Εργοληπτικό Βήμα τεύχος 66 03-04/2009 by PESEDE

εργοληπτικό βήμα #66 ΜΑΡ.-ΑΠΡ.2009

Περιεχόμενα

Διμηνιαία Έκδοση

Ιδιοκτήτης

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ

Θεμιστοκλέους 4,10678 Αθήνα Τηλ: 210 3814735, 210 3838759 Εmail: secretary@secretary.gr URL: www.pesede.gr Εκδότης

Υπεύθυνος Σύμφωνα Με Το Νόμο Γρηγόριος Γρηγορόπουλος (Πρόεδρος Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.) Συντακτική Επιτροπή Βασίλειος Βλάχος Γεώργιος Κοσμάς Μεταξάς Βασιλείου Αρχισυνταξία-Δημοσιογραφική Επιμέλεια Νίκος Πέρπερας Δημιουργικό-Καλλιτεχνική Επιμέλεια

Ειδικοί Συνεργάτες Χ.Βέντζιος Ι.Γαλενιανός Τ.Γακίδης Γ. Κορομηλάς

Εμπορική Διεύθυνση

Γρ.Κυδωνιών 1, 17123, Ν.Σμύρνη Τηλ.: 210 9327858, Φαξ.: 210 9327953 URL.: www.stradmark.com E-mail.: info@stardmark.com ergoliptikovima@stradmark.com Διεύθυνση Διαφήμισης Κωνσταντίνος Βεντούρης

Πληκτρολογήστε > www.pesede.gr και απλοποιήστε τη ζωή σας! Νέα | Δραστηριότητες | Νομικά και φοροτεχνικά θέματα άμεσα και έγκυρα Από το χώρο εργασίας σας | Ότι ώρα επιθυμείτε

εργοληπτικό βήμα

Υποδοχή Διαφήμισης Λίνα Σιάρκου Εκτύπωση

Ανδραβίδας 7,13671, Χαμόμυλο Αχαρνών

Μέλη του

Πρόεδρος Γρηγόρης Γρηγορόπουλος (Θεσσαλονίκη) Αντιπρόεδρος Εμμανουήλ Κλαπαδάκης (Αθήνα) Αντιπρόεδρος Στέφανος Μπελιμπασάκης (Ηράκλειο) Γενικός Γραμματέας Βασίλης Βλάχος (Εύβοια) ΕΙΔΙΚΟΣ Γραμματέας Γιώργος Κοσμάς (Ιωάννινα) Ταμίας Γιώργος Γεωργουλόπουλος (Καλαμάτα) Σύμβουλοι Στέργιος Αυγέρης (Σέρρες) Μεταξάς Βασιλείου (Ημαθία) Χρήστος Γκέλλας (Αθήνα) Κωνσταντίνος Δέλκος (Ξάνθη) Μαρίνα Ζαχαράκη (Αθήνα) Χρήστος Καπάζογλου (Αθήνα) Νίκος Καραγιώργης (Χαλκιδική) Θεόδωρος Κατσάμπουλας (Πάτρα) Κωνσταντίνος Κατσούλας (Αθήνα) Πολυδεύκης Λιάκος (Κοζάνη) Βασίλειος Μητσόπουλος (Λάρισα) Γεώργιος Μπαρμπούτης (Καρδίτσα) Δημήτρης Μπουζιάκας (Αθήνα) Δημήτριος Ορφανίδης (Καβάλα) Κυριάκος Παπαπέτρος (Δωδεκάνησα) Κωνσταντίνος Παππάς (Αγρίνιο) Γιώργος Τζήκας (Θεσσαλονίκη) Βασίλειος Τσιρογιάννης (Θεσσαλονίκη) Αντώνιος Ρούλιος (Ρέθυμνο) Εκτελεστική Επιτροπή Γρηγόρης Γρηγορόπουλος Εμμανουήλ Κλαπαδάκης Στέφανος Μπελιμπασάκης Βασίλης Βλάχος Θεόδωρος Kατσάμπουλας Κωνσταντίνος Κατσούλας Βασίλειος Μητσόπουλος Εξελεγκτική Επιτροπή Νικόλαoς Παντελίδης (Λάρισα) Γεώργιος Φάκος (Πάτρα) Νικόλαος Προμπονάς (Αθήνα) Πειθαρχικό Συμβούλιο Αστέριος Νάρης (Λάρισα) Αθανάσιος Παππάς (Καβάλα) Ριχάρδος Ποβάσκη (Ηράκλειο)

Αιχμηρά

Δ.Σ. Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.

ΤΣΜΕΔΕ: Βήμα στο κενό… Πέρασε πια περισσότερο από ένας χρόνος από την ψήφιση του νόμου 3655/08 για τη δημιουργία του Ενιαίου Ταμείου Αυτοαπασχολούμενων Ασφαλισμένων (ΕΤΑΑ), και την ουσιαστική διάλυση του ΤΣΜΕΔΕ, παρά τη σφοδρή αντίδραση όλων των ασφαλισμένων του εργοληπτών και μηχανικών που το δημιούργησαν και το κατέστησαν ένα από τα ισχυρότερα ασφαλιστικά Ταμεία της χώρας. Σε αντίθεση με τις διακηρύξεις της κυβέρνησης, τι βλέπουμε όλοι οι ασφαλισμένοι στον ένα και πλέον χρόνο που πέρασε; Βλέπουμε εμείς, πρώτα απ’ όλα, τα μέλη της ΠΕΣΕΔΕ το πραξικόπημα αποκλεισμού εκπροσώπου της Ένωσής μας από τα Διοικητικά Συμβούλια τόσο του ΕΤΑΑ, όσο και του Τομέα Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, ύστερα από δεκαετίες συμμετοχής. Βλέπουμε να καθυστερεί ακόμη πιο πολύ η χορήγηση συντάξεων και η έγκριση δαπανών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, παρά τις προθέσεις και τις προσπάθειες που καταβάλλουν η Διοίκηση του Τομέα και οι εργαζόμενοι σ’ αυτόν. Βλέπουμε, αντί να στελεχώνονται οι υπηρεσίες του Ταμείου ανά την Ελλάδα να έχει ακόμη μεγαλύτερες ελλείψεις. Όλοι θυμόμαστε ότι πριν ψηφιστεί ο νόμος το ΤΣΜΕΔΕ ήταν έτοιμο να προσλάβει 150 υπαλλήλους για τη στελέχωση των υπηρεσιών του. Σήμερα, όχι μόνο αυτή η διαδικασία έχει «παγώσει», αλλά αντίθετα, αποσπώνται υπάλληλοι του ΤΣΜΕΔΕ για να στελεχώσουν άλλες υπηρεσίες του ΕΤΑΑ, με αποτέλεσμα το ΤΣΜΕΔΕ να αποδυναμώνεται και οι ασφαλισμένοι να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα προβλήματα από όσα ήδη αντιμετώπιζαν. Με λύπη παρατηρούμε ότι ενώ η Διοικούσα Επιτροπή Μηχανικών & Εργοληπτών του Ε.Τ.Α.Α. διαπιστώνει την αντιπροσωπευτικότητα των Συνδέσμων της ΠΕΣΕΔΕ σε αρκετούς νομούς της χώρας να επιμένει στο μη διορισμό των εκπροσώπων τους στις Εποπτεύουσες Επιτροπές των Γραφείων Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. Μαθαίνουμε ότι οι διαδικασίες λειτουργίας του Ταμείου έχουν γίνει πιο δύσκαμπτες, ακόμη και για την αγορά στυλογράφων και …χαρτιού υγείας, λόγω μη εφαρμογής

διατάξεων του ίδιου του νόμου. Πληροφορούμαστε ότι το 46% των συνολικών δαπανών του ΕΤΑΑ προέρχεται από τα ταμεία του ΤΣΜΕΔΕ, εντελώς αυθαίρετα, αφού είναι πολύ μικρότερο το ποσοστό των ασφαλισμένων μηχανικών και εργοληπτών σε αυτό. Πρόκειται, αν αληθεύει η πληροφορία αυτή, για μια πρόσθετη αφαίμαξη του Ταμείου, πέρα από το 10% που οδηγείται στο Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών, όπως λέει η κυβέρνηση, στην κάλυψη της «μαύρης τρύπας» των ελλειμμάτων όπως πιστεύουμε εμείς. Με τον αγώνα μας, βέβαια, γλιτώσαμε την εγγυοδοσία. Ωστόσο και εδώ δεν έχουν αποφευχθεί τα προβλήματα, ιδιαίτερα για τους εργολήπτες της περιφέρειας. Μπορούμε λοιπόν πλέον να πούμε με βεβαιότητα πως ο ένας στόχος των ενοποιήσεων που νομοθετήθηκαν είναι η κάλυψη των κενών του προϋπολογισμού. Την ίδια στιγμή που χάνονται πόροι από τα ΚΠΣ, οι φαρμακοβιομήχανοι και εισαγωγείς, τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, οι τράπεζες ασελγούν επί των πόρων του κοινωνικού συστήματος. Γενικεύεται μια λογική εισφοροδιαφυγής, φοροδιαφυγής και αυθαιρεσίας στην ελληνική κοινωνία. Η δεύτερη κύρια διαπίστωση των ενοποιήσεων είναι η ισοπέδωση των κοινωνικών διεκδικήσεων. Εμείς έχουμε ήδη διαγνώσει αυτόν τον κίνδυνο, ενώ προερχόμαστε από ένα ταμείο χωρίς κοινωνικούς πόρους, με χρέη του κράτους προς το ταμείο και με απολύτως υγιείς δείκτες βιωσιμότητας με βάση όλες τις αναλογιστικές μελέτες, οδηγούμαστε σε ένα ταμείο προβληματικής βιωσιμότητας. Δεν βλέπουμε λοιπόν καλύτερες μέρες με την ενοποίηση των Ταμείων. Και δεν μπορούμε παρά να εμμείνουμε στη θέση μας για την κατάργηση του νόμου. Η μόνη λύση είναι να συντονίσουμε τα βήματα μας με τους άλλους φορείς των ασφαλισμένων για την αυτοτέλεια του ΤΣΜΕΔΕ διεκδικώντας παράλληλα ένα πιο δίκαιο και αναβαθμισμένο ασφαλιστικό σύστημα.

Γρηγόρης Γρηγορόπουλος Πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ

www.pesede.gr

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Μηδενική ανάπτυξη Μηδενική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας για το 2009 προβλέπει ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος, στην ετήσια έκθεσή του που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα. Η εκτίμηση της ΤτΕ έρχεται να προστεθεί σε αντίστοιχες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που πρόκειται να ανακοινωθούν τον Μάιο, σύμφωνα με τις οποίες η ελληνική οικονομία θα έχει φέτος αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης. Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις της Τραπέζης της Ελλάδος, ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει φέτος στο 1,5%. Δεδομένης της στασιμότητας και της υποχώρησης του πληθωρισμού η, ΤτΕ εκτιμά ότι ο ρυθμός της πιστωτικής επέκτασης θα διαμορφωθεί στο 6%-8% αντί του 10% που προβλεπόταν στην αρχή του έτους. Όπως εκτιμούν οι οικονομικοί αναλυτές, η απότομη επιβράδυνση ή ακόμη και ύφεση της ελληνικής οικονομίας ανατρέπει τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για την οικονομική πολιτική και κυρίως για τη δημοσιονομική προσαρμογή, αφού η μείωση του ελλείμματος στο 3,7% του ΑΕΠ φέτος βασιζόταν σε ανάπτυξη κατά 1,1%.

Ζητούμενο η αντισεισμική θωράκιση Ο πολύνεκρος και ιδιαίτερα καταστροφικός σεισμός που έπληξε πρόσφατα την κεντρική Ιταλία και συγκλόνισε όλον τον κόσμο, επανέφερε στο προσκήνιο και για τη χώρα μας το ζήτημα της αντισεισμικής της θωράκισης. Όπως έχει επισημάνει το ΤΕΕ απαιτείται ενίσχυση των

εργοληπτικό βήμα

κτιρίων που έχουν χτιστεί πριν από το 1985, δηλαδή με τον παλαιό αντισεισμικό κανονισμό, και είναι εν δυνάμει τρωτά σε μελλοντικό ισχυρό σεισμό. Ιδιαίτερο βάρος πρέπει να δοθεί στα δημόσια κτίρια και γενικότερα στα κτίρια συνάθροισης κοινού, που υπολογίζονται περίπου σε 80.000, και στις οικοδομές με πυλωτή, που αντιπροσωπεύουν το 3% του συνολικού κτιριακού πλούτου της χώρας. Για τα ιδιωτικά κτίρια για να ξεκινήσει οποιαδήποτε δράση απαιτούνται νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν τις επεμβάσεις σε συνιδιόκτητα κτίρια (πολυκατοικίες), καθώς και δημιουργία κάποιου συστήματος για την οικονομική υποβοήθηση ενδεχόμενων επεμβάσεων (π.χ., δάνεια με ειδικούς όρους, επιδοτήσεις κτλ.). Μεγάλο ερωτηματικό βέβαια είναι η χρηματοδότηση ενός τέτοιου προγράμματος, αφού το κόστος ενίσχυσης μπορεί ανάλογα με την περίπτωση να κυμαίνεται από 5% ως 50% του κατασκευαστικού κόστους ενός κτιρίου. Το συνολικό κόστος σε εθνικό επίπεδο είναι ιλιγγιώδες, φτάνοντας κατά μέτριους υπολογισμούς τις μερικές δεκάδες ετήσια ΑΕΠ!

Τελεσίγραφο της Ε.Ε. για μέτρα Σκληραίνουν τη στάση τους έναντι της Ελλάδας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ecofin, πιέζοντας την κυβέρνηση να λάβει μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος αμέσως μετά τις ευρωεκλογές. Το συμβούλιο υπουργών Οικονομίας της Ε. Ε. αποφάσισε να μην περιμένει έως τις 24 Οκτωβρίου για να αξιολογήσει την πορεία μείωσης του ελλείμματος και τα μέτρα που θα πρέπει να έχουν ληφθεί έως τότε από το υπουργείο Οικονομίας, αλλά ειδικά για την Ελλάδα και την Ιρλανδία να προχωρήσει σε μια ενδιάμεση αξιολόγηση στις 8-9 Ιουνίου. Ο πρόεδρος του Eurogroup, Ζ. Κ. Γιουνκέρ, δήλωσε ότι «είναι σε γνώση του κ. Παπαθανασίου ότι η Ελλάδα πρέπει να πάρει αποφασιστικά μέτρα και συμφωνήθηκε να γίνει αξιολόγηση της κατάστασης τον Ιούνιο». Αλλά και ο ίδιος ο Γ. Παπαθανασίου δήλωσε ότι εάν χρειαστεί θα ληφθούν νέα μέτρα τον Ιούνιο. Ακόμη, επισήμανε ότι η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κάτω από 3% του ΑΕΠ έως το 2010 είναι μια προσπάθεια «δύσκολη και απαιτεί κόπο και θυσίες», ενώ παραδέχτηκε ότι «τα δύσκολα είναι μπροστά μας» και πως «είμαστε στο μέσον μιας καταιγίδας που κανείς δεν ξέρει πότε θα περάσει. Βρισκόμαστε καθημερινά μπροστά σε κρίσιμες αποφά-

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

σεις. Αποφάσεις με κόστος, είτε αυτό λέγεται πολιτικό είτε επιχειρηματικό είτε κοινωνικό». Το υπουργείο Οικονομίας αναζητεί μέτρα τόσο για τη συγκράτηση των δαπανών όσο και για την ενίσχυση των εσόδων. Ο κ. Παπαθανασίου απέκλεισε, πάντως, την αύξηση των φορολογικών συντελεστών στις επιχειρήσεις. Ωστόσο, εξετάζονται εναλλακτικά μέτρα όπως η αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα, των τελών κινητής τηλεφωνίας, ακόμα και των συντελεστών του ΕΤΑΚ. Η σκλήρυνση της στάσης έναντι της Ελλάδας οφείλεται στο γεγονός ότι μαζί με την Ιρλανδία έχουν το υψηλότερο κόστος δανεισμού, και στο ότι τα στοιχεία για τα δημοσιονομικά μεγέθη είναι αναξιόπιστα λόγω των αλλεπάλληλων αναθεωρήσεων, με τελευταία αυτή που ανεβάζει στα επίπεδα του 4,4% του ΑΕΠ το περυσινό έλλειμμα.

Έκρηξη ανεργίας Στο 9,4% ανήλθε το ποσοστό ανεργίας τον Ιανουάριο 2009 έναντι 8% που ήταν τον Ιανουάριο του 2008, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος. Αύξηση σημείωσε και σε σχέση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα, οπότε και βρισκόταν στο 8,9%. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 465.692 άτομα τον Ιανουάριο του 2009, έναντι των 390.210 ανέργων του Ιανουαρίου του 2008. Σε ό,τι αφορά το ποσοστό ανεργίας κατά περιφέρεια η ΕΣΥΕ ανακοίνωσε ότι: Το ποσοστό ανεργίας στην περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας τον Ιανουάριο του 2009 έφθασε το 16,4% (έναντι 13,3% του Ιανουαρίου 2008) και το 16,3% στην περιφέρεια νοτίου Αιγαίου (έναντι του 12,1%), ενώ στην Αττική το 7,1% έναντι του 6,7%. Η ανεργία πλήττει κυρίως τις γυναίκες (13,3% τον Ιανουάριο του 2009) έναντι 12,1% του Ιανουαρίου του 2008) και τις ηλικίες από 15-24 ετών όπου φτάνει το 25% έναντι 20,6% . Πηγές της ΕΣΥΕ αποδίδουν την έκρηξη της ανεργίας στη μείωση της απασχόλησης στις κατασκευές και στο λιανεμπόριο, ενώ ανησυχία επικρατεί για τις θέσεις απασχόλησης στον τουρισμό.

«Βουτιά» στην οικοδομή Νέα μεγάλη βουτιά έκανε η οικοδομική δραστηριότητα μέσα στον Ιανουάριο επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις παραγόντων της κτηματαγοράς ότι η κατάσταση θα επι-

εργοληπτικό βήμα

δεινωθεί εντός του 2009. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, ο όγκος κατασκευής μειώθηκε κατά 33,5% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Παράλληλα εκδόθηκαν 3.805 νέες άδειες έναντι 4.907 αδειών τον Ιανουάριο του 2008, μειώθηκαν δηλαδή κατά 22,5%. Είναι εντυπωσιακό πως για δημόσια έργα εκδόθηκαν μόλις 30 νέες άδειες! Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε ορισμένες Περιφέρειες η οικοδομή έχει κυριολεκτικά «νεκρώσει». Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως στη Δυτική Μακεδονία η πτώση της δραστηριότητας φθάνει το 75,6% και στο Βόρειο Αιγαίο το 66,9%. Επίσης, μεγάλη υποχώρηση κατά 37,3% παρατηρήθηκε και στην Αττική, με αποτέλεσμα η συγκεκριμένη Περιφέρεια να χάσει την... πρωτοκαθεδρία στην οικοδομή που διατηρούσε εδώ και πολλά χρόνια. Στην πρώτη θέση στον όγκο κατασκευής πέρασε τον Ιανουάριο η Κεντρική Μακεδονία, παρότι και εδώ είχαμε

μείωση της τάξης του 21,9%. Σημειώνεται ότι το 2008 η κάμψη της οικοδομικής δραστηριότητας κινήθηκε σε επίπεδα της τάξης του 15%-17%. Τα νεότερα στοιχεία για το φετινό Ιανουάριο αποκαλύπτουν συνεπώς ότι η κάμψη της οικοδομικής δραστηριότητας επιταχύνεται, επιδεινώνοντας δραματικά την κατάσταση στην αγορά ακινήτων και οδηγώντας σε σημαντική μείωση της απασχόλησης στα επαγγέλματα που σχετίζονται με τις οικοδομές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των κτηματομεσιτών, οι νεόδμητες οικοδομές που παραμένουν απούλητες φθάνουν τις 200.000 σε όλη τη χώρα. Ταυτόχρονα, η επιβράδυνση η οποία παρατηρείται στα οικοδομοτεχνικά έργα αυξάνει τα ποσοστά ανεργίας. Ήδη διατυπώνονται προβλέψεις για μείωση της απασχόλησης στον οικοδομικό κλάδο κατά 50.000 άτομα μέσα στη διετία 2008-2009…



Την 55η θέση καταλαμβάνει η Ελλάδα στον κατάλογο της Παγκόσμιας Έκθεσης Τεχνολογιών Πληροφορικής 2008 – 2009, που εξέδωσε το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, ενώ η Κύπρος βρίσκεται στην 33η θέση. Στην κορυφή, για όγδοη συνεχόμενη χρονιά βρίσκονται η Δανία και η Σουηδία, ενώ ακολουθούν οι ΗΠΑ, η Σιγκαπούρη και ο Καναδάς.



Για πρώτη φορά από ελληνικά χέρια άρχισε να βάφεται ο Πύργος του Άιφελ στο Παρίσι, γιορτάζοντας τα 120α γενέθλιά του. Πρόκειται για την εταιρεία ΣΤΕΛΜΑ ΑΤΕ, με ιδρυτή τον Σερραίο Ελευθέριο Μαματζή, που με έδρα τη Θεσσαλονίκη, ειδικεύεται στον τομέα της αντισκωριακής προστασίας και των βαφών, με σημαντικό αριθμό έργων τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε Γαλλία, Βουλγαρία, Πολωνία και Κουβέιτ. Ποιος είπε πως το ελληνικό κατασκευαστικό δυναμικό δεν έχει δυναμική και εμπειρία…



«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε κατ’ επανάληψη πληροφορίες από τις ελληνικές αρχές αναφορικά με την καθυστέρηση υλοποίησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων της περιόδου 2007 – 2013 και δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει τη μελλοντική υλοποίηση και απορρόφηση των εν λόγω προγραμμάτων». Αυτό απάντησε η Επίτροπος Ντ. Χούμπνερ σε ερώτηση του ευρωβουλευτή Κ. Μποτόπουλου. Τη στιγμή που συμβαίνει αυτό η περιφέρεια «διψά» για μικρά έργα που δεν εντάσσονται στο ΕΣΠΑ και άλλα παραμένουν μετέωρα περιμένοντας τους «μεσίες επενδυτές» των ΣΔΙΤ…



Περίπου 1,8 δισεκατομμύριο άνθρωποι, δηλαδή περισσότεροι από το μισό του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού, προσφέρουν σήμερα εργασία χωρίς σύμβαση και οποιαδήποτε κοινωνική ασφάλιση, ενώ ο αριθμός αυτός προβλέπεται να αυξηθεί ως το 2020 και να φτάσει στα δύο τρίτα του εργατικού δυναμικού. Αυτό ανακοίνωσε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).



Δυστυχώς, για το υπουργείο Οικονομίας, όπως φαίνεται, πραγματική οικονομία στον τόπο μας είναι αυτή της εμπορίας αυτοκινήτων – κι ας τα εισάγουμε κατά 100%! Γιαυτό και αποφάσισε να τη στηρίξει μειώνοντας κατά 50% τα τέλη ταξινόμησης, που σημαίνει αντίστοιχη μείωση των δημοσίων εσόδων. Αυτή που καλούνται όλοι οι Έλληνες πολίτες να αναπληρώσουν με «πάγωμα» μισθών και πρόσθετες εισφορές και φορολογία. Αυτή που θα στερηθεί η πραγματική οικονομία, όπως π.χ. οι κατασκευές, οι αποκαλούμενες και ως «ατμομηχανή της ανάπτυξης»…

Εξαγγελίες για δίκτυα ύδρευσης Tη δημιουργία σύγχρονων δικτύων άρδευσης - ύδρευσης σε Πελοπόννησο, Στερεά Eλλάδα και Mακεδονία, συνολικού προϋπολογισμού 73,122 εκατ. ευρώ ανακοίνωσε ο υπουργός Aγροτικής Aνάπτυξης και Tροφίμων Σωτήρης Xατζηγάκης. Στόχος είναι, όπως είπε ο υπουργός, η αντιμετώπιση του βασανιστικού προβλήματος της λειψυδρίας αλλά και της σπατάλης των πολύτιμων υδάτινων πόρων, ώστε να αναπτυχθεί και να βελτιωθεί η γεωργική παραγωγή, με προστασία του περιβάλλοντος. Τα μέτρα είναι: 1. Mεταφορά και διανομή νερού άρδευσης από δίκτυα Aναβάλου σε Kουτσοπόδι, Mυκήνες, Mοναστηράκι, Φίχτια, Xωνικά, Aεροδρόμιο, Eλληνικό και Δήμο Mηδέας N. Aργολίδας. 2. Aναβάθμιση αντλιοστασίου & φράγματος Aναβάλου N. Aργολίδας. 3. Bελτιώσεις δικτύων Aναβάλου N. Aργολίδας. 4. Aρδευτικό έργο Aγίου Γεωργίου N. Aιτωλοακαρνανίας. 5. Aντικατάσταση προβληματικών υπόγειων αγωγών του TOEB Mυρτουντίων N. Hλείας. 6 . A ρ δ ε υ τ ι κ ό φ ρ ά γ μ α Γο υ μ έ ν ι σ σ α ς N . K ι λ κ ί ς . 7. Aρδευτική λιμνοδεξαμενή Kάρπης N. Kιλκίς. Ελπίζουμε οι εξαγγελίες αυτές να μη μείνουν στα λόγια…

Νέα δάνεια από το ΤΕΜΠΜΕ Τα δάνεια άλλων 50.000 επιχειρήσεων πρόκειται να εγγυηθεί το Ταμείο Εγγυοδοσίας στη δεύτερη φάση του προγράμματος για την ενίσχυση της ρευστότητάς τους, ανακοίνωσε ο υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης.

Σπίθες

www.pesede.gr

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

Το πρόγραμμα προβλέπει την εγγύηση δανείων χωρίς επιδότηση επιτοκίου, γεγονός που θα επιβαρύνει με περίπου 3.000 ευρώ τον δανειολήπτη με δάνειο 100.000 ευρώ. Οι εταιρείες που θα συμμετέχουν δεν χρειάζεται να έχουν τις τρεις τελευταίες χρήσεις τους κερδοφόρες, παρά μόνο τον μέσο όρο των τριών τελευταίων ετών. Το ανώτατο ύψος του δανείου που μπορεί να λάβει κάποιος επιχειρηματίας μειώνεται από τις 450.000 ευρώ στις 125.000. Μειώνεται επίσης στο 0,25% η εφάπαξ προμήθεια που λάμβανε για κάθε δάνειο του ΤΕΜΠΜΕ και έφθανε στο 1%. Όπως δήλωσε ο κ. Χατζηδάκης καταργείται η επιδότηση επιτοκίου γιατί υπήρχαν καταγγελίες για επανατοποθέτηση των χρημάτων αυτών στις τράπεζες χρησιμοποιώντας τους τόκους προς όφελός τους!

Ένας αποκλεισμός με ευρύτερη σημασία Είσοδο και έξοδο στην Εγνατία Οδό διεκδικούν οι κάτοικοι των Δήμων Ανατολικού Ζαγορίου, Κεντρικού Ζαγορίου, Εγνατίας, Περάματος και Παμβώτιδας, οι οποίοι προχώρησαν σε δίωρο αποκλεισμό του μεγάλου αυτοκινητοδρόμου στο ύψος της σήραγγας του Δρίσκου, από την πλευρά της Μπαλντούμας. Όπως δηλώνουν, δεν ανέχονται να βλέπουν να κινούνται προς Μακεδονία και Γιάννενα κάτοικοι πολλών άλλων περιοχών, ενώ αυτοί θα πρέπει να χρησιμοποιούν το παλιό οδικό δίκτυο. Αφιερωμένο εξαιρετικά στους κυβερνώντες, που νομίζουν ότι εξαντλούν το καθήκον τους εξαγγέλλοντας, δημοπρατώντας και χρηματοδοτώντας μόνο «Μεγάλα Έργα»…

Οι ημιυπαίθριοι καλύπτουν …«μαύρες τρύπες» Αμέσως μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, ώστε να μη συνδεθεί με προεκλογικές σκοπιμότητες, ετοιμάζονται τα υπουργεία ΠΕΧΩΔΕ και Οικονομίας να προωθήσουν την κοινή υπουργική ρύθμιση για την «τακτοποίηση» των παρανόμως κλειστών ημιυπαίθριων χώρων. Η ρύθμιση αφορά σε περισσότερα από 1,5 εκατομμύριο διαμερίσματα. Όπως αναμένεται, η συντριπτική πλειοψηφία των ενδιαφερόμενων ιδιοκτητών θα σπεύσει να τους «δηλώσει για να τους σώσει», δεδομένου ότι η τακτοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων θα γίνει υπό την απειλή μεγάλων προστίμων. Για τους μη γνωρίζοντες, πρόκειται για τα ισχύοντα πρόστιμα

εργοληπτικό βήμα

του νόμου 3212/2003, τα οποία είναι ίσα με την αντικειμενική αξία της κτιριολογικής αυθαιρεσίας του ακινήτου. Δηλαδή, για τους παράνομους ημιυπαίθριους χώρους, οι οποίοι είναι συνήθως επιφάνειας 10 έως 15 τετραγωνικών μέτρων, τα πρόστιμα ανέγερσης θα ανέρχονται σε 20.000 έως 30.000 ευρώ στις περισσότερες αστικές περιοχές της χώρας, ενώ θα εκτινάσσονται σε πολύ μεγαλύτερα ύψη στα μεσαία και ακριβά προάστια. Ακολουθούν και πρόστιμα διατήρησης, ίσα με το 50% του προστίμου ανέγερσης. Δηλαδή, οι ιδιοκτήτες που θα πέσουν στην «τσιμπίδα» της πολεοδομίας και της εφορίας θα πληρώνουν άλλα 10.000 έως 15.000 ευρώ κάθε χρόνο, για όσο διάστημα διατηρείται ο κλειστός ημιυπαίθριος χώρος, εάν δεν κάνουν χρήση της νέας ρύθμισης. Τα πρόστιμα θα ενεργοποιηθούν με νέους ελεγκτικούς μηχανισμούς αμέσως μετά την εκπνοή της προθεσμίας που θα δοθεί. Η διάρκειά της υπολογίζεται ότι θα είναι από τέσσερις έως έξι μήνες, αρχής γενομένης από τον Ιούλιο ή το Σεπτέμβριο έως το τέλος του 2009. Το κράτος προσδοκά από την είσπραξη του εφάπαξ προστίμου, που θα αντιστοιχεί σε μικρό ποσοστό (10 έως 15%) της αντικειμενικής αξίας (δηλαδή περίπου 200 έως 300 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο), να συγκεντρώσει στα ταμεία του περί τα 4 δισ. ευρώ. Δηλαδή πρόκειται για εισπρακτικό μέτρο, ώστε να καλυφθούν κάποιες απ’ τις «μαύρες τρύπες» του Κρατικού Προϋπολογισμού.

Επελαύνει στο διαδίκτυο ο «Μεγάλος Αδελφός» Λίστες με τους δικτυακούς τόπους που επισκέπτονται οι χρήστες, τα e-mail που ανταλλάσσουν, καθώς και τις τυχόν τη-

λεφωνικές κλήσεις που πραγματοποιούν μέσω του Διαδικτύου (π.χ. μέσω Skype), αποθηκεύονται υποχρεωτικά για 12 μήνες από τους παρόχους πρόσβασης (ISP) σύμφωνα με Οδηγία της ΕΕ που τέθηκε ήδη σε εφαρμογή. Το σχέδιο παρακολούθησης των τηλεπικοινωνιών στην ΕΕ είχε αποφασιστεί με βρετανική πρόταση έπειτα από τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Λονδίνο το 2005. Έγινε τελικά δεκτό παρά τις αντιδράσεις οργανώσεων και ορισμένων κυβερνήσεων, οι οποίες έκαναν λόγο για επέλαση του Μεγάλου Αδελφού: στη Γερμανία, προσφυγή κατά της Οδηγίας εξετάζεται στο δικαστήριο, ενώ η Σουηδία έχει αποφασίσει να μην εφαρμόσει το πανευρωπαϊκό μέτρο. Σε ισχύ, πάντως, έχει ήδη τεθεί η αντίστοιχη οδηγία που υποχρεώνει τις εταιρείας τηλεφωνίας να διατηρούν για διάστημα 12 μηνών τα αρχεία με τις κλήσεις των πελατών τους. Τα δεδομένα που υποχρεούνται να αποθηκεύουν οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών και Διαδικτύου δεν περιλαμβάνουν το περιεχόμενο των e-mail, των ιστοσελίδων ή των τηλεφωνικών κλήσεων, αλλά μόνο το πού και το πότε έγιναν προσπάθειες σύνδεσης από τον καθένα χρήστη. Τα αρχεία καλύπτονται από το απόρρητο των επικοινωνιών και οι Αρχές μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτά μόνο με εισαγγελική εντολή. Το μέτρο είχε προκαλέσει αντιδράσεις και από τις ίδιες τις εταιρείες, με το επιχείρημα ότι η διατήρηση των δεδομένων έστω και για 12 μόνο μήνες κοστίζει ακριβά. Έντονες ήταν και οι αντιδράσεις οργανώσεων για την προστασία της ιδιωτικότητας, οι οποίες κατηγόρησαν την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι χρησιμοποίησε ως αφορμή τις επιθέσεις στο Λονδίνο για να εφαρμόσει απαράδεκτα μέτρα παρακολούθησης των πολιτών.

Ατζέντα

ΒΟΛΟΣ, 27 έως 30 Μαϊου 2009. Συνέδριο με θέμα: «Ολοκληρωμένη διαχείριση υδατικών πόρων σε συνθήκες κλιματικών αλλαγών». Το διοργανώνουν: Ελληνική Υδροτεχνική Ένωση (ΕΥΕ) και Ελληνική Επιτροπή Διαχείρισης Υδατικών Πόρων (ΕΕΔΥΠ). Πληροφορίες: www.civ.uth.gr, www.hydro-volos2009.uth.gr ΡΟΔΟΣ, 27 έως 29 Μαϊου 2009. 7ο Διεθνές Συμπόσιο της RILEM: «Advanced Testing and Characterization of Bituminous Materials». Το διοργανώνουν: Εργαστήριο Οδοποιίας του ΕΜΠ, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, το Πολυτεχνείο του DELFT και το Ελβετικό κέντρο Ερευνών Οδοστρωμάτων (EMPA). Χώρος διεξαγωγής: Ξενοδοχείο «Rodos Palace». Πληροφορίες: http://www.NTUA-RILEM-ATCBM09.gr, τηλ.: 210-7721279. ΜΥΚΟΝΟΣ, 21 έως 26 Ιουνίου 2009. Διεθνές Συνέδριο με θέμα: «Διαχείριση Περιβάλλοντος, Μηχανικής, Σχεδιασμού και Οικονομικών». Το συνδιοργανώνουν: ΤΕΕ, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ΑΠΘ, και το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας. Χώρος διεξαγωγής: Ξενοδοχείο «Royal Myconian Hotel & Thalasso Spa», Ελιά Μυκόνου. Πληροφορίες: Μανάκου Βίκυ τηλ.: 24210 – 74.282, 24210 – 74.459, ΦΑΞ: 24210-74.276, e-mail: vmanak@ uth.gr, webpage: www.cemepe.prd.uth.gr ΡΟΔΟΣ, 22 έως 24 Ιουνίου 2009. Διεθνές Συνέδριο Υπολογιστικής Μηχανικής – SEECCM 2009. Το διοργανώνει το Ε.Μ.Πολυτεχνείο. Πληροφορίες: τηλ.: 210-7721.692, ΦΑΞ: 210-7721.693, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: seeccm2009@central.ntua.gr, ιστοσελίδα: http://www.seeccm2009. org ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ, 22 και 23 Σεπτεμβρίου 2009. 3ο Ελληνο-Ιαπωνικό Συμπόσιο με θέμα «Αντισεισμικός Σχεδιασμός Θεμελιώσεων: Έμφαση στα Έργα Υποδομής». Το διοργανώνει: Το Ελληνικό Τμήμα Αντισεισμικής Μηχανικής (ΕΤΑΜ), σε συνεργασία με το Εργαστήριο Εδαφομηχανικής του ΕΜΠ και το Τμήμα Σεισμικής Μηχανικής του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών της Ιαπωνίας. Χώρος διεξαγωγής: Συνεδριακό Κέντρο «Πέτρος Νομικός», Φηρά Σαντορίνης. Πληροφορίες: www.ntua.gr/gi-workshop, καθώς και στα τηλέφωνα: 210-7724.076, 210-7723.383. ΒΟΛΟΣ, 24 έως 27 Σεπτεμβρίου 2009. 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης. Το διοργανώνουν: ΤΕΕ, τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Πληροφορίες: Τηλέφωνα: 2421074.282, 74.459, web page: www.prd.uth.gr

www.pesede.gr

TO ΓΕΓΟΝΟΣ Αισθητή η παρουσία της ΠΕΣΕΔΕ στη Διημερίδα για τα Δημόσια Έργα

Πραγματοποιήθηκε στις 28 και 29 Απριλίου στο Ξενοδοχείο «ΤΙΤΑΝΙΑ» Διημερίδα του Τ.Ε.Ε. και των Εργοληπτικών Οργανώσεων με θέμα «Ανάγκη διαμόρφωσης θεσμικού πλαισίου τεχνικών δημοσίων έργων – διαφάνεια». Στη Διημερίδα η Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε., η οποία ήταν συνδιοργανώτρια έκανε ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία της, με τις θέσεις, τις προτάσεις της και τη γενικότερη παρουσία της. Ειδικότερα συμμετείχε με τις εισηγήσεις του Προέδρου Γρηγόρη Γρηγορόπουλου στη Συνεδρία που αφορούσε τα Σ.Δ.Ι.Τ. και του μέλους του Δ.Σ. Γιώργου Μπαρμπούτη στη Συνεδρία που αφορούσε το ΜΗΚΙΕ. Επίσης με την Προεδρία του Αντιπροέδρου της Στέφανου Μπελιμπασάκη στη Συνεδρία για την Τιμολόγηση των έργων–Γενικοί και Ειδικοί Όροι. Τέλος, πολλά στελέχη της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. συμμετείχαν στις εργασίες της Διημερίδας με ερωτήσεις και τοποθετήσεις. Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου παρουσιάστηκε ανάγλυφα η «εικόνα καταστροφής» που βιώνει ο κλάδος των κατασκευαστικών επιχειρήσεων, αφού κάθε ημέρα κλείνουν ή απειλούνται με κλείσιμο μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, λόγω ανυπαρξίας αντικειμένου, στρεβλώσεων της νομοθεσίας, απαράδεκτων τιμολογίων, αλλά και τη λαίλαπα των ΣΔΙΤ. Επιπλέον οι εργολάβοι μένουν απλήρωτοι και μάλιστα

εργοληπτικό βήμα

σε συμβάσεις που πολλές φορές είναι κάτω από το κόστος, χρηματοδοτώντας ουσιαστικά το Δημόσιο και κυρίως τους δήμους, όπου σημειώνονται τα περισσότερα προβλήματα. Στο συνέδριο υπογραμμίστηκε ότι οι εκπτώσεις που προσφέρουν οι κατασκευαστές επί του προϋπολογισμού των έργων κατά μέσον όρο κυμαίνονται στο 40%, ποσοστό που θεωρείται υψηλό, καθώς ξεπερνά τα όρια που θέτει ο νόμος και έχει σοβαρές επιπτώσεις. Ο παριστάμενος υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος αποδέχθηκε το ποσοστό, αλλά τόνισε ότι για τα μεγάλα έργα του ΥΠΕΧΩΔΕ οι εκπτώσεις είναι χαμηλότερες και κυμαίνονται γύρω στο 25%-30%. Ο κ. Ξανθόπουλος ανέφερε ότι δεν πρόκειται να γίνει τροποποίηση των νόμων για την ανάθεση δημοσίων έργων και μελετών, διότι είναι οι βέλτιστοι για τις ελληνικές συνθήκες. «Καταφέραμε», δήλωσε, «χάρη σε αυτό το καθαρό πλαίσιο ανάθεσης των έργων να έχουμε σήμερα αναθέσει ως ΥΠΕΧΩΔΕ γύρω στα 410 σημαντικά έργα που έχουν προϋπολογισμό περίπου 19 δισ. ευρώ». Ωστόσο δεν απέκλεισε να γίνουν βελτιώσεις στους νόμους αυτούς, προκειμένου να σταματήσουν οι όποιες στρεβλώσεις. Αυτή την περίοδο οι μηχανικοί και όλοι οι εργαζόμενοι στον τομέα των κατασκευών (μελετητές, εργολήπτες, απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα, τεχνίτες) αισθάνονται ότι βρίσκονται μπροστά σε εργασιακή «απειλή» ή πλήττονται ήδη, τόνισε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιάννης Αλαβάνος , ο οποίος ανέφερε ότι 400 επαγγέλματα έχουν

συνάφεια με τις κατασκευές, ενώ για 200 είναι η κύρια απασχόλησή τους. Είναι μέσα στους τέσσερις δυναμικότερα αναπτυσσόμενους κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Οι περισσότερες νέες θέσεις εργασίας (το 19%), στο σύνολο της οικονομίας, την τελευταία 10ετία δημιουργήθηκαν από τις δράσεις του κατασκευαστικού τομέα. Ωστόσο δεν φαίνεται να δίδεται στον κατασκευαστικό χώρο η ανάλογη ώθηση. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ ανέφερε ότι υπάρχει έλλειμμα μελετών, έλλειμμα προτεραιοτήτων για την επιλογή των δημοσίων έργων, ενώ τα ποσοστά των εκπτώσεων αυξάνονται από τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις και έχουν φθάσει κατά μέσον όρο στο 40%. Ο Γ. Αλαβάνος πρότεινε να καθιερωθεί ένα εξελιγμένο σύστημα τιμολόγησης και κοστολόγησης των έργων, να τηρούνται οι θετικές διατάξεις του νόμου για τις μελέτες, ενώ πρότεινε το ΥΠΕΧΩΔΕ να έχει την επιμέλεια για όλα τα έργα που γίνονται στη χώρα και να δημιουργηθεί παρατηρητήριο έργων για την προστασία της διαφάνειας. Για την αντιμετώπιση της κρίσης στον κατασκευαστικό τομέα πρότεινε: Την αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, με ανακατανομή πόρων, με δανεισμό υπό τις καλύτερες δυνατές προϋποθέσεις, με έλεγχο της παραοικονομίας, με ειδική φορολόγηση. Την αναδιάρθρωση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. Την ενίσχυση των περιφερειακών προγραμμάτων και μέσω του προγράμματος «Θησέας». Την καταβολή δεδουλευμένων σε μελετητές και εργολήπτες. Τόνισε ακόμη ότι οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται αποτελούν πηγή εκβιασμών, ενώ για το ΕΣΠΑ είπε πως είναι γνωστό ότι είμαστε στον τρίτο χρόνο και απορροφήσεις δεν υπάρχουν.

