2019 | Jaargang 31 | Nummer 2 | Losse verkoop € 5,50
HISTORISCHE VERENIGING GEMEENTE BEILEN
Een dagje uit met het Hervormde Kerkkoor in 1973
Het “Rijke Hervormde Leven”
Transportbedrijf Gerding
De Vries Mechanisatie B.V.
Verhuizingen, lijndiensten, ongeregeld vervoer, overzeese verpakkingen en expeditie
Van loondorser tot internationaal Landbouw Mechanisatiebedrijf
VAN DE REDACTIE
Voor u ligt de tweede editie van 2019 en daarmee ook de tweede uitgave van de nieuwe redactie. Met veel plezier en enthousiasme zijn wij begonnen aan deze nieuwe uitdaging. Tot nu toe bevalt het ons uitstekend en kunnen wij weer meerdere mooie historische verhalen uitgeven van verschillende goede schrijvers. Jan Kuik neemt ons mee in het tweede deel van het verhaal rondom De Vries Mechanisatie, hoe het loonbedrijf ontstaat, er daarnaast een autohandel bij komt, hoe er wordt verhuisd naar Lieving en er een zwaar ongeluk gebeurd. Rik Martena beschrijft de geschiedenis van het Transportbedrijf Gerding. Het ontstaan van het bedrijf, de uitbreiding met Coleskranen, ook in deze geschiedenis een ongeluk en de ondergang van het bedrijf worden beschreven. Herman Blom weet ons te vermaken met een mooi artikel over “Het dagje uit met het Hervormde Kerkkoor in 1973. Hierin volgt een beschrijving van de veranderingen in de vrijetijdsbesteding en het saamhorigheidsgevoel van deze tijd. Daarnaast het ontstaan en de ontwikkelingen binnen het koor en natuurlijk het uitstapje van 1973. Carla Febusvertelt over de derde wandelvereniging van Beilen ‘Stap voor Stap’, daarin gaat het onder meer over verschillende wandeltochten en wat er onderweg werd gedaan om het wandelen wat gemakkelijker te maken. Janny Oudega brengt ons het nieuws van het leven in Beilen en omstreken aan de hand van de kranten van 60 jaar geleden inclusief een mooie aankondiging van de vertoning van de film Dik Trom. Verder is er nog nieuws van het bestuur en is er de rubriek ‘Op zoek naar…’ waarin we op zoek gaan naar namen van personen op een oude foto en de achtergronden bij de foto. Wij wensen u veel leesplezier toe!
INHOUDSOPGAVE Van de redactie Een dagje uit met het Hervormde Kerkkoor in 1973
2
Het “Rijke Hervormde Leven� Op zoek naar...
9
Wandelclub Stap voor Stap uit Beilen
14
Transportbedrijf Gerding
16
Verhuizingen, lijndiensten, ongeregeld vervoer, overzeese verpakkingen en expeditie De Vries Mechanisatie B.V.
22
Van loondorser tot internationaal Landbouw Mechanisatiebedrijf Van de bestuurstafel
31
In het Nieuwsblad van Beilen 2e kwartaal 1959
32
Colofon 35
Op de omslag: De groep meiden van de wandelgroep uit het verhaal van De Wandelclub Stap voor Stap
Inhoudsopgave
Een dagje uit met het Hervormd Kerkkoor in 1973 Het “Rijke Hervormde Leven” De wereld is in de laatste decennia in hoog tempo kleiner geworden. Mensen zijn minder aan huis en directe omgeving gebonden. Gelijktijdig is de gemeenschapszin in het eigen dorp of wijk langzaam maar zeker verminderd. Wie gaat er nog met de personeelsvereniging van het werk wandelen of muziek maken? Alleen al de toenemende scheiding van wonen en werken heeft dat moeilijk gemaakt. Grote werkgevers als DOMO en Beileroord hadden in de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog nog hun eigen verenigingsleven. Bijvoorbeeld wandelclub DITO van Beileroord organiseerde jaarlijks een grote wandeltocht en nam deel aan de jaarlijkse avondvierdaagse. Goed getraind en in clubkleding gestoken vielen ze op door hun discipline, motivatie en een breed repertoire aan wandelliederen. De vrije tijd werd in die decennia nog grotendeels met collega’s en mensen van de eigen gezindte (kerk, vakbond) doorgemaakt. Het was de tijd van de zogenaamde verzuiling, die zich doorzette in het hele verenigingsleven, tot en met de sport, spel en zang. Het Rijke Roomsche Leven in het Zuiden van Nederland in de jaren vijftig is een begrip geworden. Maar er was ook zoiets als een “Rijk Hervormd Leven”, of een “Rijk Gereformeerd Leven”, althans in een dorp als Beilen, terwijl ook het niet-kerkelijke deel van de Beiler bevolking haar eigen rijke verenigingsleven had. Tot dat Rijke Hervormde Leven hoorde bijvoorbeeld de Nederlands Hervormde Muziekvereniging (NHMV) die na 47 jaar in 1972 fuseerde met het toen al 75 jarige (algemene) Union tot het Beiler Harmonieorkest. De Gereformeerden hadden hun eigen AMDG. Samen hadden ze de zaterdagvoetbalvereniging Fit Boys of de christelijke wandelvereniging FIT. In de jaren zeventig van de vorige eeuw was dat rijke leven weliswaar al lang over haar hoogtepunt heen, maar zichtbaar was ze nog zeker. Juist het Hervormd Kerkkoor, in de jaren na WO II nog vaak Nederlands Hervormd Kerkkoor ge-
noemd maakte deel uit van die gemeenschapszin. In deze bijdrage neem ik de uitstapjes van het Hervormd Kerkkoor als aanleiding om het samenhorigheidsgevoel van die tijd te beschrijven. Die is ook van de foto’s af te lezen. Het jaarlijkse uitstapje De aanleiding voor deze bijdrage is de vondst van herinneringen aan het Hervormd Kerkkoor in de nalatenschap van mijn oma, Fenny Blom-de Jonge (1905-2000). Ze was met hart en ziel lid van het kerkkoor, dat was mij als kind (geboren in 1958) al duidelijk geworden. Elk jaar was er weer die groots georganiseerde bazar in het Wilhelminagebouw met dat spannende Rad van Avontuur met de prijzen die bij middenstanders waren vergaard en de markt waarvoor een jaar lang werd verzameld, genaaid, gebreid en gehaakt. En dan waren er de jaarlijkse uitstapjes. Naar die uitstapjes werd toegeleefd en er werd lang over nagepraat. Het waren jaarlijkse dagreisjes met de bus, meestal als verrassingstocht uitgedacht, die richting Amsterdam, Arnhem, over de Duitse grens of naar de Friese meren leidden en steevast met een diner in plaatsen als Elburg, Staphorst of Losser eindig-
Een dagje uit met het Hervormde Kerkkoor in 1973 | Herman Blom
3
den. Ik vond een reisverslag van Fenny Blom-de Jonge uit 1973 en ook een groepsfoto. De groepsfoto van het Hervormd Kerkkoor is waarschijnlijk niet van een uitstapje in 1973 maar van een veel eerdere datum, maar onbekend wanneer. Bij de historische vereniging van de Gemeente Beilen bleek eind 2018 een deel van het archief van het Hervormd Kerkkoor te zijn gebracht. Oma’s aantekeningen tezamen met de notulen van de bestuursvergaderingen, alsmede de jaarverslagen stellen me in staat om een tijdsbeeld te schetsen aan de hand van die jaarlijkse uitstapjes van het Hervormd Kerkkoor. Het Hervormd Kerkkoor Het Hervormd Kerkkoor werd volgens Netty Ploeg al voor de Tweede Wereldoorlog opgericht. Onbekend is wanneer. Waarschijnlijk al in de jaren twintig, want toen kregen de Gereformeerden hun kerkkoor en de Hervormden zullen niet zijn achtergebleven, denkt Jan Kuik. Toen de Duitse bezetter het lidmaatschap van de Kulturkammer verplicht stelde voor culturele verenigingen en kunstenaars, hield het voor het Hervormd Kerkkoor op (bron: Netty Ploeg). Het Hervormd Kerkkoor werd in 1946 dus waarschijnlijk voor de tweede keer opgericht. Dat jaartal blijkt uit bijgaand krantenberichtje dat als oproep is bedoeld (Nieuwsblad van Beilen, 21 juni 1946) en uit het jubileumvaantje dat in 1991 bij het 45-jarige bestaan werd uitgegeven. Notulen of andere verslagen uit die tijd zijn niet teruggevonden en zijn er misschien ook wel nooit geweest, zo vermoedt Jan Wessels. Dat kwam in die tijd namelijk vaker voor volgens hem. Blijkens de notulen, de jaarverslagen en de kasboeken had het Hervormd Kerkkoor in de jaren vijftig meer dan 70 leden wat gaandeweg wat minder werd tot de helft (36) in 1973 en weer de helft daarvan in de jaren negentig. In 1999 was er de fusie met de Gereformeerde Zangvereniging De Lofstem tot het Christelijk Gemengd Koor. Daarmee kwam het einde voor het Hervormd Kerkkoor. Het nieuwe, gezamenlijke Hervormd-Gereformeerde koor werd in 2017 opgeheven. De 4
