossing naar: OKRA-magazine, Kruiswoord JUNI 2015, PB 40, 1031 Brussel, voor 30 juni 2015.

De winnaars verschijnen in het septembernummer 2015. Voeg één postzegel van 0,77 euro toe (niet vastkleven).

est 64 zet 65 snel 66 uitroep van schrik 67 rivier in Polen 69 plaats in West-Vlaandewijnsoort 72 loofboom 74 moerasplant 75 zwaar karwei 76 hoeveelheid 77 iemand dstukken maakt.

3pri2jzen

L

37

Speel en win

vleesgerecht 2 schipperskreet 3 bergplaats 4 voegwoord 5 tweetal 7 Fries water hert 9 inwendig orgaan 10 kernspreuk 12 reisdeken 13 bombarie 16 werpkoord met baardje 18 uitroep ter aansporing 20 Keltische taal 22 ton 24 zandweg 27 wiel 2 poste restante 34 godsdienst 36 Open Universiteit 37 in orde 38 ingenieur 39 moMA AK K ANS OP EEN VAN ONDERSTA ANDE PRIJZEN 1 snelle trekkende beweging 44 groot hert 45 muzieknoot 46 spinrag 47 visnet EN STUUR JE OPLOSSING VAN HET nomische eenheid 49 gifslang 51 gedeelte (afk.)

52 onpasselijk KRUISWOORDRA ADSEL NA AR53 woonplaats OKRA-MAGAZINE. per 55 Spaanse wijnsoort 57 sterkedrank 59 ingeschakeld 61 inhoudsmaat 63 deel voet 66 windrichting 68 rijtoer 70 teugje 71 smart 73 bazige vrouw 75 uitroep van w.

1

2

3

een van deze prijzen

4

5

11 15

12

16 22

21

A

B

L

A

A

I

B

S

E

O

T

E

H

A

N

O

S

E

U

P

L

O

O

T

V

I

A

E

S

K

H

A

R

A

A

T

O

R

D

R

W

E

E

A N

T

O

D

E E

I

K

A

N

T

A

I

A

S K

L

O

M

G

I

J

N

G

R

A

B

I D

I O

L

O

P

P

E

D

S

S

K

R

E

R

E

E

A

E

R

W

T

M

E

T

L

O

P

A

A

L O

O

S

R

U

H

R K

A

A

O

E

D

R

E

R

N

D

A

A

U

W

R

A

P

M

E

N

E

N

I

S

R

L L

P

M

R U

M

D

M O

A

T A

O

D F

A

D

D

K

L

O

E

I

P

O

R

T

H

IJ

S

U

N

T

E

R

8

9

10

14 18

19

23

Oplossing april: fotoblad.

39 42 63 52 15 Antwoord op de extra vraag: Damme en de Zwinstreek in Huyse de Grote Sterre.

R

7

13

17

Verschorre uit Maldegem, Anna Smets uit Hoegaarden, Monique Vermeire uit Ieper, 27 Van Dessel uit Brasschaat, Gaston 26 Eric Van Daele uit Kluizen, Guy Mangelschots uit Herselt, Edith Baekelandt uit Ardooie, Annie Mortier uit Harelbeke, Lisette Vandeweyer uit Lembeek, Roger Donny uit Nieuwpoort, Yvonne Geuens Maria Geysemans uit Haacht.

31 uit Mol,32 33 34 ✤ Wie kan aan de slag met de klipmap schelpen en drie zoekkaarten?

Alfons Cornelissens uit Hoeselt, Arnold De Lattre uit Denderleeuw, Christiane De37 Brucker uit Herdersem, Jan Van Bavel uit Hoboken,38G. Deconinck uit Ledegem, Frieda Van Vlaenderen uit Lovendegem, Noël Decloedt uit Gullegem, Hendrik Thijs uit Peer, Gilbert De Corte uit Avelgem, Christiane Jonckheere uit Loppem.

42 ✤ Wie mag een Jommeke-aan-zee spelboek verwachten?