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΣ Η Περιφέρεια απαιτεί έργα για να δουλέψει Χαίρομαι που οι δουλειές επιτρέψανε στον κύριο υπουργό να είναι παρών. Θα ήθελα να πω ορισμένα πράγματα. Από τους Ολυμπιακούς του 2004, τους οποίους περιμέναμε να τελειώσουν στην περιφέρεια για να πάνε τα έργα προς τα εκεί, περάσαμε στο Γ΄ ΚΠΣ, από κοντά και το ΕΣΠΑ. Συμφωνούμε για τα 19 δισ. ευρώ ότι πράγματι υπάρχουν σε εκτέλεση. Είναι αυτοκινητόδρομοι. Είναι η Εγνατία, είναι οι συμβάσεις παραχώρησης. Αυτοί οι δρόμοι, οι οποίοι είναι σίγουρα απαραίτητοι για τη χώρα, έχουν κόμβους, κύριε υπουργέ. Άλλοι είναι πολύ καλοί, άλλοι είναι λιγότερο καλοί, όπως της Κοζάνης που μπορείς να βρεθείς αλλού αντί γι’ αλλού ας πούμε. Σε κάθε περίπτωση όμως για να βγούμε από τον κόμβο βγάζουμε ένα φλας, είτε δεξί είτε αριστερό δεν έχει σημασία σε αυτή την περίπτωση. Εκεί αρχίζει μία άλλη πραγματικότητα. Αρχίζει η πραγματικότητα εκτός αυτοκινητόδρομου. Αυτή η πραγματικότητα εκτός αυτοκινητόδρομου, η οποία αφορά τη συντριπτική πλειοψηφία των μελών της ΠΕΣΕΔΕ, είναι πολύ-πολύ λιγότερο λαμπερή από αυτά τα οποία περιγρά-

φηκαν με τα 19 δισ. ευρώ. Είναι μια στάση αναμονής η οποία έχει φτάσει στα όριά της, στην οποία πλέον προστέθηκε και η οικονομική κρίση, η οποία έδωσε τη χαριστική βολή σε μια σειρά από πράγματα. Έχουμε την αίσθηση ότι για μια ακόμα φορά, πάλι με επιχειρήματα, τα έργα στην περιφέρεια πήραν αναβολή. Και πολύ φοβάμαι ότι θα πάρουν και μια πολύ-πολύ μεγάλη αναβολή πλέον, γιατί μία από τις βασικότερες επιλογές της κυβέρνησης ήταν η επιλογή της για τα ΣΔΙΤ. Τη βάφτισε το Υπουργείο Οικονομικών «μεταρρύθμιση». Η μεταρρύθμιση αυτή έφτασε σε σημείο τον Δεκέμβριο του 2008, στην κατάθεση του προϋπολογισμού, να αναφερθούν 56 συμβάσεις ΣΔΙΤ, συνολικού προϋπολογισμού 5,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων σημείωσε το ίδιο το Υπουργείο Οικονομικών ότι 4 μόνο είναι ανταποδοτικές. Τώρα τι περιμένουμε; Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έδωσε 1,6 δισ. ευρώ για το 2009 και από αυτά τα 1,6 δισ. ευρώ ξεχώρισε 10 εκατομμύρια για τους πυροσβεστικούς σταθμούς. Τελικά, κύριε υπουργέ, πολύ φοβάμαι ότι όταν παραδοθεί ο πρώτος πυροσβεστικός σταθμός θα τον εγκαινιάσει ο πρωθυπουργός της Ελλάδος πλέον.

Δηλαδή αυτή πια η ιστορία, επί τέσσερα χρόνια να περιμένει όλη η Ελλάδα να βρεθούν λεφτά για 7 πυροσβεστικούς σταθμούς αξίας, με δεδομένα τιμολογίων ΥΠΕΧΩΔΕ, 1,5 εκ. ευρώ ο καθένας, τους κάναμε 30, στο τέλος πρέπει να φωνάξουμε όλοι μαζί «Ζήτω! Κατάφερε το Υπουργείο Οικονομικών να φτιάξει έναν πυροσβεστικό σταθμό!». Κάπου πρέπει να σταματήσει αυτή η ιστορία. Δηλαδή αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων ότι μιλάμε για μια επιλογή η οποία έχει θέσει σε ομηρία 5,7 δισ. ευρώ έργα που δεν μπορούν να μπουν ούτε στο ΕΣΠΑ, ούτε να δημοπρατηθούν άμεσα. Περιμένουμε από ένα σύστημα, το οποίο έχει εκτιναχθεί στον αέρα, το χρηματοπιστωτικό σύστημα, το οποίο λειτουργούσε χρόνια ολόκληρα κοροϊδεύοντας την υφήλιο με τα παράγωγά του, να έρθει να μας κάνει έργα στην Ελλάδα. Δεν θα έρθει να μας κάνει έργα στην Ελλάδα.

www.pesede.gr

TO ΓΕΓΟΝΟΣ

Ας πάρουμε πια ένα δεδομένο. Ότι τα 5,7 δισ. ευρώ, εάν δημοπρατηθούν με τα τιμολόγια του Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ, θα δημοπρατηθούν με προϋπολογισμό της τάξεως των 2 δισ. ευρώ, θα πάρουν την έκπτωσή τους και θα γίνουν. Αυτό ζητάει όλη η περιφέρεια πλέον. Δεν μπορεί πια, επειδή κάποιοι αντιμετωπίζουν στην Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ μια εικονική πραγματικότητα γύρω από το πώς θα γίνουν κάποια έργα και πώς θα έρθουν κάποια λεφτά και πώς θα δοθούν κάποια λεφτά, δεν μπορεί αυτά τα έργα να παραμένουν σε ομηρία. Δηλαδή μια περιφέρεια ολόκληρη να ζητάει έργα σήμερα και εμείς να τους λέμε: «Περίμενε. Για το 2009 κλείσαμε. Βρήκαμε 10 εκ. ευρώ για τους πυροσβεστικούς σταθμούς. Περίμενε τώρα το 2010 για τα υπόλοιπα 5 δισ. και 690 εκατομμύρια ευρώ, να σου τα βρούμε για να σου κάνουμε σχολεία!». Σχολεία, εντάξει; Δηλαδή, συγνώμη. Από κάποιο σημείο και μετά εδώ έχει ξεπεραστεί κάθε λογική. Κάθε λογική πιστεύω ώριμης πολιτικής αντιμετώπισης δεδομένων. Στην Ελλάδα τα σχολεία τα φτιάχνει η κοινωνία. Τα αποδίδει η πολιτεία στην κοινωνία. Είναι υποχρέωση της

εργοληπτικό βήμα

πολιτείας στην κοινωνία. Δεν είναι σε καμία περίπτωση τραπεζικό προϊόν. Δεν μπορώ να καταλάβω. Ειλικρινά, δεν μπορώ να καταλάβω. Υπάρχουν άνθρωποι και άνθρωποι. Και φυσικά η Νέα Δημοκρατία είναι ένα τεράστιο κόμμα σε εκλογική βάση, το οποίο δεν είναι δυνατόν να παγιδεύεται σε τέτοιες ιστορίες. Δεν είναι δυνατόν να έχουμε τον νομικό σύμβουλο των ΣΔΙΤ, θα τον ακούσουμε και στις 14 Μαΐου, ο οποίος να απαιτεί και να λέει ότι «Κύριοι, εγώ πρέπει να προστατεύσω τους πελάτες μου. Άρα μέσα στη σύμβαση των ΣΔΙΤ εγώ θα πρέπει να βάλω ότι η 25ετής υποχρέωση θα τιτλοποιείται με τίτλους του ελληνικού δημοσίου και θα μου δίνεται το δικαίωμα να την παίζω στο παιχνίδι των παραγώγων του χρηματιστηρίου, γιατί έτσι εξασφαλίζω τα χρήματα του πελάτη μου». Μπαίνουμε σε τέτοιες λογικές; Δηλαδή για όνομα του Θεού και της Παναγίας. Κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσει αυτή η ιστορία πια, διότι είναι τεράστια αυτή η ανατροπή που γίνεται σε στοιχειώδεις σχέσεις πολιτείαςκοινωνίας. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό το πράγμα. Για να ανακάμψει η οικονομία, θέλει έργα σήμερα. Θέλει άμεσες δημοπρατήσεις έργων. Πρέπει να κινηθεί σε

όλη τη χώρα η παραγωγή δημόσιων έργων. Δεν μπορούμε να έχουμε 5,7 δισ. ευρώ σε ομηρία, κύριε υπουργέ. Συγνώμη. Δεν ξέρω πώς θα γίνει να ξεμπλοκαριστεί αυτή η ιστορία, είναι πραγματικά δικό σας θέμα, γιατί εσείς είστε κυβέρνηση, αλλά το θέμα δεν μπορεί να πάει παραπέρα. Κάποιος είπε - και πολύ σωστά είπε - ότι η κρίση χαρακτηρίζεται από το παλιό που πεθαίνει και το καινούργιο που δεν μπορεί να γεννηθεί. Μεγάλος ήταν αυτός που το είπε και είχε δίκιο. Τώρα, εάν προσδοκούμε ότι από το καταρρέον χρηματοπιστωτικό σύστημα, το οποίο κανείς ακόμα δεν έχει προσδιορίσει τις επιπτώσεις που θα έχει πάνω στην κοινωνία, αυτή η αθρόα στήριξή του με τα δισ. των χρημάτων που δοθήκανε, να περιμένουμε να ξανα-ανακάμψει για να δούμε έργα στην Ελλάδα, πιστεύω ότι είμαστε πάρα πολύ μακριά από αυτό που ζητάει σήμερα ολόκληρη η Ελλάδα. Έργα ζητάει, δημοπρατήσεις έργων ζητάει, χρηματοδοτήσεις έργων ζητάει, για να ανακάμψουμε, να δουλέψει όλο αυτό το παραγωγικό δυναμικό που φτιάχνει τόσα χρόνια τα έργα. Να δουλέψει για να ανακάμψει όλη η οικονομία μας.

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΜΠΕΛΙΜΠΑΣΑΚΗΣ Απαιτείται ένα ολοκληρωμένο εξελιγμένο σύστημα Τιμολόγησης και κοστολόγησης των Τεχνικών Έργων Κατ’ αρχήν θα ήθελα να χαιρετίσω και το Τεχνικό Επιμελητήριο και όλους τους φορείς που συνδιοργάνωσαν αυτή τη Διημερίδα και να ευχηθώ να ακολουθήσουν και άλλες τέτοιες εκδηλώσεις και στις επόμενες εκδηλώσεις να αποφύγουμε τις κάποιες οργανωτικές αδυναμίες που παρατηρούνται τώρα, και αναφέρθηκε σ’ αυτές και ο Πρόεδρος Αλαβάνος το πρωί. Είναι αλήθεια ότι είναι η πρώτη φορά, εγώ δεν θυμάμαι άλλη εκδήλωση που να συμμετέχουν τόσοι φορείς. Τους μέτρησα. Αν δεν κάνω λάθος είναι 11 μαζί με το Τεχνικό Επιμελητήριο. Αυτό όμως που με χαροποιεί ακόμα περισσότερο εμένα είναι, μιλώντας από την πλευρά του εργολήπτη δημοσίων έργων, ότι είναι η πρώτη εκδήλωση που υπάρχουν, συνυπάρχουν και πηγαίνουν χέρι-χέρι οι πέντε εργοληπτικές οργανώσεις. Δεν υπάρχει καμία εκδήλωση στο παρελθόν, αν εξαιρέσει κανείς ενδεχομένως τις απεργιακές κινητοποιήσεις, όπου οι πέντε εργοληπτικές οργανώσεις εμφανίζονται μαζί. Αυτό έχει μια έντονη σημειολογία και μάλιστα σε μια περίοδο όπου υπάρχουν εντατικές συζητήσεις αναφορικά με την

ενοποίηση. Θα ήθελα επίσης να πω ότι στις επόμενες εκδηλώσεις που το Τεχνικό Επιμελητήριο θα πρέπει να αναλάβει την πρωτοβουλία να κάνει, θα πρέπει να φροντίσει να έχει ένα θελκτικότερο πρόγραμμα. Τί εννοώ λέγοντας θελκτικότερο πρόγραμμα: Ένας συνάδελφος, απλό μέλος της οποιασδήποτε οργάνωσης ή φορέα βλέπει το πρόγραμμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου και δει ότι δεν έχει τη δυνατότητα δικής του παρέμβασης και τοποθέτησης, θα αποφύγει να έρθει. Το πρόγραμμα αν δεν έχει πρόνοια τοποθέτησης του οποιουδήποτε, σίγουρα τον απωθεί. Εγώ δεν ευχαριστιέμαι με το να ακούω εισηγήσεις-κονσέρβα, που στο κάτω-κάτω μπορώ να τις διαβάσω κιόλας. Εμένα μ’ ενδιαφέρει ν’ ακούσω αυθόρμητες τοποθετήσεις μελών από κάτω, που εμπλουτίζουν τη σοφία μας και μας κάνουν να προβληματιζόμαστε ακόμα πιο έντονα. Αυτά για το μέλλον. Ελπίζω να ληφθούν υπόψη. Για την κοινή παρουσία των πέντε εργοληπτικών οργανώσεων θέλω να πω, με αφορμή αυτό μάλλον, ότι ακούγο-

ντας όλες τις τοποθετήσεις και τις εισηγήσεις σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε ως εργοληπτικός κλάδος, αναρωτήθηκα το εξής: Αν κάποιος καθίσει να καταγράψει μόνο με τίτλους όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα, θα γεμίσουμε πόσες σελίδες; Ποιος ξέρει άραγε; Τί σημαίνει αυτό: Τα προβλήματά μας είναι πολλά, πάρα πολλά, δεν μετριώνται και από την άλλη πλευρά εδώ επικρατεί η ρήση και βρίσκει απόλυτη εφαρμογή στους εργολάβους “κάθε πέρσι και καλύτερα”. Γιατί συμβαίνει αυτό; Κάποτε πρέπει να είμαστε ειλικρινείς με τους εαυτούς μας. Κάποτε πρέπει να τολμήσουμε να το πούμε. Δεν ευθύνεται για τα όσα προβλήματα υπάρχουν, και υπάρχουν αμέτρητα, μόνο η έτσι κι’ αλλιώς υπεύθυνη και ένοχη Πολιτεία. Δεν φθάνει να την αφορίζουμε. Πρέπει να αφορίσουμε και τους ίδιους τους εαυτούς μας, αν θέλουμε να προχωρήσουμε, να αμβλύνουμε, να βρούμε λύση στα προβλήματά μας. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι ο παρεμβατικός συνδικαλιστικός μας ρόλος είναι αποδυναμωμένος και θα είναι αποδυναμωμένος όσο εμφανιζόμαστε απέναντι στην Πολιτεία με πέντε διαφορετικές φωνές. Την Πολιτεία αυτό την βολεύει. Κάθε φορά θα δέχεται ή δεν θα δέχεται αυτά που λέμε και θα κάνει το δικό της παιχνίδι. Έχετε την αίσθηση ότι αν υπήρχε μια ενιαία εργοληπτική οργάνωση που από όλους τους ομιλήσαντες μόνο ο συνάδελφος ο Συριανός αναφέρθηκε το πρωί, αυτή τη στιγμή θα μιλούσαμε για τόσα πολλά προβλήματα; Πάλι θα μιλούσαμε για προβλήματα, αλλά είμαι σίγουρος, έχω την πεποίθηση ότι θα μιλούσαμε για πολύ λιγότερα προβλήματα και σίγουρα αυτοί που θα μας

www.pesede.gr

TO ΓΕΓΟΝΟΣ

άκουγαν δεν θα μας προσπερνούσαν. Θα μας έπαιρναν στα σοβαρά. Όσον αφορά το θέμα της Διημερίδας, της σημερινής ενότητας, θα ήθελα να κάνω μια σύντομη αναφορά στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον για να δούμε τί είχαμε, να θυμηθούμε τί είχαμε, να ξαναπούμε τί έχουμε και να ονειρευτούμε τί θέλουμε να έχουμε. Και λέω να ονειρευτούμε με αφορμή αυτό που είπα προηγουμένως, γιατί δεν έχουμε τη δυνατότητα να έχουμε βάσιμες ελπίδες ότι θα έχουμε επίλυση όσο είμαστε πέντε φωνές. Το 1975 το τότε αρμόδιο ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ θέσπισε για πρώτη φορά μια πλήρη σειρά Τιμολογίων με αναλύσεις Τιμών για τις κατηγορίες έργων Οδοποιίας, Υδραυλικά, Λιμενικά, Οικοδομικά. Αργότερα το 1979 θεσπίστηκαν και οι αναλύσεις Τιμών για τα Η/Μ. Τα Τιμολόγια αυτά επί τριάντα σχεδόν χρόνια αποτέλεσαν την βάση αναφοράς για την υλοποίηση των έργων και το πολυεργαλείο για την καλή και ποιοτική εκτέλεση τους. Από το 1975 και εξής μόνο το 1994 έγινε μερική βελτίωση των Τιμολογίων Οδοποιίας. Η μη επικαιροποίηση τους όμως παράλληλα με την εξέλιξη της Επιστήμης και Τεχνολογίας που εμπλούτισε την αγορά με πλήθος νέων υλικών, νέων μηχανημάτων, νέων μεθόδων εργασίας, είχε σαν φυσική συνέπεια την αποδυνάμωση τους και την, προοδευτικά, μεγέθυνση της ανεπάρκειας τους. Η πολιτεία αντιλαμβανόμενη το πρόβλημα, έγκαιρα, ενεργοποίησε φορείς (όπως το Ι.Ο.Κ.) με αντικείμενο εργασίας την εκπόνηση νέων σύγχρονων αναλυτικών Τιμολογίων γενικής εφαρμογής. Για άγνωστους λόγους η προσπάθεια αυτή ποτέ δεν τελεσφόρησε.

εργοληπτικό βήμα

Αντί για σύγχρονα αναλυτικά Τιμολόγια, η Πολιτεία το 2005 αιφνιδίασε όλο τον εργοληπτικό κόσμο θεσπίζοντας γενικά περιγραφικά Τιμολόγια με απαράδεκτους και αυθαίρετους Πίνακες Τιμών. Από την θέσπιση τους και εξής το Υπουργείο έχει κάνει αποσπασματικές παρεμβάσεις σε αυτά. Το ίδιο τις ονομάζει ¨βελτιώσεις¨. Η απουσία όμως αναλύσεων τιμών, η μη πρόνοια των ειδικών τοπικών συνθηκών, η ανεπάρκεια σε τεχνικές προδιαγραφές, η έλλειψη αυτοματισμού αναπροσαρμογής, είναι λογικό να μην επιτρέπουν να γίνονται οι αντικειμενικά αναγκαίες ορθολογικές βελτιώσεις. Πρέπει επί τέλους να σταματήσομε να τα ονομάζομε ¨Τιμολόγια¨ αφού δεν είναι. Η αντιπροσωπευτική ονομασία τους είναι ¨Τιμοκατάλογοι¨ και μάλιστα δραματικά ανεπαρκείς. Σήμερα ζωτικό αίτημα του κλάδου είναι ο εξορθολογισμός του συστήματος τιμολόγησης των έργων με την εκπόνηση αναλυτικών σύγχρονων Τιμολογίων που θα βασίζονται σε πλήρες σύστημα ανάλυσης τιμών, εναρμονισμένου με τις ευρωπαϊκές πρακτικές. Μόνο οι αναλύσεις τιμών και τεχνικών προδιαγραφών, που θα βασίζονται στην επιστημονική θεώρηση, θα οδηγήσουν σε ένα ορθό και δίκαιο Τιμολόγιο εργασιών, που θα καλύπτει όλο το φάσμα των σύγχρονων και επιστημονικά αποδεκτών υλικών και εργασιών. Μόνο τέτοια Τιμολόγια μπορούν να συμβάλλουν στον εκσυγχρονισμό του συστήματος παραγωγής Δημοσίων Έργων και στην ποιοτική αναβάθμιση τους. Η όποια προσπάθεια για αναζήτηση εφαρμόσιμης λύσης συμβατής και με την κοινοτική νομοθεσία, λύση που θα αντέχει στον χρόνο, πρέπει να προέλθει από την συνεργασία όλων των εμπλε-

κομένων φορέων που θα εργαστούν κάτω από την ¨ομπρέλα¨ του ΤΕΕ. Είναι γνωστό ότι από το τέλος του 2005 με συνεργασία ΤΕΕ και ΣΑΤΕ και με την συμπαράσταση ΕΛΟΤ, Ελληνογερμανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου και Γερμανικού Ινστιτούτου Τυποποίησης (DIN), ξεκίνησε μια διερευνητική προσπάθεια συγκέντρωσης πληροφοριών και στοιχείων από συστήματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ δε αυτών και του γερμανικού συστήματος Τιμολόγησης και Κοστολόγησης Εργων του “STLB-Bau, XML,DBD”. Τα συμπεράσματα της προσπάθειας αυτής, αναφορικά με το STLB-Bau, παρουσιαστήκαν και αναλύθηκαν σε ημερίδα ΤΕΕ και ΣΑΤΕ στις 1-2-2006. Συνοπτικά: Διαπιστώθηκε ότι πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο εξελιγμένο σύστημα Τιμολόγησης και κοστολόγησης των Τεχνικών Έργων, στηρίζεται σε συγκεκριμένες τυποποιημένες αρχές, μεθόδους, κανόνες και έχει δυνατότητες αυτόματης επιλογής ομάδας άρθρων που αφορούν επί μέρους τμήμα του έργου. Είναι δε προσαρμόσιμο στις απαιτήσεις άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Ζητούμε από την πολιτεία να στηρίξει άμεσα και αποτελεσματικά την προσπάθεια για αναζήτηση του νέου συστήματος Τιμολόγησης Εργων. Η συνεργασία ΤΕΕ και Εργοληπτικών Οργανώσεων είναι δεδομένη. Προφάσεις για τεράστιες δυσκολίες δεν ευσταθούν. Υπάρχει εκπονημένη εργασία χρόνων του Ι.Ο.Κ. που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν αρχική υποδομή. Υπάρχουν ακόμη τα έτοιμα συστήματα κοστολόγησης άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπως το σύστημα «STLB-Bau» της Γερμανίας, που θα μπορούσαν να υιοθετηθούν, με προσαρμογές στις Εθνικές απαιτήσεις. Αυτό που λείπει είναι η πολιτική βούληση.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΡΜΠΟΥΤΗΣ Να γίνει επιτέλους το ΜΗΚΙΕ

Ορίστηκα από την ΠΕΣΕΔΕ να εισηγηθώ το θέμα που αφορά το ΜΗΚΙΕ. Ήδη ο κ. Δακτυλίδης που προηγήθηκε αναφέρθηκε αρκετά. Σίγουρα δεν θα διαφωνήσω μαζί του. Το είπε ήδη ότι λίγο-πολύ: οι εργοληπτικές οργανώσεις έχουν κοινή γραμμή. Υπάρχει μια εισήγηση, την έχουμε στείλει, δεν θα καθίσω να την διαβάσω γιατί θα φάει πολύ χρόνο, απλώς θα περιοριστώ λιγάκι να πω κάποια βασικά σημεία. Δουλεύω ως κατασκευαστής 35 χρόνια. Από τότε θα ήθελα, τουλάχιστον για ό,τι ιδιωτικό έργο έκανα στην αρχή, αλλιώς δεν μπορούσες να μπεις στο ΜΕΚ, θα ήθελα να υπήρχε κάτι σαν το ΜΗΚΙΕ. Από τότε το συζητούσαμε. Δυστυχώς μετά από 35 χρόνια ακόμα το συζητάμε. Τότε, όσοι είστε παλαιοί θα θυμάστε ότι κάποιοι επιχειρηματίες, μπακάληδες, ράφτες ή ο,τιδήποτε άλλο, χωρίς να είναι υποτιμητικό, ασκούσαν την ιδιωτική δραστηριότητα την οικοδομική κατά βάση. Δεν λέω ότι δεν ήταν χρήσιμοι. Απλώς ήταν χρήσιμοι από άλλο πόστο, του κεφαλαίου, της επι-

χείρησης. Οι μηχανικοί όμως ήταν οι αρμόδιοι να κάνουν, και αυτοί πρέπει να είναι. Αναφέρθηκε ήδη ότι υπάρχουν δύο σχέδια ΜΗΚΙΕ, σχέδιο προεδρικού διατάγματος που έχει εδώ και 4 περίπου χρόνια βγάλει το Υπουργείο, ΜΗΣΙΕ, αυτό που πρόσφατα κυκλοφόρησε το ΤΕΕ. Έχουν σαφείς διαφορές. Αν μάλιστα ανατρέξουμε και λίγο πριν, για το ΤΕΕ μιλάω, υπήρχε και κάποιο άλλο σχέδιο το οποίο ήταν πολύ διαφορετικό και πολύ χειρότερο, που μιλούσε αποκλειστικά και μόνον ότι το ΜΗΚΙΕ πρέπει να τηρείται με το ΤΕΕ κ.λπ. κ.λπ. Τέλος πάντων, αυτό δεν ισχύει πλέον, να μην το συζητάμε. Το μεν προεδρικό διάταγμα του ΥΠΕΧΩΔΕ είναι ένα προεδρικό διάταγμα που μιλάει για ΜΗΚΙΕ, δηλαδή ιδιωτικά έργα, στην ουσία όμως αναφέρεται σε οικοδομικά έργα και ουσιαστικά δίνει ένα πτυχίο, εντός εισαγωγικών, για να κατασκευάζει κάποιος ιδιωτικά έργα οικοδομικά. Για τα υπόλοιπα, τα περνάει έτσι, προφανώς υπονοώντας ότι θα τα αντιμετωπίσουμε κάπου στο μέλλον.

Είναι γεγονός ότι το ΤΕΕ πιάνει τα πράγματα πιο σφαιρικά, τουλάχιστον στην εισαγωγή του. Μιλάει για ΜΗΣΙΕ, δηλαδή για μητρώα συντελεστών ιδιωτικών έργων, μιλάει για κάποια ωραία πράγματα, πλην όμως στο τέλος εκεί καταλήγει πάλι, οικοδομικά έργα και γενικό εργολάβο. Δεν κάνει προτάσεις για τους υπόλοιπους συντελεστές. Αφήνει κι’ αυτό, το λέει σαφώς, ότι θα το αντιμετωπίσουμε στο μέλλον. Τί πρέπει να επιλέξουμε; Τί πρέπει να κάνουμε; Ο συνάδελφος Δακτυλίδης ήδη πρότεινε και θα συμφωνήσω μαζί του. Αν θέλουμε το μη χείρον βέλτιστον, να πάμε με την πρόταση του Υπουργείου, με τη δέσμευση όμως ότι άμεσα θα γίνει προεδρικό διάταγμα, θα πάψει να είναι σχέδιο, να γίνει προεδρικό διάταγμα, επί τέλους να ξεκινήσουμε και από εκεί και μετά όπως τόσοι και τόσοι νόμοι έχουν βελτιωθεί, έχουν αλλάξει, έχουν συμπληρωθεί, έχουν διευκρινιστεί κάποια σημεία τους κ.λπ. κ.λπ. Αυτή είναι κατά βάση η πρότασή μας. Υπάρχουν απόψεις και το Τμήμα παραδείγματος χάριν, του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ανατολικής Μακεδονίας έχει δημοσιεύσει απόψεις, και ο Σύλλογος Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας έχει δημοσιεύσει απόψεις, η Πανεπιστημονική απ’ όσο διαβάζω στα ενημερωτικά δελτία επανειλημμένως έχει βγει με απόψεις – βέβαια απόψεις έχουμε κι’ εμείς ως ΠΕΣΕΔΕ. Ε, δεν θα έλεγα ότι είναι αντικρουόμενες, ότι είναι αντιφατικές. Ίσως είναι απόψεις από διαφορετικές μεριές ιδωμένες, από διαφορετική γωνία. Πιστεύω λοιπόν ότι μπορούμε να πάμε με το σχέδιο του ΥΠΕΧΩΔΕ και από εκεί και μετά να καθίσουμε να συζητήσουμε κάποιες βελτιώσεις. Σε τελική ανάλυση το ΥΠΕΧΩΔΕ, όπως

www.pesede.gr

TO ΓΕΓΟΝΟΣ

το ανέφερα, έχει άποψη. Δεν θα ζητήσουμε ούτε τιμολόγια καινούργια, ούτε τρόπο ανάθεσης των έργων κ.λπ., στα οποία θέματα σαφώς έχει διαφοροποιήσεις. Από εκεί και μετά, εάν πούμε ότι δεν ισχύει αυτό, ότι δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε στο ελάχιστο, είμαστε υποχρεωμένοι να πάμε σε κάποιο σχέδιο προεδρικού διατάγματος του Τεχνικού Επιμελητηρίου με κάποιες βελτιώσεις, γιατί αναφέρθηκε ήδη ότι το σχέδιο προεδρικού διατάγματος του ΤΕΕ είναι προς συζήτηση, είναι προς διαμόρφωση, για να διαμορφωθούν και οι απόψεις από τις εργοληπτικές οργανώσεις κ.λπ. Εκεί σαφώς υπάρχει μια διαφορά η οποία ήδη έχει αναφερθεί. Διαφωνούμε με το να μπαίνουν όλοι άκριτα στο ΜΗΚΙΕ. Εμείς πιστεύουμε ότι ο τρόπος ένταξης πρέπει να μοιάζει λίγο με το ΜΕΕΠ. Αν θέλετε, για να μην κουράζω, θεωρώ ότι οι εργολάβοι των δημοσίων έργων, έχουμε εξ ίσου μεγάλη εμπειρία στην κατασκευή των οικοδομικών δεδομένου ότι κάνουμε σύνθετα έργα, συναθροίσεις κοινού κ.λπ., στα δε άλλα έργα, οδοποιΐα και υδραυλικά, εξ αντικειμένου θέλω να πιστεύω ότι έχουμε μεγαλύτερη εμπειρία δεδομένου ότι οι μη εργολάβοι σπάνια ασχολούνται με τέτοια έργα. Άρα πιστεύω ότι πρέπει να κρατήσουμε το ΜΕΚ και όχι μόνο να το κρατήσουμε, αλλά να είναι η βάση μέσα από την οποία θα πάμε είτε στο ΜΗΚΙΕ είτε στο ΜΕΕΠ είτε και στα δύο, το καθένα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που προβλέπει ο νόμος και το προεδρικό διάταγμα. Θέλω να πιστεύω ότι το ΜΕΚ, και δεν νομίζω ότι υπάρχει διαφωνία σ’ αυτό, σήμερα είναι η μόνη διαδικασία πιστο-

εργοληπτικό βήμα

ποίησης κατασκευαστών και απ’ όσο ξέρω είναι και αξιόπιστη και διαφανής και δεν είναι χαριστική. Το ΤΕΕ μετέχει χρόνια σ’ αυτή την επιτροπή του ΜΕΚ. Εγώ τουλάχιστον προσωπικά δεν έχω δει ποτέ να έχει διαφοροποιηθεί και να πει ότι χαριστικά εκεί δίνονται κάποιες εντάξεις κ.λπ. Άρα νομίζω ότι πρέπει να το κρατήσουμε το ΜΕΚ. Δέχομαι έναν εκσυγχρονισμό, δέχομαι μια διεύρυνση εκπροσώπων, δέχομαι μια αναβάθμιση, αλλά να κρατηθεί, να είναι αυτό οδηγός και για το ΜΗΚΙΕ και για το ΜΕΚ. Αν θέλουμε να προχωρήσουμε σε κάποιες προτάσεις – θα είμαι πολύ σύντομος – θα έλεγα ότι σωστά το ΤΕΕ μιλάει για τους υπόλοιπους συντελεστές. Να το κάνουμε όμως πράξη, να μη μείνει στο χαρτί. Πρώτη προτεραιότητα, κατά την άποψή μου, να δοθεί στα ειδικευμένα συνεργεία. Και θα πρότεινα το ΤΕΕ να αναλάβει και να μην το στείλει το μπαλάκι στο Υπουργείο γιατί είναι πολύ εύκολο να μας πουν από το Υπουργείο δεν έχουμε χώρους, δεν έχουμε υπαλλήλους, δεν έχουμε πιστώσεις κ.λπ. Τους υπόλοιπους συντελεστές να

αναλάβει το ΤΕΕ να τους πιστοποιεί. Θέλετε με τη βοήθεια κάποιου όπως είναι ο ΕΛΟΤ; Ένας άλλος Οργανισμός; Ευχαρίστως. Να καθίσουμε να το συζητήσουμε. Πρέπει να προχωρήσουμε και στις υπόλοιπες κατηγορίες. Από εκεί και μετά θα συμφωνήσουμε με το ΤΕΕ αν μπούμε στα επί μέρους και για τα κεφάλαια και για την περιουσία και για τον εξοπλισμό και για τα στελέχη κ.λπ. Η ΠΕΣΕΔΕ θα πρότεινε 5 κατηγορίες εκ των οποίων η μία, η 5η, να είναι ανώνυμες εταιρείες και όλες οι άλλες να είναι προσωπικές ή εταιρείες χωρίς περιορισμό, και για την 5η εταιρεία θα πρότεινε να υπάρχουν τα αυστηρά όρια και οι αυστηρές απαιτήσεις για κεφάλαια, για γραφεία, για τετραγωνικά μέτρα κ.λπ. Έχουμε κι’ άλλες απόψεις, δεν θα ήθελα να σας κουράσω. Έχουμε προτάσεις λοιπόν, μπορούμε να συζητήσουμε, μπορούμε να συμβιβαστούμε. Δεν δικαιούμαστε όμως να διαφωνήσουμε, κατά την άποψή μου. Χρειαζόμαστε σύντομες και ομόφωνες αποφάσεις για να γίνει επί τέλους η εφαρμογή αυτού που λέγεται ΜΗΚΙΕ.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 65ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΕΣΕΔΕ Πραγματοποιείται στην Αθήνα 21 με 23 Μαΐου Η προσοχή των εργοληπτών Δημοσίων Έργων όλης της χώρας, μέσα σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία για τον κατασκευαστικό κλάδο, θα είναι στραμμένη στο Συνέδριο της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε., που φέτος θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το τριήμερο Πέμπτη 21, Παρασκευή 22 και Σάββατο 23 Μαΐου 2009, στο ξενοδοχείο “ΤΙΤΑΝΙΑ”. Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου, παρουσία εκπροσώπων της κυβέρνησης, των άλλων πολιτικών κομμάτων, της Αυτοδιοίκησης και των φορέων των τεχνικών, αναμένεται να δοθούν απαντήσεις σε όλα τα προβλήματα που απασχο-

ΠΕΜΠΤΗ 21 ΜΑΪΟΥ 2009 ΕΝΑΡΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 14.30-17.00: Προσέλευση Συνέδρων. Κατάθεση Πληρεξουσίων -Έλεγχος ενημερότητας Συνδέσμων. Έλεγχος απαρτίας. Χαιρετισμός Προέδρου Σ.Ε.Δ.Ε. Πρωτεύουσας, Κων/νου Κατσούλα. Χαιρετισμός Προέδρου Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Γρηγόρη Γρηγορόπουλου. Ανακοίνωση Προγράμματος εργασιών και εκδηλώσεων του Συνεδρίου. Καθορισμός ψήφων Συνδέσμων και Συνέδρων. Εκλογή Εφορευτικής Επιτροπή. Εκλογή Προεδρείου Συνεδρίου. 17.00-17.15: Κήρυξη Έναρξης Εργασιών Συνεδρίου από επίσημο προσκεκλημένο. 17.15-20.30: Διοικητικός Απολογισμός. Εισηγητής: Γρηγόρης Γρηγορόπουλος, Πρόεδρος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Ερωτήσεις – Τοποθετήσεις - συζήτηση. Έγκριση (μυστική ψηφοφορία). 20.30-21.00: Οικονομικός Απολογισμός 2008. Εισηγητής: Γεώργιος Γεωργουλόπουλος, Ταμίας της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Ερωτήσεις - Τοποθετήσεις-συζήτηση. Έγκριση (μυστική ψηφοφορία). 21.00-21.30: Σχέδιο προϋπολογισμού 2009 – Εισφορές Μελών. Εισηγητής: Γεώργιος Γεωργουλόπουλος,

εργοληπτικό βήμα

λούν τον κλάδο, ενώ σημαντικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν για το σημαντικό ζήτημα της ενοποίησης των εργοληπτικών οργανώσεων. Επίσης θα αποφασιστεί το πλαίσιο διεκδίκησης και δράσης της ΠΕΣΕΔΕ για το επόμενο χρονικό διάστημα. Στο πλαίσιο του Συνεδρίου θα υπάρξει ειδική Έκθεση σχετική με την έκδοση του περιοδικού «Εργοληπτικό Βήμα», το περιοδικό που συνοδεύει τη δράση της ΠΕΣΕΔΕ από το 1947, δηλαδή φέτος συμπληρώνει 62 ολόκληρα χρόνια ζωής! Το πρόγραμμα του Συνεδρίου έχει ως εξής:

Ταμίας της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Ερωτήσεις –τοποθετήσεις – συζήτηση. Έγκριση (φανερή ψηφοφορία). Καθορισμός συνδρομών μελών των Συνδέσμων προς την Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. για το έτος 2010.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 22 ΜΑΪΟΥ 2009 09.00 - 09.15: Προσέλευση Συνέδρων - ΕΝΑΡΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ. 09.15 - 9.45: Εξελίξεις στον κλάδο Σ.Δ.Ι.Τ. Εισηγητής: Γρηγόρης Γρηγορόπουλος Ερωτήσεις -Τοποθετήσεις - Ψηφοφορία. 09.45 - 11.00: Επαγγελματικά Θέματα Εισηγητής: Στέφανος Μπελιμπασάκης, αντιπρόεδρος ΠΕΣΕΔΕ Ερωτήσεις -Τοποθετήσεις - Ψηφοφορία. 11.00 – 14.30: Ενοποίηση Εισηγητής: Γεώργιος Τζήκας, Μέλος Δ.Σ. Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Ερωτήσεις –Τοποθετήσεις 14.30 – 15.30: Διακοπή εργασιών – Ελαφρύ γεύμα στον χώρο του Ξενοδοχείου. 15.30 – 16.30: Μ.Η.Κ.Ι.Ε. Εισηγητής : Γεώργιος Μπαρμπούτης, Μέλος Δ.Σ. Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Ερωτήσεις -Τοποθετήσεις - Ψηφοφο-

ρία. 16.30 – 18. 30: Καταστατικό Εισηγητής : Βασίλης Βλάχος, Γεν. Γραμματέας Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Ερωτήσεις-τοποθετήσεις.

