ΑΡ. 8 / ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019
Αντίο στα Αντίο ΜΙΑ ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ, ΤΟΝ ΛΑΖΑΡΟ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΑΔΕΙΟ ΤΑΦΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: L AUREN CHANDLER
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: CATALINA ECHEVERRI
«O Ιησούς είπε: Έρχεται η μέρα, που θα πούμε αντίο στα αντίο για πάντα. Το πιστεύεις αυτό;» Απολαύστε τη χαρούμενη... και λυπητερή... και (τελικά) πολύ χαρούμενη ιστορία, για τότε που ο Ιησούς επισκέφτηκε τους φίλους του, τη Μαρία, τη Μάρθα και τον Λάζαρο – και άλλαξε τα πάντα...
7€50
• σελίδες: 32 / • 26,5x22,5 εκ. / • σκληρόδετο
ΕΠΙΣΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ: «Ο Φίλος που Συγχωρεί» Για Για παραγγελίες παραγγελίες > > www.ologos.gr www.ologos.gr ήή 210.6626835 210.6626835 και και στα στα βιβλιοπωλεία βιβλιοπωλεία μας: μας: Αθήνα: Αθήνα:
Εμμ. Εμμ. Μπενάκη Μπενάκη 28 28 106 106 78 78 210-3823495 % % 210-3823495
Θεσσαλονίκη: Θεσσαλονίκη: Εθν. Εθν. Αμύνης Αμύνης 42 42 546 546 21 21 2310-232210 % % 2310-232210
Πάτρα: Πάτρα:
Κορίνθου Κορίνθου 199 199 262 262 23 23 2610-224197 % % 2610-224197
Λάρισα: Λάρισα:
Δευκαλίωνος Δευκαλίωνος 22 412 412 22 22 2410-232594 % % 2410-232594
Βόλος: Βόλος:
Σωκράτους Σωκράτους 23 23 382 382 21 21 24210-35801 % % 24210-35801
Αλβανία: Αλβανία:
Sarande Sarande Libraria Libraria «O «O LOGOS» LOGOS» 00355.692585746 % % 00355.692585746
Επιστροφή στα θρανία... Ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας της έναρξης της ακαδημαϊκής χρονιάς, που πάντα φέρνει μνήμες διαφορετικές σ’ όλους, καθώς το καλοκαίρι δίνει τη θέση του στο φθινόπωρο. Είναι βαθιά χαραγμένη στη μνήμη μας η πρώτη μας μέρα, όταν με καμάρι και ανησυχία δρασκελίσαμε το κατώφλι της αίθουσας της τάξης μας στο σχολείο. Κι αργότερα ήταν η σειρά των παιδιών μας και, για κάποιους, των εγγονών τους... Αυτό όμως που πρέπει να αναγνωρίσουμε είναι ότι δεν μπορούμε ποτέ να ξεφύγουμε απ’ τα «θρανία». Η ζωή είναι ένα μεγάλο σχολείο και η «δια βίου μάθηση» είναι μια πραγματικότητα που απλά βιώνεται διαφορετικά από κάθε άνθρωπο. Κάποιοι την εισπράττουν σαν μια πρόκληση που πρέπει να νικήσουν και άλλοι σαν μια μοναδική ευκαιρία που αξίζει να εκμεταλλευτούν και να απολαύσουν. Για μας, τους συνειδητούς πιστούς του Χριστού, η συνεχόμενη μαθητεία στα «θρανία» της ζωής, της εκκλησίας, της οικογένειας και των καθημερινών δράσεων, σχέσεων, προκλήσεων είναι μια πολύτιμη πραγματικότητα που ο Θεός χρησιμοποιεί ώστε αργά και σταθερά να «μορφώσει» μέσα μας την εικόνα του Χριστού. Υπάρχει η κοσμοαντίληψη ότι η εκπαίδευση είναι το παν στη ζωή και είναι ο χαμένος κρίκος για την επιτυχία και την πρόοδο του κόσμου. Δεν πιστεύω ότι πρέπει άκριτα να θεοποιούμε την εκπαίδευση, αν και η θέση της στη συγκρότηση του ανθρώπου είναι καταλυτική. Παίζει ρόλο το περιεχόμενο της εκπαίδευσης που δεν γεμίζει απλά τον άνθρωπο με γνώσεις, διευρύνει τους ορίζοντές του και, δυναμώνει τις δεξιότητές του αλλά μπορεί να επηρεάσει τη διαμόρφωση του χαρακτήρα του με τρόπο που να μπορεί να ανακαλύπτει τον σκοπό της ζωής. Μια εκπαίδευση που οδηγεί τον πεπερασμένο άνθρωπο στον αιώνιο Δημιουργό Του και τον γεμίζει με την Αλήθεια που μπορεί να κτίσει καλύτερα τη ζωή του, να ορίσει τις σχέσεις του, να βοηθήσει τις επιλογές του, να συγκροτήσει την ηθική του και να ολοκληρώσει τον χαρακτήρα του. Με μια τέτοια προοπτική θα πρέπει να βλέπουμε την παιδεία σαν μια ακόμα ευκαιρία που ο Αρχηγός της ζωής μάς δίνει να Τον γνωρίσουμε κάθε μέρα καλύτερα και βαθύτερα, καθώς επιστρέφουμε με αισιοδοξία και ενθουσιασμό στα θρανία μικροί και μεγάλοι... Καλή χρονιά λοιπόν σε όλους!
Φώτης Ρωμαίος ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 1
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 • TEΥΧOΣ 8 • ΕΤΟΣ 77ο
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ / ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019
περιεχόμενα 4
Ο Θεός θέλει να σε ξεβολέψει...
8
«Πιερικό Περισκόπιο»
Χάρης Ι. Νταγκουνάκης Γεώργιος Σ. Κανταρτζής
ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΜΕ: 1736
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ ΜΗΝΙΑΙΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Τ.Θ. 254, 194 00 Κορωπί Τηλ. 210.4834214-5, Fax: 210.6627506
Ιδιοκτησία: A.M.G. INTERNATIONAL Πρόεδρος: Τάσος Ιωαννίδης Μη κερδοσκοπικός θρησκευτικός & φιλανθρωπικός οργανισμός Έγκριση Υπ. Προεδρ. Κυβ/σεως 23580/5
11
Διδάγματα Ζωής Επιμέλεια: Συμεών Α. Ιωαννίδης
Ιδρυτής: Δρ. ΣΠΥΡΟΣ ΖΩΔΙΑΤΗΣ (1922-2009)
12
Σχολιάζοντας την Επικαιρότητα με το Φώς της Βίβλου Ο Άρχοντας Γέροντας της Καρδιάς μας Σπύρος Ι. Πορτινός (1921-2019)
Ειδικός σύμβουλος έκδοσης: Συμεών Ιωαννίδης Δημοσιογραφική επιμέλεια: Γεώργιος Κανταρτζής
Φώτης Ρωμαίος
Εκδότης - Διευθυντής: Φώτης Ρωμαίος
15 17
Στο Σπύρο Πορτινό (ποίημα)
18
Εκείνος που πέθανε για χάρη τους
20
Ανόητα στερεότυπα και βία
23 31
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ Τα φυσικά και ηθικά φαινόμαινα
32
Η Βιβλική Εταιρία στην Ελλάδα (Β΄) Χάρης Ι. Νταγκουνάκης
MONTHLY CHRISTIAN MAGAZINE
37
Προσευχή για τους μαθητές για τη νέα σχολική χρονιά
Published in Greece by the Publishing House “O LOGOS”
Γιάννης Χ. Κρεμμύδας Στέφανος Κατσάρκας Αλτάνα Φίλου-Πατσαντάρα
Γιάννης Χρ. Κρεμμύδας
Νικολέτα Πετρίδου
38
Η προσευχή του ανθρώπου και το έλεος του Θεού Γιούλικα Κ. Masry
office@ologos.gr
Συλλογή ύλης: Φρίντα Τσίνογλου-Λαμπριανίδου Διεκπεραίωση: Μαρίνα Νάκη-Καλογεροπούλου Λογιστήριο: Μαρία Κουράκου-Μησουρά Δημιουργικό-Επιμέλεια εντύπου: Δήμητρα Παπαναγή Εκτύπωση-Βιβλιοδεσία: ΝΕΑ ΓΡΑΦΗ (Δ. Μπιμπούδης) Τηλ.: 210-5767656 SEPTEMBER 2019 • NUMBER VIII • VOL. LXXVII
VOICE OF THE GOSPEL (USPS 942-960)
Owner: AMG International P.O. Box 182200 Chattanooga, TN.37422
Founder: Dr. Spiros Zodhiates President: Tasos Ioannidis Special Consultant: Symeon Ioannidis Managing Editor: Fotis Romeos
40
Λιμάνι προορισμού Αλέξανδρος Δαδαός
Subscription Rates: One Year $25.00 or $2.00 per copy
42
Θλιβερές μνήμες, που συνεχίζουν να μας προβληματίζουν
Postmaster: If undeliverable please send form 3579 to: Voice of the Gospel P.O. Box 182200 Chattanooga, TN. 37422 Second class postage paid, in Chattanooga, TN 37422
Ανανίας Καβάκας
45 46 48
Από τον Επιούσιο Άρτο... Η Γωνιά του Βιβλίου Μαθήματα από τον Κεραμέα της Θάσου
50
Ο παππούς μου
52
Ποτέ δεν ξέρεις...
56
Ποιον δρόμο να πάρω;
Σούλα Μαξιμιάδου Isch Ρίτα Αναγνώστου Linda Opp Ανέστης Πεταλίδης Δείτε το περιοδικό μας online και συστήστε το στους φίλους σας: https://www.facebook.com/FoniTouEuaggeliou
ETHΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ Ελλάδα: 20 € Ευρώπη: 25 € Αμερική: 25 $ Υπ. Χώρες: 30 € ΑΡ. ΛΟΓ/ΜΟΥ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 129/48031831 ΙΒΑΝ:GR5101101290000012948031831 / ETHNGRAA Δικαιούχος: A M G INTERNATIONAL EKDOSEIS O LOGOS Τα αποσπάσματα της Παλαιάς Διαθήκης είναι από τη Νέα Μετάφραση της Βίβλου της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας, © 1997, Εμμ. Μπενάκη 50, Αθήνα. Tα αποσπάσματα της Καινής Διαθήκης είναι από την «Καινή Διαθήκη, εγχειρίδιο μελέτης και ζωής» των εκδόσεων «Ο Λόγος», © 1994, Εμμ. Μπενάκη 28, Αθήνα, εκτός και αν επιλέγει διαφορετικά ο εκάστοτε αρθρογράφος. Χειρόγραφα δημοσιευμένα και μη, δεν επιστρέφονται. Τα δημοσιευμένα ενυπόγραφα άρθρα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων. Η Σύνταξη του περιοδικού διατηρεί το δικαίωμα να περικόπτει τα άρθρα λόγω του περιορισμένου χώρου του περιοδικού.
Ο Θεός θέλει να σε ξεβολέψει...
4 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
ΑΝΘΡΩΠΕ ΑΚΟΥ... Μηνύματα από το βιβλίο του Αμώς
Στην εποχή τη δική μας αλλά και από πάντα ο Θεός μιλούσε στον Άνθρωπο. Θέλει ο Δημιουργός να επικοινωνήσει με το πλάσμα του. Θέλει να έχει σχέση μαζί του, προσωπική. Ο Άνθρωπος συνήθως δεν ανταποκρίνεται, αντιδρά ‒με διάφορους τρόπους. Και το κακό είναι ότι ακούει περισσότερο τις ανθρώπινες φωνές γύρω του παρά τη φωνή του Θεού.
άνει κρύο. Χειμώνας. Η ώρα 7 το τεύουσάς τους, της Σαμάρειας, και δεν υποπρωί, κι ακόμα έξω είναι νύχτα. Ψι- λογίζουν τον Θεό. Οι Ασσύριοι έρχονται να λοβρέχει κιόλας. Κι η μάνα έρχεται τους σύρουν στην αιχμαλωσία. να σε ξυπνήσει –ή χτυπάει άσπλαχνα το ξυΕδώ, στα εδάφια 8-14 ο Θεός συνεχίζει πνητήρι– πρέπει να σηκωθείς για το σχολείο. τις προειδοποιήσεις του ενάντια στον αποστάτη Ξεβόλεμα. Κι εσύ γυρίζεις πλευρό: ένα τε- λαό του με μια σειρά ξεβολέματος της ζωής ταρτάκι ακόμα... τους σε όλους τους τομείς. Ορκίζεται, μάλιστα, Νοικιάζεις ένα διαμερισματάκι. Καλό και ότι απεχθάνεται την αλαζονεία του λαού του. βολικό για τις ανάγκες σου. Είναι και οικο- Είναι σαν να λέει ο Θεός ότι όσο είναι αλήθεια νομικό. Και μια μέρα ο σπιτονοικοκύρης σού ότι εγώ υπάρχω, τόσο είναι αλήθεια και ότι ζητάει να το αδειάσεις, γιατί παντρεύεται η θα κάνω ή δεν θα κάνω εκείνο ή το άλλο. κόρη του και το θέλει να μείνει μέσα. Ξεβό- Άρα: «όσο είναι αλήθεια ότι εγώ υπάρχω, λεμα. Άντε τώρα να ψάχνεις για σπίτι... τόσο είναι αλήθεια ότι απεχθάνομαι την αλαΠοτέ ένα ξεβόλεμα δεν είναι ευχάριστη ζονεία του λαού μου», λέει ο Θεός. Και γιατί εμπειρία. Γι’ αυτό και ο Θεός στο έκτο κεφάλαιο απεχθάνεται τον λαό του ο Θεός; Τον απεχτου Αμώς το χρησιμοποιεί για να προειδο- θάνεται όχι για κείνο που ήταν –δηλαδή λαός ποιήσει τον λαό του, που είχε στραφεί στην του– αλλά για κείνο που είχαν γίνει μακριά ειδωλολατρία: «Ορκίζομαι στον εαυτό μου του. Για το κατάντημά τους. Και απειλεί να ότι θα σας ξεβολέψω...» Στην τους ξεβολέψει στην εθνική αρχή του κεφαλαίου ο Θεός ζωή τους. Εκεί που είχαν Του ΧΑΡΗ απειλεί αυτούς που έχουν βοαράξει βολεμένοι στις παραΝΤΑΓΚΟΥΝΑΚΗ λευτεί στην ασφάλεια της πρωδόσεις τους, στην ασφάλεια harris.dagounakis@gmail.com
Κ
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 5
των οχυρωμάτων τους ή των συνόρων τους, ο Θεός απειλεί να τους ξεβολέψει. Τέσσερις είναι οι τομείς όπου ο Θεός στο κείμενο του Αμώς εκδηλώνει τη δίκαιη κρίση του. Μήπως αυτοί οι τομείς αφορούν κι εμάς;
1. Η Υγεία Ο Θεός θα ξεβολέψει τον λαό του στον τομέα της υγείας. Στα εδάφια 9-10 του 6ου κεφαλαίου, Θεός απειλεί με θανατικό. «Αν συμβεί δέκα άνθρωποι να ’χουνε απομείνει σ’ ένα σπίτι, θα πεθάνουν...» Κατά μία ερμηνευτική προσέγγιση, αυτό σημαίνει τον εξολοθρεμό που θα σπείρουν οι εχθροί και θα κυνηγούν τους κατοίκους της Σαμάρειας από σπίτι σε σπίτι. Άλλοι πάλι λένε ότι πρόκειται για κάποια επιδημία στην πόλη. Όπως και να ’χει, το φαινόμενο των πολέμων και της πανδημίας δεν σταμάτησε ποτέ στον κόσμο. Από τότε μέχρι το 1347 με 1351 που ξέσπασε η λεγόμενη Μαύρη Πληγή ή Μαύρος Θάνατος, φοβερή επιδημία πανούκλας, με 75 έως 200 εκατομμύρια νεκρούς στην Ευρασία – η πιο καταστροφική επιδημία στην Ιστορία της Ευρώπης– μέχρι την πανδημία Γρίπης του 1918-19, κι από την Πανούκλα των Αθηνών του 430 π.Χ. ώς την επιδημία Πολιομυελίτιδας του 1916 αλλά και το έιτζ, τους καρκίνους και τις παλιές επιδημίες που αναβιώνουν (π.χ. ιλαρά από το 2017 στην Ελλάδα), κάτι θέλει να μας δείξει ο Θεός. Αν δεχτούμε πως ο Θεός ελέγχει την Ιστορία του κόσμου μας όχι μόνο ως προς τις πολιτικές ή τις στρατιωτικές εξελίξεις αλλά και τις κοινωνικές, πρέπει να δεχτούμε κι ότι ο Θεός εκδηλώνει την κρίση του και με αυτό τον τρόπο. Η Εκκλησία αν παίζει σωστά τον ρόλο της, πρέπει να ερμηνεύει σωστά και αυτά τα φαινόμενα. Τι θέλει να δείξει στον άνθρωπο ο Θεός; 6 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
2. Οι Φυσικές Καταστροφές Πολύς λόγος γίνεται για την καταστροφή του περιβάλλοντος, τις κλιματικές αλλαγές και τις φυσικές καταστροφές στον πλανήτη, αυτές που δεν προέρχονται από ανθρώπινες παρεμβάσεις. Το προηγούμενο διάστημα η Αθήνα έζησε πάλι έναν δυνατό –ευτυχώς όχι καταστροφικό– σεισμό. Ο προφήτης, στα επόμενα εδάφια, προχωρεί σε αυτού του είδους την κρίση του Θεού: «Ο Κύριος θα διατάξει, κι όλα τα σπίτια και τ’ ανάκτορα, μεγάλα και μικρά, θα γίνουνε συντρίμμια». Δείτε το όμως και αλλιώς: Ο Θεός μάς ταρακουνάει και μας ξεβολεύει από την ασφάλεια των σπιτιών μας ή του πλανήτη μας, όπου όλα πιστεύουμε ότι δουλεύουν ρολόι: έχουμε τις εναλλαγές των εποχών, ξέρουμε π.χ. ότι το καλοκαίρι στη Βόρεια Ευρώπη η θερμοκρασία φτάνει μέχρι τους 20-25 βαθμούς αλλά όχι και στους 40-45 καύσωνα φέτος!! Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ανακοινώνεται ότι η Γροιλανδία έχασε αυτό το καλοκαίρι, μέσα σε ένα μήνα, 197 δισεκατομμύρια τόνους πάγου λόγω του ακραίου κύματος ζέστης. Οι συνθήκες στον πλανήτη έχουν αλλάξει και συνεχίζουν να αλλάζουν τελευταία. Οι ειδικοί λένε πως όλο αυτό έχει επίδραση και στην υγεία μας. Αλληλένδετα είναι αυτά τα δυο: «Η άνοδος της θερμοκρασίας οδηγεί σε αύξηση των θανάτων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού... Μία άλλη παράμετρος της παγκόσμιας θέρμανσης αφορά στην ενδεχόμενη εξάπλωση και αναβίωση επιδημιών του παρελθόντος, καθώς οι μεγάλες θερμοκρασίες και η υγρασία αποτελούν κατάλληλο υπόβαθρο για την ανάπτυξη πολλών μικροβίων». Κι όλα αυτά, απλώς δειγματοληπτικά! Πόσο μέσα απ’ αυτά ακούμε τη φωνή του Θεού; πόσο βλέπουμε αυτό που θέλει να μας δείξει;
3. Η Ανθρώπινη Γνώση Κατά κοινή ομολογία, η εποχή μας είναι η πιο ανεπτυγμένη στις επιστήμες και στην τεχνολογία.
ΑΝΘΡΩΠΕ ΑΚΟΥ... Ο κάθε πιτσιρικάς σήμερα έχει με το ίντερνετ στο τάμπλετ ή στο έξυπνο κινητό του πρόσβαση σε πολύ περισσότερες πληροφορίες απ’ ό,τι είχαν ο Γαλιλαίος, ο Αϊνστάιν, ο Νεύτων και ο Έντισον μαζί! Πού μας πήγε όμως όλη αυτή η γνώση; Μας βοήθησε να πλησιάσουμε τον Θεό ή μας απομάκρυνε απ’ αυτόν; Εξαρτάται από το αν πιστεύουμε στον Θεό ή όχι. Εδώ είναι και το κλειδί της ιστορίας! Δύο αστροναύτες πήγαν στο διάστημα. Ο ένας μετέδωσε στο κέντρο του ότι «ψάχνει να δει τον Θεό και δεν τον βρίσκει». Ο άλλος μαγεύτηκε από το θέαμα της Γης και διάβασε στο κέντρο του το πρώτο κεφάλαιο της Γένεσης με τη Δημιουργία. Ο ένας πίστευε στον Θεό κι ο άλλος όχι. Η άθεη επιστήμη μέσα από τα επιτεύγματά της αρνήθηκε τον Θεό. Η ευσεβής επιστήμη μέσα από τα επιτεύγματά της δόξασε τον Θεό. Ο Θεός έρχεται να ξεβολέψει την κοσμική, την αθεϊστική λογική: «Τρέχουν μήπως στα βράχια πάνω τ’ άλογα; μήπως οργώνεται η θάλασσα με βόδια; Και νά που τη δικαιοσύνη εσείς την κάνατε δηλητήριο, και το σωστό το αλλάξατε σε λάθος» (εδ. 12). Σίγουρα δεν υπάρχει οτιδήποτε μεμπτό στην επιστήμη ή στην τεχνολογία. Αλλά αν αυτά τα θαυμαστά επιτεύγματα του ανθρώπινου μυαλού μάς κάνουν να εφησυχάζουμε και να αδιαφορούμε για τον Θεό, τότε ο Θεός θα έρθει και θα τα ταρακουνήσει για να μας ξεβολέψει. Αμέσως παρακάτω (εδ. 13-14) διαβάζουμε: «Λέει ο Κύριος, ο Θεός του σύμπαντος: Αλίμονο σ’ εσάς που καμαρώνετε για την κατάληψη της Λο-Δεβάρ, ή λέτε: “με τη δύναμή μας κυριέψαμε την Καρνάιμ!” Τώρα εγώ θα ξεσηκώσω ένα έθνος εναντίον σας, λαέ του Ισραήλ...» Μ’ άλλα λόγια μην καμαρώνετε που κυριέψατε μια δυνατή πόλη, την Καρνάιμ (το όνομά της σημαίνει «κέρατα» –σύμβολο δύναμης). Για τα δικά μου μάτια, σύμφωνα με τη δική μου εκτίμηση, λέει ο Θεός, δεν έχετε κάνει τίποτα! «Ο Θεός απέδειξε πως η σοφία αυτού του κόσμου είναι μωρία» (Ψαλμός 111:19 και Α΄ Κορ 1:20).
