Oranjewijk Ons Koninkrijk Herfst 2014

CHAPEAU SOUS CHAPEAU

Roerige tijden in de Oranjewijk

BUURTJOURNAAL NR. 3

nr. 3

Je kunt op elk moment van de dag bij ons terecht voor een ovenv ovenvers brood, b een krakend vers belegd broodje, een heerlijke broodsna broodsnack en

Kom naar Bakker Bart!

e vlaaien t s r e k k e De l a tellen vi s e b e n i onl rt.nl

akkerba

www.b

Openingstijden: maandag 09:00 - 18:00 8:00 dinsdag 09:00 - 18:00 8:00 woensdag 09:00 - 18:00 donderdag 09:00 - 21:00 vrijdag 08:30 - 18:00 zaterdag 08:30 - 17:00 BakkerBart Wirdumerdijk 5 8911 CB Leeuwarden Tel: (058) 212 55 09 Fax: (058) 216 80 95

De lekkerste

MERK INTERACTIEF

GRAFISCH

W W W. B W H O N T W E R P E R S . N L EMMAKADE 74A

D E M A K E R S VA N L E E U W A R D E N C U LT U R E L E H O O F D S TA D 2 0 1 8 / D E M O A N N E / R E S T Y L E H U I S S T I J L G E M E E N T E L E E U W A R D E N H Û S & H I E M / P O D I U M V L I E L A N D / K E N I N G FA N ‘ E G R E I D E / E L F S T E D E N R O E I M A R AT H O N / S L A C H T E M A R AT H O N J A N E R I N G A K L E E D T M A N N E N / K & M YA C H T B U I L D E R S / K E U N S T W U R K / H A R R Y VA N I N T E R I E U R / F R I T S J Ü R G E N S KALKDIJK FYSIO- EN MANUELE THERAPIE / OMRIN / WERF IJLST / JEUGD DANSOPLEIDING FRYSLÂN W E R K M A N H O R S E S H O E S / M I D N I G H T W A L K L E E U W A R D E N / P O Ë Z I E R O U T E L E E U W A R D E N / G E A R C O Ö P E R AT I E J E L L E D E J O N G A R C H I T E K T E N / S L U M P O I L / TA N X X / D I T T O N / G I L I A M F Y S I O T H E R A P I E / H E I T & M E M J A C H T W E R F D E J O N G / S A S K I A , V R O U W VA N R E M B R A N D T / E M PAT E C / N O O R D P E I L / AT E L I E R M O O I D R E N T H E O N D E R W I J S G R O E P F I E R / L S V / D E B O E R E G B E R T S A D V O C AT E N / H I G H T I D E / H A R R Y VA N K O Z I J N E N / T Û K W E N J E N

VAN DE REDACTIE

INHOUD

E

Herinneringen van Lenie

lk seizoen verandert er wel iets in onze Oranjewijk. Onlangs is de gemeente bezig gegaan met de reconstructie Achter de Hoven tussen Gardeniersweg en Willem Lodewijkstraat. Op het moment dat dit nummer door u gelezen wordt is fase 1 achter de rug en misschien fase 2 ook wel: het aanbrengen van trottoirs en parkeervlakken. Ondertussen dwarrelen de herfstbladeren in grote getale neer en verschijnen de eerste paddenstoelen in de honden-vrijspelen-strook langs het spoor.

In het straatbeeld is op de lange schutting aan het begin van Achter de Hoven de deprimerende afbeelding van Poetin en de Pussy Riot meiden overgespoten met meer opwekkende pieces. Aan de Willem Lodewijkstraat is een uitnodigend bouwseltje verschenen met daarop de teksten: Little Free Library (gratis bibliotheekje) en ‘Ik heb geen tijd om me te haasten’. Schroom niet om iets van uw gading eruit te nemen en er een boek uit eigen bezit aan toe te voegen, is de boodschap. Ondertussen gaat de zachte zomer ongemerkt over in een zoele nazomer en heeft eigenlijk niemand in de wijk redenen tot klagen.

Mocht je toch wat af te reageren hebben dan kun je elke dinsdagavond terecht bij de speeltuin waar renjelekker.nl de runningtherapie verzorgt: 18.45 voor beginners en 19.45 voor gevorderden, deels vergoed door zorgverzekeraars. Of in het Buurthuis je geest tot rust brengen met meditatie, celloles, fluitles, creatief schilderen, yoga, blokfluitles of met dromerige trekzakgeluiden. En ondertussen hangt aan de waslijnen van de woonschepen het wasgoed te drogen. Herfst.

Hein Kraij

Kinderactiviteitencommissie 5.0 Geboren op een schip Geluidsoverlast, wat doe je er aan? Bel! Heerlijke herfstrecepten, niet zelf geplukt Brainstormsessie De erwtensoep van Johannes van Dam Wonen in je hobby Over Sint Maarten en nog veel meer….

De Wijkfinanciën Indiana Jones film in de Oranjewijk En dan iets totaal anders Boekenadoptie in de herhaling Tuinieren op het hoogst niveau Colofon Ken uw wijk

Coverfoto: Gilbert Terpstra

4 9 10 13 20 22 25 26 30 31 32 34 36 37 38 38

VERHALEN UIT DE VORIGE EEUW DE EMMAKADE

HERINNERINGEN VAN LENIE SOER-VAN EIJCK VAN HESLINGA Afgelopen zomer stond plotseling een oudere dame bij ons aan de deur, samen met haar dochter. Het bleek om Lenie Soer-van Eijck van Heslinga te gaan, een kwieke vrouw van 90 jaar. Ze vertelde dat haar familie ruim twintig jaar in ons huis (Emmakade 130) heeft gewoond, van 1938 tot 1960. We hebben haar natuurlijk binnengelaten. Haar verhaal is bijzonder.

L

enie (Helena) Soer is de dochter van Wieger van Eijck van Heslinga, een kaasexporteur uit Leeuwarden, en Cornelia Propstra.

In 1938 verhuisde het gezin met twee zoons en twee dochters van de Verstolkstraat naar de Emmakade. Lenie was met 14 jaar het oudste kind. ‘Ik vond het niet erg om te verhuizen, integendeel. Het nieuwe huis was veel groter en lag mooi. Bovendien kreeg ik een eigen kamer.’

De familie kwam in een ‘deftige’ buurt te wonen. Op nummer 128 woonde familie Ras. De heer Ras had een hoge functie bij de AMRObank in Leeuwarden. Op nummer 132 woonde directeur Van Slooten van de bekende Leeuwarder pepermuntfabriek aan de noordkant van de Emmakade. Op de hoek (nummer 136) woonde rechter J. Wedeven, bekend van het Leeuwarder arrest (1943)*. Ook woonde rector Mulder van het gereformeerd gymnasium in de buurt, evenals dominee Moulijn.

Fijne woning Vader Wieger besloot het huis flink op te laten knappen. Er kwam centrale verwarming in huis, aangelegd door het installatiebedrijf van zijn neef, er werd een nieuwe Bruynzeel keuken ingebouwd en de serre kreeg een lichtkoepel.

Lenie heeft fijne herinneringen aan het huis.

Bijvoorbeeld aan de vestibule. ‘Dan bracht je vriendje je thuis en in de vestibule konden we dan afscheid nemen’. ‘En als ik thuis kwam na school, ging ik altijd met m’n jas aan op de verwarming in de serre zitten.’ De serre met de rotanstoelen en -tafel vond ze heerlijk. ‘Het was daar altijd zo zonnig’.

4

BUURTJOURNAAL NR. 3

De tuin achter het huis is klein. Vader Wieger had plannen om het huis van de achterbuurman op te kopen en daar een garage van te maken. De tuin werd daarmee twee keer zo groot.

Deze plannen zijn nooit gerealiseerd.

Net zoals de meeste families van goede stand, had de familie van Lenie ook een dienstmeisje.

Lenie kan zich de sollicitatieprocedures nog goed herinneren. ‘Eerst kwam er een advertentie in de krant. Er kwamen zo’n vijf meisjes tegelijk op gesprek. Ze stonden in de rij. Mijn moeder deed de gesprekjes. Vanaf de trap zagen we alles. ‘Wie zal het dit keer worden, vroegen we ons af.’

Lenie zat op de lagere school aan de Druifstreek. Daarna ging ze naar de HBS in de Kanaalstraat. Ze was goed in de exacte vakken.

Het liefst wilde ze medicijnen studeren, maar door de oorlog kwam het niet ervan. ‘Mijn vader wilde niet dat ik naar Groningen zou reizen.

Hij vond dat te gevaarlijk.’ Uiteindelijk werd ze opgeleid tot medisch analiste.

Onderduikers

De oorlog had ook voor de familie Van Eijck van Heslinga enorme impact. Vader Wieger sloot zich aan bij het verzet. ‘Papa zit bij de ondergrondse’, zeiden we toen. ‘Maar wat dat precies inhield, wisten we eigenlijk niet’. De buren waren op de hoogte, maar dat was geen Lenie kan zich nog goed herinneren dat ze pi- probleem. ‘Het was een goed buurtje.’ ano speelde in het huis. Ze heeft vier jaar piano- Bij de familie kwamen regelmatig onderduiles gehad. ‘Mijn buurmeisje Didi Ras speelde kers over de vloer. Ze bleven daar vaak maar viool en zondags gingen we vaak samen mu- een dag. Haar vader stuurde ze daarna door ziek maken.’ naar een vast adres. Eén van de onderduikers was Jan Gerke Soer, de toekomstige man van Lenie komt uit een zeilfamilie. Haar vader was Lenie. Hij studeerde medicijnen in Groningen een verwoed zeiler. Het gezin had een eigen en voelde er niks voor om voor de Duitsers te zeilbootje in het schiphuis in het oosten van werken. Hij zou bij een huisarts in het noorLeeuwarden. ‘Ik hield heel erg van zeilen, als den van Fryslân ondergebracht worden, maar jong meisje al. Ik zeilde dan een stukje, legde deze bleek door de bezetters te zijn vermoord. aan en ging dan mijn huiswerk voor school Zowel de vader als de moeder van Lenie wamaken.’ De familie had een woonboot in Grou ren gecharmeerd van Jan Gerke. ‘Ik weet nog waar ze in het weekend en de vakanties veel goed dat ze overlegden: wat zullen we met hem verbleven. Aan het begin van het seizoen werd doen? Ze vonden hem allebei leuk. Toen beslode boot bevoorraad. Dat ging gemakkelijk. De ten ze dat hij bij ons kon blijven.’ Daar kwam boot legde gewoon aan tegenover het huis aan bij dat ze best wat hulp thuis konden gebruide Emmakade. Toen kon dat nog, er lagen in ken. Er was namelijk net een stelend dienstdie tijd nog maar weinig woonschepen in het meisje ontslagen.

Als er alarm was en de sirenes in de stad loeiden, Nieuwe Kanaal. gingen de onderduikers in het huis snel door

een luikje onder de vloer in de woonkamer.

Dat was geen pretje. Er was weinig ruimte en het was er vochtig. Er was ook een schuilplek op de eerste verdieping: in een geheime kastruimte op de slaapkamer aan de achterzijde.

In 1944 moest het gezin zelf onderduiken. Eén van de broers Wierda, die aan de overkant van het kanaal woonde en in april 1945 (vier dagen voor de bevrijding) samen met twee broers door de SD zou worden gefusilleerd in Dronrijp, tipte vader Wieger. Hij zou door de Sicherheitsdienst (SD) in Leeuwarden opgepakt worden. Wierda wist dat omdat hij de telefoon van het Burmaniahuis, waar de SD zat, aftapte.

Het hele gezin moest van de één op de andere dag weg. De ouders gingen eerst naar familie Woldendorp in de Vredeman de Vriesstraat.

Later doken ze onder in Sneek. Lenie ging samen met haar zusje naar een oom en tante aan de Tweebaksmarkt en later naar een andere oom en tante in Huizum. ‘Ik heb op verschil-

lende plekken gezeten, maar ik vond het maar niks. Op een dag had ik er genoeg van en ben ik naar Sneek gefietst, naar m’n ouders.’

werden ze uit het huis gezet en kon de familie Van Eijck van Heslinga weer terugkeren.

Inmiddels kreeg Lenie verkering met Jan Gerke Soer. Hij kon natuurlijk ook niet in het huis blijven. Maar de buren van Emmakade 126 boden uitkomst: hij kon wel bij hen in huis komen. ‘Op nummer 126 zat een kantoor. Boven woonde een gezin, heel aardige mensen. Jan Gerke heeft er tot aan het einde van de oorlog gewoond. Ik kwam er regelmatig op bezoek.’

De familie bleef aan de Emmakade wonen tot 1960. Drie jaar daarvoor was vader Wieger als gevolg van een ziekte overleden. Lenie trouwde in 1947 met Jan Gerke. Ze bleven eerst nog een paar maanden bij haar ouders aan de Emmakade wonen. Jan Gerke werd militair arts in Utrecht en daarna huisarts in Sexbierum en later aan de Groningerstraatweg in Leeuwarden.

Lenie en Jan Gerke kregen samen twee zonen en een dochter. Nu woont Lenie in Heerde, onder de rook van Zwolle. Haar man is in 2004 overleden op 82-jarige leeftijd. Lenie komt nog regelmatig in Friesland. Haar dochter Hanneke heeft een vakantiehuis in Grou. ‘Ik voel me nog steeds een echte Friezin’, zegt ze stellig.

