Εργοληπτικόν Βήμα τεύχος 111 06-07-08-09/2018 by PESEDE

ΤΕΥΧΟΣ 111 ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2018

ΑΕΠΠ: Ένας νέος θεσμός

που προάγει τη διαφάνεια στα δημόσια έργα

Φώτιος Θεοδ.Κατσίγιαννης Συνέντευξη του Πρόεδρου της Αρχής Εξέτασης

Προδικαστικών Προσφυγών και Πρόεδρος Εφετών Δ.Δ. ε.τ.κ.

Ν. 4412/2016

Δηµόσιες Συµβάσεις Έργων Προµηθειών και Υπηρεσιών

Χρήστος Μητκίδης Νοµικός Σύµβουλος του Κράτους

ΚΡΙΣΙΜΑ ΘΕΜΑΤΑ

Ανάθεσης και Εκτέλεσης Συµβάσεων Δηµοσίων Έργων

Τσιομπάνου Αικατερίνη Δικηγόρος

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Σταύρος Αρναουτάκης Περιφερειάρχης Κρήτης

Απόστολος Βουλγαράκης Αντιπεριφερειάρχης Χανίων

Ιωάννης Χαρωνίτης

Διευθύνων σύµβουλος της ΚΤΥΠ Α.Ε.

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Κωνσταντίνα Νικολάκου Αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ο Κατασκευαστικός Κλάδος εγκλωβισµένος σε µία χώρα που ασφυκτιά ΜΕΓΑΛΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕ ΕΡΓΑ ΣΕ ΒΟΡΡΑ ΚΑΙ ΝΟΤΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΥ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΝΟΜΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ Συνέντευξη: Σταύρος Αρναουτάκης, Περιφερειάρχης Κρήτης Συνέντευξη: Απόστολος Βουλγαράκης, Αντιπεριφερειάρχης Χανίων 74ο ΤΑΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ΠΕΣΕ∆Ε ΚΡΗΤΗ ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ∆ΤΕ/Π∆Μ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ∆ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ Συνέντευξη: Ιωάννης Χαρωνίτης, ∆ιευθύνων Σύµβουλος της ΚΤΥΠ Α.Ε. EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α Κωνσταντίνα Νικολάκου, Αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Συνέντευξη: Φώτιος Κατσίγιαννης, πρόεδρος Εφετών ∆.∆. ε.τ.κ. Ν. 4412/2016 ∆ηµόσιες Συµβάσεις Έργων, Προµηθειών και Υπηρεσιών ΚΡΙΣΙΜΑ ΘΕΜΑΤΑ Ανάθεσης και Εκτέλεσης Συµβάσεων ∆ηµοσίων Έργων ΑΝΟΙΧΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Τεχνολογίες αύξησης της ενεργειακής απόδοσης στρατιωτικών εγκαταστάσεων Η ΓΩΝΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝ∆ΕΣΜΩΝ ΤΗΣ ΠΕΣΕ∆Ε Η ΓΩΝΙΑ Τ0Υ Τ.Μ.Ε.∆.Ε. Η ΓΩΝΙΑ ΤΗΣ Π.Ο.Ε.Μ.∆.Υ.Α.Σ Η ΓΩΝΙΑ ΤΗΣ Π.Ε.∆.Μ.Η.Ε.∆.Ε. Η ΓΩΝΙΑ ΤΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ Η ΓΩΝΙΑ ΤΗΣ Π.Ο.ΜΗ.Τ.Ε.∆.Υ. Η ΓΩΝΙΑ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ Η ΓΩΝΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΟΥ Η ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΣΜΕ∆ΕΚΕΜ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΥΝ∆ΕΣΜΩΝ BUSINESS NEWS ΕΚΘΕΣΕΙΣ ∆ΙΕΘΝΕΙΣ

6 8 9 10 12 14 18 20 23 26 29 30 35 42 48 58 64 66 68 69 70 72 74 75 76 77 78 78

Εργοληπτικόν βήµα

∆ιµηνιαία Έκδοση της ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΣΥΝ∆ΕΣΜΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ, Θεµιστοκλέους 4, 106 78 Αθήνα, τηλ: 210 3814735, 210 3838759 eΤΕΥΧΟΣ 111 ΙΟΥΝΙΟΣ-ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2018 mail: secretary@pesede.gr www.pesede.gr. Ι∆ΙΟΚΤΗΤΗΣ: Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε • ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ: Γιώργος Γάγαλης, Πρόεδρος ΠΕΣΕ∆Ε. ΕΙ∆ΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΚωδικός εντύπου 011271 ΤΕΣ: Τάσος Γακίδης, Νοµικός Σύµβουλος ΠΕΣΕ∆Ε. ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ - ∆ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ www.pesede.gr ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Αθηνά Σαλούστρου. ΕΚ∆ΟΤΗΣ: GOBLUEHELLAS ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ e-mail: info@gobΝέα, δραστηριότητες, νοµικά luehellas.org www.gobluehellas.org. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Κυριακή Ζαµπάρα και φορολογικά θέµατα άµεσα και έγκυρα, από το χώρο εργασίας zabara@gobluehellas.org. ∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ: GOBLUEHELLAS. Μέλη του ∆.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε ΠΡΟΕ∆ΡΟΣ: Γιώργος Γάγαλης, (τ. Πρόεδρος του ΣΠΕ∆Ε Θεσ/νίκης & ΚΜ.). Α’ ΑΝΤΙΠΡΟΕ∆ΡΟΣ: Αριστοτέλης Μυλωνάς, (τ. Πρόεδρος του ΣΕ∆Ε Καρδίτσας). Β’ ΑΝΤΙΠΡΟΕ∆ΡΟΣ: Μαρία Τσιοµπάνου, (Πρόεδρος του ΣΠΕ∆Ε ∆. Μακεδονίας). ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Ευάγγελος Γαλάνης (τ. Πρόεδρος του ΣΠΕ∆Ε Πατρών). ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Κωνσταντίνος Κατσιδονιωτάκης (Πρόεδρος ΣΕ∆Ε Λασιθίου). ΤΑΜΙΑΣ: Εµµανουήλ Σινωπίδης (Πρόεδρος του ΣΠΕ∆Ε Πιερίας). ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ: Βάρκας Ιωάννης (ΣΠΕ∆Ε ∆υτικής Μακεδονίας), Γαλάνης Στέργιος (ΣΕ∆Ε Σερρών), Γρυλλάκης Αναστάσιος (Πρόεδρος ΣΠΕ∆Ε Ηρακλείου), ∆ερµεντζόγλου Ιωάννης (ΣΠΕ∆Ε Καβάλας), Ζωντανός Ηλίας (ΣΠΕ∆Ε Μεσσηνίας), Καλογρίδης Εµµανουήλ (Πρόεδρος ΣΠΕ∆Ε Χανίων), Καλτσάς Νικόλαος (ΣΠΕ∆Ε Φθιώτιδας), Καντζούκης Ιωάννης (ΣΕ∆Ε Ηλείας), Κατσικάρη Γεωργία (Πρόεδρος ΣΕ∆Ε Θράκης), Κοτορένης Χρήστος (Πρόεδρος ΣΠΕ∆Ε Καστοριάς), Κυρίτσης Βάϊος (Γεν. Γραµµατέας ΣΕ∆Ε Λάρισας), Λύρος Κωνσταντίνος (ΣΕ∆Ε Μεσολογγίου - Ναυπάκτου), Μήτρου Ηρώ (Γενική Γραµµατέας ΣΠΕ∆Ε, Θεσσαλονίκης & Κεντρ. Μακεδονίας), Παπαβασιλείου Αναστασία (Πρόεδρος ΣΕ∆Ε Άρτας), Παπαευαγγέλου ∆ηµήτρης (Πρόεδρος ΣΕ∆Ε Καρδίτσας), Ρουπακιάς Γεώργιος (ΣΕ∆Ε Λάρισας), Αυγέρης Στέργιος (ΣΕ∆Ε Σερρών), Τσιακίρης Απόστολος (Πρόεδρος ΣΕ∆Ε Έβρου). ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: Γιώργος Γάγαλης, Μυλωνάς Αριστοτέλης, Μαρία Τσιοµπάνου, Ευάγγελος Γαλάνης, Στέργιος Γαλάνης, Γιώργος Ρουπακιάς, Απόστολος Τσιακίρης, ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΤΡΟΠΗ: Ρούλιος Αντώνιος (Ρέθυµνο), Ορφανίδης ∆ηµήτριος (Καβάλα), Πολιτίδης Θεοδώρος (Πτολεµαΐδα). AΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ ΜΕΛΟΣ: Ιωάννης Γελαδάρης (Πιερίας). ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ: Κουβουκλιώτης Φώτης (Θεσσαλονίκης & Κ.Μ), Κουτράκης ∆ηµήτρης (Ρέθυµνο), Μαντάς Πέτρος (Πάτρα).

EDITORIAL Γράφει η Μαρία Τσιοµπάνου, Β’ Αντιπρόεδρος της ΠΕΣΕ∆Ε

Ο Κατασκευαστικός Κλάδος εγκλωβισµένος σε µία χώρα που ασφυκτιά Συµπληρώνοντας µία δεκαετία συνεχούς συρρίκνωσης του κατασκευαστικού κλάδου, απόρροια της οικονοµικής κρίσης της χώρας µας, έρχεται ακόµη πιο µεγεθυµένο το φαινόµενο των Ασυνήθιστα Χαµηλών Προσφορών. ∆εν είναι η πρώτη φορά που ο κλάδος καλείται να αντιµετωπίσει το φαινόµενο αυτό. Η ειδοποιός διαφορά είναι ότι αυτή τη φορά το επιχειρηµατικό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα «εχθρικό». Η περικοπή των δηµόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, η έλλειψη ρευστότητας και τραπεζικής χρηµατοδότησης, οι υψηλότατες προσφερόµενες εκπτώσεις και η δραστική αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης άµεσης και έµµεσης – βλέπε ασφαλιστικές εισφορές - είναι τα σηµαντικότερα χαρακτηριστικά του επιχειρηµατικού «κλίµατος» του κλάδου. Η ύφεση στον τοµέα των κατασκευών, από το 2007 και µετά είναι βαθιά και κινδυνεύει να πάρει µόνιµα χαρακτηριστικά. Ταυτόχρονα , η χώρα µας βρίσκεται σε µόνιµη δηµοσιονοµική πίεση, που έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των παράλογα υψηλών πρωτογενών πλεονασµάτων, µειώνοντας κάθε σοβαρή πιθανότητα για ανάπτυξη. Το µόνο σίγουρο είναι ότι η προσαρµογή της ελληνικής οικονοµίας σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την έξοδο από την κρίση. Το µόνο σίγουρο είναι ότι ο κλάδος των κατασκευών ήταν, είναι και θα είναι ένας από τους κινητήριους µοχλούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονοµίας, µία σηµαντική πηγή εθνικού πλούτου, όπως εξάλλου ισχύει και διεθνώς. Είναι επίσης γεγονός ότι πολλά άλλαξαν, έστω και µε αργό ρυθµό, τα τελευταία χρόνια στη χώρα µας. Οι Έλληνες πολίτες είµαστε πλέον πιο ανοικτοί και πιο έτοιµοι να δεχθούµε έννοιες όπως διεθνή αγορά, ανταγωνισµός, δηµοσιονοµική σταθερότητα, διαφάνεια, Ανεξάρτητες Αρχές κ.ά. Εξάλλου ο Ν4412/2016 µπορεί να θεωρηθεί ένα σηµαντικό βήµα του εκσυγχρονισµού του Νοµικού Πλαισίου των ∆ηµοσίων Συµβάσεων. Όµως η αίσθηση που επικρατεί σήµερα στον κλάδο είναι ότι είναι εγκλωβισµένος σχεδόν σταµατηµένος. Και αυτό διότι οι όποιες µεταρρυθµίσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί. Επί δύο χρόνια ο νέος νόµος υφίσταται αλλεπάλληλες αλλαγές και διορθώσεις -µέχρι τώρα µε 20 περίπου νοµοθετήµατα-, δηλαδή τροποποιείται περίπου µία φορά τον µήνα. Παρόλα αυτά ακόµη και σήµερα ο νόµος είναι ελλιπής (πχ Μητρώα), ενώ ακόµα υπάρχουν εµφανείς αδυναµίες του νόµου, όπως για παράδειγµα ο χρόνος για την υπογραφή της σύµβασης ακόµη και µικρών έργων είναι κατ’ ελάχιστον 8-10 µήνες, λόγω των περίπλοκων γραφειοκρατικών διαδικασιών και των πολλών δικαιολογητικών που απαιτούνται σε τρείς τουλάχιστον φάσεις του διαγωνισµού. Τέλος ενώ υπάρχουν ιδιαίτερα σηµαντικές και καινοτόµες προτάσεις, όπως της ΠΕΣΕ∆Ε -κατάθεση τεκµηρίωσης της οικονοµικής προσφοράς ήδη στον διαγωνισµό – κρίση των προσφορών µε βάση αντικειµενικά κριτήρια από ήδη κατασκευασθέντα έργα - υποβολή από µέρους του συµµετέχοντος, ήδη από την φάση της προσφοράς, εκείνων των στοιχείων που θα επιτρέπουν στην Επιτροπή ∆ιαγωνισµού να αξιολογήσει µε αντικειµενικότητα την αξιοπιστία της προσφοράς κ.λ.π., το Υπουργείο δεν δείχνει «πρόθυµο» να αντιµετωπίσει το θέµα. Σε αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο ο τοµέας των κατασκευών αναζητά κατεύθυνση και προοπτική για το µέλλον. Το περιβάλλον θα αλλάξει µόνο εάν η ελληνική κοινωνία συνειδητοποιήσει και αποδεχθεί ότι η επιχειρηµατικότητα δεν είναι εχθρός αλλά αντιθέτως παράγει θέσεις εργασίες και κέρδος, βασικά στοιχεία ευηµερίας και ανάπτυξης. Είναι τελικά θέµα πολιτικής βούλησης να δοθεί µία νέα ώθηση στη χώρα µας, η οποία πλέον ασφυκτιά.

w w w . pe se d e. g r

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

ΜΕΓΑΛΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕ ΕΡΓΑ ΣΕ ΒΟΡΡΑ ΚΑΙ ΝΟΤΟ

Μια µεγάλη βόλτα επιχειρεί στο τεύχος αυτό το «Εργοληπτικόν Βήµα» σε έργα µικρά και µεγάλα, διασχίζοντας τον κάθετο άξονα της Ελλάδας. Ξεκινώντας από τα νότια και από τη Μεγαλόνησο θα συναντήσουµε τον Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρο Αρναουτάκη ο οποίος µας µιλά µεταξύ άλλων για τις εξελίξεις όσον αφορά τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ). Για τα αναπτυξιακά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη στο νοµό Χανίων ζητήσαµε στοιχεία από τον αρµόδιο Αντιπεριφερειάρχη κ. Απόστολο Βουλγαράκη, ενώ στο τεύχος αυτό µας «συστήνεται» ο Σύνδεσµος Εργοληπτών ∆ηµοσίων Έργων του νοµού Λασιθίου διά στόµατος του προέδρου του κ. Ντίνου Κατσιδονιωτάκη. Ανεβαίνοντας λίγο βορειότερα συναντάµε την Θεµατική Αντιπεριφερειάρχη Πελοποννήσου κα Κωνσταντίνα Νικολάκου, η οποία µας µιλά για ένα µεγάλο έργο το οποίο φιλοδοξεί να αλλάξει το τοπίο όσον αφορά στη διαχείριση των απορριµµάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, την Ολοκληρωµένη ∆ιαχείριση Απορριµµάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου – (Σ∆ΙΤ). Και φτάνοντας µέχρι το βορειοδυτικό άκρο της χώρας παίρνουµε µια γεύση από τα σηµαντικότερα έργα της ∆ΤΕ/Π∆Μ της Περιφέρειας ∆υτικής Μακεδονίας. Τέλος στη συνέντευξη του στο «Εργοληπτικόν Βήµα» ο ∆ιευθύνοντας Σύµβουλος της ΚΤΥΠ Α.Ε. Ιωάννης Χαρωνίτης µας ενηµερώνει για τον γενικότερο σχεδιασµό της Εταιρείας και µας δίνει στοιχεία για δεκάδες έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη και αφορούν σχολεία και κτήρια δικαιοσύνης και υγείας.

w w w . pe se d e. g r

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΚΡΗΤΗ

Π Α Ρ Ο Υ Σ Ι Α Σ Η Τ Ο Υ Σ Υ Ν Δ Ε Σ Μ Ο Υ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΝΟΜΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ∆ΡΑΣΗ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ Ο Σύνδεσµος µας φέτος συµπληρώνει 40 χρόνια δυναµικής παρουσίας στον κλάδο των δηµοσίων έργων προσφέροντας στην ανάπτυξη των τεχνικών έργων του νοµού Λασιθίου. Οφείλω να αναφερθώ στους πρωτεργάτες αυτού του Συνδέσµου, που προσφέραν τότε ακούραστα τις υπηρεσίες τους και τις εµπειρίες τους για να πάρει «σάρκα και οστά» ο σύνδεσµος αυτός, που καλούµαστε εµείς σήµερα να τον υπηρετήσουµε και να τον διατηρήσουµε στο επίπεδο που του αρµόζει, σε αυτή τη γωνιά της Ελλάδας µακριά από κάθε είδους κέντρα. Πρωτεργάτες λοιπόν αυτού του συνδέσµου ήταν οι σήµερα εκλιπόντες: 1. Γιακουµάκης Γιώργος 2. Καραβαλάκης Νίκος 3. Μήλας Βασίλης 4. ∆αουράκης Νίκος Η επιστολή λοιπόν αυτή σήµερα αποτελεί κι ένα µνηµόσυνο στους παραπάνω συναδέλφους, στους οποίους οφείλουµε την ύπαρξη του Συνδέσµου µας.

w w w . p es ed e . g r

συνδικαλιστική µας δράση ήταν και είναι πολύ έντονη όλα αυτά τα χρόνια µέχρι και σήµερα µε τη συµµετοχή όλων των µελών του Συνδέσµου. Από το 2014 ο Σύνδεσµος µας κατάφερε να έχει εκπροσώπηση στο ∆.Σ. της ΠΕΣΕ∆Ε, επεκτείνοντας έτσι τη δράση του σε πανελλήνιο επίπεδο. Έτσι φέτος, εν ετει 2018, αναλαµβάνει υπεύθυνα τη διοργάνωση του 74ου πανελλήνιου συνέδριου της ΠΕΣΕ∆Ε στην Ιεράπετρα, και το ολοκληρώνει µε επιτυχία. Πέραν όµως όλων των παραπάνω ο Σύνδεσµος νοµού Λασιθίου, τα τελευταία χρόνια της µεγάλης οικονοµικής κρίσης που έπληξε τον τεχνικό κλάδο, προσπαθεί µε κάθε τρόπο να δίνει λύσεις στα προβλήµατα που έχουν δηµιουργηθεί στους εργολήπτες, και να ξεπερνά τα εµπόδια κατά το δυνατόν. ∆εν είναι λίγα τα προβλήµατα που προσπαθούµε να αντιµετωπίσουµε όπως η περιΝτίνος κοπή των δηµοσίων επενδύσεων, η έλλειψη ρευστότητας, οι υψηλότατες προσφερόµεΚατσιδονιωτάκης νες εκπτώσεις, η αύξηση των φορολογικών Πρόεδρος και ασφαλιστικών εισφορών κ.λ.π. Για όλα τα παραπάνω µακροχρόνια του ΣΕ∆Ε Λασιθίου προβλήµατα, ο σύνδεσµος Λασιθίου προσπαθεί να τα αντιµετωπίσει µε την καθηµερινή άψογη συνεργασία του µε την ΠΕΣΕ∆Ε, συµβάλλοντας έτσι στη βελτίωση των κακών συνθήκων άσκησης του επαγγέλµατος µας. Τα µακροχρόνια αυτά προβλήµατα µέρα µε τη µέρα επιδεινώνουν την κατάσταση των εργοληπτών, οδηγώντας τους σε αδιέξοδο και αβεβαιότητα για την µελλοντική τους ύπαρξη. Κλείνοντας αξίζει να αναφέρω ότι, πέραν των οποίων προβληµάτων, που δυστυχώς µας έχουν φέρει σε αδιέξοδο, πρέπει να αγκαλιάσουµε και τη νέα γενιά των εργοληπτων-µηχανικων µε σωστές και δίκαιες προτάσεις, γι’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς που διανύει επαγγελµατικά ο κλάδος µας. Σκοπός να είναι έτοιµοι µελλοντικά να αναλάβουν και αυτοί τη σκυτάλη των συνδέσµων µας µε όσο το δυνατόν λιγότερα προβλήµατα, που µας έχει δηµιουργήσει η πολιτεία.

ΖΗΤΑΜΕ ΑΜΕΣΑ λοιπόν από τη σηµερινή Κυβέρνηση να δώσει λύσεις στα προβλήµατα των µικροµεσαίων εργοληπτικών επιχειρήσεων. ΖΗΤΑΜΕ ΑΜΕΣΑ από τον υπουργό κύριο Σπίρτζη να δεχτεί να συνοµιλήσει επιτέλους µε το ∆.Σ. της ΠΕΣΕ∆Ε, για να ακούσει τα προβλήµατα µας και τις απόψεις µας, και να καταλάβει ότι οι µικροµεσαίες εργοληπτικές επιχειρήσεις πρέπει να ενδυναµωθούν και να στηριχτούν από την πολιτεία, διότι ο τεχνικός κλάδος αυτός παραµένει ένας από τους βασικότερους τοµείς δηµιουργίας θέσεων εργασίας τόσο σε τοπικό όσο και σε πανελλήνιο επίπεδο.

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΚΡΗΤΗ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Σταύρος Αρναουτάκης Περιφερειάρχης Κρήτης Για το πάγιο αίτηµα των Κρητικών, τον Βόρειο Οδικό Άξονα, αλλά και για το νέο διεθνές αεροδρόµιο, τα οικονοµικά προγράµµατα ανάπτυξης στην ενδοχώρα, την ανάδειξη των γεωπάρκων του νησιού και το µεγάλο αρδευτικό έργο των Μπραµιανών µας µίλησε ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτακης σε συνέντευξη που παραχώρησε στο «Εργοληπτικόν Βήµα».

Κύριε Αρναουτάκη ποια είναι η θέση της Περιφέρειας όσον αφορά την υλοποίησή του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, που αποτελεί πάγιο αίτηµα της κοινωνίας του νησιού; Έχουµε επανειληµµένως επισηµάνει ότι αν το ζήτηµα της κατασκευής του ΒΟΑΚ ήταν στην αρµοδιότητα της Περιφέρειας Κρήτης τα πράγµατα θα ήταν καλύτερα, θα είχαν ολοκληρωθεί εδώ και

χρόνια οι απαραίτητες µελέτες και θα είχαµε προχωρήσει. Σήµερα θα µπορούσαµε να µιλάµε για την ολοκλήρωση ενός µεγάλου µέρους του έργου. Από εκεί και πέρα, όµως, η κατάσταση είναι δεδοµένη. Βρισκόµαστε σε ένα κρίσιµο χρονικό σηµείο για το έργο. Εµείς παραµένουµε στη θέση µας διεκδικώντας µε τους φορείς ένα σύγχρονο και ασφαλή οδικό άξονα από την Κίσσαµο µέχρι τη Σητεία. Προς αυτή την κατεύθυνση δουλεύουµε. Είµαστε αισιόδοξοι ότι το επό-

µενο διάστηµα θα δροµολογηθούν εξελίξεις σχετικά µε τη διαγωνιστική διαδικασία του έργου. Πέρα από τον ΒΟΑΚ ποιος είναι ο προγραµµατισµός της Περιφέρειας όσον αφορά στα 450 και πλέον επικίνδυνα σηµεία του επαρχιακού οδικού δικτύου της Κρήτης, που σχετίζονται άµεσα µε την Οδική Ασφάλεια;

w w w . pe se d e. g r

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ Πριν από λίγες µέρες εγκρίθηκε από το Περιφερειακό Συµβούλιο Κρήτης το µεγαλύτερο έργο οδικής ασφάλειας του νησιού. Πρόκειται για ένα ολοκληρωµένο έργο παρέµβασης και αποκατάστασης στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, σε ολόκληρη την Κρήτη ύψους 34,5 εκατ, €. Το έργο προβλέπει παρεµβάσεις σε 452 σηµεία του επαρχιακού οδικού δικτύου σε όλο το νησί. Πρόκειται να εκτελεστεί µε µία ενιαία εργολαβία και ως µεγάλο έργο, λόγω της σηµασίας που δίνει στην οδική ασφάλεια των πολιτών η Περιφέρεια Κρήτης. Πρόκειται για ένα έργο που µελέτησε η Εγνατία Α.Ε. και για το οποίο ολοκληρώθηκαν όλες οι απαιτούµενες διαδικασίες προκειµένου να υλοποιηθεί. Εκτιµούµε ότι µέσα στον Νοέµβριο θα έχουµε και ανάδοχο στο έργο. Έγινε µια σηµαντική δουλειά από τις υπηρεσίες µας και συµπληρώθηκαν και τα κοµµάτια που έλειπαν, έτσι ώστε να είναι ένα ολοκληρωµένο έργο. Πε-

σκευής από τη Βουλή. Πρόκειται για ένα έργο που θα αναβαθµίσει τη διεθνή θέση της Κρήτης στον παγκόσµιο χάρτη των αεροµεταφορών. Τα επόµενα χρόνια το νησί µας για να διατηρήσει τα συγκριτικά του πλεονεκτήµατα στον τουρισµό, θα πρέπει να διαθέτει µια νέα σύγχρονη πύλη εισόδου. Σύµφωνα µε τις µελέτες το νέο αεροδρόµιο στο Καστέλι θα προσδώσει πολλαπλά οφέλη στην κατεύθυνση αυτή. Από εκεί και πέρα εµείς συµµεριζόµαστε τις αγωνίες της τοπικής κοινωνίας και προσπαθούµε σε θεσµικό επίπεδο να συνεισφέρουµε στην επίλυση διαφόρων ζητηµάτων που έχουν προκύψει στην περιοχή. Κύριε Περιφερειάρχη ποια έργα βιώσιµης ανάπτυξης έχετε προς υλοποίηση στο πρόγραµµα σας το επόµενο διάστηµα στην Κρήτη, µε σκοπό την περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη, τη

Η Περιφέρεια Κρήτης συνεργάζεται µε όλους τους φορείς και διεκδικεί έργα για την Κρήτη του µέλλοντος ριµένουµε λοιπόν να ξεκινήσει το νέο χρόνο για όλη την Κρήτη και να καλύψει όλα τα προβληµατικά κι επικίνδυνα σηµεία του επαρχιακού οδικού δικτύου. Ύστερα από αρκετά χρόνια βρισκόµαστε στη φάση καθοριστικών εξελίξεων σχετικά µε την κατασκευή του νέου διεθνούς αεροδροµίου στο Καστέλι. Ποια είναι η εκτίµηση της Περιφέρειας Κρήτης για το έργο και την εξέλιξη των διαδικασιών; Σύµφωνα µε την ενηµέρωση που έχουµε από τα αρµόδια Υπουργεία οι διαδικασίες για την κατασκευή του νέου αεροδροµίου στο Καστέλι εισέρχονται στην τελική ευθεία. Είναι πολύ πιθανό τους επόµενους µήνες να ξεκινήσει και το κατασκευαστικό τµήµα του έργου, αφού πρώτα ψηφιστεί η συµφωνία κατα-

w w w . p es ed e . g r

βελτίωση ποιότητας ζωής των κατοίκων και τη δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας; Πρόκειται για τρία πολύ σηµαντικά έργα που αφορούν ολόκληρη την Κρήτη που αφορούν τις Ολοκληρωµένες Χωρικές Επενδύσεις, και για τις περιοχές Ουνέσκο που είναι το φαράγγι της Σαµαριάς, ο Ψηλορείτης, τα Λευκά Όρη και στη Σητεία,υπογράψαµε πριν λιγες ηµερες. Ο προϋπολογισµός 37 περίπου εκατοµµύρια σε διάφορες δράσεις θα γίνουν όλα αυτά τα έργα και θεωρούµε ότι µαζί µε τα υπόλοιπα έργα τα οποία είναι για

ΚΡΗΤΗ

τις δύο µεγάλες πόλεις της Κρήτης, Ηράκλειο και Χανιά, τα σχέδια βιώσιµης αστικής ανάπτυξης, όλα αυτά τα έργα θα δώσουν µία µεγάλη δυναµική στο νησί, ειδικά στην ενδοχώρα, πάνω στη βιώσιµη ανάπτυξη, στην τουριστική ανάπτυξη, ενώ θα δηµιουργηθούν και θέσεις εργασίας. Ολοκληρωµένες παρεµβάσεις που µαζί µε τα προγράµµατα τα leader τα οποία έχουν προκηρύξει οι Αναπτυξιακές Εταιρείες, αν υπάρχει ένας καλός σχεδιασµός από πλευράς των φορέων θα δώσουν µία άλλη δυναµική στο νησί µας. Εχουµε δουλέψει πάνω από δύο χρόνια, υποστηρίξαµε όλους τους φορείς για να προετοιµαστούν οι µελέτες. Χαιρόµαστε ιδιαίτερα γιατί µέσα από αυτή τη συνεργασία έχουµε µία νέα γενιά έργων τα οποία θα χρηµατοδοτηθούν από την Περιφέρεια. Επίσης σηµαντικό είναι ότι από τα 37 εκ. ευρώ οι εκπτώσεις που θα γίνουν δεν θα πάνε σε άλλα έργα αλλά θα διατεθούν εκ νέου στις ίδιες περιοχές µε αυξηµένο προϋπολογισµό». Ποια είναι η πορεία των διαδικασιών εµπλουτισµού του φράγµατος των Μπραµιανών Ιεράπετρας, ενός από τα µεγαλύτερα αρδευτικά έργα στην Κρήτη? Η προσαγωγός διώρυγα του Μύρτου, για τον εµπλουτισµό του φράγµατος των Μπραµιανών, θα δηµοπρατηθεί ως έργο τον Νοέµβριο, όπως µας διαβεβαίωσε πριν λίγες µέρες ο γ.γ. του Υπουργείου Υποδοµών Γιώργος ∆έδες. Μάλιστα η τηλεφωνική επικοινωνία µε τον κ ∆έδε έγινε στο πλαίσιο της συνάντησης µου µε τον δήµαρχο Ιεράπετρας Θεοδόση Καλαντζάκη και τους εκπροσώπους των ΤΟΕΒ της περιοχής. Οι ίδιοι επισήµαναν πως υπάρχει ανησυχία για την εξέλιξη του σηµαντικότερου αρδευτικού έργου της περιοχής µε δεδοµένη την λειψυδρία που µαστίζει την Κρήτη και ειδικά τις ξηροθερµικές νότιες και ανατολικές περιοχές, µε αποτέλεσµα να απειλούνται χιλιάδες στρέµµατα θερµοκηπιακών καλλιεργειών. Έτσι λοιπόν µετά τη διαβεβαίωση του κ ∆έδε το έργο θα προχωρήσει, θα υπογραφεί τον Οκτώβριο και θα δηµοπρατηθεί τον Νοέµβριο. Πρόκειται για ένα έργο που µε την υλοποίηση του θα συµβάλλει σηµαντικά στην τοπική ανάπτυξη και οικονοµία.

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΚΡΗΤΗ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Απόστολος Βουλγαράκης Αντιπεριφερειάρχης Χανίων

Για τα αναπτυξιακά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη στο νοµό Χανίων µίλησε στο «Εργοληπτικόν Βήµα» ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων κ. Απόστολος Βουλγαράκης.

Στον νοµό Χανίων παρουσιάζονται φαινόµενα οι απευθείας αναθέσεις σε «ηµέτερους» από ∆ήµους να φθάνουν µέχρι και το 70% του τακτικού τους προϋπολογισµού. Είναι στις προθέσεις σας η επιλογή µιας άλλης διαδικασίας πέραν εκείνης των απευθείας αναθέσεων έργων προϋπολογισµού 6925,00 ευρώ; Από το 2011 µέχρι και σήµερα η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων ουδέποτε ανέθεσε απ' ευθείας καµιά σύµβαση έργου. Ποια αναπτυξιακά έργα στον νοµό Χανίων είναι σε εξέλιξη και ποιο το χρονοδιάγραµµα τους;

Η µελέτη για την «Παράκαµψη Χανίων, κόµβος σύνδεσης µε λιµάνι Σούδας και Αεροδρόµιο». Το πρώτο στάδιο της µελέτης έχει ολοκληρωθεί, αλλά υπάρχει εµπλοκή µε την 5η Μεραρχία. Το ερευνητικό έργο για την «Ολοκληρωµένη παρέµβαση προστασίας του παρόχθιου δάσους και την αντιπληµµυρική προστασία του ποταµού Κοιλιάρη». Η µελέτη έχει ανατεθεί στο Πολυτεχνείο Κρήτης, η ολοκλήρωσή της θα γίνει στα µέσα του 2019, ενώ έχει ήδη παραδοθεί το 1ο τεύχος. Το ερευνητικό έργο για την «Επικαιροποίηση σχεδίου αξιοποίησης υδατικού δυναµικού λεκάνης Ταυρωνίνη (φράγµα Παπαδιανών – Σεµπρωνιώτη)» προϋπολογισµού 24 εκατ. €.

Η «Παράκαµψη Τοπολίων», αφορά ένα έργο προϋπολογισµού 15,650 εκατ. €. Το έργο είναι σε εξέλιξη και η ολοκλήρωση του αναµένεται στο τέλος του 2019. Η «Νέα χάραξη Πλάτανος – Σφηνάρι». Έχει υποβληθεί η µελέτη στο Υπουργείο Υποδοµών για τη χρηµατοδότηση προϋπολογισµού 12 εκατ. €. Οριοθέτηση ποταµού Ταυρωνίτη. Η ολοκληρωµένη µελέτη έχει υποβληθεί στο Υπουργείο Υποδοµών για χρηµατοδότηση 10 εκατ. €. Συνολικά για βελτίωση του επαρχιακού οδικού δικτύου στα Χανιά έχουν δηµοπρατηθεί 29 έργα για το 2018, συνολικού προϋπολογισµού 30 εκατ. €.

5 6 7

w w w . pe se d e. g r

74ο ΤΑΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ΠΕΣΕ∆Ε

ΚΡΗΤΗ

Καθόλου αισιόδοξες ήταν οι διαπιστώσεις του 74ου Τακτικού Συνεδρίου της Πανελλήνιας Ένωσης Συνδέσµων Εργοληπτών ∆ηµοσίων Έργων της ΠΕΣΕ∆Ε που πραγµατοποιήθηκε στην Ιεράπετρα στην αίθουσα «Μελίνα Μερκούρη» το τριήµερο 28, 29 και 30 Ιουνίου

w w w . pe se d e. g r

74ο ΤΑΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ΠΕΣΕ∆Ε

ΚΡΗΤΗ

• Με το σταγονόµετρο το Πρόγραµµα ∆ηµοσίων Επενδύσεων • Τεράστιοι χρόνοι ωρίµανσης & δηµοπράτησης των έργων • ∆αίδαλος ο νέος νόµος 4412/16 για εργοληπτικές επιχειρήσεις και Αναθέτουσες Αρχές • Έκρηξη αδιαφανών αναθέσεων µε επίκληση λόγων «κατεπείγοντος» • Απρόθυµο το Υπουργείο Υποδοµών να ελέγξει τις απίστευτες εκπτώσεις στους διαγωνισµούς

w w w . p es ed e . g r

74ο ΤΑΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ΠΕΣΕ∆Ε

ΚΡΗΤΗ

όσο οι σύνεδροι, όσο και οι περισσότεροι εκπρόσωποι Αρχών και Φορέων σηµείωσαν την συνεχιζόµενη «ανοµβρία» σε πόρους από το εθνικό σκέλος του Π∆Ε αλλά και έλλειψη έργων ΕΣΠΑ, ιδιαίτερα στο κοµµάτι των µικροµεσαίων έργων που βελτιώνουν την καθηµερινότητα των πολιτών και αφορούν την πλειοψηφία των µικρών εργοληπτικών επιχειρήσεων. Στην έλλειψη πόρων έρχεται να προστεθεί και η τεράστια γραφειοκρατία ωρίµανσης και δηµοπράτησης των έργων, που -όπως οµολόγησαν οι εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης- µε δυσκολία αντιµετωπίζεται µε το ελάχιστο εναποµείναν προσωπικό. Την ίδια ώρα πρόσθετα εµπόδια θέτει η συνεχής τροποποίηση του ν4412/16 περί ∆ηµοσίων Συµβάσεων που δύο χρόνια από την ψήφισή του υφίσταται αλλεπάλληλες τροποποιήσεις µε ρυθµό µία ανά µήνα. Έντονες υπήρξαν οι αναφορές και οι διαµαρτυρίες των συνέδρων για τις αδιαφανείς αναθέσεις έργων σε ηµετέρους µε την επίκληση κατεπείγοντος, σε πολλούς ∆ήµους και Περιφέρειες της Χώρας. Ιδιαίτερος προβληµατισµός διατυπώθηκε για τη συνεχιζόµενη απραξία του Υπουργείου Υποδοµών για τον έλεγχο των υπερβολικών εκπτώσεων στους διαγωνισµούς. Παρά την πρόβλεψη του νόµου, ήδη προ διετίας, για έκδοση σχετικής Υπουργικής Απόφασης και παρά την επανειληµµένη κατάθεση προτάσεων από την ΠΕΣΕ∆Ε, το Υπουργείο κωφεύει και συµβάλλει αρνητικά στην δηµιουργία γενιάς προβληµατικών συµβάσεων και έργων. «Οι πολίτες που από το υστέρηµά τους χρηµατοδοτούν τα έργα, δικαιούνται να παίρνουν τα έργα που τους αξίζουν στο κόστος και την ποιότητα που πρέπει. Ούτε τα «deals» µε τους µεγάλους επιχειρηµατικούς οµίλους, ούτε οι αδιαφανείς αναθέσεις πάσης φύσεως, αλλά ούτε και οι τεράστιες εκπτώσεις είναι προς την κατεύθυνση αυτή. Η Πολιτεία πρέπει να ασχοληθεί, πέρα από τα έργα βιτρίνας, µε τα έργα της καθηµερινότητας του πολίτη που τα κατασκευάζουν οι χιλιάδες µικρές εργοληπτικές επιχειρήσεις», δήλωσε ο πρόεδρος της ΠΕΣΕ∆Ε κ. Γιώργος Γάγαλης.

Σταύρος Αρναουτάκης Περιφερειάρχης Κρήτης Θέλουµε ποιοτικά δηµοσία έργα και να αποκλειστούν από τους διαγωνισµούς οι υπότροποι για κακοτεχνίες εργολάβοι

ον αποκλεισµό από τις δηµοπρατήσεις έργων των υπότροπων εργολάβων που κάνουν κακοτεχνίες και οι οποίες έχουν εντοπιστεί και καταγραφεί από το εξειδικευµένο, ανεξάρτητο Συµβούλιο Ποιοτικού Ελέγχου (ΕΣΠΕΛ) ζήτησε ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, µιλώντας στο συνέδριο της ΠΕΣΕ∆Ε. «Είναι ανάγκη, επισήµανε ο Περιφερειάρχης, να έχουµε ποιοτικά έργα στην Κρήτη, στη χώρα γενικότερα και να είναι ασφαλή για τους πολίτες και τους ξένους επισκέπτες

- τουρίστες, καθώς είναι έργα δηµόσια που συµβάλουν στην τοπική ανάπτυξη». Παράλληλα επέκρινε φαινόµενα εργολάβων που παίρνουν σε διαγωνισµούς δηµόσια έργα µε µεγάλες έως εξωφρενικές εκπτώσεις και στην συνέχεια, είτε τα εγκαταλείπουν, είτε κάνουν κακοτεχνίες, χωρίς να υπολογίζουν την ασφάλεια των πολιτών και τα χρήµατα του φορολογούµενου Έλληνα. Ο Περιφερειάρχης στην οµιλία του αναγνώρισε ότι υπήρξαν δυσκολίες και προβλήµατα στον τοµέα των δηµοσίων έργων στην Περιφέρεια Κρήτης, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «οι αλλαγές στο νοµοθετικό πλαίσιο, οι καθυστερήσεις στη ροή των χρηµατοδοτήσεων, οι επιβαρύνσεις στο φορολογικό σύστηµα, οι αυξήσεις στις εργοδοτικές εισφορές, συνέθεσαν ένα περιβάλλον εξαιρετικά απαιτητικό και πολλές φορές δύσκολο, για όλους εσάς, τους εργολήπτες των δηµοσίων έργων, τους ανθρώπους που σηκώνουν µεγάλο βάρος στην πορεία για την ανάκαµψη της εθνικής µας οικονοµίας».

w w w . pe se d e. g r

74ο ΤΑΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ ΠΕΣΕ∆Ε Θεοδόσιος Καλαντζάκης ∆ήµαρχος Ιεράπετρας

έργων αλλά και το κοινωνικό σύνολο που είναι ο τελικός αποδέκτης». Ο κ. Καλαντζάκης αναφερόµενος στη δυσχερή οικονοµικά περίοδο για τη χώρα

κατά την οποία η ανασφάλεια και η δυσπιστία κυριαρχεί προς κάθε επενδυτικό εγχείρηµα αναγνώρισε ότι ο κλάδος των εργοληπτών δηµοσίων έργων παλεύει να διατηρήσει την ποιότητα και την αποτελεσµατικότητά του προσπαθώντας ταυτόχρονα να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των συνεχών νοµοθετικών τροποποιήσεων. «Είναι πραγµατικά άξιο λόγου ότι παρά την παγιωµένη απαισιοδοξία και τα µεγάλα εµπόδια που υψώνονται µπροστά σας εσείς συνεχίζετε να προάγετε την εκτέλεση έργων στη χώρα ενεργοποιώντας τους δυσκίνητους µηχανισµούς και πετυχαίνοντας τα βέλτιστα δυνατά αποτελέσµατα», πρόσθεσε ο δήµαρχος Ιεράπετρας.

µακρά συνεργασία του ΟΑΚ µε τους επαγγελµατίες του χώρου, χαρακτηρίζοντας τον κλάδο των εργοληπτών δηµοσίων έργων ως άµεσους συνεργάτες του ΟΑΚ, πολύτιµους για την οικονοµία µας και την ανάπτυξη και για το λόγο αυτό και προκειµένου να υπάρξει καλύτερη συνεργασία αποφασί-

στηκε να συµµετάσχει ένας εκπρόσωπος της ΠΑΣΕ∆Ε στο τεχνικό συµβούλιο. «Η εµπειρία σας και η τεχνογνωσία σας αποτελούν κρίσιµο µέγεθος και στοιχείο για την προώθηση των έργων για λογαριασµό των υπηρεσιών των ΟΤΑ και του ΟΑΚ που δεν διαθέτουν ανάλογο εξοπλισµό. Είναι πασίγνωστα σε όλους τους φορείς τα προβλήµατα του χώρου, οι αδυναµίες που υπάρχουν, η µείωση των επενδύσεων, ιδίως µε την κρίση, µε εξαίρεση το ΕΣΠΑ, αλλά και τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουµε µε τις διαδικασίες, τις µεγάλες εκπτώσεις και σε πολλές περιπτώσεις την αδυναµία εκτέλεση των έργων µε τις τιµές που συµφωνούνται», πρόσθεσε ο κ. Κουνενάκης.

Ο κλάδος των εργοληπτών δηµοσίων έργων παλεύει να διατηρήσει την ποιότητα και την αποτελεσµατικότητά του Στο χαιρετισµό του ο δήµαρχος Ιεράπετρας κ. Θεοδόσιος Καλαντζάκης αφού έδωσε συγχαρητήρια στους διοργανωτές για την άψογη οργάνωση του συνεδρίου ευχήθηκε «τα συµπεράσµατα που θα εξαχθούν να ωφελήσουν πολλαπλώς τον κλάδο των εργοληπτών δηµοσίων

∆ηµήτρης Κουνενάκης Πρόεδρος Οργανισµού Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚΑΕ) Ο κλάδος των εργοληπτών δηµοσίων έργων είναι άµεσος συνεργάτης του ΟΑΚ, πολύτιµος για την οικονοµία µας και την ανάπτυξη Στον χαιρετισµό του ο πρόεδρος του Οργανισµού Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚΑΕ) ∆ηµήτρης Κουνενάκης αναφέρθηκε στη

ΚΡΗΤΗ

Το παρόν στο συνέδριο της ΠΕΣΕ∆Ε έδωσαν οι βουλευτές Εµµανουήλ Θραψανιώτης (ΣΥΡΙΖΑ) και Κεγκέρογλου Βασίλης (Κίνηµα Αλλαγής), ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, η αντιπεριφερειάρχης Ν. Λασιθίου Πελαγία Πετράκη, ο δήµαρχος Ιεράπετρας Θεοδόσης Καλαντζάκης, ο πρόεδρος του Οργανισµού Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚ) ∆ηµήτρης Κουνενάκης, ο σύµβουλος του Οργανισµού Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚ) Βασίλης Λιβάνιος, Ο εκπρόσωπος του Μητροπολίτη Ιεραπύτνης & Σητείας κ. Κυρίλλου, ο εκπρόσωπος του Πανελληνίου Συλλόγου Μηχανολόγων Εµµανουήλ Καραλάκης, ο εκπρόσωπος της Νοµαρχιακής Λασιθίου του ΤΕΕ Γιώργος Καροφυλάκης καθώς και εκπρόσωπος του βουλευτή της Ν.∆. Γιάννη Πλακιωτάκη.

Στην επιτυχηµένη διεξαγωγή του συνεδρίου µας συνέβαλλαν καθοριστικά οι χορηγοί µας και γι’ αυτό θα θέλαµε να απευθύνουµε ένα µεγάλο ευχαριστώ στις εταιρίες που στάθηκαν αρωγοί µας: 1. ΤΙΚΤΑΣ 2. STAHLWELD 3. ΣΙΑΓΚΡΗΣ 4. OLEFINI 5. SAMOLADAS w w w . p es ed e . g r

6. FIBRAN 7. KATRADIS 8. ROYAL PAINTS 9. ΜΕΤΑΛΟΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΒΑΒΟΥΛΑΣ 10. ΑΕCOM 11. ΣΤΑΓΑΚΗΣ 12. NITROCHEM 13. ΟΑΚ ΑΕ Και φυσικά ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλουµε στους χορηγούς επικοινω-

νίας, τον οποίων η βοήθεια ήταν πολύτιµη µε αποτέλεσµα σήµερα να µπορούσαµε να µιλάµε για ένα πολύ επιτυχηµένο συνέδριο: 1. ΕΡΤ ΧΑΝΙΩΝ 2. 104,4 3. Ράδιο Λασίθι 92,3 4. Εφηµερίδα ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 21 5. ΙΚΑΡΟΣ ΡΑ∆ΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Α.Ε. (ΚΡΗΤΗ TV, NEA ΚΡΗΤΗ, nea Kriti 98.4)

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

∆ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑ

ΤΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΔΤΕ/ΠΔΜ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Ποια ολοκληρώθηκαν, ποια υλοποιούνται και ποια δηµοπρατούνται 1.Μικρός υδροηλεκτρικούς σταθµός (µυης) ισχύος 1,90mw, στη θέση «υψηλή περιοχή κτηµάτων Βελβεντού» στο ρέµα Λαφίστα του δήµου Βελβεντού Ν. Κοζάνης. Κύριος του έργου: Τοπικός Οργανισµός Εγγείων Βελτιώσεων Βελβεντού Ν. Κοζάνης. ∆ιευθύνουσα Υπηρεσία: Τ∆Π/∆ΤΕ Περιφέρειας ∆υτικής Μακεδονίας. Τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν το έργο είναι: 1. Κτίριο του σταθµού επιφάνειας 100,00m2 περίπου. 2. Τον στρόβιλο τύπου Pelton κατακόρυφου άξονα, έξι (6) ακροφυσίων. 3. Γεννήτρια ονοµαστικής ισχύος 2.100 KVA. 4. Ελαιουδραυλική µονάδα ισχύος. 5. ∆ικλείδα εισαγωγής, διαµέτρου DN600, PN50. 6. Μετασχηµατιστή ανύψωσης τάσης 6,20KV / 20,00 KV ονοµαστικής ισχύος 2.500 KVA. 7. Μετασχηµατιστή υποβίβασης τάσης 20,00KV / 0.40 KV για τις ανάγκες λειτουργίας του σταθµού. 8. Πίνακες Μέσης και χαµηλής τάσης. 9. Γερανογέφυρα εντός του σταθµού. 10. Ειδικό τεµάχιο εισροής ύδατος στη δεξαµενή φόρτισης του σταθµοί µε την απαραίτητη εσχάρωση. Το έργο υλοποιήθηκε µε δύο υποέργα συνολικής συµβατικής αξίας 1.500.000,00 € χωρίς της αξία του ΦΠΑ Ανάδοχοι υποέργων: 1. Κ/ξία Κ/Ξ ΜΠΟΥΛΟΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ - ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΛΙ∆ΗΣ ΕΥ∆. 2. ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΛΙ∆ΗΣ ΕΥ∆ΟΚΙΜΟΣ. Χρηµατοδοτήθηκε από πόρους του Ειδικού Αναπτυξιακού Πόρου (ΕΑΠ), και πόρους του Τ.Ο.Ε.Β Βελβεντού. Το έργο είναι υψίστης σηµασίας για την Αγροτική Οικονοµία του Βελβεντού, αφού θα συµβάλει σηµαντικά στη µείωση του κόστους παραγωγής του τοπικού προϊόντος του Βελβεντού, που δεν είναι άλλο από το ονοµαστό ροδάκινο Βελβεντού.

2. Ανάπτυξη κτιριακών εγκαταστάσεων Σχολής Καλών Τεχνών Πανεπιστηµίου ∆υτικής Μακεδονίας στη Φλώρινα. Κύριος του έργου: Πανεπιστήµιο ∆υτικής Μακεδονίας. ∆ιευθύνουσα Υπηρεσία: Τ∆Π/∆ΤΕ Περιφέρειας ∆υτικής Μακεδονίας. Το έργο εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραµµα ∆υτικής Μακεδονίας 2014 - 2020 µε συνολικό προϋπολογισµό 10.516. 328,95€. Περιλαµβάνει ως υποέργα τη µελέτη των κτιριακών εγκαταστάσεων µετά από διεθνή Αρχιτεκτονικό ∆ιαγωνισµό, την κατασκευή των κτιρίων και τις απαραίτητες δαπάνες Οργανισµών κοινής Ωφέλειας (ΟΚΩ). Το χρονοδιάγραµµα περιλαµβάνει την υλοποίηση της µελέτης µέχρι τον Φεβρουάριο του 2021 και στη συνέχεια την υλοποίηση των εργασιών έως το τέλος του 2023.

ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΑ ΕΡΓΑ Κάθε χρόνο το Τµήµα Συγκοινωνιακών Έργων της ∆ιεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας ∆υτικής Μακεδονίας στα πλαίσια της τακτικής συντήρησης του Εθνικού Οδικού ∆ικτύου συνολικού µήκους 560 χιλιοµέτρων, εκτελεί οδικά έργα συντήρησης µε στόχο την µέγιστη δυνατή ασφάλεια ανθρώπων και εµπορευµάτων που διέρχονται από το Εθνικό Οδικό ∆ίκτυο που χωροθετείται στην Περιφέρεια ∆υτικής Μακεδονίας. Σήµερα τα έργα που υλοποιούνται είναι: 1.Συντήρηση εθνικού οδικού δικτύου της Π.Ε. Κοζάνης, έτους 2017, αρµοδιότητας ∆.Τ.Ε. (Ε∆ΡΑΣ) / Π.∆.Μ. Προϋπολογισµός: 6.000.000,00€ Ανάδοχος: ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ. Φυσικό Αντικείµενο: χωµατουργικά, τεχνικά έργα, οδοστρωσία, ασφαλτικά, σήµανση - ασφάλεια. 2. Συντήρηση εθνικού οδικού δικτύου της Π.Ε. Καστοριάς, έτους 2017, αρµοδιότητας ∆.Τ.Ε. (Ε∆ΡΑΣ) / Π.∆.Μ. Προϋπολογισµός: 1.000.000,00€ Ανάδοχος: ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Φυσικό Αντικείµενο : τεχνικά έργα, ασφαλτικά, σήµανση - ασφάλεια

Έργα προς υπογραφή συµβάσεων (πραγµατοποιήθηκε ο διαγωνισµός) 1. Συντήρηση εθνικού οδικού δικτύου της Π.Ε. Φλώρινας, έτους 2017, αρµοδιότητας ∆.Τ.Ε. (Ε∆ΡΑΣ) / Π.∆.Μ. Προϋπολογισµός: 1.000.000,00€ Ανάδοχος: ΕΡΓΟΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Φυσικό Αντικείµενο : τεχνικά έργα, οδοστρωσία, ασφαλτικά, σήµανση - ασφάλεια 2. Συντήρηση εθνικού οδικού δικτύου της Π.Ε. Γρεβενών, έτους 2017, αρµοδιότητας ∆.Τ.Ε. (Ε∆ΡΑΣ) / Π.∆.Μ. Προϋπολογισµός: 1.000.000,00€ Ανάδοχος: ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Φυσικό Αντικείµενο: τεχνικά έργα, ασφαλτικά, σήµανση - ασφάλεια

Έργα που πρόκειται να δηµοπρατηθούν 1. Συντήρηση εθνικού οδικού δικτύου της Π.Ε. Κοζάνης, έτους 2018, αρµοδιότητας ∆.Τ.Ε. (Ε∆ΡΑΣ) / Π.∆.Μ. Προϋπολογισµός: 4.200.000,00€ 2.Αποκατάσταση, καθιζήσεων οδοστρώµατος και προβληµάτων στην Ε.Ο.2 Φλώρινας – Βίγλας Πισοδερίου «χιονοδροµικό» Προϋπολογισµός: 2.050.000,00€ 3. Αποκατάσταση, σταθεροποίηση κατολισθήσεων πιάνων στην Ε.Ο. 20 (Κοζάνης-Ιωαννίνων) Προϋπολογισµός: 2.300.000,00€

w w w . pe se d e. g r

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Ιωάννης Χαρωνίτης ∆ιευθύνων Σύµβουλος της ΚΤΥΠ Α.Ε. Η εταιρία ΚΤΗΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ Α.Ε. (ΚΤΥΠ Α.Ε.) αποτελεί ένα ζωτικό κοµµάτι του εργοληπτικού και κατασκευαστικού κόσµου, καθώς πρόκειται για τον ενιαίο κατασκευαστικό φορέα του ελληνικού κράτους για όλες τις δηµόσιες κτιριακές υποδοµές, όπως νοσοκοµεία, σχολεία, δικαστήρια, σωφρονιστικά καταστήµατα κ.α. Το «Εργοληπτικόν Βήµα» απευθύνθηκε στον διευθύνοντα σύµβουλο της ΚΤΥΠ Α.Ε. κ. Χαρωνίτη ο οποίος µας ενηµέρωσε για τον γενικότερο σχεδιασµό της Εταιρείας.

Τα κτιριακά έργα που δηµοπρατούνται σήµερα είναι λίγα σε αριθµό και συχνά πολύ υψηλού προϋπολογισµού, ενώ ειδικά τα µικρά έργα είναι ελάχιστα. Αυτό οφείλετε στο ότι η χώρα µας δεν έχει ανάγκη από άλλες κτιριακές υποδοµές; Σε κάθε περίπτωση µπορείτε να µας ενηµερώσετε για τον σχεδιασµό της Εταιρείας για υλοποίηση νέων κτιριακών υποδοµών στη χώρα; Ο προγραµµατισµός έργων της ΚΤΥΠ Α.Ε. που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, περιλαµβάνει, σε ό,τι αφορά στα έργα εκπαίδευσης, την υλοποίηση, δηµοπράτηση και µελέτη έργων για την κάλυψη των αναγκών άνω των 12.000 µαθητών. Αυτή τη στιγµή, η Εταιρεία διενεργεί 7 διαγωνισµούς για 8

δηµόσιες σχολικές µονάδες, ενδεικτικού συνολικού προϋπολογισµού περίπου 18 εκατοµµυρίων ευρώ, για την κάλυψη των αναγκών άνω των 1.000 µαθητών. Στο αµέσως επόµενο διάστηµα, η ΚΤΥΠ ΑΕ θα προχωρήσει στην προκήρυξη νέων έργων, που αφορούν σε δέκα σχολικές µονάδες, συνολικής αξίας άνω των 16.000.000 ευρώ, οι οποίες εκτιµάται ότι θα καλύψουν τις ανάγκες άνω των 2.000 µαθητών. Επιπλέον, σε ώριµο στάδιο µελέτης βρίσκονται έργα που αφορούν σε πάνω από 25 νέες σχολικές µονάδες, σε διάφορες περιοχές της χώρας, συνολικής εκτιµώµενης αξίας κατασκευής, άνω των 60.000.000 ευρώ. Τα έργα αυτά εκτιµάται ότι θα καλύ-

ψουν µε νέες σύγχρονες υποδοµές τις στεγαστικές ανάγκες άνω των 5.500 µαθητών. Παράλληλα, η Εταιρεία έχει ήδη ολοκληρώσει µέσα στο πρώτο 9µηνο του 2018, σχολικά έργα συνολικής αξίας περίπου 9 εκατ. ευρώ µε χρηµατοδότηση από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους, που αφορούν σε 12 νέες σχολικές µονάδες και θα καλύψουν τις ανάγκες άνω των 1.500 µαθητών, οι οποίοι µέχρι τώρα έκαναν µάθηµα σε ακατάλληλες ή και ενοικιαζόµενες αίθουσες. Ακόµα, αυτή τη στιγµή κατασκευάζονται και σταδιακά παραδίδονται έργα εκπαίδευσης συνολικής αξίας άνω των 20 εκατοµµυρίων ευρώ, που αφορούν σε 16 δηµόσιες σχολικές µονάδες και εκτιµάται ότι

w w w . pe se d e. g r

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ θα καλύψουν τις ανάγκες άνω των 2.500 µαθητών. Πολύ σηµαντικό είναι ότι η ΚΤΥΠ υλοποιεί και έργα ανακαίνισης, επισκευής και συντήρησης σε 16 σχολικές µονάδες του ∆ήµου Καισαριανής και σε 19 σχολικά κτίρια του ∆ήµου Περάµατος. Επιπρόσθετα, η εταιρεία συνεχίζει το έργο της Τεχνικής ∆ιαχείρισης 24 σχολικών µονάδων της Αττικής που υλοποιήθηκαν µε Σ∆ΙΤ. Σε ότι αφορά στα έργα ∆ικαιοσύνης, σε φάση υλοποίησης βρίσκονται έξι συµβάσεις έργων. Ταυτόχρονα, δηµοπρατούνται έργα ∆ικαιοσύνης για τη συντήρηση του Πρωτοδικείου και της Εισαγγελίας Πρωτοδικών – Αθηνών, το ΕΚΕΕΚΚ στο νέο Κέντρο Κράτησης Χανίων, η πλήρη ανακατασκευή του κτιριακού συγκροτήµατος του ΕΚΚΝ Αυλώνα, το ΚΑΥΦ Κορυδαλλού, το Γενικό

Η ΚΤΥΠ Α.Ε. είναι εταιρεία του ∆ηµοσίου υπεύθυνη για όλες τις κρατικές κτιριακές υποδοµές. Σε αυτό συµπεριλαµβάνεται η συντήρηση και ο εκσυγχρονισµός των υπαρχόντων κτιρίων. Ποιος είναι ο σχεδιασµός της Εταιρείας για την υλοποίηση έργων συντήρησης και ενεργειακής αναβάθµισης των κτιριακών υποδοµών της χώρας; Τι µπορεί να περιµένει ο τεχνικός κόσµος µετά από οκτώ χρόνια συνεχών περικοπών στο Π∆Ε που είναι και η κύρια πηγή χρηµατοδότησής σας Η ΚΤΥΠ Α.Ε. πραγµατοποιεί έργα συντήρησης και εκσυγχρονισµού σε δεκάδες σχολεία, κτίρια ∆ικαιοσύνης και κτίρια Υγείας σε όλη τη χώρα, κατόπιν των αιτηµάτων που υποβάλλουν οι ενδιαφερόµενοι φορείς. Σε

ΚΤΥΠ Α.Ε. Σε εξέλιξη δεκάδες έργα σε Σχολεία και κτήρια ∆ικαιοσύνης και Υγείας Κατάστηµα Κράτησης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης στον Νικηφόρο ∆ράµας, και τα ∆ικαστικά µέγαρα Ζακύνθου, Ηρακλείου, Άρτας και Χίου. Σε στάδιο προχωρηµένης ωριµότητας βρίσκονται 9 µελέτες για ∆ικαστικά Μέγαρα και Καταστήµατα Κράτησης σε όλη την Χώρα. Στον τοµέα της Υγείας, κατασκευάζουµε αυτή τη στιγµή τα Γενικά Νοσοκοµεία Καρπάθου, Βέροιας, Λευκάδας, Πτολεµαΐδας και Μυτιλήνης καθώς και το ΠΝ Θεσσαλονίκης «ΑΧΕΠΑ». Σε φάση δηµοπράτησης είναι τα έργα στο Τζάνειο, στο Μεταξά και στο Γ.Ν. Ιωαννίνων, ενώ σε φάση µελετών βρίσκονται τα έργα ανακαίνισης στο Γ.Ν. Νίκαιας και η αναδιαρρύθµιση της Ψυχιατρικής Κλινικής Τριπόλεως. Επίσης η ΚΤΥΠ Α.Ε. έχει αναλάβει την Τεχνική ∆ιαχείριση 7 Πυροσβεστικών Σταθµών που έχουν υλοποιηθεί από την εταιρεία µε Σ∆ΙΤ, την ολοκλήρωση του έργου της Πρεσβείας και της Πρεσβευτικής Κατοικίας στο Βερολίνο, τη νέα Αστυνοµική ∆ιεύθυνση Καστοριάς, ενώ πρόσφατα ανέλαβε στο πλαίσιο του Μηχανισµού Στήριξης Μικρών Νησιωτικών ∆ήµων, την εκπόνηση µελετών για έργα στο Καστελόριζο, στην Πάτµο και στην Χάλκη.

w w w . p es ed e . g r

ό,τι αφορά στα έργα ενεργειακής αναβάθµισης, η ΚΤΥΠ Α.Ε. έχει ολοκληρώσει τις διαδικασίες εντοπισµού, αξιολόγησης και ιεράρχησης των προβληµάτων. Σε προτεραιότητα τέθηκαν 40 σχολεία. Εκτιµούµε ότι µέσα στο επόµενο διάστηµα θα γίνει δυνατή η προώθηση έργων προς χρηµατοδότηση από το τρέχον κοινοτικό πρόγραµµα. Η ΚΤΥΠ Α.Ε., παρότι οι πόροι είναι λιγότεροι από ότι στο παρελθόν, συνεχίζει να παράγει έργο, όπως αυτό περιγράφηκε και στην απάντηση της πρώτης ερώτησης, αξιοποιώντας τους διαθέσιµους εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Αρκετά πρόσφατα ήρθαν στο φως της δηµοσιότητας καταγγελίες των εργαζοµένων των ΚΤΥΠ Α.Ε. για σηµαντική αποδυνάµωση του φορέα σε τεχνικό προσωπικό. Η έντονη ανησυχία των εργαζοµένων οφείλεται στο ότι αποδυναµώθηκαν πλήρως οι οµάδες προσεισµικού ελέγχου, στατικών, τοπογραφικών, τευχών δηµοπράτησης, ενώ µετατάχθηκαν δεκάδες µελετητές και άλλες αναγκαίες ειδικότητες για την εύρυθµη λειτουργία του φορέα. Σύµφωνα πάντα µε το

ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α Σωµατείο Εργαζοµένων από τους 57 πολιτικούς µηχανικούς έµειναν 27, από τους 48 αρχιτέκτονες έµειναν 27 και ανάλογη είναι η κατάσταση µε τις άλλες τεχνικές ειδικότητες. Σε πλήρη αντιδιαστολή µε τα παραπάνω διαβάζουµε καταγγελίες για παράνοµες προσλήψεις στην Εταιρεία και µάλιστα αντίθετα µε σχετική απόφαση του Αρείου Πάγου. Ποια είναι η γνώµη σας επ’ αυτού; Η ΚΤΥΠ Α.Ε. έχει ανάγκη ενίσχυσης σε τεχνικό προσωπικό προκειµένου να επεκτείνει το σηµαντικό έργο της ως ο κατασκευαστικός βραχίονας του ελληνικού δηµοσίου ο οποίος παράγει σύγχρονα δηµόσια έργα εκπαίδευσης, δικαιοσύνης και υγείας. Παρόλα αυτά, το υφιστάµενο προσωπικό της ΚΤΥΠ φέρει εις πέρας µε επιτυχία µια σειρά έργων και πολύπλοκων διαδικασιών που ξεκινούν από την απόκτηση γης για την υλοποίηση έργων, την σύνταξη µελετών, την αδειοδότηση και την χρηµατοδότησή τους, την δηµοπράτηση, την παρακολούθηση των συµβάσεων, την επίβλεψη και κατασκευή τους. Παράλληλα διενεργεί πρωτοβάθµιους ελέγχους σε κτίρια και εγκαταστάσεις µετά από φυσικές καταστροφές και προληπτικούς στα κτίρια αρµοδιότητάς της ΚΤΥΠ Α.Ε., καθώς και συντηρήσεις και παροχή εξοπλισµού. ∆ιενεργεί επίσης σε µέσο όρο 100 αυτοψίες ανά έτος, στο πλαίσιο επιτροπών καταλληλότητας γηπέδων και κτιρίων, συνδράµοντας τους ∆ήµους τις Χώρας. Σε ότι αφορά στις καταγγελίες, απαντώ ότι σύµφωνα µε νόµο που ψηφίστηκε µε διευρυµένη πλειοψηφία στη Βουλή, επαναπροσλήφθηκαν στην ΚΤΥΠ Α.Ε., οι συµβασιούχοι που είχαν απολυθεί.

Τέλος, θα ήθελα να προσθέσω ότι µε δεδοµένο ότι οι ερωτήσεις σας είναι πολιτικού περιεχοµένου, προκειµένου να υπάρξει αντίστοιχη απάντηση θα παρακαλούσα όπως προωθηθούν στον πολιτικό φορέα που τις συνέταξε για να ακολουθήσουν τον δρόµο του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου.

H απάντηση του «Εργοληπτικού Βήµατος» στην επόµενη σελίδα

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

Απάντηση «Εργοληπτικού Βήµατος» Το «Εργοληπτικόν Βήµα» θεωρεί την επωδό της συνέντευξης του ∆/ντος Συµβούλου της ΚΤΥΠ Α.Ε. ιδιαίτερα ατυχή και θέλουµε να πιστεύουµε ότι δεν οφείλεται στον ίδιο, αλλά πιθανότατα σε κάποιο στέλεχος του Γραφείου Τύπου της ΚΤΥΠ Α.Ε., που θεώρησε σκόπιµο να επιδείξει υπερβάλλοντα ζήλο. Οι ερωτήσεις που υποβάλλει το «Εργοληπτικόν Βήµα» αφορούν τον Εργοληπτικό και Τεχνικό Κόσµο και προφανώς δεν «συντάσσονται από πολιτικό φορέα», όσο άβολες και αν είναι για τους ερωτώµενους. Άλλωστε η τελευταία ερώτηση προς τον κο ∆/ντα Σύµβουλο αφορά στο από 5-2-2018 ∆ελτίο Τύπου του Σωµατείου των εργαζοµένων στην ΚΤΥΠ ΑΕ (βλ. http://somateioktyp.blogspot.com) το οποίο και δηµοσιεύουµε αυτούσιο, προς αποκατάσταση της αλήθειας.

http://somateioktyp.blogspot.com

∆ευτέρα, 5 Φεβρουαρίου 2018 ∆ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Οι εργαζόµενοι στις ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ (πρώην ΟΣΚ, ΘΕΜΙΣ, ∆ΕΠΑΝΟΜ, τεχν. ΚΕ∆) εκφράζουµε την έντονη ανησυχία µας για την σηµαντική αποδυνάµωση του φορέα σε τεχνικό προσωπικό µετά τις 150 ενδοϋπουργικές µετατάξεις που έγιναν υπό τον φόβο των απολύσεων, λίγο πριν την απένταξη από το υπερταµείο ιδιωτικοποιήσεων. Το αποτέλεσµα είναι η δηµιουργία από τη µία µέρα στην άλλη δυσαναπλήρωτων κενών σε τεχνικό προσωπικό, ιδιαίτερα στους κρίσιµους τοµείς των µελετών, των κατασκευών, της απόκτησης γης, των προσεισµικών & µετασεισµικών ελέγχων & παρεµβάσεων. Χαρακτηριστικό είναι ότι αποδυναµώθηκαν πλήρως οι οµάδες προσεισµικού ελέγχου, στατικών, τοπογραφικών, τευχών δηµοπράτησης, ενώ µετατάχθηκαν δεκάδες µελετητές και άλλες αναγκαίες ειδικότητες για την εύρυθµη λειτουργία του φορέα. Ενδεικτικά από τους 57 πολιτικούς µηχανικούς έµειναν 27, από τους 48 Αρχιτέκτονες έµειναν 27 και ανάλογη είναι η κατάσταση µε τις άλλες τεχνικές ειδικότητες. Συνολικά η αναλογία τεχνικών σε σχέση µε τις άλλες ειδικότητες είναι πλέον 50:50, ενώ προ των µετατάξεων ήταν περίπου 70:30. Εξίσου ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι, το Υπουργείο µε έγγραφό του ζήτησε –χωρίς να αναφέρεται ο λόγος– και η ∆ιοίκηση δυστυχώς σκοπεύει να δώσει, όλο το φάκελο του 3ου ∆ηµοτικού σχολείου Μαγούλας (προϋπολογισµού 5 εκατοµµυρίων ευρώ), έργο που µελετήθηκε εξ ολοκλήρου από τους εργαζόµενους της Κτ.Υπ. και βρίσκεται πλέον σε διαδικασία δηµοπράτησης!! Γιατί και µε ποιο σκοπό ; Θεωρούµε λοιπόν απολύτως αναγκαίο η κυβέρνηση, το αρµόδιο υπουργείο και η διοίκηση της εταιρείας να εξηγήσουν τόσο στους εργαζόµενους στην Κτ.Υπ. αλλά κυρίως στο κοινωνικό σύνολο, ποιος είναι ο σκοπός τους και τι µέλλει γενέσθαι µε τις Κτιριακές Υποδοµές. Πώς θα διασφαλιστεί ότι, το κράτος θα έχει την ευθύνη της καθολικής παροχής ∆ηµόσιων ∆ωρεάν Σύγχρονων και Ασφαλών Σχολικών κτιρίων, Νοσοκοµείων, ∆ικαστηρίων και άλλων ∆ηµοσίων κτιρίων. Με την κατάσταση που διαµορφώνεται ο δηµόσιος φορέας που εργαζόµαστε και έχει διαχρονικά την παραπάνω ευθύνη ως ο κατεξοχήν αρµόδιος τεχνικός κατασκευαστικός φορέας του κράτους, οδηγείται σε πλήρη αποδυνάµωση, απαξίωση και ιδιωτικοποίηση, παρότι πρόσφατα απεντάχθηκε µετά από αταλάντευτους αγώνες από το υπερταµείο ιδιωτικοποιήσεων !! ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΑΜΕΣΑ: 1. Να διευκρινιστούν οι προθέσεις του υπουργείου για το έργο, τις αρµοδιότητες και γενικότερα το µέλλον του φορέα, σύµφωνα µε τις κατευθύνσεις που προαναφέραµε. 2. Να ληφθούν επειγόντως µέτρα για τη συνέχιση και ενίσχυση των έργων και υπηρεσιών (όπως ο Προσεισµικός έλεγχος, οι µελέτες –κατασκευές - συντηρήσεις) και τη συνολικότερη λειτουργία του φορέα µε την ενίσχυσή του σε τεχνικό προσωπικό, τη διαµόρφωση αντίστοιχου Οργανογράµµατος, την ανάθεση νέων έργων που τόσο ανάγκη έχει η κοινωνία και τη διασφάλιση της χρηµατοδότησής τους από το κράτος, τη διασφάλιση της ακίνητης περιουσίας που είναι κυρίως σχολικά κτίρια και οικόπεδα για οικοδόµηση σχολείων. 3. Να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας και τα άλλα δικαιώµατα των εργαζοµένων.

w w w . pe se d e. g r

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ τερού, Νικολάου Σαραντή. Η Εταιρεία προχώρησε στην προµήθεια του απαραίτητου εξοπλισµού για τρία Νηπιαγωγεία της πόλης, κατόπιν αιτήµατος του ∆ήµου Αγίων Αναργύρων-Καµατερού. Με τον τρόπο αυτό, το σύνολο των Νηπιαγωγείων της πόλης είναι πλήρως λειτουργικά σε ότι αφορά στον υλικοτεχνικό εξοπλισµό τους.

Υπογραφή σύµβασης για το νέο ∆ηµοτικό Σχολείο Κάτω Νευροκοπίου

Επίλυση προβληµάτων σχολικής στέγης ∆ήµου Λάρισας

ύση στο πρόβληµα στέγασης του 4ου ΕΠΑΛ και του ∆ηµοσίου Κέντρου Εκπαίδευσης Ανηλίκων Λάρισας, δίνει η ΚΤΥΠ ΑΕ. Για το θέµα, πραγµατοποιήθηκε την Παρασκευή 14 Σεπτεµβρίου 2018, στα γραφεία της ΚΤΥΠ ΑΕ, συνάντηση µεταξύ του ∆ιευθύνοντα Συµβούλου Γιάννη Χαρωνίτη και του ∆ηµάρχου Λάρισας, Απόστολου Καλογιάννη. Η ΚΤΥΠ ΑΕ και ο ∆ήµος Λάρισας συµφώνησαν στην παραχώρησης χρήσης µετ' ανταλλάγµατος, κτιρίου ιδιοκτησίας της εταιρείας το οποίο στο παρελθόν είχε παραχωρηθεί για τις ανάγκες του Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας, προκειµένου να στεγαστεί το 4ο ΕΠΑΛ και το ∆ηµόσιο Κέντρο Εκπαίδευσης Ανηλίκων Λάρισας που ως τώρα χρησιµοποιούσαν νοικιασµένους και ακατάλληλους χώρους. Η σύµβαση µεταξύ της ΚΤΥΠ ΑΕ και του ∆ήµου Λάρισας αναµένεται να υπογραφεί µέσα στο επόµενο δίµηνο και έπειτα θα ξεκινήσει η µετεγκατάσταση των δυο σχολικών ιδρυµάτων.

την υπογραφή σύµβασης για την κατασκευή του νέου 12θέσιου ∆ηµοτικού Σχολείου Κάτω Νευροκοπίου, προχώρησε ο ∆ιευθύνων Σύµβουλος της ΚΤΥΠ ΑΕ, Γιάννης Χαρωνίτης την Παρασκευή 14 Σεπτεµβρίου 2018. Το έργο αποτελεί αίτηµα δεκαετιών της τοπικής κοινωνίας και εκπαιδευτικής κοινότητας. Θα καλύψει τις ανάγκες των µαθητών της ακριτικής περιοχής µε σύγχρονες δηµόσιες σχολικές υποδοµές. Το νέο ∆ηµοτικό Σχολείο στο Κάτω Νευροκόπι θα διαθέτει 12 αίθουσες διδασκαλίας, αίθουσα πληροφορικής, εργαστήριο φυσικών επιστηµών, αίθουσες ξένων γλωσσών και αισθητικής αγωγής, βιβλιοθήκη, κουζίνα µε τραπεζαρία, γραφεία καθώς και αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων. Θα διαθέτει ακόµη υπόγειο χώρο στάθµευσης. Η µελέτη κατασκευής του νέου ∆ηµοτικού Σχολείου είναι βασισµένη στις αρχές της βιοκλιµατικής αρχιτεκτονικής στοχεύοντας στην εξοικονόµηση πόρων και ενέργειας µε τεράστιο περιβαλλοντολογικό αλλά και οικονοµικό όφελος. Επίσης θα διαθέτει φωτοβολταϊκά συστήµατα, τοποθετηµένα στην στέγη του κτιρίου, τα οποία θα παράγουν ηλεκτρική ενέργεια. Το έργο θα κατασκευάσει η εταιρεία «Στέντωρ ΑΕ» µε συµβατική δαπάνη κατασκευής 1.979.100,02 ευρώ. Η συνολική προθεσµία περαίωσης του έργου ορίζεται σε 730 ηµερολογιακές ηµέρες από την υπογραφή της σύµβασης.

Πλήρης κάλυψη αναγκών των Νηπιαγωγείων του Καµατερού

την πλήρη κάλυψη των αναγκών του συνόλου των Νηπιαγωγείων της πόλης του Καµατερού, προχώρησε η ΚΤΥΠ ΑΕ. Για το θέµα, πραγµατοποιήθηκε την Πέµπτη 13 Σεπτεµβρίου 2018, στα γραφεία της ΚΤΥΠ ΑΕ, συνάντηση µεταξύ του ∆ιευθύνοντα Συµβούλου, Γιάννη Χαρωνίτη και του ∆ηµάρχου Αγίων Αναργύρων-Καµα-

w w w . p es ed e . g r

Μελέτες για έργα και παρεµβάσεις σε τρία ακριτικά νησιά, από την ΚΤΥΠ Α.Ε.

ην εκπόνηση µελετών για έργα και παρεµβάσεις σε τρία ακριτικά νησιά της χώρας ανέθεσε στην ΚΤΥΠ ΑΕ το Υπουργείο Υποδοµών και Μεταφορών. Με τον τρόπο αυτό, επεκτείνεται το έργο της ΚΤΥΠ ΑΕ και αξιοποιείται η πολύτιµη εµπειρία και οι ικανότητες του προσωπικού της. Πρόκειται για τις µελέτες: Ανάδειξης της παραλιακής ζώνης Μεγίστης της νήσου Καστελόριζου, συνολικής έκτασης 4.000 τ.µ. η οποία έχει σκοπό να τονώσει την τουριστική κίνηση του νησιού και να αναβαθµιστεί το φυσικό περιβάλλον του. Αποκατάστασης και επισκευής του ιστορικού διατηρητέου µνηµείου «Σα-

ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α ρέντζι» και του κτιρίου «Ρολόι» στην Χάλκη, µε σκοπό την αξιοποίησή τους, ως εκθεσιακών χώρων, που θα βοηθήσουν στην ανάδειξη της ιστορίας και της φυσιογνωµίας του νησιού. Ανέγερσης Βρεφονηπιακού Σταθµού Ολοκληρωµένης Φροντίδας και Μονάδας Φροντίδας Ηλικιωµένων στην Πάτµο έτσι ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες φιλοξενίας, φροντίδας και περίθαλψης αφενός των βρεφών και νηπίων µε αναπηρία του νησιού και αφετέρου των ηλικιωµένων της Πάτµου. Οι µελέτες θα εκπονηθούν στο πλαίσιο των πρώτων συµβάσεων που υπέγραψε ο Μηχανισµός Στήριξης Μικρών Νησιωτικών ∆ήµων µε τους ∆ήµους Χάλκης, Πάτµου και Μεγίστης για την υλοποίηση έργων υποδοµής και ενίσχυσης της ανάπτυξης των νησιών. Ειδικότερα για το θέµα της µελέτης του έργου ανάδειξης της παραλιακής ζώνης του Καστελόριζου, πραγµατοποιήθηκε την Πέµπτη 13 Σεπτεµβρίου 2018, συνάντηση στα γραφεία της ΚΤΥΠ ΑΕ, µεταξύ του ∆ιευθύνοντα Συµβούλου Γιάννη Χαρωνίτη και του ∆ηµάρχου Ρόδου, Φώτη Χατζηδιάκο και του Προέδρου του ΤΕΕ ∆ωδεκανήσου, Γιάννη Γλυνού. Ο ∆ήµος Ρόδου εµπλέκεται στο θέµα καθώς η Υπηρεσία ∆όµησης του ∆ήµου είναι η αρµόδια για την έγκριση της µελέτης παρεµβάσεων στον παραδοσιακό οικισµό της Μεγίστης. Στη συνάντηση, συζητήθηκαν οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν καθώς και ο συντονισµός των εµπλεκόµενων φορέων. Επιπλέον, συζητήθηκαν θέµατα που αφορούν στα σχολικά συγκροτήµατα του νησιού, την ολοκλήρωση των εργασιών κατασκευής του νέου ∆ηµοτικού Σχολείου Αρχαγγέλου κλπ. Στο πλαίσιο των απαραίτητων ενεργειών για την εκπόνηση των µελετών που αφορούν στα ακριτικά νησιά, πραγµατοποιήθηκε την ίδια ηµέρα και συνάντηση του ∆ιευθύνοντα Συµβούλου της ΚΤΥΠ ΑΕ µε τον Πρόεδρο της ΜΟ∆, Π. Πάντο και τον αρµόδιο συντονιστή, Ι. Αγαπητίδη.

Συνάντηση για την σχολική στέγη του ∆ήµου Σπάτων - Αρτέµιδας

ια το θέµα του νέου σχολικού συγκροτήµατος που θα φιλοξενήσει το 2ο Γυµνάσιο Αρτέµιδας, συζήτησαν την Πέµπτη 13 Σεπτεµβρίου 2018, ο ∆ιευθύνων Σύµβουλος της ΚΤΥΠ ΑΕ, Γιάννης Χαρωνίτης και η Αντιδήµαρχος Παιδείας του ∆ήµου Σπάτων-Αρτέµιδας, Πηνελόπη Λύ-

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

γκου. Κατά τη συνάντηση, ο ∆ιευθύνων Σύµβουλος ενηµέρωσε ότι η ΚΤΥΠ ΑΕ θα προχωρήσει στο επόµενο διάστηµα στον έλεγχο της οριστικής µελέτης για το νέο σχολείο η οποία εκπονήθηκε µε µέριµνα και δαπάνη του ∆ήµου Σπάτων-Αρτέµιδας, προκειµένου στη συνέχεια ο ∆ήµος να ολοκληρώσει την µελέτη εφαρµογής και την κοστολόγηση του έργου.

Υπογραφή σύµβασης για τον καθαρισµό ακινήτων που προορίζονται για σχολεία

ην σύµβαση για το έργο καθαρισµού ακινήτων της ΚΤΥΠ ΑΕ τα οποία προορίζονται για χρήσεις σχολικών υποδοµών, υπέγραψε την Τρίτη 12 Σεπτεµβρίου, ο ∆ιευθύνων Σύµβουλος, Γιάννης Χαρωνίτης. Πρόκειται για το έργο “Αποψίλωση εποχιακών χόρτων, κλάδεµα δέντρων και αποκοµιδή σκουπιδιών και µπάζωµ, σε ακίνητα ιδιοκτησίας της εταιρείας “Κτιριακές Υποδοµές ΑΕ”, µε την αποµάκρυνση τους”, συνολικού προυπολογισµού 29.735,20 ευρώ. Οι εργασίες θα πραγµατοποιηθούν σε πάνω απο 28 ακίνητα, ιδιοκτησίας ΚΤΥΠ ΑΕ σε διάφορους ∆ήµους της Αττικής.

καλύψουν τις ανάγκες άνω των 12.000 µαθητών. Παράλληλα, η ΚΤΥΠ ΑΕ υλοποιεί έργα αναβάθµισης και συντήρησης σε δεκάδες υφιστάµενες σχολικές µονάδες διαφόρων ∆ήµων, στα οποία φοιτούν χιλιάδες µαθητές, ενώ οι υπηρεσίες της µελετούν δεκάδες έργα µε στόχο το σύνολο της µαθητικής κοινότητας να απολαµβάνει υψηλής ποιότητας δηµόσια σχολική στέγη και εξοπλισµό, χωρίς διακρίσεις.

Σχολικά έργα που παραδόθηκαν το πρώτο 9µηνο του 2018

6ο ΜΕΝΕΜΕΝΗΣ

2ο ∆Σ ΚΑΡΥΣΤΟΥ

ΚΤΥΠ ΑΕ ολοκλήρωσε µέσα στο πρώτο εννεάµηνο του 2018, έργα συνολικής αξίας περίπου 9 εκατοµµυρίων ευρώ µε χρηµατοδότηση από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους, που αφορούν σε 12 νέες σχολικές µονάδες και θα καλύψουν τις ανάγκες άνω των 1.500 µαθητών, οι οποίοι µέχρι τώρα έκαναν µάθηµα σε ακατάλληλες ή και ενοικιαζόµενες αίθουσες.

3ο 21ο ΝΓ ΑΓΡΙΝΙΟΥ

ΕΠΑΛ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

Σε νέα κτίρια και αίθουσες διδασκαλίας

ου υλοποίησε η ΚΤΥΠ ΑΕ, ξεκίνησε η σχολική χρονιά 2018-2019 για πάνω από 1.500 µαθητές σε όλη τη χώρα ενώ παράλληλα, η εταιρεία κατασκευάζει, δηµοπρατεί και µελετά δηµόσια σχολικά έργα συνολικής αξίας άνω των 120.000.000 ευρώ, που εκτιµάται ότι θα EΡΓΟ ΕΠΑΛ Αγίας Παρασκευής

ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Φάση ολοκλήρωσης: 2.039.873,17

ΑΝΑ∆ΟΧΟΣ LATERN CONSTRUCTIONS SA

2ο ∆ηµοτικό Σχολείο Καρύστου

2.408.340,01

Κ/Ξ ΤΕΧΝΙΚΗ 2000 ΑΕ - ΕΨΙΛΟΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΕ

3ο 2/θέσιο ολοήµερο Νηπιαγωγείο Αγρινίου και 21ο 2/θέσιο ολοήµερο Νηπιαγωγείο Αγρινίου

801.582,94

ΑΝΤΑΙΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΑΕ

6ο ∆ηµοτικό Σχολείο Μενεµένης

2.113.128,71

ΕΝΕΡΓΟΝ ΑΕ

606.792,07

ΕΞΑΕ∆ΡΟΣ ΑΕ

1.349.111,91

SOLIS ATE

578.016,53

ΘΕΜΕΛΙΑΚΗ ΑΕ

1.091.564,73

ΘΕΜΕΛΙΑΚΗ ΑΕ

2/θέσιο ολοήµερο Νηπιαγωγείο Νεοχωρίου Χίου 3ο Νηπιαγωγείο Νέας Μαγνησίας Θεσσαλονίκης και 5ο Νηπιαγωγείο Σίνδου Θεσσαλονίκης (η σύµβαση περιλαµβάνει και το 2ο ∆ηµοτικό Σχολείο Νέας Μαγνησίας το οποίο είχε ήδη παραδοθεί) 14ο Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης 20ο και 84ο Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης

w w w . pe se d e. g r

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑ∆Α

Έργα που βρίσκονται σε φάση κατασκευής

έσα στους επόµενους µήνες θα ξεκινήσει η σταδιακή παράδοση νέων εκπαιδευτικών έργων καθώς και έργων ανακαινίσεων και συντήρησης υφιστάµενων σχολικών µονάδων, τα οποία βρίσκονται σε φάση κατασκευής. Συνολικά, αυτή τη στιγµή υλοποιούνται έργα κατασκευής ή ανακατασκευής, συνολικής αξίας άνω των 20 εκατοµµυρίων ευρώ, που αφορούν σε 16 δηµόσιες σχολικές µονάδες και εκτιµάται ότι θα καλύψουν τις ανάγκες άνω των 2.500 µαθητών.

Έργο

Προυπολογισµός

Ανάδοχος

1ο ∆ηµοτικό Σχολείο Νέας Φιλαδέλφειας

1.558.402,49

ΚΑΜΑΡΙΩΤΗΣ ΑΤΕΕ

Νέο ολοήµερο ∆ηµοτικό Σχολείο 300 µαθητών, στον Αρχάγγελο Ρόδου

2.619.364,48

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ∆ΟΜΙΚΗ ΑΤΕΕ

Γυµνάσιο – Λύκειο Καράτουλα Ηλείας

2.309.084,98

ΚΑΜΑΡΙΩΤΗΣ ΑΤΕΕ

Ειδικό Νηπιαγωγείο - ∆ηµοτικό Σχολείο Ζακύνθου

1.294.453,49

3Κ ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΕ

3ο 6/θέσιο ∆ηµοτικό Σχολείο Λυκόβρυσης, 1ο Νηπιαγωγείο Λυκόβρυσης, 2ο Νηπιαγωγείο Λυκόβρυσης

1.900.073,99

ΤΗΚ ΑΕ

3ο Γυµνάσιο – Λύκειο Νέας Φιλαδέλφειας

4.673.646,55

ΑΕΤΕΘ

Ειδικό Γυµνάσιο Άνω Λιοσίων

2.905.835,26

ΦΟΡΕΑΣ ΑΤΕΒΕ

Γυµνάσιο – Λύκειο Καρδαµύλης (αποκατάσταση-στεγάνωση)

86.199,56

ΛΟΥΚΑΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ & ΣΙΑ ΕΕ

Επισκευαστικές εργασίες σε 16 σχολικές µονάδες ∆ήµου Καισαριανής

245.336,74

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΣΑΙΚΑΣ

Εργασίες Επισκευής και συντήρησης 19 σχολικών κτιρίων του ∆. Περάµατος Προσωρινή µετεγκατάσταση 21ου ∆ηµοτικού Σχολείου Αχαρνών και 24ου Νηπιαγωγείου Αχαρνών

399.562

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΓΚΥΡΤΗ

565.074,82

ΑΦΟΙ ΡΗΓΑ ΑΤΕ

1ο ∆Σ ΦΙΛΑ∆ΕΛΦΕΙΑΣ

ΕΙ∆ΙΚΟ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

w w w . p es ed e . g r

∆Σ ΡΟ∆ΟΥ

ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Κωνσταντίνα Νικολάκου Θεµατική Αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου, αρµόδια στους τοµείς Ανάπτυξης, Υποδοµών, ∆ικτύων & Περιβάλλοντος Το «Εργοληπτικόν Βήµα» απευθύνθηκε στην πλέον κατάλληλη, στη Θεµατική Αντιπεριφερειάρχη Πελοποννήσου κα Κωνσταντίνα Νικολάκου, για να µας µιλήσει και να µας δώσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για το µεγάλο αυτό έργο, που φιλοδοξεί όχι µόνο να αλλάξει το τοπίο όσον αφορά τη διαχείριση των απορριµµάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, αλλά να συµβάλει καθοριστικά στην προστασία του περιβάλλοντος και κυρίως στην προστασία της δηµόσιας υγείας και στην αναβάθµιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της Περιφέρειας. Ποιες ανάγκες καλείται να καλύψει το συγκεκριµένο έργο; Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου υπήρχαν ενεργοί Χώροι Ανεξέλεγκτης ∆ιάθεσης Απορριµµάτων (ΧΑ∆Α), που η αποκατάστασή τους ολοκληρώνεται. Για το σύνολο των ΧΑ∆Α έχουν εκπονηθεί οι σχετικές µελέτες για την αποκατάστασή τους και είναι σε εξέλιξη η ολοκλήρωση των σχετικών εργασιών. Με το έργο δίδεται οριστική λύση στον τοµέα της επεξεργασίας των παραγόµενων αστικών απορριµµάτων και της ασφαλούς τελικής διάθεσης των υπολειµµάτων που προκύπτουν από την επεξεργασία, όπως περιγράφεται στον εγκεκριµένο ΠΕΣ∆Α της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Κατά συνέπεια, το έργο αυτό αποτελεί την πρακτική εφαρµογή και υλοποίηση των στόχων και των διατάξεων του εγκεκριµένου ΠΕΣ∆Α (ΦΕΚ Β’ 2044/14.6.2017), µέσα από τη χρηµατοδότηση, κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση τριών (3) Μονάδων Επεξεργασίας Απορριµµάτων, µία σε κάθε ∆ιαχειριστική Υποενότητα, συνολικής µέγιστης δυναµικότητας 200.000 tn/έτος, τριών Χώρων Υγειονοµικής Ταφής Υπολειµµάτων, έναν σε κάθε ∆ιαχειριστική Υποενότητα, καθώς και δύο Σταθµών Μεταφόρτωσης, στις ΠΕ Κορινθίας και Αργολίδας. Το έργο προβλέπει επίσης, σε απόλυτη εναρµόνιση µε το εγκεκριµένο ΠΕΣ∆Α, για την κατασκευή και λειτουργία τριών Σταθµών

ΕΝΑ ΕΡΓΟ ΜΕ ΦΙΛΟ∆ΟΞΙΕΣ

Μεταβατικής ∆ιαχείρισης, οι οποίες θα καλύψουν τις τοπικές ανάγκες µέχρι την αποπεράτωση των ανωτέρω εγκαταστάσεων και υποδοµών. Κατά συνέπεια, το έργο θα συµβάλλει: • Στη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος και στην προστασία της δηµόσιας υγείας στην Περιφέρεια, µέσω της εισαγωγής και λειτουργίας ενός σύγχρονου και ολοκληρωµένου συστήµατος διαχείρισης αποβλήτων, σε συµµόρφωση µε την Εθνική και Κοινοτική Νοµοθεσία, αντικαθιστώντας έτσι το υφιστάµενο προβληµατικό σύστηµα διαχείρισης. • Στην ανάπτυξη και εφαρµογή µιας άµεσης και βιώσιµης λύσης στο ζήτηµα της διαχείρισης των αστικών απορριµµάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, παρέχοντας έτσι µια ριζική λύση στο πρόβληµα της λειτουργίας ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης καθώς και στο ζήτηµα του επικείµενου κορεσµού του υφιστάµενου ΧΥΤΑ. • Στην ουσιαστική µείωση των αποβλήτων που οδηγούνται σε ταφή. • Στην ριζική αύξηση του κλάσµατος των βιοαποδοµίσιµων / βιοαποδοµήσιµων αποβλήτων που οδηγούνται προς αξιοποίηση και κοµποστοποίηση. • Στην προώθηση της εξοικονόµησης πόρων, µέσω της επανεισαγωγής στον οικονοµικό κύκλο των αξιοποιήσιµων υλικών που περιέχονται στα απορρίµµατα, σε πλήρη εναρµόνιση µε τις διατάξεις του Οδικού Χάρτη για µια Ευρώπη Αυτάρκη σε Πόρους (The

Roadmap to a Resource Efficient Europe (COM(2011) 571). • Στην αύξηση της ποσότητας των υλικών που ανακυκλώνονται, συµβάλλοντας έτσι στην επίτευξη των Εθνικών και Κοινοτικών ποσοτικών και ποιοτικών στόχων και βοηθώντας τόσο την Περιφέρεια όσο και την χώρα να πλησιάσουν τον Κοινοτικό Στρατηγικό Στόχο για την σταδιακή µετάβαση στην «Κοινωνία της Ανακύκλωσης». • Στη δηµιουργία θέσεων απασχόλησης. Πότε αναµένεται η έναρξη εργασιών; Η έναρξη των εργασιών κατασκευής των υποδοµών υπολογίζεται τον ∆εκέµβριο του 2018. Πότε αναµένεται να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί προς χρήση; Εντός δέκα (10) µηνών από την ηµεροµηνία έναρξης των εργασιών κατασκευής, υπάρχει η υποχρέωση από τον Ανάδοχο για τη λειτουργία των Μονάδων Μεταβατικής ∆ιαχείρισης, για τις οποίες έχει ήδη εξασφαλιστεί και η απαραίτητη περιβαλλοντική αδειοδότηση τους. Ήδη, η Περιφέρεια Πελοποννήσου είναι σε συζητήσεις µε την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ για σύντµηση του παραπάνω διαστήµατος. Σε διάστηµα 24 µηνών από την έναρξη των εργασιών κατασκευής, εκκινεί η πλήρης λειτουργία των υποδοµών (Σταθµοί Μεταφόρτωσης,

w w w . pe se d e. g r

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ Μονάδες Επεξεργασίας και Χώροι Υγειονοµικής Ταφής Υπολειµµάτων) για την υποδοχή της µέγιστης δυναµικότητας σχεδιασµού των παραγόµενων αποβλήτων. Ποιες δυσκολίες αντιµετωπίσατε ως Περιφέρεια Πελοποννήσου έως και τη στιγµή που υπογράφηκε η σύµβαση; Η απόφαση για τη εφαρµογή µιας τέτοιας λύσης για το σύνολο των παραγόµενων στερεών αποβλήτων της Περιφέρειας Πελοποννήσου, είχε από τη σύλληψή µέχρι την υπογραφή της Σύµβασης Σύµπραξης,

δηµιουργηθούν κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου, αναµένεται να προσεγγίσουν τις 600, καθώς αναµένεται να δηµιουργηθούν πέντε εργοτάξια στις θέσεις χωροθέτησης των υποδοµών που θα λειτουργούν παράλληλα και µε εξαιρετικά έντονους ρυθµούς, προκειµένου να πετύχουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σύµβαση Σύµπραξης. Συγκεκριµένα σε ποιες περιοχές θα γίνουν τα έργα; Οι απαιτούµενες υποδοµές στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου «Ολοκληρωµένη

Ολοκληρωµένη ∆ιαχείριση Απορριµµάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου (Σ∆ΙΤ) πλήθος δυσκολιών. Η πρώτη περίοδος κατά την οποία ενέσκηψαν δυσκολίες, αφορούσε στη χωροθέτηση των προτεινόµενων υποδοµών. Κατά το στάδιο της Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης, κατά το οποίο οριστικοποιείται και η χωροθέτηση, υπήρχε πλήθος ενστάσεων σε όλες τις βαθµίδες. Με εξασφαλισµένη τη χωροθέτηση των υποδοµών, η δεύτερη περίοδος κατά την οποία παρουσιάστηκε πλήθος δυσκολιών αφορούσε την υπογραφή της Σύµβασης Σύµπραξης για την οποία κατατέθηκαν επίσης, πλήθος ενστάσεων σε όλες τις βαθµίδες. Είναι σηµαντικό ότι σε όλες τις περιπτώσεις η Περιφέρεια Πελοποννήσου δικαιώθηκε τόσο από το Συµβούλιο της Επικρατείας, όσο και από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Σε όλα τα στάδια του έργου, η Περιφέρεια Πελοποννήσου, έχοντας ως µοναδικό γνώµονα την διαφάνεια, την προστασία του περιβάλλοντος και της δηµόσιας υγείας, ολοκλήρωσε το σύνολο των απαραίτητων σταδίων, προκειµένου να εξασφαλίσει την ολοκλήρωση της διαδικασίας, να υπογραφεί η Σύµβαση Σύµπραξης µε την Ανάδοχο εταιρία και να εκκινήσει το πιο σηµαντικό έργο στην Περιφέρεια Πελοποννήσου για την ολοκληρωµένη διαχείριση των στερεών αποβλήτων και το µεγαλύτερο από άποψη δυναµικότητας σε όλη την Ελλάδα. Πόσες θέσεις εργασίας αναµένεται να δηµιουργηθούν κατά τη διάρκεια της κατασκευή του έργου; Οι θέσεις εργασίες που αναµένεται να

w w w . p es ed e . g r

∆ιαχείριση Απορριµµάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου µε Σ∆ΙΤ» (Σταθµοί Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων, Μονάδες επεξεργασίας Απορριµµάτων και Χώροι Υγειονοµικής Ταφής Υπολειµµάτων) θα κατασκευαστούν στις θέσεις που έχουν ήδη λάβει περιβαλλοντική αδειοδότηση. Οι Σταθµοί Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων θα κατασκευαστούν: i) στη ∆.Ε. Τενέας του ∆ήµου Κορινθίων, βορειοανατολικά του οικισµού Σπαθοβούνι στην Π.Ε. Κορινθίας και ii) στη ∆.Ε. Νέας Κίου του ∆ήµου Άργους Μυκηνών, βορειοδυτικά του Ναυπλίου και νοτιοδυτικά του οικισµού Αργολικού. Οι Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων µε τους Χώρους Υγειονοµικής Ταφής θα κατασκευαστούν: • στη ∆.Ε. Βαλτετσίου του ∆ήµου Τρίπολης, βόρεια του οικισµού Παλαιοχούνη, ανατολικά της πόλης της Μεγαλόπολης • στη ∆.Ε. Μελιγαλά του ∆ήµου Οιχαλίας, δυτικά του οικισµού Καλλιρόη και ανατολικά του οικισµού Βασιλικού και • στη ∆.Ε. Σκάλας του ∆ήµου Ευρώτα, νοτιοδυτικά του οικισµού Αµπελοχώρι και βορειοδυτικά της πόλης της Σκάλας. Σε πόσες και ποιες πόλεις θα ανατεθεί «κεντρικός ρόλος» όσον αφορά το έργο; Το έργο της «Ολοκληρωµένης ∆ιαχείρισης Απορριµµάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου µε Σ∆ΙΤ», όπως ήδη αναφέραµε παραπάνω περιλαµβάνει υποδοµές που θα κατασκευαστούν και θα λειτουργήσουν: πλησίον της Μεγαλόπολης

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

(ΜΕΑ - ΧΥΤΥ 1ης Υποενότητας), • στον ∆ήµο Οιχαλίας (πλησίον του οικισµού της Καλλιρόης, ΜΕΑ - ΧΥΤΥ 2ης Υποενότητας), • στον ∆ήµο Ευρώτα, πλησίον του οικισµού Αµπελοχώρι, (ΜΕΑ - ΧΥΤΥ 2ης Υποενότητας) • στη ∆Ε Τενέας του ∆ήµου Κορινθίων (ΣΜΑ Κορινθίας) και • στον ∆ήµο Άργους (ΣΜΑ Αργολίδος). Στις προαναφερθείσες θέσεις έχει εξασφαλισθεί η Περιβαλλοντική αδειοδότηση για την κατασκευή των υποδοµών. Κεντρικό ρόλο στο ζήτηµα της διαχείρισης απορριµµάτων µπορεί να έχει ο παραγωγός τους. Υπό το πρίσµα αυτό, οι πρωτεύουσες των Περιφερειακών Ενοτήτων, αναµένεται να έχουν κεντρικό ρόλο στο έργο, µιας και από αυτές σχεδιάζεται να καταλήγει µεγάλο µέρος των εισερχόµενων ποσοτήτων στις υποδοµές µεταφόρτωσης και επεξεργασίας. Ποια θα είναι η διαδικασία της διαχείρισης των απορριµµάτων µε το συγκεκριµένο έργο; Οι υποδοµές του έργου «Ολοκληρωµένη διαχείριση Απορριµµάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου µε Σ∆ΙΤ» είναι Σταθµοί Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων, Μονάδες Επεξεργασίας και Χώροι Υγειονοµικής Ταφής Υπολειµµάτων. Οι ΟΤΑ της Περιφέρειας Πελοποννήσου, θα οδηγούν τα παραγόµενα απορρίµµατά τους, είτε στους Σταθµούς Μεταφόρτωσης είτε στις Μονάδες επεξεργασίας. Το παραγόµενο υπόλειµµά των Μονάδων Επεξεργασίας, θα καταλήγει στους Χώρους Υγειονοµικής Ταφής Υπολειµµάτων του έργου. Οι εγκαταστάσεις που προβλέπεται να κατασκευαστούν συνοψίζονται στη συνέχεια: • Τρεις Μονάδες Επεξεργασίας Απορριµµάτων (ΜΕΑ) που θα περιλαµβάνουν Μονάδα Μηχανικής Επεξεργασίας (ΜΜΕ), Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας (ΜΒΕ) και Μονάδα Μηχανικής Επεξεργασίας Κόµποστ (Ραφιναρία) • Τρεις Χώροι Υγειονοµικής Ταφής. • Τρεις Μονάδες Μεταβατικής ∆ιαχείρισης, που θα κατασκευαστούν στις ίδιες θέσεις των ΜΕΑ και ΧΥΤ • ∆ύο Σταθµοί Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων (ΣΜΑ), σε Κορινθία και Αργολίδα. Η κατασκευή των ανωτέρω εγκαταστάσεων θα πραγµατοποιηθεί µε τη χρήση βέλτιστων διαθέσιµων τεχνικών και θα περιλαµβάνει: Μηχανική και Βιολογική Επεξεργασία • ∆ιαλογή και Ανακύκλωση υλικών που περιέχονται στα σύµµεικτα αστικά απόβλητα. • Αναερόβια χώνευση και κοµποστοποίηση του οργανικού προδιαλεγµένου κλάσµατος που διαχειρίζεται ξεχωριστά από τα ανάµεικτα οργανικά απόβλητα. • Αναερόβια ζύµωση και κοµποστοποίηση των οργανικού κλάσµατος των δηµοτικών στερεών αποβλήτων. • Υγειονοµική ταφή του τελικού υπολείµµατος.

