© SMWI, 2011
BLOK 1: Usługi publiczne online – czy je znamy?
© SMWI, 2011
e-usługi publiczne
Czy mogą być użyteczne / przydatne?
ZADANIA DLA UCZESTNIKÓW
© SMWI, 2011
Nasze doświadczenia
Doświadczenia
uczestników
w
korzystaniu
z
e-usług
publicznych oraz w zachęcaniu innych do korzystania z nich…
DYSKUSJA
© SMWI, 2011
Jak rozumiemy e-usługę?
Czym właściwie jest e-usługa publiczna?
DYSKUSJA
© SMWI, 2011
Poziomy dojrzałości e-usługi
Źródło: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Administracja, Technologie informacyjne; materiały z zajęć
Definicja e-usługi Świadczenie usługi drogą elektroniczną – wykonanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron (na odległość), poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej
i
otrzymywanej
za
pomocą
urządzeń
do
elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną
Obszary e-usług publicznych
Opracowywanie obszarów
i
mapy
e-usług
rozpoczęcie
publicznych
uzupełniania
– list
wydzielenie usług
w
poszczególnych obszarach
PRACA W GRUPACH – PREZENTACJE WYNIKÓW – UZGODNIENIE WSPÓLNEJ MAPY
Obszary kluczowe wg PZIP Za priorytetowe do wdrożenia należy uznać e-usługi publiczne w następujących 10 obszarach działalności administracji publicznej: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
sprawy administracyjne, w szczególności sprawy obywatelskie rynek pracy, w szczególności utrata i poszukiwanie pracy ochrona zdrowia wymiar sprawiedliwości i sądownictwo bezpieczeństwo i powiadamianie ratunkowe prowadzenie działalności gospodarczej, w tym zamówienia publiczne 7. rolnictwo 8. rozliczanie podatków i obsługa celna 9. zabezpieczenie społeczne (ubezpieczenia i świadczenia) 10.udostępnianie zasobów informacyjnych administracji i nauki, w tym szkolnictwa wyższego
BLOK 2: e-administracja
e-administracja - definicja Administracja –
elektroniczna
administracja
informacyjne
i
(również
publiczna
e-administracja)
wykorzystująca
komunikacyjne
w
działaniu
technologie pracowników
administracji publicznej, mająca na celu poprawę jakości usług świadczonych przez administrację. E-administracja
ma
na
celu
również
poprawienie
demokratyzacji i prowadzi do zbudowania społeczeństwa informacyjnego.
/Wikipedia, Eugeniusz Bojanowski, Krzysztof Żukowski: Leksykon prawa administracyjnego. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2009, s. 61. ISBN 978-83-255-0838-8./
e-administracja - definicja E-administracja, czyli elektroniczna administracja, pozwala obywatelom
załatwiać
wiele
spraw
przez
komputer,
a urzędnikom ułatwia prace. Dziś budujemy w Polsce jej zręby. MAC nadzoruje prowadzenie wielkich projektów e-administracji, w tym tych, które wspiera swymi funduszami Unia Europejska. Jak to zrobimy, opisaliśmy w raporcie Państwo 2.0.
/Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji/
e-administracja – kluczowe zagadnienia
uwierzytelnianie
warstwa usługowa
Harmonizacja rejestry publiczne
Państwo 2.0
Źródło: Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa
Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa PZIP to strategiczny dokument opisujący działania rządu zmierzające do dostarczenia społeczeństwu wysokiej jakości elektronicznych usług publicznych. Celem Programu jest stworzenie spójnego, logicznego i sprawnego systemu informacyjnego państwa, dostarczającego e-usługi na poziomie krajowym i europejskim, w sposób efektywny pod względem jakości i kosztów. Program zapewni współpracę istniejących oraz nowych systemów teleinformatycznych administracji publicznej, eliminując jednocześnie powielające się dotychczas funkcjonalności. Kiedy można będzie uznać, że Program się powiódł? Wypełnienie celów PZIP mierzone będzie odsetkiem obywateli i przedsiębiorców korzystających z e-usług administracji publicznej oraz poziomem satysfakcji użytkowników.
Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa Celem programu informatyzacji jest zapewnienie obywatelom i przedsiębiorcom, ale również samej administracji, dostępu do użytecznych, bezpiecznych, prostych w stosowaniu narzędzi, które będą powszechnie dostępne i przygotowane do współpracy ze środowiskami technicznymi wykorzystującymi różne technologie. Z punktu widzenia obywatela najważniejsza jest wygoda załatwiania spraw urzędowych, w tym związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, spraw związanych z ochroną zdrowia, poszukiwaniem pracy, regulowaniem należności, zdobywaniem wiedzy i wykształcenia, a także korzystania z zasobów kultury. E-usługi dla obywateli powinny zapewnić oszczędność czasu, ograniczając konieczność osobistego stawienia się w urzędzie tylko do przypadków niezbędnych. Przy wykorzystaniu e-usług powinno być możliwe załatwianie spraw niezależnie od miejsca pobytu i stosowanej technologii służącej do korzystania z sieci, sprzętu, oprogramowania oraz wykorzystywanego kanału komunikacji elektronicznej.
Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa OBYWATEL PARTNEREM ADMINISTRACJI – OTWARTY RZĄD Dzięki technologiom cyfrowym zadania państwa mogą być realizowane w sposób bardziej EFEKTYWNY, SPERSONALIZOWANY I PARTYCYPACYJNY. Polskie społeczeństwo przechodzi intensywną przemianę spowodowaną rozwojem cywilizacyjnym oraz stałym wzrostem roli internetu i technologii cyfrowych w stosunkach społecznych, co powoduje, że administracja państwowa musi dotrzymać kroku obywatelom i wykorzystać szanse związane z cyfryzacją do lepszej realizacji zadań. Cyfrowa rzeczywistość pozwala na redefinicję relacji na linii rząd – obywatel – samorząd –organizacje pozarządowe, w kierunku większego PARTNERSTWA, a w konsekwencji transformacji modelu funkcjonowania państwa jako „otwartego rządu”, który będzie w stanie w większym stopniu WŁĄCZAĆ OBYWATELI W PODEJMOWANIE DECYZJI ORAZ WYKORZYSTYWAĆ ICH WIEDZĘ I UMIEJĘTNOŚCI.
Dostępne już dziś… sprawy administracyjne, w szczególności sprawy obywatelskie
• umożliwienie obywatelom potwierdzania ich tożsamości w elektronicznych kontaktach z administracją - m.in. bezpłatny profil zaufany ePUAP, spełniający funkcje podobne do oferowanych komercyjnych podpisów elektronicznych • udostępnienie e-usług dla obywateli poprzez platformę PUAP (np. rejestracja poborowych do służby wojskowej, sprawdzanie stanu składek ubezpieczenia społecznego, etc.)
• usługa elektronicznego sprawdzania statusu realizacji złożonego przez obywatela wniosku paszportowego • usługa elektronicznej weryfikacji dokumentu: prawo jazdy, dowód rejestracyjny 18
Dostępne już dziś…
Rynek pracy • przeszukiwanie centralnej bazy krajowych ofert pracy zgłoszonych w całej Polsce do powiatowych i wojewódzkich urzędów pracy (www.psz.praca.gov.pl) • przeszukiwanie zagranicznych ofert pracy za pośrednictwem sieci EURES (www.eures.praca.gov.pl) oraz prowadzonego przez Komisję Europejską europejskiego portalu mobilności zawodowej • rejestracja online osoby bezrobotnej lub poszukującej pracy poprzez portal; www.praca.gov.pl/eurzad.
19
Dostępne już dziś…
Ochrona zdrowia • umożliwienie elektronicznego sprawdzenia prawa pacjenta do świadczeń opieki zdrowotnej - system eWUŚ – elektronicznej Weryfikacji Uprawnień Świadczeniobiorców • umożliwienie pacjentom łatwego i powszechnego dostępu do informacji o udzielonych im świadczeniach opieki zdrowotnej oraz kwocie środków publicznych wydatkowanych na sfinansowanie tych świadczeń – system ZIP – Zintegrowany Informator Pacjenta • udostępnianie przedsiębiorcom usług i zasobów cyfrowych rejestrów medycznych, elektroniczna rejestracja i aktualizacja danych rejestrowych, pobieranie wypisów i zaświadczeń, dwustronna wymiana dokumentów elektronicznych pomiędzy przedsiębiorcami i organami rejestrowymi, możliwość śledzenia stanu realizacji wniosków 20
Dostępne już dziś… wymiar sprawiedliwości i sądownictwo
• dostęp do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) na terenie całego kraju, dostęp do informacji z Monitora Sądowego i Gospodarczego • przekazywanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego (KRK) do Krajowego Rejestru Sądowego • wgląd do Ksiąg Wieczystych – dzięki zastąpieniu rejestrów papierowych elektronicznymi zapisami w systemie teleinformatycznym obywatele otrzymali wgląd do ksiąg wieczystych bez konieczności wizyty w sądzie.
21
Dostępne już dziś… bezpieczeństwo i powiadamianie ratunkowe
• obsługa wywołań na alarmowy numer 112 (wraz z lokalizacją miejsca zgłoszenia).
22
Dostępne już dziś… prowadzenie działalności gospodarczej
• rejestracja i dokonywanie zmian dot. działalności gospodarczej osób fizycznych poprzez portal Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w ciągu 15-30 min. • obsługa zgłoszeń identyfikacyjnych (o nadanie NIP) albo aktualizacyjnych, o których mowa w ustawie o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników • obsługa wniosków składanych do krajowego rejestru urzędowego REGON, w tym o nadanie numeru REGON • obsługa wniosków składanych do naczelników urzędów skarbowych składanych w zakresie rejestracji lub zmian danych rejestracyjnych w rejestrze CRP KEP. 23
Dostępne już dziś… prowadzenie działalności rolniczej
• składanie przez rolników wniosków o dopłaty
24
Dostępne już dziś… rozliczanie należności podatkowych względem państwa
• m.in. składanie deklaracji podatkowych dla podatku od osób fizycznych oraz od osób prawnych, podatku od towarów i usług, podatku od spadków i darowizn i podatku od czynności cywilnoprawnych poprzez e-Deklaracje
25
Dostępne już dziś…
obsługa celna
• m.in. umożliwienie przedsiębiorcom dokonania i rozliczania drogą elektroniczną większości operacji związanych z obrotem towarowym z zagranicą, w tranzycie i obrocie towarami akcyzowymi
26
Dostępne już dziś… dostęp do danych przestrzennych
• w ramach budowy infrastruktury informacji przestrzennej uruchomiono rządowy portal geoportal.gov.pl zapewniający dostęp dla administracji (w tym służb ratowniczych), przedsiębiorców i obywateli do danych przestrzennych za pomocą e-usług i urządzeń mobilnych