Huwelijk

Na de bevrijding wilde het gezin weer terug naar de woning aan de Emmakade. Maar dat lukte in eerste instantie niet. Nadat ze waren gevlucht, trokken Duitse soldaten in de woning. Daarna werd het huis betrokken door een NSB-gezin. Toen vader Wieger na de bevrijding op de stoep van Emmakade 130 stond, wilden ze echter niet vertrekken. ‘Bekijk het maar, zeiden ze. Dit huis is nu van ons.’ Niet veel later

Ton Groot Haar, Emmakade 130.

BUURTJOURNAAL NR. 3

5

*Leeuwarden arrest: Deze zaak had te maken met de erbarmelijke omstandigheden in kamp Erika bij Ommen. Secretaris-generaal van justitie en fanatiek NSB’er J. J. Schrieke, zetbaas van de Duitsers, bepaalde op 19 juni 1942 dat de barakken als gevangenis zouden dienen. Het kamp was bestemd voor mannen die enkele maanden celstraf moesten ondergaan voor bijvoorbeeld zwarte handel. De leiding was in handen van Duitsers. Al snel deden verhalen de ronde over de barbaarse behandeling in strafkamp Erika.

Het Leeuwarder hof, bestaand uit de raadsheren F. F. Viehoff, J. Wedeven en J. B. J. Heymeijer, behandelde de zaak tegen voerman D. van der M. uit Gerkesklooster. Die had op 26 oktober 1942 1525 gulden gestolen van zijn schoonfamilie en was daarvoor door de rechtbank veroordeeld tot negen maanden cel.

Het hof veegde dat vonnis van tafel en veroordeelde hem voor de duur die hij in voorlopige hechtenis had doorgebracht. Reden voor dat oordeel was dat de raadsheren niet wilden dat de voerman in kamp Erika terecht zou komen. Ze wisten immers over de barbaarse toestanden. Die achtten ze „in strijd met de wettelijke voorschriften en met de bedoeling van Wetgever en Rechter”, motiveerde raadsheer Viehoff de beslissing.

Het moedige vonnis –feitelijk het trotseren van de Duitse bezetter– kwam de Leeuwarder raadsheren Viehoff en Wedeven duur te staan.

Op aanraden van de pro-Duitse justitietopman Schrieke ontsloeg rijkscommissaris Seyss-Inquart beide magistraten.

Jan Gerke en Lenie Soer

OPROEP Hallo Oranjewijkers, Tijdens de goed bezochte en vruchtbare Brainstormsessie die op dinsdag 9 september j.l. in ons wijkgebouw werd gehouden kwam ook de inrichting en uitstraling van ons wijkgebouw ter sprake. De benedenzaal is wel aan een ’opfrissing’ toe en ook de ramen in de voorgevel van het gebouw, nu niet echt uitnodigend, zou wel meer contact met de buurt mogen hebben.

Ik zou graag met enkele buurtgenoten deze uitdaging willen aangaan om gezamenlijk eens te kijken wie er leuke ideeën heeft voor de aankleding

6

BUURTJOURNAAL NR. 3

en inrichting en of we die op niet te lange termijn ook kunnen uitvoeren.

Dus, heb je iets met inrichting, styling, kleur, gezelligheid en creativiteit en wil je ook je steentje bijdragen aan ons wijkgebeuren, meld je dan voor 1 december aan via: gysbertjapicx25@gmail.com .

Rob Tigchelaar Gysbert Japicxstraat 25

WIJKINFO WIE WAT WAAR

ACTIVITEITEN IN HET BUURTHUIS Iedere 2e en 4e maandag van 19.30 tot 21.30 uur: Meditatie in de traditie van Thich Nhat Hanh (Wim Overdijk) Telefoon: 058 - 256 3100 Email: w.overdijk1@kpnplanet.nl Op maandag van 12.00 tot 21.00 uur: Celloles (Annette Scholten) Telefoon: 06 - 29 518 136 Email: langestrijkers@gmail.com Website: www.annettescholten.nl

Op dinsdag van 15.30 tot 19.00 uur: Fluitles (Gera van der Meulen) Telefoon: 06 – 18 845 178 / 050 – 556 53 62 Email: gefluit.gera@gmail.com Op woensdag van 14.00 tot 17.00 uur en van 20.00 tot 22.30 uur: Creatief schilderen met Henk Krist Telefoon: 06 - 26 218 914 Email: henkkri@gmail.com Website: www.lineone.nl/henkkrist

Op woensdag van 15.30 – 18.30 uur Blokfluitles (Broer Giesing) Email: b.giesing@chello.nl Op donderdag van 19.00 tot 22.00 uur: Trekzakclub (Trees Veenstra) Telefoon: 058 - 266 5270 Email: hveenstra.4504@telfort.nl Op zaterdagochtend: Yoga (Fokke Jansen) Telefoon: 06 - 18 370 729 Email: fokkejansen@hotmail.com Website: www.ajani-yoga.nl

WIJKVERENIGING ORANJEWIJK Doede Postma, voorzitter 058 – 214 31 53 doedepostma62@gmail.com Eelke Heidinga, penningmeester 058 – 212 87 52 eelke@emmakade18.nl

Hilde Douma, secretaris 058 – 212 58 08 hildedouma112@hotmail.com

Christine Pietersen oranjewijk@gmail.com

Minne Velstra info@havenfamkes.nl

Henk Krist, beheerder wijkgebouw 06 – 262 189 14 henkkri@gmail.com

Hylke Goudswaard hylkegoudswaard@gmail.com

Victor Plomp, beheerder speeltuin speeltuinoranjewijk@gmail.com

WIJKPANEL ORANJEWIJK Fred Boonstra Emmaplein 9 tel. 058 – 2125149 Email: a.boonstra1@upcmail.nl

Gerard de Jong Gijsbert Japicxstraat 40 tel. 058 - 2133843 Email: gerardpvda@hotmail.com

Christine Pietersen Emmaplein 4 tel. 06-47 892 112 Email: oranjewijkpanel@gmail.com

Sita Vogelsang Willem Lodewijkstraat 105 tel. 058 – 2139848 Email: sieta1@hotmail.com

BUURTJOURNAAL NR. 3

7

! r a a h n e m e h r o o v t p i n k Ge www.haaridee. eu www.haaridees

hop.nl

www.facebook. com/haaridee De Haar ide

Oranje Nassaustraat 19 8933 BR Leeuwarden tel. (058) 2135256

Vera, Sim

one, Deb

e crew

ora en A

haaridee@gmail.com www.haaridee.eu

nnelie

Onze therapeuten:

Ynse de Boer Fysiotherapeut Manueel therapeut

Eke Siebinga Fysiotherapeut nek/schouder/hoofdpijn Sinds juli 2012 zijn wij als praktijk werkzaam binnen het medisch centrum Buitenhove. Deze stap bracht ons meer ruimte, een grote en goed uitgeruste oefenzaal en meerdere zorgdisciplines onder een dak.

Het Fysiofrisoteam bestaat uit zes fysiotherapeuten en ĂŠĂŠn oefentherapeute, ieder met een eigen specialisme.

Hiermee proberen wij de voor U optimale zorg te verlenen. Onze benaderingswijze is individueel gericht, met persoonlijke aandacht en professionele begeleiding. Binnen onze praktijk bestaan er ook mogelijkheden om te oefenen in klein groepsverband.

Martine de Jong Oefentherapeut Cesar

Dick de Roest Fysiotherapeut Fysiotherapie voor ouderen

Ita de Roest-Luth Fysiotherapeut Bekkenklachten en Bekkenbodemfysiotherapie

Sina Keuning Fysiotherapeut, Haptonomie, Psychosomatische fysiotherapie.

Praktijk FYSIOFRISO J.H. Knoopstraat 6-e, 8933 GS Leeuwarden tel.: (058) 213 59 56 , info@fysiofriso.nl www.fysiofriso.nl

Wijkzorgcentrum Greunshiem Tjotterstraat 16, 8937 AS Leeuwarden Wijkzorgcentrum Het Nieuwe Hoek Hoeksterpad 16, 8911 JW Leeuwarden

Leoni Bouma Fysiotherapeut Kinderfysiotherapeut

LEUKE DINGEN IN DE ORANJEWIJK FEESTJES

KINDERACTIVITEITENCOMMISSIE 5.0 Toen in de vorige wijkkranten stukjes verschenen over het afkalven van de activiteiten en uiteindelijk de noodkreet kwam in het artikel met de toepasselijke titel ‘Geen feestjes meer in de Oranjewijk?’, besloten wij tot actie!

V.l.n.r. Maaike Duiker, Soumaya Betrachi, Lot Bakker, Femke Molenaar, Jente Gosens.

W

ij zijn alle vijf Oranjewijkbewoonsters met een druk leven bestaande uit een baan, kleine kinderen, veel sociaal doen en er ook nog es leuk uit willen zien... U kent dat slag wel! Wij dus.

We kwamen elkaar wel eens tegen in de speeltuin of tijdens een buurtfeest, onze kinderen speelden soms samen, maar om nou te zeggen dat we elkaar kenden. Nee, dat niet echt! Daar gaat nu verandering in komen, want wij voegen aan onze drukke agenda's een nieuwe taak toe: het organiseren van een aantal kinderactiviteiten in de Oranjewijk.

We hebben voorafgaand aan de avond die door de wijkvereniging werd georganiseerd een eerste vergadering belegd en kwamen er al snel achter dat we veel deelden. We zullen u niet vermoeien met al onze ontdekkingen en overeenkomsten, maar we het houden bij de belangrijkste: wij willen een aantal activiteiten voor de kinderen in de wijk behouden, en als mogelijk blijkt, zelfs wat uitbreiden. Ideeën die er nu spelen zijn, naast het organiseren van de inmiddels traditionele activiteiten als de SintMaartensoptocht, het Paasei-schilderen en zoeken, zijn het houden van kinderdisco's of het organiseren van een Sinterklaasintocht.

Maar we willen dit wel op een beetje andere manier doen als voorheen.

Een manier die de tijdsgeest wat ademt en te vatten is met woorden als Mienskip en 5.0. U zult dus regelmatig oproepjes van ons tegenkomen

op de Oranjewijk Facebookpagina of door een van ons aangesproken worden met vragen als: Wie wil er een keer als DJ draaien op een kinderdisco?

Wie heeft er een leuk idee voor in de maand februari? (en helpt ons dat te realiseren!)

Hoe moeten we de aankondigingen doen zodat we zoveel mogelijk mensen in de wijk bereiken?

Er wordt inmiddels druk gewerkt aan een emailbestand waarin iedereen die zich betrokken voelt, ideeën heeft of (wel eens) wil helpen verzameld wordt. Deze mensen worden door ons betrokken bij de organisatie en/ of uitvoering van de activiteiten waarmee we hopen vele leuke momenten te organiseren voor de grote groep kinderen uit de Oranjewijk. Binnenkort hopen we een voorzichtige jaarplanning te presenteren, waarbij de uitbreiding afhankelijk is van de input van alle Oranjewijkers!

Natuurlijk hopen we stiekem dat onze werkwijze en ons enthousiasme andere Oranjewijkers aanzet om ook een aantal activiteiten voor de Oranjewijk op poten te zetten. Tijdens de bijeenkomst n.a.v. de eerder genoemde noodkreet, die op 9 september jl drukbezocht werd in de Oranjewijk, waren er al tal van leuke ideeën. Van straatkaatsen tot een sing inn en van theateravondjes tot leuke optredens in het Buurthuis!

We zijn benieuwd!

BUURTJOURNAAL NR. 3

9

ZOMAAR EEN BEWONER IN DE ORANJEWIJK ATE DIJKSTRA

GEBOREN OP EEN SCHIP: DAN WIL JE NOOIT WEER ANDERS Trouwe lezers van onze glossy weten het: ik heb niets met boten, ik vind het enge, wiebelende dingen en ik snap voor geen meter dat mensen er vrijwillig op wonen. En nu zit ik bij Ate Dijkstra, 82 jaar en bijna nooit anders dan op boten gewoond. Hij heeft een prachtig plekje, op kruipafstand van onze buurtsuper en nog heeft hij te klagen……

G

eboren op een schip, waar in de crisis van de dertiger jaren te weinig geld mee verdiend kon worden. Als dan ook de kinderen naar school moeten, besluit vader Dijkstra om visserman te worden, één van de vijf à zes vissers die er dan in Leeuwarden zijn. Maar er blijft wel gewoond worden op het schip.

Ate’s droom om ook visserman te worden gaat niet lukken en als ik hem moet geloven, was dat ernstig de schuld van de overheid. Ik vrees dat het daarna nooit meer goed gekomen is tussen Ate en de overheid. Uiteindelijk vindt hij werk in een magazijn bij een machinefabriek en hij weet daar de 40 jaar vol te maken.

middels volwassen Ate, mooi liggen. We hebben het over begin jaren zestig, en Ate en zijn vrouw hebben het goed naar hun zin op die plek. Maar ook nu gooit de overheid roet in het eten: ‘De Goede Verwachting’ moet wijken voor fiets- en voetpad…

De Nieuwe Kade, bij de Vlietsterbrug, wordt het nieuwe adres en de aak wordt van vrachtboot tot woonboot verbouwd. Daarna dacht

‘DE GOEDE VERWACHTING’ MOEST WIJKEN VOOR EEN FIETSPAD

Heit en mem waren inmiddels verhuisd naar een boerderij aan de Hempenseweg en achter Ate: ‘niets meer aan doen’ en daar is hij trouw die boerderij kon de aak, de boot van de in- aan gebleven. De stuurhut waar we zitten

10

BUURTJOURNAAL NR. 3

ademt de sfeer van de jaren 60 en daar is niets mis mee. Tijdens ons gesprek is het wisselvallig weer: het ene moment is het bijna donker en

DE STUURHUT ADEMT DE SFEER VAN DE JAREN ‘60 hoost het, het andere moment schijnt de zon.

