หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วท.ม.)
สาขาวิชาสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2559) ชื่อหลักสูตร ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ
: หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ : Master of Science Program in Medicinal Plants and Natural Products
ชื่อปริญญาและสาขาวิชา ภาษาไทย (ชื่อเต็ม) (ชื่อยอ) ภาษาอังกฤษ (ชื่อเต็ม) (ชื่อยอ)
: : : :
วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ) วท.ม. (สมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ) Master of Science (Medicinal Plants and Natural Products) M.Sc. (Medicinal Plants and Natural Products)
โครงสรางหลักสูตร หมวดวิชา 1) หมวดวิชาแกน 2) หมวดวิชาบังคับ 3) หมวดวิชาเลือก 4) หมวดประสบการณวิจัย รวม
หนวยกิต (แผน ก แบบ ก 2) 3 หนวยกิต 14 หนวยกิต 9 หนวยกิต 12 หนวยกิต 38 หนวยกิต
คู มื อ ห ลั ก สู ต ร
ระดับบัณฑิตศึกษา 2559
747
รายวิชาในหลักสูตร
หมวดวิชาแกน กําหนดใหเรียนวิชาบังคับจํานวน 3 หนวยกิต จากรายวิชาตอไปนี้ 0701 705 วิทยาระเบียบวิธีวิจัยสําหรับการวิจัยทางเภสัชศาสตร 3(3-0-6) Research Methodology for Pharmaceutical Research หมวดวิชาบังคับ กําหนดใหเรียนวิชาบังคับจํานวน 14 หนวยกิต จากรายวิชา ตอไปนี้ 0702 701 สัมมนาทางสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ 1 1(1-0-2) Seminar in Medicinal Plants and Natural Products 1 0702 702 สัมมนาทางสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ 2 1(1-0-2) Seminar in Medicinal Plants and Natural Products 2 0702 704 พฤกษเคมี 3(2-3-4) Phytochemistry 0702 722 เภสัชอินทรียเคมี 3(2-3-4) Pharmaceutical Organic Chemistry 0702 723 พฤกษศาสตรพื้นบานประยุกต 3(2-3-4) Applied Ethnobotany 0702 724 การใชประโยชนและการทดสอบฤทธิ์ทางชีวภาพ 3(2-3-4) ของผลิตภัณฑธรรมชาติ Applications and Bioactivities of Natural Products หมวดวิชาเลือก ใหเลือกเรียนรายวิชาตามความสนใจ โดยนิสติ แผน ก 2 เลือกเรียน ไมนอยกวา 9 หนวยกิต จากรายวิชาตอไปนี้ 0702 706 เทคนิคการแยกสารจากผลิตภัณฑธรรมชาติ 3(2-3-4) Separation Techniques from Natural Products 0702 708 การพิสูจนหาสูตรโครงสรางทางเคมีของ 3(3-0-6) สารประกอบอินทรีย Chemical Structure Elucidation of Organic Compounds 0702 715 เภสัชกรรมแผนไทยประยุกต 3(2-3-4) Applied Thai Traditional Pharmacy 0702 716 เภสัชกรรมแผนจีน 3(2-3-4) Chinese Traditional Pharmacy 0702 717 เครื่องสําอางจากผลิตภัณฑธรรมชาติ 3(2-3-4) Cosmetics from Natural Products 0702 718 การจัดการธุรกิจดานผลิตภัณฑธรรมชาติ 3(3-0-6) Business Management of Natural Products 0702 725 เทคโนโลยีชีวภาพประยุกตทางสมุนไพร 3(3–0–6) Applied Biotechnology in Medicinal Plants 0702 726 การผลิตและควบคุมคุณภาพยาจากสมุนไพร 3(2-3-4) และผลิตภัณฑธรรมชาติ Production and Quality Control of Herbal Medicines and Natural Products
748
คู มื อ ห ลั ก สู ต ร
ระดับบัณฑิตศึกษา 2559
0702 727 การประกันคุณภาพสมุนไพรและผลิตภัณฑ 3(2-3-4) ธรรมชาติ Quality Assurance of Medicinal Plants and Natural Products หมวดวิชาประสบการณการวิจัย ใหลงทะเบียนวิทยานิพนธ ไมนอยกวา 12 หนวยกิต ตามรายวิชา ตอไปนี้ 0702 789 วิทยานิพนธ 12 Thesis
คําอธิบายรายวิชาหลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต
สาขาวิชาสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2559) หมวดวิชาแกน 0701 705 วิทยาระเบียบวิธีวิจัยสําหรับการวิจัยทางเภสัชศาสตร3(3-0-6) Research Methodology for Pharmaceutical Research ปรัชญาและแนวคิ ดในการวิ จัย ประเภทของงานวิ จัย และ รูปแบบงานวิจัยตางๆ กระบวนการทําวิจัย การทบทวนวรรณกรรมและ จัดการสารสนเทศโจทยวิจัย คําถามและสมมติฐานการวิจัย วัตถุประสงค การวิจัย กรอบแนวคิดการวิจัย ตัวแปรในการวิจัย ประชากรและตัวอยาง การกําหนดขนาดตัวอยาง การสุมตัวอยาง การพัฒนาและการทดสอบ เครื่องมือที่ใชในการวิจัย การเก็บรวบรวมขอมูล หลักการเบื้องตนทางสถิติ และการวิเคราะหขอมูล จริยธรรมการวิจัย การเขียนรายงานและขอเสนอ โครงการวิจัย Philosophy and concept of research, type of research and research designs, research process, literature review and information management, research problem, research question and research hypothesis, research objective, conceptual framework, research variables, population and sample, sample size determination, sampling method, development and quality testing of research instruments, data collection, basic statistics, data analysis, research ethics, report and proposal writing. หมวดวิชาบังคับ 0702 701 สัมมนาทางสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ 1 1(1-0-2) Seminar in Medicinal Plants and Natural Products 1 สัมมนาเกี่ยวกับสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ ภายใต การดูแลของอาจารยทปี่ รึกษา การประเมินและอภิปรายบทความจากวารสาร การใชและการสืบคนแหลงขอมูล ที่ทันสมัย การนําเสนอและการจัดทํา รายงานตามหลักการอางอิง Independent seminar under the direction of a program member, seminar topics focusing on medicinal plants and natural products, evaluation and discussion on scientific literatures, the use of sources of current literatures, techniques of searching scientific literatures, presenting and preparation of reports using reference materials.
0702 702 สัมมนาทางสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ 2 1(1-0-2) Seminar in Medicinal Plants and Natural Products 2 สัมมนาเปนภาษาอังกฤษวาดวยเรื่องที่เกี่ยวของกับสมุนไพร และผลิตภัณฑธรรมชาติ ภายใตการดูแลของอาจารยที่ปรึกษา การประเมิน และอภิ ป รายบทความจากวารสาร การใช แ ละการสื บ ค น แหล ง ข อ มู ล ที่ทันสมัย การนําเสนอและการจัดทํารายงานตามหลักการอางอิง Independent seminar in English under the direction of a program member, seminar topics focusing on medicinal plant and natural products, evaluation and discussion on scientific literatures, the use of sources of current literatures, techniques of searching scientific literatures, presenting and preparation of reports using reference materials. 0702 704 พฤกษเคมี 3(2-3-4) Phytochemistry ชีวสังเคราะหเบือ้ งตน กลุม ของสารปฐมภูมแิ ละทุตยิ ภูมขิ องพืช ทีม่ คี วามสําคัญทางยา การตรวจสอบเบือ้ งตน การสกัด การแยก วิธวี เิ คราะห กลุมสารสําคัญที่พบในพืช Biosynthesis, the groups of primary and secondary metabolites which are potential in medicinal plants, primary screening, extraction, separation, and analytical methods of the active constituents. 0702 722 เภสัชอินทรียเคมี 3(2-3-4) Pharmaceutical Organic Chemistry โครงสราง คุณสมบัติ ปฏิกิริยา และสเตอริโอเคมีของสาร อินทรียที่ใชเปนยาในกลุมอัลเคน อัลคีน อัลคายน ไดอีน เบนซีล เอริลและ อัลคิลเฮไลด อัลกอฮอล และฟนอล อีเธอรและเอพอกไซด อัลดีไฮดและคี โตน กรดอินทรีย รวมทั้งสารที่เปนอนุพันธของกรดอินทรีย Structures, properties, reaction and stereochemistry of pharmaceutical organic compounds e.g. alkane, alkene, alkyne, diene, benzene, aryl and alkyl halide, alcohol, phenol, ether, epoxide, aldehyde, ketone, carboxylic acid and their derivatives.
