OKRA magazine oktober 2011 by OKRA

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 44 nr. 8

magazine 8

OKTOBER 2011

Jo Mattele:

‘Mogen doen wat je wilt, wat een rijkdom’ blz. 25

8 Kanker bij ouderen rukt op 20 Boer of heer in het verkeer? 46 Parels in de Ardennen Afgiftekantoor Antwerpen X - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - Antwerpen X - BC 1145

en e n i W endje weekn zee aa . 51 blz

okra.be

Veilig èn rendabel sparen ? Het kan ! Vandaag de dag is sparen voor heel wat mensen een dilemma. Zet je je geld op een spaarboekje, dan zit het wel veilig, maar dan brengt het weinig op. En wil je meer rendement, dan kan je beleggen, maar dan heb je ook de bijhorende risico’s. Toch kan je veiligheid en rendement perfect combineren, dankzij de beleggingsverzekering Atlantica Invest van DVV. Wij spraken erover met Marc Gillain, productbeheerder bij DVV. Dag Marc, wat is Atlantica Invest van DVV precies ? Marc Gillain : Atlantica Invest van DVV is een beleggingsverzekering met een gewaarborgd rendement. Het is een veilig verzekerde belegging, waarbij je als spaarder altijd buiten schot blijft. Dat komt doordat de rentevoet die geldt op het moment van de premiebetaling gegarandeerd blijft, tot 8 jaar lang. Atlantica Invest van DVV combineert zo de exibiliteit van een klassieke spaarformule met de opbrengsten van een degelijke spaarbon. Je loopt als spaarder dus geen enkel risico ? Marc Gillain : Nee, want met Atlantica Invest van DVV blijft je netto startkapitaal op ieder moment gegarandeerd, zelfs bij een crash of een nanciële crisis. Er is ook nog een bijkomende Belgische staatsgarantie van 100.000 € door het speciaal waarborgfonds voor tak 21-verzekeringen, waar Atlantica Invest van DVV onder valt. Bovendien kan je een deel van je kapitaal zonder kosten gedeeltelijk

opnemen - in het verzekeringsjargon wordt dit een gedeeltelijke afkoop genoemd* en dat wanneer je maar wil. Is Atlantica Invest van DVV ook scaal voordelig ? Marc Gillain : Zeker en vast, want wanneer je meer dan 8 jaar na het afsluiten van het contract je geld opneemt of je polis afkoopt, betaal je geen roerende voorhefng. En wanneer je de optie overlijdensdekking (130 % van de gestorte premie) neemt, dan betaal je zelfs vanaf dag 1 geen roerende voorhefng bij een vervroegde opname of afkoop. Kan ik zelf bepalen wie bij mijn overlijden het geld uit mijn belegging krijgt ? Marc Gillain : Ja, met Atlantica Invest van DVV bepaal je zelf aan welke begunstigde je contract wordt uitbetaald in geval van overlijden. Mag ik met Atlantica Invest van DVV ook hopen op een extraatje ? Marc Gillain : Jazeker, want afhankelijk van de bedrijfs-

* De roerende voorhefng is van toepassing op afkopen die zijn uitgevoerd binnen de eerste 8 jaar. ** De bonus wordt toegekend onder voorbehoud van goedkeuring door de Algemene Vergadering, hangt af van de resultaten van onze onderneming en is niet gewaarborgd. *** Rendementen uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

resultaten maak je kans op een jaarlijkse bonus**, voor een nog mooier totaalrendement. De laatste 8 jaar (van 2002 t.e.m. 2009) leverde Atlantica Invest van DVV een totaalrendement op gaande van minimaal 2,75 % tot maximaal 4,75 %.*** Dat klinkt allemaal erg interessant. Hoe kunnen mensen deze beleggingsverzekering afsluiten ? Marc Gillain : Daarvoor kan je best langsgaan bij je DVV-consulent. Die kan op al je vragen antwoorden, en zal samen met jou ook de nanciële informatieche van dit product overlopen. Ken je geen DVV-consulent dan kan je ook bellen naar het gratis nummer 0800/ 24 404. En op www.dvv.be vind je nog eens alle informatie en de meest gestelde vragen en antwoorden in een duidelijk overzicht. OK, bedankt !

Warmte Al is het elf uur in de ochtend, het is donker. Je verwacht zowaar dat de straatlantaars aan zullen springen. Maar dat gebeurt niet. Buiten is niets te zien, enkel een wazig gordijn van regen. Vijf seconden op straat en je bent doorweekt. Even aarzel ik. Zou ik toch geen taxi nemen? Drie straten ver moet ik, in andere omstandigheden een fijne wandeling, nu een waar hindernissenparcours. Ik laat de taxi’s voor wat ze zijn, doe mijn regenjas aan en trek een paraplu open. Al hagelt het pingpongballen, naar een afspraak met een vrouw die getuigt over haar leven in armoede, ga je niet per taxi. Mijn voeten zwemmen in mijn schoenen en mijn broek plakt aan mijn benen. Maar ik ben er geraakt. Er staat al een kop thee klaar voor me. En koekjes. Dankbaar neem ik kleine slokjes, ik voel hoe de warmte zich snel verspreid. Bijna ademloos luister ik naar Jacquelines verhaal. Over vochtige huizen, een ziek kind, eten van de voedselbanken en de gevaren van leven op straat. Bijna geef ik haar een knuffel net voor ik vertrek. Ik doe het niet maar bedank haar hartelijk voor haar verhaal. En ik besef dat ik mezelf gelukkig mag prijzen. Ik had voor een taxi kunnen kiezen zonder dat dat betekende dat er de rest van de week enkel brood met confituur op tafel komt. Zeven schat ik haar. Al zou ze ook negen kunnen zijn. Ze lijkt een beetje op een gewond vogeltje. Een groot hoofd op een mager lijfje. Het badpak past haar niet. Ze staat een beetje voorovergebogen onder de douche, met de handen naar achter. Het hete water spat op haar rug. Ze is het kind dat zich altijd alleen in een hoekje terugtrekt en kijkt naar de andere kinderen, niet speelt. De anderen hebben ook geen interesse voor haar. Voor hen is ze lucht, ze begrijpen het verdriet in haar ogen niet. Ik ook niet. Maar ik zie het wel.

Veertig minuten later, na zestig lengtes in het zwembad, sta ik opnieuw onder de douche. Het meisje is er nog. Al die tijd heeft ze onder het hete water gestaan. Alsof haar lichaam warmte moet opslaan om de komende week door te komen. Bijna neem ik haar vast en geef haar een knuffel. Om haar een beetje extra warmte te geven. Maar dat doe ik niet. Ik lach eens naar haar, kleed me aan en stap op mijn fiets. Richting huis, waar ik elke dag een portie warmte vind. Argeloos vraag ik wat hij deed voor hij hier kwam werken. Hij zwijgt en kijkt weg. Verkeerde vraag besef ik, snel vertel ik over het restaurant beneden. Ik troon hem mee en wijs hem waar hij koffie vindt en hoe hij de printer kan gebruiken. Maanden later zitten we toevallig met twee te eten. We keuvelen over ditjes en datjes. Plots onderbeekt hij me. “Weet je nog wat je me die eerste dag vroeg?” Ik wist het niet meer. “Je wilde weten wat ik hiervoor deed. Nu kan ik het je wel vertellen, nu voelt het veilig. Ik was in behandeling in een psychiatrisch ziekenhuis. Ik had het moeilijk toen mijn vrouw vertrok, het heeft lang geduurd voor ik terug zin had in het leven.” Ook hem geef ik bijna een knuffel. Maar ik doe het niet en bedank hem voor zijn vertrouwen. Ik beloof het niet te beschamen. In mezelf bedenk ik dat wie het stigma van de psychiatrie draagt, niet te benijden is. En dat het erg is dat ik dat moet denken. Nele Joostens

Bijna geef ik haar een knuffel net voor ik vertrek.

inhoud

okramagazine oktober 2011 6

STANDPUNT Maak er werk van

33 MENU Met of zonder pruimen

GEZONDHEID Over- of onderbehandelen, een wankel evenwicht

36 PODIUM ‘Wat hebben we nog te geven?’

10 INFO De uitvaartverzekering doorgelicht 12 OKRA-ZINGEVING Laat vrede niet aan flarden schieten door onrecht

38 FILM Filmseizoen start veelbelovend 40 OKRA-SPORT ‘Met open armen ontvangen’ 42 BOEKEN Vier toppers op een rij

14 DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS Honger

44 GEDICHT Vasthoudendheid

16 VRAAG EN AANBOD De stomme van Portici

46 UIT Ardense parels

18 PRIKKERTJES

49 SPEEL EN WIN 29 winnaars

20 OKRAMOBIEL Boer achter het stuur of heer in het verkeer? 22 ACTUEEL Greta D’hondt: ‘Armoede is niet enkel kwestie van hebben maar ook van zijn’ 25 OVER WAT TELT Jo Mattele: ‘Pak de dingen vast en begin eraan’ 30 OVER GENERATIES HEEN Noël Mortier en Myriam Van Severen: ‘Nieuwe mensen geven nieuwe ideeën’ 32 OKRA-REIZEN Kies voor zon deze winter

OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be.

45 UITJES

50 KRUISWOORDRAADSEL 52 DE DINGEN Bord 53 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD!

46 10 De uitvaartverzekering doorgelicht Reclame voor uitvaartverzekeringen, je wordt ermee om de oren geslagen. Sterven is inderdaad niet goedkoop maar is zulke verzekering wel een goede oplossing?

22 ‘Armoede is niet enkel kwestie van hebben maar ook van zijn’ Dit najaar voert Welzijnszorg opnieuw actie rond armoede. Centraal daarbij staat de armoede bij kinderen. “Want wil je de generatiearmoede aanpakken, moet je beginnen bij kinderen”, aldus voorzitster Greta D’hondt.

36 ‘Wat hebben we nog te geven?’ Chris Lomme en Jo De Meyere, twee theatercoryfeeën, zijn voor het eerst samen op de planken te bewonderen. Michaël De Cock schreef Achter de wolken speciaal voor hen. Hij vertelt

Nu al leeft een op de vijf kinderen in een gezin in armoede. okramagazine maart 2011

hoe de twee hem inspireerden.

okra.be

STANDPUNT

Maak er werk van Armoede is een onrecht. Welzijnszorg maakt er werk van om armoede bij de kinderen aan te pakken. De Vlaamse ouderenweek en OKRA kaarten armoede bij ouderen aan. Ivo heeft een minimumpensioen van een goede 1 000 euro. Hij had een huis maar dat werd verkocht toen hij en zijn ex-vrouw gingen scheiden. Hij staat op de lijst voor een sociale woning maar gezinnen met kinderen gaan voor. Nu huurt hij een appartementje in het dorpscentrum voor ongeveer 600 euro per maand. Je kan gerust zeggen dat Ivo in armoede leeft.

Schrijnend onrecht Naast Ivo verkeren zoâ&#x20AC;&#x2122;n 400 000 Vlaamse ouderen in dezelfde situatie. Een schrijnend onrecht. Ze leven in armoede, ze hebben vaak een minder goede gezondheid, leven in slechte woningen, nemen minder deel aan het verenigingsleven. Deze ouderen vinden moeilijk een goede en betaalbare woning. Ze moeten vaker een huis of appartement huren. Ze kunnen soms terecht bij socialeverhuurkantoren maar even vaak ook niet. Het aantal eigenaars in armoede stijgt eveneens. Bijna 50 000 woningen van ouderen hebben geen centrale verwarming, geen dubbel glas of stromend water in de keuken en badkamer.

Betaalbaar wonen

okramagazine oktober 2011

Met de Vlaamse Ouderenraad streeft OKRA naar betaalbare woningen voor ouderen. Wonen is

immers een basisbehoefte. Iedereen moet gelijke toegang hebben tot een betaalbare, degelijke woning met de zekerheid dat je niet zomaar op straat wordt gezet. Om het recht op wonen voor ouderen in de praktijk om te zetten, schuiven we vier eisen naar voren. Ten eerste de Vlaamse huursubsidie. Mensen met een laag inkomen die al vijf jaar of langer wachten op een sociale woning of van een slechte naar een goede woning verhuizen, krijgen een huurpremie. Daarmee kunnen ze een deel van de huurprijs voor een gewone woning recupereren. Een goede maatregel, al hebben we er ook kritiek op. Zo is het bedrag van de huidige huurpremie te laag. Ze mag niet gekoppeld zijn aan de voorwaarde om te verhuizen. Meer mensen moeten van de deze premie gebruik kunnen maken.

Sneller sociale woningen Lokale besturen moeten regels uitwerken om ouderen voorrang te verlenen zodat ze sneller aan een sociale woning geraken. Vooral wie een te dure of een onaangepaste woning huurt, moet sneller een sociale woning krijgen. Je kan wonen niet los zien van de energieprijzen en de levering van water. Energie moet betaalbaar blijven. Ouderen in armoede heb-

Iedereen moet gelijke toegang hebben tot een betaalbare, degelijke woning met de zekerheid dat je niet zomaar op straat wordt gezet.

ben recht op een minimum aan water, elektriciteit, gas of stookolie. Om dat te kunnen garanderen moet energie een basisgrondrecht zijn. Voor eigenaars in armoede ten slotte vragen we maatregelen om aanpassings- en verbeteringswerken betaalbaar te houden. Je huis isoleren of driedubbel glas plaatsen is een investering maar je verbruikt daardoor minder energie. Zo daalt je energiefactuur. Ons voorstel is dat de energiemaatschappij de factuur voor deze werken voorschiet. Je betaalt de factuur af door dezelfde energiefactuur te betalen, niettegenstaande je verbruik daalde. Zijn de werken volledig betaald, dan verlaagt de energiefactuur tot het echte verbruik. Jan Vandecasteele Algemeen secretaris

Kwalitatieve keukens aan een heel scherpe prijs.

NU R DEU N

OPE

E DAG

GRATIS VAATWAS + GRATIS INDUCTIEKOOKPLAAT* twv € 1 399,-

twv € 1 699,-

LES FLANDRES ** Richtprijs: € 15 125,-

SIRIUS | DESIGN ** Richtprijs: € 14 000,-

SIRIUS | Pure White ** Richtprijs: € 9 845,-

Een Dovy keuken vind je enkel in een Dovy toonzaal

DROOM ... CREËER ... LEEF ... Altijd open op zondag | Gesloten op woensdag | www.dovy.be Roeselare - Waregem - Zuienkerke - Oostakker - Grimbergen - Mechelen - Schoten Sint Genesius Rode - Sint Niklaas - Herent - Aalst - Ieper - Maldegem - Hasselt *

Actie geldig tot en met 31/10/2011 voorwaarden zie één van onze toonzalen. Vaatwas type AEG F99015 VIOP. + Inductiekookplaat AEG HK 854400FB

Wij maken ùw keuken!

Richtprijs = Inclusief levering & plaatsing, excl. BTW, excl. toestellen en met laminaten werkblad.

GEZONDHEID Er zijn meer en meer oudere kankerpatiënten. Ook de aandacht voor deze groep groeit. “De behandeling en de zorg worden steeds meer afgestemd op de algemene gezondheid van de patiënt”, aldus Hans Wildiers, professor in de oncologie bij de K.U. Leuven.

Over- of onderbehandelen, een wankel evenwicht

okramagazine oktober 2011

Hans Wildiers: “Kanker is inderdaad een ouderdomsziekte. Ongeveer de helft van de kankers wordt vastgesteld bij mensen ouder dan 65. Opvallend is dat bij negentig- en honderdjarigen het aantal kankers weer gevoelig afneemt. Een sluitende verklaring hebben we daar niet voor maar waarschijnlijk zou je de ziekte tegen dan al gekregen hebben als je er gevoelig voor bent.”

Kan je verklaren waarom kanker een ouderdomsziekte is? Hans Wildiers: “Dat is moeilijk. Klassieke kankers worden veroorzaakt door fouten in de chromosomen. Vaak zijn er vijf of zes fouten

nodig. Die treden heel willekeurig op. In ons lichaam delen zich elke dag miljarden cellen. Elke keer kan er iets fout gaan. De opeenstapeling van fouten kan kanker veroorzaken. Dat kan verklaren waarom kanker vaker voorkomt bij ouderen. Al zijn daar ook uitzonderingen op. Teelbalkanker bijvoorbeeld komt vooral bij jonge mannen voor. We merken ook dat tumoren zich anders gedragen bij ouderen. Zo is leukemie bij ouderen dikwijls veel agressiever dan bij jongeren. Voor borstkanker geldt het omgekeerde. Daarom is de prognose bij borstkanker voor ouderen beter, voor leukemie slechter dan bij jongeren.”

Als we meer informatie hebben over de patiënt, zullen we een betere beslissing nemen over zijn behandeling.

Wat met de behandeling, is daar een verschil tussen ouderen en jongeren? Hans Wildiers: “In principe niet. Maar we bekijken de behandeling wel van patiënt tot patiënt. We ondervonden bijvoorbeeld dat de winst bij chemotherapie in sommige situaties kleiner is bij ouderen. Hun nieren en lever functioneren trager waardoor ze de chemo minder snel kunnen afvoeren. Ouderen hebben daarom in heel wat omstandigheden meer en langer last van bijwerkingen. Het beenmerg maakt de bloedcellen minder snel aan, de kans op infecties en koorts is groter. Als de chemo te zwaar blijkt, is de kans dat de patiënt sterft door de behandeling soms groter dan de sterftekans door de kanker. Overbehandeling kan dus veel schade berokkenen. Dat proberen we zo veel mogelijk te vermijden.”

Staat levenskwaliteit steeds voorop bij de behandeling van kanker? Hans Wildiers: “Dat hangt er vanaf. Valt de tumor te genezen, duwen we even harder op het gaspedaal en zetten we de levenskwaliteit even aan de kant. Is de tumor niet te genezen, staat de levenskwaliteit altijd voorop. Doel is de patiënt zo lang mogelijk in leven te houden met een zo goed mogelijke levenskwaliteit. Heeft de patiënt toch te veel nevenwerkingen, zetten we de behandeling stop, stellen we ze uit of verlagen we de dosis. Het is altijd schipperen.” Wat is de grootste uitdaging bij de behandeling van kanker bij ouderen? Hans Wildiers: “Het broze evenwicht zoeken tussen over- en onderbehandeling. Vroeger werden ouderen standaard onderbehandeld. Zeventigplussers kregen amper chemo. Dat is intussen gelukkig veranderd. Maar ouderen dezelfde behandeling geven als jongeren, richt ook veel schade aan. De juiste behandeling kiezen, is telkens een moeilijke oefening. Gelukkig wordt er veel onderzoek naar gedaan. Zo werkt de internationale vereniging voor oncologie bij ouderen aan richtlijnen voor de behandeling van verschillende kankers. Dat kan een grote hulp zijn.”

Onze gewrichten worden er met de jaren niet soepeler op, al is dit natuurlijk geen reden om er niets aan te doen. U kan er wel degelijk iets aan doen... HET KRAAKBEEN, DE SCHOKDEMPER VAN HET GEWRICHT. Kraakbeen voorkomt dat onze botten tegen elkaar wrijven als we stappen of bewegen. Met de leeftijd, bij overgewicht, door een ongeval of bij herhaalde bewegingen, kan het gewricht zijn soepelheid verliezen.

GEWRICHTEN IN TOPVORM ! Een kuur BioFORTE zal helpen om veerkracht aan de gewrichten te geven en makkelijker te bewegen. Glucosamine sulfaat, terug te vinden in BioFORTE, is een natuurlijk bestanddeel dat het kraakbeen voedt en de grondstof levert die het kraakbeen in goede gezondheid houdt. Vraag raad aan uw arts of apotheker.

Test de leeftijd van uw gewrichten op www.rhumal.be en ontvang een GRATIS staal* *Meer info op www.rhumal.be

V.U.: Merck Consumer Healthcare n.v./s.a., Brusselsesteenweg 288, B-3090 Overijse N.E.0461.017.640

Houden artsen ook rekening met de algemene gezondheid van hun patiënt? Hans Wildiers: “Tot voor kort was daar weinig speciale aandacht voor. Maar we zetten grote stappen vooruit. Al vier jaar loopt er een grootschalig onderzoek naar. Nu voorzien we een uitgebreide geriatrische evaluatie voor we een beslissing over de therapie nemen. Dat gebeurt heel systematisch. Zo komen onder andere de voeding, het functioneren thuis, geheugen, depressie, valproblematiek en de sociale omgeving aan bod. Is de patiënt niet ondervoed? Is er iemand uit zijn omgeving die hem elke dag naar de bestraling kan brengen? Voorlopig gebeurt deze evaluatie enkel voor patiënten die deelnemen aan de studie. We hopen de overheid ervan te overtuigen om te investeren in deze algemene evaluatie. Ik geef toe dat we nu veel ontdekken maar dat we er nog niet altijd evenveel mee doen. Welke behandeling we moeten kiezen in welke omstandigheden is ook moeilijk te standaardiseren. Het is wel belangrijk dat er aandacht is voor de volledige patiënt. Als we meer informatie hebben, zullen we een betere beslissing nemen.”

