AIR POLLUTION IMPACTS ON CHILDREN
http://switchboard.nrdc.org/blogs/dbailey/Final%20yes%20on%20i%20mail%20piece_Page_2_Image_0002.jpg
รายชื่อผูจัดทำ นางสาวณัฏฐคณุตน .เรือนเงิน . . 53381236 นายภัทรภูมิ . . เพียงตา . . 53381427 นางสาวรัชนี . . สายยาโน .. 53381465 นายราวิน .. . เชื้อคีตา . . 53381472 นางสาววรรนิศา . ศรีปญญา . 53381496. นางสาววรางคณา . จำปาวั น . อ. ม ชั้น53381502. โดย นิสิตวิศวกรรมสิ ่งแวดล ปที่ 3 วิศ1 วกรรมสิ ม ชั้นปที่ 3 มหาวิท่งแวดล ยาลัยอพะเยา
มลพิษอากาศ และสุขภาพเด็ก
http://www.blogcdn.com/green.autoblog.com/ media/2008/05/contaminacion.jpg
! สารมลพิษทางอากาศ (AIR POLLUTANT) มลพิษทางอากาศทำให เกิดผลกระทบตอสิ่งแวดลอมไดหลาย ทาง และกอใหเกิดผลตอสิ่งแวดลอม ไดแตกตางกัน ปริมาณการปลดปลอย ของสารมลพิษทางอากาศแตละชนิด ขึ ้ น อยู ก ั บ แหล ง กำเนิ ด ที ่ ต า งกั น เช น เดียวกัน เชน มลพิษทางอากาศใน เมืองคือคารบอนมอนอกไซดและโฟโต เคมี ค อลออกซิ แ ดนท ในกรณี ข อง มลพิษที่เกิดจากโรงงานอุตสาหกรรม เชน ซัลเฟอรไดออกไซดจากโรงไฟฟา ที่ใชถานหินเปนเชื้อเพลิง เปนตน แหลงกำเนิดของมลพิษในอากาศ 7 มลพิษในอากาศเกิดจากแหลง กำเนิด 2 ประเภท คือ 1. แหลงซึ่ง เคลื่อนที่ได ไดแก รถจักรยานยนต รถยนต รถสามลอเครื่อง เครื่องบิน รถไฟ เรือหางยาว และเรือยนตตางๆ ทำให เ กิ ด มลพิ ษ ขณะเคลื ่ อ นที ่ รถยนต ท ำให เ กิ ด ป ญ หามลพิ ษ ทาง
อากาศอย า งรุ น แรงการฟุ ง กระจาย ของฝุนละอองและอนุภาคตางๆ จาก กิจกรรมผสม บด โม การกอสราง และการขนสงวัสดุและสินคา และสาร มลพิษสำคัญเหลานี้คือ ฝุนละออง คาร บ อนมอนอกไซ ไนโตรเจน ออกไซด ไฮโดรคารบอน และตะกั่ว เปนตน 2. แหลงซึ่งเคลื่อนที่ไมได ไดแก การอุตสาหกรรมตางๆ รวม ทั้งโรงจักรไฟฟา ฯลฯ แหลงเหลานี้ ระบายสารพิษออกสูบรรยากาศขณะ อยูกับที่ โรงงานอุตสาหกรรมผลิตหรือ แปรรูปวัตถุดิบไดแก การผลิตสารเคมี กระดาษ ปุย เหล็กกลา อลูมิเนียม เปนตน ซึ่งอาจมีการปลอยสารพิษ ออกมาเช น ก า ซไฮโดรเจนซั ล ไฟด ออกไซต ข องซั ล เฟอร แ อมโมเนี ย ไอออน ตะกั ่ ว สารหนู เป น ต น การเกษตร เชน การเผาพื้นที่ทำการ เกษตร การฉีดพนสารเคมี ทำใหเกิด สารมลพิษจำพวก สารหนู สารตะกั่ว ควัน และขี้เถา เปนตน
http://www.siamrath.co.th/web/sites/default/files/ carbon_trade.jpg
ซั ล เฟอร ไ ดออกไซด จากโรงไฟฟาแมเมาะที่ใช ถ า นหิ น เป น เชื ้ อ เพลิ ง
http://www.chop-wood.com/wp-content/uploads/2012/06/ สารเคมีกับการเกษตร.jpg
http://mw2.google.com/mw-panoramio/photos/medium/74300456.jpg
2
.
การปองกันและแกไขภาวะมลพิษทางอากาศ . 1. ลดสารภาวะมลพิษทางอากาศจากแหลงกำเนิด โดยการ เปลี่ยนแปลงคุณภาพเชื้อเพลิง ใชเครื่องยนตที่มีมลพิษนอย ปรับปรุง กระบวนการผลิต และลดมลพิษจากยานพาหนะ . 2. เขมงวดกับมาตรการลดผลกระทบดานภาวะมลพิษทาง อากาศจากภาคอุตสาหกรรม โดยตรวจสอบการปลอยมลสารตางๆ จากภาคอุตสาหกรรมใหอยูในระดับมาตรฐาน และใหมีการติดตั้ง อุปกรณตรวจจับภาวะมลพิษทางอากาศจากโรงงาน . 3. สนับสนุนการใชเทคโนโลยีการเกษตร โดยนำวัสดุเหลือใช จากภาคเกษตรมาใชเปนพลังงานเพื่อลดการเผาวัสดุเหลือใชจาก การเกษตรในที่โลง . 4. ปรับปรุงระบบการกำจัดขยะมูลฝอยชุมชนใหมีการบริหาร จัดการแบบครบวงจร ถูกหลักวิชาการ เพื่อลดการเผาขยะในที่โลง 5. ปองกันการเกิดไฟปา ตรวจติดตามปฏิบัติการดับไฟปา และ ฟนฟูสภาพหลังเกิดไฟปา . 6. สงเสริมการใชพลังงานหมุนเวียนที่มาจากธรรมชาติ เชน พลังงานแสงอาทิตย เพื่อลด ภาวะมลพิษทางอากาศจากการเผาไหม เชื้อเพลิงประเภทถานหิน . 7. ลดการใชอุปกรณเครื่องใชที่มีสารประกอบของสารที่ทำให เกิดภาวะเรือนกระจก เชน สารคลอโรฟลูออโรคารบอน (CFC ) . 8. สนับสนุนใหมีการใชระบบการขนสงที่มีมลพิษนอย และสง เสริมการใชระบบขนสงมวลชน . 9. รณรงคและประชาสัมพันธใหประชาชนเขาใจอันตรายที่เกิด จากภาวะมลพิษทางอากาศ และมีสวนรวมในการปองกันแกไขมิให เกิดภาวะมลพิษทางอากาศ . 10. ปรับปรุงกฎหมาย เพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติตามและ การใชบังคับกฎหมายดานการจัดการภาวะมลพิษทางอากาศ .