คู มื อ ห ลั ก สู ต ร
ระดับบัณฑิตศึกษา 2559
749
0702 723 พฤกษศาสตรพื้นบานประยุกต 3(2-3-4) Applied Ethnobotany พฤกษศาสตรเบื้องตน สัณฐานวิทยาพืช อนุกรมวิธานพืช สมุนไพรจากพืชใบเลี้ยงเดี่ยวและใบเลี้ยงคูในทองถิ่นอีสาน หลักการของ พฤกษศาสตรพื้นบาน อิทธิพลของพืชตอวัฒนธรรมของมนุษย การเก็บ เกี่ยวพืชและการอนุรักษพืช การใชประโยชนจากพืชของชุมชนอีสานเพื่อ เปนอาหารและยา ภูมิปญญาพื้นบานดานสุขภาพ Introduction to botany, plant morphology, plant taxonomy, monocotyledon and dicotyledon medicinal plants in the Northeastern region of Thailand (Isan), principles of ethnobotany, influences of plants on human culture, harvesting and conservation of plants, the use of plants by Isan community for food and medicines, and local wisdom in health. 0702 724 การใชประโยชนและการทดสอบฤทธิ์ทางชีวภาพ 3(2-3-4) ของผลิตภัณฑธรรมชาติ Applications and Bioactivities of Natural Products การใชประโยชนจากพืชสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติเพื่อ เปนยา เครื่องสําอาง และผลิตภัณฑสุขภาพ ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของพืช สมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติตอระบบตางๆ ของรางกาย การทดสอบ และการประเมินฤทธิ์ทางชีวภาพของสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ Applications of herbs and natural products as medicines, cosmetics and health products, pharmacological actions of herbs and natural products on systemic functions of the body, biological activity assays of herbs and natural products. หมวดวิชาเลือก 0702 706 เทคนิคการแยกสารจากผลิตภัณฑธรรมชาติ 3(2-3-4) Separation Techniques from Natural Products เทคนิคการสกัดและการแยกสารสําคัญจากสมุนไพร การ สกัดดวยวัฏภาคของเหลว การสกัดดวยวัฏภาคของแข็ง การสกัดสาร เฉพาะกลุม เทคนิคการสกัดโดยอาศัยหลักการทางซูเปอรคริติคอลฟลูอิด คลืน่ ไมโครเวฟ เคมีไฟฟา และเมมเบรน เทคนิคการแยกทางโครมาโตกราฟ เชน การแยกโดยใชทิลแลยโครมาโตกราฟ การแยกโดยใชการหมุนระนาบ การแยกโดยใชแรงดันระดับกลาง การแยกโดยใชแรงดันระดับสูง Extraction and separation techniques from medicinal plants, solid-liquid extraction, extraction method for individual chemical groups, extraction with supercritical fluids, ultrasounds, microwaves, electrochemical and membrane extraction. Separation technique by chromatography; thin layer chromatography, rotation planar separation, medium pressure separation, high pressure separation.
