5 minute read
VLAAMSE EXPORT
6 mei 2022 • #09 • www.vraagenaanbod.nl
Vlaamse bedrijven exporteerden vorig jaar voor een record bedrag aan 380,5 miljard aan goederen. De machinebouw behoort tot het vlaggenschip van de Vlaamse export en pluste met 11,5 procent. Dat blijkt uit deze week gepubliceerde cijfers van Flanders Investment & Trade.
De Vlaamse goederenexport klokte in 2021 af op 380,5 miljard euro. Dat is ruim een kwart meer dan in 2020. Dit cijfer ligt ruim 17 procent hoger dan in 2019 - vlak vóór de coronapandemie en Brexit - en 16 procent hoger dan het vorige recordbedrag uit 2018. Voor de sterke stijging worden door Flanders Investment & Trade verschillende redenen aangevoerd. Zo was er het economische herstel na het coronajaar 2020. Die relance verhoogde zowel de vraag naar als de prijzen van heel wat producten. Maar ook de uitvoer van coronavaccins had een groot effect.
Het nieuwe uitvoerrecord kwam er ondanks uiteenlopende globale uitdagingen. Zo kregen Vlaamse exportbedrijven vorig jaar af te rekenen met verstoringen in de productie- en distributieketen, maar ook met aanvoertekorten en stijgende grondstofprijzen.
Dat de Vlaamse export sterk uit de coronacrisis komt, is een economische opsteker. Zo surft onze regio - zij het sterker dan gemiddeld - mee op de stijgende lijn van de wereldhandel, die met een omzet van 28,5 biljoen dollar aan uitgewisselde goederen en diensten ook voor een record tekende in 2021. Of die tendens zich in 2022 zal doortrekken, is volgens Flanders Investment & Trade de vraag. ‘De geopolitieke en -economische impact van de oorlog in Oekraïne dreigt de wereldhandel grondig te verstoren. De eerste cijfers van de impact op de Vlaamse uit- en invoer worden verwacht vanaf mei 2022. De Vlaamse uitvoer nam feller toe dan die van het Waalse Gewest (+19,7%) en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (+2,7%). Vlaanderen was vorig jaar goed voor net geen 82% van de Belgische export.
Sterkere groei
In 2021 steeg de Vlaamse export (+27,6%) sterker dan het Europese gemiddelde (+18,9%). Onze uitvoer tekende een grotere groei op dan sterk export-gedreven landen als Duitsland (+14,1%), Nederland (+20%), Frankrijk (+15,8%), Italië (+18,2%) en Spanje (20,7%). Ook steekt de Vlaamse exportgroei ver boven die van het VK (+9,5%) uit.
De Vlaamse exportstijging is onder meer te danken aan de uitvoer van farmaceutische en chemische producten. Die groeide in 2021 met 42,4 procent. De centrale rol van Vlaanderen in de productie en wereldwijde distributie van coronavaccins zorgde voor een ware exportboost. Vaccins alleen waren goed voor een toename van 25,3 miljard euro. Al zou de totale Vlaamse export ook zonder die uitvoer fors gestegen zijn, en dat met 19,4 procent.
Machinebouw vlaggenschip
De uitvoer van minerale brandstoffen en energieproducten (+76%) ging sterk vooruit onder de impuls van een stijgende vraag en aanzienlijke prijsschommelingen. Een ander vlaggenschip van de Vlaamse export is en blijft de machinebouw. Die sector tekende vorig jaar voor 11,5 procent meer export dan in 2020.
Ook de automobielindustrie blijft een van Vlaanderens belangrijkste exportbranches. Al heeft die er met een stijging van slechts 1,9 procent een moeilijk jaar opzitten. De teruggevallen export naar het VK ten gevolge van Brexit ligt hier mee aan de basis. Al ging de Britse vraag al langer achteruit. Daarnaast speelden ook tekorten van onderdelen een rol.