27
Dostępne już dziś… dostęp do danych statystycznych
• usługi elektroniczne w zakresie udostępniania danych z rejestru urzędowego REGON
• udostępnianie wynikowych informacji statystycznych w postaci plików i stron HTML w postaci Portalu Informacyjnego GUS (PI GUS) • dostęp do Baz Danych o sytuacji społeczno-gospodarczej, demograficznej, społecznej oraz o stanie środowiska dla województw, powiatów oraz gmin • udostępnienie danych systemu TERYT (tj. katalogu jednostek terytorialnych kraju (TERC), miejscowości (SIMC) i ulic (ULIC) w postaci plików XML
28
Dostępne już dziś… kultura i dziedzictwo narodowe
• umożliwienie dostępu do zasobów dziedzictwa kulturowego, np. poprzez adresy internetowe: www.nina.gov.pl, http://www.nac.gov.pl
29
e-usługi nowej generacji
Jakich e-usług oczekujemy? PRACA W GRUPACH – PREZENTACJA - DYSKUSJA
e-usługi nowej generacji •
ZINTEGROWANE - gdzie oferowana użytkownikowi usługa nowej generacji obejmować będzie kompletny zestaw spraw „elementarnych”, realizowanych obecnie przez kilka różnych urzędów i wymagających osobistego stawiennictwa lub dostarczenia dokumentów papierowych do każdego urzędu osobno
•
UPROSZCZONE - przebudowane tak, aby w maksymalnym stopniu skrócić obywatelowi lub przedsiębiorcy załatwianie konkretnej sprawy i usprawnić funkcjonowanie urzędu
•
„ODMIEJSCOWIONE”, czyli realizowane niezależnie od fizycznej lokalizacji podmiotu załatwiającego sprawę, w równym stopniu osoby zamieszkujące w kraju jak i obywateli pracujących za granicą (bez konieczności fizycznego stawienia się w urzędzie)
•
DOSTĘPNE WIELOMA KANAŁAMI komunikacji elektronicznej, w tym za pośrednictwem
aplikacji mobilnych •
WIELOJĘZYCZNE, a więc dostępne obok języka polskiego w równoważnej formie w języku angielskim, fakultatywnie w roboczych językach UE (FR, DE), co w szczególności ułatwi ich świadczenie transgranicznie
Dodatkowo… DODANE, INTEGROWANE, MIESZANE /Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa/
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów • Badanie „Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów administracji publicznej w Polsce” przeprowadzone w październiku 2013 r. zostało zrealizowane już po raz czwarty.
• Głównym celem badania było zdiagnozowanie stanu informatyzacji i określenie jej wpływu na usprawnienie działania urzędów w Polsce w 2013 roku. • Zebrane informacje pomogą ustalić, jaki jest obecny stan zarządzania procesami informatyzacji, kompetencji cyfrowych w urzędach, wykorzystania nowoczesnych technologii do świadczenia usług i komunikacji z obywatelami w Polsce.
• Wyniki badania posłużą do monitorowania Strategii Sprawne Państwo 2020, Planu Zintegrowanej Informatyzacji Państwa, jak również opracowywanego właśnie Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa.
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
Wpływ cyfryzacji na działanie urzędów
Kluczowe centralne systemy e-administracji • • • • • • • •
ePUAP (www.epuap.gov.pl) CEIDG (www.firma.gov.pl) eKRS (https://ems.ms.gov.pl) Elektroniczne Księgi Wieczyste (https://ekw.ms.gov.pl) eDeklaracje2 (http://www.finanse.mf.gov.pl/web/wp/pp) PUE ZUS (https://pue.zus.pl) Geoportal (geoportal.gov.pl) Wortal publicznych służb zatrudnienia (http://psz.praca.gov.pl) • …
A co na poziomie regionalnym i lokalnym?
• Platformy regionalne (np. www.sekap.pl) • e-urzędy (np. https://eurzad.um.oswiecim.pl/eurzad/$)
PRAWO, PRAWO, PRAWO…!
Kodeks postępowania administracyjnego Dział I: Przepisy ogólne Rozdział 8: Doręczenia Doręczenie pism następuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2013 r. poz. 1422), jeżeli strona lub inny uczestnik postępowania spełni jeden z następujących warunków: 1) złoży podanie w formie dokumentu elektronicznego przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji publicznej; 2) wystąpi do organu administracji publicznej o takie doręczenie i wskaże organowi administracji publicznej adres elektroniczny; 3) wyrazi zgodę na doręczanie pism w postępowaniu za pomocą tych środków i wskaże organowi administracji publicznej adres elektroniczny.
Kodeks postępowania administracyjnego Dział I: Przepisy ogólne Rozdział 8: Doręczenia (c.d) 1a. Organ administracji publicznej może zwrócić się do strony lub innego uczestnika postępowania o wyrażenie zgody na doręczanie pism w formie dokumentu elektronicznego w innych, określonych przez organ kategoriach spraw indywidualnych załatwianych przez ten organ. 1b. Organ administracji publicznej może wystąpić o wyrażenie zgody, o której mowa w 1 pkt 3 lub w 1a, przesyłając to wystąpienie za pomocą środków komunikacji elektronicznej na adres elektroniczny strony lub innego uczestnika postępowania. 1c. Do wystąpienia, o którym mowa w 1b, nie stosuje się art. 46 3–8. 1d. Jeżeli strona lub inny uczestnik postępowania zrezygnuje z doręczania pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej, organ administracji publicznej doręcza pismo w sposób określony dla pisma w formie innej niż forma dokumentu elektronicznego.
