Ysaÿe Knokke by olivier depaep

INTERNATIONAL MUSIC FESTIVAL

INTERNATIONAL MUSIC FESTIVAL 1

In memory of Josef Gingold

14-17 SEPT 2017

INDEX 05

Voorwoord / Préface H.K.H. Esmeralda van België S.A.R. Esmeralda de Belgique

Muzikanten Musiciens

06 Ysaÿe’s Knokke Graaf / Comte Léopold Lippens

De vrienden van het Zoute Les Amis du Zoute

Translations

Philippe Graffin & Eugène Ysaÿe

Sponsors

Een virtuoos in de duinen Un virtuose dans les dunes Michel Stockhem

Sites

Programma Programme

Eugène Ysaÿe dans le tableau que Edgard Tytgat réalisa du Zoute en 1928-1930 (voir détail)

Ochtendactiviteiten Activités du matin

Eugène Ysaÿe in het schilderij dat Edgard Tytgat maakte van Het Zoute in 1928-1930 (zie detail)

59 Tickets & info

VOORWOORD PRÉFACE

Voor mijn grootmoeder, koningin Elisabeth, was muziek nooit ver weg en dit haar hele leven lang. Zelden ging er een dag voorbij zonder een les viool, een deelname aan een muzikaal trio of kwartet, het bijwonen van een repetitie of een concert. Deze passie die ze meekreeg van haar vader en verder ontwikkelde dankzij haar leraar, de Belgische violist Eugène Ysaÿe, wou ze delen met haar land. Ze maakte er dan ook werk van om muziek en kunst aan te moedigen en om nieuw talent op te sporen. Vanaf 1937 willigt ze de wens in van haar vriend die enkele jaren voordien was overleden en neemt ze het initiatief voor de eerste internationale wedstrijd Eugène Ysaÿe. Deze wedstrijd kreeg later de naam van de koningin en geniet nog steeds veel prestige. Mijn grootmoeder was op alle wedstrijden aanwezig en zag heel snel in hoe belangrijk het was voor de kandidaten om voor en tijdens de wedstrijden gehuisvest te zijn op een locatie waar ze hun partituren in alle rust konden repeteren en tegelijk ook algemene lessen konden volgen. Zo werd in 1939 ook de Muziekkapel Koningin Elisabeth opgericht. Elisabeth heeft elk detail van de bouw en inrichting ervan gesuperviseerd. Niets was te mooi voor het superconservatorium waarvan ze droomde.

Een persoon met een uitzonderlijke levensenergie, een bijna bovenmenselijke kracht, net zoals zijn gestalte trouwens. Eugène Ysaÿe gefotografeerd door koningin Elisabeth (1916).

Un être dont l’énergie vitale était exceptionnelle, presque surhumaine, comme sa stature. Eugène Ysaÿe photographié par la reine Elisabeth (1916).

Ik ben ontzettend blij Erevoorzitster te zijn van het Muziekfestival Eugène Ysaÿe, niet alleen ter nagedachtenis aan mijn grootmoeder en de grote Belgische violist, maar ook omwille van de talrijke herinneringen die mijn familie verbinden met Knokke-Zoute. H.K.H. Prinses Esmeralda

La longue vie de ma grand-mère, la reine Elisabeth, fut accompagnée par la musique. Rares furent les jours sans qu’elle suive une leçon de violon, participe à un trio ou quatuor, assiste à une répétition ou un concert. Cette passion transmise par son père et développée grâce à son professeur, le violoniste belge Eugène Ysaÿe, elle voulait la faire partager à son pays d’adoption. Elle entreprit ainsi de promouvoir la musique et les arts et de faire découvrir des talents. Dès 1937, elle exauce le vœu de son ami décédé quelques années auparavant et initie le premier concours international Eugène Ysaÿe. Ce concours prendra par la suite le nom de la reine et jouit toujours à l’heure actuelle d’un grand prestige. Ma grand-mère qui assistait à toutes les épreuves s’est rapidement rendu compte de l’importance pour les candidats d’être hébergés avant et pendant les épreuves dans un endroit où ils pourraient répéter leurs partitions au calme, tout en suivant des cours de culture générale. C’est ainsi que naît dès 1939 la Chapelle Musicale. Elisabeth en a supervisé tous les détails de la construction et de la décoration. Rien n’était trop beau pour le super conservatoire dont elle rêvait. Je suis particulièrement heureuse d’être la Présidente d’Honneur du Festival de Musique Eugène Ysaÿe. En mémoire de ma grand-mère et du grand violoniste belge et en raison des nombreux souvenirs qui lient ma famille à la ville de Knokke-Le Zoute. S.A.R. Princesse Esmeralda

YSAYË’S KNOKKE

Toen voorzitter Hugues De Waele mij voor het eerst zijn grootse muzikale plannen naar aanleiding van de 85ste verjaardag van de vzw De Vrienden van het Zoute toevertrouwde, was ik meteen sterk onder de indruk van de professionele aanpak waarmee hij Knokke-Heist op een hoogstaande manier in de kijker wilde plaatsen. Als violist en componist was Eugène Ysaÿe een eeuw geleden uiteraard een succesvol en wereldvermaard musicus. Vandaag de dag een eigentijdse muzikale hommage rond deze markante figuur brengen, gericht naar een breed publiek, is voor een organiserend comité echter geen sinecure. Met een prestigieus vierdaags internationaal muziekfestival dat een 7-tal topconcerten en 9 masterclasses omvat, verspreid op unieke locaties waaronder het stemmige Dominicanenkerkje in de Sparrendreef en de St. George’s Anglican Church in de Zoutelaan, is artistiek directeur Philippe Graffin wonderwel in deze ambitieuze missie geslaagd. Als gemeentebestuur zijn we dan ook meteen op de kar gesprongen om de nodige logistieke en publicitaire steun aan dit originele nazomersevenement te verlenen. Het feit dat Klara en Musiq’3 al een aantal concerten rechtstreeks en in uitgesteld relais zullen uitzenden, bewijst alvast de hoge kwaliteit die dit festival uitstraalt. Naast het belangrijke muzikale aspect schenken De Vrienden van het Zoute via een geleide erfgoedwandeling ook ruimschoots aandacht aan de sporen die een levenslustige bourgondiër zoals Eugène Ysaÿe in Duinbergen en het Zoute heeft nagelaten. Deskundige gidsen zullen de deelnemers alle interessante wetenswaardigheden over de Eugène Ysaÿelaan, de villa Rêve d’enfant in de Fochlaan en het oude

Lorsque le président Hugues De Waele m’a confié pour la première fois ses projets musicaux grandioses à l’occasion du 85e anniversaire de son asbl Les Amis du Zoute, j’ai immédiatement été très impressionné par le professionnalisme avec lequel il voulait sublimer KnokkeHeist. Il y a un siècle, le violoniste et compositeur Eugène Ysaÿe était bien entendu un musicien couronné de succès, célèbre dans le monde entier. Mettre sur pied, au jour d’aujourd’hui, un hommage musical contemporain autour de cette figure marquante, tout en visant un public large, n’était toutefois pas une sinécure pour un comité organisateur. En proposant un prestigieux festival musical de quatre jours au cours duquel seront donnés 7 concerts et 9 masterclasses dans des lieux uniques tels que notamment la discrète église dominicaine de la Sparrendreef et l’église Anglicane St. George’s de la Zoutelaan, le directeur artistique Philippe Graffin a merveilleusement réussi cette mission ambitieuse. L’administration communale n’a pas hésité à apporter le soutien logistique et publicitaire nécessaire à la réalisation de cet événement de fin d’été. Le fait que Klara et Musiq’3 retransmettront plusieurs concerts en direct et en différé témoigne déjà de la grande qualité de ce festival. Outre l’aspect musical certes très important, l’association Les Amis du Zoute fera également la part belle, à travers une promenade patrimoniale guidée, aux traces qu’un bourguignon amoureux de la vie tel qu’Eugène Ysaÿe a laissées à Duinbergen et au Zoute. Des guides expérimentés se feront un plaisir d’emmener les participants à la découverte des curiosités de la rue Eugène Ysaÿe, de la villa Rêve d’enfant située dans la Fochlaan et de l’ancienne Eglise Sainte-Marguerite.

07 Eugène Ysaÿe probeert de step uit van zijn kleinkinderen! Eugène Ysaÿe essaie la trottinette de ses petits-enfants ! (Villa ‘La Chanterelle’, Le Zoute, 1916)

St.-Margaretakerkje maar al te graag uit de doeken doen. Dat Prinses Esmeralda van België het meterschap van dit prestigieus cultureel evenement heeft aanvaard, doet me uiteraard ontzettend veel plezier. Net zoals haar vader Koning Leopold III en haar kunstminnende grootmoeder Koningin Elisabeth komt ze maar al te graag naar Knokke-Heist en zie ik er al naar uit om onze gemeenschappelijke jeugdherinneringen die ik hier samen met haar familie mocht beleven, nog eens persoonlijk met haar te kunnen delen. Aangezien Eugène Ysaÿe de persoonlijke vioolleraar was van Koningin Elisabeth, is met Prinses Esmeralda de Koninklijke cirkel van dit internationaal muziekfestival in Knokke-Heist weer volledig rond. Proficiat aan De Vrienden van het Zoute om deze wondermooie muzikale najaarsdroom werkelijkheid te laten worden! Graaf Leopold Lippens Burgemeester van Knokke-Heist

Le fait que la Princesse Esmeralda ait accepté d’être la marraine de ce prestigieux événement culturel me fait, bien entendu, énormément plaisir. Tout comme son père le Roi Léopold III et sa grand-mère la Reine Elisabeth qui était amatrice d’art, elle aime beaucoup venir à Knokke-Heist. Je me réjouis déjà de me remémorer avec elle nos souvenirs communs que j’ai eu l’honneur de partager ici avec sa famille. Vu qu’Eugène Ysaÿe fut le professeur de violon personnel de la Reine Elisabeth, la Princesse Esmeralda clôt le cercle royal de cet événement musical international à Knokke-Heist. Félicitations à l’association Les Amis du Zoute qui donne vie à ce merveilleux rêve musical de fin d’été ! Comte Leopold Lippens Bourgmestre de Knokke-Heist

DE VRIENDEN VAN HET ZOUTE LES AMIS DU ZOUTE

Onze vereniging ‘De Vrienden van Het Zoute’ viert haar 85ste verjaardag met muziek. We laten de muzikale sfeer van het begin van de 20ste eeuw herleven in Het Zoute. Tijdens deze periode was de aanwezigheid van de befaamde Belgische violist en componist Eugène Ysaÿe duidelijk voelbaar in onze badstad. Hij werd er omringd door musici en componisten uit de meest uiteenlopende landen. Koningin Elisabeth was regelmatig te gast bij de grote meester. De locatie was bevorderlijk voor de creativiteit maar leende zich ook tot ontspanning. Het is bovendien 85 jaar geleden dat Ysaÿe er niet meer is. Reden te meer om hem te eren en de tijd van toen te laten herleven. Met meer dan 30 muzikale talenten van de hele wereld bieden ‘De Vrienden van Het Zoute’ een verfijnd muzikaal programma van hoog niveau aan zowel liefhebbers van muziek als aan zij die Het Zoute een warm hart toedragen. Tientallen jonge musici zullen de grote meesters vervoegen voor de openbare masterclasses en op meerdere locaties voor muzikale sensatie zorgen. De muzikale leiding wordt verzekerd door de briljante en wereldwijd erkende violist Philippe Graffin, tevens expert in de muziek van de grote meester Ysaÿe. Het hoogtepunt van het event is een muzikale gala-avond van hoog niveau en vol verrassingen in het Casino van Knokke-Heist. ‘De Vrienden van het Zoute’ verheugen zich om dit fantastische moment met u te delen en wensen u veel muzikaal genot!

Hugues De Waele Voorzitter ‘De Vrienden van het Zoute’ Eugène Ysaÿe tijdens een partijtje tennis (1927)

Eugène Ysaÿe pendant une partie de tennis (1927)

Pour fêter leurs 85 ans d’existence, l’association ‘Les Amis du Zoute’ recrée l’ambiance musicale du début du XXe siècle au Zoute. A cette époque, la station balnéaire compte parmi ses hôtes de marque le célèbre violoniste et compositeur belge Eugène Ysaÿe. Il aimait s’entourer d’artistes et de musiciens venus de tous les horizons. Coïncidence, il y a également 85 ans qu’Eugène Ysaÿe nous a quitté. Une raison de plus pour lui rendre hommage. Avec une trentaine d’artistes talentueux venus du monde entier, les Amis du Zoute offrent aux mélomanes un festival de haut niveau. La direction musicale est assurée par le brillant violoniste Philippe Graffin, mondialement reconnu et spécialiste d’Ysaÿe. Des dizaines de jeunes musiciens rejoindront des maîtres réputés pour des master class publiques dans différents lieux du Zoute. L’évènement est couronné par une soirée de gala musical de haut niveau et pleine de surprises au Casino de Knokke-Heist. ‘Les Amis du Zoute’ se réjouissent de partager avec vous ces moments exceptionnels ! Hugues De Waele Président ‘Les Amis du Zoute’

PHILIPPE GRAFFIN & EUGÈNE YSAŸE

Het was terloops tijdens een les over een muziekstuk van Ysaÿe in Bloomington te Indiana, dat ik als student voor het eerst hoorde spreken over de aanwezigheid van Ysaÿe in Het Zoute. Mijn leraar Josef Gingold, zelf één van de weinige leerlingen van Ysaÿe, vertelde me over de zomers die hij had doorgebracht bij de meester, het huis vol klanken van de violisten die er aan het werk waren en de feestelijke sfeer van die dagen.

Hij toonde me in de notities op de partituur de muzikale echo’s van verschillende scènes, die nu tot zijn jeugdherinneringen behoren. Mijn verwondering was groot toen ik weerspiegeld tussen de herinneringen sporen terugvond van zijn toenmalige vriend en collega Maurice Solway (zie foto p. 11) alsook van Nathan Milstein (zie foto p. 13). Nu ik zelf docent ben aan het conservatorium waar Ysaÿe les gaf en al veel van zijn muziek gespeeld en opgenomen heb – in het bijzonder de bekende sonates voor viool solo gecomponeerd in Het Zoute – en terugkijk op deze periode, verheug ik me des te meer om een beetje van de muzikale aanwezigheid van Ysaÿe terug bij hem thuis te brengen, in Knokke-Heist. Deze dagen zullen voornamelijk een evocatie brengen van de muzikale sfeer die er heerste rond de aanwezigheid

Philippe Graffin, wereldwijde erkende violist, is expert in de muziek van Ysaÿe en artistiek directeur van Ysaÿe’s Knokke.