De top 5 van Vlaamse exportgoederen bestond uit (1) farmaceutische producten, (2) chemische producten, (3) minerale producten, (4) machines en elektronische apparatuur
6 mei 2022 • # 09 • www.vraagenaanbod.nl
en (5) transportmaterieel. Samen maakten ze ruim de helft (57,3%) uit van de Vlaamse exportwaarde. Kunststoff en vielen net buiten deze top.
EU-lidstaten
Ook vorig jaar exporteerden Vlaamse bedrijven vooral naar andere EU-landen. Zo vertegenwoordigt de intracommunautaire handel maar liefst 64,5% van de Vlaamse uitvoer. Een lichte stijging tegenover 2020, toen dat aandeel nog op 63 procent stond.
Ruim de helft (55%) van de Vlaamse uitvoer gaat naar vijf bestemmingen, waarvan er vier in stijgende lijn zitten tegenover 2020: Duitsland (+35%), Nederland (+33,9%), Frankrijk (26,1%), het VK (-2,6%) en de VS (+12,4%). Maar ook de export naar Italië (+16,9%), Spanje (+28,8%), Polen (+40%) en Japan (+163,5%) ging sterk omhoog. Dat Japan hiermee in de top 10 verschijnt, is vooral te danken aan de enorme aanlevering van coronavaccins.
De Europese markten buiten de EU - met sinds de Brexit dus ook het VK - tekenden in 2021 voor zo’n 11 procent van de Vlaamse export. Opvallend is wel dat de uitvoer naar het VK daalt met 2,6 procent. Daarmee zijn de Britten een van de weinige dalers onder de topbestemmingen van Vlaamse export. Vooral de automobielindustrie, machinebouw, textielsector en tuinbouw werden getroff en.
Ongeveer een kwart (24,4%) van de Vlaamse export gaat naar andere continenten dan Europa. Zowel in Noord-Amerika (+16,7%) als in Centraal-Amerika (+30,9%) en Zuid-Amerika (+30,7%), Azië (+40,5%) en het Midden-Oosten (+37%), Afrika (+51,1%) én Oceanië (+49,4%) boekte de Vlaamse uitvoer over het algemeen vooruitgang.
Grote onzekerheid
Flanders Investment & Trade blikt bij monde van gedelegeerd bestuurder Claire Tillekaerts tevreden terug op de jaarresultaten, maar plaatst vraagtekens bij de toekomst. ‘Of de Vlaamse export ook in 2022 records zal doen sneuvelen, is uiterst onzeker sinds de oorlog in Oekraïne. Zo voorspelt de OESO nu al dat de mondiale economische groei dit jaar een vol procent lager zal liggen dan geraamd vóór het confl ict. Ook de wereldwijde infl atie - die sinds begin 2022 al historisch hoog is - zou met nog eens 2,5 procent oplopen. FIT- in binnen- én buitenland - staat samen met onze partnerorganisaties paraat om Vlaamse exportbedrijven door deze periode van onzekerheid en instabiliteit te loodsen.’
Vlaams minister-president Jan Jambon laat zich in een reactie op de export jaarcijfers over 2021 eveneens gereserveerd uit. ‘Buitenlandse handel bevindt zich momenteel in een stadium met onder meer felle prijsschommelingen, stijgende energieprijzen en tekorten en onderbrekingen in de productie- en toeleveringsketen. Hoe de Vlaamse uit- en invoer in 2022 zullen evolueren, is door de wereldwijde impact van de oorlog in Oekraïne bijzonder onzeker. Internationale handel zal tijd nodig hebben om tot nieuwe evenwichten te komen.’ Hij benadrukt dat Vlaanderen een open economie is en daardoor a ankelijk is van schommelingen op het wereldtoneel. ‘Vlaanderen is een zeer open economie. Uit- en invoer kennen daardoor een dynamisch patroon, waarbij crisisgevoelige tijden zich afwisselen met periodes van groei. Vlaamse bedrijven gaan daar inventief en veerkrachtig mee om. Dat wordt duidelijk als je ziet hoe de Vlaamse bedrijfs- en exportwereld zich - na uitdagende Brexit- én coronatijden - opnieuw op de kaart zet met historisch hoge uitvoercijfers.’