4. Τα Σύνορα της Χώρας Είναι κι εκείνοι που κοιμούνταν ήσυχοι, επειδή πίστευαν ότι τα σύνορα της χώρας ήταν διασφαλισμένα. Και αυτούς έρχεται να ξεβολέψει ο Θεός. Μέσα σε 30 χρόνια από τότε, η παρακμασμένη Ασσυρία ενδυναμώθηκε και ήρθε το 722 και κατέλαβε τη Σαμάρεια, σέρνοντας τους κατοίκους της στην αιχμαλωσία. Ευχαριστούμε τον Θεό εμείς οι Έλληνες γιατί τα σύνορά μας έχουν γύρω στα 70 χρόνια να παραβιαστούν. Είναι όμως αυτό ασφαλές; Οι πιο δυνατές και σίγουρες συνθήκες ή συμμαχίες διαλύονται όταν το αποφασίσει ο Θεός. Όταν θελήσει να ξεβολέψει την ανεμελιά μας ο Θεός. Πού βρίσκεται σήμερα η Εκκλησία; Μήπως εφησυχάζει αμέριμνη πάνω στην παράδοσή της και την ιστορία της; στη Θεολογία της και στα κοινωνικά της επιτεύγματα αλλά συμβιβασμένη, και δίχως να καταδικάζει την αμαρτία και τη διαφθορά γύρω της; Μήπως είναι άρρωστη πνευματικά, κατεστραμμένη από τους πνευματικούς σεισμούς των χιλιάδων σκανδάλων πάνω από είκοσι αιώνες τώρα; Μήπως η γνώση της είναι περισσότερο γνώση κοσμική παρά γνώση του Πνεύματος του Θεού; Ας μη μας κάνει εντύπωση ότι τα πνευματικά σύνορα της Εκκλησίας έπαψαν να είναι ασφαλή. Από τον καιρό των Ιουδαϊζόντων μέχρι σήμερα, την εποχή της Σχετικοκρατίας, μύριες τόσες αιρέσεις παραβιάζουν τις κόκκινες γραμμές της αγιότητας και της αφιέρωσης... Σ’ εμάς τους Χριστιανούς αρέσει να λέμε πως είμαστε ο πνευματικός λαός του Θεού. Και καλά κάνουμε. Ξεχνάμε όμως ότι η ζωή μας στην πράξη πρέπει να πείθει γι’ αυτή μας την ομολογία. Γι’ αυτό και ο Θεός έρχεται με την παιδαγωγική του να μας ξεβολέψει ατομικά και συλλογικά. Μακάρι αυτό το ταρακούνημα να είναι για την πνευματική μας αφύπνιση. nnn ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 7
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΗ
Πιερικό Περισκόπιο ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ γιορτάζει φέτος την επέτειο των 200 χρόνων παρουσίας και προσφοράς της στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό πέρασε σχεδόν απαρατήρητο από το ΜΜΕ. Αν ήταν κανένα αθλητικό, καλλιτεχνικό, σκανδαλοθηρικό γεγονός ή κανένα στυγερό έγκλημα, θα αφιέρωναν πολλές σελίδες... Στη σεμνή τελετή που έγινε στο Μέγαρο Μουσικής τον Ιούνιο, παραβρέθηκαν ο Αρχιεπίσκοπος της Ελλάδος με μερικούς επισκόπους, αντιπρόσωποι Ευαγγελικών και Καθολικών εκκλησιών και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Π. Παυλόπουλος. Ο χαιρετισμός του ΠτΔ είχε πλούσιο πνευματικό περιεχόμενο, πράγμα αξιοσημείωτο, γιατί, κυρίως οι πολιτικοί στην πατρίδα μας, αν και είμαστε χώρα χριστιανική, αποφεύγουν να αναφερθούν στον Θεό και στη Βίβλο. Μεταφέρουμε τμήματα της ομιλίας του: «...βρίσκομαι εδώ, εκ μέρους της Πολιτείας, για να εκπλη8 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
ρώσω οφειλόμενο χρέος απέναντι στους “Εργάτες του Λόγου του Θεού”. Διότι πρέπει να γνωρίζουμε όλοι... ότι η Βίβλος είναι ένα πραγματικό καταπίστευμα Πνεύματος. Ένα καταπίστευμα, το οποίο είναι συνδημιουργία του Θεού και του ανθρώπου, και περικλείει αποστάγματα πολύτιμα που ξεκινούν από την προσευχή, φθάνουν στη λογοτεχνία με κορύφωση την ποίηση και, τέλος, συντίθενται σ’ αυτό που θα λέγαμε “ο Λόγος”... Άλλωστε, η ίδια η Βίβλος αποδεικνύει από τα κείμενά της ότι είναι μια διαχρονική συνέχεια. Συνέχεια, η οποία έχει ως στόχο ν’ αναδείξει τι σημαίνει ο Λόγος του Θεού, πόσο χρήσιμος είναι για τον άνθρωπο... Τούτο φαίνεται και μέσα από την Καινή Διαθήκη, μέσα από δύο ευαγγελικές περικοπές, τις οποίες επιλέγω εντελώς πρόχειρα, γιατί είναι τόσο γνωστές: Η μία είναι η
Του ΓΕΩΡΓΙΟΥ Σ. ΚΑΝΤΑΡΤΖΗ
αρχή του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου: “Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος͵ καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν, καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος”. Είναι τμήμα της Καινής Διαθήκης ή είναι η πεμπτουσία της Βίβλου στο σύνολό της; Και ύστερα, αναφέρομαι στην ομολογία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, η οποία είναι συγκλονιστική ως προς τις διαστάσεις της και την αλήθειά της: “οὐκ ἦλθον καταλῦσαι τὸν νόμον, ἀλλὰ πληρῶσαι”. Αυτά πρέπει να ενστερνιζόμαστε, ιδίως σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς που ζούμε, και γι’ αυτό βρίσκομαι σήμερα εδώ... Η Βίβλος... είναι θέμα το οποίο αφορά τον άνθρωπο, τον πολιτισμό μας. Είναι κείμενο, το οποίο υπερβαίνει τα λόγια, μέσα από τα οποία εκφράζεται. Και πρέπει να είναι, για όλους εμάς, και η βάση του διαλόγου των πολιτισμών, τον οποίο πρέπει να φέρουμε σε πέρας. Είναι ανάγκη να συνεχισθεί ο διάλογος των πολιτισμών. Είναι το μόνο μέσο, για να εγκατασταθεί στον κόσμο η ειρήνη, η οποία έχει χαθεί, η
Πιερικό Περισκόπιο αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων...». Χαιρόμαστε για τη θαρραλέα τοποθέτηση του ΠτΔ σχετικά με τη διαχρονική αξία της Α.Γ. Η πλειονότητα των πολιτικών μας έχει αλλεργία με τα θέματα της χριστιανικής πίστης. Μόνο όταν θέλουν να κάνουν επίδειξη της «ευσέβειάς» τους, κυρίως για λόγους ψηφοθηρικούς,
ουργεί ακραίο φανατισμό και χωρίζει τους ανθρώπους σε αντιμαχόμενα στρατόπεδα, θα εξετάσουμε τις δύο κύριες απόψεις σε σχέση με τον χριστιανό και την πολιτική. Η μια άποψη λέει ότι ο χριστιανός δεν πρέπει να ασχοληθεί καθόλου με την πολιτική. Αυτοί στηρίζονται στα λόγια του Χριστού: «Αποδώστε, λοιπόν, στον Καίσαρα εκείνα που ανήκουν στον
επισκέπτονται κάποια εκκλησία, συνοδευόμενοι από τηλεοπτικά συνεργεία. Το κάνουν για το «θεαθήναι». Αυτό έκαναν και οι Φαρισαίοι, όταν ήθελαν να προσφέρουν χρήματα ή να προσευχηθούν. Ως υποκριτές, έπαιζαν τον ρόλο του ηθοποιού σαν σε θεατρική παράσταση! Λίγες είναι οι φορές που ακούμε πολιτικούς, ιδιαίτερα στο εξωτερικό, να μιλούν για την πίστη τους στον Θεό. Μάλιστα σε μερικές χώρες, οι πολιτικοί, που είναι συνειδητοί χριστιανοί, μαζεύονται και προσεύχονται. Επειδή η πολιτική δημι-
Καίσαρα, και στο Θεό εκείνα που ανήκουν στο Θεό» (Ματθ. 22:21), και «η βασιλεία η δική μου δεν είναι από τον κόσμο τούτο» (Ιωάν. 18:36). Οι δε θιασώτες της άλλης άποψης, πιστεύουν ότι οι πιστοί του Κυρίου, ως «φως» και «αλάτι», πρέπει να εμπλακούν και στην πολιτική, γιατί έτσι μπορούν να επηρεάσουν τον κόσμο. Μπορεί ο συνειδητός χριστιανός να εμπλακεί στην πολιτική και να αλλάξει στην πράξη τις υποθέσεις του έθνους του; Οι απαντήσεις ποικίλ λουν. Υπάρχουν εκείνοι που απαντούν θετικά. Αναφέρουν
από τη Βίβλο παραδείγματα προσώπων που ανέβηκαν σε υψηλά αξιώματα και κράτησαν την ακεραιότητά τους, όπως ο Ιωσήφ στην Αίγυπτο κι ο Δανιήλ στη Βαβυλώνα. Είναι αλήθεια, αυτοί βρέθηκαν σε υψηλές θέσεις, αν και σε ξένη χώρα, γιατί ο Κυρίαρχος Θεός τούς ετοίμασε γι’ αυτά τα αξιώματα. Στη σημερινή όμως πραγματικότητα, αν εμπλακεί κάποιος στην πολιτική, πρέπει να έχει βαθιές και σταθερές πνευματικές βάσεις, για να μπορέσει να αντέξει στη λαίλαπα της διαφθοράς. Θα μπορούσε όμως να έχει κάποια επίδραση και να αλλάξει τα πράγματα, καθώς το σκοτάδι στο πολιτικό πεδίο είναι ζοφερό; Ο Νίκος Ψαρουδάκης, ήταν ιδεολόγος χριστιανός, με βαθιές χριστιανικές ρίζες. Ξεκίνησε με οραματισμό να αλλάξει την πολιτική ζωή της χώρας μας. Δημιούργησε μάλιστα και κόμμα, με την επωνυμία «Χριστιανική Δημοκρατία». Έγραψε αξιόλογα βιβλία με πλούσιο πνευματικό περιεχόμενο και εξέδιδε κομματική εφημερίδα. Αποτέλεσμα: το «Χριστεπώνυμο πλήρωμα» τον αγνόησε παντελώς. Τελικά, για να μπει στη Βουλή και να διαδώσει τις ιδέες του, συμβιβάστηκε και συνεργάστηκε με κόμματα της αριστεράς, του σοσιαλισμού και στο τέλος με τη Νέα Δημοκρατία. Αλλά και τότε δεν ψηφίστηκε. Σε κάποιες εκλοΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 9
γές, επειδή ήταν στο ψηφοδέλτιο επικρατείας, κατάφερε να μπει στη Βουλή. Προσπάθησε να προβάλει τις θέσεις του σε καυτά θέματα, όπως εκτρώσεις κλπ., αλλά ακόμη και οι θρήσκοι πολιτικοί δεν του έδωσαν σημασία. Κανένας δεν μπορεί να επιβιώσει στη Βουλή των Ελλήνων χριστιανών, αν «τολμήσει» να μιλήσει για τον Θεό και τις αρετές του Χριστιανισμού. Ο Ιωάννης Καποδιστρίας είχε χριστιανικές αρχές, τις οποίες πρόβαλλε, αλλά γρήγορα έχασε τη ζωή του. Αν και οι περισσότεροι βουλευτές ορκίζονται στο Όνομα της Αγίας Τριάδος, κανένας τους δεν τολμά να αναφέρει το Όνομα του Θεού στις ομιλίες του. Και αν κάποιος το κάνει, τον χαρακτηρίζουν γραφικό! Αν και ο Ιησούς και οι απόστολοί Του δεν μπλέχτηκαν με την πολιτική, παρήγγειλαν στους ακολούθους τους να τιμούν και να υποτάσσονται στις εξουσίες. Ανεξάρτητα από το ποιος κυβερνά, ο χριστιανός πρέπει να σέβεται τις όποιες πολιτικές εξουσίες. Ο απόστολος Παύλος παραγγέλλει: «Κάθε άνθρωπος να υποτάσσεται στις εξουσίες... γιατί δεν υπάρχει θεσμός εξουσίας που να μην έχει την προέλευσή του από το Θεό...» (Ρωμ. 13:1,2). Μάλιστα, αυτοκράτορας τότε ήταν ο παράφρονας Νέρων. Διαβάζουμε ακόμη στην Παλαιά Διαθήκη: «...ο Ύψιστος είναι κυρίαρχος όλων των
ανθρώπινων βασιλείων και σ’ όποιον αυτός θέλει, τα δίνει» (Δανιήλ 4:22). Σε μια περίπτωση ο Ιησούς, απαντώντας στο ερώτημα των Φαρισαίων, αν είναι νόμιμη η καταβολή φόρων στον Καίσαρα, τους είπε: «Αποδώστε, λοιπόν, στον Καίσαρα εκείνα που ανήκουν στον Καίσαρα, και στο Θεό εκείνα που ανήκουν στο Θεό». (Ματθ. 22:21- Διαβάστε ακόμη Τίτος 3:1 και Α΄ Πέτρου 2:13-15). Διαβάζουμε στη Βίβλο ότι ο Σατανάς είναι «ο θεός του κόσμου αυτού» (Β΄ Κορ. 4:4) και αυτός είναι «που παραπλανάει ολόκληρη την οικουμένη...» (Αποκ. 12:9). Και ασφαλώς δεν εξαιρούνται οι πολιτικοί. Γι’ αυτό ο απ. Παύλος προσεύχεται ο Θεός «να μας ελευθερώσει από το σημερινό πονηρό κόσμο» (Γαλ. 1:3,4). Ο Ιησούς προσεύχεται για τους μαθητές Του στον Πατέρα Του: «Δεν ανήκουν στον κόσμο, όπως κι εγώ δεν ανήκω στον κόσμο»(Ιωάν. 17:16). Αν και η Βίβλος προειδοποιεί τους πιστούς να είναι νομοταγείς πολίτες στους εκάστοτε κυβερνήτες, δεν υπάρχει κανένα βιβλικό έρεισμα για πιστούς που προσπαθούν ν’ αλλάξουν το πολιτικό σύστημα του έθνους τους. Γι’ αυτό λέει ο Παύλος: «η δική μας πραγματική πατρίδα είναι στους ουρανούς, απ’ όπου προσμένουμε με πόθο το Σωτήρα, τον Κύριό μας Ιησού Χριστό» (Φιλιπ. 3:20). Οι χριστιανοί στην πραγμα-
τικότητα πρέπει να είναι πρεσβευτές του Χριστού: «Για τον Χριστό λοιπόν εργαζόμαστε ως πρεσβευτές του...» (Β΄ Κορινθίους 5:20). Η κύρια αποστολή του χριστιανού είναι να είναι πρέσβης του Ιησού Χριστού. Οι πρεσβευτές δεν εμπλέκονται στην πολιτική ή στα κυβερνητικά συστήματα άλλων εθνών. Αντίθετα, υποτάσσονται στην κυβέρνηση και στους νόμους του κράτους στο οποίο ζουν. Δεν έρχονται σε σύγκρουση με τους νόμους των κρατών, εκτός κι αν αυτοί έρχονται σε αντίθεση με τους νόμους του Θεού. «Είναι επιβεβλημένο να πειθαρχεί κανείς στο Θεό παρά στους ανθρώπους» (Πράξεις 5:29). Αν και εκθέσαμε τη θέση μας στο θέμα αυτό, παρόλ’ αυτά, αν υπάρχει κάποιος πιστός του Κυρίου, που έχει δυνατά πνευματικά θεμέλια και το σθένος να ασχοληθεί με την πολιτική, ας το κάνει, αν βέβαια είναι αποφασισμένος να ζει σύμφωνα με τις αρχές της Βίβλου, να μένει ανεπηρέαστος από το γενικό αρνητικό κλίμα και να ζει και να πολιτεύεται «αξίως του Ευαγγελίου». nnn Ομιλία ΠτΔ: https://www.youtube.com/watch?v=6 xNeX3x0USE&feature=youtu.be&fbclid=IwAR0-j2SioBAwJGDCk6fDM5tMuMtG4DAEfc1wLrLLyGs1cAxZlPEAp1Y128
> Μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας www.nikites.eu με ποικιλία θεμάτων. 10 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Διδάγματα Ζωής Σκέψεις, αποφθέγματα, αρχές και αλήθειες της ζωής
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Το μυαλό είναι σαν το αλεξίπτωτο. Είναι αποτελεσματικό μόνο όταν είναι ανοιχτό. Ένας χριστιανός δε χρειάζεται να έχει καταθέσεις στην τράπεζα για να θεωρεί τον εαυτό του πλούσιο. Κανένας δεν είναι φτωχός, όταν μπορεί με την προσευχή ν’ ανοίξει το θησαυροφυλάκιο του ουρανού. Υπάρχει ένα πράγμα για το οποίο πρέπει να είσαι ευχαριστημένος. Μόνο εσύ κι ο Θεός γνωρίζετε όλα τα μυστικά της ζωής σου. Όποιος ξοδεύει χρόνο στην προσευχή, βρίσκει χρόνο και για όλα τα άλλα πράγματα.
■ ■ ■ ■ ■ ■
Ο Θεός κάνει κάτι περισσότερο από το να σε ακούει. Βλέπει και διαβάζει την καρδιά σου.
■
Η μέριμνα είναι το αυριανό σύννεφο που σου στερεί τη σημερινή λιακάδα.
■ ■
Την επόμενη φορά που θα παραπονεθείς για το φαγητό σου, σκέψου πως ο σκουπιδοτενεκές σου τρώει καλύτερα απ’ ό,τι το 30% του κόσμου σήμερα. Ο Χριστός έχει επενδύσει τη ζωή Του σ’ εσένα. Έχει δει άραγε κάποιο κέρδος; Η προσευχή δεν είναι ένας εύκολος τρόπος ν’ αποκτήσουμε αυτό που θέλουμε, αλλά ο μόνος τρόπος να γίνουμε όπως μας θέλει ο Θεός. Οτιδήποτε αγαπάς περισσότερο, τον αθλητισμό, τη δουλειά, την ηδονή, αυτό είναι και ο Θεός σου.
■ ■
Τα σύννεφα της ζωής μάς προμηνύουν πολλές φορές βροχές ευλογιών. Ένα επιτυχημένο ταξίδι δεν εξαρτάται από την κατεύθυνση που φυσά ο άνεμος, αλλά από το ποιος κρατά το τιμόνι. Διδάσκεις λιγότερο μ’ αυτά που λες και περισσότερο μ’ αυτό που είσαι. Αν με συναντήσεις και με αψηφήσεις, δε χάνεις τίποτα. Αν όμως συναντήσεις τον Κύριο Ιησού Χριστό και Τον περιφρονήσεις, τότε χάνεις τα πάντα. Γίνε εσύ ο ίδιος φως και δε θα βαδίσεις ποτέ στο σκοτάδι. Σοφία είναι να κλείνεις το στόμα σου μόνος σου, πριν αναγκαστεί κάποιος άλλος να το κάνει. Ο πιο σίγουρος τρόπος να χάσεις την εύνοια του Θεού, είναι να επιδιώκεις την εύνοια του κόσμου. Το να κάνει κανείς ένα λάθος σημαίνει πως προσπάθησε να κάνει κάτι σωστό. Μια από τις παγίδες του Σατανά είναι να μας απασχολεί με το παρελθόν και το μέλλον, έτσι που να χάσουμε την ειρήνη μας για το παρόν. Η πίστη βλέπει τα αόρατα, πιστεύει τα απίθανα και κατορθώνει τα αδύνατα. Η προσευχή δεν εμποδίζεται από σύνορα και αποστάσεις, για να σε φέρει σ’ επαφή με τις αστείρευτες πηγές του ουρανού. nnn Επιμέλεια:
ΣΥΜΕΩΝ Α. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 11
Σχολιάζοντας την Επικαιρότητα με το Φως της Βίβλου Όλα στον αέρα Το 1989, όταν με το τείχος του Βερολίνου έπεσε στη συνέχεια ολόκληρο το Σιδηρούν Παραπέτασμα, ο Αμερικανός πολιτολόγος Φράνσις Φουκουγιάμα διακήρυξε «το τέλος της ιστορίας». Ο κόσμος δεν βρίσκεται πλέον σε αντιπαράθεση, ο καπιταλισμός και η δημοκρατία αποδείχτηκαν ως τα πλέον αποτελεσματικά συστήματα στο δρόμο για ένα ειρηνικό μέλλον για την ανθρωπότητα. Τριάντα χρόνια αργότερα, τίποτε απ’ όλα αυτά δεν επαληθεύτηκε. Η ανθρώπινη πλεονεξία παρ’ ολίγο να οδηγήσει την παγκόσμια οικονομία στην απώτερη καταστροφή. Κοινωνίες όπως της Ελλάδας και της Βρετανίας οδηγήθηκαν σε ακραίο διχασμό με δημοψηφίσματα ανεύθυνων πολιτικών που τις κρατούν μέχρι σήμερα όμηρο ανήθικων και σκοτεινών σκοπών. Ντρέπεται να βλέπει κανείς ο πρόεδρος μιας υπερδύναμης, αντί να δρα με βάση την αλήθεια, να προτιμά το ψέμα και τις γεμάτες ρατσισμό δηλώσεις μέσω κοινωνικών δικτύων. Εκεί που θα περίμενε κανείς ο ελεύθερος κόσμος να επιδιώκει μια κοινή γραμμή 12 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
για την καταπολέμηση του κακού και της παγκόσμιας εκμετάλλευσης των αδύναμων, βλέπει διακρατικές συμφωνίες και θεσμούς να βρίσκονται κυριολεκτικά στον αέρα, και παιδιαρίζοντες, ανεύθυνους ηγέτες να αλλάζουν συνεργάτες όπως τα πουκάμισά τους.