ΣΑΒΒΑΤΟ 23 ΜΑΪΟΥ 2009 09.00-09.30: Προσέλευση Συνέδρων ΕΝΑΡΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ. 09.30-10.00: Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. Εισηγητής: Γρηγόρης Γρηγορόπουλος, Πρόεδρος Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Εισηγητική Ενημέρωση, Γιάννης Γαμβρίλλης, Πρόεδρος Διοικούσας Επιτροπής Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ε.Τ.Α.Α. Ερωτήσεις-τοποθετήσεις. 11.30-12.00: Καθορισμός τόπου σύγκλησης 66ου Συνεδρίου. 12.00-13.00: Προσέλευση Επισήμων – Προτάσεις Συνέδρων. 13.00-14.00: Χαιρετισμοί Επισήμων. 14.00-14.30: Παρουσίαση πορισμάτων 65ου Συνεδρίου από τον Πρόεδρο της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Γρηγόρη Γρηγορόπουλο. 14.30: Ψήφισμα 65ου Συνεδρίου. 15.00: Λήξη Εργασιών 3ης Ημέρας Συνεδρίου. ΛΗΞΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ 65ου ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ. Αποχαιρετιστήριο ΓΕΥΜΑ στον Χώρο του Ξενοδοχείου.

Η Τεχνολογία εργαλείο της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Στις 10 Μαρτίου του 2007 η Ένωσή μας ανάρτησε τη νέα της Ιστοσελίδα www. pesede.gr ανοίγοντας μια άμεση γραμμή επικοινωνίας με τα μέλη της. Καθημερινή μας μέριμνα είναι η έγκαιρη και έγκυρη ανάρτηση θεμάτων που απασχολούν τον εργοληπτικό κόσμο, εγγράφων που αφορούν στα νέα και τις δραστηριότητες της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Νομικά και φοροτεχνικά θέματα, σχολιασμένα από τους συνεργάτες μας για ευκολότερη κατανόηση των τεχνικών

χαρακτηριστικών των εγγράφων, επιστολές προς και από τα Υπουργεία άμεσου ενδιαφέροντος, συντελεστές αναθεώρησης, τιμολόγια καθώς και ηλεκτρονική αποδελτίωση ημερήσιου τύπου. Η Ιστοσελίδα αυτή είναι ένα εργαλείο που βοηθάει την Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. να βελτιώσει τις υπηρεσίες προς τα μέλη της καθώς και να αναδείξει τις ανάγκες τις Περιφέρειας. Στόχος μας είναι η σελίδα αυτή να λειτουργήσει σαν πύλη ανοιχτής επικοινωνίας με όλο τον

εργοληπτικό κόσμο, να εκσυγχρονίσει τόσο την εικόνα της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. όσο και την διαχείριση των πληροφοριών που φτάνουν σε αυτήν. Μέσα σε αυτά τα 2 χρόνια λειτουργίας της Ιστοσελίδας της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε., η επισκεψιμότητα έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία μας, ανεβαίνοντας σταθερά και καταγράφοντας τον μήνα Μάρτιο του 2009 9,222 μοναδικούς και διαφορετικούς χρήστες οι οποίοι επισκέφτηκαν το site της Ένωσης προκειμένου να ενημερωθούν.

www.pesede.gr

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ένταξη των εργοληπτών στην αυτοπεραίωση της χρήσης 2007 Η διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ με επιστολή που απέστειλε προς τον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Γιάννη Παπαθανασίου και υπογράφουν ο πρόεδρός της Γρ. Γρηγορόπουλος και Γεν. Γραμματέας (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος), όπως αυτές ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με τις διατάξεις του άρθρου 12 του Ν. 3522/2006, για τις επιχειρήσεις οι οποίες τηρούν βιβλία Β’ κατηγορίας του Κ.Β.Σ., και ασχολούνται με την εργολαβική κατασκευή τεχνικών έργων ή την εκτέλεση μηχανολογικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων του Δημοσίου, δήμων και κοινοτήτων, δημόσιων επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων, οργανισμών ή επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, καθώς και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, γενικώς, προβλέπεται ο λογιστικός προσδιορισμός του καθαρού εισοδήματος για έργα που ανέλαβαν μετά την 1.1.2007. Με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 9 του Σχεδίου Νό-

της Β. Βλάχος, ζητά την υπαγωγή των εργοληπτών στην περαίωση της διαχειριστικής περιόδου του 2007. Ειδικότερα επισημαίνει: Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν. 2238/1994

μου «Ενσωμάτωση Οδηγιών 2006/98/ ΕΚ, 2008/8/ΕΚ και 2007/74/EK, διατάξεων των Οδηγιών 2006/112/ΕΚ και 2006/69/ΕΚ, διατάξεις φορολογίας εισοδήματος, κεφαλαίου, ΦΠΑ και λοιπών φορολογιών και λοιπές διατάξεις» προβλέπεται η υπαγωγή των ανωτέρω επιχειρήσεων στην περαίωση των άρθρων 13 έως και 17 του Ν. 3296/2004 (Αυτοπεραίωση), για τις δηλώσεις που αφορούν διαχειριστικές περιόδους που λήγουν από 31.12.2008 και μετά. Με την παρούσα, επιθυμούμε να εξετάσετε την υπαγωγή των εργοληπτικών επιχειρήσεων δημοσίων τεχνικών έργων στην περαίωση των άρθρων 13 έως και 17 του Ν. 3296/2004 και για τις δηλώσεις που αφορούν διαχειριστικές περιόδους

που έληξαν από την 31.12.2007 και μετά, έτσι ώστε να υπαχθεί και η διαχειριστική περίοδος 1.1/31.12.2007. Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε συμπληρωματική πληροφορία ή διευκρίνιση. Επίσης επισυνάπτει την εξής πρόταση τροποποίησης της νομοθετικής ρύθμισης της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του Σχεδίου Νόμου: Άρθρο 9 Περαίωση υποβαλλόμενων φορολογικών δηλώσεων χωρίς έλεγχο, διοικητική επίλυση της διαφοράς 2. Οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζονται για τις δηλώσεις που αφορούν διαχειριστικές περιόδους που λήγουν από 31.12.2007 και μετά.

Νέος Ταμίας στην Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Συνεδρίασε στις 4/4/09 το Δ.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. το οποίο έκανε αποδεκτή την παραίτηση του Δημήτρη Τσουρέκα του Σ.Π.Ε.Δ.Ε. Θεσ/νίκης & Κεντρικής Μακε-

εργοληπτικό βήμα

δονίας από μέλους του Δ.Σ. και τον αντικατέστησε με τον Καραγιώργη Νίκο του Σ.Π.Ε.Δ.Ε. Χαλκιδικής, επόμενο στην εκλόγιμη λίστα της Περιοχής 4 σύμφωνα

με το Καταστατικό της Ένωσης. Στη θέση του Ταμία εκλέχτηκε ο Γιώργος Γεωργουλόπουλος, Πρόεδρος του Σ.Π.Ε.Δ.Ε. Μεσσηνίας και μέλος του ΔΣ της ΠΕΣΕΔΕ.

Άμεση επιστροφή της πρόσθετης εγγύησης καλής εκτέλεσης έργου Η διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ σε παρέμβασή της προς Δ/νση Νομοθετικού Συντονισμού & Κωδικοποίησης (Δ17), που κοινοποιείται και στον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιά, ζητά να γίνουν οι απαραίτητες διευκρινίσεις ώστε 3263/2004 (παρ. 2 του άρθρου 35 του Κώδικα Δημοσίων Έργων) προβλέφθηκε η υποχρέωση του αναδόχου να προσκομίζει, κατά την υπογραφή της σύμβασης, επιπλέον της συνήθους εγγύησης καλής εκτέλεσης (το ύψος της οποίας ορίζεται στην παρ. 1 του ίδιου άρθρου), πρόσθετη εγγύηση καλής εκτέλεσης ανάλογα με το προσφερόμενο ποσοστό έκπτωσης, το συνολικό ποσοστό της οποίας μπορεί να ανέλθει σε 35% του προϋπολογισμού της υπηρεσίας. Με τις διατάξεις της παρ. 10 του ως άνω άρθρου 4 ορίζεται ότι η πρόσθετη

να γίνεται η άμεση επιστροφή της πρόσθετης εγγύησης καλής εκτέλεσης έργου, με την έκδοση της βεβαίωσης περάτωσης του έργου. Ειδικότερα επισημαίνει: Με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 4 του Ν.

εγγύηση καλής εκτέλεσης «με την έκδοση της βεβαίωσης περάτωσης του έργου επιστρέφεται το σύνολό της». Με αφορμή παράπονα μελών μας που αφορούν στην πρακτική διαφόρων υπηρεσιών να αρνούνται την επιστροφή της πρόσθετης εγγύησης «με την έκδοση της βεβαίωσης περάτωσης του έργου» αλλά να την κατακρατούν για υφιστάμενες ή ενδεχόμενες κακοτεχνίες του έργου και λαμβανομένου υπόψη του προβλήματος που δημιουργείται από τον περιορισμό της δυνατότη-

τας έκδοσης εγγυητικών επιστολών (που, όπως αντιλαμβάνεστε, μπορεί να έχει σοβαρότατες συνέπειες, όπως αδυναμία ανάληψης έργου), παρακαλούμε να διευκρινίσετε, με έγγραφό σας, την υποχρέωση των υπηρεσιών να επιστρέφουν άμεσα την πρόσθετη εγγύηση καλής εκτέλεσης στο σύνολό της εφόσον έχει εκδοθεί η βεβαίωση περάτωσης και ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη κακοτεχνιών, για τις οποίες άλλωστε διατηρούνται στην Υπηρεσία οι συνήθεις εγγυήσεις καλής εκτέλεσης.

www.pesede.gr

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Καταχρηστικοί προληπτικοί έλεγχοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου δαπανών των ΟΤΑ Η Διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ, με αφορμή έγγραφο του ΣΠΕΔΕ Ηρακλείου σχετικά με τον καταχρηστικό τρόπο λειτουργίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τη διενέργεια του προληπτικού ελέγχου των δαπανών των Ο.Τ.Α. και συγκεκριμένα κατά τη θεώρηση των ενταλμάτων πληρωμής λογαριασμών Το άρθρο 169 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων ορίζει ότι : «1. Οι δαπάνες των Δήμων με πληθυσμό άνω των πέντε χιλιάδων (5.000) κατοίκων υπάγονται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος διενεργείται σύμφωνα με τη νομοθεσία που το διέπει και αναφέρεται στην εξέταση: α) Αν η σχετική πίστωση είναι εγγεγραμμένη στον προϋπολογισμό του Δήμου. β) Αν τηρήθηκε η προβλεπόμενη νόμιμη διαδικασία του λογιστικού των Δήμων και Κοινοτήτων και γ) Αν τα δικαιολογητικά της δαπάνης είναι πλήρη». Επίσης στο άρθρο 17 παρ. 1 εδάφ. β’ του Οργανισμού του Ελεγκτικού Συνεδρίου (π.δ. 774/1980 -ΦΕΚ 189, Α’) ορίζεται ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο «ασκεί τον κατά το άρθρον 98 του Συντάγματος έλεγχον των δαπανών του Κράτους, ως και των δι’ ειδικών νόμων εις τον έλεγχον αυτόν υπαγομένων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοικήσεως ή άλλων Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου επί τω τέλει της βεβαιώσεως ότι υπάρχει δια ταύτας νομίμως κεχορηγημένη πίστωσις και

εργοληπτικό βήμα

που προέρχονται από την εκτέλεση δημοσίων έργων, ζητά από τον υπουργό Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης Πρ. Παυλόπουλο την παρέμβασή του, ώστε να τηρηθεί η νομιμότητα και να μην καθυστερεί η πληρωμή των εργοληπτών. Αναλυτικότερα επισημαίνεται:

ότι κατά την πραγματοποίησιν τούτων ετηρήθησαν αι διατάξεις του κώδικος «περί δημοσίου λογιστικού» και παντός άλλου νόμου ή διατάγματος ή κανονιστικής αποφάσεως». Ο, κατά τις κείμενες διατάξεις, προληπτικός έλεγχος των δαπανών που ενεργούνται από τα ν.π.δ.δ. ασκείται, σύμφωνα με το άρθρο 19 παρ. 2 του πιο πάνω διατάγματος, από τους Παρέδρους και Επιτρόπους του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Κατά το άρθρο δε 21 του ίδιου διατάγματος «1. Εάν εκ του διενεργηθέντος ελέγχου διαπιστωθή ότι δια δαπάνην τίνα δεν συντρέχουν εν όλω ή εν μέρει αι προϋποθέσεις της παραγράφου 1 εδάφ. β’ του άρθρου 17 του παρόντος, ο αρμόδιος Πάρεδρος ή Επίτροπος αρνείται δι’ ητιολογημένης πράξεως του την θεώρησιν του εντάλματος, όπερ επιστρέφει προς την αποστείλασαν αρχήν μετ’ αντιγράφου της πράξεως του.....». Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι οι Επίτροποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τη διενέργεια του προληπτικού ελέγχου

των δαπανών των Ο.Τ.Α., οφείλουν να ελέγξουν αν το φερόμενο ενώπιόν τους προς θεώρηση ένταλμα πληρωμής έχει εκδοθεί νόμιμα, ώστε να είναι νόμιμη η εντελλόμενη δαπάνη. Στην περίπτωση που το ένταλμα πληρωμής αφορά την πληρωμή λογαριασμού για εκτελεσθείσες εργασίες δημοσίου έργου οι Επίτροποι του Ελεγκτικό Συνεδρίου άγονται στην εν λόγω διαπίστωση, αφού εξετάσουν : α) Αν η σχετική πίστωση είναι εγγεγραμμένη στον προϋπολογισμό του Δήμου, β) αν τηρήθηκε η προβλεπόμενη νόμιμη διαδικασία του λογιστικού των Δήμων και Κοινοτήτων και τέλος γ) αν τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν το ένταλμα πληρωμής (εγκεκριμένος λογαριασμός, τιμολόγιο αναδόχου, πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, αποδεικτικά καταβολής κρατήσεων αναδόχου κ.τ.λ.) είναι πλήρη. Εντούτοις παρατηρείται ολοένα και συχνότερα το φαινόμενο οι Επίτροποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου (όχι μόνο στους Ο.Τ.Α. του Ηρακλείου Κρήτης αλλά και

πολλών άλλων Περιφερειών) να μην αρκούνται στον ως άνω αναφερόμενο έλεγχο, που είναι ο μόνος στον οποίο δικαιούνται κατά νόμον να προβαίνουν, αλλά να προχωρούν περαιτέρω και σε έλεγχο της νομιμότητας ισχυουσών ατομικών διοικητικών πράξεων (π.χ. κατακυρωτικών πράξεων του διαγωνισμού) αλλά και προγενεστέρων ακόμη πράξεων της Διοίκησης (π.χ. διενεργηθεισών δημοσιεύσεων των περιλήψεων της διακηρύξεων, των ίδιων των διακηρύξεων κλπ), ο οποίος όμως εκφεύγει της αρμοδιότητάς τους. Το συγκεκριμένο ζήτημα έχει επιλυθεί από τα διοικητικά δικαστήρια, τα οποία έχουν κρίνει παγίως ότι σε περίπτωση που έχει εκδοθεί χρηματικό ένταλμα πληρωμής, ο πάρεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή ο υπόλογος υπάλληλος, προκειμένου να ενεργήσει την εν λόγω πληρωμή, δεν μπορεί να ελέγξει παρεμπιπτόντως τη νομιμότητα των διοικητικών πράξεων στις οποίες ερείδεται ο λογαριασμός, δεδομένου ότι οι πράξεις αυτές, ακόμη και αν δεν είναι σύννομες, θεωρούνται έγκυρες και παράγουν όλα τα έννομα αποτελέσματα τους, εφόσον δεν ανακλήθηκαν από τη Διοίκηση ή δεν ακυρώθηκαν με δικαστική απόφαση (σχετ. Σ.τ.Ε. 3564/1986, ad hoc Διοικ. Εφετ. Αθηνών 2885/2001, 5467/2001 κ.α.). Άλλωστε, η κατά το άρθρο 17

(παρ.3) του π.δ. 774/1980 (Α’ 189) παρεμπίπτουσα εξέταση αναφέρεται σε άλλα ζητήματα αρμοδιότητας των πολιτικών ή διοικητικών δικαστηρίων, που δεν καλύπτονται από το τεκμήριο νομιμότητας των ατομικών εκτελεστών διοικητικών πράξεων, στις οποίες στηρίζεται το χρηματικό ένταλμα ή άλλος τίτλος πληρωμής (Διοικ. Εφετ. Αθηνών 779/1994, Διοικ.Δίκη 1994, σελ. 1374). Ομοίως έκριναν και οι αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης 301/1995 (ΔιΔικ τ. 8 , σελ. 1200 επ.) και 1604/2004 και 2067/2004. Είναι γεγονός όμως ότι, παρά την πλούσια και πάγια επί του θέματος νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων, το Ελεγκτικό Συνέδριο και τα όργανα του εξακολουθούν να ενεργούν με τον ως άνω περιγραφόμενο τρόπο, με αποτέλεσμα να προκαλούνται μεγάλα προβλήματα στους εργολάβους δημοσίων έργων που εκτελούν έργα των Ο.Τ.Α., αφού σε πολλές περιπτώσεις οι Επίτροποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου αρνούνται τη θεώρηση χρηματικών ενταλμάτων, παρά το γεγονός ότι κατά τη σύνταξη και υποβολή των ενταλμάτων έχουν τηρηθεί όλες οι νόμιμες διαδικασίες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αφενός μεν να καθυστερεί αδικαιολόγητα η πληρωμή των εργολάβων που έχουν εγκεκριμένους λογαριασμούς δημοσίων έργων,

να ταλαιπωρούνται τόσο οι ίδιοι όσο και οι Ο.Τ.Α. από την αναγκαστική προσφυγή των εργολάβων στα Δικαστήρια με αγωγές εναντίον των Ο.Τ.Α. και, τελικά, οι μεν εργολάβοι να πληρώνονται από τους Ο.Τ.Α. με μεγάλη καθυστέρηση οι δε Ο.Τ.Α. να υποχρεούνται να καταβάλουν, πέραν του κεφαλαίου και τόκους στους εργολάβους, το ύψος των οποίων υπολογίζεται πλέον, μετά την ισχύ του Π.Δ. 166/2003, βάσει του επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πλέον επτά (7) μονάδων. Με άλλα λόγια, από την ακολουθούμενη πρακτική του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθ’ υπέρβαση των υπό του νόμου οριζομένων, όλοι βλάπτονται, αφού οι μεν εργολάβοι καθυστερούν να πληρωθούν και αναγκάζονται να καταφεύγουν στα Δικαστήρια (προσθέτοντας σ’ αυτά επιπλέον αχρείαστο φόρτο εργασίας) οι δε Ο.Τ.Α. υποχρεώνονται τελικά να καταβάλουν τα οφειλόμενα (τα οποία δεν αρνούνται) πλέον τόκων υπερημερίας, το ύψος των οποίων είναι πλέον ιδιαίτερα σημαντικό και επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς τους. Θεωρούμε λοιπόν σκόπιμη την παρέμβαση της Πολιτείας για την, κατά το δυνατό γρηγορότερο, εξεύρεση λύσης στο συγκεκριμένο ζήτημα, αφού από τη συνέχιση της παρούσας κατάστασης όλοι είναι χαμένοι.

www.pesede.gr

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Καθυστέρηση προέγκρισης Α.Π.Ε. έργων ΟΠΑΑΧ Η Διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ με επιστολή της προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Σωτ. Χατζηγάκη, ζητά να δώσει αμέσως λύση στο ζήτημα της καθυστέρησης προέγκρισης Α.Π.Ε. έργων ΟΠΑΑΧ, που ταλαιπωρεί πολλούς εργολήπτες της Περιφέρειας. Ειδικότερα αναφέρει: Από τον Οκτώβριο του 2008 συσσωρεύονται για προέγκριση, στο Γραφείο της Διαχειριστικής Αρχής του Υπουρ-

γείου σας, οι ΑΠΕ των έργων ΟΠΑΑΧ του Γ’ Κ.Π.Σ. Όπως έχομε πληροφορηθεί οι ΑΠΕ δεν προ-εγκρίνονται γιατί ο αρμόδιος Γ. Γραμματέας δεν υπογράφει ισχυριζόμενος ότι διατελεί υπό παραίτηση. Το ίδιο συνέβαινε και στο τέλος του 2008 με τον προηγούμενο παραιτηθέντα Γ. Γραμματέα. Επειδή Κύριε Υπουργέ, Το πρόβλημα αφορά μεγάλο αριθμό των μικρών -κυρίως- εργοληπτών

της Ελληνικής περιφέρειας, οι οποίοι ευρίσκονται σε απόγνωση από την πολύμηνη καθυστέρηση. Τα έργα αυτά αφορούν τις «ουρές» από το Γ’ Κ.Π.Σ. που λήγει στις 30.6.2009 Παρακαλούμε όπως δώσετε άμεση λύση προς ανακούφιση των εκατοντάδων εργοληπτών της περιφέρειας και προς αποφυγή της απώλειας πόρων από το ευρωπαϊκό πακέτο στήριξης.

Συναντήσεις εργασίας του Προέδρου της ΠΕΣΕΔΕ με τους Συνδέσμους Ξάνθης, Ροδόπης και Καβάλας Συναντήσεις εργασίας είχε ο πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ Γρηγόρης Γρηγορόπουλος με τους Συνδέσμους Ξάνθης, Ροδόπης και Καβάλας. Συγκεκριμένα στις 20 Μαρτίου συναντήθηκε στην Ξάνθη με το Δ.Σ. του Νομού σε συνεδρίαση στην οποία συζητήθηκαν τόσο τα τοπικά θέματα όσο και η άμεση εφαρμογή των πρόσφατα νομοθετημένων ρυθμίσεων στον κλάδο (Διακήρυξη, δημοσιεύσεις εφημερίδων, τιμολόγια, ΤΕΜΠΜΕ, Άσφαλτος). Το πρόβλημα των εμπειροτεχνικών πτυχίων των κατατμήσεων και των αναθέσεων από τους Ο.Τ.Α. συζητήθηκε επίσης αρκετά. Ο νέος Πρόεδρος του Συνδέσμου Σταύρος Ζουρίδης όσο και τα μέλη του Δ.Σ. παρουσίασαν την εικόνα ενός ενεργού Συνδέσμου με καλές σχέσεις ανάμεσα στους συναδέλφους και διεκδικητικό χαρακτήρα με τις Υπηρεσίες. Στην Κομοτηνή στις 21 Μαρτίου έγινε ευρεία συνάντηση του Δ.Σ. του Συνδέσμου με τους συναδέλφους της Κομοτηνής, παρουσία και του Προέδρου του ΤΕΕ Θράκης Νίκου Παπαθανασίου. Ο Πρόεδρος του τοπικού Συνδέσμου

εργοληπτικό βήμα

Κώστας Ξενοδοχίδης παρουσίασε τα προβλήματα του Νομού και την έντονη ανησυχία των συναδέλφων για τις οικονομικές εξελίξεις στο 2009. Ο Πρόεδρος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. ενημέρωσε για τις τελευταίες ενέργειες σε Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Τιμολόγια, Άσφαλτος, ΜΗΚΙΕ κλπ) και σε Υπουργείο Εσωτερικών, δέχτηκε πολλές ερωτήσεις και προτάσεις σε θέματα εγγυητικών, Ενοποίησης Εργοληπτικών Οργανώσεων, κατατμήσεις και αναθέσεις έργων από τους Ο.Τ.Α., εμπειροτεχνικών πτυχίων, καθυστερήσεις πληρωμών από το πρόγραμμα ΣΑΝΑ, όπως και των αντιπλημμυρικών έργων στο Νομό Έβρου. Ο Πρόεδρος του Τ.Ε.Ε. Τμήματος Θράκης τοποθετήθηκε θετικά στα προβλήματα του κλάδου, όσο και στο θέμα των εμπειροτεχνικών πτυχίων σχετικά με την στάση των εκπροσώπων του Τ.Ε.Ε. στα Νομαρχιακά Τεχνικά Συμβούλια και υποσχέθηκε την πραγματοποίηση εκδήλωσης στα πλαίσια του Τ.Ε.Ε. Θράκης. Η συμμετοχή των συναδέλφων ήταν μεγάλη και η εκδήλωση χαρακτηρίσθηκε ως σημαντική.

Σε συνέντευξη Τύπου ο Πρόεδρος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. έθεσε το θέμα της δημιουργίας στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης site με τις αναρτήσεις των Τεχνικών Προγραμμάτων των Ο.Τ.Α., τις δημοπρατήσεις της εκτέλεσής τους στην κατεύθυνση της διαφάνειας. Στην Καβάλα στις 22 Μαρτίου έγινε συνάντηση με το Δ.Σ. του Συνδέσμου Καβάλας παρουσία του νυν Προέδρου Δημήτρη Ορφανίδη και του επί σειρά ετών πρώην προέδρου Δημήτρη Δρόσου. Στη συνάντηση ο πρόεδρος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. ενημέρωσε για τις τελευταίες εξελίξεις στον κλάδο. Συζητήθηκαν τοπικά προβλήματα, το θέμα της Ενοποίησης των Εργοληπτικών Οργανώσεων και η ανεπάρκεια του Περιφερειακού Εργαστηρίου Ελέγχου Ποιότητας Έργων για το οποίο και αποφασίστηκε παρέμβαση της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. για λογαριασμό όλων των Συνδέσμων στον Περιφερειάρχη, όπως επίσης για το θέμα της διαφάνειας όλων των έργων αλλά ιδιαίτερα των Ο.Τ.Α. σε site της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης.

Συνεργασία με Συνδέσμους της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Με επιστολή της προς τα μέλη των Τεχνικών Συμβουλίων των Περιφερειών, η Διοίκηση της ΠΕΣΕΔΕ προτρέπει να έχουν συνεργασία με τους τοπικούς ΣυνΗ Ένωση μας έχει παγίως την άποψη ότι οι αναθέσεις δημοσίων έργων πρέπει να γίνονται μετά από ανοικτές διαδικασίες, ώστε να δίνεται η δυνατότητα σε όλους τους ενδιαφερόμενους να συμμετέχουν. Η επιλογή κλειστών διαδικασιών (με περιορισμένο αριθμό προσκαλούμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων) και η απευθείας ανάθεση έργων πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να αποφεύγεται, άλλωστε και στο νόμο

δέσμους της Ένωσης, ώστε να αποφεύγονται κλειστές διαδικασίες και απευθείας αναθέσεις έργων. Ειδικότερα αναφέρεται:

και στις Κοινοτικές οδηγίες αναφέρονται ως διαδικασίες ανάθεσης κατ’ εξαίρεση. Σημαντικό ρόλο στο έλεγχο της Διοίκησης, ώστε να μην γίνεται καταχρηστική χρήση της ευχέρειας που παρέχεται στις Υπηρεσίες να ακολουθούν κλειστές διαδικασίες, καλούνται να παίξουν οι εκπρόσωποι των Εργοληπτικών Οργανώσεων που μετέχουν στα Τεχνικά Συμβούλια. Για το λόγο αυτό συνιστούμε στους εν

λόγω εκπροσώπους, ιδιαίτερα αυτούς που συμμετέχουν στα Τ.Σ. των Περιφερειών όταν στα Τεχνικά Συμβούλια εισάγονται τέτοια θέματα προς συζήτηση, να επικοινωνούν με τις διοικήσεις των κατά τόπους Συνδέσμων, ώστε να ενημερώνονται κατά πόσο κατά την άποψή τους συντρέχουν οι προϋποθέσεις (επείγοντος κλπ) για να ακολουθηθούν κλειστές διαδικασίες για έργα που θα εκτελεστούν στους Νομούς τους.

www.pesede.gr

ΚΟΙΝΗ ΔΡΑΣΗ Να εκδοθεί απόφαση για μη καθορισμό συντελεστών αναθεώρησης μικρότερων της μονάδας Την έκδοση υπουργικής απόφασης, ώστε όπου προκύπτει συντελεστής αναθεώρησης μικρότερος της μονάδας να λαμβάνεται ίσος με την μονάδα, ζητούν με κοινό έγγραφό τους που απευθύνεται στον υπουργό

«΄Οπως ενημερωθήκαμε από τους εκπροσώπους μας που συμμετέχουν στην επιτροπή διαπιστώσεως τιμών του 1ου τριμήνου του τρέχοντος έτους, λόγω μειώσεως κάποιων τιμών υλικών προκύπτουν συντελεστές αναθεώρησης μικρότεροι της μονάδας. Λαμβανομένου υπόψη ότι : Τον περασμένο χρόνο (2008) οι συντελεστές αναθεώρησης υπολείπονται σημαντικά από την πραγματική

εργοληπτικό βήμα

ΠΕΧΩΔΕ Γιώργο Σουφλιά οι εργοληπτικές οργανώσεις ΠΕΔΜΕΔΕ, ΠΕΔΜΗΕΔΕ, ΠΕΣΕΔΕ, ΣΑΤΕ και ΣΤΕΑΤ. Στο έγγραφό τους, αναλυτικότερα σημειώνουν τα εξής:

αύξηση του κόστους των εργασιών. Ο κατασκευαστικός κλάδος βρίσκεται στα όρια της κατάρρευσης. Δικαστικές αποφάσεις απαγορεύουν την μείωση του αρχικού εργολαβικού ανταλλάγματος. ΄Εχουν δοθεί ήδη εκπτώσεις στην ανάληψη των έργων οι οποίες καλύπτουν τις υπόψη μειώσεις των τιμών Ανεβλήθη η συνεδρίαση της 31/3/09

για την ολοκλήρωση της διαδικασίας του πρακτικού του 1ου τριμήνου 2009 και επείγει να εξετασθεί το πρόβλημα. Παρακαλούμε για την έκδοση όμοιας απόφασης με την αρ. Δ17γ/05/157/ Φ.Ν.439.3/18-10-2006 που αφορά τις μελέτες, ούτως ώστε όπου προκύπτει συντελεστής αναθεώρησης μικρότερος της μονάδας να λαμβάνεται ίσος με την μονάδα».

Πρόταση για νομοθετική ρύθμιση σχετικά με την καταβολή του Φ.Π.Α. από τις εργοληπτικές επιχειρήσεις δημοσίων έργων Νομοθετική ρύθμιση ώστε οι εργοληπτικές επιχειρήσεις Δημοσίων Έργων να καταβάλλουν εφάπαξ το ΦΠΑ και κατά το χρόνο είσπραξης του τιμήματος από τους φορείς του Δημοσίου, προτείνουν οι εργοληπτικές οργανώσεις «Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης α’ της παραγράφου 4 του Ν. 22238/1994 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος) προβλέπεται ότι για τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την εργολαβική κατασκευή τεχνικών έργων ή την εκτέλεση μηχανολογικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων του Δημοσίου, δήμων και κοινοτήτων, δημόσιων επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων, οργανισμών ή επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, καθώς και των νο-

ΠΕΔΜΕΔΕ, ΠΕΔΜΗΕΔΕ, ΠΕΣΕΔΕ, ΣΑΤΕ και ΣΤΕΑΤ, με κοινό έγγραφό τους που απευθύνουν στον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Παπαθανασίου. Ειδικότερα επισημαίνουν:

μικών προσώπων δημοσίου δικαίου, γενικώς, ως ακαθάριστα έσοδα λαμβάνονται τα εργολαβικά ανταλλάγματα που πιστοποιούνται με τους οικείους λογαριασμούς κατά τη διάρκεια της χρήσης, τα οποία μειώνονται με τα ποσά των εγγυήσεων καλής εκτέλεσης που αντιστοιχούν σε αυτά και τα οποία θεωρούνται έσοδα της χρήσης μέσα στην οποία αποδίδονται. Κατά συνέπεια ο χρόνος κατά τον οποίο πρέπει να καταβληθεί ο Φ.Π.Α.

από τις ανωτέρω επιχειρήσεις είναι ο χρόνος κτήσης των ακαθαρίστων εσόδων ο οποίος είναι ο χρόνος πιστοποίησης, χρόνος ο οποίος διαφέρει από το χρόνο είσπραξης του τιμήματος από το Δημόσιο και τους λοιπούς φορείς του Δημοσίου. Αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι να πρέπει να καταβάλλουμε το Φ.Π.Α. τον οποίο μας οφείλει το Δημόσιο, συνήθως μεγάλα ποσά, για την απόδοση των οποίων (προκειμένου να είμαστε

www.pesede.gr

ΚΟΙΝΗ ΔΡΑΣΗ

συνεπείς) αναγκαζόμαστε να δανειστούμε, ποσά τα οποία θα εισπράξουμε από το Δημόσιο σε πολύ μεταγενέστερο χρόνο. Με την παρούσα, επιθυμούμε να εξετάσετε το δίκαιο αυτό αίτημα των εργοληπτικών επιχειρήσεων δημοσίων έργων, προβαίνοντας στην ανάλογη νομοθετική ρύθμιση η οποία ειδικά και μόνο για τις επιχειρήσεις αυτές, οι οποίες έχουν μοναδικό πελάτη το Δημόσιο ή λοιπούς φορείς του Δημοσίου, ο Φ.Π.Α. να καταβάλλεται κατά το χρόνο είσπραξης, έτσι ώστε να δώσετε μια πολύτιμη ανάσα ζωής στις επιχειρήσεις του κλάδου μας. Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε συμπληρωματική πληροφορία ή διευκρίνιση». Στη συνέχεια επισυνάπτουν σχέδιο με την πρόταση της αναγκαίας νομοθετικής ρύθμισης, με την αιτιολογική της έκθεση, που είναι οι εξής: Άρθρο … Θέματα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας 1. Η παράγραφος 1 του άρθρου 54 του Ν. 2859/2008 (Φ.Ε.Κ. 248/Α’) αντικαθίσταται ως ακολούθως : «1. Ο οφειλόμενος φόρος, κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου, καταβάλλεται σύμφωνα με τις παραγράφους 2, 3 και 4.».

εργοληπτικό βήμα

2. Η παράγραφος 4 του άρθρου 54 του Ν. 2859/2008 (Φ.Ε.Κ. 248/Α’) αναριθμείται σε 5 και προστίθεται νέα παράγραφος 5 ως ακολούθως : «Κατ’ εξαίρεση των οριζομένων στις παραγράφους 2 και 3 του παρόντος άρθρου, ο οφειλόμενος φόρος κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου, των υπόχρεων που ασχολούνται με την εργολαβική κατασκευή τεχνικών έργων ή την εκτέλεση μηχανολογικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων του Δημοσίου, δήμων και κοινοτήτων, δημόσιων επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων, οργανισμών ή επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, καθώς και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, γενικώς, καταβάλλεται εφ’ άπαξ κατά το χρόνο είσπραξης του τιμήματος από το Δημόσιο ή τους λοιπούς προαναφερόμενους φορείς.»

