Odciągi łańcuchowe tabele mocowań

Informacje dotyczące użytkowania odciągów łańcuchowych

Informacje ogólne

Przeczytanie i zrozumienie niniejszych informacji stanowi warunek konieczny użytkowania odciągów łańcuchowych, jednakże nie wyklucza obowiązku odpowiedzialnego i przewidującego działania w trakcie wszystkich operacji mocowania.

Ostrzeżenie: Nie zawieszać. Tylko mocować.

Odciągi łańcuchowe pewag są przeznaczone wyłącznie do zabezpieczania ładunku podczas transportu. Klasyfikacja zdolności mocowania LC jest ważna dla standardowych warunków transportu. W przypadku transportu ładunków niebezpiecznych (takich jak płynny metal, substancje żrące, czy materiały nuklearne i in.) kompetentny personel musi oszacować zagrożenia, odpowiednio dostosowując dopuszczalną zdolność mocowania.

Nie dopuszcza się zmian konstrukcji odciągów łańcuchowych poprzez zginanie, spawanie, cięcie, wiercenie itp. Nie dopuszcza się przegrzewania odciągów łańcuchowych powyżej dopuszczalnej temperatury, poddawania ich działaniu substancji chemicznych oraz ich oparów. Odciągi łańcuchowe powinny być przechowywane w stanie suchym, oczyszczone, zabezpieczone przed korozją (np. poprzez lekkie oliwienie).

W przypadku powstania widocznych uszkodzeń lub wystąpienia nienaturalnego zużycia odciągów zabrania się ich dalszego użytkowania - odciągi takie muszą zostać sprawdzone przez kompetentny personel. Przykładowe uszkodzenia:

- brak zawieszki identyfikacyjnej lub zawieszka nieczytelna, brak zabezpieczeń haków,

- nacięcia, wyszczerbienia, wyżłobienia, złamania elementów odciągu, deformacja elementów odciągu, np. ucha haka, skręcenie ogniw łańcucha,

- nadmierna korozja, zmiana koloru przez przegrzanie, ślady naprawy spawaniem,

unieruchomienie ogniw łączących lub inne zniekształcenia:

- znaczne zużycie,

- nieprawidłowa naprawa (np. wiązanie łańcucha, połączenie łańcucha śrubą). Naprawy odciągów pewag mogą być przeprowadzane tylko przez kompetentny personel. Informacje o naprawach powinny być zapisywane w „Karcie badań i przeglądów okresowych”.

Ilość odciągów łańcuchowych należy obliczać korzystając z normy PN-EN 12195-1. Dobierając odciągi łańcuchowe należy wziąć pod uwagę parametry ładunku, dopuszczalną zdolność mocowania, warunki transportu, punkty mocowania. Przed mocowaniem należy zaplanować sposób mocowania i luzowania odciągów łańcuchowych. Podczas dalekich transportów należy brać pod uwagę możliwość częściowego rozładunku.

Stosując odciągi łańcuchowe należy ściśle przestrzegać wartości wskazanych na zawieszce identyfikacyjnej (zdolność mocowania LC). Nie mocować odciągów przekładając łańcuch przez ostre krawędzie bez koniecznych zabezpieczeń (ochraniacze, przekładki, lub / i redukując zdolność mocowania do 50%). Maksymalna temperatura pracy odciągów bez redukcji zdolności mocowania wynosi 200ºC.

Elementy mocujące odciągu (haki, ogniwa) muszą mieć możliwość przemieszczania się w punktach mocujących i dostosowania do kierunku napięcia. Naprężenia zginające w elementach mocujących i mocowanie czubkiem haka są niedopuszczalne. Haki powinny być mocowane od dołu.

W trakcie transportu należy sprawdzać siłę napięcia odciągów łańcuchowych.

Informacje dotyczące użytkowania i konserwacji wg PN-EN 12195-3

1. Podczas selekcjonowania i specyfikowania odciągów łańcuchowych, rozważyć wymagania dotyczące zdolności mocowania, przewidywany sposób użytkowania i właściwości ładunku zabezpieczanego. Rozmiar, kształt i waga, oraz zamierzona metoda użytkowania (PN-EN-12195-1), środowisko transportowe i właściwości ładunku będą miały wpływ na prawidłową selekcję.