In zo’n stuurhut krijg je dat intensief mee, met al die ramen rondom.

Sindsdien ging het bergafwaarts met de relatie tussen Ate en de gemeente en ik vrees dat dat ook nooit meer goed komt. In de ogen van Ate voert de gemeente een vaag beleid, in de jaren zestig wordt er een uitsterfbeleid gevoerd (wat boten betreft, dus dat valt nog best mee), in jaren tachtig wordt de wal aan de Oostersingel

opgeknapt (lijkt mij eigenlijk wel een puntje voor de gemeente) en worden de schepen geacht te vertrekken. Zonder dat daar iets voor geregeld is. In 1984 belooft de gemeente dat het Nieuwe Kanaal gebaggerd gaat worden: Ate wacht er nog steeds op. De straat wordt wel

OPKNAPBEURT KADE IS HOOGNODIG onderhouden (opnieuw bestraat bijvoorbeeld), het gedeelte bij de kade wordt verwaarloosd.

Ate kan zich daar over opwinden: een opknapbeurt van de kade zou echt geen overbodige luxe zijn. De veegauto doet wel de straat, niet het stuk bij de kade. En Ate is er van overtuigd dat booteigenaren veel eerder en vaker aangesproken worden dan huiseigenaren als het op onderhoud of zicht aankomt.

Zo, dat is er allemaal maar uit.

Maar Ate laat ook niet met zich sollen: als hij op enig moment met de havenmeester mot krijgt over een vaste ligplaats aan de Emmakade, dreigt hij de bruggen twee daags open en dicht te laten gaan…de grijns op Ate’s hoofd spreekt boekdelen.

Op mijn vraag of de gemeente ook iets goeds gedaan heeft, blijft het lang stil. Overigens haalt Omrin wel gewoon het vuilnis van de boten op, dat is dan toch weer een meevaller.

Leven op een boot, een andere optie is er niet voor Ate. Hij is wel eens een week naar Terschelling geweest, de zee was mooi en je kon er vissen, maar dan heb je het ook wel gehad.

Overigens is Ate niet te beroerd ook nog even Ate gooit nog regelmatig de trossen los, hoezijn zienswijze over het eventueel weer laten wel dat wel minder is geworden sinds het overdraaien van de Prins Hendrikbrug te ventile- lijden van zijn vrouw. Maar tijdens het Skûtsjeren: NIET DOEN! Er zouden dan veel meer silen zul je hem niet aan de Emmakade vinden, boten door de spoorbrug (trein naar Gronin- dan is hij bij de skûtsjes. Ooit jaren zelf bemangen) moeten, terwijl daar juist meer treinen ningslid geweest, nu om erbij te zijn. Doarp gaan rijden. Vervolgens krijg je dan veel te snel Huzum, daar doet ie het voor. varende pleziervaartuigen langs zijn aak en omdat er niet gebaggerd is, kan Ate eindeloos zijn Ik opper nog dat het me zo’n gedoe lijkt, leven filters schoon blijven maken. En je hebt extra op een boot: gedoe met filters, met de motor, met het water, met alles eigenlijk. Eindelijk zie ik Ate stralen: ja, het is een gedoe, hij is altijd bezig, maar hij zou het voor geen goud willen missen. En die gemeente? Ach, het heeft nooit geboterd tussen hem en de gemeente en het zal brugwachters nodig. En met welk doel? De ook nooit boteren, maar de gemeente is van boten die nu Leeuwarden aandoen, blijven in harte uitgenodigd een keer bij Ate langs te kode Prinsentuin liggen, of gaan door naar Dok- men. Ondertussen ligt hij hier goed. Toch wel… kum. En Ate is ervan overtuigd dat daar helemaal niets aan gaat veranderen, dus waarom Janny Kamp die hele heisa? Die gemeente: ‘ze denken niet dóór...’

PRINS HENDRIKBRUG WEER OPEN? NIET DOEN!

BUURTJOURNAAL NR. 3

11

Wim Teeuw Foeke Sjoerdswei 26 • 8914 BH Leeuwarden telefoon: 06 53 976 549 website: www.cadenzacatering.nl • email: info@cadenzacatering.nl

www.nordwincollege.nl VMBO-groen / MBO / Cursus & Contract

HERRIE BURENGERUCHT

GELUIDSOVERLAST, WAT DOE JE ER AAN? BEL! De Oranjewijk is een veelkleurige wijk. Gezinnen met kleine kinderen en alleenstaanden, bejaarden en dertigers. En bovendien een aparte categorie: de Student.

A

parte categorieën zijn leuk en soms problematisch. Van de meeste studenten heeft niemand last, een voortuin vol fietsen daargelaten. Soms staat er wel wat erg lang een oude bank op de stoep voor het grofvuil, maar meestal gaat het prima. Op een ding na: geluidsoverlast.

Je ‘s nachts om half drie voor de twintigste keer omdraaien, in de wetenschap dat om half zeven de wekker al weer gaat, kan uiteindelijk de meest zachtmoedige mens razend maken.

Je steeds meer opwinden omdat die rotherrie maar niet ophoudt, is niet bevorderlijk voor hart en bloedvaten. Tot het uiterste getergd een steen door de betreffende ramen kinkelen, staat slecht op je cv. Laat staan met een honkbalknuppel het pand van voren naar achteren opnieuw inrichten.

Sommige studenten gaan bovendien na enkele glazen alcoholica hun muzikale talenten

ernstig overschatten. Jammer dat zoiets nooit opgenomen wordt, familie en vrienden zouden tot in lengte van jaren stof voor sinterklaasgedichten hebben.

Politie

hoogte. De meeste verhuurders hebben daar een grote hekel aan.

Waarschuwing: denk niet dat je buren de politie wel zullen bellen. Dat weet je namelijk niet.

Bovendien maakt het ongetwijfeld ten burele meer indruk als er opeens vijf mensen aan de telefoon hangen die melden dat ze de echtgenoot nú nog in bedwang kunnen houden, maar straks…

Maar wat te doen als diverse bezoeken, al dan niet in pyjama of ochtendjas, geen enkel resultaat opleveren en je om 23.00 uur het zwerk al weer ziet hangen?

Simpel: bel de politie. Op het moment suprê- Ten slotte. Zo ver hoeft het natuurlijk niet te me, welteverstaan. Gebruik daarvoor 0900- komen. Gewoon gezellig samenleven in de 8844 en doe je beklag. Check de volgende dag buurt is veel prettiger en gelukkig vinden de of alle informatie wel goed is overgekomen. meeste studenten dat ook. Sterker nog, er Niet alleen kan er aan de blauwe zijde iets zijn zijn er nogal wat die de pest hebben aan hun misgegaan, zelf ben je laat op de avond vaak luidruchtige soortgenoten. Je zult maar een ook niet meer op je best. Vraag vervolgens of er tentamen hebben de volgende dag, terwijl je een officiële melding van kan worden gedaan. huisgenoten tot diep in de nacht gezellig aan Dat kan altijd, sterker nog, daar heb je recht op. de prosecco zitten…

Uiteindelijk gaat zoiets helpen. Na een aantal meldingen gaat de politie poolshoogte ne- Ineke Evink men of stelt de verhuurder van het pand op de

BUURTJOURNAAL NR. 3

13

GROEN IN DE ORANJEWIJK MOESTUIN

ORANJEHOF-EXPERIENCE Deze keer geen Oranjewijkbewoner in de spotlights, maar een initiatief dat sinds het begin van dit jaar onderdeel uitmaakt van onze mooie wijk: Het Oranjehof.

C

hristine Pietersen, Elena Cavagnaro, Guusta Elzinga en Femke Molenaar konden in maart van dit jaar hun voortrekkersrol een beetje laten vieren. Na twee jaar ijveren met de Gemeente, de financiers en elkaar, werd op 21 maart het Oranjehof geopend en startte de eerste groep Oranjehof-ers na een feestelijke opening met het inzaaien en planten.

Hoe is het nu met deze Oranjehof-ers? Zijn ze nog allemaal verbonden aan het Oranjehof? Wat hun ervaringen zijn, leest u hieronder:

14

Anjuska van der Meulen, Johannes Zijlstra, Rens en Sem: Beginnersgeluk

Bea Kroeze en Remon Smallebroek: Lieve moesbak

We hadden tot deze zomer totaal geen ervaring met het kweken van fruit en groente maar toen we de vraag kregen of we mee wilden doen aan het moestuinproject zeiden we meteen 'ja'. Het leek ons al een tijdje leuk om zelf eens wat te verbouwen en het is voor onze kinderen goed om te weten waar het eten dat zij eten vandaan komt.

Daarnaast is het een mooie mogelijkheid om in contact te zijn met je buurtgenoten.

Aangezien we geen ervaring hadden, zijn wij gestart met het poten van plantjes ipv het zaaien van zaadjes. En direct al met een geweldig resultaat: heerlijke paksoi (volgens insiders erg lastig te verbouwen ;-)), lekkere rode bieten, Parijse worteltjes, een niet te behappen hoeveelheid rucola, ijsbergsla en enorme hoeveelheden aardbeien. Op dit moment is het wachten op het oogsten van een tweede lichting rode bieten, gemengde sla, andijvie en broccoli. We vonden het heel leuk om deze zomer steeds even de moestuin in te lopen om de planten water te geven, de groei in de gaten te houden en om de resultaten van de medemoesers te bewonderen. Voor onze kinderen is het ook een bijzondere ervaring.

Zij lopen graag met ons mee de moestuin in. Al met al vinden wij het een heel geslaagd eerste jaar en zien wij dan ook uit naar het tweede moesjaar..

Het lag niet aan jou. Echt niet. Niet aan je prima aarde. Niet aan je zonnige stand. Ook niet aan ongenode insecten of ander gespuis. Niet aan het puike bewateringsschema. Niet aan de ecologische mest. Het lag ook niet aan de met liefde voor jou opgekweekte stekjes. Ook niet aan de biologische zaadjes. Niet aan het kekke harkje en het scherpe schepje. Niet aan de aangeschafte moestuinliteratuur.

Het lag aan ons.

Wij dachten dat zaadjes die vier jaar over datum zijn het nog prima doen. Wij lieten jouw radijsjes drie weken narijpen. Wij gaven jouw andijvie de kans anderhalve meter hoog te worden en prachtige paarse bloemen te tonen.

Wij lieten jouw tomaten ongeremd ziek worden. Het spijt ons. We beloven beterschap.

We gaan met je door.

BUURTJOURNAAL NR. 3

Christine Pietersen: Onthaasten tussen de groente

ten in de moestuin. Beetje onkruid wieden, water geven, kijken hoe het bij de anderen ging, en vooral veel gesprekken voeren met voorbijkoNa de opening zaaide ik mijn bak vol met knoflook, stamdoperwtjes, mende buurtbewoners. Hoe kritisch met in het begin was (wie worden chioggia (bietjes), zaaiui, lollo rosso, rucola, amsoi, mizuna, koriander hier begraven?), hoe enthousiast waren de reacties toen het groen omhoog spoot. Af en toe kwam er een ervaringsdeskundige voorbij: ‘die groente daar schiet door’, of ‘dat is veel te dicht op elkaar geplant’. Maar ach, het is voor velen iets nieuws en alles moet leren. Door een beetje creatief te boekhouden was er ook nog ruimte voor fruitboompjes en –struikjes en een rozenboog. Veel oogst was er dit jaar niet. De enige twee dikke rode appels die er hingen, zijn door iemand anders ‘meegenomen’, maar als iemand iets uit de tuin plukt, heeft hij of zij het kennelijk echt nodig denken wij dan maar. De saamhorigheid onder de moesers moet nog een beetje groeien - de een komt ’s ochtends, de ander ’s avonds maar het is leuk om te zien hoe enthousiast iedereen ermee bezig is. Het was de twee jaar voorbereiding meer dan waard!

en Oostindische kers. Dankzij een biobeschermhoes en het prachtige weer kwam alles fantastisch op (behalve de zaaiui en de lollo rosso > 1 kropje). De bietjes, koriander en de mizuna gaan volgend jaar echt in de herhaling. Veel plezier beleefde ik ook aan de vele kruiden in de gezamenlijke kruidenbak. Maanden hebben we heerlijk gegeten uit de moestuin, lekkerder dan uit je eigen tuin krijg je het echt niet.

Ik vond het heerlijk - om na een lange werkdag - te onthaas-

BUURTJOURNAAL NR. 3

15

Elena Cavagnaro: Het eerste jaar tuinieren op de vierkante centimeter In het voorjaar zijn we gezegend geweest met perfect weer voor beginnende moestuinders: zon en regen hebben elkaar in perfect tempo afgewisseld en de eerste oogst heeft dus niet lang op zich laten wachten. Voor mij was dat sla in verschillende soorten en maten, snijbiet en courgettes. Ik had nooit verwacht zo veel uit een bak van 2 meter per 90 cm te mogen oogsten! Het werd zelfs zo veel dat Mark en ik ons biologische groentepakket in juni hebben afgezegd.

