Światłowodowe kable ognioodporne w Systemach Ochrony Przeciwpożarowej

Światłowodowe kable ognioodporne

w Systemach Ochrony Przeciwpożarowej

Mariusz Kwiatkowski Wszystkie produkowane przez Technokabel kable i przewody z przeznaczeniem do instalacji przeciwpożarowych mają odpowiednie krajowe certyfikaty i świadectwa dopuszczenia wydane przez CNBOP–PIB. Zostały przebadane w akredytowanych laboratoriach według wymagań normy DIN 4102–12 i spełniają swoje funkcje w warunkach pożaru. Liczne badania przeprowadzone z wieloma systemami zamocowań kablowych produkowanych przez renomowane światowe firmy, takie jak BAKS, OBO BETTERMANN, PUK, NIEDAX i inne, pozwalają klientom firmy Technokabel przeprowadzać najbezpieczniejsze instalacje w budynkach wysokościowych, metrze lub tunelach.

Szczególną grupę wyrobów bezpieczeństwa pożarowego stanowią kable instalacyjne, które współpracują z systemami sygnalizacji pożarowej i muszą realizować funkcje przesyłu sygnałów alarmowych.

Doskonalenie systemów ochrony przeciwpożarowej

Systemy ochrony przeciwpożarowej to zbiór kompatybilnych elementów (czujników, przetworników, kamer, sterowników itp.). Tworząc wspólnie instalację o określonej konfiguracji, mogą wykrywać pożar, inicjować alarm lub realizować inne działania zmierzające do zmniejszenia skutków pożaru. Podstawowym zadaniem tych systemów jest szybkie i bezbłędne wykrycie powstającego pożaru, zanim on się rozwinie i ze względu na zasięg stanie się trudny do opanowania. Co ważne, system ten ma funkcjonować jak najdłużej także w czasie trwania pożaru, dopóki nie ulegnie zniszczeniu. Przesyłany sygnał alarmowy również powinien być do końca czytelny i zrozumiały, a więc niepodatny na zakłócenia.

System ochrony przeciwpożarowej jest jednym z podstawowych systemów bezpieczeństwa w obiektach budowlanych. Doskonalenie i dostosowywanie systemu bezpieczeństwa pożarowego odbywa się we wszystkich obszarach działań w ramach ochrony przeciwpożarowej. Aktualne wyzwania, potrzeby i zagrożenia dla bezpieczeństwa pożarowego skutkują koniecznością poszukiwania i wdrażania nowych, różnorodnych rozwiązań z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Te nowe rozwiązania są niezbędne dla zwiększenia skuteczności i doskonalenia ochrony przeciwpożarowej.

Technologie światłowodowe dostarczają nowych inspiracji projektantom systemów przeciwpożarowych. Dostępność konwerterów światłowodowych sprawia, że pojawia się zapotrzebowanie na ognioodporne kable światłowodowe do zastosowania np. w systemach DSO (Dźwiękowe Systemy Ostrzegawcze).

Kabel światłowodowy w systemach ochrony przeciwpożarowej – dlaczego warto?

W instalacjach obiektów budowlanych, oprócz tradycyjnych kabli i przewodów stosowanych do zasilania w energię elektryczną, są stosowane przewody sterownicze oraz telekomunikacyjne. Zapewniają współpracę z urządzeniami telekomunikacyjnymi do realizacji transmisji danych, przesyłu sygnałów częstotliwości radiowej i wizyjnych oraz funkcji sygnalizacyjnych i sterowniczych. Te wszystkie kable i przewody są przedmiotem założeń tech-

nicznych, a następnie projektu, który przedstawia konkretne rozwiązania systemu przeciwpożarowego. Dotyczy to też schematów tras układania kabli i przewodów z uwzględnieniem odpowiednich przepisów i norm oraz cech architektonicznych obiektów.