Η χρόνια υπογεννητικότητα σε Ευρώπη και Αμερική αλλά και η κλιματική αλλαγή αρχίζουν σιγά-σιγά να δείχνουν τις αδυναμίες των κοινωνιών μας. Χρόνια παρακολουθούσαμε τις εξελίξεις αδιάφορα. Ούτε σκεφτόμασταν ότι θα μπορούσαν να απειλήσουν τις ίδιες τις κοινω-
νίες μας. Καταστροφές με χιλιάδες νεκρούς και ξεσπιτωμένους, κυρίως μαύρους και ασιάτες, είχαμε συνηθίσει. Αλλά καταστροφές όπως στο Μάτι, τη Χαλκιδική, καύσωνες στην βόρεια Ευρώπη, πλημμύρες στην Αμερική δείχνουν πως τα γεγονότα αρχίζουν πια να ξετυλίγονται μπροστά στην ίδια μας την εξώπορτα, αναγκάζοντάς μας να λάβουμε δραστικά μέτρα. Με όλο και περισσότερη ανησυχία, ο λευκός πληθυσμός της Αμερικής αλλά και της Ευρώπης, ξεκινώντας από τη Βρετανία, θεωρεί πως απειλείται. Απειλείται από το να καταστεί ασήμαντος, ανίκανος να ανταπεξέλθει στις πολλαπλές προκλήσεις της εποχής μας. Ανυπεράσπιστος απέναντι στις μεταναστευτικές ροές, ανήμπορος να ανταπεξέλθει στην πολυπλοκότητα της οικονομίας και της επαγγελματικής ζωής, ξεφεύγοντας σε κόσμους παραμυθάδων ηγετών που τους υπόσχονται κυριολεκτικά «λαγούς με πετραχήλια».
Φαίνεται πως δεν αρκεί να είσαι υπεραπλουστευτής και ψεύτης για να εκλεγείς σήμερα αρχηγός σε σύγχρονη κοινωνία της Δύσης, πρέπει να είσαι και θρασύς, να παίζεις το θέατρο του παράλογου για να μπορείς να αποσπάς συνεχώς την προσοχή του κόσμου, όμως –που θα πάει;– οι μάσκες κάποτε θα πέσουν! Ο 2ος Ψαλμός περιγράφει με ζοφερά χρώματα την συμπεριφορά των λαών και τον παραλογισμό των ηγετών τους. Ο Θεός τους περιγελά και η κρίση Του τους περιμένει γι’ αυτό και προειδοποιεί: «Τώρα λοιπόν βασιλείς συνετισθήτε, διδαχθήτε κριταί της γης» (εδ. 10). Δρ Έραστος Φίλος * Οσοι επιθυμείτε να διαβάσετε ενδιαφέροντα κείμενα σε θέματα Πίστης και Επιστήμης επισκεφθείτε το blog του Έραστου Φίλου: https://efilos.blogspot.gr/
Οι θετικές συνέπειες των σεισμών Ο πρόσφατος σεισμός των 5,1 ρίχτερ τρόμαξε τους κατοίκους της πρωτεύουσας. Δύο ερωτήσεις μού έγιναν μετά τον σεισμό. Πρώτον, γιατί ο Θεός δημιούργησε τη σεισμική δραστηριότητα και δεύτερον, αν ο Θεός είναι καλός, τότε γιατί επιτρέπει σεισμούς, τσουνάμι, κατολισθήσεις και άλλες φυσικές καταστροφές; Οι σεισμοί είναι καταστροφικοί για τη ζωή των ανθρώπων, αλλά και απαραίτητοι για τη συνέχιση της ανθρώπινης ζωής στον πλανήτη μας. Μερικοί σεισμολόγοι, μάλιστα, αναφέρονται στους σεισμούς σαν τον καρδιακό παλμό του πλανήτη μας, καθώς οι σεισμοί σχημάτισαν τις ηπείρους, βοήθησαν στην ανάπτυξη και συντήρηση των ωκεανών, στη διατήρηση της ατμόσφαιρας που βοηθάει στην προστασία των ζων-
τανών οργανισμών από γενετικές βλάβες, την ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία, τον ηλιακό άνεμο και τις κοσμικές ακτίνες. Οι σεισμοί εμπλουτίζουν και αναζωογονούν τα εδάφη, ιδίως τη πανίδα και τη χλωρίδα, ρυθμίζουν τη θερμοκρασία του πλανήτη, και διατηρούν τη χημική ισορροπία της θάλασσας, καθιστώντας τον πλανήτη μας κατοικήσιμο. Ταυτόχρονα, μας επιτρέπουν τη χαρτογράφηση της δομής του εσωτερικού της γης, επιτρέποντας την αποτελεσματικότερη και φτηνότερη εξόρυξη πετρελαίου. Παράλληλα, οι σεισμοί, επιτρέπουν στους επιστήμονες να παρακολουθούν τα ηφαίστεια και την απειλή έκρηξης. Μάλιστα η γη, εξ όσων γνωρίζουμε, είναι ο μόνος πλανήτης που διαθέτει τεκτονική λιθοσφαιρικών πλακών, καθώς έχει το κατάλληλο μέγεθος. Αν ήταν πολύ πιο μεγάλος ο πλανήτης ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 13
μας, το ισχυρό βαρυτικό πεδίο θα συμπίεζε τις πλάκες καθιστώντας τες ακίνητες. Αν, πάλι, από την άλλη μεριά ο πλανήτης μας ήταν πολύ μικρός, η λιθόσφαιρα (ο φλοιός μαζί με το πάνω στρώμα του μανδύα) θα ήταν πυκνή. Βεβαίως, δεν μπορούμε να αντιληφθούμε και να κατανοήσουμε τις παραπάνω θετικές επιπτώσεις όταν ένας σεισμός ισοπεδώσει τη ζωή μας.
σικών καταστροφών όπως ακριβώς είναι η αιτία του θανάτου, της αρρώστιας και του πόνου. H αμαρτία αποτελεί και την πανανθρώπινη αιτία δυστυχίας και προβλημάτων. Ο Γιάννης Σερβετάς έγραψε στο Instagram: «Βίωσα το σεισμό του 1978 και σας νοιώθω. Από τότε είναι θρονιασμένος ο φόβος στην ψυχή μου και δε φεύγει με τίποτα. Το κλειδί είναι
Ο Θεός δημιούργησε όλο το σύμπαν και τους νόμους της φύσης (Γέν. 1:1). Οι περισσότερες φυσικές καταστροφές είναι αποτέλεσμα της λειτουργίας αυτών των νόμων. Οι σεισμοί είναι κυρίως το αποτέλεσμα της αλλαγής της δομής των τεκτονικών πλακών της γης. Η Βίβλος διακηρύσσει ότι ο Ιησούς Χριστός συγκρατεί τα στοιχεία της φύσης (Κολ. 1:16,17), με τη δύναμη του Λόγου Του (Εβρ. 1:3). Ο Θεός όμως δεν είναι η πηγή των τραγωδιών. Με τον ίδιο τρόπο που ο Θεός επιτρέπει στους ανθρώπους να κάνουν κακές πράξεις, ο Θεός επιτρέπει στη γη να αντικατοπτρίζει τις συνέπειες που έχει η αμαρτία στη δημιουργία. Ο Παύλος γράφει ότι η φύση που υποτάχθηκε στη ματαιότητα, θα ελευθερωθεί από τη δουλεία της φθοράς. Μέχρι τότε όμως, συστενάζει και συναγωνιά (Ρωμ. 8:20-22), κάτω από το βάρος της αμαρτίας που οδηγεί τα πάντα στη δημιουργία σε φθορά. Η αμαρτία είναι η βασική αιτία των φυ-
η ψυχραιμία». Πώς όμως μπορείς να είσαι ψύχραιμος, όταν νιώθεις το έδαφος κάτω από τα πόδια σου να κουνιέται; Μπορούμε να είμαστε ψύχραιμοι, επειδή γνωρίζουμε ότι ο Θεός είναι κυρίαρχος και μας αγαπά. Η εξουσία Του είναι αιώνια και η βασιλεία Του δεσπόζει τα πάντα (Ψαλ. 103:19). Καιρούς και χρόνους μεταβάλλει, βασιλιάδες κατεβάζει κι ανεβάζει (Δανιήλ 2:21)... Αυτος είναι «ο Βασιλεύς των βασιλευόντων, και Κύριος των κυριευόντων» (Α΄ Τιμ. 6:15)... Παράλληλα, όμως είναι και καλός. Την καλοσύνη Του την βλέπουμε στις ευεργεσίες Του στη ζωή μας και στη θυσία του Χριστού στον σταυρό... Μπορούμε συνεπώς να είμαστε ψύχραιμοι, ό,τι και αν συμβεί, αρκεί να εμπιστευτούμε τη ζωή μας στον Κύριο του ουρανού και της γης που δεσπόζει τα πάντα...
14 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Τάσος Μαρκουλιδάκης
Ο Άρχοντας Γέροντας της Καρδιάς μας ΣΠΥΡΟΣ Ι. ΠΟΡΤΙΝΟΣ 1921-2019 άθε γενιά έχει ανάγκη από πνευματικά παραδείγματα, σημεία αναφοράς και έμπνευσης, ανθρώπους που ξεχωρίζουν για τα ιδιαίτερα χαρίσματά τους, τη βαθιά πνευματικότητά τους και την πλήρη αφοσίωσή τους στον Θεό. Ένα απ’ τα πρόσωπα αυτά, που χρωμάτισαν τη δική μας γενιά, ήταν ο σεβαστός «γέροντας» Σπύρος Ι. Πορτινός, γνωστός στα γραπτά του ως Σ.Ι.Π. Τον συναντήσαμε στα ώριμα χρόνια της διακονίας και δράσης του και είχαμε το προνόμιο να ζήσουμε την ευλογία της συμπόρευσης για περίπου 40 χρόνια τώρα. Γεννημένος στο νησί των Φαιάκων το 1921, λίγο πριν την μικρασιατική καταστροφή, άνοιξε τα φτερά του για να τρέξει τον αγώνα της ζωής έχοντας ως κεντρικό στόχο την αναζήτηση της Αλήθειας. Άνθρωπος με βαθιά επιστημονική κατάρτιση, σπούδασε νομικά και είχε μια επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία στη δημόσια διοίκηση σε ζηλευτές θέσεις. Αυτό όμως που μονίμως τον σαγήνευε και τελικά τον κέρδισε δεν ήταν η επιτυχία και η κοινωνική αναγνώριση, αλλά η ένθερμη αγάπη και ο ζήλος του για το πρόσωπο του Χριστού, που κυριολεκτικά τον αιχμαλώτισε μ’ ένα μοναδικό, ανατρεπτικό
Κ
και βιωματικό τρόπο και τον πέρασε από την αθεΐα στη συνειδητή χριστιανική πίστη. Ήταν ένας λόγιος ευπατρίδης, με εξαιρετική δια νο ητική και ηθική συγκρότηση και ακόρεστη αγάπη για την επιστημονική έρευνα. Βαθύς μελετητής της ιστορίας, με πατριωτική αγάπη για τον ελληνισμό, στην πιο γνήσια μορφή του, με άδολη χριστιανική αγάπη για όλα τα έθνη και ανθρώπους που είχαν ελλείψεις και πληγές. Έβλεπε με ρεαλισμό και ευαισθησία όλες τις ανθρώπινες ανάγκες, φυσικές και πνευματικές, με μια σπάνια ισορροπία προωθώντας με κάθε τρόπο την ιδέα της ιεραποστολής. Αυτό που είχε κεντρική θέση στην καρδιά του και για το οποίο έτρεφε έναν ασύνορο σεβασμό ήταν ο Λόγος του Θεού και η Βιβλική διδαχή. Ήταν κήρυκας, ποιμένας, δάσκαλος και απολογητής της χριστιανικής Αλήθειας. Μελετούσε ασταμάτητα την ελληνική γλώσσα της οποίας ήταν βαθύς γνώστης και το χτυποκάρδι του ήταν ένα: να βρει, να μοιραστεί και να ζήσει την αλήθεια του Λόγου με τρόπο που να φέρνει δόξα στο πρόσωπό του Θεού. Ζούσε αβίαστα και απροσπαθώς τα λόγια του αποστόλου Παύλου: «Τις ασθενεί, και δεν ασθενώ; τις σκανδαλίζεται, και εγώ δεν ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 15
φλέγομαι;» (Β΄ Κορ. 11:29). Ως ποιμένας ήταν στο νοσοκομείο πριν το γιατρό, επισκεπτόταν το σπίτι με ευαισθησία και διακριτικότητα, μιλούσε στο τηλέφωνο βραχύλογα αλλά πάντοτε με γνήσια αγάπη και ενδιαφέρον, ανταποκρινόταν στην ανάγκη άμεσα, συχνά δε και με προσωπική θυσία. Διάκονος του Λόγου πολλών τοπικών εκκλησιών, ιδιαίτερα στο λεκανοπέδιο της Αττικής αλλά και στις εσχατιές της Ελλάδας, κάποτε και στο εξωτερικό. Καλλιτέχνης, ποιητής, με βαθιές γνώσεις μουσικής και ποιητικού μέτρου. Εμπνεόταν στίχους που σκοπό είχαν να εξυψώσουν το κεντρικό πρόσωπο της ζωής του, τον Ιησού Χριστό. Ευρηματικός και δημιουργικός στο νου και την ψυχή άνοιγε παράθυρα σ’ ένα άλλο κόσμο γεμάτο εικόνες Ουρανού. Οικογενειάρχης της διπλανής πόρτας με παιδιά, τον Γιάννη και τη Σοφία, εγγόνια και δισέγγονα και την αγαπημένη Άννα του, η οποία έμεινε μαζί του μέχρι το τέλος, για πολλές δεκαετίες. Όσοι την γνώρισαν αναγνωρίζουν την αλήθεια ότι πίσω από κάθε μεγάλο άνδρα υπάρχει πάντα μια μοναδική γυναίκα, συνοδοιπόρος και συνεργάτης: η ενάρετη πιστή γυναίκα του 31ου κεφαλαίου των Παροιμιών η οποία «υπερέβη πάσας» σε αξιότητα. Κήρυκας με σπάνιες ρητορικές δυνατότητες που καθήλωναν και το πιο απαιτητικό ακροατήριο. Διακονούσε τα περίφημα τρίωρα κάθε Σάββατο στην ΕΕΕ Αθηνών, όπου για δεκαετίες ολόκληρες υπηρέτησε ανθρώπους της κοινότητάς μας και όχι μόνο, με πάντα φρέσκες ιδέες και θέματα που έδειχναν μια άλλη πλευρά της Χάρης, του Σταυρού, της πορείας της εκκλησίας και της ευκαιρίας της μεγάλης αποστολής σ’ ένα κόσμο γεμάτο ανάγκες. Ηγέτης πνευματικός, που δημιουργούσε 16 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
διακονίες και έμπνευσε ανθρώπους, όχι λόγω της θέσης του αλλά του χαρακτήρα και της πνευματικής του συγκρότησης η οποία ακτινοβολούσε τον Κύριο της ζωής του σε κάθε πεδίο και σχέση της καθημερινότητας. Συνήθως αντισυστημικός, μέχρι παρεξήγησης, καθώς όταν όλοι έψαχναν να βρουν λύση στα προβλήματα με ατέλειωτες συζητήσεις εκείνος πρότεινε «προσευχούλα» θυμίζοντας σκηνές της εποχής που έζησε ο Χριστός και οι μαθητές αναρωτιόνταν: «δεν τον μέλει ότι χανόμεθα...» Και όμως έδειχνε έναν άλλο δρόμο, ίσως παραγκωνισμένο, που μπορεί κατ’ εξοχήν να φέρει λύσεις στα ανθρώπινα προβλήματα της εκκλησίας του Χριστού. Είχε θέσεις και απόψεις που όμως ήταν έτοιμος να αλλάξει όταν ανακάλυπτε τη βιβλική διδαχή η οποία πρόκρινε πάντοτε την «οικοδομή του σώματος» και τη βιβλική υπόμνηση «πλατύνθειτε». Η χριστοκεντρικότητα ήταν αρχή αδιαπραγμάτευτη η οποία όμως εφαρμοζόταν με έναν απρόσμενο τρόπο δίνοντας έτσι την αίσθηση ότι δημιούργησε τη μοναδική «πορτινική» διδακτική και διακονική προσέγγιση που έγραψε ιστορία στο χώρο της ευαγγελικής κοινότητας τα τελευταία 70 χρόνια. Για μας που τον ζήσαμε άφησε αχνάρια ανεξίτηλα πίστης και πιστότητας που σίγουρα οδηγούν τη γενιά τη δικιά μας αλλά και τις επόμενες που θα ακολουθήσουν στον δρόμο της ελπίδας που είναι θεμελιωμένη αφενός στη λυτρωτική θυσία του Γολγοθά και αφετέρου στο θαύμα της ανάστασης... Έφυγε πλήρης ημερών μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού... Για όλους τους πιστούς είναι αλήθεια αλλά για τον γέροντα άρχοντα της καρδιάς μας η αλήθεια αυτή είναι διπλή: «καίτοι αποθανών έτι λαλεί...» nnn Φώτης Ρωμαίος
Στο Σπύρο Πορτινό Γέροντα ποιητή, πώς κλείνεις τόση μουσική και ποίηση μες την τρεμάμενη φωνή; Καθώς κοιτάς τα άστρα της νυχτιάς πόσο γαλήνια τραγουδάς τους πόνους και τους πόθους της καρδιάς. Σαν μελιστάλαχτο, απόκοσμο βιολί μέχρι να ξεπροβάλει η αυγή. Άρχοντα ποιητή, πριν ακουστεί λυγμολαλιά στερνή μες στη σιωπή, κι η λευκοφόρα σου ψυχή πετάξει εκεί που η άνοιξη ανθεί, μάθε μου πώς να τραγουδώ, μάθε μου της αγάπης να σκορπώ τα λεμονάνθια στο θλιμμένο δειλινό. Ω, δακρυσμένο αηδόνι του βραδιού! πες μου τα μυστικά του φεγγαριού, στάλαξε μέσα στην καρδιά τα μύρα και τα μάγια του μαγιού. Γιάννης Χ. Κρεμμύδας
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 17
Εκείνος που πέθανε για χάρη τους (μία αληθινή απίστευτη ιστορία)
Από τον ΣΤΕΦΑΝΟ ΚΑΤΣΑΡΚΑ Πολιτικό Μηχανικό
18 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Στον εμφύλιο πόλεμο της Κορέας, στα μέσα του περασμένου αιώνα, κάποιο μικρό χωριό του νότου καταλήφθηκε από στρατεύματα των βορείων. Ήταν γνωστό πως στο χωριό αυτό οι περισσότεροι ήταν γνήσιοι αναγεννημένοι χριστιανοί και η φήμη αυτή είχε φτάσει και στ’ αυτιά του διοικητή του στρατιωτικού αποσπάσματος (οι βόρειοι, όπως είναι γνωστό, ανήκαν και ανήκουν στο αθεϊστικό στρατόπεδο). Έδωσε λοιπόν αυτός διαταγή αμέσως μετά την κατάληψη του χωριού, να συγκεντρωθούν όλοι οι κάτοικοι στην εκκλησία για να τους κάνει κάποιες ανακοινώσεις. Μόλις γέμισε η εκκλησία, ανέβηκε στον άμβωνα και τους είπε περίπου τα εξής: «Έχουμε ακούσει πως στο χωριό αυτό οι περισσότεροί σας έχουν για αφεντικό το Χριστό. Αυτό από σήμερα θ’ αλλάξει. Από δω και πέρα το αφεντικό σας θα είμαι εγώ και κανείς άλλος, και μονάχα στις δικές μου διαταγές θα υπακούτε. Γι’ αυτό λοιπόν έχουμε στήσει εδώ μπροστά μια εικόνα του Χριστού. Ένας-ένας θα περνάει μπροστά της και θα τη φτύνει. Αυτό θα σημαίνει πως απαρνιέστε το παλιό σας αφεντικό και πως αποδέχεστε σαν καινούργιο αφεντικό εμένα. Κι όποιος αρνηθεί να συμμορφωθεί, θα εκτελεστεί επί τόπου από τους στρατιώτες μου». Νεκρική σιγή απλώθηκε σ’ ολόκληρη την αίθουσα για λίγα λεπτά. Ξαφνικά κάποιος από τους κυριότερους πρεσβυτέρους της εκκλησίας σηκώθηκε, και προχώρησε μπροστά κι έφτυσε την εικόνα και το παράδειγμά του ακολούθησαν δύο ακόμη από τα μέλη της εκκλησίας. Τη στιγμή εκείνη ένα μικρό κοριτσάκι εμφανίστηκε από το βάθος της αίθουσας, κατευθύνθηκε στο σημείο που βρισκόταν η εικόνα, την πήρε στα χέρια της, τη σκούπισε με το κουρελιασμένο φόρεμά της και τη φίλησε μ’ ευλάβεια κι αγάπη. «Ποτέ μου δε θα αρνηθώ Εκείνον που πέθανε για μένα», δήλωσε με τα μάτια γεμάτα δάκρυα. Η ατμόσφαιρα άλλαξε. Το παράδειγμα του μικρού κοριτσιού διέλυσε το φόβο και το δισταγμό κι έδωσε φτερά στους πιστούς. Ο ένας μετά τον άλλον σηκώθηκαν κι ακολούθησαν το παράδειγμά της, αψηφώντας τις εντολές και τις απειλές του αξιωματικού, που παρακολουθούσε ψυχρός κι ανέκφραστος τη σκηνή. Όταν κι ο τελευταίος πιστός είχε περάσει μπροστά απ’ τη εικόνα, έδωσε διαταγή ο αξιωματικός ν’ αδειάσουν όλοι την αίθουσα και να περιμένουν έξω, και να μείνουν μέσα σ’ αυτή μονάχα οι τρεις πρώτοι που είχαν συμμορφωθεί με τις εντολές του. Τώρα πια η παγωμάρα κι ο φόβος είχαν διαλυθεί. Ήταν ολοφάνερο πως ο Θεός είχε επέμβει δραστικά κι είχε εμψυχώσει την εκκλησία Του στη δύσκολη τούτη στιγμή. Κι όλοι περίμεναν έτοιμοι τον αξιωματικό από στιγμή σε στιγμή να βγει απ’ την αίθουσα της εκκλησίας και να διατάξει την ομαδική εκτέλεση. Ξαφνικά από το εσωτερικό της αίθουσας ακούστηκαν τρεις πυροβολισμοί. Κι αμέσως μετά εμφανίστηκε ο αξιωματικός στο κατώφλι της εξώθυρας. «Είστε ελεύθεροι να πάτε σπίτια σας», δήλωσε στους κατάπληκτους χωρικούς. «Όσο γι' αυτούς που κρατήσαμε μέσα στην αίθουσα, τιμωρήθηκαν όπως τους άξιζε. Γιατί μας είναι αδύνατον να εμπιστευθούμε κάποιους που απαρνιούνται Εκείνον που πέθανε για χάρη τους!...» Ο Θεός να μας φωτίσει ν’ αποκομίσουμε τα διδάγματα και τα συμπεράσματα που χρειαζόμαστε όλοι, έστω κι αν δεν έχουμε περάσει από τέτοια φοβερή εμπειρία... nnn * Μπορείτε να διαβάσετε κείμενα του Στ. Κατσάρκα σε ποικιλία θεμάτων στο παρακάτω: https://www.nikites.eu/category/stefanoskatsarkas/ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 19