uitstapjes van het Hervormde Kerkkoor waren eind jaren zeventig al gestaakt. Het Hervormde Kerkkoor werd ook wel Nederlands Hervormd Kerkkoor genoemd, wat ook voor de hand lag, omdat het als onderdeel van de Nederlands Hervormde Kerk ook wel die naam had kunnen dragen. Het Hervormd Kerkkoor behoorde bij de kerk, mocht gebruik maken van oefenruimte in het Wilhelminagebouw en zong regelmatig tijdens de erediensten (meestal op de kerkelijke hoogtijdagen zoals met Kerst en Pasen) in de Hervormde Kerk van Beilen maar ook minimaal 1 keer per jaar in de Hervormde kerken van Wijster, Hijken en Hooghalen. Het koor bepaalde zelf welke liederen zij ten gehore wilde brengen. Dit veranderde toen de kerk zich ging bemoeien met de liederenkeuze en er door de inmiddels gefuseerde Hervormde en Gereformeerde kerk een cantorij werd opgericht (1991). Met de oprichting van de cantorij verloor het Chr. Gemengd Koor Beilen een deel van haar functie voor de eredienst en daarmee kwam ze ook meer los te staan van de kerk, ontving ze geen of minder subsidie meer, maar bleef nog wel, met enige regelmaat meewerken aan de erediensten. Maar, zoals gezegd vond er functieverlies van het koor plaats ten gunste van net opgerichte cantorij. Dit functieverlies moet worden begrepen tegen de achtergrond van vernieuwingsprocessen in de protestantse kerk, aldus toonmeester Hans Beek uit Zuidhorn. De zgn. liturgische beweging had al in de jaren zestig en zeventig geleid tot de ontwikkeling van nieuwe liederen, van meer liturgische elementen in de eredienst en vooral van meer nadruk op de actieve rol van de gemeente. De nieuwe cantorij hoorde niet alleen mooi te zingen, maar ook de leiding in de eredienst te nemen inzake de gemeentezang en de gemeente te helpen met het instuderen van de (nieuwe) liederen. Het Liedboek voor de Kerken uit 1977 was bedoeld voor moderne gemeentezang. De komst van de cantorij was vooral voor de oudere leden van het Hervormd Kerkkoor een zwarte bladzijde, volgens Netty Ploeg. Men voelde zich op een zijspoor gezet, maar ze mochten als Chr. Gemengd Koor
Een dagje uit met het Hervormde Kerkkoor in 1973 | Herman Blom
Een dagje uit met het Hervormde Kerkkoor in 1973 | Herman Blom
5
tot 2017 nog 18 jaar lang veel vreugde beleven aan de koorzang. De jaarverslagen van het koor werden in die jaren tezamen met de notulen van de bestuursvergaderingen in schoolschriftjes met de hand opgeschreven. De schriftjes werden weer samengehouden in omslagmappen van de Christelijke Landbouwhuishoudschool. Zo liggen ze nu in het archief van de Historische Vereniging van de Gemeente Beilen. De jaarverslagen waren als toespraak aan de algemene ledenvergadering bedoeld. Ze werden tijdens de jaarlijkse ledenvergadering voorgelezen. De secretaris begon met zinnen als ‘Dames en heren” en eindigde met “Ik dank u’” , “Dames en heren, ik heb getracht een kort overzicht te geven van het afgelopen jaar” of “Ik wil eindigen met de wens uit te spreken dat…..”. In 1963 bijvoorbeeld was er de volgende (wat kromme) zin bijna aan het eind: “Laten wij allen met verantwoordelijkheidsgevoel en de plicht 6
verstaan, die wij moeten hebben tegenover ons koor, het jaar 1963 ingaan.” Als slotzin volgde in de regel een verzoek als in dat jaar: “Wij vragen God de Heer om bijstand en moge het Kerkkoor onze plaats in de Hervormde Gemeente toevertrouwd zijn, zoals het van ons werd verwacht.” Ook de jaarlijkse uitstapjes werden in die jaarverslagen in herinnering gebracht met aandacht door de secretaris. Bijvoorbeeld in 1976: “Gaarne voldoe ik aan het verzoek om u nog weer een kort overzichtje te geven van ons reisje gehouden op 30 augustus 1975.” Het uitstapje van 1973 De uitstapjes die het Hervormd Kerkkoor maakte, zijn in onze ogen van nu, 2019, wellicht een toonbeeld van gezapigheid en van traagheid. In 1973 had men volgens het reisverslag van Fenny Blom-de Jonge bijna tweeenhalf uur nodig om van
Een dagje uit met het Hervormde Kerkkoor in 1973 | Herman Blom
Beilen naar Hoevelaken te komen, waar in het restaurant koffie werd gedronken. Toch zijn er ook redenen om er met enige jaloezie naar terug te kijken, want gezellig en ongecompliceerd dat ze waren! Er werd als gezegd lang naar uitgekeken en het werd vooral goed voorbereid, bijvoorbeeld met speciale feestattributen en meegebrachte muziekinstrumenten. Op de foto met mijn oma, Fenny Blom-de Jonge als middelpunt zien we alle deelnemers met een feestelijke hoedje op. De stemming zat er echt in! Op de groepsfoto zien we niet voor niets de instrumentalisten vooraan zitten. Mijn oma, Fenny Blom-De Jonge (1905-2000), had zoveel lol aan die uitstapjes dat ze er na afloop voor zichzelf aantekeningen over maakte. Ik vond die van een uitstapje van het Hervormd Kerkkoor op 25 augustus 1973 terug. Niet dat ze die in opdracht van het bestuur had gemaakt. Het jaarverslag over 1973 bevat namelijk ook een uitgebreide passage van de secretaris over het uitstapje. Dat verslag werd op de jaarvergadering voorgelezen. Fenny Blom-de Jonge schrijft haar verslag op een zogenaamd ‘overhemdkarton’, zo’n stuk karton waarmee ook nu nog overhemden voor de verkoop worden gespannen. Op zich een uiting van zuinigheid en uit de tijd dat schrijfpapier schaars was want duur. Mijn oma begint haar verslag van dit uitstapje van het Kerkkoor op deze wijze: “De dag was weer aangebroken. Ofschoon het aan de late kant was van dit jaar was de deelname behoorlijk: 39 personen, inclusief ‘supporters’. Het weer was donker, maar de stemming goed, zoals we ze gewend zijn. Niet te vergeten dat dit de 21ste maal al is. Dat is dan ook een hoogtijdag voor het koor.” Omdat het een verrassingstocht was bleef het tot ver in de dag de vraag waar men uiteindelijk zou terechtkomen. Ook omdat er nog lang niet zoveel snelwegen waren als nu werd het doel via allerlei omwegen bereikt. Zo werd de spanning dus opgevoerd. Mijn oma schrijft in haar reisverslag steeds over Boele die als reisleider optrad. Uit de notulen begrijp ik dat het om
Boele Duin ging, de chauffeur van de touringcar. De chauffeur kon zo’n dag maken of breken. In dit geval dus maken. Mijn oma in haar verslag: “Er kwam een verrassingstocht op het programma, wat ook werkelijkheid is geworden. Prompt 7.30 uur stond de bus op het Wilhelminaplein, met een voorbeeldige chauffeur tevens gids waar we de hele dag van genoten hebben (naar hij zei wederzijds ook). We gingen van start, maar waarheen? Boele zou wel zien en onze vragen werden dan ook niet bevestigd. We werden vaak in de maling genomen wat richting betrof.” Die spanning bleef: “Het ging richting Lelystad-Nijkerk, alles was een verrassing, waar Boele ons zou brengen. Het was voor het gezelschap echt een geheime reis. Het leek soms een ontvoering in de goede zin des woords. Verder ging het richting Amersfoort, maar kwamen we in Hoevelaken aan om 10 uur in ’t restaurant, waar we onze koffie gebruikten die ons wel liet smaken, waar we gezellig gezeten hebben en waar we de eerste al lang niet meer waren. Er waren al verscheidene bussen voor ons gearriveerd.” Uiteindelijk leidde de reis naar Schiphol, voor een bezichtiging, en naar Amsterdam voor een rondvaart en een bezoek aan Madame Tussaud, het wassenbeeldenmuseum. Mijn oma vond alle drie bestemmingen indrukwekkend en interessant, zoals ze veel meer interessant vond, met name de gekleurde boerderijen van Staphorst, de gedempte kanalen van Dedemsvaart, de door de beruchte 1973-storm vernielde bossen bij ’t Harde, restaurant ‘De Witte Bergen’ bij Hilversum, de brug over de Amstel bij Ouderkerk of de in aanbouw zijnde flats van de Bijlmermeer. Netty Ploeg kon zich nog goed herinneren aan het meegebrachte eten en drinken, onder in de bus, bijvoorbeeld aan de koude pannenkoeken. En ja, in het jaarverslag van 1974 wordt er over gesproken: “Daarna bracht meneer Duin ons, na nog weer een gedeelte van Amsterdam te zijn doorkruist, naar een rustig plekje, waar we ons te goed
Een dagje uit met het Hervormde Kerkkoor in 1973 | Herman Blom
7
deden aan pannekoeken en wat drinken.” Toch kon dit natuurlijk niet verhinderen dat de dagtocht werd besloten met een gezamenlijk diner in een restaurant ergens onderweg. Gezelligheid troef: “En toen ging het door het polderland naar Elburg naar onze laatste pleisterplaats ‘De Stad Elburg’. Het uurtje vooraf aan het diner was weer echt gezellig, al waren er wel heren bij, die het wat te kort duurde. Het diner was goed, ja er waren zelfs heren bij die maar niet genoeg konden krijgen. Vooral de heer Langbroek vond de appelmoes overheerlijk. Maar aan alles komt een einde zoo ook aan dit diner. Iedereen was goed voldaan en “volgedaan”, en werd de thuisreis aanvaard. Het was een mooie dag geweest.” Met de jaarlijkse uitstapjes van het Hervormd Kerkkoor moet vrij snel na de oprichting in 1946 zijn begonnen, immers Fenny Blom-de Jonge telde die van 1973 als nummer 21. Volgens Netty Ploeg moet die van 1978 de laatste geweest zijn. Daarmee kwam een eind aan een bijzondere en vermeldenswaardige traditie die veel koorleden en hun partners veel plezier heeft gegeven.