Kodeks postępowania administracyjnego 4. W celu doręczenia pisma w formie dokumentu elektronicznego organ admini-stracji publicznej przesyła na adres elektroniczny adresata zawiadomienie za-wierające: 1) wskazanie, że adresat może odebrać pismo w formie dokumentu elektro-nicznego; 2) wskazanie adresu elektronicznego, z którego adresat może pobrać pismo i pod którym powinien dokonać potwierdzenia doręczenia pisma; 3) pouczenie dotyczące sposobu odbioru pisma, a w szczególności sposobu identyfikacji pod wskazanym adresem elektronicznym w systemie telein-formatycznym organu administracji publicznej, oraz informację o wymogu podpisania urzędowego poświadczenia odbioru w sposób wskazany w art. 20a ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmio-tów realizujących zadania publiczne.
Kodeks postępowania administracyjnego 5. W przypadku nieodebrania pisma w formie dokumentu elektronicznego w spo-sób, o którym mowa w 4 pkt 3, organ administracji publicznej po upływie 7 dni, licząc od dnia wysłania zawiadomienia, przesyła powtórne zawiadomienie o możliwości odebrania tego pisma. 6. W przypadku nieodebrania pisma doręczenie uważa się za dokonane po upływie czternastu dni, licząc od dnia przesłania pierwszego zawiadomienia. 7. Zawiadomienia, o których mowa w 4 i 5, mogą być automatycznie tworzone i przesyłane przez system teleinformatyczny organu administracji publicznej, a odbioru tych zawiadomień nie potwierdza się.
Kodeks postępowania administracyjnego 8. W przypadku uznania pisma w formie dokumentu elektronicznego za doręczone na podstawie 6 organ administracji publicznej umożliwia adresatowi pisma dostęp do treści pisma w formie dokumentu elektronicznego przez okres co najmniej 3 miesięcy od dnia uznania pisma w formie dokumentu elektronicz-nego za doręczone oraz do informacji o dacie uznania pisma za doręczone i da-tach wysłania zawiadomień, o których mowa w 4 i 5, w swoim systemie tele-informatycznym.
Kodeks postępowania administracyjnego Warunki techniczne i organizacyjne doręczenia dokumentu w formie dokumentu elektronicznego określają przepisy ustawy, o której mowa w 4 pkt 3. Doręczenie dokumentu w formie dokumentu elektronicznego do podmiotu publicznego w rozumieniu przepisów ustawy, o której mowa w 4 pkt 3, następuje przez elektroniczną skrzynkę podawczą tego podmiotu, w sposób określony w tej ustawie.
Kodeks postępowania administracyjnego Dział II: Postępowanie Rozdział 1: Wszczęcie postępowania 3a. Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony wniesione drogą elektroniczną jest dzień wprowadzenia
Kodeks postępowania administracyjnego 1. Podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone pisemnie, telegraficznie, za pomocą telefaksu lub ustnie do protokołu, a także za pomocą innych środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji publicznej utworzoną na podstawie ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów rea-lizujących zadania publiczne.
Kodeks postępowania administracyjnego 3a. Podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno: 1) być uwierzytelnione przy użyciu mechanizmów określonych w art. 20a ust. 1 albo 2 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności pod-miotów realizujących zadania publiczne; 2) zawierać dane w ustalonym formacie, zawartym we wzorze podania określonym w odrębnych przepisach, jeżeli te przepisy nakazują wnoszenie po-dań według określonego wzoru; 3) zawierać adres elektroniczny wnoszącego podanie. 3b. Jeżeli podanie, o którym mowa w 3a, nie zawiera adresu elektronicznego, organ administracji publicznej przyjmuje, że właściwym jest adres elektroniczny, z którego nadano podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego, a gdy wniesiono je w innej formie i zawiera ono żądanie, o którym mowa w art. 391 1 pkt 2, doręczenie pism następuje na adres wskazany zgodnie z 2, przy czym w pierwszym piśmie poucza się o warunku podania adresu elektronicznego w żądaniu doręczania pism środkami komunikacji elektronicznej.
Ustawa o informatyzacji… USTAWA z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
Ustawa o informatyzacji… elektroniczna skrzynka podawcza – dostępny publicznie środek komunikacji elektronicznej służący do przekazywania dokumentu elektronicznego do podmiotu publicznego przy wykorzystaniu powszechnie dostępnego syste-mu teleinformatycznego
Ustawa o informatyzacji… urzędowe poświadczenie odbioru – dane elektroniczne powiązane z dokumentem elektronicznym doręczonym podmiotowi publicznemu lub przez niego doręczanym w sposób zapewniający rozpoznawalność później-szych zmian dokonanych w tych danych, określające: a) pełną nazwę podmiotu publicznego, któremu doręczono dokument elektroniczny lub który doręcza dokument, b) datę i godzinę wprowadzenia albo przeniesienia dokumentu elektronicznego do systemu teleinformatycznego podmiotu publicznego – w odniesieniu do dokumentu doręczanego podmiotowi publicznemu, c) datę i godzinę podpisania urzędowego poświadczenia odbioru przez adresata z użyciem mechanizmów, o których mowa w art. 20a ust. 1 albo 2 – w odniesieniu do dokumentu doręczanego przez podmiot publiczny, d) datę i godzinę wytworzenia urzędowego poświadczenia odbioru;
Ustawa o informatyzacji… 1.Identyfikacja użytkownika systemów teleinformatycznych udostępnianych przez podmioty określone w art. 2 następuje przez zastosowanie kwalifikowanego certyfikatu przy zachowaniu zasad przewidzianych w ustawie z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz. 1450, z późn. zm.10)), lub profilu zaufanego ePUAP. 2. Podmiot publiczny, który używa do realizacji zadań publicznych systemów teleinformatycznych, może umożliwiać użytkownikom identyfikację w tym systemie przez zastosowanie innych technologii, chyba że przepisy odrębne przewidują obowiązek dokonania czynności w siedzibie podmiotu publicznego.
