Eργοληπτικόν Βήμα τ 92 by ΕΡΤΕΠΑ

Εργοληπτικόν βήµα

ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΟΝ ΒΗΜΑ ΤΕΥΧΟΣ 92 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2014 Κωδικός εντύπου 011271

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

∆ιµηνιαία Έκδοση της ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΥΝ∆ΕΣΜΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ Θεµιστοκλέους 4, 106 78 Αθήνα τηλ: 210 3814735, 210 3838759 e-mail: secretary@pesede.gr www.pesede.gr

∆ιαδροµές

8-16

Θέση

Θέµα

20 - 25

Συνδιάσκεψη

26-27

Θέµα

28-29

Ανάλυση

30-39

Νοµολογία

40- 47

Επιχειρήσεις

48-49

Βήµα Συνδέσµων

50-52

Ηµερολόγιο

www.pesede.gr ...απλοποιήστε τη ζωή σας! Νέα, δραστηριότητες, νοµικά και φορολογικά θέµατα άµεσα και έγκυρα, από το χώρο εργασίας, ότι ώρα επιθυµείτε.

Ι∆ΙΟΚΤΗΤΗΣ Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ Γεώργιος Γάγαλης πρόεδρος ΠΕΣΕ∆Ε ΕΙ∆ΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Τ. Γακίδης SynTaxis, λογιστική εταιρία ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ ∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Θεοδόσης Παπανδρέου ΕΚ∆ΟΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΙΣ ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ e-mail: info@protasis.org www.protasis.org ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Κωνσταντίνος Σιδέρης ΠΑΡΑΓΩΓΗ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Κυριακή Ζαµπάρα ∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ Μάχη ∆εϊµέζη deimezi@protasis.org

Εργοληπτικόν βήµα

Ηµιτελές έγκληµα και πειράµατα στου κασίδη το κεφάλι

ν και έχουν περάσει ήδη µήνες από το νέο καταστροφικό νοµικό πλαίσιο που επέλεξαν τα υπουργεία ΥΠΟΜΕ∆Ι και ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, για λόγους που µόνο η πολιτική τους ηγεσία µπορεί να γνωρίζει, καταγράφεται µια καθυστέρηση όσον αφορά το απαραίτητο Προεδρικό ∆ιάταγµα που θα αποσαφηνίζει τουλάχιστον τα θέµατα µε το µητρώο και τις προϋποθέσεις συµµετοχής. Ενώ σηµαντικές διατάξεις της ισχύουσας νοµοθεσίας βρίσκονται στον αέρα, όπως των «κατώτερων» ορίων συµµετοχής, του ελέγχου του «ανεκτέλεστου υπολοίπου» ενώ ευρίσκονταν σε εναρµόνιση µε τις κοινοτικές οδηγίες (περί διευκόλυνσης των ΜΜΕ) και εντός των περιθωρίων άσκησης Εθνικής πολιτικής (για έργα µικρότερα του κοινοτικού ορίου 5.186.000€). Μάλιστα τα παραπάνω αποδεικνύονται και σε πρόσφατη γνωµοδότηση (για λογαριασµό της αδελφής οργάνωσης της ΠΕ∆ΜΕ∆Ε) από τον έγκριτο, περί των Ευρωπαϊκών θεµάτων, καθηγητή του Ευρωπαϊκού ∆ικαίου στο Τµήµα ∆ιεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστηµίου Αθηνών, κατόχου ευρωπαϊκής έδρας Jean Monnet, πρ. ∆ικαστή στο ∆ικαστήριο ∆ηµόσιας ∆ιοίκησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κ. Χάρη Ταγαρά. Σαν να µην γνωρίζει η πολιτική ηγεσία πως την 1/3/2015 όλες αυτές οι εκκρεµότητες θα πρέπει να έχουν λυθεί ώστε οι εµπλεκόµενοι του χώρου να γνωρίζουν πως θα πρέπει να δουλέψουν. Υποστήριξε πρόσφατα ο υπουργός από το βήµα µάλιστα της Βουλής πως στόχος είναι οι εργολήπτες να πάνε ακόµα καλύτερα και προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται οι αλλαγές. Αλλά άφησε για αργότερα εκείνα που πρέπει να ξεκαθαρίσουν. ∆εν χρειάζονται φυσικά µαντικές ικανότητες για να αντιληφθεί κανείς πως οι όποιες καθυστερήσεις οφείλονται στην αρνητική πολιτική περιρρέουσα ατµόσφαιρα. Με δεδοµένο πως η χώρα διανύει µια µακρά προεκλογική περίοδο, δύσκολα η πολιτική ηγεσία της θα ήθελε να βάλει την υπογραφή της σε µια ακόµα καταδίκη. Όσο καθυστερεί δίνει την λανθασµένη εικόνα πως ίσως και κάτι θα αλλάξει. Και ίσως να αλλάξει. Για λίγο. Έτσι ώστε να κληθούν οι επόµενοι να βγάλουν τα κάστανα από την φωτιά, να χρεωθούν άλλοι τις προαποφασισµένες αλλαγές. Μόνο που τους είναι πραγµατικά δύσκολο να αντιληφθούν, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, ότι οι επιχειρήσεις χρειάζονται ένα ξεκάθαρο, δίκαιο και σταθερό περιβάλλον για να ασκήσουν την δραστηριότητά τους. Την ίδια ώρα φυσικά, στην περίπτωση πάντα του κλάδου µας, δεν διστάζουν να κάνουν σχέδια επί χάρτου και για άλλες αλλαγές που µας επηρεάζουν αρνητικά. Πειραµατισµοί στου κασίδη το κεφάλι. Αρκεί κανείς να δει τις διατάξεις περί µη χρέωση ΦΠΑ στα τιµολόγια των αναδόχων, που εκδίδονται προς τις «αναθέτουσες αρχές», όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 18 και στο άρθρο 19 παρ. 1 του Ν. 4281/2014. Πρόκειται για έργα ο φορέας των οποίων τα εκµεταλλεύεται στη συνέχεια επιβάλλοντας ΦΠΑ όπως για παράδειγµα ύδρευσης, αποχέτευσης κλπ. Ενώ λοιπόν ο ανάδοχος πληρώνει ΦΠΑ, ο ίδιος πληρώνεται χωρίς ΦΠΑ και καλείται να µπει σε µια διαδικασία χρονοβόρα για να του επιστραφεί από κράτος το καταβληθέν ποσό. Σήµερα ο µέσος χρόνος επιστροφής παραπέµπεται στο διηνεκές αγγίζοντας σε πολλές περιπτώσεις και τα όρια της παραγραφής. Με την δικαιολογία λοιπόν ότι διευκολύνονται οι φορείς του έργου, ένα πραγµατικό πρόβληµα µετακυλίεται στους αναδόχους. Θα πρέπει δε να σηµειωθεί ότι η υποχρέωση του ∆ηµοσίου για επιστροφή του ΦΠΑ στους αναδόχους δεν εγγράφεται στον κρατικό προϋπολογισµό παρά µόνο εάν έχει εκδοθεί από τις ∆.Ο.Υ. η σχετική πράξη (ΑΦΕΚ, κατόπιν ελέγχου) και άρα εύκολα µεθοδεύεται η µετακύλιση στο «µέλλον»... Ούτε λίγο λοιπόν ούτε πολύ, ο ανάδοχος χρηµατοδοτεί µε τον τρόπο αυτό το περίφηµο «πλεόνασµα» ενώ ταυτόχρονα καταβάλλει κανονικά το ΦΠΑ του. Εξάλλου τούτο επιβεβαιώνεται και από την §12 της σχετικής εγκυκλίου του Υπ. Ανάπτυξης σύµφωνα µε την οποία «... αποδεσµεύονται σηµαντικοί πόροι από το Π∆Ε, ...». Εποµένως υπάρχει κατ’ ουσία µετακύλιση χρέους από το ∆ηµόσιο στον Ιδιωτικό τοµέα. ∆εν αντιλαµβάνονται λοιπόν πως (και αυτό) το µέτρο πλήττει καίρια τις υγιείς εργοληπτικές επιχειρήσεις, οι οποίες παίζουν σηµαίνοντα ρόλο στην απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ. Η Πατρίδα µας και στο κοµµάτι των ∆ηµόσιων έργων δεν χρειάζεται ερασιτεχνικούς πειραµατισµούς και πατέντες δηµιουργίας ψευδοπλεονασµάτων, αλλά σταθερό, δίκαιο και διαφανές επιχειρηµατικό περιβάλλον.

ΑΙΧΜΗΡΑ

Μέλη του ∆.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ Γάγαλης Γεώργιος (Θεσσαλονίκη) Α’ ΑΝΤΙΠΡΟΕ∆ΡΟΣ Γαλάνης Ευάγγελος (Πάτρα) Β’ ΑΝΤΙΠΡΟΕ∆ΡΟΣ Καλτσάς Νικόλαος (Φθιώτιδα) ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ∆ιάκος Νικόλαος (Ηλεία) ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ορφανίδης ∆ηµήτριος (Καβάλα) ΤΑΜΙΑΣ Σινωπίδης Εµµανουήλ (Πιερία) ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Αψώκαρδου Βασιλική (Λέσβος) Γαλάνης Στέργιος (Σέρρες) Γεωργουλόπουλος Γεώργιος (Μεσσηνία) Γκέλας Χρήστος (Αθήνα) Καραγιώργης Νικόλαος (Χαλκιδική) Κατσούλας Κωνσταντίνος (Αθήνα) Καφρίτσας Γεώργιος (Αθήνα) Κοτορένης Χρήστος (Καστοριά) Μεσοχωρίτης Ορέστης (Θεσσαλονίκη) Μητσόπουλος Βασίλειος (Λάρισα)

Μπελιµπασάκης Στέφανος (Ηράκλειο) Μπουζιάκας ηµήτριος (Αθήνα) Μπούσγος Ηλίας (Αθήνα) Μυλωνάς Αριστοτέλης (Καρδίτσα) Παπαβασιλείου Αναστασία (Άρτα) Ρούλιος Αντώνιος (Ρέθυµνο) Τζήκας Γεώργιος (Θεσσαλονίκη) Τσιακίρης Απόστολος (Έβρος) ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Γάγαλης Γεώργιος Γαλάνης Ευάγγελος Καλτσάς Νικόλαος ∆ιάκος Νικόλαος Γεωργουλόπουλος Γεώργιος Μεσοχωρίτης Ορέστης Ρούλιος Αντώνιος ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΤΡΟΠΗ Ξηρός Βασίλειος (Μεσολόγγι) Πολιτίδης Θεόδωρος (∆υτ. Μακεδονίας) Τσάντας Παναγιώτης (Καβάλα) ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Κλάδος Αλέξανδρος (Ηράκλειο) Ανθυµίδης ∆ηµήτριος (∆ράµα) ∆ερµετζόγλου Ιωάννης (Καβάλα)

Εργοληπτικόν βήµα

∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ

Οδηγία από την Ε.Α.Α.∆Η.ΣΥ. για νοµοθετικές αλλαγές Μια σειρά από αλλαγές στο νοµοθετικό πλαίσιο ζητά η Ε.Α.Α.∆Η.ΣΥ., ε κατευθυντήρια οδηγία µε στόχο τηνπροσαρµογή των διακηρύξεων δηµοπράτησης συµβάσεων δηµοσίων έργων τύπου Α και Β στις ρυθµίσεις των ν. 4250/2014, 4. 4278/2014 και 4281/2014 Όπως σηµειώνεται: µε την υπ. αριθ. 487/2013 (Β 2897) απόφαση του Προέδρου της Ε.Α.Α.∆Η.ΣΥ. εγκρίθηκαν τα αναθεωρηµένα πρότυπα τεύχη διακηρύξεων δηµοσίων έργων Τύπου Α (για έργα που εµπίπτουν λόγω προϋπολογισµού στο πεδίο εφαρµογής των Οδηγιών 2004/18/ΕΚ και 2004/17/ΕΚ) και Τύπου Β (για έργα που δεν εµπίπτουν στις Οδηγίες 2004/18/ΕΚ και 2004/18/ΕΚ). Κατά το χρονικό διάστηµα που µεσολάβησε από την έκδοση των εν λόγω προτύπων διακηρύξεων (1511-2013) µέχρι και σήµερα εµφιλοχώρησαν σηµαντικές νοµοθετικές µεταβολές, οι οποίες επηρεάζουν ουσιωδώς τις διαδικασίες ανάθεσης δηµοσίων συµβάσεων έργων, και οι οποίες έρχονται σε αντίθεση µε τις προβλεπόµενες διατυπώσεις στα επίµαχα πρότυπα τεύχη δηµοπράτησης δηµοσίων έργων, µε κυριότερες από αυτές τις ρυθµίσεις των νόµων 4281/2014 (άρθρα 14 έως 201), 4278/2014 (άρθρο 59) και 4250/2014 (άρθρο 1 παρ. 2). ∆εδοµένης της δεσµέυτικότητας των όρων των προτύπων διακηρύξεων δηµοσίων έργων και της υποχρεωτικής εφαρµογής τους από τις αναθέτουσες αρχές/ αναθέτοντες φορείς λόγω της κανονιστικής ισχύος τους, καθίσταται αναγκαία η αναθεώρηση τους, προκειµένου να εναρµονιστούν προς τις ανωτέρω νοµοθετικές µεταβολές. Εν τω µεταξύ, δεδοµένης της άµεσης και καθολικής ισχύος των ανωτέρω νοµοθετικών διατάξεων, και µέχρι της αναθεώρησης των προτύπων τευχών, οι αναθέτουσες αρχές/ αναθέτοντες φορείς, οι οποίες επιθυµούν να εκκινήσουν µία νέα διαδικασία ανάθεσης δηµοσίων συµβάσεων έργων, υποχρεούνται να προσαρµόζουν τους όρους των εν λόγω διακηρύξεων, ώστε να συνάδουν µε το περιεχόµενο των πρόσφατων νοµοθετικών ρυθµίσεων. Συναφώς επισηµαίνεται ότι στην υποσηµείωση 16 του άρθρου 7 των διακηρύξεων ανοικτής διαδικασίας Τύπου Α και Τύπου Β ορίζεται ότι: "Προσθήκες και εν γένει προσαρµογές άρθρων της διακήρυξης (πέραν των όσων ήδη προβλέπονται ρητά στο κείµενο και τις υποσηµειώσεις της διακήρυξης), µπορούν να προστίθενται και να περιλαµβάνονται, µόνο εφόσον είναι απόλυτα συµβατές µε την ισχύουσα νοµοθεσία". Εξ αυτού απορρέει ότι στα πρότυπα

τεύχη συµπεριλαµβάνεται σχετική ρήτρα ευελιξίας δυνάµει της οποίας οι αναθέτουσες αρχές/ αναθέτοντες φορείς δύνανται να αναπροσαρµόζουν το περιεχόµενο των όρων των διακηρύξεων προκειµένου να συµφωνεί µε τις εκάστοτε ισχύουσες νοµοθετικές ή κανονιστικές διατάξεις. Η Ε.Α.Α.∆Η.ΣΥ. σηµειώνει πως πρέπει να ληφθούν υπόψη µια σειρά από νοµοθετικές µεταβολές οι οποίες αφορούν: • τις εγγυήσεις • την κατάργηση κατώτατων ορίων ΜΕΕΠ • την κατάργηση υποχρέωσης υποβολής πρωτοτύπων ή επικυρωµένων εγγράφων σε διαγωνισµούς δηµοσίων συµβάσεων και, το εφαρµοστέο δίκαιο Μπορείτε να βρείτε όλη την οδηγία στο pesede.gr

E.T.A.A.: Καθορισµός διαδικασίας και δικαιολογητικών για τη χορήγηση επιδόµατος µητρότητας Αυτοαπασχολούµενες γυναίκες, άµεσα ασφαλισµένες του Ενιαίου Ταµείου Ανεξάρτητα Απασχολουµένων (Ε.Τ.Α.Α.), οι οποίες ασκούν αποκλειστικά ελεύθερο επάγγελµα, δικαιούνται λόγω κυοφορίας και λοχείας, µηνιαίο επίδοµα µητρότητας, ύψους διακοσίων (200) € για χρονικό διάστηµα τεσσάρων (4) µηνών. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση του επιδόµατος αυτού είναι η ύπαρξη ασφαλιστικής ικανότητας για παροχές ασθένειας σε είδος, σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία και η άσκηση ελεύθερου επαγγέλµατος αποκλειστικά. Για τη χορήγηση απαιτείται η υποβολή των κάτωθι δικαιολογητικών: α) Αίτηση της ασφαλισµένης στον οικείο Τοµέα Ασφάλισης του ΕΤΑΑ β) Ληξιαρχική πράξη γέννησης του τέκνου ή βεβαίωση γιατρού του µαιευτηρίου για την πραγµατοποίηση του τοκετού γ) Υπεύθυνη δήλωση του N. 1599/1985 ότι ασκεί αποκλειστικά ελεύθερο επάγγελµα και δεν δικαιούται από άλλο ασφαλιστικό οργανισµό επίδοµα µητρότητας Η αίτηση για χορήγηση του εν λόγω επιδόµατος υποβάλλεται από την ασφαλισµένη εντός έξι (6) µηνών από την ηµεροµηνία τοκετού.

Εργοληπτικόν βήµα

Και πάλι, εξοικονόµηση ενέργειας στα δηµόσια κτίρια

να επενδυτικό σχέδιο ύψους 1 δισ. ευρώ που θα αφορά στην εξοικονόµηση ενέργειας στα δηµόσια κτίρια και θα δηµιουργήσει 15.000 νέες θέσεις εργασίας, ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής, Γιάννης Μανιάτης, ύστερα από συνάντηση που είχε µε εκπροσώπους τραπεζών. Σύµφωνα µε τον υπουργό, το πρόγραµµα αφορά στην εξοικονόµηση ενέργειας σε νοσοκοµεία, σχολεία, αντλιοστάσια, κολυµβητήρια κ.α., καθώς και τον ηλεκτροφωτισµό δηµοτικών και εθνικών οδών. Οι παραπάνω επενδύσεις θα αποπληρωθούν από τα κονδύλια που θα προκύψουν από την εξοικονόµηση της κατανάλωσης, η οποία αναµένεται να φτάσει και το 40% σε σχέση µε τη σηµερινή. Το συγκεκριµένο πρόγραµµα αναµένεται να απορροφήσει 200 εκατ. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ, και αποτελεί τον ένα από τους τρεις πυλώνες της στρατηγικής εξοικονόµησης ενέργειας, µαζί µε την εφαρµογή αντίστοιχου προγράµµατος για επαγγελµατικά κτίρια, και τη συνέχιση του προγράµµατος “Εξοικονοµώ κατ Οίκον” που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προηγούµενου ΕΣΠΑ.

Αισιοδοξία στις κατασκευές λόγω... δηµοσίων έργων

∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ

∆είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στις Κατασκευές κινήθηκε έντονα ανοδικά τον Οκτώβριο, ανερχόµενος στις 89,4 (από 72,4) µονάδες, όπως καταγράφει το ΙΟΒΕ υπερκαλύπτοντας έτσι τις απώλειες του Σεπτεµβρίου σε σύγκριση µε τον Ιούλιο. Η έντονη άνοδος ήταν αποτέλεσµα κυρίως της ανόδου του σχετικού δείκτη στα ∆ηµόσια έργα και λιγότερο της µικρής ανόδου του στις Ιδιωτικές Κατασκευές. Μεταξύ των βασικών µεταβλητών, είναι οι αρνητικές προβλέψεις για το επίπεδο των προγραµµατισµένων εργασιών που εξασθενούν αισθητά και ωθούν σε άνοδο το συνολικό δείκτη, αφού οι προβλέψεις για την απασχόληση παραµένουν στο ίδιο επίπεδο. Αναλυτικά, ο αρνητικός δείκτης προβλέψεων για το πρόγραµµα εργασιών των επιχειρήσεων διαµορφώνεται 22 µονάδες υψηλότερα τον Οκτώβριο, στις -23 µονάδες, µε το 52% (από 67%) των επιχειρήσεων να διατυπώνει απαισιόδοξες προβλέψεις για το επίπεδο των εργασιών του το επόµενο τρίµηνο και το 28% (από 12%) να αναφέρει το αντίθετο.

Το ισοζύγιο προβλέψεων για την απασχόληση παραµένει στις - 6 µονάδες, ενώ από τα υπόλοιπα στοιχεία δραστηριότητας, ο δείκτης των εκτιµήσεων για την τρέχουσα πορεία εργασιών των επιχειρήσεων µεταβάλλεται θετικά, κινούµενος στις -3 (από -22) µονάδες. Οι µήνες εξασφαλισµένης δραστηριότητας αυξάνονται στους 12,1 (από 9,7), ενώ στο πεδίο των τιµών, το σχετικό αρνητικό ισοζύγιο υποχωρεί στις -24 (από -31) µονάδες. Τέλος, τον Οκτώβριο υποχωρεί στο 15% (από 23%) το ποσοστό των επιχειρήσεων του τοµέα που αναφέρουν απρόσκοπτη επιχειρηµατική λειτουργία. Στις υπόλοιπες επιχειρήσεις, το 35% επισηµαίνει αµφότερες την ανεπαρκή χρηµατοδότηση και τη χαµηλή ζήτηση ως τα βασικότερα κωλύµατα στη λειτουργία τους, µε το 13% να επισηµαίνει παράγοντες όπως η γραφειοκρατία, ο έντονος ανταγωνισµός κ.α. Ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών στις Ιδιωτικές Κατασκευές κινείται ελαφρώς ανοδικά τον Οκτώβριο συγκριτικά µε τον Σεπτέµβριο, στις 64,5 (από 60,2) µονάδες, υψηλότερα και έναντι της αντίστοιχης περυσινής του επίδοσης (44,7 µονάδες). Στην άνοδο του δείκτη συνέβαλε η ανάκαµψη στις προβλέψεις για το επίπεδο προγραµµατισµένων εργασιών (στις -56 από -63 µον. το ισοζύγιο), αφού στην προσδοκώµενη απασχόληση καταγράφεται µικρή πτώση στο σχετικό ισοζύγιο (-11 από -7 µον.). Από τα υπόλοιπα στοιχεία δραστηριότητας, οι εκτιµήσεις για την τρέχουσα πορεία εργασιών των επιχειρήσεων κερδίζουν έδαφος (-31 από -57 µον. ο σχετικός δείκτης), ενώ οι µήνες εξασφαλισµένης δραστηριότητας παραµένουν σχεδόν αµετάβλητοι, στους 4,5 (από 4,8) µήνες. Σε επίπεδο τιµών, οι αποπληθωριστικές προσδοκίες ενισχύονται ελαφρώς, µε το σχετικό δείκτη να διαµορφώνεται στις -14 (από -10) µονάδες, ενώ τέλος, αυξάνεται ήπια στο 20% των επιχειρήσεων (από 17%), το ποσοστό εκείνων που δεν αναφέρουν προσκόµµατα στη λειτουργία τους, µε το 47% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ως βασικότερο εµπόδιο τη χαµηλή ζήτηση, το ¼ την ανεπάρκεια χρηµατοδότησης και το 8% λοιπούς παράγοντες.

Εργοληπτικόν βήµα

Καταγγελία: Υπουργικό «ρουσφέτι» θέτει σε κίνδυνο τα δηµόσια έργα

το στόχαστρο της Οµοσπονδίας Εργαζοµένων του ΥΠΟΜΕ∆Ι µπήκε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Ούτε λίγο ούτε πολύ τον κατηγορούν για «τακτοποίηση» φίλα προσκείµενων υπαλλήλων εις βάρος άλλων, παράτυπα και µάλιστα θέτοντας σε κίνδυνο την πορεία των δηµοσίων έργων. Με επιστολή της η Π.Ο.Σ.Ε.Υ.ΠΕ.ΧΩ.∆.Ε. τονίζει πως «από την πρώτη στιγµή είχε εκφράσει την αντίθεσή της στην ψήφιση του Ν.4275/2014, που τροποποιεί διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα περί επιλογής Προϊσταµένων Οργανικών Μονάδων, αφού καθιερώνει ένα απαράδεκτο και αναξιοκρατικό σύστηµα επιλογής που επιστρέφει τη ∆ηµόσια ∆ιοίκηση στα χρόνια της αδιαφάνειας, της ευνοιοκρατίας και του αναίσχυντου πολιτικού παρεµβατισµού και θα την οδηγήσει στην πλήρη υποβάθµιση και απαξίωσή της. Εσείς, όµως, µε την υπ’ αριθ. 2524/29-10-2014 απόφαση τοποθέτησης Προϊσταµένων Τµηµάτων στις νέες Οργανικές Μονάδες που προβλέπονται στο νέο Οργανισµό του Υπουργείου «ξεπεράσατε» ακόµη και το Ν.4275/2014, παραβιάζοντας κατάφωρα τις µεταβατικές διατάξεις του ως άνω Νόµου και σε αντίθεση µε κάθε έννοια δικαίου, ισονοµίας και χρηστής ∆ιοίκησης. Συγκεκριµένα, µε τις µεταβατικές διατάξεις του άρθρου 5, παρ. 1 του Ν.4275/2014 προβλέπεται ότι µε την έναρξη ισχύος των Προεδρικών ∆ιαταγµάτων των νέων Οργανισµών των Υπουργείων, τοποθετούνται προϊστάµενοι στις νέες οργανικές µονάδες ως ακολούθως: 1. Υπάλληλοι, οι οποίοι λαµβάνονται κατά προτεραιότητα από τους προϊσταµένους που υπηρετούν στον οικείο φορέα και ασκούσαν καθήκοντα προϊσταµένου του ίδιου επιπέδου κατόπιν επιλογής (ύστερα από κρίση του Υπηρεσιακού Συµβουλίου).

∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ

2. Κατ’ εξαίρεση, µε ειδικά αιτιολογηµένη απόφαση, δύναται να τοποθετούνται ως προϊστάµενοι υπάλληλοι που υπηρετούν στον φορέα και την 31η ∆εκεµβρίου 2013 ασκούσαν καθήκοντα προϊσταµένου του ίδιου επιπέδου κατ’ εφαρµογή των διατάξεων περί αναπλήρωσης προϊσταµένων. 3. Σε περίπτωση που δεν επαρκούν οι υπάλληλοι που ασκούσαν καθήκοντα προϊσταµένων κατόπιν επιλογής ή µε αναπλήρωση, τοποθετούνται υπάλληλοι που ασκούσαν καθήκοντα προϊσταµένων µε αναπλήρωση µετά την 31η ∆εκεµβρίου 2013. Ως εκ τούτου, προκύπτει ξεκάθαρα ότι προηγούνται οι υπάλληλοι των περιπτώσεων 1 και 2 και µόνο σε περίπτωση που αυτοί δεν επαρκούν δύναται να τοποθετηθούν υπάλληλοι της περίπτωσης 3, κάτι που εσείς καταστρατηγήσατε, αφού οι υπάλληλοι που ασκούσαν καθήκοντα προϊσταµένων µε επιλογή µετά από κρίση του Υπηρεσιακού Συµβουλίου µε αντικειµενικά κριτήρια που ουδέποτε αµφισβητήθηκαν και ένα µέρος των υπαλλήλων της περίπτωσης 2 που ασκούσαν καθήκοντα προϊσταµένου µε αναπλήρωση µέχρι την 31η ∆εκεµβρίου 2013, επαρκούσαν πλήρως για την κάλυψη του συνόλου των νέων Οργανικών Μονάδων, τουλάχιστον της Γενικής Γραµµατείας Υποδοµών. Φτάσατε, µάλιστα στο σηµείο να υποβιβάσετε σε απλούς υπαλλήλους 7 ∆/ντες και 19 Τµηµατάρχες χωρίς καµία αιτιολόγηση και να βολέψετε υπηρετούντες σε γραφεία της Πολιτικής Ηγεσίας χωρίς να έχουν επιλεγεί ποτέ προϊστάµενοι ή να ασκήσουν καθήκοντα προϊσταµένου µε ανάθεση µέχρι 31 ∆εκεµβρίου του 2013.