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Σε σχέση µε ότι γινόταν µέχρι σήµερα -όσον αφορά στην αποκοµιδή των απορριµµάτων- ποιες θα είναι οι καινοτοµίες; Η εφαρµογή και λειτουργία του έργου της Ολοκληρωµένης ∆ιαχείρισης Απορριµµάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου µε Σ∆ΙΤ, αναµένεται να επηρεάσει σηµαντικά το µέχρι σήµερα τρόπο που πραγµατοποιούνταν η αποκοµιδή των απορριµµάτων. Οι ∆ήµοι θα έχουν πλέον σηµαντικό κίνητρο για την πραγµατική ανακύκλωση των απορριµµάτων και την µείωση των ποσοτήτων που θα οδηγούνται στα εργοστάσια για περαιτέρω επεξεργασία. Με τον τρόπο αυτό θα µπορέσουν να επιτευχθούν οι στόχου του Περιφερειακού Σχεδίου ∆ιαχείρισης Αποβλήτων της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Πόσες µόνιµες θέσεις θα δηµιουργηθούν; Οι µόνιµες θέσεις που αναµένεται να δηµιουργηθούν κατά τη φάση λειτουργίας των υποδοµών (Σταθµοί Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων, Μονάδες Επεξεργασίας και Χώροι Υγειονοµικής Ταφής Υπολειµµάτων) εκτιµάται πως µπορεί να φτάσουν τις 200, περιλαµβάνοντας εργαζοµένους σε µια µεγάλη γκάµα από ειδικότητες και επίπεδο µόρφωσης και εξειδίκευσης. Και πόσες παράλληλες θέσεις; Οι παράλληλες θέσεις εργασίες που αντίστοιχες υποδοµές συνήθως δηµιουργούν σχετίζονται κατά βάση µε τις παρεχόµενες υπηρεσίες από τις υποδοµές -όπως η δηµιουργία δικτύων διάθεσης των παραγόµενων προϊόντων- και παραµέτρους που αφορούν την εύρυθµη λειτουργία τους όπως η συντήρηση του εξοπλισµού και των οχηµάτων, η εξυπηρέτηση των εργαζοµένων στις υποδοµές κλπ. Ο ακριβής προσδιορισµός του αριθµού των θέσεων δεν µπορεί να πραγµατοποιηθεί, όµως η εµπειρία από παρόµοια έργα προσδιορίζει τη δηµιουργία παράλληλων θέσεων εργασίας, σε πολλαπλάσιο βαθµό από τις αντίστοιχες µόνιµες θέσεις εργασίας. Τι έχουν δείξει οι περιβαλλοντολογικές µελέτες; Κατά τη σύνταξη της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που εκπονήθηκε, προκειµένου να εξασφαλισθεί η Περιβαλλοντική Αδειοδότηση του συνόλου των υποδοµών που θα κατασκευαστούν και θα λειτουργήσουν στο πλαίσιο του έργου «Ολοκληρωµένη ∆ιαχείριση Απορριµµάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου µε Σ∆ΙΤ», αναλύθηκαν διεξοδικά τόσο οι πιθανές εναλλακτικές λύσεις χωροθέτησης των υποδοµών, όσο και οι εναλλακτικές µέθο-

δοι επεξεργασίας των απορριµµάτων. Οι επιλεχθείσες θέσεις και τεχνολογίες, διασφαλίζουν τις µικρότερες δυνατές επιπτώσεις των υποδοµών στο φυσικό περιβάλλον. Παράλληλα, στις µελέτες αυτές, αναφέρονται διεξοδικά το σύνολο των µέτρων αντιµετώπισης τυχόν διαταράξεων του περιβάλλοντος και αναλυτικό πρόγραµµα περιβαλλοντικής παρακολούθησης του συνόλου των παραµέτρων (φυσικές, χηµικές, θόρυβος κλπ) που περιλαµβάνονται στην κείµενη νοµοθεσία. Σηµειώνεται ότι, τόσο στη διακήρυξη του έργου όσο και στην Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων περιλαµβάνονται πολύ αυστηρές προβλέψεις για την αποτελεσµατική προστασία του περιβάλλοντος. Σε πραγµατικούς αριθµούς ποια θα είναι η ωφέλεια για το περιβάλλον; Η ωφέλεια για το περιβάλλον από τη λειτουργία των υποδοµών που περιλαµβάνονται στο έργο της Ολοκληρωµένης ∆ιαχείρισης Απορριµµάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου µε Σ∆ΙΤ, ενδεχοµένως να είναι κατά πολύ µεγαλύτερη από αυτήν που µπορεί να εκτιµηθεί αναφορικά µε το περιβάλλον. Το σηµαντικό στοιχείο µε τη λειτουργία του έργου, από τη φάση της λειτουργίας των υποδοµών Μεταβατικής ∆ιαχείρισης είναι ότι παύει οριστικά η όποια ανεξέλεγκτη διάθεση στερεών αποβλήτων στο σύνολο και των πέντε Περιφερειακών Ενοτήτων της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Ζητήµατα διαφυγής ρύπων σε υπόγεια και επιφανειακά ύδατα, εκποµπές αερίων θερµοκηπίου από τη µη ορθολογική διάθεση του οργανικού κλάσµατος των στερεών αποβλήτων κ.ά. θα αποτελέσουν παρελθόν µε τη λειτουργία των υποδοµών του έργου, γεγονός που δύσκολα µπορεί να αποτιµηθεί µε πραγµατικούς αριθµούς. Κατά τα παρελθόντα έτη, πολλά εκατοµµύρια ευρώ έχουν καταβληθεί σε πρόστιµα από το ελληνικό κράτος για τη λειτουργία χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων, βάση της καταδίκης της χώρας µας από το Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο, το 2014. Μέχρι τα µέσα του 2017, ποσό που ξεπερνά τα 45,5 εκατοµµύρια ευρώ, έχει δαπανηθεί για τη λειτουργία των χώρων αυτών. Ποια θα είναι η ωφέλεια όσον αφορά στην ποιότητα ζωής των κατοίκων της Περιφέρειας Πελοποννήσου; Η ποιότητα ζωής των κατοίκων της Περιφέρειας Πελοποννήσου αναβαθµίζεται σηµαντικά µε την υλοποίηση του έργου «Ολοκληρωµένη ∆ιαχείριση Απορριµµάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου µε Σ∆ΙΤ ». Η εισαγωγή και λειτουργία ενός σύγχρονου και ολοκληρωµένου συστήµατος διαχείρισης

αποβλήτων, σε συµµόρφωση µε την Εθνική και Κοινοτική Νοµοθεσία, αντικαθιστώντας έτσι το υφιστάµενο προβληµατικό σύστηµα διαχείρισης, διασφαλίζει την καλύτερο δυνατό αποτέλεσµα τόσο για τη δηµόσια υγεία, όσο και για το περιβάλλον. Παρατηρούµε τα τελευταία χρόνια αύξηση κατασκευής έργων µε τη διαδικασία των Σ∆ΙΤ. Ασκείται όµως συχνά και αρνητική κριτική για αυτή τη µέθοδο χρηµατοδότησης µε βασικότερο επιχείρηµα ότι το τελικό κόστος κατασκευής είναι πολύ υψηλότερο και κάποια άλλα ευρωπαϊκά κράτη έχουν ήδη αρχίσει να εγκαταλείπουν τα έργα Σ∆ΙΤ για αυτό ακριβώς το λόγο. Ποιά είναι η άποψή σας; Η µέχρι σήµερα εµπειρία στον ελλαδικό χώρο για τα έργα Σ∆ΙΤ στον τοµέα της ∆ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων και της τελικής διάθεσης των παραγόµενων υπολειµµάτων παρουσιάζει τα παρακάτω συµπεράσµατα. Ήδη έχει κατασκευαστεί και λειτουργεί η Ολοκληρωµένη Εγκατάσταση ∆ιαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της Περιφέρειας ∆υτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη. Για το εν λόγω έργο διατέθηκαν µηδενικοί δηµόσιοι πόροι για την κατασκευή του. Οι εγκαταστάσεις διαχείρισης στερεών αποβλήτων που κατασκευάζονται σήµερα σε Γιάννενα και Σέρρες, έχουν εξασφαλίσει µέρος της χρηµατοδότησής τους από το πρόγραµµα ΕΣΠΑ 2014-2020. Αποµονώνοντας το κόστος κατασκευής των ανωτέρω µονάδων, αναφορικά µε τον εξυπηρετούµενο πληθυσµό και την εφαρµοζόµενη τεχνολογία, µπορεί κάποιος εύκολα να παρατηρήσει πως το επιχείρηµα του «ακριβού» κόστους κατασκευής εύκολα καταρρίπτεται. Η στρέβλωση που δηµιουργείται για το «αυξηµένο» κόστος κατασκευής έχει να κάνει µε την τµηµατική αντιµετώπιση της σύµβασης Σ∆ΙΤ. Η σύµβαση Σ∆ΙΤ περιλαµβάνει το κόστος κατασκευής και το κόστος λειτουργίας, συντήρησης, αντικαταστάσεων και του συνόλου των λειτουργικών εξόδων στη διάρκειά της. Αν υπολογίσει κάποιος το συνολικό κόστος µιας υποδοµής που έχει κατασκευαστεί και λειτουργεί µε δηµόσιους πόρους φτάνοντας σε αντίστοιχο επίπεδο αυτού της υποδοµής που κατασκευάστηκε και λειτουργεί από τον εκάστοτε ιδιωτικό φορέα σύµπραξης, εύκολα γίνεται αντιληπτό, πως το επιχείρηµα περί «µεγάλου κόστους» καταρρέει.

w w w . pe se d e. g r

EΡΓΑ ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ – ΣΥΜΠΡΑΞΗ ∆ΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ Ι∆ΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ (Σ∆ΙΤ)

ΤΟ ΕΡΓΟ ΑΠΟ ΤΗ «ΓΕΝΝΗΣΗ» ΤΟΥ ΕΩΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΑΝΑ∆ΟΧΟΣ Ανάδοχος του έργου είναι η εταιρία ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Β.Ε.Τ.Ε. ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ Ο ανάδοχος που προκρίνεται από την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας οφείλει να διασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους και τα κονδύλια, προκειµένου να ολοκληρώσει τις συµβατικές του υποχρεώσεις κατά το στάδιο κατασκευής των υποδοµών που περιλαµβάνονται στο πλαίσιο του έργου. Σε αντίστοιχες περιπτώσεις κατασκευής αντίστοιχων υποδοµών στον ελλαδικό χώρο, οι κύριοι προµηθευτές του αναδόχου συνδέονται µε την τεχνολογία της διαχείρισης των απορριµµάτων που επιλέχθηκε κατά τη διαγωνιστική διαδικασία. Οι υπόλοιποι προµηθευτές κατά την περίοδο της κατασκευής προέρχονται συνήθως από την ευρύτερη περιοχή χωροθέτησης των υποδοµών, καθώς µε τον τρόπο αυτό, περιορίζεται σε σηµαντικό βαθµό το µεταφορικό κόστος που καλούνται να επωµιστούν. Ο Ανάδοχος, ήδη κατασκευάζει αντίστοιχη µονάδα επεξεργασίας στερεών απορριµµάτων στην Περιφέρεια Ηπείρου. Οι βασικοί προµηθευτές του αναδόχου προµηθεύουν τον µηχανολογικό εξοπλισµό της Μονάδας Επεξεργασίας. Η Stadler Anlagenbau GmBH είναι µία από τις µεγαλύτερες εταιρίες / παρόχους τεχνολογίας για το σχεδιασµό, την κατασκευή και την εγκατάσταση

w w w . p es ed e . g r

συστηµάτων διαλογής σε εγκαταστάσεις ανακύκλωσης και επεξεργασίας στερεών αποβλήτων, παγκοσµίως. Αντίστοιχα, η Hitachi Zosen INOVA είναι ο πάροχος του εξοπλισµού της Αναερόβιας Χώνευσης, µε πλήθος εγκαταστάσεων ανά τον κόσµο όπου παρέχει τον αντίστοιχο εξοπλισµό. Το σύστηµα αερόβιας επεξεργασίας όπου σταθεροποιείται το οργανικό κλάσµα µετά το στάδιο της αναερόβιας χώνευσης προµηθεύεται από την Compost Systems, εταιρία µε µεγάλη εµπειρία σε αντίστοιχα έργα, τόσο για την επεξεργασία του οργανικού κλάσµατος των Αστικών Στερεών Αποβλήτων, όσο και για την επεξεργασία του κλάσµατος των βιοαποβλήτων. ΥΠΕΡΕΡΓΟΛΑΒΟΙ Οι εγκαταστάσεις των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων που θα κατασκευαστούν στο πλαίσιο του έργου περιλαµβάνουν εξειδικευµένη τεχνολογία στις µεθόδους µηχανικής διαλογής και επεξεργασίας των επιµέρους ρευµάτων αποβλήτων. Για την εξασφάλιση των στόχων που τίθενται από τη Σύµβαση Σύµπραξης συνήθης τακτική αποτελεί η εµπλοκή των παρόχων τεχνολογίας στην κατασκευή τέτοιων υποδοµών. Οι υπόλοιποι υπεργολάβοι κατά την περίοδο της κατασκευής προέρχονται συνήθως από την ευρύτερη περιοχή χωροθέτησης των υποδοµών. Οι βασικές λειτουργίες των Μονάδων Επεξεργασίας που σχεδιάζεται να κατασκευαστούν στην Περιφέρεια Πελοποννή-

σου και η λειτουργία των οποίων επηρεάζει σε µεγάλο βαθµό τη συνολική λειτουργία της εγκατάστασης, καθώς και την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί, στο πλαίσιο του έργου, περιλαµβάνουν τη µηχανική διαλογή των εισερχόµενων αποβλήτων, την αναερόβια χώνευση του οργανικού ρεύµατος και τη µετέπειτα αερόβια επεξεργασία του. Κατά το στάδιο της µηχανικής διαλογής, πραγµατοποιείται ο διαχωρισµός των επιµέρους ρευµάτων που περιέχονται στο εισερχόµενο ρεύµα των αποβλήτων. Εκεί τα υλικά που θα ανακτηθούν διαχωρίζονται από τυχόν προσµίξεις και το οργανικό ρεύµα προωθείται προς περαιτέρω επεξεργασία. Κατά το στάδιο της Αναερόβιας Χώνευσης, το οργανικό κλάσµα σταθεροποιείται, ενώ παράλληλα παράγεται βιοαέριο που αξιοποιείται προς παραγωγή ενέργειας. Στο στάδιο της αερόβιας επεξεργασίας, το αποτέλεσµα του σταδίου της αναερόβιας χώνευσης σταθεροποιείται περαιτέρω, προκειµένου να καλύπτει τις προδιαγραφές της κείµενης νοµοθεσίας για τη διάθεσή του. ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΗΣΗ Η χρηµατοδότηση του έργου (135 εκατ. ευρώ) προκύπτει από ιδία κεφάλαια της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Α.Β.Ε.Τ.Ε., από δανεισµό της από την ALPHA BANK και από συµµετοχή πόρων του ΕΣΠΑ 2014-2020 (περίπου 66 εκατ. ευρώ)

ΕΙ∆ΙΚΟ

ΘΕΜΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΦΩΤΙΟΣ ΘΕΟ∆. ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗΣ Σε λιγότερο από 1,5 χρόνο η ΑΕΠΠ έχει να επιδείξει ένα πολύ σηµαντικό έργο Για το έργο αυτό αλλά και για την ανάγκη που απαίτησε τη θεσµοθέτηση της µιλά µε συνέντευξη του στο «Εργοληπτικόν Βήµα» ο πρόεδρος της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών και πρόεδρος Εφετών ∆.∆. ε.τ.κ. Φώτιος Θεοδ. Κατσίγιαννης.

ΑΡΧΗ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΠΡΟ∆ΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΟΕ∆ΡΟΥ Σε χρονικό διάστηµα δέκα πέντε (15) µηνών η Ανεξάρτητη Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών εξέδωσε αποφάσεις για πάνω από 1.000 προσφυγές και συγκεκριµένα περί τις 210 οριστικές Αποφάσεις και 140 αποφάσεις προσωρινών µέτρων το έτος 2017 και 690 και 360 αποφάσεις, αντίστοιχα το έτος 2018 µέχρι τώρα. Ο υψηλός αυτός αριθµός αποφάσεων, η ταχύτητα έκδοσης και η εξαιρετική τεκµηρίωση, είναι, κατά την άποψη της ΠΕΣΕ∆Ε, ενδεικτικά της αναγκαιότητας θέσπισης της Αρχής. Σε τι ποσοστό οι παραπάνω

αποφάσεις είναι υπέρ του προσφεύγοντα και περαιτέρω µήπως κάτι ανάλογο θα πρέπει να εφαρµοσθεί και για το στάδιο της υλοποίησης των συµβάσεων, όπου πλήθος διαφωνιών οδηγούνται στα Τεχνικά Συµβούλια και µετέπειτα στα ∆ικαστήρια; Με δεδοµένο ότι η υπαγωγή των διαφορών στην αρµοδιότητα της ΑΕΠΠ ήταν σταδιακή και ολοκληρώθηκε µόλις στο τέλος του Μαρτίου 2018 πράγµατι ο αριθµός των εισαχθεισών προδικαστικών προσφυγών ήταν ικανοποιητικός όχι όµως ιδιαίτερα µεγάλος. Είναι γεγονός ότι µέχρι

τώρα η Αρχή ικανοποίησε πλήρως την απαίτηση του νοµοθέτη για επίκαιρη επίλυση των διαφορών του προσυµβατικού σταδίου, αφού οι µεν αποφάσεις των προσωρινών µέτρων εκδίδονται σε µέσο χρόνο επτά (7) ηµερών και οι οριστικές αποφάσεις σε µέσο χρόνο τριάντα επτά (37) ηµερών. Στο πρώτο αυτό στάδιο λειτουργίας της ΑΕΠΠ το ποσοστό των δεκτών οριστικών αποφάσεων κυµαίνεται γύρω στο 44%. Είναι όµως πολύ νωρίς να γίνει συνολική εκτίµηση του ποσοστού αυτού. Και βέβαια ανάλογος της ΑΕΠΠ θεσµός στο στάδιο εκτέλεσης της σύµβασης θα έλυνε έγκαιρα πλείστα όσα ζητήµατα ανακύπτουν κατά την εκτέλεση της σύµβα-

w w w . pe se d e. g r

ΕΙ∆ΙΚΟ σης. Κάτι τέτοιο όµως πρώτα από όλα αποτίµηση της παρούσας κατάστασης και εδραίωση του θεσµού σε βάσεις διαδικαστικές – «δικαιοδοτικές» ικανές να αντέξουν στην πολυπλοκότητα του σταδίου αυτού και επιτρεπτές από το δικαιϊκό µας σύστηµα. Έχετε διαπιστώσει να υπάρχουν συγκεκριµένα σηµεία αντιπαράθεσης µεταξύ των οικονοµικών φορέων και των αναθετουσών αρχών; Εάν ναι αυτό υποδηλώνει στρεβλή ερµηνεία του Νόµου από τις Αναθέτουσες Αρχές και πώς µπορεί να αντιµετωπισθεί από τη σκοπιά της πρόληψης; Ο ν.4412/2016 είναι ένα εντελώς νέο νοµοθέτηµα µε συνέπεια να µην υπάρχει ακόµη επαρκής γνώση του τρόπου λειτουργίας του από τα όργανα των Αναθετουσών Αρχών. Το ίδιο ισχύει προφανώς και για τα στελέχη των οικονοµικών φορέων. Στο πλαίσιο αυτό η ΑΕΠΠ έχει ανταποκριθεί σε αιτήµατα θεσµικών φορέων και έχει συµµετάσχει σε ηµερίδες µε τέτοιο γνωστικό αντικείµενο. Είναι αλήθεια πάντως ότι η αξίωση από µέρους και των δυο παραπάνω πλευρών για απόκτηση περισσοτέρων εφοδίων και σχετικών γνώσεων θα µπορούσε να είναι µεγαλύτερη. Η προδικαστική προσφυγή έχει ενδικοφανή χαρακτήρα παρόλο που δεν

Πρόκειται για ένα θέµα εξαιρετικά εύκολο στη θεσµοθέτησή του και λυµένο θα έλεγε κανένας νοµολογιακά υπέρ της ενηµέρωσης των ενδιαφεροµένων. Ωστόσο, είναι θέµα στάθµισης στην πράξη, διότι µε µια πιο «βαρειά» διαδικασία είναι προφανές ότι δεν µπορούν να επιτευχθούν οι προαναφερθέντες χρόνοι. Εποµένως, θέλουµε επίκαιρη επίλυση των διαφορών του σταδίου ανάθεσης της σύµβασης ή µια βραδυκίνητη διαδικασία αντίστοιχη εκείνης της ένδικης διαδικασίας ή ακόµη εκείνης της διοικητικής διαδικασίας εκτέλεσης της σύµβασης ιδιαίτερα, όπως είναι γνωστό, χρονοβόρας; Προκειµένου να υποβληθεί προσφυγή κατά των όρων της διακήρυξης µίας δηµόσιας σύµβασης ο ενδιαφερόµενος οικονοµικός φορέας είναι υποχρεωµένος να προκαταβάλει το προβλεπόµενο στις οικείες διατάξεις ηλεκτρονικό παράβολο για την άσκηση της προδικαστικής προσφυγής. Σε πολλές περιπτώσεις το παράβολο αυτό είναι ιδιαίτερα υψηλό, φτάνει και το ανώτατο όριο των 15.000,00 ευρώ, αποτελεί ιδιαίτερα αποτρεπτικό παράγοντα για την κατάθεση της προσφυγής. Ταυτόχρονα πολύ συχνά οι Αναθέτουσες Αρχές όταν δέχονται παρατηρήσεις από τους ενδιαφερόµενους για εξόφθαλµα λάθη σε όρους διακήρυξης τους, απα-

ΘΕΜΑ

δυνατότητα συµπλήρωσης του παραβόλου από το Π∆39/2017 και από το Ν. 4412/2017 και αυτό οδηγεί στην απόρριψη της προσφυγής. ∆ε θα ήταν πιο αποτελεσµατικό να µπορούσε η Αρχή να καλεί τον αιτούντα να συµπληρώσει το παράβολο; Κατ΄ αρχάς το παράβολο θεσµοθετείται κατά βάση, όπου προβλέπεται, ως αποτρεπτικός παράγοντας άσκησης προπετών ενδικοφανών προσφυγών ή και ενδίκων βοηθηµάτων. Στο πλαίσιο δε της δηµόσιας σύµβασης και για λόγους διαφάνειας και «καθαρότητας» των ασκούµενων προδικαστικών προσφυγών. Σε κάθε περίπτωση ο εξορθολογισµός του στη θεµατική που αναφέρεσθε ή και σε άλλα θέµατα θα ήταν χρήσιµος. Ορθή η παρατήρησή σας για συµπλήρωση του ελλιπούς παραβόλου, διότι πράγµατι η εξέταση των προδικαστικών προσφυγών θα πρέπει να προβλέπεται να είναι εξέταση στην ουσία και όχι στο τύπο. Πολύ συχνά εµφανίζονται επικριτικές τοποθετήσεις για το θεσµό των Ανεξαρτήτων Αρχών µε κυριότερη ότι είναι ένα «υπερόργανο κάποιων σοφών, το οποίο δεν υπόκειται σε κανένα νόµο, σε κανένα έλεγχο και χαίρει ασυλίας που δεν διαθέτει ούτε ο Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας». Οι ίδιες αφελείς κατηγορίες επαναλαµβάνο-

ΑΕΠΠ: Ένας νέος θεσµός που προάγει τη διαφάνεια στα δηµόσια έργα την αποκαλεί ο νοµοθέτης ως ενδικοφανή. Αποτελεί διαδικαστικό προαπαιτούµενο προκειµένου να ασκήσει στη συνέχεια ο ενδιαφερόµενος την αίτηση ακυρώσεως και την αίτηση αναστολής. ∆υστυχώς όµως δεν υπάρχει υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής για ενηµέρωση των ενδιαφεροµένων σχετικά µε τη δυνατότητα άσκησης προδικαστικής προσφυγής καθώς υπερισχύει το τεκµήριο γνώσης που υφίσταται για αυτούς που λαµβάνουν µέρος σε µια διαγωνιστική διαδικασία. ∆ε θα ήταν ορθό να υποχρεωθεί νοµοθετικά η διοίκηση να ενηµερώνει τους ενδιαφερόµενους;

w w w . p es ed e . g r

ντάνε µε πολύ µεγάλη ευκολία και αδιαφορία στους ενδιαφερόµενους «να ασκήσουν προσφυγή». Κατά την άποψη της ΠΕΣΕ∆Ε, πρέπει η προσβολή όρων της διακήρυξης πριν τον διαγωνισµό να γίνεται αδαπάνως, ή έστω µε µικρό συµβολικό κόστος. Ποια είναι η γνώµη σας επ’ αυτού και έχει η Αρχή να κάνει κάποια πρόταση στην Πολιτεία ώστε να αντιµετωπισθούν τέτοια φαινόµενα µε µία πιο «ανώδυνη» διαδικασία τόσο οικονοµικά όσο και χρονικά; Τέλος θέλουµε να επισηµάνουµε ότι έχει παρατηρηθεί το φαινόµενο να µην γίνεται ορθός υπολογισµός του παραβόλου από τους αιτούντες. ∆υστυχώς δεν προβλέπεται

νται και τώρα που υπάρχουν Ανεξάρτητες Αρχές, οι οποίες προσπαθούν να βρουν το βηµατισµό τους σε ένα υπερσυγκεντρωτικό πολιτικό σύστηµα, όπως είναι το ελληνικό. Τα επιχειρήµατα είναι σχεδόν πανοµοιότυπα: «οι Α.Α. δεν ελέγχονται από πουθενά, είναι υπεράνω του κράτους, των νόµων και των θεσµών». Η άποψη της Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε. είναι ότι η θέσπιση των δύο Αρχών της Ε.Α.Α.∆Η.ΣΥ. και της Α.Ε.Π.Π. είναι ένα πολύ θετικό βήµα για το θεσµό των ∆ηµοσίων Συµβάσεων διότι ασκούν εποπτεία στη ∆ηµόσια ∆ιοίκηση, προστατεύουν και τα δύο συµβαλλόµενα µέρη και διευρύνουν τη

ΕΙ∆ΙΚΟ

ΘΕΜΑ

∆ηµοκρατία αφού είναι ένας ακόµη θεσµός ελέγχου του πολιτικού συστήµατος. Τι έχετε να απαντήσετε στους επικριτές; Είναι αλήθεια και γίνεται γενικά δεκτό, ότι ο αριθµός των Ανεξαρτήτων Αρχών είναι µεγάλος. ∆εν είναι όµως καθόλου αλήθεια, ότι «χαίρουν ασυλίας». Άλλο είναι το θέµα, αν ως θεσµοί δεν πρέπει να αποµακρύνονται από την κοινωνία των πολιτών ή µε άλλα λόγια ότι πρέπει να επαναπροσδιορίζονται, ώστε να υπηρετούν κάθε φορά τις τρέχουσες κοινωνικοπολιτικές και οικονοµικές ανάγκες. Σε ότι, όµως, αφορά την ΑΕΠΠ, της οποίας έχω την τιµή να είµαι Πρόεδρος, θα ήθελα να τονίσω ότι οι αποφάσεις της υπόκεινται στον έλεγχο, κατά περίπτωση, των διοικητικών Εφετείων ή του Συµβουλίου της Επικρατείας µε την άσκηση των οικείων ενδίκων βοηθηµάτων. Εποµένως, αποτελεί κοµµάτι του δικαιϊκού συστήµατος της χώρας µας και ως τέτοιο στηρίζει το βηµατισµό της στον τρόπο λειτουργίας του συστήµατος αυτού, και µόνον, δικαιούµενη κυρίως µέσα από το έργο της το χαρακτηρισµό της ως ανεξάρτητης Αρχής. Υπάρχουν πεδία σύγκλισης και σύγκρουσης αρµοδιοτήτων µεταξύ των δύο Αρχών, της Ε.Α.Α.∆Η.ΣΥ. και

της Α.Ε.Π.Π. και εάν ναι πως το αντιµετωπίζετε: Υπάρχουν περιπτώσεις όπου έχουν διατυπωθεί διαφορετικές απόψεις για το ίδιο θέµα από τις δύο Αρχές και πώς έχουν αντιµετωπισθεί; Πρόκειται για δύο Ανεξάρτητες Αρχές µε διαφορετικό προσανατολισµό, αντικείµενο και αρµοδιότητες. Η ΑΕΠΠ δεν έχει γνωµοδοτικό – ελεγκτικό ρόλο, όπως κατά βάση έχει η ΕΑΑ∆ΗΣΥ. Αποκλειστικός σκοπός της είναι η εξέταση των ασκούµενων ενώπιόν της προδικαστικών προσφυγών και, εποµένως, η επίλυση των διαφορών του σταδίου ανάθεσης των δηµοσίων συµβάσεων στο πλαίσιο της αρχής της νοµιµότητας. Εν κατακλείδι ασκεί «οιονεί δικαιοδοτικό έργο », που όπως είναι προφανές, δεν αφήνει πεδίο ούτε σύγκλισης αλλά ούτε και σύγκρουσης µε εκείνο της ΕΑΑ∆ΗΣΥ, στην οποία αναφέρεσθε. Κατά τη γνώµη της Π.Ε.Σ.Ε.∆.Ε. η λειτουργία της Αρχής εγγυάται και κυρίως υλοποιεί µία στοχευµένη διεκπεραίωση κρίσιµων ζητηµάτων καθ’ όλη τη διάρκεια και σε όλα τα στάδια ανάθεσης µία ∆ηµόσιας Σύµβασης. Με την µέχρι τώρα εµπειρία σας από τη λειτουργία της Αρχής µε τι επιπλέον εφόδια, είτε υλικά είτε ανθρώπινου

δυναµικού, πρέπει να εξοπλισθεί η Αρχή κατά τη γνώµη σας ώστε να αυξηθεί η ταχύτητα και η αποτελεσµατικότητά της; Ο εγγυητικός ρόλος της ΑΕΠΠ στο πλαίσιο του σταδίου ανάθεσης των δηµοσίων συµβάσεων είναι δεδοµένος και εξασφαλίζεται από τη θωράκισή της, τόσο σε επίπεδο Αρχής όσο και σε επίπεδο µελών, µε τα εχέγγυα της ανεξαρτησίας και της αµεροληψίας. Υπό τις τρέχουσες συνθήκες η ταχύτητα και η αποτελεσµατικότητα της, ενόψει του µικρού αριθµού των αγοµένων ενώπιον των δικαστηρίων διαφορών, δεν χρήζουν κάποιας βελτίωσης. Αυτό βέβαια δεν σηµαίνει ότι οι αποφάσεις της ΑΕΠΠ δεν θα µπορούσαν να είναι ή να γίνουν ακόµη καλύτερες σε δοµικό ή νοµικό επίπεδο. Αυτό, όµως, θα είναι το διαρκώς ζητούµενο, αρκεί οι αποφάσεις της να απαντούν στο «σήµερα» και να αφοµοιώνουν τη νοµολογία των δικαστηρίων επίκαιρα και αποτελεσµατικά. Η ενίσχυσή της µε ανθρώπινο δυναµικό, όταν στο µέλλον χρειασθεί, αφού η τωρινή στελέχωσή της ολοκληρώνεται άµεσα, όπως και ο περαιτέρω εξοπλισµός της, θα ήταν αναγκαίες σε τέτοιο βαθµό που δεν θα είχαν ως ορίζοντα τη δηµιουργία άλλης µιας «δηµόσιας υπηρεσίας».

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

Ν. 4412/2016 ∆ηµόσιες Συµβάσεις Έργων, Προµηθειών και Υπηρεσιών Αποτελέσµατα της ενηµερωτικής συνάντησης που πραγµατοποιήθηκε στις 11 Μαϊου 2018 στη Κοβεντάρειο ∆ηµοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης µε τον ∆ήµο Κοζάνης, τον ∆ικηγορικό Σύλλογο Κοζάνης και τον Σύνδεσµο Πιστοποιηµένων Εργοληπτών ∆ηµοσίων έργων ∆υτικής Μακεδονίας.

ΕΙΣΗΓΗΣΗ το τέταρτο µέρος του Ν. 4412/2016 που ασχολείται µε την παροχή έννοµης προστασίας κατά το προσυµβατικό στάδιο των δηµοσίων συµβάσεων και το οποίο έχε καθιερώσει την προδικαστική προσφυγή, την εξέταση της από τη νέα ανεξάρτητη αρχή καθώς και τα ένδικα βοηθηµάτα, την αίτηση αναστολής και την αίτηση ακυρώσεως κατά των αποφάσεων της Αρχής αυτής. w w w . p es ed e . g r

ΠΕ∆ΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΟ∆ΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Άρθρο 345 Ν. 4412/2016 Μία σηµαντική καινοτοµία του νέου νόµου είναι ότι οι διατάξεις που αφορούν την έννοµη προστασία εφαρµόζονται σε διαφορές που προκύπτουν κατά τη διαδικασία ανάθεσης συµβάσεων έργων, µελετών, προµηθειών και υπηρεσιών και τροποποίησης αυτών µε εκτιµώµενη αξία άνω των 60.000 ευρώ χωρίς το ΦΠΑ και ανεξάρτητα από τη φύση τους. Είναι σηµαντικό να προσέξουµε ότι ενώ ο Ν. 4412/2016 θα µπορούσε να εφαρµόζεται σε συµβάσεις που εµπίπτουν στα χρηµατικά κατώφλια των οδηγιών 2014/24 και 2015/25, ο έλληνας νοµοθέτης επέλεξε να παρέχει την προστασία της προδικαστικής προσφυγής σε

όλες τις συµβάσεις µε εκτιµώµενη αξία προ ΦΠΑ ανώτερη των 60.000 ευρώ και ανεξάρτητα από τη φύση τους. Έτσι όταν θα έχουµε υπό εξέταση µία διαφορά που πηγάζει από δηµόσια σύµβαση θα ελέγχουµε πρώτα την αξία της προκειµένου να εντοπίσουµε τις διατάξεις που εφαρµόζονται. ΠΡΟ∆ΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Ν. 3886/2010 Εν συντοµία ο προηγούµενος νόµος 3886/2010 προέβλεπε ως ένδικη προστασία για το προσυµβατικό στάδιο: α) την προδικαστική προσφυγή - µέσα σε προθεσµία 10 ηµερών- την οποία όµως εξέταζε η αναθέτουσας αρχής,( η οποία έπρεπε να αποφανθεί εντός 15 ηµερών και η οποία µπορούσε να συµπληρώσει την αι-

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

τιολογία απόρριψης έως 6 ηµέρες πριν από την ηµεροµηνία δικασίµου της αιτήσεως ασφαλιστικών). Είχε ενδικοφανή χαρακτήρα καθώς ήταν προαπαιτούµενο η άσκησή της προκειµένου να ασκηθεί η αίτηση ασφαλιστικών µέτρων β) την αίτηση ασφαλιστικών µέτρων ενώπιον των αρµοδίων δικαστηρίων (∆ιοικητικό Εφετείο και κατ’ εξαίρεση το ΣτΕ) εντός 10 ηµερών από τη ρητή ή σιωπηρή απόρριψη της προδικαστικής προσφυγής. (Προυποθέσεις παραδεκτού της αιτήσεως αναστολής ήταν η πιθανολόγηση παράβασης κανόνα του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του εθνικού δικαίου και η λήψη του αιτούµενου µέτρου να είναι αναγκαία για να αρθούν από την παράβαση τα αρνητικά αποτελέσµατα ή να αποτραπεί η ζηµία του αιτούντος) γ) την αίτηση ακύρωσης πράξης, εντός 30 ηµερών από την επίδοση της απόφασης των ασφαλιστικών µέτρων αλλά πάντα εντός 60 ηµερών από την έκδοση της προσβαλλόµενης πράξης. δ) την αίτηση ακύρωσης σύµβασης και ε) την αξίωση αποζηµίωσης. ΠΡΟ∆ΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Ν. 4412/2016 Ο Νέος Νόµος στα άρθρα 345 έως 374 προσαρµόζεται στις επιταγές της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2007/66/ΕΟΚ και συστήνει ένα νέο όργανο, την Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, το οποίο έχει απώτερο στόχο να συµβάλλει στην αποτελεσµατικότητα των διαδικασιών ανάθεσης. Ο Νοµοθέτης δηµιουργεί το νέο θεσµικό όργανο το οποίο θα παρέχει την προδικαστική προστασία και θα επιλύει διαφορές που ανακύπτουν κατά το στάδιο που προηγείται της σύναψης της σύµβασης. Αφαιρεί από την αναθέτουσα αρχή την αρµοδιότητα να κρίνει την προδικαστική προσφυγή καθώς πιστεύει ότι είναι αναποτελεσµατικό το ίδιο όργανο που εκδίδει την αµφισβητούµενη πράξη να αποφαίνεται σε περίπτωση προσβολής της περί της εγκυρότητάς της. Η αναθέτουσα αρχή σε περίπτωση ασκήσεως προδικαστικής προσφυγής έχει πλέον µόνο αρµοδιότητα να συντάσσει και να υποβάλλει τις απόψεις της στην ΑΕΠΠ. Συνοπτικά ο Ν. 4412/2016 προβλέπει: α) την άσκηση προδικαστικής προσφυγής µε αίτηµα: - έκδοσης προσωρινών µέτρων. Ο προσφεύγων καταθέτει αίτηµα στην ΑΕΠΠ για την έκδοση πράξης αναστολής εκτέλεσης της προσβαλλόµενης πράξης (366) - την ακύρωση της προσβαλλόµενης πράξης ή παράλειψης (367) - την ακύρωση της καταρτισµένης σύµβασης (368)

του ποσού ανεξάρτητης της πηγής χρηµατοδότησης του εφόσον έχουν συναφθεί µετά την 22 Μαρτίου 2017. Υπόχρεος για την παρακράτηση είναι ο φορέας που πραγµατοποιεί την πληρωµή Η Αρχή αποτελείται από 31 µέλη από τα οποία ένα µέλος είναι ο Πρόεδρος της Αρχής ο οποίος διορίζεται µε πράξη του Υπουργικού Συµβουλίου κατόπιν γνώµης των Θεσµών Επιτροπής και ∆ιαφάνειας της Βουλής. Αυτή τη χρονική περίοδο Πρόεδρος έχει διοριστεί ο κ. Φώτης Κατσίγιανης, επίτιµος Πρόεδρος Εφετών ∆ιοικητικών ∆ικαστηρίων. Τα υπόλοιπα µέλη πρέπει να είναι νοµικοί που έχουν τα προσόντα που απαιτεί ο Νόµος και επιλέγονται από το Ανώτατο Συµβούλιο Επιλογής Προσωπικού, τον ΑΣΕΠ. Αυτή τη στιγµή έχουν διοριστεί τα 15 µέλη της Αρχής ο απαιτούµενος ελάχιστος αριθµός για να λειτουργήσει η Αρχή και ολοκληρώνεται η διαδικασία επιλογής των υπόλοιπων 15. Η θητεία των µελών και του Προέδρου είναι πενταετής. Για κάθε παράβαση των υποχρεώσεων τους υπέχουν πειθαρχική ευθύνη.

Τσιοµπάνου Αικατερίνη ∆ικηγόρος Master Degree (LLM) in «Transnational and European Commercial law, Mediation/Arbitration and Energy Law» ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΤΗΣ ΤΟΥ ∆ΗΜΟΤΗ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ∆ΗΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ

β) Αίτηση αναστολής κατά της απόφασης της ΑΕΠΠ (372) γ) Αίτηση ακύρωσης κατά της απόφασης της ΑΕΠΠ δ) Αξίωση αποζηµίωσης (373) ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΕΠΠ Άρθρο 347 Ν. 4412/2016 Η Αρχή συστάθηκε µε το άρθρο 347. Είναι ένα ανεξάρτητο όργανο µε υψηλά εχέγγυα θεσµικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας. Τα µέλη της δεσµεύονται µόνο από το Νόµο και τη συνείδησή τους και δεν δέχονται οδηγίες κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Έχει δικά της κονδύλια για εξασφαλίσει τη λειτουργία της τα οποία προέρχονται από την κράτηση 0,06% υπέρ ΑΕΠΠ επί όλων των συµβάσεων ανεξαρτή-

ΣΥΝΕ∆ΡΙΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ Άρθρο 353 Ν. 4412/2016 Η ΑΕΠΠ συνεδριάζει σε 10 κλιµάκια και κάθε κλιµάκιο αποτελείται από 3 µέλη. Οι αποφάσεις λαµβάνονται µε πλειοψηφία κατόπιν φανερής ψηφοφορίας και πρέπει να είναι αιτιολογηµένες. Η γνώµη της µειοψηφίας αναγράφεται στην απόφαση υποχρεωτικά. Κάτι ακόµα που αξίζει να σηµειώσουµε είναι ότι σε περίπτωση που κάποιο θέµα είναι µεγάλης σπουδαιότητας ή προκειµένου να αποφευχθεί η έκδοση αντιφατικών αποφάσεων η ΑΕΠΠ θα συνεδριάσει µε αυξηµένη σύνθεση. Πολλοί έχουν χαρακτηρίσει τα καθήκοντα της Αρχής ως «Οιονεί δικαστικά καθήκοντα». Ποιά είναι τα βασικά Νοµοθετήµατα που διέπουν την Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών; Είναι ο Ν 4412/16 ο οποίος τη συστήνει την Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών και την Προδικαστική Προσφυγή. Κατόπιν εξουσιοδοτήσεως του νόµου αυτού έχουν εκδοθεί: Το Π∆ 38/2017 Κανονισµός λειτουργίας της Αρχής Εξέτασης προδικαστικών Προσφυγών. Το Π∆ 39/2017 Κανονισµός Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών. Το Π∆ 57/2017 Οργανισµός της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών και Το Π∆ 58/2017 Ειδικός Κανονισµός Οικονοµικής ∆ιαχείρισης ΑΕΠΠ.

w w w . pe se d e. g r

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Εµείς θα ασχοληθούµε το Ν 4412/16 ο οποίος οριοθετεί το σκοπό της Αρχής που είναι η επίλυση διαφορών που ανακύπτουν κατά το στάδιο που προηγείται της σύναψης των συµβάσεων δηµοσίων έργων, προµηθειών και υπηρεσιών καθώς και µε το Π∆ 39/2017 µε τον κανονισµό εξέτασης προδικαστικών προσφυγών που οριοθετεί τη διαδικασία της κατάθεσης και συζήτησης της προσφυγής. Προδικαστική Προσφυγή κατά πράξεων που εκδίδονται πριν από τη σύναψη της σύµβασης Άρθρα 360 Ν. 4412/16 και 3 Π∆39/2017 Το άρθρο 360 ορίζει ότι προδικαστική προσφυγή µπορεί να ασκήσει κάθε ενδιαφερόµενος ο οποίος έχει συµφέρον ή είχε συµφέρον να του ανατεθεί συγκεκριµένη σύµβαση (ΣτΕ 1845/13) κατά πράξεων που εκδίδονται πριν από την σύναψη της σύµβασης, δηλαδή κατά το προσυµβατικό στάδιο, και έχει υποστεί ή είχε υποστεί ή ενδέχεται να υποστεί ζηµία από την πράξη ή από την παράλειψη της αναθέτουσας αρχής που έχει γίνει κατά παράβαση της Ευρωπαικής ή της εσωτερικής νοµοθεσίας. Όλη η διαγωνιστική διαδικασία είναι µία σύνθετη διοικητική ενέργεια η οποία αρχίζει µε τη δηµοσίευση περίληψης της διακήρυξης στον επίσηµη εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης ή από την ηµεροµηνία δηµοσίευσης της προκηρυξης στο ΚΗΜ∆ΗΣ στον ηµερήσιο τύπο και ολοκληρώνεται µε την έκδοση της αποφάσεως κατακύρωσης του αποτελέσµατος του διαγωνισµού.

w w w . p es ed e . g r

Η προσφυγή αυτή έχει ενδικοφανή χαρακτήρα παρόλο που δεν την αποκαλεί ο νοµοθέτης ως ενδικοφανή. Αποτελεί διαδικαστικό προαπαιτούµενο προκειµένου να ασκήσει στη συνέχεια ο ενδιαφερόµενος τα ένδικα βοηθήµατα του τίτλου 3 (δηλαδή την αίτηση ακυρώσεως και την αίτηση αναστολής). Η απευθείας άσκηση των ένδικων µέσων του τίτλου 3 είναι απαράδεκτη. ∆εν υπάρχει υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής για ενηµέρωση των ενδιαφεροµένων σχετικά µε τη δυνατότητα άσκησης προδικαστικής προσφυγής καθώς υπερισχύει το τεκµήριο γνώσης που υφίσταται για αυτούς που λαµβάνουν µέρος σε µια διαγωνιστική διαδικασία. Ποιοι µπορούν δηλαδή να ασκήσουν την προδικαστική προσφυγή; Αυτοί που έχουν έννοµο συµφέρον κάτι το οποίο δεν είναι αυταπόδεικτο. Πρέπει να αποδεικνύονται συγκεκριµένα πραγµατικά περιστατικά. Για να υφίσταται έννοµο συµφέρον προκειµένου ο οικονοµικός φορέας να προσβάλει τη διακήρυξη, πρέπει ο ενδιαφερόµενος να καταθέσει προσφορά, διαφορετικά χάνει τα δικαιώµατα του. Εξαίρεση µόνο υπάρχει στην περίπτωση που ισχυριστεί ότι η διακήρυξη περιλαµβάνει όρο που τον αποκλείει παράνοµα ή καταστά ουσιωδώς δυσχερή την υποβολή προσφοράς εκ µέρους του (ΣτΕ 34/13 ΣτΕ 616/2012). Για παράδειγµα, η κοινοπραξία είναι ένωση φυσικών ή νοµικών προσώπων, η οποία δεν έχει ιδιαίτερη νοµική µορφή, αλλά δύναται ως τοιαύτη να µετέχει σε διαγωνισµό διενεργούµενο για τη σύναψη δηµοσίας

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

συµβάσεως και να καθίσταται υποκείµενο όλων των συναφών δικαιωµάτων και υποχρεώσεων. Συνεπώς, δικαιούται να υποβάλλει προδικαστική προσφυγή. Όµως, κατά κανόνα, σύµφωνα µε γενική αρχή του δικονοµικού δικαίου, ένα φυσικό ή νοµικό πρόσωπο που είναι µέλος κοινοπραξίας, η οποία λαµβάνει µέρος σε τέτοιο διαγωνισµό µε υποβολή σχετικής προσφοράς, δεν νοµιµοποιείται αυτοτελώς για την άσκηση ενδίκων βοηθηµάτων κατά των πράξεων ή παραλείψεων της Αναθέτουσας Αρχής που προσβάλλουν τα έννοµα συµφέροντα της κοινοπραξίας, αφού άλλωστε µόνο στην κοινοπραξία ως ανάδοχο - και όχι αυτοτελώς σε µέλος της - δύναται να κατακυρωθεί τελικώς το αποτέλεσµα του διαγωνισµού (πρβλ. ΣτΕ 971/1998 Ολοµ.). Κατά συνέπεια επιτρέπεται να ασκήσει µέλος κοινοπραξίας εφόσον υπεβλήθη ατοµικά σε δαπάνες λόγω της συµµετοχής της κοινοπραξίας προκειµένου να έχει στη συνέχεια τη δυνατότητα να προσφύγει ενώπιον του ∆ικαστή της αποζηµίωσης. Επίσης ανεπιφύλακτη συµµετοχή σε προκήρυξη σηµαίνει ότι αυτόµατα χάνεται το έννοµο συµφέρον του ενδιαφερόµενου. Κατά ποιων πράξεων µπορεί να ασκηθεί προδικαστική προσφυγή? Κατά πράξεων και παραλείψεων που έχουν εκτελεστικό και όχι γνωµοδοτικό χαρακτήρα. Έχει κριθεί ότι η πράξη παροχής διευκρινήσεων αποτελεί εκτελεστή πράξη καθώς µε αυτήν συµπληρώνονται οι σχετικοί όροι της διακήρυξης. Ως παράλειψη νοείται η µη εκπλήρωση από την αναθέτουσα νόµιµου καθήκοντος το οποίο όµως έπρεπε να το πράξει σε συ-

