Systemy instalacji wodociÄ…gow ych i gr zejnikow ych P O R A D N I K I N S TA L AT O R A
System wielowarstwowy Uponor MLC
TechGuide_4.indd 1
13.4.2010 14:18:13
Uponor – Profesjonalne Partnerstwo Uponor dotrzymuje obietnic Ludzie coraz bardziej dbają o środowisko, w którym żyją i pracują, niezależnie czy jest to biuro, dom czy miejsce publiczne. Żyjemy w czasach, kiedy zmieniają się standardy oraz styl życia a wraz z nimi nasze wymagania. Potrzeba znalezienia odpowiedniego systemu instalacyjnego, spełniającego te wymagania, staje się coraz bardziej istotna. W związku z tym trzeba wiedzieć gdzie pójść i komu zaufać! Program Profesjonalne Partnerstwo w Uponor został stworzony aby zaspokoić potrzeby klientów. Częste kontakty z naszymi partnerami i klientami sprawiły, że doskonale znamy ich potrzeby. Chcemy im dać coś więcej i oferować coś szczególnego – wszystko co może przyczynić się do zwiększenia sukcesu. W coraz bardziej złożonym świecie, zawsze powinniśmy dokonywać właściwego wyboru. Kompetencja i doświadczenie – system rur wielowarstwowych Uponor MLC Z roczną produkcją ponad 100 milionów metrów rur oraz wielu milionów kształtek mosiężnych i tworzywowych jesteśmy na rynkach w ponad 60-ciu krajach świata, co potwierdza naszą pozycję lidera. Kluczem do sukcesu jest szybkie i elastyczne dostosowanie oferty produktowej do zmieniających się wymagań rynku, która jest bezkonkurencyjna w zakresie jakości, bezpieczeństwa i łatwości montażu. Wszystko to zostało zaprojektowane, wdrożone i wyprodukowane przez jedną i tą samą godną zaufania firmę. Nasi partnerzy i klienci czerpią korzyści z wygodnych i sprawdzonych rozwiązań oferowanych przez Uponor. Wszystkie nasze produkty są dostępne dla klientów przez wiele lat. Jakość produkcji, łatwość montażu systemu i świadomość na temat ochrony środowiska naturalnego są najważniejszymi celami wyznaczającymi proces naszego rozwoju. Nasz system rur wielowarstwowych i złączek jest do siebie idealnie dopasowany. Uzupełnieniem systemu są niezbędne akcesoria i zaawansowany program narzędziowy – wszystko od jednego dostawcy.
TechGuide_4.indd 2
13.4.2010 14:18:17
Spis treści Opis systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Dane techniczne rur wielowarstwowych Uponor MLC . . . . . . . . . . . . . . 9 Wydłużenia cieplne rur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Poziomy i piony instalacyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Określenie długości ramienia kompensacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Nomogram strat ciśnienia dla rur wielowarstwowych Uponor MLC – instalacja wodociągowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Nomogram strat ciśnienia dla rur wielowarstwowych Uponor MLC – instalacja grzejnikowa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Instrukcja montażu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Protokół z badań odbiorczych szczelności przewodów . . . . . . . . . . . . 22 Kontakt z nami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
TechGuide_4.indd 3
13.4.2010 14:18:18
Opis systemu
Rura wielowarstwowa Uponor MLC zakres średnic 16-110 mm
PE-RT Spoiwo Spoiwo PE-RT zgrzane w sposób ciągły aluminium