GEEF VEERKRACHT AAN UW GEWRICHTEN !

Tekst Nele Joostens

PRODUCT VAN NATUURLIJKE OORSPRONG

INFO

De uitvaartverzekering doorgelicht Iedereen die een dierbare verloren heeft, zal het beamen: sterven is niet goedkoop. De kosten van een begrafenis kunnen oplopen, makkelijk van 3 000 tot 5 000 euro. Vele mensen willen hun nabestaanden deze hoge kost besparen en sluiten een uitvaartverzekering af. Maar is dat wel een goed idee? Er zijn drie soorten uitvaartverze-

een mix van beide systemen

ode waarin je de premie wil beta-

keringen. De eerste is de kapi-

mogelijk. De verzekeraar levert

len zelf kiezen. Gangbaar zijn

taalverzekering. Dan betaal je

dan een aantal diensten en keert

premies op tien en vijftien jaar

een premie die op voorhand is

een bedrag uit aan de nabestaan-

maar levenslang kan ook. Dan

vastgelegd.

een

den. Als het gespaarde kapitaal

vallen de bedragen een stuk lager

bepaald bedrag bij elkaar. Kom je

spaar

hoger blijkt te zijn dan de kost van

uit. In dit geval is de uitvaart-

te overlijden, ontvangt de begun-

de uitvaart, ontvangen de erfge-

verzekering interessant bij een

stigde van de verzekering deze

namen dit bedrag.

vroeg overlijden. Vele mensen

okramagazine oktober 2011

som om de begrafeniskosten te

spelen liever op zeker en kiezen

dekken. De begunstigde kan een

Hoogte van de premie

voor

gezinslid zijn maar ook de begra-

De hoogte van de premies is niet

Financieel gezien is de uitvaart-

fenisondernemer.

eenvoudig te bepalen en hangt af

verzekering dan een stuk minder

Bij een uitvaartverzekering in

van welke verzekeringsformule je

interessant.

natura keert de verzekeraar geen

kiest, hoe lang je wil betalen, de

Een concreet voorbeeld. Ben je

bedrag uit maar levert hij een aan-

leeftijd, het geslacht en eventuele

een vrouw van 64 en kies je

tal diensten. Dit kan gaan van het

medische condities. Maar uitein-

ervoor om gedurende vijftien jaar

versturen van de rouwbrieven tot

delijk zal het verzekerde bedrag

premies te betalen, betaal je

het kiezen van de kist. De per-

doorslaggevend zijn. Hoe groter

minstens 241,31 euro en hoog-

soonlijke wensen van de overle-

dit is, hoe hoger de premie.

stens 297,63 euro voor een kapi-

dene staan voorop. Tot slot is ook

Je kan ook de lengte van de peri-

taal van 3 000 euro. Wil je je voor

een

kortere

periode.

Of de uitvaartverzekering een financieel buitenkansje is, durven we te betwijfelen. 5 000 euro verzekeren, betaal je

hebben iets om op terug te vallen

uitvaart. Ambtenaren kunnen ook

minimaal 396,84 euro en maxi-

op een moeilijk moment. Maar of

in ieder geval rekenen op een

maal 492,12 euro.

de uitvaartverzekering een finan-

begrafenistegemoetkoming

Omdat het leven steeds duurder

cieel buitenkansje is, durven we

de overheid.

wordt, kan het gebeuren dat het

te betwijfelen. Fiscaal kan een

gespaarde kapitaal niet meer vol-

kapitaalsverzekering, de eerste

Alternatieven

staat om de volledige uitvaart te

soort, een voordeel opleveren

Een advocaat kan ook advies ver-

financieren. Daarom is het een

van dertig tot veertig procent, op

lenen om de begrafenis zelf te

goed idee om de uitkering auto-

voorwaarde dat je jonger bent

regelen met de zekerheid dat de

matisch te laten indexeren.

dan 65 en er geen woonkrediet,

erfgenamen de kosten niet op

schuldsaldoverzekering of even-

zich moeten nemen. Het is bij-

Medisch onderzoek

tueel andere levensverzekeringen

voorbeeld mogelijk dat je een

Bij veel polissen is een medisch

lopende zijn. De aftrekkorf voor

deel van je nalatenschap hiervoor

onderzoek vereist. Bestaat deze

dergelijke premies in de belas-

bestemt via een testament of

verplichting niet, zal de verzeke-

tingsaangifte

wilsbeschikking.

ring meestal geen overlijden door

onuitputtelijk. Kan je het toch als

vaartspaarrekening kan ook een

ziekte dekken. De medische for-

belastingvoordeel

opnemen,

goede keuze zijn. Hierbij komt het

maliteiten bij zo’n onderzoek zijn

houdt de fiscus tien procent af

geld op een geblokkeerde reke-

niet altijd even omslachtig. Soms

van het verzekerde eindkapitaal.

ning te staan op naam van de

volstaat zelfs een verklaring ‘in

Een

spaarder. Zo ontvangen erfgena-

eer en geweten’ of een vragenlijst.

tweede soort, geeft hoe dan ook

men het overschot mocht dat er

Als het onderzoek negatieve resul-

geen recht op belastingvoordeel.

zijn, zijn er geen kosten en voor-

taten oplevert, kan de verzekeraar

Van een goede belegging is ook

waarden zoals bij een uitvaart-

je weigeren als klant. Andere uit-

niet onmiddellijk sprake. De ver-

verzekering en blijven de intres-

sluitingen dan op medische basis

zekeringsmaatschappij belegt een

ten behouden. Meestal maakt een

komen ook voor: zelfdoding bin-

groot deel van de betaalde pre-

begrafenisondernemer zulke uit-

nen het eerste jaar, oorlogs- en

mies voor lange tijd. Het uiteinde-

vaartspaarrekening in orde.

oproeprisico’s of overlijden bij

lijke rendement hierop is eerder

Uit financieel opzicht is een uit-

vliegdemonstraties.

toe

laag, vergeleken met het bedrag

vaartverzekering daarom eerder

duikt er een leeftijdsgrens op

dat de begunstigde zal ontvan-

af te raden. De verzekering is

maar dikwijls rekent de verzeke-

gen. Bij het berekenen van de

enkel interessant voor mensen

raar het risico op een snel overlij-

premie

maatschappij

die vroeger dan verwacht overlij-

den gewoon door in de hoogte van

immers veiligheidshalve uit van

den. Sterf je echter op een nor-

de premie bij mensen op hoge

een laag rendement.

male leeftijd, wat uiteraard moei-

leeftijd.

Onwaardig begraven worden, is in

lijk te voorspellen valt maar laat

onze

Goede zaak? Een

uitvaartverzekering

immers

dienstenverzekering,

gaat

niet

Een

uit-

trouwens

ons daar toch van uitgaan, zijn

onmogelijk. Als de erfgenamen de

enkele alternatieven een betere optie.

welvaartsstaat

heeft

uitvaartkosten niet op zich kun-

enkele voordelen. De verzekerde

nen of wensen te nemen of als er

heeft een duidelijker zicht op zijn

geen nabestaanden zijn, verzorgt

begrafenis en de nabestaanden

de gemeenschap een minimale

Tekst Niek De Meester

okramagazine oktober 2011

van

OKRA-ZINGEVING

Laat vrede niet aan flarden schieten door onrecht Gebrek aan ontwikkeling voedt geweld. Wie vrede beoogt, investeert daarom beter in onderwijs, democratie en veiligheid. Dat is de boodschap van de Vlaamse Vredesweek die loopt tot 2 oktober.

okramagazine oktober 2011

“De eerste en belangrijkste aanzet voor mijn zelfmoordplannen was mijn dode neefje. Daarna het paradijs. Ik werd gedreven door haat tegen de Amerikanen omdat ze mijn onschuldig neefje hadden gedood. De Taliban leverde me een zelfmoordvest. Het voelde zó goed aan om dit te doen”, zo getuigt een Afghaanse zelfmoordterrorist. Het verwoordt de kern van politiek en religieus geïnspireerd terrorisme. De eerste bron van geweld is de krenking van mensen en volkeren. Waar mensen in hun diepste zijn onrecht wordt aangedaan, welt wrok op. Politieke of religieuze denkbeelden die de tegenstander tot een aanvaardbaar doelwit van geweld maken, kunnen de haat verhevigen. Vroeg of laat ontploft de bom. Dat gebeurt waar het onrecht aanhoudend grof is, waar de anderen worden voorgesteld als bron van alle kwaad: uitbuiters, profiteurs, barbaren, ongelovigen of onreinen.

Vrede en ontwikkeling Tegen de achtergrond van de herdenking van tien jaar 9/11 in New York zei Condoleezza Rice, Amerikaans veiligheidsadviseur op het moment van de aanslagen: “We hadden beter moeten weten. 9/11 drukt Amerika met de neus op een wereldwijde noodzaak om democratie aan te moedigen en humane en sociale politieke instellingen te ondersteunen.” In een rapport voor de Verenigde Naties in 2002 stelde een groep Arabische geleerden dat drie problemen een vreedzame ontwikkeling in de weg staan: te weinig respect voor de vrijheid, onvoldoende inzet voor de emancipatie van de vrouw en geen toegang tot kennis. De vredesorganisaties hebben het grondprobleem van de vrede gevat in hun slogan voor de Vredesweek: ‘Schiet ontwikkeling niet aan flarden.’ Pax Christi en vele andere vredesgroepen beseffen al lang dat de zorg voor vrede verbonden moet worden met de inzet voor veiligheid en

Waar ontwikkeling onder druk staat en armoede wijdverspreid is, nemen onveiligheid en gewapend geweld toe.

ontwikkeling. Waar ontwikkeling onder druk staat en armoede wijdverspreid is, nemen onveiligheid en gewapend geweld toe. Omgekeerd hebben onveiligheid en gewelddadige conflicten een negatieve invloed op ontwikkeling.

Vredesgezinde godsdiensten Bij de meeste conflicten spelen zowel ongelijkheid als haatdragende politieke en religieuze ideeën een rol. Neem nu de rol van godsdiensten. Er groeit een consensus dat haatdragende godsbeelden geweld aanwakkeren. Daarom nemen godsdiensten afstand van hun opvattingen die het geweld bevorderen. Al jaren probeert theoloog Hans Küng godsdiensten aan tafel te brengen rond hun opdracht om met elkaar een vredesdialoog aan te gaan. Karen Armstrong, gezaghebbende schrijfster over godsdienst, trekt de wereld rond met een manifest voor ‘wereldwijd mededogen’. Daarin engageren godsdiensten zich om hun geweldkant af te bouwen en hun vredesinzet te verhogen. Leiders van de grote godsdiensten overleggen steeds vaker over vrede. Ze beseffen dat zij hun moreel gezag zullen verliezen als ze niet alles doen om haat en geweld te voorkomen. God kan nooit nog geloofwaardig aangeroepen worden om geweld op onschuldige mensen te verantwoorden.

Apen en vrede Ook de recente biologische inzichten over de menselijke evolutie

Wensen voor elk moment Een verjaardagswens is nog altijd heel welkom bij de morgenpost!

Verjaardagswensen, elegante en sierlijke wenskaarten

16 dubbelkaarten ft. 11,5 x 17 cm gesloten + GRATIS omslagen

2x8

stu ks

Tekst Jean-Paul Vermassen

• 1 pakket = 15 euro • 2 pakketten = 15% korting • 3 pakketten = 25 % korting • vanaf 4 pakketten = 45% korting Port- en verpakkingskosten: 3,95 euro

Gratis verzending vanaf 5 pakketten. Op zoek naar wenskaarten voor geboorte, huwelijk, beterschap…? Surf naar www.muurkranten.be, klik de rubriek Uitgaven aan en bestel!

JA,

✂

ik bestel hierbij x pakket Verjaardagswensen: 16 dubbelkaarten + GRATIS omslagen

naam en voornaam: adres:

postcode: email:

nr:

gemeente/stad:

bus:

 Ik betaal onmiddellijk na ontvangst van het pakket.

okramagazine oktober 2011

trekken de vredeskaart. Wetenschappers weerleggen dat de mens van nature gestuurd wordt door de drang om te overleven, door concurrentie en door de strijd voor de sterkste. Onderzoek van apen en mensapen leert dat zorg voor anderen, delen met elkaar en goede samenwerking er even sterk aanwezig zijn als het eigenbelang. De genen van dier en mens zijn niet louter zelfzuchtig. De hersenen stellen de mens in staat tot de meest gewelddadige dingen maar evenzeer tot democratie en mensenrechten en tot naastenliefde en sociale inzet. Een te liberale economie, die een kloof tussen arm en rijk laat bestaan of zelfs vergroot, kan zichzelf niet langer rechtvaardigen door te verwijzen naar de mens die van nature egoïstisch zou zijn. Als zelfs apen en mensapen in staat zijn tot solidariteit dan heeft de politiek een reden te meer om snel een evenwicht te vinden tussen de zelfzuchtige en sociale streefdoelen van de mens. De wereld wacht op de moed van vredestichtende leiders en sociale voortrekkers. Politici, schiet ontwikkeling niet aan flarden. Burgers, kies politici die bedacht zijn op verbondenheid en vrede.

(handtekening)

Retour mogelijk volgens de wettelijke normen. Bij uitputting van een kaart wordt deze vervangen door een gelijkwaardig exemplaar. Leveringstermijn: 10 werkdagen. Terugsturen naar: Uitgeverij Muurkranten vzw – Monnikenwerve 1 – 8000 Brugge, T 050 31 26 01, F 050 31 05 50, E info@muurkranten.be

DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS

Honger Het klinkt mooi: de Hoorn van Afrika. Als de hoorn des overvloeds. Toch is de werkelijkheid heel wat minder rijkelijk. Het oosten van Afrika beleeft de ergste droogte sinds zestig jaar.

okramagazine oktober 2011

Volgens de Verenigde Naties, Oxfam en het Wereldvoedselprogramma bevinden zo’n twaalf miljoen mensen in de Hoorn van Afrika zich momenteel in ‘kritieke toestand’. In een aantal regio’s riep de VN de noodsituatie uit tot heuse hongersnood, een term die de organisatie slechts in uitzonder lijke oms t andighe den gebruikt. Elke dag sterven meer dan honderd kinderen. Droogte is geen onbekend probleem. Vroeger hadden ze er om de tien, vijftien jaar mee te maken. Nu hebben ze al meer dan twee jaar geen druppel regen gezien. Het is een chronisch probleem dat nu historische afmetingen aanneemt.

hutjes met takken en plasticzeil. De gezondheidstoestand van de kinderen is erbarmelijk.

Speculatie

Plasticzeil

Natuurlijk is de ramp in de eerste plaats te wijten aan het klimaat en aan de daarmee samenhangende mislukte oogsten. Ze is evenzeer het gevolg van de torenhoge stijging van de voedselprijzen wegens de internationale speculatie. Na de financiële crisis van 2008 ging de bankwereld - die zwaar had verloren - speculeren op de voedselprijzen, wereldwijd. Als gevolg daarvan is de prijs van het basisvoedsel fenomenaal gestegen: met 270 procent in één jaar. Basisproducten zijn daardoor onbetaalbaar geworden voor het gros van de bevolking.

Het ergst getroffen is Somalië. Honderdduizenden mensen zijn er op de vlucht. Velen onder hen trekken naar het buurland Kenia. In een kamp in het noordoosten van het land zitten meer dan 400 000 vluchtelingen, terwijl er maar opvangcapaciteit is voor 90 000 mensen. Ze blijven toestromen, vooral vrouwen en kleine kinderen die wekenlang hebben gestapt, dagenlang niets gegeten. In het kamp zelf is geen plaats meer voor hen. Rond het kamp bouwden ze dan maar duizenden

Kenia is er niet veel beter aan toe dan Somalië. De veetelers zien hun dieren sterven van honger. Ze zien zich verplicht de uitgemergelde overlevende koeien voor een belachelijk lage prijs te verkopen. Negentig procent van de veestapel is gestorven. Er is zware kritiek op de autoriteiten. Zij maakten nooit werk van een evenwichtige diversificatie van de landbouwactiviteiten. En de aanhoudende vluchtelingenstroom vanuit Somalië zorgt voor bijkomende druk.

Geen wegen Ook in Ethiopië wordt de overheid met de vinger gewezen. Die heeft blijkbaar geen lessen getrokken uit vorige noodsituaties. Er is een schrijnend gebrek aan wegen en vervoermiddelen. Bij een vorige hongersnood, twintig jaar geleden, was dat ook al zo. Op sommige plaatsen lag het geoogste graan te rotten, terwijl elders mensen honger leden en er via de haven Amerikaans graan werd ingevoerd. Het is er sindsdien niet op verbeterd. Intussen besteedt Ethiopië veertig procent van zijn begroting aan het leger. Ondanks de tragische voorgeschiedenis heeft de regio de afgelopen jaren geen werk gemaakt van een gestructureerde landbouw- en irrigatiepolitiek, noch van voedselveiligheid. Sommige andere Afrikaanse landen hebben dat wel gekund. Het WestAfrikaanse Burkina Fasso bijvoorbeeld heeft buffervoorraden aangelegd voor de magere jaren.

Trage reactie Over het algemeen wordt de schuld vooral gelegd bij de veel te trage reactie van de internationale gemeenschap, ondanks de noodkreten van hulporganisaties en van de Verenigde Naties. Die hadden de toestand al lang zien aankomen. Het was namelijk al maanden geleden voorspeld dat de oogst ditmaal niet meer dan de helft van normaal zou bedragen. En toch kwam er slechts een reactie los van de internationale gemeenschap nadat VN-secretaris-generaal Ban-Ki-moon de lidstaten gesmeekt had de bijdra-

Speculatie, tekortkomingen van de lokale overheden, laksheid van de internationale gemeenschap, de verantwoordelijkheden zijn uiteenlopend. Maar de werkelijke knoop ligt elders. Wat voor zin heeft het een landbouwpolitiek op poten te zetten of een irrigatienetwerk uit te bouwen zolang het gebied gebukt gaat onder oorlogsgeweld? Een burgeroorlog verscheurt Somalië al twintig jaar. Er is geen centraal gezag. De onveiligheid is enorm. Dat joeg meer dan 900 000 personen op de vlucht. Verplaatste personen, binnenlandse vluchtelingen. Meer dan de helft is jonger dan vijf jaar. De hele regio wordt verscheurd door plaatselijke conflicten maar Somalië is er het ergst aan toe. Dat heeft rechtstreekse gevolgen voor de voedselcrisis.

Vrouwelijke vluchtelingen Zo is het opvallend dat er weinig mannen zijn onder de vluchtelingen. Tachtig procent van hen zijn

Wat voor zin heeft het een landbouwpolitiek op poten te zetten zolang het gebied gebukt gaat onder oorlogsgeweld?

vrouwen met kleine kinderen. Feit is dat gewapende milities de afgelopen jaren massaal jongens tussen veertien en achttien jaar gedwongen rekruteren. Maar het voornaamste probleem is dat de burgeroorlog het werk van de hulpverleners in Somalië haast onmogelijk maakt. Het gebied waar de nood het hoogst is, is niet toevallig dat waar de milities het sterkst zijn vertegenwoordigd. En die hebben zich verzet tegen de voedselleveringen. De onveiligheid heeft er voor gezorgd dat heel wat hulpverleners tot voor kort het gebied hebben verlaten.

Dat is een van de verklaringen waarom de Wereldgezondheidsorganisatie in het recente verleden zijn budget voor de regio gehalveerd zag. De vrees bestond immers dat de milities de voedselleveringen in beslag zouden nemen - en dat het voedsel zo in verkeerde handen terecht zou komen. Begrijpelijk, maar bitter. Hoe gul ook de giften voor de hongerlijders mogen zijn, ze dreigen hun doel te missen zolang het gebied geen vrede kent. Voedselveiligheid kan nooit los worden gezien van politieke stabiliteit. Tekst Liesbet Walckiers

okramagazine oktober 2011

gen voor de hulpprogramma’s sneller over te maken.