Eugène Ysaÿe & Josef Gingold (Le Zoute, 1929)

Inattendu ! C’est à Bloomington, dans l’Indiana, au détour d’une leçon sur une œuvre d’Ysaÿe, que pour la première fois j’ai entendu évoquer la présence d’Ysaÿe à Knokke-Le Zoute. Mon professeur, Josef Gingold, l’un des rares élèves d’Eugène Ysaÿe, me décrivait les étés passés auprès du virtuose belge, sa maison zoutoise vibrant aux sons des violonistes y travaillant et l’atmosphère festive de ces lointaines journées. Il aimait montrer sur la partition, à travers les notes, les échos musicaux de différentes scènes dont il se souvenait avec plaisir. Quelle ne fut pas ma surprise d’en retrouver une description similaire dans les mémoires de son ami et collègue d’alors, Maurice Solway (voir photo p. 11) ainsi que dans celles de Nathan Milstein (voir photo p. 13) !

Josef Gingold & Maurice Solway (Le Zoute, 1926)

van Ysaÿe op deze locatie: de lessen, de toewijding waarmee de jonge musici er hartstochtelijk aan het werk waren, de kamermuzieksessies onder vrienden die er werken speelden geschreven voor Ysaÿe en dit door de grootste componisten van zijn tijd zoals Debussy, Fauré, Franck, Chausson. Samen met ‘De Vrienden van Het Zoute’ nodigen wij u dan ook uit om via dit muzikale gebeuren een bepaald iconisch verleden van deze stad mee te beleven.

Philippe Grafin, violoniste mondialement reconnu, est spécialiste de la musique d’Ysaÿe et directeur artistique de Ysaÿe’s Knokke.

Aujourd’hui professeur dans ce même conservatoire où enseigna Ysaÿe, après avoir beaucoup joué et enregistré sa musique – notamment les fameuses sonates pour violon seul composées au Zoute – je me réjouis d’y revivifier sa présence. Ce festival de quelques jours se veut avant tout une évocation de l’atmosphère musicale qui entourait le grand maître. D’une part, celle des leçons et de la ferveur du travail de jeunes musiciens et, d’autre part, celle des sessions de musique de chambre entre amis autour d’œuvres écrites pour Ysaÿe par les meilleurs compositeurs de son époque, tels que Debussy, Fauré, Franck ou Chausson. Une façon de faire revivre, avec Les Amis du Zoute, un passé emblématique de l’élégante station balnéaire.

EEN VIRTUOOS IN DE DUINEN UN VIRTUOSE DANS LES DUNES Michel Stockhem

Heel wat muziekliefhebbers, zelfs de meest hartstochtelijke, kennen Eugène Ysaÿe vandaag alleen nog van zijn composities, en dan nog: van een klein gedeelte van zijn composities – zijn buitengewone ‘Zes sonates voor viool solo’, gecomponeerd… in Het Zoute. Wanneer de eerste toeristen van de badplaats deze flamboyante, rijzige persoon met zijn Luiks accent wandelend op de dijk en omringd met zijn familie tegenkwamen, dan zagen ze in hem eerder dé virtuoos der vioolvirtuozen, diegene die gedurende de 20 jaren voorafgaand aan de Groote Oorlog de grootste, de meest beroemde van allemaal was. Eugène Ysaÿe is geboren in 1858 en gestorven in 1931. Afkomstig van een bescheiden milieu uit Luik, de voornaamste Waalse stad, brengt hij het zover dat hij een staatsbegrafenis krijgt in Brussel. Zo verliest Het Zoute in 1931 één van haar meest bekende vakantiegangers: een legendarische figuur verdwijnt er. Als zoon van een musicus is hij een buitengewoon begaafd en levendig kind. Door tweemaal te kunnen starten op het Koninklijk Conservatorium van Luik – een eerste keer weggestuurd wegens slecht gedrag – slaagt hij erin de hoogste onderscheidingen te behalen. Privé perfectioneert hij zich dan bij twee van de grootste vioolmeesters van die tijd: de Pool Henryk Wieniawski, destijds verbonden aan het Koninklijk Conservatorium Brussel, en de Belg Henri Vieuxtemps, die zich wat teruggetrokken had en zich in Parijs had gevestigd. Ysaÿe bracht bij hem drie jaar van zijn jonge leven in de lichtstad door en die zullen hem voor altijd tekenen. Op 21-jarige leeftijd werd hij te Berlijn aangenomen als concertmeister bij de Bilsesche Kapelle, een klassiek amusementsorkest, dat wat later de structuur zal

De nombreux mélomanes, même ardents, ne connaissent plus aujourd’hui Eugène Ysaÿe que par ses compositions, et encore : par une petite partie de ses compositions – ses extraordinaires Six sonates pour violon solo, composées… au Zoute. Quand les premiers touristes de la station voyaient, flamboyant, ce bon géant à l’accent liégeois entouré des siens se promener sur la digue, ils voyaient en lui LE virtuose des virtuoses du violon, celui qui, pendant les vingt années précédant la Grande Guerre, avait été le plus grand, le plus célèbre de tous.

vormen voor de Berliner Philharmoniker. Hij gaat er om met andere ontheemden, die zullen bijdragen aan zijn persoonlijkheidsvorming: een Franse journalist Théodore Lindenlaub, correspondent bij Le Temps en de dichter Jules Laforgue, Frans voorlezer bij de keizerin. Als jonge solist begint hij aan zijn eerste tournees, waarvan sommige met grote persoonlijkheden zoals Anton Rubinstein, de grootste Russische pianist van die tijd. Op zijn 24ste krijgt hij genoeg van zijn Berlijnse bezigheden en keert hij terug naar Parijs waar hij zijn carrière lanceert. Zijn relatienetwerk wordt uitgebreider wanneer hij in contact komt met de Société Nationale, die de voornaamste Franse componisten van die tijd omvat. Hij knoopt vriendschapsbanden aan met César Franck, net als Eugène van Luik afkomstig, en Saint-Saëns, Fauré, d’Indy, Chausson, Debussy, met wie hij meerdere belangrijke werken zal maken zowat vijftien jaar later. In 1886, op 28-jarige leeftijd, wordt hij door FrançoisAuguste Gevaert benoemd tot vioolleraar aan het Koninklijk Conservatorium Brussel. Met deze zekerheid in zijn leven trouwt hij en vestigt hij zich definitief in de hoofdstad. Zo komt hij terecht in een grote artistieke opborreling: het ontstaan van de art nouveau in de

personnalités comme Anton Rubinstein, le plus grand pianiste russe de l’époque. A 24 ans, lassé de ses tâches berlinoises, il se lance dans la carrière en retrouvant Paris. Son réseau relationnel s’étoffe au contact de la Société Nationale, qui regroupe l’essentiel des meilleurs compositeurs français de l’époque. Il noue des amitiés avec César Franck, d’origine liégeoise comme lui, et Saint-Saëns, Fauré, d’Indy, Chausson, Debussy, dont il créera plusieurs œuvres importantes une quinzaine d’années plus tard. En 1886, à 28 ans, il est désigné professeur de violon par François-Auguste Gevaert au Conservatoire royal de Bruxelles. Cette sécurité venue, il se marie et s’installe définitivement dans la capitale. Il se retrouve ainsi dans une grande effervescence artistique : la naissance de l’Art Nouveau en architecture avec Victor Horta, les fantasmagories picturales de James Ensor, l’art social d’un Constantin Meunier, l’affirmation éclatante d’écrivains flamands d’expression française comme Emile Verhaeren ou Maurice Maeterlinck, avec leur puissant rejaillissement littéraire sur le symbolisme de Fernand Khnopff. Bruxelles est aussi, alors, le temple du wagnérisme francophone : Wagner est rejeté par Paris, et c’est par trains entiers que les Parisiens viennent assister aux premières francophones des opéras de Wagner à la Monnaie.

Eugène Ysaÿe est né en 1858 et mort en 1931. Issu d’un milieu modeste dans la principale ville wallonne, Liège, il aura droit à des funérailles nationales à Bruxelles. C’est en 1931 que Le Zoute perdit ainsi un de ses plus célèbres villégiateurs : une figure légendaire disparaissait. Fils de musicien, Ysaÿe a été un enfant surdoué et turbulent. En s’y reprenant à deux fois – d’abord renvoyé pour mauvaise conduite – il parvient aux plus hautes distinctions du Conservatoire royal de Liège, puis se perfectionne en privé avec deux des plus grands maîtres du violon à l’époque : le Polonais Henryk Wieniawski, alors attaché au Conservatoire royal de Bruxelles, et le Belge Henri Vieuxtemps, retiré de la scène et installé à Paris. Ysaÿe passe trois années de jeunesse auprès de lui dans la Ville-Lumière, qui le marqueront à jamais. A 21 ans, il est engagé à Berlin comme concertmeister à l’Orchestre Bilse, un orchestre classique de brasserie dont l’ossature constituera le futur Philharmonique de Berlin. Il côtoie là d’autres déracinés qui vont contribuer à la formation de son esprit : un journaliste français, Théodore Lindenlaub, correspondant du ‘Temps’, le poète Jules Laforgue, lecteur de français de l’impératrice. Jeune soliste, il entame ses premières tournées, dont certaines avec de grandes

Ysaÿe’s klas in Het Zoute (1926) Op de eerste rang rechts: Nathan Milstein

La classe d’Ysaÿe au Zoute (1926) Au premier rang à droite : Nathan Milstein

architectuur met Victor Horta, het fantasmagorisch schilderwerk van James Ensor, de sociale kunst van Constantin Meunier, de overduidelijke bevestiging van Franstalige Vlaamse schrijvers zoals Emile Verhaeren of Maurice Maeterlinck met hun krachtige literaire afstraling op het symbolisme van Fernand Khnopff. Brussel is dan ook de tempel van het Franstalige wagnerisme: Wagner was door Parijs afgewezen en met volle treinen kwamen de Parijzenaars naar De Munt om er de eerste Franstalige opera’s van Wagner bij te wonen.

De carrière van Ysaÿe zal zich vanuit deze thuishaven intensief ontwikkelen tot 1914: een carrière als virtuoos, als kamermuziekspecialist – voornamelijk met zijn strijkkwartet – en als dirigent. Hij wordt aanzien als de grootste virtuoos op wereldvlak rond 1900 en zo is hij ook de stichter van een symfonisch gezelschap dat in Brussel het repertorium van die tijd zal brengen. Hij was dikwijls afwezig omwille van zijn tournees (hij was soms 4 tot 6 maanden weg uit Europa door zijn Amerikaanse tournees). Hij inviteert er de elite van het wereldcircuit van virtuozen maar eveneens – en dat was heel origineel destijds – talrijke gastdirigenten of componisten die er hun eigen werk dirigeren: Nikisch, Mengelberg, Weingartner, d’Indy, Saint-Saëns, Svendsen, Albéniz… Het wereldconflict in combinatie met zijn alsmaar toenemende gezondheidsproblemen die zijn speelwijze beïnvloeden, zorgt voor een onderbreking. De oorlog bracht hij vooral in Engeland

Een terugblik op de context van de eerste generatie vakantiegangers in Het Zoute is een reis terug in de tijd met focus op initiële prioriteiten. Want wie zich in 1912 kwam vestigen dichtbij de duinen van het Zwin was alvast op zoek naar het absolute contrast tussen een actief leven – vooral Villa ‘La Chanterelle’. Eugène Ysaÿe bezette de villa van 1914 tot 1931. Het huis werd vernield in 1942 / Eugène Ysaÿe l’occupa de 1914 à 1931. La maison fut détruite en 1942.

wanneer men niet alleen actief is, maar ook

La carrière d’Ysaÿe, à partir de ce port d’attache, se développe intensément jusqu’en 1914 : une carrière de virtuose, de chambriste – notamment avec son quatuor – et de chef d’orchestre. Considéré comme le plus grand virtuose mondial autour de 1900, il est aussi le fondateur d’une société symphonique qui, à Bruxelles, fait vivre le répertoire contemporain ; souvent absent (ses tournées américaines l’éloignent souvent pendant quatre à six mois de l’Europe), il y invite le gratin du circuit mondial des virtuoses ainsi que – c’est très original, à l’époque – de nombreux chefs invités ou compositeurs dirigeant leurs propres œuvres : Nikisch, Mengelberg, Weingartner, d’Indy, Saint-Saëns, Svendsen, Albeniz… Le conflit mondial, conjointement à des problèmes de santé grandissants qui altèrent progressivement son jeu, marque une rupture. Après la guerre, passée en grande partie en Angleterre et aux Etats-Unis, il choisit de rester outreAtlantique où l’attend un plantureux contrat de direction de l’Orchestre Symphonique de Cincinnatti. Il y restera quatre ans avant de revenir en Belgique, où il aborde, à Bruxelles et au Zoute, une semi-retraite extrêmement active, donnant son dernier concert en 1928.

En dan nog… Wat betekent rust eigenlijk?

La place manque ici pour évoquer tout ce qui a fait d’Ysaÿe un virtuose, un chambriste, un enseignant, un chef d’orchestre, un compositeur unique. On retiendra que sa carrière, qui explose dans les années 1890, lui donnera une aisance financière qui s’exprimera dans l’immobilier. A une exception près, elles sont toujours debout. Ce fut d’abord sa maison de maître près de Ma Campagne, dans cette avenue Brugmann qu’on venait de tracer pour relier Saint-Gilles au faubourg d’Uccle. Ce fut ensuite, pendant huit ans, La Chanterelle de Godinne, en bord de Meuse, pour les jeux d’enfants nés de son mariage en 1886. Sur la Meuse, Ysaÿe s’adonne à la pêche, et de nombreux amis, jeunes violonistes en quête de conseils ou virtuoses affirmés venant rendre visite, viennent déjà rythmer ces mois d’été.