http://www.matichon.co.th/online/ 2011/06/13086479971308648021l.jpg
http://www.mcot9725.com/news/uploads/ 41original_Fluprevention.jpg
http://www.siamrath.co.th/web/sites/default/files/ global_warming.jpg
http://2.bp.blogspot.com/-4ukG4OvPKcc/T1bmWvzLZoI/ AAAAAAAAGjE/SPSqg5X2FsU/s1600/P1.JPG
3
การควบคุมมลพิษจาก อุตสาหกรรม ในอดีตเชื่อกันวา หาก ระบายมลพิษในระดับสูง เพื่ออาศัยให ลมและสภาพอากาศช ว ยชั ก พาสาร จนกระจายตัวไดดีแลว ยอมไมเกิด อันตราย แตบัดนี้พบวา มลพิษพน จากบริเวณที่ผลิต แตกลับไปเกิดขึ้น บริเวณไกลจากตนเหตุ ดังเชนปรากฏ หลักฐานในเรื่องฝนกรดขามพรมแดน เปนตน ดังนั้นจึงตองควบคุมมลพิษ ที่ตนกำเนิด และอาศัย หลักการ 3 ประการ คือ การใชเชื้อเพลิงที่สะอาด การควบคุมเครื่องจักร อุปกรณ และ กรรมวิธี ใหผลิตสารมลพิษนอยลง และการลดมลพิษดวยกระบวนการ ตางๆ กอนออกสูบรรยากาศ ! ในอุตสาหกรรม อาจใชเชื้อ เพลิงแตกตางกัน นับตั้งแตลิกไนต ถานหิน น้ำมันเตา หรือกาซธรรมชาติ
ดังนั้นผลของการเผาไหมจึงขึ้นอยูกับ เชื้อเพลิงเปนเบื้องตน เชื้อเพลิงซึ่ง สกปรก หรื อ มี ก ารปนเป อ นของ ซัลเฟอรมาก ยอมกอใหเกิดมลพิษ มากกวาเชื้อเพลิง ซึ่งจัดวาสะอาด เชื้อเพลิงประเภทหลังนี้ ไดแก กาซ ธรรมชาติ ! การดั ด แปลงกระบวนการ ผลิตนั้น อาจชวยลดมลพิษได เชน โรงผลิตปูนซีเมนตในบริเวณจังหวัด สระบุรี เปลี่ยนวิธีการเปนแบบแหง แทนแบบเปยก ดังที่เคยใชในโรงผลิต ที่บริเวณบางซื่อ ทำใหลดฝุนละออง ลงไปได หมอน้ำในโรงงานมีการปรับ เปลี่ยนลักษณะวิธีการปอนเชื้อเพลิง เชน ปอนลิกไนตเหนือเตา หรือใตเตา ตลอดจนการปรับปริมาณอากาศให พอเหมาะ เหลานี้เปนวิธีการสำคัญใน การควบคุมมลพิษทางอากาศทั้งสิ้น
! การควบคุ ม สารมลพิ ษ ที ่ เปนฝุนละออง อาจเก็บกักไวไดดวย กรรมวิธีหลายแบบ นับตั้งแตการเก็บ ฝุนขนาดใหญไวในที่จำกัด ไมใหฟุง กระจาย จนอากาศนิ่ง และฝุนหนัก ตกลงสูพื้น จัดเปนวิธีพื้นฐาน เรียกวา หองตกตะกอน อนุภาคมลสารที่มี ขนาดย อ มกว า อาจแยกออกจาก อากาศ ดวยวิธีการบังคับใหหมุนวน ในที่จำกัด แรงเหวี่ยงหนีศูนยกลาง ทำใหฝุนปะทะผนัง แลวตกลงสูที่ รองรับ อุปกรณนี้เรียกวา ไซโคลน หากฝุนแหลมคมหรือใหญมาก แรง ปะทะของฝุ น อาจทำให ผ นั ง สึ ก หรอ บางครั้งจึงใชหองตกตะกอน เพื่อลด อนุ ภ าคมลสารประเภทนี ้ เ สี ย ก อ น ไซโคลนมีทั้งแบบแหงและเปยก ถา เปนแบบแหง ความชื้นที่ปะปนอยู ทำใหฝุนจับเขรอะกับผนัง และเกิด การผุ ก ร อ น เหล า นี ้ ทำใหอุปกรณทำงาน ไดไมดีเทาที่ควร น้ำ ไซโคลน หรื อ ของเหลวต า งๆ ใชจับฝุนได เพราะมล Cyclones สารเกาะตัวกันไดงาย เมื่อเปยกชื้น
http://www.jtsystemsinc.com/images/cover.jpg
4
7 การควบคุ ม สารมลพิ ษ ที ่ เปนกาซ อาจใชการดูดซึม การดูด ซับ หรืออาศัยปฏิกิริยาทางเคมีที่ เหมาะสม การดู ด ซึ ม มี ล ั ก ษณะ คลายคลึงกับเครื่องจับฝุนแบบเปยก เพราะอาศัยการฟุงกระจายของกาซ และของเหลว เพื่อใหผสมผสานกัน เปนอยางดี การดูดซับนั้น มีหลักการ เดียวกันกับการวางถานไมไว เพื่อดูด กลิ ่ น ตั ว ดู ด ซั บ เป น ของแข็ ง พรุ น เพื ่ อ ให ผ ิ ว สั ม ผั ส กั บ ก า ซได ม าก แรงดึ ง ดู ด ระหว า งโมเลกุ ล ของตั ว ดูดซับ จะเหลือใชตรงบริเวณผิว จึงใช แรงนี้ดูดกาซเอาไว แลวเอาไปลาง ดวยวิธีการงายๆ เพื่อนำเอาตัวดูดซับ กลับมาใชใหม คารบอน กัมมันต เปนตัวอยางหนึ่งที่นิยมใชสำหรับแยก สารทำละลาย เชน ทินเนอร ไซลีน ในหองปฏิบัติการ มีอุปกรณสำหรับ ดูดความชื้น สารเคมีซึ่งบรรจุไวในนั้น คือ ซิลิกาเจล เชนเดียวกันกับใน สินคาบางชนิด เชน สาหรายแบบแผน มีการบรรจุตัวดูดซับไวในกลองหรือ ซองดวย ทั้งนี้เพื่อรักษาสินคาใหคง ความกรอบไวไดนาน ! การควบคุ ม ก า ซซั ล เฟอร ไดออกไซด น ั ้ น นอกจากจะใช เ ชื ้ อ เพลิงที่สะอาดแลว อาจแยกซัลเฟอร ออกจากเชื ้ อ เพลิ ง ก อ น หรื อ ใช กระบวนการตางๆ ในทายที่สุดได ถานหิน โดยทั่วไปมีซัลเฟอร อยู ประมาณรอยละ 2-7 ซัลเฟอรมีอยู 3 รูป คือ ไพไรต สารประกอบอินทรีย และซั ล เฟต ไพไรต แ ยกออกจาก ถ า นหิ น ได ด ว ยวิ ธ ี ก ารทางกายภาพ แตการแยกซัลเฟอรในรูป สารประกอบอินทรียตองใชกรรมวิธี ทางเคมี อาจแยกซัลเฟอรออกจาก น้ ำ มั น เชื ้ อ เพลิ ง ได ด ว ยการอาศั ย