VRAAG EN AANBOD

De stomme van Portici

■ Breiwol

Wie heeft overschotten van breiwol om te verwerken tot kledingstukken voor goede doelen? Jeannine Verschuere, jeannine.verschuere@skynet.be

■ Overlocknaaimachine

Ik zoek een gebruikte maar nog werkende overlocknaaimachine. Nicole Heuvels, 056 31 14 84, nicoleheuvels@skynet.be

■ Lege potjes

Filmrolletjes voor analoge fotografie waren verpakt in witte of zwarte potjes. Door de komst van digitale camera’s zijn deze potjes schaarser geworden. Omdat ze heel nuttig zijn voor zalfjes, ben ik er naar op zoek. Gilbert Vandekerkhove, 056 50 03 30, 0498 12 35 00, gilbert.vandekerkhove2@telenet.be

■ Sketches

Wie wil korte komische sketches en kerstsketches bezorgen? Annick Lagaisse, Eikhof 49, 9800 Wontergem, annickske_lag@hotmail.com

■ Oude facturen

okramagazine oktober 2011

Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op. Je zoekertje komt ook op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar chris.vanriet@okra.be. Vermeld het liefst je telefoonnummer. Dank in naam van de lezers aan wie je reageert.

Heel veel lezers sturen ons zoekertjes voor deze rubriek. Je vraag wordt zo snel mogelijk gepubliceerd maar je houdt er het best rekening mee dat je zoekertje pas een jaar nadat je het verstuurde verschijnt op deze bladzijden. Uiteraard plaatsen we het onmiddellijk op www.okra.be.

Ik zoek oude facturen, doodsprentjes en doodsbrieven uit de regio’s Oudenaarde, Wortegem, Petegem, Elsegem, Moregem en Ooike. Frank Van Houtte, 056, 77 77 86, frank.van.houtte@gmx.com

■ Projectiematerieel

Gratis af te halen na afspraak: een diaprojector Paximat electric 2 000/ 1 000 met projectiescherm en statief. Marcel Vanheuckelom, Brasschaat, 03 651 35 66, michelevanheuckelom@live.be

■ Leerlingenreünie

Ik zoek medeleerlingen aan het KTA Rösrath, 6de en 5de moderne van 1957 tot ’59 en het 2de en 3de jaar A3 Hout en IJzer, van 1959 tot ’60. Wim Ceuppens, Waterven 7, 2230 Herselt, 014 54 88 34, ceuppenswim@gmail.com

■ Kopmerken van fietsen

Ik zoek kopmerken van oude fietsen. Ik ruil exemplaren in koper en email. G. Smets, Bergstraat 19, 2280 Grobbendonk

■ Gehaakte bedsprei

Wie heeft interesse voor een nieuwe handgehaakte witte bedsprei voor een tweepersoonsbed? Marie-Louise Cardon, Heuvel 53, 9320 Erembodegem, 053 77 47 41

■ Stamboomonderzoek

Wie wil geboortekaartjes ruilen tegen bidprentjes? Ik verzamel ze voor stamboomonderzoek. Clara Van Lierde, Sint-Andriessteenweg 34, 9620 Strijpen-Zottegem, 09 226 88 09

■ Boek

Ik zoek het boek van Dr. Schweitzer Ik kom je helpen. Het is niet meer te verkrijgen in de handel. Rita Oosters, Kleine Steenweg 4 B 2 C, 2610 Wilrijk, 03 828 17 39

■ Haakwerk met plastic

Wie heeft ervaring met haakwerk met plastic (van plastic zakken)? Ik wil er boodschappentassen e.a. van haken. M. Vanderhaeghen, B.E. Ronsestraat 5, 9820 Melsen-Merelbeke, 09 384 99 47

■ Familiestamboom Coenen

Voor een familiestamboom ben ik op zoek naar de geboorte- en overlijdensplaats van Joannes Baptista Coenen, getrouwd met Barbare Bastiaens. Ook de data zijn welkom. Zoon Pieter Jan Coenen (°1797) uit Antwerpen week uit naar Meerdonk en was douanier. Pieter Jan trouwde met Antonia Schrieders (of Schreuder) (°1809), dochter van Adrianus Schrieders en Dymphna Van Raes uit Vilsen (Nl). Fina Boussen-Coenen, Smetstraat 11, NL - 4568 AL NieuwNamen, 0031 114 34 55 29

■ Zangeres Yasmine

Al dan niet gehandtekende foto’s en knipsels over zangeres Yasmine zijn welkom. Ook liedjesteksten zijn een aangename herinnering. Wie bezorgt mij het adres van haar fanclub? Harry Dhondt, Parklaan 133, 2650 Edegem, 0494 66 13 12

■ Borduurraam

Ik zoek een staand borduurraam om werkjes af te maken. Monique Van De Vijver, Godelievelaan 17, 9112 Sinaai Waas, 03 772 55 22

■ Gedicht

Wie kent de volledige tekst van het gedicht Jan Brom. Een van de verzen begint als volgt: ‘Jan Brom kijkt iedere morgen ’t eerste naar de lucht, en staat de zon te gloeien, klinkt uit zijn mond de zucht.’ Richard Vreys, Ongelberg 168, 2490 Balen, 014 81 63 10

U hebt geen kinderen… Uw kind is gehandicapt… U zou graag een goed doel opnemen in uw testament… ■ Gilden en rederijkerskamers

Voor een tentoonstelling zoek ik oude foto’s, filmpjes, documenten en attributen die verwijzen naar historische gilden in Diest en randgemeenten. Ook adressen van oudleden zijn welkom. Carl Verlinden, Broekstraat 118, 3294 Molenstede, 013 33 49 69, carlverlinden@hotmail.com

Op donderdag 20 oktober organiseert testament.be het allereerste Salon van het Testament in het Provinciaal Hof op de Markt te Brugge.

■ Foto

Rik Uyterhoeven gaf in 1985 een prentkaartenboek uit op klein formaat. Wie heeft nog deel twee van Kessel-Lo in oude prentkaarten? Kosten worden vergoed. Alfred Vansina, Diestsesteenweg 715, 3010 Kessel-Lo, 016 89 00 65, alfred.vansina@telenet.be

HET SALON VAN HET TESTAMENT geeft een antwoord op al uw vragen

- lezingen door experts - kosteloos, discreet en vrijblijvend eerstelijnsadvies van notarissen en raadsheren - kennismaking met meer dan 70 goede doelen

■ Artishistoriaboeken (1)

Wie heeft interesse voor een honderdtal Artishistoriaboeken? Olga Deyaert, Aernout en Willemlaan 31, 2050 Antwerpen, olga.deyaert@telenet.be

■ Treffen Bouworde

Tussen 1953 en 1962 trokken 17 000 Vlaamse studenten op bouwkamp. Zij zijn welkom op het treffen van bouwgezellen op 16 september 2012. Geef alvast je naam door, dan houden we je op de hoogte. Paul Fleerackers, Boomsesteenweg 380-382, 2020 Antwerpen, 03 248 28 73, paul.fleerackers@telenet.be

■ Oorlogsfilms

Wie kent de oorlogsfilms over de Tweede Wereldoorlog 08/15 uit 1954 en 1941 uit 1979? Lucien Kints, lucien.kints@telenet.be

■ Rollegem blogt

Wie herkent personen uit het dagboek uit WO II zoals ze staan op de blog Rollegem Blogt op Seniorennet onder de titel Met het 57ste op den dompel? Lucien Kints, lucien.kints@telenet.be

Toegangsprijs: 5 euro. Knip deze bon uit en kom

GRATIS

naar Het Salon van het Testament in Brugge (één bon per persoon)

■ Ereperk

Oud-strijders uit WO-II zouden meestal begraven liggen op een ereperk van de gemeentelijke begraafplaats. Mijn grootvader was oud-strijder 1914-18 maar in zijn gemeente bestaat geen ereperk. Wie kent nog gemeenten zonder ereperk? Lucien Kints, lucien.kints@telenet.be

■ Lied ‘mosseltrein’

Wie heeft interesse voor boeken over Compostela? Af te halen titels zijn Marches à suivre pour Compostelle, Guide pratique du Pèlerin, Le Chemin de Saint-Jacques, en Santiago de Compostela, Geschiedenis - reizen - kunst muziek - bezinning - cultuur. Christian Dumont, Eke-Nazareth, 0475 61 86 14, christian@gradusbiblia.be

Tijdens WO II werkte mijn vader aan de kust. Het vervoer tussen Tielt en Nieuwpoort gebeurde per trein. Mij is enkel de eerste strofe bekend van een liedje dat daarover gezongen werd: ‘En we rijden alle dagen naar Nieuwpoort-Stad, met onze mosseltrein, en we doen dat niet op ons gemak. Wij staan recht in de gang, of hangen aan het rek, en riskeren alle dagen van te breken onze nek’. Refrein: ‘Is dat een leven? Tsjalala, is dat een leven? Tsjalala’. Wie kent eventuele volgende strofen van dit ‘mossellied’? Herman Penninck, Leendreef 10, 8750 Wingene, herman.penninck@telenet.be

■ Huis van Alijn

■ Stomme van Portici

■ Compostela

Oude jaargangen van damesbladen als Libelle, Het Rijk der Vrouw, Reader’s Digest maar ook magazines als TestAankoop, Humo of Joepie zijn welkom. De tijdschriften worden opgenomen in een niet-commerciële museumcollectie en worden gehanteerd als beeldmateriaal en voor onderzoek van de collectie. Els Veraverbeke namens Het Huis van Alijn, Kraanlei 69, 9000 Gent, 09 269 23 56, els.veraverbeke@huisvanalijn.be

■ Kessel-Lo in oude prentkaarten

Ik ben op zoek naar de tekst van de opera De Stomme van Portici. Emile Bruggemans, Leopoldstraat 89 B 2, 2800 Mechelen, 015 41 41 87, emile.bruggemans@skynet.be

■ Boek

Wie helpt mij aan het boek Honderd jaar Normaalschool Kindsheid Jesu te Hasselt? Jef Nelissen, jnalken@hotmail.com

okramagazine oktober 2011

Ik zoek foto’s van Kamiel Talpe, geboren in Beselare op 20 december 1876 en gestorven in Kruiseke op 16 januari 1940 en van zijn echtgenote, Julia Romanie Ghekiere, geboren in Geluwe op 30 juli 1872 en gestorven te Wervik op 31 maart 1927. Jeanne Talpe, Kruisekestraat 465, 8940 Wervik, 056 31 04 18, hildedejonckheere@skynet.be

PRIKKERTJES

okramagazine oktober 2011

ÂŠ C. Jarvis

De Lijn

De Te Gek!?-Karavaan

Reizigers van De Lijn zullen vanaf eind 2014 enkel nog met een chipkaart de bus of tram kunnen nemen. De invoering van het nieuwe systeem gebeurt stapsgewijs. Na een proefproject dit najaar, installeert De Lijn vanaf september 2012 nieuwe kaartlezers. 65-plussers zijn de eersten die de nieuwe mobibkaart zullen kunnen aanvragen. In 2013 volgen de abonnees en kaarthouders. Het is de bedoeling dat de mobibkaart op termijn voor alle Belgische openbare vervoersmaatschappijen zal gelden (De Lijn, NMBS, MIVB en TEC). Momenteel wordt de mobibkaart al volop gebruikt in Brussel.

Een op de vier Vlamingen krijgt vroeg of laat psychische problemen. Het wordt hoog tijd dat we normaal doen over psychische problemen. In plaats van ervoor op de loop te gaan, ze dood te zwijgen of als flauwekul af te doen. Dat is de boodschap van de Te Gek!?-Karavaan die in oktober door alle Vlaamse provinciehoofdsteden trekt. Stap mee op. Zo toon je dat ook jij genoeg hebt van die geschifte manier om met geestelijke gezondheid om te gaan en dat je wilt opkomen voor een zorgzame samenleving.

Concreet De Te Gek!?-Karavaan start met een grootse optocht door de straten van de provinciehoofdstad. Daarna is het tijd voor een openluchthappening met onder andere Guy Swinnen, Hannelore Bedert, Klaas Delrue, Koen Buyse, Helmut Lotti, Walter De Buck, Kommil Foo en Axl Peleman. Kristien Hemmerechts presenteert. Proef tussendoor zeker van de Te Gek!?-soep, naar een recept van Jeroen Meus. Woensdag 5 oktober: Groenplaats, Antwerpen om 14.00 uur Donderdag 6 oktober: Ladeuzeplein, Leuven om 16.00 uur Vrijdag 7 oktober: Markt, Brugge om 16.00 uur Woensdag 12 oktober: Kolonel Dusartplein, Hasselt om 14.00 uur Donderdag 13 oktober: Vrijdagmarkt, Gent om 16.00 uur

Goed wonen van levensbelang! Een woning met vochtige muren, schimmel, tochtende ramen en deuren, het is voor veel mensen in armoede een bittere realiteit. Onder hen ook een relatief hoog aantal ouderen. Om aandacht te vragen voor deze groep zoomt de Vlaamse Ouderenraad dit jaar tijdens de Ouderenweek in op het thema ‘wonen en armoede’. Je woning kan je gezondheid mee bepalen. Lang wonen in een ongezonde woning vergroot de kans dat er negatieve effecten zijn op de gezondheid van de bewoners. Vocht en tocht, oudere bewoners zijn er gevoelig voor. Een goede woning is dus van levensbelang. Bovendien moet die woning ook veilig zijn. Is in oude huizen de elektriciteit wel altijd veilig of zijn allerlei opknaptrucjes volgens de regels van de kunst aangepakt? Worden nodige herstellingen aan daken en ramen wel gedaan? En is het verbeteren van de woning een betaalbaar project? Nochtans is goed kunnen wonen een recht van iedereen. De Ouderenweek is een jaarlijks terugkerende campagne waarin de Vlaamse Ouderenraad samen met de ouderenorganisaties informeert en sensibiliseert over een bepaald thema. In 2010 en 2011 staat de week in het teken van het thema ‘Armoede bij ouderen’. De Ouderenweek van 2011 vindt plaats van 21 tot 27 november. De Vlaamse Ouderenraad doet opnieuw beroep op de lokale ouderenraden omdat deze de motor kunnen zijn om te komen tot een goed woonbeleid voor allen, ook voor de ouderen die minder kansen hebben om zelf voor een goede woning te zorgen.

Gelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort Bad belooft u een onvergetelijke vakantie! Voor diegenen die er in het najaar nog even tussenuit willen, stellen wij voor:

Nieuwpoortse seniorenweek Kleinste prijzen, Grootse sfeer!!! Wanneer:

Van maandag 14 tot maandag 21 november 2011 of van maandag 21 tot maandag 28 november 2011 (eventueel van zondag tot zondag)

Formule:

■ Aankomst: maandagnamiddag (eventueel zondagnamiddag) ■ Vertrek: maandagvoormiddag (eventueel zondagvoormiddag)

Logement op een kamer of studio/appartement en dit in halfpension (ontbijtbuffet en middag- of avondmaal) Ook de welkomstdrink, een mosselfestijn en een gastronomische brunch zijn inbegrepen!

Wat te doen?:

Voor de liefhebbers worden u tal van activiteiten aangeboden waaronder een begeleide natuurwandeling, bingo, quiz, petanque, hobby, film, optredens, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, aperitiefvoormiddag, cake-namiddag, steeds met zalig zicht op de steeds wisselende Noordzee…

Wat kost dit? (Prijzen per persoon)

■ € 265 p.p. met twee op een tweepersoonskamer ■ € 315 p.p. met twee op een studio of appartement

(Bijkomende persoon op studio of appartement: € 178)

■ € 280 p.p. alleen op een kleine single ■ € 340 p.p. alleen op een grote single

Wij organiseren nog tal van andere promoties en arrangementen, wij sturen u graag onze folder toe!

Hotel Sandeshoved Zeedijk 26 | 8620 Nieuwpoort | Tel: 058 22 23 60 www.sandeshoved.be | info@sandeshoved.be

OKRA-MOBIEL

Boer achter het stuur of heer in het verkeer? Verkeersagressie, het is van alle tijden. Maar toch, je leest of hoort er meer en meer over. Voor wie het meemaakt, voorwaar geen pretje. Agressie ontstaat vooral tijdens of na stressvolle situaties. Je hebt een drukke werk- of vrijwilligersweek achter de rug, bent vermoeid of gehaast. En voor de zoveelste keer sta je knarsetandend in de file, rijd je met een slakkengang richting rotonde of sta je alweer voor een put met wegenwerken. Natuurlijk komt het nooit goed uit, je verliest kostbare tijd en dreigt te laat te komen. We herkennen het allicht allemaal een beetje. Soms slaan de stoppen al eens door. Dan is er niemand beter om je op af te reageren dan een nobele onbekende in â&#x20AC;&#x2DC;dat andere bakskeâ&#x20AC;&#x2122;.

Van toeter tot boks

okramagazine oktober 2011

Verkeersagressie kan vele vormen aannemen. Van een keer met de lichten knipperen of claxonneren, over verbaal geweld, woeste geba-

ren, opgestoken vingers tot de pas afsnijden, bumperrijden, een parking inpikken, uitstappen tot tegen de auto schoppen. Wil je verkeersagressie voorkomen, doe je er goed aan opwinding bij jezelf te vermijden. Vertrek op tijd, probeer de spitsuren te ontlopen, zet een muziekje op, laat weten dat je later zal zijn, houd er rekening mee dat ieder zijn tempo, ritme en rijstijl heeft. De weg is voor iedereen. Zoek het ook niet op, voorkom ergernis. Pas je snelheid aan aan de gang van het verkeer, voeg rechts in op de snelweg, geef tijdig je richtingverandering aan, glip niet ergens in laatste instantie tussen, wacht even bij twijfel.

Geen oogcontact Maak je toch een inschattingsfoutje of was je even verstrooid,

dan kan een beleefd en verontschuldigend gebaar wonderen verrichten. Mocht er toch discussie dreigen, probeer dan niet perse je gelijk te halen. Denk bij jezelf: zo belangrijk is het ook niet. Beginnende agressie beantwoord je het best niet of zo weinig mogelijk. Doe normaal, zet rustig je weg verder, zoek geen oogcontact op en doe zeker niet mee aan een spelletje opbod. Komt iemand op je af, blijf dan in elk geval in de beschermende kap van je voertuig en probeer de storm te laten luwen. Blijf wel alert, noteer de nummerplaat van meneer of mevrouw driftkikker. Zoek getuigen en breng bij ernstige gevallen de politie op de hoogte.

Wees hoffelijk Hoffelijk zijn in het verkeer is een werkwoord. Makkelijk gezegd maar het overal en altijd volhouden, is andere koek. Nochtans is hoffelijkheid een weldaad voor je gezondheid en een soort knuffel

Harry: “Het is intussen al twintig jaar geleden dat ik met verkeersagressie te maken kreeg. Maar het liet een grote indruk na. Met twee kinderen op de achterbank en mijn vrouw naast me, keerde ik naar huis terug na een dagje shoppen. Ik reed vijftig want dat was de maximum toegelaten snelheid. Achter me kwam een auto heel snel aangereden. Hij gebaarde naar me en flikkerde met zijn lichten. Zodra hij kon, stak hij me voorbij. Een beetje verder maakte hij aanstalten om naar links af te slaan maar hij draaide naar rechts en stond dwars over de rijbaan. Toen ging het heel snel. Hij stapte uit, wandelde naar mij, trok mijn deur open en gaf me een boks in mijn gezicht. Ik hield er enkel een geschaafde lip en een snijwonde aan over maar de kinderen waren zeer onder de indruk. Ik was enorm boos en kon het er niet bij

Tien tips voor hoffelijk verkeer 1 2 3

Ik blijf heel het traject geconcentreerd. Ik blijf altijd kalm, zeker in gevaarlijke verkeerssituaties. Ik geef voorrang met de glimlach en bedank met een sympathiek gebaar. 4 Ik respecteer en heb oog voor alle weggebruikers. 5 Ik knipper niet met de lichten en toeter niet. 6 Ik parkeer mij niet op plaatsen voorbehouden voor personen met een handicap noch op voeten fietspaden. 7 Ik rijd niet als ik dronken of moe ben. 8 Ik gebruik een handenvrije kit om te bellen in de wagen. 9 Ik waak over de goede staat van mijn voertuig, voor de veiligheid van mezelf en van iedereen. 10 Ik neem mijn verantwoordelijkheid achter het stuur en respecteer mens en milieu. Tekst Pat Rooseleers en Nele Joostens

laten. Thuis heb ik de toenmalige rijkswacht gebeld en na een ommetje langs het ziekenhuis heb ik aangifte gedaan van het voorval.”

Hij ging als een razende te keer. Maar we bleven zwijgen. Ik denk dat dat ons geluk is geweest, anders zou het geweld geëscaleerd zijn.”

Els: “Mijn echtgenoot en ik maakten een fietstochtje langs een smal baantje. We fietsen naast elkaar tot we een auto hoorden achter ons. Mijn man ging voor me rijden. De auto passeerde ons en mijn echtgenoot maakte aanstalten weer naast mij te komen rijden. Hij had niet gehoord dat een tweede auto ons naderde. Op dat ogenblik stak die ons rakelings voorbij, hij sneed ons de pas af. Mijn man schudde met zijn hoofd. De chauffeur moet dat gebaar gezien hebben want hij stopte. Hij kwam uit zijn auto en begon ons uit te schelden, wel tien minuten lang. We reageerden niet. Twee keer stapte hij terug in, reed vijf meter verder en stapte terug uit.