Met dank aan Jan Wessels voor de desk research en aan Netty Ploeg voor de ondersteuning bij de naamgeving bij de foto’s. Beide hebben mij verder nog informatie verschaft. Ook dank ik Jan Kuik voor de ondersteuning bij de naamgeving van de deelnemers op de foto’s en Hans Beek voor het achtergrondverhaal over de liturgische beweging.
8
Een dagje uit met het Hervormde Kerkkoor in 1973 | Herman Blom
Op zoek naar... een terugkerende rubriek In deze terugkerende rubriek is het de bedoeling foto’s te tonen en daarbij op zoek te gaan naar de juiste (ontbrekende) namen van de personen die op de foto staan. In sommige gevallen is een aantal namen bekend en die worden dan alvast vermeld, zodat dit aangevuld kan worden met de ontbrekende informatie. Hieronder ziet u een foto uit de collectie van de Oudheidskamer. De Instelling voor Volksonderwijs had in 1948 in Beilen 460 leden volgens het Nieuwsblad voor Beilen. Het was een instelling die avonden verzorgde met zang, toneel en maatschappelijke voorlichting. Uit vooronderzoek van Jan Wessels blijkt dat dergelijke avonden meestal georganiseerd werden bij Hotel Prakken.
De avonden werden altijd druk bezocht, de animo was groot. Bent u degene die het rijtje namen kan aanvullen of weet u wat er opgevoerd wordt, dan vernemen wij dat graag via redactie@historiebeilen.nl Mocht u zelf een foto hebben die we voor deze rubriek kunnen gebruiken neem dan gerust contact met ons op.
Volksonderwijs 1948 (Van links naar rechts) Bovenste rij 1. Anneke Bos 2. 3. Hillie Eleveld Op zoek naar...
4. Beuving 5.
Onderste rij 6. Geertje de Vries 7. 8. Jeltje Boonstra
9. Zwaan 10.
9
Wandelclub Stap voor Stap uit Beilen In het vierde magazine van 2018 vroeg men zich af of er nog meer wandelverenigingen waren in Beilen dan T.O.G. en D.I.T.O. Ik kan die vraag wel beantwoorden: jazeker! Ik heb bij wandelclub Stap voor Stap gewandeld, begin jaren 1960 opgericht door Jannie Raterink.
Stap voor Stap bestond uit zo’n 13 tot 15 meiden, allen in de leeftijd van 10 tot 12 jaar. Er werden in die tijd jaarlijks tal van wandeltochten door Drenthe georganiseerd en wij liepen altijd de 10 km routes. Om maar wat te noemen: de Krententocht van D.O.S. in Dwingeloo, de TT Mars in Assen, de Najaarstocht van ’t Meugien in Meppel, de N.N.W.B. Bondswandeldag, de Meppeler Toren Wandeltocht, de Najaarstocht E.A.S. in Assen en natuurlijk de wandeltochten die D.I.T.O. organiseerde. Ik heb nog 22 medailles van al die tochten, vanaf 1963 tot en met 1966. We liepen altijd zoveel mogelijk netjes, d.w.z. allemaal met hetzelfde been vooruit. Om dat wat makkelijker te maken, zongen we onderweg van allerlei liederen. Wie kent niet het bekende lied: Ik heb een potje met vet? Dat dit aardig lukte bleek wel uit het feit dat Stap voor Stap ook bekers won. Die werden allemaal door Jannie mee naar huis genomen, omdat er
natuurlijk maar één exemplaar beschikbaar was. Jannie’s vader had het garagebedrijf Raterink, vlak bij het Linthorst Homankanaal. Met een VW-busje reed Jannie ons op zaterdag naar de wandeltochten toe. Dat kon in dat busje, omdat niet iedereen altijd aanwezig was. En autogordels bestonden in die tijd nog niet voor passagiers. Door de week oefenden we een avond in Beilen, zodat we goed getraind aan de start kwamen. Waarom het in 1966 tot een einde kwam, is mij helaas onduidelijk. We hebben altijd met heel veel plezier gewandeld door de provincie en vaak stonden mensen in de dorpen langs de route om alle deelnemers aan te moedigen.
Enkele van de medailles, die we altijd kregen na een wandeltocht. De foto links is gemaakt tijdens de Lanijto, medio jaren 60, van boven naar beneden: v.l.n.r.: Taetske Jager, leidster Jannie Raterink. v.l.n.r.: ??, Hillie Strijk, Roelie Karsten, Alie Santing, Gea Oosterop. v.l.n.r.: rij Gea Steenge, Carla Febus, Jannie Doorten, Nettie den Bakker, Clara Brunsting. v.l.n.r.: Aafke Elzinga, Ineke Drent, Roelie Vredeveld, Anneke den Boef, Marjan Bos (Met dank aan Gea Steenge voor deze foto en het herinneren van diverse namen. We hopen dat we het bij het rechte eind hebben.) De Wandelclub Stap voor stap uit Beilen |
Carla Febus
11
Zwaantinus Gerding, grondlegger van het bedrijf
TRANSPORTBEDRIJF GERDING Het briefhoofd van het Transportbedrijf Gerding vermeldde in de jaren zestig: “ Verhuizingen, lijndiensten, ongeregeld vervoer, overzeese verpakkingen en expeditie.” In 1980 stopten de activiteiten van het bedrijf dat ooit was opgezet door Zwaantinus Gerding. Schoondochter Betsy Gerding-Tol, kleinzoon Zwaantinus Gerding en oud-werknemer Bé Gils vertellen over het bedrijf. Zwaantinus Gerding (geboren in 1905) werkte als melkrijder bij de DOMO. Met paard en wagen haalde hij de melkbussen bij de boeren weg. Kleinzoon Zwaantinus Gerding (59) vertelde dat opa op zekere dag op het kantoor moest komen en dat hem daar de vraag werd gesteld: “Wil je wel chauffeur worden?” Daar had Zwaantinus wel oren naar. Hij liep met de vertegenwoordiger van het bedrijf dat de vrachtwagen leverde naar buiten en bekeek het nieuwe transportmiddel. Samen maakten ze een rondje en vanaf dat moment was Gerding de chauffeur van de DOMO. Een goede keuze!
Hekstraat 20, tien jaar lang het onderkomen Zijn vrouw Hilligje Bouwmeester, een boerendochter uit Wijster, was zakelijk ingesteld en zij stimuleerde haar man. Volgens Betsy Gerding-Tol (83), weduwe van zoon Albert Gerding, hebben ZwaanTransportbedrijf Gerding | Rik Martena
tinus en Hilligje na de oorlog samen het bode- en transportbedrijf opgezet in de Molenstraat. Daar stond de vrachtwagen op het erf, in 1957 kwam er een tweede bij en verhuisde het bedrijf naar de boerderij achter de woning aan de Hekstraat 20. Dit pand is destijds afgebroken, na de herbouw kwam de apotheek er in en nog later de lingeriewinkel van de familie Norg. Ongeval In de beginperiode van de onderneming had Zwaantinus een ernstig ongeval met de vrachtauto. Het Nieuwsblad voor Beilen van 5 december 1947 maakte daar kort melding van: “Op zaterdagmorgen werd op de overweg Alting-Beilen de vrachtwagen van Z. Gerding geraakt door de passerende trein van 07.15 uur.” Het liep vrij goed af: Gerding kwam met de schrik vrij en zijn zoon Albert had een tamelijk ernstige hoofdwond. De vrachtauto en de lading werden vernield. Het ongeval gebeurde in dichte mist. Zwaantinus en Albert hadden de ramen naar beneden gedraaid om te beter te kunnen horen of er een trein naderde, maar desondanks werd de vrachtwagen gegrepen. Na het ongeval kon Zwaantinus gewoon naar huis lopen. Zijn zoon werd opgenomen in het ziekenhuis. Het bijzondere aan deze gebeurtenis was, dat de trein de vrachtauto pal achter de cabine volledig middendoor sneed. Het voorval maakte zoveel indruk dat het binnen de familie Gerding nog steeds leeft. 13
Betsy Tol, de vriendin van Albert Gerding in een Ford V-8 verhuiswagen
Bodediensten De broers Albert en Hilko Gerding werkten samen in het bedrijf en deden bodediensten, verhuizingen en allerlei transporten. Bé Gils was van 1964 tot 1971 chauffeur in vaste dienst en hij kan boeiend vertellen over zijn werkzaamheden bij Gerding. Het was zwaar werk, de enige luxe in de vrachtwagen was een steekwagen. Alles moest met de hand, automatische laadkleppen, heftrucks en rolwagens waren er nog niet. Lange dagen en hard werken was het devies, van overuren had men nog niet gehoord. Het enige dat telde was dat de goederen op tijd bezorgd werden.
bezorgplekken, maar deze herinner ik mij. Het was een enorme bedrijvigheid in Groningen. Bij het bodecentrum stonden wel vijftig tot honderd bedrijfsvrachtwagens die met hun vrachten alle kanten opreden: Ter Wal naar Dwingeloo, De Ruiter naar Westerbork en Koers naar Smilde, om zo maar een paar te noemen. Wanneer de pakketten onder rembours waren verstuurd, moesten we ook geld beuren. Dit was een grote verantwoordelijkheid, want we hadden soms heel veel geld op zak en bij het afrekenen moest dat wel kloppend zijn. Verhuizingen In de loop van de tijd werd het bode-rijden minder. Eigenlijk kon het niet uit. Ik herinner me een voorval waarbij we voor normaal vervoerstarief een grote antieke kast van de bovenste verdieping van een huis moesten halen. We waren daar met vier man wel anderhalf uur mee bezig. In 1968 stopte Zwaantinus Gerding en zijn zonen Albert en Hilko waren nu de vennoten. Zij probeerden ook andere activiteiten te ontwikkelen om het bedrijf rendabeler te maken. Zo betrokken zij heftrucks van een bedrijf in Rotterdam en probeerden die te verhuren aan bedrijven zoals de DOMO. Ook verkochten ze aan de boeren luxere stoelen voor de tractoren. Die waren in het algemeen voorzien van primitieve stoelen en de Gerdings verkochten geveerde exemplaren.
