Informator Partnerstwa Borów Niemodlińskich nr 9/2014

Page 1

nowa gazetaબ15 /,6723$'૖

63257

19

)27 -2$11$ 320256.$ *52&+2:6.$ '523

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Europa inwestująca w obszary wiejskie.

Projekt miesiąca 9

DERKACZ

Bo lubię Bory Moje pierwsze wspomnienie o lesie związane jest z letnią wyprawą na jagody zorganizowaną w 1985 roku przez przedszkolankę, panią Mirkę.

M PeĄny tytuĄ: Derkacz - pilotaľowy program ochrony parasolowych gatunków motyli i ptaków na wilgotnych ĄÇkach Borów NiemodliĆskich Projekt wspóĄpracy: LGD Lokalna Grupa DziaĄania koordynujÇca projekt: Partnerstwo Borów NiemodliĆskich Lokalna Grupa DziaĄania – partner: Wspólne ĻródĄa, Korfantów Lokalizacja: Bory NiemodliĆskie Termin realizacji: IV-XII 2014 Wnioskowana kwota wsparcia: 196 000,00 zĄ WartoĝÉ caĄego projektu (wg wniosku): 200 000,00 zĄ DoÞnansowanie w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju Partnerstwa Borów NiemodliĆskich, DziaĄanie Wdraľanie projektów wspóĄpracy, PrzedsiÛwziÛcie 5- Krajobrazy. Dziedzictwo przyrodnicze oľywione i nieoľywione Borów NiemodliĆskich. Opis projektu: Projekt jest szansÇ na odtworzenie i zachowanie najcenniejszych wilgotnych ĄÇk Borów NiemodliĆskich, w tym takľe na przywrócenie ich istnienia w ĝwiadomoĝci mieszkaĆców, dawnych uľytkowników tych siedlisk. Projekt realizowany we wspóĄpracy z 2 botanikami, 2 ornitologami, herpetologiem i entomologiem. Zadaniem przyrodników byĄo wykonanie przeglÇdu przyrodniczego (screeningu) 16 ĄÇk wokóĄ Borów NiemodliĆskich. WspólnÇ cechÇ wszystkich ĄÇk jest ich lokalizacja w dolinach cieków wodnych lub w zagĄÛbieniach podtoroÞonych. Po zakoĆczeniu screeningu, od maja do sierpnia 2014 r. na wszystkich ĄÇkach zostaĄa przeprowadzona inwentaryzacja siedliskowa, ornitologiczna (w tym nocna inwentaryzacja derkacza) i entomologiczna. W wyniku prac terenowych wybrano 4 ĄÇki: dwie na Korfantowie, dwie na Wierzbiu, które wymagaĄy najpilniejszych zabiegów ochronnych. Na tych 4 ĄÇkach wykonane zostaĄy dodatkowe badania ornitologiczne metodÇ transektowÇ oraz wykonano dla nich plany dziaĄaĆ ochronnych. Zlecono wykonanie prac rekultywacyjnych ĄÇk ĝródleĝnych tj. karczunek samosiewów drzew i krzewów oraz jednorazowe wykoszenie ĄÇk, przeprowadzone poza okresem lÛgowym ptaków (wrzesieĆ-paļdziernik 2014 r.). CaĄoĝÉ projektu zwieĆczy spotkanie podsumowujÇce projekt 12 grudnia 2014 roku w Niemodlinie, broszura edukacyjna i 3 audycje radiowe. W toku postÛpowania ofertowego do realizacji zadania zostali wybrani: do czÛĝci badaĆ DolnoĝlÇski Ruch Ochrony Przyrody, do czÛĝci prac rekultywacji Þrma G3POL Szymon GrÛbowiec. Jest to pierwszy kompleksowy przyrodniczy program badawczy w Borach NiemodliĆskich.

ieszkałam wtedy na tzw. blokach w Wierzbiu i razem z kolegami z podwórka odkrywałam, że w lesie można sporo zjeść: jagody, kwiaty akacji czy miękkie źdźbła traw. Z tego okresu pamiętam urodzaj opieniek, które wszyscy z bloków przynosili z lasu całymi wiadrami. W 1986 roku przeprowadziłam się w inną część wsi, na tzw. lotnisko. Nowe koleżanki i koledzy pokazali mi, że las to nie tylko dobre przekąski z runa, ale i wielka tajemnica. Pamiętam jak na czworaka skradaliśmy się na skraj lasu pod Łambinowicami aby oglądać czołgi z poligonu. Na początku szkoły średniej zaczęłam jeździć rowerem po lesie dalej niż dotychczas; do Goszczowic, Przechoda czy Chrzelic. Później przyszedł czas na pracę w programie Leader. Spotkania w