Eva: “Ik reed door een smalle straat waar zich ook een supermarkt zonder parking bevindt. Een vrouw stond half op de stoep geparkeerd en was haar boodschappen aan het inladen met de deuren open. Omdat ik er niet langs kon, claxonneerde ik en deed mijn deur open. Ik vroeg de vrouw om haar deur dicht te doen zodat we verder konden. Ze kwam naar mij en trok mij aan mijn haren uit de auto. Mijn vriendin naast me trok aan de andere kant zodat ik in de auto bleef. Ik zat nog maar net terug neer toen ze me ook nog een boks gaf. Het ging zo snel dat ik niet de kans kreeg haar nummerplaat te noteren, aangifte doen had dus geen zin.”

okramagazine oktober 2011

voor de medeweggebruikers. In het verkeer moet je met de anderen communiceren. Een wagen lijkt echter op een afgesloten capsule. Motorrijders duiken wel eens gevaarlijk op uit het niets. Bepaalde fietsers vergeten dat ook zij de wegcode dienen na te leven. En ook voor een voetganger betekent een rood verkeerslicht dat hij moet stoppen. Gebrek aan hoffelijkheid en wederzijds respect zit vaak in een klein hoekje. Na verloop van tijd begin je kleine overtredingen normaal te vinden. Dat is gevaarlijk. Het is dus belangrijk om het samenleven op de openbare weg niet te beschouwen als een strijd tussen verschillende weggebruikers.

ACTUEEL

‘Armoede is niet enkel kwestie van hebben maar ook van zijn’

okramagazine oktober 2011

Tijdens haar najaarscampagne trekt Welzijnszorg dit jaar de kaart van de kinderen. “Wil je generatiearmoede aanpakken, moet je bij de kinderen beginnen”, zegt voorzitster Greta D’hondt.

Greta D’hondt: “Het aantal kinderen dat opgroeit in een arm gezin, neemt toe. Nu al leeft een op de vijf kinderen in een gezin in armoede. We moeten dit echt aanpakken. Als je pas op latere leeftijd de problemen van armoede oplost, dragen kinderen de gevolgen er al van. Hun huizen zijn vochtig, ze worden sneller ziek, krijgen thuis niet de kans huiswerk te maken en raken achter op school. Armoede is meer dan een gebrek aan geld, het is ook een gebrek aan kansen. Enkel voedsel van voedselpakketten kunnen eten, leven in een huishouden met een budgetmeter voor de elektriciteit, dat weegt op kinderen. Er zijn mensen die door een faillissement of een scheiding in armoede terechtkomen. Hoe erg ook, deze armoede is dikwijls van korte

duur en de gevolgen hiervan voor de kinderen blijven vaak beperkt. Anders is het bij generatiearmen. Daar zijn geen grootouders of tantes die kunnen compenseren, er is gewoon niets. Deze kinderen verschijnen zwaar gehandicapt aan de lijn.” Welke rol kunnen scholen spelen voor deze kinderen? Greta D’hondt: “Een heel belangrijke rol. Na al die jaren democratisering in het onderwijs, is de achterstand enkel vergroot. Al in de lagere school hebben kinderen in armoede dikwijls twee jaar achterstand op hun leeftijdsgenoten. Zij zijn ook het vatbaarst voor het watervaleffect in het middelbaar onderwijs en vele jongeren die de schoolbanken zonder diploma ver-

laten, komen uit kwetsbare groepen. Wie geen diploma heeft, vindt moeilijker een baan en als dat wel lukt, is die vaak slecht betaald of worden ze bij een reorganisatie het eerst ontslagen. Als je dit systeem tolereert, laat je toe dat armoede levenslang is. Onderwijs en vorming moeten kansen bieden om te ontsnappen aan armoede. Leerkrachten moeten leren alert te zijn voor tekenen van armoede. Wie zwakker is, moet meer ondersteuning krijgen. En nog steeds moet er meer oog zijn voor de betaalbaarheid van onderwijs. Verjaardagen zijn bijvoorbeeld een ramp. Traktaties nemen een enorme hap uit het budget van kansarme gezinnen en cadeautjes voor feestjes zijn al helemaal onmogelijk. Vandaag moet iedereen naar school tot zijn 18de. Maar we hebben er te weinig op gelet dat iedereen ook aankomt aan de eindstreep met de nodige kwalifi-

Hoe voert Welzijnszorg actie en welke eisen schuiven jullie naar voren? Greta D’hondt: “Eerst en vooral zoeken we partners van wie we geloven dat ze een meerwaarde bieden voor onze campagne. Voor dit jaar kwamen we uit bij De Gezinsbond als campagnepartner en kregen we steun van de verschillende onderwijsnetten, Kind en Gezin, de jeugdbewegingen en het volledige middenveld. Vanuit deze organisaties willen we sensibiliseren en onze politieke eisen doordrukken. We beseffen wel dat dit geen makkelijke campagne is. De eisen spreken emotioneel wel aan maar zijn moeilijker te verwezenlijken. Zo eisen we dat ieder gezin een inkomen heeft dat voldoende hoog is om menswaardig te kunnen deelnemen aan de samenleving. De kinderbijslag moet hoog genoeg zijn om de minimumkost van een kind te dekken. Kinderen hebben, mag geen factor van armoede zijn. Op lokaal vlak eisen we een laagdrempelig en veilig aanspreekpunt voor opvoedingsproblemen. Mensen in armoede zijn vaak bang dat hun kinderen geplaatst zullen worden. Daarom vragen we een plaats waar ze in alle vertrouwen naartoe kunnen met vragen over de opvoeding. Nog op lokaal vlak willen we ook voldoende plekken waar kinderen en jongeren kunnen spelen en elkaar ontmoeten. Ouders uit de middenklasse voeren hun kroost vaak naar allerlei sport- of muziekactiviteiten. Dat is niet aan de orde in kansarme gezinnen. Hier is een belangrijke rol weggelegd voor jeugdhuizen, buurthuizen, speelpleinwerking en jeugdbewegingen.

‘Armoede is als een moeras’ Jacqueline heeft ervaring met armoede, meer dan haar lief is. En ze weet als geen ander dat ontsnappen uit de armoede niet simpel is.

Jacqueline: “Armoede heeft effect op alle aspecten van je leven. Zo verlies je ook sociale contacten als je geen geld hebt. Ergens een koffietje gaan drinken, dat doe je niet. Voor dat geld kan je een heel pak koffie kopen. Je wordt gereserveerd, gaat niet zelf bij mensen langs en staat niet te springen om bezoek te ontvangen. Want je hebt geen gordijnen, je had geen geld voor een pot verf. Gelukkig zijn er wel ontmoetingsplaatsen voor mensen in armoede. Zelf ga ik vaak naar de Zuidpoort in Gent, daar doe ik mijn babbels. Een mens is niet gemaakt om alleen thuis te zitten. Vandaag leef ik samen met mijn zoon van 24 in een sociale woning hier in Gent. Die is veel beter dan mijn vorige woning, het is er niet vochtig. Een goede woonst is een rijkdom op zich. Ik ontvang een werkloosheidsuitkering maar moet er ook mijn schulden mee afbetalen. De put is heel diep, de afbetalingen zijn eindeloos. Zo blijf ik in hetzelfde straatje zitten. Al jaren maak ik gebruik van voedselpakketten en ga ik naar het sociaal restaurant. Maar groenten en af en toe een beetje vlees koop ik bij de Turkse winkels in de buurt. Die zijn ook goedkoop en heel soepel. Kleren haal ik bij Poverello of een tweedehandswinkel. Ik vind het belangrijk dat je daar niet moet nemen wat ze je geven. Je hebt er nog keuze, zo houd je nog een beetje eigenwaarde. Ik had graag gewerkt maar met een kind met een handicap is dat niet vanzelfsprekend. Ik kon hem niet zomaar naar de opvang brengen. De meeste schulden zijn er trouwens gekomen toen mijn zoon klein was. Omdat we in een vochtig huis woonden, was hij vaak ziek. De dokters- en ziekenhuiskosten stapelden zich op. Maar ook voor mijn zoon er was, heb ik zwarte sneeuw gezien. Nadat mijn verloofde stierf net voor we zouden trouwen, raakte ik alles kwijt. Toen heb ik een tijd op straat gezworven. Dankzij het toeval en de hulp van verschillende mensen, heb ik me in Gent kunnen vestigen. Maar armoede is niet eenvoudig op te lossen. Het is een modderpoel die je steeds verder naar beneden zuigt. Je moet iets vinden zoals de Zuidpoort waaraan je je heel langzaam kan optrekken.”

Enkel voedsel van voedselpakketten kunnen eten, leven in een huishouden met een budgetmeter voor de elektriciteit, dat weegt op kinderen.

okramagazine oktober 2011

caties. Hebben sommige kinderen onderweg extra ondersteuning nodig? Bieden we die extra drinkbus of die appel? Pas als ook iedereen evenwaardig kan aankomen, is er sprake van gelijke kansen.”

is geen kinderspel Bouw mee aan een toekomst zonder armoede!

BE 21 0000 0000 0303 www.armoedeisgeenkinderspel.be

GEEF ARMOEDE GEEN KANS

V.U. Welzijnszorg vzw - Huidevettersstraat 165 - 1000 Brussel Artikelcode: WZZ-2011-1001

En ten slotte eisen we ook dat in alle lerarenopleidingen een lessenpakket over (kans)armoede wordt opgenomen. Weten wat armoede betekent, is immers essentieel om er op een goede manier mee om te gaan.” Wat kan OKRA betekenen voor Welzijnszorg? Greta D’hondt: “Natuurlijk zijn we graag een partner van OKRA, het is immers een grote beweging die heel wat invloed kan uitoefe-

nen. Zo kunnen de vertegenwoordigers in de lokale adviesraden de vraag om ontmoetingsplaatsen ondersteunen. Maar we weten dat grootouders ook heel belangrijk kunnen zijn voor hun kleinkinderen, zeker als die het moeilijker hebben. Grootouders hebben immers ervaring, wijsheid en tijd. Zij kunnen hun kleinkinderen vaak de warmte bieden die ze op weinig andere plekken kunnen vinden. Zo leren kinderen vaster op hun benen te staan.” Tekst Nele Joostens Foto Bram Blondeel

NU in de winkel

TIPS! CADEAU

slechts € 9,95 !

In de winkel vanaf 08-10-2011

Braintainment voor het hele gezin! “Zet u schrap voor een uitdagend jaar! Met de Denksport Varia Scheurkalender of de Denksport Sudoku kalender ligt er iedere dag een nieuwe puzzel voor u klaar om opgelost te worden. Meteen een goed voornemen voor 2012 én een leuke cadeautip voor het eindejaar.”

OVER WAT TELT

Pak de dingen vast en begin eraan

Dilbeek. De voordeur zwaait hartelijk open. Ik duik in een verrassende wereld van gezelligheid en verbeelding. Voor mij staat Jo Mattele, 78 jaar.

Van hier naar daar Door een bevordering bij het spoor moest vader met zijn gezin naar Antwerpen verhuizen. Eerst trokken we naar de Nationalestraat, hartje stad. Ik was toen zes en

liep school in het strenge instituut Sint-Lutgardis. Ik was een kwajongen en moest wat getemd worden. Maar ik vond het lastig al heeft die school me ook deugd gedaan. Wat later verhuisden we naar Pulhof, een eind buiten het centrum. Toen ‘het licht terug aanging’ na de oorlog, begon ik te zwemmen bij een echte zwemploeg. We deden mee op nationaal vlak. Ik voelde me vrijgevochten, moest alle dagen trainen en ging op verplaatsing naar Gent of Sluis. Dat waren toen uitstappen! Maar toen ik zestien was, kreeg ik een serieuze sinusontsteking en moest ik stoppen. Toch ben ik altijd in sportieve middens blijven hangen. Daar heb ik ook mijn man, een waterpolospeler, leren kennen. We trouwden, ik was twintig, hij vijfentwintig.

Contract tekenen Mijn man werkte bij Lever. In zijn contract stond dat hij moest wonen waar de firma het oplegde. Ik moest zijn contract mee ondertekenen. Zo bevestigde ik dat ik mijn man zou volgen. Zoiets zou vandaag niet meer kunnen. We trokken eerst naar Turnhout voor vijftien maanden. Dan naar Luik, dat was ook een hele aanpassing. Ik kende wat schoolfrans maar ik moest alleen mijn plan trekken. Net nadat we toekwamen, werd mijn man opgeroepen om zes weken in Antwerpen te werken. Hij moest daar in een hotel verblijven. Zo zat ik daar alleen met ons kindje in Luik. Het was behelpen en af en toe werd ik uitgelachen op de administratieve diensten. Maar na zes maanden sprak ik Frans. Zo simpel was dat.

okramagazine oktober 2011

Jo Mattele: “Ik ben geboren in Mechelen, in de Bruul. Mijn grootvader had daar een sigarenwinkel en mijn moeder leidde er een couturezaak. Vader werkte bij het spoor. Hij was mijn god. In mijn ogen kon hij niets misdoen. Hij was intelligent en had gouden handen. Op vakantie aan zee - hij was net als ik een zeemens - liep ik fier aan zijn arm op het strand en de dijk. Ik vertelde alles aan hem. Hij was pas 61 toen hij stierf en het heeft drie jaar geduurd eer ik doorhad dat mijn vader er niet meer was.

OVER WAT TELT Van Luik gingen we terug naar Antwerpen. Vervolgens moesten we naar Brussel maar dat wou ik niet. Antwerpen en Brussel, dat ging vroeger niet samen. ‘Ik weet iets’, zei mijn man, ‘Dilbeek, dat is vlakbij Brussel maar het is toch Brussel niet.’ Toen moest ik wel mee. Dertien jaar woonden we op een appartement met onze twee zonen, Patrick en Ronald. Onverwacht meldde zich na jaren een derde kindje, een meisje, Gill. Ze was zeer welkom maar voor drie kinderen was het appartement te klein. We ontdekten een oude hoeve en woonden daar tot die verkocht werd, want wij huurden. Nadien verbleven we lange tijd in een grote afspanning, het oudste huis van Schepdaal. Dat was mijn droom. Naast het grote huis was een grote ruimte met een enorme sleutel. Die droeg ik rond mijn hals, want daar kwam niemand binnen. Die grote ruimte in de stal werd mijn atelier. Maar mijn man was geen knutselaar en in zo’n oude bedoening was altijd iets te herstellen. Toen de kinderen het huis uit waren, hebben we geruild met dit huis van onze zoon. Dat werd onze laatste bestemming. Onze zoon woont nu in het grote huis in Schepdaal. Ik ben hier heel content, voor mij alleen is er plaats genoeg. Acht jaar geleden is mijn man gestorven. Ik kan hem alleen nog bekijken op de foto op de schouw. Vaak spreek ik met hem.”

okramagazine oktober 2011

Het leven decoreren

Jo Mattele: “Ik kon met mijn creativiteit geen kant op. Ik herschilderde ons appartement om het jaar, ik verhuisde de meubels om de haverklap maar dat was een doekje voor het bloeden.”

“Met een klein kind en een man aan het werk, zat je vast in huis. Er was nog geen sprake van onthaalmoeders, mijn familie woonde ver en een crèche, dat wilden we liever niet. Ik kon met mijn creativiteit geen kant op, ik wou iets doen. Zo begon ik een handeltje in marsepein. Mijn vader kende een fijne marsepeinmaker in Wilrijk. Ik vond wat klanten maar had geen auto. Daarom leverden mijn man en ik samen op zaterdag. Dat

Niet loslaten Zo begon ik met vallen en opstaan aan deze job. Ik ontwierp de decors en twee mensen hielpen mij met het bouwen ervan. Ik deed het enorm graag. De Bietjes werd echt een stuk van mijn leven. Ik maakte decors voor de operettes, de musicals, de theaterstukken en het jeugdtoneel maar ik verdiende er geen cent mee. Ik kreeg wel de vrijheid om te doen wat in mij opborrelde en dat is toch het van het. Neen, mijn man was het met al dat buitenhuisgedoe niet altijd eens. Toen Gill nog maar net kon kruipen, nam ik haar mee. Ik legde een groot bruin papier op de scène, zette er een potje met water en een borstel bij zodat ze ook kon verven. Tussendoor gaf iedereen wel eens een fles, dat ging allemaal. Maar toen ze mijn man vroegen om mee te spelen - hij was een

Ik vond dat de vrouw in het huwelijk wat meer vrijheid moest hebben dan ze toen had. grote, mooie man - werd het moeilijker. We konden niet samen weg met de kinderen dus ik werkte thuis aan de panelen van drie meter op bruin papier. Die kon ik oprollen en onder ons bed leggen. Opeens zei Ronald van zeven: ‘Mams, hoe lang is het nog voor de operette?’ ‘Nog veertien dagen jongen.’ ‘Oh, dan ga ik terug een mama hebben.’ Ja, ik besefte dat ik te ver was gegaan. Ik was te veel weg hoewel ze niets te kort kwamen. In de weekends van de opvoering kwam mijn moeder van Antwerpen en zorgde voor het huishouden. Er was eten, de broeken waren gestreken of hersteld. Als je aan zoiets begint, kan je het niet zomaar loslaten. Na jaren inzet voor het amateurtoneel werd ik dertien jaar geleden opgenomen in de orde van het Gulden Masker en tot ridder geslagen. Dat is een erkenning voor mijn jarenlange inzet.”

Ikebana, een aparte wereld “Tijdens het begin van de jaren zeventig zat ik in het bestuur van Westrand, het cultuurcentrum van Dilbeek. Dat was voor mij ook een uitlaatklep. Het Davidsfonds stelde me de vraag of ik lessen Ikebana wilde volgen om nadien zelf les te geven. Ikebana, daarvan kende ik niets. Maar ik moest naar Brugge. Daar leefde een Japanse karmelietes, grootmeester in Ikebana. Nieuwsgierig als ik ben, wilde ik dat proberen. Een avond in de week ging ik naar haar. Ik stond daar met een open hart maar ik begreep niets van wat die non vertelde. Ik zag dit nooit lukken. Die Japanse non sprak Frans, op z’n Japans. Ze had

een vreemde manier van lesgeven. Alles wat ze zei, moest ik zelf opschrijven en wat ik deed was blijkbaar nooit goed. Drie jaar heb ik dat volgehouden. Op een dag vroeg de zuster: ‘Vous voulez diplôme?’ Natuurlijk wilden we dat. ‘Alors, c’est bon.’ Daarna werden Geertrui, die de lessen ook volgde, en ik uitgenodigd in haar atelier. Dat was omgebouwd tot een Japans interieur. Er volgde een heuse theeceremonie. We kregen een echt Japans diploma. Als grootmeester stuurde de zuster een rapport naar de school in Japan. Daar geven ze je een naam, naargelang je rapport. Mijn naam luidde: warm nestje in de donkere stronk van het frisse groen. Wat mij boeide in Ikebana? Het is rustgevend door zijn eenvoud. Iedereen die een beetje een artistieke ziel heeft, kan het leren. Maar hoe simpeler iets is, hoe moeilijker. Als je op een doek heel veel lijnen mag schilderen, verdwijnen de slechte onder de goede. Maar als je slechts één of twee lijnen mag plaatsen, moeten die raak zijn. Zo is het met die sobere Ikebananatuurstukjes. Nadien gaf ik les aan heel veel geïnteresseerden in Westrand, in het ICC in Antwerpen en op de Flandriaboot op de Schelde. Het was telkens een feest.”