Hilko Gerding bij de DAF-vrachtwagen Bé Gils deed vooral de bodediensten op Groningen, Meppel en Assen. Dagelijks naar het grote bodecentrum in Groningen, waar de leveranciers hun goederen afleverden. Deze goederen werden door de bodediensten uit heel het noorden verder vervoerd naar hun bestemming. Bé Gils vertelt: “Ik deed op een doorsnee dag tijdens de rit van Groningen naar Beilen wel honderdtwintig adressen aan. In Beilen bezorgde ik bij slager Hof op de Markt, slager Vrieling in de Julianastraat, bij Rosenberg, Holwerda, Nijboer en bakker Joosten in de Brinkstraat. Die linoleumrollen van Holwerda waren loodzwaar! Natuurlijk waren er meer Transportbedrijf Gerding | Rik Martena
De nieuwe Volvo verhuiswagen Daarnaast deden we ook veel verhuizingen. Ik heb de bekende schaatscoach Leen Pfrommer 15
Nieuwbouw aan de Zuidmaten
Pand aan de Zuidmaten
van Den Haag naar de Gruttolaan in Beilen verhuisd. Pfrommer was in die tijd ook docent aan de militaire sportschool in Hooghalen. Dit was een bijzondere verhuizing want ik had de verhuiswagen al helemaal vol met huisraad, toen Pfrommer tegen mij zei dat hij ook nog 20 mud antraciet in de kelder had staan en dat moest ook mee naar Beilen! Ik heb de wagen weer opengemaakt, de achterklep naar beneden gedaan en daar de 20 mud kolen opgezet. De deuren konden niet meer gesloten worden, met touwen hebben wij de zaak vastgebonden en zo zijn wij naar Beilen gereden.”
de Zuidmaten 3. Daar werd een groot nieuw pand gebouwd dat geschikt was voor allerlei activiteiten. De situatie aan de Hekstraat was eigenlijk totaal ongeschikt voor een transportbedrijf. In de boerenschuur konden slechts één vrachtwagen en één bestelwagen worden gestald, ruimte voor opslag van inboedels was er niet en bovendien veroorzaakten de vrachtwagens overlast in de buurt. In 1965 werd de eerste aanvraag gedaan voor de aankoop van een stuk grond, direct achter de DOMO aan de Zuidmaten. Op 23 februari 1967 besloot de Gemeenteraad om aan de vennoten Zwaantinus, Albert en Hilko Gerding de grond te verkopen en werd er nieuw gebouwd.
Niet alle verhuizingen waren winstgevend. Betsy Gerding-Tol herinnert zich die keer dat haar man Albert een verhuizing in Den Haag zou doen. Bij het opgegeven adres aangekomen, bleek dat daar een oude dame woonde die helemaal niet wilde verhuizen. Een grappenmaker had een valse opdracht gedaan! Betsy: “Mijn man was er sneu en verdrietig van, een hele dag voor niets gewerkt. Het is natuurlijk niet te doen om elk personeelslid nu te noemen. Maar ik wil voor één persoon een uitzondering maken: Geesje Luyke, zij werkte jaren op het kantoor, deed de hele administratie en zij heeft er altijd voor gezorgd dat het bedrijf goed liep. Zij was niet alleen een steun en toeverlaat voor Albert en Hilko, maar ook voor het personeel.” Verhuizing van het bedrijf naar de Zuidmaten In 1967 werd er verhuisd van Hekstraat 20 naar 16
Het nieuwe pand aan de Zuidmaten Een gedeelte van het pand werd onderverhuurd aan Spaarnestad, uitgeverij van tijdschriften. Voor dit bedrijf werden de tijdschriften, zoals Panorama, Revu, Libelle, Margriet en Donald Duck per afnemer in pakketten gebundeld en die werden op zaterdag bezorgd in Noordoost Nederland. De afnemers moesten direct betalen aan de chauffeur en het gevolg daarvan was dat zij met veel geld weer in Beilen kwamen. Betsy Gerding-Tol “Dat was zaterdags een grote drukte. Alle vijf knechten waren daarmee bezig en ik zat met een probleem: waar laat ik het geld? De Rabobank was op zaterdag niet open om het geld te storten. Ik had als opbergplaats een mooie geheime plek: de naaimachine. Die kon ik wegklappen en daaronder zat een bergruimte waarin ik het geld kon verstoppen.” Zwaantinus Gerding bevestigde het verhaal Transportbedrijf Gerding | Rik Martena
van tante Betsy, maar hij wist niet waar tante het geld bewaarde. Het ging volgens Zwaantinus om veel geld: tachtig- tot honderdduizend gulden per zaterdag. Zwaantinus: “Gelukkig opende de Rabobank later een nachtkluis.”
Coles-kranen met links Albert Gerding en rechts Hilko Gerding
Kraanbedrijf De broers Albert en Hilko hadden verschillende interesses. Albert was meer van de vrachtwagens en de verhuizingen, terwijl Hilko een voorliefde had voor mobiele kranen. Hilko kocht in Duitsland een tweedehands exemplaar van het merk “Gottwald” voor een bedrag van veertigduizend gulden. De verhuur van de kraan liep direct als een trein en Hilko moest zelfs kranen inhuren om aan de vraag uit de bouwwereld te kunnen voldoen. Al snel werd de “Gottwald” verkocht en werden er in de loop van de tijd maar liefst vijf gigantisch grote “Coles” kranen aangeschaft. In de eerste tijd was er nog volop werk voor deze kranen, maar eind zeventiger jaren kwam de klad in de bouw en kwamen de kranen stil te staan. De vaste kosten, zoals rente en aflossing, afschrijvingen en lonen van de vijf machinisten kwamen maandelijks wel terug, terwijl er geen inkomsten tegenover stonden. Het gevolg was dat in 1980 het bedrijf failliet werd verklaard. Een triest einde van het bedrijf met aanvankelijk een verstoorde relatie tussen de broers als gevolg. Zwaantinus Gerding: “Gelukkig is alles later weer goed gekomen”.
Bronnen: Interviews met mevrouw B. Gerding-Tol, de heer Z. H. Gerding en de heer B.Gils. Het gemeenteachief van Midden-Drenthe. Foto’s: Privécollecties van mevrouw B.Gerding-Tol en de heer Z.H.Gerding.
Coles -kraan in actie bij ziekenhuis Hoogeveen Transportbedrijf Gerding | Rik Martena
17
Foto: links Jan, midden Lute en rechts Johan de Vries. Persoon geheel rechts onbekend
DE VRIES MECHANISATIE B.V. Van loondorser tot internationaal Landbouw Mechanisatiebedrijf Deel II Samenvatting deel I: (verschenen maart 2019) Johannes (roepnaam Jans) De Vries kwam uit Den Andel in Groningen in begin 1900 en vestigde zich als rijwielhersteller in de Paltz te Beilen. De start verliep moeizaam. Na enige tijd kocht hij een dorsmachine om verder te gaan loondorsen bij de boeren. Dat ging goed. Na de oorlog beschikte hij over drie dorsmachines. Zijn twee zonen Ab en Lute kwamen bij hem in het bedrijf. Onder andere door de opkomst van de combine waren de drie heren het er niet over eens hoe het verder moest. Lute besloot alleen door te gaan. Ab begon ook met een eigen bedrijf. Vader Jans ging verder waar hij mee was begonnen: rijwielhersteller. Hoe het bedrijf van Lute zich verder heeft ontwikkeld, leest u in het onderstaand verhaal. Start loonbedrijf L.A. De Vries Wanneer het bedrijf precies is gestart, is niet geheel duidelijk. Een eerste inschrijving bij de Kamer van Koophandel is niet te vinden. Is er vermoedelijk zelfs niet. Men zei toen nogal eens: “Je kunt beter jagen zonder akte, dan zonder geweer”. Aangenomen mag worden, dat het begin jaren vijftig van de vorige eeuw moet zijn geweest, dat de onderneming is gestart. Loondorser De Vries dorste eerst met een Borga dorsmachine. Normaal gesproken waren er flink veel mensen nodig om te kunnen dorsen. Hij was al snel in de weer dat aantal te verminderen. Met boeren werd afgesproken, dat zij moesten zorgen voor personeel. Dat scheelde die boer aanzienlijk in de kosten. Er kwam slechts één medewerker van De Vries mee. Wellicht hield De Vries er op deze manier meer geld aan over. De dorsmachine werd aangedreven door een gebruikte Ferguson TET petroleum tractor. De pers waarmee het stro na het dorsen in pakken werd geperst, werd evenals de dorsmachine aangedreven door een aandrijfband via een poelie op de tractor. Lute bedacht een aftak-as aan de De Vries Mechanisatie B.V. | Jan Kuik
dorsmachine te bouwen voor aandrijving van de pers. Dat was veiliger en gaf minder storing. De vraag naar loonwerk nam toe De boeren op de zandgronden van Drenthe werkten direct na de oorlog nog op dezelfde wijze als daarvoor. Zij hadden vaak een inwonende knecht. De boer en de knecht deden al het werk zelf met uitzondering van het dorsen. Naoberhulp (elkaar helpen bij werkzaamheden) kwam in die tijd bij boeren veel voor. Bijna al die boeren hadden een arbeidsintensief gemengd bedrijf (akkerbouw en veeteelt). Door de komst van betere kunstmest, goede landbouwvoorlichting, enz. werd er meer geoogst dan voorheen. Zodoende kwam er steeds meer werk voor de boeren. De loonkosten stegen in die periode, waardoor steeds meer boeren afscheid moesten nemen van hun knecht(en). Kortom: er kwam behoefte aan een agrarisch loonwerker. Ontstaan agrarisch loonbedrijf Lute heeft in 1953 een nieuwe zware tractor (een Mac Cormick DGD 4) gekocht. Deze tractor werd o.a. voor de aandrijving van de dorsmachine en voor het trekken van een weiderol gebruikt om grasland vlak te rollen. Omdat Lute onvoldoende 19
