nowa gazeta
63257
એ15 6,(53,(ą :5=(6,(ą
19
DoďŹ nansowana w ramach wsparcia przygotowawczego programu Leader, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju ObszarĂłw Wiejskich
Bory 2020 „Kaşde miejsce opowiada swoją historię...�
8
nny rozwijać pione wokół lińskich, na naleşy przee 10 mln zł oraz jakie są on y 8 gmin ińskich. Doziernika 2015 twarta deba. związany z yszłością Bokich. zapraszamy udziału w łączenia się wą Strategią i ch uwag i po. od Państwa, gmin Borów zaleşy na co zeznaczonych wej Lokalnej ju. •
2015
Z czym kojarzą się Państwu Bory Niemodlińskie? A moşe ten mikroregion wciąş czeka na swoje odkrycie? Co stanowi o toşsamości miejsca w którym mieszkamy, pracujemy, w którym spędzamy swój wolny czas? Dlaczego w tym a nie innym miejscu czuję się dobrze? Odpowiedź na tak postawione pytania wbrew pozorom nie jest tak oczywista i łatwa. la jednych Bory Niemodlińskie kojarzą się D z karpiem niemodlińskim, dla innych z pałacem w Mosznej czy zamkiem w Niemodlinie. Są wśród nas pewnie tacy, dla których ten region określony jest przez tradycje ceramiki tułowickiej i prószkowski fajans. Czy jednak te niewątpliwe wartości stanowią na tyle mocny element, şe moşe on łączyć całe Bory Niemodlińskie? Podczas trwających właśnie spotkań w poszczególnych gminach Borów Niemodlińsk ich duşo miejsca i uwagi kierujemy na dyskusję o tym, şe Borom brak marki, brak jednolitego wizerunku i wykorzystania cech wyróşnikowych. Przed nami 5-6 lat nowego budşetu unij-
nego. Do roku 2020 mamy szanse na wspólne wykreowanie „marki Borów Niemodlińskich�. Pytanie tylko czym taka marka moşe być i wokół czego ją budować? Czy starczy nam determinacji i zapału şeby spośród wielu róşnorodnych pomysłów i działań na wsiach Borów Niemodlińsk ich wspierać właśnie te, które będą tworzyć i wzmacniać markę Borów? Czy będziemy gotowi pomyśleć o Borach jako wspólnym regionie, czymś co łączy mieszkańców poszczególnych wsi? Czy moja wieś moşe być waşnym elementem np. systemu ścieşek i tras turystycznych po Borach Niemodlińskich? To wszystko przed nami. •
Harmonogram i miejsca spotkań konsultacyjnych dla mieszkańców gmin Borów Niemodlińskich na temat opracowania nowej strategii rozwoju Borów Niemodlińskich do roku 2020. / S
*PLQD
'DWD VSRWNDQLD
0LHMVFH
%LDÄ„D
JRG] XO 3UXGQLFND
*PLQQH &HQWUXP .XOWXU\ Z %LDÄ„HM
'ÇEURZD
JRG] XO NV - 6]WRQ\ND
6DOD 8U]ÛGX *PLQ\ Z 'ÇEURZLH
.RPSUDFKFLFH
JRG] XO .ROHMRZD
6DOD 8U]ÛGX *PLQ\ Z .RPSUDFKFLFDFK
7XÄ„RZLFH
JRG] XO 6]NROQD
6DOD 8U]ÛGX *PLQ\ Z 7XĄRZLFDFK
ăDPELQRZLFH
JRG] XO =DZDG]NLHJR
6DOD 8U]Ă›GX *PLQ\ Z ăDPELQRZLFDFK
2WZDUWD GHEDWD JRG] RNVIRUG]ND QW SU]\V]Ä„RÄ?FL %RUÂľZ 1LHPGROLĆVNLFK
0LHMVFH GR XVWDOHQLD /RNDOL]DFMD ]RVWDQLH SRGDQD Z WHUPLQLH S¾ğQLHMV]\P
20
II
Partnerstwo Borów Niemodlińskich
)2725(/$&-$ 63257 1$*52'=(1,
15 6,(53,(ą :5=(6,(ą એnowa gazeta
