Wij geloven dat iedereen uniek is en daarom hebben wij ons onderwijs afgestemd op ieders persoonlijke leerbehoeften. Omdat iedereen zich op een eigen manier ontwikkelt.
Onderwijs op maat Individuele leerroutes Leerlinggestuurd Gepersonaliseerd leren Met ict
Voortgezet Speciaal Onderwijs Bonaire (VSO) - Cluster 1, 2, 3 en 4
WIJ BIEDEN • Modern en vernieuwend onderwijs • Onderwijs op niveau voor elke leerling • Speciale aandacht voor de zorg • Aandacht voor verschillende culturen
SG Bonaire biedt gespecialiseerd onderwijs en daardoor is de begeleiding zoveel mogelijk aangepast aan de behoeftes van de leerling. Onze slogan is “Preparing students for success in a changing world”. Hierbij wordt veel aandacht besteed aan de leerling. Als de leerling zich goed voelt, zal hij op alle vlakken beter presteren. Door speciale methodes en gespecialiseerde begeleiding proberen we een stabiele, zelfverzekerde basis te ontwikkelen. Een gemotiveerd team van medewerkers streeft ernaar het onderwijs voor de leerlingen zo in te richten dat zij zich in een veilige omgeving kunnen ontwikkelen tot een zo zelfstandig mogelijk individu. Het voortgezet speciaal onderwijs werkt op SG Bonaire met de kerndoelen volgens de Nederlandse Wet kwaliteit (v)so van 2013, onder de titel: GESPECIALISEERD ONDERWIJS Deze scholingsvorm richt zich op leerlingen die niet in staat zijn om regulier onderwijs te volgen en daardoor extra zorg nodig hebben. Het VSO (voortgezet speciaal onderwijs) richt zich op leerlingen van 12 tot 20 jaar en bevindt zich op de locatie op Bonaire. Naast de meer schoolse vakken neemt het aanleren van praktische vaardigheden een belangrijke plaats in. Zo worden de leerlingen optimaal voorbereid op wonen, werken, vrije tijd en goed burgerschap. Binnen het VSO wordt in leerroutes gewerkt waarbij het aanleren en uitvoeren van praktische en sociale vaardigheden, ten behoeve van de arbeidsoriëntatie, een steeds groter aandeel van het onderwijs innemen naarmate de leerlingen ouder worden. Dit bereidt hen voor om aan het eind van hun schoolcarrière een bewuste keuze te kunnen maken op het gebied van hun eigen toekomstperspectief. Er is nieuwe wetgeving op het gebied van het speciaal onderwijs (de Wet kwaliteit (v)so). De inzet hiervan is het verbeteren van de kwaliteit van het speciaal onderwijs met als doel de participatie van leerlingen met een beperking in de maatschappij te vergroten en een onnodig beroep op een uitkering te voorkomen. Effectieve participatie wordt makkelijker als leerlingen hun overstap naar het vervolgonderwijs, de arbeidsmarkt of (arbeidsmatige) dagbesteding kunnen onderbouwen met de juiste documenten, zoals diploma’s, erkende certificaten of een overgangsdocument. Deze brochure biedt inzicht in de werkwijze van SG Bonaire VSO. Dhr. R. Duchatteau unit-directeur vestiging SLP (PrO, VSO, ISK en Mental Health Caribbean lesplaats ten behoeve van psychiatrische/verslavingszorg en kortdurende interventies)
3
LEERROUTES
Leerroute 2 Dagbesteding: belevingsgerichte activiteiten in een verzorgende, veilige situatie met zoveel mogelijk kansen en stimulansen tot contact en interactie met de omgeving. De activiteiten zijn gericht op beleving.
Leerroute 3 Dagbesteding: arbeidsmatige activiteiten. Werk en taken zijn gericht op productie en resultaat, met beperkte vereisten en werkdruk.
Leerroute 4 Arbeidsmarkt: gericht op niet-gecertificeerde arbeid met loonwaarde. De inschatting is dat de leerling (eenvoudige) werkzaamheden zal kunnen verrichten in loonvormende arbeid op de arbeidsmarkt, maar niet een volledig kwalificerend diploma kan behalen.
Leerroute 5 Vervolgonderwijs: diplomagericht zoals vmbo, mavo, havo, vwo en mbo. Hierbij maken wij (eventueel) gebruik van digitaal aangeboden lessen c.q. examens.
Het kan voorkomen dat leerlingen voor de verschillende vakken in verschillende leerroutes zitten. Jaarlijks wordt het ontwikkelingsperspectief (OPP) geĂŤvalueerd en wordt bekeken of de leerling zich ontwikkelt naar verwachting en nog in de juiste leerroute zit.