Κύριε Υπουργέ, Η απόφασή σας αυτή έχει προκαλέσει την αγανάκτηση, όχι µόνο των θιγόµενων συναδέλφων, αλλά του συνόλου των εργαζοµένων του Υπουργείου, οι οποίοι θεωρούσαν ότι η έναρξη ισχύος του νέου Οργανισµού θα µπορούσε να αποτελέσει την ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνηµα, προκειµένου οι υπηρεσίες του ΥΠ.Υ.ΜΕ.∆Ι να συµβάλουν στην αποτελεσµατική διαχείριση των δηµοσίων έργων και µελετών, στην ποιότητα του παραγό-

Εργοληπτικόν βήµα µενου έργου, στον εξορθολογισµό του κόστους των έργων και στην αναπτυξιακή συµβολή του Υπουργείου. ∆υστυχώς, αντί για νέο ξεκίνηµα, έχουµε µία οπισθοδρόµηση που αναπαράγει τις πελατειακές σχέσεις και επιβεβαιώνει παλαιοκοµµατικές πρακτικές. Ελπίζουµε να αντιληφθείτε, ότι η απόφασή σας δηµιουργεί µείζον ζήτηµα πολιτικής, αξιακής και θεσµικής τάξης, να αναλάβετε τις πολιτικές σας ευθύνες και να προβείτε στην άµεση ανάκληση της παράνοµης απόφασης τοποθέτησης των προϊσταµένων στις νέες Οργανικές Μονάδες και να την αντικαταστήσετε σύµφωνα µε τα νοµίµως προβλεπόµενα. ∆ιαφορετικά, θα έχετε την αποκλειστική ευθύνη για το νοσηρό κλίµα ευνοιοκρατίας, αναξιοκρατίας και έλλειψης διάθεσης προσφοράς που θα επικρατήσει στο χώρο, τις αρνητικές επιπτώσεις που αυτό θα έχει στην εύρυθµη λειτουργία των υπηρεσιών, καθώς επίσης και το κόστος που θα κληθεί να πληρώσει το ∆ηµόσιο από πιθανές προσφυγές των θιγόµενων συναδέλφων, αλλά και προσφυγές τρίτων εναντίον των αποφάσεων των οργάνων που τοποθετήθηκαν µε µη νόµιµο τρόπο. (Τονίζεται ότι οι υπηρεσίες του Υπουργείου διαχειρίζονται εκατοντάδες εκατοµµύρια ευρώ). Σε κάθε περίπτωση το Συνδικαλιστικό Κίνηµα δεν πρόκειται να εγκλωβιστεί στην πολιτική του κοινωνικού κανιβαλισµού, που εγκαθιδρύετε στο χώρο, στρέφοντας ένα µέρος των συναδέλφων εναντίον των άλλων, αλλά θα αγωνιστούµε όλοι µαζί ενωµένοι για µία ∆ηµόσια ∆ιοίκηση αξιοκρατική, λειτουργικά ανεξάρτητη και αποτελεσµατική που θα υπηρετεί το δηµόσιο συµφέρον».

Εργοληπτικόν βήµα

Εξαίρεση το ΤΣΜΕ∆Ε σε ένα προβληµατικό Σύστηµα Κοινωνικής Ασφάλισης

∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ

Σε οικονοµική ασφυξία οδηγείται µέρα µε την ηµέρα το συνολικό Σύστηµα Κοινωνικής Ασφάλισης της Ελλάδας, καθώς η συσσωρευµένη αναλογιστική υποχρέωση, που εκτιµάται ότι πλησιάζει τα 800 δισ. ευρώ, η συνεχής υποχώρηση της αναλογίας εργαζοµένων προς συνταξιούχους και η ρήτρα µηδενικών ελλειµµάτων, διαµορφώνουν µια ιδιαίτερη δύσκολη κατάσταση. Τα παραπάνω επισήµανε, κατά την παρουσίαση που έκανε στη συνεδρίαση της "Α" του ΤΕΕ/ΤΚΜ την 1η Οκτωβρίου, ο αναλογιστής και επίκουρος καθηγητής του Οικονοµικού Πανεπιστηµίου Αθηνών, ∆ρ. Αλέξανδρος Α. Ζυµπίδης, συντάκτης της Ειδικής Αναλογιστικής Μελέτης Βιωσιµότητας του Φεβρουαρίου του 2013. Οπως είπε, η συνολική περιουσία του συστήµατος είναι εξαιρετικά µικρή τόσο σε απόλυτες τιµές, όσο και σε σχέση µε τη συσσωρευµένη αναλογιστική υποχρέωση. Μετά το «κούρεµα» αλλά και τις ανάγκες ρευστότητας µέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους 2014, η περιουσία µπορεί να λογίζεται πλέον ως ανύπαρκτη. Πριν το PSI ήταν περίπου 26 δισ. ευρώ. Η δε αναλογία Εργαζοµένων ως προς Συνταξιούχους έχει µειωθεί κάτω από το όριο του 2:1. Αυτή τη στιγµή εκτιµάται το πλήθος των εργαζοµένων περίπου στα 3,7 εκατ. άτοµα ενώ το πλήθος των συνταξιούχων κινείται στην περιοχή των 2,7 εκατ. ατόµων. ∆ηλαδή, αντιστοιχεί 1 ,4 εργαζόµενοι σε κάθε συνταξιούχο. "Οι προσδοκίες των ασφαλισµένων πρέπει να είναι περιορισµένες και σίγουρα θα πρέπει να εξετάζουν εναλλακτικές λύσεις για την εξασφάλιση αξιοπρεπούς διαβίωσης µετά τη συνταξιοδότηση τους. Τέτοιες εναλλακτικές προσφέρουν τα Ταµεία Επαγγελµατικής Ασφάλισης (TEA)", επισήµανε ο κ. Ζυµπίδης, υπενθυµίζοντας ότι η ίδρυση ενός τέτοιου Ταµείου γίνεται κατόπιν σύνταξης ειδικού καταστατικού εισφορών και παροχών, σχετικής αναλογιστικής µελέτης, έγκρισης Βιωσιµότητας από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή και τελικής αποδοχής και δηµοσίευσης σχετικής Υπουργικής Απόφασης. Επιπλέον τα Ταµεία υπόκεινται στον ετήσιο έλεγχο της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής και την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας. Σήµερα στην Ελλάδα λει-

τουργούν λιγότερα από δέκα (10) Ταµεία Προαιρετικής επαγγελµατικής και τέσσερα (4) Ταµεία Υποχρεωτικής επαγγελµατικής ασφάλισης.

Τι ισχύει για το ΤΣΜΕ∆Ε Τι ισχύει αντίστοιχα για το ασφαλιστικό των µηχανικών; Η οικονοµική κρίση σε συνδυασµό µε το «κούρεµα» των αποθεµατικών του ΤΣΜΕ∆Ε έχει δηµιουργήσει µια άσχηµη κατάσταση. Παρόλα ταύτα όλοι οι σηµαντικοί δείκτες ξεπερνούν κατά πολύ τους αντίστοιχους µέσους όρους που εµφανίζονται στο συνολικό σύστηµα κοινωνικής ασφάλισης. Αυτό καταδεικνύει την ιδιαίτερη δυναµική και ανθεκτικότητα του Ταµείου. Επίσης, είναι προφανές ότι η πλήρης ενοποίηση του στο συνολικό σύστηµα θα είναι εντελώς άδικη και ισοπεδωτική για το επίπεδο προστασίας των µηχανικών. Το πλήθος των νεοεισερχοµένων στην ασφάλιση εκινείτο σταθερά στην περιοχή των 4.000 ατόµων, όµως την τελευταία διετία 2012 -13 το πλήθος των νεοεισερχοµένων ατόµων υποδιπλασιάστηκε! Το 2013 εισήλθαν στην ασφάλιση µόλις 2061 άτοµα! Το πηλίκο εργαζοµένων προς συνταξιούχους µειώθηκε από 9,23 σε 6,25. Παραµένει όµως εξαιρετικά υψηλό σε σχέση µε το αντίστοιχο µέσο όρο του συνολικού συστήµατος [µόλις 1,4). Η περιουσία του ΤΣΜΕ∆Ε σήµερα εκτιµάται στην περιοχή των 2 δισ. ευρώ. Με βάση την ισχύουσα νοµοθεσία αλλά και τις όποιες ρεαλιστικές προοπτικές που µπορούν να υπάρξουν στο άµεσο µέλλον,το θεσµικό πλαίσιο του ΤΕΑ είναι το µόνο όχηµα που θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί από το TEE για την ασφαλιστική κάλυψη των µελών του. Τα µέλη του TEAM δίνουν εισφορές οι οποίες διαχωρίζονται στους Ατοµικούς τους Λογαριασµούς και στον Κεντρικό Λογαριασµό. Στον Κεντρικό Λογαριασµό εισρέουν α) το υπόλοιπο µέρος των ατοµικών εισφορών β) τα κεφάλαια που τυχόν δοθούν από το ΤΣΜΕ∆Ε, γ) το εισόδηµα επενδύσεων και δ) τα όποια λοιπά έσοδα. Η διοίκηση του TEA αποφασίζει σε ετήσια Βάση α) τα ποσά που θα µεταφερθούν προς τους Ατοµικούς λογαριασµούς λόγω της επενδυτικής απόδοσης του προηγούµενου έτους & του όποιου άλλου καλού αποτελέσµατος λειτουργίας και Β) Το ποσό που θα µεταφερθεί προς τον Λογαριασµό Προστασίας. Τεχνογράφηµα, τ. 494

Εργοληπτικόν βήµα

Η ΟΣΕΤΕΕ κατά Βρούτση για τις εισφορές στο ΤΣΜΕ∆Ε

φοδρή επίθεση κατά του Υπουργού Εργασίας κ. Βρούτση εξαπολύει η Οµοσπονδία Συλλόγων Εργαζοµένων Τεχνικών Επιχειρήσεων Ελλάδος. Αφορµή η απαγόρευση του υπουργείου να δοθεί η δυνατότητα στους ασφαλισµένους του ΤΣΜΕ∆Ε να επιλέγουν κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία. Το υπουργείο επικαλείται δηµοσιονοµικό κενό και απαντώντας στο ΤΣΜΕ∆Ε περιορίζεται απλά στο να σηµειώσει πως «εξετάζεται τροποποίηση του υφισταµένου πλαισίου».

∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ

Σε ανακοίνωση της η ΟΣΕΤΕΕ σηµειώνει: «Η κατάσταση µε το ασφαλιστικό των Μηχανικών, ασφαλισµένων στο ΤΣΜΕ∆Ε, έχει δυστυχώς οδηγηθεί στο απροχώρητο. Οι συνάδελφοι ασφυκτιούν και αδυνατούν να πληρώσουν τις εισφορές τους την ώρα που το Υπουργείο, σύµφωνα και µε πρόσφατη επιστολή του στο ΕΤΑΑ, όχι απλά δεν αποδέχεται οποιαδήποτε µείωση των εισφορών αλλά δε συζητάει καν το πάγωµα της υποχρεωτικής µετάταξης των ασφαλισµένων σε επόµενη ασφαλιστική κατηγορία. Έτσι, πρόσθετα στις εξωφρενικές αυξήσεις που έχουν επιβληθεί από πέρυσι, έρχεται από 1/1/2015 και η µετάταξη όλων των άνω πενταετίας ασφαλισµένων στην Γ’ κατηγορία κάτι που µεταφράζεται σε επιπλέον επιβάρυνση της τάξεως των 50 ευρώ µηνιαίως. Ο αριθµός των συναδέλφων που εύλογα ζητάνε τη διαγραφή τους από το ΤΕΕ προκειµένου να απαλλαγούν από τις δυσβάστακτες ασφαλιστικές εισφορές αυξάνει πλέον µε γοργούς ρυθµούς, γεγονός που µε µαθηµατική ακρίβεια θέτει τη βιωσιµότητα του Ταµείου σε αµφισβήτηση. Η κυβέρνηση παρ’ όλα αυτά κωφεύει και αρνείται οποιαδήποτε συζήτηση απορρίπτοντας κάθε σχετικό αίτηµα του ΤΕΕ και του ΤΣΜΕ∆Ε για αόριστους «δηµοσιονοµικού χαρακτήρα» λόγους. Και όλα αυτά την ώρα που ο Υπουργός Εργασίας ετοιµάζεται να καταθέσει άµεσα σχέδιο νόµου για µείωση των εισφορών στον ΟΑΕΕ καθώς και για δυνατότητα µετάπτωσης σε κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία για όποιον επιθυµεί. Παρ΄ ότι συµφωνούµε µε την πρωτοβουλία αυτή για τον ΟΑΕΕ, η αντίστοιχη κατηγορηµατική άρνηση να γίνει κάτι τέτοιο για το ΤΣΜΕ∆Ε το µόνο που επιβεβαιώνει είναι ότι το Ταµείο των Μηχανικών έχει προφανώς µπει στο στό-

χαστρο της κυβέρνησης σε µια προσπάθεια να διαλυθεί ώστε από τα αποθεµατικά του να καλυφθούν άλλα κενά. Μια προσπάθεια µάλιστα που γίνεται µε τον πλέον βάναυσο για τους συναδέλφους µηχανικούς τρόπο. Καλούµε την κυβέρνηση και την πολιτική ηγεσία του Υπ. Εργασίας να απαντήσει για ποιο λόγο υπάρχει αυτή η αντιµετώπιση των ασφαλισµένων του ΕΤΑΑ και τι κρύβεται πίσω από τις αποφάσεις που οδηγούν, άνευ οποιασδήποτε αµφιβολίας, στη διάλυση του Ταµείου των Μηχανικών και στην εξόντωση των συναδέλφων µηχανικών σε µια περίοδο που η ανεργία και η υποαπασχόληση στον κλάδο έχουν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ.

Ζητάµε µε κατηγορηµατικό τρόπο: • την αναστολή της διάταξης για την υποχρεωτική µετάταξη σε ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία, • την ακύρωση των αυξήσεων που επιβλήθηκαν στις εισφορές των Μηχανικών, • την παροχή δυνατότητας απαλλαγής από ασφαλιστικές εισφορές των άνεργων µηχανικών οι οποίοι έχουν βρεθεί σε απελπιστική κατάσταση χωρίς να έχουν οποιαδήποτε διέξοδο από το να αιτηθούν τη διαγραφή τους από το ΤΕΕ χάνοντας µε αυτό το τρόπο την ιδιότητα και τα δικαιώµατα του Μηχανικού.

Η ΟΣΕΤΕΕ θα αναλάβει πρωτοβουλίες και θα συνεργαστεί µε το Τεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδος και µε τους φορείς του τεχνικού κλάδου για την αντιµετώπιση αυτής της παράλογης επίθεσης απέναντι στους Έλληνες µηχανικούς».

Εργοληπτικόν βήµα

Θέση Μικροµεσαίοι εργολήπτες: Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου Της Βάσως Αψώκαρδου, Προέδρου Σ.Ε.∆.Ε. Λέσβου και µέλους ∆.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε.

ΘΕΣΗ

ταν πριν από ενάµιση περίπου χρόνο ακούστηκε πως «κοσµογονικές» αλλαγές αναµένονται για τον κλάδο των εργοληπτών, πολλοί από µας χαρήκαµε επειδή πραγµατικά χρειαζόταν µια αλλαγή-τόνωση σε καθεστώτα δεκαετιών που ίσχυαν. Πριν καλά-καλά προλάβουµε να χαρούµε, εµφανίστηκε προς δηµόσια διαβούλευση το σχέδιο νόµου της ΕΑΑ∆ΗΣΥ (Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή ∆ηµοσίων Συµβάσεων), το οποίο όχι µόνο δεν έλυνε χρόνια προβλήµατα του κλάδου, αλλά ουσιαστικά επρόκειτο για ένα καλοστηµένο σχέδιο εξόντωσης του µικροµεσαίου εργολήπτη, στήριξης των µεγάλων τεχνικών (και όχι µόνο) εταιριών και επιστροφής στο "µεσαίωνα" της διαδικασίας κατασκευής έργων. Με την πρόφαση ότι αποτελεί υποχρέωση της Ελλάδας να συµµορφωθεί µε σχετική Κοινοτική Οδηγία και χωρίς να γίνει καµία πρόταση προσαρµογής της στην Εθνική Νοµοθεσία, έργα-προµήθειες-παροχή υπηρεσιών "τσουβαλιάστηκαν" όλα µαζί, ανεξαρτήτως προϋπολογισµού (από 2.500€ έως και πάνω από 5.186.0006 ) και περιεχοµένου. Ταυτόχρονα δροµολογήθηκε η κατάργηση των από την Πολιτεία εγκεκριµένων πτυχίων των µηχανικών ανά κατηγορία έργου (ΜΕΕΠ) χωρίς να έχει προβλεφθεί διάδοχη κατάσταση καθώς και η κατάργηση των κατωτάτων και ανωτέρων ορίων συµµετοχής σε διαγωνισµούς. Επιπλέον, η κατάργηση των ενιαίων διακηρύξεων η οποία δίνει αυτόµατα τη δυνατότητα στους φορείς να µπορούν να "φωτογραφίζουν" κατά το δοκούν τους υποψήφιους µειοδότες η ακόµη και τα απαραίτητα υλικά που πιθανόν να απαιτούνται σε ορισµένες κατηγορίες έργων. Όλες οι Εργοληπτικές Οργανώσεις διατύπωσαν προφορικά και γραπτά τις αντιρρήσεις τους και τις αντιπροτάσεις τους για το σχετικό νοµοσχέδιο χωρίς όµως δυστυχώς να εισακουστούν! Ερχόµαστε λοιπόν ένα χρόνο µετά, χωρίς να ληφθεί υπόψη καµία συνδικαλιστική παρέµβαση και σε θερινό τµήµα της Βουλής (το φετινό «θέρος» ήταν µάλλον το µακρύτερο που έχουµε δει ποτέ!) και εν µία νυκτί και χωρίς καµία αντίδραση των εκπροσώπων των κοµµάτων της Βουλής, τα οποία είχαν πλήρως ενηµερωθεί για το θέµα, χωρίς καµία απολύτως αλλαγή ψηφίζονται όλα τα άρθρα µε την διαδικασία του «επείγοντος»! Βρισκόµαστε λοιπόν προ τετελεσµένων γεγονότων και υποχρεωµένοι να συµµορφωθούµε και να εργασθούµε (;), ακολουθώντας µια πορεία οπισθοδροµική και όχι ανανεωτική, που δυστυχώς οδηγεί σε συνθήκες αδιαφάνειας, διαφθοράς και υποδούλωσης στους οικονοµικούς φορείς. Ζώντας σε µια νησιωτική Περιφέρεια, αποµακρυσµένη από την ηπειρωτική χώρα µε όλες τις δυσκολίες και ιδιοµορφίες που αυτό το γεγονός δηµιουργεί (γεγονός που έπρεπε να ληφθεί υπόψη κατά την διαµόρφωση του συγκεκριµένου νόµου), οι µικρές τοπικές επιχειρήσεις που επί χρόνια αποτελούσαν ένα πυλώνα στήριξης της τοπικής οικονοµίας απασχολώντας ντόπιο εργατικό προσωπικό και τονώνοντας σε καιρούς χαλεπούς την τοπική αγορά, βρίσκονται σε µετέωρη κατάσταση. Το πρόβληµα λοιπόν, ξεφεύγει από τα στενά επαγγελµατικά όρια και παίρνει διαστάσεις κοινωνικού προβλήµατος που θα πλήξει σαν ντόµινο και την τοπική κοινωνία. ∆υστυχώς οι εξελίξεις µας προλαβαίνουν. ∆υστυχώς παρ' όλες τις προειδοποιήσεις και διαµαρτυρίες σύσσωµου του τεχνικού κόσµου, θεσµοθετήθηκαν µέτρα που οδηγούν µε µαθηµατική ακρίβεια στον επαγγελµατικό «θάνατο» τον µικρό εργολήπτη. ∆υστυχώς είµαστε θεατές σε ένα έργο του οποίου την πλοκή και το φινάλε δεν το επιλέξαµε, µας επιβλήθηκε. Σε συνδυασµό µε την οικονοµική κρίση που µας πλήττει, το µέλλον µοιάζει δυσοίωνο και ζοφερό.

Εργοληπτικόν βήµα

ΘΕΜΑ

5 εκατοµµύρια € µε... ονοµατεπώνυµο στον ΕΣ∆ΑΚ; Μόνο το ονοµατεπώνυµο λείπει από διαγωνισµό του Ενιαίου Συνδέσµου ∆ιαχείρισης Απορριµµάτων Κρήτης. Πρόκειται για παροχή υπηρεσιών µε τίτλο: «∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΟΝΑ∆ΑΣ ΠΡΟΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ)». Μόνο που όπως αποκαλύπτει ο ΣΠΕ∆Ε Ηρακλείου ο διαγωνισµός στην πραγµατικότητα αφορά έργο και όχι υπηρεσίες. Σηµειώνοντας πως «η διακήρυξη, αντί να προάγει, απαγορεύει τον ανταγωνισµό» ο ΣΠΕ∆ΕΗ τονίζει: «στην αναλυτική διακήρυξη και στο άρθρο 12 «∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΝΑ∆ΟΧΟΥ ΠΑΡΟΧΗΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ - ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ» και στην πρώτη παράγραφο ορίζεται: «Η επιλογή του Αναδόχου παροχής των υπηρεσιών θα γίνει µε… το Π.∆.60/2007». Όµως, στο άρθρο 11 «ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ- ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ -ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΗΣΗ – ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ» περιγράφεται το αντικείµενο της εργολαβίας ως: «I. η επεξεργασία 150.000 τόνων αστικών σύµµεικτων απορριµµάτων (ΑΣΑ), µε κωδικό ΕΚΑ 20 03 01, περιλαµβανοµένου της µεταφοράς των επεξεργασµένων στο ΧΥΤΑ Πέρα Γαλήνων. II. η παροχή, υπηρεσιών συντήρησης, επισκευών, υποστήριξης και λειτουργίας της ΜΠΑ Ηρακλείου Κρήτης, III. η διενέργεια όλων των αναγκαίων για τη λειτουργία και συντήρηση του Εργοστασίου προµηθειών και εργασιών, ώστε να διατηρούνται ή να βελτιώνονται οι ποσοτικές και ποιοτικές αποδόσεις της µονάδας καθώς και οι γενικότεροι όροι λειτουργίας της Μονάδας µε βάσει την άδεια λειτουργίας. IV. Η διακριτή προµήθεια εξοπλισµού όπως αυτός περιγράφεται στο αντίστοιχο κεφάλαιο του τεύχους τεχνικών προδιαγραφών.» Κατά την άποψη µας, η παραπάνω περιγραφή του αντικειµένου του διαγωνισµού αποκαλύπτει µε σαφήνεια ότι, η εργολαβία αφορά κατά το µεγαλύτερο µέρος ΕΡΓΟ και κατ’ ελάχιστον ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. ∆ηλαδή, το άρθρο 11 της διακήρυξης αυτό-αναιρεί την ίδια την διακήρυξη αφού στο άρθρο 12 αυτής προβλέπεται επιλογή αναδόχου κατά το Π.∆. 60/2007, (επιλογή προµηθευτή ή παρόχου υπηρεσιών) και όχι κατά τον Κώδικα ∆ηµοσίων Έργων, Ν.3669/08 (επιλογή εργολήπτη). Β) Στην αναλυτική διακήρυξη και στο άρθρο 20 «ΕΙ∆ΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ / ΤΕΧΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΑΡ-

ΚΕΙΑ» µεταξύ άλλων «ωραίων» όρων προβλέπονται και οι: • «Κάθε διαγωνιζόµενος θα πρέπει, επί ποινή αποκλεισµού, να διαθέτει κατ’ ελάχιστον 3ετή εµπειρία (κατ ελάχιστον τα δυο έτη στην ίδια εγκατάσταση) η οποία θα είναι σε λειτουργία µονάδων επεξεργασίας ή προεπεξεργασίας σύµµεικτων αστικών απορριµµάτων, δυναµικότητας τουλάχιστον 25.000 τόνων/ έτος. • Κατ’ ελάχιστον, θα πρέπει να διαθέτει την προαναφερόµενη αποδεδειγµένη εµπειρία σε λειτουργία µονάδων επεξεργασίας η προεπεξεργασίας σύµµεικτων αστικών απορριµµάτων, την τελευταία επταετία, δυναµικότητας τουλάχιστον 25.οοο τόνων/ έτος» Και πιο κάτω • «Κάθε διαγωνιζόµενος πρέπει να διαθέτει µέσο ετήσιο κύκλο εργασιών τα τελευταία τρία έτη ίσο ή µεγαλύτερο του 100% του προϋπολογισµού της δηµοπρατούµενης υπηρεσίας (χωρίς το ΦΠΑ). • Επίσης πρέπει να διαθέτει πιστοληπτική ικανότητα (χωρίς εγγυητικές) πάνω από 500.000 ευρώ.» Οι παραπάνω φωτογραφικοί όροι είναι οι πλέον εκκωφαντικοί του άρθρου το οποίο το θεωρούµε ολόκληρο καταχρηστικό και απαράδεκτο. Λησµόνησαν, δυστυχώς, οι συντάκτες της διακήρυξης να συµπεριλάβουν και τον όρο «Ο διαγωνιζόµενος θα πρέπει να έχει γεννηθεί την ηµεροµηνία… και στην πόλη…» Την επόµενη φορά ας µην τον παραλείψουν…» «Είναι ανεπίτρεπτο σε αυτή την περίοδο της έντονης κρίσης, οικονοµίας και αξιών, όπου η διαφάνεια και το δηµόσιο συµφέρον αποτελούν αυτονόητα ζητούµενα σε κάθε ενέργεια και πράξη κάθε συλλογικού φορέα αλλά και κάθε πολίτη ατοµικά, να υιοθετούνται διαδικασίες που περιορίζουν τον ανταγωνισµό και υπονοµεύουν το δηµόσιο και κοινωνικό συµφέρον» συµπληρώνεται στην επιστολή προς την διοίκηση του ΕΣ∆ΑΚ ενώ ο ΣΠΕ∆ΕΗ ζητά την ακύρωση του διαγωνισµού και την επανάληψη του ως διαγωνισµό ∆ηµοσίου Έργου σύµφωνα µε την κείµενη Νοµοθεσία και µε άρση κάθε καταχρηστικού και αθέµιτου όρου και απαίτησης. Προειδοποιεί τέλος πως «τυχόν ειδικοί όροι για την εκτέλεση του έργου µπορούν να τεθούν ως όροι για την υπογραφή της σύµβασης και όχι ως όροι για την συµµετοχή στον διαγωνισµό. Τέλος, σε περίπτωση που η υπηρεσία σας επιµείνει στην διενέργεια του µε αυτούς τους παραπάνω καταχρηστικούς όρους, ο Σύνδεσµος µας θα εξετάσει και άλλους τρόπους αντίδρασης στα πλαίσια της νοµιµότητας».