Podstawowy zakres produktów Uponor zawiera elementy przeznaczone dla różnych zastosowań, np. instalacji wodociągowych, grzejnikowych jak również dla instalacji ogrzewania i chłodzenia płaszczyznowego. Opis rury Rura wielowarstwowa Uponor MLC jest rurą nowej generacji, która łączy w sobie zalety tworzywa i metalu, oferując wysoką elastyczność, wytrzymałość i odporność na wysoką temperaturę i ciśnienie. Rura wielowarstwowa Uponor MLC składa się ze zgrzewanej w sposób ciągły rury aluminiowej, do której od wewnątrz i na zewnątrz wtłoczono warstwę odpornego na podwyższoną temperaturę polietylenu PE-RT (wg DIN 16833). Dzięki specjalnym właściwościom tego polietylenu PE-RT łańcuchy molekuł łączą się ze sobą w sieć dającą podobny efekt jak przy sieciowaniu w rurach PE-X. 50 m
T=50 K
PP PB PCV Rura Uponor MLC Miedź Stal ocynkowana Stal nierdzewna 4
TechGuide_4.indd 4
Rura wielowarstwowa Uponor MLC ma wydłużenia cieplne zbliżone do rur metalowych dzięki mocnemu połączeniu warstw polietylenu i aluminium
Wszystkie warstwy rury są ze sobą połączone warstwą spoiwa. Specjalna technika zgrzewu gwarantuje maksymalne bezpieczeństwo połączenia rury. Grubość warstwy aluminium jest idealnie dopasowana do wymagań sił ściskających i zdolności zginania rury. Mniejsze średnice rur zostały tak dobrane aby warstwa aluminium zapewniała stabilność kształtu rury, ułatwiając montaż instalacji dzięki minimalnemu wysiłkowi. Większe średnice rur i odcinki proste mają grubszą warstwę aluminium, dając większą sztywność rurze. Dzięki temu nadają się one na poziomy i piony instalacyjne. Warstwa aluminium jest ważna dla wydłużeń cieplnych. Trwałe połączenie warstw tworzywa i aluminium powoduje, że aluminium jest czynnnikiem, który decyduje o wydłużeniu rury. Wydłużenie rury wielowarstwowej w przybliżeniu odpowiada długościom wydłużenia rur metalowych i jest mniejsza od wydłużeń rur tworzywowych o około 7 razy. Te zalety powodują zmniejszenie problemów z kompensacją wydłużeń cieplnych. Gładkość powierzchni wewnętrznej rury powoduje minimalne opory przepływu wody. Zjawisko korozji i zarastania rury nie występuje dzięki warstwom tworzywa. Hałas związany z przepływem wody lub np. z pracą pompy cyrkulacyjnej jest zredukowany do minimum dzięki właściwościom warstw tworzywa.
Jako najważniejsze zalety rur wielowarstwowych Uponor MLC można wymienić: Absolutna bariera antydyfuzyjna zgodna z DIN 4726, dzięki niej tlen nie przedostaje się do instalacji Higieniczność instalacji - całkowita obojętność na reakcję z wodą Minimalny współczynnik chropowatości k = 0.0004 mm, powoduje mniejsze straty ciśnienia Stabilność kształtu rury, dzięki temu kolana i łuki są zredukowane do minimum Duża elastyczność rur (do średnicy 32 mm) zapewnia łatwe wyginanie rur rękoma lub odpowiednimi narzędziami Wydłużenia cieplne zbliżone do wydłużeń rur metalowych, umożliwiają większy odstęp pomiędzy podporami Czysty i łatwy montaż bez zgrzewania, lutowania, spawania czy gwintowania Całkowita odporność na korozję i zarastanie kamieniem, dzięki warstwom tworzywa wewnątrz i na zewnątrz rury Duża wytrzymałość mechaniczna wydłużająca żywotność rur Maksymalna temp. pracy: 95oC * Maksymalne parametry pracy ciągłej: 10 bar przy temp. 70oC testowane na okres pracy 50 lat przy współczynniku bezpieczeństwa 1.5 * Mały ciężar rur ułatwiający montaż Zwoje i odcinki proste rur dla wielu średnic 16-110 mm. System posiada Atest Higieniczny wystawiony przez Państwowy Zakład Higieny nr: HK/W/0309/01/2007 ważny do dnia 26.06.2012. System rur wielowarstwowych jest produkowany zgodnie z Polską Normą PN-EN ISO 21003 (części 1-5) Wielowarstwowe systemy przewodów rurowych do instalacji wody ciepłej i zimnej, wewnątrz budowli. Atest Higieniczny wraz z deklaracją zgodności do PN-EN ISO 21003 w świetle polskiego prawa jest dokumentem dopuszczającym wyrób do stosowania w budownictwie. * w przypadku innych parametrów instalacji prosimy o kontakt z Uponor.