Rozporządzenie w sprawie sporządzania pism w formie… ROZPORZĄDZENIE PREZESA RADY MINISTRÓW z dnia 14 września 2011 r. w sprawie sporządzania pism w formie dokumentów elektronicznych, doręczania dokumentów elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii dokumentów elektronicznych
Rozporządzenie w sprawie sporządzania pism w formie… Podmioty publiczne informują na swoich stronach podmiotowych Biuletynu Informacji Publicznej, zwanego dalej „BIP”, o: 1) udostępnionym adresie elektronicznej skrzynki podawczej, podanym w formie identyfikatora URI; 2) maksymalnym rozmiarze dokumentu elektronicznego wraz z załącznikami, wyrażonym w megabajtach, możliwym do doręczenia za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej, nie mniejszym niż 5 megabajtów; 3) zakresach użytkowych dokumentów elektronicznych tworzonych na podstawie wzorów umieszczonych przez te podmioty w centralnym repozytorium lub repozytorium wzorów dokumentów elektronicznych, o którym mowa w art. 19b ust. 5 ustawy, zwanym dalej „lokalnym repozytorium”; 4) rodzajach informatycznych nośników danych, na których może zostać im doręczony dokument elektroniczny; 5) rodzajach informatycznych nośników danych, na których może zostać zapisane urzędowe poświadczenie odbioru; 6) innych wymaganiach określonych przepisami prawa dotyczących doręczania dokumentów elektronicznych.
Rozporządzenie w sprawie sporządzania pism w formie… Elektroniczne skrzynki podawcze, których adresy zostały udostępnione w BIP, umożliwiają bezpośrednie doręczanie dokumentów elektronicznych zgodnych ze wzorami, o których mowa w 19 oraz w art. 16a i art. 16b ustawy, bez potrzeby korzystania z formularzy elektronicznych powiązanych z tymi skrzynkami.
Rozporządzenie w sprawie sporządzania pism w formie… 1. Pisma skierowane na adres poczty elektronicznej podmiotu publicznego traktuje się jako przesyłki złożone w trybie niewymagającym potwierdzenia wniesienia podania, w szczególności takiego, o którym mowa w art. 63 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. — Kodeks postępowania administracyjnego lub w art. 168 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. — Ordynacja podatkowa.
Rozporządzenie w sprawie sporządzania pism w formie… 2. W przypadku gdy: 1) w przepisach prawa został określony wzór pisma lub wzór nieelektroniczny, 2) w centralnym lub lokalnym repozytorium został umieszczony wzór pisma przeznaczony do załatwiania danej sprawy — inny niż ogólny, o którym mowa w 19
— przesyłki złożone w sposób, o którym mowa w ust. 1, uważa się za wniesione nieskutecznie.
Rozporządzenie w sprawie sporządzania pism w formie… W przypadku odebrania dokumentu elektronicznego przez elektroniczną skrzynkę podawczą podmiotu publicznego poświadczenie przedłożenia jest automatycznie tworzone i udostępniane nadawcy tego dokumentu przez system teleinformatyczny służący do obsługi doręczeń.
Rozporządzenie w sprawie sporządzania pism w formie… Poświadczenie doręczenia jest udostępniane przez system teleinformatyczny podmiotu publicznego w celu umożliwienia podpisania tego poświadczenia przez adresata dokumentu elektronicznego i zawiera: 1) pełną nazwę podmiotu publicznego, który doręcza dokument elektroniczny; 2) pełną nazwę podmiotu, któremu podmiot publiczny doręcza dokument elektroniczny; 3) oznaczenie sprawy; 4) jednoznaczne oznaczenie pisma, którego dotyczy; 5) w przypadku podpisania poświadczenia doręczenia — datę i czas podpisania rozumiane jako data i czas doręczenia dokumentu elektronicznego.
Rozporządzenie w sprawie sporządzania pism w formie… Adresat dokumentu elektronicznego potwierdza jego odebranie przez opatrzenie poświadczenia doręczenia podpisem elektronicznym umożliwiającym identyfikację podpisującego w sposób określony w art. 20a ust. 1 lub 2 ustawy.
Po opatrzeniu poświadczenia doręczenia podpisem elektronicznym system teleinformatyczny służący do obsługi doręczeń bezpośrednio po zakończeniu procesu weryfikacji podpisu elektronicznego adresata: 1) udostępnia adresatowi do pobrania doręczany dokument elektroniczny wraz z podpisanym przez niego poświadczeniem doręczenia; 2) udostępnia organowi doręczającemu podpisane poświadczenie doręczenia.