Εργοληπτικόν βήµα

ΘΕΜΑ

Τέλος χρόνου για την Τράπεζα Αττικής Χωρίς άλλη διακοπή, στις 10 ∆εκεµβρίου η Γενική Συνέλευση των µετόχων της Τράπεζας Αττικής θα πρέπει να κλείσει το θέµα της αύξησης µετοχικού κεφαλαίου. Σήµερα, πηγές από την Τράπεζα Αττικής επιµένουν ότι υπάρχει ενδιαφέρον και µάλιστα πολύ σοβαρό για την συµµετοχή ξένου επενδυτή στην αύξηση κεφαλαίου που βρίσκεται στα σκαριά. Μολονότι οι φήµες στην αγορά «δίνουν και παίρνουν», αναφορικά µε το συγκεκριµένο ζήτηµα, πηγές που φέρονται να βρίσκονται σε γνώση των κρίσιµων λεπτοµερειών, αναφορικά µε το συγκεκριµένο project, ισχυρίζονται ότι απλώς χρειάζεται λίγος χρόνος. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι προς το παρόν το deal µε το ξένο fund, που έχει εµφανιστεί, «κολλάει» στην τιµή. ∆ηλαδή, ο ξένος επενδυτής ενδιαφέρεται να µπει, αλλά σε χαµηλότερα επίπεδα. Το γεγονός αυτό, όµως, πιθανότατα θα συνιστά οικονοµική ζηµία για τον νυν βασικό µέτοχο, που δεν είναι άλλος από το Ταµείο των Μηχανικών (ΤΣΜΕ∆Ε) και γι' αυτό οι συζητήσεις συνεχίζονται. Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι όλα τα παραπάνω τελούν εν γνώσει και της Τράπεζας της Ελλάδας, η οποία παρακολουθεί, για ευνόητους λόγους, προσεκτικά τις εξελίξεις στο συγκεκριµένο µέτωπο. Πάντως και σύµφωνα µε την Καθηµερινή, µάχη µε τον χρόνο αλλά και τις συνθήκες της αγοράς, που το τελευταίο διάστηµα έχουν επιδεινωθεί ραγδαία για την Ελλάδα αλλά και γενικότερα για την Ευρώπη, δίνει η νέα διοίκηση της Attica Bank µε στόχο την επιτυχή ολοκλήρωση της αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου κατά 434 εκατ. ευρώ και τη διατήρηση της αυτονοµίας της τράπεζας. Ετσι, έπειτα από µεγάλες καθυστερήσεις και παλινωδίες, οι οποίες προκάλεσαν τη σφοδρή αντίδραση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), το νέο διοικητικό σχήµα έχει εξασφαλίσει πίστωση χρόνου για να συζητήσει µε υποψήφιους στρατηγικούς επενδυτές σε νέες βάσεις. Στόχος είναι η είσοδος ενός µεγάλου, αξιόπιστου επενδυτή, ή οµάδας θεσµικών χαρτοφυλακίων, ο οποίος θα έχει καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία της τράπεζας, ενώ παράλληλα ο σηµερινός µεγαλοµέτοχος της τράπεζας, το ΤΣΜΕ∆Ε, που ελέγχει το 51,3% της Attica Bank, θα διατηρήσει την καταστατική πλειοψηφία, δηλαδή το 33%. Η ΤτΕ έχει

ξεκαθαρίσει στο ΤΣΜΕ∆Ε ότι το ταµείο πρέπει να τερµατίσει κάθε εµπλοκή σε θέµατα λειτουργίας της τράπεζας, η οποία στο εξής θα πρέπει να λειτουργεί µε αυστηρά τραπεζικά κριτήρια. Για την επόµενη ηµέρα της Τράπεζας Αττικής συναντήθηκαν πριν από λίγες εβδοµάδες ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας και ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Χρήστος Σπίρτζης, οι οποίοι συµφώνησαν σε ένα πλαίσιο δράσεων µε στόχο τη συµµετοχή στρατηγικών επενδυτών υψηλής ποιότητας στη σχεδιαζόµενη αύξηση κεφαλαίου. Εν πολλοίς, η ΤτΕ δέχθηκε να δώσει µια άτυπη πίστωση χρόνου στη διοίκηση για την εξεύρεση επενδυτών, µε αντάλλαγµα το ΤΣΜΕ∆Ε να παραιτηθεί από µια σειρά υπερβολικών απαιτήσεων αναφορικά µε τον βαθµό εµπλοκής του στη διοίκηση και το ποσοστό συµµετοχής του στην Attica Bank. Η συνάντηση πραγµατοποιήθηκε σε πολύ καλό κλίµα και ο κ. Σπίρτζης δεσµεύτηκε ότι το ΤΣΜΕ∆Ε θα πράξει όλα όσα είναι αναγκαία για την επιτυχία της αύξησης και την προσέλκυση αξιόπιστων επενδυτών. Εκτός της εξεύρεσης αξιόπιστων επενδυτών, σε µια αρνητική για τη χώρα συγκυρία η διοίκηση της τράπεζας πρέπει να κινηθεί γρήγορα και για τη ριζική αναδιάρθρωση της. Είναι χαρακτηριστικό ότι η διαχείριση και αντιµετώπιση των «κόκκινων» δανείων γίνεται από κάθε κατάστηµα και όχι κεντρικά από την τράπεζα. Με στόχο την προσαρµογή στις σηµερινές τραπεζικές και εποπτικές απαιτήσεις, η νέα διοίκηση έχει ήδη ξεκινήσει τις σχετικές διαδικασίες για την κεντρική διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, µε στόχο το νέο σύστηµα να τεθεί σε πλήρη λειτουργία έως τις αρχές του επόµενου Μαρτίου. Σε πρώτη φάση έχουν ενταχθεί στο νέο σύστηµα πιλοτικά 3 καταστήµατα και σταδιακά θα ενταχθεί το σύνολο του δικτύου καταστηµάτων της Attica Bank που αριθµεί 68 σηµεία.

Εργοληπτικόν βήµα

Προτάσεις της ΚΕ∆Ε για το «Εξοικονοµώ» Με έξι προτάσεις που καταθέτει η ΚΕ∆Ε προτείνει να ενεργοποιηθεί η διαδικασία χρηµατοδότησης και καλύτερης αξιοποίησης του προγράµµατος «Εξοικονοµώ». Το θέµα συζητήθηκε στην τελευταία συνεδρίαση του ∆.Σ. της ΚΕ∆Ε, όπου και διαπιστώθηκε ότι το πρόγραµµα υλοποιείται µε πολύ αργούς ρυθµούς. Τα µέλη του ∆.Σ. αφού άκουσαν την εισήγηση του Γ. Κοτρωνιά, Προέδρου της Επιτροπής Αειφόρου Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Χωροταξίας, συµφώνησαν ότι εντοπίζονται µια σειρά από συγκεκριµένα προβλήµατα στην όλη διαδικασία. Οι σύνθετες και γραφειοκρατικές διαδικασίες προέγκρισης δηµοπράτησης των υποέργων, η αδυναµία, αρχικά, πολλών ∆ήµων να διασφαλίσουν την απαιτούµενη ιδία συµµετοχή (δόθηκε λύση µε το Ν. 4203/2013) και οι αδυναµίες που εµφάνισε ο ΕΦ∆ ΚΑΠΕ σε σχέση µε τις τελικές εγκρίσεις τευχών που υπέβαλλαν οι ∆ήµοι, ύστερα από διαλογική συζήτηση, αποτελούν ορισµένα από τα προβλήµατα.

∆ΙΑ∆ΡΟΜΕΣ

Μετά από συζήτηση το ∆ιοικητικό Συµβούλιο της ΚΕ∆Ε, αποφασίζει οµόφωνα και προτείνει: • Να ζητήσουµε άµεσα την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής µε συµµετοχή ή τουλάχιστον τακτική ενηµέρωση της ΚΕ∆Ε από τις Υπηρεσίες ∆ιαχείρισης των (2) προγραµµάτων ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ. • Να δεσµευτούν ότι θα έχουν ολοκληρώσεις τις προεγκρίσεις δηµοπράτησης το αργότερο ως το τέλος του 2014, ώστε να µένει ένας επαρκής χρόνος για την απρόσκοπτη υλοποίηση των δράσεων/υποέργων. • Όπου εµφανίζονται γραφειοκρατικά εµπόδια ή εκκρεµότητες από την πλευρά των ∆ήµων που καθυστερούν τις προεγκρίσεις να υπάρχει µία κοινή οµάδα από την κάθε διαχειριστική αρχή, τη ΜΟ∆ και τη ΚΕ∆Ε η οποία θα δίνει άµεσες λύσεις. • Όσα έργα δεν αξιολογήθηκαν (ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΙΙ) και όσα θα απενταχθούν (ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ Ι και ΙΙ) λόγω του ότι δεν µπορούν χρονικά να ολοκληρωθούν εντός της τρέχουσας προγραµµατικής περιόδου, να περάσουν στη νέα προγραµµατική περίοδο ως εµπροσθοβαρή έργα.

• Σε κάθε περίπτωση, τα έργα της πιο πάνω κατηγορίας θα πρέπει (πέραν των αναγκαίων προσαρµογών στο νέο θεσµικό πλαίσιο αξιοποίησης του νέου προγράµµατος 2014-2020) να «διευκολυνθούν» µε συνοπτικές διαδικασίες ένταξης χωρίς να µπουν σε διαδικασία ανταγωνιστικών προσκλήσεων ή επανυποβολής προµελετών, µελετών εφαρµογής κλπ., γεγονός που θα προκαλέσει νέα οικονοµική επιβάρυνση στους ∆ήµους. • Τέλος, στη νέα Προγραµµατική Περίοδο τον πρόγραµµα να δοθεί εξολοκλήρου στην Ε.Ε.Τ.Α.Α. Α.Ε.

Νέο θεσµικό πλαίσιο για τα έργα αξιοποίησης νερού ∆ηµοσιεύθηκε σε ΦΕΚ (2878/Β/27102014) η Κοινή Υπουργική Απόφαση που προώθησε ο Αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ Νίκος Ταγαράς για την αδειοδότηση της χρήσης νερού και της εκτέλεσης έργων αξιοποίησης υδάτων. Πρόκειται για το νέο θεσµικό πλαίσιο που θα ισχύει εφεξής για κάθε χρήση ή έργο αξιοποίησης νερού όπως για παράδειγµα οι γεωτρήσεις (υδρευτικές, αρδευτικές κ.α.), και τίθεται άµεσα σε ισχύ. Το ΥΠΕΚΑ, µέσω της Ειδικής Γραµµατείας Υδάτων, προώθησε την αλλαγή της ανωτέρω διαδικασίας µετά από εκτεταµένη διαβούλευση τα τελευταία δύο χρόνια και µακρά συνεργασία µε όλες τις εµπλεκόµενες υπηρεσίες και τα συναρµόδια Υπουργεία. Η νέα ΚΥΑ µε θέµα «Κατηγορίες αδειών χρήσης και εκτέλεσης έργων αξιοποίησης των υδάτων. ∆ιαδικασία και όροι έκδοσης ή τροποποίησης των αδειών, περιεχόµενο και διάρκεια ισχύος τους και άλλες διατάξεις» απλοποιεί και προτυποποιεί την αδειοδότηση για τη χρήση και τα έργα αξιοποίησης υδάτων, σε συνδυασµό µε την καταγραφή όλων των σηµείων υδροληψίας που ήδη προβλέπεται και εξελίσσεται µε τη συγκρότηση του Εθνικού Μητρώου Σηµείων Υδροληψίας (ΕΜΣΥ). Σχετικά µε το θέµα, ο Αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΚΑ Νίκος Ταγαράς δήλωσε: «Με τα Σχέδια ∆ιαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταµών που σύντοµα ολοκληρώνονται για ολόκληρη τη χώρα, το Εθνικό Μητρώο Σηµείων Υδροληψίας, τη νέα διαδικασία αδειοδότησης για τα δικαιώµατα

Εργοληπτικόν βήµα χρήσης νερού, δράσεις που υλοποιούνται από την Ειδική Γραµµατεία Υδάτων, η χώρα αλλάζει πραγµατικά σελίδα. Προωθούµε για πρώτη φορά την ολοκλήρωση µιας εθνικής πολιτικής για το νερό. Στόχος µας είναι η ορθολογική και αειφορική διαχείριση του πολύτιµου υδάτινου πόρου µας. Η διαδικασία που ακολουθούν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις για την αδειοδότηση κάθε χρήσης και έργου αξιοποίησης των υδάτων αλλάζει. ∆ίνουµε ιδιαίτερη έµφαση στην απλοποίηση όλων των διαδικασιών, στην εξυπηρέτηση του πολίτη, στην εκτενή χρήση των νέων τεχνολογιών. Επιλύουµε προβλήµατα δεκαετιών που αφορούν τη χρήση του νερού, µειώνουµε τη γραφειοκρατία, διευκολύνουµε τους πολίτες κυρίως στην Ελληνική περιφέρεια. Ταυτόχρονα βάζουµε οριστικό τέλος στην αυθαιρεσία. Κάθε έργο αξιοποίησης υδατικών πόρων και κάθε χρήση νερού οφείλει να καταγράφεται στο Εθνικό Μητρώο Σηµείων Υδροληψίας και να αδειοδοτείται. Καλώ τους πολίτες που έχουν γεωτρήσεις ή άλλα σηµεία υδροληψίας σε όλη τη χώρα να καταγραφούν στο ΕΜΣΥ µέχρι το τέλος του έτους, χωρίς πρόστιµο, µε µία απλή δήλωση και ακολούθως να αδειοδοτηθούν στις αρχές του 2015» Με τη νέα ΚΥΑ απλοποιούνται και προτυποποιούνται οι διαδικασίες και τα έντυπα, τίθενται δεσµευτικές προθεσµίες στη διοίκηση για απάντηση στην αίτηση του πολίτη, ξεκαθαρίζουν πλήρως οι αρµοδιότητες εποπτείας και ελέγχου ανάµεσα στις συναρµόδιες υπηρεσίες. Οι άδειες χρήσης νερού ή/και εκτέλεσης έργων αξιοποίησης υδατικών πόρων εκδίδονται από το Γενικό Γραµµατέα της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης, µετά από εισήγηση της αρµόδιας ∆ιεύθυνσης Υδάτων. Προβλέπεται η αξιολόγηση, πριν την αδειοδότηση, της συµβατότητας κάθε χρήσης µε το Σχέδιο ∆ιαχείρισης της περιοχής λεκάνης απορροής ποταµού, µε τις τυχόν ισχύουσες κανονιστικές διατάξεις αλλά και µε τη γενικότερη πολιτική διαχείρισης των υδάτων της περιοχής στο πλαίσιο επίτευξης των περιβαλλοντικών στόχων. Επιπλέον, µε το σχέδιο ΚΥΑ επανακαθορίζονται τα ποσά των διοικητικών προστίµων για τους παραβάτες της διαδικασίας, ανάλογα µε τη βαρύτητα της παράβασης. Οι διατάξεις της ΚΥΑ που τίθεται σε ισχύ αφορούν τις χρήσεις υδάτων από ενεργά σηµεία υδροληψίας, τα έργα αξιοποίησης των υδατικών πόρων που εξυπηρετούν συγκεκριµένες χρήσεις που περιγράφονται και τις υφιστάµενες υδροληψίες που έχουν ήδη κωδικό καταγραφής στο «Εθνικό Μητρώο Σηµείων Υδροληψίας (ΕΜΣΥ)». Σηµειώνεται ότι προϋπόθεση για την αδειοδότηση είναι η καταγραφή στο ΕΜΣΥ. Οι χρήσεις νερού για τις οποίες απαιτείται η έκδοση άδειας χρήσης είναι η ύδρευση, η αγροτική, η βιοµηχανική χρήση, η ενεργειακή χρήση και η χρήση για

αναψυχή. Οι χρήσεις αυτές µπορεί να αφορούν σε επιφανειακά ή υπόγεια ύδατα, τόσο ως απλές χρήσεις όσο και όταν έπονται έργου αξιοποίησης υδατικών πόρων. Τα έργα αξιοποίησης υδατικών πόρων για τα οποία απαιτείται η έκδοση άδειας εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικών πόρων είναι υδροληψίες από υδατορέµατα, υδροληψίες από λίµνες, υδροµαστεύσεις πηγών, υδρογεωτρήσεις και φρέατα κάθε χρήσης καθώς και έργα αγωγών µεταφοράς νερού και δεξαµενές αποθήκευσης νερού που εξυπηρετούν τα ανωτέρω έργα. ∆εν απαιτείται άδεια χρήσης ή/και εκτέλεσης έργου αξιοποίησης υδατικών πόρων µόνο για συγκεκριµένες περιπτώσεις σηµείων υδροληψίας.

Εργοληπτικόν βήµα

Νοµοθεσία και ΤΣΜΕ∆Ε στην ατζέντα της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης των Προεδρείων

ΣΥΝ∆ΙΑΣΚΕΨΗ

τις 13 ∆εκεµβρίου θα πραγµατοποιηθεί στην Αθήνα η 17η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη Προεδρείων Συνδέσµων της ΠΕΣΕ∆Ε σε µια περίοδο ιδιαιτέρως κρίσιµη για τον χώρο των ∆ηµοσίων Έργων και τους εργολήπτες. Με την πολιτική ηγεσία του τόπου να επιχειρεί αλλαγές χωρίς προγραµµατισµό και κυρίως χωρίς (λογική) κατεύθυνση, οι συµµετέχοντες στην Συνδιάσκεψη θα κληθούν να αποφασίσουν για τα επόµενα βήµατα της Οµοσπονδίας. Και το µέλλον του ΤΣΜΕ∆Ε όµως θα απασχολήσει την 17η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη τόσο ως προς το ασφαλιστικό κοµµάτι όσο και ως προς τον κλάδο εγγυοδοσίας. Όλα αυτά όταν ο αρµόδιος υπουργός Μιχάλης Χρυσοχοΐδης δεν ανοίγει τα χαρτιά του αλλά περιορίζεται σε δηλώσεις κατευνασµού και ωραιοποίησης της κατάστασης. Μάλιστα ο υπουργός ΥΠΟΜΕ∆Ι για µια ακόµα φορά έδωσε το περίγραµµα των προθέσεων-στόχων για το µέλλον των δηµόσιων έργων στη χώρα µας απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτού Α΄ Θεσσαλονίκης της ∆ΗΜΑΡ Ασηµίνας Ξηροτύρη-Αικατερινάρη, µε αφορµή την πρόσφατη κατάργηση των κατώτερων και ανώτερων ορίων προϋπολογισµού για τη συµµετοχή των κατασκευαστικών εταιρειών σε δηµοπρατήσεις έργων, καθώς και την έναρξη των διεργασιών για τη σύνταξη Π∆ που θα προσδιορίζει τον τρόπο υποκατάστασης του ΜΕΕΠ, από ένα νέο σύστηµα καταγραφής «οικονοµικών φορέων», όπως αναφέρεται συγκεκριµένα στο άρθρο 59 του ν.4278/2014. Πρόκειται για ζήτηµα που έχει προκαλέσει την εύλογη ανησυχία όλων των εµπλεκόµενων στον χώρο καθώς καταγράφονται αναίτιες καθυστερήσεις . Ο κ. Χρυσοχοΐδης, υποστήριξε πως «η προσπάθειά µας είναι να ενταχθούν σ’ αυτά τα (νέα) µητρώα, τους καταλόγους, τα αρχεία - όπως θέλετε πείτε τα - όλοι οι κατασκευαστές ιδιωτικών και δηµόσιων έργων, έτσι ώστε να υπάρχει ένα επίσηµο αρχείο της χώρας, στο οποίο θα καταγράφονται όσοι ασχολούνται µε αυτό το αντικείµενο». Όπως διευκρίνισε, στα νέα µητρώα θα καταγράφονται οι κατασκευαστικές εταιρείες µε βάση τα πτυχία, η εµπειρία, ο αριθµός των εργαζοµένων, η οικονοµική δυνατότητα, αλλά και η δάνεια εµπειρία που θα µπορεί να λάβει από κάποιον άλλο, ώστε να συµµετέχει σε διαγωνισµό για µεγαλύτερο έργο, όπως,

επίσης, οι δυνατότητες σύστασης κοινοπραξίας ή συνεργασίας. Έτσι, υπογράµµισε, δεν θα µπορεί κάθε αναθέτουσα αρχή να κάνει κατά το δοκούν πολιτική, αλλά θα είναι υποχρεωµένες όλες να εφαρµόζουν ενιαίους κανόνες σε όλη τη χώρα. Στόχος είναι «να στηρίξουµε τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις για να µπορούν, όχι να κρατηθούν οι εταιρείες στο επίπεδο που βρίσκονται, αλλά να κάνουν κάτι παραπάνω. Απαντώντας στο αίτηµα της διατήρησης της σηµερινής µορφής του ΜΕΕΠ, ως προς τις τάξεις, κατηγορίες έργων, αλλά και της εξαίρεσης των έργων µε προϋπολογισµό κάτω των 5,2 εκατ. ευρώ από τις κοινοτικές προβλέψεις, ο κ. Χρυσοχοΐδης είπε πως «έχω δώσει εντολή στις υπηρεσίες να κάνουν µια συζήτηση και µε τη ∆ιεύθυνση Εσωτερικής Αγοράς της ΕΕ και µε τη δική µας Ανεξάρτητη Αρχή των δηµοσίων συµβάσεων, για να δούµε τα ζητήµατα που περιλαµβάνει η γνωµοδότηση (σ.σ. πρόκειται για γνωµοδότηση που έχει καταθέσει στο υπουργείο η ΠΕ∆ΜΕ∆Ε και αναφέρεται στη δυνατότητα διατήρησης της νοµοθεσίας για έργα κάτω του κοινοτικού ορίου), έτσι ώστε ό,τι και να γίνει, να µπορέσουµε να προστατεύσουµε και µε άλλα κίνητρα τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις». Εν τω µεταξύ, συνεδρίασε η Οµάδα Εργασία του Υπ. ΥΠΟΜΕ∆Ι για τα «Μητρώα» µε την συµµετοχή του Προεδρείου της ΠΕΣΕ∆Ε. Από την Οµάδα Εργασίας του Υπ. ΥΠΟΜΕ∆Ι για «τα Μητρώα και τις προϋποθέσεις συµµετοχής σε διαγωνισµούς» παρέστησαν οι κ.κ. Κοτσώνης (Πρόεδρος της Οµάδας Εργασίας), ∆/ντής του Υπουργείου, κος Σκουρής (Νοµικός Σύµβουλος του Υπουργείου), κα Α. Κορκολή ∆/ντρια ∆15, κα Θ. Ξηροµερίτου ∆/ντρια ∆17 και άλλα Στελέχη & Σύµβουλοι του Υπουργείου. Ο κος Σκουρής ανακοίνωσε τις βασικές αρχές, µε βάση τις οποίες, το Υπουργείο προτίθεται να διαµορφώσει το επερχόµενο Π∆ για «τα Μητρώα και τις προϋποθέσεις συµµετοχής σε διαγωνισµούς» ως εξής: 1. θα διατηρηθεί η υποχρεωτική εγγραφή των εργοληπτικών επιχειρήσεων σε «Μητρώο» τύπου ΜΕΕΠ, 2. θα εξετασθεί η πιθανότητα παράλληλης δηµιουργίας αντίστοιχου Μητρώου Κατασκευαστών Ιδιωτικών έργων, 3. θα διατηρηθεί ο θεσµός του µητρώου ΜΕΚ, ως

Εργοληπτικόν βήµα απαραίτητου στοιχείου του ΜΕΕΠ, 4. θα υπάρχει µία «κατ’ αρχήν» αξιολόγηση – κατάταξη των εργοληπτικών επιχειρήσεων, 5. δεν υπάρχει πρόθεση αύξησης των «κύριων» κατηγοριών εργασιών, 6. υπάρχει πρόθεση αύξησης των «εξειδικευµένων» κατηγοριών εργασιών, 7. θα γίνει προσπάθεια εφαρµογής κατά το δυνατόν της γνωµοδότησης «Ταγαρά» (δηλ. της γνωµοδότησης του κου Ταγαρά για λογαριασµό της ΠΕ∆ΜΕ∆Ε), υπέρ της εφαρµογής των «κατώτερων ορίων», για τους διαγωνισµούς έργων προϋπολογισµού µικρότερου του κοινοτικού ορίου < 5.186.000€. 8. θα πρέπει να διασφαλισθεί η πραγµατική συµµετοχή των προσφερόντων δάνεια στοιχεία (οικονοµικά – τεχνικά) σε αναδόχους, 9. θα πρέπει να διασφαλισθεί η πραγµατική συµµετοχή των «επίσηµων» υπεργολάβων, 10. Για την διαµόρφωση του προσχεδίου του Π∆, είναι επιθυµητή η κατάθεση υποµνηµάτων των φορέων, εντός των επόµενων ηµερών, µε προτάσεις για επιµέρους λεπτοµέρειες, πχ τάξεις, προϋποθέσεις – διαδικασία εγγραφής, προϋποθέσεις – διαδικασία διαγραφής κλπ 11. το προσχέδιο του Π∆ θα δοθεί στους φορείς για παρατηρήσεις, πριν λάβει την τελική του µορφή, 12. θα προβλεφθεί ικανό µεταβατικό διάστηµα από το ισχύον σύστηµα στο µελλοντικό. Το ΤΣΜΕ∆Ε Η Συνδιάσκεψη θα κληθεί να τοποθετηθεί και στα σενάρια που κυκλοφορούν για µετατροπή του ΤΣΜΕ∆Ε σε επαγγελµατικό ταµείο. Μάλιστα πριν λίγες µέρες ο διοικητής του ΙΚΑ, Ροβέρτος Σπυρόπουλος άνοιξε το ζήτηµα αυτό. Αναφερόµενος στο σκέλος της πλήρους ένταξης του ΤΣΜΕ∆Ε, του ΤΣΑΥ και του Ταµείου των Νοµικών στον ΟΑΕΕ «ή ενδεχοµένως γι' αυτούς τους ασφαλιστικούς οργανισµούς θα µπορούσε να εξεταστεί η δυνατότητα µετεξέλιξής τους σε επαγγελµατικά ταµεία ειδικού σκοπού;» Με δεδοµένο ότι τα επαγγελµατικά ταµεία, ως δεύτερος πυλώνας ασφάλισης, µπορούν να δηµιουργηθούν µόνο από επικουρικά ταµεία, η παρέµβαση Σπυρόπουλου, προφανώς εγείρει πολλά ερωτηµατικά για το είδος της κοινωνικής ασφάλισης και των κύριων συντάξεων, που φιλοδοξεί να δηµιουργήσει στο µέλλον, η Πολιτεία. Το ∆ιοικητικό Συµβούλιο της ΠΕΣΕ∆Ε έχει ταχθεί σύσσωµο υπέρ της µετατροπής του ΤΣΜΕ∆Ε σε ανεξάρτητο – αυτοδιοίκητο επαγγελµατικό ταµείο. Όµως ο µεγάλος «παίκτης» που θα καθορίσει και το µέλλον του ταµείου είναι το Τεχνικό Επιµελητήριο. Και από το ΤΕΕ τουλάχιστον προς το παρόν δεν υπάρχει ξεκάθαρη γραµµή πλεύσης. Αυτή πάντως θα ήταν µια εξέλιξη που θα εξασφάλιζε την αυτοτέλεια του.

Εργοληπτικόν βήµα

Έναρξη ισχύος των διατάξεων του β' µέρους του νόµου 4281/2014 (άρθρο 201) Του Τ. Γακίδη, Νοµικού Συµβούλου ΠΕΣΕ∆Ε

Σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρο 201 του Ν. 4281/2014 η ισχύς των διατάξεων του Β΄ Μέρους αρχίζει από την 1η Μαρτίου 2015, εκτός από τις κατωτέρω περιπτώσεις α. Η ισχύς των διατάξεων άρθρων 134 έως 138 (περί ΕΣΗ∆ΗΣ1), αρχίζει: • Ως προς τις προµήθειες και υπηρεσίες, • όσον αφορά τους φορείς της Κεντρικής ∆ιοίκησης την 1η Ιουλίου 2014, • όσον αφορά τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης την 1η Οκτωβρίου 2014 και • όσον αφορά το σύνολο του δηµόσιου τοµέα την 1η Οκτωβρίου 2015. • Ως προς τα έργα, • όσον αφορά όλους τους φορείς της Κεντρικής Κυβέρνησης την 1η Ιανουαρίου 2015 και • όσον αφορά το σύνολο του δηµόσιου τοµέα την 1η ∆εκεµβρίου 2015.

ΘΕΜΑ

β. Η ισχύς του άρθρου 139 (Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο ∆ηµοσίων Συµβάσεων2) αρχίζει δώδεκα (12) µήνες από τη δηµοσίευση του Νόµου στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από 8. 8. 2015. γ. Το άρθρο 157 (περί εγγυήσεων) εφαρµόζεται για τις αναθέτουσες αρχές / αναθέτοντες φορείς των άρθρων 18 και 193 σε όλες τις δηµόσιες συµβάσεις υπό την έννοια του άρθρου 154, η διαδικασία ανάθεσης των οποίων αρχίζει, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 375, µετά τη δηµοσίευση του Νόµου στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι µετά τις 8. 8. 2014. Εποµένως, οι νέες ρυθµίσεις περί εγγυήσεων εφαρµόζονται στις συµβάσεις των οποίων η προκήρυξη δηµοσιεύτηκε ή θα δηµοσιευθεί µετά τις 8. 8. 2014.

