Proponowany scenariusz zajęć przygotowany w ramach konkursu „Mobilni seniorzy” realizowanego w ramach projektu POLSKA CYFROWA RÓWNYCH SZANS przez Stowarzyszenie „Miasta w Internecie”
TEMAT: Łowicki senior w trasie Autorzy: Andrzej Jankowski
Paweł Pięta
ul. Zagórska 49
Os. Kostka 20/12
99-400 Łowicz
99-400 Łowicz
tel.: 606103430
Tel.: 504100740
adres e mial: awjankowski@gmail.com
adres e mial: pawelpieta@gmail.com
Niniejszy scenariusz zajęć opracowany w ramach konkursu „Mobilni seniorzy” realizowanego w ramach projektu POLSKA CYFROWA RÓWNYCH SZANS został przygotowany w oparciu o kompleksowe przedstawienie zajęć w terenie z osobami w wieku 50+ z uwzględnieniem ich predyspozycji fizycznych i zdobytej do tej pory na kursach latarniczych wiedzy na temat działania i funkcjonowania Internetu oraz urządzeń mobilnych w tym przede wszystkim tabletu. W treści scenariusza znajduje się również wykaz środków dydaktycznych niezbędnych do przeprowadzenia zajęć oraz celów jakie postawili przed sobą autorzy scenariusza. Niniejszy scenariusz powstał w oparciu o wieloletnie doświadczenie latarników w pracy dydaktycznej (w tym metodyki pracy ze studentami) oraz zawodowej i związany jest z ich zainteresowaniami i pasjami. Warto również wspomnieć iż zdecydowana większość uczestników kursów zrealizowanych do tej pory to osoby związane z ziemią łowicką. Niniejszy scenariusz uwzględnia również zasady współpracy, jakie latarnicy wypracowali przez ostatni rok wspólnego działania na rzecz osób 50+ zagrożonych wykluczeniem cyfrowym z powiatu łowickiego.
1
Cele zajęć: 1. Cel poznawczy Uczestnik: zna pojęcia związane z podstawową obsługą komputera, w tym przede wszystkim tableta i innych urządzeń mobilnych (smartfon, nawigacja satelitarna); zna najważniejsze miejsca związane z kulturą, tradycją i historią regionu łowickiego; zna zasady funkcjonowania konta e-mial i portali społecznościowych; zna przepisy ruchu drogowego; zna zasady wykorzystania zdobytej w sieci wiedzy. 2. Cel kształcący Uczestnik: potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę związaną z wykorzystaniem technologii mobilnych w życiu; potrafi samodzielnie przyswajać nowe funkcje programów poprzez zapoznanie się z instrukcjami obsługi dołączonymi do poszczególnych programów i narzędzi; potrafi ocenić czy publikowane przez niego/nią treści w Internecie są zgodne z netetykietą; potrafi znaleźć informacje potrzebne do opracowania trasy podróży oraz informacje na temat odwiedzanych miejsc; rozumie, że informacje pozyskane z Internetu mogą poprawić standard jego/jej życia; rozumie, że część informacji, które wykorzystuje i pozyskuje jest chroniona prawami autorskimi; potrafi zweryfikować prawdziwość zdobytej wiedzy w kilku źródłach. 3. Cel wychowawczy Uczestnik: umie wykazać związek między rozwijającymi się technologiami a zmianami zachodzącymi w jego/jej otoczeniu; potrafi wykazać pozytywne i negatywne skutki zastosowania nowoczesnych technologii w życiu człowieka w jego/jej wieku; dostrzega niebezpieczeństwo płynące z coraz większego wpływu nowoczesnych technologii, ale jednocześnie zdaje sobie sprawę, że brak zainteresowania nowoczesnymi technologiami może skutkować jego/jej wykluczeniem; 2
potrafi napisać krótki tekst związany z odwiedzanymi miejscami oraz wykorzystać w nim zrobione zdjęcia i nagrania audio-video; samodzielnie analizuje i interpretuje zdobytą wiedzę; daje przykład swoim rówieśnikom, że nauka z latarnikiem jest opłacalna; poznaje na nowo tradycję, kulturę i historię regionu; poprzez udział w zajęciach rozbudza swoją aktywność; rozwija umiejętność pracy w grupie. Czas trwania zajęć: 3 dni (1 spotkanie: 4 h, 2 spotkanie: cały dzień (ok. 8 h), 3 spotkanie: 4 h)