750
คู มื อ ห ลั ก สู ต ร
ระดับบัณฑิตศึกษา 2559
0702 708 การพิสูจนหาสูตรโครงสรางทางเคมีของ 3(3-0-6) สารประกอบอินทรีย Chemical Structure Elucidation of Organic Compounds เทคนิ ค ทางสเปกโตรสโคป เช น อั ล ตราไวโอเล็ ต วิ ซิ เ บิ ล อินฟาเรด นิวเคลียรแมกนีติกเรโซแนนซ สเปคโตรเมตรีการตรวจสอบ คุณลักษณะของหมูฟงกชัน การพิสูจนเอกลักษณและหาโครงสรางทาง เคมีของสารอินทรียโดยการใชวิธีทางสเปคโตรสโคปการพิสูจนสเตอริโอ ไอโซเมอร Spectroscopic technique: ultraviolet-visible, infrared, nuclear magnetic resonance spectrometry. Characterization of functional groups, identification and structure elucidation of organic substances through the use of spectroscopy. Stereoisomer identification. 0702 715 เภสัชกรรมแผนไทยประยุกต 3(2-3-4) Applied Thai Traditional Pharmacy บทนํ า การแพทย แ ผนไทย แหล ง ของวั ต ถุ ดิ บ ที่ ใ ช เ ป น ยา รักษาโรคเชน พืช สัตว แรธาตุ จุลินทรีย สรรพคุณและรสยาสมุนไพร ความสัมพันธระหวางรสยาและฤทธิท์ างเภสัชวิทยา ฤทธิท์ างเภสัชวิทยาของ สมุนไพร กลไกการออกฤทธิข์ องสมุนไพร ความสัมพันธระหวางสรรพคุณยา ทางแผนไทยและฤทธิท์ างเภสัชวิทยา การตัง้ ตํารับยาจากสมุนไพรเดีย่ ว การ วิเคราะหตํารับยาแผนไทย วิธีการปรุงยาแผนไทย Introduction of Thai traditional medicines, sources of raw materials i.e. medicinal plants, animals, minerals and micro-organisms, uses and tastes of herbal medicines, relationship between tastes and pharmacological activities, mechanisms of substances in herbal medicines, relationship between traditional uses and pharmacological activities, formulation of drugs containing single herb, analysis of Thai traditional preparations, methods for formulating traditional drugs. 0702 716 เภสัชกรรมแผนจีน 3(2-3-4) Chinese Traditional Pharmacy ประวัตกิ ารแพทยจนี โดยสังเขป สาเหตุการเกิดโรค พยาธิวทิ ยา สมุนไพรทีใ่ ชเปนยา การตัง้ ตํารับยาจากสมุนไพรเดีย่ ว ความสัมพันธของสาร เคมีในตํารับยา การแบงชนิดของสูตรตํารับยา รูปแบบของตํารับยา หลักการ รักษาโรคโดยใชสมุนไพร Historical background of the concept of the disorder, etiology and pathology of disorders, Chinese traditional herbal materia medica, methods of preparation and uses of the formulas, the relationship of substances within formulas, classification of the formulas, forms of formulas, methodology of treatment.
0702 717 เครื่องสําอางจากผลิตภัณฑธรรมชาติ 3(2-3-4) Cosmetics from Natural Products หลักการตัง้ ตํารับและการควบคุมคุณภาพเครือ่ งสําอางประเภท ตางๆ ไดแก เครื่องสําอางทําความสะอาด เครื่องสําอางตกแตง เครื่องสําอาง ประเภทอื่นๆ รวมทั้งการประยุกตใชผลิตภัณฑจากธรรมชาติในการผลิต เครื่องสําอาง Principles of formulation and quality assurance of various cosmetics types consisting of cleansing cosmetics, decorative cosmetics and other cosmetics. Application of natural materials as active ingredients and necessities in cosmetics. 0702 718 การจัดการธุรกิจดานผลิตภัณฑธรรมชาติ 3(3-0-6) Business Management of Natural Products ความรูเบื้องตนเกี่ยวกับธุรกิจและธุรกิจเกี่ยวกับผลิตภัณฑ ธรรมชาติ การจัดการโรงงานผลิตผลิตภัณฑจากสมุนไพรและผลิตภัณฑ ธรรมชาติ การตลาดสมุ น ไพรและการแพทย แ ผนไทย ธุ ร กิ จ สปาใน ประเทศไทย Introduction to business in general and natural product business, management of herbal and natural product industries, marketing of herbal and Thai traditional medicines, spa business in Thailand. 