Ζήτηµα δηµιουργείται ως προς τις πρόσθετες εγγυήσεις της παρ. 2 του άρθρου 35 του Ν. 3669/2008 και, συγκεκριµένα, για το εάν παραµένουν σε ισχύ έως 1. 3. 2015 ή εάν έχουν ήδη καταργηθεί µε τη δηµοσίευση του Νόµου. Σύµφωνα µε το άρθρο 199 παρ. 2 του Νόµου το άρθρο 35 περιλαµβάνεται στις διατάξεις που φαίνεται να καταργούνται από τη θέση σε ισχύ του Β΄ Μέρους του Νόµου, δηλαδή από την 1η Μαρτίου 2015. Το άρθρο 157 περί των νέων εγγυήσεων ισχύει ήδη από τις 8. 8. 2014 αλλά δεν αναφέρεται σε πρόσθετες εγγυήσεις. Η ασάφεια των διατάξεων των άρθρων 199 και 201 του Ν. 4281/2014 περί των εγγυήσεων επιτείνεται και από το γεγονός ότι δεν έχουν προσαρµοστεί ακόµη τα πρότυπα διακηρύξεων στις νέες διατάξεις (σηµειωτέον ότι σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 157 του Νόµου «Τα έγγραφα της σύµβασης ορίζουν κατά τρόπο σαφή και ορισµένο τις απαιτούµενες εγγυήσεις, τον τύπο, το ακριβές ποσό, τη διαδικασία κατάπτωσης, επιστροφής ή αποδέσµευσης, και τους ειδικότερους όρους αυτών»). Κατά τη γνώµη µου οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 35 του Ν. 3669/2008 περί πρόσθετων εγγυήσεων έχουν ήδη καταργηθεί από τις 8. 8. 2014, ερχόµενες σε αντίθεση µε τις διατάξεις του άρθρου 157 του Νόµου (διότι σύµφωνα µε το άρθρο 199 παρ. 1ΣΤ: «Καταργείται κάθε γενική ή ειδική διάταξη που είναι αντίθετη µε τις διατάξεις του παρόντος ή ρυθµίζει τα θέµατα αυτά µε άλλον τρόπο»). δ. Η ισχύς των παραγράφων 2, 3, 4, 5 και 6 του άρθρου 197 (εξαίρεση από την υποχρέωση ανάρτησης για θέµατα ΚΗΜ∆ΗΣ αρχίζει από τη δηµοσίευση της απόφασης που προβλέπεται από την παρ. 5 του άρθρου 139. ε. Οι διατάξεις των άρθρων 179 έως 194 («ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΜΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΤΑ

Εργοληπτικόν βήµα ΤΗ ΣΥΝΑΨΗ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ») αρχίζουν να εφαρµόζονται τρεις (3) µήνες µετά την έκδοση των προβλεπόµενων στα άρθρα 182, 183 και 187 προεδρικών διαταγµάτων. στ. Η ισχύς της παραγράφου 1 του άρθρου 196 («Οι αναθέτουσες αρχές / αναθέτοντες φορείς, µε την επιφύλαξη της παραγράφου 4 του άρθρου 201, µεριµνούν για την αρχική και δια βίου κατάρτιση, καθώς και την αντίστοιχη πιστοποίηση του προσωπικού τους που υπηρετεί µε οποιαδήποτε σχέση εργασίας και το οποίο είναι επιφορτισµένο µε καθήκοντα σχετικά µε την άσκηση αρµοδιοτήτων του παρόντος νόµου») αρχίζει έξι (6) µήνες µετά την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 4 του άρθρου 196. Παραποµπές

«Εθνικό Σύστηµα Ηλεκτρονικών ∆ηµοσίων Συµβάσεων («ΕΣΗ∆ΗΣ»)»: Ολοκληρωµένο πληροφοριακό σύστηµα, το οποίο περιλαµβάνει όλα τα αναγκαία στοιχεία για την υποβολή αιτηµάτων, τον προγραµµατισµό, την έγκριση, τη διαδικασία προκήρυξης, ανάθεσης, σύναψης και εκτέλεσης δηµοσίων συµβάσεων, σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία, µε τη χρήση και εφαρµογή Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ).

Το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο ∆ηµοσίων Συµβάσεων («ΚΗΜ∆ΗΣ») του άρθρου 11 του ν. 4013/2011 (Α` 204) το οποίο αποτελεί µέρος του ΕΣΗ∆ΗΣ έχει ως σκοπό τη συλλογή, την επεξεργασία και τη δηµοσιοποίηση στοιχείων, που αφορούν στις δηµόσιες συµβάσεις που συνάπτουν αναθέτουσες αρχές, αναθέτοντες φορείς και κεντρικές αρχές προµηθειών, ανεξαρτήτως εκτιµώµενης αξίας και διαδικασίας ανάθεσης.

∆ηλ. το κράτος, οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης, οι οργανισµοί δηµοσίου δικαίου και οι ενώσεις µιας ή περισσότερων από αυτές τις αρχές ή ενός ή περισσότερων από αυτούς τους οργανισµούς δηµοσίου δικαίου.

∆ηµόσιες συµβάσεις είναι συµβάσεις εξ επαχθούς αιτίας, οι οποίες συνάπτονται γραπτώς µεταξύ ενός ή περισσότερων οικονοµικών φορέων και µίας ή περισσότερων αναθετουσών αρχών / αναθετόντων φορέων και έχουν ως αντικείµενο την εκτέλεση έργων, την προµήθεια προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών.

Για τις συµβάσεις «υψηλής αξίας» (άνω των 5.186.000,00 ευρώ) ως χρόνος έναρξης της

ανοικτής διαδικασίας, της κλειστής διαδικασίας, της διαδικασίας διαπραγµάτευσης µε δηµοσίευση προκήρυξης και του ανταγωνιστικού διαλόγου, νοείται η ηµεροµηνία αποστολής της σχετικής προκήρυξης σύµβασης στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ για τις συµβάσεις «χαµηλής αξίας» (κάτω των 5.186.000,00 ευρώ) η διαδικασία σύναψης σύµβασης εκκινεί από την ηµεροµηνία δηµοσιοποίησης της σχετικής προκήρυξης ή πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος ή της αποστολής της σχετικής πρόσκλησης υποβολής προσφοράς

Εργοληπτικόν βήµα

Η πραγµατική εικόνα της ελληνικής οικονοµίας Του Κωνσταντίνου Σταµατόγιαννη*

Πολιτική επιλογή της επιτάχυνσης εισόδου στο Ευρώ (Σηµίτης 2000) οδήγησε σε υποχρεωτική αποδοχή υψηλής ισοτιµίας (µη υποτίµησης, η οποία θα οδηγούσε σε υψηλότερο πληθωρισµό) ώστε να πληρωθούν τα κριτήρια του Maastricht (πλην ∆ηµοσίου Χρέους) µε αποτέλεσµα την αδυναµία ανταγωνιστικής παραγωγής στους περισσότερους κλάδους, αλλά σε αντιστάθµισµα πολύ χαµηλά επιτόκια εκτοκισµού ∆ηµοσίου Χρέους (όφελος 3-4% του ΑΕΠ ετησίως). Πέραν των µειονεκτηµάτων τα ανωτέρω άφηναν επαρκές πεδίο αναπτυξιακής δηµοσιονοµικής µόχλευσης σε συνδυασµό µε το πλεονέκτηµα του πολύ χαµηλού επιπέδου ιδιωτικού χρέους.

ΑΝΑΛΥΣΗ

∆ιαµόρφωση σκηνικού κατάρρευσης: Απαρνούµενοι τις δοθείσες ως ανωτέρω ευκαιρίες, η χώρα προχώρησε µε έκρηξη δηµόσιου και ιδιωτικού δανεισµού και συµπεριφορά πεινασµένων για χλιδή και επίδειξη, παροτρυνόµενη δυστυχώς τόσο από τις κυβερνήσεις (ΠΑΣΟΚ και Ν∆), όσο και από το παγκόσµιο χρηµατοοικονοµικό σύστηµα. Ο µέσος όρος νέου δανεισµού για το 2002-2008 ανήλθε σε 24% του ΑΕΠ κατ' έτος µε τις εγχώριες καταθέσεις να αυξάνονται κατά 8,7% αντίστοιχα. Το άνοιγµα του ελλείµµατος τρεχουσών Συναλλαγών αναπτύχθηκε γραµµικά από 5,5% κατά την είσοδο στην Ευρωζώνη σε 14,4% του ΑΕΠ κατά το Γ! Τρίµηνο 2008. Η χρηµατοδότηση του ελλείµµατος έγινε κυρίως µε εξωτερικό δανεισµό. Η εξέλιξη του Ε.Τ.Σ. υπό το ανωτέρω εγχώριο χρηµατοοικονοµικό ισοζύγιο υποδήλωνε πιθανή πτώχευση εντός πενταε-

τίας, ακόµη και αν δεν είχε εµφανισθεί η κρίση ∆ηµοσίου χρέους. Κεντρικό πρόβληµα της Ελληνικής οικονοµίας αποτελεί η δυσαρµονία µισθών και απασχόλησης µεταξύ ∆ηµοσίου και Ιδιωτικού τοµέα (µικρή προστιθέµενη αξία προς διάχυση-αναδιανοµή). Η άρνηση περικοπής κράτους/ κοµµατικών στρατών (δαπανών) στον ΠΥ2010 (9/2011) απετέλεσε την µακροοικονοµική επιλογή που µας οδήγησε στο ∆ΝΤ. ∆εν µπορούµε να χρεοκοπήσουµε αυτοβούλως όσο δεν εµφανίζουµε πρωτογενώς ισοσκελισµένο προϋπολογισµό. Αυθαίρετη Χρεωκοπία και Έξοδος από το Ευρώ σηµαίνει µείωση βιοτικού επιπέδου άνω του 50%. Η αδυναµία εφαρµογής Κεινσιανής πολιτικής σε ∆ηµόσιες επενδύσεις και απασχόληση λόγω ανυπαρξίας εθνικού νοµίσµατος, κάνει υποχρεωτική την µείωση µεγέθους κράτους και περιορισµό κοινωνικών πολιτικών και µοναδική λύση την προσέλκυση ιδιωτικών/ξένων επενδύσεων µε κυρίως στόχευση αγορές εξωτερικού λόγω ανυπαρξίας διαθέσιµου προς ανάλωση εισοδήµατος εσωτερικού. Ελλείψει πραγµατικού πρωτογενούς πλεονάσµατος δεν διαπραγµατευόµαστε αλλά αποδεχόµαστε. Οι συνθήκες που επικράτησαν στο Ανατολικό µπλοκ την δεκαετία 1990 αποτελούν υπόδειγµα, καθότι αποτελούµε αντίστοιχη περίπτωση οικονοµικής χρεωκοπίας του µακροοικονοµικού µοντέλου.

Παρουσίαση της οικονοµικής πορείας της Ελλάδος 1998-2010. Παρατήρηση εξέλιξης των Ελληνικών µακροοικο-

Εργοληπτικόν βήµα νοµικών µεγεθών κατά την περίοδο 1998-2010 οδηγεί στα κάτωθι συµπεράσµατα: Στην προσπάθεια ένταξης της Ελλάδας στην Ευρωζώνη υπήρξε ωραιοποίηση των στοιχείων 2000-2001 µε αποτέλεσµα την εµφάνιση των αποκλίσεων κατά τα αµέσως επόµενα έτη βοηθούσης και της επιβάρυνσης για την εκτέλεση των Ολυµπιακών αγώνων. Η κατά περίπτωση εµφανιζόµενη απόκλιση δαπανών και ∆ηµοσίου χρέους εξοµαλύνεται µε συνεχείς αυθαίρετες αναθεωρήσεις του ΑΕΠ. Τα εξοπλιστικά προγράµµατα και το Πρόγραµµα ∆ηµοσίων Επενδύσεων φέρουν ελάχιστη ευθύνη για τις αποκλίσεις. Η ανισορροπία µεταξύ καταθέσεων και δανείων εξισορροπείται µε συνεχή αύξηση του εξωτερικού και χρηµατοοικονοµικού χρέους σε αντίθεση µε προηγούµενες 10ετίες (εσωτερικός δανεισµός). Απόπειρα διακοπής της ταχείας επέκτασης χρεών οδηγεί σε ύφεση όπως η βιούµενη λόγω ανυπαρξίας παραγωγικής υποδοµής, που θα έφερε το αντισταθµιστικό αναπτυξιακό αντίβαρο. Η υπερβολή στις δαπάνες επί 10ετία επικεντρώνεται αποκλειστικά στους τοµείς αποδοχές ∆ηµοσίου και ασφαλιστικές δαπάνες και σε πολύ µικρό βαθµό στο κυνήγι φαντασµάτων (µίζες κλπ.). Η απόκλιση των ανωτέρω από την πλήρη πληθωριστική αναπροσαρµογή ανέρχεται για το 2009 σε 23∆ις Ευρώ έναντι του 1999, είναι δηλαδή υψηλότερη του συνολικού ελλείµµατος του 2009 προ τόκων. Η εξέλιξη των εσόδων του κρατικού Προϋπολογισµού σε όλο το διάστηµα πλην 2009 (παγκόσµια

ύφεση) διαψεύδει τους ισχυρισµούς περί εντεινόµενης φοροδιαφυγής, καθότι η αύξηση τους υπερβαίνει πάντοτε τον ετήσιο πληθωρισµό µε τις δαπάνες όµως να αυξάνονται πάντοτε µε ταχύτερους ρυθµούς τόσο των εσόδων όσο και του πληθωρισµού, αλλά και του ονοµαστικού ΑΕΠ. Τα µεγέθη της 10ετίας που προηγήθηκε της χρεωκοπίας παρουσιάζονται στον αντίστοιχο πίνακα.

Τρέχουσα κατάσταση: Η αρνητική πιστωτική επέκταση επί τετραετία και οι ισχυρά αρνητικοί ρυθµοί λιανικών πωλήσεων και βιοµηχανικής παραγωγής αποτυπώνονται µε επιδείνωση των ρυθµών ΑΕΠ και αύξηση εξ' αυτού των ποσοστών δανειακών επιβαρύνσεων, µειώσεις κερδοφορίας και συνεπώς φορολογικών εσόδων. Η µείωση των ρυθµών διαγραφής δανείων 20082014 σε αντίθεση µε αύξηση σε 38,5%-83∆ις Ευρώ (1° Τρ2014 Σ. 152 Εκθ.∆ΤτΕλλάδος) στα µη εξυπηρετούµενα δάνεια υποδηλώνουν προσπάθεια βραχυπρόθεσµης αλλοίωσης και προφανώς θα προκαλέσουν αρνητικές εκπλήξεις στο µέλλον, έστω και εκβιαστικά (µέσω παρεµβάσεων ΤτΕ/ΕΚΤ). Οι εξελίξεις στους βασικούς τοµείς της οικονοµίας Τουρισµό και Κατασκευές εµφάνισαν πτώσεις της τάξης του 13% και 85% για το 2012, από τις κορυφές του 2007. Η ανάκαµψη του τουρισµού κατά το 2013 µας επανέφερε στα επίπεδα του 2008, και κατά το 2014 καταγράφει νέα υψηλά µε αποτέλεσµα την

ΑΝΑΛΥΣΗ

Εργοληπτικόν βήµα

εισροή 1,5 ∆ις περίπου περισσότερο του 2013, την στιγµή όµως που οι ανταγωνιστικές µας αγορές έχουν εµφανίσει ανόδους τις τάξης του 30-50%. Η πτώση του κατασκευαστικού κλάδου έφθασε πλέον το 90%. Η κατάρρευση πωλήσεων οχηµάτων επέφερε αντίστοιχη υστέρηση στους εισπραττόµενους φόρους, όπως και στα προσδοκώµενα έσοδα λόγω αυξήσεων σε φόρο καπνού, καυσίµων και ΦΠΑ παρά το επιθετικό φοροκυνηγητό. Σαν τελευταίο µέτρο πριν την απόφαση εξόδου από το Ευρώ εφαρµόσθηκε η επιβολή εκτάκτων/µονίµων εισφορών/φόρων στην περιουσία (προσοµοιάζει µε διαδικασίες κατάσχεσης), η οποία όµως εµφανίζει µεγάλο ποσοστό αδυναµίας- άρνησης πληρωµής (κούρεµα οµολόγων - εισφορές ακινήτων). Η µείωση καταθέσεων είναι συνεχής και διπλής κατεύθυνσης (εξωτερικό - κατανάλωση) και ανέρχεται σε 75 ∆ις Ευρώ. Οι δαπάνες του ΠΥ2013 έναντι του 2012 εµφάνισαν κατά την Κυβέρνηση µείωση κατά 9,5∆ις µε 6,1 ∆ις προερχόµενα από µικρότερες πληρωµές τόκων και χωρίς να εµφανίζει τις πληρωµές ληξιπροθέσµων υποχρεώσεων 6,14∆ις Ευρώ, θεωρώντας τις προηγουµένων ετών µε παράλληλη δηµιουργία νέων ύψους 2,24 ∆ις Ευρώ και µε καθυστερήσεις πληρωµών σε επιστροφή ΦΠΑ, φάρµακα, ΟΤΑ και φορείς κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και την ακραία καθυστέρηση στην έκδοση των νέων συντάξεων που κατά δηµοσιεύµατα ανέρχεται σε κρυφό χρέος 4∆ις Ευρώ ετησίως. Σε επίπεδο εσόδων εµφανίζεται αύξηση κατά 0,1 ∆ις Ευρώ έχοντας όµως συµπεριλάβει τα κέρδη

οµολόγων 2∆ις που µεταβιβάσθηκαν από την Ε.Ε. και έχοντας αµφιβολία για τον χειρισµό των βεβαιωθέντων και µη εισπραχθέντων εσόδων. Τα περί πρωτογεννούς πλεονάσµατος αποτελούν φυσικά σενάρια επιστηµονικής φαντασίας, η βελτίωση όµως των µακροοικονοµικών την 4ετία είναι σαφής και πιθανόν να µπορεί να επιτευχθεί ένα σηµείο σταθεροποίησης / ισοσκελισµού σε επίπεδα ΑΕΠ κατά 10% χαµηλότερα (155-165∆ις Ευρώ) µε στοχευµένες παρεµβάσεις σε δαπάνες, αλλά και επιτάχυνση αποκρατικοποιήσεων / αξιοποίησης περιουσίας. Ο Προϋπολογισµός 2014, συνταχθείς µε σκοπό την είσπραξη των επόµενων δόσεων και προφανώς µε πολιτική έγκριση της τρόικας, θα εµφανίσει εξαιρετικά υψηλές αποκλίσεις υλοποίησης, αν και όποτε απαιτήσει η Ε.Ε. την συµµόρφωση µας και παραίτηση από τα Greek Statistics. Το ύψος των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης προ προσαρµογών και ληξιπροθέσµων το 2011 ανήλθε σε 51,5% του ΑΕΠ και µετά τις προσαρµογές προς ωραιοποίηση ελλείµµατος σε 50,1%, το 2012 σε 49,67% και το 2013 σε 49,02% του ΑΕΠ σε συνθήκες βαθύτατης ύφεσης και τα τρία έτη και µε το κράτος να βεβαιώνει συνεχώς προς όλες τις κατευθύνσεις για περιστολή δαπανών η οποία είναι πραγµατική σε ονοµαστικούς όρους, όχι όµως ως % του ΑΕΠ. Οι πολιτικοί ισχυρισµοί συνεπώς περί φοροδιαφυγής - εισφοροδιαφυγής και οι φυλακίσεις µόνον σαν οι τελευταίοι σπασµοί καταρρέοντος στρατού κατοχής µπορούν να εκληφθούν, εκτός αν τα υπόλοιπα 8,5 εκατ. του Ελληνικού λαού θεωρούν πρέπον αυτό

Εργοληπτικόν βήµα το επίπεδο δαπανών του κράτους επί του ετησίου παραγόµενου προϊόντος τους.

ΜΝΗΜΟΝΙΟ Ι. Μ. F./E.U. Η αναλυτική µελέτη της εισήγησης του ∆ΝΤ για την Ελληνική Οικονοµία αποτελεί µια εξαιρετική από χρηµατοοικονοµική άποψη πανεπιστηµιακή µελέτη, η οποία πιστοποιεί όµως και ιδιαίτερη άγνοια των συντακτών της όσον αφορά τις ιδιαιτερότητες της Ελληνικής Οικονοµίας και των επιµέρους στοιχείων που συνθέτουν το ΑΕΠ της χώρας, όπως και των συνθηκών που οδήγησαν στην µεγέθυνση του ΑΕΠ κατά 100% κατά την τελευταία δεκαετία. Η αυθαίρετη υπόθεση δυνατότητας ενίσχυσης των εσόδων µέσω πάταξης της φοροδιαφυγής, αγνοεί την σχεδόν άµεση και πλήρη ενσωµάτωση των εισοδηµάτων φοροαποφυγής των ελευθέρων επαγγελµατιών στην κατανάλωση και συνεπώς στο ΑΕΠ της χώρας. Παρατηρεί δηλαδή τα φορολογικά έσοδα σαν ανεξάρτητη µεταβλητή της οικονοµικής δραστηριότητας. Επίσης αγνοεί την τεράστια ανισορροπία µεταξύ ευρύτερου ∆ηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα, τόσο σε επίπεδο αριθµού εργαζοµένων και εργασιακών σχέσεων, όσο και σε επίπεδο αµοιβών. Το αποτέλεσµα του ανωτέρω είναι η διεύρυνση της ψαλίδας µεταξύ

του παραγόµενου πλούτου (Ιδιωτικός τοµέας) και του αναλισκόµενου (∆ηµόσιος Τοµέας), όπου ο πρώτος εµφανίζει άµεση αύξηση της ανεργίας, ο δε δεύτερος την απλή απώλεια κάποιων επιδοµάτων. Άλλη παράµετρος που διαφοροποιεί την Ελλάδα από τις λοιπές χώρες υψηλού κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι η πληρωµή των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας, παιδείας, ασφάλειας εκ µέρους της ανώτερης µεσοαστικής τάξης εξ' ιδίων, καθότι οι δηµόσια δωρεάν παρεχόµενες υπηρεσίες υστερούν τραγικά, καθώς και ο µη σεβασµός της περιουσίας του πολίτη και της επιχειρηµατικής δραστηριότητας εκ µέρους του κράτους. Η αυθαίρετη υπόθεση εµφάνισης ανάπτυξης το 2013 χωρίς Κεϋνσιανές εφαρµογές υποστήριξης επιχειρηµατικότητας, παρά την αποστράγγιση ρευστότητας και αποταµιεύσεων, υποθέτει µια παραγωγική βάση σε ύπνωση, η οποία είναι δυνατόν να ενεργοποιηθεί µε θεωρητική αναβάθµιση του ∆ηµόσιου τοµέα και διαψεύσθηκε ήδη. Η υπόθεση πλεονάζουσας παραγωγικής δυναµικότητας σε αδράνεια προς αύξηση των εξαγωγών άνω του 50% εντός 5ετίας µε σταθερές εισαγωγές υποδηλώνει πλήρη άγνοια της δοµής της ελληνικής οικονοµίας ή εσκεµµένη παράβλεψη εάν η εξισορρόπηση του ισοζυγίου συναλλαγών προβλέπετε εξ' αρχής να γίνει σε περιβάλλον νέου νοµίσµατος.

Εργοληπτικόν βήµα Υπάρχει απόλυτη απουσία πρόβλεψης των συνεπειών του ασφαλιστικού και της ανεργίας στα επόµενα έτη µε την συνεπαγόµενη επιδείνωση σχέσης ασφαλισµένων / συνταξιούχων τόσο λόγω των επιταχυνόµενων αποχωρήσεων στο ∆ηµόσιο, όσο και λόγω της αύξησης ανεργίας στον ιδιωτικό τοµέα.

Παραδοχές νέου µνηµονίου Ανοχή εκτύπωσης χρήµατος Κίνδυνος εξόδου από Ευρώ

ΑΝΑΛΥΣΗ

Οι παραδοχές του µεσοπρόθεσµου σχεδίου που συµφωνήθηκε τον 11/2012 και µετά την διάψευση των παραδοχών του 1ου µνηµονίου έγιναν αποκλειστικά µε σκοπό την µετάθεση του προβλήµατος, πιθανόν εν αναµονή µακροοικονοµικών εξελίξεων στις ΗΠΑ και την δροµολόγηση λύσεων - σταθεροποίηση οικονοµιών Ισπανίας και Ιταλίας. Η κατάσταση στην Ιρλανδία έχει αποκατασταθεί πλήρως και στην Πορτογαλία σε µεγάλο βαθµό. Η πιθανότητα αποδοχής κουρέµατος των νέων δανείων του Ελληνικού χρέους από πλευράς και των 16 χωρών (δηλαδή η ανάληψη των χρεών από τους φορολογούµενους αυτών των χωρών), χωρίς παράλληλη έξοδο µας από το Ευρώ είναι πολύ µικρή. Η Ελλάδα έχει καταφύγει από το 2012 σε µαζική «εκτύπωση» νοµίσµατος µέσω εντόκων γραµµατίων, απορροφούµενων από τις Ελληνικές Τράπε-

ζες µέσω δανεισµού από τον µηχανισµό ELA της Τραπέζης της Ελλάδος, και της ΕΚΤ µετά την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών.

Πιθανές εξελίξεις εποµένου 12µηνου στην Ελλάδα Επιλεκτική εφαρµογή µνηµονίου κατά το επόµενο εξάµηνο µε πρόσθεση και όποιων νέων µέτρων περικοπών δαπανών και αύξησης φορολόγησης, µε συνεχώς νέες λεκτικές εφευρέσεις προς αποφυγή αντιδράσεων. Μετά από µακιγιαρισµα των στοιχείων επίτευξη εκταµίευσης επόµενων δόσεων µε την ανοχή της ΕΕ σε µια τελευταία προσπάθεια αποφυγής των εκλογών µε την πιθανότητα ανόδου στην εξουσία της αριστεράς. Μηδενικός πληθωρισµός. Συνέχιση ανόδου ανεργίας µε αλλοιώσεις πρόσκαιρων προσλήψεων κοινωνικής εργασίας. Ο κρατικός δανεισµός είναι προσδιορισµένος και µη επεκτάσιµος. Συνεπώς αποµένει σαν µοναδική ανεξάρτητη πηγή εσόδων η εγχώρια περιουσιακή βάση, το µεγαλύτερο µέρος της οποίας αποτελούν τα ακίνητα. Θα συνεχισθεί η εκροή καταθέσεων κυρίως για λόγους πληρωµής φόρων και κατανάλωσης. Ισχυρή πτώση Χρηµατιστηρίου µετά την οριστική εµφάνιση των πραγµατικών αναγκών ανακεφαλαιοποίησης Τραπεζών και την πιθανότητα ανόδου στην εξουσία του Σύριζα ανάλογη της περιόδου 1980-85. Ανά-

Εργοληπτικόν βήµα λογα µε την πορεία των οικονοµικών στοιχείων διακρίνονται οι κατωτέρω πιθανές εκβάσεις σε καθαρά Ελληνική βάση (θεώρηση σταθερού διεθνούς µακροοικονοµικού περιβάλλοντος): 1. ∆ιαπίστωση σχετικής επιτυχίας προγράµµατος. Προσαρµογή πορείας ελλείµµατος, µε καθυστέρηση δαπανών και ανεκτές κοινωνικές αντιδράσεις. Πρόβλεψη καταγραφής περιουσιών στην φορολογική δήλωση 2015. (Υποχρεωτική καταγραφή συνόλου ακινήτων / καταθέσεων / χρεογράφων). Επιµήκυνση περιόδου αποπληρωµής δανείων σε 50ετία µε ευνοϊκούς όρους. Αποφυγή εκλογών. Οικονοµικοί χειρισµοί: ∆ιατήρηση στην Ελλάδα ικανού µέρους της περιουσίας. Αγορά µετοχών στο βάθος της κρίσης (ύφεσης) µετά την επικείµενη διόρθωση. Πιθανά οφέλη από την κατοχή Ελληνικών Οµολόγων υψηλής απόδοσης. Το επίπεδο διαβίωσης σε σύγκριση µε την υπόλοιπη Ευρώπη θα συνεχίσει να υποχωρεί µε τελικό πιθανό στόχο του 60% του 2008. Η πιστωτική επέκταση θα παραµείνει αρνητική κατά το 2014 και το 2015, οι επισφάλειες των Τραπεζών θα αυξηθούν, αλλά θα συνεχισθεί απρόσκοπτα η χορήγηση ρευστότητας από ΕΚΤ. Πιθανές ευκαιρίες σε ακίνητα λόγω εκποιήσεων όταν επιτραπούν. Ασφαλώς δεν προβλέπεται ανάκαµψη ακινήτων όσο εκκρεµούν εκποιήσεις.