2. Wybrane odciągi łańcuchowe powinny być zarówno wystarczająco wytrzymałe, jak i mieć prawidłową długość dla danego sposobu użytkowania. Planować operację zastosowania i usuwania mocowania przed rozpoczynaniem podróży. Usunąć osprzęt unoszący przed mocowaniem ładunku. Pamiętać, że podczas podróży część ładunku może zostać wyładowana. Obliczyć liczbę odciągów łańcuchowych z PN-EN 12195-1.

3. Z powodu różnych zachowań i powstającego wydłużenia w warunkach obciążenia, różny osprzęt mocujący (np. odciąg łańcuchowy, wiązania mocujące) nie powinien być używany do mocowania tego samego ładunku. Należy rozważyć także to, że elementy pomocnicze i urządzenia napinające podczas mocowania powinny być zgodne z odciągiem łańcuchowym. Użycie jednakowych połączonych odciągów jest dopuszczalne.

4. Zwalnianie odciągu: Powinno być zapewnione, że stabilność ładunku jest niezależna od osprzętu mocującego i że zwolnienie wiązania mocującego nie może powodować spadnięcia ładunku z pojazdu, w sposób zagrażający personelowi. Jeżeli to konieczne zamocować osprzęt unoszący, do dalszego transportu, do ładunku przed zwolnieniem urządzenia napinającego, aby zapobiec przypadkowemu spadnięciu.

5. Przed próbą rozładunku, odciągi łańcuchowe powinny być zwolnione tak, aby ładunek był swobodny.

6. Podczas ładowania i mocowania, usuwania mocowania i rozładowywania należy zwrócić uwagę na bliskość jakichkolwiek niskich napowietrznych linii energetycznych.

7. Odciągi łańcuchowe powinny być wycofane z użycia i zwrócone producentowi do naprawy, jeżeli wykazują jakiekolwiek ślady uszkodzenia. Następujące ślady uszkodzeń są brane pod uwagę:

a. dla łańcuchów: pęknięcia powierzchniowe, wydłużenie przekraczające 3%, zużycie przekraczające 10% nominalnej średnicy, widoczne odkształcenia.

b. dla elementów łączących i urządzeń napinających: odkształcenia, pęknięcia, wyraźne ślady zużycia, ślady korozji.

8. Zaleca się zachowanie ostrożności, aby nie uszkodzić odciągu łańcuchowego ostrymi krawędziami ładunku, do którego jest on użyty.

9. Tylko czytelnie oznakowane i etykietowane odciągi łańcuchowe powinny być użytkowane.

10. Odciągi łańcuchowe nie powinny być przeciążane: Powinna być stosowana tylko maksymalna siła przykładana ręcznie równa 500 N. Mechaniczne środki pomocnicze, takie jak dźwignie, pręt itp., nie powinny być używane, chyba, że są częścią urządzenia napinającego.

11. Odciągi łańcuchowe nie powinny być nigdy użyte, jeżeli są związane lub połączone śrubami.

12. Powinno zapobiegać się uszkadzaniu etykiet, trzymając je z dala od ostrych krawędzi ładunku i, jeśli to możliwe, od ładunku.

13. Odciągi łańcuchowe i krawędzie ładunku należy chronić przed ścieraniem i uszkodzeniem stosując okładziny ochronne i/lub ochraniacze narożnikowe.

Przeglądy okresowe

Przynajmniej raz w roku, odciągi łańcuchowe powinny być poddane okresowemu przeglądowi przez kompetentny personel. Zaleca się przeprowadzanie badania wytrzymałości odciągów łańcuchowych, poddając je sile próbnej 1,25 LC (nie rzadziej niż raz na dwa lata). Potwierdzenie wykonania kontroli wraz wynikami przeglądu powinny być zapisane i przechowywane przez cały okres eksploatacji odciągów. Dodatkowo na załączonej zawieszce informacyjnej powinien być zaznaczany rok kolejnego przeglądu (dwucyfrowa końcówka roku). Ponadto, w zależności od warunków pracy i okoliczności, zaleca się kontrolę wizualną stanu odciągów. Zapisywanie wyników tych kontroli nie jest konieczne.

