Recreatief totaal 0114, magazine voor trends en innovatie in leisure by Online Publicaties

Nummer 1, 2014

Prijs â&#x201A;Ź 7,50

Storytelling, de nieuwe trend in foodservices

Noodzaak voor ontwikkeling nieuwe strategische parkvisie

Wat zijn de trends voor 2014?

Discussie over toeristenbelasting weer vlottrekken

inhoud Nummer 1, 2014

22 47 5 Perspectief 7 Storytelling, de nieuwe trend in foodservices 10 “Wij worstelen momenteel met de leeftijdsgrenzen” 16 Noodzaak voor ontwikkeling nieuwe strategische parkvisie 21 Juridisch Loket 2 2 Top 10 beste Rollercoasters ter wereld 2 7 Discussie over toeristenbelasting weer vlottrekken 31 Slimme zet

3 2 Wat zijn de trends voor 2014? 3 6 Noviteiten en trends 3 8 Bij Dolfinarium Harderwijk staat altijd dierenwelzijn op de 1e plaats 4 2 Hof van Saksen “meest bijzondere bungalow park van Nederland”? 47 Flexotels overnachten op bijzondere locaties 5 2 Recreatief Totaal partnernieuws 5 4 Actueel recreatie & toerisme

Recreatief Totaal >> Nr. 6 - 2013

Perspectief

Een positief begin Het jaar begint positief! Tijdens de Vakantiebeurs worden jaarlijks talrijke innovatieprijzen uitgereikt. Wat te denken van de BestCamps, Camping van het Jaar, beste VeKaBo accommodatie, ANWB/KCK Europese Innovatie Award, kindercamping van het jaar en noem allemaal maar op. Met al deze trofeeën en awards op de kast zijn hopelijk veel ondernemers met positieve energie het nieuwe jaar begonnen.

Herinneringen van vroeger Ik ben benieuwd welke bijzonderheden en trends ik dit jaar weer mag ontdekken. Onlangs nog werd ik positief verrast, toen ik een bezoek bracht aan het Belgische Center Parcs Vossemeren. Vol met herinneringen van mijn vakanties van vroeger was ik benieuwd naar hoe ik het park zo’n vijftien jaar na dato zou ervaren. Ok, op de uitstraling van de bungalows zal ik verder niet ingaan, maar mijn herinneringen kwamen volop terug toen ik mij in de ‘marketdome’ waande. De sfeer, de uitstraling.. en overal was het gezellig druk! We hebben er heerlijk gegeten bij één van de nieuwe foodconcepten van Center Parcs. Verderop in dit nummer leest u er uitgebreid over.

De populariteit van ‘bloggen’ En welke ontwikkelingen ontdekken we dit jaar op het gebied van marketing? Wist u dat bloggen enorm populair is? Dagelijks komen er honderden nieuwe blogschrijvers bij; elk met een eigen onderwerp of specialisme en sommigen met wel

duizenden trouwe ‘volgers’. Steeds meer organisaties zien wat de rol van een blogger kan betekenen. ‘Travel destinations’ als Kaapstad en Vancouver hebben al eerder bloggers ingezet om hun gebied bij een duidelijk target doelgroep op de kaart te zetten. Waarom niet zelf een groep ‘bloggers’ op uw park uitnodigen en zodoende ‘free publicity’ te creëren?

Eerlijk en oprechte verhalen Wat verklaart het succes van de ‘blogger’? Het is een eerlijke en oprechte informatiebron voor inspiratie, zo blijkt uit onderzoek. Eens te meer wordt duidelijk dat de consument op zoek is naar ‘echte’ en betrouwbare verhalen. De persoonlijke benadering is waar ook dit jaar ondernemers het verschil mee kunnen maken. Wat is uw verhaal? Ik hoop het dit jaar graag van u te horen. Ik wens u alvast veel succes en plezier dit jaar met volop nieuwe uitdagingen en kansen! <

Susanne Giesbers, Adviseur SLIMMadvies, hoofdredacteur Recreatief Totaal Voor rechtstreeks contact: info@slimm.nl www.recreatieftotaal.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Bij Evergreenz lijkt het net alsof de tractor zo van het land het restaurant is binnengereden

Albron en Center Parcs investeren ruim 1 miljoen!

Storytelling, de nieuwe trend in foodservices Hans van Leeuwen, trendwatcher & expert in leisure, Dir. SLIMMadvies/ uw bedrijfsadviseur

Wij waren erbij, in het weekend van 16 t/m 19 januari, tijdens de inhuldiging van de nieuwe horecaconcepten bij Center Parcs De Vossemeren & Erperheide vlak over de grens in Belgisch Limburg. Vossemeren is gelegen onder de rook van Lommel en Erperheide ligt op slechts enkele kilometers bij het plaatsje Peer. Samen zijn de parken goed voor zoâ&#x20AC;&#x2122;n 1.100 bungalows. Vossemeren heeft daarnaast ook nog de beschikking over een hotel met zestig kamers en een professioneel business center voor de zakelijke markt.

Niemand minder dan Paul Renders - Vice President and Chief Operating Officer Center Parcs BelgiĂŤ en Nederland - liet weten dat Center Parcs erom bekend staat om als trendsetter voorop te lopen als het gaat om nieuwe ontwikkelingen in de volle breedte. Dit jaar zal men uitbreiden met vergadercapaciteit in Erperheide want men ziet nog steeds een toename in zakelijke gebruikers >> Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Spiesen worden ‘live’ aan tafel aangesneden bij Fuego’s

die hun business willen matchen aan een leisure omgeving. In Vossemeren zal men de grote waterpartijen voorzien van een nieuwe waterkabelskibaan. Maar de meeste aandacht gaat uit naar de vijf nieuwe horecaconcepten voor bijzondere en niet alledaagse ervaringen; 1. Evergreenz, All In ontbijt, lunch en diner buffet restaurant met front cooking 2. G rand Café, koloniale beproeving Out of Afrika met de sfeer van thuis 3. N onna’s, warm welkom traditioneel Italiaans restaurant met lach en een traan 4. Todays, gewoon goed eten in een back to the future no. nonsens entourage 5. Fuego’s, diner experience in de jungle in het huis van de vuurgevecht Atula “Lekker eten en drinken hoort immers bij een geslaagde vakantie. Of het nu gaat om een snelle hap tussendoor, een drankje op een terras of een uitgebreid diner. Bij Cen-

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

ter Parcs wordt elk restaurantbezoek een unieke en verrassende belevenis voor de hele familie”, aldus Robert Visser - Director Albron Center Parcs.

Kruip in de huid van… Albron is een traditionele Nederlandse cateraar die je op heel veel plaatsen in ons land tegenkomt bij o.a. bedrijfskantines, ziekenhuizen en sport- en zorgcentra. Het bedrijf heeft onlangs een overeenkomst voor tien jaar afgesloten met Center Parcs voor de vaste catering en retail (supermarkt). Men kon de jarenlange ervaring van Robert Visser (die van Center Parcs komt) goed gebruiken. Zonder veranderende aanpak zouden de horeca inkomsten achterblijven bij de verwachtingen. Er was dus een noodzaak de boel eens flink onder handen te nemen. De meest in het oog springende constatering is dat men nog vóór een eerste samenstel-

ling van een menukaart op zoek is gegaan naar het verhaal achter het eten. Een van de creatievelingen die betrokken is bij de uitrol van het vernieuwende foodconcept is Ernest van der Voort. In een vurig betoog neemt hij ons mee naar het huis van Nonna. Hier proeft men de sfeer van het Italiaanse zuiden. De vrouw des huizes, Nonna, laat onze gasten smelten met haar Italiaanse charmes en bereidt met liefde haar traditionele Italiaanse gerechten: van verse - op houtvuur gebakken pizza’s tot zelfbereide pasta’s. Bij Nonna’s is het altijd lachen en soms ook een traan. Het is niet alleen het verhaal maar ook de totale entourage dat maakt dat je je waant in het zuiden van Italië. Om het allemaal nog echter te maken hangt de schone was op het terras aan de waslijn en staat er een foto van Nonna’s overleden man met een kaarsje midden van het restaurant.

De menukaart is geheel in stijl en bijzonder sfeervol en uitnodigend opgemaakt. De gasten beleven een buitengewone ervaring met reusachtige spiesen met heerlijk gegrild vlees dat aan tafel met grote messen wordt afgesneden. Een waarschuwing is wel op zijn plaats, tijdens het diner kunnen er onverwachte dingen gebeuren… Het is onbeperkt genieten vanaf € 29,95 voor volwassen, € 19,95 voor kids tot 13 jaar en € 9,95 voor kinderen tot tien jaar. Het menu is inclusief brood met diverse sausjes, saladebar en frites. Het is een all-in concept, maar de drankjes en het dessert zijn niet inbegrepen. De gemiddelde tijd dat een familie of gezelschap aan tafel zit is al gauw zo’n twee uur. Het is echt een avondje uit.

werkers maken een vers gebakken eitje waar u bij staat. Het ziet er allemaal doordacht uit en op een gevarieerde wijze wordt er uiterst handig ingespeeld om de gast te verleiden, te verrassen en te verwennen. <

Het interieur van Nonna’s

Wat maakt de nieuwe foodconcepten zo bijzonder?

De menukaart is in een geheel nieuw jasje gestoken en sluit naadloos aan op de beleving.

Op avontuur bij Fuego’s Adventure Grill Nog voordat je dit themarestaurant betreedt, ervaar je al de spirit en de unieke entourage welke als een warme gloed over je heen kruipt. Je wordt welkom geheten door één van de horeca medewerkers van Albron - Center Parcs in een sfeervol jungle outfit: “Ik ben Lara en u beleeft vanavond het vuurgevecht Atula. Met uw olielamp zoekt u uw tafel.” We krijgen een plattegrond van het restaurant en op weg naar onze tafel is het goed uitkijken met al dat spektakel door de Zuid-Amerikaanse jungle overwoekerde vuurtempel. Grote videoscreens brengen de juiste sfeer. Vooraf krijgen we een Bolo de Fogo “cocktail of the house” aangeboden voor € 6,95. Ook hier ontbreekt het euroteken bij de prijzen.

Het bedienend personeel in Fuego’s was erg jong maar blijkt toch in staat met grote spiesen overweg te kunnen. Met een gevoel voor theater worden stukken vlees aangesneden en uitgeserveerd. De horecamedewerkers zijn niet speciaal getraind maar hadden wel allemaal een script ontvangen welke belevenis zij zouden moeten willen uitdragen. Heel opvallend is dat wie in meerdere restaurants actief is ook telkens een ander naambordje draagt. Bij Nonna’s krijgen medewerkers bijvoorbeeld Italiaans getinte namen. Om het allemaal zo echt mogelijk te maken krijgen de medewerkers de vrije hand om de verschillende nieuwe horecaconcepten naar eigen goed dunken in te vullen. De menukaarten zijn met uiterst veel zorg samengesteld en zijn meer dan een saaie tarievenlijst met opsomming van producten. Je vindt er puzzels, cryptogrammen, recepten en verhaaltjes uit den lande. De openbaring was het ontbijt-lunch- en dinerbuffet restaurant Evergreenz. All you can eat tegen betaalbare prijzen maar met uitstekende kwaliteit. ‘Food & Fun’ staat er op de voorkant en deze slogan dekt beslist de lading; een keur aan gerechten dat tot aan de slottijden van de verschillende momenten op de dag tot op het laatste moment aangevuld worden. Gasten kunnen zelf verse koffie pakken, jus d’orange wordt op een slimme manier gepresenteerd en mede-

Met pannen op tafel bij Today’s

Recreatief Totaal advies Het vleermuis vriendelijke klimaat maakt het erg donker op het park en het straatwerk verdient hier en daar enige opknapbeurt. De cottages zijn gebouwd in 1981 maar voldoen nog steeds in de natuurlijke omgeving. Het belangrijkste is dat de bungalows schoon zijn. Ook de bedden zijn prima. Jammer dat duurzaamheid doorslaat door gebruik van spaarlampen waardoor het lijkt dat het te donker blijft. De kracht is nog steeds het tropisch zwembad, dat nog steeds een trekker van formaat is. Zelf weet ik niet welke innovatie dit succes kan verdringen. Jammer vind ik dat er bijna € 20,betaald moet worden voor het gebruik van internet. Wij zullen in volgende edities van Recreatief Totaal meer inzicht geven op de methodiek van de bereidingswijze van de verschillende foodconcepten. Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Sprookjeswonderland, de verborgen schat uit het noorden van Nederland

â&#x20AC;&#x153;Wij worstelen momenteel met de leeftijdsgrenzenâ&#x20AC;? 10

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Hoe word je een succesvol attractiepark? “Mijn opa is ooit het schildersbedrijf begonnen, mijn vader was zijn opvolger en nam er begin jaren zeventig een hobbywinkel bij. Het Luifeltje was een begrip in deze regio en wij verkochten klei voor scholen, macramé, mooie blankhouten attributen om zelf te beschilderen, dienbladen en houten stoeltjes… Noem maar op, het was een echte trend. Mijn vader was erg creatief en verkocht op de markt in Hoorn, Medemblik en Enkhuizen aan toeristen zijn zelf beschilderde kunstwerken. Sprookjesstad Enkhuizen begon als evenement voor de binnenstad en heeft een aantal jaren bestaan. In die tijd moest de NS extra treinen inzetten om de toeloop van toeristen in goede banen te leiden. Er liepen sprookjes characters door de hele stad. Mede hierdoor is het idee ontstaan voor de Sprookjeswonderland. Wij hadden als alternatieve locatie de oude Flevohof terreinen of een gebied van zes hectare net buiten de rand van Enkhuizen. De toegangsprijs voor die tijd was één gulden. Van oorsprong ben ik dus de derde generatie na mijn opa en mijn vader die nog een aantal dagen actief is binnen het bedrijf”.

Wim de Vries, eigenaar van een schildersbedrijf, bedacht ooit een sprookjesmarkt voor toeristen in Enkhuizen. Nu na veertig jaar is de markt uitgegroeid tot het meest waardevolle sprookjespark dat ons land kent! De vroegere uitspanning staat voor de zoveelste groeistuip in haar nog jonge bestaan en heeft dat geheel op eigen kracht voor elkaar gekregen. “We zijn - afgezien van onze eerste jaren - een financieel gezond bedrijf maar we moeten wel blijven innoveren,” aldus Mathijs de Vries - de zoon van Wim.

Elk begin is moeilijk… “In 1981 begonnen we ons eerste echte parkje met 27.000 bezoekers terwijl we eigenlijk mikten op 40.000. De ervaring leert nu dat de aanloop bij nieuwe bedrijfsactiviteiten altijd wat langer duurt dan men van tevoren denkt. 1985 was een moeilijk jaar voor ons omdat de bank ons niet meer wilde ondersteunen en zelfs dreigde de stekker eruit te trekken. De opdracht was een plan met duidelijk toekomstperspectief en anders was het over en sluiten. Tegen de stroom in zijn we gewoon doorgegaan met het maken van onze plannen en schreven wij al in 1986 voor het eerst zwarte cijfers en hadden we 59.000 bezoekers. Vanaf dat moment is er sprake geweest van een gestage groei. In de jaren negentig hadden wij onze laatste grote verhuizing. Wij werken met een twintigtal vaste medewerkers door het hele jaar heen

welke in het seizoen worden aangevuld met zo’n vijfendertig ambulante oproepkrachten. We doen alles in eigen beheer en daardoor hebben we drie hoveniers, twee TD’ers en twee dierenverzorgers op de payroll. In totaal staan er 65 mensen jaarrond op de loonlijst terwijl het park een seizoen openstelling kent”.

