290 Diest

29 mei 2020 • # 08 • www.vraagenaanbod.be

Maakindustrie smacht naar bijtrekken vraag CORONACRISIS Ook 3D-printing kan mogelijk profi teren van de coronacrisis

Jerom Rozendaal

De economie start weer op, maar ondernemers vrezen een moeilijk en verloren jaar. Terwijl de maakindustrie kreunt onder een achterblijvende vraag, slagen uitzonderingen erin zich succesvol te herprofi leren. Ook 3D-printing kan mogelijk profi teren van de coronacrisis.

Materialise ontwierp de 3D-geprinte coronadeuropener die geopend kan worden zonder de klink met de han

den aan de raken. (foto: Materialise)

Nadat veel maakbedrijven op 4 mei de deuren weer openden en een week later de winkels volgden, komt de economie weer langzaam op gang. Uit een ledenbevraging van branchevereniging Agoria blijkt dat de technologische sector begin mei weer 75 procent van hun activiteitsgraad bereikt heeft. De tijdelijke werkloosheid is teruggelopen tot 20 procent. Nog maar een maand eerder was 40 procent van de beroepsbevolking technisch werkloos en werd maar 50 procent van de omzet behaald. De verschillen tussen de bedrijven in de technologische industrie zijn evenwel groot. ICT-bedrijven zitten aan 90 procent van hun gebruikelijke activiteit, terwijl de auto-industrie 55 procent aantikt. Volgens de rondvraag van Agoria is de activiteit in de machinebouwsector in een maand tijd gestegen van 60 naar 75 procent.

De activiteitstoename is vooral te verklaren door versoepelde overheidsmaatregelen, waardoor bedrijven weer verder konden. Van hernieuwde vraag lijkt verre van sprake. Sterker nog, het gros van de Agoria-lidbedrijven verwacht dit jaar nog geen herstel van de business. Dat wijten de bedrijven in eerste instantie aan een ongunstige evolutie van de vraag op de markten, maar ook een moeilijke toegang tot klanten en verstoorde commerciële relaties zowel in binnen- als buitenland spelen een rol. In het vorige nummer van Vraag&Aanbod wezen we al op het gevaar van leeglopende orderboekjes, hetgeen zich nu voordoet.

Gereedschapsmakerij Melotte

Gereedschapsmakerij Melotte is momenteel op dat punt aangekomen. Terwijl haar 45 medewerkers de eerste weken op volle kracht doordraaiden, werden drie medewerkers begin mei in tijdelijke werkloosheid gezet. ‘De orderintake is niet wat het moet zijn’, vertelt directeur Peter Perremans. ‘We zaten in april slechts op 60 procent van wat we normaal verwachten.’

Melotte maakt hoogprecisie componenten in moeilijk bewerkbare materialen. ‘Wij zijn van origine een matrijzenbouwer en maken nu veel gereedschappen om producten te maken. Het gaat daarbij vooral om stukgoederen of klein seriewerk’, zegt Perremans. ‘Veel van deze producten zijn investeringsgoederen en juist deze investeringen staan in deze tijd onder druk.’ De eerste verontrustende signalen kwamen uit de petrochemische industrie. ‘Bedrijven hebben wegens de coronacrisis hun traditionele voorjaars shut down, waarbij onderdelen eventueel vervangen worden, uitgesteld tot het najaar. Dit betekent dat hier geen opdrachten uitrollen, maar vermoedelijke volgend jaar’, zegt Perremans.

Rondslijpmachine in gebruik

Juist tijdens de uitbraak van de coronacrisis nam de metaalbewerker een nieuwe rondslijpmachine in gebruik, een Studer S41 met volautomatische belading. De machine biedt Melotte, die al rondslijpmachines in gebruik had, de mogelijkheid haar portfolio uit te breiden. Perremans: ‘We kunnen nu bijvoorbeeld nokkenassen slijpen en kleine series volautomatisch afwerken.’ De aankoop van de machine past in de automatisering strategie van Melotte.

Momenteel lopen proeven met verschillende productgroepen. ‘We zijn aan het kijken welke producten we volautomatisch kunnen afwerken waardoor we naar een systeem kunnen gaan waarbij één operator meerdere machines kan bemannen’, legt Perremans uit. Daarbij moet gedacht worden aan producten die in series van 50 tot 100 stuks geproduceerd worden en regelmatig terugkeren. De rustige periode die met de coronacrisis gepaard gaat, kan door het bedrijf gebruikt worden om haar strategie in de praktijk te brengen.

Nieuwe aanvragen

Machineverkopers waren de laatste weken druk bezig bestellingen van in het begin van dit jaar te installeren, waardoor het werk min op meer doorliep. ‘Er is vaak een levertijd van één of twee maanden op een machine. Deze zijn de afgelopen weken geïnstalleerd geworden bij de klanten, waardoor we geen mensen op tijdelijke werkloosheid hebben moeten zetten’, vertelt Christian Vanlerberghe, directeur

Gereedschapsmakerij Melotte ontving tijdens de coronacrisis de Studer S41 rondslijpmachine met volautomatische belading. Begin mei moest Melotte de eerste werknemers op technische werkloosheid zetten, wegens tegenvallende orderintake.