2. Οικονοµικός αποσυντονισµός και έξοδος από Ευρώ -Αναδιάρθρωση χρέους Μετά από διαπίστωση αδυναµίας χειρισµού διπλού ελλείµµατος (∆ηµοσιονοµικό + Ισοζύγιο) µετά από αληθινή και µη ανακοινούµενη καταγραφή, και διαπίστωση σοβαρής απόκλισης όλων των οικονοµικών στόχων και µετά από πρόταση ∆ΝΤ / ΕΕ ευθέως ή συγκεκαλλυµένα µε σκοπό την παρουσίαση σαν επιλογή δήθεν εθνικά υπερήφανης πολιτικής, αποφασίζεται η έξοδος από Ευρωζώνη κατά το 2015, πιθανόν µετά και την διενέργεια εκλογών και άνοδο αριστεράς στην εξουσία. θετικά : Μειώσεις κόστους παραγωγής µέσω συνεχούς υποτίµησης νέου νοµίσµατος και εµφάνισης πληθωρισµού αλλά και αύξησης αµοιβών µε σαφώς µικρότερα ποσοστά φυσικά, αλλά εκµετάλλευση του µακροοικονοµικού τρικ της money illusion. Μεσοπρόθεσµη αποκατάσταση ανταγωνιστικότητας (3-5έτη), η οποία θα επιτρέψει τον περιορισµό ή και µηδενισµό του ελλείµµατος τρεχουσών συναλλαγών σε πολύ χαµηλότερο φυσικά επίπεδο διαβίωσης. Επιµήκυνση πολιτικής ανηθικότητας µε αποφυγή διαρθρωτικών αλλαγών (θετικό µόνον για τα κόµµατα εξουσίας). ∆ιατήρηση του βιοτικού επιπέδου του φτωχότερου 40% του πληθυσµού µε ραγδαία όµως επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου της µεσαίας τάξης και άνοιγµα της ψαλίδας προς το ανώτερο οικονοµικά 2% της χώρας. Αρνητικά: Υποτίµηση, υποχώρηση κατά πολλές θέ-

Εργοληπτικόν βήµα

ΑΝΑΛΥΣΗ

σεις του ΑΕΠ της χώρας στην παγκόσµια κατάταξη µε εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις σε βιοτικό επίπεδο και γεωπολιτική ισχύ. Το ΑΕΠ είναι πιθανόν να ισορροπήσει σε επίπεδα περίπου 50% του τρέχοντος. Άνοδος πληθωρισµού και επιτοκίων. Αύξηση κόστους συναλλαγών (οι συναλλαγές θα αφορούν πλέον συνάλλαγµα). Αύξηση Country risk στις αποτιµήσεις των χρηµατοοικονοµικών οίκων και για αρκετά χρόνια ανασφάλεια ισοτιµίας Το χρέος σε Ευρώ µετατρέπεται σε συναλλαγµατικό χρέος και αυξάνει λόγω υποτίµησης µε παράλληλη όµως έγκριση για Haircut και διακριτική στήριξη νοµίσµατος, έναντι του ότι παύουµε να αποτελούµε πρόβληµα του Ευρώ. Το σύνολο του τραπεζικού συστήµατος προχωρά σε ελεγχόµενη χρεοκοπία. Το σύνολο των καταθέσεων και χορηγήσεων µετατρέπεται στο νέο νόµισµα, ακριβώς όπως έγινε κατά την µετάβαση στο Ευρώ. Τα επιτόκια θα ακολουθήσουν πλέον την πορεία του πληθωρισµού. Αυστηροί έλεγχοι συναλλάγµατος, όριο ηµερησίων αναλήψεων, άδειες εισαγωγών, πιθανό δελτίο καυσίµων, αγορανοµικές παρεµβάσεις στις τιµές, έλεγχος θυρίδων, Οικονοµικοί χειρισµοί: Μηδενική διατήρηση περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα. Το σύνολο της µετακινήσιµης περιουσίας σε ασφαλείς χώρες σεβασµού της περιουσίας ή/και χρυσό αν και έχει µεσολαβήσει άνοδος άνω του 300% στην 10ετία. Μέγιστη ευκαιρία αγοράς µετοχών και ακινήτων στο

βάθος της κρίσης σε επίπεδα χαµηλότερα των 500 µονάδων Γενικού ∆είκτη. Αποφυγή Ελληνικών οµολόγων πάσης φύσεως. Πιθανά µεγάλα οφέλη από αποπληρωµή δανείων µετά την µεταπήδηση µε κεφάλαια που είχαν διατηρηθεί επί τούτου στο Εξωτερικό. Να επισηµανθεί ότι είναι παντελώς αδύνατη η αποδοχή αυθαίρετης χρεοκοπίας στα πλαίσια του Ευρώ µε παράλληλη αποδοχή στήριξης εκ' µέρους των άλλων συµµετεχουσών χωρών και κατ' εξοχήν αυτών που αντιµετωπίζουν παρόµοια προβλήµατα ∆ηµοσίου Χρέους και θα συνεχίσουν να τα εξυπηρετούν κανονικά. Η προοπτική επιβάρυνσης των ιδιωτών θα µπορούσε φυσικά να γίνει αποδεκτή ή να εκβιασθεί, αλλά µόνον εάν δεν απαιτείται περαιτέρω δανεισµός, κάτι που προϋποθέτει τόσο πρωτογενές πλεόνασµα προϋπολογισµού όσο και θετικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (σε πραγµατική και όχι ωραιοποιηµένη ή έκτακτη βάση), ή πολιτική απόφαση της ΕΕ για πλήρη χρηµατοδότηση στην συνέχεια από τα λοιπά κράτη µέλη.

ΑΕΠ - ∆ηµόσιο Χρέος Καταθέσεις - Πιστωτική επέκταση - ∆ιαγραφές Το ΑΕΠ εµφάνισε επί 5 συνεχή έτη υποχώρηση σε

Εργοληπτικόν βήµα ονοµαστικούς και πραγµατικούς όρους. Οι ποσοστιαίες υποχωρήσεις 2009-2013 ανήλθαν ονοµαστικά σε 0,91-3,86-6,13-7,28-5,84% και σε σταθερές τιµές αναφοράς σε 3,14-4,94-7,11-6,98-3,85% αντίστοιχα. Κατά το 2013 εφαρµόστηκε αρνητικός αποπληθωριστής (-2%), χωρίς αυτό να συµβαδίζει µε τον επίσηµο πληθωρισµό (-0,9%), πιθανόν προς ωραιοποίηση των ανακοινώσεων. Το Α' Εξάµηνο 2014 προς 2013 διαµορφώθηκε σε -3,25% σε ονοµαστικούς και -0,7% σε πραγµατικούς όρους µε εφαρµογή αρνητικού αποπληθωριστή της τάξης του -2,55% µε πληθωρισµό εξαµήνου -1,39%. Η µη δηµοσίευση επεξηγήσεων επί αποκλίσεων τέτοιου µεγέθους δηµιουργεί ερωτηµατικά. Η εµφάνιση ανάπτυξης κατά το 2014 απαιτεί εξαιρετικές ικανότητες δηµιουργικής λογιστικής και πολιτική εντολή αποβλάκωσης προς την στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα αφορά δε µόνον το ΑΕΠ σε σταθερές τιµές µε το ονοµαστικό ΑΕΠ να υποχωρεί περί το 2% περίπου και να διαµορφώνεται σε 178-179∆ις Ευρώ έναντι 182,055του 2013. Η συνολική ονοµαστική υποχώρηση του ΑΕΠ µέχρι σήµερα έχει ανέλθει σε 53,3 ∆ις ή 23% από την αρχή της κρίσης.

∆άνεια - Καταθέσεις - Χρέος: Ο δανεισµός της Ελληνικής Οικονοµίας πλην Χρηµατοοικονοµικού κλάδου µετά το κούρεµα των οµολόγων και προ της ανακεφαλαιοποίησης των

Τραπεζών ανήλθε το 2012 στα 533∆ις Ευρώ (276% ΑΕΠ),µη συµπεριλαµβανοµένων δανείων επιχειρήσεων και νοικοκυριών απευθείας από το εξωτερικό. Το 2013 έχει ανέλθει ήδη σε 539 ∆ις Ευρώ ή 296% του ΑΕΠ. Το ύψος των καταθέσεων ιδιωτών και επιχειρήσεων 2012 ανήλθε σε 161 ∆ις Ευρώ ή 83% του ΑΕΠ, δηµιουργώντας ένα έλλειµµα ισοζυγίου χορηγήσεων/καταθέσεων της τάξης των 372 ∆ις Ευρώ ή 192% του ΑΕΠ. Τα αντίστοιχα µεγέθη για το 2013 ανέρχονται σε 163,25∆ις καταθέσεις (89,7% του ΑΕΠ) και έλλειµµα 376 ∆ις ή 206% του ΑΕΠ. Το ακαθάριστο εξωτερικό χρέος της Ελληνικής Οικονοµίας συµπεριλαµβανοµένου και του χρηµατοοικονοµικού ανέρχεται σε 417∆ις Ευρώ ή 229% του ΑΕΠ. Το ύψος φυγής καταθέσεων νοικοκυριών στο εξωτερικό αν συνυπολογισθεί ο εκτοκισµός υπαρχουσών, αλλά και η τρέχουσα αποταµίευση ανέρχεται σε >25 ∆ις Ευρώ. Η µεταβολή καταθέσεων 7µήνου 2014 είναι µηδενική. Η πιστωτική εξέλιξη 2013 πλην κράτους ανήλθε στα επίπεδα του -4,3% (2007=20%, 2008=16%), το δε ποσοστό διαγραφής δανείων (0,34% των δανείων σε ισχύ το 2012) βρίσκεται σε προφανή αναντιστοιχία µε τα µη εξυπηρετούµενα δάνεια, µε αποτέλεσµα εικονική λειτουργία Τραπεζών χωρίς κεφαλαιακή βάση. Η πιστωτική επέκταση του ιδιωτικού τοµέα κατά το 7µηνο του 2014 ανέρχεται σε -3,87% ή -4,1 ∆ις Ευρώ.

Εργοληπτικόν βήµα Εµπορικό Ισοζύγιο: Το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου αποκλιµακώθηκε από 18,7% του ΑΕΠ και το 2008 σε 9,5% του ΑΕΠ κατά το 2013 σε συνθήκες ακραίας ύφεσης, συνεχίζοντας να εµφανίζει µεγάλες αποκλίσεις από τις παραδοχές του µνηµονίου. Σε συνδυασµό µε την αδύναµη ανάκαµψη του ισοζυγίου υπηρεσιών (τουρισµός-ναυτιλία) αποτελεί την επιβεβαίωση επερχόµενης χρεοκοπίας αν δεν εφαρµοσθούν πολιτικές άµεσης απόδοσης που να αυξάνουν το εγχώρια παραγόµενο προϊόν είτε προς αύξηση εξαγωγών είτε προς υποκατάσταση εισαγωγών, ακόµη και αν τιθασευθούν τα δηµοσιονοµικά ελλείµµατα. Το εξωτερικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών παραµένει αρνητικό κατά την 12ετία µε κορύφωση τα -33,5 ∆ις Ευρώ το 2008 και υποχώρηση µετά από δετή ύφεση σε -4,8 ∆ις Ευρώ έναντι πρόβλεψης θετικού αποτελέσµατος 1,5 ∆ις Ευρώ κατά το µνηµόνιο κατά το 2012 κατά το µνηµόνιο και -0,5∆ις έναντι πρόβλεψης +3,1 ∆ις το 2013. Αποτέλεσµα δµήνου 2014 -2,2∆ις Ευρώ, έναντι πρόβλεψης µνηµονίου +4,7∆ις Ευρώ. Το χρηµατοοικονοµικό funding gap εξ αυτού µόνον του λόγου ανέρχεται σε 7∆ις Ευρώ το 2014 µε πρόβλεψη τελικής κατάληξης έτους στα 5∆ις.

ΑΝΑΛΥΣΗ

Τουρισµός: Μετά την ανάκαµψη του Τουρισµού κατά το 2011 κατά 10,3% σε αφίξεις και 9,3% σε επίπεδο εισροής συναλλάγµατος, επίπεδο σχετικά χαµηλό αν συνυπολογισθεί η µεγέθυνση του ΑΕΠ της Ευρωζώνης και των αξιόλογων αυξήσεων αφίξεων που παρατηρήθηκε στις λοιπές χώρες σε αντιστάθµισµα της αραβικής κρίσης, εµφανίσθηκε µείωση αφίξεων και συναλλάγµατος της τάξης του 2,7% και 4,6%% κατά το 2012. Η αύξηση τουριστικών εσόδων του 2013 ανήλθε σε 15,1% µε παράλληλη αύξηση αεροπορικών αφίξεων κατά 11,2% και αποτελεί σε απόλυτες τιµές 1,57∆ις Ευρώ (11,94∆ις από 10,37∆ις Ευρώ) ή 0,86% του ΑΕΠ. Η αύξηση αφίξεων 8µήνου 2014 ανέρχεται σε 15,8% έναντι του 8µήνου 2013 αλλά η εισροή συναλλάγµατος υστερεί κατά 3-4% περίπου µε πρόβλεψη συνολικής υπέρβασης του 2013 κατά 1,7 ∆ις ή 0,95% του ΑΕΠ.

Πληθωρισµός - Χονδρική: Ο πληθωρισµός υποχωρεί συνεχώς από το 2011 και κατέστη αρνητικός τον 3/2013 και αναµένεται να παραµείνει σε αρνητικό έδαφος, αν δεν προκύψουν νέες επιβαρύνσεις έµµεσων φόρων ή εξωγενής

άνοδος τιµών πρώτων υλών. Ο µέσος όρος 8µήνου 2014 ανέρχεται σε -1,17% µε πρόβλεψη έτους περί το -1%. Οι τιµές χονδρικής αυξήθηκαν κατά 7,75% το 2011 και 4,76% το 2012, υποχώρησαν δε το 2013 κατά -0,88% και -0,65% 7µηνο 2014), µε προφανή και πρωτοφανή συµπίεση των περιθωρίων κέρδους των επιχειρήσεων λιανικής, λόγω µειωµένης ζήτησης και προσπάθειας παραµονής στην αγορά.

Λιανικές πωλήσεις Η πτώση λιανικών πωλήσεων κατά 35% ονοµαστικά και 41% κατ' όγκο µέχρι στιγµής 6/14 έναντι του 200δ υποδηλώνει µεγάλο πρόβληµα τόσο στην λειτουργία καταστηµάτων λιανικής και στην αλυσίδα χρηµατοδότησης, όσο και στην τελική καταγραφή του ΑΕΠ 2014. Το δµηνο του 2014 η υποχώρηση έναντι του 8µήνου 2013 ανέρχεται σε -2,4% ονοµαστικά, αλλά σε άνοδο +1% κατ' όγκο συµπεριλαµβανοµένων και των τροφίµων, γεγονός που αποτελεί ένδειξη ανάσχεσης του επιπέδου ύφεσης, εφόσον δεν απαιτηθεί η λήψη νέων µέτρων.

Βιοµηχανική παραγωγή Κύκλος εργασιών Βιοµηχανίας: Η πτώση βιοµηχανικής παραγωγής κυλιόµενου 12µηνου προς το καλύτερο 12µηνο(12/07) ανέρχεται σε 2δ%, η δε πτώση κύκλου εργασιών 7µήνου 2014 σε τρέχουσες τιµές προς 200δ σε -16%, αλλά και σε πτώση προς το 7µηνο 2013 κατά 2%. Η µικρότερη πτώση του κύκλου εργασιών έναντι της βιοµηχανικής παραγωγής προκύπτει από τις πληθωριστικές προσαρµογές που ανέρχονται στην πενταετία σε 10%.

Πωλήσεις οχηµάτων: Συνεχής υποχώρηση πωλήσεων οχηµάτων (-65% προς 2007) µε πιθανή σταθεροποίηση στα 7080.000 επιβατηγά οχήµατα ανά έτος έναντι 318.000 (2007). Τρέχουσες κυλιόµενες πωλήσεις 6.400 επιβατηγά οχήµατα / µήνα και 13000 συνολικά. Σε επίπεδο στόλου χώρας 8εκ. µονάδων περίπου θα προκύψουν µεγάλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από γήρανση του στόλου, αλλά και οικονοµικές επιπτώσεις από τον µεγάλο αριθµό ανασφάλιστων και χωρίς τεχνικό έλεγχο σε κυκλοφορία και τα ακινητοποιηµένα σε δηµόσιους χώρους. Ο τρέχων ρυθµός αντικατάστασης ανέρχεται σε 55 έτη περίπου.

Ηλικιακές εξελίξεις 2010-2020. Χαρακτηριστική η µείωση των νέων (25-40 ετών)

Εργοληπτικόν βήµα παραγωγικών ηλικιών/υπογεννητικότητα. Η αντιστοιχία των θέσεων απασχόλησης σε πρωτογενή και δευτερογενή τοµέα συµπεριλαµβανοµένων και των κατασκευών προς τον τοµέα υπηρεσιών εξελίχθηκε µεταξύ 2000 και 2012 από 1:1,72 σε 1:2,59 απόρροια της αύξησης του ∆ηµόσιου Τοµέα και των Χρηµατοπιστωτικών ∆ραστηριοτήτων και µόνον και όχι του Τουρισµού και Εµπορίου µε τον πρωτογενή τοµέα να διαµορφώνεται σε 12,2% από 17% τον δευτερογενή σε 15,6% από 20% και τον τριτογενή σε 72,2% από 62% του συνόλου. Η προστιθέµενη αξία σε πρωτογενή και δευτερογενή τοµέα συµπεριλαµβανοµένων και των κατασκευών προς τον τοµέα υπηρεσιών εξελίχθηκε µεταξύ 2000 και 2012 από 1:2,6 σε 1:4,05 µε την αξία πρωτογενή και δευτερογενή τοµέα να υποχωρεί σε 19,8% από 27,8% και του τριτογενή να αυξάνει σε 80,2% από 72,2% του συνόλου.

Ανεργία - ∆ηµογραφικό: Ραγδαία άνοδος ανεργίας σε 27% (6/2014), αν συνυπολογισθεί και η άρνηση συρρίκνωσης των απασχολούµενων στον δηµόσιο τοµέα και το πολύ µικρό ποσοστό απασχολούµενων στο σύνολο του ενήλικου πληθυσµού (43,35%) σε σύγκριση µε ΗΠΑ (58%) και Γερµανία (68%). Παράλληλα η επιδείνωση του δηµογραφικού τα επόµενα χρόνια θα επιφέρει πιθανή σταθεροποίηση ανεργίας, αλλά µεγαλύτερα ελλείµµατα του συνταξιοδοτικού συστήµατος. Το σύνολο των εργαζοµένων συµπεριλαµβανοµένου του ∆ηµοσίου τοµέα ανέρχεται σε 3,52 εκ. Απέναντι τους προς «εκτροφή» απαντώνται 1,31 εκ. άνεργοι, 2,71 εκ. συνταξιούχοι δικαιούχοι 4,45 εκ. συντάξεων ετήσιας δαπάνης 29 ∆ις Ευρώ µετά τις περικοπές και 3,31 εκ µη ενεργοί (στους οποίους συµπεριλαµβάνεται και µέρος των συνταξιούχων) και 1,63 εκ. ηλικίας κάτω των 15 ετών. Σύνολο πληθυσµού απογραφής 10,94 εκ. κάτοικοι.

Οικοδοµική δραστηριότητα: Η οικοδοµική δραστηριότητα εµφανίζει εικόνα αποσύνθεσης µε µειώσεις 89,7% και 88,3% κατά το 2013 σε σύγκριση µε την κορυφή του 2005 σε επιφάνειες και σε όγκους και µε παράλληλη ύπαρξη αδιάθετων ακινήτων (κατά δηµοσιεύµατα 200250.000). Αντίστοιχα εµφανίζονται µε χρονική υστέρηση µειώσεις σε εργασία, φόρους µεταβιβάσεων και εισφορές ΙΚΑ. Η υποχώρηση συνεχίζεται µε ρυθµό 11% και το δµηνο 2014. Οι τραγικές δηµογραφικές εξελίξεις (Συντελεστής γονιµότητας 1,3) παρά τον συνυπολογισµό και των µεταναστών οδηγούν σε αδυναµία υποστήριξης τόσο του ασφαλιστικού όσο και της απορρόφησης

των αδιάθετων κατοικιών, καθώς ήδη εµφανίζεται και επαναπατρισµός µεταναστών. Αναµένεται ισχυρή περαιτέρω υποχώρηση των τιµών, λόγω αύξησης υποχρεωτικών ρευστοποιήσεων αλλά και αύξησης των φορολογικών βαρών καθότι τα ακίνητα ανήκουν υποχρεωτικά σε κάποιον, ο οποίος αποτελεί και τον φορολογικά υπόχρεο, σε αντίθεση µε τα κεφάλαια που µπορούν να αφαιρεθούν από το σύστηµα.

* Κωνσταντίνος Σταµατόγιαννης είναι ∆ιπλ.Μηχανολόγος Μηχανικός ∆ιπλ Οικονοµολόγος Μηχανικός TU Munchen, Πιστοποιηµένος Οικονοµικός Αναλυτής Σύµβουλος ∆ιοίκησης ΚΥΚΛΟΣ ΑΕΠΕΥ, Οικονοµοτεχνικός Σύµβουλος Πανελλήνιας Ένωσης Συνδέσµων Εργοληπτών ∆ηµοσίων Έργων (ΠΕΣΕ∆Ε) ** Ολόκληρη η ανάλυση φιλοξενείται στο pesede.gr

Εργοληπτικόν βήµα

Κύρωση της κωδικοποίησης της νοµοθεσίας κατασκευής δηµόσιων έργων * (ενηµερωµένος µέχρι και µε τον Ν. 4233/2014) Επιµέλεια Τ. Γακίδη, Νοµικού Συµβούλου ΠΕΣΕ∆Ε

5ο µέρος ΝΟΜΟΣ ΥΠ' ΑΡΙΘ. 3669/2008 (ΦΕΚ Α 116/18.6.2008)

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

Άρθρο 45 Σύµπραξη στην κατασκευή του µελετητή - Πρόσθετες εγγυήσεις Ευθύνη 1. Όταν η µελέτη του έργου έχει εκπονηθεί από ιδιωτικό µελετητικό γραφείο, η διευθύνουσα υπηρεσία ειδοποιεί εγγράφως τον µελετητή για την έναρξη κατασκευής του έργου που έχει µελετήσει και για κάθε τροποποίηση της µελέτης εφαρµόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 2. Οι ίδιες διατάξεις εφαρµόζονται για έργα προϋπολογισµού µεγαλύτερου από το ανώτατο όριο προϋπολογισµού έργων, που µπορούν να αναλαµβάνουν εργοληπτικές επιχειρήσεις της Α2 τάξης του Μ.Ε.ΕΠ.. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ∆ηµόσιων Έργων, µπορεί το ποσό αυτό να αναπροσαρµόζεται και να αντιστοιχεί σε µεγαλύτερη τάξη. Για έργα µικρότερου προϋπολογισµού, όπως αυτός κάθε φορά ισχύει, µπορούν να εφαρµόζονται οι ανωτέρω διατάξεις, εφόσον προβλέπεται στη σχετική διακήρυξη και µε όρους και προϋποθέσεις που καθορίζονται µε όµοια απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ∆ηµόσιων Έργων. 2. Επιτρέπεται η τροποποίηση της εγκεκριµένης µελέτης, κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου, για τη διόρθωση σφαλµάτων της ή τη συµπλήρωση ελλείψεων της ή για λόγους που υπαγορεύονται από

απρόβλεπτες περιστάσεις. Προς τούτο υποβάλλεται πρόταση της διευθύνουσας υπηρεσίας του έργου προς την προϊσταµένη αρχή, η οποία αποφασίζει ύστερα από γνώµη του αρµόδιου τεχνικού συµβουλίου κατασκευών. Αν η τροποποίηση αποδίδεται σε σφάλµατα και ελλείψεις της µελέτης και ο µελετητής αποδέχεται την ευθύνη του, τροποποιεί τη µελέτη κατά την παράγραφο 4 του άρθρου 31 του ν. 3316/ 2005, εφόσον δεν έχουν παραγραφεί οι αξιώσεις του εργοδότη. Σε κάθε άλλη περίπτωση την τροποποίηση αναλαµβάνει ο ανάδοχος του έργου σε συνεργασία µε µελετητή που διαθέτει τα νόµιµα προσόντα. Για να εισαχθεί το θέµα στο Τεχνικό Συµβούλιο πρέπει η τροποποιητική µελέτη να είναι σε στάδιο αντίστοιχο µε την προς τροποποίηση και να έχει τεθεί υπόψη του αρχικού µελετητή που διατυπώνει εγγράφως σε εύλογη προθεσµία τη γνώµη του. Κατά τη συζήτηση στο συµβούλιο καλούνται προς ακρόαση ο αρχικός µελετητής, ο ανάδοχος του έργου ή εκπρόσωποι τους και εκπρόσωπος της υπηρεσίας που ενέκρινε την αρχική µελέτη, οι οποίοι υποβάλλουν γραπτό υπόµνηµα. Η προϊσταµένη αρχή εκδίδει την απόφαση περί αποδοχής της πρότασης τροποποίησης της µελέτης, µέσα σε προθεσµία τριάντα (30) ηµερών από την έκδοση της γνωµοδότησης του συµβουλίου και η κοινοποίηση της απόφασης στην υπηρεσία τήρησης των µητρώων, αποτελεί προϋπόθεση για την πληρωµή των εργασιών της τροποποιητικής µελέτης. Αν η ανάγκη τροποποίησης της µελέτης αποδίδεται σε σφάλµατα ή ελλείψεις της και δεν έχουν παραγραφεί οι αξιώσεις του κυρίου του έργου κατά του µελετητή, εφαρµόζονται οι διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 31 του ν. 3316/2005. Ο µελετητής της αρχικής µελέτης µπορεί να ασκήσει αίτηση θεραπείας κατά της απόφασης περί τροποποίησης της µελέτης, αν αυτή αποδίδεται σε σφάλµατα ή παραλείψεις της µελέτης. Η άσκηση αίτησης θεραπείας αναστέλλει τις εις βάρος του µελετητή οικονοµικές συνέπειες και την έναρξη της πειθαρχικής διαδικασίας, όχι όµως την εφαρµογή της τροποποιηµένης µελέτης. Η απόφαση κοινοποιείται στα αρµόδια για την κίνηση της πειθαρχικής διαδικασίας κατά του µελετητή και των υπαιτίων υπαλλήλων όργανα, αν η ανάγκη τροποποίησης οφείλεται σε λάθη ή παραλείψεις της µελέτης. 3. Αν δεν έχει περάσει η εξαετία που προβλέπεται από την παράγραφο 1 του άρθρου 31 του ν. 3316/2005 για την Παραγραφή των αξιώσεων του εργοδότη κατά του µελετητή, εφαρµόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 4 του αυτού άρθρου 31. 4. Για την πληρότητα των εκπονούµενων µελετών, τον αρτιότερο σχεδιασµό, την καλύτερη διοίκηση και επίβλεψη και την έντεχνη κατασκευή του έργου, υποχρεούνται ο µελετητής, ο ανάδοχος κατασκευής

Εργοληπτικόν βήµα του έργου και ο τεχνικός σύµβουλος να ασφαλίζουν τη µελέτη, την κατασκευή του έργου και τις υπηρεσίες τεχνικού συµβούλου αντίστοιχα. Με προεδρικό διάταγµα, που εκδίδεται µε πρόταση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ∆ηµόσιων Έργων και Ανάπτυξης, ορίζονται η έναρξη εφαρµογής της παραγράφου αυτής, οι µελέτες, τα έργα και οι υπηρεσίες τεχνικού συµβούλου που εξαιρούνται από την υποχρέωση ασφάλισης και ρυθµίζονται τα σχετικά θέµατα εφαρµογής της διάταξης αυτής και κάθε άλλη σχετική λεπτοµέρεια. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ∆ηµόσιων Έργων και Ανάπτυξης καθορίζονται, ειδικά, τα ελάχιστα όρια ασφαλιστικών καλύψεων, οι αποδεκτές εξαιρέσεις και οι µέγιστες απαλλαγές από τις ασφαλιστικές καλύψεις.

Άρθρο 46 Χρονοδιάγραµµα κατασκευής 1. Σε κάθε σύµβαση κατασκευής έργου ορίζεται προθεσµία για την περάτωση του στο σύνολο και κατά τµήµατα. Μέσα σε προθεσµία δεκαπέντε (15) ηµερών από την υπογραφή της σύµβασης, ο ανάδοχος µε βάση την ολική και τις τµηµατικές προθεσµίες, συντάσσει και υποβάλλει στη διευθύνουσα υπηρεσία το Χρονοδιάγραµµα κατασκευής του έργου. 2. Η διευθύνουσα υπηρεσία εγκρίνει µέσα σε δέκα (10) ηµέρες το χρονοδιάγραµµα και µπορεί να τροποποιήσει τις προτάσεις του αναδόχου σχετικά µε τη σειρά και τη διάρκεια κατασκευής των έργων, ανάλογα µε τις δυνατότητες χρονικής κλιµάκωσης των πιστώσεων, µέσα στα όρια των συµβατικών προθεσµιών. Το εγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα αποτελεί συµβατικό στοιχείο του έργου. Αν η έγκριση δεν γίνει µέσα στην πιο πάνω προθεσµία, ή αν µέσα στην προθεσµία αυτή δεν ζητήσει γραπτά η διευθύνουσα υπηρεσία διευκρινίσεις ή αναµορφώσεις ή συµπληρώσεις, το χρονοδιάγραµµα θεωρείται ότι έχει εγκριθεί. Αναπροσαρµογές του χρονοδιαγράµµατος εγκρίνονται όταν µεταβληθούν οι προθεσµίες, το αντικείµενο ή οι ποσότητες των εργασιών. Η έναρξη των εργασιών του έργου από µέρους του αναδόχου δεν µπορεί να καθυστερήσει πέρα των τριάντα (30) ηµερών από την υπογραφή της σύµβασης. Η µη τήρηση των ανωτέρω προθεσµιών µε υπαιτιότητα του αναδόχου συνεπάγεται την επιβολή των διοικητικών και παρεπόµενων χρηµατικών κυρώσεων, αποτελεί λόγο έκπτωσης του αναδόχου και για τα αρµόδια όργανα του φορέα κατασκευής αποτελεί πειθαρχικό αδίκηµα, σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στις διατάξεις του άρθρου 40 του παρόντος. 3. Το εγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα αποτελεί το αναλυτικό πρόγραµµα κατασκευής του έργου. Το

χρονοδιάγραµµα αναλύει ανά µονάδα χρόνου και πάντως ανά ηµερολογιακό τρίµηνο τις εργασίες που προβλέπεται να εκτελεσθούν. Το χρονοδιάγραµµα συντάσσεται µε τη µορφή τετραγωνικού πίνακα που περιλαµβάνει την πιο πάνω χρονική ανάλυση των ποσοτήτων ανά εργασία ή οµάδα εργασιών και συνοδεύεται από γραµµικό διάγραµµα και σχετική έκθεση. Σε σηµαντικά έργα µπορεί να προβλέπεται η σύνταξη τευχών ή διαγραµµάτων µε τη µέθοδο της δικτυωτής ανάλυσης. 4. Ο ανάδοχος κατασκευής του έργου υποχρεούται επίσης µέσα σε έναν (1) µήνα από την υπογραφή της σύµβασης να συντάξει και να υποβάλει οργανόγραµµα του εργοταξίου, στο οποίο θα περιγράφονται λεπτοµερώς τα πλήρη στοιχεία στελεχών, εξοπλισµού και µηχανηµάτων που θα περιλαµβάνει η εργοταξιακή ανάπτυξη για την εκτέλεση του έργου. 5. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν εφαρµόζονται σε συµβάσεις έργων που στις δηµοπρασίες τους καλούνται να συµµετάσχουν, σύµφωνα µε τις κείµενες διατάξεις και επιχειρήσεις εγγεγραµµένες στα νοµαρχιακά µητρώα. Στις περιπτώσεις αυτές η διευθύνουσα υπηρεσία κοινοποιεί έγκαιρα στον ανάδοχο πίνακες των εργασιών που πρέπει να εκτελεσθούν. Ο πρώτος πίνακας κοινοποιείται κατά την υπογραφή της σύµβασης.