Wij willen weer een park zijn voor 2 tot 10 jaar “De kinderboerderij is een heel belangrijk onderdeel van het verhaal. Nederland telt zo’n vierhonderd kinderboerderijen en het is zo’n typisch Hollands product waar altijd belangstelling voor is. Dat komt door het hoge aaibaarheidsgehalte voor kinderen. Wij kiezen voor dieren zijn die aansprekend en afwijkend zijn van andere parken, zoals ara’s en papegaaien. Ondanks de intensieve beheerstaken en bijkomende kosten voor voeding, dierenverzorging - alleen de afvoer van mest is voor ons bijvoorbeeld al een kostenpost van zo’n € 20.000,- op jaarbasis - en medische kosten zijn wij van mening dat de bijzondere dieren van toegevoegde waarde zijn. Rondom het verhaal van de dieren kennen wij veel attracties gericht op de families met kinderen tot acht jaar. Maar kinderen worden veeleisender. Als er eentje in een groepje voor de entree van ons park zegt dat Sprookjeswonderland kinderachtig is, dan kunnen wij het wel vergeten en loopt men door! Wij worstelen momenteel dan ook met de leeftijdsgrenzen of zogezegd de doelgroep waar wij ons op willen richten. Kinderen zijn visueel zo verwend door computers en tablets. Bovendien worden ze geacht eerder ouder te zijn. Waren we vroeger een pretpark voor kinderen van 2 tot 10 jaar, dan is dat nu verworden van 2 tot 8 jaar. We willen de eigen doelgroep tot 10 jaar weer terug en zullen daar ook ons programma met attracties op af moeten stemmen.”

Net even anders “In de basis geldt voor de meeste collega’s in onze branche dat wij niet zoveel van elkaar verschillen. Ook bij ons zijn regelmatig discussies gevoerd welke nieuwe attractie wij zouden willen >> Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

kopen voor het nieuwe seizoen. Ook wij zijn bezig met het door ontwikkelen van ons park en zien nog steeds groei potentie. Zo hebben wij gekozen voor een nieuw logo waarbij de kabouter is veranderd in een heks. Eerder was onze gedachte dat alle voorzieningen er voor alle leeftijden moest zijn. Daar stappen wij nu vanaf; we maken gewoon de keuze dat een tweejarige wel in een draaimolen kan maar niet in onze nieuwe ride. Dat geeft ons de mogelijkheid om een bredere doelgroep aan te spreken. Onze nieuwste attractie - het Schommelschip van Metallbau Emmeln - is zo’n voorbeeld van onze gewijzigde strategie. Een attractie passend bij het karakter van het park zonder poespas maar wel bijzonder. Qua beleid is het zo dat we veel gezamenlijk binnen onze organisatie overleggen en hiermee een breder draagvlak creëren. Zo willen wij geen parasols met reclame; daar komen de mensen niet voor. Als ze bij ons de poort instappen moeten ze in een andere wereld stappen en daar hoort geen opzichtige reclame bij. Een kind kent de waarde van zo’n groot reclameijsje en trekt aan de broek van zijn vader en begint te zeuren om een ijsje. Dat wekt irritatie op bij de ouders. Onze filosofie is de gasten een belevenis mee te geven maar om te voorkomen dat zij het verkeerde signaal uitzenden na een dagje uit. “Maar de toilet was wel vies” “Maar de horeca was erg duur” “Maar de koffie was een slappe bak” “Maar het parkeren was erg duur”

Als je dit weet om te bouwen naar, het parkeren was gratis, de toiletten waren erg schoon en de horeca was lekker fris en de prijzen waren aantrekkelijk, is het effect van mond tot mond reclame super belangrijk.”

Nieuwe ontwikkelingen en lopende zaken “We hebben de oude ster midgetgolf baan locatie naast het park gekocht en plannen voor uitbreiding van het park met een indoor attractie zijn al in de maak. Ook komt er een nieuwe ride à la Fata Morgana. Hiermee zullen wij in 2015 starten zodra de uitbreiding van ons park met zo’n zes en een halve hectare is gerealiseerd. Wij denken ook aan verblijfsrecreatieve mogelijkheden bijvoorbeeld voor de realisatie van een bungalowpark in eigen beheer of in samenwerking met een touroperator. Wij ontvangen geen cent subsidie en ook rekenen wij in onze bezoekersaantallen de gratis bezoekers niet mee. Wij hebben afgelopen jaar zo’n 250.000 kaartjes verkocht waarbij kinderen tot twee jaar gratis zijn. Ook mogen alle verzorgingstehuizen gratis naar binnen. De abonnementsprijs bedraagt drie keer de entreeprijs. Onze bezoekers komen uit een straal van zo’n uur en vijftien minuten rijden, tot aan Apeldoorn en Rotterdam, en tachtig procent komt rechtstreeks van thuis. Via de verblijfsrecreatie uit de buurt zien wij in vakantieperiodes een opleving. We zien een toename van nieuwe Nederlanders, derde generatie allochtonen die

ons park bezoeken, vooral uit de regio Amsterdam en bij schoolreisjes. We passen ons niet echt aan op deze nieuwe Nederlanders maar op details stellen wij hier en daar ons in op de veranderende wensen. Zo zit in veel arrangementen kip in plaats van varkensvlees. Volgend jaar starten we met ticketverkoop via internet en ook dit internetplatform bouwen wij in eigen beheer. Aan kortingen doen wij niet mee en onze laatste actie dateert alweer van 2010, een joint promotie met een supermarktketen wat ons uiteindelijk niets opleverde. De familie die er op uit trekt, kiest toch eerst waar hij naar toe wilt en gaat dan pas kijken of er kortingen te behalen zijn. Wel passen wij onze tarieven elke twee jaar aan en lopen daarmee in de pas met normale jaarlijks prijzenindexen. Het seizoen is voor ons zeven maanden exclusief de periode rond de kerstvakantie. Hier trekken wij ruim dertig duizend bezoekers zonder aangepaste tarieven maar wel een park uitgerust in kerstsfeer. We hebben twee loodsen vol decor spullen opgeslagen op het industrieterrein.” <

Dit redactionele artikel is tot stand gekomen met medewerking van Mathijs de Vries (eigenaar) - www.sprookjeswonderland.nl PS: Op de vraag wat de grootste bedreigingen zijn is de reactie van Mathijs als volgt; er komen steeds meer vormen van dag bestedingen, de mensen hebben het steeds drukker, we moeten zo veel, zwemmen, fitnessen, joggen, en hebben steeds meer verplichtingen dus minder tijd voor een leuk dagje uit.

Wilt u ook een bezoek brengen aan de verborgen schat uit het noorden van Nederland? Ga dan mee op de 2 Daagse studiereis jubileum reis van Pleisureworld op 1 en 2 april a.s. en u wordt persoonlijk ontvangen door Mathijs de Vries die u zal meenemen op een rondleiding door zijn park en een backstage tour! Meer informatie: www.pleisureworld.nl/events.

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

advertorial

Zekerheid in veilig water en veilig voedsel KBBL is al jarenlang een toonaangevend bedrijf op het gebied van veiligheid en kwaliteit van voedsel en water. Men kan bij KBBL terecht voor drinkwater-, bronwater- of zwembadwateronderzoek. Daarnaast is het bedrijf gespecialiseerd in Legionella-onderzoek en kunnen zij, naast de verplichte halfjaarlijkse bemonstering, ook het Legionellabeheersplan verzorgen. Wanneer men voldoet aan de geldende norm dan reikt KBBL, als certificaat, een sticker uit. Heeft u in uw bedrijf Horecafaciliteiten? Dan wilt u de hygiëne en kwaliteit van uw producten in orde hebben. KBBL kan hierbij van dienst zijn met het zelfcontrolesysteem “Zekerheid in Veilig Voedsel”. Bedrijven die zich bezighouden met de productie, verwerking of distributie van levensmiddelen moeten dat op hygiënische wijze doen. Daarvoor is via Europese regelgeving een methode opgesteld, de HACCP, die geldt voor alle levensmiddelenbedrijven. De Hygiënecode voor de Horeca is voor u van toepassing. De meest recente versie van de code is per 1 april 2011 van kracht geworden. Deze Hygiënecode beschrijft uitsluitend de activiteiten die kenmerkend zijn voor de horecabranche. Als eigenaar van een restaurant of eetgelegenheid moet u zich houden aan de eisen die vermeld staan in deze code. De NVWA controleert op de naleving van deze Hygiënecode.

Verminderd toezicht door de NVWA De NVWA heeft het zelfcontrolesysteem “Zekerheid in Veilig Voedsel” van KBBL Inspectie B.V. geaccepteerd. Het zelfcontrolesysteem is bedoeld voor alle bedrijven die werken met een Hygiënecode. Dit kunnen dus zowel individuele als formulebedrijven zijn. De deskundige inspecteurs van KBBL voeren een niet aangekondigde (jaarlijkse) controle uit. Alle onderdelen van de hygiënecode komen hierbij aan bod. U kunt hierbij denken aan zaken als temperaturen bij opslag, schoonmaakproces, kans op kruisbesmetting, persoonlijke hygiëne, afvalverwerking maar ook de inrichting van de keuken en de controle van de leveringen. Tijdens deze controle worden door onze inspecteurs monsters genomen voor microbiologisch onderzoek in ons geaccrediteerde laboratorium. Het volledige reglement is in te zien op de site van KBBL. Bedrijven die op alle onderdelen 80% of hoger scoren ontvangen het certificaat “Zekerheid in Veilig Voedsel”. Deze bedrijven met de zogenaamde “groen-status komen in aanmerking voor verminderd toezicht door de NVWA. <

Familieschommel als kunstinstallatie en energiebron Op basisschool de Spits in Lunetten te Utrecht is onlangs een kunstzinnig speeltoestel geplaatst.

Energie In de broches boven op de schommel, zitten tandwielen van een elektrische fiets. Door te schommelen laat je deze tandwielen draaien. De elektromotor in de wielen gebruikt geen energie maar produceert deze. De stroom wordt ondergronds geleid naar een metalen zuil. In deze zuil zitten smalle spleten, als je er doorheen kijkt zie je filmpjes. De basis voor de film is de vraag “waar krijg jij energie van?” Deze verhalen van mensen uit de wijk zijn samengevoegd naar verschillende films met twaalf plaatjes. Door middel van interviews en workshops kunnen er nog meer films gemaakt worden.

Game van lunetten Om het schommelen extra te stimuleren is een game ontwikkeld. In de game maak je een eigen huis en sta je voor de uitdaging om deze van genoeg energie te voorzien! Dat kan alleen door hiervoor voldoende te schommelen. Hoe meer er geschommeld wordt hoe groter het energieaanbod. Je kunt natuurlijk ook energie gaan besparen. Met led-lampen, een energiezuinige koelkast, door te isoleren of om een zonnedak te installeren. Hoe meer je investeert in energiebesparing en duurzame bronnen, hoe gemakkelijker het spel wordt.

Familieschommel De schommel is de standaard AVO familieschommel die aangepast is door er extra lange assen aan te maken voor de broches die er bovenop staan. Na de plaatsing is het toestel opnieuw gekeurd, zodat de veiligheid van het spelende kind gewaarborgd wordt. De schommel is duurzaam door het gebruikt van gerecycled staal. < Meer informatie: www.avospeeltoestellen.nl

Meer informatie: www.kbbl.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 6 - 2013

We zijn in gesprek met parkmanager Sebastiaan Corstjens die na het vertrek van Hogenboom Vakantieparken in 2010 Maaspark Boschmolenplas weer van nieuwe impulsen moet voorzien. Sebastiaan werkt via de organisatie Heton dat in het Limburgse land meerdere beheers- en managementconstructies kent.

Bungalowpark Maaspark Boschmolenplas

Noodzaak voor ontwikkeling

nieuwe strategische

parkvisie 16

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Heton heeft een dubbele opdracht waaronder het beheer en onderhoud van het park en de verhuur van vakantiebungalows. Er zijn twee besturen; enerzijds de Vereniging van Eigenaren (VvE) bestaande uit eigenaren met een woning voor eigen gebruik en eigenaren met woningen voor de verhuur en anderzijds de Stichting Verhuur Maaspark Boschmolenplas die de belangen behartigt van de eigenaren met woningen voor de verhuur. Grondlegger van het park van zo’n tien jaar terug is Aqua Terra, dat nog steeds belangen heeft bij het totale project. Momenteel zijn er 238 vakantiewoningen ontwikkeld in een waterrijk gebied dat mede is ontstaan door grind- en zandwinning. De verhuurpool bestaat uit 125 woningen die toeristisch maar ook voor langere termijn verhuurd worden. Het park heeft te maken met herkenbare uitdagingen waar veel bungalowparken momenteel mee worstelen.

Het vakantiegevoel ontbreekt Corstjens: “Binnen de gemeente Maasgouw is er steeds meer aandacht voor de problematiek van het permanent wonen op recreatieparken. Vanaf 2012 is er een beleidsnota ‘onrechtmatige bewoning recreatiewoningen’. Kort samengevat heeft gemeente Maasgouw besloten dat er geen legalisatie van onrechtmatige bewoning van recreatiewoningen zal plaatsvinden en dat ten aanzien van dit strijdige gebruik handhavend wordt opgetreden. Dit geldt dus niet alleen voor ons bungalowpark maar ook voor de andere vakantieparken in de gemeente Maasgouw; Porta Isola in Stevensweert en Narvik HomeParcs Heelderpeel in Heel. Langer huren valt buiten deze problematiek wanneer men gewoon via het parkmanagement of rechtstreeks van de eigenaar huurt, mits men zich maar niet laat inschrijven bij de gemeente. Dit soort activiteiten leveren wel inkomsten op voor het park op de korte termijn maar gaan natuurlijk

wel ten koste van het vakantieproduct op langere termijn. Het is belangrijk dat er op korte termijn een parkvisie komt, omdat we nu te veel leunen op de inkomsten uit lange verhuur en incidentele verhuur maar ook omdat wellicht de controle en de handhaving dit soort activiteiten in de toekomst onmogelijk maken.”

Weer op eigen benen “De reden waarom wij weer op eigen benen staan is een combinatie van factoren geweest. Hogenboom was geen match voor dit park. Het bezoekersprofiel bestaat voornamelijk uit wat oudere welgestelde gasten met interesse voor de watersport. De samenwerking leverde gewoon te weinig op en de kosten in de vorm van de provisieafdracht waren discutabel; er moest ook provisie afgedragen worden voor langdurige verhuur (bewoning) terwijl deze bezetting via de normale kanalen binnenkwam en niet via de boekingsinspanningen van Hogenboom. >>

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

De organisatie bestaat nu uit slechts twee parttime receptionisten, een parttime TD’er en een parkmanager. Het was wel even billenknijpen of er wel voldoende omzet en bezetting werd behaald na het wegvallen van de centrale marketing door Hogenboom. Gelukkig konden we de schade beperken en daalde de omzet slechts met 20% ten opzichte van het jaar ervoor. Een jaar later zaten we ruim boven de eerdere omzetcijfers met een klein gelukje door extra langdurige verhuur aan werklui van de Clauscentrale (in Maasbracht) in combinatie met toenemende boekingen van de vakantiebungalows. Simpelweg het bedrijven van marketing bracht ons meer gasten. We startten met het verbeteren van de website en zochten samenwerking met andere touroperators zoals KRAS reizen, EasyHome, BelVilla, HappyHome en Dutchen. Niet allemaal brengen ze evenveel klanten, dus de samenwerking met de touroperators is een proces van blijven monitoren. Veel tijd steken we ook in Google Adwords campagnes. De Duitse markt benaderen we sinds kort structureel via twee verschillende organisaties; de ene is wat beter online en de ander weet wat meer over het surfgedrag van de Duitser. We hebben de afgelopen twee jaar voornamelijk zitten zenden maar dat moet gaan veranderen in het leveren van unieke content wat we op de juiste wijze weten te posten.”