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ γκεκριµένη δήλη ηµέρα πχ παράλειψη ανοίγµατος των προσφορών τη δήλη ηµέρα ή µη χορήγηση διευκρινήσεων εφόσον όµως ορίζεται στη διακήρυξη υποχρέωση να το πράξει. Η προσφυγή πρέπει να φέρει ψηφιακή υπογραφή από τον ίδιο τον προσφεύγοντα ή από το νόµιµο εκπρόσωπο σε περίπτωση που ο προσφεύγων είναι νοµικό πρόσωπο. Εάν η προσφυγή υπογραφεί από πληρεξούσιο δικηγόρο δεν απαιτείται ψηφιακή υπογραφή. Προθεσµία άσκησης προσφυγής Άρθρα 361 Ν.4412/2016 και 4 Π∆ 39/2017 Οι προθεσµίες άσκησης της προσφυγής ορίζονται: 10 ηµέρες από την κοινοποίηση της προσβαλλόµενης πράξης στον οικονοµικό φορέα εάν η πράξη κοινοποιηθεί µε ηλεκτρονικά µέσα ή µε τηλεµοιοτυπία 15 ηµέρες από την κοινοποίηση της προσβαλλόµενης πράξης εάν αυτή έχει συντελεστεί µε οποιοδήποτε άλλο µέσο. 10 ηµέρες από την πλήρη, πραγµατική ή τεκµαιρόµενη γνώση της πράξης που βλάπτει τα συµφέροντα. 15 ηµέρες από την εποµένη της συντέλεσης της προσβαλλόµενης παράλειψης. Ειδικά για την άσκηση προσφυγής κατά προκήρυξης, η πλήρη γνώση τεκµαίρεται µετά την πάροδο 15 από τη δηµοσίευση στο ΚΗΜΗ∆ΗΣ. ∆ηλαδή µετά την πάροδο 25 ηµερών από τη δηµοσίευση (15+10). ∆ηλαδή Θα επαναλάβω ότι µε την ανεπιφύλακτη συµµετοχή σε διαγωνισµό αποδεχόµαστε τους όρους του. Μια ενδιαφέρουσα απόφαση της ΑΕΠΕ σχετικά µε αυτό το θέµα είναι η µε αριθµό 10/2017, όπου σε περίπτωση που αποδειχθεί ότι ο ενδιαφερόµενος φορέας είχε γνώση της διακήρυξης (πχ από την έκδοση παράβολο ή από την κατάθεση διευκρινιστικού ερωτήµατος) το τεκµήριο της γνώσης των 15 ηµερών µπορεί να καταρριφθεί. Είναι απαραίτητο να λάβει γνώση όχι µόνο της βλαπτικής αποφάσεως αλλά και της αιτιολογίας αυτής. Ως προς τις εξαιρετέες ηµέρες δεν υπάρχει διάταξη που να ορίζει κάτι σχετικό αλλά για να υπάρχει µία εναρµόνιση µε τη δικαστηριακή πρακτική παρόλο που θα µπορούσε να κατατεθεί ηλεκτρονικά και το Σάββατο η ΑΕΠΠ έχει εκδώσει αποφάσεις και έχει γίνει δεκτό ότι εάν η λήξη της προθεσµίας συµπίπτει µε µη εργάσιµη ηµέρα αυτή παρεκτείνεται για την αµέσως επόµενη εργάσιµη. Η προθεσµία είναι µέχρι την 7 µ.µ. της τελευταίας ηµέρας. Άσκηση προσφυγής - παρέµβασης Άρθρα 362 Ν. 4412/2016 και 7 Π∆

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ 39/2017 Η προδικαστική προσφυγή κατατίθεται στον ηλεκτρονικό τόπο του διαγωνισµού, τον γνωστό σε όλους µας ως ΕΣΗ∆ΗΣ (Εθνικό Σύστηµα Ηλεκτρονικών ∆ηµοσίων Συµβάσεων). Στις περιπτώσεις που δεν διενεργείται µέσω του ΕΣΗ∆ΗΣ τότε κατατίθεται στην ΑΕΠΠ. Απαραίτητη είναι η χρήση τυποποιηµένου εντύπου αλλά αυτό δεν απαιτείται µε ποινή απαραδέκτου Το έντυπο της προδικαστικής προσφυγής βρίσκεται στην ηλεκτρονική σελίδα της Αρχής. Η υπ’ αριθµ. 178/2017 απόφαση της αρχής έκανε δεκτή προδικαστική προσφυγή χωρίς τη χρήση του τυποποιηµένου εντύπου εφόσον έκρινε ότι από το περιεχόµενο της ασκηθείσας προσφυγής προκύπτει ότι αυτή δεν απόσχει κατά το ουσιώδες µέρος της από τα προδιατυπωµένα πεδία του τυποποιηµένου εντύπου και ότι αυτό θεράπευε την παράλειψη. Η προσφυγή υπογράφεται µε ψηφιακή υπογραφή εκτός από την περίπτωση που την υπογράφει πληρεξούσιος δικηγόρος. ∆υνάµει της παραγράφου 3 του ιδίου άρθρου καθιερώνεται δικαίωµα παρέµβασης ενώπιον της Αρχής κάθε τρίτου που έχει έννοµο συµφέρον στη διαδικασία της προδικαστικής προσφυγής εντός διαστήµατος 10ηµερών από την κοινοποίηση σε αυτόν της προσφυγής. Με την παρέµβαση ο παρεµβαίνων επιδιώκει τη διατήρηση της ισχύος της προσβαλλόµενης πράξης προσκοµίζοντας όλα τα απαραίτητα έγγραφα εφόσον θίγονται τα δικαιώµατά του. Η παρέµβαση δεν γίνεται υπέρ του προσφεύγοντος αλλά υπέρ της διατηρήσεως της ισχύς της προσβαλλόµενης πράξης και αντικρούει µόνο όσα έχει επικαλεστεί ο προσφεύγων. ∆εν µπορούν να προταθούν µε την παρέµβαση νέοι λόγοι για την απόρριψη της προσφοράς του προσφεύγοντος. Το έννοµο συµφέρον του παρεµβαίνοντος πρέπει να ισχύει και κατά την κατάθεση και κατά τη συζήτηση. ∆εν απαιτείται προσδιορισµός του χαρακτήρα του δικογράφου ως παρέµβαση αρκεί όµως αυτό να συνάγεται από το κείµενο. Πρέπει να είναι σύµφωνα µε το τυποποιηµένο έγγραφο αλλά µη χρήση του δεν επιφέρει την απόρριψη της παρεµβάσεως Τέλος πρέπει να αναρτηθεί στο ηλεκτρονικό τόπο του διαγωνισµού. Παράβολο Άρθρα 363 Ν. 4412/2017 και 5 Π∆ 39/2017 Το παραδεκτό της προσφυγής εξαρτάται από την κατάθεση του παραβόλου, το ύψος του οποίου ανέρχεται σε ποσοστό 0,50 % της προυπολογισθείσας αξίας της

σχετικής σύµβασης χωρίς το ΦΠΑ. Το παράβολο δεν µπορεί να είναι κατώτερο των 600 ευρώ ούτε ανώτερο των 15.000 ευρώ. Στην περίπτωση που από τα έγγραφα δεν προκύπτει το ύψος της υπό ανάθεσης σύµβασης κατατίθεται παράβολο ύψους 600 ευρώ. Εάν παρέχεται η δυνατότητα υποβολής προσφοράς για τµήµα ή τµήµατα της σύµβασης το ύψος του παραβόλου υπολογίζεται επί της αξίας του τµήµατος ή των τµηµάτων της σύµβασης σχετικά µε τα οποία ασκείται η προδικαστική προσφυγή. Πολύ σηµαντικό είναι ότι δεν προβλέπεται συµπλήρωση του παραβόλου από το Π∆39/2017 και από το Ν. 4412/2017 και αυτό µπορεί να οδηγήσει στην απόρριψη της προσφυγής µας. Ίσως να µπορούσε να συµπληρωθεί µόνο εφόσον εξακολουθεί να υπάρχει προθεσµία άσκησης της προσφυγής. Το παράβολο της προσφυγής καταβάλλεται ηλεκτρονικά κατά την κατάθεση της προσφυγής µέσω της εφαρµογής e-παράβολο από όπου θα εφοδιαστούµε εκτυπωµένο αντίγραφο της ηλεκτρονικής πληρωµής µε την ένδειξη δεσµευµένο. Στα πρόσθετα στοιχεία του παραβόλου πρέπει να συµπληρώνονται τα στοιχεία της ΑΝΑΘΕΤΟΥΣΑΣ ΑΡΧΗΣ και Α.Α. ΕΣΗ∆ΗΣ ∆ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ή ΑΡΙΘ. ∆ΙΑΚΗΡΥΞΗΣ ή ΠΡΟΚΗΡΥΞΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ή ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΣ Το παράβολο επιστρέφεται στον προσφεύγοντα στην περίπτωση που έχουµε ολική ή µερική αποδοχή ή σιωπηρή απόρριψη της προσφυγής καθώς και στην περίπτωση που η αναθέτουσα αρχή από µόνη της ανακαλέσει την πράξη ή συµµορφωθεί. Το παράβολο καταπίπτει στην περίπτωση απόρριψης της προδικαστικής προσφυγής. Συνοψίζοντας προϋποθέσεις του παραδεκτού της προδικαστικής προσφυγής είναι: • Ύπαρξη έννοµου συµφέροντος • Κατά χρόνο αρµοδιότητα της Αρχής ανάλογα µε το είδος της σύµβασης • Προϋπολογισθείσα αξία της υπό ανάθεσης συµβάσεως άνω των 60.000 ευρώ • Εµπρόθεσµη κατάθεση της προσφυγής • Καταβολή παραβόλου • Χρήση του τυποποιηµένου εντύπου ∆εν αποτελεί στοιχείο του παραδεκτού η κατάθεση γραµµατίου προείσπραξης από τον πληρεξούσιο δικηγόρο καθώς από την ρητή διατύπωση του άρθρου 61 του Κώδικα περί ∆ικηγόρων απαιτείται κατά την άσκηση διαδικαστικών πράξεων ενώπιον των δικαστηρίων και κατά την κατάθεση ένδικων βοηθηµάτων και µέσων ενώπιον αυτών. Η Αρχή είναι διοικητικό όργανο. Πρέπει όµως να κατατεθούν τα νοµιµοποιη-

w w w . pe se d e. g r

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ τικά έγγραφα που του χορηγούν την ειδική πληρεξουσιότητα για την άσκηση της προδικαστικής προσφυγής. ΑΝΑΣΤΑΛΤΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΑΡΘΡΑ 364 Ν. 4412/2016 και 6 Π∆ 39/2017 Η προθεσµία για την άσκηση της προδικαστικής προσφυγής καθώς και η άσκησή της αναστέλλουν τη σύναψη της σύµβασης. Σε περίπτωση που η αναθέτουσα αρχή παραβιάσει την απαγόρευση του άρθρου 368 αυτού µπορεί να ασκηθεί προδικαστική προσφυγή που να επιφέρει την ακύρωσή της συµβάσεως. Πρέπει να προσέξετε ότι το άρθρο αναφέρει ότι οι προθεσµίες αυτές εµποδίζουν την σύναψη της σύµβασης και όχι την πρόοδο της διαγωνιστικής διαδικασίας. Για να τη σταµατήσουµε τη διαδικασία του διαγωνισµού πρέπει να καταθέσουµε σχετικό αίτηµα αναστολής. ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΗΣ ΑΡΘΡΑ 365 Ν. 4412/2016 και 8-9 Π∆ 30/2017 Ανέφερα προηγουµένως ότι η κατάθεση της προσφυγής γίνεται στον ηλεκτρονικό τόπο του διαγωνισµού και όταν αυτό δεν είναι εφικτό γίνεται απευθείας στην ΑΕΠΠ µέσω του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου. Ως ηµεροµηνία κατάθεσης θεωρείται η ηµεροµηνία ηλεκτρονικής καταχώρησης

w w w . p es ed e . g r

στο χώρο του διαγωνισµού ενώ όταν γίνεται στην ΑΕΠΠ θεωρείται η ηµεροµηνία παραλαβής της. Όταν η κατάθεση της προσφυγής γίνει στον ηλεκτρονικό τόπο του διαγωνισµού (ΕΣΗ∆ΗΣ), έως την επόµενη ηµέρα της καταθέσεως η αναθέτουσα αρχή πρέπει να ειδοποιήσει σχετικά µε την κατάθεση την ΑΕΠΠ και της παρέχει το δικαίωµα πρόσβασης στο σύνολο των στοιχείων του διαγωνισµού. Η αναθέτουσα αρχή είναι υποχρεωµένη: α) να κοινοποιήσει την προσφυγή σε κάθε ενδιαφερόµενο τρίτο εντός διαστήµατος 5 ηµερών και β) να αποστείλει τον πλήρη φάκελο, τις απόψεις της επί της προσφυγής και τα αποδεικτικά κοινοποίησης εντός διαστήµατος 10 ηµερών. Στην περίπτωση που η προσφυγή κατατεθεί στην ΑΕΠΠ, κοινοποιείται το αργότερο την εποµένη της κατάθεσης στην αναθέτουσα αρχή καλούµενη στη συνέχεια: α) να κοινοποιήσει την προσφυγή µέσω του συστήµατος επικοινωνίας του ηλεκτρονικού τόπου του διαγωνισµού εντός 5 ηµερών σε κάθε ενδιαφερόµενο τρίτο και β) να αποστείλει εντός 10 ηµερών τον πλήρη φάκελο, τις απόψεις της διοίκησης και τα αποδεικτικά κοινοποίησης Και στις δύο περιπτώσεις η αναθέτουσα αρχή έχει τη δυνατότητα να παραθέσει αρχική ή συµπληρωµατική αιτιολογία

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

στην προσβαλλόµενη πράξη. Το αργότερα σε διάστηµα 20 ηµερών η Αρχή ελέγχει εάν έχουν γίνει οι κοινοποιήσεις από την Αναθέτουσα Αρχή και σε περίπτωση που δεν έχουν γίνει τις πραγµατοποιεί η ίδια ώστε να έχουν οι τρίτοι τη δυνατότητα να ασκήσουν παρέµβαση. Πρέπει να σηµειωθεί ότι ο Νόµος θέλοντας να επιβάλλει στην αναθέτουσα αρχή τη συνεργασία µε την ΑΕΠΠ ορίζει ότι η παράλειψη αποστολής φακέλου στην ΑΕΠΠ και η παράλειψη κοινοποίησης σε κάθε ενδιαφερόµενο τρίτο συνιστά ιδιαίτερο πειθαρχικό αδίκηµα των αρµοδίων για αυτό υπαλλήλων. Επιπλέον η µη αποστολή φακέλου δίνει τη δυνατότητα στην Αρχή να συνάγει τεκµήριο οµολογίας της αναθέτουσας αρχής για την πραγµατική βάση των ισχυρισµών. Επίσης η µη αποστολή φακέλου ή η καθυστερηµένη αποστολή του δίνει τη δυνατότητα στην ΑΕΠΠ να επιβάλλει αυτεπαγγέλτως χρηµατική κύρωση στην αναθέτουσα αρχή. Το ποσό της κύρωσης κυµαίνεται από 100 ευρώ µέχρι 500 ευρώ κατά εκτίµηση των περιστάσεων και αναλόγως της βαρύτητας της παράβασης. Μνεία της κύρωσης γίνεται στον ατοµικό φάκελο του υπεύθυνου της καθυστέρησης ή της ελλιπούς αποστολής ή της µη αποστολής του φακέλου και των απόψεων της υπηρεσίας.

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Όλα τα ανωτέρω θεσπίστηκαν επειδή ο Νοµοθέτης θέλει να υποχρεώσει τη διοίκηση να συµµετέχει στη διαδικασία εκδίκασης της προσφυγής και να µην απαξιώσει την νέα ανεξάρτητη αρχή µε την αδιαφορία της. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΠΡΟ∆ΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Ο κανονισµός εξέτασης προδικαστικών προσφυγών στα άρθρα 10-11-12-13 ρυθµίζει θέµατα λειτουργίας της αρχής, τον τρόπο και τη διαδικασία όπως τα καθήκοντα του γραµµατέα της αρχής, τον ορισµό και τα καθήκοντα του εισηγητή, την συγκρότηση του κλιµακίου ενώπιον του οποίου θα εξεταστεί η προσφυγή. Εµάς αυτό που µας ενδιαφέρει για τη λειτουργία της αρχής είναι τόσο το άρθρο 365 του νόµου όσο και το άρθρο 13 του κανονισµού που ορίζει ότι η ηµέρα και η ώρα της συζήτησης της προσφυγής δεν µπορεί να απέχει περισσότερο από 40 ηµέρες από την ηµεροµηνία κατάθεσης της προσφυγής. Η δε πράξη αυτή προσδιορισµού της προδικαστικής προσφυγής κοινοποιείται το αργότερο 10 ηµέρες πριν από τη συζήτηση της προσφυγής στον προσφεύγοντα, την αναθέτουσα αρχή και σε εκείνους που έχουν ασκήσει παρέµβαση. Η εξέταση της προσφυγής γίνεται σε κλειστή συνεδρίαση απουσία των εµπλεκοµένων µερών, παρουσία µόνο των µέλη του συµβουλίου που έχουν οριστεί για την υπόθεση. ∆εν έχουµε κατ΄ αντιµωλία συζήτηση. Ο προσφεύγων δεν µπορεί να υποβάλει υπόµνηµα κατά την εξέταση της προσφυγής. Άρα δεν µπορούν να συµπληρωθούν οι λόγοι ασκήσεως της προδικαστικής προσφυγής ή να αναλυθούν περαιτέρω. Σε αυτό το σηµείο θέλω να σας επισηµάνω ότι πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί κατά τη σύνταξη της προσφυγής γιατί το ιστορικό αυτό θα σας ακολουθεί µέχρι το τέλος της εκδίκασης και της αιτήσεως ακυρώσεως. Πρέπει να συνταχθεί η προσφυγή από κάποιο δικηγόρο καθώς δε θα είναι δυνατή η αλλαγή ή συµπλήρωσή της στην πορεία. Ο ∆ικηγορικός Σύλλογος Κοζάνης διαθέτει άψογα καταρτισµένους νοµικούς ικανούς για να χειριστούν τέτοιες υποθέσεις. Μπορείτε να ζητήσετε την καθοδήγησή τους. ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΠΙ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΗΣ ΑΡΘΡΑ 367 Ν. 4412/2016 και 13-16-17-18-19 Π.∆. 39/2017 Η απόφαση επί της προσφυγής λαµβάνεται µε πλειοψηφία κατόπιν φανερής ψηφοφορίας εντός 20 ηµερών από τη συζήτησή της άλλως θεωρείται ότι απορρίπτεται σιωπηρά.

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ Μετά την πάροδο των 20 ηµερών η Αρχή δεν έχει εκ του νόµου δυνατότητα να εκδώσει απόφαση. Έχουµε τη δυνατότητα να παραιτηθούµε από την προδικαστική προσφυγή µε ηλεκτρονική ή έγγραφη δήλωση προς την Αρχή. Επίσης στην περίπτωση που η αναθέτουσα Αρχή από µόνη της ανακαλέσει την παράνοµη προσβαλλόµενη πράξη η υπόθεση τίθεται στο αρχείο. Η απόφαση της Αρχής µπορεί να ακυρώσει µερικώς ή ολικώς την προσβαλλόµενη πράξη ή να ακυρώσει την παράλειψη και να αναπέµψει την υπόθεση στην διοίκηση για να προβεί στη νόµιµη ενέργεια. ∆εν µπορεί να τροποποιήσει την προσβαλλόµενη πράξη ούτε να προβεί η ίδια στην οφειλόµενη ενέργεια καθ΄υποκατάσταση της αναθέτουσας αρχής ενώ στον Ν. 3886/2010 η αναθέτουσα αρχή µπορούσε να τροποποιήσει. Για παράδειγµα εάν η Αρχή ακυρώσει την παράλειψη της αναθέτουσας αρχής να συµπεριλάβει κάποιο όρο, δεν µπορεί να προσθέσει µε την απόφαση της αυτόν τον όρο στη διακήρυξη ή να τον θεωρήσει αναδροµικά γεγραµµένο στη διακήρυξη και να διατάξει τη συνέχιση της διαγωνιστικής διαδικασίας. Θα πρέπει η αναθέτουσα αρχή να συµµορφωθεί µε την απόφαση να ανακαλέσει ή ακυρώσει τη διακήρυξη και να προβεί στη δηµοσίευση νέας διακήρυξης (ΣτΕ 54/2018 απόφαση δίκης - πιλότου). Έχουµε δηλαδή υποχρέωση συµµόρφωσης της διοίκησης µε την απόφαση της Αρχής. Μετά την έκδοση της αποφάσεως επί της προσφυγής, αυτή κοινοποιείται στους ενδιαφερόµενους, δηλαδή στην αναθέτουσα αρχή, στον προσφεύγοντα και στον τυχόν παρεµβαίνοντα µε ηλεκτρονικό µήνυµα. Όπως όλες οι αποφάσεις της ΑΕΠΠ, στη συνέχεια θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Αρχής τηρώντας τις διατάξεις για την προστασία των προσωπικών δεδοµένων (αφαιρούνται τα στοιχεία που οδηγούν στην ταυτοποίηση των εµπλεκοµένων φορέων). ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ ΜΕΤΡΑ ΑΡΘΡΑ 366 Ν. 4412/2016 και 15 Π∆ 39/2017 Ο προσφεύγων µε αίτηµά του που περιλαµβάνεται στην προδικαστική προσφυγή έχει το δικαίωµα να ζητήσει Α) την αναστολή της εκτέλεσης της προσβαλλόµενης πράξης και Β) τον ορισµό κάθε πρόσφορου µέσου προκειµένου να επανορθωθεί η ζηµία του µέχρι να αποφανθεί η Αρχή επί της προδικαστικής προσφυγής του. Η Αρχή µπορεί και αυτεπαγγέλτως να προβεί στην αναστολή εκτέλεσης της προ-

σβαλλόµενης πράξης µετά από κλήση της αναθέτουσας αρχής προ 3 ηµερών. Η αναστολή αυτή µπορεί να διαρκέσει µέχρι την ηµεροµηνία που είναι υποχρεωµένη η Αρχή να εκδώσει την απόφαση επί της προσφυγής. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουµε να καταστεί αλυσιτελής η αποδοχή της προδικαστικής προσφυγής, δηλαδή αποφεύγουµε να µην έχει νόηµα το να κερδίσουµε την προσφυγή όταν θα έχει προχωρήσει η διαγωνιστική διαδικασία. Προϋπόθεση παροχής προσωρινών µέτρων υπέρ του αιτούντος είναι: α) η παραδεκτή άσκηση της προδικαστικής προσφυγής, δηλαδή να µην γίνει κάποιο τυπικό διαδικαστικό λάθος β) η ύπαρξη βλάβης του προσφεύγοντος ως στοιχείο του παραδεκτού, δηλαδή πρέπει να περιγράφουµε τα πραγµατικά ή νοµικά περιστατικά που συνιστούν τη βλάβη. Σε περίπτωση που κριθεί αµελητέα η ζηµιά η Αρχή θα απορρίψει το αίτηµα των προσωρινών µέτρων. γ) η πιθανότητα βασιµότητας έστω και ενός εκ των προβαλλόµενων λόγων της προδικαστικής προσφυγής και δ) αφού σταθµιστούν όλα τα συµφέροντα, από τη µια µεριά το δηµόσιο συµφέρον και από την άλλη το συµφέρον του προσφεύγοντα, πρέπει να καταλήξει η Αρχή ότι η χορήγηση των προσωρινών µέτρων δεν θα προκαλεί περισσότερες αρνητικές συνέπειες από ότι οφέλη. Η ΑΕΠΠ αφού εξετάσει τα ανωτέρω µπορεί να διατάξει: προσωρινά µέτρα προκειµένου να επανορθωθεί η παράβαση ή προσωρινά µέτρα προκειµένου να αποτραπεί η ζηµία των θιγόµενων συµφερόντων. Επίσης µπορεί να διατάσσει την αναστολή εκτέλεσης οποιαδήποτε αποφάσεως που λαµβάνει η αναθέτουσα αρχή ή Να διατάσσει µέτρα που να αναστέλλουν τη διαδικασία ανάθεσης δηµόσιας σύµβασης. ∆εν περιορίζεται από το αίτηµα του προσφεύγοντα αλλά µπορεί να διατάσσει ad hoc τα όποια προσωρινά µέτρα. ΠΡΟ∆ΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΥΡΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΑΡΘΡΑ 368 Ν. 4412/2016 και 20 Π∆ 39/2017 Επιπλέον προβλέπεται στο άρθρο 368 η δυνατότητα άσκησης προδικαστικής προσφυγής µε αίτηµα την ακύρωση σύµβασης σε τρεις περιπτώσεις: Α. η αναθέτουσα αρχή δεν έχει προβεί στη νόµιµη δηµοσίευση προκήρυξης στην

w w w . pe se d e. g r

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου αυτή απαιτείται Β. δεν τηρήθηκε η υποχρέωση αναστολής της σύναψης της συµβάσεως. Στην περίπτωση του άρθρου 364. ∆ηλαδή ενώ υπάρχει η προθεσµία για την άσκηση της προδικαστικής προσφυγής ή ενώ έχει ήδη ασκηθεί προδικαστική προσφυγή και δεν έχει εκδοθεί απόφαση επ’ αυτής, η αναθέτουσα αρχή έχει προβεί στη σύναψη της συµβάσεως. Γ. σε περιπτώσεις παράβασης ρητώς προβλεπόµενων υποχρεώσειςων της αναθέτουσας αρχή στην περίπτωση σύναψης συµφωνίας – πλαίσιο και εφαρµογής δυναµικού συστήµατος αγορών. Η συµφωνία πλαίσιο δεν είναι δηµόσια σύµβαση αλλά µια τεχνική χωρίς δεσµευτικό χαρακτήρα µεταξύ µίας ή περισσοτέρων αναθετουσών αρχών και ενός ή περισσοτέρων οικονοµικών φορέων που καθορίζει τους όρους που διέπουν τις συµβάσεις που πρόκειται να συναφθούν κατά τη διάρκεια συγκεκριµένης περιόδου κυρίως όσον αφορά τις τιµές. Είναι µία συµφωνία οµπρέλα. H προθεσµία άσκησης της προσφυγής είναι 30 ηµέρες από την εποµένη της δηµοσίευσης της απόφασης σύναψης της συµβάσεως και η άσκησή της αναστέλλει την εκτέλεση της σύµβασης έως την έκδοση απόφασης. Η αναθέτουσα αρχή µπορεί όµως µε αίτησή της να υποβάλει αίτηµα προσωρινής προστασίας και να διατηρήσει η σύµβαση την ισχύ της κατά ανάλογη εφαρµογή του άρθρου 366.

w w w . p es ed e . g r

Το άρθρο 370 παρέχει τη δυνατότητα στην ΑΕΠΠ να µην ακυρώσει τη σύµβαση εφόσον υπάρχουν επιτακτικοί λόγοι δηµοσίου συµφέροντος και επιβολής εναλλακτικών κυρώσεων. Επιβάλει δηλαδή πρόστιµο στην αναθέτουσα αρχή το οποίο δεν µπορεί να υπερβαίνει το 10% του χρηµατικού αντικειµένου της σύµβασης και µε ειδική απόφασή της το πρόστιµο περιέρχεται στον αιτούντα. Εάν ακυρωθεί η σύµβαση, η ακυρότητα αυτή έχει αναδροµική ισχύ. Οι δε αξιώσεις των µερών διέπονται από τις διατάξεις του αδικαιολόγητου πλουτισµού. Αν όµως ο ανάδοχος γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει την ακυρότητα της σύµβασης δεν δηµιουργούνται αξιώσεις ή µπορεί να ικανοποιηθεί µέρος από αυτές. ∆ΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΣΤΑ∆ΙΟ ΑΙΤΗΣΗ ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ ΑΡΘΡΟ 372 ν. 4412/2016 Όποιος έχει έννοµο συµφέρον µπορεί να ζητήσει την αναστολή της εκτέλεσης της ΑΕΠΠ και την ακύρωση της ενώπιον του ∆ιοικητικού Εφετείου της έδρας της αναθέτουσας αρχής και κατ’ εξαίρεση ενώπιον του ΣτΕ καταθέτοντας αίτηση ασφαλιστικών µέτρων εντός 10 ηµερών από την έκδοσης της απόφασης. Μπορεί δηλαδή να ασκήσει την αίτηση αυτή ο προσφεύγων όταν η αρχή του έχει απορρίψει ρητά ή σιωπηρά την προσφυγή του. Μπορεί όµως να την ασκήσει και η αναθέτουσα αρχή όταν έχει γίνει δεκτή η προσφυγή του προσφεύγοντος. Η απόφαση αυτή είναι ανέκκλητη. Υπάρχει η δυνατότητα να εκδοθεί προ-

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

σωρινή διαταγή από τον αρµόδιο δικαστή κατόπιν αιτήµατος ή αυτεπαγγέλτως η οποία περιέχει τα µέτρα που πρέπει να ληφθούν. Για την κατάθεση και τη συζήτηση της αίτησης αναστολής δεν είναι υποχρεωτική η άσκηση της αίτησης ακυρώσεως. Όµως, όταν εκδοθεί η απόφαση των ασφαλιστικών πρέπει µέσα σε προθεσµία 10 ηµερών από την επίδοση της αποφάσεως αναστολής να ασκηθεί η αίτηση ακύρωσης ενώπιον του ∆ιοικητικού Εφετείου της έδρας της αναθέτουσας αρχής διαφορετικά αίρεται αυτοδικαίως η ισχύς της αναστολής. Για την άσκηση της αιτήσεως αναστολής πρέπει να κατατεθεί παράβολο σε ποσοστό 0,1% της προυπολογισθείσας αξίας περιλαµβανοµένου του ΦΠΑ το οποίο δεν µπορεί να είναι κατώτερο των 500 ευρώ και ανώτερο των 5.000 ευρώ. Εάν δεν καθορίζεται προυπολογισθείσα δαπάνη καταβάλλεται το ελάχιστο παράβολο των 500 ευρώ. Το ½ του παραβόλου κατατίθεται µαζί µε την κατάθεση της αίτησης και το υπόλοιπο ½ µε την απόφαση που καταρρίπτει την αίτησή του. Με την κατάθεση της αιτήσεως αναστολής διακόπτεται η προθεσµία για την αίτηση ακυρώσεως και αρχίζει από την επίδοση της αποφάσεως Για να γίνει δεκτή η αίτηση αναστολής απαιτείται να συντρέχουν δύο προϋποθέσεις: 1. να πιθανολογείται η παράβαση κανόνα του ενωσιακού ή εθνικού δικαίου και 2. να είναι απαραίτητη η άρση των δυσµενών αποτελεσµάτων ή η αποτροπή της ζηµίας του αιτούντος.

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

ΚΡΙΣΙΜΑ ΘΕΜΑΤΑ Ανάθεσης και Εκτέλεσης Συµβάσεων ∆ηµοσίων Έργων

Α. Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟΥΣ ∆ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥΣ ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟ ΤΟΝ Ν. 4412/2016 Τι γνωρίζουµε από το Ν. 3669/2008: Η διαδικασία των διαγωνισµών για την ανάθεση των δηµοσίων συµβάσεων γενικά, περιλαµβάνει τρία στάδια, µετά την υποβολή των φακέλων των προσφορών των υποψηφίων: στο πρώτο στάδιο ελέγχεται αν ότι οι ενδιαφερόµενοι είναι επαγγελµατικά κατάλληλοι, δηλ. αν ασκούν τη συγκεκριµένη δραστηριότητα (εγγραφή σε µητρώα και καταλόγους) και περαιτέρω αν συντρέχουν στο πρόσωπό τους ορισµένες αρνητικές προϋποθέσεις, οι οποίες αποδοκιµά- ζονται από το δίκαιο και επιφέρουν τον αποκλεισµό τους. Πρόκειται για τις γνωστές τυπικές προϋποθέσεις συµµετοχής: µη ύπαρξη ποινικής καταδίκης για ορισµένα αδικήµατα, πληρωµή των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών κ.λ.π. Αφού εξεταστούν οι τυπικές αυτές προϋποθέσεις και δεν προκύψει λόγος αποκλεισµού εξετάζεται αν οι υποψήφιοι εκπληρώνουν τα τεθέντα στην προκήρυξη προσόντα χρηµατοοικονοµικής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας και στο τέλος ελέγχεται και αξιολογείται η νοµιµότητα της προσφοράς (τεχνικής και οικονοµικής) του υποψήφιου, συγκρινόµενη µε τις υπόλοιπες, προκειµένου να κριθεί ποιος θα είναι ο ανάδοχος της σύµβασης. Τα ίδια στάδια διεξέρχεται και ο διαγωνισµός για την ανάθεση δηµοσίων έργων, τόσο πριν την εφαρµογή του τελευταίο νόµου 4412/2016 όσο και βάσει του προϊσχύσαντος νοµικού πλαισίου. Στον περιορισµένο χρόνο µιας σύντοµης επέλεξα να παρουσιάσω µε λίγα λόγια τον έλεγχο των τυπικών δικαιολογητικών

Χρήστος Μητκίδης Νοµικός Σύµβουλος του Κράτους

(εγγραφή σε µητρώα, λόγους αποκλεισµού και τεχνική και χρηµατοοικονοµική ικανότητα. Σε γενικές γραµµές µπορούµε να πούµε ότι οι αλλαγές είναι λίγες και αντιστοιχούν στις καινοτοµίες της νέας Οδηγίας 2014/24. Συγκεκριµένα, τα τυπικά δικαιολογητικά που αναφέρονταν διάσπαρτα σε διατάξεις του ν. 1418/84 και του π.δ. 609/85 και επίσης στις Οδηγίες της ΕΕ που ίσχυσαν µετά το 1992, κωδικοποιήθηκαν για πρώτη φορά στις εγκεκριµένες πρότυπες προκηρύξεις που άρχισαν να ισχύουν µετά το έτος 2004 και σταδιακά προσαρµόστηκαν στα δεδοµένα του

ευρωπαϊκού δικαίου των δηµοσίων συµβάσεων, στις οποίες περιλαµβάνονταν οι γνωστές περιπτώσεις αποκλεισµού από δηµόσιες συµβάσεις που αναφέρονταν στις Κοινοτικές Οδηγίες (ποινική καταδίκη, πτώχευση, µη πληρωµή των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, καταδίκη για πειθαρχικό παράπτωµα σχετικό µε την επαγγελµατική συµπεριφορά) και άλλες που προέρχονταν από το εθνικό δίκαιο (µη υπέρβαση ορίου ανεκτέλεστων συµβάσεων, πληρωµή εισφορών σε επαγγελµατική οργάνωση, εγγύηση συµµετοχής, ονοµαστικοποίηση µετοχών). Θετική προϋπόθεση αποτελούσε πάντα και η κατοχή του κατάλληλου πτυχίου ΜΕΕΠ, στις κατηγορίες εργασιών του έργου και στις τάξεις του πτυχίου που προέκυπταν από τον προϋπολογισµό των οµάδων εργασιών. Εφόσον ο υποψήφιος εκπλήρωνε τις τυπικές προϋποθέσεις συµµετοχής, και επίσης εκπλήρωνε τις χρηµατοοικονοµικές και τεχνικές απαιτήσεις που τυχόν περιέχονταν στην προκήρυξη (κατά τη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής που τελούσε υπό τον έλεγχο του Υπουργείου ΠΕΧΩ∆Ε) κρινόταν η οικονοµική του προσφορά και αναδεικνυόταν ανάδοχος αυτός που πρόσφερε τη χαµηλότερη τιµή ή αλλιώς τη µεγαλύτερη έκπτωση. Η ανάγκη απλούστευσης των διαγωνισµών και αποφυγής των προσφυγών και δικαστικών διενέξεων µας οδήγησε, µετά το 2003, στην Ενηµερότητα Πτυχίου µε την οποία εφοδιάζονταν οι επιχειρήσεις µε πτυχίο τρίτης τάξης ή µεγαλύτερο, ενώ για τις επιχειρήσεις των κατώτερων τάξεων, από το 2008 και µετά, ένα µέρος των τυπικών δικαιολογητικών καλύπτονταν µε υπεύθυνη δήλωση. Ο έλεγχος των δικαιολογητι-

w w w . pe se d e. g r

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ κών στη φυσική τους µορφή περιορίστηκε µόνο στο πρόσωπο του προσωρινού αναδόχου που για την ανακήρυξή του ως αναδόχου όφειλε να τα προσκοµίσει σε προθεσµία που έθετε ο νόµος και η αναθέτουσα αρχή. Αυτό ήταν σε γενικές γραµµές το νοµικό πλαίσιο πριν το Ν. 4412/2016. Τι άλλαξε µε το Ν. 4412/2016, στο ζήτηµα της επαγγελµατικής καταλληλότητας, των τυπικών δικαιολογητικών συµµετοχής και του ελέγχου της χρηµατοοικονοµικής και τεχνικής ικανότητας των υποψηφίων, στους διαγωνισµούς δηµοσίων έργων; Όχι πολλά µπορούµε να πούµε. Συγκεκριµένα: 1. Η εγγραφή στα Μητρώα και η σχετική βεβαίωση: Σχετικά µε τα πτυχία, είναι γνωστό ότι µε το Ν 4278/2014 (άρθρο 59) έχουν καταργηθεί τα κατώτερα όρια των πτυχίων, κατόπιν πίεσης της Ε.Ε., αφού στο ευρωπαϊκό δίκαιο των συµβάσεων δεν είναι νοητό κάποιος να είναι επαρκής να εκτελέσει ένα µεγάλο έργο και να αποκλείεται από µικρότερα. Πλέον, µε τις νέες και ισχύουσες πλέον προκηρύξεις για τα δηµόσια έργα, σε εκτέλεση των άρθρων 75 και 76 του ν. 4412/2016, µετά και το άρθρο 119 του ν. 4472/2017 προβλέπεται ότι «Επιπλέον των επιχειρήσεων που είναι εγγεγραµµένες σε τάξεις των µητρώων, επιχειρήσεις που εκπληρώνουν τα κριτήρια επιλογής του άρθρου 75 του ν. 4412/2016 µπορούν να συµµετέχουν σε διαδικασίες ανάθεσης δηµόσιας σύµβασης έργων, µελετών ή παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστηµονικών υπηρεσιών ανεξαρτήτως της εγγραφής τους σε τάξεις.» Σύµφωνα µε την ΕΑΑ∆ΗΣΥ, ο καθορισµός των κριτηρίων επιλογής αποσυνδέθηκε από την εγγραφή και κατάταξη σε τάξεις του ΜΕΕΠ, καθώς οποιοσδήποτε οικονοµικός φορέας πληροί τα κριτήρια επιλογής του άρθρου 75 του ν. 4412/2016, όπως αυτά εξειδικεύονται από την αναθέτουσα αρχή στα έγγραφα της εκάστοτε υπό ανάθεση σύµβασης, µπορεί να συµµετέχει, ανεξάρτητα από την εγγραφή και κατάταξή του σε συγκεκριµένες τάξεις του ΜΕΕΠ, εφόσον αποδείξει ότι πληροί εν προκειµένω τις τιθέµενες από την αναθέτουσα αρχή απαιτήσεις οικονοµικής και χρηµατοοικονοµικής επάρκειας και τεχνικής και επαγγελµατικής ικανότητας. Σε εφαρµογή των ανωτέρω, στα πρότυπα τεύχη διακηρύξεων απουσιάζει

w w w . p es ed e . g r

οποιαδήποτε απαίτηση για εγγραφή των υποψηφίων σε συγκεκριµένες τάξεις και κατηγορίες του ΜΕΕΠ (άρθρο 21) και αρκεί γενικώς, για τους Έλληνες εργολήπτες η εγγραφή στο ΜΕΕΠ. Επίσης, στα τεύχη αυτά και ειδικότερα στα άρθρα 22.Γ και 22.∆ αυτών, δεν τίθενται συγκεκριµένες απαιτήσεις οικονοµικής και χρηµατοοικονοµικής επάρκειας ή τεχνικής και επαγγελµατικής ικανότητας, διότι, όπως προαναφέρθηκε, µε βάση τις ως άνω διατάξεις των άρθρων 75 και 76 του ν. 4412/2016, όπως τροποποιήθηκαν, η αναθέτουσα αρχή είναι αυτή που θέτει τις απαιτήσεις που κρίνει αναγκαίες, για να διασφαλίσει ότι οι οικονοµικοί φορείς διαθέτουν την καταλληλότητα για να εκτελέσουν προσηκόντως την υπό ανάθεση σύµβαση. Κατά συνέπεια, πάντα σύµφωνα µε την ΕΑΑ∆ΗΣΥ εφόσον τα κριτήρια επιλογής που εισάγονται στη διακήρυξη από την αναθέτουσα αρχή, πληρούν τους όρους και τις προϋποθέσεις του άρθρου 75 του ν. 4412/2016, σε συνδυασµό µε τα προβλεπόµενα στο άρθρο 80 και στο Παράρτηµα XII, είναι καταρχάς σύννοµα και δεν αποτελούν “πρόσθετους ειδικούς όρους / απαιτήσεις” του άρθρου 76 παρ. 2 του ν. 4412/2016 (για τους οποίους απαιτείται απόφαση του Υπουργού Υποδοµών και Μεταφορών, κατόπιν γνώµης του Τµήµατος Κατασκευών του Συµβουλίου ∆ηµοσίων Έργων της ΓΓΥ). Υπό το πρίσµα των ανωτέρω, στις σηµειώσεις τέλους του προτύπου τεύχους που εξέδωσε η ΕΑΑ∆ΗΣΥ αναφέρεται ότι οι αναθέτουσες αρχές δεν µπορούν να καλούν συγκεκριµένες τάξεις/πτυχία του ΜΕΕΠ, καθώς και ότι οι απαιτήσεις οικονοµικής και χρηµατοοικονοµικής επάρκειας, καθώς και τεχνικής και επαγγελµατικής ικανότητας καθορίζονται καταρχάς περιγραφικά στα άρθρα 22.Γ και 22.∆, χωρίς παραποµπή σε τάξεις/πτυχία του ΜΕΕΠ ή βαθµίδες/κατηγορίες του ΜΕΚ. Για το µεταβατικό χρονικό διάστηµα µέχρι την κατάργηση των άρθρων 80-110 του ν. 3669/2008 και την έκδοση του π.δ. που προβλέπεται στην παρ. 20 του άρθρου 118 του ν. 4472/2017 και της παρ. 10 του άρθρου 83 του ν. 4412/2017, η αναθέτουσα αρχή µπορεί να καθορίσει τις σχετικές απαιτήσεις µε παραποµπή σε τάξεις/πτυχία του ΜΕΕΠ ή βαθµίδες/κατηγορίες του ΜΕΚ ως προς τον καθορισµό των ελάχιστων απαιτήσεων για τις εγγεγραµµένες στο ΜΕΕΠ εργοληπτικές επιχειρήσεις (π.χ. ως προς τις απαιτήσεις στελέχωσης, εµπειρίας κλπ), ωστόσο, πρέπει να περιγράψει αναλυτικά τις

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

αντίστοιχες απαιτήσεις ως προς τις αλλοδαπές εργοληπτικές επιχειρήσεις, στο πλαίσιο της τήρησης των αρχών της διαφάνειας και της ίσης µεταχείρισης. Για τον ίδιο λόγο, στο άρθρο 23.5 των πρότυπων τευχών διακηρύξεων, προβλέπεται, για τις εγγεγραµµένες στο ΜΕΕΠ επιχειρήσεις, ως αποδεικτικό µέσο της οικονοµικής και χρηµατοοικονοµικής επάρκειας του άρθρου 22.Γ, καθώς και τεχνικής και επαγγελµατικής ικανότητας του άρθρου 22.∆, είτε η βεβαίωση εγγραφής στο ΜΕΕΠ είτε, στην περίπτωση που οι σχετικές απαιτήσεις δεν καλύπτονται από τη βεβαίωση εγγραφής, η υποβολή ενός ή περισσοτέρων από τα αποδεικτικά µέσα που προβλέπονται στο Μέρος Ι ή ΙΙ (αντιστοίχως) του Παραρτήµατος XII του Προσαρτήµατος Α’ του ν. 4412/2016 (ανάλογα µε τις τιθέµενες - από την αναθέτουσα αρχή στα άρθρα 22.Γ και 22.∆, αντιστοίχως, απαιτήσεις). Επισηµαίνεται, τέλος, ότι, σε κάθε περίπτωση, οι τιθέµενοι στις διακηρύξεις, από τις αναθέτουσες αρχές, όροι σχετικά µε την οικονοµική και χρηµατοοικονοµική επάρκεια, καθώς και την τεχνική και επαγγελµατική ικανότητα των οικονοµικών φορέων, δεν πρέπει να περιορίζουν καταχρηστικά τον ανταγωνισµό και να είναι «φωτογραφικοί», αλλά να συνδέονται και είναι ανάλογοι µε το αντικείµενο της εκάστοτε σύµβασης, και να συνάδουν µε τις γενικές αρχές του ενωσιακού δικαίου περί διαφάνειας και ίσης µεταχείρισης, πράγµα που κρίνεται κατά περίπτωση («ad hoc»). 2. ΛΟΓΟΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ: Οι λόγοι αποκλεισµού διακρίνονται σε υποχρεωτικούς και προαιρετικούς, υπό την έννοια ότι τους δεύτερους µπορεί η αναθέτουσα αρχή να τους συµπεριλάβει στην προκήρυξη ή και όχι. Α. ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ: Η αµετάκλητη ποινική καταδίκη για ορισµένα εγκλήµατα (η περίοδος αποκλεισµού, αν δεν έχει καθοριστεί ήδη µε την απόφαση, ανέρχεται σε πέντε (5) έτη από την ηµεροµηνία της καταδίκης), Η αθέτηση των υποχρεώσεων του υποψηφίου, στην καταβολή φόρων ή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης (κύριας και επικουρικής) Η επιβολή προστίµων σε χρονικό διάστηµα δύο (2) ετών πριν από την ηµεροµηνία λήξης της προθεσµίας υποβολής προσφοράς, ως εξής: αα) τριών (3) πράξεων επιβολής προ-

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ στίµου, από το Σώµα Επιθεώρησης Εργασίας για παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας που χαρακτηρίζονται, ως «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας, ή ββ) δύο (2) πράξεων επιβολής προστίµου από το ίδιο σώµα ΣΕΠΕ για παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας που αφορούν αδήλωτη εργασία, όταν οι κυρώσεις αυτές έχουν αποκτήσει τελεσίδικη και δεσµευτική ισχύ (και µόνο τότε). Εδώ η αναθέτουσα αρχή µπορεί να ορίσει κατ’ εξαίρεση κάποιους επιτακτικούς λόγους δηµόσιου συµφέροντος (όπως δηµόσιας υγείας ή προστασίας του περιβάλλοντος) για τους οποίους δεν εφαρµόζονται οι προηγούµενες παράγραφοι. Επίσης, πάλι κατ΄επιλογή της Α.Α. µπορεί να τεθεί εξαίρεση στον αποκλεισµό, όταν αυτός είναι σαφώς δυσανάλογος, ιδίως όταν µόνο µικρά ποσά των φόρων ή των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν έχουν καταβληθεί ή όταν ο προσφέρων ενηµερώθηκε σχετικά µε το ακριβές ποσό που οφείλεται λόγω αθέτησης των υποχρεώσεών του όσον αφορά στην καταβολή φόρων ή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης σε χρόνο κατά τον οποίο δεν είχε τη δυνατότητα να λάβει µέτρα, πριν από την εκπνοή της προθεσµίας υποβολής προσφοράς. Β. ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ:1 (α) Αν ο υποψήφιος έχει αθετήσει τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 18 του ν. 4412/2016 (πρόκειται για τήρηση υποχρεώσεων που προκύπτουν από διατάξεις περιβαλλοντικής, κοινωνικοασφαλιστικής και εργατικής νοµοθεσίας). (β) Aν ο οικονοµικός φορέας τελεί) υπό αα) πτώχευση ή ββ) διαδικασία εξυγίανσης ή γγ) ειδικής εκκαθάρισης ή δδ) υπό αναγκαστική διαχείριση από εκκαθαριστή ή από το δικαστήριο ή εε) σε διαδικασία πτωχευτικού συµβιβασµού ή στστ) έχει αναστείλει τις επιχειρηµατικές του δραστηριότητες ή ζζ) σε οποιαδήποτε ανάλογη κατάσταση προκύπτουσα από παρόµοια διαδικασία, προβλεπόµενη σε εθνικές διατάξεις νόµου. [Η αναθέτουσα αρχή µπορεί πάντως στις περιπτώσεις αυτές να µην προχωρεί στον αποκλεισµό αν µπορεί να αποδείξει ότι ο φορέας είναι σε θέση να εκτελέσει τη σύµβαση, λαµβάνοντας υπόψη τις ισχύουσες διατάξεις και τα µέτρα για τη συνέχιση της

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ επιχειρηµατικής του λειτουργίας], (γ) αν υπάρχουν ενδείξεις («επαρκώς εύλογες») περί του ότι ο οικονοµικός φορέας συνήψε συµφωνίες µε άλλους οικονοµικούς φορείς µε στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισµού, δ) και ε) εάν µία κατάσταση σύγκρουσης συµφερόντων (του άρθρου 24 του ν. 4412/2016) ή από την πρότερη συµµετοχή των οικονοµικών φορέων κατά την προετοιµασία της διαδικασίας σύναψης σύµβασης (άρθρο 48 του ν. 4412/2016), δεν µπορεί να θεραπευθεί µε άλλα, λιγότερο παρεµβατικά, µέσα, (στ) εάν ο υποψήφιος έχει επιδείξει σοβαρή ή επαναλαµβανόµενη πληµµέλεια κατά την εκτέλεση ουσιώδους απαίτησης στο πλαίσιο προηγούµενης δηµόσιας σύµβασης, που επέφερε την πρόωρη καταγγελία της προηγούµενης σύµβασης, αποζηµιώσεις ή άλλες παρόµοιες κυρώσεις, (ζ) αν ο υποψήφιος έχει κριθεί ένοχος σοβαρών ψευδών δηλώσεων κατά την παροχή των πληροφοριών που απαιτούνται για την εξακρίβωση της απουσίας των λόγων αποκλεισµού ή την πλήρωση των κριτηρίων επιλογής, έχει αποκρύψει τις πληροφορίες αυτές ή δεν είναι σε θέση να προσκοµίσει τα δικαιολογητικά που απαιτούνται κατ’ εφαρµογή του άρθρου 23 της παρούσας, (η) αν ο οικονοµικός φορέας επιχείρησε να επηρεάσει µε αθέµιτο τρόπο τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της αναθέτουσας αρχής, να αποκτήσει εµπιστευτικές πληροφορίες που ενδέχεται να του αποφέρουν αθέµιτο πλεονέκτηµα στη διαδικασία σύναψης σύµβασης ή να παράσχει εξ αµελείας παραπλανητικές πληροφορίες που ενδέχεται να επηρεάσουν ουσιωδώς τις αποφάσεις που αφορούν τον αποκλεισµό, την επιλογή ή την ανάθεση, (θ) εάν ο οικονοµικός φορέας έχει διαπράξει σοβαρό επαγγελµατικό παράπτωµα, το οποίο θέτει σε αµφιβολία την ακεραιότητά του. Στις ανωτέρω περιπτώσεις (της παρ. 22.Α.4 της ΠΠ) ο αποκλεισµός επιβάλλεται για τρία (3) έτη από την ηµεροµηνία του σχετικού γεγονότος. Επίσης αποκλείεται από τη συµµετοχή στη διαδικασία σύναψης δηµόσιας σύµβασης αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρµογής της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν.