Ανόητα στερεότυπα και βία
Από την ΑΛΤΑΝΑ ΦΙΛΟΥΠΑΤΣΑΝΤΑΡΑ Διδάκτωρ Νομικής 20 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
ίναι ευθύνη όλων μας, όταν παραβατική συμπεριφορά περιθάλπεται και κρύβεται στα υπόγεια», κατήγγειλε δημόσια ο κ. Κώστας Ζορμπάς, Διευθυντής της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης, με αφορμή την άγρια δολοφονία της Σουζάν Ίτον στα Χανιά, τον περασμένο Ιούλιο, από έναν νεαρό έλληνα, πατέρα δύο ανήλικων παιδιών. Η γυναίκα, που τυχαία βρέθηκε στο δρόμο του εκείνο το μεσημέρι, κακοποιήθηκε βάναυσα, βιάστηκε επανειλημμένως και πετάχτηκε ζωντανή σε μια σπηλιά όπου και βρέθηκε το πτώμα της μετά από μέρες. Ο μαρτυρικός της θάνατος συντάραξε την κοινή γνώμη στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
«Ε
Τα λόγια αποχαιρετισμού τού συζύγου της, των παιδιών της, της αδελφής της, των συναδέλφων της γίνονται καρφιά στην ήσυχη και ραφινάτη ζωή μας: ήταν ένα καλοπροαίρετο άτομο με ιδιαίτερη αγάπη στη μουσική, χαιρόταν τη ζωή, ήταν υποδειγματική σύζυγος και μητέρα, λαμπρή επιστήμονας, που προσπαθούσε μέσω της επιστήμης να συμβάλει στο καλό της κοινωνίας, γι’ αυτό και η συμμετοχή της σε επιστημονικό συνέδριο της Ακαδημίας στην Κρήτη. Το μόνο της «κουσούρι»: ήταν γυναίκα! Η βία κατά των γυναικών δεν έχει σύνορα. Ό,τι συνέβη στη Κρήτη συμβαίνει, δυστυχώς, καθημερινά σε κάθε γωνιά της γης. Διεστραμμένα, καθυστερημένα, άρρωστα μυαλά κυκλοφορούν παντού ανάμεσά μας. Ένας γείτονας του δράστη ανέφερε, ότι ήταν γνωστό ότι δεν δούλευε το μυαλό του σωστά και ότι υπήρχαν καταγεγραμμένες απόπειρες εναντίον και άλλων γυναικών, που ευτυχώς γλύτωσαν. Η «άτυχη» ήταν η Σουζάν... Τί μπορούμε να κάνουμε; Ξεκινώντας από τα απλά και αυτονόητα, ας αναλογιστούμε, για παράδειγμα, τον τρόπο που ανατρέφουμε τα παιδιά μας. Ποιες θεμελιώδεις αξίες και αλήθειες τους μεταδίδουμε; Συζητάμε μαζί τους; Τους δείχνουμε στο σπίτι και με το παράδειγμά μας να αγαπούν τον Θεό και να σέβονται τους άλλους, να βοηθούν τους αδύναμους; Τα ωθούμε να θέλουν να κάνουν το καλό, όπου και όσο μπορούν, από αγάπη για τον Θεό και τον συνάνθρωπο; Είμαστε διατεθειμένοι να ξεπεράσουμε τα όποια οικογενειακά ταμπού και τον φόβο από το κοινωνικό στίγμα, αν κάτι δεν πηγαίνει καλά, απευθυνόμενοι στους ειδικούς; Οδυνηρό για μια οικογένεια, αλλά απ’ την άλλη η κάλυψη από το περιβάλλον τους κάποιων μικρών, στην αρχή, παραβατικών συμπεριφορών, μπορεί να οδηγήσει αργότερα στο έγκλημα, ενώ υπήρχε η δυνατότητα εντατικής ιατρικής παρακολούθησης και θεραπείας. ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 21
Ας αναθεωρήσουμε, τέλος, κάποιες παραδοσιακές δοξασίες και κοινωνικά στερεότυπα σχετικά με τον ρόλο της γυναίκας και ας περάσουμε στα παιδιά μας, κυρίως στα αγόρια, ότι οι γυναίκες έχουν, ως ανθρώπινα όντα και κατ’ εικόνα Θεού, την ίδια αξία με τους άνδρες και δεν είναι «παρακόρες», στο σπίτι και στην κοινωνία, έτοιμες να «ικανοποιήσουν» την κάθε παράλογη επιθυμία και να υποταχθούν, ασυζητητί, στην εξουσία και τον έλεγχο του όποιου άνδρα; Και στην εκκλησία; Ένας ίσως βιβλικά δικαιολογημένος ρόλος της γυναίκας ως «βοηθού» μήπως δεν αντικατοπτρίζει πλήρως τους σκοπούς του Θεού με την ανθρωπότητα αλλά στέλνει μονόπλευρα μηνύματα, ενισχύοντας τις θέσεις κάποιων παραδοσιακών ομάδων, που από φόβο μήπως χάσουν την όποια εξουσία ασκούν -γιατί περί αυτού πρόκειται!θεωρούν την γυναίκα ως πνευματικά «υποδεέστερη», σε πλήρη αντίθεση με την διδασκαλία και πρακτική του ίδιου του Κυρίου; Όταν ο Απόστολος των Εθνών γράφει στην Επιστολή προς Γαλάτας 3:28 «...δεν είναι άρσεν και θήλυ διότι πάντες σείς είσθε είς εν Χριστώ...», δηλαδή ισοτιμία των φύλων έστω και εσχατολογικά, πώς επιτρέπουμε, χωρίς να αντιδρούμε ως γονείς, να διδάσκονται και να ενστερνίζονται τα παιδιά μας ιδέες ακραίες, ότι τάχα οι γυναίκες, ως εκ της φύσης τους, είναι αδύναμες πνευματικά και δεν επιτρέπεται «δια να ομιλούν» δημόσια ή να «διδάσκουν», παρερμηνεύοντας εδάφια στα οποία ο Απόστολος Παύλος τοποθετείται στο ζήτημα του ρόλου της γυναίκας στην εκκλησία; Όταν αδικείται στον εκκλησιαστικό της χώρο, δεν έχει δικαίωμα μια γυναίκα να υπερασπιστεί τον εαυτό της, αν οι κυρίως «αρμόδιοι» δεν το τολμούν για χάρη της και ένοχα σιωπούν; Ως χριστιανοί γονείς έχουμε επίσης ευθύνη σε ποιους εμπιστευόμαστε τα παιδιά μας, δηλαδή αν εκείνα εκτίθενται σε διχαστικές, αναχρονιστικές, επικίνδυνες νοοτροπίες, εν προκειμένω σχετικά με τον ρόλο των γυναικών και την εμφάνισή τους, που τις απαξιώνουν, αλλά που διάφορες θρησκευτικές ομάδες τις θεωρούν ως τις μόνες σωστές. Συμβαίνουν, δυστυχώς, και σήμερα αυτά. Καμιά ζωή, κανενός ανθρώπου, είτε άνδρα είτε γυναίκας, δεν αξίζει παραπάνω από αυτή του άλλου. Ειδικά όταν ο Θεός μάς έχει όλους προικίσει με τις ίδιες υποσχέσεις και ευλογίες, να ζήσουμε τη ζωή μας, στην ελευθερία που μας χαρίζει μέσω του Ιησού Χριστού και με μόνη υποχρέωση να ακολουθούμε τις εντολές Του και να ευθυγραμμίζουμε καθημερινά τη ζωή μας, μ’ Αυτές και μόνο. Όχι των ανθρώπων... nnn * Μπορείτε να επισκεφτείτε το ιστολόγιο της Αλτάνας Φίλου Πατσαντάρα http://www.filos-europe. com/from-brussels-with-love/ 22 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ
Αγαπητοί μας αδελφοί και φίλοι... Στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο 9:37 ο Χριστός λέει στους μαθητές Του: «Ο θερισμός είναι πολύς, μα οι εργάτες λίγοι...» Το ίδιο θα μπορούσε να πει και σήμερα για τον κόσμο. Και σήμερα υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για να κηρυχτεί το Ευαγγέλιο στους λαούς του κόσμου και η ανάγκη γι’ αυτό είναι το ίδιο μεγάλη όπως και τότε. Οι άνθρωποι βρίσκονται σε μεγάλη πνευματική ανάγκη και διψούν για ελπίδα, που μόνο ο Χριστός μπορεί να προσφέρει. Ο Θερισμός είναι πραγματικά μεγάλος, αλλά χρειάζονται εργάτες για τον θερισμό. Κι αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν δραστηριοποιηθούμε εμείς οι πιστοί του Χριστού. Πριν λίγους μήνες είχα το προνόμιο να επισκεφθώ τη Βιβλική Σχολή της Ιεραποστολής μας στην Ινδονησία, που είναι η χώρα με τους περισσότερους μουσουλμάνους από κάθε άλλη χώρα. Στη Σχολή εκπαιδεύουμε 100 ντόπιους εργάτες του Ευαγγελίου και ποιμένες εκκλησιών για να υπηρετούν τον Θεό και να κηρύττουν το Ευαγγέλιο του Χριστού στη χώρα τους. Οι άνθρωποι αυτοί είναι πρόθυμοι να υπηρετήσουν τον Θεό σ’ ένα εχθρικό περιβάλλον και να υποστούν διωγμούς προκειμένου να μιλήσουν στους ομοεθνείς τους για την αγάπη του Θεού και για τη σωτηρία που προσφέρει ο Χριστός σε κάθε άνθρωπο που μετανοεί και πιστεύει σ’ Αυτόν. Και πράγματι ο Θεός ευλογεί το έργο τους με πλούσια καρποφορία. Είχα, επίσης, την ευκαιρία να επισκεφθώ έναν ποιμένα που υπηρετεί σε μια νέα εκκλησία, σε μια κωμόπολη που ο πληθυσμός της αποτελείται σχεδόν εξολοκλήρου ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 23
ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ από μουσουλμάνους. Στην κορυφή του λόφου, όπου είναι χτισμένη η εκκλησία, υπάρχει κι ένα μεγάλο τζαμί. Ο αγαπητός αυτός ποιμένας, με την υποστήριξη της Ιεραποστολής μας άρχισε ένα Κέντρο Παιδικής Φροντίδας που στεγάζεται στην εκκλησία του. Πολλά από τα παιδιά και τους εφήβους προέρχονται από μουσουλμανικές οικογένειες. Αυτός με πιστότητα και υπομονή σπέρνει τον σπόρο του Ευαγγελίου στις καρδιές τους. Τα αποτελέσματα είναι θαυμαστά. Μέσα σ’ ένα χρόνο οκτώ παιδιά έχουν πιστέψει στον Χριστό κι έχουν βαφτιστεί! Στη διάρκεια των περασμένων δέκα χρόνων έχουμε δει να ιδρύονται πολλές νέες εκκλησίες στην Ινδονησία. Δεν είναι όμως μόνο στην Ινδονησία που ο Θεός ευλογεί το έργο Του. Νέες εκκλησίες έχουν ιδρυθεί επίσης στο Πακιστάν, το Μπανγκλαντές, την Ινδία, τις Φιλιππίνες και σε άλλες χώρες. Ο κόσμος διψάει για τις αλήθειες του Λόγου του Θεού. Τους ντόπιους εργάτες του Ευαγγελίου και ποιμένες που εκπαιδεύουμε τους χρησιμοποιεί ο Θεός για τη σωτηρία ψυχών, την ίδρυση νέων εκκλησιών και την επέκταση της Βασιλείας Του. Ως αποτέλεσμα ολόκληρες κοινότητες μεταμορφώνονται με τη δύναμη του Ευαγγελίου, και δοξάζουμε τον Θεό γι’ αυτό. Οι ευκαιρίες για τη διακήρυξη του Ευαγγελίου σε όλον τον κόσμο ανάμεσα σε μουσουλμάνους, βουδιστές, ινδουιστές και άλλους, είναι μοναδικές. Όμως οι εργάτες είναι λίγοι. Χρειαζόμαστε περισσότερους κατάλληλα καταρτισμένους. Κι αυτός είναι ο σκοπός της Ιεραποστολής μας. Να καταρτίσουμε πιστούς ανθρώπους του Θεού για να μπουν στον αγώνα του θερισμού οδηγώντας αθάνατες ψυχές στη σωτηρία του Χριστού. Ζητούμε τις προσευχές σας ώστε ο Κύριος να μας δίνει τα μέσα για την επίτευξη του σκοπού αυτού και σας ευχαριστούμε για την αγάπη, τις προσευχές και τη συνεργασία σας στο ευλογημένο αυτό έργο του Θεού. Ο Κύριος να είναι μαζί σας. Ο συνεργάτης σας στο έργο Του,
Τάσος Ιωαννίδης 24 | TA NEA ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ
Εκπαιδεύοντας ντόπιους εργάτες του Ευαγγελίου ς πιστοί του Χριστού ο σκοπός μας δεν είναι μάθουμε απλώς τι λέει ο Λόγος του Θεού, αλλά να το μάθουμε μ’ έναν τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούμε να το μεταδίδουμε και στους άλλους. Ο Απόστολος Παύλος προτρέπει: «Κι όσα άκουσες από μένα μπροστά σε πολλούς μάρτυρες, αυτά να μεταδώσεις σε πιστούς ανθρώπους, που θα είναι ικανοί κι άλλους να διδάξουν» (Β΄ Τιμοθέου 2:2). Είναι αυτή μια δοκιμασμένη μέθοδος κατήχησης, και αυτήν εφαρμόζει ο Richard Hetzel, ιεραπόστολος της AMG, στη δασώδη περιοχή του Αμαζόνιου της Νότιας Αμερικής, για να εκπαιδεύει ντόπιους εργάτες του Ευαγγελίου. Ο σκοπός του είναι να μάθουν οι Περουβιανοί εργάτες του Ευαγγελίου τον Λόγο του Θεού μ’ έναν τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν στη συνέχεια να διδάσκουν κι άλλους. Κι ο πρακτικότερος τρόπος γι’ αυτό είναι η χρησιμοποίηση ιστοριών, όπως έκανε ο Κύριος με τις παραβολές Του. «Ο σκοπός μας», λέει ο Richard, «είναι να τους διδάξουμε να ευαγγελίζουν τον λαό τους». Οι χωρικοί στις ζούγκλες του Περού, όπως και περισσότεροι στον υπόλοιπο κόσμο, μαθαίνουν καλύτερα ακούοντας. Σύμφωνα με τον ίδιο, το 70% του πληθυσμού του κόσμου λένε πως διδάσκονται προφορικά, αλλά το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 100% στις ζούγκλες του Αμαζόνιου. Ωστόσο, το 90% των μέσων διδασκαλίας που ετοιμάζουν και χρησιμοποιούν είναι για ανθρώπους που μαθαίνουν διαβάζοντας. Η αφήγηση ιστοριών είναι πολύ αποτελεσματική μέθοδος για το γεφύρωμα του κενού μεταξύ αυτών των δύο. Ο Richard χρησιμοποιεί ιστορίες αποκλειστικά για την εκπαίδευση εργατών του Ευαγγελίου.
Ω
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 25
ME TO XΕΡΙ ΤΗ Σ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ Για να εξηγήσει τη μέθοδό του, αναφέρει κανόνες που ακολουθεί ο ίδιος όταν διδάσκει ιστορίες της Βίβλου. «Πρώτον, πρέπει να συμπεριλάβεις κάθε σχετική λεπτομέρεια της περικοπής. Δεύτερον δεν μπορείς να συμπεριλάβεις άλλες γνώμες ή ερμηνείες για το τι νομίζεις πως σημαίνει η περικοπή. Τρίτον, πρέπει να κάνεις ευκολονόητο το μάθημα για έναν αδαή άνθρωπο κάποιας φυλής, χωρίς να αλλάξεις το νόημα της περικοπής. Αφού πρώτα διδάξει τις ιστορίες μετά υποβάλλει ερωτήσεις.
Ο Richard και η σύζυγός του πηγαίνουν και στα πιο απόμακρα χωριά για να διδάξουν τους γηγενείς εργάτες του Ευαγγελίου πώς να διδάσκουν. Προτού επισκεφτούν τα χωριά, μαθαίνουν για την κουλτούρα της κάθε φυλής ώστε να αποφύγουν ατοπήματα. Τον περασμένο χρόνο είχαν την ευκαιρία για 26 | TA NEA ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ μια εβδομάδα να διδάξουν εργάτες του Ευαγγελίου σε δύο φυλές, χρησιμοποιώντας ιστορίες από το 22 κεφάλαιο του Ματθαίου. Αργότερα πληροφορήθηκαν πως κάποιοι από αυτούς τους εργάτες του Ευαγγελίου πήγαν πεζοπορώντας επί δύο ημέρες για να διδάξουν τα ίδια μαθήματα σε απομονωμένα χωριά μέσα στη ζούγκλα. «Αυτός είναι ο σκοπός μας», λέει ο Richard. «Να διδάσκουμε τους αυτόχθονες ώστε να μπορούν να ευαγγελίζουν τους δικούς τους, όπως μας λέει ο Λόγος του Θεού στην Β΄ Τιμοθέου 2:2.
Ποιοι είναι εργάτες του Ευαγγελίου ή ποιμένες εκκλησιών που στηρίζουμε; ητήσαμε από μερικούς συνεργάτες μας ιεραποστόλους που εκπαιδεύουν εργάτες του Ευαγγελίου και ποιμένες εκκλησιών στο Μιανμάρ, στο Περού, στο Πακιστάν και στην Ουγκάντα να μας περιγράψουν τα χαρακτηριστικά των ντόπιων εργατών του Ευαγγελίου και των ποιμένων εκκλησιών που εκπαιδεύουν θεολογικά στις χώρες αυτές. Ένας από αυτούς, μας είπε ότι η κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Οι συνθήκες ενός εργάτη του Ευαγγελίου ή ποιμένα εκκλησίας σε μεγάλη πόλη διαφέρουν πολύ από κάποιου που εργάζεται σε προσφυγικό καταυλισμό, σε εμπόλεμη περιοχή. Ενώ πολλοί από αυτούς έχουν μεγάλο ζήλο και εργάζονται επιμελώς για τη διάδοση του Ευαγγελίου, συχνά δεν έχουν τα μέσα να βελτιώσουν τις γνώσεις τους στον Λόγο του Θεού. Ο σκοπός της Ιεραποστολής μας με την εκπαίδευση εργατών του Ευαγγελίου και ποιμένων εκκλησιών είναι να καλύψει αυτά τα κενά, ώστε το μήνυμα του Χριστού να μπορεί να μεταδοθεί πιο σωστά και αποτελεσματικά.
Ζ
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 27
ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ Παραθέτουμε μερικές από τις περιγραφές που πήραμε για το προφίλ κάποιων από τους εργάτες του Ευαγγελίου και ποιμένων εκκλησιών:
•
Είναι παντρεμένος και έχει από δύο μέχρι και εννέα παιδιά (Μεγάλες οικογένειες είναι ο κανόνας). Η ηλικία του μπορεί να διαφέρει. Η ηλικία εκείνων που εκπαιδεύονται από την Ιεραποστολή μας κυμαίνεται από 18 μέχρι και 70 χρονών.
•
Υποστηρίζεται για τη συντήρησή του από το εκκλησίασμά του, και μπορεί να εργάζεται ως γεωργός ή δάσκαλος για να συμπληρώσει το εισόδημά του ώστε να μπορεί να συντηρεί την οικογένειά του.
•
Συνήθως διακονεί μικρή εκκλησία 50 ή 60 ατόμων, αλλά μπορεί επίσης να είναι ποιμένας και σε μεγαλύτερη εκκλησία.
•
Μπορεί να έχει λίγη ή και καθόλου ειδική μόρφωση, κι έτσι μέρος της εκπαίδευσης που του προσφέρουμε μπορεί περιλαμβάνει γραφή και ανάγνωση. (Οι εργάτες του Ευαγγελίου και οι ποιμένες εκκλησιών στο Μιανμάρ αποτελούν εξαίρεση, καθώς έχουν πολύ καλύτερο επίπεδο μόρφωσης). Οπωσδήποτε μιλάει περισσότερες από μία γλώσσες – μια εντόπια ή φυλετική γλώσσα, και επίσης την επίσημη γλώσσα της χώρας του και ίσως λίγα αγγλικά.