Ook mooi vond ik het delen met de andere tuinders: vooral Jan heeft ervoor gezorgd dat Mark en ik nogmaals heerlijke zoete tuinbonen hebben kunnen eten - zoals jaren geleden toen we elkaar voor het eerste ontmoetten in Napels.

De eerst warme en koude zomer heeft niet veel goeds gebracht aan mijn tweede ronde zaailingen. Terwijl de courgette nog volop bloemen en vruchten gaf en zich gevaarlijk begon te bewegen richting het hek, kroop er allerlei ongedierte in mijn bak en ze vraten mijn kleine palmkolen en broccoletti praktisch op. Ook Nederlandse kleine beestjes houden helaas van Italiaanse groenten‌

16

BUURTJOURNAAL NR. 3

Elsiet van der Ploeg: Niet slecht!

Wat vond ik het leuk dat er een tuin op het grasveldje aan ons plein kwam. Met een goed hek erom en ik stond er versteld van hoeveel bakken er op zo'n klein stukje grond konden staan en toch nog nog ruimte over... Ik kreeg ook een bak, nadat ik een document ondertekend had met een aantal regels erop. Eigenlijk sloeg de schrik toen pas toe... Want ik weet niets van tuinieren, overzag het niet en liet mijn bak een aantal weken onaangeroerd staan.

Maar ja ik had dat document met die regeltjes ondertekend en dacht: "Ik moet nou toch wel wat doen, want anders geven ze mijn bak aan een ander". De bakken van de anderen waren nl al professioneel opgebouwd met ronde stangen in de bak en plastic of gaas er overheen. Bij de Aldi was een kweekkasje in de aanbieding en die heb ik opgebouwd op mijn bak en dat zag er heel goed uit. Het heeft nog weken geduurd voor ik ben begonnen met zaaien. Eerst wat snijbiet, uien en nog wat bloemenzaad. Ik had ooit gehoord dat katten niet van de geur van afrikaantjes houden en slakken ook niet. Toen ik dat alles gezaaid had begon ik er echt lol in te krijgen. Wat een wonder: alles kwam op. Van piepkleine zaadjes eet ik nu nog steeds snijbiet en de zaadjes van de afrikaantjes zijn schitterende planten geworden die de tuin nog steeds opfleuren. Geweldig! Mijn tomatenoogst is helaas beschimmeld en de courgettes waren verslakt toen ik van vakantie terugkwam, maar dat is weer een uitdaging voor volgend jaar. Nu wacht ik op mijn eerste pompoen. Ja ik vind het echt heel erg leuk!

Femke Molenaar, Joop Loonstra, Freija en Freek van Leeuwen en Akke van Thes: Sake: Geen knuffel, geen Mozart Het was van meet af aan duidelijk: we waren verzeild geraakt in een Ontspannen zorgen Best spannend om je eerst enorm in te zetten voor de realisatie van het Oranjehof en dan proberen om je niet meer voor alles verantwoordelijk te voelen. Gelukkig lukte dat niet helemaal, want anders was de klad er misschien wel meer ingekomen... En dat kan niet want hoewel alles best aardig groeide, was het wel noodzaak om regelmatig te gieteren en om het oogsten niet uit te stellen... De laksheid die er even in kwam -druk, druk, druk of weg tijdens de zomervakantie- werd dan ook onverbiddelijk afgestraft met doorgeschoten Snijbiet en verlepte peultjes. Gelukkig

kregen we het al snel voor elkaar om een mooi waterpunt aan te leggen en was het gezeul met de gieters afgelopen! Ook waren er in de droge zomermaanden veel mede-Oranjehof-ers die regelmatig mijn bak meenamen als ze hun eigen bak sproeiden.

Ook kwam er wat lol in het opzoeken in hoe je in vredesnaam snijbiet of zomerpostelein klaarmaakt en kreeg ik routine in het daadwerkelijk oogsten, schoonmaken (ook best een klus) en opeten. Nog meer lol kreeg ik toen ik ontdekte dat sommige groentes het niet alleen erg goed doen en snel groeien, maar ook echt vele malen lekkerder zijn dan wanneer je ze in de winkel koopt!

Het sociale karakter dat ik vooraf voor ogen had -met elkaar in het Oranjehof zitten, genietend van een wijntje en zicht op onze toekomstige oogst- is (nog) niet gerealiseerd, maar werd ruimschoots gecompenseerd door de vele aanspraak van nieuwsgierige voorbijgangers of wijkgenoten, die ik had als ik in het Oranjehof aan het werk was. Kortom, ik ben erg tevreden, leer dagelijks en geniet van het Oranjehof!

nieuwe zorgrelatie. En zoals u weet zijn daar net zoveel benaderingen in denkbaar als er mensen zijn. Het is uiteindelijk een intiem, persoonlijk gebeuren.

Onze stijl laat zich het best omschrijven als betrokken en zorgzaam; in het begin tenminste. Dat betekent dat de uiterste zorg wordt besteed aan randvoorwaarden en begincondities, waarin dat kleine grut moet gedijen: grond goed bemest en aangeharkt, een verantwoord tuinplan voor zover onze kennis reikte, de rijen tot op de cm uitgemeten. In dit stadium begint al wel enige nonchalance in te sluipen. Zo hebben wij om de rijen te markeren om ons heen gekeken en her en der wat stokjes van de grond geraapt die dienst konden doen als grenspaaltjes. Het geheel oogt dan al wat minder strak. Maar hĂŠ, wij hebben een optimaal milieu geschapen waarin dat oranje en rode grut kan gedijen, het is nu aan henzelf. De natuur kan zijn loop hebben, als het ware. Onze bemoeienis daarna was conform deze visie minimaal: een enkel onkruidje eruit trekken, geen water geven, want regen en zon maken deel uit van de omgeving en zo nu en dan een bemoedigend woord. Maar geen knuffel, geen Mozart. Wel, dat vertrouwen in de eigen kracht van de kwetsbare kleintjes werd niet beschaamd. We wisten niet wat ons overkwam! Na aanvankelijk met enige bezorgdheid (het bloed kruipt waar het niet gaan

kan) het kale bed in de gaten te hebben gehouden, was er geen houden meer aan. Het grut spoot omhoog, verdrong elkaar bijna de bak uit in de haast hun bestemming te bereiken: de pan c.q. onze maag. De oogst was dermate overvloedig dat helaas niet alle zaailingen deze lotsbestemming konden vervullen en verbitterd, taai en pezig het seizoen uit moesten zitten. De les die we hieruit trokken was dat zelfs met een minimale insteek je toch al gauw teveel doet. Matigheid en karigheid, niet teveel gezelligheid, daar doen ze het het beste op. Of deze benadering ook onze echte kindertjes ten deel is gevallen, laten we aan uw rijke fantasie over.

17

Guusta Elzinga: Leerproces

Hanine Weda, Jeroen, Hanine, Bram en Jula: Moesgroet

Ben ik twee jaar gezellig samen met Femke en Christine bezig geweest met het opzetten van een Emmamoesoranjehof, gaan we verhuizen!!

Gelukkig heb ik nog wat sla, prei, radijsjes en rabarber kunnen eten .

En héél véél rucola en sla door laten schieten en in de compostbak moeten kieperen. Wat een leerproces. Het is toch wel wat moeilijker dan ik dacht. Dat rucola zo snel en veel opbrengt was een verrassing. Dat had dus wel wat minder gekund. Net zoals dat een rabarberstruik toch echt ( ja, je zei het al Christine….) te groot is voor de bak. Maar ik vind het zo

En toen kwam er een mailtje....Er was een moesbak vrij gekomen en wij kwamen in de hoge hoed om te loten voor de bak. Na een kleine week vol spanning te hebben gezeten kregen we te horen dat wij de gelukkigen waren. En we mochten ook meteen los, wat een feest.

De bak was al gevuld, dus t was een kwestie van onderhouden en oogsten. Kleine cherry tomaatjes, courgette, knoflook, radijsjes en rucola, heerlijk. De kids vinden het geweldig! Onkruid wieden, plantjes water geven en als er dan weer een rijp tomaatje hing die lekker opsnoepen.

Op naar het eerst volgende oogstfeest.

lekker! Ik vind de aanblik van ons hof ook zo leuk. Ik fietste vaak juist even die kant langs het plein af, het staat zo gezellig. Zo vruchtbaar.

Elkaar daar even ontmoeten gebeurde ook, even kletsen en wat ervaringen uitwisselen. Genietend naar Jan en de uitbreiding in zijn tuin kijkend.

Nu rijd ik heel af en toe als ik in Leeuwarden ben even langs het hof en kijk even stiekem of mijn opvolger ‘mijn’ bak wel met respect behandelt….. Ja, erg,.. Loslaten is soms nog niet zo gemakkelijk.

Bij ons nieuwe huis is wel een lap gras, maar er is weinig ruimte voor een moestuin. Maar een kruidentuin gaat zeker lukken.

De bieslook groeit daar ook al.

Het was genieten, jullie heel veel succes daar en doe ons twee jaar ploeteren eer aan: hou je bak mooi! Dan kom ik zo af en toe even kijken en genieten. Groet van Guusta uit Jirnsum.

18

BUURTJOURNAAL NR. 3

Ineke Evink: Beschimmeld tomatenparadijs

Jan Zweers: Het grote onderzoek

Al weken hadden mijn tomatenplantjes in de vensterbank gestaan om groot genoeg te worden voor mijn moestuintje. Na de IJsheiligen op 16 mei was het moment daar: met enige trots zette ik ze in de volle grond. In de zeer volle grond, bleek enkele weken later. Nog niet eerder in mijn moestuincarrière heb ik tomatenplanten zo overenthousiast de grond zien uitspuiten. Eerst met trots en later met zorg aanschouwde ik het natuurgeweld. Als dat maar goed ging.

In eerste instantie ging het goed want er kwamen tomaten aan.

Het werden er alleen wel veel, opbinden was bijna niet meer mogelijk omdat de stengels het niet meer hielden. Met pijn in het hart plukte ik er onrijpe tomaten af.

En toen ging het regenen. Augustus werd de natste maand ooit, las ik ergens en ik geloof het meteen. Het noodlot sloeg toe in de vorm van fytoftora, de beruchte schimmelziekte die ook aardappels kan aantasten.

De aardappel is immers van de zelfde familie als de tomaat: de nachtschadefamilie. Daar ging de oogst.

Was ik eerst nog van plan geweest een bescheiden tomatensoepfabriekje te starten, nu was ik blij dat ik enkele weken lang voldoende tomaten had voor de dagelijkse salade.

Gelukkig heb ik mij niet alleen op de tomaten gestort. Eerst had ik al ruimte gemaakt voor kervel en koriander. Hiervoor geldt hetzelfde als voor de tomaten: wat een groei-explosie!

De koriander is verwerkt in currypasta, de kervel heb ik in porties ingevroren om er mijn geliefde kruudmoes van te maken.

O ja, en hier en daar is zelfs een plantuitje tot wasdom gekomen, dwars door koriander en tomaten heen. Wat een natuurkracht! Dat ik volgend jaar doorga met mijn tuintje, hoeft verder geen betoog.

Rest mij nog één vraag: wat zat er in vredesnaam in de moestuingrond?

Hoe kweek je groenten? Het leek me niet al te moeilijk. Je stopt zaden, bonen of plantjes in de grond, wat mest erbij en af en toe water als het niet regent. Niet voor niets luidt het gezegde: "De stomste boeren hebben de dikste aardappelen". Zo dacht ik totdat ik een moesbak kreeg.

Goed, je douwt wat spul in de grond. Maar wat? En wanneer? Hoe diep?

Hoeveel tussenruimte? Vragen, vragen, vragen. Aan de studie dus en dat heeft geholpen. Uit de boeken en van het internet valt veel kennis te vergaren. Op één ding na. Niemand zegt je hoeveel je moet zaaien, poten of planten. Voor de zekerheid en ook vanwege de twijfel aan mijn tuinderscapaciteiten heb ik de hoeveelheden ruim genomen. Dat heb ik geweten. De oogst aan tuinbonen was zo groot dat de prijzen in elkaar waren geklapt als ik ze op de markt had gebracht. Om de paar dagen at ik tuinbonen tot ik ze niet meer kon zien. Maar, zoals een bekend filosoof pleegt op te merken: "Ieder nadeel hep se voordeel". Buren en familieleden konden worden verblijd en tenslotte heb ik een paar porties tuinbonen ingevroren. Komt van pas tegen de tijd dat ik ze weer lust. Want, met alle respect voor onze onvolprezen buurtsuper, er gaat niets boven zelf verbouwde groente.

Mocht u na het lezen van dit alles denken ‘Hoe kom ik in aanmerking voor zo'n bak?’, dan leggen we u dat graag uit!

De Oranjehofcommissie hanteert een wachtlijst waarop iedereen die zich daarvoor aanmeldt geplaatst wordt. Mits hij of zij woonachtig is in de Oranjewijk natuurlijk! Als er een bak vrij komt wordt onder die namen geloot en ontvangt de gelukkige een welkomstmail als Oranjehofmoeser.