ปฏิกิริยากับกาซไฮโดรเจนที่ความดัน สูง ในขณะที่มีตัวเรงปฏิกิริยาอยู การ กำจัดกาซซัลเฟอรไดออกไซดในขั้น สุดทาย กอนระบายออกสูบรรยากาศ นั้น อาศัยหลักการทางเคมี หรือการ ดูดซับสารเคมีที่ใช ไดแก ดางตางๆ เชน ปูนขาว ออกไซดของแมกนีเซียม และตัวเรงปฏิกิริยา เชน สารประกอบ วาเนเดียม ไมเชนนั้นก็อาจเผาทิ้งที่ อุณหภูมิสูง แลวใชน้ำจับในภายหลัง ! การควบคุ ม ก า ซไนโตรเจน ออกไซด มีหลักการคลายคลึงกับการ ควบคุมกาซประเภทนี้ ในเครื่องของ ยานยนต ท ุ ก ประการ กล า วคื อ ควบคุมสัดสวนระหวางอากาศกับเชื้อ เพลิงใหเหมาะพอดี หรือควบคุมให สัดสวนนี้แยกออกเปนสองสวนคือ ใช เชื้อเพลิงมากในขั้นตน แลวลดนอยลง ในลำดับตอไป นอกจากนั้นหลักการ ลดอุณหภูมิ ในระหวางการเผาไหม ก็ ย ั ง ใช ไ ด อ ี ก เช น เดี ย วกั น กล า วคื อ นำก า ซซึ ่ ง เกิ ด จากการสั น ดาป
หมุ น เวี ย นกลั บ เข า มาป อ น ในการ เผาไหม ในทายที่สุด หากมีกาซเหลือ ตกคางอยู ก็อาจนำมากำจัด ดวยวิธี การทางเคมี หรือกายภาพอีกตอไป !
เครื่องจับฝุน แบบเปยก
http://www.thaieditorial.com/wp-content/uploads/2011/03/ Scrubbers.jpg
http://www.greenpeace.org/seasia/th/ReSizes/OriginalWatermarked/PageFiles/107220/greenpeace-activists-dressed-a-2.jpg
5
The main air pollutants and their effects on children health. http://i.kapook.com/tripplep/20-8-53/babies1.jpg
http://www.manager.co.th/asp-bin/Image.aspx?ID=1988538
http://airexpertsofmichigan.com/blog/wp-content/uploads/ 2010/04/Small-Child-respirator.jpg
มลพิษอากาศหลักที่มีผลกระทบตอเด็ก ! โอโซน (Ozone, O3) เปนกาซที่เกิดจากปฏิกิริยา คารบอนมอนอกไซด (Carbon monoxide,CO) เปน เคมีระหวางออกไซดของไนโตรเจน ไฮโดรคารบอน และมี กาซไมมีสี ไมมีกลิ่น มีความหนาแนน 0.97 ซึ่งเบากวา แสงแดดเป น ตั ว พลั ง งานที ่ ท ำให เ กิ ด ก า ซโอโซน อากาศ ความวองไวตอการทำปฏิกิริยาต่ำและสามารถ ประโยชนของโอโซนคือ เพิ่มออกซิเจนในอากาศ ปะปนอยูในอากาศไดนาน 1-2 เดือน จัดเปน ทำใหอากาศบริสุทธิ์ขึ้น แตถาในบรรยากาศ ก า ซพิ ษ ที ่ เ ป น อั น ตรายต อ สุ ข ภาพมนุ ษ ย ของเรามีกาซโอโซนมากเกินไป ก็จะกอให O3 CO PM เนื่องจากเปนกาซที่ไมมีกลิ่น ทำใหเขาสู เกิดโทษไดมากมายเชนกัน เชน ทำใหเกิด NO2 SO2 Pb รางกายไดโดยที่เราไมรูตัวและเมื่อกาซชนิด อาการแสบตา ระคายเคืองตอระบบทางเดิน นี ้ เ มื ่ อ เข า สู ร า งกายสามารถสะสมอยู ใ น หายใจ และรุ น แรงถึ ง ขั ้ น ก อ ให เ กิ ด มะเร็ ง รางกายไดโดยจะไปรวมตัวกับฮีโมโกลบินใน ผิวหนังได เพราะกาซโอโซนนั้นมีคุณสมบัติยอมให เม็ ด เลื อ ดแดงได ด ี ก ว า ออกซิ เ จนประมาณ แสงผานไดมากกวากาซชนิดอื่น จากการตรวจวัดปริมาณ 200-250 เทา ทำใหการลำเลียงออกซิเจนไปสูเซลล กาซโอโซนของสำนักงานคณะกรรมการสิ่งแวดลอมแหง ตางๆ ของรางกายลดนอยลง สงผลใหรางกายเกิดอาการ ชาติพบวา โอโซนจะมีในฤดูรอนมากกวาฤดูอื่น มีคา อ อ นเพลี ย สมองขาดออกซิ เ จน และถ า ได ร ั บ ก า ซ สูงสุดชวงเดือนมีนาคม – พฤษภาคม สวนในฤดูฝนความ คารบอนมอนอนไซดในปริมาณมากอาจทำใหรางกายเกิด เขมขนของโอโซนในบรรยากาศจะลดลงอยางเห็นไดชัด อาการขาดออกซิเจนเฉียบพลันถึงขึ้นเสียชีวิตได นอกจาก เนื่องจากแสงแดดซึ่งใหพลังงานตอการเกิดกาซโอโซนมี นี้ จากงานวิจัยของ JAMES J. McGRATH ซึ่งทำการวิจัย นอย ปริมาณโอโซนจะมีสูงสุดในชวงเที่ยงวัน และจะลด เกี่ยวกับผลของกาซคารบอนมอนอกไซดที่มีตอระบบ ลงเมื ่ อ แสงแดดน อ ยลง หรื อ มี ก ารเปลี ่ ย นแปลงของ หัวใจในหนูสายพันธุ Sprague Dawley พบวาหลังจาก 8 ทิศทางลมเปนที่สังเกตวาถาอากาศนิ่งไมมีลมพัดและแดด นาทีผานไปอัตราการเตนหัวใจของหนูมีคาลดลงเมื่อไดรับ จัดปริมาณโอโซนจะสูงขึ้นอยางผิดปกติ การฉีดสารละลายกาซคารบอนมอนอกไซดเขาสูกระแส 6