Tabele mocowania

Odciągi łańcuchowe, klasa 8, mocowanie bezpośrednie / krzyżowe

Maksymalny ciężar ładunku mocowanego czterema odciągami łańcuchowymi ZRS 7 G8; napinacz RLS 8; [daN] Kąt w płaszczyźnie

Powyższe tabele zawierają zestawienia maksymalnego ciężaru ładunku możliwego do zamocowania za pomocą czterech jednakowych odciągów łańcuchowych pewag w klasie 8 Wartości maksymalnego ciężaru mocowanego ładunku zależne są od kątów mocowania α i β oraz współczynnika tarcia dynamicznego μD występującego pomiędzy ładunkiem a powierzchnią ładunkową.

Obliczenia wartości dla mocowanego ładunku nie obejmują dodatkowych metod mocowania (takich, jak np. klinowanie czy większa ilość zastosowanych odciągów łańcuchowych). Po konsultacji z personelem technicznym metody takie mogą być zastosowane w przypadku, gdy rzeczywisty ciężar mocowanego ładunku przekracza wartości określone w tabelach.

Do obliczeń w tabelach przyjęto maksymalne siły działające na mocowany ładunek występujące w trakcie przyspieszania, hamowania i innych manewrów w ruchu drogowym zgodnie z EN 12195 -1

Dla potrzeb mocowania ładunku w transporcie kolejowym i morskim niezbędne jest wykorzystanie innych obliczeń dla środków mocujących – do konsultacji z personelem technicznym.

Odciągi łańcuchowe, klasa 10, mocowanie bezpośrednie / krzyżowe

Powyższe tabele zawierają zestawienia maksymalnego ciężaru ładunku możliwego do zamocowania za pomocą czterech jednakowych odciągów łańcuchowych pewag w klasie 10 Wartości maksymalnego ciężaru mocowanego ładunku zależne są od kątów mocowania α i β oraz współczynnika tarcia dynamicznego μD występującego pomiędzy ładunkiem a powierzchnią ładunkową.

Obliczenia wartości dla mocowanego ładunku nie obejmują dodatkowych metod mocowania (takich, jak np. klinowanie czy większa ilość zastosowanych odciągów łańcuchowych). Po konsultacji z personelem technicznym metody takie mogą być zastosowane w przypadku, gdy rzeczywisty ciężar mocowanego ładunku przekracza wartości określone w tabelach.

Do obliczeń w tabelach przyjęto maksymalne siły działające na mocowany ładunek występujące w trakcie przyspieszania, hamowania i innych manewrów w ruchu drogowym zgodnie z EN 12195 -1.

Dla potrzeb mocowania ładunku w transporcie kolejowym i morskim niezbędne jest wykorzystanie innych obliczeń dla środków mocujących

do konsultacji z personelem technicznym.

Odciągi łańcuchowe, klasa 12, mocowanie bezpośrednie / krzyżowe

Powyższe tabele zawierają zestawienia maksymalnego ciężaru ładunku możliwego do zamocowania za pomocą czterech jednakowych odciągów łańcuchowych pewag w klasie 12 Wartości maksymalnego ciężaru mocowanego ładunku zależne są od kątów mocowania α i β oraz współczynnika tarcia dynamicznego μD występującego pomiędzy ładunkiem a powierzchnią ładunkową.

Obliczenia wartości dla mocowanego ładunku nie obejmują dodatkowych metod mocowania (takich, jak np. klinowanie czy większa ilość zastosowanych odciągów łańcuchowych). Po konsultacji z personelem technicznym metody takie mogą być zastosowane w przypadku, gdy rzeczywisty ciężar mocowanego ładunku przekracza wartości określone w tabelach.

Do obliczeń w tabelach przyjęto maksymalne siły działające na mocowany ładunek występujące w trakcie przyspieszania, hamowania i innych manewrów w ruchu drogowym zgodnie z EN 12195 -1.

Dla potrzeb mocowania ładunku w transporcie kolejowym i morskim niezbędne jest wykorzystanie innych obliczeń dla środków mocujących – do konsultacji z personelem technicznym.