Stenen voor nieuw centrumgebouw zijn al uitgezocht Zoals binnen elke VvE zitten er altijd wel een aantal handige bestuursleden met een eigen bedrijf of een goed netwerk. Zo zijn,

Nieuwe ontwikkelingen Een mogelijke ontwikkeling welke in verbinding komt te staan met Bungalowpark Maaspark Boschmolenplas is Belevenispark Daelzicht: ‘De nieuwe werkelijkheid in de zorg: Een zintuiglijke totaalbeleving’, aldus gemeente Maasgouw en Provincie Limburg. In januari 2012 tekenden de partijen een convenant om samen onderzoek te doen naar mogelijkheden het Belevenispark in Heel te realiseren. www.daelzicht.nl

bij wijze van, de stenen voor het nieuwe receptiegebouw al uitgezocht. Toch heb ik ze kunnen overtuigen van de noodzaak om eerst een parkvisie te ontwikkelen, welke noodzakelijk is voor de toekomst van het bungalowpark en om tot in lengte van jaren succesvol te blijven. Zo zijn we gestart met een ‘REFIT programma’ waar we elk jaar vijftien bungalows weer helemaal van binnen optimaliseren. Hiervoor betalen de eigenaren een maandelijkse extra inhouding van € 65,- per maand op het bruto verhuurrendement. Daarnaast is er ook een “mini REFIT” waarmee we de overige bungalows voorzien van basisvoorziening als WiFi, een flatscreen en opgeknapt meubilair. Dit doen we om te voorkomen dat deze huizen pas over acht jaar aan de beurt komen. Nieuwe investeringen in het park kunnen alleen wanneer de eigenaren extra financiën zullen inleggen. De meningen van eigenaren voor verhuur en die voor eigen gebruik liggen behoorlijk uiteen. Voor de laatste groep hoeft er eigenlijk niet zoveel te gebeuren. Eigenlijk ontbreekt er momenteel gewoonweg teveel aan leuke activiteiten in en rondom het park. Ook de totale uitstraling is een beetje oppervlakkig en

weinig tot de verbeelding sprekend. Dat is jammer, want juist de omgeving heeft een mooie natuurlijke uitstraling. Er is onlangs zelfs een bever gesignaleerd, dus met de natuur zit het wel goed. We beschikken over een jachthaven en een mooi restaurant dat in de afgelopen jaren is verzelfstandigd en geen onderdeel meer uit maakt van de exploitatie. We denken op termijn aan de komst van een centrumvoorziening. Onze huidige receptie is gevestigd in één van de vakantiewoningen en is dus verre van optimaal. In het nieuwe centrumgebouw zie ik graag meerdere functies gecombineerd, het liefst in een verbinding met maatschappelijke voorzieningen. Op slechts vijf honderd meter zit hier bijvoorbeeld in het dorp Heel een multidiciplinair gezondheidscentrum, met o.a. huisartsen een thuiszorg en een fysio-praktijk. Deze zouden perfect ingepast kunnen worden waardoor we ook zorg kunnen integreren in ons aanbod. < Meer informatie: www.boschmolenplas.nl Dit artikel is tot stand gekomen met medewerking van Sebastiaan Corstjens, Parkmanager Boschmolenplas.

Recreatief Totaal advies Langdurig verhuren levert wel inkomsten op voor het park op de korte termijn maar gaat ten koste van het vakantieproduct op langere termijn. Indirecte inkomsten lopen terug en door vaste bewoning nemen afschrijvingen toe waardoor herinvesteringen zich eerder aandienen. Advies is om een duidelijke parkvisie te ontwikkelen welke past bij de omvang en de mogelijkheden van ieder afzonderlijk bungalowpark. Voor advies, praktische tips en diensten; www.slimmadvies.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Hierbij zijn vele varianten denkbaar. Er kan bijvoorbeeld een vast percentage van de omzet worden afgesproken, maar ook een basis huurprijs en daarbovenop een percentage van de omzet. De mogelijkheden zijn legio. Wat veel mensen zich echter niet realiseren, is dat omzethuur

>> Juridisch loket

Bij de verhuur van recreatiebedrijven of winkelruimte en horecagelegenheden op recreatiebedrijven wordt regelmatig gekozen voor een huurprijs die is gebaseerd op de omzet die de huurder verwezenlijkt, ook wel ‘omzethuur’ genoemd. In veel gevallen is dit een afspraak die voor zowel de huurder als de verhuurder tot een aanvaardbaar resultaat leidt. Is de omzet hoog, dan stijgt de huurprijs. Is de omzet laag, dan daalt de huurprijs.

De (on)mogelijkheden van een aan omzet gerelateerde huurprijs niet past binnen het systeem van het Nederlandse huurrecht. Dat kan in de praktijk tot vervelende situaties leiden voor zowel de huurder als de verhuurder. Die problemen kunnen echter eenvoudig worden voorkomen, indien bij het sluiten van de huurovereenkomst de juiste weg wordt gevolgd. Met het oog hierop zal ik hierna op hoofdlijnen het wettelijke systeem schetsen en vervolgens aangeven op welke eenvoudige manier problemen voorkomen kunnen worden. Zoals ik in mijn vorige bijdrage al schetste, kent de wet twee verschillende regelingen voor de verhuur van bedrijfsruimte. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen zogenaamde ‘290-bedrijfsruimte’ en ‘230a-bedrijfsruimte’. Ik zal dit verschil niet nogmaals uiteenzetten, maar verwijs geïnteresseerden naar het vorige nummer van dit blad. De verhuur van een recreatiebedrijf of een winkel of horecagelegenheid op zo’n bedrijf, kwalificeert veelal als ‘290-bedrijfsruimte’. Wanneer sprake is van ‘290-bedrijfsruimte’ kunnen partijen bij het sluiten van de huurovereenkomst een huurprijs afspreken. Die huurprijs moet ook daadwerkelijk worden betaald. Na een bepaalde periode kunnen zowel de huurder als de verhuurder de rechter echter vragen de huurprijs opnieuw vast te stellen als de huurprijs niet meer overeenstemt met die van ‘vergelijkbare bedrijfsruimte ter plaatse’. In welke gevallen sprake is van ‘vergelijkbare bedrijfsruimte ter plaatse’ zal ik gelet op de complexiteit daarvan hier buiten beschouwing laten. Praktisch komt het erop neer dat verhuurder om verhoging kan verzoeken als hij vindt dat de huurprijs te laag is en de huurder om verlaging kan verzoeken als de huurprijs naar zijn mening te hoog is. De mogelijkheid om huurprijswijziging te vorderen, komt vervolgens eens in de paar jaren terug. Wanneer de huurder en/ of verhuurder voor het eerst een verzoek tot huurprijswijziging kunnen indienen,

is onder andere afhankelijk van de huurperioden die zijn afgesproken in de huurovereenkomst. De rechter stelt de nieuwe huurprijs vast volgens de procedure die is opgenomen in de wet. Die procedure voorziet in een aantal formaliteiten die in acht genomen moeten worden. Daarnaast bepaalt de wet op welke manier de hoogte van de nieuwe huurprijs wordt vastgesteld. De wettelijke berekeningsmethode gaat daarbij echter uit van een vaste huurprijs in plaats van een omzethuur. Na de huurprijswijziging geldt dan dus niet langer een omzethuur. Dit kan voor zowel de huurder als de verhuurder tot vervelende situaties leiden. Partijen hebben immers niet voor niets afgesproken dat de hoogte van de huurprijs afhankelijk zou zijn van de omzet. Partijen kunnen in de huurovereenkomst niet zo maar afspreken dat zij de wettelijke regeling niet toepassen. Zij kunnen echter wel een afwijkende regeling afspreken en deze regeling vooraf ter goedkeuring aan de kantonrechter voorleggen. Keurt de kantonrechter de afwijkende afspraken goed, dan wordt ook bij een huurprijswijziging uitgegaan van omzethuur. Uiteraard dient een en ander dan wel zorgvuldig in de huurovereenkomst te zijn vastgelegd en moet duidelijk zijn op welke wijze de huurprijswijziging in de toekomst moet plaatsvinden. Als u een omzethuur wilt overeenkomen en er zeker van wilt zijn dat de huurprijs ook in de toekomst van de omzet afhankelijk blijft, doet u er dus verstandig aan in de huurovereenkomst een regeling op te nemen voor de huurprijswijziging en deze regeling vooraf ter goedkeuring voor te leggen aan de kantonrechter. < Kim Heesakkers, Advocaat bij Hekkelman Advocaten & Notarissen te Nijmegen, k.heesakkers@hekkelman.nl 024 - 3 828 434

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

>> geen tekort aan thrill rides! 22

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Bandit Bomber in Yas Waterworld, Abu Dhabi

Top 10 beste

Rollercoasters

ter wereld

Het Midden-Oosten heeft geen tekort aan thrill rides! De Bandit Bomber is wel de beste in die regio. Vooral vanwege de warmtevriendelijke functie, waterbommen en laserguns die in elke stoel verwerkt zijn. De geisers en watervallen zijn de waterattracties die in de extreme hitte van dit land een extra dimensie geven aan de beleving van deze achtbaan. Met een snelheid van 60 km per uur op een maximale hoogte van 35 meter en een lengte van 515 meter is dit één van de vele varianten achtbanen die uit de fabriek van Vekoma komen rollen.

De rollercoaster fabrikant bevindt zich in het Limburgse plaatsje Vlodrop, onder de rook van Roermond. Ooit begonnen als Veldkoning Machine Fabriek in 1926 is het bedrijf inmiddels uitgegroeid tot één van de beste achtbanenbouwers wereldwijd. Tijdens de rondleiding van commercieel directeur Peter van Bilsen gaan we de enorme productiehallen door en staan we stil bij een variant op de BoosterBike van Toverland, gekocht door een bekende in de attractiewereld waar we de naam door moverende redenen maar even achterwegen laten.

Een speler van wereld formaat om trots op te zijn Peter van Bilsen: “We hebben een jaarlijkse omzet van om en nabij de €100,miljoen, verdeeld over een gemiddeld aantal van vijftien leveringen per jaar. De prijs van een achtbaan varieert van zo’n € 3 tot ruim € 10 miljoen. Onze productrange bestaat uit Family Coasters, Thrill & Mega Coasters, Indoor Coasters, Attractions & Specialties, simulatoren en houten achtbanen. Wij leveren al ruim dertig jaar en een groot gedeelte van onze omzet komt voort uit de services die wij

internationaal aanbieden aan bestaande klanten. Inmiddels zijn er vestigingen in Vancouver, Singapore en Xiamen-China. In Taiwan, Korea en Australië werken wij met zelfstandige agenten. De afgelopen jaren mogen wij niet klagen en is ons personeelsbestand van ca. 170 medewerkers gegroeid naar ruim 250 medewerkers. Opkomende markten waar voor ons veel gebeurt zijn Oost Europa en China. Zo is er ook contact met Paul Beck die in Sotsji (Rusland) bezig is met een nieuwe klus. Daar wordt dit jaar, mede door de Olympische Winterspelen, naast het Olympisch dorp ook een themapark wordt gebouwd. Mack levert 2 achtbanen (Blue Fire kloon en een Wilde Muis) en Vekoma 1 achtbaan (Giant - Boomerang) aan dit park. Ons olympisch goud is dus al binnen.”

Samenwerking vergroot onze markt “Wij willen ook graag dichter bij huis leveren maar je zult begrijpen dat het aantal potentiële klanten beperkt is. De doorloop van de realisatie van een achtbaan is gemiddeld anderhalf tot drie jaar. >> Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

De Boomerang in Fantawild Xiamen (China)

Helaas kunnen we dus niet alle aanvragen bedienen. Wel zouden we toch ook wat meer dichter bij huis willen verkopen.. Wij leveren uitsluitend hoogwaardige kwaliteit en de daarbij behorende prijs. De helft van onze uitstaande offertes bestaat uit tenders waar het vaak voor opdrachtgevers gaat om de laagste prijs. Als je dan ziet wat de kwaliteit kost in vergelijking tot veiligheid en levensduur en de plezier voor meer dan 30 jaar dan is het nog steeds goedkoop. En klanten weten inmiddels wel dat goedkoop, duurkoop is in de loop van de jaren. Ook door de ketenvorming binnen onze sector ontstaat er enige druk op het resultaat. Door samenwerking met Rocky Mountain Coasters zijn wij ook in staat om Wooden Coasters te leveren met de duurzaamheid van een stalen coaster. Poma, een geduchte Franse speler op de markt van cabinebouw, biedt ons de mogelijkheden voor een top productie van meerpersoonscabines. Deze expertise komt o.a. goed van pas bij één van onze specials; de bouw van reuzenraden. Wij kijken dan net even wat verder en denken mee met de klant. Soms zitten we dan bijna op de stoel van de marketeer en zien we bijvoorbeeld dat de capaciteit te laag is ingeschat voor een shopping mall en adviseren wij dan om er bijvoorbeeld ook één op het dak te plaatsen.”

Media Based Attraction - Next generation entertainment Nog dit jaar kan men bij Outletcenter

Roermond een bezoek brengen aan een indoorattractiepark Yumble van maar liefst 8.000m2 waarbij gaming en de interactieve wereld centraal staan. Voor eind 2015 staat de première van Fly Over Holland gepland; een panoramische vluchtsimulator waarbij gasten bijna letterlijk door Nederlandse geschiedenis reizen. De voorshow maakt gebruik van innovatieve technieken zoals: augmented reality en videomapping. Elke bezoeker kan zichzelf op een eigen touchscreen in kledij uit de Gouden Eeuw steken. Hij of zij wordt vervolgens ‘geplaatst’ in de Nachtwacht van Rembrandt. Voor Vekoma betekenen deze twee nieuwe attracties een verbreding van hun product assortiment. Door samenwerking met o.a. Brogent (Taiwan) technologie ontstaat een Media Based Attraction, bijvoorbeeld een combinatie van een bioscoopfilm en een achtbaan. Het 4D theater verandert bij donderslag door het Six Directions of Travel principe in een echte attractie op het niveau van de Simpson Ride of de Terminator van Arnold Schwarzenegger. Een theater met een capaciteit van 12 tot 100 stoelen en waardoor er een totale nieuwe markt ontstaat. Naast attractieparken zien wij kansen voor science centers, shopping malls, brandstores, musea en zelfs de grotere resorts, hotels of bungalowparken. Het prijsniveau is vergelijkbaar met een bowlingbaan of een indoorspeeltuin, maar dan heb je ook wat.” <

www.vekoma.com

Dit artikel is tot stand gekomen met medewerking van Peter van Bilsen, Senior Vice President Marketing & Sales. Met dank aan Peter van Bilsen die ons met een uitgebreide rondleiding en een backstage tour heeft laten zien waarom zij zijn genomineerd voor de Nationale TV Succes Award van 2014. Vekoma zal het Pleisureworld gezelschap ontvangen tijdens de China Inspiratie Studiereis van 10 t/m 19 juni. Daar zullen wij een ritje maken in de achtbaan in Fantawild Dreamland in het themapark in Xiamen-China. Meer informatie: www.pleisureworld.nl/events

Een impressie van het 4D theater

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Auteur: Walter Jonker, pretwerk.nl

Discussie over toeristenbelasting weer vlottrekken ‘Toeristenbelasting? Afschaffen!’ Dat is de eerste reactie van veel ondernemers uit de recreatiesector als ze deze ‘rode lap’ zien. Maar is dat reëel, …en wenselijk? Tijdens de recreatievakbeurs in Gorinchem werd de Pleisureworld Toeristenbelasting Award uitgereikt aan de gemeente Breda, die een nieuwe invulling koos voor belasting over toeristisch verblijf. Een belangrijk deel van de middelen gaat naar toeristische promotie en ontwikkeling, waardoor de afhankelijkheid van vrijwillige bijdrages door ondernemers wordt ondervangen.