inkomsten verdiende met het dorsen van graan en het rollen van grasland, zocht hij andere activiteiten. Hij ging ook ploegen en grasmaaien bij de boeren met die tractor. Zo ontstond langzamerhand het agrarisch loonbedrijf. Ander werk dan bij boeren De Vries werd ook gevraagd geoogste aardappelen en suikerbieten te laden, die vervoerd moesten worden naar de aardappelmeelfabrieken in Smilde (Scholten) en Oranje (AVEBE). Dat vervoer vond eerst plaats per schip en later met een vrachtauto. Lute had daarvoor een vrachtauto met daarop een draadkraan gekocht afkomstig uit het Amerikaanse of Canadese leger. Het geheel werd door De Vries in een andere kleur gespoten. De kraan werd vaak bediend door buurjongen Janko Schoonveld (geboren in 1946), die tegenover De Vries woonde. Janko was zowat dag en nacht bij de fam. Vries. Na de L.T.S. ging Janko daar ook werken, nadat hij eerst een jaar bij Schepers in Hoogeveen had gewerkt. Janko vertelde, dat het laden van zo’n schip niet eenvoudig was. De aardappelen werden door boeren langs het kanaal gestort. Men kon met de vrachtauto/kraan niet te dicht bij het kanaal gaan staan, want dan was de kans groot dat het gehele zaakje in het water kukelde. De handrem van de vrachtauto werkte matig. Lute ging daarom in de cabine van de auto zitten en hield de rem ingedrukt. De giek van de kraan was niet zo lang, waardoor hij de aardappelen niet zomaar in het ruim van schip kon laten vallen. Janko moest zorgen, dat de bak van de kraan richting het schip zwaaide. Was de bak eenmaal boven het ruim, dan werd de bak ontgrendeld. Handel in auto’s Bij De Vries werd ook in auto’s gehandeld. Die auto’s werden gekocht op automarkten in Deventer, Apeldoorn en Utrecht. Buurman Piet Schoonveld knapte die auto’s, indien nodig, op. Piet had als monteur bij garage Beugel & Fernim gewerkt. Na de oorlog werkte hij als chauffeur bij een over 20
Janko Schoonveld en Jan de Vries (Molenstraat) heidsinstelling in Assen. Hij moest daar acht uur per dag werken en had dus tijd genoeg om dat werk er nog even bij te doen: zo dacht men daar toen over. Zodra zo’n auto weer in goede staat was gebracht, werd die vaak ook weer op één van die automarkten verkocht. Lute reed zelf ook in zo’n auto. Boeren zagen die auto en niet zelden werd die dan aan een boer verkocht. Hij kwam eens naar huis lopen met een autoplaid over zijn arm. Hij vertelde, dat garagehouder Nicolai in de Brinkstraat zijn auto had gekocht. Die bood hem na wat gedoe een leuk bedrag en de handel ging door, echter exclusief de plaid. Personeel Het werk bij De Vries werd in het begin gedaan door mensen uit de buurt. Toen het drukker werd, werd personeel aangenomen. Dat waren in de loop der tijd de gebroeders Albert en Daan Hulst, Steffen Hummel, de gebroeders Lucas en Hilleginus Maat en Henk Pomp. Uiteraard ook Janko Schoonveld, maar die hoorde als het ware bij de inventaris. De Vries Mechanisatie B.V. | Jan Kuik
1955, Anneke in 1961 en Laura in 1963. In haar keuken ontving Jantje vertegenwoordigers, klanten en personeel. Al die mensen kregen op tijd koffie en/of thee. Tijdens etenstijd konden ze mee-eten. Niemand kwam iets te kort.
Stef Hummel (Molenstraat) Hard werken Janko vertelde, dat zowel Lute als Jantje keihard werkten. Als het personeel stopte op het land kroop Lute in drukke perioden daarna nog op de tractor en werkte dan ‘s nachts door. Jantje en hij kregen samen 5 kinderen: Johan werd in 1948 geboren, Jan in 1949, Albert in Foto
Eerste combine In 1957 werd de eerste combine aangeschaft. Geld daarvoor werd van particulieren geleend. In 1965 kocht Lute ook een maaier en een zelfbinder. De firma Zonna, van de familie Hepping, maakte die machines zodanig, dat ze op de aftak-as van de tractor konden worden aangesloten. In 1965 werd achter de woning een schuur gebouwd voor stalling en reparatie van landbouwmachines. Drie jaar later werd tussen de schuur en de woning een kantoor en een kantine gebouwd. Die schuur was dringend nodig, want de machines stonden bij gebrek aan ruimte langs de straat in de Molenstraat.Dit ondanks dat een schuur van Eppie Blauw aan het einde van de Molenstraat was gekocht en in gebruik was genomen. Eppie Blauw was gestopt met zijn expeditiebedrijf.
Woonhuis fam. De Vries Molenstraat 42
Lute en Jantje de Vries De Vries Mechanisatie B.V. | Jan Kuik
Boekhouding Jantje was belast met het schrijven van de rekeningen. Dat gebeurde altijd op zondag. Het gehele gezin moest, waar mogelijk, meehelpen. Zondags21
middags wilde Lute met het gehele gezin graag wat rondtoeren met de auto. Bijvoorbeeld naar de Grondsels bij Spier waar 16 nieuwe boerderijen werden gebouwd in het kader van de ruilverkaveling. Die boerenbedrijven beschikten gemiddeld elk over 15 hectare land. Jantje wilde ook wel mee rondtoeren, vooral omdat haar broer Hilbert daar ook een nieuwe boerderij bouwde. Lute hoopte vooral met de nieuwe eigenaren zaken te kunnen doen. Om het Jantje wat gemakkelijker te maken en omdat De Vries wel inzag, dat een goede boekhouding heel belangrijk is voor een onderneming, werd Lambert Jonker van Lheebroek aangenomen. Lambert was een boerenzoon en werkte bij accountantskantoor Gorter in Assen. Hij was in het bezit van de noodzakelijke boekhouddiploma’s en slaagde erin een professionele boekhouding op poten te zetten. Verkoop van tractoren Boeren realiseerden zich dat zij zelf ook wel een tractor konden aanschaffen, dat spaarde de kosten van een loonwerker uit. Daar speelde Lute handig op in. Joldersma in Lutten kocht tractoren in Engeland. Daar kregen boeren subsidie (Marshallhulp) bij de aanschaf van een tractor en die subsidie gold ook als een gebruikte tractor werd ingeruild. Eerst kocht Lute een paar tractoren bij Joldersma. Vrij snel ging hij zelf naar Engeland om zaken te doen. Vaak werd een Massey Ferguson gekocht. Lucas Vredeveld op Smalbroek en Hendrik Martens op de Halerbrug waren de eersten die zo’n tractor kochten. Andere boeren volgden snel. Een complicatie was, dat die boeren allemaal één of meer paarden hadden. Dat probleem werd ook handig door de Vries opgelost. Hij had contact met veehandelaar Ab Meringa, die dan vaak de paarden kocht. Als een boer overwoog een tractor te kopen, werd Meringa gewaarschuwd en die ging dan even kijken bij het paard dat vaak buiten liep. Met die paardenhandel had De Vries verder 22
niets van doen. Heel verstandig, want aan gedoe achteraf, omdat het paard een (verborgen) gebrek bleek te hebben, had hij geen behoefte. De boeren hadden toen uiteraard ook een ploeg, een maaibalk e.d. nodig. Natuurlijk kon ook dat geleverd worden. Op die manier is het huidige mechanisatiebedrijf ontstaan. Janko Schoonveld werd monteur, later bijgestaan door zoon Jan de Vries. Koop loonbedrijf Sinkgraven In 1971 werd loonbedrijf Sinkgraven, gevestigd aan de Asserweg 12 te Beilen, gekocht van Geert Sinkgraven. Geert was nog maar goed 50 jaar, maar had geen opvolger. Hij had de keus tussen stoppen of fors investeren. Hij koos voor het eerste. Zijn werknemer Jan Winters (loonwerker) werd “mee verkocht”. In die tijd deed men bij voorkeur zaken met geloofsgenoten. Geert was lid van de gereformeerde kerk. Door deze aankoop kreeg de vrijzinnig hervormde De Vries, er nogal wat gereformeerde klanten bij. Verkassen naar Lieving Het terrein van De Vries lag tegen het terrein van de Stichting Beileroord aan. Die laatste had belang bij de grond en de gebouwen. De gemeente Beilen, wilde graag dat het bedrijf van De Vries vertrok uit de Molenstraat en zich vestigde op het industrieterrein. Aan dat laatste had De Vries geen behoefte. Die wilde liever naar Lieving. Hilbert Doldersum had daar een paar jaar geleden het pand van timmerman Willem Gils gekocht. Dat pand was nu te koop. Lute ging zelf niet in onderhandeling met de Gemeente. Hij liet “de kastanjes uit het vuur halen” door de directie van Beileroord. Dat lukte. De gemeente ging akkoord met een verhuizing naar Lieving. Toen deed zich het probleem voor, dat een buurman die landbouwgrond naast het perceel had liggen, bezwaar maakte. Dat probleem loste de toenmalige burgemeester Beckeringh van Rijn handig op. Hij nodigde de buurman en Lute De Vries Mechanisatie B.V. | Jan Kuik
uit op het gemeentehuis. De buurman maakte kenbaar zich zorgen te maken dat materiaal van De Vries op zijn land terecht zou komen. Van Rijn stelde voor dat er op kosten van de Gemeente een duurzaam hek zou worden geplaatst tussen De Vries en die buurman. Dat hek staat er nu nog. Resultaat: de buurman trok zijn bezwaar in. Op 9 februari 1972 werd het nieuwe bedrijf geopend door burgemeester Beckeringh van Rijn.