Heeft u meer vragen, wilt u op de hoogte blijven van de ontwikkelingen van het Oranjehof of wilt u iets met ons delen, dan kunt u zich altijd aansluiten op onze Oranjehof Community op Facebook. Voor de niet-Facebookers is een mailtje naar femkemolenaar1974@gmail. com ook een optie!

BUURTJOURNAAL NR. 3

19

AAN DE KOOK PADDENSTOELEN

HEERLIJKE HERFSTRECEPTEN, NIET ZELF GEPLUKT Paddenstoelen zijn mysterieuze dingen. Zo staat er niets, zo staat er een paddenstoel. Zo is het natuurlijk niet, ondergronds zit het mycelium: een schimmel die zich met draden een weg baant door de grond, en passant allerlei afval verterend, om dan boven te komen in de vorm van een paddenstoel.

D

at kan in de vorm zijn van een saaie aardappelbovist of een schitterende Roze Russula, mijn favoriete paddenstoel die ik kende uit het beroemde Verkade-album van Jac. P. Thijsse. Door mijn moeder zorgvuldig ingeplakt met de bijbehorende plaatjes en voor de eeuwigheid bewaard.

Ooit vond ik er twee. Egaal roze hoed, spierwitte steel. Eerst dacht ik dat iemand voor de grap een plastic paddenstoel had neergezet, zo roze en zo wit, dan kon toch niet waar zijn.

Maar het was wel waar.

Met opperste zelfbeheersing heb ik ze laten staan, om de volgende dag tot de ontdekking te komen dat iemand anders die zelfbeheersing niet had gehad. Russula velutipes is zeer zeldzaam en staat op de rode lijst, meldt een gids op een website van de overheid www.verspreidingsatlas.nl.

20

BUURTJOURNAAL NR. 3

Of de Roze Russula eetbaar is of niet, heb ik niet kunnen vinden maar ik zou geen risico nemen.

Eetbaar De meeste paddenstoelen zijn niet zo prachtig van kleur. De champignon is gewoon wit, de oesterzwam beige, om het maar even bij de twee meest gegeten paddenstoelen te laten.

In theorie kun je ze in het wild plukken, maar ik laat het graag bij de theorie. De verhalen over mensen ‘die er veel verstand van hebben’ maar toch met een vergiftiging het bed hebben moeten houden (lees de hele nacht op de wc hebben doorgebracht), in het ziekenhuis zijn opgenomen of nog erger, zijn legio.

Zelf ben ik een enthousiast wildplukker, geen bramenstruik is voor mij veilig, vlierstruiken kan ik bijna blind onderscheiden van bomen die er sprekend op lijken, maar van paddenstoelen blijf ik af.

Klaagzang van een paddenstoel

Daar sta ik dan, vlak naast een grote eik. Voorzichtig s regenachtige dag mijn kop boven het maaiveld, om t dat het wel wat kon lijden. Zo dichtbij een dikke boo mensen van de groenvoorziening meestal niet.

Je bent tegenwoordig je leven niet zeker als paddens was er nog respect voor een Wonder der Natuur, maa verleden tijd. We worden vertrapt door mensen die h laten, omver geschopt door balorige pubers, of zelfs g worden opgegeten. Opgegeten! In een soep gemikt, stoofpot geroerd. Hele volksstammen hebben daar h Als het mis gaat, gaat het namelijk vaak goed mis. Dat komt omdat een aantal smakelijke paddenstoelen een dubbelganger hebben.

Nog een vervelende eigenschap is dat paddenstoelen een heel verschillende kleur kunnen hebben, afhankelijk van de grond waarop ze groeien. Dat maakt determineren een hachelijke zaak.

De Morielje lijkt op de niet voor niets zo genoemde Valse Morielje.

De groene knolamaniet lijkt sprekend op een champignon als hij toevallig niet groen is, wat regelmatig het geval is. En dat is erg vervelend. Ongeveer 15% van de mensen die groene knolamaniet eet, sterft eraan. De overige 85% geneest nooit meer helemaal maar blijft last houden van lever- of nierbeschadigingen.

Tel uit je winst. Dan maar een bakje champignons kopen bij de buurtsuper.

l

stak ik op een te ontdekken om maaien de

stoel. Vroeger ar dat is helaas hun hond uitgeplukt om te , of door een hun laatste be-

stemming gevonden. Is er een meer vernederend einde denkbaar?

Leuk hoor, al die vegetariërs, heel diervriendelijk. Maar wat te denken van plantaardig? Wij hebben ook gevoel!

Mijn naaste familie verdween vorige week in een plastic tasje, geplukt door een kind. ‘Voorzichtig!’, riep de moeder van het wurm.

‘Misschien zijn ze giftig.’ Nou ja, het idee… Onze familie is helemaal niet giftig, nooit geweest ook.

Geen idee waar ze nu zijn. Waarschijnlijk niet opgegeten, bedacht ik me later, omdat er werd getwijfeld aan de eetbaarheid. Een herfststukje ligt het meest voor de hand. O gruwelijk einde! Langzaam uitdrogen in een bakje met te weinig water, vlakbij de centrale

verwarming! Rechtop gezet in te weinig aarde, en van de verkeerde soort, samen met planten waar we nog niet dood bij gevonden zouden willen worden.

Ik hoop dat ik de dans ontspring, dat ik straks gewoon mijn sporen kan verspreiden, in afwachting van nageslacht volgend jaar. Ik hoop dat ze een beetje goed terecht komen, mijn kindertjes. Niet in de pan bijvoorbeeld.

Snelle champignonsoep

Stoofpot met paddenstoelen

3 eetlepels olie 3 eetlepels bloem 200 gram champignons 1 liter bouillon 1 dl. Koffie- of kookroom Nootmuskaat (van de rasp)

Een mooi stuk lendelap of runderlap van ongeveer 4 ons 250 gram champignons 1 prei 3 grote winterwortels 2 rode uien 3 tenen knoflook Takje tijm Takje rozemarijn Een groot glas rode wijn

Maak een roux van de olie en de bloem (verhit de olie in de pan en doe er langzamerhand net zo veel bloem bij tot het geheel als aan bal van de bodem los raakt) Giet er een liter bouillon bij Snijd de champignons en laat ze even meekoken.

Maak af met een scheut koffieroom of kookroom Strooi er wat nootmuskaat over

Braad het stuk vlees in een braadpan om en om bruin, desgewenst met peper en zout. Blus na een kwartier af met de rode wijn, voeg de tijm en rozemarijn toe en laat een uur of drie sudderen, liefst op een vlamverdeler op het kleinste pitje, of op de kachel.

Voeg dan de groente toe en kook het gaar in ongeveer een kwartier.

Ineke Evink

BUURTJOURNAAL NR. 3

21

ACTIE IN DE ORANJEWIJK REURING

WAT: BRAINSTORMSESSIE WIJKVERENIGING ORANJEWIJK Wanneer: 9 september 2014 zeilen, buurthuis gezelliger maken, inloopkoren, djembé workshops, Waar: Buurthuis Gysbert Japicxstraat. latin jazz avonden, kindermoestuin, boekenruil, Drive Inn bij de AH, Wie: Hermien Koen, Marianne van Bork, Femke Molenaar, Joop Loon- open huis voor toeristen in 2018, zomer- en winterfeest. stra, Soymaya Betrachi, Lot Bakker, Maaike Duiker, Rob Tigchelaar, Afgesproken is dat nieuwe ideeën projectmatig worden aangepakt, dus Hylke Goudswaard, Karin Smit, Sina Keuning, Ines Jonker, Lot Bakker, als iemand een idee heeft, maakt hij/zij een plan met begroting en zoekt Patricia Adema, Veronique Coenegracht, Fokko Jansen, Siem de Vlas, uit een pool van vrijwilligers daar de juiste mensen bij. De wijkvereniPieter ten Zijthoff, Anneke van Swieten, Henk Krist, Christine Pieter- ging kijkt of het financieel mogelijk is en kan desnoods de Ondernemers sen en Doede Postma.

Vereniging en sponsoren erbij betrekken. De wijkvereniging blijft voorDoel: Brainstormen over toekomstige activiteiten in de Oranjewijk. lopig de regie houden van het zomer- en winterfeest. Eind dit jaar gaan Ideeën: boomspiegels beplanten, kinderactiviteiten (zie elders in dit wijkbewoners in hun eigen straat huis-aan-huis nieuwe leden werven blad), ijsbaan in de speeltuin, spelletjesavond, straatkaatsen, praamvaren, voor de Wijkvereniging. In het volgende nummer meer!

BOOMSPIEGELPROJECT ORANJEWIJK In de vorige Oranjeglossy nr. 2 vroeg ik uw aandacht om een boom- Afgelopen maandag 29 september hebben we een eerste bijeenkomst gespiegel te adopteren en wat voor voordelen dat oplevert voor u en onze had en gebrainstormd over een juiste aanpak, welk jaargetijde het beste is wijk. om te beginnen en het vinden van een juiste code voor elke boomspiegel.

Tot nu hebben tien mensen zich opgegeven die een boomspiegel zouden Tevens is in de aangrenzende wijk Achter de Hoven gevraagd naar hun willen adopteren en mee willen helpen dit project gestalte te geven. Dat ervaringen, daar zij enkele jaren terug met een boomspiegelproject geis een heel mooi aantal om mee te beginnen. start zijn.

Vergeleken met het totaal aantal boomspiegels in de gehele Oranjewijk, Het is de bedoeling om in november weer bij elkaar te komen en planzouden we veel meer inwoners willen vragen om mee te doen. Groen be- nen te maken voor begin volgend jaar, de planttijd! Ondertussen gaan werkstelligt een aangenaam leefklimaat in de wijk. Is het vorige artikel u we verder met het inventariseren van de geadopteerde boomspiegels en ontschoten en ligt de wijkkrant al weer bij het oud papier (wat ik me niet de te nemen maatregelen voor een goede groeiconditie. kan voorstellen) of bent u nog met uzelf in onderhandeling, scharrel het U help toch mee? artikel nog eens op en schroom niet om u op te geven. Dat kan door een e-mail te sturen naar Siem de Vlas info@linum.nl Siem de Vlas

22

BUURTJOURNAAL NR. 3

WIJKNIEUWS VARIA

HANDIG! DE OMRIN AFVAL APP Handig! De OMRIN afval app De mensen die oud papier ophalen, kennen het verschijnsel wel: medewijkbewoners die vergeten waren de bak buiten te zetten en dan alsnog een verontrustend sprintje trekken om verlost te worden van de lading oud papier. Ik neem aan dat ook de vuilnismannen wel eens opgelucht adem halen als gebleken is dat zo’n spurt geen fatale gevolgen had…Maar dat is over en voorbij: Omrin heeft een superhandige app! In één oogopslag zie je wanneer welke bak naar buiten moet en je kunt –als je ‘bijzonder’ afval hebt- dat

afval via de app aanbieden.

Helemaal handig: je kunt jezelf laten waarschuwen als de bak naar buiten moet: ik heb gekozen voor 19.00 uur op de voorgaande dag. Ik ben dan namelijk vaak thuis en zodra ik het herinnerings-smsje heb gehad, zet ik de bak(ken) bij de voordeur, zodat het me absoluut niet meer lukt om de volgende ochtend te vergeten de zaak aan de straat te zetten. Echt superhandig, doen, dus!

Janny Kamp

VERKORTEWEG VERKORTE WEG Op 22 mei 2014 is er bij de gemeente een plan ingediend voor het adres Verkorteweg 20 (braakliggend terreintje achter de muur). Dit plan is in strijd met het geldende bestemmingsplan, aangezien dat plan alleen grondgebonden woningen toelaat. Het plan behelsde in eerste instantie vier appartementen, nu zouden er zes appartementen moeten komen. De diepte van het pand zou 13 meter worden (12 is toegestaan), de goothoogte 6,5 meter (4 is toegestaan) en de bouwhoogte 9,5 meter (7 is toegestaan).

Via een zgn. ‘Buitenplanse grote afwijking’ kan de gemeente medewerking verlenen aan de realisatie. Voor het pand kunnen vier parkeervergunningen worden afgegeven. Volgens de welstandscommissie Hûs en

Hiem voldoet het ontwerp aan redelijke eisen van welstand. De locatie is gelegen binnen het beschermd stadsgezicht, maar omdat het een braakliggend terrein betreft, tast het bouwplan de cultuurhistorische waarde niet aan . Volgens de gemeente past het project goed in de ruimtelijke structuur van de omgeving en is de afwijking van het bestemmingsplan aanvaardbaar. In de toelichting valt verder te lezen dat de initiatiefnemer de directe omwonenden heeft geïnformeerd en dat zij positief hebben gereageerd op de plannen. Dat schijnt niet helemaal te kloppen….

De ontwerp-omgevingsvergunning ligt t/m woensdag 12 november 2014 ter inzage bij de gemeente. Tot die tijd kunnen er ‘zienswijzen’ worden ingediend en kan er beroep ingesteld worden bij de rechtbank.

BUURTJOURNAAL NR. 3

23

Huisartsenpraktijk B.R. Westerman Coopmansstraat 50 ( bij het Cambuurplein) Tel: 058-2124680 Voor huisartsenzorg bij u in de buurt: www.westermanhuisarts.praktijkinfo.nl

Voorheen zaten wij 15 jaar in de Oranjewijk.

Maar nu kunnen we u van dienst zijn in een ruim modern centrum.