Prószkowie i Strzeleczkach uświadomiły mi, ze istnieje niepisany podział na ludzi zza i sprzed lasu. Wtedy też stałam się członkiem inicjatywy rozpoczynającej współpracę gmin związanych z Borami Niemodlińskimi. Dziś niemal 10 lat od rejestracji Partnerstwa Borów Niemodlińskich uświadamiam sobie jak ważne były te pierwsze kontakty z lasem, jak bardzo wpłynęły na to, że lubię tu mieszkać, żyć i działać. Podobnie jak ja myśli ponad 90% mieszkańców Borów Niemodlińskich, co pokazały tegoroczne badania prowadzone przez PBN. Jak działają na swoich wsiach, kim są i co robią mieszkańcy Borów Niemodlińskich? O tym na kolejnych stronach naszego Informatora. Zapraszam do lektury. Jadwiga Wójciak Prezes

20 II

Partnerstwo Borów Niemodlińskich

X posiedzenie Rady 20 listopada 2014 roku odbyĄo siÛ X-te posiedzenie Rady DziaĄalnoĝci Poľytku Publicznego Województwa Opolskiego, w skĄad której wchodzi przedstawiciel Partnerstwa Borów NiemodliĆskich. Program spotkania byĄ wyjÇtkowy bowiem na posiedzeniu Rada pracowaĄa nad szczególnie waľnymi sprawami dla organizacji pozarzÇdowych województwa opolskiego. Dyskutowano m.in. o tym jak ma wyglÇdaÉ mechanizm udzielania przez SamorzÇd Województwa w Opolu poľyczek i wsparcia na wkĄady wĄasne dla stowarzyszeĆ. Jest to tym waľniejsze, ľe przed wszystkimi nowy budľet unijny 2014-2020. ZachÛcamy do zapoznania siÛ z zasadami na stronie www.umwo.opole.pl. Opole, 20 listopada 2014 r.

Dla ciała i ducha Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Jasienica Dolna i Wsi Drogoszów, gm. ăambinowice, we wspóĄpracy z ZespoĄem Szkolno-Przedszkolnym w Jasienicy Dolnej realizujÇ projekt pod tytuĄem „I dla ciaĄa i dla ducha – promujemy zdrowy styl ľycia w Jasienicy Dolnej”. GĄównym celem projektu jest aktywizacja i integracja mieszkaĆców wsi w dziaĄaniach na rzecz edukacji zdrowotnej. W ramach projektu powstaje ĝcieľka zdrowia oraz realizowany jest program edukacyjny skierowany szczególnie do dzieci i seniorów promujÇcy aktywne spÛdzanie czasu i zdrowy tryb ľycia. Zadaniami programu sÇ m.in. badania proÞlaktyczne uczestników projektu dotyczÇce wad postawy, przeprowadzane przez lekarza ortopedÛ, spotkanie nt. zasad zdrowego ľywienia, kurs udzielania pierwszej pomocy i gimnastyka korekcyjna. Dodatkowym plusem tych dziaĄaĆ jest ĄÇczenie ze sobÇ dwóch pokoleĆ. Osobami do kontaktu w sprawie projektu sÇ prezes Stowarzyszenia MirosĄaw GÇsiorek oraz dyrektor szkoĄy Joanna BogusĄawska-Koralik. Projekt jest realizowany w ramach programu DziaĄaj Lokalnie w Borach NiemodliĆskich. Tekst: J.BogusĄawska-Koralik Jasienica Dolna, 13 listopada 2014 r.

Mapa w druku W przedostatni dzieĆ paļdziernika przekazaliĝmy materiaĄy do druku III edycji mapy Borów NiemodliĆskich. WydawcÇ mapy bÛdzie Studio Plan z WrocĄawia. W tym miejscu skĄadamy gorÇce podziÛkowania dla wszystkich, którzy pomagali w nowej edycji mapy poprzez nanoszenie swoich uwag. DziÛki temu na mapie pojawiÇ siÛ dodatkowo nazwy mniejszych cieków wodnych, nazwy wĄasne terenowe, lokalizacja grodzisk, pomników przyrody, zaktualizowane granice rezerwatów i obszaru Natura 2000 w Borach NiemodliĆskich oraz uzupeĄniona numeracja oddziaĄów leĝnych. Ponadto staramy siÛ uporzÇdkowaÉ nazwy leĝnych duktów: Opolska Droga, Droga Prószkowska itd. Mapa bÛdzie dostÛpna w poĄowie grudnia 2014 roku. Planowany nakĄad mapy: 3 000 egz. WrocĄaw, 30 paļdziernika 2014 r.