Αιτιολογική έκθεση Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης α’ της παραγράφου 4 του Ν. 22238/1994 (Κώδικας Φορολογίας Ει-

σοδήματος) προβλέπεται ότι για τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την εργολαβική κατασκευή τεχνικών έργων ή την εκτέλεση μηχανολογικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων του Δημοσίου, δήμων και κοινοτήτων, δημόσιων επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων, οργανισμών ή επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας, καθώς και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, γενικώς, ως ακαθάριστα έσοδα λαμβάνονται τα εργολαβικά ανταλλάγματα που πιστοποιούνται με τους οικείους λογαριασμούς κατά τη διάρκεια της χρήσης, τα οποία μειώνονται με τα ποσά των εγγυήσεων καλής εκτέλεσης που αντιστοιχούν σε αυτά και τα οποία θεωρούνται έσοδα της χρήσης μέσα στην οποία αποδίδονται. Κατά συνέπεια ο χρόνος κατά τον οποίο πρέπει να καταβληθεί ο Φ.Π.Α. από τις ανωτέρω επιχειρήσεις είναι ο χρόνος κτήσης των ακαθαρίστων εσόδων ο οποίος είναι ο χρόνος πιστοποίησης, χρόνος ο οποίος διαφέρει από το χρόνο είσπραξης του τιμήματος από το Δημόσιο και τους λοιπούς φορείς του Δημοσίου. Με τις υφιστάμενες διατάξεις το Δημόσιο απαιτεί και εισπράττει τον Φ.Π.Α. από τους εργολήπτες δημοσίων τεχνικών έργων κατά το χρόνο έκδοσης του σχετικού τιμολογίου, και τους τον ξαναδίνει πίσω όταν, σε μελλοντικό χρόνο, εξοφλήσει το τίμημα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας σε αυτούς. Με τις προτεινόμενες διατάξεις, ειδικά και μόνο για τους ανωτέρω επιτηδευματίες και μόνο πράξεις που αφορούν δημόσια τεχνικά έργα, ορίζεται ως χρόνος καταβολής του φόρου ο χρόνος είσπραξης του τιμήματος.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Η στήριξη του κατασκευαστικού τομέα διέξοδος από την οικονομική κρίση

Η στήριξη του κατασκευαστικού τομέα πρέπει να αποτελέσει μια από τις προτεραιότητες της ελληνικής κυβέρνησης, αφού λόγω του ειδικού του βάρους στην ανάπτυξη της χώρας και στην απασχόληση επηρεάζει ολόκληρη την οικονομία της χώρας

και μπορεί να αποτελέσει διέξοδο στις συνθήκες οικονομικής κρίσης τις οποίες βιώνουμε ήδη με δυσμενή αποτελέσματα σε όλα τα επίπεδα. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της εκδήλωσης που διοργάνωσε η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

(ΟΚΕ), με θέμα «Η κατασκευαστική και η οικοδομική δραστηριότητα ως συνιστώσες της οικονομικής ανάπτυξης και οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης σ’ αυτές». Η κατασκευαστική και οικοδομική δραστηριότητα – η αποκαλούμενη

και ως «ατμομηχανή της ανάπτυξης» της χώρας - παρά την ενίσχυση που γνώρισε λόγω των έργων των Ολυμπιακών Αγώνων, βρίσκονταν ήδη σε κρίση πριν την ακουμπήσει μέσα στο 2008 η διεθνής οικονομική κρίση. Η διεθνής οικονομική κρίση, ήλθε για να συναντήσει στην Ελλάδα έναν κατασκευαστικό τομέα ο οποίος αντιμετώπιζε ήδη χρόνια προβλήματα εξαιτίας διαρθρωτικών αδυναμιών που σχετίζονται κυρίως με το ευρύτερο πλαίσιο παραγωγής δημοσίων και ιδιωτικών έργων και όχι τόσο με τα χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο. Η αρνητική αυτή εξέλιξη δημιουργεί κυριολεκτικά «έμφραγμα» σε ολό-

κληρο το οικονομικό οικοδόμημα της χώρας, καθώς: * Ο τομέας των κατασκευών, ο οποίος περιλαμβάνει την ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα, τα δημόσια έργα και τα συγχρηματοδοτούμενα έργα, αποτελεί έναν από τους δυναμικότερους τομείς της ελληνικής οικονομίας, με συμμετοχή γύρω στο 8% στο ΑΕΠ, ενώ οι άμεσοι και έμμεσοι απασχολούμενοι στην οικοδομή και στους εξαρτώμενους από αυτήν κλάδους ανέρχονται σε 400.000. Αν μάλιστα συμπεριληφθούν και οι κλάδοι που επηρεάζονται έμμεσα από τον κατασκευαστικό τομέα (παραγωγή και εμπορία δομικών υλικών, συναφή επαγγέλματα κ.ά.) τότε βλέπουμε ότι η συμμετοχή του στο

ΑΕΠ ανέρχεται στο 20% έως 25%. * Πρόκειται μάλιστα για ένα δυναμικό κλάδο, με ειδικό βάρος στην απασχόληση, αφού: Από το 7,3% του συνόλου των απασχολούμενων το 1998, ανήλθε στο 8,7% το 2008. Εντός της τελευταίας δεκαετίας ο συνολικός αριθμός των απασχολούμενων στις Κατασκευές αυξήθηκε κατά 36,1%, έναντι 13,9% στο σύνολο της οικονομίας. Στον κλάδο των κατασκευών δημιουργήθηκε το 19% των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν την τελευταία δεκαετία στο σύνολο της οικονομίας. Το 68% των απασχολούμενων στον κλάδο είναι μισθωτοί και ένα 13% αυτοαπασχολούμενοι με προσωπικό, ενώ συνολικά δραστηριοποιούνται πάνω από 105.000 επιχειρήσεις κάθε νομικής μορφής. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, το 2008 η συνολική οικοδομική δραστηριότητα (ιδιωτική και δημόσια) ανήλθε σε 65.474 οικοδομικές άδειες, έναντι 77.423 αδειών που χορηγήθηκαν κατά το 2007, μειωμένες δηλαδή κατά 15,4%, ενώ μόνο στην περιφέρεια Αττικής η πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας έφτασε το 23,1%. Η μείωση σε επιφάνεια των νέων οικοδομών το 2008 σε σχέση με το 2007 σε επίπεδο χώρας έφτασε στο 17,9% και σε 17,1% σε όγκο. Το ποσοστό συμμετοχής της Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας στο συνολικό οικοδομικό όγκο

εργοληπτικό βήμα

για την περίοδο του 2008 ήταν μόλις 1,7%. Ειδικότερα στον τομέα των δημοσίων έργων, τα προβλήματα που εμφανίζονται είναι σε κάποιο βαθμό διαχρονικά, ωστόσο, το τελευταίο διάστημα με την κρίση εντείνονται. Εξετάζοντας τη διαχρονική εξέλιξη του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), διαπιστώνεται ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει σημαντικός περιορισμός των δημοσίων επενδύσεων. Το 2009, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων διαμορφώνεται στα 8,8 δις. ευρώ, έναντι 9,3 δις. ευρώ το 2008, ενώ στο μεγαλύτερο μέρος του αφορά συγχρηματοδοτούμενα έργα. Ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, το ΠΔΕ αναμένεται να διαμορφωθεί στο 3,4% του ΑΕΠ, στο χαμηλότερο ποσοστό μετά το 1996. Ο τομέας με τις μεγαλύτερες απώλειες από τη συνεχή μείωση του ΠΔΕ κατά τα τελευταία έτη είναι αυτός που αφορά στην κατασκευή - βελτίωση - συντήρηση των τεχνικών έργων, με δεδομένο ότι κατά μέσο όρο καταλαμβάνει το 65% του συνόλου των πληρωμών του ΠΔΕ. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι πέντε χρόνια μετά την ολοκλήρωσή τους ακόμη δεν έχουν αποπληρωθεί ορισμένα Ολυμπιακά έργα. Περί αυτού η επιβεβαίωση έρχεται μέσα από τον Προϋπολογισμό του 2009, στον οποίο προβλέφθηκε πίστωση 132 εκατ. ευρώ για τα Ολυμπιακά έργα, ποσό μεγαλύτερο από το αντίστοιχο που είχε προβλεφθεί το 2008 (95 εκατ. ευρώ). Τα αυξημένα εφετινά κονδύλια, οφείλονται και στο γεγονός ότι πέρσι τελικά δεν δόθηκαν όσα είχαν προβλεφθεί! Την ίδια ασυνέπεια επέδειξε το δημόσιο τα επόμενα χρόνια σχεδόν σε όλα τα έργα, με συνέπεια οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις – και μάλιστα οι πιο

συνεπείς - να αναγκαστούν σε υπέρογκο δανεισμό προκειμένου να συνεχίσουν τα έργα που είχαν αναλάβει. Ο δανεισμός των εταιρειών από 3ης έως και 7ης τάξης αυξήθηκε εντυπωσιακά και συγκεκριμένα από 3.254.392 ευρώ κατά μέσο όρο και ανά εταιρεία το 2005, σε 4.449.027 το 2007. Και ενώ το 2005 ο μακροπρόθεσμος δανεισμός αντιστοιχούσε κάτω από το 1/3 των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων, το 2007 έφτασε στο 50%. Παράλληλα το ΕΣΠΑ, παρότι έχουμε μπει στον τρίτο χρόνο υλοποίησής του ελάχιστα έργα έχουν ενταχθεί σ’ αυτό. Στη δύσκολη αυτή περίοδο, μάλιστα, κατά την οποία λογικά θα έπρεπε να καταβληθεί προσπάθεια να εξασφαλιστούν έργα για όλες τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις – μικρές, μεσαίες και μεγάλες – εμφανίζεται το φαινόμενο περαιτέρω συγκεντρωτισμού των έργων στα χέρια των λίγων και μεγάλων, δίνοντας την αίσθηση στους πολλούς και μικρότερους, ότι ο κλάδος βρίσκεται υπό διωγμό. Επίσης και παρά τις διακηρύξεις, οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις έχουν μείνει εκτός των χρηματοδοτήσεων του ΤΕΜΠΜΕ. Τα αρνητικά αποτελέσματα του μειωμένου ΠΔΕ ενισχύονται περαιτέρω από την αυξανόμενη σημασία που αποδίδεται στις ΣΔΙΤ. Οι ΣΔΙΤ από δευτερεύων συμπληρωματικός μηχανισμός του ΠΔΕ αναγορεύθηκε σε κύριο, πρωτεύοντα. Οι κανόνες του χρηματοπιστωτικού συστήματος επικράτησαν πλήρως της νομοθεσίας των δημοσίων έργων. Αυτό που χρειάζεται σήμερα η πραγματική οικονομία είναι η προστασία της εργασίας και του εισοδήματος των πολιτών. Το Κράτος μπορεί να

συμβάλλει ουσιαστικά, αφ’ ενός με απ’ ευθείας ενισχύσεις στα χαμηλά εισοδήματα και αφ’ ετέρου με την υλοποίηση περισσότερων Δημοσίων Έργων που ενισχύουν την απασχόληση και έχουν άμεση προστιθέμενη αναπτυξιακή διάσταση. Αυτό επισήμανε κατά την εκδήλωση της ΟΚΕ ο Υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος, ο οποίος ανάφερε επίσης ότι η τόνωση της κατασκευαστικής δραστηριότητας μπορεί να επιτευχθεί και με δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και μετατροπής των κτιρίων σε βιοκλιματικά, που θα αναπτυχθούν με την εφαρμογή κατάλληλων κινήτρων. Ο υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ παραδέχτηκε επίσης ότι υπάρχουν σημαντικά προβλήματα στα έργα που δημοπρατούνται από τους δήμους, επισημαίνοντας ότι ίσως θα έπρεπε να γίνουν κάποιες νομοθετικές ρυθμίσεις, ώστε αυτά να δημοπρατούνται με κανόνες διαφάνειας. Τέλος ανέφερε ότι η οικονομική μπορεί να αποδειχθεί μια ευκαιρία για τη χώρα μας, όπως έγινε, για παράδειγμα, στη Σουηδία στην αντίστοιχη κρίση του 1929, όπου ανέπτυξε τις υποδομές της. Πρέπει να υπάρξει στη χώρα μας ένας σχεδιασμός, που δυστυχώς απουσιάζει. Οι επιλογές που έχουν γίνει μέχρι σήμερα δε φαίνεται να στηρίζουν αναπτυξιακές προοπτικές, σε αντίθεση με τις επιλογές άλλων ανεπτυγμένων χωρών, όπως τόνισε στην ίδια εκδήλωση ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιάννης Αλαβάνος. Για παράδειγμα, όπως ανέφερε, στη Γερμανία πακέτο 50 δις ευρώ κατευθύνθηκε για μέτρα οικονομικής τόνωσης σε έργα υποδομών κλπ, στην Ιταλία πακέτο 17,5 δις ευρώ για κατασκευές νέων και επισκευές υφισταμένων δημοσίων κτιρίων, κατασκευή μεγάλων γεφυρών, στη Γαλ-

www.pesede.gr

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

λία προγράμματα έργων ύψους 26 δις ευρώ ετησίως για δύο χρόνια κ.λπ. Απαιτείται, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή μίας ολοκληρωμένης στρατηγικής που θα έχει ως στόχο την ελαχιστοποίηση των δυσμενών επιπτώσεων, αλλά και τη δημιουργία των προϋποθέσεων για ανάκαμψη με τη λήψη άμεσων μέτρων παροχής κινήτρων για διατήρηση της απασχόλησης στον κατασκευαστικό κλάδο, ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων του κατασκευαστικού κλάδου, στήριξης της αγοράς ακινήτων, άμεσης προώθησης της υλοποίησης του ΕΣΠΑ, καθώς και στήριξης του τομέα δημοσίων έργων με την αξιοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ως βασικού εργαλείου αναθέρμανσης της οικονομίας, με όλα τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα που οι δημόσιες επενδύσεις επιφέρουν στην απασχόληση, στην τόνωση της αγοράς και στα δημόσια έσοδα, τόνισε ο Χρήστος Πολυζωγόπουλος, πρόεδρος ΟΚΕ.

εργοληπτικό βήμα

Η χώρα μας εξακολουθεί να έχει πολλές ανάγκες σε έργα υποδομής. Σημαντικές επίσης είναι οι ανάγκες σε αντικείμενα που έχουν σχέση με την περιβαλλοντική προστασία και απορρέουν από την Κοινοτική ένταξή μας, όπως οι τομείς διαχείρισης αποβλήτων, απορριμμάτων, οικονομίας ενέργειας (ιδιαίτερα στον τομέα της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων με μονώσεις του κελύφους κτιρίου κ.ά.), ανάπτυξης ήπιων μορφών ενέργειας κ.λπ. Όλα αυτά μπορούν να τονώσουν τον κατασκευαστικό τομέα, εάν προωθηθούν σύντομα οι απαιτούμενες θεσμικές ρυθμίσεις, τόνισε ο Θεόδωρος Βουδικλάρης, Πρόεδρος ΙΟΚ. Με δεδομένη την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αναβάλει την καταβολή της εθνικής συμμετοχής για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για τα επόμενα έτη, η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να επιταχύνει την εκτέλεση του ΠΔΕ χωρίς ουσιαστική επίπτωση

στο δημοσιονομικό πρόβλημα. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούν να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις της κρίσης στην παραγωγή και την απασχόληση, αφού τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα των δημοσίων έργων, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται γύρω από αυτά και η απασχόληση που δημιουργείται είναι σημαντικά, επισήμανε ο Γιάννης Στουρνάρας, Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ. Απαιτείται άμεση αποπληρωμή των πιστοποιημένων λογαριασμών από το δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, προκειμένου να απομακρυνθεί το φάσμα της πτώχευσης που πλανάται πάνω από τις περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου. Υπάρχει ανάγκη διαφάνειας και δημοσιότητας στην ανάθεση και εκπόνηση των έργων σε συνδυασμό με την απλοποίηση και τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, με στόχο την εξυγίανση και την πρόοδο του κατασκευαστικού τομέα, ανάφερε ο Γιώργος Βλάχος, πρόεδρος ΣΑΤΕ.

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΕΣΕΔΕ Τα «έργα σε ομηρία» των ΣΔΙΤ δεν αποτελούν διέξοδο από την οικονομική κρίση «Είναι πλέον προφανές ότι ο κατασκευαστικός κόσμος της χώρας μας διέρχεται τη χειρότερη μεταπολεμική κρίση του. Ιδιαίτερα οι 5.000 μικρές και μεσαίες εργοληπτικές επιχειρήσεις Δημοσίων Έργων μέλη της Ένωσής μας, της ΠΕΣΕΔΕ, βρίσκονται κυριολεκτικά σε απόγνωση, καθώς τον κλάδο χτυπά έντονα, εκτός από την οικονομική ύφεση, η νέα μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και η δραματική πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας, με τα χιλιάδες διαμερίσματα να αποτελούν δεσμευμένα κεφάλαια των κατασκευαστών και τους λογαριασμούς των Δημοσίων Έργων να παραμένουν απλήρωτοι». Αυτό τόνισε ο πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ Γρηγόρης Γρηγορόπουλος παίρνοντας το λόγο στην ειδική εκδήλωση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ).

Είναι γνωστό ότι φέτος – επισήμανε σε άλλο σημείο - για 5η συνεχόμενη χρονιά, το ΠΔΕ είναι μειωμένο κατά 8,8 σε σχέση με το περσινό, με αποτέλεσμα να φτάσει ως ποσοστό του ΑΕΠ στα επίπεδα του 1996. Και υπάρχει βέβαια και το ερωτηματικό αν και αυτό θα τηρηθεί και δεν θα υπάρξουν και πρόσθετες περικοπές μέχρι το τέλος της χρονιάς. Αυτό ασφαλώς έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στον κατασκευαστικό κλάδο συνολικά, αλλά και στις συναφείς δραστηριότητες. Εμείς με επιστολές μας και παρεμβάσεις μας προς τους αρμόδιους υπουργούς έχουμε προτείνει, έστω και την ύστατη ώρα, να αυξηθεί το ΠΔΕ κατά 1 δις. ευρώ τουλάχιστον, για να εκτελεστούν μικρά έργα, κυρίως στην Περιφέρεια, με τις δοκιμασμένες και διαφανείς διαδικασίες του Προγράμματος «Θησέας». Είναι πιστεύουμε η μόνη πρακτική λύ-

ση που μπορεί να δώσει «ανάσα» στις τοπικές αγορές και να ανακόψει τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης δημιουργώντας απασχόληση στον κατασκευαστικό κλάδο και αποτρέποντας την κατάρρευση των εργοληπτικών επιχειρήσεων. Το ΥΠΟΙΟ στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού του 2009 αναφέρει 57 ΣΔΙΤ συνολικού προϋπολογισμού 5,7 δις ευρώ, εκ των οποίων μόνο 4, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, ΔΕΝ επιβαρύνουν το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Είναι φανερό πως μιλάμε για προεξόφληση των μελλοντικών προγραμμάτων Δημοσίων Επενδύσεων με τριπλάσιο κόστος. Υπάρχουν ένα σωρό ανταποδοτικά έργα που μπορούν να γίνουν με ΣΔΙΤ, χιονοδρομικά κέντρα, μαρίνες τουριστικών σκαφών, η επαναλειτουργία των εγκαταστάσεων ΞΕΝΙΑ του ΕΟΤ κ.ά., και αντί για αυτά εντάσσονται στις ΣΔΙΤ σχολεία, πανεπιστήμια, νοσοκομεία και πυροσβεστικοί σταθμοί, που δεν έχουν καμία σχέση με την ανταποδοτικότητα. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα τρεις από τις οκτώ σχολές του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου εντάχθηκαν στα ΠΕΠ του Γ΄ΚΠΣ δημοπρατήθηκαν από τον ΟΣΚ ΑΕ, πήραν έκπτωση 35% και κατασκευάστηκαν στην Καλαμάτα, Σπάρτη, Τρίπολη. Οι υπόλοιπες πέντε σχολές εντάχθηκαν σε ΣΔΙΤ. Μέχρι τέλους του 2009, που διαρκεί για την Περιφέρεια Πελοποννήσου το Γ’ ΚΠΣ θα μπορούσαν να έχουν κατασκευασθεί όλες, αρκεί να είχαν δημοπρατηθεί στα Π.Ε.Π. Το Γ΄ΚΠΣ

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

τελειώνει με αναπορρόφητα κονδύλια που επιστρέφονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι δύο Σχολές σε Σπάρτη και Τρίπολη δημοπρατήθηκαν με συνολικό προϋπολογισμό 13,912 εκ. ευρώ, περιλαμβανομένου του ΦΠΑ. Οι πέντε Σχολές αναζητούν “Επενδυτή” που θα τις κατασκευάσει με 100 εκ. ευρώ και θα εξοφληθούν από τις μελλοντικές χρήσεις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κοστίζοντας στο Ελληνικό Δημόσιο τριπλάσια χρήματα. Αναρωτήθηκε κανείς άραγε στην κυβέρνηση ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στη λειτουργία των πανεπιστημιακών αυτών ιδρυμάτων από την εικοσιπεντάχρονη και πλέον επιβάρυνσή τους για την εξόφληση του δανείου των 100 εκ. ευρώ προς τον όμιλο; Θεωρούμε τελείως απαράδεκτη ενέργεια την απένταξη των σχολείων από το Γ’ ΚΠΣ και την τεχνητή δημιουργία έργων μεγάλου προϋπολογισμού, ώστε να ενταχθούν στις ΣΔΙΤ. Πρόκειται για εκατοντάδες σχολεία σ’ όλη την Ελλάδα που δεν είχαν κανένα απολύτως πρόβλημα ούτε σε οικόπεδο, ούτε σε άδεια, ούτε σε μελέτη, αλλά απλά δεν δημοπρατηθήκαν ώστε να είναι σήμερα τελειωμένα με χρήματα του Γ΄ΚΠΣ και να έχουν κοστίσει το 1/3 των χρημάτων που θα κοστίσουν με ΣΔΙΤ. Η επαρχία η περιφέρεια όλη - τόνισε σε άλλο σημείο ο Πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ – ζητάει έργα. Την στιγμή που το ποσοστό συμμετοχής της Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας στο συνολικό οικοδομικό όγκο για το 2008 είναι μόλις 1,7% , η κυβέρνηση και αυτό ακόμα το ποσοστό προσπαθεί να το κάνει με ΣΔΙΤ. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων διαθέτει για την χώρα μας το 2009 1,6 δις ευρώ, από τα οποία μόλις τα 10 εκ. ευρώ δια-

εργοληπτικό βήμα

τίθενται για την χρηματοδότηση του ΣΔΙΤ των Πυροσβεστικών Σταθμών. Εμείς θεωρούμε πως το κακέκτυπο της εφαρμογής των ΣΔΙΤ στη χώρα μας αποδεικνύεται ατελέσφορο. Τα έργα των ΣΔΙΤ είναι αδύνατο να χρηματοδοτηθούν και να γίνουν. Σχολιάζοντας εξάλλου την τοποθέτηση του κου Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ καθηγητή Θ. Ξανθόπουλου ότι η Σουηδία αντιμετώπισε την κρίση του 1929 δημιουργώντας κοινωνικές υποδομές, υπενθύμισε πως και στην Ελλάδα η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου (1928-1932) κατασκεύασε 3.128 σχολεία, προσφέροντας εργασία σε χιλιάδες πρόσφυγες που ταυτόχρονα έχτιζαν και τα σχολεία των παιδιών τους. Κάλεσε για μια ακόμα φορά την κυβέρνηση να δημοπρατήσει άμεσα μέσω του ΕΣΠΑ όλες τις σχολικές μονάδες που έχουν προεγκριθεί για τις ΣΔΙΤ. Τόνισε πως η ολοκλήρωση των σχολικών υποδομών μέσω του ΕΣΠΑ είναι υποχρέωση της Πολιτείας στην Κοινωνία. Η πραγματική Οικονομία σ’ όλη την Ελλάδα – κατέληξε ο πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ - περιμένει έργα για να δουλέψει σήμερα. Τα “ΕΡΓΑ ΣΕ ΟΜΗΡΙΑ” που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα τα τελευταία δύο χρόνια με τις ΣΔΙΤ είναι καταστροφική επιλογή για την Ελλάδα του σήμερα που προσπαθεί μέσα από την ανάπτυξη να ανακάμψει οικονομικά. Πρέπει να επιταχυνθεί το ΕΣΠΑ και να ενταχθούν σ’ αυτό όσα έργα μπορούν να απελευθερωθούν από την ομηρία των ΣΔΙΤ. Οι Εργοληπτικές Επιχειρήσεις Δημοσίων Έργων, σ’ όλη τη χώρα ζητούν εξόφληση των έργων που έχουν εκτελέσει και άμεση δημοπράτηση νέων έργων για να επιβιώσουν και να συμβάλλουν στην οικονομική ανάκαμψη της χώρας.

ΘΕΜΑΤΑ Παράγοντες κινδύνου στα τεχνικά έργα (μέρος 2ο)

Παρουσιάζουμε το 2ο μέρος της χρήσιμης μελέτης με τίτλο «Παράγοντες κινδύνου στα τεχνικά έργα», που έχει εκπονήσει το Ινστιτούτο Οικονομίας Κατασκευών (ΙΟΚ), με την οποία δίνει σημαντικές συμβουλές για

ΘΟΡΥΒΟΣ

ΠΥΡΚΑΓΙΑ

Η πλειονότητα των ανθρώπων είναι αρκετά ευαισθητοποιημένη έναντι των χημικών κινδύνων, όχι όμως και των κινδύνων από το θόρυβο. Ομως, ο υπέρμετρος θόρυβος μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο εσωτερικό του αυτιού σε τέτοιο βαθμό που η ακουστική ικανότητα του εργαζομένου να εξομοιωθεί με αυτή ενός υπερήλικα, πολύ πριν ο πρώτος αγγίξει τη σύνταξη. Επισημαίνεται ότι η υπέρμετρη έκθεση σε θόρυβο έχει σοβαρές και μη αναστρέψιμες συνέπειες, η δε μείωση της ακοής πέραν ενός ορίου, θεωρείται και νομικά, επαγγελματική ασθένεια.

Ο κίνδυνος πρόκλησης πυρκαγιάς είναι υπαρκτός στα τεχνικά έργα. Η πιθανότητα του συμβάντος και η σοβαρότητα του κινδύνου, είναι συνάρτηση των συγκεκριμένων συνθηκών του εργοταξίου και ποικίλουν ανάλογα με το είδος του έργου.

Σημεία προσοχής Ο θόρυβος πάνω από 85 dB(A) είναι επικίνδυνος και μπορεί να προκαλέσει μείωση της ακοής. Ο θόρυβος μέσων και υψηλών συχνοτήτων (2-5 kHz) είναι ο πλέον επικίνδυνος για την ακοή. Πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στον κρουστικό θόρυβο (με έμφαση στον μη αναμενόμενο). Αύξηση του θορύβου κατά 3 dB(A) συνεπάγεται διπλασιασμό της ηχητικής πίεσης, άρα και της βλαπτικότητάς του. Ο χρόνος έκθεσης στον θόρυβο είναι ανάλογος του βλαπτικού του αποτελέσματος. Ο θόρυβος αποτελεί αίτιο ή συναίτιο σημαντικού αριθμού ατυχημάτων. Η συνεχής έκθεση σε θόρυβο προκαλεί ψυχολογική ένταση και επηρεάζει τις φυσιολογικές λειτουργίες του οργανισμού. Η προσοχή πρέπει να εστιάζει στην εκτίμηση της έκθεσης των εργαζομένων στο θόρυβο περισσότερο, από τον θόρυβο αυτόν καθ’ εαυτόν. Τα Μέσα Ατομικής Προστασίας κατά του θορύβου αποτελούν τη λιγότερο επιθυμητή λύση και δεν πρέπει να επιλέγονται για συνεχή προστασία (έκθεση σε οκτάωρη βάση).

την αντιμετώπισή τους. Πιστεύουμε ότι και αυτά τα αποσπάσματα που δανειστήκαμε από τη μελέτη αυτή θα φανούν χρήσιμα στους εργολήπτες αναγνώστες του περιοδικού.

εργοληπτικό βήμα

Με δεδομένα αφ’ ενός την μη μηδενική πιθανότητα πυρκαγιάς και αφ’ ετέρου τα ανεξέλεγκτα ενδεχομένως αποτέλεσματά της (ολική καταστροφή εγκατάστασης, εξοπλισμού και υλικών ή/και θάνατος ανθρώπων), πρέπει να λαμβάνονται τα απαραίτητα κατά περίπτωση μέτρα για την αποφυγή πρόκλησης πυρκαγιάς (προληπτικά μέτρα) και την καταστολή της (κατασταλτικά μέτρα).

Σημεία προσοχής Η πρόληψη υπερέχει της καταστολής. Τα αυτόματα συστήματα πυρανίχνευσης/πυρόσβεσης (εφόσον προβλέπονται) πρέπει να εγκαθίστανται και ενεργοποιούνται με την πρόοδο του έργου και όχι μετά την ολοκλήρωσή του. Πρέπει να υπάρχουν πυροσβεστικά μέσα για κάθε τύπο πυρκαγιάς. Οι οδοί διαφυγής πρέπει να επισημαίνονται και να παραμένουν πάντα καθαροί και ελεύθεροι εμποδίων. Η αποθήκευση εύφλεκτων υλικών (αερίων ή υγρών) πρέπει να γίνεται σε ειδικούς χώρους. Πρέπει να υπάρχει διαθέσιμο εκπαιδευμένο προσωπικό στην πυρασφάλεια, σε όλες τις βάρδιες Όλα τα μηχανήματα και οχήματα πρέπει να φέρουν κατάλληλο πυροσβεστήρα. Απαγορεύεται η χρήση φλόγας χωρίς έγκριση. Πρέπει να υπάρχουν ζώνες πυρασφάλειας σε δασικές ή καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Απαγορεύονται οι φωτιές για θέρμανση του προσωπικού.

Διακόψτε την τάση σε περίπτωση ηλεκτρικής πυρκαγιάς. Απαγορεύονται οι άδειοι πυροσβεστήρες στα πυροσβεστικά σημεία.

ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΦΟΡΤΙΩΝ Η ανύψωση και η μεταφορά φορτίων στα εργοτάξια κατά κανόνα γίνονται με χρήση μηχανικών μέσων (γερανοί, παλάγκα, βαρούλκα κλπ), εν τούτοις εξακολουθούν να υπάρχουν περιπτώσεις όπου γίνονται χειρωνακτικά. Οι χειρωνακτικές εργασίες (ανύψωση, μεταφορά, έλξη, ώθηση ή απόθεση φορτίων), έχουν ως συνήθεις συνέπειες: • Κόπωση των εργαζομένων.

• Καταπόνηση της σπονδυλικής στήλης των εργαζομένων. • Ατυχήματα. • Καθυστέρηση της παραγωγής. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος κατά τη χειρωνακτική διακίνηση φορτίων, αρκεί να αναφερθεί ότι στη Μ. Βρετανία το 12,5% των εργατικών τραυματισμών οφείλεται στην υπερπροσπάθεια των εργαζομένων. Από αυτούς τους τραυματισμούς, το 74% προκλήθηκε κυρίως από ανύψωση φορτίων, ενώ ως συνέπεια αυτών το 61% των εργαζομένων παρουσίασε σοβαρά προβλήματα στην μέση. Η χρήση μηχανικών μέσων κάνει την εργασία πιο εύκολη και πιο αποδοτική, παρόλο που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκληθούν ατυχήματα, όπως όταν η λειτουργία του μηχανήματος δεν είναι καλή ή όταν δεν

www.pesede.gr

ΘΕΜΑΤΑ

τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας κατά τη χρήση του. Σημεία προσοχής Η διακίνηση φορτίων με μηχανικά μέσα πρέπει να προτιμάται σε σχέση με την χειρωνακτική διακίνηση φορτίων, όπου είναι εφικτή. Απαραίτητη είναι η εκ του νόμου πρόληψη των πιθανών ατυχημάτων που μπορεί να προκληθούν κατά την εργασία. Πρέπει να υπάρχει όμως και προληπτικός σχεδιασμός κανόνων από τον εργοδότη για την αποφυγή τυχαίων συμβάντων, όπως και κατάλληλη οργάνωση των θέσεων εργασίας. Πρέπει να τηρούνται οι βασικοί κανόνες που διέπουν την ασφαλή λειτουργία και χρήση των μηχανικών μέσων (συσκευές ανύψωσης, οχήματα, χωματουργικά μηχανήματα κτλ). Πρέπει να προβλέπονται κατά περίπτωση προληπτικά μέτρα ασφαλείας για τη χειρωνακτική διακίνηση φορτίων, προκειμένου να αποφεύγονται τυχόν μελλοντικά ατυχήματα. Παρατίθενται στην συνέχεια Οδηγίες Ορθης Πρακτικής για την αποφυγή ατυχημάτων κατά την ανύψωση και διακίνηση φορτίων.

Α. Οδηγίες για την Ασφαλή Ανύψωση Φορτίων Σημείωση: Οι κατωτέρω οδηγίες έχουν σκοπό να γνωρίσουν στους εργαζόμενους τους κινδύνους που συνδέονται με την ανύψωση των φορτίων και τους τρόπους αποφυγής τους. Δεν απευθύνονται σε χειριστές, οι οποίοι πρέπει να διαθέτουν σχετική άδεια για τον χειρισμό του ανυψωτικού μηχανήματος. Η ανύψωση φορτίων είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη εργασία και από τις συχνότερες αιτίες πρόκλησης ατυχημάτων. Η τήρηση των παρακάτω οδηγιών θεωρείται απαραίτητη: 1. Έλεγχος εάν οι αρτάνες που χρησιμοποιούνται (συρματόσχοινα, αλυσίδες, φασκιές ή σχοινιά) είναι σε καλή κατάσταση και ότι ο γάντζος διαθέτει ασφάλεια. Αν διαπιστωθούν φθορές ή κάποιο ελάττωμα πρέπει αμέσως να ειδοποιείται ο Τεχνικός Ασφαλείας. 2. Γενικά να αποφεύγεται η χρησιμοποίηση αρτανών από ινώδες σχοινί γιατί η αντοχή τους ποικίλει σημαντικά, ανάλογα με το υλικό κατασκευής. 3. Αν ο οποιοσδήποτε διαπιστώσει ότι ο χειριστής του ανυψωτικού μηχανήματος δεν είναι κάτοχος αδείας, ή αντιληφθεί ότι ο χειριστής δεν βρίσκεται σε καλή φυσική κατάσταση λόγω κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών, χρήσης φαρμάκων ή κάποιου εμφανούς προβλήματος υγείας πρέπει να το αναφέρει

εργοληπτικό βήμα

αμέσως στον Τεχνικό Ασφαλείας. 4. Να μην γίνονται αυτοσχεδιασμοί κατά την πρόσδεση του φορτίου όπως συρματόσχοινα, σχοινιά ή αλυσίδες που έχουν δεθεί κόμπο για να κοντύνουν, αλλά να χρησιμοποιούνται κατάλληλα ναυτικά κλειδιά. 5. Εάν αναρτάται κάποιο φορτίο που αποτελείται από επί μέρους τμήματα, αυτά πρέπει να είναι δεμένα σωστά και ασφαλισμένα για να αποφευχθεί η πτώση τους από τυχαία κίνηση. Να ζητάς πάντα από τον προϊστάμενο σου να ελέγχει την ανάρτηση. 6. Οσοι ασχολούνται με τον χειρισμό φορτίων πρέπει να χρησιμοποιούν γάντια για την προστασία των χεριών από αιχμηρές γωνίες του φορτίου ή από θραυσμένα σύρματα του συρματόσχοινου. 7. Τα σχοινιά ή οι φασκιές που χρησιμοποιούνται για την ανάρτηση φορτίου δεν πρέπει να είναι στριμμένα. 8. Η αρτάνη πρέπει να εφαρμόζεται στη βάση του αγκίστρου και όχι στη μύτη του, ώστε να αποφεύγεται η ακούσια μετατόπιση του φορτίου κατά την ανύψωση. 9. Τα φορτία πρέπει να ανυψώνονται πάντα κατακόρυφα. 10. Απαγορεύεται οποιαδήποτε επαφή με διακινούμενο φορτίο, πριν αυτό εδρασθεί και ακινητοποιηθεί με ασφάλεια στο χώρο μεταφοράς του. Να χρησιμοποιούνται “αέρηδες” (2 σχοινιά) για την καθοδήγηση του φορτίου κατά την ανύψωση και την μετακίνησή του 11. Κανείς δεν πρέπει να στέκεται κάτω από ανυψωμένο φορτίο ή σε θέσεις που δεν έχει ορατότητα ο χειριστής. 12. Αν ο χειριστής δεν έχει καλή ορατότητα σε κάποιο τμήμα της διαδρομής του φορτίου ή του προσωπικού εργασίας πρέπει να υπάρχει έμπειρος κουμανταδόρος για να τον καθοδηγήσει. Κανένας, εκτός από πρόσωπα που έχουν την κατάλληλη εμπειρία και εκπαίδευση δεν πρέπει να κάνει σήματα καθοδήγησης στους χειριστές ανυψωτικών μηχανημάτων. 13. Κανένας σεν πρέπει να εργάζεται ή να κινείται μέσα στην ακτίνα δράσης του γερανού. 14. Οι εργασίες πρέπει να διακόπτονται εάν υπάρχουν αντίξοες συνθήκες, όπως δυνατός άνεμος, κακή ορατότητα, βροχή κ.λπ. 15. Απαγορεύεται αυστηρά στο προσωπικό να μετακινείται αναρτημένο σε συρματόσχοινα, άγκιστρα, κάδους, περόνες, μπούμες ή πάνω σε φορτία.

Β. Οδηγίες για την Ασφαλή Χειρωνακτική Διακίνηση Φορτίων Η χειρωνακτική διακίνηση φορτίων είναι από τις συχνότερες

αιτίες πρόκλησης ατυχημάτων και βλάβης της υγείας. Παρατίθεται υπόδειγμα οδηγίας προς τους εργαζομένους: 1. Να χρησιμοποιείς φόρμα εργασίας χωρίς ελεύθερα άκρα που μπορεί να σκαλώσουν κάπου την ώρα της μεταφοράς. 2. Να χρησιμοποιείς γάντια εργασίας και υποδήματα ασφαλείας με μεταλλική προστασία δακτύλων και αντιολισθητική σόλα. 3. Αν υπάρχει κίνδυνος πρόσκρουσης ή πτώσης αντικειμένων να χρησιμοποιείς κράνος. 4. Οταν το φορτίο είναι βαρύ ζήτησε βοήθεια από δεύτερο άτομο. Η χειρωνακτική μεταφορά φορτίων κρύβει πολλούς κινδύνους. 5. Κατά την ανύψωση φορτίων πρέπει να εφαρμόζεις τις ακόλουθες αρχές: η σπονδυλική στήλη πρέπει να βρίσκεται σε όρθια θέση τα πόδια να είναι λυγισμένα, ανοιχτά, το φορτίο να βρίσκεται ανάμεσά τους και το ένα πέλμα να εφάπτεται στο έδαφος να τοποθετείς το σώμα σου όσο πιο κοντά στο προς ανύψωση βάρος το σημείο λαβής πρέπει να κρατιέται σταθερά και με ασφάλεια πρέπει να αποφεύγονται οι περιστροφικές κινήσεις του κορμού του σώματος Ιδιαίτερη σημασία κατά την ανύψωση φορτίων, έχει το ύψος ανύψωσης του φορτίου. Συγκεκριμένα συνιστάται: μεταφορά από το δάπεδο μέχρι του ύψους των γονάτων μεταφορά από το ύψος των γονάτων μέχρι του ύψους των αγκώνων μεταφορά από το ύψος των αγκώνων μέχρι το ύψος των ώμων. Μεγαλύτερο ύψος ανύψωσης σημαίνει περισσότερο επίπονη προσπάθεια, άρα και πιο επικίνδυνη.

6. Κατά τη μεταφορά των φορτίων, πρέπει να εφαρμόζονται οι ακόλουθες αρχές: Oι διαδρομές πρέπει να ελέγχονται, πριν τη μεταφορά, για τυχόν ύπαρξη μικροπαγίδων και ο φωτισμός να είναι επαρκής. Αν ένα φορτίο μεταφέρεται από περισσότερα από ένα άτομα, πρέπει να συντονίζονται οι κινήσεις τους. Αν τα άτομα είναι περισσότερα από τρία, πρέπει να διατάσσονται καθ’ ύψος. Το ψηλότερο από αυτά δεν πρέπει να βρίσκεται ποτέ στη μέση. Το φορτίο πρέπει να κρατιέται κάθετα ως προς το κέντρο βάρους του, με τέτοιο τρόπο ώστε να περιορίζονται οι προσπάθειες για να κρατηθεί σε ισορροπία. 7. Απαγορεύεται η ρίψη υλικών από ψηλά εκτός αν υπάρχει επιτηρητής που θα φροντίζει να αποκλειστεί ο επικίνδυνος χώρος, θα προσέχει να μην πλησιάσει κανείς και θα κανονίζει πότε θα αρχίζει ή ρίψη.

ΣΚΥΡΟΔΕΤΗΣΕΙΣ Σε όλα σχεδόν τα τεχνικά έργα περιλαμβάνονται εργασίες σκυροδέτησης. Ενίοτε οι εργασίες αυτές είναι καθοριστικές για την οργάνωση και μορφή του εργοταξίου, όπως στην περίπτωση των κτιριακών έργων. Στις εργασίες σκυροδέτησης, χρησιμοποιούνται αρκετοί ανειδίκευτοι εργάτες, οι οποίοι εργάζονται υπό την καθοδήγηση ειδικευμένων τεχνιτών, γεγονός το οποίο καθιστά κρισιμότερη την ασφάλεια στις εργασίες αυτές.

Σημεία προσοχής Ο ξυλότυπος είναι μια πρόχειρη κατασκευή και η υπερφόρτωσή του τοπικά, εγκυμονεί κινδύνους κατάρρευσης. Τα Μέσα Ατομικής Προστασίας που πρέπει να χρησιμοποιούν κατά τις εργασίες καλουπώματος οι εργαζόμενοι, εκτός του κράνους, πρέπει να είναι κατάλληλα επιλεγμένα για να προστατεύουν τα άνω και κάτω άκρα. Κατά τη φορτοεκφόρτωση του οπλισμού για το σιδέρωμα, πρέπει να απαγορεύεται η διέλευση του οποιουδήποτε κάτω από τα ανυψωμένα φορτία. Τα κινούμενα μέρη των μηχανών που χρησιμοποιούνται για κοπή ή κάμψη του οπλισμού, πρέπει να φέρουν τους κατάλληλους προφυλακτήρες για την αποφυγή ατυχημάτων. Κατά τις εργασίες σκυροδέτησης δεν πρέπει να μετακινείται κανείς, κάτω ή κοντά στον ξυλότυπο. Τα πιτσιλίσματα από νωπό σκυρόδεμα πρέπει να απομακρύνονται γρήγορα από τα σημεία διέλευσης των πεζών, γιατί μπορούν να οδηγήσουν σε ατυχήματα.

www.pesede.gr

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Συρρικνώνεται η βιοποικιλότητα στην Ευρώπη

Μόλις το 17% των οικοτόπων και των ειδών που προστατεύονται από την οδηγία 92/43 περί οικοτόπων και ανήκουν στο ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000 «χαίρουν άκρας υγείας». Από τους οικοτόπους το 37% είναι στο κόκκινο, σε κακή κατάσταση, και άλλο ένα 28% σε δυσμενή κατάσταση διατήρησης, ενώ για ένα ποσοστό 13% δεν υπάρχουν πληροφορίες. Ως προς τα είδη 22% βρίσκονται στο κόκκινο, 30% σε όχι καλή κατάσταση και για το 26% παραμένει... άγνωστη η τύχη τους λόγω έλλειψης στοιχείων. Σε αυτήν τη δραματική κατάσταση βρίσκεται ο φυσικός πλούτος της Ευρώπης, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, έτσι όπως παρουσιάστηκαν στο Διεθνές Συνέδριο που διοργάνωσε στις αρχές τον Απρίλιο στην Αθήνα η Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Κομισιόν με οικοδεσπότη τον επίτροπο Περιβάλλοντος Στ. Δήμα και θέμα “Προστασία της βιοποικιλότητας, πέρα από το 2010”. Πιο ανησυχητική εμφανίζεται η εικόνα των οικοτόπων που απαντώνται στις γεωργικές γαίες. Το 52% βρίσκεται σε κακή κατάσταση, το 24% λίγο καλύτερη και μόλις το 7% παρουσιάζεται υγιές. Αντίθετα η υγεία των οικοτόπων που δεν εξαρτώνται από τις γεωργικές δραστηριότητες είναι σε καλύτερη μοίρα με ποσοστό 21% σε καλή κατάσταση διατήρησης, 30% κατεστραμμένους και άλλους τόσους σε δυσμενή κατάσταση. Με την εικόνα αυτή οι σύνεδροι, επιστήμονες, εκπρόσωποι περιβαλλοντικών οργανώσεων, επιχειρήσεων κ.ά. δεν δυσκολεύτηκαν να διαπιστώσουν ότι η βιοποικιλότητα συρρικνώνεται με ταχείς ρυθμούς. Επίσης ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται είναι ανεπαρκή. Αναγνωρίζουν όμως πως η απώλεια βιοποικιλότητας και οικοσυστημάτων συνιστά απειλή σημαντική σε πλανητικό επίπεδο αντίστοιχη με αυτή της κλιματικής αλλαγής, καθώς αποτελούν τις δυο όψεις του ίδιου νομίσματος.