Huidige situatie werk verstikkend De afgelopen vijf jaar is toeristenbelasting in Nederland met 36% gegroeid tot een totaalbedrag van 162 miljoen Euro. Dat het huidige systeem van toeristenbelasting weerstand oproept is niet vreemd. We zetten nog even op een rijtje waar de pijnpunten zitten:

Concurrentieverhoudingen De toeristenbelasting wordt vastgesteld door een gemeente. Hierdoor ontstaan verschillen binnen regio’s. Hierdoor ontstaat een concurrentienadeel voor de partij met de hoogste toeristenbelasting. Er zijn zelfs voorbeelden van campings die over twee gemeenten zijn verdeeld en daardoor met twee verschillende tarieven moeten werken. Over het algemeen is toeristenbelasting een vast bedrag per persoon per dag. Hierdoor worden bedrijven met een laag tarief relatief hard getroffen. Voor sommige boerencampings is de toeristenbelasting soms wel 30% van de totaalprijs; terwijl het voor een luxe hotel slechts een 0,5% van de prijs bedraagt.

Willekeur Toeristenbelasting gaat naar de algemene middelen van de gemeente. De verkregen middelen hoeven dus niet ten goede te komen van toerisme. Er zijn meer dan genoeg voorbeelden bekend van gemeenten die de begroting niet rond krijgen en kiezen voor een verhoging van toeristenbelasting. Het is een makkelijk besluit, want er zullen weinig kiezers zijn die er tegen in opstand komen. Er zijn weinig gemeenten die de extra kosten als gevolg van toerisme als basis nemen voor de belasting. >> Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Alleen op verblijfsrecreatie Toerisme is voor veel regio’s en gemeenten een belangrijke economische sector. Daar profiteren niet alleen accommodaties van, maar ook winkels, attracties en de gemeente zelf; bijvoorbeeld via parkeergelden en indirect via belasting van bedrijven in het toerisme. De toeristenbelasting wordt alleen geïnd via verblijfsrecreatieve bedrijven. Die moeten daardoor met een hogere prijs concurreren op de markt.

Administratieve lasten en controle De administratieve afhandeling van toeristenbelasting wordt ook bij de ondernemer op het bordje gelegd. Inmiddels zijn er wel goede automatiseringssystemen die de afhandeling vergemakkelijken; vergelijkbaar met de afdracht van BTW. Toch zitten er nog wel wat haken en ogen aan het systeem. Want hoe controleer je bijvoorbeeld van een jaarplaatshouder op welke dagen de familie aanwezig is geweest? Ook gemeenten zullen de afdracht willen controleren. Daarvoor worden ook weer kosten gemaakt. Al met al toch nog een omslachtige methode om belasting te innen.

Principieel Tot slot zijn er nog principiële bezwaren zoals: “Moet je toeristen belasten of belonen?” en “Toeristen betalen ook in hun woonplaats al lasten; ook als ze op vakantie zijn.”

Kiezen voor een nieuwe aanpak Tot zover weinig nieuws. Ondernemers en gemeenten staan wat dat betreft al heel lang tegenover elkaar en er zit weinig schot in de discussie. Toch ontstaan er nieuwe ideeën en openingen. Jan Hagedoorn van camping De Beerze Bulten laat bijvoorbeeld weten: “Afschaffen is denk ik geen optie meer. Dat heb ik in 30 jaar wel begrepen.” Maar het systeem moet wel anders, om

Gemeente Breda ontvangt de Toeristenbelasting Award 2013

bovenstaande problemen te tackelen.

Verbreed de discussie naar samenwerken Het lijkt een compleet ander onderwerp; samenwerken om toerisme en recreatie in een streek te ontwikkelen en promoten. De meeste ondernemers en gemeenten zien daarvan absoluut de voordelen. Maar… wie gaat dat betalen? In de praktijk komt dat nu vaak neer op een vrijwillige bijdrage door ondernemers aangevuld met een subsidie door de gemeente. Ondernemers die financieel hun snor drukken, profiteren gewoon mee van het extra bezoek aan de regio. Dit onderwerp zorgt er nogal eens voor dat een effectieve gezamenlijke aanpak maar moeizaam tot stand komt. In Breda werden de beide discussies ‘toeristenbelasting’ en ‘investeren in toerisme’ samengevoegd.: Een klein deel van de gelden uit toeristenbelasting wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Het resterend deel wordt ingezet voor versterking van het toerisme in Breda. Het zogenaamde Toeristisch Fonds wordt in samenspraak met de RECRON en Horeca Nederland beheerd. Investeringen richten zich onder meer op promotie en versterking van het vrijetijdsaanbod door gerichte promotie en informatievoorziening en realisatie van meer variatie in het toeristisch aanbod. Jan Hagedoorn is in overleg met de toeristisch wethouder in Ommen om te komen tot een nieuwe aanpak waarbij alle

bedrijven die profiteren een deel van hun omzet bijdragen; “Je kunt bijvoorbeeld campings als De Beerze Bulten vragen om 1 % van de totale omzet, de supermarkten 0,1 %, hotels 2%, restaurants 1% slager 0,2%. De gemeente behoud zo haar opbrengsten waarmee zij fietspaden, zwembaden en sportvelden kan financieren. Deze aanpak komt dan ten goede aan de burger en recreant een wordt breed gedragen en opgelegd. En dan heb ik geen moeite met een belasting.” Gemeenten hebben inmiddels ook in de gaten dat verhoging van de toeristenbelasting kan zorgen voor minder inkomsten als gevolg van minder bezoek aan de bedrijven. Onderzoeksbureau ZKA adviseert gemeenten, en haalt daarbij voorbeelden uit het buitenland waar ‘Bedrijven Investerings Zones (BIZ) en Kurtax alternatieven zijn voor toeristenbelasting. Voorop staat dat de wijze van inrichting van het systeem moet passen bij de door gemeente en ondernemers samen bepaalde doelen en ontwikkelingsrichting. Het volgende stappenschema biedt een eerste houvast: • Bepalen van de uitgangspositie: door het onafhankelijk in beeld brengen van de hoogte van de (nu) geheven toeristenbelasting in relatie tot de concurrentiepositie van ondernemers in de regio of gemeente; • Samen (gemeente en ondernemers) opstellen van een ontwikkelingsplan, met daarin vastgelegd SMART geformuleerde doelen over meerdere jaren (continuïteit); • Bepalen van de wijze van inrichten van het toeristisch-recreatief aanjaagfonds (te vullen uit toeristenbelasting of afgeleide), daarbij uitdrukkelijk ook aandacht te besteden aan de organisatorische kant van het systeem; • Jaarlijks of tweejaarlijks evalueren van de bereikte resultaten in relatie tot de vastgelegde doelen, eventueel resulterend in bijstelling van doelen of systeem (0-meting bij start essentieel!). <

Camping Beerze Bulten: afschaffen is geen optie meer

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Slimme zet

Weet u hoe de consument zijn aankomende

vakantie boekt? De tijd dat de kampeergast op de voorlaatste dag van de vakantie de receptie binnen liep om zijn vakantie voor het jaar daarna te boeken is voorbij. Het herhalingsbezoek is zogezegd nog wel belangrijk, maar allang geen zekerheid meer! Menig nieuwjaarsreceptie georganiseerd voor de vaste gasten is verworden tot een klucht van een steeds kleiner groepje ‘diehards’, je weet wel, diegenen met een tuinkabouter voor de tent. Ondanks het toenemend aantal advertenties in on- en offline bladen, lifestyle magazines en kampeergidsen neemt het aantal binnenlandse boekingen af. Had men vroeger de hele zomervakantie een bezetting van 100%, nu hebben enkel de top campings en kampeerbedrijven slechts een aantal weken per jaar het bordje ‘uitverkocht’ voor het raam hangen. Steeds vaker reist de Nederlander de grens over voor een korte vakantie, en wanneer ze in de zomer gaan, gaat men steeds vaker ‘even’ backpacken om écht iets mee te krijgen van de oorspronkelijke cultuur. Krijgt u nog wel eens buitenlandse reisfolders in uw brievenbus? Ja.. ik ook! Bijvoorbeeld van ‘Eurosol’, een camping in Zuid Frankrijk en ‘Hotel Oberwirt’ in Gerlos. In beide gevallen ben ik daar een keer op vakantie geweest en krijg ik daar nu al jarenlang de standaard folder met het zomer- of winteraanbod van. Weet u wat daar bijzonder aan is? Niets.. Zelfs de kleur verandert niet! Enkel en alleen wordt eens per jaar het jaartal aangepast. Hopeloos, als je het mij vraagt. Dit werkt zo echt niet meer. Wist u dat de consument ruim 96 minuten per dag online besteedt? Meer en meer bladen (ook die van de ANWB) gaan ter ziele, consumentenbeurzen worden steeds minder bezocht en zelfs de vakantiebeurs wordt steeds kleiner. Dat betekent dat de consument zich op een andere manier voedt met informatie. Zoeken op Google naar informatie voor mijn werkstuk, ‘liken’ via Facebook om aan kaartjes te komen voor een concert in de ZiggoDome, zoeken op Marktplaats naar een nieuwe auto en Twitteren over

onbenulligheden die ik heb gezien bij Vitesse, op LinkedIn checken wie de nieuwe deelnemers zijn voor mijn congres en via de App van de telegraaf boek ik mijn hotel waarbij TripAdvisor bewijst dat ik écht de laagste prijs heb betaald. Het beste restaurant boek je via Iens en met de verdiende punten van Couverts kan ik onbeperkt sushi eten. Met Instagram presenteer ik mijn mooiste foto’s en met de persoonlijke e-mail nieuwsbrief van Groupon boek ik mijn wellnessvakantie. O ja, en met de QR-code op het bushokje kom ik terecht bij een aanbieding over natuurreizen waarna ik, omdat ik buiten de spits goedkoper met de trein kan reizen, op de monitor in de eerste klas kan zien hoe mooi Berlijn is en via een sms-code een reis voor twee personen winnen. Er worden nog steeds ontelbaar veel advertenties in folders verstuurd, terwijl de consument meer en meer tijd doorbrengt op haar smartphone of tablet. Dat er dus nog steeds bedrijven zeggen hun online marketing erbij te doen, begrijp ik echt niet. En mocht het idee bij u binnen schieten om nog een traditionele website te bouwen, dan snapt u het toch echt niet meer en loopt u achter de feiten aan. Start vandaag nog met een online strategie en zet campagnes uit! U moet aan de slag met een totaal nieuwe aanpak. Wist u dat bijna alle bezoekers op uw website via andere kanalen komen dan via uw eigen webnaam? <

Hans van Leeuwen, trendwatcher & expert in leisure dir. SLIMMadvies, uw bedrijfsadviseur

PS: O ja.. weet u ook wat na Google de meest gebruikte online zoekmachine is? YouTube!

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Dit jaar heeft de ANWB tijdens het jaarlijkse gala op de Vakantiebeurs de prijzen uitgedeeld aan de winnaars uit een grote groep BestCampings van 2014. Maar liefst 139 campings wonnen een award. In Nederland groeit de lijst van 37 naar 39 campings. Door wisselingen staan er tien nieuwe Nederlandse namen op de lijst. BestCampings zijn campings die in de campingclassificatie het maximaal aantal van vijf sterren scoren; kampeerparadijzen uit het topsegment, met veel voorzieningen.

Diverse trendwatchers aan het woord!

Wat zijn de

trends voor

2014? Nederland voert de ranglijst aan met goed presterende camping bedrijven. Nieuwkomers op de lijst zijn; Landal Esonstad Anjum, Recreatiecentrum De Paalberg Ermelo, Camping De Hertshoorn Garderen, Recreatiecentrum De Vogel Hengstdijk, Roompot Beach Resort Kamperland, Camping De Wijde Blick Renesse, Recreatiecentrum Ackersate Voorthuizen, Kampeerpark De Boshoek Voorthuizen, Molecaten Park Het Kuierpad Wezuperbrug. Campings die het predikaat zijn kwijtgeraakt zijn o.a. Camping Klein Vink, Comfortcamping Scheldeoord, Landal Sluftervallei, Vakantiepark Westerbergen, Camping De Noetselerberg, Camping De Pekelinge, Strandpark de Zeeuwse Kust en Camping De Molenhof.

Ook recreatiecentrum De Vogel mag zich in 2014 BestCamp noemen

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

De kwalificatie ANWB BestCamping geldt voor ĂŠĂŠn jaar en is gebaseerd op onafhankelijke campinginspecties door de ANWB en haar Duitse zusterclub ADAC. De samenwerking van de ANWB en ADAC leidt tot een eenduidige Europese standaard voor ruim 10.000 campings. Dat geeft duidelijk-

Vakantieganger verwacht meer dan luxe en comfort

Natuurkamperen, maar dan wel met luxe voorzieningen

heid voor zowel de kampeerliefhebbers als de campings zelf.

Trendwatchers aan het woord Elk begin van het nieuwe jaar vliegen ons tijdens de grootste beurzen (Vakantiebeurs te Utrecht, Fiets en Wandelbeurs-Horecava RAI Amsterdam, Caravan te Leeuwarden) de trends om de oren. Er zijn veel specialisten uit de branche die zich dagelijks bezig houden met belangrijke ontwikkelingen en daardoor in staat zijn wat verder te kijken dan de gemiddelde recreatie ondernemer. Vakantietrendwatcher Tessa aan de Stegge laat ons weten dat een vakantie een persoonlijke belevenis is die past binnen onze lifestyle en ‘personal branding’. Steven van der Heijden, directeur TUI Nederland geeft in een reactie opgetekend in de Telegraaf van zaterdag 11 januari j.l. dat het dumpen van kinderen overdag bij een animatieteam hopeloos ‘uit’ is. En de Vakantiebeurs o.l.v. manager Editha Hoogeberg-Derksen heeft onder druk van dalende bezoekers aantallen en traditionele aanbieders zijn concept helemaal op z’n kop gezet. Afgelopen jaar is namelijk ook al de Caravan & Kampeerbeurs gesneuveld en heeft nu een plekje veroverd op de vakantiebeurs. Er waren dit jaar zes themawerelden, Zien, steden & cultuur – Samen, familie & kinderen – Actief, fiets& wandel – Vaar, cruise & zeilen – Ontdek, avontuur & verre bestemming- Buiten, kampeer & camping.