Άρθρο 47 Ηµερολόγιο του έργου 1. Για κάθε εργολαβία, µε µέριµνα του αναδόχου τηρείται ηµερολόγιο σε βιβλιοδετηµένα διπλότυπα αριθµηµένα φύλλα. Το ηµερολόγιο συµπληρώνεται καθηµερινά και αναγράφονται, µε συνοπτικό τρόπο, σε αυτό στοιχεία για τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν, αριθµητικά στοιχεία για το απασχολούµενο προσωπικό κατά κατηγορίες, τα χρησιµοποιούµενα µηχανήµατα, τα προσκοµιζόµενα υλικά, τις εκτελούµενες εργασίες, τις εργαστηριακές εξετάσεις, τις εντολές και παρατηρήσεις των οργάνων επίβλεψης, τυχόν έκτακτα περιστατικά και κάθε άλλο σχετικό µε το έργο σηµαντικό πληροφοριακό στοιχείο. 2. Το ηµερολόγιο υπογράφεται από εντεταλµένο όργανο της επίβλεψης και τον εκπρόσωπο του αναδόχου. Το ένα αποκοπτόµενο φύλλο περιέρχεται στη διευθύνουσα υπηρεσία. Οι εγγραφές στο ηµερολόγιο αποτελούν πληροφοριακά στοιχεία για τις καιρικές συνθήκες, τη δύναµη απασχολούµενου προσωπικού και µηχανηµάτων και γενικά για την παροχή εικόνας προόδου του έργου. 3. Η διευθύνουσα υπηρεσία µπορεί πάντα να ορίσει την εγγραφή στο ηµερολόγιο συµπληρωµατικών πληροφοριών ή άλλων στοιχείων που προσιδιάζουν στο συγκεκριµένο έργο ή να ζητήσει από τον ανάδοχο την τήρηση και άλλων στατιστικών στοι-

Εργοληπτικόν βήµα χείων. Στις περιπτώσεις µικρών έργων µπορεί η διευθύνουσα υπηρεσία να ορίσει την τήρηση του ηµερολογίου κατά άλλο συνοπτικότερο τρόπο, την τήρηση του κατά εβδοµάδα ή άλλο χρονικό διάστηµα ή και τη µη τήρηση ηµερολογίου.

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

Άρθρο 48 Προθεσµίες 1. Κάθε σύµβαση, εκτός από την προθεσµία για την περάτωση του συνόλου του έργου (συνολική προθεσµία), περιλαµβάνει και προθεσµίες για την ολοκλήρωση συγκεκριµένων τµηµάτων αυτού (τµηµατικές προθεσµίες). Σε περιπτώσεις µικρών έργων ή έργων που από τη φύση τους δεν επιδέχονται προσδιορισµό τµηµάτων ή χαρακτηριστικών επί µέρους δραστηριοτήτων, µπορεί η σύµβαση να µην προβλέπει τµηµατικές προθεσµίες. 2. Όλες οι προθεσµίες (συνολική και τµηµατικές) αρχίζουν από την υπογραφή της σύµβασης, εκτός αν στα Συµβατικά Τεύχη ορίζεται διαφορετικά. 3. Μέσα στη συνολική προθεσµία πρέπει να έχουν τελειώσει όλες οι επί µέρους εργασίες του έργου και να έχουν ολοκληρωθεί οι τυχόν προβλεπόµενες από τη σύµβαση δοκιµές. Το ίδιο ισχύει αναλογικά και για τις τµηµατικές προθεσµίες. 4. Τµηµατικές προθεσµίες ορίζονται από τη σύµβαση: α. Για παράδοση τµηµάτων του έργου που η έγκαιρη αποπεράτωση τους έχει ιδιαίτερη σηµασία για τον κύριο του έργου, όπως είναι η κατασκευή τµηµάτων του έργου που µπορεί να χρησιµοποιηθούν αυτοτελώς, η συµπλήρωση εργασιών που αποτελούν προϋπόθεση ή συνδυάζονται µε τις εργασίες άλλου έργου, εκτός της εργολαβίας στην οποία αναφέρεται η συγκεκριµένη σύµβαση, η εκτέλεση εργασιών για εξασφάλιση του έργου από καιρικές συνθήκες (αποκλειστικές τµηµατικές προθεσµίες). β. Ως σταθµοί ενδιάµεσου ελέγχου της προόδου του έργου (ενδεικτικές τµηµατικές προθεσµίες). 5. Όλες οι καθοριζόµενες τµηµατικές προθεσµίες θεωρούνται ως ενδεικτικές, εκτός αν ρητώς ορίζονται από τη σύµβαση ως αποκλειστικές. 6. Υποχρεωτικά καθορίζονται στα Συµβατικά Τεύχη και για την περίοδο έναρξης των εργασιών εκτέλεσης ενδεικτικές τµηµατικές προθεσµίες ανά έναν (1) ή το πολύ δύο (2) µήνες ανάλογα µε το µέγεθος του έργου και τις συνθήκες εκτέλεσης. Οι ως άνω υποχρεωτικές ενδεικτικές προθεσµίες τίθενται για το διάστηµα από την υπογραφή της σύµβασης µέχρι το πέρας του ενός τετάρτου (1/4) της αρχικής συµβατικής προθεσµίας περαίωσης. Το χρονικό αυτό διάστηµα δεν µπορεί να είναι µικρότερο από έξι (6) µήνες. 7. Ο ανάδοχος είναι υποχρεωµένος να συνεχίσει την

κατασκευή του έργου για επιπλέον της συνολικής προθεσµίας χρονικό διάστηµα, ίσο προς το ένα τρίτο (1/3) αυτής και πάντως όχι µικρότερο των τριών (3) µηνών (οριακή προθεσµία). Η συνολική προθεσµία υπολογίζεται µε βάση την αρχική συµβατική προθεσµία και τις τυχόν παρατάσεις που εγκρίθηκαν ύστερα από σχετικό αίτηµα του αναδόχου µέσα στην αρχική συµβατική προθεσµία και δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα του. 8. Παράταση της συνολικής ή των τµηµατικών προθεσµιών εγκρίνεται: α) Είτε "µε αναθεώρηση", όταν η καθυστέρηση του συνόλου των εργασιών του έργου ή του αντίστοιχου τµήµατος δεν οφείλεται σε αποκλειστική υπαιτιότητα του αναδόχου ή προκύπτει από αύξηση του αρχικού συµβατικού αντικειµένου. β) Είτε "χωρίς αναθεώρηση", για το σύνολο ή µέρος των υπολειπόµενων εργασιών, όταν η παράταση κρίνεται σκόπιµη για το συµφέρον του έργου, έστω και αν η καθυστέρηση του συνόλου ή µέρους των υπολειπόµενων εργασιών οφείλεται σε αποκλειστική υπαιτιότητα του αναδόχου. Σε περίπτωση έγκρισης παράτασης προθεσµίας "χωρίς αναθεώρηση" για το σύνολο των υπολειπόµενων εργασιών του έργου ή µιας τµηµατικής προθεσµίας του, επιβάλλονται οι σχετικές ποινικές ρήτρες, ανεξάρτητα από την έγκριση της παράτασης αυτής. 9. Κατά την έγκριση των παρατάσεων της συνολικής ή των τµηµατικών προθεσµιών, εκτιµάται και προσδιορίζεται πάντοτε το υπαίτιο για την επιµήκυνση του χρόνου συµβαλλόµενο µέρος, για το σύνολο ή για µέρος των έργων ή κατά κονδύλια εργασιών. Οι διατάξεις της περίπτωσης αυτής δεν επηρεάζουν την κατάπτωση των ποινικών ρητρών, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της. 10. Η έγκριση των παρατάσεων προθεσµιών γίνεται από την προϊσταµένη αρχή, ύστερα από αίτηση του αναδόχου. Παράταση µπορεί να εγκριθεί και χωρίς αίτηση του αναδόχου, αν αυτή δεν υπερβαίνει την οριακή προθεσµία. Η αίτηση, αν υπάρχει, κατατίθεται στη διευθύνουσα υπηρεσία που διατυπώνει πάντοτε τη γνώµη της προς την προϊσταµένη αρχή. Όταν πρόκειται για παράταση "χωρίς αναθεώρηση", ο προϊστάµενος της διευθύνουσας υπηρεσίας, σε αντιπαράσταση µε τον ανάδοχο, καταρτίζει πίνακα διαχωρισµού των εργασιών, σε εκείνες που µπορούσαν να εκτελεσθούν σε προηγούµενη αναθεωρητική περίοδο και στις λοιπές εργασίες. Οι πρώτες διαχωρίζονται και κατά αναθεωρητική περίοδο, µέσα στην οποία µπορούσε και έπρεπε να εκτελεσθούν. Ο πίνακας αποτελεί πράξη της διευθύνουσας υπηρεσίας και ο ανάδοχος δικαιούται να υποβάλει ένσταση κατά του πίνακα διαχωρισµού, µόνο αν τον υπογράψει µε επιφύλαξη. Σε περίπτωση άρνησης του αναδόχου να συµπράξει στην κατάρτιση ή να υπογράψει τον πίνακα, εφαρµόζεται ανά-

Εργοληπτικόν βήµα λογα η διάταξη της παραγράφου 8 του άρθρου 57 του παρόντος.

Άρθρο 49 Ποινικές ρήτρες για παραβίαση προθεσµιών έργου 1. Με τη σύµβαση ορίζονται οι ποινικές ρήτρες οι οποίες καταπίπτουν υπέρ του κυρίου του έργου, αν ο ανάδοχος υπερβεί, µε υπαιτιότητα του, τη συνολική και τις τυχόν τεθείσες τµηµατικές προθεσµίες κατασκευής του έργου. Οι ποινικές ρήτρες καταπίπτουν µε αιτιολογηµένη απόφαση της διευθύνουσας υπηρεσίας και παρακρατούνται από τον αµέσως επόµενο λογαριασµό του έργου. Η κατάπτωση των ποινικών ρητρών για υπέρβαση της συνολικής και των αποκλειστικών τµηµατικών προθεσµιών δεν ανακαλείται. Οι ποινικές ρήτρες για υπέρβαση των ενδεικτικών τµηµατικών προθεσµιών ανακαλούνται υποχρεωτικά, αν το έργο περατωθεί µέσα στη συνολική προθεσµία και τις εγκεκριµένες παρατάσεις της. 2. Η ποινική ρήτρα που επιβάλλεται στον ανάδοχο για κάθε ηµέρα υπέρβασης της συνολικής προθεσµίας ορίζεται σε δεκαπέντε τοις εκατό (15%) της µέσης ηµερήσιας αξίας του έργου και επιβάλλεται για αριθµό ηµερών ίσο µε το είκοσι τοις εκατό (20%) της προβλεπόµενης από τη σύµβαση αρχικής συνολικής προθεσµίας. Για τις επόµενες ηµέρες µέχρι ακόµα δεκαπέντε τοις εκατό (15%) της αρχικής συνολικής προθεσµίας, η ποινική ρήτρα για κάθε ηµέρα ορίζεται σε είκοσι τοις εκατό (20%) της µέσης ηµερήσιας αξίας του έργου. Ως µέση ηµερήσια αξία νοείται το πηλίκο του συνολικού χρηµατικού ποσού της σύµβασης, µαζί µε το ποσό των τυχόν συµπληρωµατικών συµβάσεων και χωρίς την αναθεώρηση και το Φόρο Προστιθέµενης Αξίας (Φ.Π.Α.), προς τη συνολική προθεσµία του έργου. Οι ποινικές ρήτρες που επιβάλλονται για την υπέρβαση της συνολικής προθεσµίας δεν επιτρέπεται να υπερβούν συνολικά ποσοστό έξι τοις εκατό (6%) του συνολικού ποσού της σύµβασης, χωρίς Φ.Π.Α.. Εφόσον στη σύµβαση ορίζονται τµηµατικές προθεσµίες, ορίζεται υποχρεωτικά και το ποσοστό των ποινικών ρητρών ανά ηµέρα υπέρβασης, καθώς και ο συνολικός χρόνος για την επιβολή τους. Το συνολικό ποσό της ποινικής ρήτρας για υπέρβαση των τµηµατικών προθεσµιών δεν µπορεί να ξεπεράσει σε ποσοστό το τρία τοις εκατό (3%) του ποσού της σύµβασης, χωρίς Φ.Π.Α. 3. Όταν ο χρόνος αποπεράτωσης ενός έργου έχει ιδιαίτερη σηµασία για τον κύριο του έργου και εφόσον προβλέπεται σχετικά στα Συµβατικά Τεύχη, µπορεί µε τη σύµβαση να περιοριστούν οι ανωτέρω χρόνοι για την επιβολή των ποινικών ρητρών µέχρι

το µισό, µε ανάλογη αύξηση του ποσοστού της ηµερήσιας ποινικής ρήτρας, διατηρουµένου του ανωτάτου ορίου της ποινικής ρήτρας.

Άρθρο 50 Επιτάχυνση εργασιών - Ρήτρα πρόσθετης καταβολής (πριµ) 1. Ο κύριος του έργου ή ο φορέας κατασκευής για την κάλυψη ή περιορισµό των καθυστερήσεων του έργου, στην περίπτωση που ευθύνεται γι` αυτές ο ανάδοχος, µπορεί να δώσει εντολή στον ανάδοχο να επιταχύνει τις εργασίες, εκτελώντας τις απαραίτητες πρόσθετες εργασίες και παίρνοντας τα απαραίτητα πρόσθετα µέτρα, χωρίς καµία επιπλέον αποζηµίωση. Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής εφαρµόζονται και στα έργα που κατασκευάζονται µε µερική ή ολική αυτοχρηµατοδότηση. 2. Εφόσον η ταχύτερη, σε σχέση µε τη συµβατική προθεσµία, εκτέλεση του έργου ή τµήµατος αυτού, έχει ιδιαίτερη σηµασία και, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει σχετική πρόβλεψη στη διακήρυξη δηµοπράτησης του έργου ή στην απόφαση απευθείας ανάθεσης ή στην πρόσκληση διαγωνισµού µεταξύ περιορισµένου αριθµού προσκαλουµένων εργοληπτικών επιχειρήσεων, καταβάλλεται στον ανάδοχο πρόσθετη καταβολή (πριµ). Η πρόσθετη καταβολή υπολογίζεται ως ποσοστό του αρχικού συµβατικού αντικειµένου και το συνολικό ύψος της δεν µπορεί να υπερβαίνει το πέντε τοις εκατό (5%) της προϋπολογιζόµενης δαπάνης του έργου και µπορεί να προβλέπεται η κατανοµή των σχετικών ποσών, κατά χρονική µονάδα ταχύτερης παράδοσης του έργου ή του κρίσιµου τµήµατος, όπως και κάθε θέµα που σχετίζεται µε την αναγνώριση των προϋποθέσεων για την πραγµατοποίηση της πρόσθετης καταβολής. Η πρόσθετη καταβολή θεωρείται συµπληρωµατικό εργολαβικό αντάλλαγµα και περιλαµβάνεται στις σχετικές πιστοποιήσεις του έργου. 3. Στις περιπτώσεις που προβλέπεται πρόσθετη καταβολή για ταχύτερη περάτωση του έργου, οι αποφάσεις για παρατάσεις προθεσµιών ρυθµίζουν πάντοτε κάθε θέµα που σχετίζεται µε την πρόσθετη αυτή καταβολή και ιδιαίτερα, αν µετατίθεται, µερικά ή ολικά, ο κρίσιµος, για την πρόσθετη καταβολή, χρόνος.

Άρθρο 51 Προκαταβολές 1. Αν προβλέπεται από τη διακήρυξη, χορηγείται στον ανάδοχο προκαταβολή µέχρι του δεκαπέντε τοις εκατό (15%) του ολικού ποσού της σύµβασης. Η

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

Εργοληπτικόν βήµα χορήγηση οποιασδήποτε προκαταβολής γίνεται µετά την εγκατάσταση εργοταξίου από τον ανάδοχο επί τόπου του έργου. Για το ποσό αυτό βαρύνεται ο ανάδοχος µε τόκο. Το ποσοστό του επιτοκίου καθορίζεται ειδικά και ανέρχεται σε ποσοστό ίσο µε το επιτόκιο των εντόκων γραµµατίων του ∆ηµοσίου δωδεκάµηνης διάρκειας προσαυξηµένο κατά 0,25 ποσοστιαίες µονάδες και αναπροσαρµόζεται µε κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµίας και Οικονοµικών και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ∆ηµόσιων Έργων. 2. Η προκαταβολή που προβλέπεται από τη διακήρυξη καταβάλλεται στον ανάδοχο ύστερα από αίτηση του στο σύνολο ή τµηµατικά. 3. Η διακήρυξη µπορεί να προβλέπει Προκαταβολές: α) Μέχρι πέντε τοις εκατό (5%) του αρχικού συµβατικού αντικειµένου, για δαπάνες πρώτων εγκαταστάσεων, µελέτες και άλλα έξοδα εκκίνησης του έργου. Η προκαταβολή αυτή µπορεί να οριστεί µέχρι δέκα τοις εκατό (10%) στις περιπτώσεις έργων µε σηµαντικές µελέτες ή σηµαντικές εγκαταστάσεις, προσκοµίσεις µηχανικού εξοπλισµού και άλλες παρόµοιες περιπτώσεις µεγάλων αρχικών δαπανών. β) Μέχρι δέκα τοις εκατό (10%) του αρχικού συµβατικού αντικειµένου, για δαπάνες προµηθειών υλικών ή µηχανηµάτων που εγκαθίστανται ή ενσωµατώνονται στο έργο. Σε κάθε περίπτωση το άθροισµα των προβλεπόµενων προκαταβολών δεν µπορεί να είναι ανώτερο του δεκαπέντε τοις εκατό (15%) του αρχικού συµβατικού χρηµατικού αντικειµένου. 4. Για τη λήψη της προκαταβολής ή µέρους της, πρέπει από τον ανάδοχο να κατατεθεί εγγυητική επιστολή που να καλύπτει το ποσό της προκαταβολής, αυξηµένο µε τους τόκους της υπολογισµένους για χρονικό διάστηµα ίσο µε το µισό της συνολικής προθεσµίας του έργου και µε επιτόκιο αυτό που ορίζεται σύµφωνα µε την παράγραφο 1. Η εγγυητική επιστολή αποδεσµεύεται τµηµατικά µε την πρόοδο απόσβεσης της προκαταβολής. 5. Η απόσβεση της προκαταβολής γίνεται τµηµατικά µε παρακράτηση από κάθε πληρωµή προς τον ανάδοχο, µεταγενέστερη του χρόνου λήψης της προκαταβολής εκατοστιαίου ποσοστού (Π%), που εφαρµόζεται στο ποσό της πληρωµής και προκύπτει από τη σχέση: Π = ρ/Σ χ 100 χ 1,10 όπου: ρ είναι το ποσό της προκαταβολής σε ευρώ και Σ, πάλι σε ευρώ, το µέρος του συµβατικού ποσού που δεν έχει ακόµα πληρωθεί στον ανάδοχο κατά τη χορήγηση της προκαταβολής. Αν διάφορα ποσά ρ1, ρ2, ρ3 κλπ. χορηγηθούν ως τµηµατική παροχή της προκαταβολής, τότε το ποσοστό παρακράτησης προκύπτει από τη σχέση: Π = 100 χ 1,10 χ (ρ1/Σ1 + ρ2/Σ2 + ρ3/Σ3 + ...) όπου Σ1, Σ2, Σ3 κλπ. είναι τα αντίστοιχα µε το Σ ποσά όταν χορηγήθηκαν τµηµατικά οι Προκαταβο-

λές ρ1, ρ2, ρ3 κλπ.. 6. Μαζί µε την παρακράτηση για τµηµατική απόσβεση της προκαταβολής γίνεται και παρακράτηση των δεδουλευµένων τόκων στο µέχρι τότε αναπόσβεστο µέρος της προκαταβολής. Οι τόκοι υπολογίζονται µέχρι την ηµεροµηνία υποβολής του σχετικού λογαριασµού για ακέραιο αριθµό µηνών. Κλάσµα µήνα θεωρείται ως ακέραιος µήνας. 7. Η προκαταβολή απαγορεύεται να χρησιµοποιηθεί για δαπάνες που δεν σχετίζονται άµεσα ή έµµεσα µε το έργο. Στην περίπτωση α΄ της παραγράφου 3 ο ανάδοχος υποχρεούται να δίνει στην υπηρεσία στο τέλος κάθε µήνα συνοπτική κατάσταση για τις καταβολές που έχει πραγµατοποιήσει σε βάρος της προκαταβολής και το υπόλοιπο της µε ένδειξη του τραπεζικού λογαριασµού στον οποίο είναι κατατεθειµένο. 8. Η προκαταβολή της περίπτωσης Β΄ της παραγράφου 3 κατατίθεται υποχρεωτικά σε δεσµευµένο τραπεζικό λογαριασµό και χρησιµοποιείται µόνο για την πληρωµή της προµήθειας των υλικών ή µηχανηµάτων, για τα οποία έχει χορηγηθεί και για τα οποία έχουν κατατεθεί πριν από τη χορήγηση της σχετικά προτιµολόγια. Οι πληρωµές από το δεσµευµένο αυτόν λογαριασµό γίνονται µε επιταγές του αναδόχου, θεωρηµένες από τη διευθύνουσα υπηρεσία. Η θεώρηση των επιταγών γίνεται µε βάση τα προσκοµιζόµενα οριστικά τιµολόγια ή άλλα έγγραφα και αποδεικτικά στοιχεία δαπανών (φορτωτικές, εκκαθαρίσεις δασµών κ.λπ.) ή για την επιστροφή της προκαταβολής ή µέρους της που δεν χρησιµοποιήθηκε. Η σύµβαση µπορεί να ορίζει στην περίπτωση της προκαταβολής αυτής και άλλους συµπληρωµατικούς όρους για την παρακολούθηση της διάθεσης των υλικών και µηχανηµάτων που αγοράστηκαν µε αυτή. 9. Ο ανάδοχος µπορεί πάντα να ζητήσει ταχύτερη απόσβεση της προκαταβολής, από αυτή που προβλέπεται στην παράγραφο 5. 10. Εάν η σύµβαση διαλυθεί µε υπαιτιότητα του αναδόχου, το τυχόν αναπόσβεστο µέρος της προκαταβολής πρέπει να επιστραφεί, το αργότερο σε τρεις (3) µήνες από τη διάλυση της σύµβασης. Μετά την προθεσµία αυτή στο αναπόσβεστο µέρος της προκαταβολής οφείλεται ο νόµιµος τόκος υπερηµερίας, αντί του ειδικού τόκου που ορίζεται σύµφωνα µε την παράγραφο 1. Αν η σύµβαση διαλυθεί ή περιοριστεί µε υπαιτιότητα του εργοδότη, το τυχόν αναπόσβεστο µέρος της προκαταβολής, που δεν συµψηφίζεται προς εκκαθαρισµένες απαιτήσεις του αναδόχου κατά του κυρίου του έργου επιστρέφεται, µέσα σε έξι (6) µήνες από τη διάλυση ή τη λήξη των λοιπών εργασιών στην περίπτωση περιορισµού του έργου. Κατά το εξάµηνο αυτό διάστηµα δεν υπολογίζεται τόκος στο αναπόσβεστο µέρος της προκαταβολής,

Εργοληπτικόν βήµα µετά την παρέλευση του όµως, οφείλεται και στην περίπτωση αυτή ο νόµιµος

Άρθρο 52 Επιµετρήσεις 1. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής του έργου λαµβάνονται όλα τα αναγκαία στοιχεία για την επιµέτρηση των ποσοτήτων των εκτελούµενων εργασιών. Τα επιµετρητικά στοιχεία λαµβάνονται από κοινού από τον επιβλέποντα και τον εκπρόσωπο του αναδόχου, καταχωρούνται σε επιµετρητικά φύλλα εις διπλούν, που υπογράφονται από τα δύο µέρη και καθένα παίρνει από ένα αντίγραφο. Ειδικά για την περίπτωση της παραλαβής φυσικού εδάφους, η Προϊσταµένη Αρχή συγκροτεί Επιτροπή, στην οποία συµµετέχουν υποχρεωτικά ο Προϊστάµενος της διευθύνουσας υπηρεσίας και ο επιβλέπων (η παράγραφος 1 αντικαταστάθηκε ως άνω µε το άρθρο 186 παρ. 2 του Ν. 4070/2012). 2. Στο τέλος κάθε µήνα ο ανάδοχος συντάσσει επιµετρήσεις κατά διακριτά µέρη του έργου για τις εργασίες που εκτελέσθηκαν τον προηγούµενο µήνα. Η επιµέτρηση περιλαµβάνει για κάθε εργασία συνοπτική περιγραφή της µε ένδειξη του αντίστοιχου άρθρου του τιµολογίου ή των πρωτοκόλλων κανονισµού τιµών µονάδας νέων εργασιών που εκτελέσθηκαν και τα αναγκαία γι’ αυτό επιµετρητικά σχέδια, στοιχεία και διαγράµµατα, µε βάση τα στοιχεία απευθείας καταµέτρησης των εργασιών ή των πρωτοκόλλων της παραγράφου 3. Οι επιµετρήσεις, συνοδευόµενες από τα αναγκαία επιµετρητικά στοιχεία και σχέδια, σε έντυπη και ηλεκτρονική µορφή, υποβάλλονται, από τον ανάδοχο στη διευθύνουσα υπηρεσία για έλεγχο το αργότερο είκοσι ηµέρες µετά το τέλος του εποµένου της εκτελέσεως τους µηνός, αφού υπογραφούν από αυτόν µε την ένδειξη «όπως συντάχθηκαν από τον ανάδοχο». Οι επιµετρήσεις συντάσσονται µε µέριµνα και δαπάνη του αναδόχου και υπόκεινται στον έλεγχο της διευθύνουσας υπηρεσίας, ο οποίος ολοκληρώνεται µε την εγκριτική απόφαση της τελευταίας. Η διευθύνουσα υπηρεσία, µέσα σε τρεις µήνες από την υποβολή των επιµετρήσεων από τον ανάδοχο, έχει την υποχρέωση να προβεί σε έλεγχο και διόρθωση των υπολογισµών, να εγκρίνει τις επιµετρήσεις και να κοινοποιήσει στον ανάδοχο τις επιµετρήσεις που έχουν ελεγχθεί και διορθωθεί. Η κοινοποίηση αυτή θεωρείται πράξη της διευθύνουσας υπηρεσίας κατά την έννοια της παραγράφου 1 του άρθρου 76 και ο ανάδοχος, εάν δεν αποδέχεται τις διορθώσεις, µπορεί να ασκήσει το προβλεπόµενο δικαίωµα της ένστασης. Εάν οι υποβαλλόµενες επιµετρήσεις παρουσιάζουν ελλείψεις, που καθιστούν αδύνατο τον έλεγχο ή τη διόρθωση τους, η διευθύνουσα υπη-