Eugène Ysaÿe (1925)

hectisch, bijna frenetiek bezig is – en de rust.

en in de Verenigde Staten door en daarna gaf hij er de voorkeur aan om aan de andere kant van de Atlantische Oceaan te blijven, waar hem een rijkelijk contract wachtte als directeur van het Cincinnati Symphony Orchestra. Hij bleef er vier jaar vooraleer hij terugkeerde naar België, waar hij in Brussel en in Het Zoute begon aan een uiterst actief semipensioen. Hij gaf zijn laatste concert in 1928. Het ontbreekt ons hier aan ruimte om alles te schetsen wat er toe geleid heeft om van Ysaÿe een virtuoos, kamermuziekspecialist, docent, dirigent en een buitengewoon componist te maken. We onthouden dat zijn carrière zich in de jaren 1890 plotseling sterk uitbreidt, wat hem financiële bewegingsruimte geeft en tot uiting zal komen in zijn keuze van onroerende eigendommen. Op één uitzondering na bestaan ze nog allemaal. Eerst was er het herenhuis vlakbij ‘Ma Campagne’, in de Brugmannlaan, die men toen net aan het aanleggen was om Sint-Gillis te verbinden met de gemeente Ukkel. Daarna werd het gedurende acht jaar ‘La Chanterelle’ te Godinne, aan de oevers van de Maas om er zijn kinderen uit zijn huwelijk in 1886 te kunnen laten spelen. Aan de Maas gaat hij helemaal op in het vissen en in de bezoeken van talrijke vrienden, jonge violisten op zoek naar advies of bekende virtuozen die reeds een ritmische afwisseling brachten in zijn zomermaanden. Pas daarna koos Ysaÿe ervoor om zijn maanden (relatief) rustig door te brengen in Knokke. Hij liet er in 1913 een nieuwe ‘Chanterelle’ bouwen aan het Britspad, volgens plannen van Henri Lafontaine. In 1914 zal hij voor zijn kinderen, schoonkinderen en ongetwijfeld

Eugène Ysaÿe met zijn familie. Achter Eugène Ysaÿe trekt zijn zoon gekke gezichten. In het midden met de hoed, zijn oudste zoon Gabriel (1927). Eugène Ysaÿe en famille. Derrière Eugène Ysaÿe son fils Antoine fait la grimace. Au centre avec un chapeau, son fils ainé Gabriel (1927).

C’est ensuite à Knokke qu’Ysaÿe désirera passer ses mois de (très relatif) repos. Il y fit construire en 1913 une nouvelle ‘Chanterelle’ au Chemin des Anglais, sur des plans d’Henri Lafontaine. En 1914, il procéda aussi, pour ses enfants, beauxenfants et petits-enfants sans doute, à l’achat du cottage ‘Wonderland’, bâti à deux pas de là (sur ordre d’une certaine Georgine Van Sprangh, veuve Clavareau) sur des plans d’Adolphe Pirenne. Elle fut rebaptisée ‘Rêve d’enfant’, en souvenir d’une œuvre délicieuse qu’Ysaÿe avait composée au début du siècle pour le petit Antoine, son fils tombé malade. C’est sous ce nom que la villa est encore connue, même si elle fut revendue à l’avocat, futur sénateur, ministre et ministre d’Etat Octave Dierckx en 1928. Quant à La Chanterelle, elle fut malheureusement détruite pendant la guerre, en 1942. L’été 1914 devait

Replonger dans le contexte de la première génération des villégiateurs du Zoute est un voyage dans le temps et une remise en lumière de priorités initiales. Car s’implanter près des dunes du Zwin, en 1912, c’est rechercher le contraste le plus absolu entre une vie active – surtout dans le cas où elle est non seulement active, mais aussi agitée, presque frénétique – et le calme.

kleinkinderen overgaan tot de aankoop van de vlakbij gebouwde cottage ‘Wonderland’ (in opdracht van een zekere Georgine Van Sprangh, weduwe Clavareau) volgens plannen van Adolphe Pirenne. De cottage kreeg de nieuwe naam ‘Rêve d’enfant’ als herinnering aan een mooi werk dat Ysaÿe gecomponeerd had in het begin van de eeuw voor de kleine Antoine, zijn zoon die ziek was geworden. Het is onder deze naam dat de villa nog altijd gekend is, alhoewel die in 1928 opnieuw verkocht werd aan een advocaat, toekomstig senator, minister en minister van Staat Octave Dierckx. Wat ‘La Chanterelle’ betreft, deze villa werd in 1942 tijdens de oorlog helaas vernield. De zomer van 1914 moest er eentje worden van vrolijke familiesamenkomsten tussen de nieuwe muren: maar de komst van de Duitsers in België vanaf de maand augustus wijzigde alle plannen ingrijpend. In september werden de nog maar net droog geworden luiken van ‘La Chanterelle’ al neergelaten. Ysaÿe verliet de villa en plaatste een bordje met een opschrift dat eraan herinnert dat hij er in de cultus van Bach en Beethoven had vertoefd. De familie Ysaÿe slaagde erin Dunkerque te bereiken. Vijf jaar later zullen ze er de villa in intacte toestand terugvinden. Ysaÿe bracht er de zomer van 1919 door. Maar voortaan was het als een ‘oom uit Amerika’: hij leefde vanaf dan in de Verenigde Staten. Hij kocht vlakbij Cincinnati een mooi domein te Fort Thomas, dat hij later zou verkopen.

Terug geïnstalleerd in België vindt Ysaÿe er een wereld die erg veranderd is en waarin hij zijn aanknopingspunten heeft verloren. Zijn mooie jaren als virtuoos liggen achter hem, de instandhouding van een symfonisch gezelschap op privatieve wijze is riskant geworden, alhoewel de ‘Concerts Ysaÿe’ op een meer bescheiden wijze waren hernomen. Gedurende zijn laatste jaren zag men hem minder en minder op scène. Hij was bezig met componeren, uitgeven, doceren en het ondersteunen van jonge artiesten. La Chanterelle is een gonzende bijenkorf. Aan zijn zijde, de jonge Jeannette Dincin, een Amerikaanse studente. Zij waakt over zijn geluk sinds de dood van zijn vrouw. Ze zal in 1928 zijn tweede echtgenote worden.

Eugène Ysaÿe gefotografeerd door koninging Elisabeth (1916)

Eugène Ysaÿe photographié par la reine Elisabeth (1916)

De villa in Het Zoute kent mooie tijden, een eregalerij van grote internationale virtuozen komt er langs voor zijn advies, om te komen spelen met ‘Pépère’ (gecontroleerde benaming), lessen te volgen en er te genieten van goed eten. We zullen het over deze mooie tijden ongetwijfeld later nog hebben, wanneer we de op heden hier en daar verspreide talrijke getuigenissen verzameld zullen brengen. Maar het valt niet meer te ontkennen dat de ‘Sonates van Ysaÿe’ hier, in het Britspad, zijn geschreven.

Eugène Ysaÿe met zijn eerste kleindochter, Carry, dochter van Gabriel en tweelingzus van Jean Eugène Ysaÿe tient dans ses bras sa première petite-fille, Carry, fille de Gabriel et jumelle de Jean (Duinbergen 1912)

être celui de joyeuses concentrations familiales dans les nouveaux murs : mais l’entrée des Allemands en Belgique dès le mois d’août bouleversa tous les plans. En septembre, les volets de la Chanterelle, à peine secs, sont fermés. Ysaÿe abandonne la villa en y plaçant un écriteau rappelant qu’il avait vécu dans le culte de Bach et de Beethoven. Les Ysaÿe parviennent à joindre Dunkerque. Cinq ans plus tard, la villa sera retrouvée intacte. Ysaÿe y passe l’été 1919, mais c’est désormais comme un ‘oncle d’Amérique’ : il vit désormais aux Etats-Unis, où il achètera, près de Cincinnatti, un joli domaine à FortThomas, qu’il revendra ensuite. Réinstallé en Belgique, Ysaÿe trouve un monde très changé dans lequel il a perdu ses marques. Ses belles années de virtuose sont derrière lui, le maintien d’une société symphonique privée est devenu périlleux bien que les Concerts Ysaÿe aient repris sur un pied un peu plus modeste. Il paraît de moins en moins sur scène. La composition, l’édition, l’enseignement, le soutien aux jeunes artistes l’occupent. La Chanterelle est une ruche bourdonnante. Á ses côtés, la jeune Jeannette Dincin, élève américaine, veille sur son bonheur depuis la mort de sa femme. Elle deviendra sa seconde épouse en 1928. La villa du Zoute vit de belles heures ; y passe un panthéon de grands virtuoses internationaux, venus demander conseil, jouer avec le ‘Pépère’ (appellation contrôlée), prendre des cours, faire bonne chère. Nous raconterons sans doute plus tard, ces belles heures en rassemblant de

Het idee was er in 1923 gekomen tijdens de ‘Concerts Ysaÿe’ te Brussel, toen Eugène zijn vriend Joseph Szigeti, de Hongaarse virtuoos, Bach hoorde spelen. Hij vatte het plan op om zes sonates te schrijven om zo het volledige vakgebied van het solo schrijven te exploreren, zoals een violist-componist in dit stadium van zijn carrière en in die tijdsgeest het zich kon voornemen dit te doen: met een breed stilistisch en technische specialisatie en als ‘het begin van een nieuw tijdperk’, zoals David Oistrakh het heeft verwoord. ‘Deze sonate in sol mineur’, schrijft Joseph Szigeti in 1958, ‘de eerste van zes, werd me als een ruwe ontwerpschets in potlood getoond door de Meester op een morgen in Het Zoute, nadat ik een avond doorgebracht had op ‘La Chanterelle’. Ik moest ‘s morgens vroeg vertrekken en nam afscheid van hem (hij zat op de kant van zijn bed, de plooien van zijn lang slaapkleed gedrapeerd rond zijn monumentale lichaam, wat me aan een werk van Rodin deed denken). Plots gaf hij mij enkele bladzijden van het manuscript dat op zijn nachttafeltje lag, toonde me de opdracht en bracht me zo op de hoogte van zijn project om ‘de zes’ te schrijven.’ De destijds heel uitvoerig omstreden sonates, gewijd aan Crickboom, Enescu, Kreisler, Quiroga, Szigeti en Thibaud zijn vandaag één van de meest erkende en vaakst opgenomen monumenten van het vioolrepertorium.

De begeestering van de grote meester zal nog lang aanwezig blijven boven het strand van Het Zoute.

Eugène Ysaÿe in het gezelschap van enkele leerlingen en bewonderaarsters (Villa ‘La Chanterelle’, Het Zoute, 1927)

nombreux témoignages aujourd’hui épars. Mais vous ne pourrez plus ignorer que les Sonates d’Ysaÿe ont été écrites ici même, chemin des Anglais. L’idée en était venue en 1923, aux Concerts Ysaÿe à Bruxelles, lorsque Eugène entendit son ami le virtuose hongrois Joseph Szigeti jouer Bach. Il conçut son plan d’écrire six sonates, explorant le champ complet de l’écriture en solo telle qu’un violoniste-compositeur arrivé à ce stade de sa carrière et à cette époque pouvait l’envisager : un large champ stylistique et technique, et ‘ le début d’une nouvelle ère ’, dira David Oistrakh. ‘Cette Sonate en sol mineur’, écrira Joseph Szigeti en 1958, ‘la première des six, me fut montrée en ébauche de crayon par le Maître un matin au Zoute, après que j’avais passé une nuit à ‘La Chanterelle’. Je devais partir tôt et lui faisais mes adieux (il était assis au bord de son lit, les plis de sa longue chemise de nuit drapés autour de son corps monumental, me rappelant une statue rodinesque) et tout à coup il me passait les feuilles de son manuscrit posées sur sa table de nuit, en me montrant la dédicace et en me faisant part de son projet d’écrire ‘les six’. Très discutées à l’époque, les sonates, dédiées à Crickboom, Enesco, Kreisler, Quiroga, Szigeti et Thibaud, sont aujourd’hui un des monuments les plus indiscutés et enregistrés du répertoire du violon. L’ombre du grand géant planera encore longtemps sur la plage du Zoute.

Eugène Ysaÿe en compagnie de quelques élèves et admiratrices (Villa ‘La Chanterelle’, Le Zoute, 1927)

Vakantie in Het Zoute met Pierre, één van zijn kleinzonen (1925)

Vacances au Zoute avec Pierre, l’un de ses petits-fils (1925)

PROGRAMMA

PROGRAMME

OVERZICHT APERÇU Donderdag / Jeudi 14.09.2017 10h00

Guided Tour Ysaÿe’s Knokke | Start: Hotel Memlinc (NL) ― € 15 (ref. 14 GTN)

10h00

Zwin Musical Guided Tour | Zwin Natuur Park (FR) ― € 15 (ref. 14 ZTF)

12h00

Concert Young Artists / Great Talents | Dominicanenkerk ― € 15 (ref. 14 YT)

15h00 ― 17h00

Masterclass Piano by Claire Désert | Dominicanenkerk ― Free

15h00 ― 17h00

Masterclass Cello by Gary Hoffman | St. George’s Anglican Church ― Free

15h00 ― 17h00

Masterclass Violin by Philippe Graffin | Hotel Memlinc ― Free

18h30

Opening Concert ‘Souvenir de Knokke’ | Dominicanenkerk ― € 20 (ref. 14 EC)

Vrijdag / Vendredi 15.09.2017

Concerts Passe-partout total (all concerts & master classes + Musical Gala incl. dinner) ― € 220 (ref. TOT) Passe-partout Concerts Young Artists / Great Talents (4) + Eveningconcerts (2) ― € 80 (ref. TOT.YT.EC) Passe-partout Eveningconcerts (2) excl. Musical Gala ― € 35 (ref. TOT. EC) Passe-partout Concerts Young Artists / Great Talents (4) ― € 50 (ref. TOT.EC) Young Artists / Great Talents concert ― € 15 Eveningconcert ― € 20 Musical Gala ― € 150 (incl. dinner) (ref. 16 MG)

10h00

Guided Tour Ysaÿe’s Knokke | Start: Hotel Memlinc (FR) ― € 15 (ref. 15 GTF)

10h00

Zwin Musical Guided Tour | Zwin Natuur Park (NL) ― € 15 (ref. 15 ZTN)

12h00

Concert Young Artists / Great Talents | Dominicanenkerk ― € 15 (ref. 15 YT)

15h00 ― 17h00

Masterclass Viola & Chamber Music by Toby Hoffman | Dominicanenkerk ― Free

15h00 ― 17h00

Masterclass Cello by Jeroen Reuling | St. George’s Anglican Church ― Free

15h00 ― 17h00

Masterclass Violin by Philippe Graffin | Hotel Memlinc ― Free

18h30

Concert ‘Exil’ | Dominicanenkerk ― € 20 (ref. 15 EC)

Zaterdag / Samedi 16.09.2017 10h00

Conference & film: Un virtuose dans les dunes | Hotel Memlinc (FR) (ref. 16 C)

12h00

Concert Young Artists / Great Talents | Dominicanenkerk ― € 15 (ref. 16 YT)

Master classes Free access

15h00 ― 17h00

Masterclass Piano by Claire Désert & Cello by Jeroen Reuling | Dominicanenkerk ― Free

15h00 ― 17h00

Chamber Music by Amy Norrington | St. George’s Anglican Church― Free

Ochtendactiviteiten / Activités du matin Zwin Musical Guided Tour français – 14.09.17 – € 15 (ref. 14 ZTF) Zwin Musical Guided Tour Nederlands – 15.09.17 – € 15 (ref. 15 ZTN) Guided Tour Ysaÿe’s Knokke Nederlands – 14.09.17 - € 15 (ref. 14 GTN) Guided Tour Ysaÿe’s Knokke français – 15.09.17 - € 15 € (ref. 15 GTF) Conference + Film français – 16.09.17 – € 15 (ref. 16 C)

15h00 ― 17h00

Masterclass Violin by Philippe Graffin | Hotel Memlinc ― Free

19h30

Musical Gala | Casino Knokke-Heist ― € 150 (incl. dinner) (ref. 16 MG)

Voor bestelling tickets: zie p. 59 Commande tickets : voir p. 59

Zondag / Dimanche 17.09.2017 12h45

Festival’s Closing Young Talent Concert | Dominicanenkerk ― € 15 (ref. 17 YT)

WOENSDAG MERCREDI

13.09.2017

PRIVÉ - OP UITNODIGING / SUR INVITATION Eugène Ysaÿe (1858-1931), Rêve d’enfant op. 14 | violin & string version Philippe Graffin, Kaja Nowak, Natalia Kotarba, William Vyvyan Murray, Lidy Blijdorp, Uxía Martinez Botana Openingsreceptie / Réception d’ouverture In aanwezigheid van H.K.H. Esmeralda van België en burgemeester Graaf Leopold Lippens En présence de S.A.R. Esmeralda de Belgique et du bourgmestre le Comte Leopold Lippens

De villa Rêve d’enfant werd wonderlijk goed gerestaureerd door de huidige eigenaars.