Odciągi łańcuchowe, klasa 10, mocowanie opasujące / tarciowe

Powyższe tabele zawierają zestawienia maksymalnego ciężaru ładunku możliwego do zamocowania i wyliczonego dla jednego odciągu łańcuchowego pewag w klasie 10. Wartości maksymalnego ciężaru mocowanego ładunku zależne są od kąta mocowania α oraz współczynnika tarcia dynamicznego μD występującego pomiędzy ładunkiem a powierzchnią ładunkową. Prawidłowe mocowanie opasujące / tarciowe wymaga zastosowania minimum dwóch odciągów łańcuchowych Maksymalny ciężar mocowanego ładunku zależy od siły napięcia wstępnego (STF) wskazanej na zawieszce każdego odciągu pewag. Obliczenia wartości mocowanego ładunku uwzględniają nierównomierność rozkładu siły napięcia wstępnego (STF), wynikającą przykładowo z załamań na krawędziach ładunku. Zastosowanie przykładowo wskaźnika pomiaru realnie występującej siły napięcia pozwala na zwiększenie wartości w tabelach o współczynnik wynoszący 1,3. Obliczenia wartości mocowanego ładunku nie obejmują dodatkowych metod mocowania (takich jak np. klinowanie).

Po konsultacji z personelem technicznym metody takie mogą być zastosowane w przypadku, gdy rzeczywisty ciężar mocowanego ładunku przekracza wartości określone w tabelach.

Do obliczeń w tabelach przyjęto maksymalne siły działające na mocowany ładunek występujące w trakcie przyspieszania, hamowania i innych manewrów w ruchu drogowym zgodnie z EN 12195 -1.

Dla potrzeb mocowania ładunku w transporcie kolejowym i morskim niezbędne jest wykorzystanie innych obliczeń dla środków mocujących

do konsultacji z personelem technicznym.

Odciągi łańcuchowe, klasa 12, mocowanie przepasujące / tarciowe

Powyższe tabele zawierają zestawienia maksymalnego ciężaru ładunku możliwego do zamocowania i wyliczonego dla jednego odciągu łańcuchowego pewag w klasie 12. Wartości maksymalnego ciężaru mocowanego ładunku zależne są od kąta mocowania α oraz współczynnika tarcia dynamicznego μD występującego pomiędzy ładunkiem a powierzchnią ładunkową. Prawidłowe mocowanie opasujące / tarciowe wymaga zastosowania minimum dwóch odciągów łańcuchowych Maksymalny ciężar mocowanego ładunku zależy od siły napięcia wstępnego (STF) wskazanej na zawieszce każdego odciągu pewag. Obliczenia wartości mocowanego ładunku uwzględniają nierównomierność rozkładu siły napięcia wstępnego (STF), wynikającą przykładowo z załamań na krawędziach ładunku. Zastosowanie przykładowo wskaźnika pomiaru realnie występującej siły napięcia pozwala na zwiększenie wartości w tabelach o współczynnik wynoszący 1,3. Obliczenia wartości mocowanego ładunku nie obejmują dodatkowych metod mocowania (takich jak np. klinowanie).

Po konsultacji z personelem technicznym metody takie mogą być zastosowane w przypadku, gdy rzeczywisty ciężar mocowanego ładunku przekracza wartości określone w tabelach.

Do obliczeń w tabelach przyjęto maksymalne siły działające na mocowany ładunek występujące w trakcie przyspieszania, hamowania i innych manewrów w ruchu drogowym zgodnie z EN 12195 -1.

Dla potrzeb mocowania ładunku w transporcie kolejowym i morskim niezbędne jest wykorzystanie innych obliczeń dla środków mocujących

do konsultacji z personelem technicznym.

Współczynniki tarcia dynamicznego dla często spotykanych materiałów

Zestawienia ładunek / powierzchnia ładunkowa Współczynnik tarcia dynamicznego μD

Palety

Sklejka nasączona żywicą, gładka – europaleta 0,20

Sklejka nasączona żywicą, gładka – skrzynia paletowa (stal) 0,25

Sklejka nasączona żywicą, gładka – paleta z tworzywa sztucznego (PP) 0,20

Sklejka nasączona żywicą, gładka – paleta wiórowa, prasowana 0,15

Sklejka nasączona żywicą, struktura sita – europaleta (drewno) 0,25

Sklejka nasączona żywicą, struktura sita – skrzynia paletowa (stal) 0,25

Sklejka nasączona żywicą, struktura sita – paleta z tworzywa sztucznego (PP) 0,25

Sklejka nasączona żywicą, struktura sita

– paleta wiórowa, prasowana 0,20

Belki aluminiowe w platformie ładunkowej, perforowane pasy – europaleta (drewno) 0,25

Belki aluminiowe w platformie ładunkowej, perforowane pasy – skrzynia paletowa (stal) 0,35

Belki aluminiowe w platformie ładunkowej, perforowane pasy – paleta z tworzywa sztucznego (PP) 0,25

Belki aluminiowe w platformie ładunkowej, perforowane pasy – paletawiórowa,prasowana 0,20

 Współczynniki tarcia zgodnie z EN-12195-1.