เลือดและเมื่อระดับความเขมขนของ กาซเพิ่มขึ้นสงผลใหอัตราการเตนของ หัวใจลดต่ำลงแสดงผลการทดลองดัง รูป
JAMES J. McGRATH, The Effects of Carbon Monoxide on the Heart: An In Vitro Study, Pharmacology Bwchemtstry & Behawor, Vol 21, Suppl, 1984, 1: 99-102
! ผลกระทบของกาซคารบอน มอนอกไซด ท ี ่ ม ี ต อ สุ ข ภาพมนุ ษ ย ใ น ระดับที่ความเขมขนตางๆ แสดงดังนี้ ! - ระดับความเขมขน 50 ppm ถึง 200 ppm ปวดศีรษะเล็กนอยและ ออนเพลีย ! -ระดับความเขมขน 200 ppm ถึง 400 ppm คลื่นไส อาเจียน วิงเวียน ศีรษะอยางรุนแรงอาจถึงขั้นเปนลม ! -ระดับความเขมขนประมาณ 1,200 ppm อาการ หัวใจเตนเร็วขึ้น ผิดปกติ และเริ่มเตนผิดจังหวะ ! -ระดับความเขมขนประมาณ 2,000 ppm อาจถึงขั้นหมดสติ และ อาจถึงเสียชีวิต
! -ระดับความเขมขนประมาณ 5,000 ppm อาจทำใหเสียชีวิตภายใน ไมกี่นาที แตอาจจะรอดชีวิตถารีบนำผู ป ว ยออกจากบริ เ วณอั บ อากาศมาสู บริ เ วณที ่ ม ี อ ากาศบริ ส ุ ท ธิ ์ ห รื อ มี ออกซิเจนเพียงพอ ! ฝุนละอองขนาดเล็ก (PM, Particulate Matter) อนุภาคที่เปน ของแข็ง หรือของเหลวที่แขวนลอยอยู ในอากาศหรือกาซ ยกเวนน้ำบริสุทธิ์ มีอยู 2 ขนาด คือ ฝุนละอองขนาดเล็ก วา 10 ไมครอน (PM10) และฝุนละออง ทีมีขนาดเล็กวา 2.5 ไมครอน (PM2.5) สามารถผานเขาไปในทางเดินหายใจ ไดลึก โดยระบบทางเดินหายใจ เชนขน จมู ก ไม ส ามารถที ่ จ ะกรองเพื ่ อ ไม ใ ห เข า ไปในส ว นลึ ก ของระบบทางเดิ น หายใจได จึงมีอันตรายมากกวาฝุน ละอองขนาดใหญ โดยมีผลตอระบบ ทางเดิ น หายใจและระบบหั ว ใจและ หลอดเลือด ไมมากก็นอย สำหรับ ประชาชนที่สูดดมเขาไป โดยเฉพาะใน กลุมเสี่ยงไดแก เด็กและคนชรา และ คนที ่ ม ี โ รคของระบบทางเดิ น หายใจ เชนโรคภูมิแพ โรคหอบหืดเปนตน ฝุน ละอองขนาดเล็ก เกิดจากกิจกรรม ตางๆ เชน การกอสราง ฝุนละอองบน ทองถนน และการเผาไหมเชื้อเพลิง
7
! จะเกิดอะไรขึ้น เมื่อเราหายใจ อากาศที่มีฝุนละออง ระบบทางเดิน หายใจแบ ง เป น ส ว นบนและส ว นล า ง ตั้งแตโพรงจมูกและชองปาก ผานชอง คอ กลองเสียง หลอดลมใหญ หลอด ลมฝอย ไปจนถึงถุงลมปอดซึ่งเปน ส ว นปลายสุ ด ของทางเดิ น หายใจ อนุ ภ าคในอากาศสามารถกระจาย เขาไปอยูในระบบทางเดินหายใจได 4 วิธี คือ ! 1. Interception คือ การสัมผัส กั บ ผิ ว เยื ่ อ บุ ท างเดิ น หายใจโดยตรง ได แ ก อ นุ ภ าคที ่ ม ี ข นาดเล็ ก กว า 10 ไมครอน ! 2. Impaction คือ การเคลื่อนที่ ไปตามทิศทางของลมหายใจ ไดแก อนุภาคที่มีขนาดเล็กกวา 10 ไมครอน ! 3. Sedimentation คือ การ ตกลงตามแรงโนมถวง ไดแกอนุภาคที่ มีขนาดใหญกวา 0.5 ไมครอน ! 4. Diffusion คือ การแพร กระจาย สำหรับอนุภาคที่มีขนาดเล็ก กวา 0.5 ไมครอน
มาตรฐาน คุณภาพอากาศ ทั่วไป