Wyzwaniem jest przede wszystkim kompatybilność elektromagnetyczna. Każdy przewód przewodzący prąd elektryczny wytwarza w swoim otoczeniu pole elektromagnetyczne, które jest źródłem zakłóceń dla sygnałów prowadzonych w sąsiednich kablach i przewodach. Istotne jest, by przesyłany sygnał alarmowy był w warunkach pożaru czytelny i zrozumiały, a więc niepodatny na zakłócenia. Szczególnie duże poziomy zakłóceń pojawiają się podczas zwarć w obwodach elektrycznych, co zdarza się często w przypadku

CHARAKTERYSTYKA I PARAMETRY UŻYTKOWE

Liczba włókien do 6 Średnica tuby 2,5 mm ± 0,5 mm Średnica zewnętrzna kabla 7,8 mm ± 0,5 mm Masa kabla 80 kg/km Tłumienność jednostkowa, maksymalna dla 850 nm ≤ 2,3 dB/km dla 1300 nm ≤ 0.5 dB/km Średnica rdzenia 50 m

Średnica płaszcza 125 m

Średnica pokrycia pierwotnego 250 m

Zakres temperatury pracy

podczas pracy – od – 30 °C do + 70 °C podczas układania – od – 5 °C do + 50 °C

Minimalny promień gięcia

Maksymalna siła naprężająca

Odporność na zgniatanie

statyczny – 10 × średnica kabla dynamiczny – 15 × średnica kabla podczas pracy – 1500 N podczas układania – 2000 N długotrwałe – 2000 N krótkotrwałe – 5000 N

Korozyjność wydzielanych gazów PN-EN 60754-1/-2, IEC 60754-1/-2 pH – około 6,8 konduktywność – około 0,4 µS/mm Gęstość dymu PN-EN 61034-2, IEC 61034-2 przepuszczalność światła, min. 80 % Palność kabla nierozprzestrzeniający płomienia, o zmniejszonej palności Próby palności PN-EN 60332-1-2, IEC 60332-1-2 Podtrzymanie funkcji wg PN-EN 50582 *) do 60 min (E30-E60) – DIN 4102-12 P60-R – CSN 73 0895 PS 60 – STN 92 0205 PH120 – PN-EN 50200 + Załącznik E Wykonanie wg normy CNBOP-PIB-KOT-2020/0196-3701 wyd. 1, WT-TK-51 Reakcja na ogień (PN-EN 13501-6) Cca-s1a,d0,a1 pożaru. Widmo zakłóceń elektromagnetycznych jest bardzo szerokie, od niskich częstotliwości (n.cz.) do bardzo wysokich (w.cz.; rząd MHz – megaherców – 106), które są charakterystyczne np. dla sygnałów wizyjnych.

Aby zapobiec zakłóceniom w kablach instalacyjnych, stosuje się ekrany znacznie ograniczające zakłócenia z zewnątrz, a także rozsiewanie własnych zakłóceń kabla. Jednak nawet najlepsze ekranowanie kabla nie zapewni pełnej ochrony przed zakłóceniami występującymi w całym szerokim zakresie częstotliwości zakłócających. Inaczej jest w przypadku kabla światłowodowego. Sygnał optyczny prowadzony światłowodem jest w 100 % odporny na wszelkie zakłócenia elektromagnetyczne. Fale optyczne prowadzone w światłowodzie wielomodowym mają długość 1300 nm i 850 nm, co odpowiada częstotliwościom z zakresu THz (teraherców) 1012 . Jest to obszar podczerwieni – promieniowania elektromagnetycznego spoza zakresu światła widzialnego.

Kabel światłowodowy jest zasadniczo dielektryczny, bez elementów metalowych, a więc nie ma obawy, że zaindukują się w nim napięcia powodujące przepływ pasożytniczych prądów, które mogą uszkadzać elementy osłaniające światłowody. Dodatkowo bardzo małe tłumienie sygnałów przesyłanych włóknami światłowodowymi sprawia, że odległości między urządzeniami systemu mogą być duże – znacznie większe niż w połączeniach realizowanych za pomocą kabli miedzianych.

Nowe kable światłowodowe firmy Technokabel do systemów ochrony przeciwpożarowej

Wychodząc naprzeciw pojawiającemu się zapotrzebowaniu rynkowemu, firma Technokabel – znowu jako pierwsza w Polsce – zaprojektowała i po uzyskaniu niezbędnych certyfikacji oraz dopuszczeń wdrożyła do produkcji nowy, ognioodporny, w pełni dielektryczny kabel światłowodowy przeznaczony do instalacji przeciwpożarowych.