Rozmowy w gminach – Bory Niemodlińskie 2020 Od początku sierpnia spotykamy się z mieszkańcami 8 gmin w ramach przygotowania do opracowania nowej strategii rozwoju Borów Niemodlińskich na lata 2015-2020(22). a nami 3 spotkania konsultacyjne w gminach Prószków, Strzeleczki i Niemodlin. Spotkania składają się z dwóch części. Pierwsza poświęcona jest informacjom ogólnym związanym z funkcjonowaniem Partnerstwa Borów Niemodlińskich oraz zakresowi dofinansowania projektów przewidzianych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich do roku 2020. Druga część prowadzona jest metodą warsztatów, podczas których pracujemy nad określeniem słabych i mocnych stron obszaru Borów Niemodlińskich oraz mogących się pojawić szans i czyhających zagroşeń zewnętrznych. Dotychczasowe spotkania pokazują, şe bez względu na gminę mieszkańcy za największy atut uwaşają otaczającą przyrodę: lasy, rzeki, stawy oraz kulturę: liczne zabytki oraz specyficzne imprezy kulturalne. Z drugiej strony okazuje się, şe nie realizujemy projektów na rzecz wykorzystania tych atutów, bądź jest ich niewiele w stosunku do ilości projektów obejmującą twardą infrastrukturę jak drogi, chodniki, kanalizacja, boiska sportowe czy świetlice. Cenimy krajobraz wsi, ale bazujemy wyłącznie na tym, co pozostawiły po sobie przeszłe pokolenia. Niechętnie podejmujemy się projektów ochrony alei drzew czy wprowadzania nowych nasadzeń. Mieszkańcy lubią korzystać z wypoczynku na łonie natury, i choć uskarşają się na braki infrastruktury rekreacyjnej i turystycznej w lasach czy przy stawach to nie podejmują się realizacji projektów w zakresie budowania ścieşek z kładkami, wieşami obserwacyjnymi czy miejscami wypoczynku. Wskazywane jest równieş to, şe w samorządach turystyka nie jest traktowana jako branşa mogąca przynosić potencjalny dochód, a wśród poşądanych inwestorów przewaşają zakłady produkcyjne w wy-
Z
znaczonych strefach inwestycyjnych, które potencjalnie mogą negatywnie wpływać na otoczenie przyrodnicze i krajobraz. Podobnie wygląda sytuacja z zabytkami. Mimo, şe mieszkańcy wymieniają wiele obiektów to poza pałacem w Mosznej czy Tułowicach, a ostatnio w Niemodlinie, pozostają one wciąş niedostępne dla osób zainteresowanych zwiedzaniem. Pada więc pytanie czy coś co nie przynosi nam korzyści moşna traktować jako mocne strony. Wymieniane na spotkaniach zabytki przemysłowe jak młyny, cegielnie czy browary popadają w ruinę i bez podjęcia pilnych działań na rzecz ich zabezpieczenia wkrótce będziemy mogli je wykreślić z listy ciekawostek obszaru. Wśród uczestników spotkań pojawia się przekonanie, şe tylko kompleksowo odrestaurowane zabytki mają znaczenie turystyczne, podczas gdy doświadczenia z innych regionów pokazują , şe czasem wystarczy podjąć się drobnych prac zabezpieczająco-porządkowych i udostępnić obiekt by ludzie zaczęli je odwiedzać i jeszcze płacić za bilety wstępu. Na spotkaniach pojawiają się równieş pytania o charakterystyczne imprezy, które mogłyby przyciągnąć ludzi z zewnątrz. Jest to o tyle waşne, şe od roku 2016 roku w ramach programu LEADER nie będzie moşliwości finansowania imprez organizowanych cyklicznie, za wyjątkiem imprez specyficznych właśnie. Dotychczas jako wyróşniające wskazywane są Karpik w Niemodlinie, Winobranie w Winowie czy Święto Rzemiosła w Strzeleczkach. Uczestnicy wszystkich spotkań są zgodni, şe duşym problemem jest wykluczenie komunikacyjne miejscowości zlokalizowanych na obrzeşach gmin, poza drogami krajowymi i wojewódzkimi. Mimo, şe sieć istniejących dróg jest zadowalająca (pomijając stan techniczny) to wyraźnie odczuwalny jest