Rozporządzenie w sprawie sporządzania pism w formie… Minister zamieszcza w centralnym repozytorium ogólny wzór elektroniczny przeznaczony do tworzenia pism w postaci elektronicznej wnoszonych za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej lub doręczanych przez podmioty publiczne za poświadczeniem doręczenia, w przypadkach gdy łącznie spełnione są następujące warunki: 1) organ administracji publicznej nie określił wzoru dokumentu elektronicznego umożliwiającego załatwienie danej sprawy; 2) przepisy prawa nie wskazują jednoznacznie, że jedynym skutecznym sposobem przekazania informacji jest jej doręczenie w postaci papierowej.
eGov2.0
eGov2.0 i nie tylko… • e-petitions – create and sign petitions online (http://epetitions.direct.gov.uk) • Apps for Democracy Innovation Content (http://istrategylabs.com/work/apps-for-democracy-contest) • School Information Service (http://app.sis.moe.gov.sg) • OpenLocal - making local government more transparent (http://openlylocal.com) • High School and College Reviews by Students, Parents and Teachers (http://www.ratemyteachers.com) • Justice bolgs (http://www.justice.gov/justice-blogs) • Delaware.gov (http://www.delaware.gov) M • Alaska State Agency Databases (http://wikis.ala.org/godort/index.php/alaska) • FixMyStreet (https://www.fixmystreet.com) • …
BLOK 3: INFORMACJE SEKTORA PUBLICZNEGO, OTWARTE ZASOBY EDUKACYJNE – PODSTAWA WARTOŚCIOWYCH E-USŁUG CZY WARTOŚĆ SAMA W SOBIE?
Prawo do informacji publicznej USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w ustawie (nie narusza przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji publicznych) Każdemu przysługuje prawo dostępu do informacji publicznej, zwane „prawem do informacji publicznej” (zastrzeżenie: ochrona informacji niejawnych, innych tajemnic prawnie chronionych, prywatność osoby fizycznej, tajemnica przedsiębiorstwa, …) Od osoby wykonującej prawo do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego „Trzeba podkreślić, że jest to prawo szczególne, bowiem warunkuje ono realne wykorzystywanie innych praw, np. prawa wyborczego i umożliwia jednostce zajmowanie racjonalnego stanowiska w sprawach publicznych.” INFORMACJA PUBLICZNA W ŚWIETLE PRAKTYKI RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH
Informacja publiczna
Źródło: Projekt założeń projektu ustawy o otwartych zasobach publicznych, 21.12.2012
Prawo do informacji publicznej Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do: uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, wglądu do dokumentów urzędowych, dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych. Ustawa (z pewnymi wyjątkami) weszła w życie z dniem 1 stycznia 2002 r. Czy to oznacza, że przed tą datą nie mieliśmy prawa dostępu do informacji publicznej?
Waga prawa do informacji publicznej Obywatele świadomie funkcjonują w demokracji nie tylko poprzez wykonywanie prawa wyborczego, ale także – interesując się i znając zasady funkcjonowania państwa: mechanizmy podejmowania decyzji i wydatkowania funduszy publicznych oraz ich konsekwencje. Podstawą demokracji jest założenie, że państwo należy do obywateli i to obywatele sprawują w nim władzę poprzez wybranych przedstawicieli. Oznacza to, że podejmowanie decyzji przez władze i funkcjonowanie państwa winno się odbywać w sposób jawny - widoczny i zrozumiały dla wszystkich. Źródło: Prawo dostępu do informacji publicznej jako bierny i czynny obowiązek informowania, Szymon Osowski
Dostęp do informacji publicznej pozwala na: współdziałanie obywateli z władzą przy wykonywaniu zadań publicznych współdecydowanie przez obywateli o celach wydatkowania funduszy publicznych aktywność obywatelską kontrolowanie władzy: sprawdzamy, czy to co robią rządzący jest zgodne z prawem, czy decyzje podejmowane są obiektywnie i według przyjętych procedur, jak wydawana są publiczne pieniądze kontrolowanie władzy służy zwalczaniu patologii życia publicznego, m.in.: korupcji, nepotyzmu, nadużywania władzy, niewłaściwego wykonywania obowiązków przez funkcjonariuszy publicznych itd. …
Drogi udostępniania informacji publicznych 1.
2. 3. 4. 5. 6.
7.
ogłaszanie informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych w Biuletynie Informacji Publicznej informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub centralnym repozytorium, jest udostępniana na wniosek informacja publiczna, która może być niezwłocznie udostępniona, jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych, przez zainstalowane w miejscach ogólnie dostępnych urządzeń umożliwiających zapoznanie się z tą informacją wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów i udostępnianie materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia, umieszczanie informacji publicznych w centralnym repozytorium informacji publicznych
Biuletyn Informacji Publicznej Co to jest? Urzędowy publikator teleinformatyczny, stworzony w celu powszechnego udostępniania informacji publicznej, w postaci ujednoliconego systemu stron w sieci teleinformatycznej Kto jest obowiązany? Informacje publiczne są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej przez organy władzy publicznej i organy samorządów gospodarczych i zawodowych
Problemy z BIP Struktura / układ stron Podmioty obowiązane nie prowadzą BIPów Aktualizacja treści Zakres treści Format treści …
Centralne Repozytorium https://danepubliczne.gov.pl Informacje publiczne o szczególnym znaczeniu dla rozwoju innowacyjności w państwie i rozwoju społeczeństwa informacyjnego, które ze względu na sposób przechowywania i udostępniania pozwalają na ich ponowne wykorzystywanie, w sposób użyteczny i efektywny, stanowią zbiór zwany dalej „zasobem informacyjnym” i są udostępniane w centralnym repozytorium. Do przekazania posiadanego zasobu informacyjnego do centralnego repozytorium, a także do systematycznego jego weryfikowania i aktualizowania obowiązane są: 1) organy administracji rządowej, 2) fundusze celowe, 3) Zakład Ubezpieczeń Społecznych, 4) Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, 5) Narodowy Fundusz Zdrowia, 6) państwowe instytuty badawcze, 7) państwowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyjątkiem uczelni, Polskiej Akademii Nauk oraz jednostek naukowych w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki
Ponowne wykorzystanie informacji sektora publicznego Wypełniając swe zadania publiczne organy sektora publicznego zbierają, produkują, reprodukują i rozpowszechniają dokumenty, użycie tych dokumentów do innych celów jest ich ponownym wykorzystywaniem. W Komunikacie Komisji Wspólnot Europejskich do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu EkonomicznoSpołecznego i Komitetu Regionów z 7 maja 2009 roku zwrócono uwagę na potencjał związany z ponownym wykorzystywaniem informacji sektora publicznego w dobie cyfryzacji. Wartość unijnego rynku ISP ocenia się na 27 miliardów EUR , czyli czterokrotność wartości unijnego rynku usług roamingowych w telefonii ruchomej. Większe możliwości ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego powinny pozwolić, między innymi, firmom europejskim na wykorzystywanie swojego potencjału oraz przyczynić się do wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy.