)2725(/$&-$ 63257 1$*52'=(1,

nowa gazeta

15 /,6723$'૖ બ

Jacy jesteśmy? Od kwietnia do października 2014 roku na obszarze 7 gmin Borów Niemodlińskich trwały badania socjologiczne. Badaniami objęty został niemal 1% wszystkich mieszkańców obszaru Partnerstwa Borów Niemodlińskich tj. ok. 600 osób. Prezentujemy wyniki dziękując tym wszystkim z Państwa, którzy przeznaczyli swój czas na udzielenie odpowiedzi. Badania prowadziła wrocławska pracownia Socjoskop. 7ă2 Partnerstwo Borów Niemodlińskich zlecając wykonanie badań postawiło sobie dwa cele. W pierwszej kolejności wyniki badań miały pomóc określić na ile jesteśmy rozpoznawalni w terenie, na ile nasze działania trafiają do mieszkańców Borów Niemodlińskich. Drugim, równie ważnym zadaniem badań było pokazanie na ile mieszkańcy Borów Niemodlińskich identyfikują się ze swoim miejscem zamieszkania, na ile lubią miejsce w którym mieszkają i na ile istnieją kontakty pomiędzy mieszkańcami poszczególnych gmin Borów Niemodlińskich. 1,( :,(0< &=<0 6Æ 25*$1,=$&-( 32=$5=Æ'2:( Jednym z pierwszych pytań zadanych przez ankieterów było pytanie o to czy mieszkańcy Borów Niemodlińskich działają w jakiejkolwiek organizacji społecznej. Aż 73% odpowiedziało, że nie działa w żadnej. Jednocześnie w końcowej metryczce ci sami ankietowani zaznaczyli, że działają np. w Kole Gospodyń Wiejskich czy miejscowej OSP. W odpowiedzi na pytanie o to jakie znamy organizacje na terenie Borów najczęściej wskazywane były takie organizacje jak Stowarzyszenia Rozwoju poszczególnych miejscowości lub fundacje. Mieszkańcy wskazali bardzo szeroki wachlarz organizacji, których część została przypadkowo lub przez pomyłkę zakwalifikowana do kategorii organizacji pozarządowych. Przykładem takich wskazań były między innymi „centrum handlowe Karolinka” lub „Urząd Gminy”. Część z mieszkańców nie potrafiła wskazać konkretnych nazw organizacji poprzestając na stwierdzeniach bardzo ogólnych np.: „różne ugrupowania” lub „coś we Wsi Wrzoski”. Wskazań na pojedyncze organizacje, nieprecyzyjnych oraz omył-

kowych było łącznie 52% odpowiedzi. 3$571(567:2 =1$1( Pomimo stosunkowo słabej wiedzy czym są organizacje pozarządowe na pytanie o to czy kiedykolwiek mieszkańcy Borów słyszeli o Partnerstwie Borów Niemodlińskich, aż 68% z nich odpowiedziało że tak, przy czym najwięcej o Partnerstwie Borów słyszały osoby w wieku 35-44 lat (aż 73% z nich) a najmniej osoby młode w wieku do 24 lat (niecałe 60%). Niekwestionowanymi liderami, jeśli chodzi o znajomość Partnerstwa Borów Niemodlińskich, okazali się mieszkańcy gminy Tułowice, w której ponad 87% respondentów zadeklarowało znajomość Partnerstwa. Drugą pod względem tego wskaźnika okazała się gmina Niemodlin z niemal 79% wskazań. Najniższy wskaźnik wspomaganej znajomości Partnerstwa odnotowaliśmy w gminie Dąbrowa i wyniósł on niecałe 56%. Bez wątpienia istniejąca na południu wyrwa obejmująca gminy Korfantów i Biała utrudnia integrację położonych peryferyjnie gmin Strze-

Ile procent mieszkanców gminy sĄyszaĄo o Partnerstwie Borów Niemodlinskich?

leczki i Łambinowice w ramach Partnerstwa Borów Niemodlińskich. =1$0< $/( Bardzo dobry wynik dotyczący faktu, że Partnerstwo Borów Niemodlińskich jest organizacją osłuchaną wśród mieszkańców Borów, nie przekłada się jednak na znajomość działań organizacji. Można śmiało stwierdzić, że jest to znajomość bardzo powierzchowna. Okazuje się bowiem, że aż 1/5 mieszkańców nie potrafi wskazać czym PBN się zajmuje. 30 % ankietowanych wskazało, że PBN zajmuje się ochroną przyrody i lasu, ale jednocześnie nie potrafi ła wskazać konkretnych projektów. Problem nieznajomości projektów realizowanych za pośrednictwem PBN jest zresztą znacznie szerszy i dotyczy ponad 60% wszystkich tych, którzy słyszeli o stowarzyszeniu. *0,1< 1$ ે&=: 5.Ú = 3/86(0૆ Dobrze wypada za to znajomość gmin tworzących Partnerstwo Borów