5
CLUSTER 1 T/M 4
Speciaal onderwijs is er voor leerlingen met een lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke handicap en voor leerlingen die vanwege leer- of gedragsproblemen extra zorg nodig hebben. Het speciaal onderwijs is onderverdeeld in vier clusters. Door deze clustering kan SG Bonaire gespecialiseerder onderwijs aanbieden, waardoor de leerlingen op maat geholpen kunnen worden. Cluster 1 Voor leerlingen met een visuele beperking. Naast een visuele beperking hebben de leerlingen vaak ook één of meer andere handicaps.
Cluster 2 Voor dove en slechthorende leerlingen en voor leerlingen met ernstige spraak- en/of taalproblemen, mogelijk in combinatie met een andere handicap.
Cluster 3 Voor leerlingen met verstandelijke (zeer moeilijk lerend) en/of lichamelijke beperkingen (lichamelijk gehandicapt/meervoudig gehandicapt) en/of die langdurig ziek zijn.
Cluster 4 Voor leerlingen • met ernstige gedragsstoornissen en/of psychiatrische problematiek en voor zeer moeilijk opvoedbare kinderen (ZMOK); • met een langdurige ziekte, zonder lichamelijke handicap (LZK).
7
LEERROUTES UITSTROOMPERSPEC SG BONAIRE GESPECIALISEERD ON
Speciaal onderwijs is er voor leerlingen met een lichamelijke, zintuiglijke of versta Het speciaal onderwijs is onderverdeeld in vier clusters. Door deze clustering kan kunnen worden.
Het kan voorkomen dat leerlingen voor de verschillende vakken in verschillende le of de leerling zich ontwikkelt naar verwachting en nog in de juiste leerroute zit.
THEMA WERELD LEERROUTE 2 & 3 DAGBESTEDING 4 SECTOREN
Burgerschap Verkeer Kennis toepassen
CERTIFICAAT/ BEGELEID WERKEN
THEMA WERKEN Oriënteren op werk Excursies/stage/veiligheid Werkhouding Zelfredzaamheid
CERTIFICAAT/ BEGELEID WER
Het kan voorkomen dat leerlingen voor de verschillende vakken in verschillende le of de leerling zich ontwikkelt naar verwachting en nog in de juiste leerroute zit.
PRAKTIJKLEERLIJNEN LEERROUTE 4 ARBEID
Dienstverlening Handel & verkoop Zorg & welzijn Techniek
DIPLOMA/ ARBEIDSMARKTGERICHT
ALGEMEEN VORMENDE VAKKEN Papiamentu Nederlands Rekenen Engels
DIPLOMA
Het kan voorkomen dat leerlingen voor de verschillende vakken in verschillende le of de leerling zich ontwikkelt naar verwachting en nog in de juiste leerroute zit.
ENTREE LEERROUTE 5 VERVOLGOPLEIDING
Assistentenopleiding in diverse beroepen
DIPLOMA MBO NIVEAU 1
MBO NIVEAU 2
Diverse opleidingen en niveaus: Kok, Zorg & welzijn, Timmerman, Gastvrouw/heer, etc
DIPLOMA
SPECTIEF D ONDERWIJS
9
e of verstandelijke handicap en leerlingen die vanwege leer- of gedragsproblemen extra zorg nodig hebben. tering kan SG Bonaire gespecialiseerder onderwijs aanbieden, waardoor de leerlingen op maat geholpen
hillende leerroutes zitten. Jaarlijks wordt het ontwikkelingsperspectief (OPP) geëvalueerd en wordt bekeken oute zit.
THEMA WAARDEVOL
heid
LEID WERKEN
Wie ben ik Zelfverzorging Samenleving Sova
THEMA WONEN Huishoudelijk werk & voeding Vrije tijd & zelfredzaamheid Computervaardigheden
CERTIFICAAT/ BEGELEID WERKEN
CERTIFICAAT/ BEGELEID WERKEN
hillende leerroutes zitten. Jaarlijks wordt het ontwikkelingsperspectief (OPP) geëvalueerd en wordt bekeken oute zit.
E VAKKEN (AVO)
WERKNEMERSVAARDIGHEDEN Zelfredzaamheid Werkhouding Interne stage Externe stage
A
CERTIFICAAT/ ARBEIDSMARKTGERICHT
CURSUSSEN Veilig werken HACCP etc...
CERTIFICAAT/ WERK
hillende leerroutes zitten. Jaarlijks wordt het ontwikkelingsperspectief (OPP) geëvalueerd en wordt bekeken oute zit.
