&
human interest
geld
Welke crisis? (40 euro) heb ik ook geschrapt. Ik ben niet de enige die preventief bespaart. In de opvang zie ik het publiek veranderen: vroeger haalden tweeverdieners hun neus op voor onze gratis opvang, maar tegenwoordig merken we dat ze die anderhalve euro die ze elders per halfuur betalen, bij ons komen uitsparen. En zo krijg je door de crisis een meer gevarieerde sociale mix in de kinderopvang.’ Collega Griet (24): ‘Ik laat mijn haar groeien en knip zelf mijn froufrou bij, waarmee ik 46 euro uitspaar. Ook wacht ik met de aanschaf van een eigen auto tot de dealers met een stuntactie komen om de verkoop een boost te geven.’
Kleren recycleren
‘
Sofie (46), die in Gent een winkel runt met kleding van jonge ontwerpers, maakt zich voorlopig weinig zorgen over haar omzet: ‘Jurkjes die je hier koopt voor 100 euro, betaal je in coutureboetieks drie keer duurder, zodat hun klanten nu naar ons komen.’ Volgens Sofie is er een massahysterie over de crisis aan de gang: ‘Veel vriendinnen zeggen dat ze er eigenlijk niks van merken, maar iedereen is er toch heel de tijd over bezig, wat maakt dat ze hun geld oppotten in plaats van het uit te geven.’ Zelf blijft Sofie kopen waar ze zin in heeft, zolang haar budget het toelaat. ‘Mijn geld laat ik rollen, want ik
verdien toch te weinig om serieus te kunnen sparen. Dan geniet ik er liever van!’ Een verkoopster bij Veritas beaamt: ‘Ingebeelde crisis of niet, de mensen zitten ermee in hun hoofd. We zien hier de laatste tijd het plakkatoen, waarmee je zelf kleren kan repareren, zéér vlot verkopen. Ook knopen en ritsen doen het goed. Mensen vinden het blijkbaar weer de moeite om kleine reparaties zelf te doen, en kleren die maar een beetje kapot of versleten zijn, niet weg te gooien maar te recycleren. De crisis daagt mensen uit om zelf creatief aan de slag te gaan. Een ander gevolg van de crisis is minder positief: er wordt steeds meer gestolen. Kleine prullen die mensen graag willen hebben, maar die ze nu te duur vinden.’ Olga (62) heeft een kruidenierszaak in Gent: ‘In mijn jonge jaren heb ik de opgang van de economie meegemaakt: iedereen consumeerde alsof er aan de welvaart nooit een einde zou komen. Grootgebracht met de herinnering aan de oorlog heb ik zelf wel altijd beseft dat dit niet kon blijven duren. En voilà, vandaag is het zover. Iedereen heeft twee auto’s op de oprit en meer kleren dan hij in een jaar kan aandoen: we kunnen niet nóg meer consumeren. Ons systeem zit aan zijn plafond. Het wordt tijd dat we nadenken over wat écht belangrijk is om gelukkig te zijn.’
Een op de drie Britse vrouwen ziet de crisis als de ideale manier om op gewicht te blijven 25