La villa Rêve d’enfant merveilleusement bien restaurée par les propriétaires actuels.

DONDERDAG JEUDI

15h – 17h Master Classes

14.09.2017

Claire Désert | Piano - Dominicanenkerk Philippe Graffin | Violin - Hotel Memlinc Gary Hoffman | Cello - St. George’s Anglican Church

10h00

Guided Tour Ysaÿe’s Knokke | Start: Hotel Memlinc (NL) (ref. 14 GTN)

10h00

Zwin Musical Guided Tour | Zwin Natuur Park (FR) (ref. 14 ZTF)

12h00

Concert Young Artists / Great Talents | Dominicanenkerk (ref. 14 YT) Henri Vieuxtemps, Capriccio ‘Hommage aan Paganini’, op. 55 | alto solo William Vyvyan Murray Henryk Wieniawski, Variatie op een oorspronkelijk thema, op. 15 | violin & piano Joshua Galasse, Katsura Mizumoto Eugène Ysaÿe, ‘Légende norvégienne’ | violin & piano Vashka Delnavazi, Katsura Mizumoto César Franck, Sonate voor viool en piano, FWV 8t | opgedragen aan / dédié à Eugène Ysaÿe Lidy Blijdorp, Katsura Mizumoto

18h30

Opening concert ‘Souvenir de Knokke’ | Dominicanenkerk (ref. 14 EC) Eugène Ysaÿe, 5ième sonate op. 27 voor viool alleen | string instruments only Philippe Graffin en alle violisten van het festival / et ensemble des violonistes du festival Eugène Ysaÿe, op. 28 voor cello alleen Gary Hoffman Franz Liszt, ‘Am grabe Richard Wagners’ | piano, string quartet & contrabass Khoa-Nam Nguyen, Kaja Nowak, Răzvan Popovici, Lidy Blijdorp, Katsura Mizumoto, Uxía Martinez Botana Ernest Chausson, ‘Poème’ op. 25 | opgedragen aan / dédié à Eugène Ysaÿe Philippe Graffin, Khoa-Nam Nguyen, Kaja Nowak, Răzvan Popovici, Lidy Blijdorp, Katsura Mizumoto, Uxía Martinez Botana Claude Debussy, Quatuor à cordes, op. 10 | opgedragen aan / dédié à Eugène Ysaÿe Philippe Graffin, Kaja Nowak, Toby Hoffman, Gary Hoffman

Schets van de 5de sonate van Ysaÿe voor viool alleen (Koninklijk Conservatorium van Brussel)

Esquisse de la 5e sonate d’Ysaÿe pour violon seul (Conservatoire royal de Bruxelles)

Het Ysaÿe kwartet in de zaal Pleyel met Claude Debussy aan de piano (Parijs, 1893)

Le quatuor Ysaÿe dans la salle Pleyel avec Claude Debussy au piano (Paris, 1893)

VRIJDAG VENDREDI

15h - 17h

15.09.2017

Master Classes Toby Hoffman | Viola & Chamber Music - Dominicanenkerk Philippe Graffin | Violin - Hotel Memlinc Jeroen Reuling | Cello - St. George’s Anglican Church

10h00

Guided Tour Ysaÿe’s Knokke | Start: Hotel Memlinc (FR) (ref. 15 GTF)

10h00

Zwin Musical Guided Tour | Zwin Natuur Park (NL) (ref. 15 ZTN)

12h00

Concert Young Artists / Great Talents | Dominicanenkerk (ref. 15 YT) Eugène Ysaÿe, Trio ‘Le chimay’ Elina Buksha, Hélène Desaint, Astrig Siranossian Gabriel Fauré, Quintette op. 89 voor piano en snaren | opgedragen aan / dédié à Eugène Ysaÿe Christia Hudziy, Quatuor Lumos

18h30

Concert ‘Exil’ | Dominicanenkerk (ref. 15 EC) Eugène Ysaÿe, Trio ‘Le Londres’ Tatiana Samouil, Arata Yumi, Yana Kucherova Theo Ysaÿe, ‘Les blés de Flandres’ | mezzosoprano & piano Sarah Théry, Christia Hudziy Versie in trio van de sonate voor twee violen solo, begeleid door een altviool zodat koningin Elisabeth ze kon spelen met de meester. Deze première vond in 1915 plaats te Londen.

Version en trio de la sonate pour deux violons seuls, facilitée par un alto, pour que la reine Elisabeth puisse le jouer avec le maître. Cette première eut lieu à Londres 1915.

Joseph Jongen, ‘Le carnaval des tranchées’, op. 57.2 | mezzosoprano & piano Sarah Théry, Christia Hudziy Camille Saint-Saëns, ‘Violons dans le soir’ | mezzosoprano, piano & violin Sarah Théry, Christia Hudziy, Philippe Graffin

César Franck, ‘Le Sylphe’ FWV 73 | voice, piano & cello Sarah Théry, Christia Hudziy, Amy Norrington Johannes Brahms, ‘Hymne à la grandeur de Joachim’ | two violins & double bass Philippe Graffin, Tatiana Samouil, Uxía Martinez Botana Dit zeldzame humoristische werk, gewijd aan de vermaarde violist Joseph Joachim (1831 - 1907) voor wie de jonge Ysaÿe in Berlijn ging spelen, is een knipoog naar het feit dat Ysaÿe het concerto van Brahms gespeeld heeft in aanwezigheid van de componist in Wenen, die zich heeft laten uitfluiten maar ondersteunen door de componist.

Dédié au grand violiniste Joseph Joachim (18311907), pour qui le jeune Ysaÿe etait aller jouer à Berlin, cette oeuvre humoristique rarissimme est un clin d’æil au fait qu’Ysaÿe ait joué le concerto de Brahms en présence du compositeur à Vienne, qui s’est fait siffler mais soutenir par le compositeur.

Edward Elgar, Quintette voor piano en snaren op. 81 Claire Désert, Philippe Graffin, Harriet Langley, Răzvan Popovici, Jeroen Reuling Eugène Ysaÿe creëerde dit concert in première op het vasteland te Berlijn in aanwezigheid van al zijn vrienden. De grote violist Kreisler, aan wie het werk was opgedragen, heeft altijd gezegd dat de uitvoering van Ysaÿe beter was dan die van hem. Eugène Ysaÿe in Londen (1916)

Eugène Ysaÿe à Londres (1916)

Eugène Ysaÿe créa ce concert en première sur le continent à Berlin en présence de tous ses amis. Le grand violoniste Kreisler, à qui l’œuvre avait été dédiée, a toujours déclaré que l’interprétation d’Ysaÿe était supérieure à la sienne.

ZATERDAG SAMEDI

16.09.2017

15h - 17h

Master Classes Claire Désert | Piano & Jeroen Reuling | Cello - Dominicanenkerk Philippe Graffin | Violin - Hotel Memlinc

10h00

Conference & film (ref. 16 C)

Amy Norrington | Chamber music - St. George’s Anglican Church

Un virtuose dans les dunes | Hotel Memlinc (FR) Michel Stockhem

19h30 12h00

Musical Gala | Casino Knokke (ref. 16 MG)

Concert Young Artists / Great Talents | Dominicanenkerk (ref. 16 YT)

Presentation : Marlène de Wouters

Camille Saint-Saëns, Quatuor à cordes no 1 op. 112 | opgedragen aan / dédié à Eugène Ysaÿe Quatuor Elmire

Camille Saint-Saëns, Septuor pour piano, quintette à cordes et trompette op. 65 Claire Désert, Philippe Graffin, Tatiana Samouil, Răzvan Popovici, Amy Norrington, Uxía Martinez Botana, Alain De Rudder

Eugène Ysaÿe, Méditation | cello & piano Ella Van Poucke, Katsura Mizumoto

Eugène Ysaÿe, ‘Harmonie du soir’ pour quatuor et orchestre à cordes op. 31 Festival orchestra Quatuor : Harriet Langley, Vashka Delnavazi, William Vyvyan Murray, Ella Van Poucke Direction : Toby Hoffman

Guillaume Lekeu, Quatuor avec piano | opgedragen aan / dédié à Eugène Ysaÿe Katsura Mizumoto, Harriet Langley, William Vyvyan Murray, Ella Van Poucke

Ernest Chausson, Concert pour piano, violon et quatuor à cordes op. 21 opgedragen aan / dédié à Eugène Ysaÿe Claire Désert, Philippe Graffin, Cyprien Brod, Yaoré Talibart, Răzvan Popovici, Jeroen Reuling

DINNER (stadskledij / tenue de ville)

TANGO’S Marcello Nisinman, bandoneon | Winfried Holzenkamp, double bass Ysaÿe’s tango | Marcello Nisinman, Philippe Graffin e.a.

ZONDAG DIMANCHE 12h45

17.09.2017

Festival’s closing Young Talent Concert | Dominicanenkerk (ref. 17 YT) Joseph Haydn, ‘Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuze’ Philippe Graffin, Kaja Nowak, Răzvan Popovici, Jeroen Reuling

MASTER

PHILIPPE GRAFFIN Violin ° 1964, France Violist Philippe Graffin heeft zich een onweerlegbare reputatie weten te verschaffen voor zijn interpretaties van het Franse repertorium. Dit is ongetwijfeld een natuurlijke ontwikkeling voor één van de weinige leerlingen van Josef Gingold, die zelf leerling was van Ysaÿe, voor wie het merendeel van het vioolrepertorium uit die tijd werd gecomponeerd. Philippe heeft zijn eerste opname gedaan met Yehudi Menuhin terwijl hij het Royal Philharmonic Orchestra dirigeerde. Ontelbare andere opnames die hij sindsdien maakte en die unaniem werden toegejuicht, getuigen van een zoekende ingesteldheid en omvatten veel wereldpremières. Hij herontdekte de originele versies van ‘Poème’ van Chausson en van ‘Tzigane’ van Ravel en zette zich in voor de vergeten vioolconcertos van Fauré en van de Engelse componist Coleridge-Taylor, die hij opgenomen en uitgevoerd heeft op de BBC Proms.

Als concertsolist heeft hij opgetreden met orkesten zoals The Philharmonia, BBC Symphony, BBC National Orchestra of Wales, Royal Liverpool Philharmonic, Deutsche Radio Philharmonie Saarbrücken, Residentie Orkest, Göteborg Symfonieorkest, Tsjechisch Filharmonisch Orkest, Orchestra di Padova e del Veneto, Sint-Petersburgs Filharmonisch Orkest en George Enescu Philharmonic. Graffin voert werken uit van talrijke levende componisten en er zijn werken voor hem geschreven door Rodion Chtchedrine, Vytautas Barkauskas, David Matthews, Philippe Hersant en Yves Prin. Philippe is een zeer gegeerd kamermusicus en was stichter en artistiek directeur van ‘Consonances’, een kamermuziekfestival gehouden van 1990 tot 2015 in Saint-Nazaire, Frankrijk. Philippe heeft ook een kort kinderverhaal geschreven, La Fée Cachée (The Hidden Fairy) voor viool en verteller, geïllustreerd met muzikale passages van Mozart, Paganini, Kreisler en Ravel. Een recent hoogtepunt was een concert uit drie delen door Philippe georganiseerd in het Brusselse cultuurhuis Flagey en opgebouwd rond de Franse iconische acteur Gérard Depardieu over de uitwisseling tussen poëzie en muziek. Dit evenement werd door de Belgische televisie opgenomen om uitgezonden te

Le violoniste Philippe Graffin s’est forgé une réputation incontestable dans ses interprétations du répertoire français. Chose sans doute naturelle pour l’un des rares élèves de Josef Gingold, lui-même élève d’Ysaÿe pour qui furent écrites la plupart des pièces du répertoire pour violon de cette époque. Philippe a effectué son premier enregistrement avec Yehudi Menuhin qui dirigeait le Royal Philharmonic Orchestra. Les nombreux autres enregistrements qu’il a réalisés depuis lors et qui ont été unanimement salués témoignent d’un esprit interrogateur et comportent bon nombre de premières mondiales. Il a redécouvert les versions originales du Poème de Chausson et de la Tzigane de Ravel ainsi que des concertos pour violon oubliés de Fauré et du compositeur anglais Coleridge-Taylor qu’il a enregistrés et interprétés aux BBC Proms. Il s’est produit en tant que soliste avec des orchestres tels que The Philharmonia, the BBC Symphony, the BBC National Orchestra of Wales, the Royal Liverpool Philharmonic, le Deutsche Radio Philharmonie Saarbrücken, le Residentie Orkest de Den Haag, le Gothenburg Symphony, le Czec Philharmonic, l’Orchestra di Padova e del Veneto, l’Orchestre philharmonique de Saint-Pétersbourg et l’Orchestre philharmonique George Enescu. Graffin interprète des œuvres de nombreux compositeurs vivants et certaines ont été écrites pour lui par Rodion Chtchedrine, Vytautas Barkauskas, David Matthews, Philippe Hersant et Yves Prin. Musicien de chambre très recherché, Philippe a fondé ‘Consonances’, un festival de musique de chambre qui s’est tenu à SaintNazaire, France de 1990 à 2015 et dont il était le directeur artistique. Philippe a également écrit un conte pour enfants ‘La Fée Cachée’ (The Hidden Fairy) pour violon et récitant, illustré par des extraits de pièces de Mozart, Paganini, Kreisler et Ravel. Un événement récent fut une série de trois concerts au Théâtre Flagey de Bruxelles organisés par Philippe et construits sur l’échange entre la poésie et la musique, autour de l’acteur français emblématique Gérard Depardieu. Cet événement a été enregistré par la télévision belge pour être retransmis dans de nombreux pays d’Europe mais également pour faire l’objet d’un documentaire.