Het nare gevoel van spijt “Ik was geen dolle mina maar ik vond dat de vrouw ook in het huwelijk wat meer vrijheid moest hebben dan ze toen had. Ikebana lesgeven, allemaal goed en wel, maar mijn man was van de oude stempel. Hij vond het logisch dat het eten klaarstond als hij van zijn werk kwam. Ik mocht buitenshuis doen wat ik wilde maar het huis-

okramagazine oktober 2011

lukte. Na de komst van ons tweede zoontje en na twee miskramen stopte ik met die verkoop. Maar ik verveelde mij. Ik herschilderde ons appartement om het jaar, ik verhuisde de meubels om de haverklap maar dat was een doekje voor het bloeden. Een buurvrouw bracht redding. Ze speelde theater en operette bij amateurgezelschappen en zei: ‘Kom bij ons, bij De Bietjes en maak decors voor ons.’ Ik had al mensen over de vloer gehad die het hier tof vonden en vroegen of ik bij hen ook zoiets kon doen. En of ik de kleuren voor hun kamers wilde kiezen. Zo raakte ik in die omgeving en volgde ik daar cursussen over. Dus ging ik toch maar eens kijken naar De Bietjes. Het sprak me aan. Het vreemde toeval wilde dat de decorman van De Bietjes ernstig ziek werd. Hij wist zijn einde nabij, liet mij roepen en vroeg of ik zijn taak wou overnemen. Ik was zo geraakt door dit besef van sterven, dat ik zonder nadenken ja zei.

okramagazine oktober 2011

Jo Mattele: “Hoe omringd ik ook was door de kinderen en vrienden, ik moest zelf uit dat gat raken en er het beste van maken.”

houden moest goed draaien. Zo heb ik een paar boeiende kansen gemist in mijn leven. Onder meer een vraag van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap om met het Japans Ikebanadiploma op zak zes maanden Japanse scholen te bezoeken. Maar Gill was nog klein en mijn man zag dat niet zitten. Nu zouden jonge vrouwen dat wel doen. Een ander aanbod om met Thijs Van Leer een tournee door Duitsland te maken om voor de decors te zorgen moest ik om dezelfde reden laten liggen. Nochtans was dat mijn lievelingsbezigheid. Maar waar ik echt spijt van heb, is mijn korte loopbaan in de gemeentepolitiek. In de partij zijn de partijregels de baas. Je mag niet meer praten met wie je wil, de tegenpartij is de vijand. Je wordt voor het minste op het matje geroepen. Zit je in de oppositie -

wat het geval was - kan je niets doen. Ik was in die periode voorzitter van Westrand. De begroting werd opgemaakt, ik keurde die goed. Logisch, want het is je eigen begroting. Later kwam de begroting op de agenda in de gemeenteraad. Toen verwachtte mijn partij van mij dat ik die afkeurde. Hier tegenstemmen en elders goedkeuren, kom zeg! Ik heb mijn termijn van zes jaar uitgedaan, dat was mijn faire plicht tegenover de kiezers die mij hun vertrouwen hadden gegeven. Maar ik moest dingen doen die ik niet wou, dingen die in mijn plaats beslist werden en ik heb vrienden verloren. Een zware tol.”

Thuis in de Scheldestroom “Het gaat goed met mijn kinderen en mijn zeven kleinkinderen, dat zijn schatten. Toch zou ik willen dat de mensen wat meer contact

hadden met elkaar, dat ze wat liever waren. Met onze straatfeesten hier heb ik ondervonden hoeveel deugd dat doet, samen en voor elkaar iets hartelijks te doen. Het moeilijkste dat ik geleerd heb in mijn leven, was leren aanvaarden dat mijn man er plots niet meer was. We weten niet waaraan hij eigenlijk gestorven is. In een jaar tijd doofde hij stilaan uit als een kaarsje. Een boom van een vent. Hij had een heilige schrik om alleen achter te blijven. Hoe omringd ik ook was door de kinderen en vrienden die alles wilden doen voor mij, ik moest zelf uit dat gat raken en er het beste van maken. We hebben mijn man een zinvolle begrafenis gegeven. Vrienden en ikzelf vertelden over zijn leven in de kerk rond zijn foto en zijn hoed op een tafeltje. Vriendin Connie Neefs heeft voor hem gezongen. We hebben gelachen en gehuild. We zijn met zijn as naar SintAnneke aan de Schelde gereden en twee kleinkinderen maakten een papieren bootje van De Gazet van Antwerpen, de krant die bompa altijd las. We lieten het bootje te water op de Schelde terwijl we zijn as uitstrooiden. Zo was mijn man, de waterpolospeler, weer helemaal thuis.” Tekst Hilde Masui Foto’s François De Heel

Ontdek onze appartementen

FITNESS BEWEEG JE FIT!

TIELT - Briek Schotte 23 ruime tweeslaapkamerappartementen (88 m2 - 111 m2) Vanaf € 175.000,00

Acties

van 10 t.e.m. 29 oktober 2011 Dat bewegen goed is voor de gezondheid, daar is iedereen het over eens. Investeren in eigen ﬁtnesstoestellen heeft het voordeel dat je thuis op je eigen tempo aan je conditie kan werken.

VARSENARE - Ter Hauwe Energiezuinige appartementen met zuidgerichte terrassen

Een hometrainer is voor iedereen een ideale bewegingsvorm; ongeacht de leeftijd, het gewicht of de conditie. Het is een effectieve, plezierige en veilige manier om je conditie op peil te brengen en je beenspieren te trainen.

- 20%

HOMETRAINER BREMSHEY Cardio Ambition € 329,40

NU € 263,60

Cardio Pacer € 429,40

NU € 343,60

IZEGEM - De Neerveust Laatste éénslaapkamerappartement! Weldra tweeslaapkamerappartementen in verkoop!

Met een crosstrainer werk je effectief aan conditieverbetering en spierontwikkeling zonder de gewrichten te zwaar te belasten.

- 15%

CROSSTRAINER BREMSHEY Orbit Ambition € 629,40

NU € 535,05

Orbit Pacer € 949,40

NU € 807,05

Een looptrainer kan je gebruiken om te revalideren, stevig te wandelen of te joggen tot en met de training van een marathon. Dé eenvoudigste manier om je conditie te verbeteren.

- 15%

NIEUWPOORT - Clarté Nog 1 duplex en 1 éénslaapkamerappartement!

LOOPTRAINER BREMSHEY Treadline Ambition € 1.199,40

NU € 1.019,55

BRUGGE - Den Hertog Penthouse met 2 terrassen en uniek zicht op Brugge!

okramagazine oktober 2011

Actie geldig van 10 t.e.m.29 oktober 2011 en niet cumuleerbaar met andere acties of kortingen. Vraag naar onze actiefolder met nog meer ﬁtnessacties in de Thuiszorgwinkel van je keuze. De adressen van onze Thuiszorgwinkels vind je op onze website of via 02 246 49 49.

Penthouse

www.thuiszorgwinkel.be Vg, Wg, Gdv, Gvkr, Vv

www.durabrik.be 09 280 60 60 info@durabrik.be

OVER GENERATIES HEEN

‘Nieuwe mensen geven nieuwe ideeën’

okramagazine oktober 2011

Noël Mortier en Myriam Van Severen delen hun sociaal engagement. Hun levensgeschiedenis vertoont opvallende gelijkenissen ondanks de leeftijdsverschillen: Noël is 77 jaar, Myriam 47. Jarenlang was Noël voorzitter van Ziekenzorg CM, nu is Myriam dat.

“Ik ben de oudste van vijf kinderen”, begint Noël. “Mijn vader werd ziek en kon niet meer werken. Er was geen klappen van om verder te studeren. Als je langer dan je veertiende naar school kon, was dat een geschenk. Ik kon op ACV werken. Zeventien was ik, de jongste bediende. Aangezien de pastoor het laatste woord had in de aanwerving van personeel en hij me kende vanuit de KAJ, was dat niet zo moeilijk. Na vijf jaar stapte ik over naar CM, waar we toen ook de BACspaarkas open hielden. Eigenlijk combineerde ik toen twee jobs. Mensen kwamen soms naar mij thuis met hun geld met de vraag dat op de rekening te zetten. Ook met vragen voor de CM kwamen ze bij me thuis. Zo waren we dag

en nacht en ook in het weekend beschikbaar. Dat was de gewoonte. Mensen die tijdens de kantooruren niet naar het CM-gebouw konden, kwamen je thuis opzoeken. Het werk stopte nooit. Mensen kregen hun geld toen nog cash uitbetaald. Er ging veel geld om in zo’n CM-kantoor. Soms ging het wel om een miljoen Belgische frank per week. Zo goed waren die kantoren niet beveiligd maar ik heb nooit iets meegemaakt.”

Sociaal beroep Myriam werkt al vierentwintig jaar als postbode in Wingene. “Na mijn middelbaar heb ik twee jaar ergotherapie gestudeerd. Maar ik was niet geslaagd. Nu heb ik daar wel spijt van, ik zou me nog meer

kunnen inzetten voor anderen. Ik weet eigenlijk zelf niet waarom ik voor postbode koos. Ik begon voor drie maanden, heb aan het examen meegedaan en ben dat blijven doen. Ik doe het wel graag maar als het slecht weer is, toch iets minder. Ik ken iedereen, ik houd van die contacten met mensen. In het begin betaalden we ook de pensioenen uit. Nu doet de bank dat. Daar ben ik blij om, al dat geld schept een extra verantwoordelijkheid. Altijd rekenen en altijd uitkijken dat je niet misrekent, ik ben blij dat ik het niet meer hoef te doen. Postbode zijn is trouwens een sociaal beroep. Je staat dicht bij de mensen. Ik bracht soms brood mee voor mensen als de bakker dicht was of wanneer ze slecht te been waren. Vroeger had je daar nog tijd voor. Je moest niet tegen een bepaalde tijd klaar zijn met je ronde. Sociaal contact was essentieel. De stap naar Ziekenzorg of

Mensen kennen je en weten dat je voor hen iets wil doen of betekenen.

Partner en kinderen steunen andere sociale initiatieven is dan zo klein: mensen kennen je en weten dat je voor hen iets wil doen of betekenen. Iedereen kende Noël van de ziekenbond en ik was de eerste vrouwelijke postbode. We vielen met andere woorden alletwee op in de gemeente. Ik wist dat Ziekenzorg bestond, mijn broer was daarbij. Hij ging niet naar vergaderingen en ik bood aan in zijn plek te gaan. Ondertussen zijn we 27 jaar verder.”

Christelijke opvoeding Myriam: “Ik kreeg mijn sociale scholing bij de VKAJ. Weet je, ik ben afkomstig van gewone mensen voor wie de C zeer belangrijk was. Mijn pa is ziek geworden, daardoor bleef ik langer bij mijn ma wonen. Mijn zus ging immers nog naar school. Daardoor ben ik later getrouwd. We hadden thuis niet veel maar toch mocht ik studeren. We deelden een tv en de

Noël: “Sociaal engagement is pas mogelijk als je thuis een partner hebt die dat allemaal goed vindt. Als je vrouw begint te zagen omdat je weer eens weg bent, dan is het gedaan hé.” Myriam vult aan: “Niet alleen de partner, heel het gezin moet erachter staan. Mijn kinderen moesten af en toe eens bij de grootouders logeren. Zagen ze dit niet zitten, dan zou ik ’s avonds niet zo vaak weg kunnen.”

Zwarte gat Noël: “Ik ben gestart met Ziekenzorg in Wingene. Op een ziekenvakantie ging Myriam mee als helper en het klikte meteen. Zoveel jaren later gaan we af en toe nog steeds samen op ziekenvakantie. Maar ik ga als deelnemer ondertussen. Begin dit jaar stopte ik met elk engagement. Mijn zicht gaat zo achteruit dat het niet meer mogelijk is. Ja, ik heb daar last van. Aanvaarden dat je ouder wordt,

maakt me soms opstandig en gefrustreerd. Ik kan van een afstand niemand meer herkennen. Heel vervelend. Heel wat contacten gingen verloren. De bel stond vroeger nooit stil. Mensen zeggen wel ‘we komen nog eens’ maar dat gebeurt niet. Vroeger kwamen mensen naar mij, nu moet ik ze zelf opzoeken. Mijn leefwereld wordt zo klein. En nu mijn vrouw ook een ongeval heeft gehad, maak ik me wel zorgen over de toekomst. Ik denk dan soms aan een vrouw hier in de buurt. Ze woont alleen, kan niet meer met de auto rijden. Eens per week belt ze de minder mobielencentrale om haar naar de cafetaria te brengen zodat ze toch eens per week kan praten met mensen.”

Emotionele steun Noël: “Vijftien jaar geleden heb ik een punt gezet achter Ziekenzorg. Wij waren ouderwets, paternalistisch. We zamelden geld in voor de arme zieken. Dat doe je nu niet meer. Toen gaven we financiële steun, vandaag gaat het om emotionele steun. De ploeg van vandaag doet dat wel goed, het is anders dan toen. Dingen evolueren, traditie is er om doorbroken te worden. Nieuwe mensen geven nieuwe ideeën. Het gaat er niet om wat beter is dan het andere. Je roest vast, uit gemakkelijkheid doe je alles op dezelfde manier. Een nieuwe wind is goed.” Tekst Katrien Vandeveegaete Foto Violet Corbett Brock

okramagazine oktober 2011

auto met mijn tante: zij de tv, wij de auto. We gingen elke week naar de mis maar mijn ouders vulden de C vooral in als ‘je moet goed doen voor anderen’. Dat zit er zo ingebakken. Ik denk wel eens foert over dat goed doen voor anderen, als je voor de zoveelste keer het deksel op de neus krijgt. Maar ’s anderendaags is dat weer over. Aan de dankbaarheid van mensen trek ik me op. Je staat er bovendien nooit alleen voor. Een hechte groep van vrijwilligers maakt elk engagement tof.”

ITEM

OKRA-REIZEN Een avondje UiT blijft je inspireren.

Kies voor zon deze winter Heb je geen zin in gure winteravonden en met sneeuw bedekte wegen? Dan kan je met OKRA mee naar Torremolinos of naar Turkije. Van 7 tot 28 januari 2012 trekt OKRA naar Torremolinos. Dat was vroeger een klein vissersdorpje maar is nu uitgegroeid tot een levendig centrum vol shopping- en uitgaansmogelijkheden. Bovendien zijn de cultuursteden Granada, Cordoba, Sevilla en Ronda vlakbij. Je logeert in een elegant hotel in een pittoreske wijk met vele winkels en visrestaurants. Het hotel is goed uitgerust met o.a. een overdekt zwembad in het wellnesscentrum en een openluchtzwembad. Spreekt Turkije je meer aan? Geen probleem, van 5 februari tot 4 maart 2012 kan je met OKRA naar Side, aan de Turkse Rivièra. Je vindt er kristalhelder water en lange zandstranden. In de oudheid was Side een belangrijke haven- en piratenstad. De stadsmuren en het theater zijn de stille getuigen van vervlogen tijden. OKRA biedt je een modern en luxueus hotel aan het strand met buiten- en binnenzwembad en talrijke sport- en ontspanningsmogelijkheden.

Ontdek de meest volledige UiTagenda voor Vlaanderen en Brussel. Met duizenden tips voor cultuur en vrije tijd.

RA_148hx105b.indd 1

fo: meer in 0 950 0800 2nfo.be i raplift www.t

okramagazine oktober 2011

Onze traplift ... ... Uw comfort

Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) — Gratis subsidieadvies — Conform wetgeving — Diverse afwerkingen — Batterijvoeding

NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne comfortlift@coopman.be | www.trapliftinfo.be

Info Spanje: Van 7 tot 28 januari 2012, 870 euro per persoon (halfpension). Eenpersoonskamer voor de eerste 25 zonder toeslag, de anderen betalen 588 euro extra. CM-leden genieten 15 euro korting. Turkije: Van 5 februari tot 4 maart 2012, 1 190 euro per persoon (volpension). Eenpersoonskamer voor de eerste 25 zonder toeslag, overige op aanvraag. CM-leden genieten 15 euro korting. Inbegrepen: vluchten, transfers van en naar luchthaven, verblijf in halfpension (Spanje) of all inclusive (Turkije), annuleringsverzekering, huidige luchthaventaksen en OKRA-begeleiding. 25/08/11 10:24

Meer info en boeking bij Lucie Vanhemelrijk via 02 246 39 44 (niet op vrijdag) of via lucie.vanhemelrijk@okra.be.

Met of zonder pruimen “Ja, konijn staat hier elke week op het menu, we eten dat graag. Maar niet altijd op dezelfde manier natuurlijk.” Eric Verstraete eet niet enkel konijn, al meer dan twintig jaar kweekt hij de dieren ook.

Samen dekken “Vroeger moesten we elke dag alle werk doen, nu worden de dieren automatisch van voedsel en drank voorzien. Alle voedsters worden ook op hetzelfde moment gedekt. Dat gebeurt via kunstmatige inseminatie, vroeger ging dat natuurlijk. Daardoor werpen de voedsters nu allemaal op ongeveer hetzelfde ogenblik zodat we het werk beter kunnen plannen. Vandaag ben ik jongen gaan tellen en heb ik de nesten gelijk gelegd.

Bij voedsters met bijvoorbeeld tien jongen, neem ik er twee weg en leg ze bij een voedster met maar zes jongen. We houden ook goed in het oog of de voedsters hun jongen inderdaad zogen, soms moeten we ze op het nest zetten. Zijn de jongen 35 à 40 dagen, halen we ze weg van de moeder en kweken we ze op tot ze 2,5 kilo wegen. Dan zijn ze slachtrijp.”

Dikke buiken “Dat we onze konijnen op een diervriendelijke manier en zonder ziektes kunnen kweken, vind ik belangrijk. Maar niet alle ziektes kunnen we vermijden. De dikkebuikenziekte is moeilijk onder controle te houden. Heb je een opstoot, kan dertig tot vijftig procent van je dieren sterven. Tegen mixomatose en RHD kunnen we gelukkig wel inenten. Willen mensen starten met een konijnenkwekerij, zou ik dat zeker niet afraden. Het is een mooie job met veel afwisseling en je kan je werk helemaal zelf plannen. Ik zou nieuwelingen wel waarschuwen voor de impact van ziektes, het is lastig om daarmee om te gaan. En je zal niet altijd evenveel verdienen.”

okramagazine oktober 2011

Eric Verstraete: “In 1990 zijn we gestart met onze konijnenkwekerij, gewoon, omdat mijn echtgenote en ik daar zin in hadden. We komen allebei uit een landbouwersfamilie en tijdens onze jeugd kweekten we konijnen als hobby. Meer ervaring hadden we niet. We volgden een cursus konijnenhouderij en bouwden een grote stal. Later kwam er nog een gelijkaardige stal bij. Op een bepaald moment telde ons bedrijf bijna zevenhonderd voedsters. Nu ligt dat aantal lager. Momenteel kweken we zowel konijnen als kalkoenen. Er was onzekerheid in de konijnensector, richtlijnen over de behuizing bleven lange tijd uit. Nu zijn die er wel.”

Osso bucco van konijn

okramagazine oktober 2011

Was de groenten en snijd ze fijn. Verhit de boter en laat de bouten mooi bruinen. Neem ze uit de pot en laat de groenten 5 min. stoven. Voeg de bouten terug bij de groenten en kruid met peper en zout. Doe er de gesneden gepelde tomaten bij en laat een uur zachtjes sudderen in een gesloten pot. Verwijder het deksel en laat tot de gewenste dikte inkoken. Breng op smaak met peper en zout.

Wild konijn in tomatensaus

Voor vier: 600 gr konijnenlevertjes 250 gr jonge spruitjes 2 preistengels 2 selderstengels 3 eetlepels zilveruitjes 1 bussel jonge worteltjes 250 gr champignons 2 l groentebouillon (water met 2 à 3 groentebouillonblokjes ) 1 eetlepel gehakte peterselie boter 2 eetlepels sojasaus peper en zout. Maak de konijnenlevertjes schoon en spoel ze grondig onder koud stromend water. Smelt de boter en fruit de konijnenlevertjes kort zonder ze te laten kleuren. Was en snijd alle groenten fijn. Voeg de fijngesneden groenten toe aan de levertjes en stoof 10 min. Giet er de groentebouillon over en kruid met peper, zout en sojasaus. Laat sudderen op een matig vuur tot de groenten gaar zijn. Breng op smaak en bestrooi met gehakte peterselie.

Voor vier: 1 groot wild konijn of 2 kleine 2 à 3 vleestomaten 1 eetlepel oregano 2 dl bouillon 2 eetlepels tomatenpuree bakboter bruine sausbinder peper en zout. Snijd de tomaten in partjes en het konijn in stukken. Verhit de boter en bak het konijn rondom bruin. Voeg de tomaten, de bouillon en de oregano toe. Laat alles een uurtje gaar stoven. Breng op smaak met peper en zout en bind de saus.

Konijn op (groot)moeders wijze Voor vier: 1 konijn 3 uien 1 snede brood bakboter 2 eetlepels mosterd kristalsuiker 1 fles bruin tafelbier bruine sausbinder peper en zout. Snijd het konijn in stukken. Pel de uien en snijd ze fijn. Verhit de bakboter en bak de stukken konijn tot ze mooi bruin zijn. Neem het vlees uit de pot. Bak daarna de lever en de kop apart. Voeg de uien toe en laat ze mee fruiten. Leg de stukken konijn terug in de kookpot en overgiet met bruin bier. Leg in de pot een snede brood bestreken met mosterd. Laat een uurtje sudderen op een zacht vuurtje. Breng op smaak met suiker, peper en zout. Bind de saus met sausbinder.