Niemodlińskich. Większość badanych świetnie wskazywała wszystkie gminy, przy czym najczęściej podawane były gminy Niemodlin (67% wska za ń) i Tu łowice (63% wskazań). Pozostałe gminy PBN wskazywane były przez 31 do 44% ankietowanych. Tylko 2% ankietowanych nie potrafiła wskazać jakiejkolwiek gminy tworzącej Partnerstwo Borów Niemodlińskich. 6ă$%( .217$.7< Pytania o kontakty między mieszkańcami poszczególnych gmin PBN ujawniły pewną prawidłowość. Okazuje się bowiem, że mieszkańcy dwóch gmin tworzą pewien tandem we wzajemnych kontaktach. Najczęściej kontaktują się ze sobą mieszkańcy gmin Niemodlin i Tułowice oraz Tułowice i Łambinowice. Są to, co bardzo ważne, kontakty obustronne. Natomiast mieszkańcy dwóch gmin tj. Prószków i Strzeleczki wykazują stosunkowo najmniejszy kontakt z mieszkańcami innymi niż ze swojej własnej gminy.

nowa gazetaએ15 /,6723$'ŕŤ–

Na ile lubisz swoje miejsce zamieszkania - skala szkolna od 1 (najniÄžsza) do 5 (najwyÄžsza)?

&+&(0< ,17(*5$&-, W badaniach zapytaliśmy równieş czy mieszkańcy Borów Niemodlińskich czują potrzebę integracji z mieszkańcami innych gmin Borów. Okazuje się, şe aş 74% z nas chce takiej integracji, przy czym wskaźnik ten jest najmniejszy wśród osób młodych, tj. do 34 roku şycia i wynosi w tej grupie wiekowej niecałe 65%.

)2725(/$&-$ 63257

„

Partnerstwo Borów Niemodlińskich

NajczÛstsze kontakty mieszkanców gmin Borów Niemodlinskich

/8%,0< 6:2-( 0,(-6&( Fantastyczny wynik został osiągnięty w pytaniu o to czy lubimy swoje miejsce zamieszkania. Aş 91% z nas lubi lub zdecydowanie lubi swoje miejsce w Borach Niemodlińskich. Najnişej swoje miejsce zamieszkania ocenili ludzie młodzi, do 24 roku şycia przyznając mu w szkolnej skali ocenę 4,06. Najwyşszą ocenę przyznały osoby w wieku 55+ i wyniosła ona znacznie ponad 4,6.

Aş 91% z nas lubi lub zdecydowanie lubi swoje miejsce w Borach Niemodlińskich

21

III

Skarbiszowice i Przebraşe Z wszystkich gmin PBN zdecydowanie najbardziej swoje miejsce zamieszkania lubią mieszkańcy gminy Strzeleczki (ocena 4,76) i Dąbrowa (ocena 4,69). Serdecznie zapraszamy Państwa do zapoznania się z całym raportem, który jest dostępny na naszej stronie internetowej, na naszym profilu fb oraz w naszym biurze w Niemodlinie.

Zaproszenie na podsumowanie

•

Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Skarbiszowice, gm. TuÄ„owice, otwiera IzbĂ› RegionalnÇ w centrum wsi. Obecnie prowadzona jest zbiĂłrka eksponatĂłw. Osoby posiadajÇce przedmioty zwiÇzane ze Skarbiszowicami lub przesiedleĆcami z PrzebraÄža mogÇ je przekazaÉ bÇdÄź wypoÄžyczyÉ na czas okreÄ?lony na rzecz Izby. Z kaÄždÇ osobÇ zostanie podpisana umowa bezterminowa bÇdÄź czasowa, ktĂłra umoÄžliwi odbiĂłr przedmiotĂłw w razie potrzeby. Zainteresowane osoby proszone sÇ o kontakt z paniÇ JadwigÇ KiragÇ, prezesem Stowarzyszenia pod numerem telefonu 503 556 044. Prace remontowe w izbie sÇ doĂžnansowane ze Ä?rodkĂłw Lokalnej Strategii Rozwoju Partnerstwa BorĂłw NiemodliĆskich w ramach tzw. MaÄ„ych projektĂłw. Skarbiszowice, paÄździernik 2014 r.

Partnerstwo BorĂłw NiemodliĆskich w imieniu wÄ„asnym oraz LGD WspĂłlne ÄťrĂłdÄ„a z Korfantowa (partnera projektu) serdecznie zaprasza wszystkich mieszkaĆcĂłw BorĂłw NiemodliĆskich oraz goÄ?ci i sympatykĂłw na:

SPOTKANIE PODSUMOWUJÆCE ROCZNY PROGRAM OCHRONY WILGOTNYCH ÄƒĂ†K BORĂ“W NIEMODLIÄ…SKICH - DERKACZ 12 grudnia 2014 roku (piÇtek) / godz. 17:00 Sala widowiskowa OÄ?rodka Kultury w Niemodlinie *RÄ?ÉPL VSRWNDQLD EĂ›GÇ SU]\URGQLF\ 'ROQRÄ?OÇVNLHJR 5XFKX 2FKURQ\ 3U]\URG\ ] :URFÄ„DZLD NWÂľU]\ ]DSUH]HQWXMÇ ZDORU\ SU]\URGQLF]H ĄÇN %RUÂľZ 1LHPRGOLĆVNLFK SU]HGVWDZLÇ Z\QLNL URF]Q\FK REVHU ZDFML F]DMHN GHUNDF]\ L NV]\NÂľZ D WDNÄžH PRW\OL ] URG]LQ\ PRGUDV]NÂľZ 3RQDGWR RSRZLHG]Ç R W\P GODF]HJR ZDUWR NRVLÉ ĄÇNL L MDN RWU]\PDÉ GR WHJR NRV]HQLD GRGDWNRZH GRSÄ„DW\ UROQRÄ?URGRZLVNRZH Z\QLNDMÇFH ] XÄž\WNRZDQLD QDMFHQQLHMV]\FK SU]\URGQLF]R ĄÇN 8ZDJD QD VSRWNDQLX RGEĂ›G]LH VLĂ› UÂľZQLHÄž SUHPLHUD GÄ„XJR RF]HNLZDQHJR ᇞ OPX R %RUDFK 1LHPRGOLĆVNLFK )LOP SW ŕŤ‡%RU\ 1LHPRGOLĆVNLH /XG]LH L ODVŕŤ† ]UHDOL]RZDÄ„R 3DUWQHUVWZR %R UÂľZ 1LHPRGOLĆVNLFK ZH ZVS¾ĄSUDF\ ] ᇞ UPÇ 6N\ 9LGHR ] %LHOVND %LDÄ„HM VSHFMDOL]XMÇFHM VLĂ› Z XMĂ›FLDFK ᇞ OPRZ\FK ] ORWX SWDND ŕŤ‡%RU\ 1LHPRGOLĆVNLH XNV]WDÄ„WRZDÄ„\ VLĂ› ]DOHGZLH NLOND W\VLĂ›F\ ODW WHPX $OH FR R QLFK ZLH P\" -DN SRZVWDÄ„ WHQ ODV" &R XNV]WDÄ„WRZDÄ„R MHJR U¾ĞQRURGQRÄ?É L FKDUDNWHU"ŕŤ† 2GSRZLHG]L QD WH L ZLHOH LQQ\FK S\WDĆ ]QDMG]LHP\ ZÄ„DÄ?QLH Z ᇞ OPLH ŕŤ‡/XG]LH L ODVŕŤ† =REDF]\P\ %RU\ MDNLPL E\Ä„\ VÇ L MDNLH PRJÇ E\É =DSUDV]DP\ GR ZVSÂľOQHM PLQXWRZHM SRGU¾Ğ\ ᇞ OPRZHM =DF]\QDP\ R .DÄžG\ XF]HVWQLN VSRWNDQLD RWU]\PD EURV]XUĂ› SRGVXPRZXMÇFÇ SURMHNW RUD] EĂ›G]LH PÂľJÄ„ GRNRQDÉ ]DSLVX QD SÄ„\WĂ› ] QDJUDQLHP ኀ OPX R %RUDFK 1LHPRGOLĆVNLFK 6HUGHF]QLH ]DSUDV]DP\

Wielkie otwarcie „Nasze LGD...â€?- takie sÄ„owa sÄ„yszeliÄ?my 26 paÄździernika 2014 roku wyjÇtkowo czĂ›sto. A gdzie? W ChrĂłÄ?cinie, gmina DÇbrowa, gdzie uczestniczyliÄ?my w otwarciu zrewitalizowanego parku podworskiego. XIX-wieczny obiekt zostaÄ„ poddany pracom w ramach PrzedsiĂ›wziĂ›cia 5 Lokalnej Strategii Rozwoju BorĂłw NiemodliĆskich- Krajobrazydziedzictwo przyrodnicze oÄžywione i nieoÄžywione BorĂłw NiemodliĆskich i otrzymaÄ„ doĂžnansowanie programu Leader za poÄ?rednictwem Partnerstwa BorĂłw NiemodliĆskich. W ramach projektu zbudowano kÄ„adki, Ä?cieÄžki, zamontowano infrastrukturĂ› towarzyszÇcÇ: lampy, kosze, stojaki na rowery oraz odmulono i wyczyszczono staw parkowy. Atmosfera na otwarciu byÄ„a wspaniaÄ„a, zainteresowanie mieszkaĆcĂłw projektem ogromne. ByÄ„ ksiÇdz, orkiestra, wĂłjtowie, radni, soÄ„tysi, lokalne organizacje i wiele, wiele ciepÄ„ych spotkaĆ i rozmĂłw. Gratulujemy i cieszymy siĂ›, Äže byliÄ?my dziÄ? z Wami! ChroÄ?cina, 26 paÄździernika 2014 r.