28 | TA NEA ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ
ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΑ ME TO XΕΡΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ Η ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΥ
Παιδιά που χρειάζονται υποστηρικτή Edo Pratama – 13 χρονών – Ινδονησία Ο Edo είναι στην έκτη Δημοτικού. Ο πατέρας του δεν έχει μόνιμη δουλειά και κάνει περιστασιακές δουλειές για τη συντήρηση της οικογένειάς του. Το εισόδημά του είναι πενιχρό και δύσκολα καλύπτει τις βασικές ανάγκες της οικογένειας. Ο Edo θέλει να γίνει στρατιώτης όταν μεγαλώσει. Του αρέσει να παίζει ποδόσφαιρο και αγαπάει το διάβασμα. Η υποστήριξή του θα τον βοηθήσει να σπουδάσει και να έχει ένα καλύτερο μέλλον. Edo Pratama – 1051948 Κέντρο Παιδικής Φροντίδας – Ινδονησία Nathanida Kammongkok – 10 χρονών – Ταϊλάνδη Η Nathanida είναι εννέα χρονών που ζει στους λόφους της Ταϊλάνδης με τους γονείς της και τον αδελφό της. Οι γονείς της καλλιεργούν ρύζι και καλαμπόκι σε χωράφι που ανήκει στο κράτος. Δανείζονται χρήματα για την αγορά των σπόρων. Μερικές φορές είναι δύσκολο να πληρώσουν τα δανεικά. Τα εισοδήματά τους δεν αρκούν για την κατάλληλη μόρφωση των παιδιών τους. Η Nathanida θέλει να γίνει δασκάλα όταν μεγαλώσει. Είναι χαρούμενη που μπορεί να παρακολουθεί το Κέντρο Παιδικής Φροντίδας της Ιεραποστολής μας, και βρίσκεται στην τρίτη τάξη Δημοτικού. Nathanida Kammongkok - #WCEE22D Κέντρο Παιδικής Φροντίδας «Νέα Ελπίδα», Ταϊλάνδη Mhicca Ylla Jamali – 5 χρονών - Φιλιππίνες Η Mhicca είναι από τη φυλή Σάμα. Είναι φτωχοί άνθρωποι στη νότια περιοχή της χώρας. Ο πατέρας της είναι μουσουλμάνος και η μητέρα της χριστιανή. Όλη η οικογένειά της μένει στο σπίτι της γιαγιάς της μαζί με άλλες τρεις οικογένειες. Η Mhicca χρειάζεται βοήθεια γιατί το εισόδημα του πατέρα της δεν αρκεί για την κάλυψη των βασικών αναγκών της οικογένειας. Mhicca Ylla Jamali – #ΣΨ776Α2 Κέντρο Παιδικής Φροντίδας - Φιλιππίνες nnn ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 29
AMG
INTERNATIONAL
O σκοπός της ιεραποστολής μας είναι: ❉ Να δώσει σε κάθε άνθρωπο στη γη τουλάχιστον μια ευκαιρία να καταλάβει και ν’ ανταποκριθεί στο Ευαγγέλιο. ❉ Να εκφράσει την ευσπλαχνία του Χριστού στις φυσικές ανάγκες του ανθρώπου σ’ όλο τον κόσμο με τις ευκαιρίες και τα μέσα που δίνει ο Κύριος. ❉ Να υπηρετήσει την ηγεσία της τοπικής εκκλησίας, να ενημερώσει και να ενθαρρύνει το λαό του Θεού στην παγκόσμια ευθύνη του.
H A.M.G (Advancing the Ministries of the Gospel, που σημαίνει: Αναπτύσσοντας τις Διακονίες του Ευαγγελίου), είναι μια παγκόσμια χριστιανική ιεραποστολική οργάνωση με ιδρυτή της το Σπύρο Ζωδιάτη. Το έργο της έχει φτάσει μέχρι σήμερα σε 50 περίπου χώρες του κόσμου, με ένα βασικό διπλό σκοπό: Την κάλυψη των φυσικών, αλλά και πνευματικών αναγκών των ανθρώπων. Φροντίζει για την παροχή τροφής, ενδυμασίας, ιατρικής περίθαλψης και μόρφωσης στους ανθρώπους, πράγματα που είναι απόλυτα αναγκαία για το σώμα και τη διάνοιά τους. Όμως, εμείς οι χριστιανοί ξέρουμε πως ο κάθε άνθρωπος, πέρα από το σώμα και το νου, έχει κι ένα πνεύμα, για τη λύτρωση του οποίου ήρθε στον κόσμο, σταυρώθηκε κι αναστήθηκε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Έτσι, με τη βοήθεια του Θεού και την ηθική και υλική συμπαράσταση των χριστιανών, η ιεραποστολή μας κάνει ό,τι μπορεί για την πραγμάτωση του διπλού αυτού σκοπού σ’ όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα από φυλή, γλώσσα ή θρήσκευμα, γιατί όλοι έχουν φυσικές ανάγκες και όλοι χρειάζονται το Χριστό και τη σωτηρία που Αυτός παρέχει.
Γράψτε μας Όσοι θέλετε να συνεργαστείτε μαζί μας, ενισχύοντάς μας με τακτικές ή έκτακτες εισφορές για τη συνέχιση και την επέκταση του φιλανθρωπικού κι ευαγγελιστικού έργου της ιεραποστολής μας (όταν καλυφθούν οι ανάγκες ενός προγράμματος, οι δωρεές προωθούνται σε άλλα προγράμματα της Ιεραποστολής μας), παρακαλούμε γράψτε μας στις παρακάτω διευθύνσεις: Αμερική/Καναδάς: “The Voice of the Gospel” A.M.G. International, P.O. Box 22000, Chattanooga, Tenn. 37422, U.S.A. Αυστραλία: AMG International “The Voice of the Gospel”, c/o Milton Kalogeropoulos, 1 Miowera Green Greensborough Vic. 3088., AUSTRALIA Γερμανία: Spyridon Kounouslis, Neckarstr 59, Esslingen 73728, Deutschland, Tel.: 071132099857 Commerzbank IBAN DE25611400710823286000 Ελλάδα και υπόλοιπες χώρες: A.M.G. Σπορέας: Aρ. λογ.: EUROBANK 0026.0040.61.0200212895 IBAN: GR 5402 6004 00000 6102 0021 2895 Αρ. λογ.: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 5144-046244-761 ΙΒΑΝ: GR22 0172 1440 0051 4404 6244 761 Αρ. λογ.: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 177/480039-71 ΙΒΑΝ: GR75 0110 1770 0000 1774 8003 971 Τ.Θ. 254, 194 00 Κορωπί, τηλ. 210-4834214, fax: 210-6627506
Τροφή για Σκέψη
Τα φυσικά και ηθικά φαινόμενα πλανήτης μας φλέγεται. Οι παγετώνες λυώνουν. Η παγκόσμια μέση στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει. Ακραία καιρικά φαινόμενα σαν της Χαλκιδικής αναμένεται να επαναληφθούν και να ενταθούν. Οι κλιματολόγοι προειδοποιούν έντρομοι για τα επερχόμενα απευκταία γεγονότα. Όμως ασύγκριτα πιο τρομακτική απ’ την κλιματική αλλαγή, είναι η ηθική διαστροφή των ανθρώπων. Οι φονικοί τυφώνες της ανομίας σαρώνουν τη γη: Η μαζική αθεΐα, η σεξουαλική ασυδοσία, η φρικτή εγκληματικότητα, η βαρβαρότητα των ηθών... «Ο άνθρωπος, ο μικρούλης θεός», ασθενεί ηθικά. Δεν μπορεί να ελέγξει τις δυνάμεις που ανακάλυψε, δεν μπορεί να κυριαρχήσει επάνω στα επιτεύγματά του. Η τιτανική δύναμή του τον οδηγεί στον όλεθρο της γης και στην αυτοκαταστροφή του. Ο καιρός τρελάθηκε, η αρετή τρελάθηκε, η γεωμετρία τρελάθηκε, η ύλη τρελάθηκε. Πρέπει να ’ρθει πάλι ο Νους ο Νομοθέτης, να βάλει καινούρια τάξη, καινούριους νόμους. Πιο πλούσια αρμονία να γίνει ο κόσμος. Η Βίβλος μάς διαβεβαιώνει πως ο Χριστός, ο παντοδύναμος Κύριος του παντός, θα ξανάρθει. Ολόκληρη η πλάση αγωνιά και προσδοκά ανύσταχτα τον ερχομό Του. Ας ζούμε καθημερινά με τη γλυκιά προσμονή Του. «Σύμφωνα με την υπόσχεσή Του, νέους Του ουρανούς και νέα γη προσδοκούμε, όπου δικαιοσύνη ΓΙΑΝΝΗ ΧΡ. ΚΡΕΜΜΥΔΑ θα κατοικεί» (Β΄ Πέτρου 3:13). nnn Φιλόλογου-Ποιητή
Ο
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 31
Η ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ [1819-2019] Β. ΟΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ Φέτος γιορτάζονται στη χώρα μας τα 200 Χρόνια της Βιβλικής Εταιρίας από την ίδρυσή της στην Ελλάδα. Με την ευκαιρία αυτή δημοσιεύουμε, 3 Άρθρα (στα τεύχη Ιουνίου, Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου του Περιοδικού), όπου εκθέτουμε με συντομία (α) την Ιστορία της Εταιρίας στην Ελλάδα και της συνεργασίας της με όλες τις χριστιανικές Ομολογίες, (β) την ιστορία των ελληνικών μεταφράσεων της Βίβλου και (γ) το έργο της διάδοσης του γραπτού Λόγου του Θεού, όλα αυτά τα 200 χρόνια.
ΑΣΙΚΟ εργαλείο της Βιβλικής Εταιρίας για τη διάδοση του γραπτού θείου Λόγου ήταν οι μεταφράσεις. Γιατί, πώς θα διαδοθεί η Αγία Γραφή αν αυτοί που θα την αγοράσουν δεν καταλαβαίνουν τη γλώσσα στην οποία είναι γραμμένη (στα εβραϊκά ή τα αρχαία Ελληνικά η Παλαιά Διαθήκη – τα αρχαία Ελληνικά η Καινή)! Όταν πρωτοξεκίνησε το έργο της διάδοσης της Βίβλου στα ελληνικά χώματα, η «Ιωνική Βιβλική Εταιρία» χρησιμοποιούσε τη μετάφραση της Καινής Διαθήκης του Μάξιμου
B
32 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Καλλιπολίτη (ή Καλλιουπολίτη). Δεν ήταν μετάφραση της Εταιρίας αλλά χρησιμοποιήθηκε από την Εταιρία. Έγινε το 1638 από το ελληνικό πρωτότυπο κείμενο και είχε τη συγκατάθεση και έγκριση του Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης Κύριλλου Λούκαρη, ο οποίος, το 1628, υπέδειξε στην ολλανδική πρεσβεία εξαρχής τον Καλλι(ου)πολίτη, έλληνα λόγιο, γι’ αυτό το έργο (Για λεπτομέρειες παραπέμπουμε στο Διαδίκτυο).
Η Μετάφραση του Αρχιμ. Νεοφύτου Βάμβα Στον περιορισμένο χώρο μας εδώ δεν μπορούμε να αναφέρουμε λεπτομερώς την ιστορία της μετάφρασης Βάμβα. Παραπέμπουμε, ωστόσο, τον αναγνώστη σε μια σειρά άρθρων της «Φωνής» του 1969 του αείμν. Άργου Ζωδιάτη για λεπτομέρειες πολλές και πολύτιμες, με γενικό τίτλο «Νεοφυτοβαμβοφοβία». Ο Νεόφυτος Βάμβας, γνήσιος εκπρόσωπος του Διαφωτισμού, γεννήθηκε το 1776 στη Χίο και πέθανε στα 80 του, το 1856 στην Αθήνα, πάμπτωχος και από πολλούς κατασυκοφαντημένος αλλά και από περισσότερους άλλους τιμημένος. Νεαρός ακόμα, προτάθηκε από τον Αδαμ. Κοραή στη Βρετανική Βιβλική Εταιρία να μεταφράσει την Αγία Γραφή από τα αρχέτυπα κείμενα στη νεοελληνική της
εποχής του. Εδώ προτιμάμε να παραθέσουμε αυτούσια τα λόγια του Μακαριότατου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου όταν το 2013 κλήθηκε να παραστεί και να μιλήσει στη Σύρο «για τον βίο, την προσωπικότητα και το έργο του μεγάλου έλληνα κληρικού Νεόφυτου Βάμβα» (βλ. Ιστοσελίδα «ΔΟΓΜΑ» 06.12.2013). Η ομιλία εκφωνήθηκε στο πλαίσιο της εκδήλωσης της Ιεράς Μητρόπολης Σύρου για την επέτειο των 180 ετών από την ίδρυση του πρώτου γυμνασίου από τον Νεόφ. Βάμβα. Είπε μεταξύ άλλων ο Αρχιεπίσκοπος:
την αγγλική Βιβλική Εταιρία, προκάλεσαν αντιδράσεις από άλλους κληρικούς λογίους, όπως ο Κωνσταντίνος Οικονόμου. Προχώρησε στη μετάφραση και της Καινής. Ο ίδιος υποστήριζε πως “όστις εμποδίζει την μετάφρασιν των Γραφών, κλείει την βασιλείαν του Θεού έμπροσθεν των ανθρώπων”».
Είπε κι άλλα ο φωτισμένος Αρχιεπίσκοπος. Αυτά τα λόγια τα παραθέτουμε για να δείξουμε πώς αλλάζουν οι καιροί! Όταν πρωτοκυκλοφόρησε η μετάφραση Βάμβα, κατά έναν περίεργο τρόπο, αντί να χειροκροτηθεί σαν εθνικός ευεργέτης, καταπολεμήθηκε, αμέσως από την αρχή, σαν εχθρός της Εκ«Αποτελεί πραγματικό κλησίας. τόλμημα να προσπαθήΟ Βάμβας δεν ήξερε σω να αναφερθώ στην εβραϊκά, όπως ομολόγησε προσωπικότητα του Ν. κι ο ίδιος, καθώς αντέΒάμβα. Υπήρξε μια από κρουε τους επικριτές του. τις πιο σημαντικές μορφές του Νεοελληνικού Αυτή η έλλειψη, ωστόσο, Ο Αρχιμανδρ. Νεόφυτος Βάμβας Διαφωτισμού: λόγιος αναπληρώθηκε από τη κληρικός, άνθρωπος στενή συνεργασία του των γραμμάτων, διδάσκαλος του Γένους, Βάμβα με δύο άγγλους διευθυντές της Βιπρωτοποριακός συγγραφέας, μεταφραστής βλικής Εταιρίας, τον Isaac Lowndes, και τον των ιερών βιβλίων, πανεπιστημιακός καπροκάτοχό του, Henry D. Leeves, που και οι θηγητής, θεμελιωτής της παιδείας...» δύο ήξεραν εβραϊκά. Κι αυτοί οι δύο ξένοι Και προς το τέλος της ομιλίας του ο Μα- έγιναν το κόκκινο πανί για τους επικριτές, καθώς απορούν ότι το Ευαγγέλιον «μετακαριότατος καταλήγει: φράζεται και εις το Ελληνικόν! Από πού; Από «Πραγματοποίησε (ο Βάμβας) πληθώρα ομι- το Ελληνικόν εις το απλούν, δηλαδή από του λιών ... και συνέχισε (στη Σύρο το 1833) τη αρχαίου. Αι! Εδώ πλέον με συγχωρείται, νομετάφραση της Αγίας Γραφής που είχε εμμίζω, να απορήσω...» και καταλήγει η επίκριση πνευσθεί κατά τη διάρκεια της παραμονής ότι σκοπός ήταν ο προσηλυτισμός! Αυτά έγρατου στο Παρίσι. Η μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης ξεκίνησε από την Κέρκυρα και φε σε άρθρο του σε γνωστή εφημερίδα των ολοκληρώθηκε στη Σύρο. Η απόδοση από Αθηνών ο ιερομόναχος Γερμανός. Σε ανάλογο το εβραϊκό κείμενο και όχι το καθιερωμένο πνεύμα ο Κωνσταντίνος Οικονόμου πολέμησε των Εβδομήκοντα, η επιλογή να μεταφραστεί την όλη μεταφραστική προσπάθεια του Βάμβα σε απλή γλώσσα, και η συνεργασία του με με 368 σελίδες (έργο του με τίτλο «Επίκρισις ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 33
εις την περί νεοελληνικής εκκλησίας σύντομον απάντησιν του σοφού διδασκάλου Νεοφύτου Βάμβα», Αθήναι, 1839). Οι γνώμες για τον Βάμβα λόγω της μετάφρασής του ποικίλλουν: Αιρετικό τον είπαν, Λουθηροκαλβινιστή τον είπαν, συνεργάτη των ξένων προσηλυτιστών τον είπαν κλπ. κλπ. Ο Θεός όμως διαφύλαξε τον Λόγο του, που τον είδαμε να κυκλοφορεί στη χώρα μας για πάνω από 160 χρόνια φωτίζοντας με την απλούστερη γλώσσα του τον δρόμο της αναζήτησης.
τείχαν οι καθηγητές Αντωνιάδης, Λούβαρης, Βέλλας, Ιωαννίδης και Κονιδάρης. Τον Δεκέμβριο του 1953 και μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1961 το μεταφραστικό αυτό έργο κύλισε με τεράστιες δυσκολίες. Έπρεπε να αντιμετωπιστούν τεχνικά προβλήματα, προβλήματα υγείας, ανειλημμένες υποχρεώσεις, απουσίες μακρόχρονες στο εξωτερικό κλπ. κλπ. Στην πορεία, η 6μελής μεταφραστική Επιτροπή που προαναφέραμε περιορίστηκε στα τέσσερα πρόσωπα, δηλ. οι: Βασ. Βέλλας, Αμίλκας Αλιβιζάτος, Ευαγγ. Αντωνιάδης και Η Μετάφραση Β. Βέλλα ή Γερ. Κονιδάρης. Γι’ αυτό και η Μετάφραση «των Τεσσάρων Καθηγητών» όταν κυκλοφόρησε ονομάστηκε «Μετάφραση Το 1968 κυκλοφόρησε από τη Βιβλική Εταιρία των Τεσσάρων Καθηγητών». για πρώτη φορά μια νέα μετάφραση, άλλη Τον Ιούλιο του 1957, για να λάβει η μετάαπό εκείνη του Βάμβα που μέχρι τότε ήξεραν φραση οικουμενική διάσταση, παρουσιάστηκε οι Έλληνες. Ήταν μετάφρακαι στους εκπροσώπους ση της Καινής Διαθήκης της Ευαγγελικής Εκκλησε δίγλωσση έκδοση «Το σίας και ζητήθηκαν οι παΠρωτότυπον Κείμενον με ρατηρήσεις τους. Οι μεταΝεοελληνικήν Μετάφραφραστές δεν είχαν αντίρσιν». ρηση, και κλήθηκαν δύο Από τα αρχεία της Ελεπιφανείς εκείνη την εποχή ληνικής Βιβλικής Εταιρίας ηγέτες της Ευαγγελικής σήμερα, προκύπτει ότι οι Κοινότητας, ο Γ. Χατζηανπρώτες διεργασίες και συτωνίου και ο Κων. Μεταλνεννοήσεις για τη συγκεληνός. Ο Βέλλας δέχτηκε κριμένη μετάφραση έγιναν μετά χαράς τη συνεργασία από τη Βρετανική Βιβλική και δήλωσε μάλιστα ότι θα Εταιρία, της οποίας Αντικαλοδεχόταν και κάθε προσωπεία ήταν τότε η «Βιπρόταση. Ο Καθηγητής Βασ. Βέλλας βλική Εταιρία της Ελλάδος». Μια λεπτομέρεια που Ήδη από τον Μάιο του δείχνει το ανάστημα των 1952 συναντήθηκε μια πρώτη μεταφραστική πρωταγωνιστών αυτού του έργου είναι και επιτροπή με τους καθηγητές Αμίλκα Αλιβιζάτο, το εξής: Ο Μεταλληνός καθώς αναθεωρούσε τον καθηγητή Ευάγγ. Αντωνιάδη και άλλους, τα κείμενα των μεταφραστών τον Ιανουάριο με σκοπό να κάνουν τις πρώτες διερευνητικές του 1958, διαπίστωσε την ανάγκη ορισμένες συζητήσεις για τη συνεργασία τους. Το πνεύμα περικοπές της Καινής Διαθήκης να αποδοθούν εκείνης της συνάντησης ήταν άκρως ενθου- κατά το Κριτικό κείμενο του Nestle και όχι σιώδες. Στη μεταφραστική Επιτροπή συμμε- κατά το Textus Receptus, με βάση το οποίο 34 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
γινόταν η μετάφραση. Το πρότεινε στον τότε διευθύνσεως Ιωάννου Φαφαλιού πλέον. Η διευθυντή Γεώργιο Κλάδη κι εκείνος το δια- μετάφραση Βέλλα ευτύχησε να λάβει τον βίβασε στον Βέλλα, ο οποίος του είπε πως Απρίλιο 1983 τη διαβεβαίωση του Οικουμετην ανάγκη αυτή την είχε δει και η μεταφρα- νικού Πατριαρχείου Κων/πόλεως ότι «επαιστική Επιτροπή και συμφώνησε απόλυτα με νούμεν το έργον και ευλογούμεν την προτην πρόταση Μεταλληνού! Στο μεταξύ, τον σπάθειαν» της Εταιρίας. Ιούλιο 1958 ο Χατζηαντωνίου ολοκληρώνει Στη δεκαετία του ’70 δόθηκε από το τις παρατηρήσεις του στα κείμενα του Βέλλα, Υπουργείο Παιδείας 2 φορές δωρεάν στους και αναχωρεί για λίγους μήνες στο εξωτερικό. μαθητές των Γυμνασίων της χώρας. Επίσης, Τις διαφορές απόψεων μεταξύ μεταφρα- τυπώθηκε στη γραφή τυφλών (Braille) και στών και αναθεωρητών τις έλυνε σε από μαγνητοφωνήθηκε σε κασέτες επίσης κυρίως κοινού συναντήσεις του με όλους τους συν- για τους τυφλούς. τελεστές, ο σύμβουλος των Μεταφράσεων της Βρετανικής Εταιρίας, ο Rev. Harold K. Η «Νέα Μετάφραση της Βίβλου» Moulton, ένας διαπρεπής λόγιος της Καινής στη Δημοτική Διαθήκης με μεγάλη εκτίμηση στους πανε- Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της μετάφραπιστημιακούς κύκλους αλλά και με φοβερή σης της Καινής Διαθήκης «των Τεσσάρων πείρα από άλλα μεταφραστικά προγράμματα Καθηγητών», η Βιβλική Εταιρία της Ελλάδος της Βιβλικής Εταιρίας. (Βλ. Διαδίκτυο). ήρθε σε επαφή με τον παλιό συνεργάτη και Τελικά, τον Ιούλιο του 1965 το Λονδίνο φίλο της Β. Βέλλα, για την έναρξη της μετάέστειλε στον Κλάδη για δείγμα την πρώτη τυ- φρασης της Παλαιάς Διαθήκης. Ο Βέλλας πωμένη σελίδα της μετάφρασης! Γεμάτος είχε στο μεταξύ ετοιμάσει 22 βιβλία της χαρά ο Κλάδης πηγαίνει να την δείξει στον Παλαιάς Διαθήκης και τα παρέδωσε στην Βέλλα, που ήξερε τη λαχτάρα του να δει το έργο να τελειώνει. Ο Βέλλας, άνθρωπος ευλαβής όπως ήταν, παίρνει τη σελίδα με το αριστερό του χέρι, τη διαβάζει, και με το δεξί του έκανε τον σταυρό του. Δείγμα ευχαριστίας ενός ευσεβή χριστιανού στον Θεό. Ο ίδιος δεν φοβόταν ότι θα προέκυπτε καμιά δυσκολία ή εμπόδιο στην κυκλοφορία της μετάφρασης, και πήγε ήσυχος την άλλη μέρα στην Κηφισιά, στο εξοχικό του, να πεΗ μεταφραστική ομάδα της Καινής Διαθήκης στη δημοτική. ράσει τις διακοπές εκείνου του Από αριστερά: Βασιλειάδης, Καραβιδόπουλος, καλοκαιριού. Αγουρίδης, Γαλίτης, Γαλάνης Η μετάφραση Βέλλα-Αλιβιζάτου-Αντωνιάδη-Κονιδάρη είδε το φως της Εταιρία. Πριν συνεχίσει, ωστόσο, τον πρόλαβε δημοσιότητας για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο θάνατος, και το έργο έμεινε στη μέση. Η τον Απρίλιο (Μεγ. Εβδομάδα) του 1968 επί μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης θα συνεΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 35