Openingshandeling Burgemeester Beckering van Rijn op de tractor samen met Lute de Vries Bouw in Lieving Het gezin De Vries kwam te wonen in de woning van Doldersum. Naast de woning werd een compleet nieuwe werkplaats gebouwd met kantoren en een showroom. Later is dat gebouw herhaaldelijk uitgebreid en werden er loodsen achter en
Woonhuis Hilbert Doldersum De Vries Mechanisatie B.V. | Jan Kuik
naast gebouwd. Ook werd er aan de oostzijde van het pand een nieuwe woning gebouwd voor zoon Jan, die inmiddels getrouwd was met Cathrina Hingstman. In 2013 is het hoofdgebouw voor het laatst fors uitgebreid. Zoon Albert in de zaak In 1976 kwam zoon Albert in de zaak. Na zijn huwelijk met Sylvia Hulsebosch verhuisden Lute en Jantje naar een woonboerderij op Lieving 40. Albert en zijn vrouw kwamen te wonen in de woning van Lute en Jantje. Heel naar ongeval In 1998 had Henk Plomp, medewerker van het eerste uur, met een vrachtauto een machine opgehaald. Die machine had hij opgeladen met een kraan, die op de auto gemonteerd was. Hij parkeerde de auto vlak naast de werkplaats. Bij het afladen zwaaide de machine wat heen en weer en Henk raakte bekneld tussen de machine en de vrachtauto. Aan de gevolgen daarvan is Henk overleden. Een groot verlies natuurlijk voor zijn vrouw en kinderen, maar ook voor zijn collega’s, de familie De Vries en de klanten van De Vries. De arbeidsinspectie constateerde, dat De Vries de zaken goed voor elkaar had.
Krantenbericht over ongeval Henk Plomp 23
Tuin- en parkmachines Tijdens één van de vele verbouwingen werd de showroom voor landbouwmachines opgeheven en werd dat een showroom voor tuin- en parkmachines. Dat heeft zich in de loop der jaren prima ontwikkeld en wel zodanig dat de woning van Albert en Sylvia in 2013 werd afgebroken en er op die plaats een geheel nieuwe showroom werd gebouwd. In de aangrenzende schuur werd een professionele reparatieafdeling voor die machines ingericht. Het bedrijf is dealer van de bekende Amerken van tuin- en parkmachines. Vestiging in Valthermond Doordat een collega in Valthermond stopte werd in 1988 besloten daar een vestiging te openen. In die regio zijn veel akkerbouwers en dus was daar een markt voor oogstmachines zoals bijv. aardappel- en bietenrooiers. Hoewel deze vestiging zich goed ontwikkelde, werd in 2002 besloten de vestiging te verkopen, omdat het lastig werd de aandacht tussen twee vestigingen te verdelen.
KUNSTMATIG VERKREGEN MEST Even voor het midden van de 19e eeuw werd ontdekt dat planten van minerale stoffen leven en dat deze stoffen voor een goede groei van een gewas noodzakelijk zijn. De belangrijkste kunstmeststoffen zijn stikstofmeststoffen (N), fosfaatmeststoffen (P2O5) en kalimeststoffen (K). Ook horen hier de sporenelementenstoffen (koper, mangaan, borium, zink, kobalt en molybdeen) bij, maar deze worden in veel mindere mate en meer incidenteel toegepast, omdat deze elementen in de meeste bodems van nature in voldoende hoeveelheden aanwezig zijn. Kunstmest werd langs chemische weg en op industriële schaal bereid. Aanvankelijk nog aangeduid als ‘hulpmeststoffen’ kwam het gebruik van kunstmest na ca. 1895 in een stroomversnelling. De eerste vormen van kunstmest, die op de Drentse zandgronden rond 1880 in gebruik kwamen, betrof vooral kaïniet, een kalimeststof die aanvankelijk uitsluitend op groenland gebruikt werd; kort daarop gevolgd door het fosforhoudend Thomasslakkenmeel. Het gebruik van kunstmest (met name van stikstof) nam vooral sinds 1950 buitengewoon snel toe. Bron: wikipedia. _____________________________________
BETROUWBAAR
Val van de Berlijnse muur Toen die muur in 1989 viel kwam er een levendige internationale handel op gang in agrarische machines. Boeren uit het westen vertrokken naar de voormalige D.D.R. en hadden daar machines nodig. De Vries kocht deze machines in landen in West-Europa en verkocht deze machines door naar Oost-Duitsland en andere landen in Oost-Eu24
Zoon Albert vertelde, dat hij veel van zijn vader heeft geleerd. Samen gingen zij naar Duitsland om daar gebruikte machines te kopen. Eerst werd een gekeken naar een gebied met uitstekende landbouwgrond. Als ze in een plaats kwamen waar de kerk leien op het dak had in plaats van pannen, vroegen ze een boer die opviel vanwege ordelijke gebouwen en dito erf naar de naam van
De Vries Mechanisatie B.V. | Jan Kuik
een goed mechanisatiebedrijf. Daar reden ze naar toe en zorgden ervoor dat de mooie Opel Senator waarin zij reden goed zichtbaar was, incl. het Nederlandse kenteken. Niet zelden had die dealer wel machines te koop, die De Vries wel wilde kopen. Als men het eens was over de prijs, werd gevraagd of er een fax op het bedrijf was. De bank in Nederland werd dan gevraagd direct het overeengekomen bedrag over te maken. Dat werkte prima. De Duitse ondernemer kreeg in de gaten te maken te hebben met een betrouwbare ondernemer en belde De Vries in voorkomende gevallen, dat hij een bepaalde machine te koop had. Ook nam De Vries wel eens contact op. Niet zelden werden machines ongezien gekocht op basis van vertrouwen en ook direct betaald. Zo bouwde men zeer waardevolle contacten op in vele landen. _____________________________________
AUKE ANTONIE (AUKE) BECKERINGH VAN RHIJN (Sneek, 26 april 1920 – Amersfoort, 20 juni2017) begon zijn burgemeestersloopbaan in 1952 in de gemeenten Vierpolders en Zwartewaal. Hij werd in februari 1964 benoemd tot burgemeester van Beilen. Bij zijn komst werd hij ontvangen bij “de dikke Boom” door schoolkinderen, die hem in een lied vroegen om een nieuw zwembad. Dat beloofde hij direct en dat bad kwam er dan ook snel. In 1977 werd hij burgemeester van Stadskanaal. In 1985 beëindigde hij zijn bestuurlijke loopbaan.
ropa. De Vries specialiseerde zich steeds meer in zelfrijdende oogstmachines. Dat is nog steeds het geval. Ook kwamen er veel mensen naar hier uit Oost-Europa om machines te kopen. Die handel ging, heel begrijpelijk, uitsluitend contant. Na verloop van tijd werd er een goede relatie opgebouwd met die mensen, hoewel de taal een barrière was. Inmiddels is de voertaal Engels. Dealerschappen De Vries werd eind jaren vijftig dealer van Güldner tractoren, daarna van Massey Ferguson, vervolgens van Fiat en daarna van John Deere. Daarnaast was er een dealerschap van Claes oogstmachines. Toen die laatste handel steeds belangrijker werd, werd besloten het dealerschap van John Deere af te stoten en ook Claes tractoren te verkopen. In 1982 nam De Vries het filiaal over in Hoogeveen van de Claes importeur. De Vries werd dealer voor Claes zelfrijdende oogstmachines voor het gebied “Noord” (alles boven Zwolle, inclusief de Waddeneilanden). Dagelijks zijn 5 monteurs op stap om onderhoud en service te verlenen aan die machines. Ook beschikt men over een groot magazijn waarin alle onderdelen van die machines liggen.
Reclame bord Güldner Lute gaat het rustiger aandoen Toen Lute tegen de 60 liep, liet hij de leiding steeds meer over aan zijn zonen en hield hij zich uitsluitend bezig met de handel. Eerst veel in het buitenland en later bleef hij dichter bij huis. Op 74 jarige leeftijd is Lute de Vries overleden.
De Vries Mechanisatie B.V. | Jan Kuik
25
Nieuwe directeur In 2013 stopte Albert en Jan ging het rustiger aandoen. Jans’ vrouw Cathrina werkt nu nog een paar dagen in het bedrijf. Zoon Lute Anne van Jan en Cathrina is nu directeur. De verwachting is dat Cathrina binnen afzienbare tijd ook stopt. Einde loonbedrijf In 2013 werd gestopt met het loonbedrijf. Dat was al enige jaren verliesgevend. De prijzen stonden onder druk, vanwege toenemende concurrentie. Het leek wel of collega’s elkaar het verlies niet gunden. Een groot bijkomend probleem daarbij was ook, dat bij slecht weer (regen, maar ook hitte) het personeel niets kon beginnen, maar wel betaald moest worden.
Dankbaar Jan en Albert De Vries en hun gezinsleden, zijn dankbaar dat zij dankzij Lute en Jantje hebben mogen meehelpen zo’n mooi bedrijf op te mogen bouwen. Zij realiseren zich, dat dat nimmer was gelukt zonder de inzet van alle werknemers die hun werk deden, al was het hun eigen bedrijf!. Voor dit artikel heb ik gesproken met de kinderen van Lute de Vries en Janko Schoonveld.
Het pand van de Vries Mechanisatie anno nu.