MASTER worden in verschillende Europese landen, maar ook om te gebruiken voor een documentaire. Op het programma dit seizoen staat o.a. de première in Duitsland voor het vioolconcerto van de Britse componist Peter Fribbins, de terugkeer naar Camerata Nordica in Zweden en het Göteborg Symfonieorkest, een uitnodiging om het concerto van Elgar op te voeren in Princeton, New Jersey. Voor de elfde keer gaat hij ook op tournee in Zuid-Afrika waar hij zal optreden met het KwaZulu-Natal Philarmonic Orchestra en het Cape Town Philarmonic Orchestra. Wat kamermuziek betreft, is er de opvoering van Enescu’s Octet in het Roemeens Atheneum te Boekarest en de pianokwintetten van Mustonen en Schubert in het Concertgebouw van Amsterdam.

Zijn discografie omvat bijna 40 vioolconcerto’s waarvan meerdere wereldpremières en herontdekkingen gaande van Mozart tot Britten, Chtchedrine via Mendelssohn, Dvořák, Tsjaikovski, Elgar, Lalo, de integrale concerto’s van Saint-Saëns of Frederick Delius, of het volledige oeuvre van Schumann. Hij is gestart met de uitzonderlijke concertoreeks voor viool op platenlabel Hyperion en heeft de sonates van Ysaÿe integraal opgenomen, evenals het volledige kamermuziekoeuvre van Chausson en de vergeten juweeltjes van Debussy en Enescu.

MASTER

Parmi les rendez-vous de cette saison, la première en Allemagne du concerto pour violon du compositeur britannique Peter Fribbins, des retours à la Camerata Nordica en Suède et à l’Orchestre symphonique de Göteborg, une invitation à interpréter le concerto Elgar à Princeton, New Jersey et une onzième tournée en Afrique du Sud où il se produira avec l’Orchestre philharmonique KwaZulu-Natal et l’Orchestre philharmonique du Cap. En ce qui concerne la musique de chambre, une interprétation de l’Octet d’Enescu à l’Athénée roumain de Bucarest, les quintettes pour piano de Mustonen et Schubert au Concertgebouw d’Amsterdam. Sa discographie comporte près de 40 concertos pour violon dont de nombreuses premières mondiales et redécouvertes allant de Mozart à Britten, Chtchedrine, en passant par Mendelssohn, Dvořák, Tchaïkovski, Elgar, Lalo, l’intégralité des concertos de Saint-Saëns ou de Frederick Delius ou les œuvres intégrales de Schumann. Il a initié les rares séries de concertos pour violon du label Hyperion. Il a enregistré l’intégralité des sonates d’Ysaÿe, les œuvres complètes de musique de chambre de Chausson et les merveilles oubliées de Debussy et d’Enescu. Professeur très demandé, Philippe Graffin enseigne au Conservatoire National Supérieur de Musique de Paris (CNSMDP) et au Conservatoire Royal de Bruxelles.

Als zeer gegeerd lesgever is Philippe docent aan het Conservatoire National Supérieur de Musique de Paris (CNSMDP) en aan het Koninklijk Conservatorium Brussel.

CLAIRE DÉSERT Piano ° 1967, France De Franse pianiste Claire Désert staat op internationale toppodia en is een vaste waarde op prestigieuze festivals. Ze is dan ook een ongeëvenaarde kamermuziekspecialiste. In 1997, op haar dertigste, wordt ze op de ‘Victoires de la musique classique’ uitgeroepen tot aanstormend talent van het jaar. Haar uitgebreide discografie omvat onder meer een cd van de Noveletten van Schumann (bekroond met een ‘10’ door het Frans maandblad Répertoire), een plaat van de concerto’s van Scriabin en Dvořák met het Orchestre philharmonique de Strasbourg (in 1997 bekroond met een Victoire de la Musique), meerdere opnames met Anne Gastinel en Dvořák’s quatre-mains Danses slaves met Emmanuel Strosser.

Habituée de prestigieux festivals, présente sur les plus grandes scènes internationales, la pianiste française Claire Désert est une chambriste hors pair. En 1997, à 30 ans, elle est nommée ‘nouveau talent de l’année’ aux Victoires de la musique classique. Sa discographie bien étoffée comporte, entre autres, un cd des Novelettes de Schumann (couronné d’un ‘10’ de Répertoire), un disque des Concertos de Scriabin et de Dvořák avec l’Orchestre Philharmonique de Strasbourg récompensé d’une Victoire de la Musique en 1997, plusieurs enregistrements réalisés avec Anne Gastinel et des Danses slaves de Dvořák à quatre mains avec Emmanuel Strosser.

MASTER

GARY HOFFMAN

TOBY HOFFMAN

Cello

Viola & conductor

° 1956, Canada Gary Hoffman debuteert na zijn studies cello bij János Starker op 15-jarige leeftijd aan Wigmore Hall te Londen. Op zijn 22ste wordt hij de jongste leraar aan de befaamde muziekschool van Indiana University (VS). Nadat hij in 1986 de Eerste Grand Prix Rostropovich heeft gewonnen in Parijs, begint hij een internationale carrière. Hij geeft ook les in de vorm van vooraanstaande masterclasses en sinds 2011 aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth in België. Ook al heeft hij een voorliefde voor het grote klassieke repertoire voor cello, toch is hij ook een geëngageerd woordvoerder voor hedendaagse muziek. Sinds 1990 is Gary Hoffman gevestigd te Parijs. Hij speelt op een Nicolò Amati van 1662 die ooit toebehoorde aan Leonard Rose.

° 1958, Canada Après avoir étudié le violoncelle avec Janos Starker, Gary Hoffman débute à 15 ans au Wigmore Hall de Londres. A 22 ans il devient le plus jeune professeur de la célèbre école de musique de l’Université d’Indiana (USA). Premier Grand Prix Rostropovich à Paris, en 1986, il mène une carrière internationale. Il enseigne aussi lors de master class très prisées et, depuis 2011, à la Chapelle Musicale Reine Elisabeth de Belgique. S’il affectionne le grand répertoire classique pour violoncelle, il est aussi un porteparole engagé de la musique contemporaine. Installé depuis 1990 à Paris, Gary Hoffman joue sur un Nicolo Amati de 1662 ayant appartenu à Léonard Rose.

De enige tweevoudige winnaar ooit in de geschiedenis van de Juilliard Viola Concerto Competition startte zijn muzikale opleiding op viool toen hij zes jaar was bij zijn moeder Esther Glazer. Hij begon een internationale carrière met optredens naast tal van de huidige meest prominente musici op podia van de meest prestigieuze internationale muziekfestivals en concertzalen ter wereld. Samen met de vioolvirtuoos Salvatore Accardo heeft hij bijna alle kamermuziekwerken van Mozart opgenomen.

Le seul à avoir remporté deux fois le 1er prix de la Juilliard Viola Concerto Competition a débuté sa formation musicale à l’âge de six ans en s’initiant au violon avec sa mère Esther Glazer. Il a débuté sa carrière internationale et s’est produit dans les festivals musicaux et salles de concert les plus prestigieux du monde avec de nombreux musiciens qui comptent aujourd’hui parmi les plus grands noms. Il a enregistré, avec le violoniste virtuose Salvatore Accardo, pratiquement toutes les œuvres de musique de chambre de Mozart.

MASTER

JEROEN REULING

AMY NORRINGTON

Cello

° 1955, The Netherlands Jeroen Reuling is een opmerkelijke vertolker, die onder andere gespeeld heeft onder leiding van Vernon Handley, Yehudi Menuhin en Roberto Benzi. Van 1983 tot 2004 was hij solocellist van het Arnhems Filharmonisch Orkest (Nederland). Zijn concerten hebben hem zowat overal in Europa gebracht en ook in Azië. Hij wordt regelmatig uitgenodigd om masterclasses te geven. In 2005 werd hij bekroond voor zijn uitstekende onderricht aan het Koninklijk Conservatorium Brussel. Sinds 2011 is hij ook leraar aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth. Hij heeft de artistieke leiding over het Internationaal Kamermuziekfestival Schiermonnikoog (Nederland). Hij bespeelt een Italiaanse cello toegeschreven aan Antonio Gagliano (Napoli 1757).

° 1970, United Kingdom Remarquable interprète, il a notamment joué sous la direction de Vernon Handley, Yehudi Menuhin ou Roberto Benzi. De 1983 à 2004, il fut violoncelle solo de l’Orchestre Philharmonique d’Arnhem (Pays-Bas). Ses concerts l’ont emmené partout en Europe ainsi qu’en Asie. Il est régulièrement invité à donner des master class. En 2005, il a été primé pour son excellent enseignement au Conservatoire Royal de Bruxelles. Depuis 2011, il est aussi professeur à la Chapelle Musicale Reine Elisabeth. Il est en charge de la direction artistique du Festival International de Musique de Chambre à Schiermonnikoog (Pays-Bas). Il joue sur un violoncelle italien attribué à Antonio Gagliano (Napoli 1757).

Amy Norrington heeft een gevarieerde carrière als kamermuzikante, soliste, leerkracht en gasthoofdcelliste in verschillende Europese orkesten. Ze speelt vaak bij kamerensembles en treedt geregeld op op festivals en in de belangrijkste concertzalen over heel Europa. Amy is de oprichtster en de artistiek directeur van het geprezen Internationaal Kamermuziekfestival van België, ‘Festival Resonances’.

Amy Norrington, à la fois chambriste, soliste et professeur, a une carrière variée. Elle est également invitée comme premier violoncelle dans différents orchestres européens. Elle se produit fréquemment avec des ensembles de musique de chambre, est régulièrement invitée à des festivals et joue dans les salles de concert les plus prestigieuses d’Europe. Amy est la fondatrice et la directrice artistique du très renommé Festival International de Musique de Chambre de Belgique, le ‘Festival Résonances’.

QUATUOR ELMIRE

QUATUOR LUMOS

LIDY BLIJDORP

CYPRIEN BROD

Cyprien Brod, violin - Rémi Carlon, cello Khoa-Nam Nguyen, violin - Issey Nadaud, alto

Yaoré Talibart, violin - Jeroen Suys, violin Anna Sypniewski, viola - Jérémy Garbarg, cello

Cello

Violin

38 Dit in 2016 opgerichte strijkkwartet is samengesteld uit jonge musici van het Conservatoire National Supérieur de Musique de Paris. Samen met componist Doryan-Emmanuel Rappaz hebben ze het ‘ClassicArte Festival’ te Genève opgestart. Dit jaar nemen ze ook deel aan het Musicalta Festival (Lyon) en aan de ‘Rencontres Musicales d’Evian. Formé en 2016, ce quatuor est composé de jeunes musiciens issus du Conservatoire National Supérieur de Musique de Paris. Ils ont lancé, avec le compositeur Doryan Emmanuel Rappaz, le ‘ClassicArte Festival’ à Genève. Cette année, ils participent aussi à Festival Musicalta (Lyon) et aux Rencontres Musicales d’Evian.

Dit prille strijkkwartet in 2017 opgericht aan het Conservatoire National de Paris kan rekenen op bijsturing van Jérôme Pernoo en Philippe Graffin. In februari heeft het een opname gemaakt voor het project ‘Boréales’ van de celliste Hermine Horiot. In juli treden ze op in Gent met werken van Ravel en Borodin. Ce tout jeune quatuor, créé en 2017 au Conservatoire National de Paris, bénéficie des conseils de Jérôme Pernoo et de Philippe Graffin. En février, il a enregistré pour le projet ‘Boréales’ de la violoncelliste Hermine Horiot. En juillet, ils se produisent à Gand, dans des œuvres de Ravel et de Borodine.

° 1986, The Netherlands

° 1995, France

Lidy Blijdorp is een jonge celliste met een enorme vertelkracht. Op de Amsterdamse Cellobiënnale werd zij geprezen vanwege haar ‘onthutsende muzikaliteit’. In Parijs behaalde ze haar master met de hoogste onderscheiding (1er Prix avec félicitations, 2011). Afgelopen december speelde Lidy haar Artiesten Diploma recital aan de prestigieuze Chapelle Musicale Reine Elisabeth, waar ze studeerde bij Gary Hoffman.

Cyprien Brod is een begaafde vroegbloeier en heeft al meerdere keren mogen optreden als solist. Op dit ogenblik studeert hij voor een master aan het Conservatoire de Paris evenals aan het Koninklijk Conservatorium Brussel, in de klas van Philippe Graffin. In 2014 heeft hij de Eerste Prijs gekregen op het Concours international de violon Marie Cantagrill. In 2016 heeft hij met Rémi Carlon, Issey Nadaud en KhoaNam Nguyen het kwartet Elmire opgericht. Cyprien Brod speelt op een viool van Gand frères van 1850.

Lidy Blijdorp est une jeune violoncelliste dotée d’une force narrative énorme. Lors de la Biennale pour violoncelle d’Amsterdam elle a été louée pour sa ‘musicalité déconcertante’. A Paris, elle a obtenu son master avec la plus grande distinction (1er Prix avec félicitations, 2011). En décembre dernier, Lidy a interprété son récital ‘Artist Diploma’ dans la prestigieuse Chapelle Musicale Reine Elisabeth où elle a étudié chez Gary Hoffman.

Doué et précoce, Cyprien Brod a déjà eu plusieurs fois l’opportunité de se produire en soliste. Actuellement, il poursuit ses études en master au Conservatoire de Paris ainsi qu’au Conservatoire Royal de Bruxelles, dans la classe de Philippe Graffin. En 2014, il a reçu le Premier Prix au concours international Marie Cantagrill. En 2016, il a fondé le quatuor Elmire avec Rémi Carlon, Issey Nadaud et Khoa-Nam Nguyen. Cyprien Brod joue un violon Gand frères de 1850.