 Wartości ważne dla czystych powierzchni w bardzo dobrym stanie.

 Uwaga: brudne, mokre, pokryte lodem powierzchnie będą posiadały niższe współczynniki tarcia. Należy uwzględniać zmiany współczynników tarcia mogące występować w różnych porach roku czy też mogące wystąpić w trakcie transportu.

 Należy uwzględniać wartości współczynników tarcia z bezpiecznym przybliżeniem. W przypadku braku pewności, dla bezpieczeństwa należy wziąć pod uwagę niższą wartość współczynnika tarcia.

Objaśnienia do tabel mocowania

 Tabele pozwalają na kalkulowanie maksymalnego ciężaru mocowanego ładunku oraz wybór odciągów łańcuchowych dla danego ładunku.

 Do każdego typu i rozmiaru odciągu łańcuchowego zastosowano osobne tabele

 Obliczenia wartości w tabelach są zgodne z normą EN 12195 -1 i uwzględniają maksymalne siły powstające w trakcie przyspieszania, hamowania i zmian kierunku.

α – kąt w płaszczyźnie pionowej, pomiędzy odciągiem a powierzchnią ładunkową

Jak korzystać z tabel mocowania pewag?

Metoda pierwsza:

 Określ współczynnik tarcia dynamicznego μd – patrz tabela.

β – kąt w płaszczyźnie poziomej pomiędzy odciągiem a osią wzdłużną pojazdu transportującego

 Zweryfikuj na podstawie tabeli mocowania czy ciężar mocowanego ładunku może być zabezpieczony przez wybrane odciągi łańcuchowe przy określonym współczynniku tarcia? Jeżeli nie, należy wybrać mocniejsze odciągi łańcuchowe lub zwiększyć tarcie.

 Sprawdź czy wybrane odciągi łańcuchowe będą użyte przy zakresach kątów mocowania określonych w tabeli. Dopuszczalne jest stosowanie zakresu kątów mocowania, dla których wartości „maksymalnego ciężaru ładunku” w tabeli są wyższe niż rzeczywisty ciężar ładunku.

Przykład: środki mocujące - 4 odciągi łańcuchowe ZRS 10 G8; ładunek – element stalowy,12 ton; powierzchnia ładunkowa – stal

Współczynnik tarcia dynamicznego wynosi 0,2. Jak wynika w tabeli wiele, kombinacji kątów mocowania i współczynników tarcia pozwala na zamocowanie ładunku 12 ton za pomocą odciągów ZRS 10 G8. Sprawdź czy ładunek może być zamocowany w zakresie kątów rekomendowanych w tabeli Uwaga, z tabeli wynika, że dla mniejszego współczynnika tarcia mocowanie jest dopuszczalne tylko dla niewielkiego zakresu kątów mocowania. Upewnij się, że powierzchnia styku ładunku z podłożem są czyste. Zabrudzenie może zmniejszyć tarcie.

Metoda druga:

 Określ współczynnik tarcia dynamicznego μd – patrz tabela.

 Określ kąty mocowania dla rozważanego przypadku ładunek – powierzchnia ładunkowa

 Sprawdź, korzystając z tabel mocowania czy dla określonego współczynnika tarcia i kątów mocowania ładunek może być bezpiecznie zamocowany? Jeżeli nie, wybierz mocniejsze odciągi łańcuchowe.

Przykład: środki mocujące - 4 odciągi łańcuchowe ZRS 10 G8; ładunek – element stalowy,12 ton; powierzchnia ładunkowa

stal; punkt mocowania 1: α=31°, β=56°; punkt mocowania 2: α=21°, β=31°.

Współczynnik tarcia dynamicznego wynosi 0,2.

Dla punktu mocowania 1 (określonych kątów mocowania) maksymalny ciężar mocowanego ładunku wynosi 11.000 daN. Wykorzystanie tego punktu mocującego jest więc niedopuszczalne dla odciągów ZRS 10 G8.

Dla punktu mocowania 2 maksymalny ciężar mocowanego ładunku wynosi 15.550 daN. Ten punkt mocowania może być wykorzystany. Uwaga, upewnij się, że zdolność mocowania tego punktu jest wystarczająca.