Konijnenrugsalade Voor twee: 6 konijnenruggen bakboter balsamicodressing 1 eetlepel mayonaise 2 stronken witloof peper zout 2 appelen (bijv. granny smith). Bak de konijnenruggen mooi bruin, snijd in plakjes en laat afkoelen. Overgiet de plakjes met balsamicodressing en laat een dag rusten. Was de appelen (niet schillen) en snijd in schijfjes. Verdeel de schijfjes rondom op de rand van het bord. Snijd het witloof fijn maar houd enkele blaadjes over als versiering. Meng het witloof met de mayonaise. Zorg in het midden van het bord voor een hoopje witloof. Leg de plakjes konijn er rond, tot op de schijfjes appel. Versier met enkele blaadjes witloof. Tekst Nele Joostens en Blanche Vanbelle Foto’s Emy Elleboog en Violet Corbett Brock

Konijn Het konijn leefde oorspronkelijk in het wild. Nog steeds komen konijnen talrijk voor in het wild, op velden en aan de rand van het bos. Ze hebben meestal een grijsbruine kleur. Het konijn is echter vrij algemeen gedomesticeerd en leeft dus vaak als huisdier. Ze worden binnen en buiten gekweekt. Ze kunnen immers goed tegen kou maar minder goed tegen natte tocht of felle zon. Konijnenvlees is een dankbaar product in de keuken. Naast het traditionele stoofpotje op grootmoeders wijze zijn er tal van andere modernere bereidingen (grillen, barbecueën, wokken, tajine). Het zijn allemaal lichte bereidingen die aansluiten bij de trend om minder vet en dus gezonder te eten. Vandaag kan je konijnenvlees op verschillende manieren terugvinden: in zijn geheel of versneden in bouten, ruggen, schouders of filets. Konijnenvlees is goed voor de gezondheid. Het is licht verteerbaar want het behoort tot de magere vleessoorten en het heeft een vrij laag cholesterolgehalte. Konijnenvlees is bovendien geschikt voor elk seizoen.

Konijnenvlees is geschikt voor elk seizoen.

okramagazine oktober 2011

Groentesoep met konijnenlevertjes

PODIUM

‘Wat hebben we nog te geven?’ Hun namen klinken als klokken in de Vlaamse en Nederlandse theaterwereld. Elk hebben ze een halve eeuw ervaring. Toch stonden Chris Lomme en Jo De Meyere nog nooit samen op de planken. Het Mechelse theater ’t Arsenaal brengt daar verandering in.

Het initiatief om iets samen op de bühne te doen, kwam van de acteurs zelf. Twee jaar geleden al zochten ze contact met Michaël De Cock, directeur van ’t Arsenaal. Met Jacques Van Assche, Tuur De Weerdt en de gebroeders Verreth heeft het Mechels Miniatuurtheater - zoals ’t Arsenaal vroeger heette - al een lange ervaring met grote namen uit de Vlaamse theater- en filmwereld.

okramagazine oktober 2011

Terugkijken

De Cock was onmiddellijk gewonnen voor het idee om een stuk te schrijven voor de twee coryfeeën. In Achter de wolken vinden twee oudere mensen elkaar terug na vijftig jaar. Als jongeling kenden ze elkaar maar hun wegen scheidden zich. Elk leidde zijn eigen leven. Nu zijn ze weer alleen want hun partners zijn overleden. Samen kijken ze terug op hun leven. Heb ik destijds de juiste keuze gemaakt? Wat blijft er nog over van mezelf? Hoe moet het nu verder? Wat heb ik nog te geven?

Emoties van het leven Het is duidelijk dat het thema van dit stuk nauw aansluit bij de levensloop van Chris Lomme en Jo De Meyere. Allebei verloren ze nog niet zo lang geleden hun partner met wie ze een heel sterke band hadden. Ze vonden allebei de moed om de draad weer op te nemen en verder te werken. Michaël De Cock, een dikke dertig jaar jonger dan zijn acteurs, schrok er niet voor terug om een stuk voor hen te schrijven. Hij voert ook zelf de regie. Michaël De Cock: “Het is fijn om met Jo De Meyere en Chris Lomme te mogen werken. Ze hebben beiden een enorm brede ervaring die wel onuitputtelijk lijkt”, zegt hij. Vanaf hun eerste ontmoeting in 2009 begon het groeiproces

van deze productie. “Ik kende hen uiteraard allebei. Maar in onze veelvuldige gesprekken bleek hoe gedreven ze met hun werk bezig zijn”, aldus de auteur/regisseur. Michaël De Cock: “Voor mij moet theater vooral gaan over de emoties van het leven. Dat moet dan liefst in een hedendaagse vorm. Aan nostalgie heb ik een hekel. Als regisseur probeer ik de acteurs te laten bloeien, de repetities zijn een zoektocht en een bloeiproces naar een harmonieus samenspel.”

Vereenzaming Met Achter de wolken mikt ’t Arsenaal zoals altijd op een breed publiek. “Het is niet omdat het over mensen gaat van een zekere leeftijd, dat het stuk enkel

Heb ik de juiste keuze gemaakt? Wat blijft er nog over van mezelf? Hoe moet het nu verder?

geschikt zou zijn voor senioren”, aldus De Cock. Hij wil aantonen dat de thematiek van de vereenzaming, het kijken naar wat voorbij is en het doorgaan met wat overblijft niet alleen een probleem is voor oudere mensen. Bovendien is theater een medium dat alle lagen van de gemeenschap wil bereiken. “Ik geloof niet zo erg in toneel voor een doelpubliek”, verklaart hij. Bijna zeker wordt Achter de wolken een van de toppers van het komende toneelseizoen. “Ik ben mij bewust van de aandacht die deze productie zal krijgen”, zegt De Cock. “Maar dat schrikt me niet af.” De tekst is gegroeid uit diepgaande gesprekken met de acteurs, er is zeer plichtsgetrouw gewerkt en met het talent van Chris Lomme en Jo De Meyere is succes zo goed als verzekerd. Tekst Nic Fruru Foto François De Heel

Chris Lomme werd op 5 december 1938 geboren in Kortrijk. Ze studeerde voordracht en toneel aan het tweetalig conservatorium van Brussel. Op haar 21ste maakte ze haar tv-debuut als Marieke in Schipper naast Mathilde met haar latere echtgenoot Nand Buyl (overleden in 2009) in de hoofdrol. Tot 1991 was ze verbonden aan de KVS in Brussel waar ze verschillende grote rollen voor haar rekening nam (Ibsen, Tsjechov, Shakespeare). Tv-kijkers onthouden zeker haar rollen in Hard Labeur (1985 met Jo De Meyere), Ons geluk (1995), Veel geluk professor (2000), Katarakt (2007) en De Rodenburgs (2009).

Jo De Meyere werd in Eeklo geboren op 21 februari 1939. Hij studeerde in 1965 af als maatschappelijk assistent en ging dan toneel studeren. Hij debuteerde bij het NTG in Wacht tot het donker is van Frederik Knott. Hij speelde hoofdrollen in tv-reeksen als Wij heren van Zichem (1969), De vorstinnen van Brugge (1972), De Paradijsvogels (1973), Hard Labeur (1985 met Chris Lomme), Het Pleintje (1986), Alfa Papa Tango (1990), Stille waters (2001). Zowel in Heterdaad als in Flikken speelt hij John Nauwelaerts. Hij vestigt ook zijn reputatie in Nederland met de vertolking van Erik Odekerke in Dagboek van een herdershond (1978).

Info Achter de wolken gaat op 22 oktober 2011 in première in Mechelen en toert tot februari 2012 langs de culturele centra door heel Vlaanderen. Er zijn een vijftigtal voorstellingen gepland. Op www.tarsenaal.be vind je de data en plaatsen waar nog kaarten beschikbaar zijn. De info krijg je ook via 015 42 25 44.

okramagazine oktober 2011

Michaël De Cock is 35 en studeerde Romaanse filologie en daarna toneel aan het conservatorium in Brussel. Hij werd bekend als Kristof Verbist in Thuis. Sinds 2006 is hij directeur/ regisseur van ’t Arsenaal in Mechelen. Hij schreef een tiental theaterteksten waaronder Right in the middle van mijn fucking fruitdieet, Firenzee, Het Zuchten, Febar en NAMAALS.

FILM

Filmseizoen start veelbelovend Na het zomers geweld van superhelden van allerlei slag, maken bij het begin van het nieuwe filmseizoen enkele interessante films hun opwachting.

Intelligente thriller

zeventig zoals All the president’s

was een van de succesfilms de

Wie houdt van een knappe thriller

men en Three days of the Condor.

stille zwart-witfilm The Artist.

die niet door gewelddadige actie

Films die, naast de noodzakelijke

1927. George Valentin, een grote

wordt voortgedreven maar wel

actie, ook aandacht hadden voor

ster van de stille film (bij wie men

steunt op een intelligent verhaal,

de psychologie van hun herken-

automatisch aan Douglas Fairbanks

komt met The Debt zeker aan zijn

bare personages.

denkt) gelooft niet in de nieuwe

trekken. De Britse regisseur John

Hoewel de film in verschillende

geluidsfilm. Omdat hij niet met de

Madden

perioden

1997)

vernieuwing meestapt, keldert zijn

Shakespeare in love zagen, brengt

speelt, vertelt regisseur Madden

carrière. Gelijktijdig met zijn neer-

met The Debt een remake van de

zijn verhaal zo, dat het best te vol-

gang, groeit danseresje Peppy

Israëlische film Ha-Hov uit 2007.

gen is. Dat lukt hem omdat hij

Miller tot een grote Hollywoodster.

Het verhaal begint in 1997 wan-

van

wie

eerder

(1965,

1970,

voor elke periode voor een aange-

neer ex-geheim agente Rachel

paste belichting en kleurpatroon

Hazanavicius werkt zijn film uit in

Franse

regisseur

Michel

Singer

zorgt. Doordat Madden ook thea-

een prachtige zwart-witfotografie

terregisseur is, regisseert hij de

en volledig volgens de conventies

december 1965 was zij op missie

acteurs uitstekend. Hij krijgt van

van de stille film. Zelfs de beeld-

in Oost-Duitsland. Daar moest ze

zijn cast van bekende acteurs

grootte werd aangepast. Hoewel

met twee collega’s, Stephan en

(Helen

Wilkinson,

The Artist niet meteen de prijs

David, de nazi-kamparts Vogel

Jessica Chastain) sterke acteer-

voor de originaliteit zal halen, biedt

ontvoeren zodat hij in Israël zou

prestaties los. Op 28 september in

hij toch een stevige brok nostalgie

kunnen terechtstaan. De nasleep

de bioscoop.

én meteen een blik op een stukje

wordt

bruusk met

haar

geconfronteerd verleden.

Mirren,

Tom

filmgeschiedenis. The Artist is niet

van deze missie, die zware persoonlijke gevolgen had voor de

Een stille zwart-witfilm

zozeer een parodie maar veeleer

drie Mossadagenten, grijpt dertig

Je houdt het in deze tijd van spe-

een ietwat ironische hommage aan

jaar later opnieuw in hun levens in.

ciale effecten en 3D-films mis-

de stille film die de hedendaagse

The Debt doet ons denken aan de

schien niet voor mogelijk maar op

filmkijker, net als bij elke goed-

uitstekende thrillers van de jaren

het jongste filmfestival van Cannes

gevoel film, met een glimlach op de zaal vanaf 12 oktober. Tekst Willy Verbestel

okramagazine oktober 2011

The Debt doet ons denken aan de uitstekende thrillers van de jaren zeventig.

de lippen de zaal laat verlaten. In

The Debt.

The Artist.

Leef niet langer als in een luchtbel en vind een oplossing voor uw hoorprobleem bij Dialogue.

Gelieve deze coupon af te geven in het Hoorcentrum of op te sturen naar Dialogue - Technologiestraat 65 - 1082 Brussel.

Naam : Adres : Postcode : Telefoon :

Plaats : E-mail :

De door u verstrekte gegevens worden opgenomen in een gegevensbestand van Dialogue Hoorcentra NV - Technologiestraat 65 - 1082 Brussel, voor commerciĂŤle doeleinden. De gegevens kunnen ook worden doorgegeven aan derden. U heeft recht op inzage, verbetering en schrapping van gegevens.

0800 94 229 of www.dialogue.be

SS11 Okra

Dialogue biedt u een GRATIS hoortest aan.

VOOR HET DICHTSTBIJZIJNDE DIALOGUE HOORCENTRUM:

okramagazine oktober 2011

Een gezonde levensstijl, correcte hygiĂŤne en regelmatige preventie helpen u om goed te blijven horen. Hebt u last van lichte hoorproblemen of bent u ouder dan 50 jaar? Dan is het moment daar voor een test.

OKRA-SPORT

‘Met open armen ontvangen’ “Dansen is de mooiste sport, bewegen op muziek, er is toch niets fijner?” Viviane Van Overbeke (rechts op de foto) spreekt vol vuur over haar hobby. Net als Vicky Cuypers en Jean-Pierre Bulté is ze dansinstructeur bij OKRA.

okramagazine oktober 2011

OKRA-dans, wat moet ik mij daarbij voorstellen? Jean-Pierre Bulté: “We doen zowel gemeenschapsdansen als lijndansen. Gemeenschapsdansen zijn koppeldansen maar het zijn geen salondansen en het is geen volksdans, het is iets tussenin. Voor lijndans heb je geen partner nodig. Alle dansers staan los op

enkele rijen, de lesgever doet vooraan de passen voor.” Viviane Van Overbeke: “Lijndans is iets moderner dan gemeenschapsdans. We doen het op eigentijdse muziek, soms op de laatste hits. Er zijn invloeden uit de tango, de wals en de country linedance.” Vicky Cuypers: “We merken dat lijndans jongere gepensioneerden

meer aanspreekt. Het is iets toegankelijker. Al heeft gemeenschapsdans natuurlijk ook pluspunten: de dans wordt overal op dezelfde manier gedanst. Het is ook niet zo dat de man aangeeft welke figuur er volgt, iedereen weet op voorhand welke figuur er gaat komen.” Zijn mensen die nog nooit hebben gedanst ook welkom? Viviane Van Overbeke: “Natuurlijk. Maar net zoals bij andere dansgroepen, is het voor hen moeilijk om zomaar in te pikken. Daarom vragen we of ze een uurtje vroeger kunnen komen. Dan leren we hen enkele passen aan en oefenen op ritme en beweeglijkheid. Dat is immers essentieel voor dansers. Als de nieuwelingen een paar dansen kunnen, zijn ze geneigd langer te blijven en mee te doen met de gewone groep.” Jean-Pierre Bulté: “Nieuwelingen moeten zichzelf wel wat tijd geven om te leren dansen. Ik geef altijd de raad pas na een jaar of langer te beslissen of het iets voor jou is of niet. Ik probeer wie nog niet lang danst altijd een paar makkelijke dingen aan te leren zodat ze naar huis gaan met een goed gevoel.” Bereiken jullie ook mannen? Vicky Cuypers: “Dat is moeilijker. Ze komen zelden alleen, tenzij ze op zoek zijn naar een nieuwe partner. We ontvangen hen in ieder geval altijd met open armen, ze zijn meer dan welkom.” Viviane Van Overbeke: “Dans wordt nog steeds niet altijd au serieux genomen als hobby. Het fysieke aspect roept vaak nog tegenstand op. Een van mijn dansers vertelde ooit dat ze vroeger

ZATERDAG 29 OKT. TOT En mET DInSDAG 1 nOV. 2011

2 euro korting

10 TOT 19 UUR

Genieten in landelijke stijl

per ticket

www.countryside.be

COU11_AdOkraMagazine(210x148).indd 1

ging biechten nadat ze was gaan dansen. Dat zit er nog steeds een beetje in vrees ik. Dat is spijtig, voor mij is dansen de mooiste sport.” Treden jullie ook op? Viviane Van Overbeke: “Dat is niet onze eerste bedoeling maar dat doen we inderdaad wel. Drie keer per jaar geven we een voorstelling in de woonzorgcentra in de buurt en de voorbije twee jaren stonden we ook op de Gentse Feesten. Vorig jaar brachten we Saturday Night Fever, helemaal verkleed in discostijl. Dit jaar trokken we ouderwetse schooluniformen aan, compleet met korte blauwe rokjes en witte sokken. De kleren maken we telkens zelf. We hadden bekijks!” Jean-Paul Bulté: “Ook wij treden twee keer per jaar op, een keer ten voordele van de Cliniclowns en een keer in het

24/08/2011 15:01:34

Nieuwelingen moeten zichzelf wel wat tijd geven om te leren dansen. woonzorgcentrum. We zorgen ervoor dat we de dansen ruim op tijd aanleren zodat de extra belasting minimaal is.” Waarom moeten dansers aansluiten bij OKRA? Ze kunnen toch ook naar een dansschool gaan? Vicky Cuypers: “Dat is waar. Maar dansen bij OKRA heeft veel voordelen. In de eerste plaats is er het financiële aspect. Dansen bij OKRA kost amper iets, vaak enkel het lidmaatschap van OKRA-SPORT.” Jean-Pierre Bulté: “En het is gewoon een gezellige bende. Iedereen kent iedereen. In een dansschool ben je al snel een nummer, wij vragen hoe het gaat thuis, hoe het met de partner is.” Viviane Van Overbeke: “Vaak is

het zo dat als je danst in een dansschool en je partner verliest, je dan onvermijdelijk stopt. Bij OKRA is dat niet zo, dan komen ze je halen.” Welke argumenten moeten geïnteresseerden overtuigen om bij OKRA te dansen? Jean-Pierre Bulté: “Omwille van drie redenen. In de eerste plaats beweeg je op een leuke manier, ten tweede train je je geheugen en ten derde is het de ideale reden om eens buiten te komen, om mensen te ontmoeten. We merken trouwens dat vele dansers zich opkleden om te komen dansen. Het is goed voor je zelfbeeld.” Tekst Nele Joostens Foto Chris Van Riet

okramagazine oktober 2011

via online voorverkoop

BOEKEN

Vier toppers op een rij Vier boeken, vier aanraders. Ideaal om van te genieten op een herfstige namiddag of een regenachtige avond. En je kan er helemaal bij wegdromen.

Emma Henderson.

tussen literatuur en thriller. In Blauwe maandag is dat zeker het geval. Frieda Klein is psychoanalytica. In die hoedanigheid is zij er van overtuigd dat wat zich in het hoofd van haar patiënten afspeelt, controleerbaar is. Op een dag vertelt een patiënt dat hij een kind heeft met sproeten en rood haar. Kort daarna wordt een kind vermist dat beantwoordt aan dezelfde omschrijving. Is er een verband tussen beide gegevens? Kan Klein de politie helpen? En is er een samenhang tussen deze verdwijning en een zaak van tweeëntwintig jaar geleden, die beschreven is in het inleidend hoofdstuk? Vragen die al lezend een oplossing krijgen. Maar als alle vragen beantwoord zijn, ben je ruim 370 bladzijden verder.

Blauwe maandag Het schrijverskoppel Nicci French produceert in hun beste ogenblikken romans die de harmonieuze resultante zijn van de combinatie

Nicci French.

Kind van een vreemde Een zedenschets. Meteen de sterke kant van de Britse auteur Alan Hollinghurst. In 2004 won hij de

okramagazine oktober 2011

Emma Henderson koos geen makkelijk thema voor een debuut maar ze getuigt van een groot inlevingsvermogen in het leven van personen met een handicap. Grace Wiliams is het derde kind in een liefdevol gezin. Ze is echter spastisch en kan niet praten. Bovendien krijgt ze ook kinderverlamming. Ze is misvormd, loopt zwaaiend met armen en benen en wordt als achterlijk en imbeciel beschouwd. Harde maar exacte termen. Op elfjarige leeftijd komt ze in een instelling terecht waar liefdeloosheid en machtsmisbruik schering en inslag zijn. We schrijven jaren vijftig en zestig. Grace sluit er vriendschap met Daniel. Hij lijdt aan epilepsie en moet bovendien als gevolg van een ongeval zonder armen door het leven. Maar hij bezit een enorme fantasie. Via de spraak die Grace niet bezit, brengt

hij haar binnen in een onbekende wereld. In ruil geeft Grace hem haar armen. Met het ouder worden, groeit de vriendschap uit tot liefde. Ondertussen evolueert ook de gezondheidszorg en worden patiënten steeds meer als mensen beschouwd. Henderson heeft van een literair ongewoon onderwerp een buitengewone roman gemaakt. Het is onvoorstelbaar hoe ze zich in het hoofd van de zwaar gehandicapte Grace nestelt. Daardoor merk je als lezer dat zij fundamenteel niet anders is. Ze is een normaal meisje met dezelfde gevoelens en verlangens als ieder ander. Maar bekijkt de maatschappij haar wel zo? Het boek is niet altijd optimistisch maar blijft ontroeren.

Grace Williams spreekt zich uit

Alan Hollinghurst.

Antonio Pennachi.