0702 725 เทคโนโลยีชีวภาพประยุกตทางสมุนไพร 3(3–0–6) Applied Biotechnology in Medicinal Plants ความรูท วั่ ไปเกีย่ วกับเทคโนโลยีชวี ภาพศัพทเทคนิคและทฤษฎี พืน้ ฐานทีเ่ กีย่ วของการคัดเลือกวัตถุดบิ และควบคุมคุณภาพสมุนไพรโดยใช เทคนิคทางชีวโมเลกุล เทคนิคการปรับปรุงพันธุส มุนไพร การผลิตสมุนไพร โดยอาศัยเทคนิคการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ การประยุกตใชเทคโนโลยีชีวภาพ เพื่อสรางสารทุติยภูมิ General knowledge of biotechnology, technical terms and principles. Plant material selection and quality control using biomolecular techniques, medicinal plant improvement technology, plant tissue culture technique. The application of biotechnology technique for secondary metabolite production. 0702 726 การผลิตและควบคุมคุณภาพยาจากสมุนไพร 3(2-3-4) และผลิตภัณฑธรรมชาติ Production and Quality Control of Herbal Medicines and Natural Products การตัง้ ตํารับ การผลิตและการควบคุมคุณภาพยาจากสมุนไพร และผลิตภัณฑธรรมชาติรูปแบบตางๆ เชน ยาเตรียมรูปแบบของเหลว (ยานํ้าใส ยานํ้าแขวนตะกอน ยานํ้าแขวนละออง) ยาเตรียมรูปแบบกึ่งแข็ง (ครีม โลชั่น ขี้ผึ้งเจล) และยาเตรียมรูปแบบของแข็ง (ยาผง ยาแกรนูล ยาลูกกลอน ยาเม็ด ยาแคปซูล)
Formulation, manufacturing and quality control of herbal medicines and natural products, such as liquid dosage forms (solutions, suspensions, emulsions), semi-solid dosage forms (creams, lotions, ointments, gels) and solid dosage forms (powders, granules, pills, tablets, capsules). 0702 727 การประกันคุณภาพสมุนไพรและผลิตภัณฑ 3(2-3-4) ธรรมชาติ Quality Assurance of Medicinal Plants and Natural Products การควบคุมคุณภาพยาสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ ดวย วิธีทางกายภาพ ทางเคมี และจุลชีววิทยา การประกันคุณภาพกระบวนการ ผลิต การวิเคราะหการปนเปอ นและการทดสอบความคงตัวของยาสมุนไพร และผลิตภัณฑธรรมชาติ กลไกการสลายตัวของสารสําคัญ และการทํานาย อายุผลิตภัณฑสําเร็จรูป Quality control of herbal drugs and natural products by physical, chemical and microbiological methods, quality assurance for production process, contaminant and stability study of medicines from medicinal plants and natural products, degradation mechanism of active ingredients, expiration date estimation for finished products. หมวดวิชาประสบการณการวิจัย 0702 789 วิทยานิพนธ 12 Thesis ทําการวิจัยทางดานสมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติเชิงลึก ทัง้ ดานพฤกษเคมี การศึกษาฤทธิท์ างชีวภาพของสารสําคัญทีไ่ ดจากสมุนไพร และผลิตภัณฑธรรมชาติ การพัฒนาตํารับยาและเครื่องสําอางจากสมุนไพร และผลิตภัณฑธรรมชาติ การควบคุมคุณภาพตํารับยาและเครือ่ งสําอางจาก สมุนไพรและผลิตภัณฑธรรมชาติ เพือ่ แกปญ หา พัฒนา หรือสรางองคความรู ใหม ตามความสนใจของนิสติ ภายใตการแนะนําและปรึกษาอยางใกลชดิ ของ คณะกรรมการควบคุมวิทยานิพนธ โดยอาศัยความรวมมือเกีย่ วกับวัตถุดบิ สมุนไพร สถานที่และเครื่องมือในกระบวนการผลิตยา รวมทั้งบุคลากรที่ มีความเชี่ยวชาญดานการผลิตยาจากสมุนไพร ระหวางสถาบันวิจัยวลัย รุกขเวช คณะแพทยศาสตรกับคณะเภสัชศาสตร Research in specific areas related to medicinal plants and natural products including phytochemistry, studying bioactivities of bioactive from medicinal plants and natural products, development of pharmaceuticals and cosmetics from medicinal plants and natural products and quality control of pharmaceuticals and cosmetics from medicinal plants and natural products, in-depth original research questions to resolving, developing or generating a new knowledge according to the student’s interest คู มื อ ห ลั ก สู ต ร
ระดับบัณฑิตศึกษา 2559
751