KOOKIMPRESSIES VAN PETER JEENINGA ERWTENSOEP

DE ERWTENSOEP VAN JOHANNES VAN DAM

Z

ijn naambordje is van de voordeur geschroefd en het appartement is door zijn vrienden leeg gehaald. Johannes van Dam, berucht culinair journalist, overleed 18 september 2013. In de buurt van het Spui en onder de overkapping van café de Zwart, was het altijd een opvallende verschijning in zijn scootmobiel.

Verhalen over voedsel. Johannes wist alles. Ik heb een prachtige film van hem, gemaakt door Bianca Tan die, in het besef dat zijn leven ten einde liep, via crowdfunding het geld heeft binnengehaald. Johannes zelf heeft de première niet meer mee mogen maken. De aanwezige keukenspullen en tienduizenden kookboeken in het volgestouwde appartement in het centrum van Amsterdam, boven De Athenaeum boekwinkel, zijn allemaal goed terecht gekomen. Het belangrijkste, de boeken zijn geluk- Johannes van Dam kig aan de universiteit geschonken. Als hommage aan Johannes, uit zijn boek ‘Troostvoed- eel kalfsschenkel, en later gerookte kip toevoegen en kalfsrookworst gebruiken voor halal of sel’ de erwtensoep van Johannes van Dam. koosjere erwtensoep. Die staart is er altijd lekker door, trouwens.

Ingrediënten voor 6 liter (zo nodig halveren): Ik ga uit van spliterwten. Dat werkt gemakke• 1 kilo spliterwten lijker en geeft een mooiere soep en zij hoeven • 5,5 liter water niet te weken. Ik zet ze op met het water, het • 2 dikke gewassen preien, groen en wit groen van de prei, bijeengebonden met de • 1 selderijknol stelen van het selderijblad en de peterselie; de • 1 winterwortel winterwortel, eventueel de peterseliewortel, • 2 peterseliewortels, indien verkrijgbaar de met kruidnagels bestoken ui, de foelie, la• 1 bos platte peterselie vaswortel, laurierblaadjes (steek die ook in de • 1 bos selderieblad ui), grof gemalen peper en het vlees (zonder de • 1 grote of 2 kleine uien worst). Breng aan de kook, schuim af en laat • Eventueel een handje spruitjes vooral zachtjes doorkoken tot de erwten hele• 2 laurierblaadjes maal zacht zijn. Roer nu en dan om aanzetten • 3 kruidnagels te voorkomen. Reken anderhalf uur.

• Stukje foelie Maak in de tussentijd de groenten schoon: • 1 theelepel lavaswortel snijd het wit van de prei in schijfjes, de geschil• Peper, zout de selderijknol in blokjes, maak de spruitjes • Worcestersaus schoon en verdeel ze in kwarten, hak het selde• 1 hamschijf rijblad grof en de peterselie fijn. Als de erwten • 1 stuk zuurkoolspek gaar zijn is het vlees dat meestal ook. Vis het • 1 kalfsstaart vlees en de groenten met een schuimspaan uit • 2 rookworsten U kunt het vlees variëren en bijvoorbeeld geen de soep (en vergeet de laurierblaadjes niet) varken gebruiken maar die kalfsstaart, eventu- en laat die op een platte schotel wat afkoelen.

Maak de erwten nu fijn, bijvoorbeeld met een staafmixer. Doe nu, in de juiste volgorde van kooktijd, de groenten er een voor een bij. Eerst de selderijknol, een kwartiertje later de prei, en de stukjes spruitjes, daarna het selderijblad en pas op het allerlaatst het peterselieblad. Snijd het vlees van de hamschijf, snijd het spek in kleine plakjes, haal het vlees van de kalfsstaart of wat u maar hebt en snijd alles in stukjes.

Snijd ook de gare winterwortel eerst in de lengte in kwarten en dan in plakjes. Doe verder alle vlees en wortel in de soep. Proef op zout. Een flinke scheut worcestersaus kan hier ook wonderen doen. De worst kunt u zo’n 20 minuten voor u klaar bent, zo tegen de tijd dat de prei erin gaat, bovenop de soep leggen, maar dan is het zaak dat die niet meer aan de kook komt.

Houd het vuur laag en roer zo nu en dan over de bodem om aanzetten te voorkomen, een pan met een dikke bodem is belangrijk. Maak de soep voor het opdienen af met zout, peper en worcestersaus en peterselie. De worst gaat in plakjes door de soep.

Eet smakelijk, Peter Jeeninga

BUURTJOURNAAL NR. 3

25

BIJZONDERE PANDEN IN DE ORANJEWIJK EMMAKADE 2-4

WONEN IN JE HOBBY Na de artikelen over het oudste huis van de wijk kwam ik als vanzelf op het idee om ook eens het meest opvallende pand van de buurt te bezoeken. De keus was snel gemaakt want de bewoners van het huis, Herman Dolstra & Joke van Houten, bezweren je als het ware op straat al om toch vooral eens naar binnen te komen. Aanplakbiljetten met ‘Uitnodiging Open Huis’ zijn met regelmaat te zien. U hebt het natuurlijk al geraden: ik heb het over Emmakade 2 en 4 waar de mooiste Jugendstil en Art Déco spullen staan uitgestald alsof het niet op kan.

over Jugendstil:

D

e aanduiding Jugendstil gaat terug op de naam van het weekblad Die Jugend dat vanaf januari 1896 in München verscheen. Voor verwante stromingen die elders in Europa tot bloei kwamen zijn ook andere termen in gebruik waarvan Art Nouveau, evenals Jugendstil een overkoepelende term is geworden. (…) Het jugendstilornament is samengesteld uit motieven die gewoonlijk asymmetrische composities vormen met een tweedimensionaal karakter, zoals men dit ziet op meubels, sieraden, lampen, bedrukte stoffen enz.

De belangrijkste inspiratiebron van deze kunststroming is de natuur. De motieven zijn vaak langstelige, gracieus gestileerde planten en bloemen (lelies, kelken, irissen, papavers, rozenknop), vogels (zwanen, pauwen), libellen, de eivorm, wolken- water- en rotspartijen, vaak gecombineerd met slanke vrouwengestalten.

over Art Déco: Art Déco was een populaire stijlbeweging van 1920 tot 1939 die haar weerslag had op de decoratieve en toegepaste kunst, bij zowel de architectuur, het grafische, industriële en interieurontwerp, als de beeldende

26

BUURTJOURNAAL NR. 3

kunst en kledingmode. De beweging was in zekere zin eclectisch, d.w.z. een mengelmoes van vele verschillende stijl- en kunststromingen uit de eerste decennia van de 20ste eeuw. Belangrijkste kenmerk van art déco, en tevens het onderscheid met de meer organische art nouveau, is de omarming van technologie in aanvulling op traditionele motieven. De stijl wordt vaak gekenmerkt door rijke kleuren, geometrische figuren en overdadige versieringen.

Eerste acte Tijdens een uitvoerig bezoek aan deze twee innemende wijkbewoners is me veel duidelijk geworden. Dat je niet zomaar in een vloek en een zucht iets bijzonders uit de grond stampt bijvoorbeeld. Bij Joke en Herman begon de beweging van klein naar groot met een bescheiden hobby van Joke voor antiek glas. Toen ze Herman op haar 17e ontmoette en hun relatie van de grond kwam bleek dat het verzamelen van Leerdams glas en Art Déco voorwerpen zo ongeveer in haar genen zat. En Herman ging daar meteen in mee. Samen gingen ze in de weekenden meestal met de motor op stap om marktjes en rommelwinkels af te struinen op zoek naar verborgen schatten. Ze bouwden al doende een mooie specialistische kennis op van glas en kleine gebruiksvoorwerpen uit het begin van

de 20e eeuw en kregen meer en meer een feeling voor plekken waar ze zulke collector’s items kon opduikelen. Ze begonnen er zelfs eind jaren

zeventig op kleine schaal in te handelen. Joke zat in het kleuteronderwijs, Herman was docent maatschappijleer op een technische school en hun hobby beoefenden ze met veel enthousiasme buiten de schooluren om.

De eerste kwantumsprong voorwaarts kwam door hun verhuizing naar Emmakade 4 in mei 1985. Voor Joke en Herman was het een verhuizinkje van niks want ze woonden al om de hoek in de Maria Louisastraat. Maar het pand aan de Emmakade was groter en bood de mogelijkheid om wonen, gezin, werk en hobby naadloos met elkaar te verbinden. Na een grondige opknapbeurt van binnen en buiten, inclusief balkon, dak en tuin, kon Joke in een kompleet gerestaureerd pand van start gaan met een Art Deco winkeltje aan huis. Hiervoor werd een zijkamertje links van de voordeur ingericht. Een als butler gekleed paspopje stond buiten opgesteld om (ook toen al) de aandacht van voorbijgangers te trekken.

Ondanks de onregelmatige openingsuren en de bijzonder bescheiden etalageruit werd de kleine winkel al gauw een pleisterplaats voor liefhebbers. Na drie maanden kwam de verkoop tot een merkwaardige climax.

Iemand belde aan, kwam binnen en wilde met één overtuigend bod graag ‘alles in één koop’. Even later waren Joke en Herman voor fl. 4000,-geheel en al uitverkocht. Terug bij af zogezegd. We schrijven eind 1989.

Tweede acte Inmiddels was voor iedereen duidelijk dat Joke’s hobby aan het uitgroeien was tot een bloeiende onderneming. Waar Joke haar zesde zintuig voor bijzondere curiosa verder ontwikkelde, bracht Herman een duidelijke handelsgeest in: veel talent voor ruilen, bieden en afdingen, handig in het restaureren van beschadigde aankopen en een scherp oog voor het opduikelen van door anderen afgedankte spullen.

Het in één klap leeggekochte linkervoorkamertje werd ingeruild voor de grotere rechtervoorkamer en in no time draaide de nieuwe winkel weer als een lier. Naast de collectie Art Déco spullen werd gaande-

BUURTJOURNAAL NR. 3

27

weg ook een aanzienlijke verzameling oud speelgoed opgebouwd. Dit tot groot plezier van de twee kinderen die het gezin Dolstra inmiddels rijk was.

Nu komt het. Eind 1992 gonsde in de Oranjewijk een bijzonder gerucht rond: Emmakade 2 en Kanaalstraat 1 - 3 zouden misschien te koop komen! Onze hoofdpersonen Herman en Joke woonden daar pal naast en begonnen al aardig uit het jasje van Emmakade 4 te groeien. Tel daar nog eens bij op dat de mogelijk nieuwe behuizing ook architectonisch bijzonder was.

Ik citeer uit het gidsje van de Open Monumentendag 1992 een lovende beschouwing over het hoekhuis - met vaktermen waarvan u, net als ik, waarschijnlijk nooit eerder hebt gehoord: ‘Het fraaiste element is wel de bedrijfsdeurpartij in de westgevel, die ineens wordt omvat door een bijna complete rondpas van oranjerode verblendsteen. Maar ook in andere onderdelen, door het gevarieerde en kleurige materiaalgebruik en als totaalbeeld heeft het pand architectonische kwaliteit en is het een goed voorbeeld van de modieuze bouwstijl rond 1900, een amalgaam van traditie en vernieuwing.’ (…)

‘De samenbindende elementen in de compositie zijn aan de Kanaalstraat het gekanteelde middendeel met de woningentree en een trappenhuis, en vooral de afgeschuinde en ook risalerende hoek die tot een toren uitgebouwd is. Deze steunt op hardstenen consoles en heeft een licht ingesnoerd tentdak met een bekroning van siersmeedwerk. De leien zijn helaas door shingles vervangen, maar de afgeknotte schilddaken hebben de kruisbedekking van bijzondere rode leien van vermoedelijk keramisch materiaal behouden. Ook de grote winkelvensters met hun omkadering van geprofileerd en in zweepslagmotief versierd hardsteen en bewerkte ijzeren lateien verkeren nog in originele staat.’

U begrijpt het. De belangstelling van Joke en Herman was gewekt en ze besloten alles op alles te zetten om deze gigantische kans te grijpen. Het wachten was op het vertrek van de huidige eigenaar, de Stichting Algemiene Fryske Ûnderrjocht Kommisje A.F.U.K. die op haar beurt aan het uitkijken was naar een nieuw onderkomen. Een hectische tijd brak aan. De Dolstra’s voerden gesprekken met de direkteur van de AFUK, met een taxateur,

28

BUURTJOURNAAL NR. 3

makelaar-adviseur en een architect, met eventuele medegegadigden voor Kanaalstraat 3 en natuurlijk met de bank want het ging allemaal over een aanzienlijk pand voor een aanzienlijke prijs. Nog vrij plotseling, begin april 1993 knalt opeens de kogel door de kerk: het pand komt te koop! Maar de bijbehorende voorwaarden zijn nogal verrassend: • Er wordt geen vraagprijs genoemd. Je biedt maar de prijs die jij ervoor over hebt.

• Je dingt mee samen met 4 serieuze gegadigden en binnen een week moet je bod worden uitgebracht.

Voor Joke en Herman werd het een kwestie van blind varen op hun goede

gevoel over het pand en hemel en aarde bewegen om het winnende bod uit te kunnen brengen. En waratje, het lukte! De koopovereenkomst werd getekend en AFUK vertrok. De Leeuwarder Courant maakte melding van één en ander onder de kop: ‘A FÛK ferruilet ‘stoffige winkeltsje’ foar Fryslânhûs.’