3310/2005 (εθνικός λόγος αποκλεισµού) (µόνο για συµβάσεις έργων προϋπολογισµού εκτιµώµενης αξίας ανώτερης του 1.000.000,00 ευρώ και στην περίπτωση αυτή συµπληρώνεται στο Μέρος ΙΙΙ ∆ του ΤΕΥ∆). ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ότι ο αποκλεισµός για έναν από τους λόγους που αναφέρθηκαν µπορεί να επιβληθεί σε οποιοδήποτε χρονικό σηµείο της διαδικασίας σύναψης σύµβασης, όταν αποδεικνύεται ότι αυτός βρίσκεται λόγω πράξεων ή παραλείψεων αυτού είτε πριν είτε κατά τη διαδικασία, σε µία από τις περιπτώσεις αυτές. ΕΠΙΣΗΣ ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ότι ένας υποψήφιος που εµπίπτει σε µια από τις καταστάσεις που αναφέρονται στις παρ. 22.Α.1 (αµετάκλητη ποινική καταδίκη), 22.Α.2α (αποκλεισµός λόγω επιβολής προστίµου για παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας) και 22.Α.4, µπορεί να προσκοµίζει στοιχεία προκειµένου να αποδείξει ότι έλαβε µέτρα που επαρκούν για να αποδείξουν την αξιοπιστία του, παρότι συντρέχει ο σχετικός λόγος αποκλεισµού. Στην περίπτωση αυτή κρίνεται αν τα µέτρα είναι επαρκή και ο φορέας µπορεί να µην αποκλείεται από τη διαδικασία σύναψης σύµβασης. Η απόφαση για τη διαπίστωση της επάρκειας ή µη των επανορθωτικών µέτρων λαµβάνεται µεν από την αναθέτουσα αρχή, µετά όµως από σύµφωνη γνώµη τριµελούς επιτροπής στην οποία συµµετέχουν εκπρόσωποι του Υπουργού Οικονοµίας, Ανάπτυξης και Τουρισµού, του Υπουργού ∆ικαιοσύνης, ∆ιαφάνειας και Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων, και του Υπουργού Υποδοµών, Μεταφορών και ∆ικτύων. Τέλος αποκλείεται αυτοδίκαια υποψήφιος αν έχει σε βάρος του εκδοθεί η απόφαση του άρθρου 74 (κοινή απόφαση Υπουργών για τον αποκλεισµό του σε εν εξελίξει και µελλοντικές διαδικασίες σύναψης συµβάσεων για εύλογο χρονικό διάστηµα. 3. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Τα κριτήρια επιλογής (χρηµατοοικονοµική ικανότητα και τεχνική ικανότητα), είναι γνωστά από παλιότερα, παρότι σπάνια εφαρµόζονται στις συµβάσεις δηµοσίων έργων. Η χρήση τους πρέπει να γίνεται µε φειδώ και πάντα υπό την αρχή της αναλογικότητας, αλλιώς κινδυνεύουν να θεωρηθούν φωτογραφικά. Όλα αυτά επισηµαίνονται στις πρότυπες προκηρύξεις, όπως επίσης επισηµαίνεται

w w w . pe se d e. g r

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ και η διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής να τα θέτει στην προκήρυξη ή να τα διαγράφει. Όπως εξάλλου προαναφέραµε, σύµφωνα µε την ΕΑΑ∆ΗΣΥ, η χρήση των κριτηρίων αυτών δεν χρειάζεται να λάβει την άδεια του ΥΠΕΧΩ∆Ε (ενώ πριν το ν. 4412/2016 έπρεπε). Αξίζει να υπενθυµίσουµε ότι στην αρχική µορφή του Ν. 1418/1984 δεν υπήρχε ειδική πρόβλεψη να ζητούνται, µε την ∆ιακήρυξη, πρόσθετα προσόντα τεχνικής ικανότητας (πέραν εκείνων που αποδεικνύονται από την τάξη και κατηγορία εγγραφής στο ΜΕΕΠ), προβλεπόταν όµως στο Π∆ 609/85, η δυνατότητα να αξιώνει η αναθέτουσα αρχή «πρόσθετα στοιχεία ή απαιτήσεις» για τη συµµετοχή στη δηµοπρασία. Γι’ αυτό πριν το Ν. 3263/2004, είχε αµφισβητηθεί η δυνατότητα του κυρίου του έργου να αξιώσει σε µια ανοιχτή δηµοπρασία να έχουν οι διαγωνιζόµενοι ειδική εµπειρία σε συγκεκριµένη κατηγορία εργασιών, τα δικαστήρια2 όµως είχαν αποδεχθεί τη δυνατότητα αυτή θεωρώντας ότι ο όρος «πρόσθετα στοιχεία ή απαιτήσεις», µπορεί να σηµαίνει και απαίτηση ειδικής εµπειρίας, σε έργα παρόµοιας φύσης µε το δηµοπρατούµενο (ήταν βέβαια ήδη γνωστές οι κοινοτικές οδηγίες που πρόβλεπαν τη δυνατότητα ποιοτικής επιλογής). Το παραπάνω ζήτηµα επιλύθηκε µε τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 8 του ν. 3263/2004 που όρισε ότι στα υποχρεωτικώς ισχύοντα πρότυπα προκηρύξεων, µπορούσε, µε αιτιολογηµένη απόφαση της Προϊσταµένης Αρχής να προστίθενται επιπλέον όροι «όταν τούτο ενδείκνυται». Ακολούθως και επειδή η διάταξη αυτή δηµιούργησε, από την πρώτη στιγµή που τέθηκε, θέµα καταστρατήγησής της, κυρίως σε µικρά έργα, όπου η προσπάθεια εισαγωγής φωτογραφικών όρων έγινε καταφανής, στο ν. 3316/05 τέθηκε ως προϋπόθεση η έκδοση απόφασης του Υπουργού ΠΕΧΩ∆Ε, ύστερα από γνώµη του τεχνικού συµβουλίου κατασκευών, µε την οποία επιτρεπόταν η εισαγωγή τέτοιων όρων και εγκρινόταν το περιεχόµενό τους 3. Τώρα επανέρχεται η δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να προσθέτει όρους χρηµατοοικονοµικής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας χωρίς κεντρικό έλεγχο και όλοι ευχόµαστε να µην υπάρχει καταστρατήγηση των σχετικών διατάξεων, αλλά να χρησιµοποιηθεί η δυνατότητα αυτή µε φειδώ και όπως πρέπει (όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην ερµηνευτική υποσηµείωση τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής, πλην της καταλληλότητας για την άσκηση επαγγελµατικής δραστηριότη-

w w w . p es ed e . g r

τας είναι προαιρετικά για την αναθέτουσα αρχή και πρέπει να σχετίζονται και να είναι ανάλογα µε το αντικείµενο της σύµβασης και σε κάθε περίπτωση, πρέπει να διαµορφώνονται κατά τρόπο, ώστε να µην περιορίζεται δυσανάλογα η συµµετοχή των ενδιαφερόµενων οικονοµικών φορέων στους διαγωνισµούς). Κατά τον προσδιορισµό των κριτηρίων καταλληλότητας των υποψηφίων, είναι αναγκαίο λοιπόν να τηρούνται, από τις αναθέτουσες αρχές, οι θεµελιώδεις αρχές του δικαίου των δηµοσίων συµβάσεων, δηλαδή η ίση µεταχείρισης των συµµετεχόντων, η αποφυγή των διακρίσεων, η διαφάνεια και της ανάπτυξη του ελεύθερου ανταγωνισµού. Είναι εξ άλλου γνωστό ότι τα κριτήρια επιλογής εξετάζονται κατά τον έλεγχο της καταλληλότητας των υποψηφίων και είναι κριτήρια “on/off”. ΤΕΛΟΣ, εισάγεται η δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να απαιτεί να διαθέτουν οι υποψήφιοι «πρότυπα διασφάλισης ποιότητας και πρότυπα περιβαλλοντικής διαχείρισης» Η ∆ΑΝΕΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ Εφόσον τεθούν στην προκήρυξη απαιτήσεις ποιοτικής επιλογής, πρέπει η αναθέτουσα αρχή να θέσει την παράγραφο περί δάνειας ικανότητας (δάνεια εµπειρία), την οποία θα µπορεί να επικαλεσθεί κάποιος υποψήφιος, όταν δεν διαθέτει την απαιτούµενη ικανότητα. Σχετικά µε την δάνεια ικανότητα τίθενται λοιπόν στο νόµο και στις προκηρύξεις κάποιοι συγκεκριµένοι κανόνες (ύστερα από σχετική νοµολογία του ∆ΕΚ και ήδη ∆ΕΕ), ήτοι: αα) Οι κανόνες επιλογής των άρθρων 73 και 74 (δηλαδή οι λόγοι αποκλεισµού που είπαµε πιο πάνω) ισχύουν και για τους δανείζοντες την ικανότητα. Εφόσον προκύψουν, στο πρόσωπο δανείζοντα, λόγοι αποκλεισµού, υποχρεώνεται ο διαγωνιζόµενος να τον αντικαταστήσει (δεν αποκλείεται ο ίδιος δηλαδή). ββ) Όταν υπάρχει δανεισµός χρηµατοοικονοµικής ικανότητας, µπορεί η αναθέτουσα αρχή να απαιτήσει να καταστούν, ο δανειζόµενος και ο δανείζων, συνυπεύθυνοι για την εκτέλεση της σύµβασης (µε κοινές εγγυήσεις κλπ). γγ) Στις συµβάσεις έργων (ή και σε συµβάσεις υπηρεσιών ή εργασιών τοποθέτησης και εγκατάστασης στο πλαίσιο σύµβασης προµηθειών), οι αναθέτουσες αρχές µπορούν να απαιτούν την εκτέλεση ορισµένων κρίσιµων καθηκόντων απευθείας από τον ίδιο τον ανάδοχο και όχι τον δανείζοντα.

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

ΤΟ ΕΕΕΣ και το ΤΕΥ∆ Με το ν. 4412/2016 καθιερώνεται η χρήση αφενός του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εντύπου Συµµετοχής (ΕΕΕΣ), στο άρθρο 79, για τα έργα άνω του ορίου της Ευρωπαϊκής Οδηγίας και αφετέρου του Τυποποιηµένου Εντύπου Υπεύθυνης ∆ήλωσης (ΤΕΥ∆) του ν. 1599/1986, για τα έργα κάτω του ορίου4, για την απόδειξη της καταλληλότητας των διαγωνιζοµένων. Με την προσκόµιση αυτών των εντύπων αποδεικνύεται προκαταρκτικά ότι ο υποψήφιος: αα) δεν βρίσκεται σε µία από τις καταστάσεις των άρθρων 73 και 74 για τις οποίες οι οικονοµικοί φορείς αποκλείονται ή µπορούν να αποκλεισθούν, ββ) πληροί τα κριτήρια επιλογής τα οποία έχουν καθοριστεί, σύµφωνα µε τα άρθρα 75, 76 και 775, γγ) κατά περίπτωση, ότι τηρεί τους αντικειµενικούς κανόνες και κριτήρια που έχουν καθοριστεί, σύµφωνα µε το άρθρο 846. Στο ΕΕΕΣ οι υποψήφιοι αφενός δηλώνουν υπεύθυνα ότι πληρούν τις προϋποθέσεις συµµετοχής που καθορίζονται στην προκήρυξη και αφετέρου υποδεικνύουν στην αναθέτουσα αρχή από ποιες δηµόσιες αρχές µπορεί να λάβει πληροφορίες για να διαπιστώσει την αλήθεια των δηλουµένων7. Ενόψει της ανάθεσης της σύµβασης, οι αναθέτουσες αρχές ζητούν από τον προσωρινό ανάδοχο επαλήθευση της δήλωσής του µε προσκόµιση των σχετικών δικαιολογητικών (εγγραφή σε επισήµους καταλόγους για τους αλλοδαπούς, ενηµερότητα πτυχίου για τους έλληνες). Οι σχετικές πληροφορίες προβλέπεται ότι θα βρίσκονται στο e-certis, µια βάση δεδοµένων που λειτουργεί σε ευρωπαϊκή κλίµακα, που τηρείται µε ευθύνη της Ε.Ε. και περιέχει πληροφορίες για όλους τους οικονοµικούς φορείς που δραστηριοποιούνται στις δηµόσιες συµβάσεις (τη συνεχή ενηµέρωση του συστήµατος διασφαλίζει, από πλευράς Ελλάδας, η ΕΑΑ∆ΗΣΥ). Εφόσον οι πληροφορίες βρίσκονται στο σύστηµα, οι αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται να τις αναζητούν, όταν χρειάζεται, από κει και όχι από τους διαγωνιζόµενους. ΤΟ ΕΕΕΣ και το ΤΕΥ∆, µπορεί να υπογράφονται είτε από το σύνολο των µελών του διοικούντος οργάνου του υποψηφίου είτε και από τον νόµιµο εκπρόσωπό του (ο οποίος βεβαιώνει για το σύνολο των φυσικών προσώπων που είναι µέλη του διοικητικού, διευθυντικού ή εποπτικού οργάνου του ή έχουν εξουσία εκπροσώπησης, λήψης αποφάσεων ή ελέγχου σε αυτόν). Στην περίπτωση υποβο-

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ λής προσφοράς από ένωση οικονοµικών φορέων, το ΕΕΕΣ και το ΤΕΥ∆ υποβάλλεται χωριστά από κάθε µέλος της ένωσης. Εφόσον ο προσφέρων δηλώνει στο ΤΕΥ∆ ότι θα αναθέσει υπεργολαβία, υποβάλλει µαζί µε το δικό του ΤΕΥ∆ και το ΤΕΥ∆ του υπεργολάβου. Αντίστοιχα, αν χρησιµοποιεί δάνεια ικανότητα υποβάλλει µαζί µε το δικό του το δικό του και το ΤΕΥ∆ κάθε φορέα στις ικανότητες του οποίου στηρίζεται. Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ∆ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟΥ ΑΝΑ∆ΟΧΟΥ Σύµφωνα µε το άρθρο 23. 2 της ΠΠ, το δικαίωµα συµµετοχής και οι όροι και προϋποθέσεις συµµετοχής κρίνονται α) κατά την υποβολή της προσφοράς, β) κατά την υποβολή των δικαιολογητικών του προσωρινού αναδόχου και κατά τη σύναψη της σύµβασης, σύµφωνα µε το άρθρο 4.2 (ε), [στο οποίο ορίζεται ότι µετά την ολοκλήρωση του προσυµβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο (εφόσον αυτός απαιτείται από τα άρθρα 35 και 36 του ν. 4129/2013), ο προσωρινός ανάδοχος, υποβάλλει επικαιροποιηµένα τα δικαιολογητικά του άρθρου 23.3 - 23.10 της παρούσας, µετά από σχετική πρόσκληση της αναθέτουσας αρχής, προκειµένου να διαπιστωθεί ότι δεν έχουν εκλείψει οι προϋποθέσεις συµµετοχής του άρθρου 21, ότι εξακολουθούν να πληρούνται τα κριτήρια επιλογής του άρθρου 22 και ότι δεν συντρέχουν οι λόγοι αποκλεισµού του ίδιου άρθρου]. Τα δικαιολογητικά που υποβάλλει ο προσωρινός ανάδοχος, ύστερα από σχετική ηλεκτρονική πρόσκληση της αναθέτουσας αρχής είναι τα εξής: 1. ∆ικαιολογητικά για λόγους αποκλεισµού, άρθρου 22 Α. (α) απόσπασµα ποινικού µητρώου. (β) πιστοποιητικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενηµερότητας. Σχετικά µε τη φορολογική ενηµερότητα αα) οι ηµεδαποί υποβάλλουν ενηµερότητα για τους ίδιους και για τις κοινοπραξίες στις οποίες συµµετέχουν για τα δηµόσια έργα που είναι σε εξέλιξη. ββ) Οι αλλοδαποί υποβάλλουν υπεύθυνη δήλωση περί του ότι δεν έχουν υποχρέωση καταβολής φόρων στην Ελλάδα. Σε περίπτωση που έχουν τέτοια υποχρέωση θα υποβάλλουν σχετικό αποδεικτικό της οικείας ∆.Ο.Υ. Σχετικά µε την ασφαλιστική ενηµερότητα : αα) οι ηµεδαποί υποβάλλουν

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ενηµερότητα που καλύπτει τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις του υποψηφίου α) ως φυσικού ή νοµικού προσώπου για το προσωπικό τους µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας, β) για έργα που εκτελεί µόνος του ή σε κοινοπραξία καθώς και γ) για τα στελέχη του που έχουν υποχρέωση ασφάλισης στο ΕΤΑΑ – ΤΣΜΕ∆Ε. Όλοι οι εγκατεστηµένοι στην Ελλάδα οικονοµικοί φορείς υποβάλλουν αποδεικτικό ασφαλιστικής ενηµερότητας (κύριας και επικουρικής ασφάλισης) για το προσωπικό τους µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας (ΤΣΜΕ∆Ε για τους ασφαλισµένους – µέλη του ΤΕΕ, ΙΚΑ για το λοιπό προσωπικό. ∆εν αποτελούν απόδειξη ενηµερότητας της προσφέρουσας εταιρίας, αποδεικτικά ασφαλιστικής ενηµερότητας των φυσικών προσώπων που στελεχώνουν το πτυχίο της εταιρίας ως εταίροι. ββ) Οι αλλοδαποί (φυσικά και νοµικά πρόσωπα), που δεν υποβάλουν τα άνω αποδεικτικά, υποβάλλουν υπεύθυνη δήλωση περί του ότι δεν απασχολούν προσωπικό, για το οποίο υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης σε ηµεδαπούς ασφαλιστικούς οργανισµούς. Αν απασχολούν τέτοιο προσωπικό, πρέπει να υποβάλλουν σχετικό αποδεικτικό ασφαλιστικής ενηµερότητας. ΠΡΟΣΟΧΗ: Σύµφωνα µε σχετική σηµείωση της ΠΠ, οι οικονοµικοί φορείς οφείλουν να µεριµνούν να αποκτούν εγκαίρως πιστοποιητικά που να καλύπτουν και τον χρόνο υποβολής της προσφοράς, σύµφωνα µε τα ειδικότερα οριζόµενα στο άρθρο 104 του ν. 4412/2016, προκειµένου να τα υποβάλουν, εφόσον αναδειχθούν προσωρινοί ανάδοχοι. (γ) πιστοποιητικό του ΣΕΠΕ (∆/νση Προγραµµατισµού και Συντονισµού της Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων), για τις πράξεις επιβολής προστίµου που έχουν εκδοθεί σε βάρος του υποψηφίου τα τελευταία δύο (2) έτη πριν από την ηµεροµηνία λήξης της προθεσµίας υποβολής προσφοράς. (δ) πιστοποιητικό περί του ότι ο ανάδοχος δεν τελεί σε πτώχευση, πτωχευτικό συµβιβασµό, αναγκαστική διαχείριση, ότι δεν έχει υπαχθεί σε διαδικασία εξυγίανσης. Το πιστοποιητικό εκδίδεται από το πρωτοδικείο της έδρας του υποψηφίου. Το πιστοποιητικό ότι το νοµικό πρόσωπο δεν έχει τεθεί υπό εκκαθάριση µε δικαστική απόφαση εκδίδεται από το Πρωτοδικείο της έδρας του υποψηφίου, το δε πιστοποιητικό ότι δεν έχει τεθεί υπό

εκκαθάριση µε απόφαση των εταίρων εκδίδεται από το Γ.Ε.Μ.Η.. Η µη αναστολή των επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων του υποψηφίου, για τους εγκατεστηµένους στην Ελλάδα οικονοµικούς φορείς, αποδεικνύεται µέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρµας της ΑΑ∆Ε. Αν στο κράτος-µέλος ή χώρα δεν εκδίδονται τα παραπάνω πιστοποιητικά ή όπου τα πιστοποιητικά αυτά δεν καλύπτουν όλες τις περιπτώσεις υπό 1 και 2 και 4 (β) του άρθρου 22 Α., το έγγραφο ή το πιστοποιητικό µπορεί να αντικαθίσταται από ένορκη βεβαίωση ή, στα κράτη µέλη ή στις χώρες όπου δεν προβλέπεται ένορκη βεβαίωση, από υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφεροµένου ενώπιον αρµόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής, συµβολαιογράφου ή αρµόδιου επαγγελµατικού ή εµπορικού οργανισµού του κράτους µέλους ή της χώρας καταγωγής ή της χώρας όπου είναι εγκατεστηµένος ο οικονοµικός φορέας. Στην περίπτωση αυτή προσκοµίζεται µαζί και βεβαίωση των αρµόδιων δηµόσιων αρχών της χώρας, περί του ότι δεν εκδίδονται τα πιστοποιητικά αυτά ή ότι τα πιστοποιητικά αυτά δεν καλύπτουν όλες τις περιπτώσεις. Αν διαπιστωθεί µε οποιονδήποτε τρόπο ότι, στην εν λόγω χώρα εκδίδονται τα υπόψη πιστοποιητικά, η προσφορά του διαγωνιζόµενου απορρίπτεται. (ε) Για τις υπόλοιπες περιπτώσεις της παρ. Α.4 του άρθρου 22, υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση του προσφέροντος ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό του οι οριζόµενοι λόγοι αποκλεισµού. Ειδικά για την περίπτωση θ της παρ. Α.4 του άρθρου 22 (επαγγελµατικό παράπτωµα), για τις εργοληπτικές επιχειρήσεις που είναι εγγεγραµµένες στο Μ.Ε.ΕΠ. υποβάλλονται πιστοποιητικά χορηγούµενα από τα αρµόδια επιµελητήρια και φορείς (ΤΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΕΕΤΕΜ) από τα οποία αποδεικνύεται ότι τα στελέχη του πτυχίου της εργοληπτικής επιχείρησης δεν έχουν διαπράξει σοβαρό επαγγελµατικό παράπτωµα. (Στ) Όταν απαιτείται από την προκήρυξη και ο προσωρινός ανάδοχος είναι Α.Ε., πρέπει να προσκοµίζει δικαιολογητικά ονοµαστικοποίησης µετοχών [Εξαιρούνται της υποχρέωσης αυτής οι εταιρείες που είναι εισηγµένες στο Χρηµατιστήριο της χώρας εγκατάστασής τους και υποβάλλουν περί τούτου υπεύθυνη δήλωση του νόµιµου εκπροσώπου τους] ήτοι - Βεβαίωση αρµόδιας αρχής του κράτους της έδρας, από το οποίο να προκύπτει ότι οι µετοχές είναι ονοµαστικές

w w w . pe se d e. g r

ΝΟΜΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ - Αναλυτική κατάσταση µε τα στοιχεία των µετόχων της εταιρείας και τον αριθµό των µετοχών κάθε µετόχου (µετοχολόγιο), όπως τα στοιχεία αυτά είναι καταχωρηµένα στο βιβλίο µετόχων της εταιρείας, το πολύ τριάντα εργάσιµες ηµέρες πριν από την ηµέρα υποβολής της προσφοράς. Σχετικώς υποβάλλεται επίσης, πριν την υπογραφή της σύµβασης η υπεύθυνη δήλωση της ΚΥΑ 20977/23-8-2007 «∆ικαιολογητικά για την τήρηση των µητρώων του ν. 3310/2005, όπως τροποποιήθηκε µε το ν. 3414/2005» . Για την περίπτωση του άρθρου 22.Α.9. της διακήρυξης (αποκλεισµός για εύλογο χρονικό διάστηµα), υπεύθυνη δήλωση του προσφέροντος ότι δεν έχει εκδοθεί σε βάρος του απόφαση αποκλεισµού, σύµφωνα µε το άρθρο 74 του ν. 4412/2016. ∆ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ (α) Οι ηµεδαποί υποβάλλουν βεβαίωση εγγραφής στο Μ.Ε.ΕΠ στις κατηγορίες του έργου, (β) Οι αλλοδαποί από κράτη µέλη της ΕΕ προσκοµίζουν τις δηλώσεις και πιστοποιητικά που περιγράφονται στο Παράρτηµα XI του Προσαρτήµατος Α του ν. 4412/2016. (γ) Οι προσφέροντες που είναι εγκατεστηµένοι σε άλλα κράτη (κράτος µέλος του Ε.Ο.Χ ή σε τρίτες χώρες που έχουν υπογράψει και κυρώσει τη Σ∆Σ, κ.ο.κ.) προσκοµίζουν πιστοποιητικό αντίστοιχου επαγγελµατικού ή εµπορικού µητρώου. Στην περίπτωση που χώρα δεν τηρεί τέτοιο µητρώο, το έγγραφο ή το πιστοποιητικό µπορεί να αντικαθίσταται από ένορκη βεβαίωση ή, στα κράτη - µέλη ή στις χώρες όπου δεν προβλέπεται ένορκη βεβαίωση, από υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφεροµένου ενώπιον αρµόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής, συµβολαιογράφου ή αρµόδιου επαγγελµατικού ή εµπορικού οργανισµού της χώρας καταγωγής ή της χώρας όπου είναι εγκατεστηµένος ο οικονοµικός φορέας ότι δεν τηρείται τέτοιο µητρώο και ότι ασκεί τη δραστηριότητα του άρθρου 21 της παρούσας. ΑΠΟ∆ΕΙΞΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (α) Επιχειρήσεις Μ.Ε.ΕΠ: είτε η βεβαίωση εγγραφής στο Μ.Ε.Ε.Π, η οποία αποτελεί τεκµήριο των πληροφοριών που περιέχει είτε, στην περίπτωση που οι απαιτήσεις

w w w . p es ed e . g r

του άρθρου 22.Γ δεν καλύπτονται από τη βεβαίωση εγγραφής, ένα ή περισσότερα από τα αποδεικτικά µέσα που προβλέπονται στο Μέρος Ι του Παραρτήµατος ΧΙΙ (Αποδεικτικά µέσα για τα κριτήρια επιλογής) του Προσαρτήµατος Α του ν. 4412/2016. Μπορεί η βεβαίωση εγγραφής να αποδεικνύει µόνο ορισµένες απαιτήσεις οικονοµικής και χρηµατοοικονοµικής επάρκειας του άρθρου 22.Γ, οπότε, για την απόδειξη των λοιπών απαιτήσεων µπορούν να προσκοµίζονται ένα ή περισσότερα από τα αποδεικτικά µέσα που προβλέπονται στο Μέρος Ι του Παραρτήµατος ΧΙΙ του ν. 4412/2016, ανάλογα µε την τιθέµενη στο άρθρο 22.Γ απαίτηση. Προσκοµίζονται επίσης στοιχεία για το ανεκτέλεστο του υποψηφίου, είτε δηλαδή Ενηµερότητα Πτυχίου εν ισχύει είτε, για τις εργοληπτικές επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν ενηµερότητα πτυχίου κατά τις κείµενες διατάξεις, υπεύθυνη δήλωση του προσωρινού αναδόχου, που συνοδεύεται από πίνακα όλων των υπό εκτέλεση έργων (είτε ως µεµονωµένος ανάδοχος είτε στο πλαίσιο κοινοπραξίας ή υπεργολαβίας) και αναφορά για το ανεκτέλεστο υπόλοιπο ανά έργο και το συνολικό ανεκτέλεστο. (β) Οι αλλοδαποί οικονοµικοί φορείς που είναι εγγεγραµµένοι σε επίσηµους καταλόγους ή διαθέτουν πιστοποιητικό από οργανισµούς πιστοποίησης που συµµορφώνονται µε τα ευρωπαϊκά πρότυπα πιστοποίησης, κατά την έννοια του Παραρτήµατος VII του Προσαρτήµατος Α΄ του ν. 4412/2016, µπορούν να προσκοµίζουν στις αναθέτουσες αρχές πιστοποιητικό εγγραφής, εκδιδόµενο από την αρµόδια αρχή ή το πιστοποιητικό που εκδίδεται από τον αρµόδιο οργανισµό πιστοποίησης, κατά τα οριζόµενα στο άρθρο 83 ν. 4412/2016 και στην παράγραφο 9 του παρόντος άρθρου. (γ) Οι αλλοδαποί οικονοµικοί φορείς που δεν είναι εγγεγραµµένοι σε επίσηµους καταλόγους ή διαθέτουν πιστοποιητικό από οργανισµούς πιστοποίησης κατά τα ανωτέρω, υποβάλλουν ως δικαιολογητικά ένα ή περισσότερα από τα αποδεικτικά µέσα που προβλέπονται στο Μέρος Ι του Παραρτήµατος ΧΙΙ του ν. 4412/2016.

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

«Ενηµερότητα Πτυχίου», οπότε οι υποψήφιοι που είναι εγγεγραµµένοι στο Μ.Ε.ΕΠ. και κατέχουν ΕΠ, απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής των εξής δικαιολογητικών: - απόσπασµα ποινικού µητρώου του άρθρου 23.3.(α) της παρούσας για τον Πρόεδρο και ∆ιευθύνοντα Σύµβουλο εργοληπτικής επιχείρησης. Για τα υπόλοιπα µέλη του ∆.Σ της εταιρείας, πρέπει όµως να υποβληθεί αυτοτελώς απόσπασµα ποινικού µητρώου, καθόσον τα πρόσωπα αυτά δεν καλύπτονται από την Ενηµερότητα Πτυχίου. - φορολογική και ασφαλιστική ενηµερότητα - τα πιστοποιητικά από το αρµόδιο Πρωτοδικείο και το ΓΕΜΗ υπό την προϋπόθεση όµως ότι καλύπτονται πλήρως (όλες οι προβλεπόµενες περιπτώσεις) από την Ενηµερότητα Πτυχίου. - το πιστοποιητικό από το αρµόδιο επιµελητήριο όσον αφορά το λόγο αποκλεισµού του άρθρου 22. Α.4. (θ) (πειθαρχικό παράπτωµα των στελεχών). - το πιστοποιητικό της αρµόδιας αρχής για την ονοµαστικοποίηση των µετοχών. - τα αποδεικτικά έγγραφα νοµιµοποίησης της εργοληπτικής επιχείρησης. Σε περίπτωση που κάποιο από τα ανωτέρω δικαιολογητικά έχει λήξει, προσκοµίζεται το σχετικό δικαιολογητικό εν ισχύ. Εφόσον στην Ενηµερότητα Πτυχίου δεν αναφέρεται ρητά ότι τα στελέχη του πτυχίου του προσφέροντα είναι ασφαλιστικώς ενήµερα στο ΕΤΑΑ- ΤΣΜΕ∆Ε, ο προσφέρων προσκοµίζει επιπλέον της Ενηµερότητας Πτυχίου, ασφαλιστική ενηµερότητα για τα στελέχη αυτά.

ΕΛΕΓΧΟΣ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΝΑ∆ΟΧΟΥ Υποβάλλονται ηλεκτρονικά, τα νοµιµοποιητικά έγγραφα από τα οποία προκύπτει η εξουσία υπογραφής του νοµίµου εκπροσώπου (δηλαδή, ανάλογα µε τη νοµική µορφή του αναδόχου). Τονίζεται ότι εξακολουθεί να ισχύει η

ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΙΚΑ

ΕΡΓΑΛΕΙΑ

1. ∆ράση Ψηφιακό Βήµα Το πρόγραµµα έχει σκοπό την ψηφιακή αναβάθµιση πολύ µικρών, µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων συµπεριλαµβανοµένων και ατοµικών επιχειρήσεων - ελευθέρων επαγγελµατιών. Η ∆ηµόσια ∆απάνη ανέρχεται σε 50 εκατ. ευρώ για το σύνολο των περιφερειών της χώρας και συγχρηµατοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και από εθνικούς πόρους. ∆ικαιούχοι της ∆ράσης είναι Υφιστάµενες πολύ µικρές, µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες πριν την ηµεροµηνία ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης χρηµατοδότησης πληρούν τους ακόλουθους όρους: • Να τηρούν Απλογραφικά ή ∆ιπλογραφικά βιβλία µέχρι 31/12/2017 και να έχουν κλεισµένες τουλάχιστον δυο (2) πλήρεις διαχειριστικές χρήσεις •

Να εµφανίζουν την τελευταία τριετία τουλάχιστον ένα θετικό αποτέλεσµα προ φόρων και αποσβέσεων

•

Να προσκοµίσουν αποδεικτικά στοιχεία εξασφάλισης της ιδιωτικής συµµετοχής σε ποσοστό τουλάχιστον 60%

•

Να υποβάλουν δαπάνες που δεν έχουν χρηµατοδοτηθεί και δεν έχουν ενταχθεί σε άλλο πρόγραµµα που χρηµατοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους

•

Να πραγµατοποιήσουν µία επενδυτική πρόταση ανά Α.Φ.Μ., αποκλειστικά σε µία µόνο Περιφέρεια

Το ποσοστό επιδότησης ανέρχεται σε 50% για Επενδυτικά σχέδια από 5.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ και η ∆ράση καλύπτει όλο των εύρος των δαπανών που αφορούν στην ψηφιακή υποδοµή µιας επιχείρησης. Οι τέσσερεις κατηγορίες δαπανών που είναι επιλέξιµες προς επιδότηση αφορούν εξοπλισµό, λογισµικό, υπηρεσίες

α) Εξοπλισµός, έως 100% του προτεινόµενου προϋπολογισµού 1. Eξυπηρετητές (Server s) για τη φιλοξενία εφαρµογών-λογισµικού για τους σκοπούς της επένδυσης, µε τα συνοδευτικά στοιχεία του (πληκτρολόγια, οθόνη κλπ) και το απαιτούµενο λειτουργικό σύστηµα ή εξυπηρετητής µε το συνοδευτικό εξοπλισµό δικτύωσης µε τη µορφή του Infrastructure as a Service (IAAS) 2. Εξοπλισµός Ενσύρµατου ή/ και Ασύρµατου ∆ικτύου Ηλ. Υπολογιστές (Desktop/Laptop) 3. Εξοπλισµός γραφείου (projectors, scanners, printers, κλπ) 4. Άλλος τεχνολογικός εξοπλισµός σχετικός µε τις δραστηριότητες της επιχείρησης (π.χ, Bar code readers, ∆ιαδραστικοί πίνακες, 3d printers) (β) Λογισµικό, έως 100% του προτεινόµενου προϋπολογισµού 1. Εφαρµογές γραφείου, antivirus κλπ 2. Ανάπτυξη/Αναβάθµιση ιστοσελίδας (θα λειτουργεί σε 2 γλώσσες και σε περιβάλλον κινητών συσκευών) 3. Υπηρεσίες ανάπτυξης και διαχείρισης ηλεκτρονικού καταστήµατος e-shop (θα λειτουργεί σε 2 γλώσσες καθώς και σε περιβάλλον κινητών συσκευών και θα συνοδεύεται από τα εξής λογισµικά: παραγγελιοληψίας, αποθήκης και ηλεκτρονικών πληρωµών. Επίσης θα πρέπει να είναι προσβάσιµο από τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες.) 4. Συµµετοχή σε Εγχώριες και Εξωχώριες Ηλεκτρονικές Αγορές (e-Marketplace), είτε B2C είτε B2B, για πωλήσεις, αγορές, προβολή και κατάλογο προϊόντων, σύγκριση τιµών, συµµετοχή σε προµήθειες, τιµολόγια και πληρωµές, συµµετοχή σε ηλεκτρονικούς διαγωνισµούς και δηµοπρασίες, κ.λ.π. 5. Εφαρµογές διαχείρισης πιστώσεων ή/ και ηλεκτρονικών πληρωµών 6. Εξειδικευµένα προγράµµατα που βοηθούν στη βελτιστοποίηση της παραγωγής και των επιχειρηµατικών διεργασιών (τύπου ERP, SCMS, WMS, PMS) 7. Εξειδικευµένα προγράµµατα διαχείρισης πελατών ή προσωπικού της επιχείρησης (CRM, HRMS κλπ) 8. Εξειδικευµένα λογισµικά που αφορούν στη δραστηριότητα της επιχείρησης 9. Λογισµικό για την ηλεκτρονική τιµολόγηση (γ) Υπηρεσίες, έως 25% του προτεινόµενου προϋπολογισµού Φιλοξενία (hosting, collocation κτλ.), Σύνδεση στο ∆ιαδίκτυο – VDSL, LL ή Οπτική Ίνα, Υπηρεσίες Digital marketing (google ads, Facebook ads), Παρουσία στα Social media, Υπηρεσίες ανάπτυξης ψηφιακού υλικού διαφήµισης, Υπηρεσίες µετάφρασης του περιεχοµένου του ηλεκτρονικού καταστήµατος, Ανάπτυξη ή/και πιστοποίηση ψηφιακής πολιτικής ασφάλειας, Υπηρεσίες καταχώρησης, µετασχηµατισµού και µεταφοράς δεδοµένων, Παρακολούθηση επενδυτικού σχεδίου. (δ) Μισθολογικό Κόστος, έως 40% του προτεινόµενου προϋπολογισµού Μισθολογικό κόστος εργαζοµένων (νέο προσωπικό) µε την υποστήριξη από το ΕΚΤ.

ΑΝΟΙΧΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

4 ∆ράσεις µέσω ΕΠΑνΕΚ και 2 Καθεστώτα Αναπτυξιακού Νόµου 48

w w w . pe se d e. g r

ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΙΚΑ πληροφορικής και µισθολογικό κόστος. Πιο συγκεκριµένα, οι κατηγορίες περιλαµβάνουν: Κάθε επιχείρηση πριν την υποβολή του επενδυτικού σχεδίου, θα πρέπει να συµπληρώσει ερωτηµατολόγιο και να αποτυπώσει την υφιστάµενη ψηφιακή της κατάσταση (εξοπλισµός ΤΠΕ τελευταίας τριετίας, λογισµικό, ψηφιακές υπηρεσίες, λοιπά στοιχεία ΤΠΕ). Με βάση την ψηφιακή της κατάσταση κατατάσσεται σε µία από τις 4 ψηφιακές βαθµίδες που ορίζουν τα επίπεδα ψηφιακής ωριµότητας σύµφωνα µε την πρόσκληση. Το επενδυτικό σχέδιο θα πρέπει να στοχεύει στην ψηφιακή αναβάθµιση της επιχείρησης τουλάχιστον κατά 1 βαθµίδα, ενδεικτικά: από ψηφιακή βαθµίδα (∆) σε (Γ), από ψηφιακή βαθµίδα (Γ) σε (Β) κ.ο.κ. Οι δαπάνες είναι επιλέξιµες από την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης χρηµατοδότησης. Η έναρξη ηλεκτρονικής υποβολής των αιτήσεων είναι στις 11 Ιουνίου 2018 στις 12.00 το µεσηµέρι και η λήξη στις 02 Οκτωβρίου 2018. Ο χρόνος ολοκλήρωσης των επενδύσεων δεν µπορεί να υπερβαίνει τους δώδεκα (12) µήνες από την ηµεροµηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης.

2. ∆ράση Ψηφιακό Άλµα H ∆ράση Ψηφιακό Άλµα αποτελεί επί της ουσίας την συνέχεια της ∆ράσης Ψηφιακό Βήµα σε µεγαλύτερη κλίµακα. Στοχεύει στον ψηφιακό µετασχηµατισµό των πολύ µικρών, µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων (ενώ στο Ψηφιακό Άλµα ο στόχος είναι η ψηφιακή αναβάθµιση). Η ∆ηµόσια ∆απάνη ανέρχεται κι εδώ σε 50 εκατ. ευρώ για το σύνολο των περιφερειών της χώρας και συγχρηµατοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από εθνικούς πόρους. ∆ικαιούχοι

της

∆ράσης είναι Υφιστάµενες πολύ µικρές, µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες πριν την ηµεροµηνία ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης χρηµατοδότησης πληρούν τους ίδιους όρους που αναφέρονται και ανωτέρω για την ∆ράση Ψηφιακό Βήµα. Κοινές µε τη ∆ράση Ψηφιακό Βήµα είναι και οι επιλέξιµες δαπάνες, όπως αυτές αναφέρονται ανωτέρω. Οι δύο δοµικές διαφορές µεταξύ των δύο ∆ράσεων αφορούν στον επιλέξιµο προϋπολογισµό και, κατά συνέπεια, στο επιδιωκόµενο αποτέλεσµα της επένδυσης. Όσον αφορά τον επιλέξιµο προϋπολογισµό, τα επενδυτικά σχέδια θα πρέπει να κυµαίνονται κατ’ ελάχιστο από 55.000 ευρώ έως µέγιστο 500.000 ευρώ. Το ποσοστό επιδότησης παραµένει στο 50% επί της καθαρής αξίας των επιλέξιµων δαπανών. Επιπλέον κάθε επιχείρηση πριν την υποβολή του επενδυτικού σχεδίου, θα πρέπει και πάλι να συµπληρώσει το ερωτηµατολόγιο που αποτυπώνει την υφιστάµενη ψηφιακή της κατάσταση. Όπως και στην περίπτωση του Ψηφιακού Βήµατος, µε βάση την ψηφιακή της κατάσταση κατατάσσεται σε µία από τις 4 ψηφιακές βαθµίδες που ορίζουν τα επίπεδα ψηφιακής ωριµότητας σύµφωνα µε την πρόσκληση. Ωστόσο στην περίπτωση της ∆ράσης Ψηφιακό Άλµα, το επενδυτικό σχέδιο θα πρέπει να στοχεύει στην ψηφιακή αναβάθµιση της επιχείρησης • Κατά δύο (2) ψηφιακές βαθµίδες, δηλαδή από ψηφιακή βαθµίδα (∆) σε (Β) ή από ψηφιακή βαθµίδα (Γ) σε (Α) • Κατά µια (1) ψηφιακή βαθµίδα στην περίπτωση που η επιχείρηση έχει καταταγεί στην ανώτερη βαθµίδα (Β): από ψηφιακή βαθµίδα (Β) σε (Α). • Στην περίπτωση που η επιχείρηση έχει καταταγεί ήδη στην ανώτατη ψηφιακή βαθµίδα (Α) θα επιβεβαιώνεται η παραµονήnτης σε αυτήν: από ψηφιακή βαθµίδα (Α) παραµένει (Α). Τέλος ο χρόνος ολοκλήρωσης των

ΕΡΓΑΛΕΙΑ

επενδύσεων δεν µπορεί να υπερβαίνει τους δεκαοχτώ (18) µήνες από την ηµεροµηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης.. Ως ηµεροµηνία έναρξης επιλεξιµότητας δαπανών ορίζεται η ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης χρηµατοδότησης. Παρά τα σηµαντικά τους κοινά στοιχεία, η φύση των δύο ∆ράσεων είναι διαφορετική υπό την έννοια ότι το Ψηφιακό Βήµα στοχεύει σε επεµβάσεις µικρότερης κλίµακας και άρα τα κριτήρια αξιολόγησης του είναι πιο απλοποιηµένα, ενώ το Ψηφιακό Άλµα στοχεύοντας σε επεµβάσεις µεγαλύτερης κλίµακας έχει κατ’ αντιστοιχία πιο απαιτητικά κριτήρια αξιολόγησης. Υπό αυτό το πρίσµα, η ∆ράση Ψηφιακό Βήµα απευθύνεται περισσότερο σε πολύ µικρές και µικρές επιχειρήσεις ενώ η ∆ράση Ψηφιακό Άλµα απευθύνεται περισσότερα σε επιχειρήσεις µεσαίου µεγέθους – χωρίς ωστόσο αυτό να είναι απόλυτο.

Του Αθανάσιου Κουλουτµπάνη αντιπροέδρου Επαγγελµατικού Επιµελητηρίου Θεσσαλονίκης

Στο κρίσιµο σταυροδρόµι όπου βρίσκεται η χώρα, λίγο µετά την λήξη του τρίτου προγράµµατος οικονοµικής προσαρµογής και εις αναµονή της εξόδου στις αγορές προς κάλυψη των χρηµατοπιστωτικών της αναγκών, η ανάγκη τόνωσης των δεικτών της πραγµατικής οικονοµίας είναι ίσως µεγαλύτερη από ποτέ. Υπό αυτό το πρίσµα, το Υπουργείο Οικονοµίας και Ανάπτυξης έχει προκήρυξε µέσω του Επιχειρησιακού Προγράµµατος Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηµατικότητα, Καινοτοµία (ΕΠΑνΕΚ) τέσσερις δράσεις µε σκοπό την ενίσχυση της εγχώριας επιχειρηµατικότητας µέσω της παροχής επιδότησης επί συγκεκριµένων επενδύσεων. Επιπλέον, ανοικτά παραµένουν δύο καθεστώτα ενίσχυσης του Αναπτυξιακού Νόµου 4399/16.

w ww.p e se de .g r

ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΙΚΑ

ΕΡΓΑΛΕΙΑ

∆ιευκρίνισεις και για τις 2 ∆ράσεις • Η κάλυψη της ιδιωτικής συµµετοχής αποτελεί και κριτήριο αξιολόγησης µε βαρύνουσα σηµασία. Ο δυνητικός δικαιούχος της ενίσχυσης µπορεί να χρησιµοποιήσει ιδίους πόρους (ίδια συµµετοχή) ή/και δάνειο. Οφείλει επί τούτου να προσκοµίσει: (α) Βεβαίωση µέσου υπολοίπου για κάθε επαγγελµατικό τραπεζικό λογαριασµό στον οποίο είναι δικαιούχος ο δυνητικός δικαιούχος. Η περίοδος του µέσου υπολοίπου επιλέγεται από τον δυνητικός δικαιούχο και δεν µπορεί να είναι µικρότερη των τριών µηνών ή µεγαλύτερη του έτους. (β) Έγκριση δανείου ή σύµβαση δανείου από χρηµατοπιστωτικό ίδρυµα το οποίο λειτουργεί νόµιµα στη χώρα εγκατάστασής του (εναλλακτικά: Βεβαίωση Τράπεζας για πρόθεση δανειοδότησης του Επενδυτικού Σχεδίου). Θα πρέπει να αναφέρονται οι βασικοί όροι της έγκρισης ή της πρόθεσης δανειοδότησης, όπως: αντικείµενο και προϋπολογισµός της δανειοδοτούµενης επένδυσης, το ύψος του εγκεκριµένου δανείου, η διάρκεια και ο χρόνος αποπληρωµής του, τα ο επιτόκιο, οι απαιτούµενες εξασφαλίσεις για την χορήγησή του. • Η δαπάνη της νέας θέσης εργασίας δεν είναι επιλέξιµη εφόσον ο εργαζόµενος είναι σύζυγος ή συγγενής έως και β’ βαθµού µε τον εργοδότη/δικαιούχο της ενίσχυσης. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος είναι νοµικό πρόσωπο, ο εν λόγω περιορισµός ισχύει για όλους τους εταίρους/µετόχους του δικαιούχου. • Ο προµηθευόµενος εξοπλισµός θα πρέπει να είναι καινούργιος και αµεταχείριστος. • Καθώς ότι η ψηφιακή αναβάθµιση περιλαµβάνει µεταξύ άλλων και την ενσωµάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας από τις επιχειρήσεις είναι επιλέξιµη κάθε δαπάνη που οδηγεί σε ενίσχυση της ψηφιακής ταυτότητας της επιχείρησης. Τέτοια παραδείγµατα θα µπορούσαν να είναι ηλεκτρονικοί πίνακες και αυτόµατοι πωλητές εφόσον εντάσσονται σ’ ένα ευρύτερο πληροφοριακό σύστηµα αυτοµατοποι-

κές µηχανές (π.χ. ζυγαριές, αισθητήρες) που στέλνουν απευθείας τις µετρήσεις τους σε πληροφοριακό σύστηµα (π.χ. ERP) µε στόχο την αυτοµατοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας της επιχείρησης.

3. ∆ράση Ποιοτικός Εκσυγχρονισµός Μεσαίων Επιχειρήσεων Η δράση αφορά αποκλειστικά επιχειρήσεις µεσαίου µεγέθους που έχουν κλείσει τουλάχιστον 3 διαχειριστικές χρήσεις δωδεκάµηνης διάρκειας και δραστηριοποιούνται στους εννιά κλάδους προτεραιότητας της Εθνικής Στρατηγικής Έρευνας και Τεχνολογίας για την Έξυπνη Εξειδίκευση (RIS3), δηλαδή : 1) Αγρό-διατροφής 2) Υγεία – φάρµακα 3) Τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών 4) Ενέργεια 5) Περιβάλλον και βιώσιµη ανάπτυξη 6) Μεταφορές 7) Υλικά – κατασκευές 8) Τουρισµός 9) Πολιτισµός – ∆ηµιουργικές βιοµηχανίες Μία επιχείρηση διατηρεί την ιδιότητα της µεσαίας όταν κατά την ηµεροµηνία κλεισίµατος των λογαριασµών και σε ετήσια βάση: • είτε απασχολεί τουλάχιστον 50 και σε κάθε περίπτωση λιγότερους από 250 εργαζόµενους και ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 50 εκατ. ευρώ ή/και το σύνολο του ετήσιου ισολογισµού δεν υπερβαίνει τα 43 εκατ. ευρώ, • είτε απασχολεί λιγότερους από 250 εργαζόµενους και ο ετήσιος κύκλος εργασιών κυµαίνεται µεταξύ 10 εκατ. ευρώ και 50 εκατ. ευρώ ή/και το σύνολο του ετήσιου ισολογισµού κυµαίνεται µεταξύ 10 εκατ. ευρώ και 43 εκατ. ευρώ. Ο προϋπολογισµός ανέρχεται σε 150.000.000€ για το σύνολο των περιφερειών της χώρας και συγχρηµατοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και αφορά επενδυτικά σχέδια προϋπολογισµού από 50.000€ έως 400.000€. Το ποσοστό επιδότησης είναι

στον παραγωγικό εκσυγχρονισµό και την υιοθέτηση συστηµάτων τυποποίησης και πιστοποίησης. Υπό αυτό το πρίσµα, οι επιχειρήσεις θα ενισχυθούν • για την απόκτηση νέων σύγχρονων µηχανηµάτων και εν γένει εξοπλισµού • για την εισαγωγή συστηµάτων πιστοποίησης - διαχείρισης ποιότητας, • τον σχεδιασµό, την τυποποίηση και πιστοποίηση προϊόντων. Όλες οι παραπάνω δαπάνες µπορούν να καταλάβουν ως και το 100% του προτεινόµενου προϋπολογισµού. Συµπληρωµατικά ενισχύονται δαπάνες προµήθειας µεταφορικών µέσων, υπηρεσιών συµβούλων για την παρακολούθηση του επενδυτικού σχεδίου καθώς και πλήρους µισθολογικού κόστους νεοπροσλαµβανόµενου προσωπικού. Η ∆ράση θα παραµείνει ανοιχτή για υποβολή αιτήσεων µέχρι εξαντλήσεως του διαθέσιµου προϋπολογισµού και το αργότερο µέχρι τη συµπλήρωση 18 µηνών από την αρχική δηµοσίευση της (04/06/2018). Οι αιτήσεις χρηµατοδότησης θα αξιολογηθούν µε σειρά προτεραιότητας, σύµφωνα µε την ηµεροµηνία ηλεκτρονικής υποβολής του επενδυτικού σχεδίου. Ο χρόνος ολοκλήρωσης των επενδύσεων δεν µπορεί να υπερβαίνει τους 24 µήνες από την ηµεροµηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης.