Zapisy Dyrektywy „Ponowne wykorzystywanie” oznacza wykorzystywanie przez osoby fizyczne lub prawne dokumentów będących w posiadaniu organów sektora publicznego, do celów komercyjnych lub niekomercyjnych innych niż ich pierwotne przeznaczenie w ramach zadań publicznych, dla których te dokumenty zostały wyprodukowane. Ponownym wykorzystywaniem nie jest wymiana dokumentów między organami sektora publicznego wyłącznie w wykonaniu ich zadań publicznych Zasada ogólna: Państwa Członkowskie zapewniają, że tam gdzie ponowne wykorzystywanie dokumentów będących w posiadaniu organów sektora publicznego jest dozwolone, dokumenty te będą ponownie wykorzystywane do celów komercyjnych lub niekomercyjnych zgodnie z warunkami określonymi w rozdziałach III i IV. Tam gdzie to możliwe, dokumenty są udostępniane przy wykorzystaniu środków elektronicznych. W przypadku dokumentów, do których prawa własności intelektualnej posiadają biblioteki, w tym biblioteki uniwersyteckie, muzea i archiwa, państwa członkowskie zapewniają – w sytuacji gdy dozwolone jest ponowne wykorzystywanie takich dokumentów – możliwość ponownego wykorzystywania tych dokumentów do celów komercyjnych lub niekomercyjnych zgodnie z warunkami określonymi w rozdziałach III i IV.
Po co zmiany w Dyrektywie? Polityka otwartego dostępu do danych propagująca szeroką dostępność i ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego do celów prywatnych lub komercyjnych, przy minimalnych ograniczeniach prawnych, technicznych lub finansowych bądź bez takich ograniczeń, i wspierająca obieg informacji przeznaczonych nie tylko dla podmiotów gospodarczych, lecz także dla opinii publicznej, może odegrać ważną rolę w stymulowaniu rozwoju nowych usług opartych na nowatorskich sposobach łączenia i korzystania z takich informacji, pobudzić wzrost gospodarczy i wesprzeć zaangażowanie społeczne. Wymaga to jednak równych szans na poziomie unijnym w kwestii pozwolenia na ponowne wykorzystywanie dokumentów, czego nie można osiągnąć, pozostawiając tę kwestię w gestii zróżnicowanych przepisów i praktyk państw członkowskich lub zainteresowanych organów sektora publicznego.
Po co zmiany w Dyrektywie? Aby różnice w przepisach poszczególnych państw członkowskich nie stanowiły bariery dla transgranicznego oferowania produktów i usług oraz aby zapewnić możliwość ponownego wykorzystywania porównywalnych zestawów danych publicznych w ramach opartych na nich paneuropejskich zastosowań, wymagana jest minimalna harmonizacja w kwestii określenia, jakie dane publiczne są dostępne do ponownego wykorzystania na rynku wewnętrznym informacji, zgodnie z odnośnym systemem dostępu.
Otwarte zasoby
• Projekt założeń projektu ustawy o otwartych zasobach publicznych
Europejska strategia otwartego dostępu do danych Komisja Europejska – Komunikat prasowy: Agenda cyfrowa: Zamieniane danych rządowych w złoto, Bruksela, 12 grudnia 2011 r. Komisja uruchomiła europejską strategię otwartego dostępu do danych, która zgodnie z oczekiwaniami ma co roku przynieść unijnej gospodarce zastrzyk finansowy w wysokości 40 mld euro. Administracja publiczna w Europie posiada prawdziwą kopalnię złota niewykorzystanego potencjału gospodarczego: duże ilości informacji zbieranych przez wiele służb i organów publicznych. Państwa członkowskie takie jak Wielka Brytania i Francja już pokazują ile warte są te informacje. Strategia, której celem jest podniesienie wydajności w całej UE, jest trójstopniowa. Po pierwsze Komisja będzie służyć za przykład, otwierając bezpłatny dostęp do swoich zasobów danych dla ogółu społeczeństwa za pośrednictwem nowego portalu danych. Po drugie ustanowione zostaną jednakowe warunki otwartego dostępu do danych w całej UE. Na koniec te nowe środki zostaną uzupełnione poprzez wsparcie w wysokości 100 mln euro, które zostanie przyznana w latach 2011-2013 na finansowanie badań nad poprawą technologii przetwarzania danych. Dzięki tym działaniom UE uzyska pozycję światowego lidera w dziedzinie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego. Pobudzą one rozwój przemysłu, który przetwarza dane pierwotne na materiał, z jakiego korzystają setki milionów użytkowników technologii informacyjno-komunikacyjnych, na przykład do obsługi oprogramowania smartfonów, np. map, informacji w czasie rzeczywistym na temat ruchu drogowego i pogody, narzędzi służących do porównywania cen itp. Innymi głównymi beneficjentami będą dziennikarze i naukowcy.