De Wilde-De Clercq uit Gijzegem, Clara Bracke uit Ganshoren, Leo Janssens uit 43 Langdorp,44 Marie-Jeanne 45 Colaes 46uit Steendorp, Eric Vancoppenolle uit Staden, Gerard Deknudt uit Dranouter, Alfons Roosen uit Kalmthout, Paula Bussé uit Stevoort, Suzanne Jacobs uit Stevoort, Wilfried Grysolle uit Wichelen, Willy Boddin uit Roeselare, 50Dujardin uit Deerlijk, Marleen51 52Dien Bens uit Westerlo, Geertrui Parmentier uit Lokeren, Kristin Duys uit Antwerpen, Yvonne Dooms uit Welle-Denderleeuw, Maria Geudens uit Oud-Turnhout, Marie-Thérèse Boehringer uit Bonheiden, 55 56 Willy Putzeys57uit Geel, Jos Van Reusel uit Mol. ✤ Wie kan gaan grasduinen in een Zeeboek?

Frans Arthur Struyve uit Zwevegem, Frida Rydant uit Brakel, 64 62 Verdickt uit Asse,63 Raymond Roelens uit Torhout, Anna Van Bree uit Beverst, Albertine Schietse uit Assenede, Denise Verschueren uit Gent, Nicole Vermeulen uit Haasrode, Michel 69 Ludo Gerits uit70 67 Vanham uit Haasrode, Louis 68Huyck uit Buggenhout, Zolder, Ludo Corluy uit Ekeren, Theo Behiels uit Deurne, Hubert Van Caekenberg uit Hofstade, Norbert Vandercruyssen uit Anzegem, Ria Janssens uit Herentals, Hugo Van72 Neer uit Moorslede,73 Luc Vanderstadt uit74 Aalter, Roza Verhoeven uit Brasschaat, François De Ron uit Vilvoorde. ✤ Wie kan genieten van de fotoboeken van kinderen aan zee?

August 76 Daems uit Dessel, Josephina Bossuyt uit Torhout, Josephine Doom uit Poperinge, Marc Vervoort uit Temse, Thérèse Schutijser uit Varsenare, Marcella Daeninck uit Beernem, Lieve Van Driessche uit Lokeren, Magda De Ranter uit Wilrijk, Hugo Renap uit Pulle, A. Hindriks uit Poppel.

K

6

24

20 25

28

29 35

30 36

Het Beleef de Brielse Geschiedenis Arrangement personen in hotel de 39 40 voor twee 41 Nymph in Brielle, Nederland (waarde 158 euro).

Een overnachting in een tweepersoonskamer (inclusief ontbijt), een driegangendiner (op 47 de dag 48 van49aankomst, een entree Historisch Museum Den Briel en een stadswandeling door Brielle met de gidsengroep.

Ook wie niet wint kan dit arrangement boeken (79 euro pp).

53 54

✤ Info 58 Hotel 59 de Nymph, Voorstraat 45,60323161 BE Brielle, Voorne Putten, Nederland.

0031 (0)181 41 52 30, www.hotelbrielle.nl.

65

66 71 75 77 © DENKSPORT PUZZELBLADEN 30

76

9

Eenendertig boeken ✽ Drie exemplaren van Drie vriendinnen van Miri Rozovski (waarde 24,95 euro). ✽ Drie exemplaren van Het geheim van onsterfelijkheid van Gabi Gleichmann (waarde 25 euro). ✽ Drie exemplaren van Rode Liefde, een Oost-Duitse familiegeschiedenis van Maxim Leo (waarde 21,90 euro). ✽ Vier exemplaren van Denken aan vrijdag van Nicci French (waarde 19,99 euro). ✽ Vijf exemplaren van 20 x logeren en genieten in Zeeland (waarde 15,99 euro). ✽ Vijf exemplaren van 100 x bruisende brasseries in België (waarde 15,99 euro). ✽ Vijf exemplaren van Stadsfotograaf Antwerpen 2010/2011 (waarde 24,99 euro). ✽ Drie exemplaren van Limburg, Noord-Brabant, Zeeland, digitale fietsrouteplanner (waarde 29,99 euro).