ρεσία επιστρέφει τις επιµετρήσεις στον ανάδοχο µέσα στην πιο πάνω τρίµηνη προθεσµία και τον καλεί για τη συµπλήρωση των συγκεκριµένων ελλείψεων. Τα στοιχεία που λείπουν και κρίνονται απαραίτητα από τη διευθύνουσα υπηρεσία πρέπει να αναφέρονται στην πρόσκληση συγκεκριµένα και αριθµηµένα. Ο ανάδοχος, µέσα σε ένα µήνα, υποχρεούται να επανυποβάλει τις επιµετρήσεις συµπληρώνοντας όλα τα στοιχεία που του ζητήθηκαν µε την πρόσκληση. Μετά την πιο πάνω επανυποβολή των επιµετρήσεων, η διευθύνουσα υπηρεσία δεν µπορεί να τις επιστρέψει εκ νέου στον ανάδοχο προς συµπλήρωση, αλλά υποχρεούται µέσα σε ένα µήνα να τις ελέγξει, να τις διορθώσει, να τις εγκρίνει και να τις κοινοποιήσει στον ανάδοχο. Οι επιµετρήσεις, εάν δεν επιστραφούν εγκεκριµένες ή διορθωµένες ή για συµπλήρωση µέσα στην πιο πάνω τρίµηνη προθεσµία, ή εάν, µετά την επανυποβολή τους, αυτές δεν ελεγχθούν, διορθωθούν, εγκριθούν και κοινοποιηθούν στον ανάδοχο, µέσα στην πιο πάνω µηνιαία προθεσµία, θεωρούνται αυτοδίκαια εγκεκριµένες, µόνο υπό την έννοια ότι µπορούν να συµπεριληφθούν από τον ανάδοχο σε επόµενο λογαριασµό. Οι επιµετρήσεις του έργου, εγκεκριµένες από τη διευθύνουσα υπηρεσία ή αυτοδίκαια εγκεκριµένες, µπορεί να ελεγχθούν εκ νέου από την επιτροπή προσωρινής παραλαβής και αν διαπιστωθεί η ύπαρξη αχρεωστήτως καταβληθέντος εργολαβικού ανταλλάγµατος, αυτό είναι επιστρεπτέο ύστερα από σύνταξη αρνητικού λογαριασµού, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παράγραφο 8 του άρθρου 53. Οι αυτοδίκαια εγκεκριµένες επιµετρήσεις υπόκεινται στον έλεγχο της ∆ιευθύνουσας Υπηρεσίας σε επόµενο λογαριασµό (η παράγραφος 2 αντικαταστάθηκε ως άνω µε το άρθρο 186 παρ. 3 του Ν. 4070/2012). 3. Όταν πρόκειται για εργασίες, η ποσοτική επαλήθευση των οποίων δεν είναι δυνατή στην τελική µορφή του έργου, όπως εργασίες που πρόκειται να επικαλυφθούν από άλλες και δεν είναι τελικά εµφανείς, ποσότητες που παραλαµβάνονται µε ζύγιση ή άλλα παρόµοια, ο ανάδοχος υποχρεούται να καλέσει την επιτροπή της παραγράφου 2 του άρθρου 36 και τον επιβλέποντα, προκειµένου να προβούν από κοινού στην καταµέτρηση ή ζύγιση και να συντάξουν πρωτόκολλο παραλαβής αφανών εργασιών ή πρωτόκολλο ζυγίσεως αντίστοιχα. Το πρωτόκολλο αυτό, υπογραφόµενο από τον ανάδοχο, τον επιβλέποντα και τα µέλη της επιτροπής, αποτελεί προϋπόθεση για την πιστοποίηση των σχετικών εργασιών (η παράγραφος 3 αντικαταστάθηκε ως άνω µε το άρθρο 186 παρ. 4 του Ν. 4070/2012). 4. Ειδικώς ο χαρακτηρισµός των εδαφών που κατασκευάζεται το έργο, γίνεται από δύο ή περισσότερους τεχνικούς υπαλλήλους, που ορίζονται από τη διευθύνουσα υπηρεσία. Ο ορισµός της επιτροπής

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

Εργοληπτικόν βήµα αυτής ανακοινώνεται στην προϊσταµένη αρχή, η οποία µπορεί να ορίσει και άλλον υπάλληλο να συµµετέχει στο έργο της επιτροπής. Η προϊσταµένη αρχή µπορεί σε κάθε περίπτωση να ορίσει άλλη επιτροπή για επανέλεγχο και χαρακτηρισµό εδαφών. Σε περίπτωση που δεν επαρκεί το τεχνικό προσωπικό ή σε περίπτωση αδυναµίας να ληφθεί απόφαση, λόγω διαφωνίας των υπαλλήλων που ορίζονται σε άρτιο αριθµό, ο ανωτέρω χαρακτηρισµός εδαφών γίνεται κατά τον προσφορότερο τρόπο µε απόφαση της προϊσταµένης αρχής. 5. ∆ύο (2) µήνες το αργότερο µετά τη βεβαιωµένη περάτωση του έργου ο ανάδοχος είναι υποχρεωµένος να υποβάλει στη διευθύνουσα υπηρεσία τυχόν επί µέρους Επιµετρήσεις που λείπουν και την "τελική επιµέτρηση", δηλαδή τελικό συνοπτικό πίνακα που ανακεφαλαιώνει τις ποσότητες όλων των τµηµατικών επιµετρήσεων και των πρωτοκόλλων της παραγράφου 3. Αν αυτές έχουν ελεγχθεί από τη διευθύνουσα υπηρεσία, οι ποσότητες τίθενται όπως διορθώθηκαν, έστω και αν εκκρεµούν κατ` αυτών ενστάσεις του αναδόχου ή αιτήσεις θεραπείας. Η καταχώρηση αυτή στην τελική επιµέτρηση δεν αποτελεί παραίτηση του αναδόχου από τέτοιες αιτήσεις ή ενστάσεις που έχουν ασκηθεί νόµιµα, ούτε παρέχει το δικαίωµα σε αυτόν να υποβάλει νέες. Για τις επί µέρους επιµετρήσεις, που δεν έχουν ακόµη ελεγχθεί από την υπηρεσία, καταχωρούνται οι ποσότητες των επιµετρήσεων όπως συντάχθηκαν από τον ανάδοχο πριν από τον έλεγχο της υπηρεσίας (το τέταρτο εδάφιο της παρ. 5 αντικαταστάθηκε ως άνω µε τη διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 186 του Ν. 4070/2012). Η τελική επιµέτρηση υπογράφεται από τον ανάδοχο µε την ένδειξη "όπως συντάχθηκε από τον ανάδοχο". Η διευθύνουσα υπηρεσία έχει υποχρέωση να προβεί στον έλεγχο της τελικής επιµέτρησης, µέσα σε δύο (2) µήνες από την υποβολή της και να κοινοποιήσει στον ανάδοχο την ελεγµένη και τυχόν διορθωµένη επιµέτρηση. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 έχει εφαρµογή για την τελική επιµέτρηση. 6. Σε περίπτωση που δεν υποβληθεί εµπρόθεσµα από τον ανάδοχο η τελική επιµέτρηση επιβάλλεται σε βάρος του, για κάθε συµπληρωµένο µήνα καθυστέρησης, ειδική ποινική ρήτρα ποσοστού δύο χιλιοστών (2%ο) επί του συνολικού ποσού που έχει καταβληθεί στον ανάδοχο µέχρι τότε για την όλη σύµβαση. Η ποινική ρήτρα επιβάλλεται µε απόφαση της διευθύνουσας υπηρεσίας και για έξι (6) το πολύ µήνες καθυστέρησης. Ανεξάρτητα από την επιβολή της ποινικής ρήτρας και µετά την πάροδο του χρόνου επιβολής της, η τελική επιµέτρηση συντάσσεται από την υπηρεσία που µπορεί να χρησιµοποιήσει γι` αυτό ιδιώτες τεχνικούς και συνεργεία καταλογίζοντας τη σχετική δαπάνη σε βάρος του αναδόχου. Η τε-

λική επιµέτρηση που συντάσσεται µε αυτόν τον τρόπο κοινοποιείται στον ανάδοχο. 7. Μαζί µε την τελική επιµέτρηση ο ανάδοχος µπορεί να υποβάλει και κάθε άλλο αίτηµα του που σχετίζεται µε δικαίωµα του από την εκτέλεση της σύµβασης, αν αυτό δεν έχει αποσβεστεί και η σχετική αξίωση παραγραφεί, κατά τα οριζόµενα στο άρθρο 75Α ή αν το σχετικό δικαίωµα δεν έχει αποσβεστεί ή χαθεί από κάποια άλλη αιτία. Μετά την υποβολή της τελικής επιµέτρησης, ο ανάδοχος µπορεί να εγείρει σχετικές απαιτήσεις µόνο για οψιγενείς αιτίες. (η παράγραφος 7 αντικαταστάθηκε ως άνω µε την παράγραφο 6 του άρθρου 186 του Ν. 4070/2012). 8. Στις περιπτώσεις συµβάσεων που προβλέπουν πληρωµή µε κατ` αποκοπή τίµηµα, τελική επιµέτρηση είναι η επιβεβαίωση κατασκευής των επί µέρους εργασιών ποιοτικά και ποσοτικά, όπως προβλέπονται στη σύµβαση. Για την πραγµατοποίηση των τµηµατικών πληρωµών εφαρµόζονται επί µέρους ποσοστά εκτέλεσης εργασιών κατά τµήµατα του έργου, όπως ορίζεται στη σύµβαση.

Άρθρο 53 Λογαριασµοί - Πιστοποιήσεις 1. Η πληρωµή στον ανάδοχο του εργολαβικού ανταλλάγµατος γίνεται τµηµατικά, µε βάση τις πιστοποιήσεις των εργασιών που έχουν εκτελεσθεί µέσα στα όρια του χρονοδιαγράµµατος εργασιών. Αν από τον ανάδοχο κατασκευασθούν εργασίες πέρα από τις προβλεπόµενες στο χρονοδιάγραµµα, ο κύριος του έργου έχει το δικαίωµα να αναβάλει την πληρωµή των επιπλέον εργασιών, ώστε να συµπέσει µε τα προβλεπόµενα στο χρονοδιάγραµµα. Η διάταξη του προηγούµενου εδαφίου δεν εφαρµόζεται όταν στη σύµβαση προβλέπεται πρόσθετη καταβολή (πριµ) στον ανάδοχο για τη γρηγορότερη περάτωση του έργου. 2. Η πραγµατοποίηση τόσο των τµηµατικών πληρωµών όσο και της οριστικής πληρωµής του εργολαβικού ανταλλάγµατος, καθώς και η εκκαθάριση όλων των αµοιβαίων απαιτήσεων από την εργολαβική σύµβαση, γίνεται µε βάση τους λογαριασµούς και τις πιστοποιήσεις. 3. Μετά τη λήξη κάθε µήνα ή άλλης χρονικής περιόδου που ορίζει η σύµβαση για τις τµηµατικές πληρωµές, ο ανάδοχος συντάσσει λογαριασµό των ποσών από εργασίες που εκτελέσθηκαν, τα οποία οφείλονται σ` αυτόν. Οι λογαριασµοί αυτοί στηρίζονται στις επιµετρήσεις των εργασιών και στα πρωτόκολλα παραλαβής αφανών εργασιών. Απαγορεύεται να περιλαµβάνονται στο λογαριασµό εργασίες που δεν έχουν επιµετρηθεί. Κατ` εξαίρεση, για τµήµατα του έργου, για τα οποία, κατά την κρίση

Εργοληπτικόν βήµα του επιβλέποντος µηχανικού, δεν ήταν δυνατή η σύνταξη επιµετρήσεων κατά διακριτά και αυτοτελώς επιµετρήσιµα τµήµατα του έργου, επιτρέπεται να περιλαµβάνονται στο λογαριασµό εργασίες βάσει προσωρινών επιµετρήσεων, για τις οποίες όµως έχουν ληφθεί επιµετρητικά στοιχεία. Η αξία των εργασιών που πιστοποιούνται βάσει προσωρινών επιµετρήσεων απαγορεύεται να υπερβαίνει το 20% της αξίας του συνόλου των εργασιών του λογαριασµού (η παράγραφος 3 αντικαταστάθηκε ως άνω µε την παράγραφο 1 του άρθρου 134 του Ν. 4070/2012). 4. Αν δεν προβλέπεται διαφορετικά στη σύµβαση, ηµιτελείς εργασίες µπορεί να περιληφθούν στο λογαριασµό µε έγκριση της υπηρεσίας, αν η φύση τους είναι τέτοια που, τυχόν διακοπή του έργου, δε θα κατέστρεφε την ηµιτελή εργασία. Οι εργασίες αυτές καταχωρούνται σε χωριστό µέρος του λογαριασµού και περιλαµβάνονται µε προσωρινή τιµή µειωµένη, ώστε να είναι δυνατή η αυτοτελής αποπεράτωση της εργασίας µε το υπόλοιπο της προβλεπόµενης τιµής. 5. Στο λογαριασµό µπορεί να περιληφθούν, επίσης, τα υλικά που εισκοµίσθηκαν µε έγκριση της υπηρεσίας στα εργοτάξια ή σε αποθήκες που δηλώθηκαν και εγκρίθηκαν. Οι ποσότητες των υλικών αυτών δεν µπορεί να υπερβαίνουν αυτές που απαιτούνται για την εκτέλεση των προσεχών εργασιών του εγκεκριµένου προγράµµατος, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στη σύµβαση. Οι ποσότητες των υλικών περιλαµβάνονται χωριστά στο συνοπτικό πίνακα εργασιών που συνοδεύει το λογαριασµό, στον οποίο αναφέρονται επίσης και οι θέσεις αποθήκευσης των υλικών. Για τα περιλαµβανόµενα στους λογαριασµούς υλικά ο ανάδοχος έχει ακέραιη την ευθύνη, µέχρι την ενσωµάτωση τους και την παραλαβή του έργου. Τα υλικά περιλαµβάνονται σε χωριστό τµήµα των λογαριασµών, µε τιµές που δεν µπορεί να είναι ανώτερες των τιµών πρακτικού της Επιτροπής ∆ιαπίστωσης Τιµών ∆ηµοσίων Έργων (Ε∆Τ∆Ε) του χρόνου της δηµοπρασίας και που βρίσκονται σε συνάρτηση προς την αντίστοιχη συµβατική τιµή, ώστε το υπόλοιπο µέρος της τιµής να αρκεί για την ολοκλήρωση της εργασίας, στην οποία θα ενσωµατωθούν τα υλικά. Ποσοστά γενικών εξόδων και οφέλους της επόµενης παραγράφου δεν υπολογίζονται στα υλικά. 6. Στους λογαριασµούς περιλαµβάνονται επίσης η Αναθεώρηση τιµών, αποζηµιώσεις κάθε είδους που έχουν εγκριθεί, αντίτιµο απολογιστικών εργασιών που εκτελέσθηκαν µέσω της εργολαβίας και κάθε άλλη εγκεκριµένη δαπάνη που καταβάλλεται στον ανάδοχο. Στο λογαριασµό περιλαµβάνεται ακόµη και το ποσοστό γενικών εξόδων και οφέλους του εργολάβου της παραγράφου 7 του άρθρου 17 του παρόντος, αν αυτό δεν περιλαµβάνεται στις συµβατικές τιµές, και το σύνολο µειώνεται κατά το ποσοστό έκ-

πτωσης της δηµοπρασίας, αν συντρέχει περίπτωση. Από τους λογαριασµούς αφαιρούνται όλες οι εκκαθαρισµένες απαιτήσεις του εργοδότη και ιδίως ποινικές ρήτρες, περικοπές τιµών των άρθρων 60 και 73 του παρόντος, συµπληρωµατική κράτηση εγγύησης, αν γι` αυτή δεν έχουν κατατεθεί εγγυητικές επιστολές, οπότε γίνεται σχετική µνεία, απόσβεση προκαταβολών, παρακράτηση αξίας τυχόν χορηγούµενων υλικών, πληρωµές που έγιναν σε βάρος και για λογαριασµό του αναδόχου και γενικά κάθε απαίτηση του εργοδότη που δεν έχει ικανοποιηθεί µε άλλον τρόπο. 7. Οι λογαριασµοί συντάσσονται πάντοτε ανακεφαλαιωτικοί και για την πληρωµή συνοδεύονται µόνο από ανακεφαλαιωτικό συνοπτικό πίνακα των εργασιών που εκτελέσθηκαν από την αρχή του έργου, τα παραστατικά στοιχεία των τυχόν απολογιστικών εργασιών, το συνοπτικό πίνακα του υπολογισµού της αναθεώρησης και από τις αποφάσεις που αναγνωρίζουν αποζηµιώσεις ή επιβάλλουν ποινικές ρήτρες ή περικοπές ή άλλες απαιτήσεις του εργοδότη. Από κάθε νεότερο λογαριασµό αφαιρούνται τα ποσά που πληρώθηκαν µε τους προηγούµενους λογαριασµούς, καθώς και ποσά που δεν αντιστοιχούν σε εγκεκριµένες επιµετρήσεις ή αφορούν σε λάθη εγκεκριµένων λογαριασµών (το δεύτερο εδάφιο της παρ. 7 αντικαταστάθηκε ως άνω µε τη διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 134 του Ν. 4070/2012).

* O Αναστάσιος Γακίδης είναι Νοµικός Σύµβουλος της Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε. Θεσσαλονίκη, Αριστοτέλους 14, ΤΚ 54623 Τηλ. 2310277178, Fax: 2310235700, e-mail: gakidisl@otenet.gr

Εργοληπτικόν βήµα

∆ιηµερίδα από την Marathon Data Systems Ολοκληρώθηκε µε επιτυχία η ∆ιηµερίδα µε θέµα ∆υνατότητες - Προϊόντα & Νέες Εκδόσεις Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών ArcGIS (Esri), που διοργανώθηκε από την Marathon Data Systems στην Θεσσαλονίκη στις 11 & 12 Νοεµβρίου 2014. Η Marathon Data Systems δραστηριοποιείται αποκλειστικά στο χώρο των Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών (Γ.Σ.Π) ή Geographic Information Systems (G.I.S). Στην εκδήλωση συµµετείχαν εκατοντάδες χρήστες προερχόµενοι από φορείς του ∆ηµοσίου, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του Ιδιωτικού και Ακαδηµαϊκού χώρου. Οι δύο ηµέρες καλύφθηκαν από παρουσιάσεις για τις νέες δυνατότητες και εκδόσεις της πλατφόρµας ΑrcGIS της Εsri ( ArcGIS Pro, ArcGIS for Desktop, ArcGIS for Server, ArcGIS for Mobile, ArcGIS Extensions) από στελέχη της Marathon Data Systems. Οι συµµετέχοντες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά τις cloud και mobile εφαρµογές της πλατφόρµας ArcGIS, καθώς και να ενηµερωθούν για νέες εφαρµογές που αναπτύσσονται σε παγκόσµιο και τοπικό επίπεδο σε τοµείς όπως Πολεοδοµία, Περιβάλλον, Υγεία, Ύδρευση, Πωλήσεις, Τοπική και ∆ηµόσια ∆ιοίκηση. Για περισσότερες πληροφορίες για τα λογισµικά ArcGIS επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.marathondata.gr

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ νέα

Ξεκίνησαν οι προετοιµασίες για την «Climatherm – Energy 2015» Μπροστά έχουν µπει οι µηχναές για την έκθεση CLIMATHERM-ENERGY 2015. Όπως εξηγούν οι διοργανωτές, «ο απολογισµός της Climatherm – Energy 2014 µας δικαίωσε όλους, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία σε περίοδο κρίσης. Μας έδειξε επίσης ότι ο κλάδος έχει ανάγκη να υπάρχει ένα σηµείο αναφοράς για έγκαιρη ενηµέρωση και καινοτόµες λύσεις, γεγονός που αποτυπώθηκε στα µεγάλα νούµερα επισκεψιµότητας, προσµετρώντας πάνω από 25.000 εµπορικούς επισκέπτες, αξιώνοντας για µια ακόµη φορά την Climatherm – Energy ως τη µεγαλύτερη εµπορική διεθνή διοργάνωση του κλάδου στη χώρα µας. Με τη λήξη της “Climatherm- Energy 2014”, το µήνυµα που λάβαµε, τόσο από τις εταιρίες που συµµετείχαν, όσο και από τον εµπορικό κόσµο που µας επισκέφτηκε, αποτυπώνει την ανάγκη να δηµιουργήσουµε ένα ενεργειακά βιώσιµο µέλλον. Από την ανάγκη αυτή προέκυψε το νέο µότο της “Climatherm- Energy 2015”, «Μαζί για ένα ενεργειακά βιώσιµο µέλλον». Ο στόχος της ∆ιεθνούς Έκθεσης Climatherm Energy 2015 είναι η καλύτερη αξιοποίηση της προβολής/παρουσίασης των προϊόντων και των υπηρεσιών, στη σωστή ηµεροµηνία διεξαγωγής, που είναι πλέον ο µήνας Οκτώβριος µε τη σύµφωνη γνώµη του 80% των επιχειρήσεων που έλαβαν µέρος στη σχετική έρευνα». Η ∆ιεθνής Έκθεση Climatherm - Energy 2015, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιµατικής Αλλαγής, µε την υποστήριξη του ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιµων Πηγών & Εξοικονόµησης Ενέργειας), µε την συµµετοχή της ΕΝ.Ε.ΕΠΙ.Θ.Ε. (Ένωση Ελληνικών Επιχειρήσεων Θέρµανσης – Ενέργειας) αλλά και µε την παρουσία όλου του επαγγελµατικού και τεχνικού κόσµου του κλάδου, θα προβάλλει µε τον καλύτερο τρόπο τους τοµείς των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας – των Φωτοβολταϊκών – της Γεωθερµίας – του Φυσικού Αερίου – του Κλιµατισµού – της Θέρµανσης µε έµφαση στα Ενεργειακά τζάκια, τη Βιοµάζα και τους Καυστήρες Πέλετ– του Εξαερισµού – της Βιοµηχανικής Ψύξης – της Ηλιακής Ενέργειας – της Ύδρευσης – της Αφαλάτωσης – της Ενεργειακής Αναβάθµισης Κτιρίων καθώς και τον τοµέα του Οικονοµικού Φωτισµού, παρουσιάζοντας όλες τις νέες εξελίξεις της σύγχρονης τεχνολογίας, που τόσο ανάγκη έχει ο πλανήτης µας, η ανθρωπότητα, αλλά και η αγορά, δίνοντας τη δυνατότητα µεγαλύτερης προσέλευσης εµπορικών επισκεπτών και σύναψης επαγγελµατικών σχέσεων, αλλά και δυναµικών συνεργασιών υψηλού επιπέδου. Η προσεχής διοργάνωση καλωσορίζει τον νέο τοµέα του οικονοµικού φωτισµού και θα είναι πλούσια σε εκδηλώσεις και ηµερίδες. «Με τη δέσµευση ότι η Climatherm – Energy θα προβάλει µε τον καλύτερο τρόπο όλες τις νέες εξελίξεις, σας προσκαλούµε να συµµετέχετε και να γίνετε και εσείς µέρος αυτής της προσπάθειας για να δηµιουργήσουµε µαζί ένα ενεργειακά βιώσιµο µέλλον» τονίζεται.

Εργοληπτικόν βήµα

ΙΟΝΙΟΣ ΣΧΟΛΗ: Το καλύτερο Ελληνικό Σχολείο, δίπλα µας! Οι εγγραφές ξεκίνησαν και η Ιόνιος Σχολή καλωσορίζει τους νέους µαθητές της και οραµατίζεται το µέλλον τους, γεµάτο επιτυχίες και χαµόγελα. Οι µαθητές, από τα πρώτα τους βήµατα στο Νηπιαγωγείο έως την αποφοίτησή τους από το Γενικό Λύκειο (ή το τµήµα International Baccalaureate Diploma Programme), διαµορφώνουν την προσωπικότητά τους και ανακαλύπτουν το στόχο τους, σε ένα περιβάλλον, στο οποίο κυριαρχεί η αγάπη για το παιδί, ασκείται το σώµα και το πνεύµα, καλλιεργείται η φιλέρευνη διάθεση, ξεδιπλώνεται το ταλέντο και εξελίσσονται οι δεξιότητές τους. Τα πρόσφατα αποτελέσµατα των αποφοίτων της Ιονίου Σχολής στις Εξετάσεις του Ιnternational Baccalaureate Οrganisation και στις Πανελλαδικές Εξετάσεις, µε πολύ µεγάλο ποσοστό εισαγωγής σε σχολές υψηλών απαιτήσεων, αποδεικνύουν, και αυτή τη χρονιά, ότι η προσπάθεια είναι απολύτως επιτυχής. Η Ιόνιος Σχολή, µε την εµπειρία, τη γνώση και τη σιγουριά που έχουν κατακτηθεί 106 χρόνια τώρα, συνεχίζει την προσφορά της στους Έλληνες µαθητές, βασιζόµενη στην αταλάντευτη εκτίµηση των µαθητών και των γονέων τους. Νηπιαγωγείο, ∆ηµοτικό Σχολείο: Σισµανογλείου 27-29, Μαρούσι, Τ. 210 613 6693 ∆ηµοτικό Σχολείο, Γυµνάσιο, Γενικό Λύκειο & Ιnternational Baccalaureate: Λουκή Ακρίτα 10, Φιλοθέη, Τ. 210 685 7130 www.ionios.gr

Εργοληπτικόν βήµα

Στο «πόδι» ο ΣΕ∆Ε Αγρινίου, καλεί σε δράση

ο ∆.Σ του Σ.Ε.∆.Ε Αγρινίου µε µια ανακοίνωση η οποία καταγράφει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στο χώρο των δηµοσίων έργων, καλεί τα µέλη του να πλαισιώσουν τις προσπάθειες «για ενηµέρωση, αντίσταση και διαµαρτυρία για τις επιλογές της κυβέρνησης». Ταυτόχρονα Ενηµερώνει τους βουλευτές του νοµού και αναπτύσσει τις θέσεις του στα παραπάνω ζητήµατα. Ήδη το ∆.Σ του Σ.Ε.∆.Ε Αγρινίου συναντήθηκε µε τον βουλευτή του Κ.Κ.Ε κ. Νίκο Μωραίτη , στα γραφεία του Τ.Ε.Ε στο Αγρίνιο, όπου έγινε µια γόνιµη συζήτηση σχετικά µε τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν τη παραγωγή των δηµοσίων έργων. Αναπτύχθηκαν οι απόψεις του Συνδέσµου σχετικά µε την κατάργηση των κατώτερων ορίων, αλλά και µε το κείµενο διαβούλευσης που θα καταργεί τα ανώτατα όρια ενώ ο κ. Μωραϊτης συµφώνησε να καταθέσει επερώτηση στη βουλή για τις τρέχουσες εξελίξεις στη παραγωγή των δηµοσίων έργων. Σύντοµα προγραµµατίζονται συναντήσεις και µε τους υπόλοιπους βουλευτές του νοµού ώστε να πειστούν για το εύλογο των ενστάσεών.