Europejska strategia otwartego dostępu do danych Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Neelie Kroes powiedziała: „W dniu dzisiejszym wysyłamy organom administracji silny sygnał. Wasze dane będą więcej warte, jeśli je ujawnicie. Rozpocznijcie więc podawanie ich do wiadomości publicznej już teraz: wykorzystajcie te ramy, aby dołączyć do innych przedsiębiorczych przywódców, którzy już czerpią zyski z przyjęcia modelu otwartego dostępu do danych. Podatnicy już zapłacili za te informacje, musimy przynajmniej zwrócić je tym, którzy chcą z nich korzystać w nowy sposób, pomagając obywatelom w tworzeniu miejsc pracy i stymulowaniu wzrostu gospodarczego.” http://www.youtube.com/watch?v=gBUpUD4l1Wo&list=PL57 9F6BE69794EAEF&index=5
Idea otwartych zasobów Projekt założeń projektu ustawy o otwartych zasobach publicznych Cel: ułatwienie procesu otwierania zasobów wiedzy i kultury za pośrednictwem Internetu Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie Wprowadzenie regulacji jest niezbędne do osiągnięcia celu jakim jest otwartość publicznych zasobów wiedzy, (rozumianych jako zasoby informacyjne o szczególnym znaczeniu dla innowacyjności i rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz inne źródła wiedzy i treści kultury będące w posiadaniu instytucji kultury, nauki i oświaty). W chwili obecnej nie istnieją przepisy administracyjno-prawne normujące w sposób jednolity zasady dostępu i wykorzystywania zasobów wiedzy finansowanych ze środków publicznych (a nie tylko generowanych przez podmioty publiczne). Podstawowym skutkiem otwarcia zasobów publicznych będzie zwiększenie podaży usług szerokopasmowych (będzie motywować do korzystania z internetu, lub też do bardziej wydajnego korzystania przez osoby już dostęp posiadające) oraz zapewnienie większego dostępu do przydatnych, wysokiej jakości zasobów edukacyjnych, naukowych i kulturowych. Udostępnione w sposób otwarty zasoby publiczne mogą być podstawą nowych serwisów – w tym komercyjnych, wspierając tym samym małe i mikro przedsiębiorstwa pracujące w sektorze mediów i technologii cyfrowych. Rozwinie to rynek usług opartych na swobodnie dostępnych zasobach. Dodatkowo, na skutek otwarcia zasobów publicznych należy oczekiwać wzrostu projektów opartych na zaangażowaniu obywateli we współtworzenie lub zarządzanie wspólnymi zasobami – przykładem takich projektów mogą być Wikipedia, czy oddolnie tworzone cyfrowe archiwa dziedzictwa w ramach projektu Cyfrowe Archiwa Tradycji Lokalnej (CATL).
Zasoby a informacja publiczna
Zakres przedmiotowy ustawy
Zmiana Dyrektywy
• BIBLIOTEKI, ARCHIWA I MUZEA!
„Wyodrębnienie” ponownego wykorzystania
• Projekt założeń projektu ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego
Otwarte zasoby edukacyjne
• otwarte zasoby edukacyjne (OZE), czyli materiały opracowane na cele edukacyjne, które są opublikowane na tzw. wolnych licencjach, dzięki czemu każdy może z nich korzystać, przerabiać, kopiować i rozpowszechniać do swoich celów. /materiał kursu CEL AGH: PROJEKTOWANIE I PROWADZENIE KURSÓW ONLINE/
http://koed.org.pl/otwartosc/otwarta-edukacja/
Przykłady repozytoriów materiałów • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Open AGH Open Learn - otwarte kursy Open University UK MITOpenCoureWare - otwarte zasoby Massachusetts Institute of Technology Internet Archive: filmy, książki, muzyka w domenie publicznej OER Commons Curriki Connexions TeacherTube Wikiedukator Wikipedia - wolna encyklopedia Wikiźródła - zbiór tekstów źródłowych Wikibooks - baza darmowych, otwartych materiałów edukacyjnych Wikicytaty - zbiór cytatów, sentencji i maksym Wikimedia Commons - repozytorium multimediów Flickr - baza zdjęć i grafik Jamendo - muzyka (wybrane zasoby na licencjach Creative Commons) LibriVox - audioksiążki w domenie publicznej Creative Commons Search ccFlickr - wyszukiwarka zdjęć z serwisu Flickr tylko na licencjach CC Google.pl - wyszukiwanie zaawansowane (pole: prawa używania) Google Grafika - wyszukiwanie zaawansowane (pole: prawa używania)
/materiał kursu CEL AGH: PROJEKTOWANIE I PROWADZENIE KURSÓW ONLINE/
BLOK 5: E-USŁUGI „CODZIENNEGO UŻYTKU”
The floor is yours…
PREZENTACJE UCZESTNIKÓW - DYSKUSJA