brak transportu publicznego. Tym samym pojawiają się trudności w dostaniu się do miejscowości gminnych, do banku czy lekarza. We wszystkich gminach, w których odbyły się juş spotkania mieszkańcy dostrzegają problem starzejącego się społeczeństwa, wyjazdów młodzieşy oraz pustych, niszczejących domów we wsiach. Wszędzie wskazywano, şe samorządy zrzeszone w Partnerstwie Borów Niemodlińskich za mało ze sobą współpracują i nie podejmują się realizacji wspólnych międzygminnych projektów. Uczestnicy spotkań wskazali, şe takimi projektami mogłaby być budowa szlaków rowerowych, jednolita promocja, rozwiązywanie problemów komunikacyjnych czy praca na rzecz marki Borów Niemodlińskich. O ile wskazanie atutów nie wzbudziło dyskusji o tyle mieszkańcy poszczególnych gmin róşnie wskazują słabe strony. Na spotkaniu w Niemodlinie, odmiennie niş w Prószkowie czy Strzeleczkach, jako największą słabą stronę wskazano brak optymizmu, skłonność do narzekania i mało otwarty samorząd na mieszkańców, organizacje pozarządowe i przedsiębiorców. Ci ostatni traktują siebie jako zagraşającą konkurencję a nie partnerów do wspólnych przedsięwzięć. Wskazywano, şe poza inwestycjami w nieruchomości potrzebne są projekty „miękkie� adresowane do mieszkańców: szkolenia, panele dyskusyjne, grupy tematyczne, wspólne wyjazdy studyjne, które poza elementem edukacyjnym mają wymiar budowania trwałych więzi zarówno osobistych jak i biznesowych. W trakcie dyskusji w Prószkowie stwierdzono, şe niedoposaşone i niewyremontowane świetlice wiejskie nie są juş słabą stroną obszaru. Uczestnicy uznali, şe w obecnym
okresie programowania na obiekty świetlicowe i sportowe przeznaczono bardzo duşo środków i zadaniem na teraz jest uruchomienie stałej oferty programowej (regularne zajęcia dla osób korzystających ze świetlic i boisk). Podnoszona była kwestia zatrudnienia na stałe tzw. świetliczanek, które poza prowadzeniem zajęć czuwałyby nad utrzymaniem porządku w obiektach. W Strzeleczkach zwrócono uwagę na to, şe gmina posiada rowerowe szlaki turystyczne, ale brak jest ście-
şek rowerowych codziennego uşytku zlokalizowanych w pasach drogowych. Ścieşki takie traktowane są jako bezpieczna droga dojazdu do pracy czy do szkoły rowerem. Odmienne postrzeganie tego samego tematu dostrzegane jest między reprezentantami biznesu i samorządu. Przykładem niech będzie polityka imigracyjna. Przedsiębiorcy w napływie osób np. ze wschodu dostrzegają szansę, podczas gdy samorządowcy dostrzegają w tym zagroşenie.
W 3 spotkaniach uczestniczyło średnio 15 osób, a kaşde z nich zajęło od 2 do 3 godzin. Przed nami kolejne 5 spotkań konsultacyjnych w gminach: Biała, Komprachcice, Tułowice, Šambinowice i Dąbrowa. Uwagi uczestników wszystkich spotkań zostaną zebrane w jeden dokument, na podstawie którego podejmiemy się wyznaczenia nowych bądź kontynuacji dotychczasowych kierunków rozwoju Borów Niemodlińskich. •