χιζόταν από την Ομάδα των Καθηγητών που διαδέχτηκε τον Β. Βέλλα, (Ηλ. Οικονόμου, Νικ. Παπαδόπουλος, Βασ. Τσάκωνας). Σύμβουλος από τη Βιβλική Εταιρία ήταν ο Rev. Dr Jan de Waard και αργότερα ο Rev. Dr Paul Ellingworth. Ώσπου, ο Καθηγητής Σάββας Αγουρίδης ενημερώνει με επιστολή του (15.01.1977) τη Βιβλική Εταιρία ότι η Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών αναλαμβάνει την ευθύνη και το κόστος για ένα Μεταφραστικό Σεμινάριο στην Αθήνα, υπό την αιγίδα της Σχολής. Το ιστορικό εκείνο Σεμινάριο τελικά θα γινόταν σε συνεργασία με το προσωπικό των μεταφράσεων των Ηνωμένων Βιβλικών Εταιριών, ειδικών επιστημόνων που ασχολούνταν σε διεθνές επίπεδο με την οργάνωση και τη διεξαγωγή βιβλικών μεταφράσεων. Το Σεμινάριο έλαβε χώρα από 23 έως 30 Οκτωβρίου 1977 σε ξενοδοχείο στην περιοχή Κόκκινο Λιμανάκι της Ραφήνας, με συμμετοχή πολλών που ενδιαφέρονταν για το εγχείρημα της μετάφρασης, πανεπιστημιακών και μη. Η μεταφραστική ομάδα που προέκυψε από το σεμινάριο της Ραφήνας αποτελέστηκε από τους Καθηγητές (με αλφαβητική σειρά) Σάββα Αγουρίδη, Πέτρο Βασιλειάδη, Ιωάννη Γαλάνη, Γεώργιο Γαλίτη, Ιωάννη Καραβιδόπουλο και Βασίλη Στογιάννο, ο οποίος μας «άφησε» ξαφνικά νωρίς για την ουράνια πατρίδα. Τελικά, βασικό κείμενο για τη μετάφραση ορίστηκε το «Βυζαντινό Κείμενο» εκδ. Πατριαρχείου 1904. Το έργο της επεξεργασίας του ύφους ανατέθηκε στην Κα Καίτη Χιωτέλλη, φιλόλογο και ποιήτρια, που σε συνεργασία με τον αρχικό μεταφραστή διαμόρφωσαν το τελικό κείμενο. Σύμβουλος από τις Ηνωμένες Βιβλικές Εταιρίες ήταν ο Rev. Dr. P. Ellingworth. Κατά πάγια τακτική των Βιβλικών Εταιριών και για την οικουμενική διάσταση της μετάφρασης, τα κείμενα δόθηκαν και σε εκπροσώπους της Ευαγγελικής Κοινότητας (Μιχ. 36 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Κυριακάκης, Θ. Καρμπόνης, Δημ. Χρηστίδης, Γερ. Ζερβόπουλος, Νικ. Λάνδρου και άλλους) που οι υποδείξεις τους γίνονταν σε μεγάλο μέρος δεκτές. Το έτος 1988, επί διευθύνσεως Ιωάννου Μάσσου, η μετάφραση της Καινής Διαθήκης, λαμβάνει την Ευλογία του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, την Ευλογία του Πατριάρχη Αλεξανδρείας, και «τον δίκαιον έπαινον», τις Πατριαρχικές Ευχές και την Πατριαρχική Ευλογία από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Στο μεταξύ, το 1988, η μετάφραση της Παλαιάς Διαθήκης από το Κριτικό εβραϊκό (Biblia Hebraica Stuttgartensia), ολοκληρώθηκε ως προς το επιστημονικό της μέρος, μετά από 20 χρόνια εργασιών. Ορίστηκε ειδική εκδοτική επιτροπή (Καθηγ. Μ. Κωνσταντίνου-αείμν. Β. Τσάκωνας-M. Jinbachian-Χ. Νταγκουνάκης) που θα προετοίμαζε την έκδοση ολόκληρης της Βίβλου, Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, με έξτρα βοηθήματα, Γλωσσάριο, παράλληλα χωρία, χάρτες κλπ. κλπ. Να πούμε εδώ ότι το δύσκολο έργο της Ονοματολογίας της Παλ. Διαθήκης είχε ήδη ολοκληρωθεί από τον αείμν. Γεώργιο Φερεντίνο, που ήταν γεωγράφος και γνώριζε Βιβλική Γεωγραφία και Εβραϊκά, και βοήθησε αφάνταστα σε αυτό τον τομέα. Τα πρώτα αντίτυπα (40.000 Άγιες Γραφές με τα Δευτεροκανονικά βιβλία της ΠΔ) ήρθαν στην Αθήνα τον Νοέμβριο 1997. Ήταν τόσος ο όγκος των κιβωτίων, που για να έρθουν τα ειδικά φορτηγά έως τη Βιβλική, στην οδό Εμμ. Μπενάκη, από το λιμάνι του Πειραιά, κανονίστηκε να έρθουν μετά τα μεσάνυχτα, ώστε να μπορέσει η τροχαία να αποκλείσει τους δρόμους για τη διέλευση του μεγάλου φορτηγού έως την Εμμ. Μπενάκη! nnn Χάρης Νταγκουνάκης Νομικός, Πρώην Στέλεχος της Ελληνικής ΒΕ και νυν Ειδικός Συνεργάτης της
Προσευχή για τους μαθητές για τη νέα σχολική χρονιά Αγαπημένε μου Ιησού,
καθώς αρχίζει η νέα σχολική χρονιά, παραδίδω το παιδί μου στα χέρια Σου. Να είσαι μαζί του κάθε ημέρα, καθώς ξεκινάει η νέα σχολική χρονιά. Πατέρα μου, προσεύχομαι όλα να κυλήσουν ομαλά για όλους τους μαθητές, όπως και για το παιδί μου. Κύριέ μου, Εσύ να αναλάβεις και τα πιο μικρά ζητήματα που μπορεί να προκύψουν και να λυπήσουν τους μαθητές. Πατέρα μου, με την οδηγία Σου ανάθρεψα το παιδί μου και με επιμέλεια του δίδαξα την Αλήθεια της Βίβλου, ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Σωτήρας, που πέθανε για τις αμαρτίες μας και ότι όποιος πιστεύει σ’ Αυτόν σώζεται και έχει αιώνια ζωή. Κύριε, βοήθησε κάθε μαθητή να φέρνει σ’ Εσένα όλες τις ανάγκες και τα προβλήματά του. Όμως, Κύριέ μου, πονά η ψυχή μου, καθώς σήμερα υπάρχουν στα σχολεία κανονισμοί και διδασκαλίες που είναι μακριά από την Αλήθεια του Ευαγγελίου και οδηγούν τα παιδιά μας μακριά από τον δρόμο Σου, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Γι’ αυτό, Κύριε, προσεύχομαι να προστατεύσεις την καρδιά και το νου τους, σ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Εσύ, να στείλεις εκπαιδευτικούς που ν’ αγαπούν τον Χριστό, αλλά και μαθητές με χριστιανικές αρχές και αξίες. Προστάτεψε τη σκέψη του παιδιού μου, για να μη χάσει την εμπιστοσύνη του στον Ιησού, αλλά αντίθετα να την ενισχύει, καθώς θα κυλάει η σχολική χρονιά. Κύριε, Εσύ έχεις υποσχεθεί ότι, αν εκπαιδεύσουμε σωστά το παιδί μας όταν είναι μικρό, δεν θα απομακρυνθεί από Σένα, ακόμη κι όταν γεράσει. Ζητώ να εκπληρώσεις την υπόσχεσή Σου. Ζητώ ακόμη να βοηθήσεις κι εμένα να μπορώ να μεταδίδω καθημερινά και στη φετινή χρονιά, τις αλήθειες του Ευαγγελίου στο παιδί μου. Έτσι θα δυναμώσει η εμπιστοσύνη του σ’ Εσένα. Πατέρα μου, προσεύχομαι ακόμη για τους μαθητές που αντιμετωπίζουν προβλήματα μαθησιακά ή είναι ευαίσθητοι και κακοποιούνται από συμμαθητές τους. Κύριε, Εσύ ξέρεις τις ανάγκες και τις ευαισθησίες κάθε παιδιού και θέλεις να τα βοηθήσεις στο πρόβλημά τους. Δείξε το έλεός Σου στα παιδιά μας, που μεγαλώνουν σε μια κοινωνία που κυριαρχεί η αθεΐα και καταπολεμάται η αλήθεια του Ευαγγελίου. Προστάτεψε ιδιαίτερα τα ευαίσθητα και αδύναμα παιδιά. Προσευχόμαστε να φέρεις ευαίσθητους φίλους και συμπονετικούς δασκάλους στη ζωή των παιδιών που έχουν πρόβλημα προσαρμογής στις απαιτήσεις του σχολείου. Προσευχόμαστε να αποκαλύψεις τον Εαυτό Σου στους μαθητές και να τους φανερώσεις ότι τους αγαπάς και φροντίζεις για τον καθένα τους ξεχωριστά. Μα πάνω απ’ όλα άνοιξε τα μάτια τους για να δουν την ανάγκη της ψυχής τους, ότι πρέπει να δεχτούν τον Ιησού Χριστό ως Σωτήρα και Κύριό τους. Μόνο τότε όλα θα αλλάξουν στη ζωή τους. Αφιερώνουμε όλα τα παιδιά και τους νέους στη δική Σου προστασία και οδηγία. Είσαι ο Ουράνιος Πατέρας τους και φροντίζεις τους μαθητές για όλα. Προσευχόμαστε στο Όνομα Ιησού Χριστού... Αμήν! Απόδοση: Νικολέττα Πετρίδου, Εκπαιδευτικός ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 37
Εδάφια που μιλούν άμεσα στην καθημερινότητά μας
Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΕΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ «Ευλογητός ο Θεός όστις δεν απεμάκρυνε απ’ εμού την προσευχήν μου, και το έλεος αυτού απ’ εμού» (Ψαλ. 66:20)
Από την ΓΙΟΥΛΙΚΑ Κ. MASRY
πό τους άπειρους λόγους που έχουμε να ευχαριστούμε και να δοξολογούμε τον Θεό ίσως αυτός είναι ο σπουδαιότερος: ότι δηλαδή δεν απέρριψε την προσευχή μας και δεν παρακράτησε το έλεός Του από μας. Προσευχή είναι η πιο άμεση μορφή επικοινωνίας του πλάσματος με τον Πλάστη. Είναι η αντιφώνηση της πνοής που Εκείνος φύσηξε μέσα μας όταν μας έδωσε ζωή· το αντίστροφο προσκύνημα που κάνει η γη προς τον Ουρανό, ιδίως όταν αναλογιστεί κανείς το πρώτο προσκύνημα, δηλαδή το γεφύρωμα των Άνω και των κάτω διά του Χριστού που ο Ίδιος ο Θεός έκανε για δική μας μόνο χάρη και με σκοπό τη σωτηρία μας. Και είναι η ιδιαίτερη εκείνη ώρα που ο άνθρωπος, γυμνός και τετραχηλισμένος, προσέρχεται διάφανος ενώπιον του Θεού. Δίχως λάβαρα του «εγώ» του, χωρίς δικαιολογίες, σχεδόν δίχως λόγια, χωρίς καν λαλιά. Κείτεται στα πόδια Του αποσταμένος με τα φορτία του απιθωμένα καταγής. Και δεν έχει λησμονήσει πως, παρόλο που αυτή δεν είναι η πρώτη φορά της πλήρους και ολοκληρωτικής του ταπείνωσης, εκείνος έχει ξανά και ξανά αμαρτήσει, απιστήσει, προκαλέσει με την αμφιβολία, αγνωμοσύνη και σκληροκαρδία του την παντοδυναμία, γενναιοδωρία και προ παντός την αγάπη του Θεού. Αν προσευχηθεί με αυτό το πνεύμα ο άνθρωπος -απλότητα και κατά Θεόν ειλικρίνεια- η προσευχή του θα φτάσει στον Θεό κι Εκείνος δεν θα την απορρίψει παρόλο που είναι πιθανό να μη δει άμεσα ο θνητός την απάντηση στο αίτημά του. Και αν απορήσει και ρωτήσει τον Θεό «γιατί;» είναι ίσως σαν Εκείνος να του λέει: «Κοίτα, δεν απομάκρυνα τα προβλήματά σου γιατί μέσ’ απ’ αυτά σε ξελαμπικάριζα. Δες λίγο το πρόγραμμα της πνευματικής σου φοίτησης στο δικό Μου πανεπιστήμιο: οι πλημμύρες είναι για να ξεπλύνουν την κόπρο του Αυγεία, η φωτιά για να καθαρίσει το χρυσάφι απ’ τα ευτελή μέταλλα που είναι ενωμένα μαζί του» και, όπως εύστοχα έγραψε και ο αμερικανός ποιμένας Τζόννι Άλμοντ (Απαλοί Ψίθυροι από την Αιωνιότητα) σχολιάζοντας το συγκεκριμένο εδάφιο του Βιβλίου Μου, «Δόξασέ Με γιατί στους τραχείς σου τους δρόμους Εγώ, που είμαι «Ο ΩΝ», είμαι συνοδοιπόρος σου. Δεν θα πρέπει βέβαια να νομίσουμε ότι ήταν η δική μας προσευχή που εξασφάλισε το έλεος του Θεού όσο αψεγάδιαστη και να είναι η ταπείνωση και η διαφάνεια της ψυχής μας. Γιατί είναι στη φύση και τις ιδιότητες του Θεού και μόνο του Θεού να είναι ο «ελεών», ο «ελεοποιός», ο «χορηγός του ελέους», ο «εύσπλαχνος», ο «οικτίρμων» και πολλά άλλα ονόματα από τα εφτακόσα τόσα με τα οποία ο βυζαντινός αυτοκράτορας του 13ου αιώνα Θεόδωρος Δούκας Λάσκαρις Τον περιέγραψε, μάλιστα δε αντλώντας όχι μόνο από Βιβλικές ή εκκλησιαστικές πηγές αλλά και από τον ευρύτερο χώρο της ανθρώπινης γνώσης και επιστήμης αφού η περί Θεού γνώση είναι έμφυτη στον άνθρωπο και η μαρτυρία για Κείνον δίνεται τόσο από τη ολόκληρη τη δημιουργία που περιβάλλει τον άνθρωπο και τον προσδιορίζει εξωτερικά όσο και από τη συνείδηση στα μύχια της καρδιάς η οποία τον προσδιορίζει εσωτερικά (Ρωμ. 1:19). Ο Θεός μας είναι Θεός που κρατάει το Λόγο Του. Μας λύτρωσε. Στο θυσιαστήριο που πάνω του o εκλεκτός Του λαός, ο Ισραήλ, πρόσφερε θυσίες για τον εξιλασμό του, ο Ίδιος ο Ιησούς Χριστός έγινε ο Αμνός της Θυσίας προκειμένου να λυτρωθούμε εμείς. Μας αγαπά με όλη την καρδιά Του και ζητάει έτσι να Τον αγαπάμε κι εμείς. Και να Τον δοξάζουμε που έχουμε την τιμή να υπηρετούμε έναν τέτοιο Θεό Αλήθειας, Αγάπης και Ελέους. nnn
A
* Όσοι επιθυμείτε να διαβάσετε κείμενα ή μεταφράσεις της Γιούλικας Κ. Masry μπορείτε να επισκεφτείτε το λινκ https://www.nikites.eu/category/gioulikakotsovolou/ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 39
Εν πλω
Λιμάνι προορισμού αν ναυτικός και λόγω της ολιγόωρης παραμονής του πλοίου στα λιμάνια, σχεδόν πάντοτε άρχιζα τα γράμματά μου με δυο μικρές λέξεις: «εν πλω». Το «εν πλω», μαζί με μερικά γεγονότα και ανθρώπους, το θυμάμαι ακόμη, αν και πέρασαν δεκαετίες. Έτσι, κάποτε κάποτε θυμάμαι και τον Πειραιώτη ναύτη Βαγγέλη, που σπαταλούσε όλα τα χρήματά του στα λιμάνια. «Εγώ», μας έλεγε με ύφος ειρωνικά φιλοσοφημένο, «όταν φεύγω από το λιμάνι, δεν ξέρω αν θα φτάσω στο επόμενο, και σεις μου λέτε να κάνω οικονομία για τα γηρατειά μου». Φορούσε πάντα τα ίδια παπούτσια και την ίδια γραβάτα στις εξόδους του, γιατί δεν ήταν σαρανταποδαρούσα ούτε και Λερναία Ύδρα για να έχει δεύτερα. Αν και πρωτόμπαρκος τότε, τον θυμάμαι ακόμα και σήμερα με ένα νεροπότηρο ουίσκι στο ένα του
Σ
40 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
χέρι, και με το άλλο να ανασηκώνει το σκουφί και να ξύνει τη φαλάκρα του με τα στραμπουλιγμένα δάχτυλα. Πάντα μεθυσμένος, δεν παραπατούσε, ούτε και μπέρδευε τα λόγια του. Κάποιος άλλος του έλεγε: «Δεν μπαρκάρισα για να πνιγώ αλλά για να δουλέψω, να ξεμπαρκάρω, να επιστρέψω στην πατρίδα μου και να χαρώ μαζί με τους δικούς μου τους κόπους μου». Κάπως έτσι έγινε στη ζωή και των δύο. Ο Βαγγέλης επιστρέφοντας στο πλοίο μεθυσμένος από κάποια «μπάρα», έπεσε στο κενό αμπάρι και είχε φρικτό τέλος. Ο άλλος ξεμπαρκάρισε, επέστρεψε στο νησί, έδωσε τις εξετάσεις του, πήρε τα διπλώματά του, συνεχίζει να ζει και το σπουδαιότερο, γνώρισε τον Ιησού Χριστό ως προσωπικό του Σωτήρα. Παραπατήματά του υπήρξαν, πτώσεις, τραυματισμοί και ουλές αρ-
κετές, όχι όμως θανατηφόρες και «εν κραιπάλη μέθη». Πλάι του ήταν ο Ιησούς Χριστός, τον Οποίον ποτέ δεν απαρνήθηκε. Σωματικά ζούσε «εν πλω», πνευματικά «εν Χριστώ». Ένας πολύ μεγάλος ταξιδευτής που έζησε πριν από είκοσι αιώνες, έγραφε και αυτός γράμματα στους δικούς του, τους πιστούς του Χριστού. Σε καμιά εν τούτοις από τις επιστολές του δεν αναγράφεται ρητά ο τόπος που γράφτηκε. Πρέπει να έγραφε πιθανόν «εν πλω» ή εν «οδοιπορία». Πάντοτε άρχιζε ως «Παύλος, απόστολος Ιησού Χριστού». Αυτό ήταν το όνομά του, η ημερομηνία και ο τόπος που έγραφε τις επιστολές του. «Παύλος» το όνομα, «απόστολος» η ισόβια ημερομηνία και Ιησούς Χριστός, ο πνευματικός χώρος στον οποίο ταξίδευε. Όλοι μας ταξιδεύουμε για ορισμένο χρονικό διάστημα πάνω στο διαστημόπλοιο Γη. Είμαστε «εν πλω» σε ό,τι κάνουμε, λέμε, σκεπτόμαστε. Ξενιτεμένοι αστροναύτες μακριά από την αληθινή μας πατρίδα. Η Γη δεν είναι η μόνιμη κατοικία μας, όπως σκεφτόταν ο Πειραιώτης Βαγγέλης. Υπάρχει λιμάνι προορισμού με ένα αιώνιο μέλλον, σε έναν κήπο της Εδέμ. «Άμυαλοι», γράφει στους Κορίνθιους ο απ. Παύλος, «το σώμα σπέρνεται εν φθορά, αλλά ανασταίνεται εν αφθαρσία» (Α΄ Κορ.15:42). Κάποτε αυτό το ταξίδι θα τελειώσει και θα φτάσουμε στους δικούς μας. Δικοί μας θα είναι οι αγαθές υπάρξεις του Ουρανού ή οι πονηρές του σκότους. Ο Ιησούς Χριστός μάς ενημέρωσε και πλήρωσε πάνω στον Σταυρό το εισιτήριο της εισόδου μας στον κόσμο των αγγέλων. Τα λόγια Του είναι ολοκάθαρα: «Εγώ είμαι η οδός, η αλήθεια και η ζωή». «Κανείς δεν έρχεται στον Πατέρα, ειμή δι’ Εμού». Ας διαλέξουμε τον προορισμό μας όσο ταξιδεύουμε. nnn Αλέξανδρος Δαδάος
Σας προτείνουμε... Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ Πλήρους Μελέτης
Η Αγία Γραφή Πλήρους Μελέτης περιλαμβάνει: Εισαγωγή σε κάθε βιβλίο, με ανάλυση δομής, σημαντικά στοιχεία για τον συντάκτη, χρονολογίες και ιστορικό πλαίσιο, σκοπό και επισκόπηση του κάθε βιβλίου, περισσότερα από 70 άρθρα και ενότητες, που ξεκινούν με θέματα από τη Δημιουργία και φτάνουν μέχρι το Μήνυμα του Χριστού προς τις Επτά Εκκλησίες, χιλιάδες σημειώσεις προς μελέτη σχετικά με σημαντικά θέματα της Γραφής, ασπρόμαυρους χάρτες και διαγράμματα, καθώς και 16 έγχρωμους χάρτες, και Ταμείο. Η εύχρηστη Αγία Γραφή Πλήρους Μελέτης είναι σχεδιασμένη με στόχο να σας καθοδηγήσει να αποκτήσετε μια ζωή με επίκεντρο τον Χριστό και οδηγό το Πνεύμα. Θα εξελιχθείτε εν Κυρίω και, διαβάζοντας τις εκτενείς σημειώσεις, θα κατανοήσετε το υπέροχο σχέδιο του Θεού για την Εκκλησία Του και για τη ζωή σας. Η Αγία Γραφή Πλήρους Μελέτης είναι μια σημαντική βιβλική πηγή γνώσεων για κάθε Χριστιανό που επιθυμεί να κατανοήσει σε βάθος τον Λόγο του Θεού. Αυτή η πρακτική Αγία Γραφή Πλήρους Μελέτης θα σας βοηθήσει να αποκτήσετε ισχυρά θεμέλια πνευματικής αντίληψης. Η Αγία Γραφή είναι μετάφραση στη δημοτική από τις εκδόσεις Πέργαμος. Διαστάσεις: 17 x 24 εκ. Έτος έκδοσης - παραγωγής: 2018 Εξώφυλλο: Ευλύγιστο Σελίδες: 2.493 Τιμή: 55 €
www.christianbookstore.gr
Θλιβερές μνήμες, που συνεχίζουν να μας προβληματίζουν
42 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
υμπληρώθηκε ήδη ένας χρόνος από τότε που η μεγάλη πυρκαγιά στην ανατολική Αττική είχε ως τραγική συνέπεια όχι μόνο να κατακαεί όλος ο όμορφος οικισμός ΜΑΤΙ, με εκατοντάδες σπίτια, αυτοκίνητα, περιουσίες ολόκληρης ζωής που είχαν αποκτηθεί με κόπο και μόχθο, να γίνονται στάχτη μέσα σε λίγες ώρες, αλλά το χειρότερο να υποστούν φρικτό θάνατο εκατόν δύο άνθρωποι. Σε μερικές μάλιστα περιπτώσεις, ολόκληρες οικογένειες.