26
De Vries Mechanisatie B.V. | Jan Kuik
VAN DE BESTUURSTAFEL Bezorging tijdschrift. Mevr. Nijboer, bezorgster van het tijdschrift in een deel van Beilen, is op 24 januari 2019 overleden. Zij heeft jarenlang de bezorging van het tijdschrift gedaan. Mevr. Schipper-Scholten heeft nu de bezorging van het tijdschrift voor dit deel van Beilen op zich genomen. Aangeboden stukken Gekregen: * van de fam. Ploeg: een map documenten over de muziekvereniging Union, een nalatenschap van dhr. Havik. * van H. Strijk, videobanden met opnames van Roel Reijntjes. * van de fam. Lunshof, foto’s van de boerderij aan de Beilervaart en een oorkonde van de Gereformeerde lagere school aan de Asserstraat. * van dhr. W. Vernimmen, personeelsbladen van Beileroord voor onderzoek. * van mevr. J. Kramer-Zantinge, veel foto’s, akten en documenten over Hijken, bijzondere akten zitten hierbij, de oudste is van 1787. * van mevr. G. Molemans, het boek ‘De vergeten krijgers’. Een boek over de onvoorwaardelijke trouw van de Indo-Afrikaanse gemeenschap aan de Nederlandse vlag. * van de ‘Vrouwen van Nu’ afdeling Hooghalen, 85 jaar archief. Foto’s, documenten enz. * van Wim Joosten, een rol origineel pakpapier van bakkerij Joosten. * van Gert Datema, een grote collectie negatieven, gemaakt in zijn actieve periode als fotograaf. * van Henk Brink, een bijzonder boekje over de Franse parachutisten. De Franse parachutist Maurice Le Noury, één van de 700 parachutisten die in 1945 in Spier zijn geland, heeft samen met zijn vriend Gilles Bré zijn memoires geschreven. Van het deel over Spier is door mensen uit Spier dit boekje samengesteld in het Nederlands. Dhr. M. Le Noury is op 18-1-2019 op 97 jarige leeftijd overleden. * van de Historische Vereniging Hardenberg en Omgeving, negatieven van winkelpanden in Beilen. Alle gevers hartelijk dank. De werkgroep ‘Het oude kerkhof’ is heel blij met een bijdrage van € 1.250,- van het Rabofonds. Hiermee kunnen nieuwe machines en ander materiaal voor de restauratie van graven op het tweede deel van het oude kerkhof worden aangeschaft. Op de ledenvergadering waren 47 leden aanwezig. Albert Lanting kreeg een bos bloemen en een bon overhandigd bij zijn afscheid als voorzitter van de HVGB.
Bestuurstafel en Ledenvergadering HVGB
27
2e kwartaal 1959 | wekelijkse uitgave | abonnement per half jaar  2,70 | handelsadvertentie  0,10 per mm
IN HET NIEUWSBLAD VOOR BEILEN 3 april 1959 ________________ GEMEENTERAADSVERGADERING PUNT 5. HOUTEN LOKAALTJE TE WIJSTER In de vergadering van 29 januari deelde de heer Dolfing mede, dat de gymnastiekvereniging te Wijster thans de voorkeur zou geven aan een houten gebouw ter grootte van een eenklassige kleuterschool in plaats van de eerder door heer geopperde mogelijkheid om het schuurgedeelte van de boerderij Beilerweg 1 hiervoor te bestemmen. Bij onderzoek bleek B. en W. dat dit inderdaad het geval is. Men heeft behoefte aan een gebouwtje met een zaal van ongeveer 100 m2, een kleedruimte, een W.C. en een urinoir. De kosten voor aankoop, plaatsing en inrichting bedragen naar raming f 18.330. B. en W. staan hier niet afwijzend tegenover, maar willen het gebouwtje niet kwalificeren als noodgymnastieklokaal, doch het beschouwen als een verruiming van de accomodatiegelegenheden. Het zal dus ook voor andere doeleinden opengesteld worden. Het kan wanneer het in Wijster niet meer nodig is en dan nog in redelijke staat verkeert, overgeplaatst worden naar een recreatieterrein waar het dan nog voor een of ander doel nuttig kan zijn. De gymnastiekvereniging zal voor het gebruik gedurende 10 uren per week f 200 per jaar betalen en zelf zorgen voor het schoonhouden en de verwarming. De Raad verenigt zich zonder discussie en z.h.s. met het voorstel. (z.h.s. = zonder hoofdelijke stemming) 28
3 april 1959 ________________ DENK AAN DE BESTRIJDING VAN DE RUNDERHORZEL
Ook dit jaar wordt weer van de boeren een medewerking voor de bestrijding van de runderhorzel gevraagd. Larven, die onder de rughuid bij de runderen aanwezig zijn, moeten in deze periode gedood worden. Dit kan het beste gebeuren door de uitvoerders van de Gezondheidsdiensten of zuivelfabrieken. Zijn geen uitvoerders aanwezig, zoals wel eens voorkomt dan moet men dit werk zelf doen. Men kan de uitvoerders helpen door het jongvee, dat al in de weide loopt, op te halen en vast te zetten. Alleen indien alle veehouders medewerken, kan de runderhorzel met succes worden bestreden en wordt veel schade aan de veestapel voorkomen.
________________ 10 april 1959 ________________ FILMVOORSTELLINGEN Dinsdagavond werd er in het Wilhelminagebouw een goed bezochte filmavond gegeven. Na enkele voorfilms, waaronder een tekenfilm, sportfilm en een film over de Wereldkampioenschappen 1958, was er als hoofdfilm: Het verdere leven van Dik Trom. Ook voor de middagvoorstelling voor de jeugd was flinke belangstelling.
In het Nieuwsblad van Beilen 2e kwartaal 1959 | Janny Oudega
24 april 1959 8 mei1959 ________________ ________________ KONINGINNEDAG 1 MEI-VIERING De feestelijkheden voor de schoolgaande jeugd te Beilen ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag onzer Koningin beginnen donderdagmorgen 8 uur met een aubade op het plein voor het Gemeentehuis.
De drie plaatselijke muziekkorpsen zullen uitgaande van verschillende punten, naar het Gemeentehuis trekken, waar de schooljeugd dan reeds opgesteld staat. Tijdens de aubade wordt aan de burgemeester symbolisch het bedrag ter hand gesteld dat voor de jeugd bijeen gebracht is als Beilen bijdrage in het nationale geschenk (…) Na afloop van de aubade begeven de leerlingen der laagste klassen van de lagere scholen zich naar de filmvertoningen in hotel Prakken en in het Wilhelminazalencentrum. Hiervoor is een passend programma opgesteld. Voor de leerlingen der hogere klassen van de lagere scholen en van de Ulo-scholen wordt ‘s middags in hotel Prakken de film „Fanfare” vertoond. (…) Van gemeentewege wordt die dag aan iedere leerling een herinneringsbeker aangeboden.
________________
Vrijdag j.l. vierden de gezamenlijke socialistische organisaties in de gemeente Beilen, de P.v.d.A., het N.V.V., de V.A.R.A., de Vrouwenbond van de P.v.d A. en Nieuwe Koers, de jongerenorganisatie, de dag van de arbeid. De grote zaal van hotel Prakken was geheel bezet toen de heer G. van der Haar, voorzitter van de VARA, en in die funktie deze keer voorzitter van het 1 mei-comité do-avond opende en allen een hartelijk welkom toeriep. Daarna werd door allen staande de socialistenmars gezongen. De meirede werd uitgesproken door de heer L. J. de Ruiter, hoofdbestuurslid van de P.v.d.A., burgemeester van Kuinre en Blankenham. Hij belichtte uitvoerig de meileuzen van dit jaar. De avond werd vervolgens gevuld door het optreden van het „Draaimolencabaret”, dat de aanwezigen enkele uren van goed amusement bracht. Aan het eind konstateerde de voorzitter dan ook terecht dat het een goede avond geweest was. Tot slot werd gezamenlijk “Morgenrood” gezongen. Des middags vond het 1 meifeest plaatst voor de jeugd uit de gemeente, die vermaakt werd met poppenkast, buikspreken en goochelen. Ongeveer 500 jongeren waren aanwezig, zodat de grote zaal tot berstens toe gevuld was. Niettemin heeft ook de jeugd zeer van het gebodene genoten.