)2725(/$&-$ 63257
nowa gazetaએ15 6,(53,(ą :5=(6,(ą
Partnerstwo Borów Niemodlińskich
21
III
DziaĹ‚ajÄ… lokalnie Nowe logo Na przeĹ‚omie lipca i sierpnia 2015 roku ogĹ‚osiliĹ›my ogĂłlnopolski konkurs graďŹ czny na opracowanie i zaprojektowanie nowego logo Partnerstwa BorĂłw NiemodliĹ„skich. asze dotychczasowe logo Ĺ‚Ä…czyĹ‚o elementy przyrody: drzewo oraz czĹ‚owie-
N
ka. Po 10 latach działalności dojrzeliśmy do tego, aby logo odświeşyć i przyjąć nowe pokazujące naturalny związek człowieka ze środowiskiem, w którym mieszka. W konkursie zaleşało nam na utrzymaniu kolorystyki bieli i zieleni, w róşnych odcieniach oraz na łatwości wykorzystania logotypu w wersji
monochromatycznej. Na konkurs wpłynęło 138 róşnorodnych prac. Poziom konkursu był bardzo zróşnicowany co do formy i pomysłu logotypów. 19 sierpnia 2015 roku Partnerstwo Borów Niemodlińskich wybrało nowe logo. W najblişszym czasie zostanie ono przyjęte uchwałą Zarządu i od tego dnia będzie uşywane jako oficjalny, aktualny znak identyfikujący stowarzyszenie. •
Trwa realizacja 11-tu projektĂłw tegorocznej edycji konkursu „DziaĹ‚aj lokalnieâ€?. Prace toczÄ… siÄ™ w Sowinie, PogĂłrzu, Chróścinie, GrodĹşcu, Sarnach, Mosznej, Naroku, Niemodlinie i MaĹ„kowicach. Prezentujemy krĂłtkÄ… fotorelacjÄ™ terenowÄ… z kilku projektĂłw. &+5•Ĝ&,1$
*52'=,(&
32*•5=(
sumowujący. ów i przyjaciół Borów dzinny dokuach Partnerstwa Borów ała specjalnie katowicka ca 2015fir-roku w Prószkowie. HD. Zdjęcia do yły w technice bohaterowie towarzyszenie ocześnie jego w Chróściny potrzeby fildo konkursu przygotowana e� w Borach h, w którym
muzykę a projektwarto „Prorodzinowemu szczeşui wielarzyszył warprojektu przez zzowy Piotra chróścińskim fon) i Artunizowane zajęego (gitara). o-artystyczne. ęc kultowych niu ychmiejscowej GershwiznejHowarda, p. Małgozy dzieci z Chróanşowanych zkigliny małşe, popularnej anizmy wodne Champions� kliwić i wypana czele. Nie ycyjnego „Sto o przy lampce rym przyszedł nowe şyczeNiespodzianką wieczoru było ie Jaśka Meli. historii zdounów w ciągu jednocześn ie ełnosprawny, kiego wyczypecjalnie do
62:,1
)27 8* ă$0%,12:,&(
ÄƒĂ†&=1,.
Ciekawostki z Borów związku z niedawną falą upałów, niskim stanem wód i suszą przypominamy historię z 1911 roku. Na dnie rzeki Nysa Kłodzka na wysokości Saren Małych spoczywa tzw. kamień głodowy, który wyłonił się z płytkiej na skutek suszy rzeki w roku 1911. Na kamieniu wyryta była inskrypcja: „Kiedy mnie tu kładli płakali / a kiedy mnie znów zobaczą, znów będą płakać�. Po odkryciu kamienia wyryto na nim dodatkowy napis: „Gefunden 1911� [Znaleziono w 1911]. Ciekawe czy kamień wciąş leşy na dnie rzeki... Na zdjęciu Nysa Kłodzka pod Piątkowicami (gm. Šambinowice). •
W
Czas na ankietę Jeszcze tylko do końca sierpnia czekamy na Wasze głosy w ankiecie online, dotyczącej przyszłości Borów Niemodlińskich do roku 2020. nkieta jest w systemie on-line. Nie trzeba niczego drukować i odsyłać. Wystarczy wejść na naszą stronę www.boryniemodlinskie.pl > Leader > w aktualnościach odnaleźć „Ankieta do nowej Strategii Borów Niemodlińskich do roku 2020�.