εργοληπτικό βήμα

Αύξηση κατά 1% της θερμοκρασίας σημαίνει απώλεια κατά 10% της βιοποικιλότητας. Σύμφωνα με τα Συμπεράσματα του Συνεδρίου, τα οκτώ σημεία με τα οποία ζητείται η αναθεώρηση της πολιτικής της Ε.Ε. αναφέρουν: - Απαιτείται καλύτερη κατανόηση του γεγονότος ότι τα υγιή οικοσυστήματα αποδίδουν απτά οφέλη που αποτελούν τη βάση της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής μας ευμάρειας. - Η καλύτερη πληροφόρηση σχετικά με την κατάσταση της βιοποικιλότητας και τις τωρινές τάσεις στον τομέα αυτό είναι ζωτικής σημασίας, ενώ απαιτείται καλύτερη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας των φυσικών συστημάτων και μεγαλύτερη προτεραιότητα στην έρευνα. - Ένα δίκτυο προστατευόμενων περιοχών σε πλήρη λειτουργία. Μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες κατά τα τελευταία χρόνια ήταν η παγίωση του Natura 2000, του ευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων περιοχών. Το χερσαίο τμήμα του δικτύου προβλέπεται να ολοκληρωθεί το 2010 και το θαλάσσιο αμέσως μετά. - Προστασία των περιοχών υψηλής φυσικής αξίας που δεν περιλαμβάνονται στο δίκτυο οικοτόπων. - Προστασία της παγκόσμιας βιοποικιλότητας. Το «αποτύπωμα βιοποικιλότητας» της Ευρώπης στον υπόλοιπο κόσμο είναι μεγάλο και μάλιστα αυξάνεται και αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί. Η παγκόσμια αποδάσωση πρέπει να σταματήσει μέχρι το 2030, ενώ χρειάζονται μέτρα για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις των ευρωπαϊκών καταναλωτικών συνηθειών στην απώλεια της παγκόσμιας βιοποικιλότητας. Όπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών, η σημερινή Δυτική Ευρώπη καταναλώνει τους πόρους τριών πλανητών. - Ενσωμάτωση της βιοποικιλότητας σε άλλους τομείς άσκησης πολιτικής. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να εντοπιστούν οι τομείς στους οποίους πρέπει να συνεκτιμηθούν περισσότερο οι επιπτώσεις της βιοποικιλότητας. - Χρηματοδότηση. Το πραγματικό ύψος των οικονομικών πόρων που διατίθενται για την προστασία της φύσης παραμένει σχετικά χαμηλό. Αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί και να διατεθεί νέα χρηματοδότηση αν χρειαστεί. - Κλιματική αλλαγή. Δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την απώλεια της βιοποικιλότητας χωρίς να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή και αντιστρόφως. Πρέπει συνεπώς να αναζητήσουμε το «τριπλό κέρδος» για τη βιοποικιλότητα, που μπορεί να συμβάλει ενεργά στον μετριασμό των επιπτώσεων και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Αυτό προϋποθέτει ότι τα μέτρα για το κλίμα είναι πλήρως συμβατά με τις πολιτικές για την προστασία της βιοποικιλότητας.

ΒΗΜΑ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ΣΕΔΕ ΔΡΑΜΑΣ Εκδήλωση για νομικά θέματα Πραγματοποιήθηκε στις 19 Μαρτίου με επιτυχία στην Δράμα η εκδήλωση του ΣΕΔΕ Δράμας με θέμα: Νομικά θέματα Δημοσίων Έργων με βασικούς ομιλητές τους Δικηγόρους Τάσο Γακίδη Νομικό Σύμβουλο της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. και Γεώργιο Δανιήλ παρουσία πολυάριθμων μελών του Συνδέσμου και υπηρεσιακών παραγόντων των τεχνικών υπηρεσιών του Νομού. Στην εκδήλωση συμμετείχαν ο πρόεδρος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Γρηγόρης Γρηγορόπουλος τα μέλη του Δ.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Στέργιος Αυγέρης, Κώστας Δέλκος και Δημήτρης Ορφανίδης και αντιπροσωπείες των Συνδέσμων Σερρών, Ξάνθης και Καβάλας. Το CD που διανεμήθηκε με τις εισηγήσεις και την Νομοθεσία και τα πολλά ερωτήματα που τέθηκαν από τους συναδέλφους στους Νομικούς, επιβεβαίωσαν την χρησιμότητα της εκδήλωσης.

εργοληπτικό βήμα

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. ενημέρωσε για τις τελευταίες εξελίξεις σε θέματα Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (Τιμολόγια, Άσφαλτος, Αναθεώρηση) και Υπουργείου Εσωτερικών και την συνάντηση με τον Υφυπουργό Αθ. Νάκο σε θέματα Π.Δ.Ε., ΘΗΣΕΑ, ΣΑΤΑ, Π.Δ. 171/87, Διαφάνειας έργων καθώς επίσης στην αναγκαιότητα άμεσης δημοπράτησης των έργων ενταγμένων στις Σ.Δ.Ι.Τ. ιδιαίτερα αυτά της Σχολικής στέγης. Επισήμαινε σε συνέντευξή του τη δεινή θέση του κλάδου της κατασκευής στη χώρα μας και την άμεση ανάγκη για δημοπράτηση έργων στην Περιφέρεια. «Ψυχή» της εκδήλωσης ήταν ο Πρόεδρος του Σ.Ε.Δ.Ε. Δράμας Κώστα Πιταράκη όσο και ο Γενικός Γραμματέας Λευτέρης Παπαδόπουλος, οι οποίοι αξίζουν πολλά συγχαρητήρια.

ΣΕΔΕ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Ημερίδα για νομικά θέματα Πραγματοποιήθηκε στα Ιωάννινα στις 26 Μαρτίου 2009 ημερίδα με θέμα: “Νομικά θέματα Δημοσίων Έργων” που διοργάνωσε ο τοπικός Σύνδεσμος με ομιλητές τους Δικηγόρους Τάσο Γακίδη (Νομικό Σύμβουλο της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε.) και Γεώργιο Δανιήλ. Ο Πρόεδρος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Γρηγόρης Γρηγορόπουλος ενημέρωσε τους συμμετέχοντες για τις τελευταίες εξελίξεις σε θέματα Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και Υπουργείου

Εσωτερικών. Στην ημερίδα παρεβρέθησαν και τα μέλη της νεοεκλεγείσας Δ.Ε. του τμήματος Ηπείρου της Π.Ε.Δ.Μ.Ε.Δ.Ε. Υπήρξε έντονο ενδιαφέρον από τους συναδέλφους σε θέματα των εισηγήσεων και αξίζουν συγχαρητήρια στο Πρόεδρο του ΣΕΔΕ Ιωαννίνων – Θεσπρωτίας Παναγιώτη Σαρακατσάνο και στα μέλη του Δ.Σ. του Συνδέσμου για την διοργάνωση της εκδήλωσης.

ΣΕΔΕ ΦΛΩΡΙΝΑΣ Συνεδρίαση του νέου Δ.Σ. Στις 27 Μαρτίου 2009, πραγματοποιήθηκε στο Αμύνταιο Φλώρινας συνεδρίαση του Δ.Σ. του Σ.Ε.Δ.Ε. Νομού Φλώρινας με προεδρεύοντα τον νέο Πρόεδρο του Συνδέσμου Βαγγέλη Ακριτίδη. Στην συνεδρίαση συμμετείχαν ο Πρόεδρος της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Γρηγόρης Γρηγορόπουλος, ο Πρόεδρος του Τ.Ε.Ε. τμήματος Δυτικής Μακεδονίας Γιάννης Βάρκας ο εκπρόσωπος της Δυτικής Μακεδονίας στο Δ.Σ. της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. Λιάκος Πολυδεύκης και ο πρώην Πρόε-

δρος του Συνδέσμου Χρήστος Παπαθανασίου. Έγινε εκτεταμένη συζήτηση σ’ όλα τα προβλήματα του κλάδου και τα τοπικά θέματα του Νομού Φλώρινας. Ιδιαίτερα συζητήθηκε η πολύ μεγάλη επαγγελματική πίεση που ασκείται στα μέλη του συνδέσμου από την αθρόα εγγραφή εμπειροτεχνών στα Νομαρχιακά Μητρώα, για τα οποία αποφασίστηκε να υπάρξει συνδυασμένη ενέργεια του Συνδέσμου και της Π.Ε.Σ.Ε.Δ.Ε. με την συμπαράσταση του Τ.Ε.Ε.

www.pesede.gr

ΒΗΜΑ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ΣΠΕΔΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ & ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης Σε ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΣΠΕΔΕ Θεσσαλονίκης και Κεντρικής Μακεδονίας που απευθύνεται στον πρωθυπουργό και τους υπουργούς Οικονομίας και ΠΕΧΩΔΕ επισημαίνονται τα εξής: Ο ΣΠΕΔΕΘ & ΚΜ, εν’όψει της εντεινόμενης χρηματοπιΤο μικρομεσαίο τμήμα του κατασκευαστικού κλάδου, βιώνει ούτως ή άλλως, την χειρότερη περίοδο της τελευταίας τριαντακονταετίας, με κύρια χαρακτηριστικά την έλλειψη πιστώσεων για μικρομεσαία έργα, τον θανάσιμο εναγκαλισμό των επιχειρήσεων από το τραπεζικό σύστημα λόγω υπερδανεισμού, εξ’ αιτίας των καθυστερήσεων στις πληρωμές και τον εκμηδενισμό της κερδοφορίας ως αποτέλεσμα των υπερβολικών εκπτώσεων, λόγω της απραξίας και του εξοντωτικού ανταγωνισμού των επιχειρήσεων για την επιβίωση. Αποτέλεσμα χαρακτηριστικό, οι επιχειρήσεις της Βόρειας Ελλάδας σβήνουν νομοτελιακά η μία μετά την άλλη, όπως γνωρίζετε, χαρακτηριστικά θύματα των παραπάνω καταστάσεων, θυσία στον συνεχιζόμενο Αθηνοκεντρικό πολιτικό σχεδιασμό. Ο κλάδος των κατασκευών είναι, κατά τα πρότυπα της πολιτικής όλων των Ευρωπαϊκών Κυβερνήσεων αλλά και των ΗΠΑ, ο κλάδος που στην παρούσα δύσκολη οικονομική συγκυρία, μπορεί να στηρίξει αποτελεσματικά την οικονομία και την απασχόληση της χώρας. Ιδιαίτερα οι 10.000 περίπου μικρομεσαίες εργοληπτικές επιχειρήσεις και μάλιστα αυτές της Περιφέρειας, μπορούν να παράγουν φθηνό και ποιοτικό Δημόσιο Έργο, συμβάλλουν τα μέγιστα στην διατήρηση των θέσεων εργασίας, στην διατήρηση θέσεων εργασίας στην βιομηχανία οικοδομικών υλικών και προπάντων διαχέουν τάχιστα τα διατιθέμενα για τα έργα κονδύλια, στις τοπικές αγορές, μέσω των εργαζομένων, των υπεργολάβων και των προμηθευτών, εις όφελος των τοπικών κοινωνιών. Προς τον σκοπό αυτό, πρέπει: • Να υπάρξει μετατόπιση του κέντρου βάρους του πολιτικού σχεδιασμού από τα μεγάλα έργα βιτρίνας, σε μικρομεσαία έργα άμεσης απόδοσης για τις τοπικές κοινωνίες (π.χ. παιδεία, περιβάλλον, ενέργεια, διαχείριση υδάτων, διαχείριση αποβλήτων, κ.α.). • Να ενισχυθούν προγράμματα χρηματοδότησης των μικρομεσαίων έργων όπως ο «ΘΗΣΕΑΣ», το Πρόγραμμα Σχολικής Στέγης και τα Περιφερειακά Προγράμματα. • Να προχωρήσει κατά προτεραιότητα η υλοποίηση έργων με μεγάλη προστιθέμενη αξία, άρα και απασχόληση, στην χώρα και όχι έργα με μεγάλο ποσοστό εισαγόμενου εξοπλισμού, όπως τραμ κλπ. • Να ανασταλεί άμεσα το πρόγραμμα δημοπράτησης Έργων

εργοληπτικό βήμα

στωτικής κρίσης και της περαιτέρω συρρίκνωσης του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, θέλει να εκφράσει την αγωνία και αβεβαιότητα των Μικρομεσαίων Εργοληπτικών Επιχειρήσεων της Θεσσαλονίκης και της Βορείου Ελλάδος. με την μέθοδο της ΣΔΙΤ (Σύμπραξης Δημόσιου & Ιδιωτικού Φορέα), το οποίο στην παρούσα τραπεζική συγκυρία μόνο ασύμφορες συμπράξεις μπορεί να αποδώσει, λόγω υπερβολικού δανειακού κόστους και μόνο απαραίτητους πόρους από το ΠΔΕ μπορεί να αφαιμάξει, χωρίς την αναγκαία ανταποδοτικότητα προς την κοινωνία. • Να καταργηθεί άμεσα ο καταστροφικός και ολιγοπωλιακός Νόμος 2940/2001 περί συγχωνεύσεων των εργοληπτικών εταιριών που δημιούργησε και θρέφει τα αδηφάγα Αθηναϊκά μεγαλοεργολαβικά μονοπώλια, σε βάρος όλων των μικρομεσαίων εργοληπτικών επιχειρήσεων της Περιφέρειας και να αντικατασταθεί με νομοθέτημα με αναπτυξιακό χαρακτήρα, που να προωθεί την βιωσιμότητα των μικρομεσαίων εργοληπτικών επιχειρήσεων της Περιφέρειας. • Να ληφθεί μέριμνα για διασπορά των έργων τόσο γεωγραφικά, σε όλη την Περιφέρεια, όσο και σε μέγεθος και κατηγορία, ώστε να δραστηριοποιηθούν, όσο το δυνατόν περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με προφανή ευεργετικά αποτελέσματα, για όλα τα συναφή με την κατασκευή επαγγέλματα. • Να ενισχυθεί και προωθηθεί νομοθετικά η υπεργολαβία μικρότερων εργοληπτικών επιχειρήσεων στα εκτελούμενα μεγάλα έργα, για να περάσουν άμεσα τα οφέλη της υλοποίησής τους, στις τοπικές κοινωνίες της πολύπαθης Περιφέρειας. • Να ενταχθούν οι μονίμως εξαιρούμενες εργοληπτικές επιχειρήσεις στους αναπτυξιακούς νόμους. • Να ανακουφισθούν οι μικρές εργοληπτικές επιχειρήσεις αυτοαπασχολούμενων μηχανικών, με την επαναφορά του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης για τα Δημόσια Έργα και την μείωση του προκαταβλητέου «Φόρου Εργολάβου» από 3% σε 2%. Κε Πρωθυπουργέ, κκ Υπουργοί, Η πολιτική βούληση πρέπει να υπάρξει ΤΩΡΑ. Η πραγματική ανεργία στην Βόρεια Ελλάδα καλπάζει με 20%. Ο κατασκευαστικός κόσμος βουλιάζει και μαζί με αυτόν και οι τοπικές Κοινωνίες. Επιβάλλεται να έχετε το σθένος να κάνετε τομές προς την κατεύθυνση αυτή. Ο ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΘΕΛΕΙ ΚΑΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ Ο ΜΟΧΛΟΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ.

ΣΠΕΔΕ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Παράτυπες διαδικασίες σε διαγωνισμούς του ΤΕΙ Κρήτης Παράτυπες διαδικασίες σε διαγωνισμούς δύο έργων που προκήρυξε το ΤΕΙ Κρήτης διαπιστώνει ο Σύνδεσμος Ηρακλείου και με έγγραφά του προς τον πρόεδρο του Ιδρύματος τον καλεί να τους επαναπροκηρύξει τηρώντας τις νόμιμες διαδικασίες. Ειδικότερα:

Η πρώτη παρέμβαση του Συνδέσμου αναφέρεται στο διαγωνισμό της 29-4-2009 για την ανάδειξη αναδόχου του έργου: «ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΣΤΟ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΤΟΥ ΤΕΙ ΣΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ» προϋπολογισμού 100.000.00€.

Όπως επισημαίνει ο Σύλλογος «Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι για την ανάδειξη αναδόχου του παραπάνω έργου δεν ακολουθείται η νόμιμη διαδικασία ανάθεσης Δημοσίων Έργων. Κατόπιν αυτού, οφείλουμε να επισημαίνουμε τα παρακάτω: 1. Η πολιτεία, όπως εκφράζεται από τους αρμόδιους φορείς, ΥΠΕΧΩΔΕ, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, Ο.Τ.Α. και άλλους φορείς, προκειμένου να διασφαλίσει την ποιότητα των εργαζομένων, την προστασία των χρηστών του έργου κλπ, έχει θεσπίσει αυστηρούς Νόμους που επιβάλλουν τους κανόνες, τις προϋποθέσεις και τις υποχρεώσεις του κάθε αναδόχου έργου. Δεν αρκεί επομένως να είναι κάποιος πολιτικός μηχανικός ή γεωπόνος ή ακόμη χειρότερα (όπως προβλέπει η διακήρυξη του έργου του θέματος) να ασχολείται τρία χρόνια με σχετικές του είδους εργασίες για να αναλάβει ένα έργο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εγγραφή του στα Μητρώα εμπειρίας κατασκευαστών Δημοσίων Έργων (ΜΕΚ και ΜΕΕΠ) του ΥΠΕΧΩΔΕ. 2. Μια λιγόλογη και αόριστη έκθεση δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται μελέτη. Για τις αναφερόμενες στην προκήρυξη εργασίες υπάρχει αναλυτικό Τιμολόγιο του ΥΠΕΧΩΔΕ που περιγράφει πλήρως όλες τις εργασίες πρασίνου και καθορίζει τις τιμές του για κάθε περίοδο. Έτσι τιμολογούνται όλες οι εργασίες συντήρησης σε όλα τα έργα πρασίνου σε όλη την Ελλάδα και όχι με ημερομίσθια όπως περιγράφονται στην συγκεκριμένη διακήρυξη. Η Ελληνική πολιτεία προκειμένου να διασφαλίσει κανόνες διαφάνειας και υγιούς ανταγωνισμού στην διαδικασία ανάθεσης και εκτέλεσης Δημοσίων Έργων έχει διαμορφώσει το Θεσμικό πλαίσιο που όλοι οφείλουμε να εφαρμόζουμε. Κύριε Πρόεδρε, Σας καλούμε να προχωρήσετε στην ακύρωση του διαγωνισμού και την επανάληψη του σύμφωνα με την κείμενη Νομοθεσία περί Εκτέλεσης Δημοσίων Έργων. Τέλος, πάγιες θέσεις του Συλλόγου μας είναι: Οποιαδήποτε απόκλιση του συστήματος δημοπράτησης έργου από την νομιμότητα ενθαρρύνει τον αθέμιτο ανταγωνισμό και

εισάγει όρους αδιαφάνειας και διαπλοκής. Μόνο με πλήρεις και σωστές μελέτες μπορούμε να παράγουμε ποιοτικά έργα». Η δεύτερη παρέμβαση του Συλλόγου αναφέρεται στο διαγωνισμό της 30-4-2009 για την ανάδειξη αναδόχου του έργου: ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ στις ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ προϋπολογισμού 80.000,00 € και σημειώνει: «Με την επιστολή του Σχετικού ο Σύλλογός μας εξέφρασε τις αντιρρήσεις και ενστάσεις του για την διαδικασία που ακολουθείτε για την ανάδειξη αναδόχου των εργασιών πρασίνου. Σήμερα λάβαμε γνώση και των στοιχείων του διαγωνισμού του έργου του θέματος. Διαπιστώσαμε ότι για την ανάδειξη αναδόχου του παραπάνω έργου δεν ακολουθείται η νόμιμη διαδικασία ανάθεσης Δημοσίων Έργων. Και αυτό το θεωρείτε προμήθεια. Κατόπιν αυτού, οφείλαμε να επισημαίνουμε τα παρακάτω: Οι απόψεις μας που σας κοινοποιήσαμε με το παραπάνω σχετικό ισχύουν εξολοκλήρου και για τον διαγωνισμό του έργου του θέματος. Επιφυλασσόμαστε για παραπέρα ενέργειες με νόμιμα ένδικα μέσα. Οι φορείς της Πολιτείας, στους οποίους περιλαμβάνεστε και εσείς, πρέπει επιτέλους να αντιληφθούν ότι ο κλάδος των μικρών και μεσαίων εργοληπτών – και ιδιαίτερα στην περιφέρεια – βιώνει την μεγαλύτερη κρίση του μεταπολεμικά λόγω της δραματικής μείωσης των έργων. Συνεπώς δεν πρέπει να συμβάλλετε εσείς στην επιδείνωση της κρίσης στερώντας εργασιακό αντικείμενο από τους φυσικούς δικαιούχους. Κύριε Πρόεδρε, Σας καλούμε να προχωρήσετε στην ακύρωση του διαγωνισμού και την επανάληψη του σύμφωνα με την κείμενη Νομοθεσία περί Εκτέλεσης Δημοσίων Έργων».

Δημοπράτηση έργου χωρίς πλήρη μελέτη Την αντίθεσή του σε κάθε συμβατική έλλειψη ή παράμετρο

www.pesede.gr

ΒΗΜΑ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ

μελέτης που νοθεύει τον υγιή ανταγωνισμό, εκφράζει ο Σύνδεσμος Ηρακλείου προς το Νομάρχη με αφορμή δημοπρασία στις 31-3-2009 του έργου: «ΔΡΟΜΟΣ ΡΟΓΔΙΑ ΑΧΛΑΔΑ-ΦΟΔΕΛΕ ΚΑΙ ΔΙΑΚΛΑΔΩΣΗ ΠΡΟΣ ΕΘΝΙΚΟ ΔΡΟΜΟ», Προϋπολογισμού μελέτης 150.000€. Με αφορμή την δημοπράτηση του έργου του θέματος- σημειώνει - με μηδενικές ποσότητες στον Προϋπολογισμό μελέτης, που ουσιαστικά σημαίνει δημοπράτηση έργου χωρίς πλήρη μελέτη, ο Σύλλογος μας επαναδιατυπώνει την αντίθεσή του σε αυτήν την πρακτική. Κοινή και χιλιοειπωμένη διαπίστωση όλων όσων εμπλέκονται στην παραγωγή των Δημοσίων έργων είναι ότι η βασική αιτία για την άρτια ή μη άρτια παραγωγή ενός έργου είναι η μελέτη του. Τα τελευταία χρόνια, μετά τον Ν. 3263/2004 η πολιτεία αντιλαμβανόμενη την ευθύνη της μελέτης στην παραγωγή ενός καλού έργου επιμένει στην δημοπράτηση μόνο ώριμων έργων. Ώριμα έργα σημαίνει έργα με πλήρεις μελέτες. Η δημοπράτηση έργου με μηδενικές ποσότητες στον Προϋπολογισμό μελέτης σημαίνει προφανώς μη ώριμο έργο. Πολύ περισσότερο όταν την ανωριμότητα του την ομολογεί η ίδια η Τεχνική Περιγραφή του όταν λέει: «… Επειδή πρόκειται για κατασκευή δρόμου στον οποίο δεν υπάρχει μελέτη και η προμέτρηση είναι δυσχερής…» Στην συγκεκριμένη δημοπρασία διαπιστώνουμε τις παρακάτω αποκλίσεις από το πνεύμα και γράμμα του νόμου: Το άρθρο 2 παράγραφο 1 του Ν. 3669/2008 αναφέρει: «Τα δημόσια έργα κατασκευάζονται με βάση την σχετική μελέτη…» Ο ελλιπής (χωρίς ποσότητες προϋπολογισμός σημαίνει ασφαλώς ελλιπής μελέτη. Αυτό σημαίνει προφανώς ότι η δημοπράτηση του έργου χωρίς μελέτη κα-

εργοληπτικό βήμα

ταστρατηγεί εκ των προτέρων τον θεμιτό, ισότιμο και υγιή ανταγωνισμό αφού αυτός γίνεται επί υποκειμενικού και όχι αντικειμενικού εργασιακού αντικειμένου. Η Τεχνική Περιγραφή του έργου που δημοπρατείται αναφέρει: «Επειδή πρόκειται για κατασκευή δρόμου στον οποίο δεν υπάρχει μελέτη και η προμέτρηση είναι δυσχερής, ο προϋπολογισμός γίνεται περιγραφικά σύμφωνα με το άρθρο 5 του Π.Δ. 609/85 και περιλαμβάνει εργασίες που περιγράφονται στο τιμολόγιο μελέτης». Στην παράγραφο 8 του άρθρου 17 του Ν. 3669/2008 που είναι η κωδικοποίηση της παραπάνω επικαλούμενης παραγράφου 5 του άρθρου 5 του Π.Δ. 609/85 αναφέρεται: «…Σε έργα που η προμέτρηση των εργασιών είναι δύσκολη ή αδύνατη, όπως σε περιπτώσεις έργων συντήρησης, μπορεί ο προϋπολογισμός να μην περιλαμβάνει ποσότητες των επί μέρους εργασιών…κλπ». Στην συγκεκριμένη περίπτωση: Δεν είναι έργο συντήρησης. Πρόκειται για νέα κατασκευή. Η προμέτρηση εργασιών είναι πολύ εύκολη, εφόσον βέβαια γίνει η σχετική μελέτη. Σας γνωρίζουμε ότι είμαστε υποχρεωμένοι να καλέσουμε τα μέλη μας να απόσχουν από την δημοπρασία του συγκεκριμένου έργου. Σε κάθε περίπτωση, πάγια και σταθερή θέση του Συλλόγου είναι: Μόνο με πλήρεις και σωστές μελέτες μπορούμε να παράγουμε ποιοτικά έργα. Είμαστε αντίθετοι σε κάθε συμβατική έλλειψη ή παράμετρο της μελέτης που νοθεύει τον υγιή και θεμιτό ανταγωνισμό.

ΣΕΔΕ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ Γνωμοδοτήσεις επί αιτημάτων αυτεπιστασιών Ο Σύνδεσμος Καρδίτσας ζητά από το Νομαρχιακό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων του Νομού, να μην εγκρίνει αιτήματα φορέων για την κατασκευή έργων με αυτεπιστασία, καταθέτοντας ακλόνητα επιχειρήματα. Ειδικότερα, ο Σύνδεσμος αναφέρει: Πληροφορηθήκαμε πρόσφατα ότι ο Δήμος Καρδίτσας καθώς και η ΔΕΥΑ Καρδίτσας υπέβαλαν στο συμβούλιό σας αιτήματα χορήγησης θετικής γνώμης προκειμένου να εγκρίνουν κατασκευή έργων δια αυτεπιστασίας. Επειδή όπως και σεις γνωρίζετε: Η κατασκευή έργων δια αυτεπιστασίας είναι κατασκευή με πολλαπλάσιο κόστος σε σχέση με το κόστος κατασκευής ενός έργου από εργολήπτες ΜΕΕΠ, που δημοπρατείται κανονικά. Τα συγκεκριμένα αιτήματα στην ουσία αφορούν απασχόληση μη ειδικευμένου προσωπικού που ασχολείται στον Δήμο και την ΔΕΥΑΚ όχι μόνιμα αλλά με εποχικές συμβάσεις ή συμβάσεις

έργων. Ειδικά για την ΔΕΥΑΚ το έργο αποτελεί ολοκληρωμένη και πλήρη ενότητα οπότε κάλλιστα μπορεί να δημοπρατηθεί και να κατασκευαστεί από πτυχιούχο εργολήπτη. Τα τελευταία χρόνια οι πιστώσεις που προορίζονται για έργα έχουν μειωθεί υπερβολικά (μόνον το 2009 το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων μειώθηκε σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% σε σχέση με το αντίστοιχο του 2008). Επειδή τα μέλη του Συνδέσμου σήμερα υποαπασχολούνται, παρακαλούμε να γνωμοδοτήσετε αρνητικά στα παραπάνω αιτήματα, προκειμένου ο Δήμος Καρδίτσας και η ΔΕΥΑΚ να δημοπρατήσουν τα έργα, με αποτέλεσμα και οικονομικότερα να κατασκευασθούν και ποιοτικότερα και πιο γρήγορα με παράλληλο όφελος για τα μέλη του Συνδέσμου μας και για το προσωπικό που αυτά απασχολούν σε μόνιμη ή περιοδική βάση.

www.pesede.gr

ΒΗΜΑ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ΣΕΔΕ ΗΛΕΙΑΣ Και απλήρωτοι και …φοροφυγάδες! Ο Σύνδεσμος με επιστολή του προς τον υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Αντώνη Μπέζα, καταγγέλλει ότι οι εργολήπτες υποχρεώνονται να πληρώνουν υπέρογκα Κύριε Υπουργέ Είναι σίγουρο ότι ως καθ’ ύλην αρμόδιος επί των οικονομικών και μηχανικός συγχρόνως δεν σας έχει διαφύγει, ότι σε πάμπολλες περιπτώσεις δεν υπάρχει ετοιμότητα χρηματοδότησης για επί μέρους ή τελικούς λογαριασμούς κατασκευαζόμενων έργων από μικρομεσαίους εργολήπτες. Συμβαίνει λοιπόν και όχι μόνο με ευθύνη

εργοληπτικό βήμα

πρόστιμα για αναντιστοιχία πιστοποίησης και παραστατικού, που συμβαίνει κυρίως με ευθύνη του κυρίου του έργου. Ειδικότερα στην επιστολή επισημαίνεται: δική μας, αλλά κυρίως με ευθύνη του κυρίου του έργου (Δημόσιο. ΟΤΑ, Περιφέρεια κ.λ.π.) για εισοδήματα που δεν έχουμε εισπράξει (μήπως τάχα αυτό δεν είναι αδίκημα με την ευρύτητα της έννοιας το να δηλώνεις δηλαδή πλασματικά έσοδα; ). Δεν είναι λοιπόν λίγες οι περιπτώσεις που το παραστατικό έχει απολεσθεί, όπως δεν είναι λίγες οι φορές που μεταχρονολογημένη του τιμολογίου απόφαση ενταλματοποίησης, χωλαίνει, λόγω της παλιάς ημερομηνίας του τιμολογίου. Σε περιοδικούς δε ελέγχους βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ελεγκτές που γνωρίζουν το πρόβλημα, αλλά που είναι εκ του νόμου υποχρεωμένοι να επιβάλουν κυρώσεις για «παράβαση των άρθρων 2 παρ. 1 σε συνδυασμό με το άρθρο 12 του Π.Δ. 186/92 Κ.Β.Σ….» Και μέχρι εδώ καλά, πληρώνουμε το πρόστιμο ως νομοταγείς πολίτες. Όμως το πράγμα δεν τελειώνει εδώ. Κατά την διαδικασία περαίωσης βάση του Ν.3697/08, επειδή έχουν μεσολαβήσει τέτοια γεγονότα, εμφανιζόμαστε ως παραβάτες Κ.Β.Σ., για απόκρυψη φορολογητέας ύλης. Δηλαδή εμφανιζόμαστε ως «κλέφτες» τη στιγμή που τα τιμολόγια παροχής υπηρεσιών είναι ισόποσα του επιμετρημένου έργου, (λογαριασμοί) και του τιμήματος που εισπράττεται, αλλά με μόνο ελάττωμα, /ότι τα τιμολόγια παροχής υπηρεσιών είναι μεταχρονολογημένα σε σχέση με τις πιστοποιήσεις. Και εδώ τα πρόστιμα είναι πολύ μεγάλα. Σας παρακαλούμε λοιπόν να επέμβετε δραστικά στο συγκεκριμένο θέμα με απόφασή σας ή εγκύκλιο προς τις αρμόδιες Δ.Ο.Υ., ώστε να σταματήσει πλέον αυτή η αδικία σε βάρος των μικρομεσαίων εργοληπτών δημοσίων έργων, οι οποίοι βρίσκονται και σε δεινή οικονομική κατάσταση γιατί πλέον δεν αντιμετωπίζουν μόνο το πρόβλημα της έλλειψης χρηματοδότησης, αλλά διώκονται και διπλά γιατί δεν δήλωσαν εισοδήματα που δεν απέκτησαν και βέβαια όχι με ευθύνη δική τους. Δηλαδή και απλήρωτοι και φοροφυγάδες.

Νέες Διοικήσεις Συνδέσμων ΣΠΕΔΕ ΠΑΤΡΩΝ Η νέα Διοίκηση του Συλλόγου μετά από τις αρχαιρεσίες της 9ης Μαρτίου 2009, διαμορφώθηκε ως εξής: ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Πατούχας Χρήστος ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: Γιαννακόπουλος Γρηγόριος ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Φάκος Γεώργιος ΤΑΜΙΑΣ: Μπουσίου Φωτεινή ΕΙΔ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Κουτσοντέμος Παντελής ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Αθανασόπουλος Γεώργιος ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Βλασταράς Βασίλειος ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Γαλάνης Βασίλειος ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Πλώτας Ανδρέας

ΣΠΕΔΕ ΕΒΡΟΥ Κατά τη Γενική Συνέλευση των μελών του Συνδέσμου που πραγματοποιήθηκε στις 11 Απριλίου 2009, εκλέχτηκε νέο Δ.Σ. το οποίο συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής: Τ.Μ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Λασκαράκης Γεώργιος Π.Μ. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ & ΤΑΜΙΑΣ: Κούγκουλος Μιχαήλ Π.Υ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Αγγελίδης Γεώργιος Τ.Μ. ΜΕΛΟΣ: Σκαρλατίδης Αθανάσιος Π.Υ. ΜΕΛΟΣ: Τσιακίρης Δημήτριος

ΣΕΔΕ ΣΕΡΡΩΝ Μετά τις εκλογές που διεξήχθησαν στις 29/1/2009 στα γραφεία του Συνδέσμου Ε.Δ.Ε. Ν. Σερρών, το νέο ΔΣ έχει ως εξής: ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ψαρράς Χρήστος ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: Καφεστίδης Αναγνώστης ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Μπαλουκτσής Ιωάννης ΤΑΜΙΑΣ: Μαραγκόπουλος Λεωνίδας ΜΕΛΟΣ: Αυγέρης Στέργιος ΜΕΛΟΣ: Γκότσης Στέργιος ΜΕΛΟΣ: Γαλάνης Στέργιος ΜΕΛΟΣ: Τασκούδης Νικόλαος ΜΕΛΟΣ: Αναστασιάδης Χρήστος

ΣΠΕΔΕ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Πτυχιούχων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων Δυτικής Μακεδονίας, που

αναδείχθηκε από τις εκλογές της 10ης Μαρτίου 2009 και συγκροτήθηκε σε σώμα στις 20-03-2009 είναι: Πρόεδρος: Πολυδεύκης Λιάκος Αντιπρόεδρος: Γκουτζιαμάνης Αναστάσιος Γεν. Γραμματέας: Μαρία Τσιομπάνου Ταμίας: Καραματσούκας Αργύρης Μέλος: Ελευθεριάδης Ισαάκ Μέλος: Ζανδές Θωμάς Μέλος: Λαζακίδης Στέφανος

ΣΠΕΔΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ & ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Μετά την διενέργεια των αρχαιρεσιών του Συνδέσμου, προέκυψε το παρακάτω Διοικητικό Συμβούλιο: Πρόεδρος: Γάγαλης Γεώργιος Αντιπρόεδρος: Χατζηνάσιος Γιώργος Β’ Αντιπρόεδρος & Πρόεδρος Τμήματος Εταιρειών: Αθανασιάδης Ζήνων Γενικός Γραμματέας: Κουβουκλιώτης Φώτιος Ταμίας: Μήτρου Ηρώ Αναπληρωτής Γραμματέας: Βαλοδήμος Κωνσταντίνος Αναπληρωτής Ταμίας: Χριστοφορίδης Αλέξανδρος Μέλη: Καλαϊτζίδης Λουκάς Μαυρουδής Παναγιώτης Μεσοχωρίτης Ορέστης Τζήκας Γιώργος Τσιρογιάννης Βασίλης

ΣΕΔΕ ΚΑΒΑΛΑΣ Μετά τις αρχαιρεσίες της 26-3-2009 για την ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου, συνήλθαν οι εκλεγέντες Σύμβουλοι και συγκροτήθηκαν σε σώμα ως εξής: Μετά τις τυπικές διαδικασίες προέκυψαν τα εξής: Πρόεδρος: Αντιπρόεδρος: Γενικοσ Γραμματέας: Ταμίας: Μέλος:

Ορφανίδης Δημήτριος Καφετζής Δημήτριος Τσάντας Παναγιώτης Δερμεντζόγλου Ιωάννης Ευφροσυνίδης Γεώργιος

www.pesede.gr

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 11 Διευκρινίσεις σχετικά με τον υπολογισμό της αξίας της ασφάλτου Με την εγκύκλιο 11 του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιά διευκρινίζονται τα εξής σχετικά με τον υπολογισμό της αξίας της ασφάλτου: Σε συνέχεια της εγκυκλίου μας αριθμ. 21/08, σχετικά με τον υπολογισμό της αξίας της ασφάλτου, κατά τη διαδικασία ανάθεσης και εκτέλεσης των δημοσίων έργων και με αφορμή ερωτήματα που προέκυψαν, διευκρινίζουμε τα εξής : Όπως αναφέρεται στην ανωτέρω εγκύκλιό μας, η τιμή της ασφάλτου θα λαμβάνεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης. Ήδη για το σκοπό αυτό το Υπουργείο Ανάπτυξης ανήρτησε σχετικό

site και συγκεκριμένα το www.gge.gr, από το οποίο μπορείτε να λαμβάνετε την τιμή της ασφάλτου σε καθημερινή βάση. Σχετικά με τις επιβαρύνσεις που αναφέρονται στην εγκύκλιο 21/08, εκτός από τον ΦΠΑ, ο οποίος είναι σαφώς προσδιορισμένος, προστίθεται και το εμπορικό κέρδος του εκάστοτε προμηθευτή. Επειδή είναι πολύ δύσκολο να προσδιορισθεί επακριβώς το ποσοστό του εμπορικού κέρδους από τα εκδιδόμενα τιμολόγια, για λόγους διευκόλυνσης των Υπηρεσιών και ομοιόμορφης αντιμετώπισης του θέματος, αυτό υπολογίζεται ίσο με 10% επί της τιμής της ασφάλτου.

ΝΕΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ ΥΠΕΧΩΔΕ ΓΙΑ ΥΔΡΑΥΛΙΚΑ & ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑ Προσαυξημένες τιμές για έργα μέχρι 1,5 εκ. € Δημοσιεύτηκαν στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης οι δύο αποφάσεις του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιά με τις οποίες εγκρίνεται η αναπροσαρμογή των Ενιαίων Τιμολογίων που αφορούν τα Υδραυλικά και Λιμενικά έργα, η πρώτη και τα Οικοδομικά έργα, η δεύτερη. Και με τις δύο αυτές αποφάσεις δικαιώνονται οι θέσεις της ΠΕΣΕΔΕ, καθώς καθορίζονται αυξημένες τιμές για τα μικρά έργα με προϋπολογισμό έως 1,5 εκ. €. Σημειώνουμε ότι:

εργοληπτικό βήμα

• Η απόφαση για τα Υδραυλικά και Λιμενικά έργα δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 410 τ. Β’/6-3-2009. • Η απόφαση για τα Οικοδομικά δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 513 τ.Β’/19-3-2009. Οι ενδιαφερόμενοι εργολήπτες μπορούν να βρουν τα αναλυτικά τιμολόγια και στην ιστοσελίδα της ΠΕΣΕΔΕ (www.pesede.gr) ως εξής: Πηγαίνοντας στην αναζήτηση εγγράφων, κατηγορία τιμολόγια, φορέας ΥΠΕΧΩΔΕ, έτος 2009.