Σ
Καθώς έρχονται στη μνήμη μας τα τραγικά εκείνα γεγονότα, ξαναζωντανεύουν μέσα μας τα πολλά ερωτηματικά που δεν απαντήθηκαν και μάλλον δεν θα απαντηθούν ποτέ. Δεν μπορούσε πραγματικά να προληφθεί το κακό, ή ήταν συνέπεια λαθών των αρμοδίων αρχών; Οι άνεμοι εκείνη την ημέρα ήταν ισχυροί, ακόμη κι εδώ που ζω εγώ, σε μια απόσταση είκοσι περίπου χιλιομέτρων από το ΜΑΤΙ και γι’ αυτό η πορεία της πυρκαγιάς, δικαιολογημένα, ήταν ταχεία. Όμως το ερώτημα είναι: Γιατί τότε δεν έγινε έκκληση από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στους κατοίκους να απομακρυνθούν αμέσως από την περιοχή; Βασανιστικά ερωτηματικά που περιμένουν απάντηση. Ας ευχηθούμε η έρευνα, που συνεχίζεται από τις Δικαστικές αρχές να ρίξει κάποιο φως στην υπόθεση αυτή.
τιού του τη μεγάλη πυρκαγιά που κατευθυνόταν προς την περιοχή τους, έβγαλε μάλιστα και φωτογραφία της και την έστειλε στους φίλους του, υπογραμμίζοντας από κάτω, ότι μεγάλο κακό επρόκειτο να συμβεί. Το τραγικό με την περίπτωσή του είναι ότι ούτε κι αυτός μαζί με την οικογένειά του μπόρεσαν να αποφύγουν το κακό. Γιατί; Άργησαν να φύγουν από το σπίτι τους; Μπλοκαρίστηκαν με το αυτοκίνητό τους μέσα στο ΜΑΤΙ, επειδή η κεντρική οδός, η Μαραθώνος είχε από την Τροχαία κλειστεί; Το γιατί δεν μπορεί εύκολα να απαντηθεί, επειδή οι άνθρωποι αυτοί έχουν ήδη φύγει από τη ζωή. Το περιστατικό αυτό όμως έφερε στο νου μου λάθη που κάνουμε συχνά κι εμείς, όταν μπροστά μας προβάλει ένας σοβαρός κίνδυνος ή μια μεγάλη απειλή.
Αδράνησαν τότε που έπρεπε να δράσουν
Τέσσερις γνωστές μου γυναίκες, έφυγαν πρόωρα από τη ζωή τα τελευταία χρόνια. Σε όλες ο κίνδυνος εμφανίστηκε με τη μορφή μιας κακοήθους νεοπλασίας. Κίνδυνος όχι μόνο ορατός, αλλά πολύ σοβαρός. Οι τρεις από αυτές δεν έδρασαν την ώρα που έπρεπε να δράσουν, δεν προχώρησαν δηλαδή στην κατάλληλη θεραπευτική αγωγή που τους είχε υποδειχθεί, επειδή πίστευαν ότι ο Θεός μπορούσε να τις θεραΘα ήθελα όμως να σταθώ για λίγο ακόμη πεύσει και χωρίς αυτήν, ενώ η τέταρτη μόνο σε ένα από τα τραγικά έφυγε πρόωρα από τη ζωή, εκείνα περιστατικά: Ένας κάεπειδή διέκοψε τη χημειοθετοικος του οικισμού αυτού, Του Δρ ΑΝΑΝΙΑ ραπεία στην οποία υποβαλΚΑΒΑΚΑ είδε από το παράθυρο του σπιλόταν, καθώς δεν μπορούσε Νευρολόγου-Ψυχίατρου ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 43
να ανεχθεί τις έντονες παρενέργειες που της προκάλεσε.
Θεραπεία θεία και θεραπεία ανθρώπινη;
Και ενώ για την τελευταία περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε τίποτε, επειδή δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε το πόσο βασανιστικές ήταν γι’ αυτήν οι παρενέργειες αυτές, σε σημείο να προτιμήσει να φύγει από τη ζωή, παρά να συνεχίσει να τις υποφέρει, για τις τρεις πρώτες περιπτώσεις, μπορούμε νομίζω να πούμε ότι δεν ήταν σωστή η απόφασή τους αυτή.
Εκείνο που πρέπει, νομίζω, να γίνει σαφές είναι ότι, δεν υπάρχει θεραπεία που μπορεί να χαρακτηριστεί ως ανθρώπινη και άλλη ως θεία. Αν για κάποιον δεν θέλει ο Θεός να γίνει καλά, καμιά θεραπευτική αγωγή και κανένα μέσο δεν αποδίδει. Εξάλλου, τα φάρμακα είναι στη βάση τους ένα θείο δώρο. Η θεία Πρόνοια φρόντισε να υπάρχουν αυτά ως χημικές ουσίες μέσα στη φύση, για να μπορέσουν οι άνθρωποι να τα χρησιμοποιήσουν αν και όταν τα χρειαστούν. Ακόμη και η ραδιενέργεια, η ακτινοβολία δηλαδή κακοήθων νεοπλασιών, που αποτελεί ένα χρήσιμο και συχνά ένα αποτελεσματικό μέσο θεραπείας, υπήρχε στη φύση και ανακαλύφθηκε από το ζεύγος Marie και Pierre Curie, καθώς μελετούσαν τις ακτινοβολίες που εκπέμπουν διάφορα ορυκτά στοιχεία όπως το ράδιο. Γι’ αυτές τους τις έρευνες, τους αποδόθηκε το Νόμπελ Φυσικής το 1903.
Ουδείς πιστός άνθρωπος αμφιβάλει για την ικανότητα του Θεού να θεραπεύσει και τον πιο σοβαρά ασθενή με τρόπο θαυματουργικό, και σε μια στιγμή μόνο. Κάτι που το έχει ήδη κάνει σε μερικές γνωστές σε μας περιπτώσεις. Γιατί δεν κάνει το ίδιο σε όλες τις περιπτώσεις δεν το ξέρουμε. Ακόμη και όταν ο Κύριός μας ήταν εδώ στη γη, όπως αναφέρουν οι ευαγγελιστές, σε αρκετές περιπτώσεις θεράπευσε όλους τους ασθενείς που έφεραν μπροστά Του, σε μία περίπτωση αναφέρεται ότι θεράπευσε πολλούς, αλλά όχι όλους (Μάρκος 1:34), και όταν πήγε στην κολυμβήθρα (δεξαμενή), που ονομαζόταν Βηθεσδά, θεράπευσε μόνο έναν ασθενή, ενώ εκεί υπήρχαν πολλοί (Ιωάννης 5:1-18). Αν, σκέφτομαι ο Θεός θεράπευε όλους τους πιστούς Του με αυτό τον τρόπο, τότε πολλοί άνθρωποι θα έρχοντταν στην εκκλησία όχι επειδή έχουν μετανοήσει για τις αμαρτίες τους και για αυτό θέλουν να έχουν τον Χριστό Κύριο της ζωής τους, αλλά απλά για να μην αρρωσταίνουν ή αν αρρωστήσουν να έχουν σίγουρη και απλή τη θεραπεία τους. Από εγωκεντρικό δηλαδή κίνητρο και όχι από θεοκεντρικό, όχι για να λατρεύουν τον Θεό, αλλά για να καλοπερνούν οι ίδιοι. 44 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Ας μην ξεχνούμε ακόμη ότι ο Χριστός όταν έφτασε μπροστά στον τάφο όπου είχαν τοποθετήσει το νεκρό σώμα του Λαζάρου, ζήτησε από τους παρευρισκομένους να κυλίσουν την πέτρα που έφραζε το στόμιό του. Εκείνος που είχε τη δύναμη να αναστήσει τον νεκρό, δεν μπορούσε να μετακινήσει την πέτρα με τρόπο θαυματουργικό; Το ίδιο έκανε και μετά από την ανάσταση του Λαζάρου, είπε να του αφαιρέσουν τα σάβανα, Ο Θεός θέλει να κάνουμε πάντοτε αυτό που μπορούμε να κάνουμε. Από εκεί και μετά είναι δική του δουλειά. nnn
Από τον Επιούσιο Άρτο...
Ο ΕΠΙΟΥΣΙΟΣ ΑΡΤΟΣ είναι ένα πολύτιμο, καθημερινό, πνευματικό βοήθημα για τον άνθρωπο του σήμερα... Mια τριμηνιαία έκδοση που δε θα πρέπει να λείπει από κανένα χριστιανικό σπίτι. Ετήσια συνδρομή Ελλάδα: 12 € Για νέες συνδρομές: τηλ. 210.4834214 Αμερική: 25 $ Υπ. Ευρώπη: Υπ. Χώρες:
15 € 16 €
* Από το τεύχος του Επιουσίου Άρτου 7-9/2019
H ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
ΕΛΠΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ Η ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΧΩΡΗΣΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ της ΙΩΑΝΝΑΣ ΣΑΧΙΝΙΔΟΥ Η Ιωάννα Σαχινίδου (Ι.Σ.) εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στο Πανεπιστήμιο της Ουαλίας Trinity Saint David και πρόσφατα, μεταφρασμένη στην ελληνική γλώσσα από την ίδια τη συγγραφέα, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Μαΐστρος» με τίτλο «ΕΛΠΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ - Η Χριστολογική Περιχώρηση στο Πλαίσιο της Σύγχρονης Οικολογικής Κρίσης». Η συγγραφέας προσεγγίζει τα οικοκοινωνικά προβλήματα της εποχής μας με συνθετικό τρόπο, συνδυάζοντας φιλοσοφική σκέψη, θεολογία και ιστορία. Στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου η Ι.Σ. θέτει τη βασική ιδέα της, η οποία διαπερνά όλο το βιβλίο, ως εξής: «Το οικολογικό πρόβλημα ως πολιτικό, οικονομικό, πολιτιστικό ή ηθικό είναι πρώτα από όλα πνευματικό και συνδέεται με τις σχέσεις της ανθρωπότητας με τη δημιουργία και τον δημιουργό» (σελ. 67). Στη συνέχεια αναφέρεται στις φεμινιστικές, οικολογικές και οικοφεμινιστικές θεολογίες και στις οπτικές τους γωνίες, ση46 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
μειώνοντας ότι τα βιβλικά κείμενα πρέπει να μελετηθούν και από την οικολογική και φεμινιστική πλευρά. Κατόπιν συνδέει τα οικοκοινωνικά προβλήματα της εποχής μας με την έννοια της περιχώρησης, που είναι η δυναμική πορεία δημιουργίας χώρου για άλλους, στον εαυτό μας, ή επέκταση για συνάντηση με τους άλλους. Ακολούθως ασχολείται αναλυτικά με την Τριαδική και κυρίως με τη Χριστολογική περιχώρηση, που είναι η ένωση της θείας και της ανθρώπινης φύσης εν Χριστώ, στο μυστήριο της ενσάρκωσης του Χριστού. Από αυτό το σημείο ξεκινά το σχέδιο της σωτηρίας. Η Χριστολογική περιχώρηση φανερώνει τον Δημιουργό και τη δημιουργία ως ενότητα στο πρόσωπο του Χριστού, χωρίς σύγχυση των φύσεων. Έτσι όλη η δημιουργία περιλαμβάνεται στη Βασιλεία του Θεού και ανταποκρίνεται στην απολυτρωτική δύναμη του Χριστού. Η Τριαδική περιχώρηση ως σχέσεις των προσώπων στην Τριάδα, υφίσταται στον Χριστό
ως «σχέση όλων των σχέσεων». Οι απόψεις της συγγραφέως στηρίζονται σε ένα πλήθος από χωρία της Αγίας Γραφής, σε αποσπάσματα από πατερικά κείμενα και σε θέσεις σύγχρονων θεολόγων. Το έβδομο και τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου έχει τον τίτλο «Μια Οικοφεμινιστική Περιχωρητική Πράξη στην Αθήνα», όπου η συγγραφέας θίγει βασικά προβλήματα της πόλης, τα οποία βεβαίως γνωρίζει άμεσα, γιατί ζει εκεί. Πιστεύει ότι το όνειρο του σύγχρονου κόσμου στους τελευταίους αιώνες «ήταν η απεριόριστη ανάπτυξη και η επιθυμία για εξουσία, που εκφράστηκε ως κυριαρχία πάνω σε άλλους ανθρώπους και στη φύση. Το όνειρο μετατράπηκε σε εφιάλτη: καταστρέψαμε τη γη, τα εδάφη και τη φύση. Δημιουργήσαμε φτώχεια, εξευτελίσαμε ανθρώπινα όντα και την ίδια τη ζωή» (σελ. 326). Μέσα από αυτήν την οπτική η Ι.Σ. αναφέρει και σχολιάζει συγκεκριμένα προβλήματα της ζωής στην Αθήνα, όπως είναι η υπερκατανάλωση, η διαφθορά, η παρουσία μεταναστών, τα πευκοδάση και οι δασικές πυρκαγιές στην Αττική. Τα προβλήματα αυτά είναι σοβαρά και ακανθώδη, η δε αντιμετώπισή τους δύσκολη. Όμως η συγγραφέας καταλήγει ότι υπάρχει ελπίδα για τον κόσμο. «Είναι ανάγκη να
μετανοήσουμε για την καταστροφή που προκαλέσαμε στη δημιουργία του Θεού, τη γη και τα οικοσυστήματά μας, για να στραφούμε προς οικολογικές αρμονίες τις οποίες το Πνεύμα δημιούργησε στην κτίση» (σελ. 324). Υπάρχει ελπίδα και για την Αθήνα. Η συγγραφέας κλείνει τη διατριβή της ως εξής: «Για να επανακάμψει η Αθήνα από τη σημερινή οικοκοινωνική κρίση, πρέπει οι Αθηναίοι να εγκαταλείψουμε τις καταναλωτικές συνήθειες... Οι ζωές μας και ό,τι έχουμε είναι δώρα του Θεού... Αν μεταστραφούμε, η μετάνοια θα φέρει μια νέα οικολογική, κοινωνική συνείδηση σε πολλά επίπεδα: το κοινωνικό, οικολογικό, τεχνολογικό, πολιτιστικό» (σελ. 350,351). Το βιβλίο στην ελληνική του έκδοση προλογίζει ο Πέτρος Βασιλειάδης, Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. Αποτελείται απο 380 σελίδες μεγάλου σχήματος και έχει πλούσια βιβλιογραφία. Τιμάται 35 €. Παραγγελία μπορεί να γίνει από κεντρικά βιβλιοπωλεία και από τον Εκδοτικό Οίκο: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΑΪΣΤΡΟΣ, τηλ. 21 0810 4262 Μαριάνθη Λ. Κοκτσίδου, Φιλόλογος ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 47
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΕΡΑΜΕΑ ΤΗΣ ΘΑΣΟΥ Από την ΣΟΥΛΑ ΜΑΞΙΜΙΑΔΟΥ ISCH
48 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
ίχα γνωρίσει τον κύριο Κωστή πριν από πολλά χρόνια, όταν επισκεφτήκαμε το κατάστημά του του στον Λιμένα της Θάσου. Φέτος είχα την ευκαιρία να πάω στο εργαστήριό του με μια παρέα και να μάθω περισσότερα γι’ αυτόν και την όμορφη αλλά δύσκολη τέχνη του. Άρχισε να μαθαίνει την τέχνη του κεραμέα από τον πατέρα του και από τον παππού του, όταν ήταν 13 ετών, και είναι υπερήφανος γι’ αυτό. Ο κύριος Κωστής έχει πάθος για την τέχνη του. Τον ακούγαμε με πολλή προσοχή να μας διηγείται και να μας δείχνει όλη την διαδικασία της κατασκευής ενός κεραμικού σκεύους.
Ε
Πριν πάρει τον πηλό στα χέρια του ο κεραμέας, αποφασίζει τι είδους σκεύος θα κατασκευάσει. Όλα εξαρτώνται από τα χέρια του και από τον τρόπο που θα μεταχειριστεί το υλικό του, τον πηλό. Παίρνει τον άμορφο πηλό, τον κάνει σκόνη, την ανακατεύει με νερό και μετά το βάζει πάνω στον τροχό. Κάνει κάτι αρμονικές κινήσεις που τις συγχρονίζει με πολύ μεγάλη προσοχή και παρακολούθηση ιερή, θα έλεγα δεν αφήνει ούτε στιγμή τον πηλό μόνο του. Τον παρακολουθούσαμε κι εμείς με ιερή σιωπή, ενώ σιγά σιγά βλέπαμε να εμφανίζεται μέσα από το χέρια του κεραμέα ένα καινούριο και μοναδικό σκεύος. Πριν το αφήσει λίγο να στεγνώσει και να το βάλει στο καμίνι για να ψηθεί, το γυρίζει ανάποδα και γράφει το όνομά του. Είναι δικό του κατασκεύασμα, είναι μοναδικό στο είδος του. Ενώ ξετυλιγόταν μπροστά μας όλη αυτή η λεπτομερής και όμορφη διαδικασία, σκεφτόμουν τα λόγια του Ψαλμωδού, που μας μιλά για τον Μεγάλο Κεραμέα: «Εσύ έφτιαξες όλη την ύπαρξή μου... Με είδες κιόλας τελειωμένον όταν ακόμη ήμουν μάζα άμορφη...» (Ψαλ. 139:13, 16). Όπως και τα κατασκευάσματα του κυρίου Κωστή, δεν έχω κι εγώ κανένα δικαίωμα να πω στον Θείο Κεραμέα: «Γιατί με έκανες αυτό που είμαι; Εγώ θέλω να είμαι κάτι άλλο και θα αλλάξω π.χ. το φύλο μου». Κάτι τέτοιο πολλοί άνθρωποι το λένε και το κάνουν σήμερα στην κοινωνία μας. Αλλά και κάτι άλλο: ο κύριος Κωστής ενώ έφτιαχνε ένα μικρό βαζάκι, ξαφνικά είδα τα χέρια του να πλάθουν ξανά τον πηλό. Ήθελε να κάνει κάτι καλύτερο, μας είπε. Ξαναθυμηθήκαμε τα λόγια του Θεού στον Ιερεμία, που του είπε να πάει στο σπίτι του κεραμέα, που εργαζόταν στον τροχό, και είχε χαλάσει το αγγείο που έφτιαχνε, για να το ξανακάνει. Το μήνυμα του Θεού ήταν και είναι για μένα: «Δεν μπορώ τάχα να σας μεταχειριστώ όπως μεταχειρίζεται αυτός ο αγγειοπλάστης τον πηλό στα χέρια του; Έτσι είστε κι εσείς στα δικά μου χέρια» (Ιερ. 18:1-7). Παρατηρώντας τις κινήσεις του κυρίου Κωστή στη Θάσο, σκεφτόμουν τις φορές που ξαναπήρε ο Κύριος στα χέρια Του τον πηλό που είναι η ζωή μου, με έσπασε, με πίεσε με τα χέρια Του, καθώς γύριζε ο τροχός της ζωής μου, ενώ εγώ Του έλεγα: «Γιατί το κάνεις, δεν φτάνει πια;» Όχι δεν έφτανε, έπρεπε όχι μόνο να με ξαναπλάσει στα χέρια Του, αλλά να με ξαναπεράσει από το καμίνι Του, για να συνεχίσει το έργο Του στη ζωή μου και δεν ξέρω τι θα κάνει ακόμη! «Κύριε, Εσύ είσαι ο Πατέρας μας, εμείς είμαστε ο πηλός, ο πλάστης Εσύ είσαι, όλοι μας έργο των χεριών Σου είμαστε» (Ησ. 64:7). Και τα λόγια του παλιού ύμνου έρχονται στον νου μου: «Το θέλημά σου, ου το εμόν. Εσύ είσ’ ο πλάστης, εγώ πηλός...» nnn ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 49
Γυναικείες Πινελιές
Ο παππούς μου
Με τη φωνή της σκέψης μου... ια μικρή ημερήσια απόδραση στην αρχή του φθινοπώρου στα όμορφα Καλάβρυτα, μου έδωσε αφορμή να θυμηθώ, ένα πρόσωπο αγαπημένο μου, που καταγόταν από εκεί. Ήταν ο παππούς μου, πατέρας της μητέρας μου. Ένας άνθρωπος που τον χαρακτήριζε η σοφία, η υπομονή και η πραότητά του. Τον αγαπούσα και τον θαύμαζα ιδιαίτερα. Συχνά μας διηγόταν τις εμπειρίες της ζωής του, από την παιδική του ηλικία... Παιδί μιας πολύτεκνης φτωχής οικογένειας, περνούσε τον περισσότερο χρόνο του στο μοναστήρι, κάνοντας «θελήματα» στους μοναχούς, για να του δίνουν κανένα κομάτι ξερό ψωμί, να χορταίνει... ας πούμε... την πείνα του... Στο κέντρο της αυλής του μοναστηριού, υπήρχε μια μεγάλη συκιά και οι καλόγεροι τον έβαζαν να την ανεβαίνει για να μαζεύει σύκα γι’ αυτούς, αλλά του υπέβαλαν να σφυρίζει, για να είναι σίγουροι πως δεν τρώει από αυτά... Όμως αυτός δεν ξέρω πως, κατάφερνε να μπουκώνει μερικά χωρίς να το καταλαβαίνουν. Μέσα στην καρδιά του από παιδί, είχε την αναζήτηση του Θεού και της αληθινής πίστης... Μεγαλώνοντας ήρθε στην Αθήνα, για να δουλεύει και συγχρόνως να πηγαίνει σε κάποιο δημόσιο σχολείο, εκείνης της εποχής. Προσπαθούσε να πλησιάζει παρέες μορφωμένων ανθρώπων, για να πληθαίνει τις γνώσεις του, να ενημερώνεται κοινωνικά και να μαθαίνει να μιλάει σωστά ελληνικά. Εκεί κάποια φορά, άκουσε για κάποιον πολύ μορφωμένο άνθρωπο, που ήταν μαθηματικός, είχε μεγάλη θέση κρατική και έδινε συχνά διαλέξεις με πνευματικό περιεχόμενο, σε κάποια αίθουσα της βουλής που του είχε διατεθεί. Ήταν βέβαια ο Κωνσταντίνος Μεταλληνός. Από την πρώτη στιγμή που τον άκουσε να μιλά, κατάλαβε ότι η αλήθεια του Θεού, πρέσβευε κάθε του λόγο. Τα υπαρξιακά του προβλήματα και τα ερωτηματικά του άρχισαν να απαντώνται. Στη συνέχεια αποδέχτηκε τον Ιησού
Μ
Της ΡΙΤΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ
50 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Χριστό, ως προσωπικό του Σωτήρα και ακολούθησε τον Κ. Μεταλληνό μαζί με άλλους πιστούς, σε μια νέα συνάθροιση στη Λυκούργου και μετά στην Αλκιβιάδου. Επειδή ήταν ανήσυχο πνεύμα, μελέτησε διάφορα χριστιανικά δόγματα, αλλά ακόμα και τις διδαχές άλλων κινημάτων, για να έχει προσωπική άποψη και γνώση. Έμενε σταθερά στις αλήθειες της Βίβλου και έμεινε σε αυτές με βαθειά πίστη, χαρισματικό λόγο και σοφία Θεού. Δεν θα ξεχάσω που ενώ οι γονείς μου δεν ήταν ακόμα του Κυρίου, κάθε Κυριακή με πήγαινε στο «Κυριακό σχολείο» στην Αλκιβιάδου. Περίμενα πότε θα έρθει η Κυριακή για να βρεθώ εκεί. Κάποια φορά, παρακάλεσα τη μητέρα μου να πάμε στη «γιορτή των νέων» και δεν μου το αρνήθηκε. Εκείνο το βράδυ της Κυριακής, ο Χριστός επισκέφτηκε τη μανούλα μου, που κάποτε συμμετείχε στη νεολαία της εκκλησίας. Ο έλεγχος του Θεού, την οδήγησε σε ειλικρινή μετάνοια και από τότε οι ευλογίες του Θεού, ήρθαν στην οικογένειά μας. Ευχαριστώ τον Κύριο, για τον γλυκό, ξεχωριστό παππού, που έγινε παράδειγμα χριστιανικής ζωής, με την καθαρότητα του χαρακτήρα του, την αγάπη του, την υπομονή, την πραότητά του, τη βαθειά πίστη του, γιατί μας έδειξε ότι ο Θεός είναι έμπνευση, για να ζεις μια ζωή με σκοπό και νόημα... Έριξα μια τελευταία ματιά στο παλιό μοναστήρι καθώς επιστρέφαμε... Ακόμα ήταν εκεί σκαρφαλωμένο στο βράχο, με την τεράστια συκιά να διακρίνεται στο βάθος... κι άφησα το νου μου, να φέρει στα μάτια μου την εικόνα που είχε φωτογραφίσει, καθώς ο παππούς μας διηγόταν τις ιστορίες του... Το ξυπόλυτο μικρό αγόρι, σκαρφαλωμένο στα τεράστια κλαδιά του... ένα ασήμαντο φτωχό παιδάκι, που ο Θεός, βλέποντας την αναζήτηση της καρδιάς του, τον οδήγησε μέσα στη χάρη και το έλεός του, επηρεάζοντας όλη την οικογένειά του, μέχρι και σήμερα... Πόσα σχέδια μπορεί να κάνει πάνω σε μας ο Θεός, όταν επιλέξουμε να είμαστε διαθέσιμοι γι’ Αυτόν και το έργο Του! nnn ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 51
Ποτέ δεν ξέρεις... εια σας, είμαι ο Κρουζ και είμαι πολύ
Γ
αρχίσω να κάνω μαθήματα με καινούριο
λυπημένος γιατί η κ. Βάνα, η δασκάλα
δάσκαλο.