Daarna breekt een heftige periode aan van slopen en opbouwen en voor zover mogelijk van restaureren en renoveren. Het klinkt oneerbiedig tegenover de diverse bouwploegen die met liefde en vakmanschap aan het gigantische geheel hun beste krachten hebben gegeven, maar we gaan onze lezers de duizenden details van de verbouwing besparen. Die zijn terug te vinden in de diverse plakboeken die Joke over deze periode samenstelde. Wel is nogleuk om te vermelden dat oma Miep een eigen etage op 1-hoog kreeg en haar kleinkinderen hier zeer mee in hun nopjes waren. Getuige bijgaand tekeningetje van kleindochter Sarah Dolstra.

We zijn inmiddels alweer 20 jaar verder. De kinderen Dolstra wonen intussen zelfstandig en beide zijn ze in de buurt van het ouderlijk huis neergestreken in de Oranjewijk. Herman en Joke verzamelen en verkopen nog steeds met onverminderd enthousiasme. Hun assortiment collectioneren ze in heel Europa en inmiddels ook voor een deel in Azië. Er zijn specialiteiten bijgekomen zoals glas-in-lood, Aziatica en tribalart. En als klap op de vuurpijl stellen ze één maand per jaar (november) hun eigen woonhuis open voor wie maar wil meegenieten. De twee woonruimtes (met doorgang naar de winkel) worden dan veranderd in een interieur met o.a. Bourgondisch gedekte tafels, sfeervolle stillevens en bonte verzamelingen van exotische- en bijzondere spullen. Niet iedereen zou het kunnen maar zij doen het toch maar: Joke van Houten en Herman Dolstra wonen in hun hobby!

Hein Kraij

Uiteindelijk slaagt de verbouwing wonderwel. Op 2 juli 1994 gaat de winkel van start onder de rijmende naam: Emmakade 2 Antiquités. Familie, vrienden en tal van Oranjewijkers genieten mee van de feestelijke opening.

Slotacte

BUURTJOURNAAL NR. 3

29

GEZELLIGHEID IN DE ORANJEWIJK KINDERACTIVITEITEN

OVER SINT MAARTEN, SINTERKLAAS, DISCO EN NOG VEEL MEER….

Elders in de wijkkrant stelt de nieuwe Kinderactiviteitencommissie zich aan u voor. Daar zij druk doende zijn om op korte termijn al te starten met de kinderactiviteiten in de Oranjewijk, hieronder een tipje van de sluier voor wat betreft hun plannen voor het komende jaar!

Sint Maarten op 11 november Het doel is om met Sint Maarten te starten.

De invulling van dit feest op 11 november zal in grote lijnen overeen komen met die van de afgelopen jaren. De Commissie beraadt zich wel op ideeën om dit feest volgend jaar in een nieuw jasje te steken... Ideeën hierover zijn welkom!

De Sint komt naar de Oranjewijk dit jaar op woensdag 26 november…

En de Oranjewijkers mengen zich op geheel eigen wijze in de pietendiscussie.

Benieuwd hoe? Kom kijken op woensdagmiddag 26 november aanstaande!

Om 15 uur verzamelen alle kinderen in het wijkgebouw om in te zingen met chocolademelk en iets lekkers. Rond half 4 lopen we naar de Emmakade en kijken we uit naar de komst van Sint. Als het schip (of het bootje...) is aangelegd, lopen we samen met Sint en zijn pieten terug naar het wijkgebouw, waar Sint kan plaatsnemen op zijn stoel en grappige en treffende anekdotes voorleest uit het grote boek. Kinderen mogen –als ze dat durven!- op schoot bij Sint en hun verlanglijstjes inleveren.

We hebben jullie hulp nodig!

Van welke aardige schipper kan Sint dit jaar een lift krijgen?

Wie heeft er nog een Sinterklaaswaardige stoel en wil deze tijdelijk uitlenen?

Welke enthousiaste animator wil sinterklaasliedjes zingen in het wijkgebouw en de spanning opbouwen op de kade? Dit

30

BUURTJOURNAAL NR. 3

mag natuurlijk ook een uitbundig twee- • Mocht je over schmink beschikken en tal zijn! Wie meldt zich aan als bijzondere het leuk vinden om tijdens de disco een Oranjewijkpiet? schminkhoekje te verzorgen, meld je aan!

En aan alle ouders: noteer vanaf nu alle grap- • Mocht je het leuk vinden om tijdens de kinpige voorvallen (en kleine vergrijpen) van je derdisco met danspasjes of spelletjes een kind voor het grote boek van de Sint. bijdrage te leveren, meld je aan!

• Mocht je het leuk vinden om met hand Ook voor 2015 staan er een aantal activiteiten en spandiensten te helpen tijdens de disco, in de planning: meld je aan!

Kinderdisco op zondag In 2015 zal in de grote zaal van het buurthuis een aantal keer een kinderdisco worden gehouden. Kinderen tot 12 jaar kunnen hier tegen betaling van 1 euro tussen 16.00 en 17.30 dansen, springen, flaneren en zo veel ranja drinken als ze willen. Tijdens de kinderdisco's kunnen de aanwezige ouders en andere buurtbewoners elkaar in de bovenzaal treffen. We zijn nog op zoek naar (oudere) kinderen en volwassenen die het leuk vinden om hier aan mee te werken!

• Beschik je over een leuke verzameling muziek waar kinderen onder de 12 blij van worden en wil je die als DJ ten gehore brengen, meld je aan!

Straatspeeldag 2005

Paaseieren schilderen en zoeken op 4 en 5 april Wie vindt het leuk om tijdens deze activiteiten te helpen met hand- en spandiensten?

Straatspeeldag Het lijkt ons geweldig om in juni 2015 een buitenspeeldag te organiseren.

Wie heeft ideeën om een dag vol actie, spel en sportiviteit te organiseren?

Mogelijk zijn er zelfs Oranjewijkbewoners die hun ervaringen van eerder georganiseerde straatspeeldagen willen delen.

We horen het graag en zien de reacties tegemoet op femkemolenaar1974@gmail.com

DE WIJKFINANCIËN De wijkvereniging heeft een jaarlijkse begroting van ongeveer € 16.000. Aan de inkomstenkant is dat:

Aan de kostenkant zien we de volgende posten:

gemeente

€ 3.000

buurthuis

€6.000

wijkpanel

€ 3.000

speeltuin

€1.000

oud papier

€ 2.500

wijkkrant

€6.000

advertenties wijkkrant

€ 3.500

activiteiten

€1.500

contributies

€ 1.000

publiciteit, website

€1.000

zaalhuur en consumpties

€ 3.000

administratiekosten

€500

€ 16.000 De gemeente heeft twee jaar geleden de subsidie gehalveerd en dreigde die vanaf 2014 terug te brengen naar € 0. Na hevige protesten van zowel de Oranjewijk als de andere wijken die gekort werden, en ook door de overkoepelende organisatie SBO heeft de gemeente de subsidie toch gehandhaafd op € 3.000. De halvering is gecompenseerd door meer verhuur en hogere huurprijzen van het buurthuis.

Op de opbrengst oud papier is enkele jaren geleden ook een korting toegepast maar blijft nu aardig constant. Dank aan de oud-papierploeg van 18 man sterk!

De kosten van het buurthuis liggen vast (energie, OZB, verzekering, klein onderhoud). De kosten speeltuin zijn groenbeheer en klein onderhoud. De kosten voor activiteiten zijn afhankelijk hoe actief er in de wijk

€16.000 activiteiten georganiseerd worden.

Voor groot onderhoud of nieuwe speeltoestellen of andere bijzondere uitgaven (zoals de wijkmoestuin de Oranjehof ) moeten we extra subsidies aanvragen of fondsen en sponsors benaderen. Of uit de eigen reserve putten. Er is een bescheiden reserve waar we prudent mee omgaan. En er is een onderhoudsfonds buurthuis: daaruit wordt in 2015 de modernisering van de toiletgroep bekostigd.

Voor meer vragen over de wijkfinanciën: Eelke Heidinga Penningmeester eelke@emmakade18.nl

GERCO

BUURTJOURNAAL NR. 3

31

DE COLUMN VAN LUUK SPANNING EN SENSATIE

VOLGENDE INDIANA JONES FILM IN DE ORANJEWIJK Een Fries statenlid haalde deze zomer de regionale kranten met het plan om Friesland aan te bieden als locatie voor de volgende James Bond film.

De Oranjewijk is natuurlijk al veel verder én doet het beter: binnenkort starten hier de opnames voor de langverwachte vijfde Indiana Jones film!

H

et verhaal daarvoor komt uit de briljante pen van onze eigen wijkscenarchrijver Joachim Kwats. We zitten op het bankje aan de Willem Lodewijkstraat dat uitzicht biedt over het Emmaplein. Het is de laatste zonnige najaarsdag, als Joachim vertelt: 'De contracten zijn al getekend en regisseur Steven Spielberg heeft zijn hotelkamer al geboekt!’

Schatkaart En dan doet hij het scenario voor ‘Indiana Jones and the Bonifacius Crown’ uit de doeken. ‘Het speelt in 1943, middenin de Tweede Wereldoorlog’, vertelt hij. ‘De Bekende Amerikaanse archeoloog Indiana Jones - ook nu weer een rol van Harisson Ford - ontdekt in een oude hutkoffer op de zolder van een Friese emigrant in De USA de helft van een schatkaart. Eerst weet hij niet wat hij op dat kaartfragment ziet, maar na heel, heel lang zoeken vindt hij uit dat er maar één plek ter wereld is waar zowel een Emmaplein als een Emmastraat als een Emmakade op één kaartstukje staan. Dat is natuurlijk onze Oranjewijk. Hij weet langs slinkse wegen het bezette Nederland binnen te komen en neemt zijn intrek in de Bed & Breakfast van Beata Hari in onze wijk.’

Dubbelspionne ‘Beata Hari? Bed & Breakfast?’ ‘Ja, wat niemand hiervoor wist is dat de dubbelspionne Mata Hari ook nog de ongehuwde Nou,Indiana had nog wat dollars over en dan vertelt hij haar zijn geheime moeder was van een dochter: Beata. Ook een bloedmooie vrouw. Ook dub- missie en dat hij op zoek is naar de andere helft van die bijzondere kaart.’ belspionne, maar omdat er in de crisisjaren voor de oorlog haast geen em- ‘Verdomd’ zegt Beata, ‘Twee weken geleden was Dr. Silberberg, de beruchte plooi voor dubbelspionnen was, begon ze een Bed & Breakfast in de Willem Duitse Nazi hier en die had die andere helft bij zich. Op zijn stuk stond ook Lodewijkstraat. Op zich ook weer een pittige uitdaging, want niemand wist waarvoor die kaart bedoeld was: om de Bonifacius Crown terug te vinden.' toen wat een Bed & breakfast was. Dus had Beata daar nog een ander zogenaamd 'verdienmodel' bij wat we hier verder, wegens jeugdige meelezers, niet verder zullen toelichten.

32

BUURTJOURNAAL NR. 3

Heilige plek ‘Aha', schreeuwt Indiana opgewonden, 'de Bonifacius Crown. Daar zijn collega’s van mij al eeuwenlang naar op zoek! Dat is de zwaar verzilverde kroon van de in 754 bij Dokkum vermoorde bisschop Bonifatius! Die kroon heeft hij, voordat hij de heidenen in het gevaarlijke Dokkum ging bekeren, vlakbij Leeuwarden op een heilige plek begraven! Maar waar precies? Om daar achter te komen moet ik beslist de andere helft van die kaart hebben.’ ‘Daar kan ik je wel bij helpen’, zegt Beata Hari. ‘Ik ben tenslotte dubbelspion van beroep. Ik weet dus wel een truc om de andere kaarthelft aan Dr. Silberberg te ontfutselen.’

Beata vertrekt meteen naar die gemene Duitser en weet hem met haar charmes al flikflooiend de kaarthelft te ontfutselen.

Als hij de beide kaartstukken combineert is het voor Indiana een koud kunstje om te ontdekken dat de kroon ergens onder het kruis moet liggen dat je ziet als je met Google Earth van boven naar het Emmaplein kijkt.’

‘Natuurlijk, die heilige plek is onder het kruis…’ mompelt hij, slaat nog snel een Beerenburg achterover, pakt zijn spade, een ladder en een touw en gaat meteen op stap.

Nou ja, hij vindt de kroon natuurlijk vrij rap. Maar... die vuile Dr. Silberberg is Beata en Indiana stiekem gevolgd. Dus die pakt onder bedreiging van een vuurwapen de kroon af van Indiana.

Lytse Bauke Dan laat Lytse Bauke, die kleine snaakse Friese helper van onze held, de valse Duitser struikelen en zo vliegt de kroon met een fraaie boog weer recht in de handen van Indiana. En die loopt met Lytse Bauke heel hard naar de Leeuwarder Melk Inrichting, de melkfabriek die in die jaren aan het eind van de Emmakade stond. Achtervolgd door Dr. Silberberg. Maar dan trekt die koene Lytse Bauke een houten wig los die een enorme stapel van wel duizend roestvrijstalen melkbussen op zijn plaats houdt en die rollen met donderend geraas als een lawine naar beneden en Dr. Silberberg komt daaronder en is in één klap morsdood terwijl de geallieerden ook nog een paar bommen in de buurt laten vallen. Wat al met al vooral in dolby surround en zo'n 3D brilletje op een geweldige scène wordt voor de bioscoopbezoeker.