22 IV

)2725(/$&-$ 63257 1$*52'=(1,

Partnerstwo Borów Niemodlińskich

nowa gazeta

15 /,6723$'ŕŤ– એ

Jak się działa na wsi? Opowiada Justyna Duriasz-Bułhak, Fundacja Wspomagania Wsi, Warszawa

N

ie lubiÄ™ tak stawianych pytaĹ„. Takie postawienie sprawy od razu zakĹ‚ada dychotomiÄ™ miÄ™dzy miastem a wsiÄ… jako niemal podstawowÄ… kategoriÄ™ opisu rzeczywistoĹ›ci. OczywiĹ›cie, róşnice istniejÄ…, ale uwaĹźam, Ĺźe nieustajÄ…ce ich podkreĹ›lanie nie sĹ‚uĹźy zrozumieniu rzeczywistoĹ›ci, i raczej upraszczamy w ten sposĂłb sprawy, niĹź zbliĹźamy siÄ™ do ich zrozumienia. Nie naleĹźy generalizować. SÄ… wsie, gdzie organizacjom dziaĹ‚a siÄ™ duĹźo Ĺ‚atwiej niĹź w miastach, i inne – gdzie dziaĹ‚a siÄ™ duĹźo trudniej. Te róşnice mogÄ… wynikać z wielu róşnych przyczyn i nie przede wszystkim z umiejscowienia organizacji w mieĹ›cie lub na wsi, a raczej z tego, Ĺźe dziaĹ‚ajÄ… one w okreĹ›lonym miejscu w kraju. PatrzÄ…c na Ĺźycie spoĹ‚eczne Polski, caĹ‚y czas dostrzegamy pokĹ‚osie podziaĹ‚u nie tylko zaborowego, ale podziaĹ‚Ăłw wczeĹ›niejszych, ksztaĹ‚tujÄ…cych siÄ™ od czasĂłw staroĹźytnych. PięćdziesiÄ™ciotysiÄ™czne miasto i maĹ‚Ä… wieĹ› w byĹ‚ym zaborze rosyjskim moĹźe wiÄ™cej Ĺ‚Ä…czyć niĹź dwie wsie – jednÄ… w Galicji, a drugÄ… na Ziemiach Odzyskanych. Znamy organizacje wiejskie, ktĂłre majÄ… trudniej, bo dziaĹ‚ajÄ… w miejscu wyjÄ…tkowo przeoranym przez historiÄ™, gdzie dodatkowo Ĺşle funkcjonuje samorzÄ…d. Ale sÄ… i takie wsie, w ktĂłrych tradycje dziaĹ‚ania spoĹ‚ecznego siÄ™gajÄ… XIX wieku i ktĂłrym niejedno miasto moĹźe pozazdroĹ›cić aktywnoĹ›ci mieszkaĹ„cĂłw.

35=('( :6=<67 .,0 /8'=,( Moim zdaniem zasoby potrzebne do tego, by organizacja dobrze działała, są uniwersalne i nie są specyficznie zaleşne od

miejsca dziaĹ‚ania organizacji. OczywiĹ›cie, zawsze sÄ… one zróşnicowane – pewnych rzeczy w mieĹ›cie jest znacznie wiÄ™cej, innych nie brakuje zaĹ› na wsi. W przeciÄ™tnej gminie wiejskiej czy miejsko-wiejskiej znajdzie siÄ™ mniej prawnikĂłw na tysiÄ…c mieszkaĹ„cĂłw niĹź w metropolii, co sprawia, Ĺźe organizacje wiejskie potrzebujÄ…ce porady prawnej majÄ… do niej utrudniony dostÄ™p. Jasne, w maĹ‚ych miasteczkach jest mniejszy rynek okreĹ›lonych usĹ‚ug, co moĹźe powodować ich wyĹźsze ceny. Ale to sÄ… kwestie szczegółowe. Ĺťeby organizacja mogĹ‚a dobrze funkcjonować, przede wszystkim potrzebni sÄ… ludzie chÄ™tni do dziaĹ‚ania. Od pochodzÄ…cych z miast i mieszkajÄ…cych w Warszawie moich koleĹźanek i kolegĂłw z Fundacji Wspomagania Wsi czÄ™sto sĹ‚yszÄ™ gĹ‚osy: jak ludziom na wsi siÄ™ chce, ileĹź oni robiÄ…, o ileĹź lepiej te organizacje dziaĹ‚ajÄ… niĹź u nas! Nawet jeĹ›li w niektĂłrych kwestiach jest im trudniej – choć nie jest to zasadÄ… – to czÄ™sto rezultaty ich dziaĹ‚aĹ„ sÄ… wspaniaĹ‚e, wcale nie gorsze niĹź miejskich organizacji. Znam tak wiele przykĹ‚adĂłw fantastycznej dziaĹ‚alnoĹ›ci organizacji wiejskich, Ĺźe bardzo trudno byĹ‚oby mi stwierdzić, Ĺźe majÄ… one gorzej niĹź te dziaĹ‚ajÄ…ce w mieĹ›cie. 3,(1,Æ'=( 1,( 6Æ 1$ 3,(5:6=<0 0,(-6&8 Energia do dziaĹ‚ania, wynikajÄ…ca z róşnych przyczyn, potrafi być wszÄ™dzie taka sama. I to sÄ… kwestie fundamentalne. Niezgoda na zastanÄ… rzeczywistość, tak czÄ™sto motywujÄ…ca ludzi do aktywnoĹ›ci, jest co do zasady ta sama na wsi i w mieĹ›cie. CzÄ™sto mam