4. ∆ράση Επιχειρούµε Έξω Η ∆ράση στοχεύει στην προώθηση της εξωστρέφειας των ελληνικών µεταποιητικών επιχειρήσεων που αναπτύσσουν ήδη εξαγωγική δραστηριότητα, µέσω της συµµετοχής τους σε εµπορικές εκθέσεις που διοργανώνονται στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες. Η δράση απευθύνεται σ’ επιχειρήσεις πολύ µικρού, µικρού και µεσαίου µεγέθους που έχουν κλείσει τουλάχιστον µια διαχειριστική χρήση δωδεκάµηνης διάρκειας και δραστηριοποιούνται στους ακόλουθους κλάδους δραστηριότητας: • Αγροδιατροφή / Βιοµηχανία Τροφίµων • Πολιτιστικές και ∆ηµιουργικές Βιοµηχανίες (Π∆Β) • Υλικά / Κατασκευές • Ενέργεια • Περιβάλλον

ΑΝΟΙΧΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ηµένης διαχείρισης δεδοµένων, ψηφιακές φωτογραφικές Μηχανές που διαθέτουν λογισµικό και διασύνδεση µε Η/Υ, υπολογιστι-

50% επί των επιλέξιµων δαπανών. Στόχος είναι να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα των εν λόγω επιχειρήσεων, επενδύοντας

• Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνίας ΤΠΕ • Υγεία / Φάρµακα.

w w w . pe se d e. g r

ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΙΚΑ Ο προϋπολογισµός ανέρχεται σε 50.000.000€ για το σύνολο των περιφερειών της χώρας και συγχρηµατοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και αφορά επενδυτικά σχέδια προϋπολογισµού 100.000€. Το ποσοστό επιδότησης είναι 50% επί των επιλέξιµων δαπανών. Οι επιλέξιµες δαπάνες αφορούν την συµµετοχή των επιχειρήσεων σε εκθέσεις του εξωτερικού και περιλαµβάνουν: • Κόστος συµµετοχής και κόστος καταχώρισης/εγγραφής στον κατάλογο της Έκθεσης • Έξοδα µετακίνησης και διαµονής έως τεσσάρων (4) εκπροσώπων της επιχείρησης που θα συµµετάσχουν σε κάθε εµπορική έκθεση, όπως αεροπορικά εισιτήρια και επιµέρους µετακινήσεις προς και από τον χώρο της έκθεση • ∆ιαµονή στη χώρα όπου πραγµατοποιείται η έκθεση • Ενοίκιο περιπτέρου, κόστος κατασκευής/διαµόρφωσης και ενοικίαση εξοπλισµού (π.χ. οπτικοακουστικός εξοπλισµός) • Κόστος αποστολής και επιστροφής των εκθεµάτων, συµπεριλαµβανοµένου και του κόστους ασφάλισης αυτών • Αµοιβές εξειδικευµένων εξωτερικών συνεργατών απαραίτητων για τη διαχείριση/λειτουργία του περιπτέρου (π.χ. διερµηνέας, φύλακας περιπτέρου κ.λπ.) • Κόστος σχεδιασµού και µετάφρασης φυλλαδίου/-ων Η ∆ράση θα παραµείνει ανοιχτή για υποβολή αιτήσεων µέχρι εξαντλήσεως του διαθέσιµου προϋπολογισµού και το αργότερο µέχρι τη συµπλήρωση 18 µηνών από την αρχική δηµοσίευση της (18/01/2018). Οι αιτήσεις χρηµατοδότησης θα αξιολογηθούν µε σειρά προτεραιότητας, σύµφωνα µε την ηµεροµηνία ηλεκτρονικής υποβολής του επενδυτικού

w w w . p es ed e . g r

σχεδίου. Ο χρόνος ολοκλήρωσης των επενδύσεων δεν µπορεί να υπερβαίνει τους 30 µήνες από την ηµεροµηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης.

ΕΡΓΑΛΕΙΑ

Στόχος του καθεστώτος είναι η παροχή κινήτρων µε στόχο τη δηµιουργία νέων ανεξάρτητων επιχειρηµατικών πρωτοβουλιών σε νεοσύστατες ή σε υπό ίδρυση ανεξάρτητες ΜΜΕ που προτίθενται να πραγµατοποιήσουν αρχική επένδυση σε κάποιον από τους επιλέξιµους κλάδους του νόµου. ∆ικαιούχοι των ενισχύσεων του παρόντος καθεστώτος ενισχύσεων είναι οι Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια: Είναι νέες: για τις ανάγκες του παρόντος «Νέες ΜΜΕ» λογίζονται οι υπό σύσταση ή νεοσύστατες µικροµεσαίες επιχειρήσεις, εφόσον κατά την ηµεροµηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής δεν έχει παρέλθει επταετία από την ηµεροµηνία ίδρυσης που αναφέρεται στην καταχώρισή τους στο Γ.Ε.Μ.Η. ή στο οικείο µητρώο και δεν έχουν συσταθεί µέσω συγχώνευσης, εκτός εάν η καθεµία από τις συγχωνευθείσες εµπίπτει στον περιορισµό της επταετίας. Επιπλέον δεν είναι συνεργαζόµενες ή συνδεδεµένες επιχειρήσεις και δεν συνδέονται µέσω φυσικών προσώπων µε µεγάλη επιχείρηση. Στα επενδυτικά σχέδια που υπάγονται στο παρόν καθεστώς ενισχύσεων παρέχονται τα ακόλουθα είδη ενισχύσεων: • φορολογική απαλλαγή που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήµατος επί των πραγµατοποιούµενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν µε βάση τη φορολογική νοµοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουµένου του φόρου του νοµικού προσώπου ή νοµικής οντότητας που αναλογεί στα κέρδη που διανέµονται ή αναλαµβάνονται από τους

επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούριου µηχανολογικού και λοιπού εξοπλισµού που αποκτάται µε χρηµατοδοτική µίσθωση και συνιστά ισόποσο αποθεµατικό, • επιχορήγηση, η οποία συνίσταται στη δωρεάν παροχή από το ∆ηµόσιο χρηµατικού ποσού για την κάλυψη τµήµατος των ενισχυόµενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και προσδιορίζεται ως ποσοστό αυτών. • επιδότηση χρηµατοδοτικής µίσθωσης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το δηµόσιο τµήµατος των καταβαλλόµενων δόσεων χρηµατοδοτικής µίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση καινούριου µηχανολογικού και λοιπού εξοπλισµού και προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησης αυτών που εµπεριέχεται στις καταβαλλόµενες δόσεις. Η επιδότηση της χρηµατοδοτικής µίσθωσης δεν µπορεί να υπερβαίνει τα επτά (7) έτη, • επιδότηση του κόστους της δηµιουργούµενης απασχόλησης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το ∆ηµόσιο µέρους του µισθολογικού κόστους (άρθρο 2, παρ. 31 Γ.Α.Κ.) των νέων θέσεων εργασίας που δηµιουργούνται και συνδέονται µε το επενδυτικό σχέδιο και οι οποίες δεν λαµβάνουν καµία άλλη κρατική ενίσχυση. Ως επιλέξιµες δαπάνες των επενδυτικών σχεδίων για την εφαρµογή του παρόντος καθεστώτος ενισχύσεων νοούνται οι εξής: α. επενδυτικές δαπάνες σε ενσώµατα στοιχεία ενεργητικού (κτηριακά, αγορά του συνόλου των παγίων µιας επιχείρησης, εξοπλισµός, εκσυγχρονισµός ειδικών και µηχανολογικών εγκαταστάσεων) β. επενδυτικές δαπάνες σε άυλα στοιχεία ενεργητικού (µεταφορά τεχνολογίας, συστήµατα διασφάλισης & ελέγχου) γ. το µισθολογικό κόστος των νέων θέσεων εργασίας που δηµιουργούνται ως αποτέλεσµα της υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου υπολογιζόµενο για περίοδο δύο (2) ετών από τη δηµιουργία κάθε θέσης. Το συνολικό ποσό ενίσχυσης ανά υποβαλλόµενο επενδυτικό σχέδιο δεν µπορεί να υπερβεί το ποσό των πέντε εκατοµµυρίων (5.000.000) ευρώ. Οι παρεχόµενες

εταίρους. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόµενων δαπανών του

σε κάθε φορέα ενισχύσεις στις οποίες περιλαµβάνονται και οι ενισχύσεις σε συνεργαζόµενες ή συνδεδεµένες επιχειρήσεις δεν

Αναπτυξιακός Νόµος 4399/16, Καθεστώς «Νέες Ανεξάρτητες ΜΜΕ – Β’ Κύκλος»

ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΙΚΑ

ΕΡΓΑΛΕΙΑ

µπορεί να υπερβούν σωρευτικά τα δέκα εκατοµµύρια (10.000.000) ευρώ για µεµονωµένη επιχείρηση και τα είκοσι εκατοµµύρια (20.000.000) ευρώ για το σύνολο των συνεργαζόµενων ή συνδεδεµένων επιχειρήσεων.

Αναπτυξιακός Νόµος 4399/16 Καθεστώς «Ενισχύσεις Μηχανολογικού Εξοπλισµού» Στόχος του καθεστώτος είναι η δηµιουργία ενός πλαισίου για επιχειρήσεις που επιθυµούν ενισχύσεις περιορισµένης έκτασης όσον αφορά την προµήθεια καινούργιου ή µεταχειρισµένου εξοπλισµού ή µεταφορικών µέσων, υπό την προϋπόθεση ότι όλες οι δαπάνες αφορούν σε αρχική επένδυση. Τα επενδυτικά σχέδια που υπάγονται στα συγκεκριµένο καθεστώς, ενισχύονται µε το κίνητρο της φορολογικής απαλλαγής που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήµατος επί των πραγµατοποιούµενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν µε βάση την φο-

ρολογική νοµοθεσία από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης. Ως επιλέξιµες δαπάνες των επενδυτικών σχεδίων για την εφαρµογή του συγκεκριµένου καθεστώτος ενισχύσεων νοούνται οι επενδυτικές δαπάνες σε ενσώµατα στοιχεία ενεργητικού. Πιο συγκεκριµένα: • αγορά και εγκατάσταση καινούργιων µηχανηµάτων συµπεριλαµβανοµένων των ειδικών εγκαταστάσεων. • Η αγορά και εγκατάσταση µηχανηµάτων όχι παλαιότερων των επτά (7) ετών από την ηµεροµηνία πρώτης κτήσης τους, που προέρχονται από παραγωγική µονάδα για την οποία σωρευτικά συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις: (α) η µονάδα αυτή έχει παύσει τη λειτουργία της (β) η αγορά πραγµατοποιείται από τον φορέα του επενδυτικού σχεδίου που δεν σχετίζεται µε τον πωλητή (γ) η οικεία συναλλαγή γίνεται µε τους συνήθεις όρους της αγοράς (δ) στοιχεία ενεργητικού που έχουν επιχορηγηθεί στο παρελθόν από άλλα καθεστώτα ενισχύσεων εξαιρούνται από τις επιλέξιµες δαπάνες (ε) η αγορά πραγµατοποιείται από ΜΜΕ. • Τα µισθώµατα της χρηµατοδοτικής µίσθωσης καινούργιων σύγχρονων µηχανηµάτων των οποίων αποκτάται η χρήση, και µε τον όρο ότι στη σύµβαση χρηµατοδοτι-

κής µίσθωσης προβλέπεται ότι ο εξοπλισµός θα περιέλθει στην κυριότητα του µισθωτή κατά τη λήξη της σύµβασης. • Η αγορά µεταφορικών µέσων, που κινούνται εντός του χώρου της εντασσόµενης µονάδας. Η αγορά επιβατικών αυτοκινήτων έως έξι (6) θέσεων δεν ενισχύεται. • Οι δαπάνες εκσυγχρονισµού ειδικών εγκαταστάσεων (που δεν αφορούν σε κτήρια) και µηχανολογικών εγκαταστάσεων. Το ποσοστό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόµενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούργιου µηχανολογικού και λοιπού εξοπλισµό που αποκτάται µε χρηµατοδοτική µίσθωση και συνίσταται ισόποσο αποθεµατικό και αξιοποιείται από τον δικαιούχο σε ετήσια βάση ως 20% της συνολικής ενίσχυσης για διάστηµα από 5 έως 15 φορολογικά έτη. * Είναι σκόπιµο οι ενδιαφερόµενοι επιχειρηµατίες να ενηµερωθούν εκτενέστερα µέσω εξειδικευµένων συµβούλων καθώς η σωστή αξιοποίηση των χρηµατοδοτικών εργαλείων του ΕΣΠΑ αποτελεί ένα κρίσιµο παράγοντα ως προς την µελλοντική βιωσιµότητα και ανάπτυξη της επιχείρησης τους.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ + ΕΜΠΟΡΙΚΗ Α.Ε.

ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΓΗΠΕ∆ΟΥ ΤΗΣ ΑΕΚ Η εταιρία ΕΡΜΩΝΑΣΣΑ ΑΕ δραστηριοποιείται στον κατασκευαστικό κλάδο µε µεγάλη εµπειρία από το 1993. Έκτοτε, έχει επεκτείνει τις δραστηριότητες της και σε άλλους τοµείς, όπως η διαχείριση αποβλήτων οικοδοµικών υλικών και η ανακύκλωση νερού µέσω βιολογικών καθαρισµών. Τα τελευταία έτη έχει αναλάβει και ολοκληρώσει σηµαντικά έργα στην Ελλάδα και το εξωτερικό µεταξύ των οποίων πολυώροφο κτίριο γραφείων µε υπόγεια στο Μεταξουργείο, εκτεταµένεςανακαινίσεις στο στάδιο Καραϊσκάκη, πολυτελείς κατοικίες στη Σαντορίνη, επέκταση των εγκαταστάσεων προπονητηρίου του Ολυµπιακού στου Ρέντη… Συγχρόνως ασχολείται και µε δηµόσια έργα, µεταξύ των οποίων κατασκευές σχολικών µονάδων, έργα υποδοµής, δίκτυα και οδοποιία. Τον Ιούλιο του 2017 η εταιρία ανέλαβε την πρώτη φάση κατασκευής του νέου γηπέδου της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια που αφορούσε τις εκσκαφές και αντιστηρίξεις. Στη συνέχεια, το ∆εκέµβριο του 2017 αναµετρήθηκε µε κάποιες από τις µεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρίες της Ελλάδος για την επόµενη και πιο σηµαντική φάση του έργουόπου αναδείχτηκε και πάλι νικήτρια του διαγωνισµού. Η φάση, που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή τη στιγµή, περιλαµβάνει το σύνολο των σκυροδεµάτων και του σιδηρού οπλισµού του φέροντος οργανισµού του γηπέδου, την κατασκευή των πυλώνων, τις ενσωµατωµένες στο σκυρόδεµα Η/Μ εργασίες, τις υπόλοιπες χωµατουργικές εργασίες µε αντιστηρίξεις, καθώς επίσης την κατασκευή και την τοποθέτηση των προκατασκευασµένων κερκίδων. Αυτό που ξεχωρίζει στο συγκεκριµένο έργο είναι οι 4 πυλώνες που βρίσκονται στις 4 γωνίες του γηπέδου, φτάνουν τα 39,60µ. σε ύψος και αναλαµβάνουν να φέρουν το βάρος του στεγάστρου που υπολογίζεται να υπερβεί τους 2500 τόνους! Για να επιτευχθεί το ζητούµενο αποτέλεσµα επιλέχθηκε από τον µελετητή η χρήση κατακόρυφης προέντασης, µεθοδολογία πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδοµένα, που αν συνυπολογιστεί ότι µόνο η µία πλευρά κάθε πυλώνα είναι κάθετη ενώ οι άλλες τρεις αναρριχώνται υπό κλίση ίσως να πρόκειται και για µεθοδολογία µοναδική παγκοσµίως. Οι εργασίες προχωρούν µε πυρετώδεις ρυθµούς καθώς καθηµερινά εργάζονται περισσότερα από εκατό άτοµα στο εργοτάξιο. Αυτό έχει θετικό αντίκτυπο και στη γύρω περιοχή, στα µαγαζιά της οποίας είναι εµφανής η αύξηση της κινητικότητας. Το σηµαντικότερο από όλα όµως είναι ότι πλέον οι φίλαθλοι της ΑΕΚ, η παρουσία των οποίων είναι καθηµερινή έξω από το εργοτάξιο, βλέπουν το όνειρο τους να παίρνει σάρκα και οστά. Ιωάννης Θ. Θεοδωρίδης Αν. Εργοταξιάρχης

ΕΙ∆ΙΚΟ

ΘΕΜΑ

Τεχνολογίες αύξησης της ενεργειακής απόδοσης στρατιωτικών εγκαταστάσεων Ανθλγός (ΠΒ) Χατζηάστρου Μιχαήλ ∆ρ. Κολοβός Κωνσταντίνος, Χηµικός Μηχανικός, Καθηγητής ΣΣΕ ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Στόχος του ερευνητικού έργου, αποτέλεσε η δηµιουργία ενός σύγχρονου οδηγού ορθών πρακτικών για την ενσωµάτωση νέων τεχνολογιών ενεργειακής αναβάθµισης στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Οι τεχνολογίες που περιγράφονται αφορούν επεµβάσεις σε επίπεδο οικοδοµικής, ηλεκρο/µηχανολογικών εφαρµογών ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, αυτοµατισµού και εφαρµογών βιοκλιµατικού σχεδιασµού. Αναλύοντας και λαµβάνοντας υπόψη, την περιβαλλοντική πολιτική του ΥΠΕΘΑ, το εθνικό και ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο τεχνολογιών αύξησης της ενεργειακής απόδοσης, καθώς και τις απαιτήσεις σε επίπεδο σχεδιασµού που πρέπει να τηρούνται για την ειδική κατηγορία των στρατιωτικών εγκαταστάσεων, πραγµατοποιούνται στοχευµένες τεχνολογικές προτάσεις και περιγράφονται οι µεθοδολογίες επεµβάσεων που εξασφαλίζουν παράλληλα µε την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, ένα ευρύτερο σύνολο λειτουργικών χαρακτηριστικών, κρίσιµων για την ειδική κατηγορία στην οποία ανήκουν οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Το παρόν άρθρο είναι τµήµα οµότιτλης Πτυχιακής Εργασίας του Τµήµατος Στρατιωτικών Επιστηµών, της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων, που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του ακαδηµαϊκού έτους 2017-2018. Αντικείµενο του ερευνητικού έργου αποτέλεσε η διερεύνηση των τεχνολογιών αύξησης της ενεργειακής απόδοσης που µπορούν να εφαρµοστούν στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις, σε επίπεδο οικοδοµικής, ηλεκρο/ µηχανολογικών εφαρµογών ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, αυτοµατισµών και εφαρµογών βιοκλιµατικού σχεδιασµού όπως: • Θερµοµόνωση των αδιαφανών δοµικών στοιχείων του κτιριακού κελύφους. • Εφαρµογή ενεργειακών διαφανών δοµικών στοιχείων (κουφώµατα). • Εφαρµογή συστηµάτων ανανεώσιµων πηγών ενέργεια (συστήµατα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, θέρµανσης, ψύξης, παραγωγής ζεστού

νερού χρήσης). • Εφαρµογή συστηµάτων οικονοµικού φωτισµού. • Εφαρµογή έξυπνων συστηµάτων αυτοµατισµού και διαχείρισης της ενέργειας. • Εφαρµογή µεθόδων παθητικού δροσισµού (σκίαση). Σκοπός της έρευνας, αποτέλεσε η δηµιουργία ενός σύγχρονου οδηγού ορθών πρακτικών για την ενσωµάτωση νέων τεχνολογιών ενεργειακής αναβάθµισης των στρατιωτικών εγκαταστάσεων του Ελληνικού Στρατού. Στο πλαίσιο αυτό πραγµατοποιούνται στοχευµένες τεχνολογικές προτάσεις για ένα ευρύτερο σύνολο λειτουργικών χαρακτηριστικών, κρίσιµων για την ειδική κατηγορία στην οποία ανήκουν οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις, όπως: Η ενεργειακή αυτονοµία και ασφάλεια. Η βέλτιστη θερµική άνεση. Η µείωση του κόστους χρήσης. Η υψηλή πυροπροστασία. Η βέλτιστη ηχοµόνωση. Η χαµηλή ανίχνευση στο υπέρυθρο φάσµα. Η βέλτιστη ανθεκτικότητα. Η µείωση του κόστους συντήρησης. Η καλύτερη διαχείριση και φύλαξη. ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Οι επεµβάσεις ενεργειακής αναβάθµισης που προτείνονται λαµβάνουν υπόψη την Περιβαλλοντική Πολιτική του ΥΠΕΘΑ που έχει ως σκοπό την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων όλων των δραστηριοτήτων των Ενόπλων ∆υνάµεων και την εφαρµογή των αρχών της αειφόρου (βιώσιµης) ανάπτυξης. Ειδικότερα ελήφθησαν υπόψη: Το σύνολο του θεσµοθετηµένου Εθνικού και Ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου για την προώθηση ενεργειακά αποδοτικότερων προϊόντων και τη κατασκευή κτιρίων µε χαµηλή ενεργειακή κατανάλωση. Τα Ελληνικά Κατασκευαστικά Πρότυπα ΕΛΟΤ ΤΠ. Ο Κτιριοδοµικός Κανονισµός. Ο Γενικός Οικοδοµικός Κανονισµός. Ο Νέος Οικοδοµικός Κανονισµός. [1-10], [28]. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΣΗ Α∆ΙΑΦΑΝΩΝ ∆ΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Μεταξύ όλων των δυνατών παρεµβάσεων αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, οι επεµβάσεις θερµοµόνωσης των αδιαφανών δοµικών στοιχείων των στρατιωτικών κτιριακών εγκαταστάσεων είναι ιδιαίτερης σπουδαιότητας και αξίας, καθώς είναι σε θέση να εξασφαλίσουν ένα ευρύτερο σύνολο πλεονεκτηµάτων και σηµαντικών λειτουργικών χαρακτηριστικών. Για τους εµπορικότερους τύπους θερµοµονωτικών υλικών:

Εξηλασµένη πολυστερίνη, ∆ιογκωµένη πολυστερίνη (λευκή και γραφιτούχα), Πετροβάµβακας, και Υαλοβάµβακας, εξετάστηκαν οι φυσικοχηµικές και µηχανικές ιδιότητές τους: Θερµική αγωγιµότητα, Επίδραση της υγρασίας, ∆ιαπνοή, Αντίδραση στη φωτιά, Ηχοαπορρόφηση, Αντοχή σε συµπίεση, και του τρόπου που οι ιδιότητες αυτές µπορούν να επηρεάσουν τις στρατιωτικές κτηριακές εγκαταστάσεις στις επεµβάσεις θερµοµόνωσης. Πρόσθετοι παράµετροι σχεδιασµού αποτέλεσαν η επίδραση της µόνωσης: • Στη θερµική άνεση και ποιότητα διαβίωσης • Στη αύξηση της ανθεκτικότητας και µείωση του κόστους συντήρησης. • Στη µείωση της ανίχνευσης και αύξηση της ασφάλειας του κτιρίου από µέσα υπέρυθρης παρατήρησης. Με βάση την ανάλυση προέκυψαν οι παρακάτω βέλτιστες επιλογές ανά δοµικό στοιχείο: Χρήση πετροβάµβακα στα σύνθετα συστήµατα εξωτερικής θερµοµόνωσης (ΣΣΕΘ), τις κεκλιµένες στέγες και τις µεταλλικές οροφές εξασφαλίζοντας, παράλληλα µε την θερµοµόνωση, την απαιτούµενη πυροπροστασία και ηχοµόνωση. (Εικόνες 1-3). Χρήση εξηλασµένης πολυστερίνης στα δώµατα και τα υπόγεια λόγω της ικανότητας διατήρησης των ιδιοτήτων της υπό την επίδραση της υγρασίας και παρατεταµένων µηχανικών φορτίσεων. (Εικόνες 4-6). Για τις παραπάνω επεµβάσεις, εφαρµόζοντας τα ελάχιστα πάχη µόνωσης που ορίζονται ανά κλιµατική ζώνη υπολογίζεται βάσει ΚΕνΑΚ ότι µπορεί να επιτευχθεί µείωση των θερµικών απωλειών από τα δοµικά στοιχεία σε ποσοστό της τάξης άνω του 80 % ανά m2 µονωµένης επιφάνειας.

Εικόνα 1: ΣΣΕΘ µε πετροβάµβακα

w w w . pe se d e. g r

ΕΙ∆ΙΚΟ

Εικόνα 2: Κεραµοσκεπή µε πετροβάµβακα

Εικόνα 6: Περίµετρος και πλάκα υπογείου µε εξηλασµένη πολυστερίνη. Επιβεβαίωση των παραπάνω εκτιµήσεων προέρχεται από πιλοτικό έργο του ΥΠΕΘΑ στο κτίριο ΕΡΜΗΣ στις 110 Πτέρυγας Μάχης (Εικόνα 7), καθώς από την ανάλυση των δηµοσιευµένων στοιχείων προέκυψε ότι η εφαρµογή ΣΣΕΘ στους εξωτερικούς τοίχους, που αποτελεί το 33 % του συνόλου των αδιαφανών δοµικών στοιχείων (τοίχοι-δώµα-δάπεδο), είχε ως αποτέλεσµα την ετήσια εξοικονόµηση πετρελαίου θέρµανσης κατά 34 %. [1], [11-13], [18-20], [22-23], [2526], [29-35].

Εικόνα 3: Μεταλλική οροφή µε πετροβάµβακα

Εικόνα 4: Βατό δώµα «∆ιπλό Βέλτιστο» µε εξηλασµένη πολυστερίνη

ΘΕΜΑ

αλουµινίου αποτελούν την βέλτιστή λύση σε µια εν δυνάµει ενεργειακή αναβάθµιση στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Συνδυάζουν υψηλές µηχανικές αντοχές µε χαµηλό βάρος, προσφέρουν ασφάλεια έναντι της διάρρηξης, µεγαλύτερη σταθερότητα στην ηλιακή ακτινοβολία και κατά συνέπεια µεγαλύτερη διάρκεια ζωής στο χρόνο, καλύτερη συµπεριφορά έναντι της φωτιάς και υψηλότερα επίπεδα ηχοµόνωσης. Η βέλτιστη θερµοµονωτική ικανότητα των πλαισίων αλουµινίου εξασφαλίζεται µε την τοποθέτηση ικανού πάχους θερµοδιακοπής µεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού προφίλ αλουµινίου του πλαισίου. Ως προς τους υαλοπίνακες εκτός από τον αριθµό τους στο κούφωµα (απλός-διπλόςτριπλός), καθοριστικό ρόλο επιλογής παίζει η ικανότητα πρόσληψη της ηλιακής ακτινοβολίας. Υαλοπίνακες µε µεγάλη απορροφητικότητα συνιστώνται για περιοχές µε ψυχρό κλίµα όπως π.χ. οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις στον Έβρο, ενώ υαλοπίνακες µε µεγάλη ανακλαστικότητα προτείνονται για χρήση σε περιοχές µε θερµό κλίµα όπως π.χ. στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Αιγαίου. Ανατρέχοντας στον ΚΕνΑΚ ικανοποιητικές τιµές θερµοπερατότητες, Uw = 2,3-2,4 W/m2K, κουφώµατος αλουµινίου για στρατιωτικές εγκαταστάσεις είναι δυνατόν να επιτευχθούν µε θερµοδιακοπή 24 mm, ποσοστό πλαισίου 20-40 %, διπλό τζάµι µε διάκενο αέρα 12 mm και επίστρωση ειδικής µεµβράνης µε συντελεστή εκποµπής ε = 0,10. Αντίστοιχα ρολά αλουµινίου µε θερµοδιακοπή και θερµοµόνωση στα φύλλα του ρολού µπορούν να εξασφαλίσουν συντελεστή θερµοπερατότητας ρολού Urb=1,0 W/m2K. Οι παραπάνω τιµές προτείνονται ως ελάχιστοι παράµετροι σχεδιασµού, δεδοµένου ότι η τεχνολογία παραγωγής ενεργειακών κουφωµάτων έχει εξελιχθεί και µπορεί να προσφέρει ακόµη χαµηλότερες θερµοπερατότητες κουφώµατος. Στο πιλοτικό έργο του ΥΠΕΘΑ στο κτίριο ΕΡΜΗΣ στις 110 Πτέρυγας Μάχης στη Λάρισα και την ανάλυση των δηµοσιευµένων στοιχείων προέκυψε ότι η ετήσια εξοικονόµηση πετρελαίου θέρµανσης από την τοποθέτηση ενεργειακών κουφωµάτων (Εικόνα 8), έφτασε στο 17 %, ποσοστό επίσης εξαιρετικά υψηλό αν αναλογιστεί κανείς πως τα ηλιοστάσια αποτελούσαν µόλις το 8,5 % του συνόλου του κτηριακού περιβλήµατος. [1], [14], [24], [35].

Εικόνα 7: Κτίριο ΕΡΜΗΣ στις 110 Πτέρυγας Μάχης, πριν και µετά την εφαρµογή ΣΣΕΘ.

Εικόνα 5: Φυτεµένο συµβατικό δώµα µε εξηλασµένη πολυστερίνη

w w w . p es ed e . g r

ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΚΟΥΦΩΜΑΤΩΝ Η συνολική µείωση της θερµικής απώλειας που προέρχεται από τα κουφώµατα είναι συνδυασµός των επιλογών µας στα επιµέρους υλικά που το απαρτίζουν: το πλαίσιο, η θερµοδιακοπή, οι υαλοπίνακες και τα ρολά. Ανάµεσα σε όλους τους τύπους των πλαισίων (Αλουµινίου, Συνθετικά, Ξύλινα), αυτοί του

Εικόνα 8:Αντικατάσταση κουφωµάτων κτιρίου ΕΡΜΗΣ, 110 Πτέρυγας Μάχης.

ΕΙ∆ΙΚΟ

ΘΕΜΑ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Συστήµατα ανανεώσιµων πηγών ενέργειας που παράγουν την απαιτούµενη ποσότητα ηλεκτρικής ή θερµικής ενέργειας χωρίς συµβατικά καύσιµα, που εξετάστηκαν είναι: Τα φωτοβολταϊκά (φ/β) συστήµατα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι αντλίες θερµότητας αέρος - νερού για θέρµανση, ψύξη και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ). Τα ηλιοθερµικά συστήµατα παραγωγής ζεστού νερού χρήσης και υποβοήθησης θέρµανσης. Η επιλογή των συστηµάτων αυτών έγινε µε βάση την διεθνή εµπειρία και πρακτική όσον αφορά την ευκολία τοποθέτησής τους στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις και την απόδοσή τους. Φωτοβολταϊκά συστήµατα Οι φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις αποτελούν µια τεχνολογία µετατροπής της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική ενέργεια, η οποία στη συνέχεια αξιοποιείται στην κάλυψη των ηλεκτρικών καταναλώσεων των κτιρίων. Η Ελλάδα διαθέτει ένα αξιοσηµείωτο ηλιακό δυναµικό για την ανάπτυξη και εφαρµογή φ/β συστηµάτων στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Η αυτονοµία αλλά κυρίως η ασφάλεια του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας των στρατιωτικών εγκαταστάσεων αποτελεί υψηλή προτεραιότητα στον ενεργειακό σχεδιασµό πολλών κρατών. Η εθνική ασφάλεια απαιτεί οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις να έχουν ηλεκτρική ενέργεια ακόµη και κατά τη διάρκεια µακροχρόνιας διακοπής για άλλα µέρη της κοινωνίας ή της χώρας. Στις ΗΠΑ προγραµµατίζεται να επιτευχθεί πλήρης ενεργειακή αυτονοµία των ενόπλων δυνάµεων µε φωτοβολταϊκά έως το 2025. Το κυριότερο πλεονεκτήµατα που µπορούν να προσφέρουν τα φ/β συστήµατα στον Ελληνικό στρατό είναι ότι µπορούν να εγκατασταθούν αυτόνοµα συστήµατα σε αποµακρυσµένες εγκαταστάσεις π.χ. σε φυλάκια, νησίδες και αποµακρυσµένες στρατιωτικές βάσεις που δεν υποστηρίζονται από το εθνικό ηλεκτρικό δίκτυο. Από την ανάλυση των στοιχείων µελέτης για την εγκατάσταση φ/β συστήµατος στο εργοστάσιο της διακλαδικής Υπηρεσίας ∆ιακριβώσεων των Ενόπλων ∆υνάµεων (Εικόνα 9), υπολογίστηκε ότι η τοποθέτηση του φ/β συστήµατος θα µπορούσε να καλύψει για τα προσεχή 20 χρόνια, το 75% των ετήσιων αναγκών ηλεκτρικής ενέργειας δωρεάν από τον ήλιο.

Εικόνα 9: Υπηρεσίας ∆ιακριβώσεων Ε.∆. Με βάση τις τρέχουσες τιµές ηλεκτρικής ενέργειας, το κόστος της επένδυση αναµένεται να αποσβεστεί σε λιγότερο από 7,2 έτη (∆ιάγραµµα 1) και η επένδυση για τα επόµενα χρόνια να έχει ποσοστό ετήσιας απόδοσης 13,9 %.

∆ιάγραµµα 1: Απόδοση της επένδυσης φ/β σε βάθος 20ετίας Αντλίες θερµότητας αέρος - νερού Σηµαντική παράµετρος στην ενεργειακή αναβάθµιση των στρατιωτικών εγκαταστάσεων αποτελούν οι τεχνολογίες που αφορούν τα συστήµατα θέρµανσης/ψύξης και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης.

ταστάσεις εκτός από θέρµανση και ζεστό νερό χρήσης, µπορούν να προσφέρουν και ψύξη αντικαθιστώντας τα καλοριφέρ µε µονάδες ανεµιστήρα στοιχείου (fan coil). Αν και δεν έχουν πραγµατοποιηθεί πιλοτικές εφαρµογές αντικατάσταση λέβητα πετρελαίου µε

Εικόνα 10: Ενδεικτικό κύκλωµα σύνδεσης αντλίας θερµότητας αέρος - νερού H αντλία θερµότητας είναι µια ψυκτική µηχανή που µπορεί, να ψύξει και µε αντιστροφή της λειτουργίας της να θερµάνει ένα χώρο. Η διπλή αυτή λειτουργία έχει να κάνει µε τον ορισµό, κάθε φορά από τον χρήστη, του υψηλού και του χαµηλού θερµοκρασιακού χώρου. Ειδικότερα οι αντλίες αέρος - νερού εκµεταλλεύονται για την «άντληση» ενέργειας τον περιβάλλοντα αέρα και είναι ιδανικές για τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις λόγω της υψηλής απόδοσης και της εύκολης τοποθέτησης. Απορροφούν περίπου το 75-80 % της απαιτούµενης ενέργειας για θέρµανση και ψύξη από το περιβάλλον. Το υπόλοιπο 20-25 % το παίρνουµε µε την µορφή της ηλεκτρικής ενέργειας που ενδεχοµένως µπορεί να προέρχεται και από φ/β συστήµατα. Μπορούν µε ευκολία να αντικαταστήσουν στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις (Εικόνα 10) τα συµβατικά συστήµατα θέρµανσης µε ορυκτά καύσιµα (πετρέλαιο, µαζούτ, κ.α.) χωρίς ιδιαίτερες παρεµβάσεις σε ένα υφιστάµενο δίκτυο και να παρέχουν και ζεστό νερό χρήσης. Σε νέες εγκα-

αντλία θερµότητας αέρος - νερού σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις, εντούτοις, µε βάση το δηµοσιευµένο προφίλ κατανάλωσης πετρελαίου θέρµανσης του κτιρίου Ερµής της 110 Πτέρυγας Μάχης στη Λάρισα, προκύπτει ότι η τοποθέτηση αντλίας θερµότητας αέρος-νερού µε απόδοση COP=4,2 θα επέφερε ετήσια µείωση του κόστους θέρµανσης κατά 58 %. Οι παραπάνω υπολογισµοί για το κτίριο Ερµής αφορούν τις κτιριακές εγκαταστάσεις πριν την εφαρµογή ΣΣΕΘ και ενεργειακών κουφωµάτων, που οδήγησαν σε µείωση των ενεργειακών αναγκών για θέρµανση κατά 34%. Κατά συνέπεια, η όποια µελλοντική επιλογή για τοποθέτηση αντλίας θερµότητας αφενός θα απαιτήσει µικρότερης ισχύος αντλία και άρα πιο οικονοµική και αφετέρου η εξοικονόµηση για δαπάνες θέρµανσης µπορεί φτάσει όπως υπολογίστηκε τελικά στο 71 %. Ηλιοθερµικά συστήµατα Ο όρος ηλιοθερµικά συστήµατα αναφέρεται στα συστήµατα που µετατρέπουν την ηλιακή ενέρ-

w w w . pe se d e. g r

ΕΙ∆ΙΚΟ γεια σε θερµική. Όσον αφορά τις στρατιωτικές κτιριακές εγκαταστάσεις, µπορούν να χρησιµοποιηθούν ηλιοθερµικά συστήµατα για την παραγωγή ΖΝΧ και την υποβοήθηση του συστήµατος θέρµανσης. Οι κυριότεροι τύποι ηλιακών συλλεκτών υψηλής απόδοσης για χρήση σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις είναι οι επιλεκτικοί ηλιακοί συλλέκτες και οι ηλιακοί συλλέκτες κενού. Η αποταµίευση του ζεστού νερού από το ηλιοθερµικό σύστηµα πραγµατοποιείται στο δοχείο αδρανείας. Το δοχείο αδρανείας µπορεί µε την αντλία θερµότητας και τους ηλιακούς συλλέκτες. Ο σκοπός του δοχείου αδρανείας, είναι να αποθηκεύει ζεστό νερό όταν αυτό παράγεται από την αντλία θερµότητας ή τον ηλιακό συλλέκτη, και να µας παρέχει ζεστό νερό όταν παύει να λειτουργεί η αντλία θερµότητας, ή όταν δύει ο ήλιος και ο ηλιακός συλλέκτης παύει να προσφέρει ζεστό νερό. Η διάσταση του δοχείου υπολογίζεται µε βάση τις ηµερήσιες ανάγκες για ζεστό νερό χρήσης. Η τοποθέτηση ηλιοθερµικών συστηµάτων µπορεί να περιορίσει σηµαντικά την δαπάνη για παραγωγή ΖΝΧ στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις, η οποία ως επί το πλείστων πραγµατοποιείται µε τη χρήση λέβητα πετρελαίου. Από τα πιλοτικά έργα του ΥΠΕΘΑ σε κτιριακές εγκαταστάσεις σε Λάρισα και Σούδα (Εικόνα 11), διαπιστώνεται πως η εφαρµογή ηλιοθερικών συστηµάτων µπορεί να µειώσει την ετήσια κατανάλωση πετρελαίου θέρµανσης για παραγωγή ΖΝΧ έως και 36 %. [5], [15-16], [21], [24], [27], [36-38], [40-41].

Κτίριο ΕΡΜΗΣ, 110 Πτέρυγα Μάχης, Λάρισα

Κτίριο ΛΥΣΚ, Ναύσταθος Σούδας Εικόνα 11: Επεµβάσεις εφαρµογής ηλιοθερµικών συστηµάτων σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΦΩΤΙΣΜΟΥ Η εγκατάσταση τεχνητού φωτισµού αποτελεί ένα από τα κυριότερα ενεργειακά συστήµατα των στρατιωτικών εγκαταστάσεων κτηριακών και µη. Ο τεχνητός φωτισµός έχει ως σκοπό τη συµπλήρωση ή και την πλήρη αντικατάσταση του φυσικού φωτισµού, παρέχοντας την απαραίτητη οπτική άνεση στους χρήστες των εγκαταστάσεων καθώς και ιδανικές συνθήκες φύλαξής τους. Οι λαµπτήρες διόδων εκποµπής φωτός, LED, αποτελούν σήµερα την οικονοµικότερη επι-

w w w . p es ed e . g r

ΘΕΜΑ

λογή για φωτισµό καθώς προσφέρουν µεγάλη φωτιστική απόδοση (lm) µε µικρή καταναλισκόµενη ισχύ (W) και µπορούν να έχουν εφαρµογή σε κάθε εσωτερικό και εξωτερικό χώρο. Από τα στοιχεία του Πίνακα 1 συνάγεται πως παρέχουν οικονοµία της τάξης του 84% σε σχέση µε τους κοινούς λαµπτήρες πυρακτώσεως.

Τύπος λαµπτήρα

Φωτιστική απόδοση / Ισχύ (lm/W)

Πυρακτώσεως

Φθορισµού

LED

Πίνακας 1: Ενδεικτική αντιστοιχία µεταξύ φωτιστικής απόδοσης και ισχύς διαφόρων τύπων λαµπτήρων (υπάρχουν µικρές αποκλίσεις ανάλογα µε τον παραγωγό). Στο πλαίσιο υλοποίησης πιλοτικού έργου του ΥΠΕΘΑ πραγµατοποιήθηκαν παρεµβάσεις αντικατάστασης του περιµετρικού φωτισµού του στρατοπέδου Τριανταφυλλίδη στη Ξάνθη (Εικόνα 12). Τα συµβατικά φωτιστικά σώµατα µε λαµπτήρες νατρίου υψηλής πίεσης 400W, αντικαταστάθηκαν µε σύγχρονα φωτιστικά σώµατα που διαθέτουν λαµπτήρες LED, ισχύος 150W, επιτυγχάνοντας ετήσια εξοικονόµηση ηλεκτροφωτισµού 60 %. [24], [39], [42]. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Τα συστήµατα ενεργειακής διαχείρισης κτιρίων (BEMS- Building Energy Management System) αποτελούνται από έναν αριθµό αισθητήρων, ενεργοποιητών, ελεγκτών και υπολογιστικών διατάξεων µε σκοπό τη ρύθµιση της λειτουργίας των ενεργειακών συστηµάτων µε βάση τις επιθυµητές τιµές των παραµέτρων του εσωκλίµατος των κτιρίων. Ενδεικτικά, ένα σύστηµα BEMS σε µια στρατιωτική εγκατάσταση µπορεί να πραγµατοποιεί: Επιτήρηση της κατανάλωσης καυσίµου και ηλεκτρικής ενέργειας. Εκτέλεση σεναρίων φωτισµού Χρονική καταγραφή των γεγονότων µε στόχο την ορθολογική λειτουργία και τη διενέργεια προληπτικής συντήρησης των εγκαταστάσεων. Έλεγχο και επιτήρηση του κτιρίου µέσω H/Y ή υπολογιστή παλάµης (palmtop), χρησιµοποιώντας ασύρµατη σύνδεση προς το διαδίκτυο και µία ή περισσότερες κάµερες µέσα στο κτίριο. Για τον αυτοµατισµό στα συστήµατα θέρµανσης/ψύξης και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης χρησιµοποιούνται: Θερµοστάτες χώρου, Θερµοστατικοί διακόπτες, Θερµιδοµετρητές, και Συστήµατα αντιστάθµισης. Οι θερµοστάτες χώρου ρυθµίζουν κεντρικά τις απαιτήσεις για θέρµανση/ψύξη, οι θερµοστατικοί διακόπτες τοπικά και οι θερµιδοµετρητές πραγµατοποιούν καταγραφή της πραγµατικής

Πριν

Μετά

Εικόνα 12: Περιµετρικός φωτισµός στρατοπέδου Τριανταφυλλίδη.

ενεργειακής κατανάλωσης. Το σύστηµα αντιστάθµισης µε βάση τα στοιχεία των παραγωγών τους µπορούν να επιτύχουν εξοικονόµηση ως και 20 % καθώς διαβάζουν τις θερµικές ανάγκες που κτιρίου και σε συνδυασµό µε τις επικρατούσες συνθήκες εξωτερικής θερµοκρασίας, ρυθµίζει εντελώς αυτόµατα την λειτουργία των διαφόρων συσκευών της εγκατάστασης θέρµανσης ή ψύξης έτσι ώστε αυτή να λειτουργεί µε την χαµηλότερη δυνατή κατανάλωση. Οι αυτοµατισµοί φωτισµού στις στρατιωτικές εγκαταστάσεις βοηθούν στη λειτουργία του συστήµατος ηλεκτροφωτισµού, όταν ο φωτισµός που προσφέρουν τα συστήµατα φυσικού φωτισµού κρίνεται ανεπαρκής για την κάλυψη των επιπέδων οπτικής άνεσης και ασφάλειας που απαιτούνται. Οι συσκευές που χρησιµοποιούνται είναι: Οι χρονοδιακόπτες, Οι αισθητήρες παρουσίας, Οι ροοστατικοί διακόπτες, και Οι διακόπτες δύο θέσεων on-off Πολύ ενδιαφέρουσα είναι και η χρήση ροοστατικών διακοπτών µε ενσωµατωµένο αισθητήρα παρουσίας και αισθητήρα έντασης φυσικού φωτισµού. Μερικά σενάρια χρήσης παρουσιάζονται παρακάτω: Στο πλαίσιο υλοποίησης του πιλοτικού έργο του ΥΠΕΘΑ, στο κτίριο ΕΡΜΗΣ της 110 Πτέρυ-

ΕΙ∆ΙΚΟ

ΘΕΜΑ

Σενάριο 1: Κτίρια γραφείων

Είσοδος στο χώρο εργασίας µε καλό φυσικό φωτισµό: ο αισθητήρας παρουσίας δεν ενεργοποιεί το φωτισµό.

Είσοδος στο χώρο εργασίας µε χαµηλό φυσικό φωτισµό: ο αισθητήρας παρουσίας ενεργοποιεί το φωτισµό.

Είσοδος στο χώρο εργασίας µε χαµηλό φυσικό φωτισµό: ο αισθητήρας παρουσίας ενεργοποιεί το φωτισµό Κατά τη διάρκεια της εργασίας ο αισθητήρας έντασης φυσικού φωτισµού µεταβάλει την ένταση φωτισµού ανάλογα µε τον εισερχόµενο φυσικό φωτισµό.

Σενάριο 2: Στρατώνες

Είσοδος στο στρατώνα µε καλό φυσικό φωτισµό: ο αισθητήρας παρουσίας δεν ενεργοποιεί το φωτισµό

Είσοδος στο στρατώνα µε χαµηλό φυσικό φωτισµό: ο αισθητήρας παρουσίας ενεργοποιεί το φωτισµό

γας Μάχης στην Λάρισα τοποθετήθηκαν θερµιδοµετρητές και σύστηµα αντιστάθµισης µε τις εξής δυνατότητες: Λειτουργία ελέγχου διβάθµιου καυστήρα. Εβδοµαδιαίο χρονοπρόγραµµα θέρµανσης. Αυτόµατη εναλλαγή θερινής/χειµερινής λειτουργίας. Λειτουργία προστασίας του λέβητα από συµπυκνώµατα και παγετό. Ωροµέτρηση λειτουργίας του καυτήρα. Αντίστοιχα στο στρατόπεδο Τριανταφυλλίδη στην Ξάνθη, για την εξαγωγή συµπερασµάτων ως προς την εξοικονόµηση ενέργειας µε το νέο σύστηµα φωτισµού, χρησιµοποιήθηκε µετρητικός εξοπλισµός µε σκοπό την συνεχή καταγραφή της καταναλισκόµενης ενέργειας από τη λειτουργία του περιµετρικού φωτισµού. Το γενικό σύστηµα ενεργειακής διαχείρισης που είναι εγκατεστηµένο στην 110 Πτέρυγα Μάχης στην Λάρισα έχει δυνατότητα καταγραφής των δεδοµένων και αποθήκευσης των καταγεγραµµένων µέσων τιµών ανά οριζόµενο από τον χρήστη διάστηµα (πχ 5΄, 10΄ ή 15΄). Υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσης όλων των δεδοµένων για ένα διάστηµα τουλάχιστον 3 χρόνων. Η αναλυτική καταγραφή των δεδοµένων κατανάλωσης ενέργειας οδηγεί σε επίγνωση των ενεργειακών αναγκών και σε στοχευµένες παρεµβάσεις βελτιστοποίησης της χρήσης των ενεργειακών πόρων µε την µεγαλύτερη δυνατή οικονοµία. [17], [24], [34-35], [39], [43].

Κατά τη διάρκεια της ηµέρας και όσο ο αισθητήρας παρουσίας ανιχνεύει δραστηριότητα µεταβάλει την ένταση φωτισµού ανάλογα µε τον εισερχόµενο φυσικό φωτισµό. Όταν παύει να ανιχνεύει δραστηριότητα στο χώρο και ανεξάρτητα από το εάν έχει ικανοποιητικό φυσικό φωτισµό χαµηλώνει το φωτισµό για κάποιο χρονικό διάστηµα και εφόσον συνεχίζει να µην υπάρχει δραστηριότητα σβήνει το φωτισµό εντελώς.

ΠΑΘΗΤΙΚΟΣ ∆ΡΟΣΙΣΜΟΣ ΚΤΙΡΙΩΝ Στα υφιστάµενα στρατιωτικά κτίρια, οι επεµβάσεις βιοκλιµατικού σχεδιασµού περιορίζεται κυρίως σε επεµβάσεις παθητικού δροσισµού καθώς τα γεωµετρικά χαρακτηριστικά και η θέση του κτιρίου δεν µπορούν να µεταβληθούν. Η ηλιοπροστασία των στρατιωτικών κτιρίων τους θερµούς µήνες του έτους θεωρείται απαραίτητη για τη µείωση των ψυκτικών φορτίων σε όσα στρατιωτικά κτίρια κλιµατίζονται αλλά και για τη διατήρηση της απαιτούµενης θερµικής άνεσης στο εσωτερικό εκείνων των κτιρίων που δεν κλιµατίζονται όπως είναι οι στρατώνες. Προσοχή πρέπει να λαµβάνεται ώστε οι επεµβάσεις παθητικού δροσισµού να µην περιορίζουν τα ηλιακά κέρδη του κτιρίου κατά την διάρκεια του χειµώνα. Η ηλιοπροστασία επιτυγχάνεται µε Φύτευση, Σκιασµό των παραθύρων µε στέγαστρα, και Ανοιχτόχρωµο χρωµατισµό. Ως προς τη σκίαση µε φύτευση της νότιας όψης ενός κτηρίου από φυλλοβόλο δέντρο τη θερινή περίοδο, µπορεί να απορροφήσει 7085% της ηλιακής ακτινοβολίας χωρίς να παρεµποδίζεται σηµαντικά ο ηλιασµός του κατά τη χειµερινή περίοδο (Εικόνα 13). Ο αέρας υπό τη σκιασµένη περιοχή ενός δέντρου, είναι τουλάχιστον κατά 4.5° C δροσερότερος σε σχέση µε τον αέρα στη µη σκιασµένη περιοχή.