Metody nauczania: wiodąca metoda: aktywizująca (z wykorzystaniem przede wszystkim metody projektów); inne metody aktywizujące: wykład, pogadanki, praca w grupie, dyskusje, burza mózgów. Środki dydaktyczne: komputer (tablet, laptop), smartfony, nawigacja GPS (również samochodowa); projektor multimedialny; Internet bezprzewodowy 4G, sprzęt sieciowy; mapy regionu łowickiego z zaznaczonymi szlakami rowerowymi; darmowe programy (np. Google maps, Endomondo, JakDojadę, Yanosik); uczestnicy i latarnicy korzystać będą z rowerów (uczestnicy muszą posiadać kaski i kamizelki odblaskowe)
3
Tok zajęć: SPOTKANIE I (4 h) 1. Czynności wstępne – powitanie, przygotowanie list obecności, podział 8-10 osobowej grupy na 4-5 grup 2-osobowych (5 minut). 2. Powtórzenie wiedzy zdobytej do tej pory na kursach latarniczych dotyczącej działania komputerów
(tabletów,
laptopów,
narzędzi
mobilnych)
oraz
wyszukiwania
potrzebnych informacji w Internecie (25 minut). 3. Lekcja właściwa (3 h). 1. Poinformowanie uczestników i charakterystyka funkcjonowania kilku najbardziej znanych portali społecznościowych. Samodzielna praca uczestników mająca na celu założenia konta na jednym z nich. Poznanie przez uczestników wiedzy na temat wad i zalet działania takich portali. 2. Znalezienie w Sieci informacji na temat najbardziej znanych w powiecie łowickim miejsc związanych z tradycją, kulturą i historią. Wykorzystanie w tym względzie nie tylko map internetowych (np. google maps), ale również map tradycyjnych z zaznaczonymi szlakami rowerowymi, 3. Wspólne ułożenie trasy wycieczki, która będzie składała się z maksymalnie pięciu głównych punktów (ważne miejsca związane z tradycją, kulturą i historią regionu) oraz wyznaczenie tras postojowych oraz głównego miejsca, w którym uczestnicy zjedzą obiad i dokonają pierwszego podsumowania przejechanej trasy. 4. Każda z 4-5 dwuosobowych grup przygotowuje: a) opis miejsc głównych wycieczki (historię miejsca, najważniejsze informacje z nim związane) (1 lub 2 grupy); b) obliczenie poszczególnych tras, z uwzględnieniem punktów głównych, miejsc odpoczynkowych oraz głównego miejsca, w którym uczestnicy zjedzą obiad i dokonają pierwszego podsumowania przejechanej trasy; c) znalezienie agenta i wykupienie polisy ubezpieczeniowej wycieczki rowerowej oraz sprawdzenie prognozy pogody; d) ustalenie z właścicielem głównego miejsca, w którym uczestnicy zjedzą obiad i dokonają pierwszego podsumowania przejechanej trasy czy istnieje możliwość skorzystania z sali, w której w ciągu 1 h skorzystają z komputerów (tabletów i laptopów). Zamówienie obiadu dla uczestników wycieczki i latarników; 4
e) ustalenie mapy zasięgów GSM na trasie wycieczki oraz znalezienie ewentualnych miejsc, gdzie można skorzystać z bezpłatnego dostępu do wi-fi. 5. Podsumowanie i wnioski. Ustalenia związane z godziną rozpoczęcia wycieczki rowerowej (30 minut). (Praca latarników: Latarnicy dzieloną się pracą ze względu na prace poszczególnych grup. Jeden z latarników odpowiada za techniczne przeprowadzenie wycieczki (organizacja miejsc postojowych, miejsca głównego, ubezpieczenie uczestników, przewiezienie komputerów oraz przygotowanie mobilnej pracowni informatycznej), drugi za pracę grup związanych z przygotowaniem merytorycznym wycieczki (koordynacja ustaleń 5 miejsc, w których wycieczki się zatrzymają). Obydwaj latarnicy odpowiedzialni są za przygotowanie komputerów (tabletów, laptopów) i innych urządzeń mobilnych, aby były gotowe na pracę uczestników w terenie). SPOTKANIE II (cały dzień: ok. 8 h) 1. Czynności wstępne – powitanie, sprawdzenie listy obecności uczestników wycieczki. 2. Powtórzenie (przypomnienie) trasy wycieczki z zaznaczeniem jej miejsc głównych, postojowych i miejsca, w którym w połowie trasy uczestniczy dokonają pierwszego podsumowania wycieczki. 