του πιάνου μου μετακόμισε σε άλλη
Ο κ. Εμμανουήλ μας ήταν εντελώς
πόλη. Πριν φύγει μας σύστησε κάποιον
άγνωστος. Τι θα γινόταν αν δεν μου άρεσε
«καταπληκτικό δάσκαλο», τον κ. Εμμανουήλ.
καθόλου; Αν σ’ εκείνον δεν άρεσα εγώ;
Όμως εγώ δεν ήθελα καινούριο δά-
Αχ, γιατί να μετακομίσει η κ. Βάνα και να
σκαλο, εγώ ήθελα την κ. Βάνα γιατί ήταν
αναστατώσει έτσι τη ζωή μου;
πολύ καλή και συνεχώς με ενθάρρυνε.
«Μήπως να σταματούσα για λίγο τα
Κάθε φορά που έπαιζα ένα κομμάτι η κ.
μαθήματά μου;» είπα στους γονείς μου,
Βάνα μου έλεγε, «μπράβο σου Κρουζ,
όμως ήξερα πολύ καλά ποια θα ήταν η
έξοχη δουλειά Κρουζ», ή «είσαι πολύ
απάντησή τους.
καλός Κρουζ»... και στη συνέχεια μου
«Ο κ. Εμμανουήλ έχει καταπληκτικές
έδινε το επόμενο κομμάτι. Δεν ήθελα να
συστάσεις» είπε η μαμά, «κι έπειτα μένει
52 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
πολύ κοντά μας. Θα μπορείς να πηγαίνεις περπατώντας στα μαθήματά σου». «Ίσως και να σου αρέσει», είπε ο μπαμπάς. «Ποτέ δεν ξέρεις». «Ανυπομονώ να ξεκινήσουμε τα μαθήματα», μου είπε ο κ. Εμμανουήλ στο πρώτο μας μάθημα. «Η κ. Βάνα μου είπε ότι είσαι πολύ ταλαντούχος. Θα παίξεις κάτι να σε ακούσω;» Έπαιξα το τελευταίο κομμάτι που είχα μάθει με την κ. Βάνα. Ήταν τέλειο. Έτσι τουλάχιστον είχε πει η κ. Βάνα. Ο κ. Εμμανουήλ χαμογέλασε. «Πολύ καλή δουλειά Κρουζ». Ίσως και να τα πηγαίναμε καλά τελικά. Φαντάζομαι πως ποτέ δεν ξέρεις, όπως είπε κι ο μπαμπάς. «Τώρα, για την επόμενη φορά», συνέχισε ο κ. Εμμανουήλ, «πρέπει να παίξεις το κομμάτι βγάζοντας όλα σου τα συναισθήματα καθώς θα παίζεις». Την επόμενη φορά; Τι ακριβώς εννοούσε; Εγώ νόμιζα πως είχα τελειώσει μ’ αυτό το κομμάτι. Όλη η ανακούφισή μου εξανεμίστηκε. «Τι τρέχει;» με ρώτησε η Ανίτα, η μικρότερη αδελφή μου, όταν γύρισα στο σπίτι και πέταξα το βιβλίο μου πάνω στο τραπέζι της κουζίνας όπου αυτή έκανε τα μαθήματά της. «Δεν σου αρέσει ο καινούριος δάσκαλος;»
«Μα μου λέει ότι πρέπει να συνεχίσω να παίζω το ίδιο κομμάτι που είχα ήδη μάθει με την κ. Βάνα, καταλαβαίνεις;» Η Ανίτα σήκωσε τους ώμους της, «Ε, τότε κάτσε να το παίξεις. Εκείνος είναι ο ειδικός, έτσι δεν είναι;» Βέβαια, η συμπαράσταση δεν ήταν ένα από τα προτερήματα της Ανίτας! Όλη την εβδομάδα όσο έπαιζα το κομμάτι ένοιωθα εκνευρισμένος και απογοητευμένος. Δεν νομίζω ότι αυτά ήταν τα συναισθήματα τα οποία περίμενε ο δάσκαλός μου να εκφράσω με το παίξιμό μου. Στο επόμενο μάθημα ο κ. Εμμανουήλ μου είπε, «Καλύτερα, Κρουζ. Όμως πιστεύω ότι μπορείς να το παίξεις ακόμα καλύτερα. Να κάπως έτσι». Πήρε τη θέση μου πάνω στο σκαμπό του πιάνου κι άρχισε να παίζει πηγαίνοντας το σώμα του πέρα δώθε, σκύβοντας και κουνώντας το κεφάλι του και κλείνοντας τα μάτια του. Σίγουρα υπήρχε συναίσθημα καθώς έπαιζε, όμως εμένα μου φαινόταν λίγο χαζούλης, σα να χόρευε πάνω στο πιάνο. «Αυτή την εβδομάδα, όταν θα κάνεις εξάσκηση αυτό το κομμάτι, προσπάθησε να δημιουργήσεις στο μυαλό σου μια ιστορία, σχετική με αυτό». ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 53
Για τρεις ολόκληρες μέρες δεν πλησίασα καθόλου το πιάνο. Το είχα βαρεθεί αυτό το κομμάτι. Ο κ. Εμμανουήλ δεν θα ήταν ποτέ ευχαριστημένος κι εγώ θα κατέληγα να το παίζω για όλη μου τη ζωή. Ποιο το όφελος λοιπόν; «Πώς και δεν παίζεις πιάνο;» με ρώτησε η Ανίτα. Και βέβαια το να μην ανακατεύεται στα προβλήματα των άλλων δεν ήταν ούτε κι αυτό ένα από τα προτερήματά της. Αναστέναξα... «Δεν πιστεύω ότι ο κ. Εμμανουήλ είναι κατάλληλος δάσκαλος για μένα.» Η Ανίτα σήκωσε τους ώμους της λέγοντας, «δεν πιστεύω ότι έχεις και πολλές εναλλακτικές». Την επόμενη μέρα πίεσα τον εαυτό μου να καθίσω να παίξω. Ήξερα ότι οι γονείς μου δούλευαν σκληρά για να πληρώνουν για τα μαθήματά μου, κι εγώ θα έπρεπε τουλάχιστον να κάνω μια προσπάθεια. Έφτιαξα μια ιστορία στο μυαλό μου πάνω στο κομμάτι του πιάνου, παρόλο που μου φαινόταν πολύ χαζή ιδέα. Κι εδώ που τα λέμε, βοήθησε αρκετά. Όμως δεν έκανα τα άλλα, δηλαδή να κουνιέμαι, να σκύβω να κλείνω τα μάτια μου... Έλπιζα ότι θα μου έδινε καινούριο κομμάτι στο επόμενο μάθημα. «Πολύ καλή δουλειά», είπε ο κ. Εμμανουήλ ύστερα από μερικές μέρες. «Μαθαίνεις να εκφράζεσαι. 54 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Τώρα, ας μιλήσουμε λίγο για το τέμπο». «Τι θέλετε να πείτε;» «Γρήγορα και αργά», είπε εκείνος. «Εντάξει, ξέρω τι είναι το τέμπο», απάντησα. «Όμως εγώ θέλω να ξεκινήσουμε ένα καινούριο κομμάτι». Ο κ. Εμμανουήλ ξερόβηξε. «Όμως αυτό το κομμάτι δεν τελείωσε ακόμα». «Και βέβαια τελείωσε!» είπα εγώ και σηκώθηκα από το σκαμπό αρπάζοντας το βιβλίο μου. «Παραιτούμαι. Θα πω στη μαμά μου να σας τηλεφωνήσει». Όταν έφτασα στο σπίτι, είδα απ’ έξω παρκαρισμένο ένα ξένο αυτοκίνητο. «Επισκέπτες» με ενημέρωσε η Ανίτα. «Είναι κάποια ξαδέρφια της γιαγιάς Λουκίας. Να την ακούσεις πώς καμαρώνει για σένα.
Σε περιμένουν όλοι για να τους παίξεις πιάνο». «Κρουζ!» η γιαγιά με άρπαξε στην αγκαλιά της. «Παίξε μας εκείνο το κομμάτι που παίζεις τώρα τελευταία. Είναι τόσο όμορφο!» Δεν πίστευα ότι θα μπορούσα να το ξαναπαίξω ποτέ, όμως πώς μπορούσα να πω όχι; Η ιστορία που είχα σκεφτεί γέμισε τη σκέψη μου, ενώ τα δάχτυλά μου έτρεχαν πάνω στα πλήκτρα καθώς τη διηγούνταν. Ίσως και να είχα κλείσει και τα μάτια μου μια δυο φορές! Η γιαγιά και τα ξαδέλφια της ενθουσιάστηκαν. Όμως η γιαγιά ό,τι και να κάνουν τα εγγόνια της λέει πάντα ότι είναι θαυμάσιο. Κι εδώ που τα λέμε ούτε τα ξαδέλφια της θα έλεγαν κάτι αν-
τίθετο. Έτσι, δεν ήμουν σίγουρος αν όντως ήταν θαυμάσιο ή όχι. Τα ξαδέλφια μάς αποχαιρέτισαν κι εγώ μπήκα στην κουζίνα να πάρω κάτι από το ψυγείο. «Αυτό ήταν απίθανο Κρουζ», μου είπε η Ανίτα. «Έχεις βελτιωθεί πάρα πολύ». «Σοβαρά;» Η Ανίτα ποτέ δεν μου κάνει κομπλιμέντα. «Εντάξει, πάντα παίζεις σωστά όλες τις νότες», απάντησε η Ανίτα. «Όμως αυτήν τη φορά υπήρχε κάτι το διαφορετικό στο παίξιμό σου. Λες και η μουσική έβγαινε από μέσα σου, ή κάτι τέτειο. Λες και πραγματικά το ένοιωθες αυτό που έπαιζες». Έμεινα να κοιτάζω το ψυγείο. Ήμουν τόσο εκνευρισμένος με το πόσο διαφορετικός δάσκαλος ήταν ο κ. Εμμανουήλ που δεν μπορούσα να δω όλα τα καλά πράγματα που συνέβαιναν. Η κ. Βάνα δεν ήταν καλύτερη δασκάλα από τον κ. Εμμανουήλ. Απλά ήταν διαφορετικοί ο ένας από τον άλλο. Τελικά ποτέ δεν ξέρεις αν κάτι καινούριο που κάνεις θα αποδώσει παρά μόνο όταν του δώσεις μια ευκαιρία. «Σ’ ευχαριστώ Ανίτα», είπα. Κι εδώ που τα λέμε για μια φασαριόζα αδελφή, είναι αρκετά έξυπνη: Αμέσως μετά έκανα ένα τηλεφώνημα τον κ. Εμμανουήλ, τον καταπληκτικό δάσκαλο του πιάνου μου. nnn Της Linda Opp Μετ.: Φρίντα ΤσίνογλουΛαμπριανίδου ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2019 | 55
Από τη Θεσσαλονίκη με αγάπη...
Ποιον δρόμο να πάρω; Πόσες φορές έχεις βρεθεί σε σταυροδρόμι κι αναρρωτήθηκες «ποιον δρόμο να πάρω;» Κανείς δεν ξέρει ποια και πότε είναι η σωστή επιλογή. Για θυμίσου σε τι κατάσταση βρισκόσουν όταν πήρες κάποια τέτοια απόφαση. Ποιος μπορεί να πει πως η απόφαση που πήρες τότε ήταν η σωστή; Νομίζω κανένας. Μια επιλογή που κάνεις πριν τριάντα χρόνια είναι πολύ πιθανόν να μην σε εκφράζει τώρα. Γιατί τώρα δεν είσαι ο ίδιος άνθρωπος με κείνον που πήρε την απόφαση τότε. Μην απογοητεύεσαι. Δεν υπάρχει καλός και κακός δρόμος. Κάθε απόφασή σου είναι μέρος της πορείας σου και του ταξιδιού σου στον κόσμο αυτό. Όταν είσαι θλιμμένος, όταν έχεις σφίξιμο στην καρδιά και τρέμουν τα χέρια σου δεν είναι επειδή είσαι μετανιωμένος, αλλά επειδή έχεις ενοχές και φόβους. Σε κάθε λάθος σου κλονίζεσαι, χάνεσαι, πεθαίνεις, νιώθεις πως έρχεται σε λίγο η τιμωρία στο κακό παιδί. Καλύτερα να σε μισούν γι’ αυτό που είσαι παρά να σ’ αγαπούν γι’ αυτό που δεν είσαι... Μάθε λοιπόν πως ρεαλιστικά δεν υπάρχει λάθος και σωστό. Όλα είναι πορεία, δρόμος, ταξίδι προς το τέρμα. Πολλές φορές το σωστό σε πάει στο λάθος και το λάθος στο σωστό. Όταν ψάχνεις, βρίσκεις. Όταν κτυπάς πόρτα, θα σου ανοιχθεί. Όταν πεθαίνεις, τότε ανασταίνεσαι. Μάθε λοιπόν πως υπάρχει Κάποιος που δεν σε τιμωρεί για τα λάθη σου. Σε περιμένει έτσι όπως είσαι. Που σε αγαπά υπερβολικά στις αμαρτίες, τις αστοχίες, τα λάθη και τις πτώσεις σου. Που σε παίρνει αγκαλιά όταν δεν μπορείς να περπατήσεις. Που σου σκουπίζει τα δάκρυα όταν κλαις. Μάθε πως πέρα απ’ το σωστό και το λάθος, πέρα απ’ το καλό και το κακό, υπάρχει και στέκεται κοντά σου η Αγάπη. Και μη ξεχνάς ποτέ πως «ο Θεός είναι αγάπη»1. Αυτός έστειλε τον γιο Του τον μονογενή στον κόσμο για να μας χαρίσει τη νέα ζωή αν το θελήσουμε και τον δεχθούμε στη ζωή μας2. Αυτός μας αγάπησε πρώτος, όχι εμείς3. Ο Ιησούς Χριστός είναι ο δρόμος, η αλήθεια και η ζωή· κανείς δεν μπορεί να πάει στον Πατέρα Θεό αν δεν περάσει από Αυτόν4. Λοιπόν, καλό δρόμο και καλό ταξίδι... nnn 1. 2. 3. 4.
Α΄ Ιωάννου 4:8 Α΄ Ιωάννου 4:9 Α΄ Ιωάννου 4:10 Ιωάννης 14:6
56 | Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Του ΑΝΕΣΤΗ ΠΕΤΑΛΙΔΗ
• ΚΕΙΜΕΝΑ: DAVID R. HELM • ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: GAIL SCHOONMAKER
Το βιβλίο αυτό, μέσα από πολύχρωμες εικόνες, σε ταξιδεύει στις ιστορίες της Βίβλου. Στις σελίδες του θα δεις τη μεγάλη εικόνα της αγάπης του Θεού για σένα. Η Βίβλος είναι ένα μεγάλο βιβλίο που μιλά για έναν μεγάλο Θεό που μένει πιστός σε μια σπουδαία υπόσχεση!
Σε όλους αρέσει μια καλή ιστορία – ειδικά στα παιδιά! Αυτό όμως που συχνά ξεχνάμε είναι ότι η Βίβλος δεν είναι απλώς μια συλλογή από πολύ καλές ιστορίες. Είναι η αληθινή ιστορία της αγάπης του Θεού για τον κόσμο. Η Μεγάλη Εικόνα: Η Ιστορία της Βίβλου παρουσιάζει αυτή τη απίστευτα αληθινή ιστορία. Απλά λόγια και εντυπωσιακές εικόνες αποκαλύπτουν βήμα βήμα την ιστορία του Λόγου του Θεού από τη Γένεση μέχρι την Αποκάλυψη. Ανακαλύψτε την ιστορία ενός Θεού που κρατάει τη σπουδαία του υπόσχεση σε μια συναρπαστική αφήγηση για όλες τις ηλικίες. • σελίδες: 454 • 23,5x23 εκ. • σκληρόδετο
20€
* για παιδιά ηλικίας 2-7 ετών
Για παραγγελίες > www.ologos.gr ή 210.6626835 και στα βιβλιοπωλεία μας: Αθήνα:
Θεσσαλονίκη:
Πάτρα:
Λάρισα:
Βόλος:
Αλβανία:
Εμμ. Μπενάκη 28 106 78 % 210-3823495
Εθν. Αμύνης 42 546 21 % 2310-232210
Κορίνθου 199 262 23 % 2610-224197
Δευκαλίωνος 2 412 22 % 2410-232594
Σωκράτους 23 382 21 % 24210-35801
Sarande Libraria «O LOGOS» % 00355.692585746
P
SS PO RE
Χ+5 ES
T
ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ____________________________ Ταχ. Γραφείο ΚΕΜΠ KΡΥΟΝΕΡΙΟΥ ____________________________ Αρ. Αδείας 013943
ST
του Ευαγγελίου
ENTYΠO KΛEIΣTO • AP. AΔEIAΣ 1841 ΚΕΜΠΑ MHNIAIO XPIΣTIANIKO ΠEPIOΔIKO Γ. ΣOYPH 14, 185 47 ΠEIPAIAΣ
PR
Η ΦΩΝΗ
S PO
S
ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ!
Ενημερωθείτε, κάντε τις παραγγελίες σας ή στείλτε απευθείας τα δώρα σας ηλεκτρονικά, στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον κόσμο, με ένα κλικ!
*
Επισκεφτείτε το και βρείτε: • Αγίες Γραφές • Βιβλία • Μουσική • Video
• Δώρα • Ένδυση
Κάντε γρήγορα • Προσφορές κι έξυπνα τις αγορές σας με την πιστωτική σας κάρτα (με την ασφάλεια που παρέχει η υπηρεσία PayPal) ή με αντικαταβολή.
✓ Το site είννααινέυωπ ση ό
ήα καθημεριν ς ι προσφορέ ε και περιέχ 0% έως και -8
www.christianbookstore.gr