! ไนโตรเจนไดออกไซด (NO2 ,Nitrogen dioxide ) เกิดจาก การสันดาปที่อุณหภูมิสูงและเปนสาร หลั ก ในกลุ ม นี ้ ท ี ่ ก อ ให เ กิ ด ป ญ หา มลภาวะทางอากาศ มีผลกระทบตอ สุขภาพ เชน การศึกษาในคนพบหลัก ฐานการไดรับกาซ NO2 ทั้งในระยะสั้น และระยะยาว คือ ในระยะสั้น (shortterm exposure effects) ผูที่เปนโรค หอบหืดเมื่อไดรับกาซ NO2 ความเขม ขน 260 ppb เปนเวลา 15 - 30 นาที จะเสริมฤทธิ์การตอบสนองตอสารกอ ภู ม ิ แ พ ส ง ผลต อ การอั ก เสบของทาง เดินอากาศหายใจเพิ่มขึ้น เมื่อไดรับ กาซ NO2 ความเขมขน 200 – 300 ppb เปนเวลา 30 นาทีถึง 2 ชั่วโมง สง ผลตอการเพิ่มขึ้นของการถูกกระตุน ของทางเดินอากาศหายใจ และอาจสง ผลตอการเพิ่มขึ้นของอาการโรคหอบ หื ด และการใช ย ารั ก ษาโรคในผู ท ี ่ ม ี สุ ข ภาพดี ไ ม พ บหลั ก ฐานของผลกระ ทบตอสมรรถภาพการทำงานของปอด หรื อ การอั ก เสบของทางเดิ น อากาศ หายใจเมื่อไดรับกาซ NO2 ตํ่ากวา 1,000 ppb ในระยะยาว (long-term exposure effects) พบความสัมพันธ อยางชัดเจนของการไดรับกาซ NO2 รายป ความเขมขนในชวง 23 – 37 ppb สงผลตอการเพิ่มขึ้นของอาการ โรคหอบหื ด และการใช ย ารั ก ษาโรค และการเข า รั บ การรั ก ษาตั ว ที ่ โ รง พยาบาลและหองฉุกเฉินอันเนื่องจาก โรคหอบหืดโดยเฉพาะอยางยิ่งในเด็ก และยังพบความสัมพันธกับการตาย ก อ นวั ย อั น ควรและการเข า รั บ การ รักษาตัวที่โรงพยาบาลและหองฉุกเฉิน เนื่องจากโรคหลอดเลือดหัวใจการได รับกาซ NO2 เปนระยะเวลานาน 1 ป หรือ หลายป ความเขมขน 30 -44 ppb อาจสงผลตอการเปลี่ยนแปลง ของการเจริญเติบโตของสมรรถภาพ
การทำงานของปอดในเด็กและอาการ ของโรคหอบหืดในเด็กที่เปนหอบหืด และการคลอดกอนกำหนด ! ซัลเฟอรไดออกไซด (SO2, Sulphur dioxide ) เปนกาซพิษที่ไมมี สี มีกลิ่นฉุน และรสฝาดหรือขมเปนก รดฉุนคลายกลิ่นไมขีดไฟที่ติดไฟแลว เปนกาซที่ไมติดไฟ ไมไวไฟ สวนใหญ เกิดจากการเผาไหมเชื้อเพลิงที่มีธาตุ ซัลเฟอร (ธาตุกำมะถัน) ผสมอยู ไดแก ถานหินลิกไนซ ที่ใชเปนเชื้อ เพลิงในโรงงานผลิตกระแสไฟฟา การ ปล อ ยซั ล เฟอร ไ ดออกไซด ท ี ่ ม ี ค วาม เขมขนสูง มีผลกระทบตอสุขภาพอยาง มาก กาซนี้มีอันตรายตอรางกายมาก ยิ่งขึ้นเมื่อรวมตัวกับฝุน ซึ่งรวมถึงผลก ระทบต อ การเจ็ บ ป ว ยของระบบทาง เดินหายใจ โรคปอด โรคเกี่ยวกับ หลอดเลือดหัวใจ และผูที่ไดรับผลกระ ทบมากที่สุดคือ เด็ก คนชรา และผู ปวยโรคหืด โรคหลอดเลือดหัวใจหรือ โรคปอด เชน โรคหลอดลมอักเสบ ถุง ลมโปงพอง กาซซัลเฟอรไดออกไซด เปนกาซที่มีกลิ่นเหม็น ทำใหระบบทาง เดินหายใจ เชน จมูก ลำคออักเสบ ระคายเคือง ทั้งนี้เนื่องมาจากในน้ำมัน เชื้อเพลิงรถยนตมีกำมะถันปนอยู เมื่อ เกิดการเผาไหมที่ไมสมบรูณจะมีสาร กำมะถันปนอยู เมื่อเกิดการเผาไหมที่ ไมสมบรูณจะมีกาซกำมะถันหลุดออก มาทางทอไอเสียรถยนต ถาสูดเขาไป เสมอ ๆ ทำใหเกิดหลอดลมอักเสบ เรื้อรัง ถามากทำใหลิ้นไกสั้นเกิดการ เกร็ ง หดป ด ทางเดิ น หายใจตายทั น ที สำคัญที่สุดเปนอันตรายตอปอดในราย ที่คนไขเปนโรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจ อยูแลว จะมีอาการเพิ่มมากขึ้น เมื่อได รับซัลเฟอรไดออกไซด ตะกั่ว (Lead, Pb) เปนแรธาตุ ประเภทโลหะ เปนสารพิษที่กอใหเกิด อันตราย โดยการปนเปอนสารตะกั่ว 8
ในอาหารน้ ำ ดื่ ม และผงฝุ น ของ ประเทศไทย มาจากการปนเปอนใน อาหารที่จำหนายขางถนน โดยเฉพาะ บริเวณที่มีการทุบตึก เพราะอาจจะมี ผงฝุนตะกั่ว ซึ่งเปนสวนผสมในสีทา บ า นปนมาในอากาศติ ด ตามเสื ้ อ ผ า และภาชนะจากหมอกวยเตี๋ยว ตูน้ำดื่ม ภาชนะเซรามิ ค ที ่ ม ี ส ี แ ละลวดลาย สวยงามอยูในบริเวณที่ตองสัมผัสกับ อาหารโดยตรง และจากของเลนเด็กที่ ใชสีผสมสารตะกั่ว เมื่อเด็กเลนก็มักจะ อม หรือนำมือที่สัมผัสของเลนเขาปาก ก็จะรับสารตะกั่วผานทางเดินอาหาร ได เด็กเปนกลุมที่มีความเสี่ยงสูงมาก ที่จะไดรับผลกระทบ เพราะรางกาย ของเด็ ก สามารถดู ด ซึ ม สารตะกั ่ ว ให เขาสูรางกายไดมากถึง 50% เมื่อ เทียบกับผูใหญที่ดูดซึมเพียง 10-15% เทานั้น และสารตะกั่วที่อยูในรางกาย ของเด็ ก มี ส ั ด ส ว นการกระจายอยู ใ น เนื้อเยื่อมากกวาผูใหญ รอยละ 30 ตอ รอยละ 10 ทำใหเกิดผลกระทบตอ รางกายเด็กไดมากกวา โดยไมแสดง อาการใดๆ ใหเห็นจากภายนอกเลย หากเด็ ก ได ร ั บ สารสะสมในปริ ม าณ ตะกั่วในเลือดที่เพิ่มขึ้นทุก 10 µg/m3 จะทำให สติปญญาต่ำลง 4-7 จุด จากงานวิจัยของ ตางประเทศพบวา แมในระดับต่ำกวานี้ อาจสงผลกระทบ ต อ การเรี ย นและพฤติ ก รรมของเด็ ก เช น เรี ย นรู ช า สมาธิ ส ั ้ น และ พั ฒ นาการถดถอยซึ ่ ง สารตะกั ่ ว ไป สามารถเขาสูรางกายคนเราโดยผาน ทางลมหายใจ ผานทางเดินอาหาร ถา ได ร ั บ ในปริ ม าณน อ ยๆร า งกายจะ กำจัดออกทางปสสาวะและตับแตถา ไดรับมากเกินไป รางกายไมสามาร กำจัดทิ้งก็จะเขาไปสะสมอยูที่กระดูก ฟน และอวัยวะตางๆ เชน ไต ตับ สมอง และปอด