Εικόνα 13: Σκίαση νότιας όψης κτηρίου από φυλλοβόλο δέντρο τη θερινή περίοδο, χωρίς να παρεµποδίζεται σηµαντικά ο ηλιασµός του τη χειµερινή περίοδο.

w w w . pe se d e. g r

ΕΙ∆ΙΚΟ Η σκίαση των παραθύρων επιτυγχάνεται µε τη χρήση σκίαστρων. Υπάρχουν πολλών ειδών σκίαστρα όπως, εξωτερικά ή εσωτερικά, σταθερά ή κινητά, οριζόντια ή κατακόρυφα, και σχαρωτά. Για ανοίγµατα νοτίου προσανατολισµού ιδανικότερες διατάξεις σκιασµού είναι οι οριζόντιες. Για ανοίγµατα ανατολικού ή δυτικού προσανατολισµού η σωστή επιλογή είναι τα κατακόρυφα κινητά σκίαστρα γιατί προσφέρουν προστασία από τις ακτίνες του ήλιου, οι οποίες βρίσκονται πολύ χαµηλά το πρωί και το απόγευµα και δεν εµποδίζονται από τα οριζόντια σκίαστρα. Για ανοίγµατα νοτιανατολικά και νοτιοδυτικά καταλληλότερα είναι τα σχαρωτά σκίαστρα µε

προτίµηση στα κινητά από τα σταθερά. Τέλος, ο χρωµατισµός των εξωτερικών επιφανειών των στρατιωτικών κτιριακών εγκαταστάσεων είναι µια σηµαντική παράµετρος καθορισµού του θερµικού και ψυκτικού φορτίου του ειδικά αν αυτά δεν είναι επαρκώς θερµοµονωµένα. Έτσι σε περιοχές µε θερµό κλίµα (π.χ. νησιά του Αιγαίου) επιβάλλεται η χρήση ανοιχτών χρωµάτων και υλικών µε µικρό συντελεστή απορροφητικότητας και υψηλό συντελεστή ανακλαστικότητας για τις εξωτερικές επιφάνειες, ώστε να µην υπάρχει κίνδυνος υπερθέρµανσης του κτιρίου. Αντίθετα, σε ψυχρές περιοχές πρέπει να χρησιµοποιούνται σκούρα χρώµατα και υλικά, ώστε

ΘΕΜΑ

ο συντελεστής απορροφητικότητας των εξωτερικών επιφανειών να είναι υψηλός. Έτσι µεγιστοποιείται η συλλογή ηλιακής ενέργειας από τα δοµικά στοιχεία του κτιρίου, η οποία χρειάζεται για την κάλυψη των αυξηµένων αναγκών θέρµανσης σε αυτές τις περιοχές. Ιδιαίτερη σηµασία έχει ο χρωµατισµός της στέγης του κτιρίου στη διακύµανση της εσωτερικής θερµοκρασίας του. Μια σκουρόχρωµα βαµµένη στέγη παρουσιάζει εξωτερική, επιφανειακή θερµοκρασία µέχρι και 32ο C µεγαλύτερη από τη µέγιστη θερµοκρασία περιβάλλοντος. Η αντίστοιχη αύξηση της επιφανειακής θερµοκρασίας µιας λευκής στέγης είναι µόλις 2ο C.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το Υπουργείο Εθνικής Αµύνης είναι ένας από τους µεγαλύτερους δηµόσιους φορείς στην Ελλάδα. Οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις είναι µεγάλοι καταναλωτές ενέργειας και γι’ αυτό παρουσιάζουν τεράστιες δυνατότητες για ενεργειακή εξοικονόµηση. Οι τεχνολογίες που παρουσιάστηκαν, µπορούν να εφαρµοστούν εύκολα στην πλειοψηφία των στρατιωτικών εγκαταστάσεων και να συµβάλουν αποτελεσµατικά προς την κατεύθυνση αυτή. Για τις διάφορες παρεµβάσεις υπολογίσθηκε η εξοικονόµηση ως ποσοστό επί τοις εκατό (%) για να παράσχει µια εύκολη και γρήγορη εκτίµηση, µε βάση το εκάστοτε ενεργειακό προφίλ µιας υφιστάµενης στρατιωτικής εγκατάστασης, αλλά δεν µπορεί να υποκαταστήσει την ενεργειακή µελέτη που πρέπει να εκπονείται υποχρεωτικά βάσει ΚΕνΑΚ για κάθε εγκατάσταση. Η εξοικονόµηση που αναµένεται να προκύψει από τις προτεινόµενες παρεµβάσεις, αφορά τεραστία χρηµατικά ποσά, τα οποία µπορούν να διατεθούν στην κάλυψη άλλων αναγκών σύµφωνα µε το στρατηγικό σχεδιασµό και τις προτεραιότητες του ΥΠΕΘΑ. Παράλληλα, οι τεχνολογίες αυτές προσφέρουν ένα ευρύτερο σύνολο βελτιώσεων των στρατιωτικών εγκαταστάσεων, σε επίπεδο ποιότητας διαβίωσης, πυροπροστασίας, ηχοµόνωσης, ασφάλειας, ανθεκτικότητας και κόστους συντήρησης. Στο πλαίσιο δε αυτών των συµπερασµάτων και ως µελλοντική επέκταση του παρόντος ερευνητικού έργου, αποτελεί πρόκληση και παρουσιάζει πολύπλευρο ακαδηµαϊκό, στρατιωτικό και εθνικό ενδιαφέρον, η εκπόνηση τεχνοοικονοµικών µελετών σκοπιµότητας, για µεγάλης κλίµακας επεµβάσεις ενεργειακής αναβάθµισης στις Ελληνικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις, συµπεριλαµβάνοντας το σύνολο των τεχνολογιών που µελετήθηκαν.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΤΕΕ 20701 1/2017, Αναλυτικές εθνικές προδιαγραφές παραµέτρων για τον υπολογισµό της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και την έκδοση του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης, ΦΕΚ Β΄ 4003/17.11.2017. ΤΟΤΕΕ 20701 2/2017, Θερµοφυσικές ιδιότητες δοµικών υλικών και έλεγχος της θερµοµονωτικής επάρκειας των κτηρίων, ΦΕΚ Β΄ 4003/17.11.2017. ΤΟΤΕΕ 20701 3/2010, Κλιµατικά δεδοµένα ελληνικών περιοχών, 17178/ΦΕΚ Β 1387-2010. ΤΟΤΕΕ 20701 4/2017, Οδηγίες και έντυπα ενεργειακών επιθεωρήσεων κτιρίων, λεβήτων και εγκαταστάσεων θέρµανσης και εγκαταστάσεων κλιµατισµού, ΦΕΚ Β΄ 4003/17.11.2017. ΤΟΤΕΕ 20701-5/2017, Συµπαραγωγή Ηλεκτρισµού, Θερµότητας και Ψύξης: Εγκαταστάσεις σε κτήρια, ΦΕΚ Β΄ 4003/17.11.2017. Υπουργική Απόφαση µε Αριθµ. ∆ΙΠΑ∆/ΟΙΚ/273 - Έγκριση τετρακοσίων σαράντα (440) Ελληνικών Τεχνικών Προδιαγραφών (ΕΤΕΠ) µε υποχρεωτική εφαρµογή σε όλα τα ∆ηµόσια Έργα, ΦΕΚ Β 2221/30.07.2012 Προεδρικό ∆ιάταγµα 71/88, Κανονισµός πυροπροστασίας των κτιρίων, ΦΕΚ 32/Α/17.2.1988. Ο∆ΗΓΙΑ 2010/31/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 19ης Μαΐου 2010 για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Ο∆ΗΓΙΑ 2010/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 19ης Μαΐου 2010 για την ένδειξη της κατανάλωσης ενέργειας και λοιπών πόρων από τα συνδεόµενα µε την ενέργεια προϊόντα µέσω της επισήµανσης και της παροχής οµοιόµορφων πληροφοριών σχετικά µε αυτά. Ο∆ΗΓΙΑ 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2012 για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών

w w w . p es ed e . g r

2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ. Τεύχος ∆ιακηρύξεων ∆ηµοσίων Συµβάσεων, ΦΕΚ ∆.∆.Σ. 288/2016. Καρέκος Ι. Σ., 2011, Μετάδοση θερµότητας, θερµοµόνωση, ΤΕΕ, Αθήνα. Χατζηάστρου Χ., 2014, Τεχνική κατάρτιση µονωτών στεγανοποιητών, ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, Αθήνα. Λαµπρακόπουλος Σ., 2014, Νέες τεχνικές δοµικών έργων αλουµινίου σιδήρου, ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, Αθήνα. Καραϊσάς Π., 2014, Φωτοβολταϊκά συστήµατα & ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, Αθήνα. Μαλαµατένιος Χ., 2014, Γεωθερµία-ηλιοθερµία τεχνικές εξοικονόµησης ενέργειας, , ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, Αθήνα. Σαρρής Γ., 2014, Έξυπνες ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις & αποµακρυσµένη διαχείριση, ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, Αθήνα. Επιστηµονικό Τεχνικό Επιµελητήριο Κύπρου, 2014, Εγχειρίδιο για εγκαταστάτες εξωτερικής και συµβατικής θερµοµόνωσης, ΕΤΕΚ, Λευκωσία. Τροχίδης Α., 2013, Ηχοµόνωση Βασικές Αρχές και Εφαρµογές, FIBRAN, Θεσσαλονίκη. Γεωτεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδας, 2011, Κατευθυντήριες Οδηγίες Φυτοτεχνικής Μελέτης Κατασκευής και Συντήρησης Φυτεµένων ωµάτων/Στεγών, ΓΕΩΤΕΕ, Θεσσαλονίκη. ∆αµιανίδης Μ., Κατσαρός Γ., Τόλης Μ., Στεργιόπουλος Φ., 2011, Οδηγός Μελέτης και Υλοποίησης Φωτοβολταϊκών Έργων, ΤΕΕ, Θεσσαλονίκη. Ά. Παπαδόπουλος, Αντωνιάδου Π., 2016, Εκπαιδευτικό υλικό – Εγχειρίδιο για τεχνικούς µόνωσης, ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη. Σόντης Α., 2009, «Θερµικές παραµορφώσεις» στο Συµπεριφορά οπλισµένου σκυροδέρµατος έναντι πυρκαγιάς, ΤΕΙ Πειραιά, Αθήνα. Πατσιά Χ., 2012, «Υαλοπίνακες» στο Μελέτη και εφαρµογή τεχνικών εξοικονόµησης ενέργειας σε δηµόσιους χώρους και σε χώρους παραγωγής,

Πανεπιστήµιο Πατρών, Πάτρα. Παπαδόπουλος Α., Θεοδοσίου Θ., Οξυζίδης Σ., 2008, Ολοκληρωµένη αξιολόγηση συστηµάτων θερµοµόνωσης κατακόρυφων δοµικών στοιχείων, Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου ∆οµικών Υλικών & Στοιχείων, ΤΕΕ, Επ. Εκδ. Α. Μοροπούλου, Κ. Λαµπρόπουλος. Kilar V., Koren D., Zba nik-Senega nik M., 2013 Seismic behaviour of buildings founded on thermal insulation layer, Gra evinar 5/2013, UDK 699.84:624.022.2+699.86. Prehoda E. W., Schelly C., Pearce J. M., 2017, U.S. strategic solar photovoltaic-powered microgrid deployment for enhanced national security, Renewable and Sustainable Energy Reviews, Volume 78, October 2017, Pages 167-175. Υπουργείο Εθνικής Άµυνας. (2014). Περιβαλλοντική Πολιτική ΥΠΕΘΑ, ∆ιαθέσιµο στο: http://www.greenarmedforces.mil.gr/, [10 Απριλίου 2018]. IAL Consultants. (2015). European Market for Thermal Insulation Products, ∆ιαθέσιµο στο: https://goo.gl/GGN4XV, [10 Απριλίου 2018]. FIBRAN. (2012). Σύνθετα Συστήµατα Εξωτερικής Θερµοµόνωσης, ∆ιαθέσιµο στο: https://goo.gl/fYSrBN, [10 Απριλίου 2018]. FIBRAN. (2017). Θερµοµόνωση - Πυροπροστασία - Ηχοµόνωση σε ένα σύστηµα εξωτερικής τοιχοποιΐας, ∆ιαθέσιµο στο: https://goo.gl/Tbfsd6, [10 Απριλίου 2018]. FIBRAN. (2015). Αντεστραµµένο ∆ώµα. ∆ιαθέσιµο στο: https://goo.gl/LFPyKF, [10 Απριλίου 2018]. FIBRAN. (2017). Κεκλιµένες Θερµοµονωτικές Πλάκες. ∆ιαθέσιµο στο: https://goo.gl/Y5CpbJ, [10 Απριλίου 2018]. LIFE11 ENV/GR/938/MECM. (2017). Military Energy and Carbon Management. ∆ιαθέσιµο στο: http://www.life.mil.gr, [10 Απριλίου 2018]. LIFE11 ENV/GR/938/MECM. (2017). Asses-

ment Report ΕΡΜΗΣ Final. ∆ιαθέσιµο στο: https://goo.gl/kjRyQ4, [10 Απριλίου 2018]. Pearce M.J. (2017). How solar power can protect the US military from threats to the electric grid, The Conversation. ∆ιαθέσιµο στο: https://goo.gl/CXybg4, [10 Απριλίου 2018]. Ξυνογαλάς ∆. Ε. (2017). Εναλλακτικές µορφές ενέργειας και εφαρµογή τους σε εγκαταστάσεις της πολεµικής αεροπορίας. Πανεπιστήµιο Πειραιά. ∆ιαθέσιµο στο https://goo.gl/XKdBsi, [10 Απριλίου 2018]. LIFE11 ENV/GR/938/MECM. (2017). Assesment Report ΛΥΣΚ. ∆ιαθέσιµο στο: https://goo.gl/WHqkJv, [10 Απριλίου 2018]. LIFE11 ENV/GR/938/MECM. (2017). Assessment Rep Triandafyllidy. ∆ιαθέσιµο στο: https://goo.gl/oxrsJT, [10 Απριλίου 2018]. Photovoltaic Geographical Information System (PVGIS). (2017) Geographical Assessment of Solar Resource and Performance of Photovoltaic Technology. ∆ιαθέσιµο στο: http://re.jrc.ec.europa.eu/pvgis/, [10 Απριλίου 2018]. Τσίτσος Κλίµα. (2018). Οδηγός εγκατάστασης και υπολογισµού συστηµάτων µε αντλίες θερµότητας GALLETTI, ∆ιαθέσιµο στο: https://www.tsitsos.gr/, [10 Απριλίου 2018]. Paggazzi. (2018). Kelvin Scale. ∆ιαθέσιµο στο: https://www.pagazzi.com/light-bulb-guide/, [10 Απριλίου 2018]. Merrytek. (2018). 1-10V Photocell Motion Occupancy Sensors For Lighting Controlling. ∆ιαθέσιµο στο: http://www.merrytek.com/, [10 Απριλίου 2018].

Η ΓΩΝΙΑ

ΤΩΝ ΣΥΝ∆ΕΣΜΩΝ ΤΗΣ ΠΕΣΕ∆Ε

Η ασφάλιση των ακινητοποιηµένων βαρέων οχηµάτων

ωροφύλακας των ιδιωτικών συµφερόντων και ειδικά των ασφαλιστικών εταιρειών, έγινε πρόσφατα το ελληνικό κράτος, παρά το γεγονός ότι οι περισσότερες από αυτές που «κυκλοφορούν» στον ελλαδικό χώρο, όταν έρχεται η ώρα όχι να πληρώσουν, αλλά ν’ αναλάβουν ευθύνες που απορρέουν από ασφαλιστικά συµβόλαια, κάνουν τον «Αµερικάνο» και αναγκάζουν τους πολίτες, λόγω απαράδεκτων προτάσεων, να καταφεύγουν στα τακτικά δικαστήρια. Παρά ταύτα το επίσηµο κράτος δραστηριοποιεί τους µηχανισµούς του προς όφελος ιδιωτικών συµφερόντων και κεφαλαίων και κάνει τον µπαµπούλα στον πολίτη , επιβάλλοντας πρόστιµα και διοικητικές ποινές στην περίπτωση που θα βρεθεί δίκυκλο ή όχηµα γενικώς µε πινακίδες (έχει πληρώσει θανατικά τέλη κυκλοφορίας) αλλά δεν έχει ασφάλεια. Και καλά ένα κοινό ιδιωτικής χρήσης επιβατικό που κινείται συνήθως σ΄ όλο τον Ελλαδικό χώρο και νυχτερινές ώρες µε µεγάλες, πολλές φορές, ταχύτητες και πλήρες ατόµων. Εδώ η ασφάλεια είναι απαραίτητη αναγκαία και υποχρεωτική, ώστε να νιώθει σιγουριά και ο πολίτης, πεζός ή µεταφερόµενος. Από την άλλη πλευρά η ακινησία ή η άρση της ακινησίας ενός ιδιωτικής χρήσης επιβατικού είναι µια πολύ απλή υπόθεση, που διαρκεί λίγες ώρες και στοιχίζει ελάχιστα. Η άρση της ακινησίας όµως ενός φορτηγού κρατάει κάποιες ηµέρες, αφού πέρα από φθορές ακινησίας και ελέγχους (ΚΤΕΟ κλπ ) πρέπει να επιθεωρηθεί και να µετρηθεί όπως την πρώτη φορά που πήρε πινακίδες ( πρώτη ταξινόµηση). Έτσι λοιπόν διαρκούσης της κρίσης και της απραξίας στον κατασκευαστικό τοµέα , η κάθε επιχείρηση φρόντιζε να κρατάει ένα δύο µηχανήµατα και ένα φορτηγό συνήθως µε ρυµούλκα, ώστε να µπορεί να επιχειρεί σε περίπτωση που παρουσιαστεί κάποια ιδιωτική δουλειά ή η αναδοχή κάποιου µικρού δηµόσιου έργου. Τώρα όµως µε το κυνήγι των µαγισσών που έχει εξαπολύσει το κράτος σε ότι κινείται στον Ελλαδικό χώρο , κανείς εργολήπτης ή επιχειρηµατίας δεν κρατάει όχηµα ή µηχάνηµα µε πινακίδες, αλλά προβαίνει σε άρση ακινησίας όταν παρουσιασθεί κάτι στο επιχειρηµατικό περιβάλλον που δραστηριοποιείται. Τότε λοιπόν δηµιουργείται και το πρόβληµα της άνευ διακοπής ασφάλισης του οχήµατος ή του µηχανήµατος που έχει

Άρθρο του προέδρου Εργοληπτών Ν. Ηλείας Νικόλαου Αχ. ∆ιάκου, Μηχανολόγος-Ηλεκτρολόγος, Μηχανικός Ε.∆.Ε. πληρώσει υψηλότατο αντίτιµο για την κυκλοφορία του και για ολόκληρο το χρόνο, παρ’ ότι χρησιµοποιήθηκε ελάχιστα , αλλά πρέπει να πληρώνει και ασφάλεια για όσο έχει πινακίδες, δηλαδή για όλο το χρόνο. Σκέφθηκαν δηλαδή οι γνωστοί φωτοστεφανωµένοι υπάλληλοι συναρµοδίων υπουργείων ότι ενδέχεται ο ιδιοκτήτης να πάρει τη νταλίκα και να βγει ραντεβού ή να πάει στην ταβέρνα ή στον κινηµατογράφο και γιατί όχι στη λαϊκή, στον χασάπη ή το super market. Κατά συνέπεια πρέπει να είναι διαρκώς ασφαλισµένο, έστω κι αν σκουριάζει σε κάποιο εργοτάξιο. Μαζί λοιπόν µε τα ξερά καίγονται και τα χλωρά λένε στο χωριό µου. Προσπαθούν δηλαδή να επιβάλουν ασφάλιση στα εκατοντάδες χιλιάδες ανασφάλιστα ιδιωτικής χρήσης επιβατηγά οχήµατα και βάζουν στο ίδιο σακί και τα επαγγελµατικά φορτηγά. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο επαγγελµατίας ιδιοκτήτης φορτηγών οχηµάτων βρίσκεται δύο φορές προδοµένος από το επίσηµο κράτος. Τη µια φορά γιατί δεν έχει την εύνοια

που έχει ο κάτοχος επιβατικού που µπορεί βάση του Ν. 4537/2018, άρθρο 144 να κινεί το όχηµά του µε « δόσεις» και άρα να το ασφαλίζει όσους µήνες επιθυµεί να το κυκλοφορήσει και το δεύτερο είναι ότι όσο και λίγο να το χρειάζεται πρέπει να πληρώσει τέλη κυκλοφορίας για έξι (6) ή δώδεκα µήνες, ανάλογα µε την εποχή που το χρειάζεται και να πληρώσει ασφάλεια για το ίδιο διάστηµα έστω κι αν είναι ακίνητο αφού στην αντίστοιχη ιστοσελίδα θα φαίνεται ενεργό. Καλούµε λοιπόν την πολιτεία: 1) Να εφαρµόσει µε νόµο ένα διαρκές πλαίσιο κυκλοφορίας µε δόσεις για όλα τα βαρέα φορτηγά και 2) Να απαλλάξει τα φορτηγά που εκ του νόµου µέχρι σήµερα αίρουν την ακινησία τους για επαγγελµατικούς λόγους, υποχρεωτικά για έξι (6) ή δώδεκα (12) µήνες και µέχρι την νοµοθετική τους ρύθµιση από την υποχρεωτική αντίστοιχη ασφάλιση για όλο αυτό το διάστηµα, δίνοντας την δυνατότητα στα βαρέα οχήµατα να παραµένουν ανασφάλιστα στα εργοτάξια και ν’ ασφαλίζονται στην περίπτωση ενεργοποίησης. Κι αυτό γιατί η ασφάλιση ενός οχήµατος γενικά σήµερα γίνεται αυθηµερόν, εφ’ όσον χρειασθεί να µετακινηθεί. Άλλωστε υπάρχουν νόµοι και όλοι οι Έλληνες πολίτες γνωρίζουν πολύ καλά τι βαρύτητα έχει η κάθε παράβαση και συνειδητά σέβονται τον νόµο ή τον παραβαίνουν. Είναι λοιπόν εκτός από αντιαναπτυξιακό κι άκρως υποτιµητικό για τον Έλληνα πολίτη το κράτος να συστρατεύεται, µε πάγια δικαιολογία την Ευρωπαϊκή Οδηγία, στο πλάι µιας συντεχνίας, µε όχι τις καλύτερες συστάσεις, τις ασφαλιστικές εταιρείες και να ενεργεί όπως οι τριτοκοσµικές κυβερνήσεις, µε όπλο τον φόβο των προστίµων και των διοικητικών ποινών, παραβλέποντας τις παράλληλες και παράπλευρες απώλειες που υφίσταται µια µεγάλη οµάδα κατασκευαστών, οι οποίοι διατηρούν ακόµη κάποια οχήµατα ως αναπτυξιακή αναλαµπή. Υπάρχουν νόµοι στην ελληνική φαρέτρα, πολλοί µάλιστα και σκληροί, που δίνουν το δικαίωµα σ’ ένα ευρωπαϊκό και ευνοούµενο κράτος να επιβλέπει τον πολίτη και να παρακολουθεί την πορεία του προς τα εµπρός ή προς τα πίσω επεµβαίνοντας νοµικά. Η οποιαδήποτε άλλη ενέργεια σηµαίνει ότι το κράτος έχει έλλειµµα, ο πολίτης απείθεια και τα αποτελέσµατα τραγικά και οπισθοδροµικά.

w w w . pe se d e. g r

Η ΓΩΝΙΑ

ΤΩΝ ΣΥΝ∆ΕΣΜΩΝ ΤΗΣ ΠΕΣΕ∆Ε

ΘΕΜΑ:Χρηµατοοικονοµική & τεχνική επάρκεια στους διαγωνισµούς της Περ/ρειας ∆υτικής Ελλάδας. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ «Για τις ηµεδαπές εργοληπτικές επιχειρήσεις η οικονοµική και χρηµατοοικονοµική επάρκεια καλύπτεται από την προσκόµιση της βεβαίωσης εγγραφής αυτών στην αντίστοιχη τάξη και κατηγορία στο ΜΕΕΠ, που απαιτείται για το δηµοπρατούµενο έργο...» ΤΕΧΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ «Για τις Ελληνικές Ε.Ε. (φυσικά ή νοµικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων) η τεχνική ικανότητα αποδεικνύεται από την εγγραφή αυτών στην αντίστοιχη τάξη και κατηγορία του Μητρώου........... Συγκεκριµένα, οι οικονοµικοί φορείς που είναι εγκατεστηµένοι στην Ελλάδα υποβάλλουν βεβαίωση εγγραφής στο ΜΕΕΠ στην........... και άνω για έργα κατηγορίας...........» Έτσι πλέον δηµοσιεύονται όλες οι διακηρύξεις έργων αρµοδιότητας της Περιφέρειας ∆υτικής Ελλάδας, µε εντολή του Περιφερειάρχη κ. Απόστολου Κατσιφάρα, µετά από ενέργειες του προεδρείου του Συνδέσµου Εργοληπτών Ν. Ηλείας. Ο σύνδεσµος στην επικοινωνία του µε τον Περιφερειάρχη, επανέλαβε την πάγια άποψη του ότι ο τζίρος των προηγούµενων ετών δεν παρέχει διασφάλιση έντεχνης και εµπρόθεσµης εκτέλεσης των νέων συµβάσεων, αφού χιλιάδες εταιρείες πανελλήνια µε µεγάλους τζίρους, αλλά µε παθητικό στους ετήσιους ισολογισµούς «έκλεισαν ρολά». Ο κ. Κατσιφάρας έµπειρος πολιτικός, γρήγορος και πρακτικός στις σκέψεις και επιλογές του, αντελήφθη µε λίγες κουβέντες ότι το µόνο που επιτυγχάνεται µε την χρήση των πρόσθετων κριτηρίων επιλογής (άρθρο 75 Ν. 4412/2016) και ειδικά του τζίρου ως καθαρή είσπραξη και όχι ως οικονοµικό αποτέλεσµα, είναι ο αποκλεισµός από τους διαγωνισµούς, χιλιάδων υγειών επιχειρήσεων και η επικράτηση των «κανονιέρηδων» των εκπτώσεων του 70%, oι οποίοι και µελλοντικά όντας οι µόνοι µε τζίρο θα ρυθµίζουν πλέον τους διαγωνισµούς. Έδωσε λοιπόν εντολή, ώστε να γίνονται δεκτοί στους διαγωνισµούς της Περιφέρειας του και των Περιφερειακών Ενοτήτων, όλοι οι κάτοχοι πτυχίου ΜΕΕΠ της ανάλογης για το δηµοπρατούµενο έργο, τάξης και κατηγορίας. Ένας λοιπόν πολιτικός και αυτοδιοικητικός µη µηχανικός, υπερασπίσθηκε αφ' ενός τους κατόχους των εν ενεργεία πτυχίων ΜΕΕΠ, τα οποία αποκτήθηκαν, αναβασθµίστηκαν και διατηρήθηκαν µε πραγµατική τεχνική αξιολόγηση (πιστοποιητικά εµπειρίας έργων) και οικονοµική επάρκεια προβλεπόµενη από τις ισχύουσες διατάξεις και αφ' ετέρου έδωσε πλέον την δυνατότητα πλουραλιστικής συµµετοχής στους ανοιχτούς διαγωνισµούς διασφαλίζοντας έτσι το δηµόσιο συµφέρον και την κοινωνική δικαιοσύνη . Ένα µεγάλο µπράβο στον Περιφερειάρχη µας Απόστολο Κατσιφάρα.

Η ΓΩΝΙΑ

Τ0Υ Τ.Μ.Ε.∆.Ε.

Κωνσταντίνος Μακέδος: Στο ΤΜΕ∆Ε εγγυόµαστε το αύριο

Νέα ψηφιακή εφαρµογή «e-∆ιακηρύξεις»

στερα από οκτώ επώδυνα χρόνια οικονοµικής ύφεσης, η έξοδος από το πρόγραµµα δηµοσιονοµικής προσαρµογής δηµιουργεί υψηλές προσδοκίες. Παρά την απαισιοδοξία που αποτυπώνεται και δηµοσκοπικά µεταξύ των πολιτών, σε σχέση µε την οικονοµία, δεν υπάρχει κανείς που, τουλάχιστον ενδόµυχα, δεν επιθυµεί και δεν ελπίζει σε µία εθνική αναγέννηση. Μία εθνική αναγέννηση ενός λαού, µίας κοινωνίας και µίας αγοράς που πληγώθηκε, υπέφερε και υπέστη σοβαρές θυσίες, που αντίστοιχες καταγράφονται µόνο σε µεταπολεµικές περιόδους. Η προσπάθεια που έγινε από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών αυτής της χώρας, προκειµένου να διατηρήσουµε την ατοµική µας ακεραιότητα, αλλά και την κοινωνική συνοχή, µέσα σε ένα απόλυτα εχθρικό οικονοµικό κλίµα ήταν τιτάνια. Ύστερααπό ανεκπλήρωτες υποσχέσεις, λάθη και παραλείψεις, εγγενείς αδυναµίες και στρεβλώσεις έχει γίνει απόλυτα αντιληπτό, ότι ο κατασκευαστικός κλάδος δεν µπορεί να παραµείνει «καταδικασµένος» στην ανυποληψία και την παρακµή. Θα κληθεί, και µάλιστα σύντοµα, να αποτελέσει και πάλι έναν δυναµικό µοχλό ανάπτυξης και οικονοµικής µεγέθυνσης στη νέα εποχή. Γίνεται, έστω και µε αργούς ρυθµούς, αντιληπτό ότι εάν δεν αξιοποιηθούν, δεν ενισχυθούν και αν δεν «πέσουν στη δουλειά» οι Έλληνες µηχανικοί, η πορεία για την επίτευξη των εθνικών στόχων που έχουν τεθεί σε σχέση µε την ανάπτυξη, τη µείωση της ανεργίας και τη µεγέθυνση του ΑΕΠ, δεν είναι πρόκειται να επιτευχθούν ποτέ. Με άλλα λόγια, χωρίς µηχανικούς στη δουλειά, η χώρα δεν πρόκειται να αξιοποιήσει τις δυνατότητές της στο έπακρο. Η Ελλάδα, όπως και κάθε σύγχρονο κράτος, είναι αδύνατον να αναπτυχθεί και να δυναµώσει µε έναν κατασκευαστικό τοµέα σε απραγία. Στη δεδοµένη συγκυρία είναι όντως ενθαρρυντικό το γεγονός, ότι σχεδόν από όλες τις εγχώριες πολιτικές δυνάµεις γίνονται κοινές παραδοχές και προτείνονται λύσεις προς τη σωστή κατεύθυνση. Λύσεις που µπορούν να δηµιουργήσουν τις προϋ-

Άρθρο του προέδρου του Τ.Μ.Ε.∆.Ε. Κωνσταντίνου Μακέδου ΤΑΜΕΙΟ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ Ν.Π.Ι.∆. Π.Π. Γερµανού 3-5, T.K. 105 61 Αθήνα T: 210 3740546

ποθέσεις για µία αλλαγή πορείας. Οι Έλληνες µηχανικοί, ο τεχνικός κόσµος και όλοι όσοι εµπλέκονται στον κλάδο της κατασκευής, έτοιµοι από καιρό, αναµένουµε οι εξαγγελίες που διατυπώνει ο πολιτικός κόσµος να γίνουν πράξεις. Να επεκταθούν και να εµπλουτιστούν. Προτάσεις έχουµε διατυπώσει ουκ΄ ολίγες. Τα προβλήµατα είναι γνωστά και οι λύσεις δεδοµένες. Αυτό που µένει είναι τα λόγια να γίνουν έργα. Και άµεσα µάλιστα. Για το καλό της χώρας. Για το καλό όλων των Ελλήνων, καθώς ο κλάδος είναι µία δηµιουργική και ζωογόνος δύναµη τόσο σε εθνικό, όσο και σε τοπικό επίπεδο, ενώ

αποτελεί αναπόσπαστο παράγοντα για τον διαρκή εκσυγχρονισµό και την παραγωγική ανασυγκρότηση του τόπου µας. Στο ΤΜΕ∆Ε, βρισκόµαστε αταλάντευτα στην υπηρεσία των Μηχανικών και της πραγµατικής οικονοµίας, παρέχοντας ηλεκτρονικές υπηρεσίες εγγυοδοσίας και πιστοδοσίας. Ύστερα από σχεδόν δύο χρόνια λειτουργίας, παρά τις δυσκολίες και τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουµε και «πολεµάµε» καθηµερινά, τα βήµατα που έχουν γίνει για τη στήριξη των Ελλήνων µηχανικών και της αγοράς είναι ενθαρρυντικά. Στο ΤΜΕ∆Ε, εγγυόµαστε το αύριο. Συνεχίζουµε µε συνέπεια το έργο µας για την στήριξη των ελευθέρων επαγγελµατιών, της µικρής και µεσαίας επιχειρηµατικότητας, για τη στήριξη των δηµιουργικών δυνάµεων αυτού του τόπου. Στεκόµαστε αρωγοί και συµπαραστάτες στις πλέον δηµιουργικές και παραγωγικές δυνάµεις του τόπου. Εκσυγχρονίζουµε και απλοποιούµε τον τρόπο λειτουργία µας, συµβάλλοντας µε όλες µας τις δυνάµεις στην απλοποίηση των διαδικασιών, στην πάταξη της γραφειοκρατίας, στη διαφάνεια και στην προώθηση

w w w . pe se d e. g r

Η ΓΩΝΙΑ

Τ0Υ Τ.Μ.Ε.∆.Ε.

καλών πρακτικών. Σε συνέχεια των εφαρµογών e-Εγγυητικές, e-Πρωτόκολλο και e-Εγκυρότητα, µε τη νέα υπηρεσία e-∆ιακηρύξεις, κάνουµε ένα ακόµα σηµαντικό βήµα για την ψηφιακή µετάβαση στη νέα εποχή. Η νέα ψηφιακή εφαρµογή «e-∆ιακηρύξεις» παρέχει στους Μηχανικούς - µέλη του Τ.Μ.Ε.∆.Ε. τη δυνατότητα να ενηµερώνονται, µέσω της ιστοσελίδας www.tmede.gr, για όλους τους ηλεκτρονικούς διαγωνισµούς δηµοσίων έργων, που βρίσκονται σε εξέλιξη. Στην πρώτη φάση λειτουργίας της ψηφιακής υπηρεσίας, ο Πιστούχος θα ενηµερώνεται άµεσα και έγκαιρα από τον υπολογιστή ή το κινητό του για τους πρόχειρους και τους ανοιχτούς διαγωνισµούς δηµοσίων έργων και µε ένα «κλικ» θα µπορεί να φτάσει στην πηγή των δεδοµένων, όπως αυτά δηµοσιοποιούνται από τις αναθέτουσες αρχές στη ∆ιαύγεια και στο ΕΣΗ∆ΗΣ δηµοσίων έργων. Πρόσθετα θα προσφέρονται εξατοµικευµένες δυνατότητες αναζήτησης µε βάση την αναθέτουσα αρχή και τις συγκεκριµένες κατηγορίες δαπάνης (CPV). Σε δεύτερη φάση, ο Μηχανικός θα µπορεί να αποθηκεύσει τις προτιµήσεις του και να λαµβάνει ειδοποιήσεις στο κινητό ή τον υπολογιστή για την προκήρυξη των δηµοσίων έργων, που τον ενδιαφέρουν. Με την καινοτόµo εφαρµογή «e-∆ιακηρύξεις» υπηρετείται µε τον καλύτερο τρόπο ο βασικός στόχος του Ταµείου, που δεν είναι άλλος από την έµπρακτη συµβολή του στην επιχειρηµατική δράση και την ανάπτυξη των µελών του. Έτσι, συνεχίζουµε να συµβάλλουµε µε κάθε τρόπο στην ενίσχυση και την εξυγίανση της αγοράς, καθώς επίσης και στη δηµιουργία των προϋποθέσεων υγιούς ανταγωνισµού, σε έναν κλάδο που µπορεί και πρέπει να ξαναγίνει η «ατµοµηχανή» της βιώσιµης ανάπτυξης στη χώρα µας, όπως άλλωστε συµβαίνει και σε κάθε σύγχρονο Ευρωπαϊκό κράτος. Στο ΤΜΕ∆Ε, καθηµερινά µιλάµε µε έργα. Και αυτό θα συνεχίσουµε να κάνουµε. Στην υπηρεσία των Ελλήνων µηχανικών, των ελεύθερων επαγγελµατιών, και όλου του κατασκευαστικού κόσµου. Στην υπηρεσία της χώρας, για τη δηµιουργία των προϋποθέσεων µίας πραγµατικής εθνικής αναγέννησης. Με ψηφιακές υπηρεσίες και πραγµατικές δράσεις έχουµε τα εχέγγυα να ηγηθούµε στην τέταρτη βιοµηχανική επανάσταση στη χώρα. Στο ΤΜΕ∆Ε εγγυόµαστε το αύριο.

w w w . p es ed e . g r

Η ΓΩΝΙΑ

ΤΗΣ Π.Ο.Ε.Μ.∆.Υ.Α.Σ

Να µην ξεχάσουµε τις καταστροφικές πυρκαγιές στο Μάτι

ια άλλη µία φορά οι «φυσικές» καταστροφές βρίσκουν τη χώρα ανοχύρωτη, αφού η αντιπυρική, αντιπληµ- µυρική και αντισεισµική προστασία έχουν µπει στις καλένδες όλων των εκάστοτε κυβερνήσεων που έρχονται εκ των υστέρων να «κλάψουν» για τις τραγικές συνέπειες. Πριν από ένα χρόνο οι σεισµοί, µετά οι πληµµύρες στη Μάνδρα και αλλού και τώρα οι πυρκαγιές αφήνουν πίσω τους δεκάδες νεκρούς, εκατοντάδες τραυµατίες, χιλιάδες απελπισµένους και ανυπολόγιστες καταστροφές. Ποιός µπορεί να ξεχάσει την τεράστια καταστροφή του 2007 σε Πάρνηθα και Ηλεία; Οφείλουµε ακριβώς για να µη θρηνούµε αλλεπάλληλες καταστροφές και θύµατα, να σκύψουµε συλλογικά πάνω στις αιτίες που δηµιουργούν τις καταστροφές αυτές ή τις επιτείνουν λόγω ελλιπούς αντιµετώπισης: Την απουσία ουσιαστικού χωροταξικού σχεδιασµού και την άναρχη επέκταση σχεδίων πόλεων σε όφελος της αυθαίρετης δόµησης, µε τραγικές -όπως αποδεικνύεται - συνέπειες (χωρίς στοιχειώδεις υποδοµές, ελεύθερους χώρους, οδούς διαφυγής). Τις διαδοχικές εισπρακτικές και µικροπολιτικές πολιτικές των «τακτοποιήσεων» και των «οικιστικών πυκνώσεων». Την υποβάθµιση του δασικού πλούτου και τους περιβάλλοντος της χώρας στο όνοµα της κερδοσκοπίας µε χαρακτηριστικό παράδειγµα το διαχρονικό ζήτηµα του αποχαρακτηρισµού δασικών εκτάσεων, λόγω προτεραιότητας της εµπορευµατικής χρήση της

γης. Τη µνηµονιακή υποβάθµιση των ∆ηµόσιων Υπηρεσιών, λόγω έλλειψης µέσων, προσωπικού και σχεδιασµού. Οι περικοπές αυτές είναι που δηµιουργούν τα τεράστια “πλεονάσµατα” για αποπληρωµή των χρεών, αλλά στοιχίζουν πολλαπλά σε κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις λόγω αδυναµίας αντιµετώπισης αντίστοιχων φαινοµένων. ∆απάνες για την πυροπροστασία, την ενίσχυση της Πυροσβεστικής δεν υλοποιούνται την ίδια στιγµή που χαρίζονται δις € στις Τράπεζες. Στον ελλιπέστατο συντονισµό µεταξύ Υπηρεσιών, στην πολυνοµία και στη διάχυση ευθυνών µεταξύ τους. Στην απουσία µακρόχρονου σχεδιασµού και σχεδίων διαχείρισης εκτάκτων αναγκών. Εκατοντάδες άνθρωποι εγκλωβίστηκαν στα αυτοκίνητά τους και βρέθηκαν εγκαταλελειµµένοι, χωρίς να αναλαµβάνει κανείς την ευθύνη να τους προσανατολίσει για το τι πρέπει να κάνουν, αν πρέπει να φύγουν, να µείνουν, πού να πάνε, χωρίς να υπάρχει κανείς να τους βοηθήσει να απεγκλωβιστούν. Την υποτίµηση του αντισεισµικού, αντιπυρικού και αντιπληµµυρικού σχεδιασµού και των αντίστοιχων απαιτούµενων έργων ζωτικής σηµασίας που δεν επιλέγονται γιατί δεν έχουν κέρδος για τους επιχειρηµατικούς οµίλους (όπως τα Σ∆ΙΤ και οι Συµβάσεις Παραχώρησης). Σε αυτές τις συνθήκες δεν µπορούµε να µην αναφέρουµε για ακόµα µία φορά την ηρωική προσπάθεια εκατοντάδων συναδέλφων

µηχανικών ∆ήµων, Περιφέρειας, Πολιτικής Προστασίας, Υπουργείου Υποδοµών - που έδωσαν µε αυτοθυσία τη µάχη για την αντιµετώπιση των τραγικών συνεπειών και τη στήριξη των πληγέντων, στις περισσότερες περιπτώσεις µε ελάχιστα µέσα και στοιχειώδη σχεδιασµό και οργάνωση. Εργάστηκαν µε αυταπάρνηση συνεχώς επί δέκα ηµέρες και 12 ώρες την ηµέρα, ώστε να ολοκληρωθούν τάχιστα οι αυτοψίες και να εξυπηρετηθούν οι πληγέντες κάτοικοι. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Υπουργείο Υποδοµών δε χορήγησε Μέσα Ατοµικής Προστασίας για την ασφαλή εργασία σε µια ιδιαίτερα επιβαρυµένη περιοχή (όπου εκτός του πλήρως καµένου φυσικού περιβάλλοντος, υπάρχει καµένος αµίαντος, καµένοι υποσταθµοί της ∆ΕΗ, πλαστικά, µέταλλα κλπ) γεγονός που πρώτοι ως ΕΜ∆Υ∆ΑΣ αναδείξαµε µε ανακοίνωση µας. ∆εκάδες συνάδελφοι ανακλήθηκαν επειγόντως από τις άδειες τους, µετακινήθηκαν µε δικά τους Μέσα, ενώ είναι ακόµα άγνωστο τι θα γίνει µε την αποζηµίωση τους και όλα τα µέχρι στιγµής έξοδα τα καλύπτουν από την τσέπη τους. Καλούµε την πολιτεία να συνδράµει µε κάθε µέσο τους δοκιµαζόµενους κατοίκους των πληγεισών περιοχών και να προχωρήσει στη λήψη άµεσων µέτρων στήριξης των πυρόπληκτων οικογενειών και αποκατάστασης των υποδοµών στις περιοχές που επλήγησαν.

Η ΓΩΝΙΑ

ΤΗΣ Π.Ε.∆.Μ.Η.Ε.∆.Ε.

Αγαπητέ Πρόεδρε & Αγαπητοί συνάδελφοι,

βαρά ενδιαφερόµενοι θα ασχολούνται µε το έργο.

Αυτή την εποχή υπάρχει απόλυτη ένδοια γεγονότων εξελίξεων η καταστάσεων ενδιαφέροντος οπότε ας καταπιαστούµε µε τα µεγάλα θέµατα που δεν λύνονται ποτέ µήπως και βρεθεί κάποιο φως στην άκρη του τούνελ.

∆εδοµένου ότι η Υπηρεσία πιθανώς να αρνηθεί ότι η µελέτη της έχει σφάλµατα είτε από ισχυρογνωµοσύνη είτε από µικρονοικότητα (Μια και η τέλεια µελέτη είναι το ζητούµενο ουσιώδες αλλά σε πλήρη ανεπάρκεια) ο προσφέρων θα τα επισηµαίνει και θα δηλώνει ότι θα τα κατασκευάσει µε το ποσό της προσφοράς του.

Εγώ εκφράζω προσωπικές µου σκέψεις και απόψεις και σε καµία περίπτωση απόψεις της ένωσης.

ο άλυτο θέµα της εποχής είναι οι τεράστιες πέραν πάσης λογικής εκπτώσεις. Τα γεγονότα είναι ότι µε συµµετοχή όλων µας σε επιτροπές του Υπουργείου φτάσαµε σε κάποια µορφή τύπου µε επιµέρους διαφωνία σε έναν συντελεστή άλλα ζητάγαµε εµείς άλλα πρότεινε το Υπουργείο, δεν ήξερε κανείς άµα αυτά θα πέρναγαν από την Κοινότητα και τελικά φαίνεται πως δεν ξέρει κανείς ακόµα τι στην πραγµατικότητα µπορεί να περάσει. Έτσι ο Υπουργός µας παραµέρισε όλους και εµάς και τους παράγοντες του Υπουργείου του και έβαλε επιτροπή σοφών καθηγητών να λύσουν το θέµα. (Αρ.Πρωτ. 14796/6-2-2018 Α∆Α ΨΠΛ2465ΧΘΞ-62Ζ). ∆εν γνωρίζω πόσο πιο πολύ µυαλό είχαν οι καθηγητές αλλά το αποτέλεσµα είναι ότι έξη µήνες µετά δεν έχουν κάνει απολύτως τίποτα κι’ ας διακηρύσσουν όλοι ότι σε είκοσι µέρες βγαίνει και νοµοθετείται η σωτήρια λύση. (Γεν. Γραµµ. Κος ∆έδες στο συνέδριο Υποδοµές Μεταφορές). Ας µην γελιόµαστε µεταξύ µας η απίστευτα µεγάλη έκπτωση δίνεται θεωρώντας βέβαιο ότι κάτι µε χωµατουργικά, κάτι µε αφανή, κάτι µε νέες τιµές, κάτι µε γνωστά η αναµενόµενα ελαττώµατα της µελέτης θα εξουδετερωθεί η έκπτωση και θα βγεί κάποιας µορφής θετικό αποτέλεσµα. Σαν οργανώσεις µε όποια µορφή θεσµικότητας έχουµε υποτίθεται ότι κυνηγάµε την ισότιµη συµµετοχή και ισότιµη δυνατότητα εκτέλεσης ενός έργου και όχι το καλό του όποιου συναδέλφου έχει «Μπάρµπα στην Κορώνη» οπότε η προτεινόµενη λύση

w w w . p es ed e . g r

Άρθρο του προέδρου της Π.Ε.∆.Μ.Η.Ε.∆.Ε. Γιώργου Μπενέκου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ∆ΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ

-Προσωπική µου και µόνο σκέψη- είναι συνδυασµός της υπάρχουσας νοµοθεσίας που προβλέπει το έργο «Με το κλειδί στο χέρι» και των διαδικασιών ΝΑΤΟ που εµπεριέχουν κάποια αυξηµένη σοβαρότητα ήτοι:

Η µελέτη στην διάθεση των συναδέλφων ένα µήνα πριν τον διαγωνισµό για έλεγχο τευχών και σχεδίων, προ-µετρήσεων κλπ.

Συνδιάσκεψη συµµετεχόντων (Bidders conference) είκοσι µέρες πριν στον τόπο του έργου για επιτόπου πραγµατικό έλεγχο των τοπικών συνθηκών και όχι τεκµαιρόµενο µε Υ∆ επιεικώς της πλάκας. Εκεί ο µελετητής θα δέχεται ερωτήσεις θα δίνει διευκρινήσεις που θα του ζητηθούν και θα διορθώνει τα πρόδηλα σφάλµατα η θα απαντάει σε δέκα ηµέρες, οπότε ο ενδιαφερόµενος θα έχει ακόµα δέκα ηµέρες να διαµορφώσει την προσφορά του και τις παρατηρήσεις του. Στον διαγωνισµό δικαίωµα συµµετοχής θα έχουν µόνο όσοι έλαβαν µέρος. Έτσι την δουλειά του ΑΠΕ θα την έχει κάνει κάποιος από πριν οπότε µόνο οι σο-

Συγκριτικοί, ΑΠΕ, η οποιαδήποτε άλλη µορφή πρόσθετης αµοιβής δεν θα υπάρχει οπότε, καταργούνται τα συµβούλια και οι εγκρίσεις και κάθε µορφής διαπλοκή, ούτε δε και ο πονηρός συνάδελφος αν επιµένει να δίνει 65% έκπτωση δεν θα µπορεί να ζητάει απρόβλεπτες δαπάνες η νέες τιµές η οτιδήποτε άλλο. Αν µε όλα αυτά βρείτε κάποιον που να δώσει πάνω από 2% έκπτωση και να έχει να αντιµετωπίσει κάθε αντιξοότητα µε τα ίδια χρήµατα χωρίς κανένα δικαίωµα τότε µπράβο του ας τον κάνουµε και Πρωθυπουργό µήπως σώσει τον τόπο.

Εννοείται ότι σε περίπτωση αποδοχής της προσφοράς και των παρατηρήσεων θα εγκρίνεται και η νέα µορφή τους σαν νέα µελέτη κλπ.

Έτσι βέβαια θα επιζήσουν µόνο οι σοβαροί, θα κοπεί µε το µαχαίρι κάθε είδους διαπλοκή και αυτός είναι και ο λόγος που κανείς δεν θέλει να ακούσει για τέτοια συστήµατα. Το έργο θα τελειώνει στην ώρα του, θα πέφτουν µε οµαλότητα λεφτά στην αγορά ο ανάδοχος θα ξέρει τι να κάνει και δεν θα σέρνεται πίσω από γραφειοκρατίες, εγκρίσεις, προισταµένους, συµβούλια, υπογραφές που ποτέ δεν µπαίνουν και όλη αυτή την κατάρα.

Αυτός είναι ο πυρήνας της ιδέας και ας την εµπλουτίσει όποιος συνάδελφος την αποδέχεται η ας βρει ο σοφός νοµοθέτης άλλη ιδέα που να δουλεύει.

Η ΓΩΝΙΑ

ΤΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ

∆ ι λο γ ί α 1. Η Εθνική ΣΣΕ του Τεχνικού Κλάδου 2. Το Μάτι 1. Η Κλαδική µας Σύµβαση. Η τώρα ή ποτέ! Πραγµατοποιήθηκε την Πέµπτη 13/09/2018, ύστερα από πρόσκληση που απηύθυναν η ΟΣΕΤΕΕ και ο ΣΤΥΕ, συνάντηση διαπραγµάτευσης µε τις εργοδοτικές οργανώσεις του Τεχνικού Κλάδου για τη σύναψη ΚΛΑ∆ΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Στη συνάντηση συµµετείχαν οι εκπρόσωποι των Οργανώσεων ΠΣΑΤΕ, ΣΤΕΑΤ, ΠΕΣΕ∆Ε, ΠΕ∆ΜΕ∆Ε, ΠΕ∆ΜΗΕ∆Ε. ∆εν προσήλθαν οι εκπρόσωποι του Συνδέσµου Ελληνικών Γραφείων Μελετών (ΣΕΓΜ) και της Ένωσης Κατασκευαστών Κτιρίων (ΕΚΚΕ).