ELINA BUKSHA

ALAIN DE RUDDER

VASHKA DELNAVAZI

HÉLÈNE DESAINT

Violin

Trumpet

Violin

° 1990, Latvia

° 1968, Belgium

° 1992, Iran

° 1984, France

Ze speelt al viool sinds haar vijfde. Sinds haar debuut, op haar twaalfde, speelde Elina bij tal van orkesten. Deze jonge violiste wordt als één van de grote beloftes van haar generatie beschouwd en werd in 2013 bekroond als Debut of the Year. Elina speelt op een Domenico Montagnana viool uit 1723.

In 1990 werd De Rudder geselecteerd voor het European Community Youth Orchestra. Sinds 1992 is hij solotrompettist van de Antwerp Symphony Orchestra en is hij geregeld te gast bij verschillende internationale orkesten. Bij het Orchestre des Champs-Elysées is Alain actief op historische instrumenten en hij is lid van verschillende ensembles.

In 2004, op twaalfjarige leeftijd, studeert Vashka viool aan het Conservatorium van Teheran. Hij zet zijn opleiding voort in Frankrijk en daarna in België in de klas van Philippe Graffin. In 2016 wint hij de Eerste Prijs van de FNAPEC wedstrijd voor kamermuziek met het Trio Alda, dat hij samen met Alexandre Kantorow en Jeremy Garbarg heeft opgericht. Hij speelt op een viool van Pierre & Hippolyte Silvestre, ter beschikking gesteld door de Fondation Zilber.

In 2008 studeerde ze af met onderscheiding aan het Conservatoire National Supérieur de Musique et de Danse de Lyon. Naast solo-altiste speelt ze ook in kamermuziekverband. Sinds december 2014 studeert ze aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth, in de afdeling altviool, onder leiding van Miguel da Silva. Ze behandelt niet alleen het klassieke repertoire, maar richt zich ook op de bevordering van het moderne en hedendaagse repertoire.

A 12 ans, en 2004, Vashka Delnavazi étudie le violon au Conservatoire de Téhéran, sa ville natale, avant de poursuivre sa formation en France, puis en Belgique dans la classe de Philippe Graffin. En 2016, Vashka a gagné le Premier Prix de concours de musique de chambre FNAPEC avec le Trio Alda qu’il a fondé avec Alexandre Kantorow et Jeremy Garbarg. Il joue sur un violon de Pierre & Hippolyte Silvestre, prêté par la fondation Zilber.

En 2008 elle est diplômée avec distinction au conservatoire National Supérieur de Musique et de Danse de Lyon. Elle est soliste, mais joue également en musique de chambre. Depuis décembre 2014, elle étudie à la Chapelle Musicale Reine Elisabeth, dans la section alto sous la direction de Miguel da Silva. Non seulement elle étudie le répertoire classique, mais elle cherche aussi à promouvoir le répertoire moderne et contemporain.

Elle joue du violon depuis l’âge de cinq ans. À l’âge de 12 ans, Elina joue avec de nombreux orchestres. Buksha est considérée comme une des violonistes les plus prometteuses de sa génération et est lauréate de nombreuses compétitions nationales et internationales. Elina joue sur un violon Domenico Montagnana de 1723.

En 1990 il est sélectionné dans le ‘European Community Youth Orchestra’. Depuis 1992 il est trompette solo à l’Antwerp Symphony Orchestra et il est régulièrement sollicité comme soliste dans des orchestres internationaux, par exemple dans l’Orchestre des Champs-Elysées. Alain De Rudder est professeur de trompette baroque à Anvers et il est membre de différents ensembles.

JOSHUA GALASSE

WINFRIED HOLZENKAMP

CHRISTIA HUDZIY

NATALIA KOTARBA

Violin

Double bass

Piano

Violin

° 2003, Belgium

° 1970, Germany

° 1983, Ukraine

° 1990, Poland

Galasse kreeg op zesjarige leeftijd les van Igor Tkatchuk. Zijn muzikale begaafdheid bracht hem naar de Eerste Prijs op de Internationale UGDA Vioolwedstrijd in Luxemburg en de Eerste Prijs, publieksprijs en speciale prijs van de jury op de Breughelwedstrijd te Brussel. Als solist met orkest speelde Joshua meerdere keren samen met European Philharmonia en met Brussels Sinfonietta.

Zijn studies klassieke muziek in Keulen en zijn enthousiasme voor jazz en ritmische muziek hebben hem gestuurd in de richting van de tango, die hij in Buenos Aires heeft kunnen bestuderen in 2009 dankzij een beurs van de DAAD (Deutscher Akademischer Austauschdienst). Hij hanteert de strijkstok op een vaak sensationele manier voor arrastre, marcato en strappata. Hij speelt regelmatig contrabas bij het kwartet Tango Factory met klarinettist Chen Halevi, bandoneonist Marcelo Nisinman en pianist Matan Porat.

Reeds op 11-jarige leeftijd was Christia Hudziy soliste aan het symfonieorkest van Lviv, haar geboortestad in Oekraïne. Ze is laureate van talrijke internationale wedstrijden in Europa en als soliste speelt ze met de filharmonische orkesten van Londen, België en Osaka. Na vier jaar als leerlinge aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth is ze er nu pianiste en coach van de klas van Augustin Dumay, met wie ze regelmatig optreedt.

Met haar diploma’s van de Académie Royale de Musique de Cracovie en het Koninklijk Conservatorium Brussel specialiseert ze zich verder bij M. Szlezer en Philippe Graffin en ook tijdens internationale masterclasses. Als gepassioneerde kamermuzikante neemt Natalia deel aan talrijke festivals. Sinds 2016 is ze violiste bij het Elysian Piano Quartet. Ze staat open voor verschillende muziekstijlen en voor een creatieve interpretatie. Ze speelt ook tango en jazz.

A l’âge de six ans, Galasse fut l’élève d’Igor Tkatchuk. Son génie musical lui a valu le premier prix du festival international de violon de l’UGDA au Luxembourg ainsi que le premier prix, le prix du public et le prix spécial du jury au Concours de Musique Breughel de Bruxelles. Joshua s’est déjà produit à plusieurs reprises en tant que soliste avec l’European Philharmonia et la Brussels Sinfonietta.

Ses études de musique classique à Cologne et son enthousiasme pour le jazz et la musique rythmique lónt conduit au tango qu’il a pu étudier à Buenos Aires en 2001, grâce à une bourse de lÓffice Allemand d’Echanges Universitaires. Winfried Holzenkamp utilise lárchet de façon très percutante souvent avec arrastre, marcato ou strappata. Il joue régulièrement de la contrebasse au sein du quatuor Tango Factory avec le clarinettiste Chen Halevi, le bandonéoniste Marcelo Nisinman et le pianiste Matan Porat.

A 11 ans déjà, elle était soliste de l’orchestre symphonique de Lviv, sa ville natale en Ukraine. Lauréate de nombreux concours internationaux en Europe, elle joue en soliste avec les orchestres philharmoniques de Londres, de Belgique et d’Osaka. Après avoir été élève pendant quatre ans à la Chapelle Reine Elisabeth, elle y est pianiste et coach de la classe d’Augustin Dumay, avec lequel elle se produit régulièrement.

Diplômée de l’Académie Royale de Musique de Cracovie et du Conservatoire royal de Bruxelles, elle s’est formée auprès de M. Szlezer et de Philippe Graffin, et lors de master class internationales. Chambriste passionnée, Natalia participe à de nombreux festivals. Depuis 2016, elle est violoniste au sein de l’Elysian Piano Quartett. Sensible à différents styles musicaux et à la créativité d’interprétation, elle joue aussi du tango et du jazz.

YANA KUCHEROVA

HARRIET LANGLEY

ALEXANDRE LORY

UXÍA MARTINEZ BOTANA

Violin

Piano

Double bass

° 1993, Russia

° 1992, Australia

° 1991, France

° 1988, Spain

Yana Kucherova begon haar vioolstudies op zesjarige leeftijd. Ze nam deel aan concerten en masterclasses en debuteerde in 2014 in Spanje. In 2015 mocht ze de prijs voor de ‘Best String Player’ in ontvangst nemen op de Intercentros Music Competition in Madrid. In 2016 werd Yana toegelaten tot de Muziekkapel Koningin Elisabeth, om er zich te vervolmaken bij Miguel da Silva.

Op 25-jarige leeftijd kan Harriet Langley al een opmerkelijk palmares voorleggen. Ze begon met viool toen ze vier jaar was in Korea en studeerde daarna bij de beste leraars in Tokyo, New York, Karlsruhe, Brussel en Londen. Als laureate/finaliste van de wedstrijden Leopold Mozart, Yehudi Menuhin, Andrea Postacchini, Tibor Varga treedt ze op met de grote Europese orkesten en neemt ze deel aan talrijke festivals.

Deze jonge Franse pianist, geboren in Aix-en-Provence, heeft net de eerste prijs Liszt gewonnen op het Concours International de Piano van Brest, alsook de Prijs Blüthner van het CNSM van Parijs. Als laureaat van het Ménénat Musical Société Générale, is Alexandre een zeer geliefde kamermuzikant. Hij wordt uitgenodigd op talrijke festivals. Zijn muzikale verstandhouding met de violist Léo Marillier is volop te horen in hun eerste cd ‘Fantaisies d’opéra’.

Toen ze 16 was, kreeg ze haar eerste professionele contract bij het Orquesta Sinfónica de Galicia. Naast haar werk bij orkesten heeft Uxía ook een briljante carrière als soliste en kamermuzikante opgebouwd. Ze wordt gewaardeerd voor de intensiteit en de uitzonderlijke techniek van haar vertolkingen en is momenteel de eerste contrabas bij het Brussels Philharmonic.

Née en 1993, Yana Kucherova commence le violon à l’âge de six ans. Yana participe à des concerts et des classes de maîtres et elle fait ses débuts en Espagne en 2014. En 2015, elle reçoit le prix du ‘meilleur instrumentiste à cordes’ du concours Intercentros de Madrid. Depuis septembre 2016, Yana est artiste en résidence à la Chapelle musicale Reine Elisabeth, sous la direction de Miguel da Silva.

A 25 ans, celle qui a commencé le violon en Corée à 4 ans et qui a étudié avec les meilleurs professeurs à Tokyo, New York, Karlsruhe, Bruxelles et Londres a déjà un brillant palmares. Lauréate/finaliste des Concours Leopold Mozart, Yehudi Menuhin, Andrea Postacchini, Tibor Varga, elle se produit avec de grands orchestres européens et participe à de nombreux festivals.

Ce brillant jeune pianiste français, né à Aix-en-Provence, vient de remporter le 1er Prix Liszt au Concours International de Piano de Brest, après avoir obtenu le Prix Blüthner du CNSM de Paris. Lauréat du Mécénat Musical Société Générale, Alexandre est aussi un chambriste très apprécié. Il est invité par de nombreux festivals. Sa complicité musicale avec le violoniste Léo Marillier s’exprime pleinement dans leur premier cd ‘Fantaisies d’opéra’.

Elle a obtenu son premier contrat professionnel à l’âge de 16 ans dans le Orquesta Sinfónica de Galicia. Outre ses prestations dans des orchestres, Uxía a développé une brillante carrière de soliste et de chambriste. Connue pour la grande intensité de ses interprétations et sa technique exceptionnelle, elle est actuellement premier contrebasse de l’Orchestre Philarmonique de Bruxelles.

KATSURA MIZUMOTO

WILLIAM VYVYAN MURRAY

MARCELLO NISINMAN

KAJA NOWAK

Piano

Violin

Bandoneon

Violin

° 1974, Japan

° 1985, Australia

° 1970, Argentina

° 1989, Poland

Op driejarige leeftijd kreeg ze haar eerste pianolessen van haar moeder. Na haar studies behaalde ze het diploma ‘Kunstlerische Ausbildung’ met felicitaties van de jury. Mizumoto won tal van internationale wedstrijden en gaf recitals in Europa, USA en Japan. Ze speelde concerten met Philippe Graffin, Nobuko Imai, Charles Neidich, Michael Sanderling, leden van het Alban Berg Quartett enz. Katsura Mizumoto is als docent verbonden aan het Koninklijk Conservatorium Brussel.

Deze violist van de 21e eeuw begon zijn muziekstudie eigenlijk aan de piano toen hij acht was. Als tiener werd altviool zijn passie toen hij in strijkkwartetten speelde. Hij liet een veelbelovende carrière als jazz- en poppianist achter zich om zich te concentreren op zijn studies klassieke muziek. Nu getuigen zijn diploma’s en universitaire titels van zijn muzikale uitmuntendheid. William werd al uitgenodigd om op te treden op festivals over de hele wereld.

Marcelo Nisinman is wereldbefaamd als bandoneonist, componist en arrangeur. Hij haalt zijn inspiratie bij de tango uit zijn geboortestad Buenos Aires, maar ook uit andere vormen en technieken. Zo bekomt hij een eigen stijl. Hij heeft voor een brede waaier aan gezelschappen gecomponeerd, van symfonische orkesten tot strijkkwartetten. In 2004 presenteerde hij in Bazel zijn eerste kameropera ‘Señor Retorcimientos’. In 2009 heeft hij met klarinettist Chen Halevi het kwartet Tango Factory gesticht dat de tango exploreert via werken van Nisinman, Piazzolla, Weill enz.

Op de leeftijd van 13 maakte Kaja Nowak haar solodebuut bij het Rzeszów Philharmonic Orchestra en sindsdien treedt ze op met orkesten over heel Europa. Toen ze afstudeerde, kreeg ze een speciale onderscheiding voor podiumprésence omwille van haar suggestieve en originele manier van musiceren. Als kamermuzikante heeft ze opgetreden met grote artiesten en op festivals. Ze speelt op een viool van Carlo Antonio Tanegia (Italië, 18de eeuw).

Elle a suivi ses premières leçons de piano à l’âge de trois ans avec sa mère. Après ses études, elle a obtenu le diplôme ‘Künstlerische Ausbildung’ avec les félicitations du jury. Mizumoto a remporté de nombreux concours internationaux et elle a donné des récitals en Europe, aux USA et au Japon. Elle s’est produite en concert avec Philippe Graffin, Nobuko Imai, Charles Neidich, Michael Sanderling, des membres de l’Alban Berg Quartett etc. Katsura Mizumoto enseigne au Conservatoire royal de Bruxelles.

Ce violoniste du 21ème siècle a débuté ses études de musique en s’initiant au piano à l’âge de huit ans. Il est tombé amoureux de l’alto en jouant dans des quatuors à cordes alors qu’il était adolescent. Il a abandonné une carrière prometteuse de pianiste de jazz et de pop pour se concentrer sur ses études de musique classique. Les diplômes et les titres qu’il a obtenus attestent de son excellence musicale. William a été invité à se produire lors de festivals musicaux dans le monde entier.