Je ontdekt het fascisme van Mussolini in zijn volkse vorm. en denkgewoonten beschrijft, is sterke literatuur. Als lezer dwaal je in het hart van de deftige en monumentale landhuizen.

Het Mussolinikanaal Dit is geen oorlogsroman. De oorlog komt slechts sporadisch aan bod. Het is wel een ongeëvenaarde familiekroniek over de drooglegging van de Pontijnse moerassen in de jaren 1920-1930. Antonio Penocchi zet krachtige personages neer in een bijna documentaire stijl. Peruzzi trekt vanuit Veneto, Friuli en Ferrara weg om in de Agro Pontino aan drooglegging te doen. Hij is een echte kolonist in eigen land. Je voelt hoe de hitte, de vochtigheid, de muggen

en de vrees voor malaria de familie van Peruzzi het leven moeilijk maken. Je ontdekt het fascisme van Mussolini in zijn volkse vorm. De directe schrijfstijl blaast je omver en maakt je enthousiast. Je zit midden in het leven van de kolonisten, uiteindelijk raak je niet meer los van wat ‘ware fictie’ blijkt te zijn. Misschien hoeft dat niet te verbazen, Penocchi is zelf telg van een kolonistenfamilie. In 2010 werd dit boek bekroond met de Premio Strega-prijs, de meest gewaardeerde Italiaanse prijs. En dat was meer dan verdiend. Het is niet alleen een goed verhaal, het boek is bovendien prachtig uitgegeven en de druk een streling voor het oog.

Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

Emma Henderson, Grace Williams spreekt zich uit, Uitgeverij Artemis en Co, Amsterdam, 2010, 348 blz., 19,95 euro. Nicci French, Blauwe Maandag, Anthos, Amsterdam, 2011, 370 blz., 19,95 euro. Alan Hollinghurst, Kind van een vreemde, Prometheus, Amsterdam, 2011, 498 blz., 19,95 euro. Antonio Pennachi, Het Mussolinikanaal, De Bezige Bij, Amsterdam, 2011, 503 blz., 25 euro.

okramagazine oktober 2011

prestigieuze Man Booker Prize met zijn roman De schoonheidslijn. Zijn recente roman Kind van een vreemde bevestigt al het goede van zijn vorige roman. Hollinghurst schrijft op een klassieke manier, hij vertelt waardig met een uitgesponnen plot. Zijn roman bestrijkt de periode tussen 1913 en 2008. Het boek is opgebouwd uit vijf delen waarbij Hollinghurst soms flinke sprongen in de tijd maakt. Het eerste deel bepaalt en beheerst het hele boek. Cecil Valance, een jonge aanstormende dichter, charmeert en domineert zijn aristocratische omgeving. Hij sneuvelt echter op 25-jarige leeftijd in de Eerste Wereldoorlog. Zijn invloed - via zijn gedichten en op persoonlijk vlak - laten zijn familie, vrienden en kennissenkring niet meer los. Ze blijven leven met Cecil Valance. Niet enkel het verhaal maakt dit boek zo sterk. De wijze waarop Hollinghurst de Engelse aristocratie en haar leef-

GEDICHT

Vasthoudendheid Er bestaan vele redenen waardoor je niet stil kunt blijven liggen, â&#x20AC;&#x2122;s nachts. Als je steeds moet hoesten, bijvoorbeeld, zal je lichaam op en neer schokken alsof je op een rijkoets ligt en als je erg ziek bent, een lijkwagen. Of het is zo dat je niet weet waar je moet kijken, omdat alles voor je ogen zo rood is. Je ogen zijn zo rood, omdat iemand heeft gezegd dat je ogen zo blauw zijn en dat heeft je geraakt. Het fijne aan geraakt worden is dat het niet lang hoeft te duren om lang te blijven duren en het vreemde aan geraakt zijn is dat het nagalmt en nastampt en toch ben je er stil van. Het mooie aan het woord stil is dat het iets zegt over geluid en beweging en het bijzondere aan geluid is dat het bestaat uit beweging. Het fijne aan beweging is dat het zo ingetogen is, je kunt heel zacht je huid laten voelen dat iemand anders je huid voelt. Tegelijkertijd is het fijne aan beweging juist dat het uitbundig is, je kunt heel hardnekkig een dansend monster in je voeten hebben zitten, dat je hakken de hele avond de grond in wil stampen. Maar het vreemde aan een hele avond is dat je soms niet weet welke vorm van beweging je het liefst lang laat duren. Gelukkig is het goede aan iets lang laten duren dat alles op den duur weer terug stil valt.

okramagazine oktober 2011

En wat ik het allermooiste aan het woord stil vind,

Is dat je er in het Engels een l aan kunt plakken, Waardoor we elkaar kunnen vragen, waarom we nog steeds niet gaan slapen.

Lieke Marsman Uit: Wat ik mijzelf graag voorhoud, Amsterdam, 2010.

UITJES

Palazzo Rubens. De meester als architect

Sagalassos. City of dreams

Uncensored. Kleurrijke verhalen achter de schermen

Wist je dat Rubens ook betrokken was bij spraakmakende Antwerpse bouwprojecten zoals de bouw van de Sint-Carolus-Borromeuskerk? Meer nog, Rubens ontwierp gebouwen en publiceerde architectuurtraktaten met voorbeelden van de antieke architectuur. Ook uit Rubens’ schilderijen blijkt zijn kennis van architectuur. Veel kunstwerken van deze tentoonstelling met topstukken uit internationale musea werden nog nooit aan een ruim publiek getoond.

Sagalassos is een vervallen stad in het zuidwesten van Turkije. In de Romeinse tijd was Sagalassos een belangrijk regionaal centrum. In de eerste eeuwen na Christus kwam de stad tot volle ontwikkeling. Monumentale gebouwen, fonteinen en beelden getuigen hiervan. Vanaf de zesde eeuw raakte de stad in verval door aardbevingen, pestepidemieën en invasies. De afgelegen locatie en een metersdikke erosielaag beschermden de resten tegen plundering en verval. Het resultaat is een uitzonderlijk goed bewaarde archeologische site. Sinds het begin van de jaren ’90 voert het onderzoeksteam van professor Marc Waelkens er archeologische opgravingen uit. Het Gallo-Romeins Museum in Tongeren presenteert de eerste overzichtstentoonstelling over Sagalassos.

Dit is de laatste tentoonstelling voor het museum Midden-Afrika tijdelijk sluit voor een grondige renovatie. Vooraleer dit bijzondere stuk geschiedenis grotendeels verdwijnt, zal de bezoeker een parcours kunnen volgen door het ‘oude museum’. Een audiogids neemt je mee door het museum en zijn befaamde kelders die voor de gelegenheid worden opengesteld voor het publiek. Onderweg worden heel wat vreemde en (on)bekende verhalen over het museum uit de doeken gedaan: is de stoere leeuw echt wel zo stoer? Haalde Picasso zijn mosterd in het museum van Tervuren? Hoeveel olifantenschedels zijn er in de kelders van Tervuren en waarvoor worden ze gebruikt?

Info

Tot 11 december 2011 in het Rubenshuis, Wapper 9-11, 2100 Antwerpen, 03 201 15 55, www.rubenshuis.be. Open alle dagen behalve op maandag van 10.00 tot 17.300 uur. Tickets: 8 euro. +65: 6 euro. Bereikbaarheid: neem de trein tot Antwerpen Centraal en neem daar de premetro 2 of 15. Stap af aan halte Meir. Volg de Meir tot het plein met een fontein aan je rechterzijde (Wapper) en sla rechtsaf.

Van 29 oktober 2011 tot 17 juni 2012 in het Gallo-Romeins Museum, Kielenstraat 15, 3700 Tongeren, 012 67 03 30, www.galloromeinsmuseum.be. Open van dinsdag tot vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur. Tijdens de weekends en op feestdagen en schoolvakanties van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets: 7 euro. +55: 5 euro. Bereikbaarheid: Het museum ligt in het hart van de stad. Parkeren doe je het best op parking ‘De Motten’ (gratis) of in de ondergrondse stadsparkings ‘Romana’ of ‘Julianus’. Het museum ligt ook op wandelafstand van het station.

Tot 8 juli 2012 in het Museum Midden-Afrika, Leuvensesteenweg 13, 3080 Tervuren, 02 769 52 11, www.africamuseum.be. Van dinsdag tot vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur; zaterdag en zondag van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets: 7 euro (audiogids inbegrepen); senioren 6 euro. Bereikbaarheid: Aan het station van Leuven neem je bus 315 of 317. Stap af in Tervuren aan de halte tegenover het museum. De snelbus 410 (LeuvenBrussel) stopt aan de terminus van de tram 44. In Brussel kan je metro 1 nemen richting Stokkel tot Montgomery. Neem dan tramlijn 44 tot het eindstation.

is t a r g Win kets. duoticlz. 53! Kijk b

okramagazine oktober 2011

UIT

Ardense parels Hoe dieper de bossen, hoe trager de wegen, hoe zeldzamer de zielen. Eens Daverdisse voorbij lijken het landschap en de dorpjes uitgestorven. Het ideale klimaat voor een zoektocht naar verborgen schatten.

okramagazine oktober 2011

We nestelen ons in het knusse Les Lilas, een romantisch landhuisje in het vredige Porcheresse, in het zuidwesten van de provincie Luxemburg. Het kan de vergelijking met een Engelse cottage best doorstaan. Eertijds een bloeiend naaiatelier, vandaag een smaakvol ingericht pand met oog voor detail. Nu is het hier muisstil. Maar ooit gonsden de zwarte Singers onder vingervlugge handen en ritselden de stoffen over de glanzende tegels. Vandaag kraken enkel de houten vloeren en het antiek meubilair. De ruime tuin nodigt uit. Net als het dorp zelf. We ontdekken een brasserie en een splinternieuw speeltuintje achter de kerk. Voor andere nutsvoorzieningen moet je naar de nabije dorpen Gedinne of BiĂ¨vre. Of je combineert je boodschappenlijstje met een cultureel uitje.

Vresse is de bevoorrechte plaats voor natuurliefhebbers.

Middeleeuwse burcht Vanuit onze uitvalsbasis bereik je moeiteloos een handvol toeristische trekpleisters. Bovendien blijkt de weg er naartoe een visuele snoeptaart die je niet mag missen. De vestingstad Bouillon ligt op 18 km afstand en wordt gedomineerd door de reusachtige middeleeuwse burcht waar Godfried, hertog van Bouillon, ooit zijn hoofdkwartier had. Van hieruit leidde hij de eerste kruistocht in 1096. Dit erfgoed beschouwt men als een van de mooiste middeleeuwse burchten van Europa. Het uitzicht van op de vestingmuren over de stad en de glinsterende Semois is ronduit spectaculair. Een valkenier brengt enkele keren per dag een didactisch roofvogelspektakel met uilen, arenden, buizerds, gieren en valken. Een boeiend schouwspel.

Een doolhof van gangen leidt je naar de kerker, de vergeetput en de voormalige verblijven. Een bezoek aan de ArchĂŠoscope Godfried van Bouillon op de Quai des Saulx vormt de perfecte voorbereiding. De archeoscoop koppelt de modernste technologie aan een schitterend decor en laat je de eerste kruistocht mee beleven in de voetsporen van Hertog Godfried, Pieter de Kluizenaar en duizenden strijders op weg naar Jeruzalem. Je vindt er de meest geavanceerde audiovisuele technieken, verrassende beelden en speciale effecten, meespelende stemmen en muziek. In het Hertogelijk Museum in Bouillon kom je alles te weten over het rijk en boeiend verleden van de stad. Het is ondergebracht vlakbij het kasteel in de rue du Petit in twee

geklasseerde gebouwen uit de 17de en 18de eeuw.

Streekverleden

Naams Zwitserland Van Porcheresse naar Vresse red je eveneens in een halfuurtje. Dankzij het heldere water van de beken die van de steile, indrukwekkende hellingen klaterend de diepe valleien bereiken, mag Vresse waarschijnlijk de titel klein Naams Zwitserland

Het uitzicht van op de vestingmuren van Bouillon is adembenemend.

dragen. Het woud, waaruit de klokkentorens van de twaalf dorpen van de gemeente opduiken, strekt zich uit over 6 600 hectaren, wat overeenstemt met tweederde van de totale oppervlakte van de gemeente. Vresse is de bevoorrechte plaats voor natuurliefhebbers, wandelaars, mountainbikers, ruiters en langlaufers. Meer dan 400 kilometer uitgestippelde wandelingen brengen je naar de meest afgelegen schilderachtige plekjes. Deze uitzonderlijke landschappen,

In de burcht van Bouillon maak je een didactische vogelshow mee.

badend in het licht, trokken heel wat artiesten aan die in Vresse een belangrijke bron van inspiratie vonden.

Honden Voor een laatste trip naar de vallei van Viroinval moeten we de grens over naar de provincie Namen. Tussen Nismes en Mazée ligt een lieflijke vallei die zich uitstrekt langs het levendige water van de visrijke Viroin. In het museumdorp Treignes wacht je een onaan-

Deze prachtige koninginnenpage kan je kieken in les Abannets.

okramagazine oktober 2011

Je kan er niet naast kijken wanneer je dit gezellige dorpje binnenrijdt. In het Agri-Musée van Rochehautsur-Semois ontdek je niet alleen het streekverleden, terwijl je rondwandelt door een twintigtal ruimtes leer je een andere wereld kennen. Je doorloopt de verschillende stadia van het vroegere landbouwersbestaan op een speelse manier. Je vindt er onder meer het huis van de boer, een smederij, een oude dorsscène, een maalderij, een leisteengroeve, een timmermanswerkplaats en zelfs een heel arsenaal aan brandweermateriaal. Bovendien geniet je in Rochehaut van een van de mooiste panorama’s van België, over Frahan omringd door de Semois.

ITEM

Vakantiewoningen in de Ardennen, nu met 10% korting! Voor rust en stilte moet je in Porcheresse zijn.

LEZERSVOORDEEL Nummer 1 in de Ardennen

geroerd landschap met middeleeuwse straatjes. Stap in de sporen van herders en houthakkers. Ontdek er de musea en volg de voetstappen van schrijver Arthur Masson. Wanneer je via Vierves richting Olloy rijdt langs de meanderende Viroin, duiken ze op aan de rechterkant. Het zijn de indrukwekkende kammen van de Calestienne, een strook opvallende kalksteenrotsen. Vanwege hun hoge temperatuur trekken ze vele vlindersoorten aan. Uit heel Europa komen fotografen en vlinderaars zich hier uitleven. Vlakbij Nismes verenigen l’Eau Blanche en l’Eau Noire zich om de Viroin te vormen. Verbaas je over les Abannets, de talrijke kloven en gevaarlijk gapende diepten die het kalkplateau insnijden. Beklim de heuvels van de kale Tiennes en de droge, schrale graslanden waar hongerige vlinders en wilde orchideeën zich schuilhouden. Waarom de beroemdste Abannet le Fondry des Chiens heet, is onduidelijk. Volgens sommigen gooiden de bewoners hun dode honden in deze diepe kloof en slaat de Fondry op het ijzererts dat hier gewonnen werd. Een aparte belevenis, zoveel is zeker! Tekst en foto’s Chris Van Riet

okramagazine oktober 2011

ZIN IN EEN WEEKENDJE ARDENNEN? Speciaal voor de lezers van Okra Magazine biedt Ardennes Relais 10% korting op je verblijf in een vakantiewoning. Ook geldig in combinatie met last-minute aanbiedingen, dus dat is dubbel voordelig! Surf naar www.ardennes-relais.be of bel naar 0800-38 001. Gebruik de unieke actiecode OKRA-ARD in het reservatiescherm of vermeld ze bij telefonische boeking.

Actievoorwaarden van deze lezersaanbieding: - geldig voor alle woningen van Ardennes Relais, voor alle verblijfsperiodes, al naar gelang beschikbaarheid. - korting is geldig op het huurtarief, de kosten ter plekke en het vervoer zijn voor eigen rekening. - korting is niet cumuleerbaar met andere promoties, m.u.v. het last-minute aanbod. - korting is niet geldig op reeds gemaakte boekingen. - aanbieding is geldig op boekingen voor 31 oktober 2011 voor een verblijf voor 30 april 2012.

WWW.ARDENNESRELAIS.BE 0800 - 38 001

VIROINVAL BOUILLON

Info Office de Promotion du Tourisme de Wallonie et de Bruxelles, Sint-Bernardusstraat 30, 1060 Brussel, 02 509 24 34, www.opt.be, www.bouillon.be, www.vresse-sur-semois.be, www.viroinval.be, www.rochehaut.net.

d 52 rijtoer 54 nijlreiger 56 volheid 58 eerwaarde 60 en andere 61 jammer 63 één der 65 id est 66 tijdstip 68 geschikt om te nuttigen 70 voorzetsel 71 bijwoord 73 tel4 samentrekkingsteken 76 rust 77 bereden militair.

SPEEL EN WIN

29 winnaars

Makkelijk de7trap op en af?

Vanaf ok to b ThyssenKruer verandert pp M zijn naam inonolif t THYSSENK RUPP ENC A SA Uw

ij 2 zangspel 3 soort brood 4 uitroep van pijn 5 slotwoord van een gebed 6 jong partner vo ewijsstuk 9 klasse 10 diepte tussen twee zandbanken 11 partij in rechtszaak 12 dikor wonen in ei comfortabel gen huis. stof 14 samenhangend geheel van woorden 15 deel van Zuid-Afrika 19 knaagdier Ee n le ve n lang! Winnaars kruiswoord juli-augustus 2011. lse titel 23 gewicht 25 aanduiding van het miljardste deel 28 Italiaans pastagerecht Meer dan 3 000 deelnemers! e 32 zelfzuchtige vrouw 34 projectiel 36 uitbouw 37 in samenwerking met (afk.) Met een48 actuele traplift vanbeer 39 bedekking 40 getekend 45 opgooi 47 landbouwwerktuig ■ Wie kan zijn tenten(afk.) opslaan in de B&B In ThyssenKrupp Monolift natuurlijk! Between in53 iemand Huldenberg? die transpireert 55 hoofddeksel 56 boerenbezit 50 reisweg 51 streng Jean-Pierre Ravijts uit Merchtem-Peizegem. n ander (afk.) 59 wijnsoort 62 borrel 64 Aziatische taal 67 Bijbelse figuur 69 vrolijk ■ Wie kan naar de wolken liggen staren in B&B op aangeboden 72 namelijk 75 aan Zee. Huis van Rooi in Sint-Agatha-Rode?

1 13 17 22 27

48 54 60 66 71 76

Joannes Van Asbroeck uit Weerde-Zemst. ■ Wie kan gaan relaxen in B&B Meerdaal in 2 Haasrode? 3 4 5 6 7 8 Willy De Bie uit Zandhoven. 15 in de bus? 16 ■ Wie vindt de waardebon 14 van 125 euro Jos Tielens uit Hasselt. 18 we19Dagelijkse zonden opzij? 20 ■ Voor wie leggen Robert Van De Walle uit Bellem, Maria Lauwens uit 24 Hofstade,23 Anny Van Der Vennet uit Sleidinge-Evergem, Denys-Ovaere uit Otegem, Marie-Louise Vande Poel uit Oud-Heverlee. 29 30 28 ■ Naar wie gaat Het bloed in onze aderen? Lieve Ronny 33 Tavernier 34 uit Sint-Andries-Brugge, 35 36 Dedecker uit Ardooie, Paul Vandermeulen uit Melsele, Van 37 M. Eulaers uit Kontich,38Estel Das uit Zelem, Lisette 39 Laeken uit Aartselaar, Henri Velghe uit Tiegem, Paul Meganck uit Nieuwerkerken, Roger De Jonck uit 42 Kapellen, Robert Van Durme uit Evergem. ■ Wie leest binnenkort Bloedgetuigen? 44 45 46 Jozefina Van Hoeck uit Schilde, Gertrude Meerten uit Hasselt, Louis Geeroms uit Sint-Amands, René Van 49 50 51 52 Noten uit Sint-Katelijne-Waver, Christine Simons uit Schilde. 56 alles over In de tijd57dat de 55 Wie weet binnenkort ■ kindjes nog gekocht werden? 61 62 uit Kontich, Luc Callaerts 63 uit Kortrijk. 64 Willy Verbruggen ■ Wie verkent Het erf van mijn moeder? 68 Ledegem. 69 67 Thuylie uit Daniel ■ Wie leest voor uit Tinkeltje en andere verhalen? 74 72 Roger Moerman uit Aarsele.73 ■ Wie verneemt alles over Publiek geheim, plekken met een verborgen geschiedenis? 77 Mathilde Vereecken uit Bekkevoort. Oplossing: voedselveiligheid. Antwoord op de schiftingsvraag: Neerpelt.