Met pijltjes op de wereldkaart zien we vervolgens dat Indiana via de Tweede Kanaalsbrug de lange en gevaarlijke smokkelroute naar Amerika volgt en zo winnen de geallieerden eerst de kroon en daarna de oorlog.'

Joachim Kwats is uitgepraat. ‘Hoe weet jij dit allemaal? vraag ik hem.

Even is het stil. Dan zegt de bejaarde scenarioschrijver: ‘Die Bauke uit dat verhaal… dat ben ik.' Zijn oude vinger priemt naar het putje op het Emmaplein. 'Ik heb het allemaal zelf daar meegemaakt.’

Kijk, dan is James Bond een kinderboekje...

Luuk van der Veen

BUURTJOURNAAL NR. 3

33

NIEUW IN DE ORANJEWIJK BOOMHUT-HOTEL

EN DAN EENS IETS TOTAAL ANDERS‌

T

oen de stad Leeuwarden juichend de titel van Europese Culturele Hoofdstad

Tja, wat schotelt Hoekstra ons hier eigenlijk voor? Zijn idee is om op zijn onge-

2018 binnenhaalde hebben we in onze wijkkrant meermalen een oproep ge-

bruikte lapje grond een combinatie te bouwen van een boomhut en een hotelkamer

daan aan onze wijkbewoners om met plannen te komen. En jawel hoor: een paar da-

waar bezoekers van Leeuwarden die weer eens iets anders willen dan een regulier

gen geleden werd ik opgebeld door Anne (Oane) Hoekstra van de Romkeslaan om

verblijf in een hotel of een B&B terecht kunnen. En vergis je niet, het plan is al zeer

eens naar een bijzonder project van hem te komen kijken. Eerlijk is eerlijk: ik wist

gedetailleerd uitgewerkt door TechnoTrain uit Dokkum die het halfronde dak kan

niet wat ik zag en hoorde. Hierbij alvast een summiere impressie maar ik garandeer

leveren en exacte berekeningen heeft gemaakt voor de opbouw en fundering van

u dat we er in het volgende nummer uitgebreid op terug gaan komen. Dacht u ook

dit houten wijkpaleisje.

altijd dat het groene veld aan de hoek Zuidergrachtswal / Achter de Hoven een

Laat het eens rustig op u inwerken. Wij komen hier nog uitvoerig op terug.

plantsoentje van de Gemeente was? Ik wel, maar wat blijkt? Het is het persoonlijk eigendom van Oane Hoekstra en die heeft er allerlei wilde plannen mee. Een ervan mogen we bij wijze van voorproefje (onze primeur!) alvast eens aan onze lezers tonen. De vlot geschetste artist’s impression is van ir. Hylke Goudswaard, ook een wijkbewoner.

34

BUURTJOURNAAL NR. 3

Hein Kraij

BUURTJOURNAAL NR. 3

35

BOEKEN RUILHANDEL

BOEKENADOPTIE IN DE HERHALING

Z

aterdag 28 juni. Het was heerlijk warm in de zon.

De tafel met boeken die voor het buurthuis stond, lag vol. De boeken waren niet te koop maar te ruil. Want wie heeft er nu geen boeken in de kast staan waar je wel vanaf wilt maar die je niet bij het oud papier wilt gooien. Dat geeft hetzelfde gevoel als een nog levende plant in de groene kliko kieperen: toch een soort van moord. En voor de minder fijngevoeligen: jammer van het boek.

Bovendien zijn er vast mensen die je er een plezier mee kunt doen. Maar wie? Natuurlijk, je kunt een klein biebje in je tuin zetten: een kastje met boeken erin die gratis zijn af te halen, of te ruilen. Ter navolging! Maar de eerste Oranjewijk-boekenruilbeurs was een andere mogelijkheid.

Het moet gezegd: echt storm liep het niet. Af en toe fietste een Oranjewijker voorbij die enthousiast uitriep: ‘Een boekenruilbeurs, wat leuk! Ik kom straks nog even kijken!’ en vervolgens niet meer op kwam dagen.

Geen wonder, want er bleek werkelijk van alles in de stad te doen. Complete families togen naar de binnenstad, weg klandizie.

Poëzie Het eerste half uur waren de beide vrijwilligers dan ook meteen hun eigen beste klanten. Want wat lagen er een leuke boeken bij! Daar lag warempel Dalgliesh te ruil, heel geschikt voor een luie vakantie. En kunstboeken om het culturele peil wat op te vijzelen, al is het maar voor het oog. Poëzie lag er, antiquarische exemplaren zelfs; en natuurlijk ook gewoon boeken die ooit populair waren, maar hun hoogtijdagen ver achter zich hadden liggen.

Een boek hebben de vrijwilligers maar aan het oog onttrokken: minder geschikt voor jeugdige kijkertjes. En dat bleek een gelukkige keuze, de jeugd maakte namelijk van de boekenruilbeurs toch nog een redelijk succes.

Onverwachte topper was het kinderboek. Geen wonder, want als er een soort boeken is dat slechts tijdelijk een

36

BUURTJOURNAAL NR. 3

doel dient, dan is het een kinderboek. Er kan nog een broertje of zusje zijn maar dan is het gezin aan iets anders toe. Daar zit je met je verzameling Jip en Jannekes. Wachten op de kleinkinderen kan, maar het kan zomaar 30 jaar duren voor het zover is.

Na een uur kwam dan toch de gehoopte drukte.

Kinderen ruilden zelf hun boeken, of moeder zorgde ervoor, wat meteen het blijkbaar toch redelijk ongeëmancipeerde karakter van de Oranjewijk aan het licht bracht.

De overgebleven boeken liggen nog gewoon in het buurthuis, te wachten op de volgende ronde. Misschien niet de gedroomde bestemming van een literair werkje, maar altijd nog beter dan de oudpapierbak.

Kans Al was deze eerste boekenruilbeurs geen doorslaand succes, toch komt er een tweede.

Al was het maar om de enthousiaste Oranjewijkers die toch lelijk verstek hebben laten gaan een tweede kans te gunnen. En omdat zo’n beurs de gelegenheid geeft prachtige cadeaus uit te zoeken voor Sinterklaas of kerst. Of allebei. Wie van de kans gebruik wil maken, is van harte welkom op zaterdag 29 november in het buurthuis van de Oranjewijk. Van 16.00 tot 18.30 uur.

Ineke Evink

GROEN IN DE ORANJEWIJK GYSBERT JAPICXSTRAAT

TUINIEREN OP HET HOOGSTE NIVEAU Ooit wel eens gehoord van leven op daken of van een dubbeldoeldak of van een daktuin type sedum/ kruiden? Ik tot voor kort ook niet totdat mijn buren Siem en Chantal er onder onze verbaasde ogen een lieten aanleggen. Maar, zult u zeggen, ze hebben toch ook al 9 zonnepanelen op hun dak en gaat dat wel samen met een daktuin? Daarop antwoord ik met een gerust hart: laat ze maar schuiven die buren want zij kunnen tuinieren op het hoogste niveau!

W

at komt daar bij kijken vroeg ik me af voordat je een bloeiende tuin op je dak hebt liggen? Onze buren hebben die weg succesvol afgelegd en het blijkt als volgt in elkaar te steken:

1. Je oriënteert je bij bedrijven die groene daken aanbrengen. In een straal van 50 km zijn dat zeker zes bedrijven.

2. Je meet jouw dak op en vraagt offertes aan. Ondertussen informeer je bij de Dienst Stadsontwikkeling en –beheer hoe het met subsidies voor groene daken zit. Gewoon op de Gemeentelijke website te vinden. Onder ‘groene daken, subsidie’ staat ook alvast ter aanmoediging een lijstje van voordelen, zoals: een isolerende werking: het huis blijft in de winter warmer en in de zomer koeler. Een bufferende werking bij hevige regenval waardoor de riolering minder wordt belast.

Het is geluidswerend. Het is voordelig: het betaalt zichzelf terug door subsidie, energiebesparing en een mogelijk waardeverhogend effect op de woning. Het is milieuvriendelijk: het neemt fijnstof uit de lucht.

3. Je kiest de meest veelbelovende firma en werkt daarmee samen tot in detail de perfecte technische oplossing uit voor de optimale groei en bloeiomstandigheden op jouw dak. Bij de buren was dat een tuinfirma uit Wognum met de slogan ‘Natuurlijk genieten…’ In het voorstel voor de aanleg van de daktuin noemde deze groene dakbedekker de volgende zaken: • het betreft twee dakvlakken: ter plaatse van de erker en op het dakvlak met de zonnepanelen • toename rendement: groendaken en zonnepanelen zijn een goede combinatie. De daktuin draagt bij aan een lagere temperatuur van de omgeving. Hierdoor neemt het rendement van de zonnepanelen aanzienlijk toe • door toepassing van sedums (vetplantjes), kruiden en grassoorten krijg je een maximale biodiversiteit • het voorjaar is het ideale moment voor de aanleg van uw daktuin.

Nadat er een constructieberekening is uitgevoerd wordt de klus ter hand genomen en brengen verschillende vaklieden met behulp van een hoogwerker achtereenvolgens op het dak aan: een wortelvaste dakbedekking, bescherm-

laag, drainagelaag, filterlaag, vegetatielaag (wist u van het bestaan van zoveel lagen?), een grindstrook, grindvangers en dan uiteindelijk de beplanting. Tenslotte wordt ook een ‘valbeveiliging’ geplaatst zodat het tuinieren op dit niveau behalve milieuvriendelijk ook als mensvriendelijk bestempeld kan worden.

Qua financiën zijn de buren nu een paar duizend euro verder. Maar pal daarvoor neemt de Gemeente een gunstig besluit over de subsidieaanvraag. Dat moet eerst rond zijn voordat je met de aanleg mag beginnen. Er wordt in het geval van de buren door de sector Wijkzaken van Stadsontwikkeling en –beheer een subsidie van ongeveer 1/3 deel van de aanlegkosten toegekend!

De buren zijn erg tevreden over de goede afloop. Kijk zelf maar naar de foto’s dan zie je hoe blij en zorgzaam buurman Siem omspringt met de Sedum album (wyt himellof ), de Sedum floriferum (fetkrûd), de Dianthus deltoides (stienanjer), het Hieracium aurantiacum (oranje haukkrûd) en het Saponaria ocymoides (muorresjippekrûd). Tuinieren op het hoogste niveau!

Hein Kraij

BUURTJOURNAAL NR. 3

37

COLOFON

KEN UW WIJK

redactie Ineke Evink Hein Kraij Christine Pietersen

Kopij Inleveren voor 1 december 2014mail naar: oranjewijk@gmail.com

Contactpersoon Hein Kray Emmaplein 8 tel: 058 - 216 48 45

Gastschrijvers Ton Groot Haar Eelke Heidinga Janny Kamp Femke Molenaar Peter Jeeninga Siem de Vlas Luuk van der Veen

Grafische vormgeving Alle Schilstra

Opmaak Chantal de Jongh Alle Schilstra

Fotografie en illustraties Gerco van Beek Ineke Evink Ton Groot Haar Janny Kamp Hein Kray Femke Molenaar Christine Pietersen Gilbert Terpstra

D

e huizen in de Oranjewijk zitten stikvol leuke details. Zo leuk, dat het altijd een plezier blijft in de wijk rond te wandelen. Om uw oplettendheid een handje te helpen en nog beter te kijken naar al die mooie versieringen waar de bouwvakker anno 1900 nog tijd en ruimte voor kreeg, heeft uw Buurtkroniek de rubriek Ken uw wijk.

Weet u waar het detail op de foto te vinden is, compleet met straatnaam en huisnummer?

Stuur de oplossing in naar oranjewijk@gmail. com. Beloning: eeuwige roem, of in ieder geval tot het volgende nummer uitkomt. Voor de goede orde: eigenaren van het betreffende pand zijn niet uitgesloten van deelname. Wel hebben andere Oranjewijkers voorrang als ze de goede oplossing weten.

De vorige keer plaatsten we een detailfoto van het hoekpand Achter de Hoven / Verkorte Weg. Helaas! Het werd door niemand geraden.

Oplage 875

Bezorging Jordi Postma

Printservice Copy Service Leeuwarden

Jaargang 14 herfst 2014

www.oranjewijk.nl

38

BUURTJOURNAAL NR. 3

Op de achterzijde: een impressie van de werkzaamheden op Achter de Hoven.

Foto’s: Gilbert Terpstra.

Garage Emmakade AutoCrew A Bosch Automotive Workshop Brand

Vakkundig onderhoud is voor uw auto van groot belang.

Door regelmatig onderhoud heeft u langer plezier van uw auto!

Of het nu gaat om een kleine/grote beurt, APK, banden of storingen, bij Garage Emmakade kunt u voor alles terecht.

Van ons ervaren team kunt u kwaliteit verwachten tegen een betaalbare prijs. Ook wordt u bij ons altijd van te voren geĂŻnformeerd over de kosten aan uw auto.

Garage Emmakade - Uw Bovag autobedrijf voor: Accu’s

AIRCO Service

APK

Banden

Motor storing

Occasions

Onderhoud

Uitlaten

AutoCrew A Bosch Automotive Workshop Brand

Garage Emmakade | Emmakade 148 zz | 8933 AX Leeuwarden | 058 212 82 13 | hoeksma@garageemmakade.nl

www.garage-emmakade.nl