MBO T/M HAVO niveaus:
w/heer, etc…
A
Opleidingen en doorstroommogelijkheden op diverse niveaus; zie website MBO
DIPLOMA
KEUZEDELEN MBO Gericht en passend bij uitstroommogelijkheden op Bonaire
CERTIFICAAT
ONTWIKKELINGSPERSPECTIEF LEERLINGEN
Scholen voor het (voortgezet) speciaal onderwijs moeten een zogeheten ontwikkelingsperspectief voor leerlingen vaststellen. In het ontwikkelingsperspectief staat hoe de school een passend einddoel voor uw kind wil halen. Dat kan zijn: • een diploma halen • uitstroom naar werk • uitstroom naar dagbesteding Profiel vervolgonderwijs Het onderwijs in het uitstroomprofiel vervolgonderwijs is gericht op het behalen van een regulier diploma van het voortgezet onderwijs (vo). Hiermee krijgen leerlingen toegang tot vervolgonderwijs. Vso-scholen die dit uitstroomprofiel aanbieden, moeten dit doen volgens de bepalingen uit de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO) voor de schoolsoorten vwo, havo, mavo, vmbo-b en vmbo-k. De leerlingen volgen in dit profiel het reguliere vo-programma. Voor de onderbouw van het uitstroomprofiel vervolgonderwijs gelden de kerndoelen onderbouw vo met, waar nodig, aanpassingen aan de beperking van de leerling. De leergebiedoverstijgende kerndoelen daarentegen, gelden voor de hele schoolperiode. Arbeidsmarktgericht profiel Het arbeidsmarktgerichte uitstroomprofiel bereidt leerlingen voor op een baan op de arbeidsmarkt. Het kan hier ook gaan om de beschermde arbeidsmarkt, zoals sociale werkvoorziening. Dit uitstroomprofiel biedt eindonderwijs en is niet gericht op het behalen van een diploma en doorstroming naar vervolgonderwijs. Het gaat in dit profiel om leerlingen die niet in staat zijn een startkwalificatie te halen, maar die wél kunnen werken in functies onder het niveau van de assistent-opleiding, mbo niveau 1. Een startkwalificatie houdt in: minimaal een havo-diploma of een mbo-diploma op niveau 2. Daarbij is er nu de mogelijkheid om door te stromen naar de ‘Entreeopleiding’. Stage in dit uitstroomprofiel is verplicht. Voor dit profiel zijn er naast kerndoelen voor de verschillende vakgebieden ook leergebiedoverstijgende kerndoelen en kerndoelen die gericht zijn op de voorbereiding op arbeid. Het arbeidsmarktgerichte uitstroomprofiel werkt toe naar het behalen van referentieniveau 1F voor Nederlands en Rekenen. Profiel dagbesteding Het uitstroomprofiel dagbesteding is bedoeld voor leerlingen die uitstromen naar een vorm van al dan niet arbeidsmatige dagactiviteiten. Het gaat hier om leerlingen, die niet in staat zijn zelfstandig op de arbeidsmarkt te participeren, ook niet op de beschermde arbeidsmarkt. Het onderwijs in dit uitstroomprofiel bereidt leerlingen voor op het zo zelfstandig mogelijk functioneren in vormen van dagbesteding, die zo mogelijk arbeidsmatig wordt ingevuld. Het is gericht op persoonlijkheidsvorming en sociale competenties en de redzaamheid van leerlingen in de toekomstige woon-, leef- en werksituatie. Ook voor dit profiel zijn er kerndoelen voor de verschillende vakgebieden, leergebiedoverstijgende kerndoelen en kerndoelen die gericht zijn op de voorbereiding op vormen van dagbesteding.
11
OP
KE
N
UD
/V
G IN ID E MH
EIL
RK D WE IGHEI
EN
O
OU
ISH
ON
W
KEN
NI S
T
B U RG V E E R
W
E
W
E
RE
-
M
W
LD RECEPTIE -
AP
AA
ORIË N T ER
CH S R ER SEN KE PAS OE
GE
W E R
R
ER
OR EX IË C N U TE R SI R E S E N W /S E R TA Z E L FR KH E DZ O
VO D ZEL VRI E FRE JE COMP UTE DZ RV - TOEKOM D I E A B R S A T MO P O G EN
OL R EN OO NT
HU
EW -B
EV K E N
D EL
EN
L
LE
VA
RD
LEERLING VOLG JEZELF SYSTEEM
KK
IE
IK N ING BE RG G ZO VIN
E ME R N SO
VA
SA
FV
VO
ZEL
SCHOONMAAK EN KA RO -G W
AA W
IJK L E NG DI IJD EID T H EN D E M H AA D IG EN - ZORG & WO D R E NE A KH J N I EL
DE
ICHT LEREN - TAL R E G K J I ENT KT A ONT R P WIK - DRAMA - MU R K E U I N KEL ZIEK CH TU E L T ING & CU CR UR EA U T TI NA EV S E N W E AA N K E R R E N W W
SG Bonaire heeft de visie op het onderwijs aan de leerlingen vertaald in en met het portfoliosysteem DOEN IN. Hierdoor werkt SG Bonaire op een uniforme werkwijze en met een herkenbaar portfoliosysteem. Hierdoor ontstaat er structuur en is er overzicht in de leeropbrengsten, waardoor leerlingen eigen verantwoordelijkheid kunnen ontwikkelen.