29 mei 2020 • # 08 • www.vraagenaanbod.be

3D-printbedrijven werden ingeschakeld om de capaciteit in de medische sector op te vangen. Zo werden er onder andere mondkapjes 3D-geprint (foto: Materialise)

van Machineverkoper Metanox uit Gullegem, West-Vlaanderen.

Hij beaamt dat de investeringsgraad in de maakindustrie momenteel laag ligt en de verkoop van machines op een laag pitje staat. ‘Maar ook in goede periodes komt het voor dat je weken niets verkoopt en dan ineens in een week zes machines. Je moet het eigenlijk over een heel jaar zien.’ Metanox importeert merken als Salvagnini, Durma, Euromac en Bomar. De zaakvoerder is ondanks de dalende verkoopcijfers gunstig gestemd. ‘De laatste tijd nemen de aanvragen weer toe en mogen onze vertegenwoordigers sinds 4 mei weer de baan op. Ook is de showroom weer open.’

Problemen en kansen AM

De 3D-printing sector verwacht dat het ergste voor de maakindustrie nog voor ons ligt. ‘We verwachten toch wel dat er harde klappen vallen en dat de 3D-printsector zal delen in die klappen’, zegt Kris Binon, directeur van Flam3D, de brancheorganisatie voor de Vlaamse en Nederlandse 3D-printsector. ‘Heel wat bestellingen werden geannuleerd of naar voor geschoven toen de productie in de maakindustrie stil viel’, zegt hij.

Bijkomende uitdaging voor de AM-sector is dat dat veel 3D-printopdrachten te maken hebben met innovatie of onderzoek. ‘En dat zijn wel de zaken die vaak eerst voor de bijl gaan als er een crisis is’, zegt Binon. Toch ziet de directeur van Flam3D ook positieve punten aan de crisis. ‘Door de coronacrisis merken we dat bedrijven nu extra aandacht besteden aan de reshoringof nearshoring-opties die 3D-printing biedt, hetzij als permanente alternatieve productiebron, hetzij als back-upplan voor het opvangen van een eventuele toekomstige crisis.'

Sinds de coronacrisis worden 3D-printtechnieken ook ingeschakeld om capaciteitstekort in de medische wereld op te vullen. Te denken valt onder andere aan mondmaskers en onderdelen voor beademingsapparatuur. Materialise uit Leuven haalde de landelijke media met het ontwerp van een 3D-geprinte deurklink die zonder hand geopend kan worden.

Plastic beschermingsmateriaal

Alhoewel deze producten een minderheid vormen, zijn er nog meer fi rma’s die door de coronacrisis andere markten hebben aangeboord. Zo beleven ook producenten van plastic beschermingsmateriaal gouden tijden. ‘Daarbij moet je denken aan acrylaat, polycarbonaat en polyester’, vertelt Karl Verbist, salesverantwoordelijke van Vink, distributeur van kunststof materialen. Ten onrechte wordt er volgens hem vaak gesproken over tussenschotten van plexiglas, wat niet meer is dan een merknaam. Verbist zegt dat de vraag minstens vertienvoudigd is en dat het aanbod niet kan volgen. ‘Er is op dit moment meer vraag dan aanbod’, zegt hij. Verbist zegt dat veel van zijn klanten de coronacrisis hebben aangegrepen om zich om te vormen tot producent van beschermingsmiddelen tegen de verspreiding van het coronavirus. Een voorbeeld hiervan is Supercolor uit Merelbeke dat in normale tijden printoplossingen en displays voor de retail en kantoren maakt en onder andere frees en plooibank in huis heeft. ‘Na het uitroepen van de lockdown hebben we gelijk kansen gezien in de productie van kunststof beschermingsmiddelen en signalisatie’, zegt bedrijfsleider Michel Verheughe.

Drukker dan normaal Een paar dagen later was de oprichting van een nieuw bedrijf, Re-cover, een feit en sindsdien produceert de ondernemer en zijn partner, panama group, covidproducten. Zo maakt het bijvoorbeeld afscheidingsschermen voor in bestelauto’s, balieschermen en is het ook bezig met de uitwerking van plexiwanden in restaurants.

Behalve de praktische oplossingen biedt het ook advies aan bedrijven die hun werkomgeving corona proof willen inrichten. De nieuwe onderneming wordt bijgestaan door een viroloog die het bedrijf adviseert. Door de koerswijziging is het bedrijf erin geslaagd de terugval in normale werkzaamheden op te vangen. ‘We hebben het tijdens de crisis drukker dan normaal’, vertelt Verheughe die eraan toevoegt dat de normale activiteiten van Supercolor ook terugkeren nu retailzaken weer open zijn in België.

Het nieuwe opgezette bedrijf Re-cover doet gouden zaken tijdens coronatijd. Het bedrijf maakt kunststof beschermingsmiddelen.

(foto: Re-cover)