A
W połowie sierpnia w ankiecie wzięło udział ponad 100 osób, z czego najwięcej z gmin Dąbrowa i Komprachcice, a najmniej z gminy Strzeleczki. Zapraszamy do włączenia się w prace nad nową Strategią dla Borów Niemodlińskich. •
Cytat miesiąca „ ...podczas wykonywania czynności motywowanych wewnętrznie wyzwalany jest pewien specyficzny stan psychologiczny, nazywany flow. To uczucie, gdy doświadczamy pełnego zanurzenia w jakiejś czynności, tracimy z oczu potrzeby fizjologiczne, a godziny upływają nam jak minuty. Przyjemność, jakiej wtedy doświadczamy, jest nagradzająca sama w sobie, a poziom wykonania danej czynności rośnie. Stan flow jest w naszym zasięgu wówczas, gdy stoimy przez ambitnym wyzwaniem, a poziom naszych umiejętności jest dopasowany do poziomu trudności zadania. Dodatkowymi wspomagaczami są: jasno wyznaczony cel i szybka informacja zwrotna. Jeśli po realizacji zadania spodziewamy się natychmiastowego feedbacku, szanse na osiągnięcie stanu flow rosną. Jeśli jeszcze się wahacie, czy warto angaşować się w działania społeczne, pamiętajcie, şe robicie to nie tylko dla innych, ale przede wszystkim dla siebie. Nic tak nie dowartościowuje, jak dobrze wykonane zadanie i poczucie, şe nasze działania mają sens.� http://spolecznik20.pl
22 IV
)2725(/$&-$ 63257 1$*52'=(1,
Partnerstwo Borów Niemodlińskich
15 6,(53,(ą :5=(6,(ą એnowa gazeta
5 cech mentalności polskiej, które ograniczają nasz potencjał Część 5/5. Prezentujemy ostatni artykuł cyklu autorstwa Mateusza Grzesiaka
Zacząć bardziej ufać i widzieć dobre intencje innych ludzi. Nauczyć się mówić o pieniądzach i połączyć sukces materialny ze szczęściem. Krytykę zamienić na pozytywnie sformułowane i konstruktywne wnioski. Wziąć odpowiedzialność za swój kraj i zacząć od siebie samego budować Polskę, w której chce się şyć.
w siebie i braku rynkowej orientacji. Zacząć bardziej ufać i widzieć dobre intencje innych ludzi. Nauczyć się mówić o pieniądzach i połączyć sukces materialny ze szczęściem. Krytykę zamienić na pozytywnie sformułowane i konstruktywne wnioski. Wziąć odpowiedzialność za swój kraj i zacząć od siebie samego budować Polskę, w której chce się şyć.
Budować poczucie własnej wartości nie tylko na wykształceniu, lecz takşe na efektywności, przedsiębiorczości, relacyjności i innych czynnikach miękkich. Zmieniając te 5 rzeczy, zmienimy mentalność nas samych. To zmieni sposób wychowywania dzieci. Te dzieci stworzą lepszy kraj dla nas wszystkich. Być moşe prawdziwy patriotyzm zaczyna się w domu od spojrzenia w lustro. •
Budować poczucie własnej wartości nie tylko na wykształceniu, lecz takşe na efektywności, przedsiębiorczości, relacyjności i innych czynnikach miękkich. Zmieniając te 5 rzeczy, zmienimy mentalność nas samych. To zmieni sposób wychowywania dzieci. Te dzieci stworzą lepszy kraj dla nas wszystkich. Być moşe prawdziwy patriotyzm zaczyna się w domu od spojrzenia w lustro.
edzie Polak samochodem, ktoś zajeşdşa mu drogę. J Polak myśli: „Ale debil!�. I przyspiesza, by sprawdzić. Podjeşdşa, patrzy się cynicznie przez okno na drugiego kierowcę i sprawdza. Faktycznie, debil! Myśli i zwycięsko odjeşdşa. W psychologii ten mechanizm nazywa się samospełniającym się proroctwem. Polega na tym, şe człowiek, który w coś uwierzył, wybiera z rzeczywistości te jej fragmenty, które pozwalają własną tezę udowodnić. Czy ten kierowca o tym wie? Nie, jego samoświadomość emocji i mechanizmów myślenia jest na bardzo niskim poziomie. Czy to przeszkadza temu Polakowi być przekonanym, şe ma rację? Równieş nie – ma on bowiem iluzoryczne przekonanie, şe zna się na wszyst-