13.4.2010 14:18:19
Opis systemu Zalety systemu System rur wielowarstwowych oferuje następujące zalety:
Certyfikacje: Rury i złączki systemu wielowarstwowego Uponor MLC mają atesty i dopuszczenia w wielu krajach na świecie, np.: Szwajcarii, Holandii, Włoszech, Norwegii, Wielkiej Brytanii, Polsce, Rosji, Białorusi, Ukrainie i wielu innych Niemiecki certyfikat DVGW 1) dla systemu Uponor MLC obejmuje rury, złączki i narzędzia do zaprasowywania Niemiecki Certyfikat w zakresie ochrony przeciwpożarowej ABP dla rur Uponor MLC wg standardu R 30 i R 90 z otulinami ROCKWOOL Conlit shells 150 P/U dla średnic zewnętrznych 16 – 110 mm.
TechGuide_4.indd 5
1)
s kr. niem. Deutscher Verein des Gas- und Wasserfaches, Niemieckie Stowarzyszenie Gazowników i Wodociągowców. Instytucja w Niemczech zatwierdzająca wytyczne i instrukcje, które muszą być stosowane i przestrzegane w dziedzinie wodociągów i gazownictwa.
2)
s kr. niem. Süddeutsche Kunststoff-Zentrum – Centrum Tworzyw Sztucznych Południowych Niemiec, instytucja zajmująca się badaniem i testowaniem własności tworzyw sztucznych.
Jakość materiałowa rur Uponor MLC: Doskonała odporność udokumentowana testem zmęczeniowym materiału Wysoka trwałość i żywotność instalacji Udokumentowana badaniami i testami SKZ 2) Spełnia wymogi dla wody pitnej i kontaktu z żywnością. Posiada atest Państwowego Zakładu Higieny Ma niewielkie wydłużenia cieplne Posiada stabilność kształtu Ma dużą elastyczność oraz niską chropowatość.
Montaż systemu: Łatwa, szybka i czysta instalacja Tylko kilka narzędzi potrzebnych do montażu Niski koszt montażu systemu Dostępne narzędzie do prostowania rur w zwojach dla średnic 16-25 mm Łatwa do przeprowadzenia próba ciśnieniowa dzięki zastosowaniu zatyczki do wielorazowego użytku.
Usługi Uponor: Wysoce kompetentny i doświadczony zespół przedstawicieli handlowych i doradców technicznych mogących wykonać szkolenie na budowie lub w Akademii Uponor w zakresie montażu i projektowania instalacji Własny dział rozwojowo-badawczy z dużym doświadczeniem w zakresie projektowania i produkcji systemów instalacyjnych z wdrożonymi wieloma innowacyjnymi rozwiązaniami Uponor Informacje na stronie internetowej, które są stale aktualizowane, z danymi o nowościach w systemach instalacyjnych i o najbliższych szkoleniach Doradztwo techniczne przy projektowaniu, przygotowywanie i optymalizowanie wycen projektów do przetargów, szkolenia z programów wspomagających projektowanie: Szybki dobór instalacji ogrzewania podłogowego, Uponor Instalsoft lub Audytor w wersji Uponor Wsparcie techniczne i konsultacje projektu od fazy koncepcji po finalny projekt z możliwością nadzoru wykonawczego Obsługa gwarancyjna i pogwarancyjna systemów instalacyjnych Gwarancja 10 lat i ubezpieczenie do 1 mln ¤.
5
13.4.2010 14:18:19
Opis systemu Złączki zaprasowywane Opatentowany system kształtek zaprasowywanych w systemie rur wielowarstwowych umożliwia połączenie systemu w ciągu kilku sekund bez zgrzewania czy spawania. Tuleja zaciskowa jest na stałe zamocowana do złączki. Zabezpiecza ona o-ringi przed bezpośrednim uszkodzeniem mechanicznym.
Tuleja zaciskowa posiada okienko kontrolne do sprawdzenia głębokości wsunięcia rury w złączkę przed zaprasowaniem. Tworzywowy pierścień oporowy na profilowanej tulei zaciskowej ułatwia nałożenie na nią szczęki zaciskowej. Pierścienie i szczęki zaciskowe dla tej samej średnicy mają ten sam kolorowy kod. Po zaprasowaniu połączenia kolorowy pierścień
odpada, wskazując już z daleka poprawność zakończonego procesu. W wykonanej instalacji istnieje możliwość korekty ustawienia kształtki, dzięki stabilności tulei zaciskowej i zdolności pochłonięcia sił gnących rury bez konsekwencji przecieku. Połączenia te można zalewać w betonie po uprzednim zabezpieczeniu papierem falistym lub folią PE.