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 10 Επικαιροποίηση και συμπλήρωση Ενιαίων Τιμολογίων Έργων Οδοποιίας Με την Εγκύκλιο 10 του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιά αναφέρονται τα εξής: Σάς πληροφορούμε ότι δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. «Συμπλήρωση της απόφασης “Επικαιροποίηση των Ενιαίων Τιμολογίων Έργων Οδοποιϊας”» (ΦΕΚ Β΄ 305/19.02.2009), με την οποία προστέθηκε στο Ενιαίο Τιμολόγιο Έργων Οδοποιϊας άρθρο, που αφορά τους τσιμεντοϊστούς ηλεκτροφωτισμού οδών. Η απόφαση αυτή εφαρμόζεται υποχρεωτικά κατά τη σύνταξη των προϋπολογισμών δημοπράτησης δημοσίων

έργων και ισχύει για τα έργα των οποίων η διακήρυξη δημοπράτησης ή η απόφαση ανάθεσης (σε περιπτώσεις ανάθεσης χωρίς διαγωνισμό) θα αποσταλεί για δημοσίευση ή υπογραφεί αντίστοιχα μετά την 16-3-2009. Η εγκύκλιος αυτή να γνωστοποιηθεί σε όλους τους αρμόδιους για την εφαρμογή της υπαλλήλους, οι οποίοι και εντέλλονται να την εφαρμόσουν. Επίσης, να αναρτηθεί μαζί με την παραπάνω απόφαση στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (ggde.gr).

Διευκρίνιση σχετικά με το έντυπο προσφοράς Ο δικηγόρος της ΠΕΣΕΔΕ Αναστάσιος Γακίδης, με αφορμή ερώτημα του ΣΕΔΕ Σερρών σημειώνει τα ακόλουθα σχετικά με την υποχρέωση υποβολής του εντύπου προσφοράς που χορηγεί η υπηρεσία: Στο άρθρο 2.1 του νέου πρότυπου τεύχους διακήρυξης ανοικτής δημοπρασίας (5η βελτίωση) ορίζεται ότι «Για την παραλαβή των τευχών, οι ενδιαφερόμενοι καταβάλλουν τη δαπάνη αναπαραγωγής τους, που ανέρχεται σε …………….. ΕΥΡΩ, εκτός αν αναλάβουν την αναπαραγωγή των τευχών με δική τους δαπάνη και επιμέλεια». Επίσης στην υποσημ. 7 γίνεται αναφορά σε χορήγηση «υποδείγματος» προσφοράς. Η χρήση του υποδείγματος προσφοράς που χορηγεί η υπηρεσία (υποχρεωτικά όταν πρόκειται για τα συστήματα υποβολής προσφορών των άρθρων 6 και 7 του Κώδικα Δημοσίων Έργων - σύστημα προσφοράς επιμέρους ποσοστών έκπτωσης και σύστημα προσφοράς με ελεύθερη συμπλήρωση ανοιχτού τιμολογίου) αποβλέπει στην

ορθή και ομοιόμορφη σύνταξη των οικονομικών προσφορών ώστε αφενός να μην προκύπτουν ζητήματα ασάφειας και ερμηνείας τους και αφετέρου να διευκολύνεται η σύγκρισή τους. Από καμία διάταξη της διακήρυξης δεν προβλέπεται (και, μάλιστα, επί ποινή απαραδέκτου) η χρήση αυτού του ίδιου εντύπου προσφοράς που χορηγεί η υπηρεσία. Ούτε, άλλωστε, απαιτείται η από την υπηρεσία προηγούμενη σφράγιση και μονογραφή του. Την ίδια άποψη έχει εκφράσει και η Διεύθυνση Νομοθετικού Συντ/σμού

και Κωδ/σης (Δ17) του ΥΠΕΧΩΔΕ. Όπως σημειώνεται στο υπ’ αριθ. πρωτ. Δ17α/27/9/ΦΝ437/16. 2. 2009 έγγραφό της προς τον ΣΠΕΔΕΘ&ΚΜ «Απαντώντας στο αρ. 158/3. 2. 09 έγγραφό σας, σχετικά με την αναπαραγωγή του εντύπου οικονομικής προσφοράς που υποβάλλεται στις δημοπρασίες δημοσίων έργων, σας γνωρίζουμε ότι η ισχύουσα σχετική νομοθεσία (συμπεριλαμβανομένων και των πρότυπων διακηρύξεων) δεν προβλέπει την επί ποινή απαραδέκτου υποβολή του πρωτότυπου εντύπου που χορηγεί η υπηρεσία».

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ Επιμέλεια: Γιώργος Κορομηλάς, Οικονομολόγος – Φοροτεχνικός

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΙΟΥΝΙΟΥ 2009

• Καταβολή του παρακρατηθέντος φόρου στο ακαθάριστο ποσό της αποζημίωσης που καταβάλει ο εκμισθωτής στον Μισθωτή ακινήτου Ιουνίου προηγούμενου διμήνου-ΑΦΜ 9 • Υποβολή Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος. για : μισθωτούς, συνταξιούχους, ναυτιλλόμενους, φορολογούμενους με εισοδήματα της αλλοδαπής, και κάτοικους εξωτερικού με εισοδήματα στην Ελλάδα. Α.Φ.Μ. 60-00 • Υποβολή Δήλωσης και καταβολή του παρακρατηθέντος φόρου εισοδήματος (15%) για τις αμοιβές εκτός έδρας του διμήνου Μαρτίου -Απριλίου (ΑΦΜ 9) • Υποβολή Φ.Μ.Υ., φόρου 35% μισθών Δ.Σ. Α.Ε., 25% εταίρων Ε.Π.Ε., Ελ. Επαγγ. τρίτων για το 2ο Δίμηνο, για εταιρίες με προσωπικό έως 500 άτομα και μηνός Απριλίου για εταιρίες με προσωπικό άνω των 500 ατόμων (Α.Φ.Μ. 9) • Υποβολή περιοδικών δηλώσεων Φ.Π.Α. με πιστωτικό ή μηδενικό υπόλοιπο μέσω διαδικτύου, - ανεξαρτήτως Α.Φ.Μ. • Τέλος συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας • Καταβολή φόρου Αποζημίωσης Απόλυσης μηνός Απρίλιου • Καταβολή φόρου και ΟΓΑ φόρου για χρηματικά ποσά που αποδόθηκαν σε αθλητές • Απόδοση φόρου κατανάλωσης οινοπνεύματος, πρώτων υλών παραγωγής ζύθου και εισαγόμενου ζύθου • Καταβολή του παρακρατηθέντος φόρου στο ακαθάριστο ποσό της αποζημίωσης που καταβάλει ο εκμισθωτής στον Μισθωτή ακινήτου Ιουνίου προηγούμενου διμήνου-ΑΦΜ 10-50 • Υποβολή Δήλωσης και καταβολή του παρακρατηθέντος φόρου εισοδήματος (15%) για τις αμοιβές εκτός έδρας του διμήνου Μαρτίου -Απριλίου (ΑΦΜ 10-50) • Υποβολή Φ.Μ.Υ., φόρου 35% μισθών Δ.Σ. Α.Ε., 25% εταίρων Ε.Π.Ε., Ελ. Επαγγ. τρίτων για το 2ο Δίμηνο, για εταιρίες με προσωπικό έως 500 άτομα και μηνός Απριλίου για εταιρίες με προσωπικό άνω των 500 ατόμων (Α.Φ.Μ. 10-50) • Υποβολή Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος για μισθωτούς, συνταξιούχους, ναυτιλλόμενους, φορολογούμενους με εισοδήματα της αλλοδαπής, καθώς & κάτοικους

εργοληπτικό βήμα

εξωτερικού με εισοδήματα στην Ελλάδα. ΑΦΜ 60-00

• Υποβολή δήλωσης και καταβολή του παρακρατηθέντος φόρου στο ακαθάριστο ποσό της αποζημίωσης που καταβάλει ο εκμισθωτής στον Ιουνίου Μισθωτή ακινήτου (για αποζημιώσεις προηγούμενου διμήνου) Α.Φ.Μ. 60-00 • Υποβολή Δήλωσης και καταβολή του παρακρατηθέντος φόρου εισοδήματος (15%) για τις αμοιβές εκτός έδρας του διμήνου Μαρτίου-Απριλίου (Α.Φ.Μ. 60-00) • Υποβολή Φ.Μ.Υ., φόρου 35% μισθών Δ.Σ. Α.Ε., 25% εταίρων Ε.Π.Ε., Ελ. Επαγγ. τρίτων για το 2ο Δίμηνο, για εταιρίες με προσωπικό έως 500 άτομα και μηνός Απριλίου για εταιρίες με προσωπικό άνω των 500 ατόμων (Α.Φ.Μ. 60-00)

• Υποβολή δήλωσης και απόδοσης τέλους στο δημοτικό ή κοινοτικό ταμείο το δικαίωμα υδροληψίας Ιουνίου • Υποβολή δήλωσης και καταβολή τέλους 2% επί των ακαθάριστων εσόδων του μηνός Μαΐου των κέντρων διασκέδασης, εστιατορίων κ.λπ.(Για τους μη υπόχρεους σε υποβολή Φ.Π.Α.) • Υποβολή ΑΠΔ Εργοδότες Οικοδομοτεχνικών Έργων μηνός Μαΐου σε Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. • Ειδικό σημείωμα περαίωσης Φ.Π.Α. Ν.3296/2004 για υπόχρεους με Α.Φ.Μ. 1,2

11 12 Ιουνίου

• Ειδικό σημείωμα περαίωσης Φ.Π.Α. Ν.3296/2004 για υπόχρεους με Α.Φ.Μ. 3,4 • Ειδικό σημείωμα περαίωσης Φ.Π.Α. Ν.3296/2004 για υπόχρεους με Α.Φ.Μ. 5,6

Ιουνίου

• Ειδικό σημείωμα περαίωσης Φ.Π.Α. Ν.3296/2004 για υπόχρεους με Α.Φ.Μ. 7,8 • Καταβολή Χαρτόσημου Δανείων Υποβολή δήλωσης και καταβολή φόρου Ιουνίου • που έχει παρακρατηθεί για διάφορες περιπτώσεις αποζημιώσεων - αμοιβών από και σε αλλοδαπές εταιρίες • Λοιπές περιπτώσεις απόδοσης παρακρατούμενων φόρων

προηγούμενου μήνα (χρηματικά ποσά σε αθλητές - παροχές σε πρόσωπα τοπικής αυτοδιοίκησης - έπαθλα δρομώνων ίππων - φόροι διαγωνισμών τηλεοπτικών σταθμών) • Καταβολή φόρου για τις προμήθειες ή αμοιβές του προηγουμένου μήνα σε περιπτώσεις αμοιβών από κινητές αξίες - αμοιβαία κεφάλαια - ομολογίες - χρεόγραφα • Καταβολή παρακρατούμενου φόρου τόκων διαφόρων περιπτώσεων. • Υποβολή δήλωσης παρακρατούμενου φόρου για αμοιβές και αποζημιώσεις μελών του Δ.Σ. • Υποβολή δήλωσης Φ.Π.Α. από απαλλασσόμενους • Υποβολή δήλωσης από δημόσιες υπηρεσίες, ΟΤΑ, κοινωφελή ιδρύματα, οργανισμούς και επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, δημόσιες επιχειρήσεις κ.λπ., για την παρακράτηση φόρου εισοδήματος κατά την προμήθεια από επιχειρήσεις • Απόδοση φόρου 3% που παρακρατήθηκε τον προηγούμενο

μήνα σε εργολάβους και ενοικιαστές δημόσιων, δημοτικών κ.λπ. προσόδων πάνω στην αξία του κατασκευαζόμενου έργου ή μισθώματος • Υποβολή δήλωσης και καταβολή ειδικού φόρου επί των διαφημίσεων που προβάλλονται στην τηλεόραση.

16 22

• Ειδικό σημείωμα περαίωσης Φ.Π.Α. Ν.3296/2004 για υπόχρεους με Α.Φ.Μ. 9,0

Ιουνίου

• Υποβάλλεται δήλωση και καταβάλλεται στο δημοτικό ή κοινοτικό ταμείο το τέλος 2% επί των ακαθάριστων εσόδων του μηνός Μαΐου των κέντρων διασκέδασης, εστιατορίων κ.λπ.(Α.Φ.Μ. υ ίο Ιουν 1,2) • Υποβολή Intrastat Σε Δ.Ο.Υ. ( Α.Φ.Μ. 1,2) • Τέλος παρεπιδημούντων επί εσόδων Campings, Ενοι-

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ

κιαζόμενων δωματίων, Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων (Α.Φ.Μ. 1,2) • Περιοδική δήλωση Φ.Π.Α. σε Δ.Ο.Υ. υπόχρεοι με Α.Φ.Μ. 1,2 • Υποβολή Φ.Μ.Υ., φόρου 35% μισθών Δ.Σ. Α.Ε., 25% εταίρων Ε.Π.Ε., Ελ. Επαγγ. τρίτων μηνός Μαΐου για εταιρίες με προσωπικό άνω των 500 ατόμων (Α.Φ.Μ. 1)

• Υποβάλλεται δήλωση και καταβάλλεται στο δημοτικό ή κοινοτικό ταμείο το τέλος 2% επί των ακαθάριστων εσόδων του μηνός Μαΐου των Ιουνίου κέντρων διασκέδασης, εστιατορίων κ.λπ.(Α.Φ.Μ. 3,4) • Υποβολή Intrastat Σε Δ.Ο.Υ. ( Α.Φ.Μ. 3,4) • Τέλος παρεπιδημούντων επί εσόδων Campings, Ενοικιαζόμενων δωματίων, Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων (Α.Φ.Μ. 3,4) • Περιοδική δήλωση Φ.Π.Α. σε Δ.Ο.Υ. υπόχρεοι με Α.Φ.Μ. 3,4 • Υποβολή Φ.Μ.Υ., φόρου 35% μισθών Δ.Σ. Α.Ε., 25% εταίρων Ε.Π.Ε., Ελ. Επαγγ. τρίτων μηνός Μαΐου για εταιρίες με προσωπικό άνω των 500 ατόμων (Α.Φ.Μ. 2) • Υποβάλλεται δήλωση και καταβάλλεται στο δημοτικό ή κοινοτικό ταμείο το τέλος 2% επί των ακαθάριστων εσόδων του μηνός Μαΐου των Ιουνίου κέντρων διασκέδασης, εστιατορίων κ.λπ.(Α.Φ.Μ. 5,6) • Υποβολή Intrastat σε Δ.Ο.Υ. ( Α.Φ.Μ. 5,6) • Τέλος παρεπιδημούντων επί εσόδων Campings, Ενοικιαζόμενων δωματίων, Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων (Α.Φ.Μ. 5,6) • Περιοδική δήλωση Φ.Π.Α. σε Δ.Ο.Υ. υπόχρεοι με Α.Φ.Μ. 5,6 • Υποβολή Φ.Μ.Υ., φόρου 35% μισθών Δ.Σ. Α.Ε., 25% εταίρων Ε.Π.Ε., Ελ. Επαγγ. τρίτων μηνός Μαΐου για εταιρίες με προσωπικό άνω των 500 ατόμων (Α.Φ.Μ. 3)

εργοληπτικό βήμα

7,8 • Υποβολή Φ.Μ.Υ., φόρου 35% μισθών Δ.Σ. Α.Ε., 25% εταίρων Ε.Π.Ε., Ελ. Επαγγ. τρίτων μηνός Μαΐου για εταιρίες με προσωπικό άνω των 500 ατόμων (Α.Φ.Μ. 4)

29 Ιουνίου

• Υποβολή Φ.Μ.Υ., φόρου 35% μισθών Δ.Σ. Α.Ε., 25% εταίρων Ε.Π.Ε., Ελ. Επαγγ. τρίτων μηνός Μαΐου για εταιρίες με προσωπικό άνω των 500 ατόμων (Α.Φ.Μ. 6)

• Υποβολή Φ.Μ.Υ., φόρου 35% μισθών Δ.Σ. Α.Ε., 25% εταίρων Ε.Π.Ε., Ελ. Επαγγ. τρίτων μηνός Μαΐου για εταιρίες με προσωπικό άνω των 500 Ιουνίου ατόμων (Α.Φ.Μ. 7) • Κλείσιμο Ισολογισμού αλλοδαπών επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ποντοπόρων πλοίων • Καταληκτική Ημ/νία υποβολής ΑΠΔ μέσω Διαδικτύου Εργοδότες Οικοδομοτεχνικών έργων ανεξαρτήτως ΑΜΕ (μηνός Μαΐου) • Περιοδική δήλωση Φ.Π.Α. μέσω διαδικτύου για μηδενικές και πιστωτικές δηλώσεις ανεξαρτήτως Α.Φ.Μ. • Υποβολή δήλωσης και καταβολή φόρου Αποζημίωσης Απόλυσης μηνός Μαΐου • Καταβολή φόρου και ΟΓΑ φόρου για χρηματικά ποσά που αποδόθηκαν σε αθλητές τον μήνα Μάιο από Ποδοσφαιρικές ΑΕ και αθλητικά Σωματεία • Καταβολή φόρου ασφαλίστρων για το Α΄ τρίμηνο 2009

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΝΕΑ ΤΗΣ ΕΕΤΕΜ Η κινητοποίηση Ε.Ε.Τ.Ε.Μ την Παρασκευή 20 Μαρτίου Επιτυχία είχε η συγκέντρωση διαμαρτυρίας των Πτυχιούχων Μηχανικών Τ.Ε.Ι που διοργάνωσε η Ε.Ε.Τ.Ε.Μ έξω από τα γραφεία του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε με συμμετοχή και φοιτητών των Τ.Ε.Ι Αθήνας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης αλλά και της Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Η συμμετοχή στην κινητοποίηση ήταν ικανοποιητική και η κυκλοφορία στην οδό Χαριλάου Τρικούπη διακόπηκε για αρκετές ώρες από τους συγκεντρωμένους, οι οποίοι φώναζαν συνθήματα για τον ανώτατο χαρακτήρα των Τ.Ε.Ι ζητώντας άμεση λύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο Κλάδος. Ο Υπουργός ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε επικαλέστηκε προβλήματα ακοής και παρέπεμψε τους εκπροσώπους της Ένωσης στο γνωστό για τις απόψεις του σε βάρος των Τ.Ε.Ι, Υφυπουργό κ. Θ. Ξανθόπουλο! Ανάμεσα στα αιτήματα που τέθηκαν με τη μορφή υπομνήματος από την Ένωση ήταν: Η εφαρμογή του Π.Δ318/94 (παρ.1, 3, 4) στα πλαίσια των νόμων 2916/01

και 3549/07 Η επιμελητηριακή οργάνωση της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ Η παρέμβαση στο Τ.Ε.Ε για την αποκατάσταση της νομιμότητας και την εφαρμογή της νομοθεσίας για την είσπραξη των αμοιβών Μηχανικού. Η έκδοση Π.Δ για τους όρους και τις προϋποθέσεις εγγραφής των Πτυχιούχων Τ.Ε.Ι στα Μητρώα Μελετητών Δημοσίων Έργων (Ν.3316/2005, άρθρο 39). Ο Υφυπουργός αποφεύγοντας ουσιαστικά να τοποθετηθεί επί των ανωτέρω θεμάτων, γεγονός που επαναλαμβάνεται για μια πενταετία, δεσμεύθηκε ότι θα απαντήσει γραπτώς και προγραμμάτισε νέα συνάντηση με το Κ.Δ.Σ της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ στις 31-03-2009 στην οποία θα συζητηθούν τα αιτήματα της Ένωσης. Στη συνέχεια οι συγκεντρωμένοι κατευθύνθηκαν προς το ΥΠ.ΑΝ διακόπτοντας την κυκλοφορία στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Στο ΥΠ.ΑΝ κατατέθηκε υπόμνημα μα

βασικότερα θέματα: Τη συνυπογραφή των τριών σχεδίων Π.Δ/των για τα επαγγελματικά δικαιώματα 12 ειδικοτήτων Μηχανικών Τ.Ε.Ι που έχει αποστείλει το ΥΠ.Ε.Π.Θ Το ζήτημα της ισότιμης πρόσβασης στις διαδικασίες χορήγησης άδειας Ενεργειακού Επιθεωρητή καθώς και Επιμέρους προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι συνάδελφοι από τις Υπηρεσίες των Νομαρχιών. Ο Πρόεδρος της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ μετά το πέρας της συγκέντρωσης δήλωσε ότι η κινητοποίηση ουσιαστικά ενεργοποίησε τους Πτυχιούχους, την εκπαιδευτική κοινότητα των Τ.Ε.Ι και κυρίως τα Ιδρύματα της περιφέρειας Αττικής (Τ.Ε.Ι Αθήνας - Πειραιά και ΑΣΠΑΙΤΕ) και τους φοιτητές και αποτελεί το έναυσμα σειράς συντονισμένων ενεργειών σε πανελλαδικό επίπεδο ανά Περιφέρεια ή Νομό, διότι η υπομονή μας απέναντι στη κυβερνητική αδράνεια και την κρατική αυθαιρεσία έχει φθάσει στα όρια της.

Έκτακτο Καταστατικό Συνέδριο Ε.Ε.Τ.Ε.Μ Πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 21 Μαρτίου το Έκτακτο Καταστατικό Συνέδριο της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ. Στις διαδικασίες συμμετείχαν εκλεγμένοι Σύνεδροι από όλα τα Περιφερειακά Τμήματα της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ. Το Συνέδριο αποφάσισε με συντριπτική πλειοψηφία τη μετονομασία της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ σε «Επαγγελματική - Επιστημονική Ένωση Τεχνολογικής Εκπαίδευσης Μηχανικών», διατηρώντας

παράλληλα ίδιο το διακριτικό της τίτλο (Ε.Ε.Τ.Ε.Μ). Με την τροποποίηση αυτή της επωνυμίας, σε συνδυασμό με την κωδικοποίηση του Καταστατικού, επιτυγχάνεται η αποσαφήνιση της φυσιογνωμίας και του ρόλου της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ ως Επαγγελματικού - Επιστημονικού Φορέα των Πτυχιούχων Μηχανικών και ισοτίμων Σχολών όλων των ειδικοτήτων του Τεχνολογικού Τομέα

Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η μετονομασία της Ένωσης αποτελεί το επιστέγασμα των προσπαθειών της Κεντρικής Διοίκησης και των Περιφερειακών Διοικήσεων της Ε.Ε.Τ.Ε.Μ, η οποία έχει ως σκοπό την ενσωμάτωση σημαντικών λειτουργιών που προσδίδουν σ’ αυτή επιμελητηριακά χαρακτηριστικά, όπως αυτά αποφασίσθηκαν στο 18ο Τακτικό Συνέδριο το Δεκέμβριο του 2007.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ Βράβευση ΒΙΒΕΧΡΩΜ στο διαγωνισμό BEST WORKPLACES 2009 Βραβείο για το εργασιακό της περιβάλλον κατέκτησε η ΒΙΒΕΧΡΩΜ στο διαγωνισμό «Best Workplaces 2009». Σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 29 Απριλίου στο Μέγαρο Μουσικής, η ΒΙΒΕΧΡΩΜ βραβεύθηκε για την πολιτική της στον τομέα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, στην κατηγορία των επιχειρήσεων που απασχολούν περισσότερους από 250 εργαζόμενους. «Το βραβείο αυτό είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας και ανήκει σε όλους τους εργαζόμενους της εταιρείας. Μας χαροποιεί και μας κάνει όλους υπερήφανους, αλλά παράλληλα μας δεσμεύει να συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας με στόχο πάντα

εργοληπτικό βήμα

το βέλτιστο εργασιακό περιβάλλον», δήλωσε κατά την παραλαβή του βραβείου, ο Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού της ΒΙΒΕΧΡΩΜ, Μιχάλης Χατζησπυρίδης. Τον διαγωνισμό «Best Workplaces 2009» διοργάνωσε για έβδομη συνεχή χρονιά στην Ελλάδα το Great Place to Work Institute® Hellas, σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό οργανισμό ALBA Graduate Business School, για την ανάδειξη των εταιρειών με το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον στην Ελλάδα. Πληροφορίες για τη ΒΙΒΕΧΡΩΜ Α.Ε. Η ΒΙΒΕΧΡΩΜ Α.Ε., μέλος από το 1990 της AkzoNobel, της μεγαλύτερης διεθνώς εταιρείας χρωμάτων, δραστη-

ριοποιείται από το 1932 στην ελληνική αγορά χρωμάτων κατέχοντας σταθερά την πρώτη θέση. Με 270 εργαζομένους και περισσότερα από 2.000 σημεία πώλησης ανά την Ελλάδα, η ΒΙΒΕΧΡΩΜ Α.Ε προσφέρει στους επαγγελματίες και καταναλωτές μια πλήρη σειρά προϊόντων υψηλής ποιότητας για κάθε χώρο, ανάγκη και προτίμηση. Η ΒΙΒΕΧΡΩΜ, στα πλαίσια της Κοινωνικής της Υπευθυνότητας, είναι η πρώτη βιομηχανία χρωμάτων στην Ελλάδα που εφάρμοσε συστήματα διαχείρισης για την Ποιότητα, το Περιβάλλον και την Υγιεινή & Ασφάλεια στην εργασία, ενώ είναι από τα πρώτα κύρια μέλη του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη.

Η πορεία της ΒΙΒΕΧΡΩΜ Η ΒΙΒΕΧΡΩΜ, η πρώτη εταιρεία χρωμάτων στην Ελλάδα, ιδρύθηκε το 1932 και είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία στον κλάδο της. Είναι μέλος της AkzoNobel, του μεγαλύτερου Ομίλου χρωμάτων στον κόσμο. Στις εγκαταστάσεις της στη Μάνδρα Αττικής παράγει μία πλήρη σειρά προϊόντων υψηλής ποιότητας τα οποία καλύπτουν τις ανάγκες της αγοράς για οικοδομικά χρώματα, ειδικά χρώματα για τις βιομηχανίες καθώς και βερνίκια και λάκκες επιπλοποιίας. Είναι η πρώτη βιομηχανία χρωμάτων στην Ελλάδα που ακολουθεί πολιτική Ολικής Ποιότητας σε όλα τα επίπεδα διοίκησης και παραγωγής. Λειτουργεί ως «υπεύθυνος πολίτης» αναφορικά με τα περιβαλλοντικά θέματα και τα θέματα κοινωνικής ευθύνης γενικότερα . Έχει κατακτήσει σειρά βραβείων και διακρίσεων.

Ιστορική Αναδρομή

Ιδρύεται η ετερόρρυθμος εταιρεία «Δρ. Στέφανος Δ. Πατέρας και Σία» με το διακριτικό τίτλο «ΒΙΒΕΧΡΩΜ» (1932). Η ΒΙΒΕΧΡΩΜ εγκαθίσταται στο πρώτο της εργοστάσιο στη Νίκαια (1932). Νέο εργοστάσιο της ΒΙΒΕΧΡΩΜ στη Μάνδρα και μεταφορά εκεί της παραγωγικής δραστηριότητας (196465). Η ΒΙΒΕΧΡΩΜ μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία (1972). Η ΒΙΒΕΧΡΩΜ γίνεται μέλος της NOBEL INDUSTRIES (1990) η οποία συγχωνεύεται με τον ολλανδικό κολοσσό στη χημική βιομηχανία AKZO S.A. και δημιουργείται έτσι η AkzoNobel, η μεγαλύτερη εταιρεία χρωμάτων στον κόσμο (1994). Η AkzoNobel εξαγοράζει τη βρετανική εταιρεία ICI (2008).

Όραμα της εταιρείας

Να είναι ο ηγέτης στην ελληνική βιομηχανία χρωμάτων. Να φροντίζει για την εκπαίδευση και εξέλιξη των εργαζομένων της. Να είναι η πρώτη επιλογή των πελατών της και να θεωρείται συνεργάτης–σύμβουλος. Τα προϊόντα της να προτιμώνται από τους καταναλωτές λόγω της ποιότητάς τους, της συνολικής τους εικόνας

και των διακοσμητικών προτάσεων/ υπηρεσιών που τα συνοδεύουν. Να ενεργεί ως «σωστός πολίτης», ευαισθητοποιημένος σε θέματα περιβάλλοντος και κοινωνικής ευθύνης γενικότερα.

και - καινοτόμα προϊόντα όπως το VIVECRYL THERMOELASTIC-ειδικό θερμομονωτικό & αντιμουχλικό χρώμα εξωτερικών τοίχων και το NEOPAL STUCCO-έτοιμος στόκος σπατουλαρίσματος.

Τα προϊόντα της εταιρείας

Περιβαλλοντική Πολιτική

Καλύπτουν τις ανάγκες της αγοράς σε οικοδομικά χρώματα, ειδικά χρώματα για βιομηχανίες και λάκκες επιπλοποιίας. Είναι εφάμιλλα των καλύτερων διεθνώς, αποτέλεσμα της τεχνολογίας αιχμής που χρησιμοποιείται από τα στελέχη του Τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης σε συνεργασία με τα Διεθνή τεχνολογικά Κέντρα Ερευνών της AkzoNobel. Περιλαμβάνουν μία ευρεία γκάμα ανάμεσα στα οποία: •Τα πλαστικά χρώματα SUPER NEOPAL και NEOPAL ECO και το ακρυλικό VIVECRYL, • Τη νέα σειρά VIVE PROFESSIONAL • Πλαστικό & Ακρυλικό, • Σημαντικά προϊόντα διαφόρων χρήσεων και εφαρμογών όπως το Αστάρι VIVEDUR-υπόστρωμα για εξωτερικές επιφάνειες, τα NEOCHROM, VIVEMETAL, VIVELOCK & VIVEWOOD-βερνικοχρώματα για ξύλα και μέταλλα και τα AQUACHROM ECO & AQUAXYL -ριπολίνες και βερνίκια νερού

Έχει δεσμευτεί «να προστατεύει το περιβάλλον, αποτρέποντας ή ελαχιστοποιώντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη δραστηριότητα και τα προϊόντα της» (επικυρωμένη Περιβαλλοντική Δήλωση της εταιρείας). Συμμετέχει στο εθελοντικό πρόγραμμα Product Stewardship της AkzoNobel που αφορά στη διαχείριση των Προϊόντων της σε όλο τον κύκλο της ζωής τους. Στα πλαίσια αυτού έχει λάβει σειρά μέτρων προς την εξοικονόμηση φυσικών πόρων και μείωση των επικίνδυνων αποβλήτων.

Διακρίσεις

Βραβείο ΕΒΕΑ: «Επιχείρηση και Περιβάλλον» (2005). Βραβείο ΕΒΕΑ: «Εφαρμογή συστημάτων Διοίκησης Ολικής Ποιότητας» (2006). Βραβείο ΠΑ.Σ.Ε.Π.ΠΕ.: 1ο «Ελληνικό Βραβείο Επιχειρήσεων για το Περιβάλλον» (2006). Επιχειρηματικό μοντέλο αριστείας EFQM: δεύτερο επίπεδο διάκρι-

www.pesede.gr

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ

σης «Recognised for Excellence-4 stars» (2008). Υπουργείο Ανάπτυξης: Διάκριση Επιχειρηματικής Αρίστευσης (2008). Βράβευση σε θέματα Ανθρωπίνου Δυναμικού: Best Workplaces (2009).

Πιστοποίηση ποιότητας

Η εταιρεία έχει πιστοποιηθεί με τα ακόλουθα πιστοποιητικά: Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης Συστήματος Ποιότητας ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2000. Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης ΕΛΟΤ EN ISO 14001: 2004. Πιστοποιητικό Συμμόρφωσης Συστή-

ματος Υγιεινής και Ασφάλειας στην Εργασία OHSAS 18001:1999 – ΕΛΟΤ 1801:2002. Επικυρωμένο σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Οικολογικού Ελέγχου σύμφωνα με τον κανονισμό EMAS (761/2001/EK).

Ανθρώπινο Δυναμικό

Εφαρμόζει σύγχρονα συστήματα και μεθόδους διοίκησης, & αξιολόγησης (Πρόγραμμα Αξιολόγησης Απόδοσης και Ανάπτυξης, Πρόγραμμα Συνεχούς Βελτίωσης «Από το καλό στο καλύτερο»), αμοιβών και παροχών του προσωπικού της (Προγράμματα νοσοκομειακής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, διανομής κερδών, μεταφοράς κ.α.).

Εφαρμόζει το Σύστημα Διαχείρισης Υγιεινής και Ασφάλειας στην Εργασία σύμφωνα με το πρότυπο OHSAS 18001-ΕΛΟΤ 1801.

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

Η ΒΙΒΕΧΡΩΜ είναι κύριο μέλος του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, Εθνικού Εταίρου του CSR Europe στην Ελλάδα. Η κοινωνική πολιτική της εταιρείας καλύπτει ένα ευρύ φάσμα καλών πρακτικών με αποδέκτες τοπικές κοινότητες, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, εκπαιδευτικά ιδρύματα και πολιτιστικούς οργανισμούς. Η ΒΙΒΕΧΡΩΜ υλοποιεί στην Ελλάδα την παγκόσμια πρωτοβουλία της AkzoNobel «Το Δικό σας Κοινωνικό Πρόγραμμα» που στόχο έχει να ενθαρρύνει την ενεργό συμμετοχή του προσωπικού της στα κοινά. Η ιδιαιτερότητα του προγράμματος έγκειται στο γεγονός ότι η εταιρεία παρέχει στους εργαζόμενους που θέλουν να βοηθήσουν ενεργά την κοινωνία, τα μέσα για την υλοποίηση των πρωτοβουλιών τους.

Η Νέα Δέσμευση

Η ΒΙΒΕΧΡΩΜ αναπτύσσεται με σταθερά βήματα διατηρώντας την ηγετική της θέση στη βιομηχανία χρωμάτων στην Ελλάδα. «Οι Απαντήσεις του Αύριο Σήμερα» είναι η νέα δέσμευση της ΒΙΒΕΧΡΩΜ και του Ομίλου AkzoNobel στον οποίο ανήκει.

εργοληπτικό βήμα

Νέος ελαστικοφόρος εκσκαφέας Komatsu PW148-8: συμπαγής, ισχυρός και ευέλικτος Η Komatsu παρουσίασε το νέο ελαστικοφόρο εκσκαφέα PW148-8 στην Έκθεση Intermat που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι. Συμπαγές και ισχυρό, το πιο πρόσφατο μοντέλο της εταιρίας στη σειρά 8, προσφέρει βελτιωμένες επιδόσεις οδήγησης, μειωμένη κατανάλωση καυσίμου, ανασχεδιασμένα χειριστήρια και νέα πλατφόρμα επικοινωνίας για το Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης (EMMS) του μηχανήματος. Το νέο μηχάνημα με το κοντό οπίσθιο τμήμα είναι ιδανικό για εργοτάξια με περιορισμένο χώρο, αστικοποιημένες περιοχές ή στενούς δρόμους με βαριά κυκλοφορία. Με ακτίνα περιστροφής του οπίσθιου τμήματος μόλις 1.850mm, το PW148-8 αποτελεί την ιδανική λύση για εργασίες σε περιορισμένους χώρους. Οι χρήστες μπορούν τώρα να εκτελούν τη δουλειά τους με απόλυτη ασφάλεια για τους ίδιους και τους εργάτες που βρίσκονται κοντά, χωρίς να ανησυχούν για τα γύρω κτίρια ή οχήματα. Εξαιρετικά αθόρυβος αλλά ισχυρός, ο κινητήρας Komatsu ecot3 SAA4D107E-1 Euro IIIa, παράγει 86 kW στις 2200 rpm. Οι επιδόσεις χειρισμού είναι βελτιωμένες και προσφέρουν άριστη αναρριχητική ικανότητα σε επικλινείς επιφάνειες, με μειωμένη κατανάλωση καυσίμου μέχρι 15%. Όπως όλα τα μοντέλα της σειράς 8, το PW148-8 προσφέρει απαράμιλλη διαχείριση, κορυφαία άνεση και ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας. Το υποδειγματικά άνετο κάθισμα σχεδιάστηκε ειδικά για τα ελαστικοφόρα μηχανήματα. Η ευρύχωρη καμπίνα Space Cab® διαθέτει στάνταρ πλήρως αυτόματο έλεγχο κλιματισμού. Οι κραδασμοί και οι θόρυβοι διατηρούνται σε ελάχιστα επίπεδα – τα καλύτερα στην κατηγορία – χάρη στην έδραση της καμπίνας με συνεκτικούς αποσβεστήρες.

Μεγάλα πανοραμικά παράθυρα προσφέρουν άριστη πανοραμική ορατότητα, η οποία βελτιώνεται χάρη σε μία στάνταρ κάμερα οπισθοπορείας. Με έλεγχο μέσω του δεξιού λεβιέ (joystick), ο χρήστης μπορεί να έχει μία άριστη εικόνα της περιοχής εργασίας πίσω από το μηχάνημα σε ένα μεγάλο έγχρωμο μόνιτορ 11”. Η νέα εύχρηστη οθόνη πληροφόρησης του Ηλεκτρονικού Συστήματος Παρακολούθησης - Equipment Management & Monitoring System επιτρέπει την ρύθμιση και διαχείριση όλων των σημαντικών λειτουργιών του μηχανήματος, άμεσα και γρήγορα. Τα εργονομικά λεβιέ (joysticks) με αναλογικά χειριστήρια ανασχεδιάστηκαν πρόσφατα και εξελίχθηκαν ειδικά για τον ελαστικοφόρο εκσκαφέα. Λόγω του οριζόντιου προσανατολισμού τους, επιτρέπουν την ασφαλή και ακριβή λειτουργία των υδραυλικών εξαρτήσεων. Το σύστημα περιστροφής μπορεί να κλειδώσει μηχανικά, με το απλό πάτημα ενός διακόπτη στο αριστερό λεβιέ (joystick). Όλοι οι εκσκαφείς PW148-8 εφοδιάζονται με cruise control για άνεση σε διαδρομές μεγάλων αποστάσεων. Τα μηχανήματα της Komatsu σχεδιάζονται πάντα με γνώμονα την εύκολη συντήρηση και το PW148-8 δεν αποτελεί εξαίρεση. Τα καθημερινά σημεία

συντήρησης του κινητήρα, τα σημεία λίπανσης και τα φίλτρα βρίσκονται σε κεντρικό σημείο και έχουν άμεση και ασφαλή πρόσβαση. Το δορυφορικό σύστημα παρακολούθησης KOMTRAX™ της Komatsu, προσφέρεται στον βασικό εξοπλισμό του PW148-8. Αυτό το αποκλειστικό σύστημα βοηθά στην παρακολούθηση όλων των σημαντικών πληροφοριών του μηχανήματος, απευθείας μέσω του internet σε έναν φορητό υπολογιστή. Διατίθενται ποικίλες παράμετροι αναζήτησης για τον ακριβή προσδιορισμό της θέσης και της κατάστασης του μηχανήματος: μπορεί για παράδειγμα να εντοπιστεί στο εργοτάξιο, ενώ η παραγωγικότητά του μπορεί να βελτιστοποιηθεί με αύξηση της απόδοσης και της προληπτικής του συντήρησης. Το KOMTRAX™ είναι ένα εργαλείο που βοηθά στη διαχείριση ενός ολόκληρου στόλου μηχανημάτων Komatsu εύκολα και οικονομικά. Μερικά από τα στοιχεία που διαχειρίζεται το KOMTRAX και προσφέρονται με το PW148-8 είναι: η θέση του μηχανήματος, ο χρόνος λειτουργίας, η κατανάλωση καυσίμου, η προστασία από αυθαίρετη χρήση, ο έλεγχος της περιοχής λειτουργίας, ο συναγερμός μετακίνησης του μηχανήματος, οι προφυλάξεις και η ειδοποίηση υπερθέρμανσης κλπ.