! ผลต อ อาการระบบทางเดิ น หายใจ ที่ผานมา มีการศึกษาทาง ระบาดวิทยาเกี่ยวกับอาการ เฉียบพลันทางเดินหายใจในเด็กและ การสัมผัสมลพิษอากาศในกรุงเทพฯ ศึกษาครั้งแรกใน พ.ศ. 2541 พบ วาการสัมผัสมลพาอากาสระยะสั้น ทำใหเด็กมีความเสี่ยงตอการเจ็บปวย ทางระบบทางเดินหายใจเพิ่มขึ้น โดย พบวา ทำใหเด็กนักเรียนอายุ 8-12 ป มีความเสี่ยงตอการเกิดอาการทาง เดิ น หายใจส ว นบน และทางเดิ น หายใจสวนลางเพิ่มขึ้น 9% และ 7% ตามลำดับ ตอการเพิ่ม PM10 ใน ปริมาณ 30 µg/m3 และ ตอมามีการ ศึกษาใน พ.ศ. 2547 พบความเสี่ยง ของ PM10 ตอ อาการทางเดินหายใจ สวนบนและสวนลาง อาการไอและ หอบหืด ความเสี่ยงของ PM2.5 ตอ อาการหอบหืด และความเสี่ยงของ
http://www.healthcarethai.com/wp-content/ uploads/thhtlkjkaskonionhsjgiojpg
http://www.chula.ac.th/cuthnews/idcucm1/groups/ public/documents/cu_web_image/cu_p010709.jpg
NO2 ตอการเกิดอาการทางเดิน หายใจสวนลาง และหอบหืด ! นอกจากนี้พบวาการสัมผัส มลพิษอากาศเปนระยะยาว ทำให เด็กมีความเสี่ยงตอการเจ็บปวยทาง ระบบทางเดินหายใจเพิ่มมากขึ้น ใน พ.ศ. 2544 พบวาเด็กนักเรียนที่ อาศั ย บริ เ วณโดยรอบโรงไฟฟ า แมเมาะ โดยมลพิษสำคัญที่ปลอย จากโรงไฟฟา คือ SO2 และฝุนจาก เหมืองลิกไนต และการศึกษาใน กรุงเทพฯ พบเด็กนักเรียนในโรงเรียน ที ่ อ ยู บ ริ เ วณใกล ถ นนและมี ร ะดั บ มลพิษอากาศสูง มีความเสี่ยงตอ การมี อ าการทางเดิ น หายใจสู ง กว า เด็กนักเรียนในโรงงเรียนที่อยูไกลจาก ถนนและมีระดับมลพิษอากาศต่ำกวา นอกจากนี้ยังพบวา เด็กนักเรียนใน เขตกรุงเทพฯ สัมผัส PAHs สูงกวา เด็กนักเรียนตางจังหวัดถึง 3.5 เทา เปนการบงชี้วาเด็กในกรุงเทพฯ อาจ มี ค วามเสี ่ ย งต อ การเกิ ด โรคมะเร็ ง จากสารกอมะเร็งใน PAHs มากกวา เด็กตางจังหวัด ! การลดลงของสมรรถภาพ ปอด การศึ ก ษาที ่ ผ า นมายั ง ไม สามารถสรุปไดชัดเจนถึงผลกระทบ ของมลพิ ษ อากาศต อ สมรรถภาพ ปอดของเด็ก เนื่องจากผลการศึกษา พบความสัมพันธระดับต่ำ หรือไมพบ ความสัมพันธ ซึ่งสรุปไดดังนี้ การ ศึกษาที่อำเภอแมเมาะ พ.ศ. 2538 2543 พบวาการเจริญเติบโตทาง สมรรถภาพปอดเด็กที่อาศัยบริเวณ รอบโรงไฟฟ า แม เ มาะและพื ้ น ที ่ เปรียบเทียบไมแตกตางกัน แตผล การศึกษาบงชี้วา อาจเปนไปไดที่เด็ก ที่อาศัยโดยรอบโรงไฟฟาแมเมาะมี การเจริญเติบโตของสมรรถภาพปอด
9
ต่ำในชวงตนที่มีมลพิษอากาศสูง แต สามารถกลับมาเปนปกติได หลังจาก มีการควบคุมการปลอยมลพิษจาก โรงไฟฟาอยางมีประสิทธิภาพในชวง การศึกษา และในการศึกษาผลแบบ เฉียบพลันตอสมรรถภาพปอด พบวา PM10 บริเวณรอบๆ โรงไฟฟาแมเมาะ มี ผ ลต อ การลดลงของสมรรถภาพ ปอดเด็กเพียงเล็กนอยเทานั้น สวน SO2 ไมพบวามีผลตอสมรรถภาพ ปอดเด็ก นอกจากนี้การศึกษาในเด็ก นักเรียนในกรุงเทพฯ ในป พ.ศ. 2541 ไมพบความสัมพันธระหวาง PEF และ ระดับPM10 โรคที่เกิดจากมลพิษอากาศในเด็ก 7 ผลตอการตายกอนเวลาอัน ควรจากสาเหตุตางๆ เชน โรคทาง เดินหายใจ โรคหัวใจ และการตาย จากสาเหตุธรรมชาติ นอกจากนี้ยัง พบผลแบบเฉี ย บพลั น ต อ การเกิ ด อาการทางโรคทางเดินหายใจจนตอง เขารักษาในโรงพยาบาล เชนอาการ หอบหืด ไอ เสมหะเรื้อรัง หลอดลม อั ก เสบ โรคถุ ง ลมปอดโป ง พอง วัณโรค การติดเชื้อทางเดินหายใจ สวนลาง การลดลงของสมรรถภาพ ปอด