Bandonéoniste, compositeur et arrangeur réputé dans le monde entier, Marcelo Nisinman s’inspire du tango de Buenos Aires, sa ville natale, mais aussi d’autres formes et techniques, créant son propre style. Il a composé pour une grande variété d’ensembles, allant de l’orchestre symphonique au quatuor à cordes. En 2004, il inaugure à Bâle son premier opéra de chambre, ‘Señor Retorcimientos’. En 2009, il a fondé, avec le clarinettiste Chen Halevi, le quatuor Tango Factory qui explore le tango à travers les œuvres de Nisinman, Piazzolla, Weill, etc.

Kaja Nowak a fait ses débuts comme soliste à l’âge de treize ans avec l’Orchestre Philharmonique de Rzeszow et elle s’est depuis lors produite avec des orchestres dans toute l’Europe. Lors de l’obtention de son diplôme, elle a reçu une distinction spéciale pour sa personnalité, la suggestivité et l’originalité de sa musique. Chambriste, elle s’est produite avec de grands artistes mais également à l’occasion de festivals. Elle joue sur un violon Carlo Antonio Tanegia (Italie, 18ème siècle).

RAZVAN POPOVICI

TATIANA SAMOUIL

ASTRIG SIRANOSSIAN

YAORÉ TALIBART

Violin

Cello

Violin

° 1974, Romania

° 1974, Russia

° 1988, Lyon

° 1993, France

Răzvan Popovici werd geboren in een muzikantenfamilie en studeerde in Salzburg, Parijs en Freiburg. Hij maakt deel uit van het Ensemble Raro maar treedt ook op als solist en kamermusicus. Răzvan speelde als extra altviolist bij de Berliner Philharmoniker en was te gast als eerste altviool bij verschillende orkesten. Răzvan Popovici is stichter en uitvoerend directeur van het festival Chiemgauer Musikfrühling, het SoNoRo Festival en het SoNoRo Arezzo Festival.

Tatiana werd geboren in een muzikale familie en werd voortdurend omgeven door muziek. Op driejarige leeftijd begon ze piano te spelen, twee jaar later leerde ze viool en op negenjarige leeftijd besloot ze zich volledig toe te leggen op dit instrument. Haar muzikale voorkeur en keuze gaat onder andere uit naar het werk van Ysaÿe, samen met het Luikse Philharmonic. Tatiana bespeelt de Gregorio Antoniazzie (Venetië, 1730) en een moderne viool van Christian Bayon, speciaal voor haar ontworpen.

Dit jonge Franse talent begon met viool toen ze vier was. Ze wordt bijgestaan door Abdel Rachman El Bacha. In 2010 behaalde ze een Eerste Prijs op het Concours Vatelot. In 2013 begon ze aan het Conservatoire de Paris, waar ze momenteel haar studies voortzet bij Philippe Graffin. Door haar liefde voor jazz, improvisatie en de muziek van Noord-India sluit ze zich gemakkelijk aan bij talrijke originele creaties. In samenwerking met het vocaal ensemble Apostroph’ werkt ze sinds 2014 aan een eigentijds Frans repertorium.

Né dans une famille de musiciens, il a étudié à Salzbourg, à Paris et à Fribourg. Il est membre de l’Ensemble Raro mais il se produit également comme soliste et musicien de chambre. Răzvan a été appelé comme musicien supplémentaire par l’Orchestre philharmonique de Berlin et il a été invité comme premier alto dans de nombreux orchestres. Răzvan Popovici est fondateur et directeur exécutif du festival Chiemgauer Musikfrühling, du SoNoRo Festival et du SoNoRo Arezzo Festival.

Tatiana est issue d’une famille de musiciens et elle a constamment été entourée par la musique. Elle a commencé à jouer du piano à l’âge de 3 ans. Elle s’est initiée au violon deux ans plus tard et elle a décidé de se consacrer totalement à cet instrument à l’âge de neuf ans. Sa préférence et son choix musical se portent notamment sur l’œuvre d’Ysaÿe, avec l’Orchestre Philharmonique Royal de Liège. Tatiana joue sur un Gregorio Antoniazzi (Venise, 1730) et sur un violon moderne de Christian Bayon, conçu spécialement pour elle.

Astrig Siranossian begon op driejarige leeftijd met muziek. Ze werd toegelaten tot het CNR van Lyon toen ze acht was, en zette haar studies voort aan het CNSM van Lyon, waar ze op haar achttiende haar diploma van hoger onderwijs behaalde met de felicitaties van de jury, alvorens haar masterdiploma van concert en soliste te behalen aan de Hochschule van Bazel met dezelfde graden. Astrig werkt samen met gerenommeerde artiesten en treedt op in de belangrijkste zalen wereldwijd. In 2016 nam ze bij het Label Claves een cd op en in 2018 komt een solo-cd uit met het orkest Sinfonia Varsovia. De veelgevraagde muzikante bespeelt een F. Ruggieri-cello uit 1676. Astrig Siranossian a débuté la musique l’âge de trois ans. Admise au CNR de Lyon à huit, elle continue ses études au CNSM de Lyon où elle obtient à dix-huit ans sont diplôme d’études supérieures avec les félicitations du jury avant d’obtenir ses Masters de concert et soliste à la Hochschule de Bale avec les mêmes distinctions. Astrig travaille avec des partenaires musicaux célèbres et elle se produit sur les plus grandes scènes. En 2016 elle enregistre un disque chez le Label Claves et en 2018 sortira un disque en soliste avec l’orchestre Sinfonia Varsovia. Cet artiste très demandée joue un violoncelle F. Ruggieri de 1676.

Cette jeune Française talentueuse a commencé le violon dès l’âge de quatre ans. Elle bénéficie notamment des conseils d’Abdel Rahman El Bacha. En 2010, elle obtient un Premier Prix au Concours Vatelot. En 2013, elle entre au Conservatoire de Paris où elle poursuit actuellement ses études avec Philippe Graffin. En parallèle, son amour pour le jazz, l’improvisation et la musique d’Inde du Nord lui permettent de se joindre à de nombreuses créations originales. Depuis 2014, associée à l’ensemble vocal Apostroph’, elle travaille un répertoire contemporain français.

SARAH THÉRY

ELLA VAN POUCKE

ARATA YUMI

Mezzosoprano

Cello

Violin

° 1987, France

° 1994, The Netherlands

° 1992, Japan

Na haar studies moderne taal- en letterkunde studeert de jonge Française opera in Duitsland bij Elvira Dressen en in 2014 sleept ze een master in de wacht. Als artieste verblijft ze in de Muziekkapel Koningin Elisabeth en perfectioneert ze zich bij José van Dam en Sophie Koch. Aangezien ze verder de weg opgaat van opera, zal ze deze zomer Eurydice vertolken in Phone Call to Hades, gecomponeerd door Cathy van Eck, op het Festival d’Aix.

Op zesjarige leeftijd begon Ella met cellospelen en sleepte naast andere prijzen de speciale prijs in de wacht voor ‘erkenning van een uitmuntende prestatie’ in de Grand Prix Emanuel Feuermann 2014. Ella Van Poucke wordt aanzien als een van de meest toonaangevende cellisten van haar generatie. Als gepassioneerd kamermusicus treedt Ella o.m. op met beroemde artiesten. Ze speelt op een S.P. Bernardel-cello (1865) uit Parijs.

Arata Yumi begon viool te spelen op zijn vierde. De dynamische virtuositeit en zijn unieke benadering van de muziek maken van deze Japanse violist een van de beste jonge muzikanten van zijn generatie. In zijn prille carrière won hij reeds tal van prijzen. Hij wordt omschreven als een artiest die één wordt met zijn instrument.

Après une licence en Lettres Modernes, la jeune Française étudie en Allemagne le chant lyrique auprès d’Elvira Dressen et décroche un Master en 2014. Artiste en résidence à la Chapelle Musicale Reine Elisabeth, elle se perfectionne auprès de José van Dam et de Sophie Koch. S’épanouissant dans l’opéra, cet été, elle sera Eurydice dans Phone call to Hades, composé par Cathy van Eck au Festival d’Aix.

Ella a commencé le violoncelle à l’âge de six ans et a remporté le prix spécial de ‘reconnaissance d’une performance exceptionnelle’ au Grand Prix Emanuel Feuermann en 2014, entre autres. Ella Van Poucke est une des violoncellistes majeures de sa génération. Passionnée de musique de chambre, Ella joue avec des artistes célèbres. Elle joue sur un violoncelle S.P. Bernardel de Paris de 1865.

Arata Yumi a commencé à jouer du violon à l’âge de quatre ans. Sa virtuosité dynamique et son approche unique de la musique font de ce violoniste japonais l’un des jeunes musiciens les plus doués de sa génération. Sa jeune carrière est déjà émaillée de nombreux prix. On dit de cet artiste qu’il ne fait qu’un avec son instrument.

OCHTENDACTIVITEITEN ACTIVITÉS DU MATIN GUIDED TOUR YSAŸE’S KNOKKE

ZWIN MUSICAL GUIDED TOUR

NL: Dond. / Jeudi | 14/09/17 | 10h00 | ref. 14 GTN FR: Vrij. / Vendr. | 15/09/17 | 10h00 | ref. 15 GTF Op ontdekking van Het Zoute van Eugène Ysaÿe. Transport met het ‘treintje’ vanaf hotel Memlinc. A la découverte du Zoute d’Eugène Ysaÿe. Transport en ‘petit train’ avec départ à l’hôtel Memlinc.

CONFERENCE + FILM

KNOKKE-HEIST

‘Un virtuose dans les dunes’ par Michel Stockhem (FR)

De kunst van het genieten L’art de savourer

FR: Dond. / Jeudi | 14/09/17 | 10h00 | ref. 14 ZTF NL: Vrij. / Vendr. | 15/09/17 | 10h00 | ref. 15 ZTN

Zat. / Sam. | 16/09/17 | 10h00 | ref. 16 C

Start: Zwin Natuur Park

Hotel Memlinc

Knokke heeft altijd een bijzondere aantrekkingskracht uitgeoefend op artiesten, architecten, beeldhouwers en kunstenaars. De programmering van ons cultuurcentrum biedt een breed spectrum van podiumkunsten tot beeldende kunsten, van artistieke worskhops tot openluchtanimatie. De gedroomde verblijfplaats voor iedereen biedt zon, zee, strand, cultuur, kunst, shoppen, een culinaire hap en zoveel meer!

Knokke a toujours exercé une attraction particulière sur les artistes, les architectes et les sculpteurs. La programmation de notre centre culturel propose un large spectre artistique allant de la scène aux arts plastiques, de formations artistiques aux animations en plein air. Le lieu de séjour dont chacun rêve, offre le soleil, le sable, la mer, la culture, l’art, le shopping, la gastronomie et beaucoup plus !

TRANSLATIONS S.A.R. ESMERALDA DE BELGIQUE

The long life of my grandmother Elisabeth, queen of Belgium, had a constant musical accompaniment. Rarely a day passed for her without a violin lesson, playing with a trio or quartet, or attending a rehearsal or a concert. This passion, passed on from her father and developed in her by her teacher, the Belgian violinist Eugène Ysaÿe, was one she wished to share with her adopted country. She therefore undertook the task of promoting music and the arts, and of helping to discover new talent. In 1937, she granted the wish of her friend, who had died a few years previously, and launched the first international competition bearing the name of Eugène Ysaÿe. Later this competition took the name of the queen herself, and continues to enjoy great prestige. My grandmother always attended the recitals and quickly realised the importance for the competitors to be accommodated before and during the events in a peaceful place where they could rehearse their pieces, while following some general educational courses. The result of this was the establishment in 1939 of the Queen Elisabeth Music Chapel. Elisabeth supervised every detail of its building and decoration. Nothing was too fine for the super-conservatoire of which she dreamed. I am especially pleased to be the Honorary Chairman of the Eugène Ysaÿe Music Festival. A remembrance of my grandmother and of the great Belgian violinist, and because of the many memories which associate my family with the town of Knokke-Zoute.

COUNT LEOPOLD LIPPENS When Hugues De Waele, chairman of Les Amis du Zoute, first confided to me his spectacular musical proposals for the association’s 85th anniversary, I was at once deeply impressed by the professionalism of his plans putting Knokke-Heist centre-stage for the occasion. A century ago, the violinist and composer Eugène Ysaÿe was, needless to say, a musician at the peak of his success, celebrated all over the world. These days, holding a musical event aimed at a wide audience, to pay tribute to this outstanding figure, was no easy task for the organising committee. With an ambitious programme for the prestigious four-day musical festival, to include 7 concerts and 9 master classes, at unique venues such as the quiet Dominican church in the Sparrendreef and St. George’s Anglican church in the Zoutelaan, the artistic director Philippe Graffin has been extraordinarily successful. The local authorities had no hesitation in providing the logistical and marketing support needed to put on this original event in the autumn. The fact that the Klara and Musiq’3 channels will broadcast several concerts live and recorded is already an indication of the high quality of this festival. In addition to the musical aspects, very important of course, Les Amis du Zoute will lead a guided heritage walk, to focus especially on the traces left in Duinbergen and in Knokke-Zoute by the lover of life, the Burgundian Eugène Ysaÿe. Experienced guides will enjoy helping the participants to discover the interesting features of Eugène Ysaÿelaan, of the Rêve d’enfant villa in Fochlaan and of the old Saint Margaret’s church. The fact that Princess Esmeralda has agreed to be the patron of this prestigious cultural event naturally gives me huge pleasure. Like her father, King Léopold III and her grandmother, Queen Elisabeth of Belgium, who was an art-lover, the Princess loves visiting Knokke-Heist. She and I have already enjoyed recallingour memories together, of times I was privileged to share here with her family. As Eugène Ysaÿe was the personal violin teacher for Queen Elisabeth, Princess Esmeralda’s contribution makes the royal circle complete with this international musical event in Knokke-Heist. Congratulations to Les Amis du Zoute who are bringing this wonderful musical dream to life in the autumn!