Top tien vakantietrends We weten allemaal dat de afgelopen jaren het aandeel kampeerders jaarlijks iets afneemt en dat de bungalowmarkt (nieuwe accommodaties) een lichte stijging laten

zien. Het meest belangrijke vakantieproduct van ons land zit dus in de verdrukking. Wie van de campings in Nederland kan in de zomer nog het bordje ‘vol’ op het receptieraam hangen? Het reisbureau gaat echt verdwijnen en reserveringen komen in hoofdzaak via internet door unieke content, affiliators en touroperators en niet meer via uw eigen website. Wij geven u een aantal zichtbare veranderingen in het gedrag van consumenten waar u als recreatieondernemer (eventueel) op in kunt spelen; 1. Toename in korte vakanties 2. Zeven dagen in de week last minute boeken 3. Met de hele familie op vakantie (opaoma-ouders-kinderen-neefje en nichtjes) 4. Dichter bij huis om kosten te besparen 5. Jongere generatie bepaalt de keuze van de vakantie 6. De oudere en financieel krachtige generatie betaalt de rekening 7. Op zoek naar de juiste balans tussen werk en privé 8. Gratis en supersnel internet 9. Persoonlijke vakantieadviseur 10. Nichemarkt “adult only” vakantie Bovenstaande punten komen niet zomaar uit de lucht vallen. Het zijn trends die zich de laatste jaren meer en meer op de voorgrond aandienen. Daarnaast zullen naar mijn idee de komende jaren de vaste tarieven voor vakantieperiodes verdwijnen. De consument zal steeds vaker de regisseur willen zijn van zijn eigen vakantie en daar hoort een bijpassend tarief bij.

De natuurkampeerterreinen zijn wel weer helemaal in de picture, maar dan wel met optimale slechtweer- en luxe sanitair voorzieningen. Ook cruisevakanties worden steeds populairder; niet alleen bij ouderen maar zeker ook bij de jongere generaties. De eerste all-in cruisevakanties zijn er al. Huurders van ‘traditionele’ huisjes verwachten op zijn minst een sauna en hottub. Het park zelf moet over wellnessvoorzieningen beschikken. De familievakantie is ook in trek maar dan wel met alle voorzieningen in de buurt. Een belangrijke verandering in het verwachtingspatroon van de consumenten is een verschuiving naar immateriële waarden. Een vakantie moet ook echt iets opleveren en bijdragen aan persoonlijke ontwikkeling. Je ziet dan ook meer ruimte ontstaan voor ‘edutainment’ activiteiten in plaats van ritjes met de traditionele paardentram en klassieke animatietheaters. Denk ook aan ‘kids-academies’ waar kinderen samen met ouders kunnen knutselen. Tijdens de vakantie wil men juist wat opsteken en iets leren, bijvoorbeeld over de lokale bevolking, de gastronomie, de geschiedenis of de natuur. Dat vakantiegangers iets unieks willen ervaren staat als een paal boven water. Naar mijn mening liggen er nog volop kansen voor de Nederlandse markt! Het gemak om wat dichter bij huis op vakantie te gaan speelt immers een belangrijke rol. Meer weten over kansen en mogelijkheden op de Nederlandse markt? Neem contact op met Hans van Leeuwen via info@pleisureworld.nl <

Kinderen volop samen aan het knutselen bij Hof van Saksen

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Leisure studiereis

China 10 t/m 19 juni 2014

NU DEN? AANMEL ga naar .nl/events

Tijdens deze reis ontdekt u China in al haar facetten. Van de hoofdstad Beijing tot Xiamen met een Chinese “Disneyland” van 200 hectare in het zuiden. Beleef China, ontdek de vele mogelijkheden die dit land nog te bieden heeft en ontmoet nieuwe partners. Een unieke reis vraagt om een uniek programma. In 10 dagen tijd bezoekt u maar liefst 5 steden en maakt u kennis met het echte China. Kijk op pleisureworld.nl/events voor meer informatie!

Beleef China! Laat u inspireren Ervaar de Chinese kampeersector Amsterdam › Xiamen › Zhangzhou › Wuyishan › Changzhou › Shenzhen › Beijing › Amsterdam

Beheer recreatiewoningen kan met veel minder stress Iedere recreatieondernemer weet dat gasten van zijn recreatieverblijven energie besparen niet als topprioriteit zien. Ze zetten de thermostaat hoog en doen vervolgens als het te warm wordt de terrasdeuren open, als standaardmethode om de binnentemperatuur te regelen in een chalet of bungalow. Of ze gaan weg terwijl de verwarming nog volop brandt. Veel warmte verdwijnt dus uiteindelijk onbenut in de atmosfeer. Beheerst met energie omgaan kan met de Ecogreenbox van Seijsener Rekreatietechniek. Deze module ziet en voelt met sensoren wat er in de recreatiewoning gebeurt, en past vervolgens indien nodig de huisregels toe. Dus wordt bijvoorbeeld als de terrasdeuren opengaan de verwarming automatisch lager gezet. Hetzelfde gebeurt als de gasten (tijdelijk) het verblijf verlaten of gaan slapen. De recreatieondernemer bespaart zo, zonder daar moeite voor te hoeven doen, substantiĂŤle bedragen op zijn energierekening. Maar bespaart vooral zichzelf veel extra werk en stress! De ECOGREENBOX is geschikt voor o.a. CV-ketels, gas/gevelkachels, elektrische verwarming, heteluchtverwarming en vloerverwarming. Meer informatie: www.seijsener.com

noviteiten en trends BestMarine introduceert elegante en comfortabele waterchalets Het Nederlandse bedrijf BestMarine lanceert een nieuw recreatiemodel dat de groeimogelijkheden van zowel jachthavens als campings- en bungalowparken vergroot. BestMarine levert drijvende chalets in combinatie met een succesvolle verhuurservice waardoor vakantieparken een nieuwe doelgroep kunnen aanspreken, namelijk de watersportrecreant. De waterchalets zijn in samenwerking met steigerspecialist Poralu ontwikkeld en zijn net als een boot gemakkelijk te verleggen en af te meren. Ingewikkelde vergunningen worden hierdoor omzeild. Daarnaast kunnen de chalets worden aangesloten op de bestaande voorzieningen voor elektriciteit- en watervoorzieningen. Een optie voor zonnepanelen maakt de chalets zelfvoorzienend en duurzaam. BestMarine levert de bijbehorende verhuurservices in samenwerking met zusterbedrijf BestCamp, dat ruim 800.000 vakantieboekingen per jaar verwerkt. Een turn-key chalet is er al vanaf 45.000 euro. Een ligplaats is er al vanaf 1500,- euro per jaar. Meer informatie: www.bestmarine.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Tendi, het ándere kamperen Tendi (Esperanto voor kamperen) is kamperen maar dan ánders. Op een twintigtal mooie, rustige en bijzondere campings in Europa hebben we compleet ingerichte lodge tenten geplaatst. Deze lodge tenten, ook wel safaritenten genoemd, zijn direct afgeleid van de tenten die door de Britse ontdekkingsreizigers werden gebruikt. Zij waren wel ver van huis maar wilden toch niet al te veel afstand doen van de luxe en comfort die ze in hun Engelse landhuis hadden… Diezelfde luxe in combinatie met een vleugje avontuur bieden we u in onze Tendi lodge tenten. De tenten zijn gemaakt van onverwoestbaar canvasdoek met een stalen frame, een isolerend dubbel dak met luifel, een houten vloer met veranda. De lodge tenten zijn compleet ingericht zodat uw vakantie niet meer een halve verhuizing is. Er zijn 2 type safari lodgetenten; één waarbij gebruik gemaakt wordt van het sanitair op de locatie, of de safari logetent met eigen sanitair. Deze laatst genoemde heeft een eigen badkamer in de tent met douche, wastafel en toilet. Meer informatie: www.tendi.nl

Schateiland Zeumeren introduceert nieuw toestel Het grootste overdekte avonturenparadijs van Nederland, viert in 2014 het 5-jarig bestaan. Aan de vooravond van dit eerste lustrum introduceert de dagattractie een nieuw interactief geluidsspeeltoestel geheel in de stijl van SchatEiland. “Een extra toevoeging waarmee SchatEiland Zeumeren nog completer is geworden”, aldus manager Wilco de Jong. “In ons huidige aanbod merkten we dat het interactieve aspect de kinderen erg aanspreekt, de keuze voor de Sona is dan ook snel gemaakt. Deze manier van spelen past bij

de huidige generatie kids.” Het interactieve speeltoestel Sona is door leverancier Yalp en SchatEiland op een unieke manier gethematiseerd met muziek en stemmen van piraten. De kapitein geeft de bezoekers allerlei dans- en spelopdrachten. Ook de vloer is speciaal aangepast in de vorm van een schatkaart met haaien en palmbomen. Meer informatie: www.zeumeren.nl en www.yalp.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Aqua Bella, winnaar van de Oscar

Bij Dolfinarium Harderwijk staat altijd dierenwelzijn

op de 1e plaats

Wij kennen het Dolfinarium Harderwijk als een zeedierenpark. Afgelopen jaar is een compleet vernieuwde dolfijnenshow in première gegaan met wereldwijde belangstelling. Het DolfijndoMijn (dolfijntheater) biedt een onvergetelijke ervaring, met een nieuw decor en 3D- video mapping die zijn weerga niet kent. Het theater is ontworpen door de meest talentvolle showontwerpers en creators. “We zijn enorm trots op het winnen van de Brass Ring Award; het is een beloning voor alle medewerkers van Dolfinarium Harderwijk”, aldus PR-manager Sietze Hess. 38

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

onder de attractieen dierenparken Een zeezoodierenpark met een boodschap

beschermen (wat kent=wat bemint).

“Met de voorstelling Aqua Bella hebben we geprobeerd een voorstelling van wereldformaat neer te zetten. Het winnen van de Brass Ring Award bevestigt ons hierin en geeft een extra stimulans om door te gaan op de ingeslagen weg. Het is een voorstelling waarbij we op een laagdrempelige manier belevingseducatie introduceren waar we alle zintuigen van onze bezoekers prikkelen.

Als kinderen het park verlaten weten ze wat een walrus en wat een dolfijn is en ze zullen de impact ervaren als ze zomaar afval op straat gooien. Voor scholen hebben wij spreekbeurten en digitale voorpret lespakketten. Tevens zijn we intensief bezig met het opzetten van een online kenniscentrum. We proberen door al deze activiteiten de kracht van onze boodschap te verlengen. Daarnaast zijn we ook steeds meer bezig buiten het park onze boodschap uit te dragen.”

Eén van onze boodschappen die we verwerkt hebben binnen onze educatief getinte activiteiten is dat wij als mensen niet zomaar allerlei rommel op straat of in het water moeten gooien. Zo’n ‘morele’ boodschap blijft vaak heel lang hangen en hoort tot een stukje bewustwording van de bezoekers in het park. Via zeven schermen (video mapping) bieden wij een special effect aan dat geen enkel theater in Nederland kent en uniek is in Europa. Het zou veel veiliger zijn om een gelikte storyline à la Disney neer te zetten, waarbij je op zeker kunt spelen. Het risico van de boodschap die wij proberen over te brengen is dat bezoekers ons bemoeizuchtig vinden terwijl ze juist op zoek zijn naar een leuk en gezellig dagje uit. Feitelijk worden de bezoekers rechtstreeks op hun gedrag aangesproken. Denk maar eens aan de drijvende ‘plastic eilanden’ die ronddrijven op de oceaan. De reacties van kinderen spreken dan ook boekdelen als wij onze voorstelling starten met het achteloos weggooien van een blikje in het water.”

Marketing is meer dan Google Adwords of folders “Als dierentuin heb je ook een maatschappelijke functie. Onze missie is samengevat in vier kernpunten; 1) het delen van kennis, , 2) samen met externe organisaties, waaronder een vijftiental universiteiten onderzoek doen naar de ontwikkeling van de zeedieren, 3) mensen aanzetten tot actief natuurbehoud. Zo werken wij samen met de organisatie Beestenbende waarbij kinderen maand hun eigen buurt schoonmaken. Wij belonen hen jaarlijks met een dagje uit bij ons, 4) zorgen voor een onvergetelijke beleving. Iets wat je kent of waar je meer vanaf weet, daar ben je voorzichtig mee en wil je

De betekenis van PR en communicatie voor Dolfinarium Naast de afdeling marketing heeft het Dolfinarium een prominente rol voor PR en communicatie. “Doel is simpelweg het vertellen van ons verhaal”, aldus Sietze. “Dat doen wij omdat wij een verhaal te vertellen hebben. We hebben uiteraard een marketingafdeling die zich met betaalde content bezig houdt maar onze PR afdeling zet juist in op stakeholders, waaronder pers, politiek, leveranciers, partners maar ook medewerkers. Het achterliggende doel is om mensen ons verhaal te vertellen: De zorg en passie en respect voor dieren. Onze vierhonderd medewerkers zijn allemaal onze ambassadeurs; iedereen snapt waarvoor wij staan. Een bezoek aan het Dolfinarium is niet alleen een dagje uit maar we willen ook een stukje natuurbeleving meegeven en de ouders een stukje opvoedkundige waarde. De meeste kinderen zien hier voor de eerste keer een dolfijn. Voor de zestig meter wand valt hun mond open! Dat vergeten ze nooit meer.”

Meer dieren of opschuiven naar attractiepark? “We zijn absoluut een dierentuin. Wij presenteren de dieren hier actief. Als de dieren gevoerd worden, dan gebeurt er wat. Heel belangrijk is dat wij veel vertellen tijdens onze shows doordat uit ervaring blijkt dat “bordjes” niet meer werken. Zie hier de opkomst van storytelling en niet omdat je het moet doen maar omdat het van binnenuit komt. De huidige voorstelling zal nog wel een of twee seizoenen draaien.

wij niets roepen over bezoekersaantallen. We staan bij Google wel in top of mind en worden vaak als tweede genoemd na de Efteling. We zijn dus erg populair en mijn rol is om naast te communiceren over een leuk dagje uit voornamelijk ook over de boodschap die wij voorstaan. Natuurbeleving blijft altijd en mensen kennis laten maken met onze bijzondere zoogdieren is dagelijks een mooie ervaring. Wat er verandert is meer de entourage van hoe de dieren gepresenteerd worden. Wij vernieuwen ook en het liefst zo vaak mogelijk, maar de prioriteit ligt bij de dieren. Het gaat erom hoe we het de dieren naar de zin kunnen maken. Daarna komt pas de bezoeker.” < Meer informatie: www.dolfinarium.nl

Dit artikel is tot stand gekomen met medewerking van Sietze Hess (PR-manager). Tijdens de #2daagse studiereis Taste of Leisure brengen wij een bezoek aan Dolfinarium! Benieuwd? Meer informatie via www.pleisureworld.nl/events

Doordat wij onderdeel uitmaken van een beursgenoteerde onderneming mogen Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Auteur: Hans van Leeuwen, trendwatcher & expert in leisure, Dir. SLIMMadvies, uw bedrijfsadviseur

Hof van Saksen

â&#x20AC;&#x153;meest bijzondere bungalowpark van Nederlandâ&#x20AC;??

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Het hoofdgebouw met het zwembad als grote trekker

Sinds de doorstart ruim een jaar terug, is er flink geïnvesteerd in het renoveren van de accommodaties en het serviceniveau. Er zijn zo’n 600 bungalowappartementen verdeeld over 180 boerderijen met een beddentotaal van 3600. Het bungalowpark zelf is nog niet af. Momenteel mist het park vooral sfeer en intimiteit en is het geheel nog niet optimaal ingebed in haar omgeving.

Waarom zo bijzonder? Hof van Saksen is een resort in de Drentse plaats Nooitgedacht in de gemeente Aa en Hunze. De totale oppervlakte van het resort is ongeveer 62 hectare. Hof van Saksen kent veel faciliteiten en een bijzonder karakteristiek hoofdgebouw. Op het park zelf liggen drie grote waterpartijen waar men in de zomer kan zwemmen en kanoën of kan schaatsen in de winter.

Sinds de opening ben ik nu drie maal te gast geweest bij Hof van Saksen. De reden dat ik hier regelmatig te vinden ben, is dat ik zelf wil ervaren wat de invloeden en vernieuwingen zijn die het laatste jaar door beheerder Landal Greenparks zijn geïntroduceerd. Omdat ik ook benieuwd ben naar de ervaringen van andere gasten, heb ik tijdens mijn verblijf diverse bezoekers geïnterviewd.

