Qallariyninpi willakuy: ¿Pim, imapaqmi kamarqan Comisión de la Verdad y Reconciliación nisqata?
Qallariyninpi willakuy: ¿Pim, imapaqmi kamarqan Comisión de la Verdad y Reconciliación nisqata?
1
Kay qawasqanchikkuna tarinanpaqqa, Chiqanchaq Comisionqa kaykunatam ruwarqan: -Chunka suqtayuq waranqa, isqun pachak pusaq chunka pichqayuq runapa kikin simintam uyarirqan. -Iskay chunka hukniyuq hatun huñunakuypim karan isqun waranqa pichqa pachak ñakariqkunawan. -Iskay waranqa paka pakapi pampasqa runatam tarirqan. -Waranqa tawa pachak voluntariokunam yanapaykuran mana qullqillamanta.
Para cumplir con su responsabilidad, la Comisión de la Verdad escuchó el testimonio de 16.985 personas y organizó 21 audiencias con víctimas a las que asistieron 9500 personas. Además la CVR documentó la existencia de más de 2000 sitios de entierros clandestinos. Contó con el apoyo y compromiso de 1400 voluntarios a nivel nacional.
Presidente Valentín Paniaguam kamarqan, tawa punchaw julio killapi, 2001 watapi. Kay kikiñ watallapitaqmi, Presidente Alejandro Toledopas nillarqantaq: «chiqanchaypaq akllasqakunaqa allinmi kachkan, aswanraq pampanakuy turinanchikpaqwan llamkachunku», nispa. Chaypaqmi chunka iskayniyuqta akllarqanku, chaychika sipinakuyta chiqanchaspa, pikunam chay ruwaq kasqanku, pitaqmi kamachiqninku, pitaqmi harkayta atichkaspa mana tatichirqanchu, chaykunata churjanchanankupaq. Hinallataqmi chay Comisionpi kaqkuna niwananchik, imaypi hawka kayta tarispa, kaynaña chiqninakuymanta pampachanakunanchikpaq. Chiqanchaypaq Comisionqa Kaykunatam ruwarqan: a) Allintam qawaykum imaraykum, maymantam, imaynapim hamurqan, mana chaninta, mastarikurqan chaynaña chiqninakuy, sipinakuy, ñuqanchik runamanta, Estadomantapas. b) Justicia ruraqkunamanmi qawarichin pikunam sipirqan, runa kayninchiktapas sarurqan terroristakunamanta, soldadomanta, guardiamantapas. Ichaqa manam Comisionqa justiciatachu ruran, qawachillanmi. c) Hinallataqmi Chiqanchaq Comisionqa niwanchik: ¿maypim kachkan sipisqakuna, chinkaqkuna, kirisqakunapas?, ¿pikunam chaykunata muchurqan? ¿imaynapim sipirqanku, chinkachiranku, ñakarichiranku? ¿pikunam chaychika mana allin ruraqkuna? d) Chiqanchaq Comisionqa niwanchiktaqmi: imawanmi kutichisun chay chiqninakuywan ñakariqkunata, sipisqakunapa, chinkaqkunapa wawa churinta, tayta mamantapas.
Comisión de la Verdadmi yuparimun 69.280 runa masinchikta, chaychika sipinakuypi wañukuqkunata
6
La Comisión de la Verdad ha estimado que el número total de peruanos que pudieron haber muerto en el conflicto armado interno sería de 69.280 personas.
Qayna ñakariyninchik, paqarintaq hawkalla kawsakuyninchik.
e) Imatam ruwananchik chaychika wañuy, ñakariy chiqninakuy amaña kutimunanpaq, chaytapas niwanchikmi Chiqanchaq Comisionqa. Kaykunata yachasqanchik hawaqa, ñuqanchikmantañam kanqa sapanka ayllunchikpi hawkaña kawsakuspa, manaña wischusqa hina kananchikpaq. Chaypaqmi Chiqanchaq Comisión kay qillqata makinchikman churan, llapallanchik, huñulla, huk yuyaylla, huk kallpalla, huk sunqulla Perú suyunchikta hatarichinapaq.