Kabel jest w 100 % odporny na zakłócenia, a tym samym nadaje się do układania w bezpośrednim sąsiedztwie kabli energetycznych, co pozwala projektantom tras kablowych zaoszczędzić miejsce w tunelach. Poza tym ma małą średnicę i jest giętki, co zapewnia łatwość instalacji i układania.

Funkcjonalność kabla światłowodowego i zastosowanie

TECHNOFLAME FOC-2-SLT-HFFR PH120/E30-E60 to ognioodporny i wodoodporny kabel światłowodowy z jedną centralną luźną tubą (do sześciu włókien w tubie), przeznaczony do stosowania jako element następujących instalacji: a) systemy sygnalizacji pożarowej, b) systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i ognia, c) stałe urządzenia gaśnicze, d) dźwiękowe systemy ostrzegawcze, e) monitorowanie, współpraca i integrowanie systemów przeciwpożarowych.

Kabel może być stosowany w pomieszczeniach chronionych stałymi wodnymi urządzeniami gaśniczymi (SUG) i układany wraz z kablami słaboprądowymi oraz telekomunikacyjnymi. Jest wykonany z materiałów bezhalogenowych, co oznacza, że nadaje się do stosowania tam, gdzie wymagane jest wysokie bezpieczeństwo na wypadek pożaru.

Kabel jest trudnopalny, jego emisja dymu w ogniu jest niska, a uwalniane gazy nie powodują korozji. Zastosowane w kablu wzmocnienie z wodoblokujacego włókna szklanego gwarantuje potrzebną wytrzymałość podczas instalacji, a także ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz atakami gryzoni w czasie eksploatacji. Luźna tuba wypełniona żelem tiksotropowym zapobiega przedostawaniu się wody do włókien światłowodowych i penetracji wilgoci wzdłuż kabla. Kabel jest uniwersalny i może być stosowany w instalacjach wewnętrznych i zewnętrznych oraz w tunelach.

Badania odporności ogniowej i certyfikat

Kabel TECHNOFLAME FOC-2-SLT-HFFR PH120/E30-E60 został poddany koniecznym badaniom zachowania funkcji podczas palenia oraz reakcji na działanie ognia w celu określenia jego charakterystyki i kwalifikacji właściwości użytkowych.

Podczas spalania kabla światłowodowego w komorze badane były zmiany tłumienności w poszczególnych włóknach w funkcji czasu i temperatury. W tym celu na zamówienie firmy Technokabel zostały opracowane przez Laboratorium Badań Urządzeń Telekomunikacyjnych Instytutu Łączności specjalne stanowiska pomiarowe. Wykorzystano je do badań według norm DIN 4102-12 i PN EN 50582 oraz PN-EN 50200 i PN-EN 50582.

Właściwości użytkowe kabla zostały potwierdzone pozytywną oceną przez Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej – Państwowy Instytut Badawczy i wydaniem Krajowego Certyfikatu Stałości Właściwości Użytkowych 063-UWB-0253 oraz Świadectwa Dopuszczenia o nr 3990/2020 do stosowania w budownictwie. Są one dostępne na stronie internetowej www.technokabel.com.pl.

Podsumowanie

Ognioodporne kable światłowodowe zastosowane w systemach przeciwpożarowych wnoszą nową jakość do krajowego rynku kablowego i przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa pożarowego ludzi i obiektów.

Zespół projektantów i doradców z firmy Technokabel zaprasza do współpracy projektantów oraz instalatorów systemów przeciwpożarowych i zachęca do stosowania swoich wyrobów w innowacyjnych rozwiązaniach instalacji przeciwpożarowych.

Mariusz Kwiatkowski

Literatura

[1] Zygmunt Kubiak, Andrzej Urbaniak,

Inteligentny system pomiarowy – rozwój standardu, przykładowe rozwiązania, Rynek Energii 1/2013 [2] https://www.kierunekwodkan.pl/ inteligentne-pomiary,4291,art.html.

TECHNOKABEL SA