9 2

2 3

21 25

40 43 47 53 58

59 65 70

Bel gratis

0800 94 365

I P S M N I B E A U R W E S T

M A A N I U M K E R K N A R I T A L K V O O R I G O O T E L L O L I S V S N E E E E L N U I L T E

T E K S T E R O U T E

B H I N G A S T I A A R A L R D D Z A B K O S L T E R E B A A L F IJ H

A K M E S K L U I T T I S R E N E O A E R O E N G P R O O G K I E P E R S T R I T Z E E R W U K I E R T O T D A K J E U Z A A R

Oplossing kruiswoordraadsel juli-augustus 2011.

749 356 812 634 178 295 923 561 487

685 214 937 128 459 763 576 842 391

213 978 456 597 362 184 841 739 625

Oplossing sudoku september 2011.

okramagazine oktober 2011

O P E R A

ThyssenKrupp

K O R T B IJ

info@monolift.be

kanaal 51 grondvlak 52 landsgewoonte 53 kort, hard geluid 55 woordmerk 56 inhoofddeksel 58 maal 60 zangstem 62 windrichting.

KRUISWOORDRAADSEL 1

13 16

3 23 26

5 34

37 39

46 49

7 52 59

54 60

6 64

63 65

Z G A N R E E E L Z E D E

W A K W H I S T S T U C A L I L E A M A Z U R K A T Oplossing O L L A T Ekruiswoordraadsel X L I E F E E P I L A T U S O L E R O O G P S E T E I A N T K IJ K C E L L O G G E I N T E R N I E T A R E N A B A S T A T R V E T A B A K D A M E 8 1 2 3 4 5 6 9 E E U W P U B M A N E R 7 L S A R I B I K L A Naam: K F I L I A A L H A K T N A O O G A S Z O N E I Straat: A L O O G R I T Z E G E E L T L O O D S O D E R

HORIZONTAAL 1 teer 5 kaartspel 9 pleisterkalk 13 Bijbelse landstreek 14 dans 15 koraaleiland 16 muurverf 18 aardig 19 ontkenning 20 Bijbelse figuur 22 Spaanse uitroep 23 gezichtsorgaan 24 sportterm 26 aantrekkelijk, bekoorlijk 28 inzicht 30 snaarinstrument 33 landbouwwerktuig 34 tussen (in samenst.) 36 klinknageltje 37 strijdperk 38 genoeg! 39 erfgenaam 41 genotmiddel 43 schaakstuk 45 vleesetend roofdier 47 Engels café 48 iemand die op betaling van een schuld aandringt 49 plaaggeest 51 steengruis 52 bergplaats 54 bijwinkel 57 deel van een schoen 59 vulkaan op Sicilië 61 gezichtsas 62 aardgordel 63 tweespraak 64 overwinning in een etappe 65 verharde huid 66 goederenopslagplaats 67 rivier in Polen. VERTICAAL 1 zo goed als nieuw (afk.) 2 met veel vocht 3 sierplant 4 vochtig koud 5 krachtig van groei 6 trek 7 vlek 8 heester 9 al te goed mens 10 drietal 11 tokkelinstrument 12 horecabedrijf 17 vloerbedekking 20 vaatwerk 21 seconde 23 lastig 25 deel van een tent 26 wezenlijk 27 sierplant 28 jongen 29 Turks vleesgerecht 31 slingerplant 32 waterdier 34 interest 35 recht stuk van een vaart 40 kennis 42 regenachtig 44 mengsel 46 dierengeluid 48 militair 50 afvoerkanaal 51 grondvlak 52 landsgewoonte 53 kort, hard geluid 55 woordmerk 56 inborst 57 hoofddeksel 58 maal 60 zangstem 62 windrichting.

oktober 2011

Postnr.:

Woonplaats:

Tel.:

E-mail:

SUDOKUSudoku

Nr.:

Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten Vul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van één voorkomen in 9 precies alle één kolom3 bij 3keer vakjes alle cijfers van 1 tot en met keer voorkomen. men, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

5 5

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer:

8 3

8 6

Schiftingsvraag: Welk beroep oefent Myriam Van Severen uit?

2 4

Vergeet niet een postzegel van 0,61 euro toe te voegen!

Stuur je oplossing naar OKRA-magazine, Kruiswoord oktober 2011, PB 40, 1031 Brussel, voor 31 oktober 2011 en maak kans op een van de prijzen op blz. 51. De winnaars verschijnen in het decembernummer 2011. Voeg één postzegel van 0,61 euro toe (niet vastkleven). Winnaars juli-augustus 2011 zie blz. 49!

KRUISWOORDRAADSEL

2i1jzen

Speel en win

Twintig boeken ■ Vijf exemplaren van Grace Williams spreekt zich uit van Emma Henderson (waarde 19,95 euro). ■ Vijf exemplaren van Blauwe Maandag van Nicci French (waarde 19,95 euro). ■ Vijf exemplaren van Kind van een vreemde van Alan Hollinghurst (waarde 19,95 euro). ■ Vijf exemplaren van Het Mussolinikanaal van Antonio Penacchi (waarde 25 euro).

Waardebon van 125 euro Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen.

■ De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88, receptie@dekinkhoorn.be, www.dekinkhoorn.be. ■ Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59, info@ravelingen.be, www.ravelingen.be. ■ Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04, olfosse@olfossedouth.com, www.olfossedouth.com.

okramagazine oktober 2011

Info

DE DINGEN

Bord Wat dit woordje van vier letters allemaal oproept: schoolbord, prikbord, etensbord, verkeersbord, uithangbord of schaakbord. Een waaier aan herinneringen.

okramagazine oktober 2011

Met het schoolbord hebben we allemaal te maken gehad. En er zijn nog zekerheden. In de lagere school schrijft de juf of meester nog steeds met het krijtje op het groene schoolbord. Mijn kleinkinderen vertellen mij dat er zelfs een beurtrol is voor wie het bord moet afvegen. En wie met twee bordenwissers buiten het krijtstof eruit moet kloppen. Nostalgie voor ons, voor de kinderen van nu een alledaags gebeuren.

Het prikbord heeft zijn intrede gedaan in de gezinnen. Om vol te hangen met memo’s met dingen die je niet mag vergeten. Een uitnodiging voor een verjaardagsfeestje van een kleinkind. Een verminderingsbon voor een kledingwinkel waar je pas aan denkt als de inleverdatum verstreken is. Een krantenknipsel waarin een interessante tentoonstelling staat aangekondigd. Het nieuwe adres van de ruimdienst of de tuinman. Je kunt het zo gek niet bedenken of het hangt op een prikbord. Het dagelijkse leven van de doorsnee Vlaming is af te lezen op het prikbord. Zou dit geen goed onderwerp zijn voor een thesis? Maar misschien is het prikbord ook gedoemd om te verdwijnen. Nu veel berichtjes per mail

komen, worden die niet meer uitgeprint en komen ze ook niet meer op het prikbord terecht. En wat te zeggen over het etensbord? Als onze generatie trouwde, kocht of kreeg men een servies met alles erop en eraan. Wonder boven wonder heb ik na meer dan veertig jaar huwelijk nog steeds een groot stuk van dit servies. Wit porselein met een zilveren randje. Maar als je bekijkt hoe een etensbord er nu uitziet, loop ik toch flink achter. Alle kleuren, vormen en materialen zijn mogelijk. Heel feestelijk. Maar als je ook hier de mode wilt volgen, heb je een dikke geldbeugel nodig. Daarom kies ik ervoor om af en toe eens te eten in een leuk restaurantje en daar het mooie serviesgoed te bewonderen. Je hoeft immers niet alles in bezit te hebben, kijken naar mooie dingen kan ook genieten zijn. We hebben ooit uit Griekenland een mooi schaakbord meegebracht. De kleinkinderen staan bewonderend te kijken naar de mooi gesneden figuurtjes.

Binnenkort zal ik hen toch eens de spelregels uit de doeken doen en samen met hen een potje schaken. Het mag ook dammen, Mens-erger-je-niet of Monopoly zijn, bordspelen in overvloed. Zo leren ze dat winnen én verliezen tot het leven behoren. En ik ben ervan overtuigd dat gezelschapspelletjes spelen met opa of oma tot de mooie jeugdherinneringen zullen horen. Er is nog een bord waaraan ik terugdenk. Bij mijn grootouders hingen twee borden aan de muur, elk aan een kant van de schouw. Op het ene stond: “Wie werkt voor vrouw en kind en wordt door hen bemind, ’t is Vader”. Op dat van moeder: “Wie bouwt het huis of maakt het tot gruis? ’t Is Moeder.” Of het bord in vele volkscafés: “God ziet mij, hier vloekt men niet!” Waar zijn al die leuke borden nu? In brocantezaken? Op rommelmarkten? Of op zolders bij het gerief dat niet meer gebruikt wordt maar waar men nog geen afscheid van kan nemen? Ik heb geen idee. Jij wel? Griet Trioen

Kijken naar mooie dingen, kan ook genieten zijn.

OKRA-LIDKAART = GELD WAARD

Info zie blz. 45.

WIN GRATIS DUOTICKET

Uitjes gelezen blz. 45? Geprikkeld door het mysterie van Sagalassos? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 14 euro) voor een bezoek aan deze tentoonstelling in het Gallo-Romeins Museum van Tongeren. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2011 naar OKRA-magazine, Sagalassos, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling Sagalassos.

Uitjes gelezen blz. 45? Neem je graag nog even afscheid van die stoere leeuw alvorens het museum zijn deuren voor drie jaar sluit? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde 14 euro) voor een bezoek aan deze tentoonstelling Uncensored. Kleurrijke verhalen achter de schermen in het Museum MiddenAfrika in Tervuren. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2011 naar OKRA-magazine, Uncensored, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling Uncensored.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Straat en nr.: Woonplaats:

Telefoon:

Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

Info zie blz. 45.

WIN GRATIS DUOTICKET Uitjes gelezen blz. 45? Zie je Rubens graag als architect aan het werk? Maak kans op een van de tachtig gratis duotickets (waarde 16 euro) voor een bezoek aan deze tentoonstelling Palazzo Rubens. De meester als architect in het Rubenshuis te Antwerpen. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2011 naar OKRA-magazine, Palazzo Rubens, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar chris.vanriet@okra.be met de mededeling Palazzo Rubens.

Naam en voornaam:

Postnr.:

palazzorubens.be

PA L A Z Z O

rubens d e m e e s t e r A L s A rc h i t e c t

��.��.�� .��.�� rubenshuis An t w er Pen

Rubens was een meesterlijk schilder, maar hij hield er ook een andere passie op na: architectuur. ‘Palazzo Rubens’ in het Rubenshuis is de allereerste tentoonstelling die deze kant van de barokmeester toont. Ontdek Rubens als veelzijdig architectuurtalent: gedreven kenner, bouwheer, ontwerper en uitgever. Alle info op www.palazzorubens.be

Straat en nr.: Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

www.rubenshuis.be

+32 (0)3 201 15 55

MEA_02573_19_advOkra_85bx124h.indd 2

6/09/11 11:10

colofon OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw PB 40, 1031 Brussel 02 246 44 37, fax 02 246 44 42, www.okra.be, magazine@okra.be Redactie Nele Joostens, Chris Van Riet, Katrien Vandeveegaete Redactieraad Herman De Leeuw, Niek De Meester, Nic Fruru, Erik Lauwers, Hilde Masui, Griet Trioen, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Cois van Roosendael, Katrien Vandeveegaete, Hugo Verhenne, Verantw. uitgever Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge Vormgeving Gevaert graphics nv Coverbeeld François De Heel Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Sylvain Van Der Guchtlaan 24, 9300 Aalst 053 82 60 80 fax 053 82 60 90 com@publicarto.be Oplage: 172 160 exemplaren Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Het novembernummer verschijnt uiterlijk op 26 oktober 2011.

OKRA-regio’s Antwerpen Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen 03 220 12 80 fax 03 220 17 68 antwerpen@okra.be www.okra.be/antwerpen

OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 fax 011 22 59 50 limburg@okra.be www.okra.be/limburg

Oost-Brabant Platte Lostraat 541, 3010 Leuven 016 35 96 94 fax 016 35 95 55 oostbrabant@okra.be www.okra.be/oostbrabant

Brugge Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 44 03 81 fax 050 44 03 90 brugge@okra.be www.okra.be/brugge

Mechelen Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen 015 40 57 45 mechelen@okra.be www.okra.be/mechelen

Brussel Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel 02 555 08 30 fax 02 555 08 39 brussel@okra.be www.okra.be/brussel

Midden-Vlaanderen www.okra.be/middenvlaanderen Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 • 09 269 32 16 middenvlaanderen@okra.be ■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 aalst@okra.be ■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 eeklo@okra.be ■ Gent Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 gent@okra.be ■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 oudenaarde@okra.be

Oostende Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 90 fax 059 55 26 12 oostende@okra.be www.okra.be/oostende

Ieper Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 40 fax 056 26 63 06 ieper@okra.be www.okra.be/ieper Kempen Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout 014 40 33 50 fax 014 40 33 52 kempen@okra.be www.okra.be/kempen Kortrijk Wijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk 056 26 63 53 fax 056 26 63 10 kortrijk@okra.be www.okra.be/kortrijk

Tielt Oude Stationsstraat 12, 8700 Tielt 051 42 38 08 fax 051 40 89 79 tielt@okra.be www.okra.be/tielt Waas en Dender Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 dendermonde@okra.be ■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 waasland@okra.be www.okra.be/waasendender ■

Algemeen secretariaat | www.okra.be | secretariaat@okra.be www.okrasport.be | www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41

02 246 57 72

02 02 02 02

246 246 246 246

44 36 44 35 42 09 42 07

02 246 44 47 02 246 44 34 02 246 44 39 02 246 44 47

Roeselare Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 07 fax 051 22 59 80 roeselare@okra.be www.okra.be/roeselare

02 246 39 44 02 246 57 72

OKRA-CMPensioendienst 02 246 44 31 02 246 44 45 Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45 Communicatie 02 246 44 37 02 246 57 71 Websites 02 246 44 57

Uw schoenenspecialist: ook voor grote maten !

www.

1000m2 TOPMERKEN

.com

TruWalk

voor losse steunzolen

)))

Met uitneembaar voetbed EN kleine/grote maten ! Durea*Verhulst*Timberland*Remonte*Softwaves* Solidus*Mephisto-Mobils*Gabor*Romika*Ara*Peron* Vabene*Rieker*Wolky*Platon*Finest*Livingstone*Cd* KIDS: Rondinella*Scapa*Kipling*Kotf* Replay&Sons*Stones&Bones*GeoxRedbull* Chroomvrij/arm: Think! *El Naturalista*MissClair* Brako-Anatomics*Chelsey-Blues*Finn-Comfort* K3*LeCoqSportif*LaCoste*RicostaPepino* Dc*Mistral*CanBe*Lowa*Pantofola d’Oro* FITFLOP*Crocs*Vital*Stuppy*Strechwalker*Solidus* TerreBleue*Mistral*Guma*LelliKelly*Crocs* Diabetici: Varomed*Xsensible*Durea*Newdress*

MBT: (+30 mod.)*StrechWalker*Finncomfort mod.)*StrechWalker*Finncomfort* MEPHISTO (+120 mod.) the sano*technologie Helpen bij Rug-,Heup-,Voet-,en Spierklachten. Walking/Running: Lowa*Asics*Mephisto*Meindl* Rockport(TruWalk)*NewBalance*Teva*Allrounder*

WAARDEBON EURIKA-SHOE BVBA HANDELSSTRAAT 141 1840 LONDERZEEL MALDEREN-STATION TEL. (052) 33 30 01 e-mail: eurika@skynet.be

€ 13

bij aankoop van een paar schoenen vanaf € 93 en niet cumuleerbaar met andere kortingen. Open: Naam werkdagen van 9 tot 20 u. Adres zaterdags van 9 tot 19 u. gesloten zonen feestdagen. Datum / /

VOLG WEGWIJZERS! Malderen - station

ELKE DAG OPNIEUW : VELE NIEUWE EN TEVREDEN KLANTEN !!

okramagazine oktober 2011

In elk merk keuze uit vele modellen en kleuren !!

GirlsStyle: Brako*Spm*ZapaNegra*Jhay*Khirio* Riverwoods*Fidji*FlyLondon*TommyHilfiger*Mjus* TerreBleue*Laura*Harlot*GStar*Replay*Shepherd* Lady: PeterKaiser*Gabor*Mephisto*Think!*Geox* Elnaturalista*Timberland*Clarks*Ara*Wolky*

Niet geldig tijdens de sperperiode.

YouthStyle: LaCoste*G-Star*Gaastra* LeCoqSportif*Asics*All-Star*Converse* Feiyue*Vans*DC*Mistral*Nike*Adidas* Goliath*Replay*Diesel*Pantofola d’Oro*

MensStyle: HugoBoss*FlorisVanBommel* G-StarRaw*Replay*TommyHilfiger*Cat* Riverwoods*CycleurDeLuxe*Think!*Scapa* Classic: VanBommel*Ambiorix*Clarks*Lloyd* Timberland*Rieker*Geox*Sebago*Solidus* Specials: Bugarri(+8cm)*Ara(GORE-TEX®Surround™) Rockport(300gr MARATHON-COMFORT)*Mephisto*

Een kamer gevuld met geluid. Niet met kabels.

Bezoek onze luisterstand op de Actief50 beurs 14-15-16 oktober Limburghal Genk

Bekroond met de

Reddot

best of the best

Bose Wave music system ®

Nu 14 dagen op proef

Gewoon aansluiten en genieten. Met het Bose Wave music system

Zoveel manieren om ervan te genieten. Luister naar het Wave music

zĳn er geen stapels componenten. Geen snoeren die in de knoop raken. Geen gedraai aan knoppen. Geavanceerde Bose-technologieën in dit compacte systeem werken samen om de kamer te vullen met de bekende prestaties die Bose tot één van de meest gerespec teerde namen op het gebied van geluid heeft gemaakt. Zo schrĳft Mark Prigg, technologiejournalist van de London Evening Standard: “Dit systeem onderscheidt zich door de perfecte geluidskwaliteit en de diepe, rĳke bastonen die iedere ruimte kunnen vullen...” Het Wave music system levert helder, realistisch geluid waarvan je zou denken dat alleen een veel grotere, complexe hifiset het kan produceren.

system in uw woonkamer, keuken, slaapkamer of waar u ook maar beter geluid wilt. Alles wat u nodig hebt, is ingebouwd: cd/mp3-speler, AM/FM tuner met RDS, klok en wekfunctie. U kunt deze allemaal bedienen met een handige, ultracompacte afstandsbediening. Sluit als u wilt een extra geluidsbron aan en hoor levensecht geluid vanaf uw tv of mp3-speler.

Hoe hebben we dit gedaan? Het komt allemaal neer op onze in de

Geniet 14 dagen lang vrĳblĳvend van het Wave music system. ®

U zult versteld staan van het geluid en de klasse van het Wave music system. Bel dus nu voor meer informatie over een vrĳblĳvende proefperiode van 14 dagen en ontdek zelf hoe verbluffend de prestaties van het systeem zĳn. En u heeft geen enkele verplichting.

V.S. gepatenteerde technologie voor waveguide-luidsprekers. De compacte behuizing van het systeem is niet groter dan een schoenendoos en bevat uiterst geavanceerde akoestische technologie waardoor cd’s en radioprogramma’s altĳd zuiver en levensecht klinken. Van de heldere hoge tonen tot de rĳke, volle lage tonen. De dubbele, tapse waveguide

Eén apparaat, één snoer, al het geluid. Een geluidssysteem koopt u om te luisteren naar muziek. Niet om uren bezig te zĳn met de installatie of het aansluiten van kabels. Met het Wave music system zult u vrĳwel direct na het openen van de verpakking genieten van Bose geluidskwaliteit. AUDIO, het testmagazine voor onder andere hifi schrĳft: “Het Wave music system is het eerste compacte systeem dat voor volwassen hifi-combinatie kan doorgaan...” ®

‘Vrĳblĳvend’ heeft alleen betrekking op de proefperiode van 14 dagen. ©2011 Bose Corporation. Alle rechten voorbehouden. Het speciale ontwerp van het Wave music system is ook een geregistreerd handelsmerk van Bose Corporation in de VS en andere landen. Citaten zĳn met toestemming gereproduceerd: Mark Prigg, London Evening Standard, 18/04/2005; Tv14, 10/2005; AUDIO, 5/2005; Red dot best of the best 2005. ®

Grafietgrijs

Titaniumzilver

Platinawit

Voor meer informatie of een brochure. Bel gratis naar:

✆ 0800 92 833

Referentienummer B11AOKR39 Openingstijden: ma - vr: 09.00 - 20.00 uur za - zo: 10.00 - 14.00 uur. Alleen beschikbaar direct via Bose • Bezoek www.boseinfo.be