ΒΗΜΑ συνδέσµων

Αναλυτικά στην ανακοίνωσή του σηµειώνει: ΠΡΟΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΟΙ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΡΓΟΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Με τροπολογία του Υπουργού Υποδοµών κ. Χρυσοχοΐδη , από αρχές Αυγούστου 2014 καταργούνται τα κατώτερα όρια προϋπολογισµού δηµοπρασιών ∆ηµοσίων Έργων που δικαιούνται να συµµετέχουν οι εταιρείες ανωτέρων τάξεων. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσµα την «διείσδυση» των µεγάλων τεχνικών εταιρειών σε έργα µικρότερου προϋπολογισµού , στα οποία µέχρι σήµερα δεν δικαιούνταν να συµµετάσχουν, το οποίο ορθά ο Νοµοθέτης όριζε για την προστασία των µικρότερων εργοληπτικών επιχειρήσεων. Με την κατάργηση των κατώτερων ορίων πλέον θα είναι πιο άνισος ο ανταγωνισµός µεταξύ µεγάλων µικρών εταιρειών και οι τοπικές εργοληπτικές επιχειρήσεις θα αφανιστούν η θα γίνουν στη καλύτερη περίπτωση, υπεργολάβοι των µεγάλων, µε το γνωστό «εργολαβικό τίµηµα », δηλαδή δωρεάν εργασία. ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ∆ΗΜΟΣΙΟΥ ΕΡΓΟΥ Στον αέρα βρίσκεται η διαβούλευση για τα ∆ηµόσια Έργα , καθότι πρόκειται να δοθούν στη δηµοσιότητα οι θέσεις της κυβέρνησης για την παραγωγή των δηµοσίων έργων , ενώ όλοι οι εµπλεκόµενοι φορείς

θα πρέπει να εκφράσουν τις απόψεις τους µέχρι τα µέσα του Οκτώβρη. Σύµφωνα µε πληροφορίες , το κείµενο διαβούλευσης θα καταργεί και τα ανώτερα όρια προϋπολογισµού των έργων για την συµµετοχή στις δηµοπρασίες, κάτι το οποίο αλλάζει τελείως τα κριτήρια για την ανάληψη ∆ηµοσίου Έργου. Θα καταργηθούν οι εργοληπτικές επιχειρήσεις µε την σηµερινή τους µορφή και τα έργα θα αναλαµβάνουν πλέον οι «οικονοµικοί φορείς». Το κύριο κριτήριο για την κατασκευή ενός έργου δεν θα είναι η τεχνογνωσία και η επιστηµονική κατάρτιση των µηχανικών, αλλά το οικονοµικό υπόβαθρο που θα έχει ο κάθε ενδιαφερόµενος. ∆ηµιουργείται έτσι ακόµα ένα «λαµπρό πεδίον» για τις τράπεζες , µιας και η εγγυοδοσία πλέον θα περνά αποκλειστικά από αυτές (αφού ολοένα και πληθαίνουν οι φήµες περί κατάργησης της εγγυοδοσίας του ΤΣΜΕ∆Ε). Με το σχέδιο νόµου της ανεξάρτητης αρχής ΕΑΑ∆ΗΣΥ, (που ήδη από 08/08/2014 έχει ψηφιστεί από τη Βουλή των Ελλήνων) καταργείται η Ενιαία ∆ιακύρηξη ∆ηµοπράτησης ∆ηµοσίων Έργων, µε συνέπεια όλες οι αναθέτουσες αρχές να µπορούν να θέτουν και δικούς τους όρους στους διαγωνισµούς ανοίγοντας έτσι διάπλατα τις πόρτες για διαπλοκή, αυθαιρεσία, αδιαφάνεια . ΤΣΜΕ∆Ε Με την προωθούµενη απορρόφηση του ΤΣΜΕ∆Ε από τον ΟΑΕΕ (µεταξύ άλλων) µε αφαίµαξη των αποθεµατικών του (περίπου 2 δισ ευρώ) και κατάργηση της εγγυοδοσίας του (κύριος φορέας της εγγυοδοσίας των µικρών εργοληπτών) οι «πτωχευµένες, ηµικρατικές» τράπεζες θα γίνουν ρυθµιστές της αγοράς µε παροχή εγγυοδοσίας και πιστοληπτικής ικανότητας κατ' εντολή και κατ' επιλογή. Την ίδια ώρα κοπτόµενοι, δήθεν, για την βιωσιµότητα του Ταµείου, η διοίκηση και το Υπουργείο έχουν επιβάλλει δυσβάστακτες αυξήσεις στις εισφορές (ειδικά των νέων ασφαλισµένων) µη θέλοντας (;) να αντιληφθούν ότι επί της ουσίας µια τέτοια κίνηση απλά οδηγεί περισσότερους σε αδυναµία καταβολής των εισφορών. Εδώ πρέπει να επισηµάνουµε και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που επέδειξε η ∆ιοίκηση του Ταµείου για την αποστολή στοιχείων οφειλών προς το Κ.Ε.Α.Ο. (Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών) ώστε να απειλούνται και µε κατασχέσεις συνάδελφοι που έχουν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές! ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΕΣΠΑ; Σοβαρές καθυστερήσεις σε πληρωµές έργων ΕΣΠΑ παρατηρούνται εδώ και µερικούς µήνες. Έργα τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη, παρουσιάζουν καθυστερήσεις ή έχουν σταµατήσει λόγω έλλειψης χρη-

Εργοληπτικόν βήµα µατοδότησης . Κι αυτό τη στιγµή που η κυβέρνηση παρουσιάζει το ΕΣΠΑ σαν «µάννα εξ ουρανού» και εργαλείο ανάπτυξης. Η κατάσταση αυτή οδηγεί τους µεν εργολήπτες σε απόγνωση και οικονοµικό αφανισµό, τους δε πολίτες σε ταλαιπωρία και αναστάτωση. Αυτά βέβαια ισχύουν για τα «µικρά» έργα της Περιφέρειας γιατί την ίδια στιγµή η Κυβέρνηση επιδεικνύοντας υπερβάλλουσα ευαισθησία και ξεχωριστό ενδιαφέρον για τους αυτοκινητόδροµους, χωρίς κανένα ενδοιασµό είναι έτοιµη να δώσει «πανωπροίκι» 350 εκατοµµύρια ευρώ σε τραστ µεγαλοκατασκευαστών για τον άξονα Πελοποννήσου, ως αναπλήρωση των εσόδων από τις εισπράξεις διοδίων της τελευταίας τριετίας, που προήλθε από τη µείωση των κυκλοφοριακών φόρτων στον άξονα Κορίνθου-Τρίπολης-Καλαµάτας, λόγω οικονοµικής κρίσης!

ΣΠΕ∆ΕΘ: Οι όροι και οι προϋποθέσεις για να αποχωρήσει ένα µέλος

ύµφωνα µε διάταξη του άρθρου 8 του Καταστατικού του ΣΠΕ∆ΕΘ «Τα µέλη αποχωρούν από τον Σύνδεσµο µε έγγραφη δήλωσή τους προς το ∆ιοικητικό Συµβούλιο». Περαιτέρω, µε τις διατάξεις των άρθρων 87 και 90 του Αστικού Κώδικα ορίζονται τα ακόλουθα: Άρθρο 87: «Αποχώρηση µελών. Τα µέλη έχουν δικαίωµα να αποχωρήσουν από το σωµατείο. Η αποχώρηση πρέπει να γνωστοποιείται τρεις τουλάχιστον µήνες πριν από τη λήξη του λογιστικού έτους και ισχύει για το τέλος του». Άρθρο 90: «∆ικαιώµατα και υποχρεώσεις αυτών που έπαψαν να είναι µέλη. Όσοι έπαψαν να είναι µέλη του σωµατείου δεν έχουν κανένα δικαίωµα στην περιουσία του. Οφείλουν να καταβάλουν την εισφορά τους ανάλογα µε το χρόνο που παρέµειναν µέλη». Ο νοµικός σύµβουλος Τ. Γακίδης και σύµφωνα µε τα ανωτέρω, επισηµαίνει πως «αναγκαία προϋπόθεση για την αποχώρηση µέλους του Συνδέσµου µας είναι η υποβολή σχετικής έγγραφης δήλωσης προς το ∆.Σ. Μέχρι, δε, τον χρόνο της κατά τον τρόπο αυτό εκούσιας αποχώρησής του το µέλος οφείλει στο ακέραιο τις συνδροµές του (βλ. και Μονοµελές Πρωτοδικείο Αθηνών 2004/2006: «Η έννοµη σχέση που συνδέει τα µέλη µε το σωµατείο αναλύεται σε διάφορα δικαιώµατα και υποχρεώσεις που συνεπάγεται η ιδιότητα του µέλους. Τα δικαιώµατα αυτά σε µια απλή σχηµατοποιηµένη τους µορφή θα µπορούσαν να διακριθούν σε τρεις κατηγορίες: α) στο 2 δικαίωµα συµµετοχής στη λειτουργία του σω-

µατείου, β) στο δικαίωµα απολαύσεως προσωπικών ωφεληµάτων ή δικαιωµάτων αξίας και γ) στο δικαίωµα προστασίας απέναντι στο σωµατείο. Στην πρώτη κατηγορία κατατάσσονται δικαιώµατα που αναγνωρίζονται είτε από το νόµο είτε από το καταστατικό, όπως το δικαίωµα ψήφου, ενώ στην τρίτη κατηγορία περιλαµβάνεται η αρχή της ίσης µεταχείρισης των µελών (Κρητικός, ∆ίκαιο Σωµατείων και συνδικαλιστικών οργανώσεων, τ. Α`, 1984, 162 επ.). Περαιτέρω καίτοι αναγνωρίζεται καταρχήν το δικαίωµα του µέλους για αποχώρηση από το σωµατείο, το άρθρο 87 εδ. β` του Α.Κ. θεσπίζει έναν ανεκτό περιορισµό στην επέλευση των αποτελεσµάτων της δηλώσεως βουλήσεως, δηλαδή την απώλεια της ιδιότητας του µέλους για να µην αιφνιδιάζεται το σωµατείο από δηλώσεις αποχωρήσεως των µελών µε άµεσα αποτελέσµατα. Η δήλωση αποχώρησης είναι άτυπη και συνεπώς µπορεί να γίνει και προφορικώς, αλλά δεν αποκλείεται το καταστατικό να ορίσει συνήθως για λόγους αποδεικτικούς ορισµένο τύπο, δηλαδή απλή ή και συστηµένη επιστολή. Σε κάθε περίπτωση τα αποτελέσµατα της δηλώσεως αποχώρησης επέρχονται κατά κανόνα για το µέλλον και δεν θίγουν το παρελθόν ούτε αναδροµικά (Κρητικός, ό.π., 183 και 187 επ.). Στην περίπτωση της εκούσιας αποχώρησης το "αποχωρήσαν" µέλος εξακολουθεί να ευθύνεται για πληρωµή εισφορών µέχρι την αποχώρηση του. Η απαίτηση του σωµατείου κατά του µέλους για εισφορά επιτρέπεται µάλιστα να εκχωρηθεί (άρθρο 455 επ. του Α.Κ.) ή να κατασχεθεί από τους δανειστές του σωµατείου εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόµου»). Τέλος, η Γενική Συνέλευση του Συνδέσµου είναι αρµόδια να αποφασίσει για τυχόν διευκολύνσεις των µελών για την πληρωµή των οφειλόµενων εισφορών τους». Ενηµέρωση για τις οφειλές Με απόφαση του ∆ιοικητικού Συµβουλίου του ΣΠΕ∆ΕΘ , κρίθηκε αναγκαία η συγκέντρωση των οφειλόµενων εισφορών παλαιότερων ετών και η ενηµέρωσή των µελών προς εξόφλησή τους. Σε σχετική επιστολή σηµειώνεται: «Παρακαλούµε για την τακτοποίηση των παραπάνω οφειλών να προσέλθετε µέχρι την 31/12/2014 στο Σύνδεσµο. Σας γνωρίζουµε επίσης ότι: 1. Αν υπάρχει διάστηµα κατά το οποίο το ΜΕΕΠ σας ή το ΜΕΕΠ της εταιρείας που στελεχώνετε ήταν ανενεργό, πρέπει να µας ενηµερώσετε σχετικώς. 2. Σε περίπτωση που επιθυµείτε τη διαγραφή σας, θα πρέπει να υποβάλετε σχετική αίτηση, αφού

Εργοληπτικόν βήµα πρώτα εξοφλήσετε τις ως άνω οφειλές σας (άρθρο 90 του Αστικού Κώδικα). 3. Σε περίπτωση που επιθυµείτε ρύθµιση των οφειλών σας, αρµόδια είναι µόνο η Γενική Συνέλευση του Συνδέσµου για να εξετάσει σχετικό αίτηµά σας. 4. Το πιστοποιητικό εκπλήρωσης των οικονοµικών σας υποχρεώσεων προς τις επαγγελµατικές εργοληπτικές ενώσεις, είναι απαραίτητο για τη συµµετοχή σας σε δηµοπρασίες (Τεύχος ∆ιακηρύξεων, Άρθρο 23, Παρ. 2.2.ε). Αν έχετε ήδη ρυθµίσει ή εξοφλήσει τις οφειλές σας, µη λάβετε υπόψη την επιστολή αυτή».

«Μάχη» µε τον στρατό για τον ΣΕ∆Ε Λάρισας

ΒΗΜΑ συνδέσµων

Σύνδεσµος Εργοληπτών ∆ηµοσίων Έργων Ν. Λάρισας, συνεχίζει την καταγγελία για την διαδικασία δηµοπράτησης των έργων, α): «Ανακαίνιση Πτέρυγας Νοσηλείας 1ου Ορόφου στο 404 ΓΣΝ» και β: «Κατασκευή κτιριακής εγκατάστασης διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων στο 303 ΠΕΒ» της 735 ∆ΣΕ. Στα παραπάνω έργα αναφέρεται, στη διακήρυξη, ως χρόνος ολοκλήρωσης των εργασιών το α' εξάµηνο 2015 και ως χρόνος αποπληρωµής το 2016. Ο Σύνδεσµος Λάρισας, ζήτησε επανειληµµένα από τη ∆ηµοπρατούσα Αρχή να αλλάξει τους όρους διακήρυξης καθόσον αυτή περιείχε µη σύννοµους όρους. Προς στοιχειοθέτηση των απόψεων του, προσκόµισε και σχετική Νοµική Γνωµάτευση του Νοµικού Συµβούλου της Ένωσης µας (Πανελλήνιας Ένωσης Συνδέσµων Εργοληπτών ∆ηµοσίων Έργων - ΠΕΣΕ∆Ε). Σύµφωνα µε την ανωτέρω γνωµάτευση αυτή δεν είναι δυνατό να είναι σε δύο διαφορετικά οικονοµικά έτη, ο χρόνος αποπεράτωσης και ο χρόνος αποπληρωµής ενός έργου. Ζητήσαµε είτε η χρηµατοδότηση να ολοκληρωθεί το 2015 είτε ο χρόνος αποπεράτωσης να είναι το 2016, έτσι ώστε να ταυτίζονται η αποπεράτωση και η χρηµατοδότηση στο ίδιο έτος. Παρόλα αυτά η 735 ∆ΣΕ συνέχισε την µη σύννοµη διαδικασία και παρά την καθολική αποχή των µελών µας κατά τον επαναληπτικό διαγωνισµό του έργου «Ανακαίνιση Πτέρυγας Νοσηλείας 1ου Ορόφου στο 404 ΓΣΝ», δέχτηκε προσφορά ενός και µόνο εργολήπτη µε έδρα την Αθήνα. Καταγγέλλουµε όλη την διαδικασία επισηµαίνοντας ότι δεν υπήρχε ο επαρκής ανταγωνισµός στην συγκεκριµένη δηµοπρασία έργου, µε αποτέλεσµα να µην είναι πιθανώς η συµφέρουσα η οικονοµική προσφορά.

Θεωρούµε ότι η ∆ΜΧ και ο ∆ιοικητής της 1ης Στρατιάς, εάν συναινέσουν στην ανάθεση των έργων µε την παραπάνω διαδικασία, συναινούν ταυτόχρονα στη µη χρηστή και σύννοµη διαχείριση ∆ηµόσιου χρήµατος και καθίστανται υπόλογοι για τούτω και ειδικά την παρούσα χρονική στιγµή της έντονης Οικονοµικής κρίσης. Επισηµαίνουµε επίσης τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής και Ελληνικής Νοµοθεσίας περί πληρωµής εντός εξήντα (60) ηµερών από τη δηµιουργία της οιαδήποτε οφειλής του ∆ηµοσίου τοµέα. Έχουµε ήδη ζητήσει επανειληµµένα συνάντηση µε τον ∆ιοικητή της 1ης Στρατιάς, και πιστεύουµε ότι εκείνος θα ανταποκριθεί άµεσα στην έκκληση µας για συνάντηση.

Εργοληπτικόν βήµα ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑ∆Α ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ "SYNTAXIS" Λ. ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ 334 - ΑΓ. ∆ΗΜΗΤΡΙΟΣ 210-9920310/6947-692199 • e-mail: info@syntaxis.gr • www.syntaxis.gr

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΜΗΝΩΝ ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 - ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ

ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ

ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ ΦΟΡΟΥ 20% ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΗΚΕ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟ 2014 ΓΙΑ ΑΜΟΙΒΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ, ΑΜΟΙΒΕΣ ∆ΙΟΙΚΗΣΗΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΆΛΛΕΣ ΑΜΟΙΒΕΣ ΓΙΑ ΠΑΡΟΜΟΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

έως 31/12/2014

ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΤΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΕΝ∆ΟΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑ∆ΟΣΕΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΛΗΨΕΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

έως 24/12/2014

ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ(INTRASTAT) ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝ∆ΟΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ (ΑΠΟΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΣΕΙΣ) ΤΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΜΗΝΑ

έως 24/12/2014

ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ ΦΟΡΟΥ 20% ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΗΚΕ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟ 2014 ΓΙΑ ΤΑ ΕΙΣΟ∆ΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ∆ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ(πνευµατικής ιδιοκτησίας, καλλιτεχνικού ή επιστηµονικού έργου, λογισµικού, διπλωµάτων ευεσιτεχνίας, εµπορικών σηµάτων κ.α. Ν.4172/2013, πολ. 1012/3.1.2014)

έως 31/12/2014

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΛΟΓΩ ΑΠΟΛΥΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ Ν.2112/20 ΠΟΥ ΚΑΤΑΒΛΗΘΗΚΕ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΜΗΝΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014 (Ο φόρος υπολογίζεται µε µηδενικό συντελεστή για ποσό αποζηµίωσης έως 60.000,00, 10% για ποσό αποζηµίωσης 60.001 -100.000 , 20% για ποσό αποζηµίωσης 100.001-150.000 και τέλος 30% για ποσό αποζηµίωσης 150.001 και άνω.

έως 31/12/2014

ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ Α.Π.∆. ΜΗΝΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧ/ΣΕΩΝ & ΟΙΚΟ∆ΟΜ/ΚΩΝ ΕΡΓΩΝ )

έως 31/12/2014

ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΗΚΕ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2014

έως 31/12/2014

ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ Φ.Π.Α. ΜΗΝΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (ΓΙΑ ΥΠΟΧΡΕΟΥΣ ΜΕ ∆ΙΠΛΟΓΡΑΦΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ)

έως 31/12/2014

ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ-ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 2013

έως 31/12/2014

Ηµερολόγιο

2015 ΠΕΡΙΟ∆ΟΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ Α.Π.∆. ΜΗΝΟΣ ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (ΚΟΙΝΩΝ ΕΠΙΧ/ΣΕΩΝ & ΟΙΚΟ∆ΟΜ/ΚΩΝ ΕΡΓΩΝ )

έως 30/01/2015

ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΗΚΕ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014

έως 30/01/2015

ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ ΦΟΡΟΥ 20% ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΗΚΕ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΓΙΑ ΑΜΟΙΒΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ, ΑΜΟΙΒΕΣ ∆ΙΟΙΚΗΣΗΣ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ AΛΛΕΣ ΑΜΟΙΒΕΣ ΓΙΑ ΠΑΡΟΜΟΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

έως 30/01/2015

ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΤΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΕΝ∆ΟΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑ∆ΟΣΕΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΛΗΨΕΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)

έως 26/01/2015

ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ(INTRASTAT) ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝ∆ΟΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ (ΑΠΟΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑ∆ΟΣΕΙΣ) ΤΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΜΗΝΑ (∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014)

έως 26/01/2015

∆ΗΛΩΣΗ ΑΠΟ∆ΟΣΗΣ ΤΕΛΩΝ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΟΡΩΝ ΑΥΤΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΟΥ ΤΡΙΜΗΝΟΥ (ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014)

έως 30/01/2015

∆ΗΛΩΣΗ ΑΠΟ∆ΟΣΗΣ ΤΕΛΩΝ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑΚΟΥ ΤΡΙΜΗΝΟΥ (ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ - ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014)

έως 30/01/2015

ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ ΦΟΡΟΥ 20% ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΗΚΕ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 ΓΙΑ ΤΑ ΕΙΣΟ∆ΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ∆ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ(πνευµατικής ιδιοκτησίας, καλλιτεχνικού ή επιστηµονικού έργου, λογισµικού, διπλωµάτων ευεσιτεχνίας, εµπορικών σηµάτων κ.α. Ν.4172/2013, πολ. 1012/3.1.2014)

έως 30/01/2015

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΛΟΓΩ ΑΠΟΛΥΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ Ν.2112/20 ΠΟΥ ΚΑΤΑΒΛΗΘΗΚΕ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΜΗΝΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (Ο φόρος υπολογίζεται µε µηδενικό συντελεστή για ποσό αποζηµίωσης έως 60.000,00, 10% για ποσό αποζηµίωσης 60.001 - 100.000, 20% για ποσό αποζηµίωσης 100.001-150.000 και τέλος 30% για ποσό αποζηµίωσης 150.001 και άνω.

έως 30/01/2015

ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗΣ ∆ΗΛΩΣΗΣ Φ.Π.Α. ΜΗΝΟΣ ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014 (ΓΙΑ ΥΠΟΧΡΕΟΥΣ ΜΕ ∆ΙΠΛΟΓΡΑΦΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ) Παρακαλούµε ως προς την επιβεβαίωση των καταληκτικών ηµεροµηνιών

έως 30/01/2015

Εργοληπτικόν βήµα

1. ΑΓΡΙΝΙΟΥ 2. ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ 3. ΑΡΓΟΛΙ∆ΑΣ 4. ΑΡΚΑ∆ΙΑΣ 5. AΡΤΑΣ 6. ΒΟΙΩΤΙΑΣ 7. ΓΡΕΒΕΝΩΝ 8. ∆ΡΑΜΑΣ 10. ∆. ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ 11. ∆Ω∆ΕΚΑΝΗΣΟΥ 12. ΕΒΡΟΥ 13. ΕΥΒΟΙΑΣ 14. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ 15. ΖΑΚΥΝΘΟΥ 16. ΗΛΕΙΑΣ 17. ΗΜΑΘΙΑΣ 18. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ 19. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ & Κ. ΜΑΚ/ΝΙΑΣ 20. ΘΡΑΚΗΣ 21. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 22. ΚΑΒΑΛΑΣ 23. ΚΑΡ∆ΙΤΣΑΣ 24. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

ΣΤΟΙΧΕΙΑ συνδέσµων

25. ΚΕΡΚΥΡΑΣ 26. ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ 27. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ 28. ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ 29. ΛΑΚΩΝΙΑΣ 30. ΛΑΡΙΣΑΣ 31. ΛΑΣΙΘΙΟΥ 32. ΛΕΣΒΟΥ 33. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 34. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 35. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ 36. ΞΑΝΘΗΣ 37. ΠΑΤΡΩΝ 38. ΠΕΛΛΑΣ 39. ΠΙΕΡΙΑ 40. ΠΡΕΒΕΖΑΣ - ΛΕΥΚΑ∆ΑΣ 41. ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ 42. ΡΕΘΥΜΝΗΣ 43. ΣΕΡΡΩΝ 44. ΤΡΙΚΑΛΩΝ 45. ΦΘΙΩΤΙ∆ΑΣ 46. ΦΛΩΡΙΝΑΣ 47. ΦΩΚΙ∆ΑΣ 48. ΧΑΛΚΙ∆ΙΚΗΣ 49. ΧΑΝΙΩΝ 50. ΧΙΟΥ

T : 26410-29075 F:47960 info@sedeag.gr T: 26910-29243, F: 68477 fanisk@otenet.gr T 27510-69120 & F:24515 T & F: 2710-239133 T: 26810-21027, F: 26605 eliasanast@yahoo.gr T: 22610-22382, F: 27685 T: 24620-87644, F: 87643 T: 25210-21780, F: 25506 ergolip@gmail.com T & F: 24610-39568 synd-ergdm@ath.forthnet.gr T: 22410-29600, F: 30941 T: 25510-25141, F: 32298 ilniniogr@gmail.com T: 22210-21578, F: 60374 T: 22370-22440, F: 80294 T: 26950-48163, F: 41463 T & F: 26210-28853 kantjoukis@yahoo.gr T: 23310-21060 F: 21950 T: 2810-222460 F: 281101 spedeh@otenet.gr T: 2310-277231, 277656 F;230914 info@spedeth.gr T: 25310-73180, F: 23614 gksal@hotmail.com T: 26510-21482, F: 23678 T: 2510-222827 & F synergk@otenet.gr T & F: 24410-76947 tee_karditsa@tee.gr T: 24670-29858 & F info@spedekas.gr T: 26610-40986, F: 25180 T: 26710-28747 & F: T: 27410-26491, F: 73577 sedekorin@gmail.com T: 22810-83615, F: 86562 T: 27310-23606, F: 29776 dpapadako@tee.gr T: 2410-535566 & F sedelar@tee.gr T: 28410-82855 & F lioud@agn.forthnet.gr T: 22510-44990, 44179, F: 42557 T: 24280-76803 & F T: 26310-55400, F: 26310-55404 tevek@otenet.gr T: 27210-28145 & F:86973 T: 25410-62789 & F stavros@zouridis.com T: 2610-276813, F:620080 esyllo@tee.gr T: 23810-26681, F: 26681 nfo@sedep.gr T: 23510-23813,,F: 23833 spedepierias@gmail.com T: 26820-22767, F:26927 T: 210-3821731, F:3823402 spedep@tee.gr T: 28310-52355 & fax sedenret@otenet.gr T: 23210-66661, T & F: 22172 oxhapq@otenet.gr T 24310 70855 & F: 24310-79330 T: 22310-24656 & F sedelamia@gmail.com T: 23850-45261, F: 23850-44060 evage@tee.gr T: 22650-22162, F: 22644 T: 23710-24456, F: 23800-21162 vlahosgiorgos@gmail.com T: 28210-27667 & fax sedechan@yahoo.gr T: 22710-41724, F: 41411 - 20003

Πλ. Ειρήνης & ∆ηµητρακάκη 2

301 00 ΑΓΡΙΝΙΟ

Ανδρονοπούλου 8

251 00 ΑΙΓΙΟ

Β. Γεωργίου 8 Πλ. Αγ. ∆ηµητρίου 15 Γώγου Μπάκολα & Καραολή

212 00 ΑΡΓΟΣ 221 00 ΤΡΙΠΟΛΗ 471 00 ΑΡΤΑ

∆ηµ. Ανδρεαδάκη 46 Εργατικής Πρωτοµαγιάς 1 Επίκουρου 2

321 00 ΛΕΙΒΑ∆ΙΑ 511 00 ΓΡΕΒΕΝΑ 661 00 ∆ΡΑΜΑ

Μπουσίου & Εστίας 3

501 00 ΚΟΖΑΝΗ

Γρ. Ατταβύρου 14 ∆ικαστηρίων 36 & Kανάρη

851 00 ΡΟ∆ΟΣ 681 00 ΑΛΕΞ/ΛΗ

Αντωνίου ∆ούνα 1 Καραϊσκάκη 4 Φιλιτά 30 Ξενοφώντος 2 & Γερµανού

341 00 ΧΑΛΚΙ∆Α 361 00 ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ 291 00 ΖΑΚΥΝΘΟΣ 271 00 ΠΥΡΓΟΣ

Ιεραρχών 1 25ης Αυγούστου 21

591 00 ΒΕΡΟΙΑ 712 02 ΗΡΑΚΛΕΙΟ

Αριστοτέλους 14

546 23 ΘΕΣ/ΚΗ

Αγχιάλου 1-3-5

691 00 ΚΟΜΟΤΗΝΗ

Ν. Ζέρβα 4-6 Κασσάνδρου 1

453 32 ΙΩΑΝΝΙΝΑ 654 03 ΚΑΒΑΛΑ

Καζαµπάκα 4

431 00 ΚΑΡ∆ΙΤΣΑ

∆ιοικητηρίου 4

521 00 ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Θεοτόκη 25 Λ. Βεργωτή 14 Κροκιδά 73

491 00 ΚΕΡΚΥΡΑ 281 00 ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ 201 00 ΚΟΡΙΝΘΟΣ

Ακτή Πέτρου Ράλλη & Άνδρου 1 Ευαγγελιστρίας 45

841 00 ΣΥΡΟΣ 231 00 ΣΠΑΡΤΗ

Καλλιθέας 7 & Τζαβέλλα

412 22 ΛΑΡΙΣΑ

Λασιθίου 35

721 00 ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Πιττακού 21 Κοραή 65 Ναυπάκτου 4

811 00 ΜΥΤΙΛΗΝΗ 382 21 ΒΟΛΟΣ 302 00 ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ

K. Γεωργούλη 12 Βενιζέλου 84

241 00 ΚΑΛΑΜΑΤΑ 671 00 ΞΑΝΘΗ

Κανακάρη 101

262 21 ΠΑΤΡΑ

Φιλίππου 26

582 00 Ε∆ΕΣΣΑ

Αγ. Λαύρας 26

601 00 ΚΑΤΕΡΙΝΗ

4ο χλµ. Ε.Ο. Πρέβεζας - Ιωαννίνων 481 00 ΠΡΕΒΕΖΑ Εµµ. Μπενάκη 18 106 78 ΑΘΗΝΑ Κουντουριώτου 140

741 00 ΡΕΘΥΜΝΟ

Υψηλάντη 1

621 23 ΣΕΡΡΕΣ

Καπαδοστρίου 26 Μακροπούλου 146

421 00 ΤΡΙΚΑΛΑ 351 00 ΛΑΜΙΑ

33ου Συντάγµατος Πεζικού 12

531 00 ΦΛΩΡΙΝΑ

Ι. Γιδογιάννου 18, Άµφισσα Κων/πόλεως 5

331 00 ΦΩΚΙ∆A 631 00 ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ

Καποδιστρίου 71

731 34 ΧΑΝΙΑ

∆αµαλά 38

821 00 ΧΙΟΣ