Een valse start Al vanaf de opening in 2007 bleek het luxe bungalowresort Hof van Saksen verliesgevend. Voor Phanos - de Houtense projectontwikkelaar - was het meer dan een prestigieuze investering voor de toekomst. Helaas heeft het bedrijf in 2012 haar faillissement moeten aanvragen. In datzelfde jaar werd ook de stekker uit de exploitatie van het bungalowpark getrokken en meldde zich een investeerder die op zoek moest naar een nieuwe exploitant. Er startte een stoelendans tussen partijen waaronder CenterParcs en Landal Greenparks. Laatstgenoemde mocht zich uiteindelijk de winnaar noemen en kon de dagelijkse exploitatie op zich nemen.

In het hoofgebouw vindt men de belangrijkste trekker, namelijk een groot familiezwembad met verschillende baden waaronder het doelgroepenbad met beweegbare vloer. Ook treft men er diverse warme dompel- en bubbelbaden en een wildwaterbaan. Tijdens de kerstvakantie waarin ik mijn bezoek bracht, konden kinderen zich tevens vermaken met de opblaasbare waterattracties. Het valt mij op dat naast de kinderen ook de wat oudere bungalowgast zich prima op zijn gemak voelt in het ruim opgezette zwembad. Veel promotie maakt men voor het ‘exclusieve wellnesscentrum’, waar je als gast terecht kunt voor allerhande schoonheidsbehandelingen en massages. Ook is er een fitnessstudio met professionele apparatuur van Life Fitness. Toch zou >> Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

mijns inziens de wellnessafdeling nog wat meer uitgediept kunnen worden wat betreft het concept en de mogelijkheden. Ook de presentatie van fitnessruimte verdient een andere aanpak. Hof van Saksen kent daarnaast wel vijf verschillende restaurants, een supermarkt en sinds kort ook een zaak voor woonaccessoires en een kledingwinkel met bekende ‘brands’ waaronder O’Neill, Vero Moda en Vingino voor de kids. Er was zelfs een heuse uitverkoop met acties als ‘3 halen = 2 betalen’ voor de gehele wintercollectie.

Heeft het Drentse land wel wat te bieden? Voor mij persoonlijk zijn Limburg en Drenthe de mooiste provincies van ons land. Het is de alom aanwezige natuur die het gebied zo bijzonder maakt als vakantiebestemming. Maar of dat ook geldt voor de ligging van het park Hof van Saksen vraag ik mij af. Het park bevindt zich in een regio waar toeristen niet echt warm worden om erop uit te trekken. Veel heeft de omgeving niet te bieden en dat wat er al is heeft nagenoeg weinig allure of spreekt tot nauwelijks tot de verbeelding. De toeristische informatie komt niet verder dan Het Boomkroonpad, het Drents Museum, het Hunebedcentrum en museumdorp Orvelte. Wie er een dagje op uit wil met de kinderen heeft moge-

lijkheden voor Plopsa Coevorden, Attractiepark Drouwenerzand (alleen zomers geopend), Sprookjeshof Zuidlaren of een dagje shoppen in Assen of Emmen. Als we wat beter kijken wat de omgeving te bieden heeft, zien we dat de verblijfduur in combinatie met het aanbod beperkt blijft. Dat betekent dat Hof van Saksen ook meer moet inspelen op de belevenissen van haar gasten. Hof van Saksen beschikt over de meest gangbare recreatieprogramma’s zoals we die gewend zijn bij andere bungalowparken. Echt bijzonder is het dus niet. Wat er wel boven uitsteekt zijn de initiatieven in De Brink (het oude centrumgebouw), welke is omgetoverd tot een indoorspeeltuin. Hier is men actief met het professionaliseren van een educatieve kinderacademy. De leiding is in handen van Eric Branolte, manager Edutainment, die tijdens mijn verblijf zelf de naaimachines aan het uittesten was voor de mode academy. Tijdens mijn verblijf in de kerstvakantie was het een drukte van jewelste bij de knutselacademy waar de vaders druk waren met figuurzagen en de kinderen de speeltuin in renden en even later kwamen kijken hoe vader gevorderd was met zijn werkstuk. Opvallend was het grote aanbod senioren (opa’s en oma’s) die in de loungebanken zichtbaar genoten van hun kleinkinderen.

Stijlvol genieten De laatste maanden is er in de pers veel te doen geweest over de introductie van de “culinaire boerderij”, en de “wellness” en “Lief!” bungalows. “Alles is erop gericht het Hof van Saksen als meest bijzondere bungalowpark te positioneren”, aldus general manager Roland Rozenbroek. “Vooral in tijden bij een mindere bungalowbezetting moeten we extra hard ons best doen”. Alle vijf de restaurant hebben wij tijdens de kerstdagen uitgeprobeerd. Zoals verwacht mocht worden, waren de eerste en tweede kerstdag volledig volgeboekt. Ook kan men in de supermarkt menig kerstdis samenstellen of een heerlijke maaltijd bestellen voor in de bungalow. Het prijsniveau was stevig en gemiddelde couvertprijsniveau lag voor een driegangenmenu op ca. € 35,- exclusief consumpties. Het gewezen sterrenrestaurant Brasserie Coccinella kent een prachtige locatie in het hoofgebouw met uitzicht over het meer, maar kan naar mijn bescheiden mening beter insteken op een totaal ander foodconcept. < Meer weten over mijn visie op Hof van Saksen? Neem contact op via info@slimm.nl

Een drukte van jewelste bij

Ruimte voor streekproducten in

Shop-in-shop: consumenten kopen bij

de knutselacademy

de supermarkt

bekende ‘brands’

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Auteur: Susanne Giesbers, hoofdredacteur Recreatief Totaal en adviseur SLIMMadvies

Flexibele oplossing speelt in op behoefte van luxe festivalganger

Flexotels overnachten op

bijzondere locaties Festivals, in alle soorten en vormen, zijn nog altijd mateloos populair. Steeds vaker richten organisaties zich hierbij op meerdaagse festiviteiten en zijn op zoek naar één totaal package voor de consument, inclusief overnachtingsaccommodatie. Immers, met een meerdaags evenement kunnen de bestedingen per bezoeker worden verhoogd. In 2008 besloot Hubert von Heijden in te spelen op deze vraag en ontwikkelde Flexotels; inklapbare hotelkamers. Recreatief Totaal ging in gesprek met Mariëlle Burggraaf, verantwoordelijk voor de marketing & verkoop bij Flexotels. Wat is een Flexotel precies? Mariëlle: “Alle Flexotels zien er qua inrichting hetzelfde uit, namelijk met twee eenpersoonsbedden, een tafeltje, twee stoeltjes en twee opbergkastjes. Vaak zorgen wij zelf dat er linnen- en beddengoed aanwezig is. Ook is er elektriciteit aanwezig, zodat >> Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

gasten in ieder geval hun telefoon en andere apparatuur kunnen opladen of een föhn e.d. kunnen gebruiken. Afhankelijk van het seizoen werken we met losse verwarmingselementen. Eén Flexotel is in tien tot twaalf minuten opgebouwd. Dat betekent in de praktijk dat wij honderd tot honderdvijftig kamers op één dag kunnen opbouwen. Onze belangrijkste doelgroep zijn festivals en sportevenementen, waarbij wij doorgaans rechtstreeks verhuren aan de organisator. De organisator verhuurt met zijn eigen boekingssysteem vervolgens zelf de Flexotels aan zijn gasten of zet ze in ten behoeve van het eigen personeel. Een enkele keer komt het voor dat een organisator niet beschikt over een software systeem om boekingen te registreren, en dan kunnen wij dit uit handen nemen. Het komt zelfs voor dat wij in een enkel geval ook de receptiefunctie op ons nemen als de organisatie niet over de capaciteit beschikt. Het unique selling point van de Flexotels is dat de gast, dan wel organisatie, op het evenemententerrein verblijft waardoor de sfeerbeleving wordt verhoogd. Bovendien hoeft er geen pendeldienst geregeld te worden, waardoor de organisatie kosten kan besparen. Na afloop van het evenement worden de kamers snel en gemakkelijk ingeklapt en kunnen twintig hotelkamers tegelijk op één vrachtwagen vervoerd worden.”

Wat kost een Flexotel? “De prijzen die wij vragen per Flexotel zijn erg afhankelijk van de afstand tot onze loods, in verband met de transportkosten. Wij hanteren dan ook geen vaste prijzen. In verband met de transportkosten verhuren wij de kamers altijd per weekend of per week. Omdat de basiskosten relatief hoog zijn, gaan wij meestal pas verhuren vanaf tien Flexotels. Wij oefenen geen invloed uit op de prijzen die de organisator vraagt aan zijn bezoeker. Daardoor kunnen de prijzen uiteenlopen van € 350,- tot € 1.000,- per kamer per weekend. Dit heeft alles te maken met de wijze waarop de organisator het evenement verder aankleedt; sommige partijen maken er een echte belevenis van met een ontbijt, jacuzzi en sauna eromheen.

eigenaar en initiatiefnemer Hubert von Heijden, een projectleider en mijzelf voor de marketing en verkoop. In de drukke periodes werken we met een flexpool van ci. 15 tot 20 medewerkers die ons ondersteunen in de uitvoering. Dat wil zeggen dat zij meegaan naar de locatie en daar meehelpen met opbouw maar ook schoonmaakactiviteiten. We moeten de omzet halen uit het hoogseizoen en dat loopt bij ons van april tot eind oktober. Momenteel zijn we aan het kijken hoe we dit seizoen kunnen verlengen door het verbreden van onze markten. Op dit moment hebben wij honderdvijftig Flexotels, maar we merken in de maanden juni en juli dat wij soms al ‘nee’ moeten verkopen. Daarom is het streven om in 2014 een verdubbeling van het aantal kamers gerealiseerd te hebben, waarbij een deel in het buitenland gestationeerd zal worden.

Concurreren met lokaal gelegen hotels is voor ons geen optie, dus wij moeten het wel hebben van de festivals die in het buitengebied gelegen zijn. Bovendien merken we dat lokale en regionale festivals met name bezoekers trekken die ’s avonds weer terug naar huis gaan waardoor het budget weer te hoog ligt voor lokale organisaties.”

Alle Flexotels worden momenteel nog opgeslagen in ons pand in Best. Wij streven er in de toekomst wel naar dat we ook panden in andere landen kunnen openen, zodat de transportkosten een stuk omlaag kunnen.” <

Wat is het toekomstperspectief?

Dit redactionele artikel is tot stand gekomen met medewerking van Mariëlle Burggraaf www.flexotels.nl

“Momenteel werken wij met een klein team van drie vaste medewerkers waaronder

Flexotels zijn en waren onder andere te vinden bij:

Recreatief Totaal advies Ook de festivalbezoeker is steeds vaker op zoek naar een luxe vorm van overnachten. Het ‘ouderwets’ kamperen in een tentje lijkt steeds minder populair, mede door de opkomst van pop-up accommodaties waaronder Flexotels. Zeker wanneer het bijdraagt tot een bijzondere beleving van de festivalbezoeker, blijkt hij ook bereid hier flink voor te betalen. Zie hier ook het succes van de bungalowparken waaronder Centerparcs de Eemhof die hun accommodatie ter beschikking stellen t.b.v. diverse festivals in de omgeving. Ook hier geldt dat men nog wel bereid is om te betalen als de consument maar waar voor zijn geld krijgt.

> RockWerchter > Lowlands > KLM Open > 24 uur van Le Mans > Oktoberfest München > Defqon.1 festival > Oranjecamping in Londen (Olympische Spelen 2012) > Deloitte Ladies Open > WK 2012 > Zwarte Cross > TomorrowWorld (VS)

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

advertorial

Huis in de Heuvel in Plaswijckpark doolhof te maken. We hebben daarnaast goed nagedacht over de contourlijnen in samenhang met de constructie van het gebouw. Door dit tijdens de engineering goed aan te pakken reduceer je de totaalkosten en daarmee dien je het belang van de opdrachtgever het beste.”

Integrale samenwerking Het Plaswijckpark in Rotterdam heeft er een nieuwe attractie bij: Het Huis in de Heuvel. In deze binnenspeelplaats mag alles wat thuis niet mag. Op Plaswijckpark vind je geen computerspelletjes of achtbanen. Het gaat hier puur om de speelbeleving van het kind. De doelstellingen van het park zijn laagdrempeligheid en behoud van originele kenmerken van het spelen. Het Huis in de Heuvel bestaat uit een binnenspeeltuin en een restaurant. In de binnenspeeltuin mag alles wat thuis niet mag bijvoorbeeld op de bedden springen.

Intensieve samenwerking Jora Vison nam de stijl, de vormgeving en het verhaal van Het Huis in de Heuvel voor haar rekening. Hiervoor werd er intensief samengewerkt met IJreka. Bedrijfsleider bij IJreka Bas Slijkhuis vertelt over de intensieve gesprekken over de verhaallijn. Slijkhuis: “We vonden het mooi en gepast om van de boekenkast een driedimensionaal

Succesfactoren om dit project te laten slagen waren volgens alle partijen de onderlinge communicatie en het vertrouwen naar elkaar. Voor IJreka smaakte de samenwerking en de grootte van dit project naar meer. Slijkhuis: “We merken dat onze klanten steeds meer neigen naar maatwerk en dat sluit prima aan bij de door ons nieuw ingeslagen weg waarin de speelbeleving centraal staat.” De visie van IJreka maak je niet één singulier speeltoestel, maar denk je na over een hele speelomgeving. Kortom niet zomaar toestellen plaatsen, maar goed kijken naar de context. Daarmee ben je per definitie klantvriendelijk, zowel naar het wenspatroon als naar het beschikbare budget. www.ijreka.nl. Jora Vison, een toonaangevend bedrijf in de Europese en Aziatische leisure industrie. Met meer dan zeventig creatieve medewerkers realiseren projecten voor themaparken, dierentuinen en andere recreatiebedrijven. Nederlandse klanten zijn onder andere Drievliet, Walibi en De Efteling. www.joravision.nl < Meer informatie:www.plaswijckpark.nl/huisindeheuvel

Vraag naar flexibel inzetbaar technisch personeel De vraag naar flexibel inzetbaar technisch personeel neemt toe in tijden van bezuinigingen en vergaande specialisme. Met name in de culturele-, congres-, en recreatiebranche wordt deze behoefte steeds duidelijker zichtbaar.

Verschillende opdrachtgevers maken al naar tevredenheid gebruik van de Fidato Flex Specialisten waarmee ze ontzorgt worden, tijdelijke uitval kunnen compenseren en de personeelskosten in de hand houden.

Fidato The Effect Company uit Arnhem speelt daar handig op in met de Fidato Flex Specialisten. Deze pool van ervaren en vakkundig opgeleide AV technici, levert zowel gemotiveerd personeel voor de operationele uitvoering van bijvoorbeeld congressen en events, als voor technisch onderhoud in bijvoorbeeld musea en hotels.