KE N
De leerlingen krijgen de verantwoordelijkheid voor een eigen portfolio. Aan alle onderdelen zijn certificaten of diploma’s gekoppeld. Deze zullen in alle leerjaren te behalen zijn. In de onderbouw van het VSO wordt voor de individuele leerlingen gekeken welke uitbreiding en verdieping van de theoretische leerstof nog mogelijk is. In de midden- en bovenbouw worden steeds meer praktische vaardigheden aangeboden voor een goede aansluiting op arbeidsmatige dagbesteding, arbeidsmarkt of op vervolgonderwijs.
ERWIJS GSOND EGIN EW -B
De leerlingen en de ouders/verzorgers volgen de resultaten en vorderingen in een portfoliomap. Online volgen is ook mogelijk. Hoe werkt een DOEN IN portfolio? Voor de leerling werkt DOEN IN eenvoudig, overzichtelijk en met een vaste structuur. Onze leerling weet wat hij/zij kan leren en verzamelt dit in de eigen portfolio: de bewijzenmap van DOEN IN: • Wat kan ik al? -> weten & kunnen / inzet & houding • Wat moet ik nog leren? -> planning voor de komende periode • Hoe heb ik het gedaan? -> eindresultaat op een ontwikkelformulier
Digitaal LVS Online inloggen met een persoonlijke inlogcode: altijd en elke dag inzicht in de vorderingen en planning. Centraal Portfolio Snel en simpel (digitaal) overzicht voor de leerlingen, de mentor en de ouders/verzorgers.
13
14
De ondersteuning wordt geboden door de school in samenwerking met ketenpartners. Wie er precies de zorg biedt tijdens onderwijstijd, hangt af van de zorgvraag en de zorgindicatie van de leerling. Zorgplicht passend onderwijs Met de invoering van passend onderwijs hebben scholen een zorgplicht. Dat betekent dat SG Bonaire, waar ouders hun zoon of dochter hebben aangemeld, de zorg heeft om een passende plek te bieden als het kind extra onderwijsondersteuning nodig heeft. Bij het vinden van een passende plek kan de school niet alleen kijken naar de behoefte aan onderwijsondersteuning, maar ook naar de behoefte van een leerling aan doorverwijzing voor zorg onder schooltijd. Ondersteuning door
WIE BIEDT ER ZORG EN ONDERSTEUNING
AANMELDEN MET VCO (VERWIJZINGSCOMMISSIE ONDERWIJS BONAIRE) Heeft de school waar uw kind zit een VCO aangevraagd bij Stichting Expertisecenter Onderwijs Zorg Bonaire (EOZ) en wilt u uw zoon of dochter aanmelden voor plaatsing op het speciaal onderwijs van SG Bonaire, dan geschied de aanmeldingen via de school van uw kind. Aanmelden zonder VCO, omdat uw kind (nog) niet op school zit? Dan kunt u contact opnemen SG Bonaire. Wij helpen u graag verder bij het zoeken naar een passende onderwijsplek.
AANMELDEN MET VCO
15
DE 7 KERNWAARDEN
is ambitieus en werkt vanuit een missie en visie planmatig aan innovatie en het verbeteren en borgen van kwaliteit. realiseert voor elke leerling, op basis van het ontwikkelingsperspectief, passende en duurzame deelname aan onderwijs en samenleving. werkt vanuit gedeelde verantwoordelijkheid, op basis van actieve betrokkenheid en heldere communicatie, met ouders en leerlingen aan de realisatie van onderwijszorgarrangementen. wordt gekenmerkt door een pedagogisch klimaat en didactisch handelen binnen een veilig, uitdagend en respectvol leerklimaat. zet waar mogelijk aangepaste voorzieningen in op het gebied van de fysieke omgeving, vervoer, ICT, leer- en hulpmiddelen en materialen. werkt nauw samen met ketenpartners binnen (regulier) onderwijs, zorg en arbeid voor het ontwikkelen en uitwisselen van kennis en expertise.
Kaya Frater Odulfinus z/n, Bonaire, CN | tel. (+599) 717 81 20 (ext. nr. 114) | www.sgbonaire.com
PARTNERSCHOOL