HUGUES DE WAELE Music is the way in which our association ‘Les Amis du Zoute’ (The Friends of Le Zoute) chooses to celebrate its 85th anniversary, by recreating the musical atmosphere in Le Zoute in the early years of the twentieth century. This period was marked by the presence in this seaside resort of the renowned Belgian violinist and composer Eugène Ysaÿe. He was surrounded by musicians and composers from all parts of the world, and frequently received Queen Elisabeth there as his guest. It was a place conducive to creative work, but also a place to relax. It is also 85 years since Ysaÿe passed away. A further reason to honour him and to evoke this period. With over 30 talented musicians coming from around the whole world, the association ‘Les Amis du Zoute’ are offering lovers of music and of the town of Zoute a really superb musical treat. Dozens of young musicians will join the great players for public master classes and will make the air vibrate with music in many parts of the town. The musical director for the occasion is the brilliant violinist Philippe Graffin, famous worldwide and an expert in the music of the great Ysaÿe himself. Princess Esmeralda of Belgium has agreed to be the patron of the ‘Ysaÿe’s Knokke’ festival, in remembrance of the close friendship between her grandmother Queen Elisabeth and Eugène Ysaÿe, and her family’s links with Le Zoute. The crowning moment is a fine musical gala evening, full of surprises, at the Knokke-Heist Casino. ‘Les Amis du Zoute’ are delighted to share this wonderful moment with you. Enjoy the musical tasting!

PHILIPPE GRAFFIN It was in the course of a lesson on a work by Ysaÿe, in Bloomington, Indiana when I was still a student, that I first heard mention of the presence of Ysaÿe in Knokke-Zoute. My teacher, Josef Gingold, one of the few pupils of Ysaÿe, was telling me about his summers spent with the master at his house, filled with the sound of violinists working away, and about the party mood that prevailed in those days. He showed me the musical echoes, in the notes of the score before us, of the various scenes which were now among his youthful memories. What was my surprise to see mirrored in the memories, reflections of his friend and colleague at the time, Maurice Solway, as well as those of Nathan Milstein. Now that I look back on this time, as a teacher myself in the conservatoire where Ysaÿe taught, after my years of playing and recording his music, especially the famous solo violin sonatas composed in Knokke-Zoute – I am overjoyed to be bringing a little of Ysaÿe’s musical presence home to Knokke. These few days will provide, above all, an evocation of the musical atmosphere which surrounded Ysaÿe here. The lessons, the enthusiasm of the young musicians for their work, the chamber music sessions among friends, playing the works which the great composers of his time - Debussy, Fauré, Franck, Chausson - wrote for Ysaÿe himself: all these will be here. So with this musical evocation, we invite you to enter a special, iconic period in the history of this town, with ‘Les Amis du Zoute’.

certified PDF

I 2017 –

focus. be TOT 24 JANUAR www. knack KNACK NR.03 VAN 18 WEEKBLAD

KNACK FOCUS,

ELKE WEEK SAMEN

MET KNACK

EN KNACK WEEKEND

64X – ISSN.2031-6

HOORT BIJ HET

Oh la la

HOE LAND LA LA ICAL DE MUSVINDT HERUIT

KE BIJ IN KN OK EMEN THUIS ‘ZE NO ET’ BRIHANG DIKKE JAN R EEN BEEK ME HIE MOLEN DIR OUTTA YA

BLACK 04

HT BIL BEN STR AIG EUR NA GROTE REGISS ATS TE T N, DE LA BEN ER NIE HERMANIP-BELG ‘IK NS TE ZIJN’ STR TS OP ME TRO

48u in Tel Aviv

NEW YORK VAN HET MIDDEN-OOSTEN

Elke dag roomservice

‘IK WOON AL DRIE JAAR OP HOTEL’

Out of office

ZON, OCEAAN EN EEN SURFPLANK

CB10210

zomer | WWW.KNACKWEEKEND.BE | HOORT BIJ HET WEEKBLAD KNACK EN KNACK FOCUS NR. 21 VAN 24 TOT 30 MEI 2017 - ISSN.0772294X

HET NIEUWS, DRIE KEER ANDERS BEKEKEN KNACK de wekelijkse actualiteit doorgelicht

MuCH Music Season

KNACK WEEKEND inspiratie voor uw lifestyle

#MuCHforUs 2017-18

KNACK FOCUS uw complete entertainmentgids

A new season is coming… full of surprises !

Maak voordelig kennis met Knack via knack.be/kennismaking

Stay tuned @ Music Chapel

Helemaal anders, helemaal Knack.

INFO +32 (0)2 352 01 17 www.musicchapel.org Main Sponsor

CB10210_brochure.indd 1

13/06/17 16:26

57 CENTRE FOR FINE ARTS BRUSSELS

soutient l’Ysaÿe’s Knokke

CHAQUE JOUR, VOUS ÊTES DE PLUS EN PLUS NOMBREUX À NOUS LIRE !

Contacts: Catherine Carniaux +32 2 507 84 21 catherine.carniaux@bozar.be Valérie Cardon +32 2 507 84 01 valerie.cardon@bozar.be

DÈS LE JEUDI EN LIBRAIRIE ORES ET L’ÉLECTRAGATE : LA PREMIÈRE EXPERTISE DE L’IMPACT SUR VOTRE FACTURE

Après Londres : SOS terrorisme en Europe

OZON

LE RÉALISATEUR PROPOSE UNE VARIATION SUR LE THÈME DU DOUBLE DANS UN THRILLER PSYCHO-SEXUEL RACÉ.

PSYCHO

ARRÊTONS D’ANNULER ! VOYAGE

HANOI

LA TRÉPIDANTE

MARINIÈRE, TRENCH, PARKA…

LA TENDANCE « UTILITAIRE » DANS NOS VESTIAIRES

N°23 DU 9 JUIN 2017

EN VENTE CHAQUE SEMAINE AVEC LE VIF/L’EXPRESS ET LE VIF WEEKEND ISSN 2031-6631

Nouvelle vague

JOIN THE PATRONS

MEMBERSHIP

GREAT ART NEEDS GREAT PEOPLE

Cet été sera hip-hop ou ne sera pas. Outre une expo à Bozar et une nouvelle webradio dédiée aux musiques urbaines dans le giron de la RTBF, la génération montante de la scène belge déferlera sur les festivals. Ça valait bien une photo de famille exclusive XXL.

Sain

Portrait-robot de l’élu(e) de demain

GOURMAND DES ALGUES DANS L’ASSIETTE GREEN SHAKES ET SMOOTHIES LE BARCELONE D’ALBERT ADRIÀ | WWW.LEVIFWEEKEND.BE | 2 e CAHIER DU VIF/L’EXPRESS N°23 DU 9 AU 15 JUIN 2017 LE VIF WEEKEND (ISSN 0774-3491), EN VENTE CHAQUE SEMAINE AVEC LE VIF/L’EXPRESS ET FOCUS VIF

Disponiblefrom sur le Download

Windows Store

Téléchargez la nouvelle appli Le Vif/L’Express via www.levif.be/numerique.

CB10145

L'HOMME POLITIQUE

PALAIS DES BEAUX-ARTS BRUXELLES PALEIS VOOR SCHONE KUNSTEN BRUSSEL

BOZARJoinThePatrons_156x103mm.indd 1

6/13/17 11:47 AM

SITES

TICKETS & INFO

Kustlaa

Voor meer info over het programma, zie pagina 20. Pour plus d’information sur le programme, Bron voir page 20. laan

1 laan

tie

Eliz

rla

abe

tlaa

Kust

Lippenslaan

2 Zoutelaan

laan

Openingsuren / Heures d’ouverture maandag t.e.m. vrijdag / lundi au vendredi : 8h30 – 17h00 zaterdag / samedi : 10h – 17h Gesloten op zon- en feestdagen. Fermé le dimanche et les jours fériés

tla

Lippenslaan

Adressen / Adresses : Hotel Memlinc Elizabetlaan 2, 8300 Knokke-Heist

Zoutekerkje van de Dominicanen Sparrendreef 91, 8300 Knokke-Heist

Dienst Toerisme / Office du Tourisme (info) Zeedijk-Knokke 660, 8300 Knokke-Heist

Verkoop tickets / Vente des tickets: Cultuurcentrum Scharpoord Centre culturel Scharpoord Maxim Willemspad 1 8300 Knokke-Heist Tel. +32 (0)50 630 430 cultuur.knokke-heist.be

e Zout

za Eli

CONCERTEN CONCERTS

St. George’s Anglican Church Zoutelaan 77, 8300 Knokke-Heist

Casino Knokke-Heist Zeedijk-Alberstrand 509, 8300 Knokke-Heist

Cultuurcentrum Scharpoord (tickets) Maxim Willemspad 1, 8300 Knokke-Heist

Rekeningnummer / Numéro de compte : BE 83 0013 3574 0015 - BIC: GEBABEBB Betaalde toegangskaarten worden in geen geval terugbetaald, tenzij bij afgelasting van de voorstelling. Les tickets payés ne seront en aucun cas remboursés, sauf en cas d’annulation de concert.

OCHTENDACTIVITEITEN ACTIVITÉS DU MATIN Zie voor meer info pagina 52. Pour plus d’information, voir page 52. Inschrijving via betaling bij: Inscription via paiement aux :

Hoe kun je tickets kopen? Comment acheter vos tickets ?

De Vrienden van Het Zoute / Les Amis du Zoute Tel. +32 (0)475 48 59 70 of / ou +32 (0)475 49 66 05 lesamisduzoute@hotmail.com

Tickets kan u reserveren aan het onthaal, telefonisch of via de website. Les tickets peuvent être réservés à l’accueil, par téléphone ou via le site web.

IBAN BE81 2800 5068 1224

De betaling moet binnen de 5 werkdagen gebeuren na reservering. Daarna worden gereserveerde kaarten, bij niet betaling, opnieuw vrijgegeven voor verkoop. De kaarten worden niet opgestuurd, maar liggen klaar aan het onthaal van het Cultuurcentrum. Niet afgehaalde kaarten worden doorverkocht vanaf een half uur voor de voorstelling. Le paiement doit être effectué dans les 5 jours après réservation. Après 5 jours, les tickets non-payés seront remis en vente. Les tickets ne sont pas envoyés, mais sont disponibles à l’accueil du Centre culturel Scharpoord. Les tickets non-retirés au guichet une demi-heure avant la présentation seront remis en vente.

Uw betaling geldt als inschrijving. Graag de gepaste referentie vermelden. Aantal plaatsen beperkt. De tickets worden bij de ingang overhandigd. Versement vaut inscription. Merci d’ajouter la reference à votre paiement. Nombre de places limité. Les tickets vous seront remis à l’entrée.

ANDERE INFORMATIE AUTRES INFORMATIONS Dienst Toerisme Knokke-Heist: toerisme@knokke-heist.be of / ou tel. +32 (0)50 630 380.

ORGANISATIE ORGANISATION

COLOFON COLOPHON

ERECOMITÉ / COMITÉ D’HONNEUR

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER / EDITEUR RESPONSABLE

Erevoorzitster : H.K.H. Esmeralda van België Présidente : S.A.R. Esmeralda de Belgique Leden / membres Graaf / Comte Bernard de Launoit Hugues De Waele Ridder / Chevalier Paul Dujardin Graaf / Comte Paul Buysse Philippe Graffin Graaf / Comte Léopold Lippens Jean-Jacques Rigaux Gravin / Comtesse Sophie van der Stegen de Schrieck Marc Ysaÿe

ORGANISATIE / ORGANISATION

vzw De Vrienden van het Zoute / asbl Les Amis du Zoute i.s.m. / en collaboration avec Sibylle Cosyn

ARTISTIEKE LEIDING / DIRECTION ARTISTIQUE Philippe Graffin i.s.m. / en collaboration avec Flavia Porcari

INFO / PRESS ROOM

14 - 17 september 2017 Hotel Memlinc Elizabetlaan 2, 8300 Knokke-Heist

TICKETS

Cultuurcentrum Scharpoord / Centre culturel Scharpoord Maxim Willemspad 1, 8300 Knokke-Heist Tel. +32 (0)50 630 430 cultuur.knokke-heist.be

INFO

Dienst Toerisme Knokke-Heist Zeedijk 660, 8300 Knokke-Heist toerisme@knokke-heist.be of / ou tel. +32 (0)50 630 380

MET GROTE DANK AAN: NOUS REMERCIONS CHALEUREUSEMENT :

Hugues De Waele Les Amis du Zoute / De Vrienden van het Zoute Wielingen 16-B72 8300 Knokke-Heist T.: +32 (0)475 48 59 70 E-mail: lesamisduzoute@hotmail.com

IN SAMENWERKING MET / EN COLLABORATION AVEC Dienst Toerisme Knokke-Heist Zeedijk 660 en Knokkestraat 22 8300 Knokke-Heist T.: +32 (0)50 630 380 myknokke-heist.be/ysaye

COÖRDINATIE & EINDREDACTIE COORDINATION & RÉDACTION EN CHEF Boooks by Sibylle Cosyn, Knokke-Heist www.boooks.eu

VERTALINGEN / TRADUCTIONS Conducta, Knokke-Heist

GRAFISCHE VORMGEVING / GRAPHISME Skinn branding agency, Brugge

DRUK / IMPRESSION

Drukkerij Perka, Maldegem

COPYRIGHTS

p. 04 - 16: © Archief van het Koninklijk Paleis / Archives du Palais Royal. p. 11: © Ontario Jewish Archives, Blankenstein Family Heritage Centre, fonds 13, file 1, item 5. p. 13: © Ontario Jewish Archives, Blankenstein Family Heritage Centre, fonds 13, file 1, item 4. p. 30 - 32: (photos Philippe Graffin): © Borggreve p. 38: (photo Quatuor Elmire): © Sebastien Brod. p. 39: (photo Lidy Blijdorp), p. 43: (Kaja Nowak), p. 47: (photo Natalia Kotarba): © Foppe Schutte p. 40: (photo Alain De Rudder): © Koen Broos p. 41: (photo Vashka Delnavazi): © Juri Hiensch p. 42: (photo Wienfried Holzenkamp): © Nico Druben p. 43: (photo Gary Hoffman): © Gérard Proust p. 43: (photo Christia Hudziy): © Deyan Parouchev p. 45: (photo Uxía Martinez Botana): © Borggreve p. 46: (photo Katsura Mizumoto): © Feiko Koster p. 46: (photo Marcello Nisinman): © Benjamin Wildmann Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voor-afgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever heeft er naar gestreeft de rechten van de illustraties volgens wettelijke bepalingen te regelen. Degene die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Toutes reproductions ou adaptations d’un extrait quelconque de cette publication par impression, photocopie, microfilm ou par quelque procédé que ce soit, faites sans le consentement écrit de l’éditeur, sont illicites. L’éditeur a effectué toutes les démarches nécessaires pour régler les droits d’auteur conformément à la législation. Celui qui pense néanmoins pouvoir faire valoir certains droits, peut s’adresser à l’éditeur.