πό την πλευρά µας, ως βάση αναφοράς της διαπραγµάτευσης, τέθηκε η «∆ιαιτητική Απόφαση 4/2011», για τους όρους αµοιβής της εργασίας των εργαζόµενων στις Μελετητικές, Εργοληπτικές και Κατασκευαστικές Τεχνικές Επιχειρήσεις όλης της χώρας. Θέσαµε, επιπλέον την αναγκαιότητα αποκατάστασης των όρων εργασίας στον Τεχνικό Κλάδο, για κοινωνικούς και εθνικούς λόγους, καθώς µε την υφιστάµενη κατάσταση, η πλειοψηφία των τεχνικών υπαλλήλων και ιδιαίτερα όσων αποφοιτούν από την Ανώτατη Εκπαίδευση οδηγούνται στην µετανάστευση. Η συνά-

Ανδρέας Στοϊµενίδης Πρόεδρος ΟΣΕΤΕΕ/ΣΤΥΕ Μέλος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ ΟΣΕΤΕΕ/ΣΤΥΕ

ντηση έγινε σε καλό κλίµα. Από πλευράς των εργοδοτών κατατέθηκαν διαφορετικές από τις δικές µας, αλλά συγκλίνουσες απόψεις και προτάσεις. Συµφωνήθηκε ότι η υλοποίηση των µεγάλων «εν αναµονή» έργων, πρέπει να ξεκινήσει και ότι θα αντιµετωπιστούν µε κοινές πρωτοβουλίες ζητήµατα εξορθολογισµού διαδικασιών του κλάδου µας, όπως είναι η ανάθεση έργων µε πολύ µεγάλες εκπτώσεις (αναφέρθηκαν παραδείγµατα έως 70%). Συµφωνήθηκε να επιταθεί η προσπάθεια σύγκλισης και η επόµενη συνάντηση να πραγµατοποιηθεί τον Οκτώβριο. Όπως πάντα µε αίσθηµα υψηλής ευθύνης θα καταβάλουµε κάθε δυνατή προσπάθεια να πετύχουµε την καλύτερη λύση για τους συναδέλφους µας. Ο ΣΤΥΕ και η ΟΣΕΤΕΕ ιστορικά, υπέγραφαν την µεγάλη Συλ-

λογική Σύµβαση του Κλάδου µας. Με γνώµονα την προστασία των δικαιωµάτων των τεχνικών υπαλλήλων πανελλαδικά. Σήµερα ύστερα από 8 µνηµονιακά έτη ήρθε η ώρα της ευθύνης και για τους κοινωνικούς εταίρους του τεχνικού κλάδου. Στα 8 αυτά χρόνια, 450.000 Ελληνίδες και Έλληνες, πολλοί από τους οποίου τεχνικοί υπάλληλοι υψηλών προσόντων έφυγαν για να βρουν δουλειά στο εξωτερικό. Ποιος νέος θα µείνει στη χώρα για να δουλέψει σε εργοτάξιο ή σε µελετητικό γραφείο µε το πλαφόν της Γενικής Εθνικής Συλλογικής ΣΣΕ. Θα πάει να δουλέψει έξω για πολλαπλάσιο µισθό µε καλύτερες συνθήκες. Θα ενσωµατωθεί στην εκεί κοινωνική ζωή και δύσκολα θα γυρίσει πίσω. Τα µνηµονιακά όπλα υπέρ των εργοδοτών κι αν ακόµα θεωρηθούν τετελεσµένα, είναι βέβαιο ότι δεν εξυπηρετούν ούτε τη κοινωνία, ούτε την οικονοµία, ούτε τον κλάδο. Ας αναλάβουµε όλοι την ευθύνη µας. ΕΜΕΙΣ ΤΟ ΚΑΝΟΥΜΕ

2. Το Μάτι Εκείνο το µεσηµέρι της 23ης Ιουλίου µόλις έστριψα από την Σταδίου προς την Χρήστου Λαδά, εν µέσω καύσωνα, µε χτύπησε στο πρόσωπο πολύ δυνατός, καυτός αέρας. Τρόµαξα. Όχι αδικαιολόγητα. Συµπληρώθηκαν 2 µήνες από την εθνική τραγωδία στην Ανατολική Αττική. Άναυδος ο ελληνισµός παρακολουθούσε δεκάδες συµπολίτες µας, εκατοντάδες σπίτια και χιλιάδες στρέµµατα να γίνονται παρανάλωµα του πυρός. Μια εθνική τραγωδία που στιγµάτισε την παρουσία της χώρας στον ∆υτικό Κόσµο. Ανέδειξε µε τον πιο εµφατικό τρόπο την απαξίωση της ανθρώπινης ζωής του Έλληνα πολίτη και την έλλειψη σεβασµού προς αυτήν. Στη Σουηδία, όλο το καλοκαίρι. κάηκε

w w w . pe se d e. g r

Η ΓΩΝΙΑ ολόκληρη η χώρα από τα πρωτοφανή καιρικά φαινόµενα και δεν υπήρξε ούτε ένας νεκρός. Ας δούµε όµως, όσο µας βοηθάει η µνήµη µας, τι έγινε την αποφράδα εκείνη ηµέρα στο Μάτι. Με όρους κοινής λογικής διαχείρισης µιας κρίσης. Ίσως η ιδιότητα του Μηχανικού µας βοηθάει σε αυτό λίγο περισσότερο. • Η µάχη στην Μαραθώνος χάθηκε σε dt. • ∆εν υπήρξε καµία επίσηµη δηµόσια αναγγελία κατάστασης έκτακτης ανάγκης (σειρήνες, καµπάνες, ραδιόφωνο, TV) • ∆εν υπήρξε καµία οργανωµένη οδηγία προς κατοίκους, επισκέπτες, διερχόµενους • Τα πλοία αποβίβαζαν τον κόσµο στην Ραφήνα, φορτίζοντας πληθυσµιακά την περιοχή κατά τη διάρκεια µέγιστης έντασης του φαινοµένου (!!!). • Αντί να αποµακρυνθούν τα διερχόµενα οχήµατα από την περιοχή κατευθύνθηκαν προς στην περιοχή Κόκκινο Λιµανάκι, όπου κάηκαν και οι περισσότεροι άνθρωποι. Κάηκαν συµπολίτες µας που επέστρεφαν από τη δουλειά τους • Οι πολίτες που βρέθηκαν στη θάλασσα, έµειναν για πολλές ώρες αβοήθητοι και

ΤΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ

κάποια στιγµή αντίκρισαν την… φρεγάτα Έλλη. Και άλλα πολλά. Όσον αφορά στην επικοινωνιακή διαχείριση της τραγωδίας, εκείνο που µε συγκλόνισε είναι ότι δεν δόθηκε ποτέ στη δηµοσιότητα κατάλογος νεκρών και αγνοουµένων. Έγινε και µία επικοινωνιακή µάχη να µην καταγραφεί ο αριθµός 100, στις ανθρώπινες απώλειες. Το ζήτηµα συνοψίστηκε στο: «Να µην φάµε κατοστάρα». Τα άλλα µε τις συσκέψεις, τις επισκέψεις και τις δηλώσεις, τα θυµόσαστε. Θα έπρεπε και θα µπορούσαν να πάνε διαφορετικά και καλύτερα όλα τα παραπάνω. Επιπλέον κάποια πράγµατα που έπρεπε να είχαν γίνει ΕΧΘΕΣ είναι τα εξής. • Με ευθύνη των Περιφερειών όλοι οι ∆ήµοι πρέπει να εκπονήσουν Σχέδια Κατάστασης Έκτακτης Ανάγκης. Στη συνέχεια να εκπονηθεί το Περιφερειακό Σχέδιο. Τα Σχέδια θα επικαιροποιούνται ανά τριετία. • Κάθε πολίτης πρέπει να γνωρίζει τον ρόλο του και τη θέση συγκέντρωσης σε αντίστοιχη κατάσταση και ανάλογα µε τον κίνδυνο: πληµµύρα, σεισµό, πυρκαγιά κλπ.

• • • •

Να αποψιλώνονται όλες οι επικίνδυνες περιοχές Να επανεξεταστεί ο νόµος περί νοµιµοποίησης όλων των αυθαιρέτων. Όλοι οι Έλληνες πολίτες εντός δύο ετών να εκπαιδευτούν και να πιστοποιηθούν στις Πρώτες Βοήθειες. Πολλά άλλα αυτονόητα στη λειτουργία του Κράτους.

Ας σεβαστούµε λίγο περισσότερο τη φύση, την κοινωνία, τη ∆ηµοκρατία, τις ζωές µας.

Η ΟΣΕΤΕΕ εντός δύο ηµερών συνεισέφερε έντεκα εθελοντές συναδέλφους Μηχανικούς για την αντιµετώπιση των πρώτων επειγόντων τεχνικών θεµάτων. Ευχαριστούµε τους συναδέλφους για τη διαθεσιµότητα και την άµεση ανταπόκριση.

Η ΓΩΝΙΑ

ΤOY Π.Ο.ΜΗ.Τ.Ε.∆.Υ.

Αυθαίρετη ∆όµηση. Θέλω να ονειρεύοµαι…

χουν περάσει ήδη δύο µήνες από τη φονική πυρκαγιά της 23ης Ιουλίου στο Μάτι Αττικής, που απαριθµεί µέχρι στιγµής την απώλεια 99 συνανθρώπων µας. Η αναζήτηση ποινικών ευθυνών των υπευθύνων αποτελεί ένα τεράστιο ερωτηµατικό, καθώς υπήρξε προσπάθεια να δικαιολογηθούν εγκληµατικά λάθη και παραλείψεις των εµπλεκοµένων φορέων. Το ζητούµενο πλέον είναι στο πως θα αποτραπούν στο µέλλον αντίστοιχες τραγωδίες. Είναι γεγονός ότι οι περισσότερες περιοχές στη χώρα µας, έχουν δοµηθεί άναρχα και κυρίως χωρίς καµία πρόβλεψη για την ασφάλεια των κατοίκων σε περίπτωση κινδύνου (πυρκαγιά, πληµµύρα κτλ). Αποτελεί κοινή εκτίµηση όλων ότι, η αυθαίρετη δόµηση συνέβαλλε καθοριστικά στην τραγική κατάληξη της πυρκαγιάς στο Μάτι. Πρωτίστως λοιπόν οφείλουµε να βρούµε τρόπο ώστε να µπουν όρια στην άναρχη δόµηση. Ο υπουργός Μεταφορών-Υποδοµών Χρήστος Σπίρτζης προανήγγειλε έρευνα για τις πολεοδοµικές άδειες στο Μάτι Αττικής. Η κυβέρνηση, το τελευταίο διάστηµα, διαµηνύει συνεχώς ότι θα προχωρήσει στην κατεδάφιση των αυθαιρέτων που βρίσκονται εντός δασικών περιοχών, εντός της ζώνης του Αιγιαλού και σε ρέµατα, χωρίς να υπολογίζει το πολιτικό κόστος. Θέλω να ονειρεύοµαι ότι οι εξαγγελίες αυτές θα γίνουν πράξη. Φυσικά, το πρόβληµα της αυθαίρετης δόµησης δεν δηµιουργήθηκε σε µια νύχτα. Εδώ και δεκαετίες υπάρχουν πρωτόκολλα κατεδάφισης αυθαιρέτων τα οποία είναι παγωµένα. Σύµφωνα µε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην Αττική τα αυθαίρετα ανέρχονται σε 3.200, ενώ άγνωστος παραµένει ακόµα ο αριθµός αυθαιρέτων στην υπόλοιπη χώρα. Εντυπωσιακές είναι οι περιπτώσεις δύο εξ αυτών, για τις οποίες έχουν εκδοθεί πρωτόκολλα κατεδάφισης 21 και 36 χρόνια πριν! Η Κτηµατική Υπηρεσία ∆υτικής Αττικής έχει ήδη διαβιβάσει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας 300 φακέλους µε πρωτόκολλα κατεδάφισης αυθαιρέτων σε αιγιαλούς της ∆υτικής Αττικής, για τα οποία υπάρχουν τελεσίδικες αποφάσεις. Αντίστοιχα, τα δασαρχεία έχουν αποστείλει 220 φακέλους µε πρωτόκολλα κατεδάφισης αυθαιρέτων που βρίσκονται σε δηµόσιες δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, καθώς και σε εθνικούς δρυµούς. Από το Υπουργείο διαβεβαιώνουν ότι, στο πλαίσιο της Πράξης Νοµοθετικού Περιεχοµένου για την επιτάχυνση της κατεδάφισης 3.200 αυθαίρετων στην Αττική, το επόµενο χρονικό διάστηµα θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες του διαγωνισµού για την κατεδάφιση πάνω από 500 αυθαίρετων κτισµάτων και κατασκευών, ενώ εντός του Σεπτεµβρίου δροµολογείται και η προκήρυξη, εκ µέρους του ΥΠΕΝ, διεθνούς διαγωνισµού για µεγάλο αριθµό κατεδαφίσεων. Θέλω να ονειρεύοµαι ότι οι διαβεβαιώσεις του Υπουργείου θα γίνουν πράξη. ∆υστυχώς όµως αδυνατώ να είµαι αισιόδοξος όταν διαπιστώνω ότι όλες οι προαναφερόµε-

Γιάννης Παπαϊωάννου Τοπογράφος Μηχανικός ΤΕ, MSc Υπάλληλος της ∆/νσης Τεχνικών Έργων ∆ωδεκανήσου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου Γενικός Γραµµατέας Π.Ο.ΜΗ.Τ.Ε.∆.Υ.

νες ενέργειες του κράτους δεν ήταν προγραµµατισµένες, ούτε αποτελούν µέρος ενός οργανωµένου σχεδιασµού για την καταπολέµηση της αυθαίρετης δόµησης. Είναι αδιαµφισβήτητο γεγονός ότι η τραγωδία στο Μάτι ανάγκασε την πολιτική ηγεσία να ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά της και να προχωρήσει εν τέλει στην εφαρµογή όσων κρύβονταν επιµελώς κάτω από το χαλί. Πόσο µπορώ να ονειρεύοµαι ότι θα µπει «φρένο» στην αυθαίρετη δόµηση όταν τα τελευταία επτά χρόνια έχουν ψηφιστεί τρεις νόµοι (Ν.4014/2011, Ν.4178/2013 & Ν.4495 /2017) για τακτοποίηση αυθαιρέτων; Όταν το κράτος σου ζητά «να πληρώσεις για να σώσεις το αυθαίρετο σου» και φυσικά για να αποκτήσεις τη ψευδαίσθηση ότι είσαι νόµιµος; Πληρώνω, άρα είµαι νόµιµος. Επίσης, πρέπει να λάβουµε σοβαρά υπόψη µας ότι τα «παραθυράκια» των νόµων είναι πολύ διαδεδοµένα στη χώρα µας. Στο Λουτράκι σε εκκρεµότητα παραµένει η κατεδάφιση 26 αυθαίρετων κατασκευών στην χερσαία ζώνη του λιµένος, καθώς διερευνάται από την αρµόδια υπηρεσία, εάν και κατά πόσο µπορούν να υπαχθούν στις ευνοϊκές διατάξεις των άρθρων 96 & 97, του Ν.4495/2017. Στο Λαύριο, σύµφωνα µε δηλώσεις του δηµάρχου της περιοχής, δεν µπορούν να

κατεδαφιστούν κτίσµατα για τα οποία δεν υπάρχουν τελεσίδικες αποφάσεις, αφού οι πολίτες καλύπτονται από την αναστολή που δόθηκε πέρσι (άρθρο 60 του Ν.4465/2017), στο πλαίσιο της οποίας πρέπει να ολοκληρωθεί πρώτα η κτηµατογράφηση της περιοχής. Ακόµα και στο Ν.4559/2018 το άρθρο 52 «Επείγουσες ρυθµίσεις για κατεδαφίσεις αυθαίρετων κτισµάτων σε αιγιαλό και δασικές εκτάσεις» που ψηφίστηκε στον απόηχο των τραγικών συνεπειών της µεγάλης πυρκαγιάς, προβλέπει, µεταξύ άλλων, ότι κατά των πράξεων κατεδάφισης (πρωτόκολλα κατεδάφισης) είναι δυνατή η άσκηση αίτησης ακύρωσης ενώπιον του Συµβουλίου της Επικράτειας µέσα σε 15 µέρες από την κοινοποίηση. Σύµφωνα λοιπόν µε το νέο νοµοθετικό πλαίσιο, σε όσους ιδιοκτήτες κοινοποιούνται πρωτόκολλα κατεδάφισης, µπορούν να προσφύγουν στο ΣτΕ ζητώντας να ακυρωθεί η εκτέλεσή τους. Αυτές οι αιτήσεις ακυρώσεις θα προσδιοριστεί να συζητηθούν στην καλύτερη περίπτωση µετά από ένα χρόνο, ενώ στη συνέχεια απαιτείται άλλο τόσο διάστηµα για να εισαχθεί η υπόθεση σε διάσκεψη κεκλεισµένων των θυρών, να γραφεί η απόφαση από τον εισηγητή, να δηµοσιευθεί, να καθαρογραφεί και να θεωρηθεί. Όλα αυτά βέβαια χωρίς να λάβουµε υπόψη µας τις αναβολές που είθισται να δίδονται. Με άλλα λόγια, κάτω από τις πλέον θετικές συνθήκες για την τελική ετυµηγορία των συµβούλων Επικρατείας απαιτούνται δυο έτη. Κατά συνέπεια το αυθαίρετο θα διατηρηθεί, τουλάχιστον για δύο χρόνια. Από τα παραπάνω, καταλήγουµε στο συµπέρασµα ότι το ζήτηµα της αντιµετώπισης της αυθαίρετης δόµησης αξιοποιήθηκε διαχρονικά στην αναζήτηση εκλογικής πελατείας µέσω της «πολιτικής οµηρίας» των ιδιοκτητών αυθαιρέτων. Όσο δε γι’ αυτούς που σέβονται τους νόµους, δεν αυθαιρετούν και ζητούν ίσους όρους, µάλλον αισθάνονται το λιγότερο αφελείς. Υπάρχει έλλειψη αξιοκρατίας και ισότητας στον τόπο µας. ∆εν προσδοκώ τίποτα από το κράτος, γιατί θεωρώ πως η ευθύνη ξεκινά πρωτίστως από τον ίδιο µας τον εαυτό. Για να αλλάξει η κατάσταση, πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία όλων µας. Αν υποστήριζα ότι είµαι αισιόδοξος για το µέλλον, θα έλεγα ψέµατα. Όµως θέλω να ονειρεύοµαι ότι οι πολίτες της χώρας µας θα δείξουν σεβασµό στη νοµιµότητα, όχι ως προσταγή, αλλά στο πλαίσιο του σεβασµού που ούτως ή άλλως οφείλουµε στους συνανθρώπους µας και στο περιβάλλον. Θέλω να ονειρεύοµαι ότι µπορούµε να διορθώσουµε τα κακώς κείµενα της χώρας µας, αφού πρώτα όµως διορθώσουµε τα δικά µας ελαττώµατα.

w w w . pe se d e. g r

Η ΓΩΝΙΑ

ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ

Φυσικές Καταστροφές και πολεοδοµικός σχεδιασµός

∆

εν είµαι αρµόδιος, ούτε έχω πρόθεση να καταλογίσω και επιµερίσω ευθύνες για την πρόσφατη τραγωδία στο Μάτι Αττικής και τους σχεδόν 100 νεκρούς που προκάλεσε η πυρκαγιά της 23.07.2018. Είναι όµως βέβαιο ότι παρά τις ελλείψεις στην πρόληψη, τις επιχειρησιακές αδυναµίες κ.λ.π., δε θα υπήρχαν, τουλάχιστον τόσοι πολλοί, νεκροί, αν το Μάτι διέθετε ένα στοιχειώδες για δοµηµένη περιοχή οδικό δίκτυο. Οι οποιεσδήποτε άλλες αδυναµίες και παραλείψεις υπήρχαν και στο Πανόραµα της Κινέτας και στο Νέο Βουτσά, όπου η πυρκαγιά εκδηλώθηκε νωρίτερα από ότι στο Μάτι. Η ύπαρξη όµως επαρκών οδικών δικτύων επέτρεψε την εκκένωση των περιοχών, χωρίς να υπάρξουν θύµατα. Η έλλειψη κατάλληλου οδικού δικτύου σε δοµηµένες περιοχές είναι ένα πρόβληµα που παρουσιάζεται σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Παρουσιάζεται σε όλες τις εκτός σχεδίου περιοχές µε µεγάλο αριθµό αυθαιρέτων, αλλά και σε περιοχές οι οποίες έχουν θεσµοθετηµένο σχέδιο πόλης, το οποίο όµως δεν έχει εφαρµοστεί, τουλάχιστον σε επαρκή βαθµό. Στην Ελλάδα η πρώτη νοµοθέτηση για πολεοδοµικό σχεδιασµό έγινε µε το Ν.∆. 17.07.1923 "Περί σχεδίων πόλεων κωµών και συνοικισµών του κράτους και οικοδοµών αυτών", που συνοδεύτηκε από ένα ευρύ πρόγραµµα ρυµοτοµικών σχεδίων. ∆εύτερη σοβαρή προσπάθεια έγινε µε το νόµο 1337/1983 και την Επιχείρηση Πολεοδοµική Ανασυγκρότηση 82-84. Η επιχείρηση σκοπούσε στην πολεοδόµηση των περιοχών που ήσαν δοµηµένες µε αυθαίρετα κτίρια µε χρήση πρώτης κατοικίας. Στα πλαίσια της ΕΠΑ 82-84 αποτυπώθηκαν ή κτηµατογραφήθηκαν περίπου ένα εκατοµµύριο στρέµµατα. Από αυτά εντάχθηκαν σε σχέδιο πόλης περίπου 400.000 στρέµµατα. Όµως µέχρι σήµερα, τριάντα χρόνια µετά, στο ένα τέταρτο περίπου από τις ενταχθείσες περιοχές δεν έχει ολοκληρωθεί η εφαρµογή του σχεδίου µε την κύρωση της πράξης εφαρµογής.Στα τέλη του 1993 ξεκίνησε µία νέα επιχείρηση πολεοδόµησης περιοχών παραθεριστικής κατοικίας που ήσαν δοµηµένες µε αυθαίρετα κτίρια. Η επιχείρηση αυτή είχε πενιχρά αποτελέσµατα, γιατί ελάχιστες περιοχές από τις αρχικά επιλεγείσες περιοχές απέκτησαν τελικά πολεοδοµικό σχέδιο. Συµπερασµατικά στην Ελλάδα δεν

Αθανάσιος Πρέσβελος Πρόεδρος ΣΜΕ

υπάρχει πολεοδοµικός σχεδιασµός. Πολεοδοµικός σχεδιασµός σηµαίνει να καταγράφεις και να προβλέπεις τις οικιστικές ανάγκες, να επιλέγεις τις περιοχές στις οποίες µπορούν να ικανοποιηθούν αυτές οι ανάγκες και να συντάσσεις τα κατάλληλα πολεοδοµικά σχέδια. Όχι να συντάσσεις ρυµοτοµικά σχέδια σε ήδη δοµηµένες περιοχές, χωρίς µάλιστα ολοκλήρωση και εφαρµογή αυτών των σχεδίων. Η έλλειψη πολεοδοµικού σχεδιασµού οδηγεί σε αδυναµία αντιµετώπισης της αυθαίρετης δόµησης. Οι οικιστικές ανάγκες, διαφορετικές κάθε εποχή, αντιµετωπίζονται µε κατασκευή αυθαιρέτων κτιρίων. Τα αυθαίρετα πολλαπλασιάζονται δηµιουργώντας οικισµούς ή οικιστικές πυκνώσεις κατά τη σύγχρονη ορολογία. Έτσι προκύπτουν οι δοµηµένες περιοχές µε ανεπαρκέστατο οδικό δίκτυο. Με κακή υψοµετρική διαµόρφωση των υπαρχουσών οδών. Χωρίς διευθέτηση, αν όχι δόµηση, των χειµάρρων. Χωρίς µέριµνα για την απορροή των οµβρίων υδάτων. Με κακότεχνη, εξαιτίας της αποσπασµατικότητας, σχεδίαση και κατα-

σκευή του ηλεκτρικού δικτύου. Συχνά χωρίς δίκτυο τρέχοντος ύδατος. Ανοχύρωτες πόλεις. Έπειτα έρχονται οι φυσικές καταστροφές. Οι κακοδιαµορφωµένοι δρόµοι, η έλλειψη δικτύου απορροής οµβρίων, όπου απαιτείται, τα µπαζωµένα ρέµατα προκαλούν πληµµύρες. Που πλέον έχουν και νεκρούς, γιατί τα προβλήµατα έχουν µεγεθυνθεί. Όπως νεκρούς έχουν και οι πυρκαγιές, που τώρα πλήττουν και δοµηµένες περιοχές. Αν αναζητηθούν ευθύνες για τα προηγούµενα, αυτές επιµερίζονται σε πολλούς. Ο απλός ιδιοκτήτης αρνείται να δώσει σπιθαµή γης για δηµιουργία οδών και κοινόχρηστων ή κοινωφελών χώρων. Ο δήµαρχος και ο περιφερειάρχης δε θέλουν να στενοχωρήσουν τον ιδιοκτήτη, γιατί τον αντιµετωπίζουν σαν ψηφοφόρο. Έτσι η ευθύνη καταλήγει τελικά να βαρύνει την κεντρική κυβέρνηση και την κεντρική διοίκηση. Τις τελευταίες δεκαετίες τουλάχιστον οι κυβερνήσεις, σε ότι αφορά στον χωροταξικό και πολεοδοµικό σχεδιασµό, περιορίζονται στη θεσµοθέτηση νέων, πολλές φορές καλών, σχετικών νόµων. Νόµων, που µε τη συνήθη τακτική της πρόβλεψης έκδοσης Προεδρικών ∆ιαταγµάτων και Υπουργικών Αποφάσεων, αποκτούν δυνατότητα εφαρµογής στο τέλος της αντίστοιχης κοινοβουλευτικής περιόδου. Καµιά ολοκληρωµένη καταγραφή των πραγµατικών οικιστικών αναγκών. Καµιά µέριµνα για εφαρµογή, του έστω ελλιπούς, πολεοδοµικού σχεδιασµού. Οι φυσικές καταστροφές έχουν βέβαια πολλά αίτια και η πρόληψη και αντιµετώπιση τους είναι σύνθετη. Το αίτιο της ανυπαρξίας και κύρια της εφαρµογής πολεοδοµικού σχεδιασµού µπορεί να εξαλειφθεί µόνο µε τη διάθεση των αναγκαίων πόρων και τον αυστηρό έλεγχο εφαρµογής του από την κεντρική κυβέρνηση, παράλληλα µε ανάλογη µέριµνα, αλλά και αλλαγή του τρόπου αντιµετώπισης των θεµάτων αυτών από τις Περιφέρειες και τους ∆ήµους.

w w w . pe se d e. g r

Η ΓΩΝΙΑ

ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΟΥ

Αστικός εξοπλισµός κοινόχρηστων χώρων πράσινου

στικός εξοπλισµός κοινόχρηστων χώρων πρασίνου λοιπόν, είναι το σύνολο των αντικειµένων-επίπλων που κοσµούν και επιπλώνουν ένα δηµόσιο χώρο πρασίνου (Άλση, πάρκα, πλατείες κ.λ.π.). Είναι ίσως το βασικότερο στοιχείο ενός δηµοσίου υπαίθριου χώρου πρασίνου και πολύ σηµαντικό στο να καθορίσει το βαθµό χρήσης του χώρου από τους κατοίκους της περιοχής όπου βρίσκεται. Εύκολα µπορεί να γίνει κατανοητό τι ακριβώς εννοούµε µε την έννοια αστικός εξοπλισµός αν σκεφτεί κανείς τι υπάρχει σ’ αυτούς τους χώρους για να τους διακοσµεί, για τους κάνει χρησιµοποιήσιµους. Η λειτουργικότητα του χώρου αυτού καθορίζεται από τα στοιχεία αστικού εξοπλισµού που τοποθετούνται στο χώρο αυτό. Για παράδειγµα, ένα καθιστικό παγκάκι, ένας κάδος απορριµµάτων, ένα φωτιστικό σώµα, ένα κολωνάκι πεζοδροµίου, ακόµα και µια µεταλλική ράµπα για τα άτοµα µειωµένης κινητικότητας είναι τα συνήθη στοιχεία αστικού εξοπλισµού που όλοι παρατηρούµε στους δηµόσιους χώρους της περιοχής όπου κατοικούµε. Αυτό, τα στοιχεία όπως και άλλα δεν είναι ίδια παντού. Υπάρχουν σε διάφορα σχέδια και είναι κατασκευασµένα από διάφορα υλικά, ακριβώς όπως συµβαίνει και µε τα έπιπλα του σπιτιού. Συνοψίζοντας αν θέλουµε να ορίσουµε τη φράση αστικός εξοπλισµός λέµε ότι είναι η επίπλωση της πόλης. Από πόλη σε πόλη κι από γειτονιά σε γειτονιά ο αστικός εξοπλισµός των δηµο-

w w w . p es ed e . g r

Άρθρο του Μανώλη Καπάνταη ∆ασολόγος Περιβαλλοντολόγος τ. ∆/ντης Πρασίνου

σίων χώρων διαφοροποιείται. ∆ιαφορετικά σχέδια και διαφορετικά υλικά χρησιµοποιούνται ανάλογα µε τη χρήση του δηµοσίου χώρου στον οποίο τα συναντάµε. Είναι πολύ σηµαντικό να είναι προσεγ-

µένος ο αστικός εξοπλισµός µιας πόλης και καθορίζει σε σηµαντικό βαθµό τη χρήση των δηµοσίων χώρων της πόλης αυτής από τους κατοίκους της. Η καλαισθησία, η τοποθέτηση, η αντοχή και η άνεση είναι το σύνολο των χαρακτηριστικών που πρέπει να διαθέτει ένα στοιχείο αστικού εξοπλισµού για να επιτευχθεί η χρήση του δηµοσίου χώρου. Έχουν διερευνηθεί ζητήµατα, σχετικά µε την αντιληπτική εικόνα της πόλης α και µε την ελκυστικότητά της. Επίσης έχουν διερευνηθεί τα κριτήρια, που θα µπορούσαν να εξασφαλίσουν την αίσθηση της ασφάλειας και της άνεσης στους ανθρώπους. Ιδιαίτερα ενδιαφέρει δηλαδή, η ολοκλήρωσή και το «ευ ζην» στους δηµόσιους χώρους. Τα τελευταία χρόνια γίνεται µια µεγάλη προσπάθεια επίπλωσης των δηµοσίων υπαίθριων χώρων µε στοιχεία αστικού εξοπλισµού πιο προσεγµένα και καλαίσθητα µε βασικό στόχο την οικειοποίηση του χώρου από το χρήστη. Με αυτήν την εξέλιξη είναι σαφές ότι και τα στοιχεία αστικού εξοπλισµού θα πρέπει να αποκτήσουν φυσιογνωµία την οποία θα προσδώσουν µε τη σειρά τους στους χώρους όπου θα τοποθετηθούν. Σκοπός της παρέµβασης µας είναι η παρουσίαση του αστικού εξοπλισµού, του σκοπού του και των τεχνικών χαρακτηριστικών που πρέπει να τηρούνται και όχι της κατάθεσης ενός καταλόγου κάποιας εταιρείας. Το τελευταίο είναι αντικείµενο του κάθε µελετητή.

Η ΓΩΝΙΑ

ΤΟΥ ΣΜΕ∆ΕΚΕΜ

Κανονισµός Προεκτιµώµενων Αµοιβών µελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστηµονικών υπηρεσιών Α πό ψ ει ς - Π ρο τάσεις του Σ ΜΕ∆ΕΚΕΜ

Σύλλογος Μελετητών ∆ηµοσίων Έργων Κεντρικής Μακεδονίας (ΣΜΕ∆ΕΚΕΜ), αντιλαµβανόµενος το σοβαρό πρόβληµα των εκπτώσεων που είχε δηµιουργηθεί µε την κατάργηση του κάτω ορίου των οικονοµικών προσφορών στους διαγωνισµούς ανάθεσης δηµοσίων συµβάσεων µελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστηµονικών διατύπωσε προτάσεις, που αφορούν: • στην εφαρµογή των διατάξεων της νοµοθεσίας για τον έλεγχο της ασυνήθιστα χαµηλής προσφοράς, • σε µικρές τροποποιήσεις της νοµοθεσίας αναφορικά µε τη βαρύτητα της οικονοµικής προσφοράς, τον τρόπο αξιολόγησης των προσφορών κ.λ.π. Προτάσεις έχουν επίσης διατυπωθεί και για τον Κανονισµό Προεκτιµώµενων Αµοιβών µελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστηµονικών υπηρεσιών. Ο Σύλλογος θεωρεί ως εξαιρετικά σοβαρό το θέµα του παραπάνω Κανονισµού, τον οποίο και αντιµετώπισε ως το Τελικό Οχυρό για τους σκοπούς της διατήρησης µιας βάσης αναφοράς που θα εξασφαλίζει αµοιβές που θα επιτρέπουν την αξιόπιστη και πλήρη υλοποίηση των υπηρεσιών που παρέχουν τα µέλη του. Άποψη του ΣΜΕ∆ΕΚΕΜ είναι ότι ο Κανονισµός αυτός δεν θα έπρεπε να ενσωµατώσει τις γενικευµένες εκπτώσεις που παρατηρούνται στους ∆ιαγωνισµούς σχετικών υπηρεσιών οδηγώντας σε µόνιµη απαξίωση τις αµοιβές και σε µόνιµη τελική υποβάθµιση τις ποιότητας των υπηρεσιών αυτών. Αν και

υπήρξε πρόταση του Υπουργείου για οριζόντια µείωση των αµοιβών του Κανονισµού κατά 30%, ο ΣΜΕ∆ΕΚΕΜ, αλλά και οι άλλοι Σύλλογοι µελετητών και το ΤΕΕ, διατύπωσαν τις αντιρρήσεις τους θεωρώντας ότι το θέµα των υψηλών εκπτώσεων δεν θα πρέπει να αντιµετωπιστεί µε µείωση των προεκτιµώµενων αµοιβών, αφού αυτό θα οδηγούσε σε εκ νέου χαµηλότερες προσφορές στους ∆ηµόσιους ∆ιαγωνισµούς Μελετών και Υπηρεσιών. Ο ΣΜΕ∆ΕΚΕΜ, έχοντας ασχοληθεί πολύ νωρίς µε το πρόβληµα, αµέσως µετά την εµφάνισή του, και προσπαθώντας να προλάβει τις επιπτώσεις του, έχει διαµορφώσει προτάσεις µείωσης των αµοιβών του Κανονισµού για ορισµένες κατηγορίες µελετών που αποδεδειγµένα είναι υψηλές. Οι προτάσεις αυτές, βέβαια, απαιτούν επικαιροποίηση, µε βάση τις εξελίξεις της τεχνολογίας, τις συνθήκες που έχουν διαµορφωθεί µε την οικονοµική κρίση, αλλά και µε βάση τις νέες απαιτήσεις των προδιαγραφών µελετών. Επίσης, ο Σύλλογος πρότεινε επεµβάσεις προκειµένου να καλυφθούν περισσότερες κατηγορίες µελετών προκειµένου να ελαχιστοποιηθεί η διαβλητή χρήση ηµερήσιων αποζηµιώσεων στην προεκτίµηση αµοιβών, διότι διαπιστώνεται εκτενής υποεκτίµηση του πραγµατικού χρόνου που απαιτείται για την εκπόνηση µελετών από µέρους των αναθετουσών αρχών. Έτσι, έγινε σηµαντική προσπάθεια επικαιροποίησης των αµοιβών σύµφωνα µε τους νέους κανονισµούς, όπως ο Κανονι-

σµός Ενεργειακής Απόδοσης και οι αλλαγές που έχουν πραγµατοποιηθεί σε θέµατα Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης. Τέλος έγινε σηµαντική προσπάθεια σε επιµέρους κατηγορίες υπηρεσιών, όπως ενδεικτικά οι Ηλεκτροµηχανολογικές µελέτες όπου διαπιστώνεται µια σηµαντική αύξηση του τεχνικού αντικειµένου µέσω των νέων τεχνολογικών απαιτήσεων που διαπιστώνονται στα αντίστοιχα έργα.Άποψη του Συλλόγου είναι ότι θα έπρεπε να ληφθούν πρόνοιες για την Ενεργειακή Μελέτη (στις κατηγορίες Αρχιτεκτονικών και Ηλεκτροµηχανολογικών) καθώς και να ενσωµατωθούν οι τεχνολογικές αλλαγές που έχουν εν τω µεταξύ προκύψει ειδικά στα δίκτυα ελέγχου και γενικότερα ασθενών ρευµάτων. Άποψη - πρόταση του ΣΜΕ∆ΕΚΕΜ είναι ότι η όσο το δυνατόν εκτενέστερη εφαρµογή κανονισµών µε βάση µονάδες φυσικού αντικειµένου οδηγεί σε αξιόπιστη προεκτίµηση του πραγµατικού κόστους µελέτης και παροχής υπηρεσιών. Σε συνεργασία µε το Υπουργείο Υποδοµών θα πρέπει να βρεθούν και να υλοποιηθούν οι αναγκαίες επεµβάσεις στη νοµοθεσία, που θα προστατέψουν αφενός την ποιότητα των µελετών και αφετέρου µία αξιοπρεπή αποζηµίωση των µελετητών για την παροχή των υπηρεσιών τους.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

ΣΥΝ∆ΕΣΜΩΝ

1. ΑΓΡΙΝΙΟΥ

T 26410 27456 F: 2641027420

Πάνου Σούλου 11 301 00

ΑΓΡΙΝΙΟ

2. ΑΡΓΟΛΙ∆ΑΣ

T 27510-69120 & F:24515

Β. Γεωργίου 8 212 00

ΑΡΓΟΣ

info@sedeag.gr

3. ΑΡΚΑ∆ΙΑΣ

T & F: 2710-239133

Πλ. Αγ. ∆ηµητρίου 15 221 00

ΤΡΙΠΟΛΗ

4. AΡΤΑΣ

T: 26810-21027, F: 26605

Γώγου Μπάκολα & Καραολή 471 00 ΑΡΤΑ

5. ΒΟΙΩΤΙΑΣ

T: 22610-22382, F: 27685

∆ηµ. Ανδρεαδάκη 46 321 00

ΛΕΙΒΑ∆ΙΑ

6. ΓΡΕΒΕΝΩΝ

T: 24620-87644, F: 87643

Εργατικής Πρωτοµαγιάς 1 511 00

ΓΡΕΒΕΝΑ

7. ∆ΡΑΜΑΣ

T: 25210-21780, F: 25506

Επίκουρου 2 661 00

∆ΡΑΜΑ

ergolip@gmail.com

an.papab@gmail.com

8. ∆. ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑΣ

T & F: 24610-39568

Μπουσίου & Εστίας 3 501 00

ΚΟΖΑΝΗ

synd-ergdm@ath.forthnet.gr

9. ∆Ω∆ΕΚΑΝΗΣΟΥ

T: 22410-26363, F: 36117

Εθν. Μακαρίου 45 851 00

ΡΟ∆ΟΣ

galkonstantina@yahoo.gr

10. ΕΒΡΟΥ

T: 25510-25141, F: 32298

∆ικαστηρίων 36 & Kανάρη 681 00

ΑΛΕΞ/ΛΗ

sedeevrou@gmail.com

11. ΕΥΒΟΙΑΣ

T: 22210-21578, F: 60374

Αντωνίου ∆ούνα 1 341 00

ΧΑΛΚΙ∆Α

12. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ

T: 22370-22440, F: 80294

Καραϊσκάκη 4 361 00

ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ

13. ΖΑΚΥΝΘΟΥ

T: 26950-48163, F: 41463

Φιλιτά 30 291 00

ΖΑΚΥΝΘΟΣ

14. ΗΛΕΙΑΣ

T: 26210-24992, F:24993

Μανωλοπούλου 53 271 00

ΠΥΡΓΟΣ

15. ΗΜΑΘΙΑΣ

T: 23310-21060 F: 21950

Ιεραρχών 1 591 00

ΒΕΡΟΙΑ

16. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

T: 2810-222460 F: 281101

info@enerdomi.gr

Ρούσσου Χούρδου 4 (3ος) 712 01

ΗΡΑΚΛΕΙΟ

spedeh@otenet.gr

17. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ & Κ. ΜΑΚ/ΝΙΑΣ T: 2310-27723, 277656 F: 230914

Αριστοτέλους 14 546 23

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

info@spedeth.gr

18. ΘΡΑΚΗΣ

T: 25310-26942, F:29165

Αγχιάλου 1-3-5 691 00

ΚΟΜΟΤΗΝΗ

sedethrakis@gmail.com

19. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

T: 26510-21482, F: 23678

Ν. Ζέρβα 4-6 453 32

ΙΩΑΝΝΙΝΑ

20. ΚΑΒΑΛΑΣ

T: 2510-222827 & F

Κασσάνδρου 1 654 03

ΚΑΒΑΛΑ

synergk@otenet.gr

21. ΚΑΡ∆ΙΤΣΑΣ

T & F: 24410-76947

Καζαµπάκα 4 431 00

ΚΑΡ∆ΙΤΣΑ

tee_karditsa@tee.gr

22. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

T: 24670-29858 & F

Αθ. ∆ιάκου 7 521 00

ΚΑΣΤΟΡΙΑ

info@spedekas.gr

23. ΚΕΡΚΥΡΑΣ

T: 26610-40986, F: 25180

Ταγµ.Καψάλη 22 491 00

ΚΑΡΤΕΡΙΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

24. ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

T: 26710-28747 & F:

Λ. Βεργωτή 14 281 00

ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ

25. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ

T: 27410-26491, F: 73577

Κροκιδά 73 201 00

ΚΟΡΙΝΘΟΣ

26.ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ

T: 22810-83615, F: 86562

Ακτή Π. Ράλλη & Άνδρου 1 841 00

ΣΥΡΟΣ

27. ΛΑΚΩΝΙΑΣ

T: 27310-23606, F: 29776

Ευαγγελιστρίας 45 231 00

ΣΠΑΡΤΗ

dpapadako@tee.gr sedelar@tee.gr

sedekorin@gmail.com

28. ΛΑΡΙΣΑΣ

T: 2410-535566 & F:535158

Καλλιθέας 7 & Τζαβέλλα 412 22

ΛΑΡΙΣΑ

29. ΛΑΣΙΘΙΟΥ

T: 28410-82855 & F

Λασιθίου 35 721 00

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

lioud@agn.forthnet.gr

30. ΛΕΣΒΟΥ

T: 22510-25159, F: 20136

Ολυµπίου Γυµν. 1 811 00

ΜΥΤΙΛΗΝΗ

bapsokard@gmail.com

31. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ

T: 24280-76803 & F

Κοραή 65 382 21

ΒΟΛΟΣ

32. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ

T: 26310-55400, F: 26310-55404

Ναυπάκτου 4 302 00

ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ

33. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

T: 27210-28145 & F:86973

K. Γεωργούλη 12 241 00

ΚΑΛΑΜΑΤΑ

34. ΞΑΝΘΗΣ

T: 25410-62789 & F

Βενιζέλου 84 671 00

ΞΑΝΘΗ

stavros@zouridis.com

35. ΠΑΤΡΩΝ

T: 2610-276813, F:620080

Κανακάρη 101 262 21

ΠΑΤΡΑ

info@spep.gr

sede.mesologiounafpaktou@gmail.com

36. ΠΕΛΛΑΣ

T: 23810-26681, F: 26681

Φιλίππου 26 582 00

Ε∆ΕΣΣΑ

npella@tee.gr

37. ΠΙΕΡΙΑΣ

T: 23510-23833,F: 23813

Αγ. Λαύρας 26 601 00

ΚΑΤΕΡΙΝΗ

spedepierias@gmail.com

38. ΠΡΕΒΕΖΑΣ - ΛΕΥΚΑ∆ΑΣ

T: 26820-22767, F:26927

4ο χλµ. Ε.Ο. Πρ. - Ιωαννίνων 481 00 ΠΡΕΒΕΖΑ

49. ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ

T: 210-3821731, F:3823402

Εµµ. Μπενάκη 18 106 78

ΑΘΗΝΑ

spedep@tee.gr

40. ΡΕΘΥΜΝΗΣ

T: 28310-52355 & fax

Κουντουριώτου 140 741 00

ΡΕΘΥΜΝΟ

sedenret@otenet.gr

41. ΣΕΡΡΩΝ

T: 23210-66661, T & F: 22172

Υψηλάντη 1 621 23

ΣΕΡΡΕΣ

sedeserron@gmail.com

42. ΤΡΙΚΑΛΩΝ

T 24310 70855 & F: 24310-79330

Καπαδοστρίου 28 421 00

ΤΡΙΚΑΛΑ

43. ΦΘΙΩΤΙ∆ΑΣ

T: 22310-24656 & F

Σωκράτους 8 351 00

ΛΑΜΙΑ

44. ΦΛΩΡΙΝΑΣ

T: 23850-45261, F: 23850-44060

33ου Συντάγµατος Πεζικού 12 531 00 ΦΛΩΡΙΝΑ

45. ΦΩΚΙ∆ΑΣ

T: 22650-22162, F: 22644

Ι. Γιδογιάννου 18, Άµφισσα 331 00

ΦΩΚΙ∆A ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ

46. ΧΑΛΚΙ∆ΙΚΗΣ

T: 23710-24456, F: 23800-21162

Κων/πόλεως 5 631 00

47. ΧΑΝΙΩΝ

T& fax: 28210-46546

Νεάρχου 23 (Κτίριο ΤΕΕ Τ∆Κ) 731 34 ΧΑΝΙΑ

48. ΧΙΟΥ

T: 22710-41724, F: 41411 - 20003

∆ηµογεροντίας 18 821 00

w w w . p es ed e . g r

sedelamia@gmail.com evage@tee.gr vlahosgiorgos@gmail.com sedechan@yahoo.gr

ΧΙΟΣ

BUSINESS

NEWS Η Trimble Inc., κορυφαίος κατασκευαστής συστηµάτων γεωπληροφορικής παγκοσµίως και η JGC Συστήµατα Γεωπληροφορικής Α.Ε., επεκτείνουν τη συνεργασία τους και στα προϊόντα 3D αποτύπωσης (laserscanning h/w & s/w)! H JGC Συστήµατα Γεωπληροφορικής Α.Ε. που κατέχει ηγετική θέση στην Ελλάδα µε τα προϊόντα SpectraPrecision και Nikon της Trimble Inc., µε την προσθήκη και των laserscanning προϊόντων της Trimble στην γκάµα της, έχει τη δυνατότητα να παρέχει ολοκληρωµένες λύσεις µε πρόδηλα πλεονεκτήµατα για τον χρήστη, όπως ενιαίο και ολοκληρωµένο λογισµικό για όλες τις εφαρµογές που υποστηρίζει το σύνολο των «αισθητήρων» της Trimble. Η κορυφαία ποιότητα των προϊόντων της Trimble Inc, σε συνδυασµό µε τη δυναµική, το γνωστικό υπόβαθρο των στελεχών της JGC Α.Ε. και την υποστήριξη µετά την πώληση που η JGC A.E. προσφέρει, αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της συνεργασίας. Η νέα εποχή ξεκίνησε… Επικοινωνήστε µαζί µας για περισσότερες πληροφορίες! website: www.jgc.gre-mail: info@jgc.gr

ΕΚΘΕΣΕΙΣ

∆ΙΕΘΝΕΙΣ

16η ∆ιεθνής Έκθεση SITP 201 21-25 Νοεµβρίου 2018 στην Αλγερία Η 16η ∆ιεθνής Έκθεση ∆ηµοσίων Έργων και Κατασκευών SITP 2018 προγραµµατίζεται να διεξαχθεί στις 21-25 Νοεµβρίου 2018 στο Εκθεσιακό Κέντρο του Αλγερίου στην Αλγερία. Οι ενδιαφερόµενοι επιχειρηµατίες µπορούν να αναζητήσουν περισσότερες πληροφορίες στις ιστoσελίδες του αλγερινού φορέα Εκθέσεων και Εξαγωγών www.safex.dz και της ∆ιεθνούς Έκθεσης SITP 2018 www.salontr.com

Επιχειρηµατική αποστολή του κλάδου δοµικών υλικών σε Σερβία και Ρωσία 9-15 ∆εκεµβρίου 2018 Ο Οργανισµός Enterprise Greece, στοχεύοντας στην ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων και της αύξησης των ελληνικών εξαγωγών, προγραµµατίζει τη διοργάνωση επιχειρηµατικών συναντήσεων στη Σερβία και τη Ρωσία, προκειµένου ελληνικές εξαγωγικές εταιρείες του κλάδου ∆οµικών Υλικών, να έλθουν σε επαφή µε αγοραστές των προαναφερόµενων χωρών. Οι επιχειρηµατικές συναντήσεις θα πραγµατοποιηθούν στο Βελιγράδι, στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη. Η συµµετοχή στην επιχειρηµατική αποστολή µπορεί να γίνει σε µία από τις δύο χώρες ή και στις δύο και δίνει τη δυνατότητα: 1. της πραγµατοποίησης προκαθορισµένων συναντήσεων µε τις κατάλληλες επιχειρήσεις 2. της διερεύνησης των δυνατοτήτων συνεργασίας 3. της ενηµέρωσης για τον ανταγωνισµό και τις συνθήκες της αγοράς. Για την συµµετοχή τους στην επιχειρηµατική αποστολή οι ενδιαφερόµενες εταιρείες θα πρέπει να αποστείλουν συµπληρωµένη έως τις 26 Οκτωβρίου 2018 την αίτηση συµµετοχής, επισυνάπτοντας το εταιρικό τους προφίλ στα αγγλικά.Περισσότερες πληροφορίες: Υπεύθυνη οργάνωσης ΖΩΗ ΛΕΓΓΑ Τηλ: +30 210 3355798, email: z.legga@enterprisegreece.gov.gr

Επιχειρηµατική αποστολή στο Βιετνάµ 10-13 ∆εκεµβρίου 2018 Το ΕΒΕΑ, ο ΣΕΒ, και ο ΣΕΒΕ σε συνεργασία µε το Εµπορικό και Βιοµηχανικό Επιµελητήριο του Βιετνάµ και την υποστήριξη του Υπουργείου Εξωτερικών, διοργανώνουν επιχειρηµατική αποστολή στο Ανόι και στην Χο Τσι Μιν του Βιετνάµ, από 10-13 ∆εκεµβρίου 2018, µε αναχώρηση το 8 ∆εκεµβρίου και επιστροφή την 14 ∆εκεµβρίου. Στην αποστολή θα εκπροσωπηθούν όλοι οι κλάδοι της ελληνικής οικονοµίας. Οι ενδιαφερόµενες εταιρίες θα πρέπει να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους έως και την Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2018, συµπληρώνοντας τη σχετική δήλωση που θα βρουν στο site του ΕΒΕΑ http://www.acci.gr/

w w w . pe se d e. g r