kim. Popełnia największy grzech ignorancji: odrzuca to, o czym nie ma şadnego pojęcia. W Polsce łatwo zostać debilem. Wystarczy źle zaparkować samochód, nieprawidłowo odmienić jakiś wyraz, popełnić literówkę w tekście. Nie wybaczamy błędów, bo poczucie własnej wartości budujemy na teoretycznej wiedzy (intelekcie). Meksykanie – na rodzinie. Brazylijczycy (największa na świecie liczba operacji plastycznych i siłowni) – na wyglądzie. Amerykanie – na sprawczości. Ten fetysz magistra (w Polsce będzie w ciągu kilku lat 50% społeczeństwa z tytułem magistra wg OECD) doprowadza do pustego „tytularstwa�, opartego nie na umiejętnościach şyciowych, ale ksiąşkowych
teoriach. Cynizm i zarozumiała maniera zionie z internetowych wymian zdań między „wyşszymi sferami� tak samo jak prymitywne wyzwiska hejterów. Przykrywa fundamentalną ludzką şyczliwość i wiarę w ludzkie dobro. Wytykanie sobie błędów prowadzi do niekończącego się udowadniania sobie racji i powoduje lęk przed ich popełnianiem. Stąd juş tylko jeden krok do niepodejmowania działania. Tymczasem przekonanie: jeśli się z Tobą nie zgadzam, to się mylisz, jest błędem poznawczym. Róşnice zdań mają rozwijać, a nie skłócać. Tak duşy nacisk kładziony na wykształcenie akademickie przykrywa obraz rzeczywistych wymogów rynkowych, na których obok umiejętności twardych
królują miękkie. Sprzedaş, w Polsce traktowana po macoszemu, jest na świecie wymieniana jako piąta najwaşniejsza umiejętność pracowników. Z coachingu w Anglii korzysta 80% firm, w Polsce – dopiero 15%. Krajowi brakuje brandingu, tak by był kojarzony za granicą z prawdziwymi zasobami charakteryzującymi Polaków: odwagą, świetną znajomością języka angielskiego (aktualnie 6. miejsce na świecie), wykształceniem, przedsiębiorczością. Musimy nauczyć się sprzedawać swoją wiedzę i umiejętności, tak by głośno w oparciu o fakty mówić o sobie. Dopóki tego nie zrobimy, polskiego studenta czeka praca na angielskim zmywaku nie ze względu na brak wykształcenia, ale z powodu braku wiary
Partnerstwo BorĂłw NiemodliĆskich ul. BohaterĂłw PowstaĆ Äœlaskich 34 49-100 Niemodlin tel./fax. 77 4606 351 mail: niemodlinskie@op.pl www.boryniemodlinskie.pl Teksty i zdjĂ›cia (o ile nie wskazano inaczej): Jadwiga WĂłjciak, Daniel PodobiĆski
3RGG]LDÄ„DQLH ZVSDUFLH SU]\JRWRZDZF]H
Mateusz Grzesiak Psycholog, trener i coach, pomagajÇcy ludziom i organizacjom w osiÇgniĂ›ciu ich szczytowego potencjaÄ„u poprzez dostarczanie najbardziej zaawansowanych narzĂ›dzi m.in. z zakresu praktycznej psychologii, motywacji, komunikacji. Na jego szkoleniach i prezentacjach ktĂłre prowadzi w 5 jĂ›zykach pojawia siĂ› kilkanaÄ?cie tysiĂ›cy osĂłb rocznie. WystĂ›puje w Brazylii, Meksyku, Anglii, Niemczech, Polsce, Kolumbii i wielu innych krajach. Jego motto brzmi: „StwĂłrz Äžycie w jakim jesteÄ? najlepszÇ wersjÇ siebie, masz czego pragniesz, pomagasz innym i zmieniasz Ä?wiatâ€? i tym przesÄ„aniem na co dzieĆ zaraÄža innych.
Partnerstwo BorĂłw NiemodliĆskich dziaÄ„a na terenie gmin DÇbrowa, Komprachcice, ăambinowice, Niemodlin, PrĂłszkĂłw, Strzeleczki i TuÄ„owice w wojewĂłdztwie opolskim. PowstaliÄ?my po to, by tworzyÉ, wspieraÉ i ĄÇczyÉ. Marzy nam siĂ› organizacja, dla ktĂłrej w dziaÄ„aniu waÄžne sÇ wartoÄ?ci i misja. Idea poĄÇczenia gmin wokóĄ BorĂłw NiemodliĆskich i dla BorĂłw NiemodliĆskich zrodziÄ„a siĂ› w gÄ„owach spoÄ„ecznikĂłw, samorzÇdowcĂłw, pracownikĂłw instytucji kultury, nadleÄ?nictw i ludzi biznesu, ktĂłrzy postanowili poĄÇczyÉ siÄ„y i daÉ z siebie to, co najlepsze.