3. Lekcja właściwa: wycieczka rowerowa. Uczestnicy zmierzają wyznaczonym przez siebie wcześniej szlakiem rowerowym. Na każdym z 5 miejsc postojowych zadaniem wszystkich uczestników będzie zrobienie zdjęć czy filmów oraz znalezienie przy wykorzystaniu Internetu informacji na temat danego miejsca. Uczestnicy przy wykorzystaniu tabletów, smartfonów mogą również nagrać swoje spostrzeżenia, które później wykorzystają przy tworzeniu relacji z wycieczki. Tablet lub inne narzędzia mobilne mogą również służyć do nagrania wypowiedzi spotkanych osób (np. przewodników, gospodarzy, księży). Zdjęcia oraz miejsca, w których zatrzymują się uczestnicy mogą również na bieżąco dodawać na swój profil utworzony na jednym z portali społecznościowych. W połowie wyznaczonej trasy uczestnicy zatrzymują się na obiad. Po obiedzie uczestnicy mogą dokonać krótkiego podsumowania pierwszej części wycieczki. W tym celu wykorzystują tablety, laptopy i smartfony. Sprawdzają np. czy zdjęcia i filmy zostały zamieszczone poprawnie. Uczestnicy na bieżąco reagują również na zdobyte w czasie wycieczki informacje, których wcześniej nie znali (np. zdobycie wiedzy na temat do tej pory nieodkrytego miejsca pamięci) i ewentualnie uzupełniają o tą wiedzę swoją trasę rowerową. Latarnicy na bieżąco 5
wyłapują najczęściej popełniane błędy uczestników, omawiają je podając proste i rzeczowe rozwiązania. (Latarnicy: czuwają nad bezpieczeństwem uczestników w ruchu drogowym, koordynują trasę wycieczki, pomagają uczestnikom w wykorzystaniu narzędzi mobilnych, reagują na sytuacje kryzysowe, na bieżąco monitorują „stan zdrowia” wszystkich uczestników. Latarnicy wyposażeni są również w apteczkę). 4. Podsumowanie. Przyjazd do Łowicza. Pożegnanie.
SPOTKANIE III (4 h) 1. Czynności wstępne – powitanie, sprawdzenie listy obecności uczestników wycieczki (5 minut). 2. Powtórzenie: poznanie przez latarników opinii na temat wycieczki, miejsc, które zwiedzili oraz wykorzystania narzędzi mobilnych do zdobycia wiedzy na temat odwiedzanych miejsc (20 minut). 3. Lekcja właściwa (3 h) Uczestnicy wspólnie na jednym z portali społecznościowych (lub przygotowanym do tego celu blogu) tworzą relację z wycieczki rowerowej. W tym cel wykorzystują zdjęcia, filmy i relacje, które opracowali podczas wycieczki. W budowie wspólnego profilu grupy biorą udział wszyscy uczestnicy. Latarnicy pomagają uczestnikom, aby wykorzystali wszystkie dostępne funkcje danego portalu (np. tagowanie). 4. Podsumowanie. Podsumowaniem zajęć jest stworzenie płyty ze zdjęciami wszystkich uczestników oraz nagranie ich na płyty (30 minut). 5. Pożegnanie uczestników z latarnikami (10 minut).
6
Proponowany scenariusz zajęć jest przeznaczony dla uczestników kursów, którzy zdobyli już podstawową wiedzę na temat obsługi przeglądarki internetowej i teoretyczne informacje na temat działania narzędzi mobilnych w tym przede wszystkim tabletów. Warto wspomnieć, iż niezbędnym czynnikiem możliwym do przeprowadzenia zajęć ujętych w scenariuszu jest odpowiedni stan zdrowia ich uczestników oraz odpowiednia pogoda. Co sprawia, że nie w każdej porze roku jest on realny do przeprowadzenia. Autorzy podjęli się przygotowania planu zajęć w tej formie i o tej tematyce ze względu na to iż chcą go wykorzystać w praktyce w zbliżającym się sezonie rowerowym. W proponowanych zajęciach nie bez znaczenia jest wzajemne zaufanie i doświadczenie w pracy razem latarników co ułatwia rozstrzyganie kwestii spornych i reagowanie w sytuacjach kryzysowych, które mogą wystąpić na każdym etapie scenariusza. Warto również wspomnieć, że po małych zmianach i modyfikacjach niniejszy scenariusz można realizować w różnych regionach Polski. Można również przeprowadzonym zajęciom nadać zabarwienie poznawcze lub co w przypadku seniorów jest bardziej realne – sentymentalne. Takie zajęcia mogą stanowić doskonały fragment kończący cykl spotkań latarniczych z daną grupą.
7