wraĹźenie, Ĺźe poczucie, Ĺźe z tÄ… niezgodÄ… trzeba coĹ› samemu zrobić, zaangaĹźować siÄ™, wĹ›rĂłd mieszkaĹ„cĂłw wsi jest nawet mocniejsze. MĂłwiÄ…c o róşnych trudnoĹ›ciach, mĂłwimy o tych samych zjawiskach wystÄ™pujÄ…cych i na wsi, i w mieĹ›cie, tylko w róşnym natęşeniu. PrzykĹ‚adowo, czÄ™sto podkreĹ›la siÄ™ kwestiÄ™ uzaleĹźnienia organizacji od pieniÄ™dzy samorzÄ…du. Z pewnoĹ›ciÄ… jest tak, Ĺźe w mniejszych miejscowoĹ›ciach ta zaleĹźność jest wiÄ™ksza, bo organizacje nie majÄ… takiej Ĺ‚atwoĹ›ci w siÄ™ganiu po pieniÄ…dze z innych ĹşrĂłdeĹ‚. Ale to samo zjawisko obserwujemy takĹźe w duĹźych miastach, to powszechna przypadĹ‚ość. ZresztÄ…, najlepsze wiejskie organizacje umiejÄ… siÄ™ od pieniÄ™dzy publicznych uniezaleĹźnić. Alternatywne, w stosunku do samorzÄ…dowych, ĹşrĂłdĹ‚a finansowania dla organizacji wiejskich teĹź sÄ… przecieĹź dostÄ™pne. IstniejÄ… teĹź ĹşrĂłdĹ‚a finansowania skierowane do organizacji wiejskich. DziaĹ‚ajÄ…c na wsi, moĹźna starać siÄ™ o Ĺ›rodki z FIO, z programu „Obywatele dla Demokracjiâ€? czy innych. Tyle tylko, Ĺźe jeĹ›li prowadzi siÄ™ maĹ‚Ä… organizacjÄ™, to czÄ™sto nie ma sensu starać siÄ™ o duĹźe Ĺ›rodki, ktĂłre bardzo czÄ™sto zabijajÄ… ducha spoĹ‚ecznego dziaĹ‚ania – tak samo zresztÄ… w mieĹ›cie, jak i na wsi. Znam przykĹ‚ady grup ludzi latami dziaĹ‚ajÄ…cych nieformalnie w maĹ‚ych miejscowoĹ›ciach, ktĂłre postanowiĹ‚y siÄ™ sformalizować wĹ‚aĹ›nie po to, by mieć dostÄ™p do Ĺ›rodkĂłw. CzÄ™sto okazywaĹ‚o siÄ™,

Gratulacje

Ĺźe energia potrzebna do napisania wniosku o dotacjÄ™, zrealizowania zgodnie z planem projektu i jego rozliczenia, jest tak duĹźa, Ĺźe zaczyna brakować czasu i ochoty na rzeczywiste dziaĹ‚anie. DziaĹ‚acze wiejskich organizacji, mĂłwiÄ…c o tym, czego im brakuje i co sprawia im trudność, prawie nigdy nie wskazujÄ… na pierwszym miejscu na pieniÄ…dze. PamiÄ™tajmy teĹź, Ĺźe do bardzo wielu dziaĹ‚aĹ„ nie potrzeba specjalnie duĹźych Ĺ›rodkĂłw zewnÄ™trznych. 6•/ 7(- =,(0, Na wsi widać to bardzo dobrze. Wiele energii spoĹ‚ecznej zagospodarowywanej tam jest nie przez wÄ…sko rozumiany sektor pozarzÄ…dowy – a wiÄ™c stowarzyszenia i fundacje – ale przez Ochotnicze StraĹźe PoĹźarne, KoĹ‚a GospodyĹ„ Wiejskich, wspĂłlnoty parafialne, czy nieformalne grupy skrzykujÄ…ce siÄ™ w celu realizacji konkretnego pomysĹ‚u. I nie jest to przecieĹź niczym zĹ‚ym. Istnienie licznych organizacji nie jest celem samym w sobie. Celem jest to, Ĺźeby ludzie w fajny sposĂłb zaspakajali potrzeby wĹ‚asne i innych. I to siÄ™ na wsi w wielu miejscach w znacznym stopniu dzieje. Dynamicznie poprawia siÄ™ takĹźe sytuacja bytowa na wsi. To niezbyt popularne stwierdzenie, ale wskazujÄ… na to statystki, widać to teĹź goĹ‚ym okiem, gdy siÄ™ podróşuje. A osoby, ktĂłre sÄ… nadal w tak zĹ‚ej sytuacji, Ĺźe na co dzieĹ„ borykajÄ… siÄ™ z brakiem Ĺ›rodkĂłw do Ĺźycia, zazwyczaj nie sÄ… aktywne spoĹ‚ecznie – niezaleĹźnie od tego, czy mieszkajÄ… na

Partnerstwo BorĂłw NiemodliĆskich ul. BohaterĂłw PowstaĆ Äœlaskich 34 49-100 Niemodlin tel./fax. 77 4606 351 mail: niemodlinskie@op.pl www.boryniemodlinskie.pl Teksty i zdjĂ›cia (o ile nie wskazano inaczej): Jadwiga WĂłjciak, Daniel PodobiĆski

WkĄadka Þnansowana jest w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europa InwestujÇca w Obszary Wiejskie.