E

Oplossing kruiswoordraadsel april 2015. fotoblad

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

38

Een greep uit de regionale activiteiten ANTWERPEN ■ Sportfeesten op verschillende locaties in regio Kempen, ook ideale stop voor fietsers en wandelaars Verschillende data in juni van 13.00 tot 17.00 uur Info: kempen@okra.be ■ Wandelzoektocht in Antwerpen 22 juni tot 18 september 2015 Te koop in de Nationalestraat 111, Antwerpen Info op www.okra.be/antwerpen ■ Wandeldag: Verschillende voorziene bewegwijzerde wandelroutes 30 juni 2015 tussen 8.00 en 14.00 uur Missestraat, Olen Onze Lieve Vrouw Info: kempen@okra.be ■ Sport en spel en een kubb-initiatie 2 juli 2015 van 13.00 tot 17.00 uur Parochiezaal, Broekstraat 22, Lippelo OOST-VLAANDEREN ■ Sporteldag 18 juni 2015 Hoogendonck, Waasmunster ■ Regionale dagwandeling 23 juni 2015 Wieze

VLAAMS-BRABANT ■ Sportdag met wandelen, fietsen, petanque (tornooi), spellencircuit, Kubb, bewegen op muziek 18 juni 2015 van 10.00 tot 16.30 uur Parochiecentrum Neerlinter, Kasteelstraat, Linter ■ Wandelzoektocht van +/- 4 km in Zichem Van 15 juni tot 15 september 2015 vanaf 11.00 uur Hof van Zichem, Ernest Claesstraat 67, Zichem WEST-VLAANDEREN ■ Regiowandeling, uitgepijlde zomerwandeling 2 x 3 km 17 juni 2015 van 13.30 tot 14.30 uur Parking H. Godelievekerk, Honzebrouckstraat, Roeselare ■ Lijndans – disco – instuif.

26 juni 2015 van 14.00 tot 16.00 uur eerste verdieping Sportcentrum, Heilig Hartstraat, Izegem ■ Regionaal Kubbtornooi in ploegjes van vier spelers 30 juni 2015 om 13.30 uur Sportcentrum, Belhuttebaan, Koekelare ■ Provinciaal petanquetornooi 3 juli 2015 van 14.00 tot 18.00 uur Sportterreinen Lichtervelde ■ Regionale wandeling 14 juli 2015 van 12.30 tot 13.30 uur OC Cieper, Brugseweg, Sint-Jan

ledenvoordelen

Win gratis duoticket Tentoonstelling gelezen blz. 17? Ook gefascineerd door de man met de lange jas en het Brummelhoedje? Maak kans op een van de vijf gratis duotickets (waarde 18 euro) voor de nieuwe tentoonstelling in het Museum Fondation Folon in Terhulpen.

Stuur deze bon vóór 30 juni 2015 naar OKRA-magazine, Folon, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling Folon.

Info blz. 17.

Naam en voornaam: Straat en nr.:

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

E-mail:

✁

n e t t o . . b . n e e k d r te hou

39

2 in 1

m+ u i c l a C

!

D

ablet / t ✹ IK l

e n i m a Vit

1S L

be

S

Zo

si

e p m

Verouderen doen we allemaal !

Maar mobiel en actief blijven, is de wens van elke vrouw.

AVALER / à ✹ p.

We moeten vermijden dat onze beenderen fragiel en broos worden. Vanaf de menopauze,

VISTA-Cal D kan u het leven gemakkelijk maken want het bevat de juiste hoeveelheid zowel van cal-

Si si m p 1 tablet per dag innemen. VISTA-Cal D is een gladde film-omhulde tablet, dus makkelijk te

cium als van vitamine D. Met VISTA-Cal D geen smaak- noch bereidings-problemen. Gewoon

n e e v e i t c a n e e t s r o m ... vo iele toeko mob

slikken. Zijn gebruiksgemak en voordelige prijs vergemakkelijken de inname op lange termijn en dit is absoluut noodzakelijk !

60 tabletten = 12,90€ Vraag Cnk 3042-074 aan uw apotheker

www.vistalife.be

l

e

mine D. Aldus zorgen we voor sterke botten en verminderen we ook de kans op vallen.

1 com

voldoende gezond bewegen, een evenwichtige voeding met een optimale calcium-toevoer en voldoende vita-

!

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

Nergens zo goed als thuis U BENT NIET DE ENIGE DIE ZO LANG MOGELIJK THUIS WIL WONEN

Makkelijk en veilig de trap op Kies zoals zovelen voor een traplift van ThyssenKrupp Encasa:

Bel gratis

0800 94 365 www.tk-traplift.be

• Duitse degelijkheid en kwaliteit • Maatwerk rechtstreeks van de producent • Service 24/24 en 7/7, altijd in uw buurt

ONTVANG UW GRATIS INFORMATIEPAKKET

ThyssenKrupp Encasa