Προδιαγραφές: Ελαστικοφόρος Εκσκαφέας Κινητήρας Μέγιστη ισχύς στις στροφές ISO 14396 ISO 9249 (καθαρή ισχύς κινητήρα) Λειτουργικό βάρος Μέγιστη ταχύτητα πορείας Δύναμη αποκόλλησης κάδου Χωρητικότητα κάδου Μέγιστη απόσταση εκσκαφής Μέγιστο βάθος εκσκαφής Ανυψωτική ικανότητα (ανωδομή εμπρός)

Komatsu PW148-8 Komatsu SAA4D107E-1 2200 rpm 90 kW 86 kW 14430 – 15400 kg 35 km/h 93 kN 0,55 m³ 9000 mm 5745 mm 5500 kg σε απόσταση 6m/ύψος 1,5m

www.pesede.gr

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ Επιμέλεια: Ιωάννης Ν. Γαλενιανός, Δικηγόρος

Ομήρου 34 , 10672 ΑΘΗΝΑ , τηλ.: 210-3632010 , φαξ: 210-3632004 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ Δικαστήριο ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ Αριθ. Απόφασης 1644 Ετος 2008 Περίληψη : Η διάταξη δε της παρ. 2 του άρθρου 53 του π.δ. 609/1985, που ορίζει ότι η αρμόδια για τη διενέργεια της προσωρινής παραλαβής του έργου επιτροπή «ελέγχει κατά το δυνατό την επιμέτρηση με γενικές ή σποραδικές καταμετρήσεις, καταγράφει στο πρωτόκολλο τις ποσότητες της τελικής επιμέτρησης όπως τυχόν διορθώνονται από τους ελέγχους που γίνονται», δεν έχει την έννοια ότι με το πρωτόκολλο προσωρινής παραλαβής μπορούν να αμφισβητηθούν εργασίες που περιελήφθησαν σε τμηματικές επιμετρήσεις, οι οποίες είτε εγκρίθηκαν ρητώς είτε θεωρούνται ως σιωπηρώς εγκριθείσες λόγω παρόδου απράκτου τριμήνου από την υποβολή τους προς έγκριση στην Διευθύνουσα Υπηρεσία. 1. ………. Περαιτέρω, το άρθρο 38 του π.δ. 609/1985 (ΦΕΚ Α’ 223) ορίζει τα εξής: «1. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής του έργου παίρνονται όλα τα αναγκαία στοιχεία για την επιμέτρηση των ποσοτήτων των εκτελούμενων εργασιών. Οι επιμετρήσεις συντάσσονται με μέριμνα και δαπάνη του αναδόχου και υπόκεινται στον έλεγχο της υπηρεσίας. Τα επιμετρητικά στοιχεία λαμβάνονται από κοινού από τους επιβλέποντα κι εκπρόσωπο του αναδόχου, καταχωρούνται σε επιμετρητικά φύλλα εις διπλούν που υπογράφονται από τα δύο μέρη και καθένα παίρνει από ένα αντίγραφο. 2. Στο τέλος κάθε μήνα ο ανάδοχος συντάσσει επιμετρήσεις κατά διακριτά μέρη του έργου για τις εργασίες που εκτελέσθηκαν τον προηγούμενο μήνα. Η επιμέτρηση περιλαμβάνει για κάθε εργασία συνοπτική περιγραφή της με ένδειξη του αντίστοιχου άρθρου του τιμολογίου ή των πρωτοκόλλων κανονισμού τιμών μονάδας νέων εργασιών, τους αναλυτικούς υπολογισμούς για τον προσδιορισμό της ποσότητας των εργασιών που εκτελέσθηκαν και τα αναγκαία γι’ αυτό επιμετρητικά σχέδια

εργοληπτικό βήμα

και διαγράμματα με βάση τα στοιχεία απευθείας καταμέτρησης των εργασιών. Οι επιμετρήσεις, συνοδευόμενες από τα αναγκαία επιμετρητικά σχέδια, υποβάλλονται από τον ανάδοχο στη Διευθύνουσα Υπηρεσία για έλεγχο. Η Διευθύνουσα υπηρεσία μετά την παραβολή προς τα επιμετρητικά στοιχεία, τον έλεγχο και τυχόν διόρθωση των υπολογισμών, εγκρίνει τις επιμετρήσεις και τις κοινοποιεί στον ανάδοχο. Η κοινοποίηση αυτή θεωρείται πράξη της διευθύνουσας υπηρεσίας και ο ανάδοχος αν δεν αποδέχεται τις διορθώσεις μπορεί να ασκήσει το προβλεπόμενο από το Νόμο δικαίωμα της ένστασης. Όταν πρόκειται για εργασίες που η ποσοτική τους επαλήθευση δεν θα είναι δυνατή στην τελική μορφή του έργου, όπως εργασίες που πρόκειται να επικαλυφθούν από άλλες και να μην είναι τελικά εμφανείς ο χαρακτηρισμός της σκληρότητας εδαφών, ποσότητες που παραλαμβάνονται με ζύγιση ή άλλα παρόμοια, ο ανάδοχος υποχρεούται να καλέσει τον επιβλέποντα να προβούν από κοινού στην καταμέτρηση, χαρακτηρισμό ή ζύγιση και να συντάξουν πρωτόκολλο παραλαβής αφανών ερ-

γασιών, πρωτόκολλο χαρακτηρισμού Εκσκαφών ή πρωτόκολλο ζυγίσεως αντίστοιχα. Η Διευθύνουσα υπηρεσία μπορεί σε σοβαρές περιπτώσεις να ορίσει επιτροπή για την παραλαβή των εργασιών και τη σύνταξη των πιο πάνω πρωτοκόλλων. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί επίσης και η προϊσταμένη αρχή να παραγγείλει τη συγκρότηση τέτοιων επιτροπών. Δύο μήνες το αργότερο μετά τη βεβαιωμένη περάτωση του έργου ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να υποβάλλει στη Διευθύνουσα υπηρεσία τυχόν επιμέρους επιμετρήσεις που λείπουν και την «τελική επιμέτρηση», δηλαδή τελικό συνοπτικό πίνακα που ανακεφαλαιώνει τις ποσότητες όλων των τμηματικών επιμετρήσεων. Αν αυτές έχουν ελεγχθεί από τη Διευθύνουσα υπηρεσία, οι ποσότητες τίθενται όπως διορθώθηκαν έστω και αν εκκρεμούν κατ’ αυτών ενστάσεις του αναδόχου ή αιτήσεις θεραπείας. Η καταχώρηση αυτή στην τελική επιμέτρηση δεν αποτελεί παραίτηση του αναδόχου από τέτοιες αιτήσεις ή ενστάσεις, ούτε παρέχει το δικαίωμα σ’ αυτόν να υποβάλλει νέες. Για τις επιμέρους επιμετρήσεις που δεν έχουν ακόμη ελεγχθεί από την υπηρεσία ή γι’ αυτές που τυχόν υποβάλλονται για πρώτη φορά μαζί με την τελική επιμέτρηση, καταχωρούνται οι ποσότητες των επιμετρήσεων όπως συντάχθηκαν από τον ανάδοχο πριν από τον έλεγχο της υπηρεσίας. Η τελική επιμέτρηση υπογράφεται από τον ανάδοχο. Η Διευθύνουσα υπηρεσία έχει υποχρέωση να προβεί στον έλεγχο της τελικής επιμέτρησης μέσα σε δύο μήνες από την υποβολή της και να κοινοποιήσει στον ανάδοχο την ελεγμένη και τυχόν διορθωμένη επιμέτρηση. Το τελευταίο εδάφιο της παρ.2 έχει εφαρμογή για την «τελική επιμέτρηση». Περαιτέρω,

το ίδιο ως άνω π.δ/γμα ορίζει στο άρθρο 40 τα εξής: «1. 2. Μετά τη λήξη κάθε μήνα ή άλλης χρονικής περιόδου που τυχόν ορίζει η σύμβαση για τις τμηματικές πληρωμές, ο ανάδοχος συντάσσει λογαριασμό των οφειλόμενων σ’ αυτόν ποσών από εργασίες που εκτελέσθηκαν. Οι λογαριασμοί αυτοί στηρίζονται στις καταμετρήσεις των εργασιών. Κατ’ αρχήν απαγορεύεται να περιλαμβάνονται στο λογαριασμό εργασίες που δεν έχουν καταμετρηθεί. 3. 4. 5. 6. Οι λογαριασμοί συντάσσονται πάντοτε ανακεφαλαιωτικοί και για την πληρωμή συνοδεύονται μόνο από ανακεφαλαιωτικό συνοπτικό πίνακα των εργασιών που εκτελέσθηκαν από την αρχή του έργου, Από κάθε νεότερο λογαριασμό αφαιρούνται τα ποσά που πληρώθηκαν με τους προηγούμενους λογαριασμούς. 7. Οι λογαριασμοί υποβάλλονται σία Διευθύνουσα υπηρεσία που τους ελέγχει και τους διορθώνει αν είναι ανάγκη μέσα στην προθεσμία που προβλέπει η παρ. 8 του άρθρου 5 του ν. 1418/84. Αν ο λογαριασμός που έχει υποβληθεί έχει ασάφειες ή ανακρίβειες σε βαθμό που να είναι δυσχερής η διόρθωση του, η Διευθύνουσα υπηρεσία με διαταγή της προς τον ανάδοχο επισημαίνει τις ανακρίβειες ή ασάφειες που διαπιστώθηκαν από τον έλεγχο και παραγγέλλει την ανασύνταξη και επανυποβολή του. Στην περίπτωση αυτή η οριζόμενη μηνιαία προθεσμία για τον έλεγχο του λογαριασμού αρχίζει από την επανυποβολή ύστερα από την ανασύνταξη από τον ανάδοχο. Ο επιβλέπων υπογραφεί το λογαριασμό βεβαιώνοντας έτσι ότι οι ποσότητες είναι σύμφωνες με τις επιμετρήσεις και τα επιμετρητικά στοιχεία. Ο λογαριασμός μετά τον έλεγχο εγκρίνεται από τη Διευθύνουσα υπηρεσία και έτσι εγκεκριμένος αποτελεί την πιστοποίηση για την πληρωμή του αναδόχου. ... 8.

Τέλος, ο ν. 4418/1984 (ΦΕΚ Α’ 23), ορίζει στο άρθρο 5, (όπως τούτο ίσχυε κατά τον κρίσιμο εν προκειμένω χρόνο) και πριν από την αναρρίθμηση των παραγρ. 7 έως 11 με το άρθρ. 1 του Ν. 2940/2001 ότι 7. Η πληρωμή στον ανάδοχο του εργολαβικού ανταλλάγματος γίνεται τμηματικά με βάση τις πιστοποιήσεις των εργασιών, που έχουν εκτελεσθεί μέσα στα όρια του χρονοδιαγράμματος εργασιών. 8. (όπως το τελευταίο εδάφιο αυτής ίσχυε μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 2 παρ. 6 του ν. 2229/1994, ΦΕΚ Α’ 138). Οι λογαριασμοί των κατά τη σύμβαση οφειλόμενων ποσών συντάσσονται κατά μηνιαία χρονικά διαστήματα, εκτός αν η σύμβαση ορίζει άλλες προθεσμίες. Οι λογαριασμοί συντάσσονται από τον ανάδοχο και υποβάλλονται στη διευθύνουσα υπηρεσία, η οποία τους ελέγχει και τους διορθώνει όταν απαιτείται, μέσα σε ένα μήνα από την υποβολή τους. Οι εγκρινόμενοι από τη διευθύνουσα υπηρεσία λογαριασμοί αποτελούν την πιστοποίηση για την πληρωμή των εργασιών που έχουν εκτελεσθεί. Αν η πληρωμή του καθυστερήσει πέρα από ένα μήνα από τη λήξη της προηγούμενης προθεσμίας, χωρίς υπαιτιότητα του αναδόχου, οφείλεται, αν υποβληθεί έγγραφη όχληση και από το χρόνο υποβολής της, τόκος υπερημερίας». Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων, που εφαρμόζονται και στα έργα που εκτελούνται από τις Δημοτικές και Κοινοτικές Επιχειρήσεις (άρθ. 1 και 11 παρ.5 του π.δ/τος 171/1987 προκύπτουν τα εξής: Με το αφορόν τις επιμετρήσεις άρθρο 38 του π.δ/τος 609/1985 δεν τάσσεται προθεσμία στην Διευθύνουσα Υπηρεσία για τον έλεγχο και την έγκριση των υποβαλλομένων τμηματικών επιμετρήσεων, όπως αντιθέτως τάσσεται για τον έλεγχο και την

έγκριση της τελικής επιμετρήσεως. Εφόσον, όμως η πληρωμή του αναδόχου -η καθυστέρηση της οποίας πέραν του διμήνου επιφέρει υπέρ αυτού τις συνέπειες της παρ.8 του άρθρου 5 του ν. 1418/1984 προϋποθέτει προηγούμενη καταμέτρηση των εκτελεσθεισών εργασιών, καθώς και έλεγχο και έγκριση των υποβληθεισών επιμετρήσεων, ο χρόνος της εγκρίσεως των εν λόγω επιμετρήσεων έχει ιδιαίτερη σημασία. Για το λόγο αυτό, και προς τον σκοπό να επιλύονται οριστικώς και επικαίρως διαφορές μεταξύ του αναδόχου και του κυρίου του έργου που ενδεχομένως ανακύπτουν στα διάφορα στάδια εκτελέσεως του έργου, ώστε να γνωρίζουν και οι δύο τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους και να μη επικρατεί αβεβαιότης- πράγμα που εξυπηρετεί και την ανάγκη ταχείας περατώσεως των δημοσίων έργων- η έγκριση ή η άρνηση εγκρίσεως ή η διόρθωση των τμηματικών επιμετρήσεων δεν είναι απρόθεσμη, αλλά αντιθέτως πρέπει να ενεργείται εντός ευλόγου χρόνου, τέτοιος δε χρόνος, ελλείψει σχετικής προβλέψεως, θεωρείται το τρίμηνο από την υποβολή τους προς έγκριση. Συνεπώς, με την άπρακτη πάροδο τριμήνου από την υποβολή τους, οι τμηματικές επιμετρήσεις θεωρούνται ανεξαρτήτως τυχόν πλημμελειών τους, αυτοδικαίως εγκεκριμένες και η Διευθύνουσα Υπηρεσία όπως και επί της εμπρόθεσμης έγκρισης δεν δύναται πλέον να τις διορθώσει, ούτε κατά το στάδιο ελέγχου της τελικής επιμετρήσεως, με την οποία απλώς ανακεφαλαιώνονται οι ποσότητες των τμηματικών επιμετρήσεων, όπως ρητώς ορίζει η παρ. 4 του άρθρου 38 του π.δ. 609/1985 στο εδάφιο α’, ούτε με το πρωτόκολλο προσωρινής παραλαβής. Η διάταξη δε της παρ. 2 του άρθρου 53 του π.δ.

www.pesede.gr

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

609/1985, που ορίζει ότι η αρμόδια για τη διενέργεια της προσωρινής παραλαβής του έργου επιτροπή «ελέγχει κατά το δυνατό την επιμέτρηση με γενικές ή σποραδικές καταμετρήσεις, καταγράφει στο πρωτόκολλο τις ποσότητες της τελικής επιμέτρησης όπως τυχόν διορθώνονται από τους ελέγχους που γίνονται», δεν έχει την έννοια ότι με το πρωτόκολλο προσωρινής παραλαβής μπορούν να αμφισβητηθούν εργασίες που περιελήφθησαν σε τμηματικές επιμετρήσεις, οι οποίες είτε εγκρίθηκαν ρητώς είτε θεωρούνται ως σιωπηρώς εγκριθείσες λόγω παρόδου απράκτου τριμήνου από την υποβολή τους προς έγκριση στην Διευθύνουσα Υπηρεσία. Από τις ίδιες πιο πάνω διατάξεις των άρθρων 40 παρ.7 του Π.Δ. 609/1985 και 5 παρ.8 του Ν.1418/1984, προκύπτει ότι η ρητή εμπρόθεσμη (εντός της αποκλειστικής προθεσμίας τους ενός μηνός) έγκριση των τμηματικών λογαριασμών-πιστοποιήσεων του έργου και των επιμετρητικών στοιχείων που τις συνοδεύουν αλλά και η αυτοδίκαιη (σιωπηρή) έγκριση του λογαριασμού με την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας του ενός μηνός, συνεπάγονται την οριστικοποίηση του ύψους της οφειλόμενης αμοιβής στον ανάδοχο, χωρίς να μπορεί η διευθύνουσα υπηρεσία με μεταγενέστερη πράξη της να προβεί σε περικοπές και μειώσεις κονδυλίων εκτελεσθεισών εργασιών των πιστοποιήσεων. Τέλος όπως προκύπτει από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων 5 παρ.7 και 8 του Ν.1418/1984, 38 και 40 παρ. 6 του ΠΔ 609/1985, καθένας από τους πίνακες που καταρτίζονται κατά τη διάρκεια του έργου με την έννοια του ανακεφαλαιωτικού είναι αυτοτελής, ως προς το είδος και ποσό των περιλαμβανόμενων σ’ αυτό εργασιών

εργοληπτικό βήμα

και την αξία τους, με την έννοια ότι εφ’ όσον δεν αμφισβητηθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο προσηκόντως ενώπιον των αρμοδίων διοικητικών αρχών και του δικαστηρίου, το περιεχόμενό του, οριστικοποιείται, οι δε απαιτήσεις που προέρχονται απ’ αυτόν δεν μπορούν να προσβληθούν με αφορμή την κατάρτιση και τον έλεγχο μεταγενέστερου πίνακα, αφού τα δεδομένα αυτά διαμορφωθέντα με την ανεπιφύλακτη συναίνεση αμφοτέρων των μερών, ανάγονται πλέον στο συμβατικό μέρος της κατά τις διατάξεις του Ν.1418/1985 και του ΠΔ 609/1985 καταρτιζόμενης εργολαβικής σχέσης, και αποτελούν εκ των πραγμάτων στοιχεία καθοριστικά της περαιτέρω συναλλακτικής σχέσης και συμπεριφοράς καθενός των συμβαλλομένων, κατά τη διαχρονική εξέλιξη της σχέσης και μέχρι την ολοκλήρωσή της. Εν όψει δε αυτών, η μονομερής από τον κύριο του έργου ή την διευθύνουσα υπηρεσία, μεταβολή των δεδομένων κονδυλίων προγενέστερων ανακεφαλαιωτικών πινάκων του έργου, που καταρτίσθηκαν εγκρίθηκαν, και οριστικοποιήθηκαν κατά τα προαναφερθέντα σε σχέση με προγενέστερες τμηματικές εκτελεσθείσες πιστοποιήσεις, δεν είναι επιτρεπτή ούτε κατά τον πραγματοποιούμενο μεταγενέστερο τελικό έλεγχο, εάν η μεταβολή αυτή και η ανατροπή του οριστικοποιημένου ανακεφαλαιωτικού πίνακα και της συναφούς πιστοποίησης εργασιών και εντολής πληρωμής, οφείλεται αποκλειστικά σε μεταβολή των απόψεων της υπηρεσίας αυτής ως προς τη νομιμότητα των κονδυλίων των οποίων επιχειρείται η μεταβολή μεταγενέστερα, αφού στην περίπτωση αυτή, λόγω της πιο πάνω ειδικής νομοθετικής ρύθμισης, δεν έχουν εφαρμογή ούτε οι γενικές αρχές για την ανάκληση από τη διοίκηση παράνομων πράξεών της,

ούτε οι διατάξεις για την ακύρωση δήλωσης λόγω ουσιώδους πλάνης του Αστικού Κώδικα (ΑΠ 1272/2003). Τα προαναφερθέντα δεν αναιρούνται από τις διατάξεις των άρθρων 38, 40 παρ.6, 8, 43, 54 και 55 του ΠΔ 609/1985. Στην περίπτωση, που πρόκειται, όπως προκύπτει από τη προσβαλλόμενη απόφαση, το Εφετείο, που έκρινε επί προσφυγής της αναιρεσείουσας κοινοπραξίας, η οποία, αφού ισχυρίζεται, ότι έχει συνάψει με την καθής εργολαβική σύμβαση για την κατασκευή του περιγραφόμενου δημοτικού έργου (κατασκευή δικτύων ομβρίων, ύδρευσης κλπ ………), ζητεί να αναγνωριστεί, ότι είναι άκυρες: α) οι αναφερόμενες στην προσφυγή περικοπές ποσοτήτων εργασιών, διορθώσεις, προσθήκες κλπ, που έγιναν από τη Διευθύνουσα το έργο Υπηρεσία στα 4°, 6°, 10°, 11°, 13°, 22° και 23° Πρωτόκολλα Παραλαβής Αφανών Εργασιών, β) η …../27.7.2002 απόφαση του ΔΣ της καθής, με την οποία απορρίφθηκε η σχετική, από 13.6.2002 ένστασή της και γ) η τεκμαιρόμενη σιωπηρή απόρριψη από το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας …………… της σχετικής, επίσης, 1.11.2002 αίτησης θεραπείας, δέχθηκε, κατά την αναιρετικά ανέλεγκτη κρίση του, τα ακόλουθα: «Με την από ….1998 εργολαβική σύμβαση, που καταρτίστηκε μεταξύ των διαδίκων, η καθής ανέθεσε στην προσφεύγουσα και η τελευταία ανέλαβε να εκτελέσει το δημοτικό έργο «Κατασκευή δικτύων ομβρίων -ακαθάρτων και ύδρευσης κεντρικού και βόρειου τμήματος, πόλης ……… - Περιοχή Γ’», προϋπολογισμού δαπάνης …………. δραχμών, στην οποία περιλαμβάνονται για απρόβλεπτα ……….. δραχμές, όχι, όμως, η πρόβλεψη αναθεώρησης και ο Φ.Π.Α. Το έργο αυτό, όπως συνομολογείται κι από τις δύο πλευρές, έχει

περατωθεί από 31.12.2001. Κατά την εκτέλεση του η προσφεύγουσα άνοιξε τρία κατά κανόνα ορύγματα στους δρόμους της συγκεκριμένης περιοχής, τα οποία ήταν ανεξάρτητα μεταξύ τους και από τα οποία το ένα προοριζόταν για το δίκτυο ύδρευσης, το δεύτερο για το δίκτυο αποχέτευσης και το τρίτο για το δίκτυο ομβρίων. Σύμφωνα με το σχετικό περιγραφικό τιμολόγιο και τις τεχνικές προδιαγραφές του έργου, οι χωματουργικές εργασίες, που ενδιαφέρουν εδώ, ήταν α) Εκσκαφές σκαμμάτων αγωγών για κατοικημένες περιοχές (ΑΤ1), β) Εκσκαφές σκαμμάτων αγωγών ύδρευσης (ΑΤ1α), γ) Εκσκαφές θεμελίων Τεχνικών έργων (ΑΤ2), δ) αποκομιδή προϊόντων εκσκαφής (ΑΤ3), ε) Επίχωση κάθε είδους ορυγμάτων με θραυστό υλικό λατομείου σε κατοικημένες περιοχές (ΑΤ4) και στ) Εγκιβωτισμός σωλήνων με άμμο λατομείου (ΑΤ5). Η επίχωση των προαναφερόμενων ορυγμάτων μέχρι το, χείλος τους, δηλαδή 50 εκατοστά κάτω από τη στάθμη του. οδοστρώματος, αποζημιώθηκε κανονικά με βάση τις τιμές των ΑΤ4 και ΑΤ5. Πάνω από το χείλος των ορυγμάτων και σε πάχος 50 εκατοστών η προσφεύγουσα κατασκεύασε το κατάστρωμα της οδού, το οποίο αποτελείται από υπόβαση και βάση από θραυστό υλικό λατομείου, συνολικού πάχους 40 εκ., και δύο στρώσεις ασφαλτοτάπητα, συνολικού πάχους 10 εκατοστών (βλ. τις τυπικές διατομές σκαμμάτων). Πριν, ωστόσο, από την οριστική επίχωση και αποκατάσταση του οδοστρώματος, η προσφεύγουσα προέβαινε σε προσωρινή επίχωση των επιμέρους τμημάτων του έργου, στα οποία είχαν ολοκληρωθεί οι εργασίες τοποθέτησης των αγωγών. Η προσωρινή αυτή επίχωση, πάχους 50 εκ. περίπου (από το χείλος των ορυγμάτων μέχρι τη στάθμη του οδο-

στρώματος) αποτελούσε συμβατική υποχρέωση της προσφεύγουσας, διότι το έργο εκτελέστηκε σε κατοικημένες περιοχές και κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του και μέχρι την οριστική αποκατάσταση του οδοστρώματος έπρεπε να εξυπηρετούνται οι παρόδιοι Ιδιόκτητες και οι ένοικοι των γειτονικών κατοικιών ως προς την κυκλοφορία και την ύδρευση και αποχέτευση των ακαθάρτων και ομβρίων, από τα υφιστάμενα μέχρι τότε δίκτυα. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 17 της Ειδικής Συγγραφής υποχρεώσεων, η προσφεύγουσα όφειλε να κλιμακώνει τις χωματουργικές εργασίες και την όλη κατασκευή του έργου με τέτοιο τρόπο, ώστε να περιορίζεται κατά το δυνατόν η παρακώλυση ή και η διακοπή της κυκλοφορίας των οχημάτων, να εξασφαλίζει με δική της δαπάνη την προσπέλαση των οικιών, καταστημάτων κλπ από τους πεζούς και να διανοίγει, διαμορφώνει και συντηρεί με τα απαιτούμενα έργα τις οδούς προσπέλασης, χωρίς να δικαιούται ιδιαίτερη αποζημίωση για τις δαπάνες αυτές. Επομένως, όπως βάσιμα προβάλλεται από την καθής, εφόσον η εν λόγω προσωρινή επίχωση ενέπιπτε στις συμβατικές υποχρεώσεις της προσφεύγουσας,- νομίμως περικόπηκε από τη Διευθύνουσα το έργο Υπηρεσία συνολική ποσότητα …….. κ.μ. της εργασίας αυτής, που είχε περιληφθεί στα αναφερόμενα στην ένδικη προσφυγή ΠΠΑΕ. Ο αντίθετος ισχυρισμός της προσφεύγουσας, στον οποίο θεμελιώνεται κατά το ένα σκέλος η προσφυγή: ότι δηλαδή-η εν λόγω εργασία πρέπει να αποζημιωθεί, σύμφωνα με το ΑΤ4 (επίχωση κάθε είδους ορυγμάτων με θραυστό υλικό λατομείου) δεν ευσταθεί και για τον πρόσθετο λόγο ότι - καθώς πιθανολογήθηκε - η προσωρινή επίχωση γινόταν με μίγμα

προϊόντων εκσκαφής και επαναχρησιμοποιημένων υλικών, ενώ τα υλικά της οριστικής αποκατάστασης του οδοστρώματος έχουν τις προδιαγραφές του ΑΤ60 (αργό υλικό τα πρώτα 20 εκ., υπόβαση 20 εκ. από αργό υλικό άλλης κοκκομετρίας και 10 εκ. ασφαλτικές στρώσεις) και υπόκεινται σε εργαστηριακές εξετάσεις, ώστε να προκύπτει ότι το οδόστρωμα έχει την κανονική πυκνότητα, για να αντέχει την κυκλοφορία των οχημάτων (άρθρο 19 της Ειδικής - Συγγραφής Υποχρεώσεων), τέτοιες δε εξετάσεις, καθώς άλλωστε συνομολογείται (βλ. σελ. 24η της προσφυγής), δεν έγιναν για τα υλικά της προσωρινής επίχωσης. Από τα ίδια πιο πάνω αποδεικτικά στοιχεία πιθανολογήθηκε περαιτέρω ότι η προσφεύγουσα προέβαινε στην κατασκευή και οριστική αποκατάσταση του οδοστρώματος, αφού ολοκλήρωνε τις εργασίες τοποθέτησης και σύνδεσης των αγωγών των δικτύων στα επιμέρους τμήματα του έργου, για το σκοπό δε αυτόν ανέσκαπτε ξανά την αναφερόμενη πιο πάνω προσωρινή επίχωση του οδοστρώματος, πάχους 50 εκ. Η εργασία αυτή της επανεκσκαφής δεν προβλέπεται στην επίδικη σύμβαση ή στο προαναφερόμενο περιγραφικό τιμολόγιο. Για το λόγο αυτόν η Διευθύνουσα το έργο Υπηρεσία, αφού περιέκοψε τη σχετική ποσότητα εργασιών από τον 32° λογαριασμό, και τα επίμαχα εδώ ΠΠΑΕ (19.745 και 6.019,27 κμ αντίστοιχα), στον οποίο και στα οποία η προσφεύγουσα την είχε περιλάβει ως εργασία του ΑΤΙ, τη χαρακτήρισε νέα εργασία («εκσκαφή για διαμόρφωση σκάφης οδοποιίας») προσθέτοντας αυτήν στους 32° και 33° λογαριασμούς ως «ημιτελή εργασία δρόμων» με προσωρινή τιμή μονάδας 1.000 δραχμές ανά κ.μ., την περιέλαβε δε στον 4° ΑΠΕ και με.το 3° ΠΚΤΜΝΕ την αποτίμησε με

www.pesede.gr

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

τιμή μονάδας 970 δραχμές το κ. μ. σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου, 43 παρ. 3 περιπτ. α και γ π.δ. 609/1985. Η προσφεύγουσα ισχυρίσθηκε με την από 13.6.2002 ένστασή της ενώπιον της Προϊσταμένης Αρχής (Δ. Σ. της καθής) και με τη σχετική από 1.11.2002 αίτηση θεραπείας την οποία άσκησε ενώπιον του Γ.Γ. της Περιφέρειας ………. κατά της …/2002 (απορριπτικής της παραπάνω ένστασης) απόφασης της Προϊσταμένης Αρχής, επαναλαμβάνει δε και με την ένδικη προσφυγή, ότι η προαναφερόμενη περικοπή εργασιών και της αντίστοιχης αποζημίωσης είναι αντισυμβατική και μη νόμιμη, διότι: α) η επίμαχη εργασία είναι ακριβώς η εργασία που περιγράφεται στο ΑΤ1, β) αφού η εργασία αυτή είχε εκτελεστεί και πιστοποιηθεί σε όλους (μετά τον 9°) λογαριασμούς - πιστοποιήσεις σύμφωνα με το παραπάνω άρθρο, είχε περιληφθεί στους τρεις Α.Π.Ε., που είχαν συνταχθεί και εγκριθεί μέχρι τότε, είχε αποζημιωθεί σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο και είχε συνεπώς η καθής αποδεχθεί την ακολουθούμενη μέχρι τότε πρακτική, συνομολογήθηκαν για το θέμα αυτό νέες μεταξύ τους συμβάσεις, που δεσμεύουν απολύτως την καθής, γ) η τιμολόγηση της εν λόγω εργασίας έγινε, μετά την εκτέλεση της και κατά παράβαση του άρθρου, 43 π.δ 609/1985, δ) τα επίδικα ΠΠΑΕ «πρέπει να θεωρούνται εγκεκριμένα» λόγω παρόδου της δίμηνης προθεσμίας του άρθρου 38 παρ. 2 π.δ. 609/1985 και ε) δεν είχε δικαίωμα η καθής, επειδή μετέβαλε άποψη να περικόψει την υπόψη εργασία, σε κάθε δε περίπτωση η αναθεώρηση της στάσεως της αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 200, 281 και 288 ΑΚ. Οι ισχυρισμοί, ωστόσο, αυτοί, στους οποίους θεμελιώνεται κατά το άλλο της σκέλος η προσφυγή, είναι αβάσιμοι. Και

εργοληπτικό βήμα

τούτο για τους εξής κυρίως λόγους: Α) Από την αντιπαραβολή και σύγκριση των επιμέρους στοιχείων που συγκροτούν την επίμαχη εργασία της επανεκσκαφής αφενός και την εργασία του ΑΤ1 (εκσκαφές σκαμμάτων αγωγών σε κατοικημένες περιοχές) αφετέρου γίνεται φανερό ότι η επανεκσκαφή δεν εμπίπτει στο ΑΤ1, αφού 1) δεν πρόκειται για εκσκαφή σκάμματος αγωγών, δεδομένου ότι, όπως ήδη παρατηρήθηκε, η όλη εργασία τοποθέτησης και σύνδεσης των αγωγών των επιμέρους δικτύων είχε ήδη ολοκληρωθεί και απέμενε μόνο η αποκατάσταση του οδοστρώματος, 2) εκτελέστηκε σε μικρό βάθος (50 εκ.), σε ικανό πλάτος (διότι η διάνοιξη τριών σκαμμάτων καταλάμβανε ουσιαστικά όλο το πλάτος του οδοστρώματος) και σε γαιώδη μόνο (κατά κανόνα) εδάφη ενώ η εργασία ΑΤ1 εκτελέστηκε σε πολύ μεγαλύτερα βάθη (4-6 μ.), σε μικρότερο κατά κανόνα πλάτος (3-5 μ.) και σε διαφόρων ειδών εδάφη (γαιώδη, ημιβραχώδη, βραχώδη) και 3) δεν απαιτήθηκε γι’ αυτήν, σε αντίθεση με την εργασία του ΑΤ1, άντληση υπογείων υδάτων, κατασκευή στρώσης στραγγιστηρίου, αντιστηρίξεις με ξυλοζεύγματα ή ολισθαίνουσες σιδερένιες πλάκες κλπ. Β) Εξάλλου, όπως προβάλλεται από την καθής και προκύπτει από τις προσκομιζόμενες αποδείξεις και ιδίως από τα προσκομιζόμενα και επικαλούμενα έγγραφα, η προσφεύγουσα, ενώ κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του έργου όφειλε να υποβάλλει στη Διευθύνουσα Υπηρεσία στο τέλος κάθε μήνα αναλυτικές επιμετρήσεις για τις εργασίες που εκτελέστηκαν τον προηγούμενο μήνα (άρθρα 38 παρ. 2 και 40 παρ. 2 π.δ/τος 609/1985), υπέβαλλε συστηματικά προσωρινές μόνο επιμετρήσεις, τις οποίες συνέτασσε μονομερώς και οι οποίες αφορούσαν κυρίως

τα μήκη των δικτύων και των παροχών και δεν συνοδεύονταν από τα αναγκαία επιμετρικά στοιχεία (μικροτομές και εργαστηριακές δοκιμές), όλα δε τα ΠΠΑΕ και τις αντίστοιχες αναλυτικές επιμετρήσεις τα υπέβαλε από 10 Σεπτεμβρίου έως 20 Νοεμβρίου 2001, δηλαδή μετά τον 31° λογαριασμό και σε χρόνο που το έργο είχε σχεδόν ολοκληρωθεί και απλώς είχε χορηγηθεί από την καθής η τελευταία παράταση -για την εκτέλεση ορισμένων εργασιών. Πρέπει εδώ να τονιστεί ότι, όπως περαιτέρω προκύπτει από τα προσκομιζόμενα έγραφα, οι αναλυτικές επιμετρήσεις, εκτός του ότι υποβλήθηκαν με καθυστέρηση πολλών μηνών, ήταν αρχικά ελλείπεις (δεν συνοδεύονταν από τις αναγκαίες οριζοντιογραφίες, να αποτελέσματα των εργαστηριακών δοκιμών κλπ), πράγμα που επισήμανε η Διευθύνουσα Υπηρεσία στην προσφεύγουσα και έτσι η τελευταία τις συμπλήρωσε μετά την περάτωση του έργου. Εξαιτίας της παραπάνω καθυστερημένης υποβολής των ΠΠΑΕ και των αναλυτικών επιμετρήσεων, καθυστέρησε αναγκαίως και ο τμηματικός από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία έλεγχος των επιμέρους εργασιών και συνεπώς νομίμως έγινε από την τελευταία η περικοπή, των επίμαχων ποσοτήτων και ο χαρακτηρισμός και η τιμολόγηση της επανεκσκαφής ως νέας εργασίας κατά το στάδιο της υποβολής των 32ου και 33ου λογαριασμών. Επομένως, δεν μπορεί να θεωρηθεί η συμπεριφορά της καθής ως αντισυμβατική ή μη σύννομη ή ότι δεν είναι νόμιμος ο χαρακτηρισμός της επίμαχης εργασίας ως νέας και η τιμολόγηση της μετά την εκτέλεση της, αφού εξαιτίας ακριβώς της προπεριγραφόμενης συμπεριφοράς της προσφεύγουσας ήταν αντικειμενικά ανέφικτος ο έλεγχος των εργασιών, η περικοπή της

επίμαχης εργασίας και ο χαρακτηρισμός της ή τιμολόγηση της ως νέας σε προγενέστερο χρόνο. Η κρίση τούτη ενισχύεται άλλωστε και από τα ακόλουθα περιστατικά: 1) Όπως ήδη σημειώθηκε στη νομική σκέψη, οι διατάξεις των άρθρων 38 και 43 π.δ. 609/1985 αποτελούν κανόνες δημόσιας τάξεως και δεν μπορεί να αποκλειστεί η εφαρμογή τους με ρητή ή σιωπηρή συμφωνία των συμβαλλομένων, 2) Όλες οι πληρωμές που γίνονται στον ανάδοχο του κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου με βάση τις πιστοποιήσεις αποτελούν πάντοτε καταβολές έναντι του εργολαβικού ανταλλάγματος, το οποίο εκκαθαρίζεται μετά την οριστική παραλαβή, (άρθρο 40 παρ. 8 π.δ. 609/1985) και δεν αποτελεί συνακόλουθα μεταβολή προηγούμενης άποψης της καθής το γεγονός ότι προέβη στην περικοπή της επίμαχης εργασίας, μολονότι είχε αυτή αποζημιωθεί ως εργασία του ΑΤ1 προσωρινά και πριν από τη διενέργεια των αναγκαίων ελέγχων. Γ) Η δίμηνη προθεσμία του άρθρου 38 παρ. 4 π.δ. 609/1985 αφορά την «τελική επιμέτρηση» που υποβάλει ο ανάδοχος μετά τη βεβαιωμένη περάτωση του έργου και όχι τις επιμέρους επιμετρήσεις, οι οποίες προβλέπονται από την παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου. Δ) Ενόψει όσων προαναφέρθηκαν, ούτε στους ορισμούς των άρθρων 200, 281 και 288 ΑΚ μπορεί να θεωρηθεί ότι αντίκειται η συμπεριφορά της καθής. Αντίθετα, πιθανολογείται ότι η συμπεριφορά της προσφεύγουσας δεν είναι σύννομη, αφού αυτή επιδιώκει να πληρωθεί με την υψηλή τιμή του ΑΤ1 (4.700 δραχμές το κμ).για εργασία που προφανώς δεν εμπίπτει στο άρθρο αυτό, εκμεταλλευόμενη προς τούτο αφενός την (εξαιτίας της δικής της υπαίτιας καθυστέρησης ως προς την υποβολή των αναλυτικών επιμε-

τρήσεων) καθυστερημένη από την καθής περικοπή των επίμαχων εργασιών και αφετέρου την (για δική της διευκόλυνση) τμηματική πληρωμή των εν λόγω εργασιών, μολονότι δεν είχαν υποβληθεί προηγουμένως απ’ αυτήν αναλυτικές επιμετρήσεις και δεν είχε γίνεις κατά νόμο και τη σύμβαση έλεγχος από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία». Με την προσβαλλόμενη απόφαση απορρίφθηκε η προσφυγή της αναιρεσείουσας με την οποία προέβαλε ότι : 1) όχι νόμιμα η Τεχνική Υπηρεσία και το Διοικητικό Συμβούλιο της καθ’ ής η προσφυγή περιέκοψε από τα με αριθμό 4, 6, 10, 11, 13, 22 και 23 Π.Π.Α.Ε. (Πρωτόκολλα Παραλαβής Αφανών Εργασιών) μέρος της ποσότητας των εκτελεσθεισών εργασιών και αντίστοιχα μέρος της αμοιβής της που είχε εγκριθεί οριστικά με τους υπ’ αριθ. 10, 20 και 30 Α.Π.Ε. και κυρίως με τις υπ’ αριθ. 9-31 τροποποιήσεις (λογαριασμούς) και είχε πληρωθεί με τις αντίστοιχες εντολές πληρωμής, με αποτέλεσμα να ανατραπούν μεμονωμένα ανεπίτρεπτα εκ των υστέρων τα συμβατικών δεδομένα των προηγουμένων ανακεφαλαιωτικών πινάκων και των αντίστοιχων πιστοποιήσεων, όπως και των μετρήσεων που τις συνόδευαν, λόγω της μεταβολής των απόψεων της καθ’ ής ως προς το χαρακτήρα και το είδος των εκτελεσθεισών εργασιών, που έπρεπε να αμειφθούν κατ’ άλλο τρόπο, και 2) ότι όχι νόμιμα η καθ’ ής τροποποίησε τα πιο πάνω ένδικα Π.Π.Α.Α. μετά την άκαρπη παρέλευση της τρίμηνης προθεσμίας από την υποβολή τους σ’ αυτήν και την σιωπηρή έγκρισή τους. Στήριξε δε το Εφετείο την απορριπτική του κρίση στο γεγονός: α) ότι η διευθύνουσα υπηρεσία του ένδικου έργου διόρθωσε επιτρεπτά την «παράλειψη» που είχε μεσολαβήσει κατά τη σύνταξη και έγκριση των 1ου,