„ Tyle tylko, şe jeśli prowadzi się małą organizację, to często nie ma sensu starać się o duşe środki, które bardzo często zabijają ducha społecznego działania – tak samo zresztą w mieście, jak i na wsi.

wsi, czy w mieście, całą ich energię pochłaniają kwestie podstawowe. Jedynym głębokim powodem, dla którego ludziom na wsi moşe być trudniej działać, jest statystycznie nişszy kapitał kulturowy. Trudno sobie z tym poradzić szybko, ale na naszych oczach dokonuje się w tej materii nieustający postęp. Wszystkie inne trudności – związane z dostępem do pieniędzy, infrastruktury, usług – tracą na znaczeniu w chwili, w której w ludziach istnieje potencjał, chęć i wiedza potrzebna do działania.

Wydaje mi siÄ™, Ĺźe w kaĹźdej wsi w Polsce mieszkajÄ… ludzie o potencjale wystarczajÄ…cym do aktywnego dziaĹ‚ania na rzecz dobra wspĂłlnego. ZresztÄ…, w miastach mieszka mnĂłstwo ludzi o wysokim kapitale kulturowym, ktĂłrzy jednak nie czujÄ… potrzeby takiego dziaĹ‚ania. Ludzie aktywni na wsi sÄ… prawdziwÄ… solÄ… tej ziemi. CzÄ™sto dajÄ… oni mieszkaĹ„com – sÄ…siadom, z ktĂłrymi i dla ktĂłrych dziaĹ‚ajÄ…, znacznie wiÄ™cej niĹź dziaĹ‚acze w miastach. Niekiedy trudnoĹ›ci, z ktĂłrymi borykajÄ… siÄ™ spoĹ‚ecznicy na wsi, przekĹ‚adajÄ… siÄ™ wrÄ™cz na ich wiÄ™kszÄ… aktywność. MajÄ…c na przykĹ‚ad utrudniony dostÄ™p do pewnych form kultury, sami stajÄ… siÄ™ twĂłrcami wydarzeĹ„ kulturalnych. Nie wszystkie braki moĹźna odgĂłrnie wypeĹ‚nić – nie postawimy filharmonii w kaĹźdej wsi, to zresztÄ… nie miaĹ‚oby sensu. WaĹźne, Ĺźeby spoĹ‚ecznoĹ›ci lokalne przez swojÄ… aktywność chciaĹ‚y i byĹ‚y w stanie choć część tych róşnic niwelować samodzielnie. Zadaniem samorzÄ…dĂłw wszystkich szczebli, a takĹźe prawodawcĂłw, jest uĹ‚atwianie im tego. Aktywni spoĹ‚ecznicy na wsi czÄ™sto majÄ… Ĺ›wietne wyczucie tego, co jest waĹźne dla spoĹ‚ecznoĹ›ci lokalnej, z czego ona bÄ™dzie chciaĹ‚a skorzystać. To potencjaĹ‚, ktĂłrego nie naleĹźy lekcewaĹźyć.

DXWRUND -XVW\QD 'XULDV] %XĄKDN RSU ,JQDF\ 'XGNLHZLF] $UW\NXĄ ]D ]JRGÇ SRUWDOX RUJDQL]DFML SR]DU]ÇGRZ\FK ZZZ QJR SO

Partnerstwo BorĂłw NiemodliĆskich dziaÄ„a na terenie gmin DÇbrowa, Komprachcice, ăambinowice, Niemodlin, PrĂłszkĂłw, Strzeleczki i TuÄ„owice w wojewĂłdztwie opolskim. PowstaliÄ?my po to, by tworzyÉ, wspieraÉ i ĄÇczyÉ. Marzy nam siĂ› organizacja, dla ktĂłrej w dziaÄ„aniu waÄžne sÇ wartoÄ?ci i misja. Idea poĄÇczenia gmin wokóĄ BorĂłw NiemodliĆskich i dla BorĂłw NiemodliĆskich zrodziÄ„a siĂ› w gÄ„owach spoÄ„ecznikĂłw, samorzÇdowcĂłw, pracownikĂłw instytucji kultury, nadleÄ?nictw i ludzi biznesu, ktĂłrzy postanowili poĄÇczyÉ siÄ„y i daÉ z siebie to, co najlepsze.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.