________________ JAARMARKT Aanvoer: 23 koeien, 1 pink, 1 kalf, 21 schapen, 11 lammeren, 54 biggen. Prijzen: melken kalfkoeien f 900-f 200; guste koeien f 850-1050; pinken f 500-600; kalveren f 312; schapen f 60—85; heideschaap of -lam f 25-35 en biggen f 50-60. Handel traag, hoge prijzen. In het Nieuwsblad van Beilen 2e kwartaal 1959 | Janny Oudega
29
_______________________________ KONINGINNEDAG SCHOOLFEEST 17 april 1959
De De vijftigste verjaardag oneer Koningin zal als een bijzondere nationale feestdag alom in den lande worden gevierd. Ook dus ln Beilen. Het gemeentebestuur stelde — overeenkomstig hetgeen elders in dit opzicht geschiedt— een bedrag beschikbaar om aan alle scholieren een speciaal voor deze gelegenheid gemaakte herinneringsbeker aan te bieden. Bij besprekingen hierover met de schoolhoofden kwam ‘t denkbeeld op, deze bijzondere Koninginnedag nog op ruimere wijze te vieren. Dit resulteerde in een besluit, om op de ochtend van 30 april door de leerlingen van de lagere scholen (openbaar en bijzonder) een aubade op het Raadhuisplein te don houden, waaraan ook de Uloscholen en de Kleuterscholen zullen deelnemen. In dit stadium van overleg werd ook de Oranjevereniging ingeschakeld, die gaarne haar medewerking toezegde om deze 50ste verjaardag tot een algemene feestdag voor de Boiler schooljeugd te maken. Voor de leerlingen van lagere en ulasscholen zullen filmvoorstellingen gegeven worden, voor de kleuterscholen denkt men aan schoolfeestjes in eigen kring. Overwogen wordt nog of ook de leerlingen der technische scholen bij de filmvoorstellingen betrokken kunnen worden. Dit hangt om. af van de beschikbare financiën en de zaalruimte. Om dit jeugdfeest te doen slagen ie een beroep op de medewerking van al. le inwoners onvermijdelijk. Daartoe zullen intekenlijsten worden aangeboden. Wij wekken onze lezers gaarne op, door het geven van een passende bijdrage de viering van de vijftigste verjaardag onzer Koningin voor de Boiler schooljeugd mogelijk te maken. Wij twijfelen er niet aan, of de bereidheid daartoe zal aanwezig zijn, nu voor deze bijzondere Koninginnedag 30
feestelijkheden kunnen worden georganiseerd voor de leerlingen van openbare en bijzondere scholen tezamen. Zo vroegen wij ons onder de lezing van het boek meermalen af — voor Koningin Juliana niet hetzelfde gelden? Zou ook zij zich niet ,eenzaam” gevoeld hebben, toen enkele jaren geleden boosaardige buitenlandse peredulvele hun giftige pijlen op haar richtten? En heeft ook onze huidige Koningin het toen niet ervaren, dat die pijlen afstuitten, niet alleen op haar eigen onaantastbare zuiverheid, maar evenzeer op de vaste genegenheid die ons volk als een hechte muur beschermend om haar optrok? Goud wordt in vuur beproefd. De gulden band tussen Nederland en Oranje is van het °delete” gehalte! Dat hebben vier eeuwen historie telkens weer bewezen en zo is het ook in het heden. Nu Koningin Juliana haar vijftigste verjaardag tegemoet gaat, wordt ons volk in de gelegenheid gesteld haar een tastbaar blijk van zijn sympathie te geven Het zal die gelegenheid gaarne aanjgprei n, wetende dat ook nu een huldeblijk aan de Koningin allereerst uitdrukking vindt in een bedrag dat Hare Majesteit beschikbaar stelt voor doeleinden van sociaal-charitatieve aard. Niet minder gaarne echter ook, omdat een klein deel van de ingezamelde gelden besteed zal worden aan een verjaarsgeschenk voor de Vorstin zelve. Voor leder bestaat gelegenheid een bedrag — hoe groot of hoe klein ook te storten op het postkantoor of per giro over te maken. Alle banken en spaarbanken staan hiertoe voor ieder open, nog eens: men kan daar ook de kleinste bijdrage voor dit goede doel offeren.
In het Nieuwsblad van Beilen 2e kwartaal 1959 | Janny Oudega
_______________________________ 15 mei 1959 ________________ Hier in Bellen wordt van alle school. kinderen VOSSENJACHT een bijdrage gevraagd van ten hoopte tien cent. Voorts ia aan tal ven instellingen en organisatie. ter plaatse door de Burgemeester een verzoek gericht mee te werken tot de in. zameling. Wij twijfelen niet of ook uit Bellen zal een behoorlijk bedrag bijeen komen om te worden toegevoegd aan dit nationale huldeblijk en wij wekken daartoe gaarne al onze lezers op. 8 mei 1959
________________ VOSSEN GEVANGEN Het mocht de jachtopziener de heer H. Bos te Elp, gelukken om een nest met 5 jonge vossen uit te graven. Zeer zeker zullen deze jonge reintjes geen kans krijgen zich op rijpere leeftijd op een heerlijk kippeboutje te vergasten.
De traditionele vossenjacht voor de leerlingen van de Koningin Julianaschool, voor Chr. UlO te Beilen werd dit jaar door de feestelijkheden op 30 april, niet op Koninginnedag maar op 5 mei gehouden. De leerlingen zochten met ijver naar de (school-) vossen. De leraren bleken goed verscholen te zitten in het Terhorsterzand. De opdrachten, na het vinden van de vossen verstrekt, werden met enthousiasme uitgevoerd. Na afloop reikte het hoofd der school, de heer J. A. J. Werner, aan enkele groepjes een prijs uit, voor de „moed en de volharding” op deze morgen betoond. De schooljeugd vindt, dat deze traditie voortgezet moet worden!
________________ 12 juni 1959 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ ________________ OPENING NIEUWE ZAAK PRUIMERS, ATTENTIE! LIEFTINCK’S HALFZWARE PRUIMTABAK KAN NIET UITDROGEN DOOR SPECIALE VERPAKKING NU BLIJVEND VERS EN SOEPEL. GEEN KORT, ALTIJD SAPPIG, GEEN VERLIES, DUS VOORDELIG.
De opening van het nieuwe bedrijfspand aan de Dorpsstraat nummer 1 te Hijken van de heer A. G. Koops vond plaats op maandag 8 juni. Tal ven gelukwensen vergezeld van vele bloemstukken en geschenken had de eigenaar in ontvangst te nemen, terwijl zeer velen, tijdens de drukbezochte receptie, persoonlijk de heer Koops complimenteerden met de keurige winkel, grote smederij en garage. Het dorpsaanzien is door de bouw van dit prachtige pand aanzienlijk verfraaid. Ongetwijfeld is thans in een grote behoefte voorzien. Ook wij wensen de heer Koops veel succes.
________________
In het Nieuwsblad van Beilen 2e kwartaal 1959 | Janny Oudega
31
12 juni 1959 ________________ ________________ HOOGHALEN BRAND CIRCUS IN BEILEN LANGS SPOORBAAN De voorstellingen, door de Internationale Maandagmorgen omstreeks half twaalf werd er brand ontdekt langs de spoorbaan te Hooghalen-Assen, die zich enkele honderden meters uitstrekte. De brandweer van Assen en Beilen waren spoedig aanwezig. Volgens de N.S. zou er vermoedelijk een rem vastgelopen zijn van de trein die om 11.20 uur in Assen aankomt. Doordat er wrijving ontstaat tussen remvlak en wiel, kunnen er vonken uitspatten. Burgemeester Römelingh en de rijkspolitie waren ook direkt aanwezig. Met nevelspuiten kon uitbreiding van het vuur worden voorkomen.
________________ DE MUZIEKKOEPEL In aansluiting op hetgeen wij in ons vorige nummer schreven, kunnen wij thans mededelen, dat door de verschillende akties der laatste maanden (inzameling, winkelweek) het fonds voor de bouw van een muziekkoepel aangegroeid is tot ruim vierduizend gulden. Dit is intussen nog niet meer dan ongeveer de helft van het benodigde kapitaal. Vastbesloten, de bouw te verwezenlijken, gaat de Koepelcommissie nu over tot het houden van een bazar, vermoedelijk in oktober as. De medewerkende muziek- en zangverenigingen organiseren deze bazar en men mag vertrouwen dat alle ingezetenen er het hunne toe zullen bijdragen om de bazar te doen slagen. Dan kan Beilen tegen het volgende voorjaar in het bezit zijn van de langverbeide koepel, waarvoor reeds een fraai ontwerp gereed ligt.
Circus Show de vorige week alhier gegeven, hebben ongetwijfeld beantwoord aan de hoge verwachtingen, die de bezoekers gekoesterd mogen hebben op grond van de reklame die er voor werd gevoerd. Reeds bij de eerste voorstelling bleek de opkomst zeer bevredigend en toonde het publiek zich van de aanvang af geboeid. Albert Althoff, drager van een naam die in circuskringen een grote reputatie geniet, opende het programma met een ongekend nummer: het gezamenlijk optreden van leeuwen en beren. En daarna werd in snelle opvolging een lange reeks van circusvariëteiten afgewerkt, die zonder onderscheid op hoog artistiek peil stonden. Ook de clowns-prestaties werden door het publiek zeer gewaardeerd. Jongleurs, de dames Boltini verrassend! — paardendressuur en acrobatiek maakten het optreden van dit circus inderdaad tot een evenement
_____________
_____________
32
In het Nieuwsblad van Beilen 2e kwartaal 1959 | Janny Oudega
HGVB Bestuur: E. Dolfing, J. Wessels, K. Gils, H. de Weerd, L. van de Bult, J. Hoegen, W. Muggen, K. Willems, A. van der Haar en K. Stevens Leden Lidmaatschap: € 18,00 per jaar Opzegging en lidmaatschap: H. de Weerd, Distelbrink 15, 9413 CG Beilen of per e-mail: leden@ historiebeilen.nl of info@historiebeilen.nl Rekeningnummers: NL 40RABO 0306 5277 74 of NL 61INGB 003 0907 00 t.n.v. Hist.Ver.Gem. Beilen. Kopij Als u een verhaal/artikel, foto of iets anders voor het tijdschrift of de vereniginig heeft, graag insturen naar onderstaand adres of per email naar redactie@historiebeilen.nl of info@historiebeilen.nl HVGB t.a.v. J. Wessels De Venne 20, 9411 BW Beilen Website www.historiebeilen.nl
Tijdschrift Het tijdschrift verschijnt vier keer per jaar. Tijdschrift is los te koop voor € 5,50 per stuk. Boek(en) of tijdschrift(en) zijn te bestellen via boeken@historiebeilen.nl Redactie tijdschrift mw. J. Kasten, J. Loovers, A. Schepel, M. Schepel en I. Snippe. De redactie is te bereiken via redactie@historiebeilen.nl Correctie tijdschrift H. Hadderingh en M. van der Velden Het overnemen van artikelen en/ of foto’s is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de artikelen. ISSN-nummer 1380-3301 Opmaak en vormgeving tijdschrift Gerdingopmaak Beilen Druk tijdschrift Kerkhove Beilen
______________________________________________________________________________
HISTORISCHE VERENIGING GEMEENTE BEILEN