http://www.thoentoday.com/private_folder/New54/ lung_infection.jpg
Effect of air pollution in Thailand children. http://region4.prd.go.th/images/article/news20300/ t20120731151824_402637.jpg
http://news.nipa.co.th/image/manager/ img500/9533_552000007221001.JPEG
http://www.dohiru.com/image_news/2010-06-23/Thairath_2362553153710.jpg
ผลกระทบของมลพิษตอสุขภาพเด็กในประเทศไทย ! ตั้งแต พ.ศ. 2541-2550 มีการศึกษาผลกระทบ ของมลพิษอากาศตอสุขภาพเด็ก สวนใหญเปนการศึกษา ในกรุงเทพฯ และผลการศึกษาสวนใหญสอดคลองกับการ ศึกษาในตางประเทศ คือพบผลแบบเฉียบพลันและแบบ เรื้อรัง ตอการตาย และการเจ็บปวยทางเดินหายใจ การ เขารักษาในโรงพยาบาล และการลดลงของสมรรถภาพ ปอด ซึ่งสรุปไดดังนี้ ! ผลตอการตาย การสัมผัส PM10 ระยะสั้น ทำให การตายจากสาเหตุธรรมชาติของเด็กอายุต่ำกวา 6 ปเพิ่ม ขึ้น 1.7% ตอการเพิ่ม PM10 ปริมาณ 10 µg/m3 และการ ตายของเด็กต่ำกวา 5 ปเพิ่มขึ้น 0.4% ตอการเพิ่ม PM2.5 .
(ประมาณคา PM2.5 จาก PM10) ปริมาณ 10 µg/m3 พบ ความเสี่ยงของการสัมผัส PM10 ตอ การตายกอนเวลาอัน ควรจากสาเหตุธรรมชาติ เพิ่มขึ้น 0.2% โรคทางเดิน หายใจในเด็กอายุต่ำกวา 1 ป เพิ่มขึ้น 13.8% และการตาย จากการติดเชื้อทางเดินหายใจสวนลาง ในเด็กอายุต่ำกวา 5 ป เพิ่มขึ้น 9.8% ตอการเพิ่ม PM10 ปริมาณ 10 µg/m3 และพบผลทำนองเดียวกันกับ NO2 และ O3 ดังแสดงใน ตาราง จะเห็นวามลพิษอากาศมีผลตอการตายของเด็ก จากโรคทางเดิ น หายใจสู ง กว า การตายจากสาเหตุ ธรรมชาติ
ตารางแสดง รอยละการเปลี่ยนแปลงการตาย(excessrisk[ER]) และชวงความเชื่อมั้น 95%ตอการเพิ่มระดับมลพิษ 10 μg/m3
สาเหตุการตาย
PM10
NO2
O3
ER
95 % Cl
ER
95 % Cl
ER
95 % Cl
สาเหตุธรรมชาติ(<5ป)
0.2
-1.7,2.3
-0.4
-3.1,2.2
-0.8
-2.4,0.8
โรคทางเดินหายใจ (<1 ป)
14.6
2.9, 27.6
10.7 -2.0, 25.2
3.4
-4.0, 11.3
การติดเชื้อทางเดินหายใจ สวนลาง ( < 5 ป)
7.7
-3.6, 20.3 8.2
4.9
-3.0, 13.4
-4.9, 23.2
นิตยา วัจนะภูมิ.มลพิษอากาสและสุขภาพเด็ก.Thai J Toxicology 2008:78
10
สรุป มลพิษอากาศทั้งในอาคารและ ในบรรยากาศเปนปญหาทั่วโลก มีผลตอ สุขภาพของเด็กทั้งแบบเฉียบพลันและแบบ เรื้อรัง การใชพลังงานชีวมวล และพลังงาน ฟอสซิลกอใหเกิดปญหามลพิษทั้งในและ นอกอาคาร ผลงานวิจัยจำนวนมากทั้งใน และตางประเทศ พบสารมลพิษอากาศที่ เป น อั น ตรายต อ สุ ข ภาพเด็ ก มี ห ลายชนิ ด ไดแก PM10, PM2.5, NO2, SO2 และ O3 ซึ่งมีผลตอการเจ็บปวย ของเด็กหลายดาน ได แ ก การเจ็ บ ป ว ยจากระบบทางเดิ น หายใจ การตายกอนเวลาอันควรจากโรค ระบบทางเดินหายใจ การเขารักษาในโรง พยาบาลจากโรคทางเดินหายใจ ปจจุบันนี้ ความเขาใจผลกระทบของมลพิษอากาศตอ สุ ข ภาพเด็ ก ในประเทศไทยยั ง มี ข ี ด จำกั ด เพราะการศึกษาสวนใหญเปนเรื่องมลพิษ อากาศในบรรยากาศและศึกษาใน กรุงเทพฯ ซึ่งแหลลงกำเนิดมลพิษอากาศ มาจากยานพาหนะเปนหลัก อยางไรก็ตาม ผลการศึกษาที่มีอยูแสดงใหเห็นวาเด็กไทย มีความเสี่ยงตอการเจ็บปวยและตายจาก สารมลพิษในบรรยากาศหลายชนิด โดย เฉพาะอยางยิ่ง PM10 และ PM2.5 ซึ่ง สอดคลองกับผลการศึกษาในภูมิภาคอื่น เพื่อใหมีความเขาใจผลกระทบของมลพิษ อากาศต อ สุ ข ภาพเด็ ก มากขึ ้ น ควรมี ก าร ศึกษาทางระบาดวิทยา ดานนี้ในพื้นที่อื่น ซึ่งมีลักษณะของมลพิษตางจากกรุงเทพฯ รวมทั้งการศึกษามลพิษอากาศในอาคาร เพิ่มขึ้น เพราะเด็กเปนกลุมเสี่ยงที่สำคัญ ของมลพิษอากาศในอาคาร ขอมูลเหลานี้ จะเป น ประโยชน ต อ การกำหนดนโยบาย การควบคุมมลพิษอากาศของประเทศ เพื่อ ป อ งกั น การเจ็ บ ป ว ยของเด็ ก อั น เนื ่ อ งมา จากการสั ม ผั ส มลพิ ษ อากาศและลดการ สู ญ เสี ย ทางเศรษฐกิ จ ของประชาชนและ ประเทศ