Fidato is een audiovisueel bedrijf dat zich richt op het faciliteren van evenementen, audiovisuele project inrichting en het crossmediaal invullen van een boodschap. Meer informatie: www.fidato.nl

Recreatief Totaal partnernieuws Recreatief Totaal partnernieuws

Hoe zit het met de uitstraling van uw tennisbaan? Tennis Totaal heeft zich in de afgelopen decennia gespecialiseerd in multifunctionele waterdoorlatende playgrounds -365 dagen per jaar bespeelbaar- als ideale vloer voor de recreatiebranche voor parken, campings en hotels. Doordat tennis niet altijd meer de hoogste prioriteit geniet op recreatief niveau, heeft Tennis Totaal zich doorontwikkeld tot aanleg

van, maar ook ombouw tot, multifunctionele vloeren. Wat velen niet weten is dat een KroPor vloer voor een relatief lage investering aangelegd kan worden. Zelfs een bestaande tennisbaan van bijvoorbeeld 30 jaar oud kan getransformeerd worden tot een andere baan voor bijvoorbeeld een balsport zoals voetbal, panna,

basketbal, badminton en volleybal. Met service hoog in het vaandel, de goede nazorg en het specialistisch en geavanceerd machinepark worden vele banen aangelegd en onderhouden in Nederland, BelgiĂŤ en Duitsland. Naast het specialisme in alle sportvloeren, kunt u ook terecht voor alle andere verharding rondom het terrein. Met onze eigen legmachine is door het machinaal leggen geen oppervlakte te groot. Ook sierbestrating of Creteprint behoort tot een van onze krachten. Meer informatie: www.tennistotaal.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Voor ieder evenement de juiste tent! Een evenement, feest, bijeenkomst of bruiloft moet goed worden voorbereid en het succes is mede afhankelijk van duidelijke afspraken, de mensen en een juiste ambiance. Bij een buitenevenement is de juiste tent keuze dan ook erg belangrijk. Easy Promotions beschikt over verschillende tenten met verschillende mogelijkheden! Stertent Ideaal als eye-catcher, partytent, demonstratieruimte en eetruimte. Een uiterst stijlvolle designtent die u in geval van regen droog houdt en aangename schaduw creëert in volle zon. Crossover De Crossover is een futuristisch vormgegeven, vernieuwend tentconcept en is verkrijgbaar in drie maten (M = 6,25 x 6,25 meter, L = 8,5 x 8,5 meter en Hexadome = 12,5 meter doorsnede). Gybe opblaastent Men heeft geen stroom nodig om te tent

op te blazen. Een echte promotie tent door zijn gemak en bijzondere vorm. Stretchtenten Onze stretch tenten zijn licht van gewicht en daardoor makkelijk en snel te plaatsen. Van organische vormen tot strakke designs, geheel open of bijna gesloten. Vouwtent De vouwtent is eenvoudig door 2 mensen op te zetten, waardoor men snel een overkapping realiseert voor promotie, catering of kleinere feesten (zoals bij mensen thuis). Dome De koepeltent! Een indrukwekkende en onvergetelijke blikvanger op evenementen, presentaties en promoties. Stabiele tent, maar toch eenvoudig op te zetten en te handelen. Meer informatie: www.easypromotions.nl

Woezel & Pip nu ook op locatie te vinden Na het zeer succesvolle theaterdebuut ‘Woezel en Pip in de Tovertuin’ (bekroond met een Musical Award voor Beste familiemusical), staat de nieuwe familiemusical ‘Woezel & Pip ‘Alles is fijn!’ voor het tweede seizoen op dit moment met groot succes in de theaters. De afgelopen drie jaar heeft de voorstelling al meer dan 150.000 bezoekers getrokken. De musical wordt geproduceerd door Van Hoorne Entertainment en vanwege dit succes zijn er nu ook aparte meet & Greets en Minishows van 30 minuten

te boeken. Woezel & Pip komen graag kennis maken met nieuw vriendjes en vriendinnetjes op evenementen, attractieen recreatieparken. De minishow wordt geleverd inclusief decor en geluid. Over Van Hoorne Entertainment Van Hoorne Entertainment is al ruim 10 jaar specialist op het gebied van familieentertainment. Het bedrijf produceert theatervoorstellingen en familie-evene-

menten, gebaseerd op wereldberoemde sprookjes maar ook op tv-helden zoals Thomas de Stoomlocomotief, Bob de Bouwer, Woezel en Pip en zelfs Sinterklaas. Daarnaast heeft Van Hoorne Entertainment zich ook gespecialiseerd op het gebied van live-entertainment voor Attractie- en Recreatieparken. Meer informatie: www.vanhoorneentertainment.nl

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Icoon van beton bij Beldert Beach in Zoelen Aan recreatieplas Beldert Beach in Zoelen (Betuwe) heeft Ateliereen Architecten een betonnen klim- en uitkijktoren ontworpen. Het twintig meter hoge object is in opdracht van Holland Evenementen Groep gerealiseerd. Naast het uitkijkpunt op negentien meter hoogte biedt de toren mogelijkheden voor diverse sportieve activiteiten. Er zijn diverse klimroutes, een ruim driehonderdvijftig meter lange tokkelbaan en een kiosk. Naast de functionaliteit is ook de herkenbaarheid een belangrijk uitgangspunt bij het ontwerp geweest. De toren dient als publiekstrekker en icoon aan het water. De strakke, heldere vorm komt voort uit de trap, welke wisselend binnendoor dan wel buitenom loopt om een spannende beleving te creëren voor de bezoekers. De gele kleur van het leuningwerk benadrukt de route naar boven en zorgt voor een vrolijke en zonnige uitstraling aan het dagstrand. Resultaat is een opvallende landmark waarbij het budget optimaal benut wordt.

Actueel recreatie & toerisme

Beekse Bergen ontvangt recordaantal gasten Afgelopen jaar heeft Beekse Bergen 1.068.000 bezoekers ontvangen. Het safaripark realiseerde daarmee een groei van zo’n 3% in vergelijking tot 2012. Het aantal overnachtingen op Vakantiepark Beekse Bergen groeide met 10% naar 352.000 overnachtingen. De Afrikabeleving, de gastvrijheid van het personeel en de onlangs gewonnen Zoover award voor ‘Beste Dierenpark 2013’ hebben allemaal hun steentje bijgedragen aan dit record. Ook in 2013 waren de ruim 1.250

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

wilde dieren, die gasten tijdens een auto-, bus-, boot- of wandelsafari in een natuurlijke leefomgeving kunnen bewonderen, de grootste publiekstrekker. Vooruitblik 2014 De grootste investering is het verblijf van de krokodillen en nijlpaarden. De bouw is inmiddels gestart en zal medio 2014 klaar zijn. Ook bouwt het Safaripark verder aan het nieuwe verblijf van de leeuwen dat te zien is

via de auto- en wandelsafari. Bovendien verwacht het park diverse nieuwe soorten: de grote koedoe (een grote antilope) en de Nile Lechwe (een waterbokachtige). Daarnaast is één van de neushoorns drachtig.

Is uw camping of bungalowpark al volgeboekt? Komen uw gasten dit jaar met plezier weer te-

De focus zal gericht moeten zijn op de eigen

in the Park’ op 18 maart a.s. leren onderne-

rug? Dat zou mooi zijn. En nog mooier is het als

onderneming met als doel op de vitale plaat-

mers daadwerkelijk te kijken door de ogen

ze het zo naar hun zin hadden, dat ze buren,

sen meer kwaliteit te bieden. Om te weten

van hun gasten. Aan het eind van de dag

vrienden en familie in hun kielzog meenemen.

wat de gasten als kwaliteit ervaren moet

heeft u een frisse blik op uw eigen camping,

Omdat ze met aanstekelijk enthousiasme over

je én in de huid van de gasten weten te

een koffer vol inspiratie voor een doelgerich-

uw park hebben verteld. Omdat ze de hele win-

kruipen én ook in staat zijn over de grenzen

te aanpak én een verhaal waarmee u met

ter nog blijven nagenieten van die fantastische

van je eigen onderneming te kijken.

uw medewerkers aan de slag kunt.

Camping Praktijkdag - 18 maart a.s.

Meer informatie en aanmelden? Kijk op

Tijdens de Camping Praktijkdag ‘Adventure

pleisureworld.nl/events

vakantie die ze bij u hebben beleefd. Meer kwaliteit op vitale plaatsen

Overdekt zwembad voor Camping Wedderbergen Op Camping Wedderbergen in Wedde wordt een geheel nieuw overdekt zwembad gerealiseerd. Het zwembad moet in mei 2014 klaar zijn voor gebruik door de gasten van de camping.

men. Daarnaast hopen we met ons nieuwe zwembad ook veel nieuwe gasten aan te trekken. We zijn dan ook erg blij dat we van de gemeente toestemming hebben gekregen.”

De bouw van een overdekt zwembad stond al een tijdje op het verlanglijstje van campingeigenaren, de heer en mevrouw Fluttert: “Onze gasten vragen ons al langere tijd of we op de camping een zwemvoorziening willen realiseren en hebben ook aangegeven dat dit voor hen reden is om vaker naar onze camping te ko-

Het nieuwe zwembad krijgt een uitschuifbaar dak en inschuifbare glazen wand in de gevel op het zuiden. Deze worden bij mooi weer geopend. Er is een glijbaan en een apart bad voor peuters en kleuters. Rondom het zwembad wordt een ligweide gerealiseerd.

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Kalender

Colofon Recreatief Totaal magazine Recreatief Totaal Magazine biedt kennis, informatie en ondersteuning voor iedereen die professioneel betrokken is bij de dagen verblijfsrecreatieve branche. Dit kennisplatform is een initiatief van communicatieplatform Pleisureworld; een ondernemend netwerk van toeleveranciers, experts, organisaties en personen die actief betrokken zijn bij overheid, sport, recreatie & toerisme.

Uitgever Pleisureworld BV De Enk 5a 6661 KK Elst info@pleisureworld.nl www.pleisureworld.nl Eindredactie Hans van Leeuwen Hoofdredactie Susanne Giesbers De Enk 5A 6661 KK Elst info@pleisureworld.nl T. 0481 - 35 34 70 Redactie Hans van Leeuwen (SLIMMadvies) Walter Jonker (Pretwerk) Susanne Giesbers (SLIMMadvies) Kim Heesakkers

Vormgeving VDS Vormgeving!, Drachten Druk Veldhuis, Raalte Abonnementen 37,50 per jaar (Los nummer: € 7,50) Pleisureworld BV De Enk 5a 6661 KK Elst info@pleisureworld.nl www.pleisureworld.nl Oplage en verschijning 6 keer per jaar 5000 exemplaren off-line (Nederland, Belgie) 10.000 digitale E-magazine Foto voorpagina CenterParcs Vossemeren, BE

Advertenties Concept Plus! Michiel Bodewes Weerdingerstraat 45b 7815 SC Emmen T. 0591 - 65 92 59 info@conceptplusbv.nl www.conceptplusbv.nl

Februari 04

2Daagse water studiereis – ‘Waterfun Experience Tour’, NL

ABN AMRO WTT, Rotterdam

China Inspiratiedag, Arnhem

Kampeer Totaal, Utrecht

European Camping Congress, Essen (DE)

Maart 13

Groen pedagogisch beraad, Baarn

Adventure in the Park

April 01

Jubileum reis 10e editie 2daagse: ‘The Taste of Leisure’, NL

Event 14, Utrecht

Mei 20

Adventure in the Park

Juni 10

Nationaal Congres Citymarketing, Den Haag

Leisure studiereis China 2014, China

Asian Attractions Expo 2014, China

September 16

Adventure in the Park

Euro Attractions Show 2014, Amsterdam

Oktober 27

RECREAVAK 2014, Goes

November Verspreiding Dit ondernemersmagazine wordt verzonden aan RECRON campings & bungalowparken, VeBon, Stichting Natuurkampeer terreinen, SVR en VeKaBo kampeerboeren, attractieparken, dierentuinen, recreatieschappen, musea en leden van de Club van Elf, ToerNed, Het Leukste Dagje Uit en Koninklijk Horeca vakgroep Recreatie en Toerisme. Het blad is gratis online te lezen via: www.pleisureworld.nl of www.recreatieftotaal.nl

Recreatie Vakbeurs Hardenberg, Hardenberg

Recreatie Vakbeurs Gorinchem, Gorinchem

Piscine en Aqualie, Lyon

December 03

Recreavak, Drachten

Recreatie Vakbeurs Venray, Venray

Samenwerkingspartners Recreatief Totaal

Recreatief Totaal >> Nr. 1 - 2014

Bedrijvenindex Ook in de bedrijvenindex? Wilt u ook worden opgenomen in deze bedrijvenindex? Vanaf â&#x201A;Ź 595,- per rubriek per jaar. Voor meer informatie kunt u telefonisch contact opnemen met Michiel Bodewes (Concept Plus!) 0591 - 65 92 59 of mailen naar info@conceptplusbv.nl.

Installatietechniek

Blokhutten en Chalets

Adviesbureau Slimm/Pleisureworld

Luxetenten.com

C.A.T. Control Systems

De Enk 5a 6661 KK Elst 048 135 34 70 www.slimm.nl

Aletta Jacobshage 7 8302 ZZ Emmeloord 0527 62 03 25 www.luxetenten.com

Penningweg 108 B 1507 DH Zaandam 075 6127345 info@catcontrolsystems.nl www.catcontrolsystems.nl

Adviesbureau in de groeiende markt van sport, recreatie en toerisme

Leverancier van diverse (opzienbarende) luxe tenten.

Uw partner in toegangscontrole

ADX-Europe BV

Entertainment

Automatisering

Van Hoorne Entertainment

Handelsonderneming Bergen BV

Kopersteden 24-3 7547 TK Enschede 053 428 06 85 info@unicamp.nl

Barneveldsestraat 14 3927 CC Renswoude 0318 57 05 54 info@bergenbv.nl www.bergenbv.nl

Innovatieve en ergonomische reserveringssoftware voor recreatiebedrijven

Familie entertainment op het gebied van theaterproducties, minishows, meet & greets, live-events

Polderweg-oost 5 2973 AN Molenaarsgraaf 0184 417066 www.vanhoorneentertainment.nl

Horecabenodigdheden AICN Automatisering B.V.

Hapjes aan Huis

Meijerman Recreatietechniek

Postbus 420 3900 AK Veenendaal 031 849 58 88 www.aicn.nl

Tingietersweg 6c 2031 ES Haarlem 023-30 400 34 info@hapjesaanhuis.nl www.hapjesaanhuis.nl

L.J. Costerstraat 25a 8141 GN Heino 0572 32 80 40 www.meijerman.nl

Automatiseringswensen in recreatie en toerisme Wij verzorgen in elke plaats in Nederland de catering op de zaak en bij een locatie naar uw wensen.

Technische dienstverlener gespecialiseerd in ontwerp, engineering, projectmanagement, installatie, turn-key oplevering en onderhoud in technische infrastructuur.

Qureo Comapny

Bramenberg 1 3755 BT Eemnes 035 543 07 38 www.vedosign.com

Tondensestraat 11 6975 AC Tonden +31 (0) 575 47 66 02 www.qureo.eu

Innovatieve communicatie oplossingen en advies voor hospitality gerelateerde toepassingen

Wanneer je alles doet voor een lach en een heerlijke verbaasde uitdrukking van opwinding op het gezicht van je gasten. Kijk dan eens op www.qureo.eu

DĂŠ adviseur, bedenker, uitvoerder en leverancier voor de recreatie. Aanleg elektra, drinkwater, riolering, gas, tv en internet, zonnepanelen. Energiebeheer. Slagbomen en toegangscontrole, Betaalsystemen (SEP-card).

Indoorspeeltuinen

Keukenapparatuur

Seijsener Rekreatietechniek BV Noorder IJ- en Zeeweg 11 1505 HG Zaandam 075 681 06 10 info@seijsener.nl

Belastingadviseurs

Vedosign

BDO

VSCplay

Bruynzeel Keukens

Postbus 1062 6801 BB Arnhem 026 352 56 25 www.bdo.nl

Steenoven 1 5626 DK Eindhoven 040 266 21 30 www.vcsplay.com

Postbus 140 4600 AC Bergen op Zoom 016 428 50 00 www.bruynzeelkeukens.nl

Bedrijfsadviseurs en accountants voor vrij ondernemen

Binnenspeeltuinen en Kinderspeelhoeken Keukens

Midgetgolf ATAG Nederland B.V.