2ου και 3ου Α.Π.Ε. και των αντίστοιχων 9-31 πιστοποιήσεων (λογαριασμούς), στις οποίες οι εκ των υστέρων χαρακτηρισθείσες ως νέες εργασίες (εκσκαφής σκαμμάτων αγωγών) και οι εργασίες επίχωσης κάθε είδους με θραυστό υλικό λατομείου, σε κατοικημένες περιοχές λόγω καθυστερήσεων από αρχαιολογικές έρευνες, αποζημιώθηκαν με τις συμβατικές τιμές μονάδος ΑΤ1 και ΑΤ4, και κρίθηκε μετά τις διορθώσεις-περικοπές ότι οι μεν εργασίες επίχωσης δεν αμείβονται ιδιαιτέρως, οι δε εργασίες εκσκαφής αμείβονται με τις τιμές που αναφέρονται σε νέες εργασίες, με βάση τα στοιχεία κόστους, ύστερα από αναγωγή στο χρόνο εκκίνησης της αναθεώρησης (β’ Τρίμηνο του 1997), και 2) ότι η διευθύνουσα το έργο υπηρεσία είχε το δικαίωμα μονομερώς να τροποποιεί το χαρακτηρισμό εκ των υστέρων των πιο πάνω εργασιών και την αμοιβή τους που αναφέρονται ανακεφαλαιωτικά στις προαναφερόμενες προηγούμενες πιστοποιήσεις και στα ένδικα Π.Π.Α.Α και μέχρι την τελική πιστοποίηση, χωρίς να δεσμεύεται ούτε από το τρίμηνο της αυτοδίκαιης έγκριση των ενδίκων Π.Π.Α.Α. από της υποβολής τους, που αφορά (κατά τις παραδοχές του Εφετείου) μόνο την τελική επιμέτρηση και όχι και τις προηγούμενες επί μέρους. Εν όψει δε της τελευταίας αυτής παραδοχής του το Εφετείο αρκέστηκε μόνο στον προσδιορισμό του χρόνου υποβολής των ένδικων επιμετρήσεων, χωρίς να προσδιορίσει περαιτέρω το χρόνο της τελικής διόρθωσης από τον οποίο εξαρτάται ο χρόνος της αυτοδίκαιης έγκρισης (σιωπηρής) των επιμετρήσεων. Με τις παραδοχές αυτές της προσβαλλόμενης απόφασής του το Εφετείο, εφ’ όσον δέχεται παράλληλα και ότι τα δεδομένα των 1ου, 2ου και 3ου Α.Π.Ε. και των με αριθμό 9 έως 31

www.pesede.gr

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

πιστοποιήσεων ανατράπηκαν παραδεκτά εκ των υστέρων μονομερώς με τις προσβαλλόμενες περικοπές γιατί είχαν καταρτισθεί εγκριθεί και εκτελεσθεί με τη μη προβλεπόμενη όμως, επιφύλαξη της προσωπικότητας στο σύνολό τους, που

δεν δέχεται παράλληλα και ότι είχε διατυπωθεί ρητά στα έγγραφα που εκ των υστέρων τροποποιήθηκαν και είχε γίνει αποδεκτή και από τα δύο διάδικα μέρη, παραβίασε ευθέως τις διατάξεις των άρθρων 5 παρ.7 και 8 του Ν.1418/1984

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ Δικαστήριο ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΑΣΤΟΛΩΝ - ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Αριθ. Απόφασης 96 Ετος 2008 Περίληψη: Σε περίπτωση, κατά την οποία προβλέπεται με διακήρυξη ότι υποχρεωτικά θα ανατίθεται σε υπεργολάβους το 30% των εργασιών προκηρυχθέντος έργου, οι διαγωνιζόμενοι μπορούν μεν να αναθέσουν επιμέρους υποτμήματα του ως άνω τμήματος σε διαφορετικούς (δηλ. περισσότερους του ενός) υπεργολάβους, με αποτέλεσμα κάθε ένας εξ αυτών να εκτελέσει ποσοστό των εργασιών μικρότερο του 30%, πλην όμως, κάθε ένας εξ αυτών θα πρέπει, οπωσδήποτε, για να γίνει αποδεκτός, να έχει τα προσόντα (τάξη πτυχίου) που αντιστοιχούν στο εν λόγω ποσοστό του 30% των εργασιών. Τούτο ανεξάρτητα από το γεγονός ότι θα εκτελέσει ποσοστό των εργασιών του συνολικού έργου μικρότερο του 30% της συνολικής αξίας αυτού. Κατά την επίδικη διακήρυξη απαιτείται το μεν η υποβολή υπευθύνου δηλώσεως του υπεργολάβου, ότι αυτός αποδέχεται τη σύναψη υπεργολαβίας, το δε η προσκόμιση στοιχείων, περί του ότι ο υπεργολάβος έχει τα κατά νόμον και συγκεκριμένα προσόντα. 2. Επειδή, με την υπ’ αριθ. 4249/4.7.2007 διακήρυξη του Δημάρχου ……… προκηρύχθηκε δημόσιος ανοικτός μειοδοτικός διαγωνισμός για την εκτέλεση του έργου «Αποχέτευση …….», προϋπολογισθείσης δαπάνης ……….. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των γενικών εξόδων, του οφέλους του εργολάβου, των απροβλέπτων, του φόρου προστιθεμένης αξίας και της αναθεωρήσεως. Ως σύστημα διεξαγωγής της δημοπρασίας ορίζεται στην διακήρυξη το δι’ επί μέρους ποσοστών εκπτώσεως, κατ’ άρ. 4 παρ. 4β του ν. 1418/1984 και άρθρ. 7 του π.δ/τος 609/1985. Στο διαγωνισμό, ο οποίος διεξήχθη στις 28.8.2007 έλαβαν μέρος 15 ενδιαφερόμενοι, μεταξύ των

εργοληπτικό βήμα

οποίων και οι εργοληπτικές επιχειρήσεις της αιτούσας («Δ. ΑΤΕ») και της παρεμβαίνουσας («Α. ΑΕ»). Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου των προσφορών των διαγωνιζομένων, η οικεία Επιτροπή Διαγωνισμού, με το από 29.8.2007 Πρακτικό της, εισηγήθηκε, μεταξύ άλλων, τον αποκλεισμό της προσφοράς της αιτούσας, για τον λόγο ότι οι υποδειχθέντες από αυτήν, κατά το άρθρο 25 της διακήρυξης, υπεργολάβοι δεν είχαν τα κατά νόμον (βλ την παρ. 8 του άρ. 5 του ν. 1414/1984, όπως ισχύει, καθώς και την εκδοθείσα σε εκτέλεση αυτής ΥΑ) προσόντα «….. και συγκεκριμένα δεν έχουν 3ης τάξης ΜΕΕΠ, πτυχίο αναγκαίο για την ανάληψη ποσοστού εργασιών

και 38 και 40 του Π.Δ/τος 609/1985 και πρέπει να αναιρεθεί κατά το βάσιμο περί τούτου πρώτο λόγο αναίρεσης με τον οποίο αποδίδεται στην προσβαλλόμενη απόφαση η πλημμέλεια από τον αριθμό 1 του άρθρ. 559 του ΚΠολΔ. 30% της συνολικής αξίας των εργασιών του έργου». Εξ άλλου, με το αυτό Πρακτικό η ως άνω Επιτροπή κατάρτισε Πίνακα των διαγωνιζομένων, των οποίων οι προσφορές είχαν κριθεί παραδεκτές, κατατάσσοντας πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας την παρεμβαίνουσα Α. Α.Ε. με μέση έκπτωση προσφοράς (Εμ) 34,54%. Ενστάσεις της αιτούσας κατά του προαναφερθέντος Πρακτικού απορρίφθηκαν, βάσει της από 21.9.2007 γνωμοδότησης της προαναφερθείσας Επιτροπής, με την υπ’ αριθ. …../3.10.2007 απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου ……….., με την οποία αποφασίσθηκε επιπλέον και η ανάδειξη ως προσωρινής μειοδότριας της προσφοράς της εταιρείας Α. Όπως ειδικότερα αναφέρεται στην προαναφερθείσα γνωμοδότηση, η συμμετοχή της αιτούσας στον διαγωνισμό δεν είναι έγκυρη, γιατί οι υποδειχθέντες απ’ αυτήν υπεργολάβοι δεν έχουν τα κατά νόμον προσόντα ο καθένας χωριστά και συγκεκριμένα δεν έχουν έκαστος εξ αυτών πτυχίο Γ τάξεως ΜΕΕΠ, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 30% της συνολικής αξίας των εργασιών. Ήδη, με την εμπροθέσμως ασκηθείσα στις 5.11.2007 υπό κρίση αίτηση, η αιτούσα, αφού υπέβαλε την κατ’ άρθρ. 3 παρ. 2 του ν. 2522/1997 προσφυγή (κατατεθείσα στις 19.10.2007), που απορρίφθηκε με την υπ’ αριθ. ……../31.10.2007 απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, ζητεί, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 3 του ν. 2522/1997, να διαταχθούν τα κατάλληλα ασφαλιστικά μέτρα για την προστασία

των συμφερόντων της. 3. Eπειδή, η αναδειχθείσα, κατά τα ανωτέρω προσωρινή μειοδότρια εταιρεία «Α. ΑΕ» ζητεί με το από 28.12.2007 υπόμνημα παρεμβάσεως αυτής την απόρριψη της υπό κρίση αιτήσεως. 4. Επειδή, ο επίδικος διαγωνισμός εμπίπτει ως εκ του αντικειμένου του και του ύψους της προϋπολογιζομένης δαπάνης στο πεδίο της οδηγίας 2004/18/ ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (EEL 395). Συνεπώς, η κρινόμενη διαφορά διέπεται από τις διατάξεις του ν. 2522/1997 (ΦΕΚ Α΄ 178). 5. Επειδή, στο άρθρο 25 της οδηγίας 2004/18/ΕΚ ορίζεται ότι «Στη συγγραφή υποχρεώσεων, η αναθέτουσα αρχή μπορεί να ζητεί ή μπορεί να υποχρεώνεται από ένα κράτος μέλος να ζητήσει από τον προσφέροντα να αναφέρει στην προσφορά του το τμήμα της σύμβασης που προτίθεται να αναθέσει υπό μορφή υπεργολαβίας σε τρίτους καθώς και τους υπεργολάβους που προτείνει. Η εκδήλωση τέτοιας πρόθεσης δεν αίρει την ευθύνη του κυρίου οικονομικού φορέα.», ενώ στην παρ. 8 του άρθρου 5 του ν. 1418/1984, όπως η παράγρα-

φος αυτή είχε προστεθεί με το άρθρο 1 του ν. 2940/2001 (ΦΕΚ Α΄ 180) [και αντίστοιχα η προϊσχύουσα παρ. 8 αναριθμήθηκε σε παρ. 10] και το έκτο εδάφιο αυτής αντικαταστάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3841/2006 (ΦΕΚ Α΄ 162) ορίζεται ότι «Όταν συνάπτεται σύμβαση μίσθωσης έργου μεταξύ του αναδόχου δημοσίου έργου και εργοληπτικής επιχείρησης του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 15 για την κατασκευή μέρους του έργου, που έχει αναληφθεί από τον ανάδοχο (υπεργολαβία), ο υπεργολάβος θεωρείται «εγκεκριμένος» με τις συνέπειες του νόμου αυτού, μετά από έγκριση του κυρίου του έργου ή του φορέα κατασκευής, όταν συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις: α. Ο υπεργολάβος έχει τα αντίστοιχα προσόντα για την εκτέλεση του έργου που αναλαμβάνει και ανήκει σε τάξη και κατηγορία έργου, αντίστοιχη με το ποσό της σύμβασης υπεργολαβίας, και β. Στα έργα με προϋπολογιζόμενη δαπάνη ανώτερη του ορίου εφαρμογής της εκάστοτε ισχύουσας σχετικής οδηγίας η αναθέτουσα αρχή μπορεί να υποχρεώσει με την Διακήρυξη τους δι-

αγωνιζόμενους, στην περίπτωση που αναδειχθούν ανάδοχοι, να αναθέσουν σε τρίτους υπεργολάβους συμβάσεις, που αντιπροσωπεύουν κατά μέγιστο όριο το 30% της συνολικής αξίας των έργων, που αποτελούν το αντικείμενο της σύμβασης. Στην περίπτωση αυτή η Διακήρυξη αναφέρει τα στοιχεία που πρέπει να υποβληθούν από τους διαγωνιζόμενους για την απόδειξη της συνεργασίας. Κατά την υπογραφή της σύμβασης εκτέλεσης ο ανάδοχος οφείλει να προσκομίσει την υπεργολαβική σύμβαση, εφαρμοζομένης κατά τα λοιπά της κειμένης νομοθεσίας για την έγκριση της υπεργολαβίας. Η Διευθύνουσα Υπηρεσία μπορεί να χορηγήσει προθεσμία στον ανάδοχο, κατ’ αίτησή του, για την προσκόμιση της υπεργολαβικής σύμβασης με τον αρχικώς προταθέντα υπεργολάβο ή άλλον που διαθέτει τα αναγκαία, κατά την κρίση της υπηρεσίας αυτής, προσόντα, εφόσον συντρέχει σοβαρός λόγος. Η Διευθύνουσα Υπηρεσία υποχρεούται να κινήσει την διαδικασία έκπτωσης του αναδόχου, εφόσον δεν συνάψει εν τέλει την υπεργολαβική σύμβαση». Εξ άλλου στην υπ’ αριθμ.

www.pesede.gr

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

Δ17α/01/13/ΦΝ430/27.2.2002 απόφαση του Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ (ΦΕΚ Β 267), που εκδόθηκε κατ’ επίκληση των παρ. 7 και 8 του άρθρου 5 του ν. 1418/1984 [όπως αυτές προστέθηκαν με το άρθρο 1 του ν. 2940/01], ορίζεται στο άρθρο 2 αυτής ότι «Για την αναγνώριση υπεργολάβου ως εγκεκριμένου». Επιπλέον στο συμφωνητικό της εργολαβίας πρέπει να αναφέρονται συγκεκριμένα οι εργασίες ή το μέρος του έργου που αναλαμβάνει ο υπεργολάβος καθώς και η αξία της σύμβασης υπεργολαβίας». Τέλος, στην διάταξη της παρ. 40 του άρθρου 16 του ν. 1418/1984 («Δημόσια έργα κλπ.» ΦΕΚ 23 Α)- το τελευταίο εδάφιο της οποίας προστέθηκε με την παρ. 6 του άρθρου 15 του ν. 3212/2003 (ΦΕΚ 308Α) και όπως η διάταξη αυτή, εν γένει τροποποιηθείσα ισχύει- ορίζονται τα εξής: «40. Τα όρια προϋπολογισμών έργων, τα οποία επιτρέπεται να αναλάβουν εργοληπτικές επιχειρήσεις εγγεγραμμένες στο ΜΕΕΠ, ορίζονται ως εξής: α. β. το όριο του προϋπολογισμού στην Α2 τάξη είναι …… ή ….. (234.776) ΕΥΡΩ. γ. το όριο προϋπολογισμού έργου στην πρώτη τάξη είναι διακόσια εκατομμύρια (200.000.000) δραχμές ή πεντακόσιες ογδόντα έξι χιλιάδες εννιακόσια σαράντα (586.940) ΕΥΡΩ. δ. το ανώτατο όριο προϋπολογισμού στην δεύτερη τάξη είναι τετρακόσια εκατομμύρια (400.000.000) δραχμές ή ένα εκατομμύριο εκατόν εβδομήντα τρεις χιλιάδες οκτακόσια ογδόντα ένα (1.173.881) ΕΥΡΩ και το κατώτατο όριο πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) δραχμές ή εκατόν σαράντα έξι χιλιάδες επτακόσια τριάντα πέντε (146.735) ΕΥΡΩ. ε. το ανώτατο όριο προϋπολογισμού έργου στην τρίτη τάξη είναι ένα δισεκατομμύριο (1.000.000.000) δραχμές, ή δύο εκατομμύρια εννιακόσιες τριάντα τέσσερις χιλιάδες επτακόσια τρία (2.934.703) ΕΥΡΩ και το κατώτατο όριο εκατόν πενήντα

εργοληπτικό βήμα

εκατομμύρια (150.000.000) δραχμές ή τετρακόσιες σαράντα χιλιάδες διακόσια πέντε (440.2005) ΕΥΡΩ. στ. για την τέταρτη τάξη ο κύκλος εργασιών ορίζεται σε ένα δισεκατομμύριο οκτακόσια εκατομμύρια (1.800.000.000) δραχμές ή σε πέντε εκατομμύρια διακόσιες ογδόντα δύο χιλιάδες τετρακόσια εξήντα πέντε (5.282.465) ΕΥΡΩ, τα ίδια Κεφάλαια σε πεντακόσια εκατομμύρια (500.000.000) δραχμές, ή σε ένα εκατομμύριο τετρακόσιες εξήντα επτά χιλιάδες τριακόσια πενήντα ένα (1.467.351) ΕΥΡΩ και τα πάγια σε εκατό εκατομμύρια (100.000.000) δραχμές ή σε διακόσιες ενενήντα τρεις χιλιάδες τετρακόσια εβδομήντα (293.470) ΕΥΡΩ. ζ… η… θ…. Σε δημοπρασία δημοσίου έργου, που περιλαμβάνει περισσότερες από μια κατηγορίες και η εργοληπτική επιχείρηση καλύπτει την καλούμενη τάξη της κύριας κατηγορίας, δεν ισχύουν τα κατώτατα όρια για τις άλλες κατηγορίες του έργου, εφόσον η επιχείρηση είναι εγγεγραμμένη σε αυτές τις κατηγορίες στην ίδια ή ανώτερη τάξη από την καλούμενη στη δημοπρασία. Ως κύρια θεωρείται η μεγαλύτερη σε προϋπολογισμό κατηγορία». Εξ άλλου στο άρθρο 2 του π.δ/τος 609/1985 («Κατασκευή δημοσίων έργων» ΦΕΚ 223 Α), που φέρει τον τίτλο «επιχειρήσεις κατασκευής δημοσίων έργων» - όπως αυτό ομοίως τροποποιηθέν ήδη ισχύει- ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «1. Στις δημοπρασίες κατασκευής των έργων καλούνται οι εγγεγραμμένες στο ΜΕΕΠ ή τα Νομαρχιακά Μητρώα επιχειρήσεις, κατά κατηγορίες ή εξειδικευμένες επιχειρήσεις σύμφωνα με τις διατάξεις των επομένων παραγράφων. Τα ίδια εφαρμόζονται για την ανάθεση έργων χωρίς διαγωνισμό, όπου αυτή επιτρέπεται. 2. Όταν το έργο ανήκει σε μία αποκλειστική κατηγορία του ΜΕΕΠ καλούνται οι επιχειρήσεις της κατη-

γορίας αυτής. Ένα έργο θεωρείται ότι ανήκει αποκλειστικά σε μια κατηγορία αν ανήκουν στην κατηγορία αυτή πλέον του 90% των εργασιών του όλου έργου. Για τον υπολογισμό του ποσοστού αυτού δεν λαμβάνονται υπόψη τα απρόβλεπτα. 3. Αν το έργο περιλαμβάνει εργασίες διαφόρων κατηγοριών, που καμιάς το ποσοστό δεν ξεπερνά το όριο της προηγουμένης παραγράφου, στις δημοπρασίες καλούνται επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες για όλες τις κατηγορίες του έργου, ή κοινοπραξίες επιχειρήσεων, που να καλύπτουν τις καλούμενες κατηγορίες. Κατηγορία με ποσοστό εργασιών λιγότερο του 10% δεν λαμβάνεται υπόψη, μπορεί όμως η διακήρυξη να ορίσει διαφορετικά. 4…. 5… 6. Αν στη δημοπρασία καλούνται εργοληπτικές επιχειρήσεις μιας κατηγορίας, η τάξη προσδιορίζεται από τον προϋπολογισμό της υπηρεσίας με τον οποίο δημοπρατείται το έργο. Αν στη δημοπρασία καλούνται εργοληπτικές επιχειρήσεις περισσοτέρων κατηγοριών ή κοινοπραξίες επιχειρήσεων περισσοτέρων κατηγοριών, η τάξη για κάθε κατηγορία προσδιορίζεται από το αντίστοιχο μέρος του προϋπολογισμού. Τα πιο πάνω εφαρμόζονται ανάλογα και για τις εξειδικευμένες επιχειρήσεις. 7. Οι εργοληπτικές επιχειρήσεις γίνονται δεκτές στις δημοπρασίες και σε κοινοπραξία αν δεν το αποκλείει η διακήρυξη. Οι εργοληπτικές επιχειρήσεις που κοινοπρακτούν πρέπει να είναι της αυτής κατηγορίας και να ανήκουν όλες στην ίδια με την καλούμενη στη δημοπρασία τάξη ή και στην αμέσως ανώτερη τάξη. Η κάθε μια από τις επιχειρήσεις που κοινοπρακτούν, συμμετέχει στη κοινοπραξία με ποσοστό όχι μικρότερο του 25% του προϋπολογισμού της Υπηρεσίας του δημοπρατούμενου έργου. 8… 9. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου

για τις κοινοπρακτούσες εργοληπτικές επιχειρήσεις τελούν υπό την επιφύλαξη των διατάξεων για τα κατώτατα όρια, της παραγράφου 5 του άρθρου 16 του Ν. 1418/84 που προστέθηκε με το άρθρο 16 παράγραφος 2 του N. 2308/95 (ΦΕΚ 114 A΄) και της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του Ν. 2576/98 (ΦΕΚ 25 Α΄)». Η τελευταία αυτή παράγραφος προστέθηκε στο άρθρο 2 του π.δ/τος 609/1985 με το άρθρο 1 παρ. 3 του π.δ/τος 218/1999ΦΕΚ 187 Α. 6. Επειδή, εν προκειμένω η διακήρυξη του διαγωνισμού ορίζει ειδικότερα στο Κεφ Β αυτής ότι «Αρθρο 11 11.2. Προϋπολογισμός του έργου. Ο συνολικός προϋπολογισμός της Μελέτης του έργου ανέρχεται σε ……..€ και αναλύεται σε: Δαπάνη έργων Πολιτικού Μηχανικού (Π/Μ) ………. ευρώ Δαπάνη έργων Ηλεκτρομηχανολογικών (Η/Μ) …….€. Σύνολο δαπανών …………€. Γενικά έξοδα και όφελος εργολάβου (ΓΕ + ΟΕ) + Απρόβλεπτα (ποσοστού 9%) + Αναθεώρηση + Φόρος Προστιθέμενης αξίας. 11.4. Περιγραφή και ουσιώδη χαρακτηριστικά του έργου. Πρόκειται για την πλήρη κατασκευή κεντρικών και δευτερευουσών συλλεκτριών αγωγών αποχέτευσης του ΔΔ ……... Επίσης στην παρούσα εργολαβία περιλαμβάνεται η κατασκευή των αντλιοστασίων κατάθλιψης και αντιστοίχων αγωγών. Ειδικότερα:…….». Περαιτέρω, στο Κεφ. Γ της διακήρυξης ορίζεται ότι « Άρθρο 21. Δικαιούμενοι συμμετοχής στο διαγωνισμό. Στο διαγωνισμό δικαιούνται να συμμετάσχουν 21.1. Μεμονωμένες εργοληπτικές επιχειρήσεις: α. Εγγεγραμμένες στο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων που τηρείται στη ΓΓΔΕ του ΥΠΕΧΩΔΕ εφόσον ανήκουν στη 2η τάξη για έργα Η/Μ και στην 4η τάξη για έργα Υδραυλικά. β» και στο Κεφ. Δ ότι «Άρθρο 25. Υπεργολαβία. 25.1. Οι διαγωνιζόμενοι είναι

υποχρεωμένοι να αναθέσουν, εφόσον αναδειχθούν ανάδοχοι, τμήμα του έργου που αντιστοιχεί σε ποσοστό εργασιών 30% της συνολικής αξίας των εργασιών του έργου σε εργοληπτική επιχείρηση με σύμβαση υπεργολαβίας, σύμφωνα με την διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3481/2006. 25.2. Για την έγκυρη συμμετοχή στο διαγωνισμό, οι διαγωνιζόμενοι πρέπει να υποδείξουν στον υπεργολάβο, στον οποίο θα αναθέσουν την υπεργολαβική σύμβαση, προσκομίζοντας υπεύθυνη δήλωση του υπεργολάβου, με την οποία αποδέχεται τη σύναψη της υπεργολαβίας, αν και εφόσον αναδειχθεί ο διαγωνιζόμενος ανάδοχος του έργου. Ο υποδεικνυόμενος υπεργολάβος πρέπει να έχει τα κατά το νόμο προσόντα σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 5 ν. 1418/1984, όπως ισχύει και την υπουργική απόφαση, που εκδόθηκε σε εκτέλεσή της. 25.3. Για την υπογραφή της σύμβασης απαιτείται η προσκόμιση του υπεργολαβικού συμφωνητικού». 7. Επειδή, σύμφωνα με την, παρατεθείσα στην σκέψη 5, διάταξη της παραγράφου 8 του άρθρου 5 του ν. 1418/1984, ο υποδειχθείς από τον διαγωνιζόμενο υπεργολάβος θα πρέπει να έχει τα προσόντα (κατηγορία και τάξη πτυχίου) που αντιστοιχεί στο τμήμα (μέρος) του έργου που θα αναλάβει να εκτελέσει. Περαιτέρω, με την αυτή διάταξη, προβλέπεται ότι μία διακήρυξη μπορεί να υποχρεώσει τους διαγωνιζόμενους σε διαγωνισμό για την ανάθεση δημοσίου έργου, η προϋπολογιζομένη δαπάνη του οποίου είναι ανώτερη του ορίου εφαρμογής της εκάστοτε ισχύουσας σχετικής οδηγίας, να αναθέσουν σε υπεργολάβους ένα τμήμα του έργου. Τούτο δε προκειμένου περισσότερα του ενός εργοληπτικά σχήματα να μπορούν να επωφελούνται από την προκήρυξη

ενός έργου, αλλά και προκειμένου μικρότερης τάξεως εργοληπτικά σχήματα να μπορούν να συμμετέχουν στην εκτέλεση μεγάλων έργων και να μπορούν να αποκτούν την σχετική εμπειρία. Η ίδια, όμως, ως άνω διάταξη θέτει ένα ανώτατο όριο στο τμήμα αυτό του έργου που θα μπορεί να εκτελέσει ένας υπεργολάβος και αυτό είναι το 30% της αξίας του συνόλου των εργασιών. Το ανώτατο δε αυτό όριο ετέθη προκειμένου ο εργολάβος, ο οποίος έχει τα προσόντα για την εκτέλεση του συνόλου του έργου και στον οποίο απέβλεψε η αναθέτουσα αρχή, να μην προβαίνει σε πολυδιάσπαση των εργασιών τέτοια, η οποία θα είχε ως αποτέλεσμα το έργο να εκτελεσθεί ουσιαστικά από εργοληπτικές επιχειρήσεις μειωμένων προσόντων- και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό- σε σχέση με εκείνα του αναδόχου του συνολικού έργου, σε ό,τι αφορά την τάξη του πτυχίου τους και τούτο προς βλάβη του δημοσίου συμφέροντος, που απαιτεί τα μεγάλης αξίας δημόσια έργα να εκτελούνται με την μέγιστη δυνατή τεχνογνωσία και από έμπειρες εργοληπτικές επιχειρήσεις. Για τον λόγο αυτό, η έννοια της επίμαχης νομοθετικής διατάξεως φαίνεται να είναι, ότι σε περίπτωση, κατά την οποία (όπως συμβαίνει και στην κρινόμενη περίπτωση) προβλέπεται με διακήρυξη ότι υποχρεωτικά θα ανατίθεται σε υπεργολάβους το 30% των εργασιών προκηρυχθέντος έργου, οι διαγωνιζόμενοι μπορούν μεν να αναθέσουν επιμέρους υποτμήματα του ως άνω τμήματος σε διαφορετικούς (δηλ. περισσότερους του ενός) υπεργολάβους, με αποτέλεσμα κάθε ένας εξ αυτών να εκτελέσει ποσοστό των εργασιών μικρότερο του 30%, πλην όμως, κάθε ένας εξ αυτών θα πρέπει, οπωσδήποτε, για να γίνει αποδεκτός, να έχει τα προσόντα (τάξη πτυχίου) που αντιστοιχούν στο εν λόγω ποσοστό του

www.pesede.gr

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

30% των εργασιών? και τούτο ανεξάρτητα από το γεγονός ότι θα εκτελέσει ποσοστό των εργασιών του συνολικού έργου μικρότερο του 30% της συνολικής αξίας αυτού. Εξ άλλου, κατά την έννοια της προπαρατεθείσης διατάξεως του άρθρου 25 της διακήρυξης, (η οποία κατά τούτο έκανε χρήση της ευχερείας που της παρεσχέθη δυνάμει της διατάξεως της παρ. 8 του άρθρου 5 του ν. 1418/1984, όπως τροποποιηθείσα- κατά τα προεκτεθέντα- ισχύει) επιβάλλεται στους διαγωνιζομένους, εφόσον αναδειχθούν ανάδοχοι, η υποχρέωση να αναθέσουν σε τρίτα πρόσωπα μέρος (τμήμα) του αντικειμένου της συμβάσεως, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 30% της συνολικής αξίας των εργασιών,

εργοληπτικό βήμα

ενώ παράλληλα εζητείτο από αυτούς (δηλ. τους διαγωνιζόμενους) επί ποινή αποκλεισμού («για την έγκυρη συμμετοχή τους») να αποδείξουν αφενός μεν την δυνατότητα συνεργασίας τους με τα τρίτα αυτά πρόσωπα (υπεργολάβους) [ήτοι να παράσχουν τις αναγκαίες εγγυήσεις για το ότι είναι σε θέση να διασφαλίσουν την εκπλήρωση της οικείας παροχής από τρίτους], αφετέρου δε ότι οι επιχειρήσεις που θα αναλάβουν τις υπεργολαβίες έχουν την απαιτούμενη ικανότητα εκτελέσεως του τμήματος του αντικειμένου της συμβάσεως, που θα τους ανατεθεί. Προς τούτο απαιτείται, κατά την διακήρυξη, το μεν η υποβολή υπευθύνου δηλώσεως του υπεργολάβου, ότι αυτός αποδέχεται τη σύναψη

υπεργολαβίας, το δε η προσκόμιση στοιχείων, περί του ότι ο υπεργολάβος έχει τα κατά νόμον (και συγκεκριμένα την προμνημονευθείσα διάταξη της παραγράφου 8 του άρθρου 5 του ν. 1418/1984) προσόντα. 8. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσφορά της αιτούσας, η τελευταία είχε, μεταξύ άλλων, υποβάλει Α) υπεύθυνες δηλώσεις κατ’ άρθρ. 8 του ν. 1599/1986 αα) του Β. Ζ., στην οποία ο τελευταίος εδήλωνε ότι «….. ως νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας με την επωνυμία «Δ…..» ορίζω ως υπεργολάβους κατά ποσοστό 15% έκαστος και συνολικά 30% τους Ι. Α. του Κ. και Κ. Σ. του Γ., εφόσον αναδειχθώ ανάδοχος δεσμεύομαι να προσκο-

μίσω υπεργολαβικό συμφωνητικό, ββ) του Ι. Α., στην οποία ο προαναφερθείς δήλωνε ότι «1) Αποδέχομαι τη σύναψη υπεργολαβίας κατά ποσοστό 15% με την εταιρεία «Δ….. ΑΤΕ» και εφόσον αυτή αναδειχθεί ανάδοχος. Σε περίπτωση αναδοχής θα συνταχθεί υπεργολαβικό συμφωνητικό. 2) Το πτυχίο μου είναι 2ης τάξεως για έργα υδραυλικά και 1ης τάξεως για έργα ηλεκτρομηχανολογικά» και γγ) του Κ. Σ., στην οποία ο προαναφερθείς εδήλωνε «1) Αποδέχομαι τη σύναψη υπεργολαβίας κατά ποσοστό 15% με την εταιρεία «Δ…. ΑΤΕ» και εφόσον αυτή αναδειχθεί ανάδοχος. Σε περίπτωση αναδοχής θα συνταχθεί υπεργολαβικό συμφωνητικό.2) το πτυχίο μου είναι 2ης τάξεως για έργα

υδραυλικά» Β) βεβαιώσεις της Διεύθυνσης Δ15 της ΓΓΔΕ του ΥΠΕΧΩΔΕ, στις οποίες βεβαιώνονταν ότι οι ανωτέρω Ι. Α. και Κ.Σ. ήσαν εγγεγραμμένοι στο μητρώο ΜΕΕΠ, μεταξύ άλλων, ο μεν πρώτος για τις κατηγορίες Υδραυλικών (2η τάξη) και Ηλεκτρομηχανολογικών (1η τάξη), ο δε δεύτερος για την κατηγορία Υδραυλικών (2η τάξη). Δεδομένου, όμως ότι όπως εκτέθηκε στις προηγούμενες σκέψεις, κάθε ένας από τους προτεινόμενους από τους διαγωνιζόμενους υπεργολάβους θα έπρεπε να είχε πτυχίο τάξεως, που θα του επέτρεπε να εκτελέσει εργασίες αντιστοιχούσες στο 30% της συνολικής αξίας του επίμαχου έργου, δηλαδή εργασίες αξίας 1.603.954,5 - (1.346.515,28

Χ 30%= 1.603.954,5), θα έπρεπε οι προταθέντες από την αιτούσα υπεργολάβοι να έχουν πτυχίο ΜΕΕΠ της τρίτης τάξεως της προπαρατεθείσης διατάξεως της παρ. 40 του άρθρου 16 του ν. 1418/1984. Συνεπώς, δεν πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος ο λόγος, με τον οποίο η αιτούσα αμφιβητεί την νομιμότητα της αποφάσεως της αναθετούσης αρχής, με την οποία αποκλείσθηκε της περαιτέρω συμμετοχής από τον επίμαχο διαγωνισμό, για τον λόγο ότι οι προταθέντες απ’ αυτήν υπεργολάβοι δεν είχαν τα απαιτούμενα από το άρθρο 25 της Διακηρύξεως σε συνδυασμό με το άρθρο 5 παρ. 8 του ν. 1418/1984 νόμιμα προσόντα. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση.

www.pesede.gr

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ Αγρινίου Αιγιαλείας Αργολίδα Αρκαδίας Άρτας Βοιωτίας Γρεβενών Δράμας Δ.Μακεδονίας Δωδεκανήσου Έβρου Εύβοιας Ευρυτανίας Ζακύνθου Ηλείας Ημαθίας Ηρακλείου Θες/κης-Κ.Μακ/νιας Θράκης Ιωαννίνων Καβάλας Καρδίτσας Καστοριάς Κέρκυρας Κεφαλληνίας Κορινθίας Κυκλάδων Λακωνίας Λάρισας Λασιθίου Λέσβου Μαγνησίας Μεσολογγίου Μεσσηνίας Ξάνθης Πατρών Πέλλας Πιερίας Πρεβέζης-Λευκάδας Πρωτεύουσας Ρεθύμνης Σερρών Τρικάλων Φθιώτιδας Φλώρινας Χαλκιδικής Χανίων Χίου

T&F: 26410-27794 Τ: 26910-29243, F: 26910-68477 T&F: 27510-21710 T&F: 2710-239133 T: 26810-77136, F: 26810-73481 Τ: 22610-22382, F: 26810-27685 Τ: 24620-87644, F: 24620-87643 Τ: 25210-21780, F: 25210-25506 T&F: 24610-39568 Τ: 22410-29600, F: 22410-30941 Τ: 25510-37645, F: 25510-37646 Τ: 22210-21578, F: 22210-60374 Τ: 22370-22440, F: 22370-80294 Τ: 26950-48163, F: 26950-41463 T&F: 26210-28098 Τ: 23310-21060, F: 23310-21950 T&F: 2810-281101 Τ: 2310-277231, 2310-277656 Τ: 25310-26042, F: 25310-25155 Τ: 26510-21482, F: 26510-23678 Τ: 2510-222827, F: 2510-231046 T&F: 24410-76947 Τ: 24670-29858, F: 24670-29855 Τ: 26610-40986, F: 26610-25180 Τ: 26710-24510, F: 26710-24515 Τ: 27410-26491, F: 27410-73577 Τ: 22810-83615, F: 22810-86562 Τ: 27310-24120, F: 27310-20352 Τ: 2410-535566, F: 2410-255718 Τ: 28410-82855, F: 28410-24868 Τ: 22510-44990,44179, F: 22510-42557 Τ: 24210-25032,37437, F: 24210-21822 Τ: 26310-55400, F: 26310-55404 Τ: 27210-84423, F: 27210-86973 Τ: 25410-62789, F: 25410-28160 Τ: 2610-276813, 620080 Τ: 23810-26681, F: 23810-26681 Τ: 23510-39958,61819, F: 23510-20640 Τ: 26820-22767, 26820-26927 Τ: 210-3821731, 210-3823402 Τ: 28310-52355,ΤΕΕ 28310-29066 Τ: 23210-66661, T&F: 23210-22172 T&F: 24310-22443 Τ: 22310-25160, F: 22310-52281, 34626 Τ: 23850-46970, F: 23850-46971 Τ: 23710-24456, F: 23800-21162 Τ: 28210-43491 Τ: 22710-41724, F: 41411-20003

εργοληπτικό βήμα

Αναστασιάδη 16 Μητροπόλεως 43-43 Σημιτζόγλου 14 Πλ. Αγ. Δημητρίου 15 Γώγου Μπάκολα Γραφ. κ. Αργυρίου Π.Μαχητών 37 Πλ. Αιμιλιανού Μεγ. Αλεξάνδρου49 Μπούσιου & Εστίας Γρ. Ατταβύρου 14 Εμπορίου 5Α Αντωνίου Δούνα1 Καραϊσκάκη 4 Φιλιτά 30 28ης Οκτωβρίου&Καστόρχη Ιεραρχών 1 Ταξιάρχου Μαρκοπούλου 18-20 Αριστοτέλους 14 Ορφέως 7 Ν.Ζέρβα 4-6 Δαγκλή 8 Καζαμπλάκα 4 Διοικητηρίου 4 Θεοτόκη 25 Λ.Βεργωτή 14 Κροκιδά 73 Ακτή Πέτρου Ράλλη & Άνδρου 1 Ηρακλειδών 6 Καλλιθέας 7 & Τζαβέλλα Λασιθίου 35 Πιττάκου 21 Κοραή 65 Ναυπάκτου 4 Ιατροπούλου 12Α Βενιζέλου 84 Κανακάρη 101 Ηφαιστιώνος 3 Μ.Αλεξάνδρου 59(Τ.Θ 64) 4ο χλμ.Ε.Ο Πρεβεβέζης-Ιωαννίνων Εμμ. Μπενάκη 18 Κουντουριώτου 140 Υψηλάντη 1 Τέλου Άγρα 6 Βύρωνος 13 Ταγμ. Ναούμ 22 Ι.Γιδογιάννου 18,Άμφισσα Δ.Κοκότση 5 Δημογεροντίας 18

301 00 Αγρίνιο 241 00 Αίγιο 211 00 Ναύπλιο 221 00 Τρίπολη 471 00 Άρτα 321 00 Λειβαδιά 511 00 Γρεβενά 661 00 Δράμα 501 00 Κοζάνη 851 00 Ρόδος 681 00 Αλε/πολη 341 00 Χαλκίδα 361 00 Καρπενήσι 291 00 Ζάκυνθος 22710 00 Πύργος 951 00 Βέροια 712 01 Ηράκλειο 546 23 Θεσσαλονίκη 691 00 Κομοτηνή 453 32 Ιωάννινα 654 03 Καβάλα 431 00 Καρδίτσα 521 00 Καστοριά 491 00 Κέρκυρα 281 00 Αργοστόλι 201 00 Κόρινθος 841 00 Σύρος 231 00 Σπάρτη 412 22 Λάρισα 721 00 Άγιος Νικόλαος 811 00 Μυτιλήνη 382 21 Βόλος 302 00 Μεσολόγγι 241 00 Καλαμάτα 671 00 Ξάνθη 262 21 Πάτρα 852 00 Έδεσσα 601 00 Κατερίνη 481 00 Πρέβεζα 106 78 Αθήνα 741 00 Ρέθυμνο 621 23 Σέρρες 421 00 Τρίκαλα 351 00 Λαμία 531 00 Φλώρινα 331 00 Φωκίδα 731 34 Χανιά 821 00 Χίος