http://www.environment.ucla.edu/media/images/Child_dev4-large.jpg
ผลกระทบของมลพิษอากาศตอการพัฒนาของระบบทางเดิน หายใจ ดานการพัฒนาของปอด (Lung development) ! เด็กแรกเกิดจนถึงเด็กอายุ 6 ป มีการพัฒนาของถุงลมปอด (เจริญเติบโตขึ้น) แตชวงเด็กแรกเกิดจนถึงเด็กอายุ 2 ปนั้น จะมีอัตรา การหายใจมีที่สูงขึ้นและเด็กอายุตั้งแต 2 ป ถึง 18 ป มีจะการเจริญ เติบโตของปอดที่ใหญตามชวงอายุ ดานความเสี่ยงจากมลพิษอากาศ (Air pollution riskr ) ! เด็กแรกเกิด จนถึงเด็กอายุ 2 ป มีความเสี่ยงในการเสียชีวิต ไดเนื่องจากโรคระบบทางหายใจ เด็กอายุตั้งแต 2 ป ถึง 18 ป มี อาการไอเรื้อรังและหลอดลมอักเสบ ความสามารถของการทำงาน ปอดลดลง โรคหอบหืด ตามลำดับ สวนเด็กอายุ 2 เดือน ถึง 2 ป มี อาการทางระบบทางเดินหายใจและการเจ็บปวย และเด็กอายุตั้งแต 6 ถึง 12 ป เกิดโรคระบบทางเดินหายใจที่ตองไดรับการรักษาและ ทำใหขาดเรียน
11
เอกสารอางอิง 1. นิตยา วัจนะภูมิ.มลพิษอากาศและสุขภาพเด็ก.Thai J Toxicology 2008:77-81. 2. นิตยา วัจนะภูมิ, นันทวรรณ วิจิตรวาทการ, พงษเทพ วิวรรธนะเดช, และคณะ. รายงานฉบับสมบูรณ โครงการจัดทำ (ราง) มาตรฐานฝุน ละอองขนาดเล็กกวา 2.5 ไมครอน. กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรและสิ่งแวดลอม, 2548. 3. วิทยาลัยการสาธารณสุข จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. รายงานฉบับสมบูรณ การศึกษาผลกระทบจากมลพิษทางอากาศตอสุขภาพประชาชน อำเภอแมเมาะ จังหวัดลำปาง. กรุงเทพฯ: ซี. พี. เอ็น. ซัพพลายส, 2544. 4. Bobak M, Leon DA. Air pollution and infant mortality in the Czech Republic, 1986-88. Lancet 340:1010-1014 (1992). 5. Barker DJP, Osmond C. Childhood respiratory infection and adult chronic bronchitis in England and Wales. Br Med J 293:1271-1275 (1986). 6. Collins JJ, Kasap HS, Holland WW. Environmental factors in child mortality in England and Wales. Am J Epidemiol 93:10-22 (1971). 7. Chestnut LG, Ostro DB, Vichit-Vadakan N, et al. Health effects of particulate matter air pollution in Bangkok. Research Report. Hagler Bailly, 1998. 8.David V. Bates.The Effects of Air Pollution on Children,Environment Heath Perspectives,1995:49-59. 9. Lave LB, Seskin EP. Air Pollution and Human Health. Baltimore:Johns Hopkins University Press, 1977. 10. Langkulsen U, Jinsart W, Karita K, et al. Respiratory symptoms and lung function in Bangkok school children. Eur J Public Health 2006;16(6):676-81. 11. Mortality and morbidity during the London fog of December 1952. Report No 95 on Public Health and Medical Subjects. London:Her Majesty's Stationery Office, 1954. 12. Tuntawiroon J, Mahidol C, Navasumrit P, et al. Increased health risk in Bangkok children exposed to polycyclic aromatic hydrocarbons from traffic-related sources. Carcinogenesis 2007; 28: 816-22. 13. Vichit-Vadakan N, Vajanapoom N, Ostro DB. Estimating of the Mortality of Air Pollution in Bangkok, Thailand. Research
Report. Boston: Health Effects Institute, 2007. (In press)
12
ผูจัดทำ นางสาวณัฏฐคณุตน .. นายภัทรภูมิ . . . นางสาวรัชนี . . . นายราวิน .. . . นางสาววรรนิศา . . นางสาววรางคณา . .
เรือนเงิน . 53381236 เพียงตา . 53381427 สายยาโน .53381465 เชื้อคีตา . 53381472 ศรีปญญา 53381496 จำปาวัน . 53381502
วิศวกรรมสิ่งแวดลอมชั้นปที่ 3 มหาวิทยาลัยพะเยา
13
14 http://www.daypoets.com/aday2/?p=2107