Flex Fun

RetourMatras B.V.

Impact 83 6921 RZ DUIVEN 026 882 11 00 www.atag.nl

Postbus 33 5570 AA Bergeijk 06 5324 3191 info@flexfun.nl www.flexfun.nl

Bruggemeestersstraat 10 2415 AA Nieuwerbrug 0321 80 00 00 info@retourmatras.nl www.retourmatras.nl

Keukenapparatuur

Uw partner renovatie, onderhoud en aanleg van diverse soorten midgetgolfbanen

RetourMatras zamelt alle soorten en maten matrassen in en recyclet deze

Park en straatmeubilair

Kunststoffen

Natuurbeton.nl

Stamp furniture

Kanaaldijk Noord 3 5688 HR Oirschot (NL) 0499 57 57 15 info@stabu.com www.stabu.com Groothandel in kunststof buizen, koppelingen, tanks, platen, planken, palen en balken. gratis catalogus aanvragen via www.stabu.com

Slootsekuilen 11 5986 PE Beringe 077 306 63 20 www.natuurbeton.nl

van Nahuysweg 143 8061 EZ Hasselt +31 (0) 6 5754 4416 www.stamp-furniture.nl

Natuurbeton bekende betonartikelen vervaardigd. De meest bekende artikelen zijn; banken, poefs en bloembakken.

Stamp produceert hoogwaardig duurzaam projectmeubilair in Frankrijk voor terrassen, zwembaden en serres.

HomeGrass Group

Recycling-kunststof.nl

Gasstraat Oost 36 5349 AV Oss 0412-614429 info@homegrass.nl www.homegrassgroup.nl

Transportweg 2B 4501 PS Oostburg 0117 40 19 40 info@recycling-kunststof.nl www.recycling-kunststof.nl

Uw Bed Professional Postbus 6 5170 AA Kaatsheuvel 088 332 23 10 www.uwbedpro.nl

Kunstgras

Stabu bv

Totaalleverancier voor alles op het gebied van kunstgras, waarbij er wordt uitgegaan van kwaliteit

Recycle kunststof producten en meubels

Projectinrichting easylawn

Blom Interieurs

Tingietersweg 6c 2031 ES Haarlem 023 3040018 info@easylawn.nl www.easylawn.nl

Zeilmakersstraat 4 8601 WT SNEEK 0515 33 41 00 www.blominterieurs.nl

Wij verzorgen alles op het gebied van kunstgras en valdempende matten in de Benelux.

Gespecialiseerd in de complete inrichting van projecten in de recreatie-, zorgsector en de hotellerie in binnen- als buitenland.

Van Zadelhoff bouwelementen Loolaan 6 7000 AL Doetinchem 0314 36 83 30 info@van-zadelhoff.nl www.van-zadelhoff.nl Maatwerk in sanitaire ruimtes

Promotie

Marketing en voorlichting

Boxsprings – (stapel)bedden – matrassen Beschermende matrashoezen – bedtextiel

Alan Rogers

Instyle Concepts

Easy Promotions

Van Boetzelaerlaan 20 3828 NS Hoogland 033 422 70 60 marketing.alanrogers.com

Weth. Buitenhuisstraat 4-c 7951 SM Staphorst 052 224 49 99 www.instyleconcepts.nl

Celciusweg 18 G 6662 PX Elst 0481 71 23 03 www.easypromotions.nl

Experts in kamperen, gidsen en marketing

Complete projectinterieurs voor recreatiewoningen, hotels, shortstay en zorginstellingen

Beurswanden, banners, displays, vouwtenten, presentatie tenten, mobiele stands e.d

Levend Land Communicatie

Projectinrichting Lavoir

Easy Rent a Tent

Waterhoenhof 33 3582 DD Utrecht 030 244 53 15 www.levendland.nl

(Marketing)communicatie in recreatie en toerisme

Totaalinrichter voor de recreatie!

Van Cittersweg 2a-4 4341 RC Arnemuiden 0118 - 616 390 bert@projectinrichtinglavoir.nl www.projectinrichtinglavoir.nl

Celsiusweg 18 G 6662 PX Elst 0481 35 69 68 www.easyrentatent.nl Tijdelijke verhuur van tenten en promotiematerialen

Bedrijvenindex Ook in de bedrijvenindex? Wilt u ook worden opgenomen in deze bedrijvenindex? Vanaf € 595,- per rubriek per jaar. Voor meer informatie kunt u telefonisch contact opnemen met Michiel Bodewes (Concept Plus!) 0591 - 65 92 59 of mailen naar info@conceptplusbv.nl.

Speeltoestellen Acacia-Robinia Brouwerijstraat 29 4845 CL Wagenberg 076 503 60 37 www.acacia-robinia.nl

Huck Torimex

Replay Profs in Playgrounds

Kalkbranderstraat 5 2222BH Katwijk aan Zee +31 (0) 71 409 77 00 www.huck-torimex.com

Slootsekuilen 11 5986 PE Beringe 077 306 63 20 www.replay-speeltoestellen.nl

Maatwerk hardhouten speeltoestellen. Duurzaam, hoogwaardig, onderhoudsarm, onderscheidend en inspirerend.

Speeltoestellen en klimnetten, van ontwerp tot en met realisatie!

Uw juiste partner als het gaat om de inrichting van speelplekken en park-straatmeubilair

Adventureplay (Nijmegen)

Kinderland Speeltoestellen

Spiel-Bau

Nijverheidsweg 60-62 6541 CM NIJMEGEN 024 378 84 35 www.adventureplay.nl

Alte Weinberge 21 Zuiderkade 44 D-14776 Brandenburg 6718 PJ Ede Deutschland 0318 63 03 72 +49 (0) 338 126 140 www.kinderlandspe- www.spiel-bau.de eltoestellen.nl

Bijzondere en innovatieve attracties in leisure

Wij denken graag met u mee bij het inrichten van speelplekken!

Inrichting van sport- en speelplaatsen

KOMPAN

AVO Speeltoestellen

Postbus 2059 5300 CB ZALTBOMMEL 041 868 14 68 041 868 14 99 www.kompan.nl

Jules Verneweg 19 5015 BE Tilburg 013 536 00 50 info@avospeeltoestellen.eu www.avospeeltoestellen.eu

Specialist in het inrichten van openbare en recreatieve ruimten met een uitgebreid en veelzijdige eigentijdse producten zoals speeltoestellen, sporttoestellen, waterglijbanen, straatmeubilair.

Speelconcepten

Professionele AVO speeltoestellen zijn ontwikkeld vanuit de belevingswereld van kinderen: zelf doen, zelf onderzoeken.

Clavus speeltoestellen

Kühlkamp

Fahrenheitstraat 8 6716 BR Ede 0318 84 08 12 info@clavus.nl www.clavus-speeltoestellen.nl

Boer Speeltoestellen B.V.

Postbus 10 4255 HX Nieuwendijk 0183 40 23 66 info@boerplay.com www.boerplay.com

053 - 536 27 67 buitenspelen@kuhlkamp.nl www.kuhlkampbuitenspelen.nl

Hekman Product Churchillstraat 44 7681XT Vroomshoop info@hekmanproducts.nl +31 (0) 546 64 58 89

Het juiste speeltoestel kiezen wordt kinderspel

Govaplay Transportweg 2B, 4501 PS Oostburg 0117-401940 www.govaplay-nederland. nl Voor een veilige en kindvriendelijke speelplaats

Proludic Langenboomseweg 58a 5451 JM MILL 0485 47 07 24 www.proludic.nl

Velopa Omniplay

Producent en fabrikant van sport- en speeltoestellen

Complete inrichting van sport- en speelplaatsen

Postbus 202 2350 AE Leiderdorp 071 581 59 59 www.velopa-omniplay.com

Schoonmaak bedrijven Wecovi BV

Lotec

Nieuwenkampsmaten 12 7472 DE Goor T 0547 28 94 10 info@yalp.nl www.yalp.nl

Postbus 122 8000 AC Zwolle 038 4686868 verkoop@wecovi.com www.wecovi.coml

Postbus 1427 5602 BK Eindhoven 040 243 00 21 www.lotec.nl

Yalp nu al meer dan 70 interactieve producten in Nederland en buitenland gerealiseerd. Dealerschap Lappset® spelen al meer dan 40 jaar.

Verrassend voor schoonmakers, retailers en gasten

Sport- en spelvoorzieningen

Tennisbanen

Zwembadtechniek

Yalp

Action Equipment & Services

Rekré-sport

Van Egdom

Postbus 77 6400 AB Heerlen 087 784 80 74 www.actionequipment.nl

Flevoweg 35 2318 BX Leiden 071 522 35 35 www.rekresport.nl

Postbus 94 3454 ZH De Meern 030 666 21 04 www.vanegdom.nl

Outdoor gear, safety equipement en adventure concepten

Specialist in aanleg en onderhoud van tennisbanen

Gespecialiseerd in turnkey projectontwikkeling van waterattracties en waterspeeltuinen

Entre-Prises NL

Sport en Rekreatie Reuver

Reimink Technieken BV

Postbus 28 6343 ZG Klimmen 043 450 60 04 www.entre-prises.nl

St. Jorisstraat 48 5954 AP Beesel 0031 77 4744430 info@sportenrekreatie.nl www.sportenrekreatie.nl

‘s werelds grootste leverancier van artificiële klimstructuren en klimwanden

Nieuwstraat 20 8152 BJ Lemelerveld 0572 37 2222 info@reiminkzwembaden.nl www.reiminktechnieken.nl Reimink Zwembaden is uw betrouwbare partner Zwembaden, Wellness & in het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van Zwembaden, Wellness en Waterfun installaties.

Sport- en tennismaterialen

Waterfun

Zwembaden, Wellness & Waterfun

• Prima service • Korte lijnen • Flexibele instelling • Gecertificeerd personeel • Geen 9 tot 5 mentaliteit • Klantgericht meedenken • Praktisch en innovatief • Moderne technieken

Reimink Technieken B.V. | Nieuwstraat 20 Lemelerveld tel: 0572-372222 | E-mail: info@reiminkzwembaden.nl

www.reiminkzwembaden.nl

Van Vliet Kastanjehout

Tennis Totaal b.v.

Waterfly Nederland

Gooyerdijk 41 3947 NB Langbroek T +31 (0) 343 45 44 00 F +31 (0) 343 45 20 04 www.kastanjehout.nl

Handelsstraat 15 7917 RC Geesbrug 052 429 09 81 www.tennistotaal.nl

Goudstraat 2 8211 AP Lelystad 0320 - 26 18 33 verkoop@waterflynederland.nl www.waterflynederland.nl

De nummer 1 in duurzaam kastanjehout

Van aanleg tot onderhoudsmateriaal

Waterspeelvoorzieningen

Zwemmaterialen voor het zwembad.

Aquajogging De Buffel Vinkelsestraat 80 5383 KM VINKEL 0412 - 451 128 Info@aquarunner.nl www.aquarunner.nl

API Water Fun

Watergames & More bv

Neuenberger Strasse 26 D 36041 Fulda Deutschland +49 661 250 330 www.apiwaterfun.de

Postbus 172 2665 ZK Bleiswijk 06 2955 6662 www.watergames andmore.com

Voor al uw materialen in en rond het zwembad! De leverancier van alle materialen voor in en rond het zwembad.

Be a wavelength ahead with API Water Fun. Wave Generators for Leisure and Surfing, torrent rivers and API PLAY&SPRAY grounds

Specialist in spelen met, in, rond en op het water

Swedice

KBBL Wijhe B.V.

Wesseling Waterbehandeling Technieken BV

Postbus 1239 5200 BG ‘s-Hertogenbosch T +31 73 640 06 14 swedice@swedice.com www.swedice.com

Industrieweg 16 8131 VZ Wijhe 0570 - 523 234 www.kbbl.nl

Bronsvoorderdijk 16 7437 PZ Bathmen 0570 86 73 86 info@thuisinwater.nl www.thuisinwater.nl

Swedice levert technieken en systemen voor het maken van ijs- en sneeuwgerelateerde attracties.

Uw partner in veiligheid en kwaliteit in voedsel en water.

Thuis in water

Electrolux Professional BV

Ticketbureau

Wasapparatuur

Rubberen-tegel.nl

Het Leukste Voordeel

Transportweg 2B 4501 PS Oostburg 085-1118838 info@rubberen-tegel.nl www.rubberen-tegel.nl

Electrolux Laundry Systems, uw vertrouwde adviseur/leverancier voor professionele wasserijoplossingen in de recreatiebranche

Valdempende ondergronden

Meer omzet zonder afdracht van provisie

Landuwasco B.V.

Simple camp Oude Leijstraat 2 4817 ZR Breda 076 581 68 65 info@simplecamp.nl

Fun For Kids kadokaart Munsterstraat 28 7418 EV DEVENTER 0570 66 27 23 www.funforkidskaart.nl

Wisselwerking 52 1112 XR Diemen 020 569 22 01 www.electrolux.nl/ laundrysystems

Bellstraat 10 3133 KE Vlaardingen T +31 10 435 85 11 F +31 10 460 11 72 mail@Landuwasco.nl De betrouwbare partner in wastechniek

Flexibele, compacte tijdelijke accommodaties

Gert Eussen Visuele Projecten

De Limiet 2 4130 ED Vianen T 0347 37 88 84 F 0347 37 84 29 professional@miele.nl

Burg. Stroinkweg 23 8343 XH Zuidveen www.gevp.nl

Europeesche Verzekeringen

G.E.V.P

Postbus 12920 1100 AX AMSTERDAM 020 651 52 53 www.europeesche.nl

Gert Eussen Visuele Projecten

De specialist bij uitstek voor vrijetijdsverzekeringen

Unieke belevings ontwerpen en realisaties voor recreatie en toerisme

Webshop

Recycling

Verzekeringen

Miele Nederland B.V.

Ontwerp

Terreininrichting

Celsiusweg 18G 6662 PX Elst 0481 35 69 68 www.hetleukstevoordeel.nl

BTL Nederland B.V.

Meulenbroek Machinebouw B.V.

Recreatie Outlet

Rijksweg 11,5076 PB Haaren Postbus 24,5076 ZG Haaren 0411 62 20 36 info@btl.nl www.btl.nl

De Giem 7 7547 SW, Enschede 053 430 54 99 www.meulenbroek.nl

Celsiusweg 18 G 6662 PX Elst 0481 35 69 68 www.recreatieoutlet.nl

BTL ontwerpt, maakt en onderhoudt recreatieterreinen in heel Nederland. Onze groene visie verhoogt de waarde van uw park.

Onze afvalpersen stellen u in staat om te besparen op uw afvalkosten, en uw afvalstromen schoner, efficienter en veiliger te laten verlopen.

Beslist, de moeite waard

Thematisering en design De Beijer Bouwgrondstoffen

Jora Vision B.V.

Postbus 64 6566 ZJ Millingen aan de rijn 0481 43 91 11 www.debeijerbv.com Levering van grondstoffen aan de water- en wegenbouw, de betonindustrie, de recreatiemarkt, de parken landschapsarchitectuur

De Maessloot 2B 2231 PX Rijnsburg 071 402 67 47 www.joravision.com Creatief ontwerpen productiebedrijf voor de ontwikkeling en realisatie van attracties, decors en thematisering voor o.a. themaparken, waterparken, speelomgevingen, restaurants en musea in het binnen- en buitenland.