Przekrój przez złączkę mosiężną zaprasowywaną 16-32 mm z tuleją zaciskową z aluminium i kolorowym pierścieniem
Przekrój przez złączkę mosiężną zaprasowywaną 40-50 mm z tuleją zaciskową ze stali nierdzewnej
Przekrój przez złączkę tworzywową PPSU zaprasowywaną 16-50 mm z tuleją zaciskową ze stali nierdzewnej
optimiert1
Przekrój złączki modułowej 63-110 mm z pierścieniem ze stali nierdzewnej
optimiert2 6
TechGuide_4.indd 6
13.4.2010 14:18:21
Opis systemu Złączki zaciskowe skręcane Zakres złączek zaciskowych skręcanych został stworzony do zastosowania w standardowych instalacjach.
Przekrój przez złączkę zaciskową skręcaną 16-25 mm
(1) (3)
W systemie złączek zaciskowych skręcanych na tulei podporowej (2) zostaje zaciśnięty pierścień zaciskowy (3) na rurze poprzez nakrętkę (1). Połączenie zaciskowe może być rozłączone, jednak tuleja podporowa (2), wykonana z PPSU pozostaje na trwale połączona z rurą. Wszystkie połączenia ¾” są połączeniami typu eurokonus.
(2)
Obydwa systemy zaprasowywany i zaciskowy skręcany są trwale szczelne co potwierdzają raporty z testów SKZ i aprobaty DVGW.
Kontrola jakości Elementy systemu są poddawane ciągłemu procesowi kontroli jakości przed, w czasie i po produkcji: Ciągły i stały nadzór na linii produkcyjnej specjalnymi kamerami, badanie gazem mikroporów w aluminium, przepuszczanie kulki o określonej średnicy przez rury, test spiralny, test na rozciąganie i pomiary laserowe wymiarów rur i kształtek W laboratorium fabrycznym: testy surowców, testy wycinków rur (test na rozwarstwianie, pomiary grubości warstw), testy ciśnieniowe i temperaturowe oraz test na wysoką temperaturę Testy są przeprowadzane przez niezależne międzynarodowe laboratoria badawcze.
ert1
Zgodnie z PN-EN ISO 21003 oraz DVGW arkusz W 542, minimalna żywotność systemu rur wielowarstwowych dla opisanych w normie klasyfikacji zastosowań wynosi ponad 50 lat. Dla tych zastosowań niezależne instytuty badawcze przeprowadziły szereg testów a rezultaty widoczne są w postaci diagramów obrazujących zależność naprężeń obwodowych (ciśnienia dla zadanej średnicy) i temperatury w funkcji żywotności instalacji.
Celem badań jest zapewnienie najwyższej jakości aktualnych na rynku wyrobów Uponor jak również rozwój nowych elementów, które poszerzają ofertę produktową.
Te dane są dostarczane przez instytut badawczy SKZ dla Uponor. Wykonywane badania rur i kształtek muszą spełniać określone w normie wymagania.
ert2 7
TechGuide_4.indd 7
13.4.2010 14:18:21
Opis systemu Przewidywana żywotność rur wielowarstwowych Uponor MLC wynosi 50 lat ze współczynnikiem bezpieczeństwa 1.5
Ciśnienie w [bar]
100,0
Diagram naprężeń obwodowych (Diagram obciążeń hydrostatycznych)
10,0
1
5
10
25
50 lata
1,0 1
10
100
1000
10000
100000
1000000
Czas [h] 20°C
60°C
70°C
95°C
Wytrzymałość połączeń jest badana regularnie przy pomocy testu na rozciąganie. Dodatkowo przeprowadzany jest test ciśnieniowy dla każdego wyprodukowanego zwoju rury Uponor MLC.
8
TechGuide_4.indd 8
13.4.2010 14:18:22
Dane techniczne rur wielowarstwowych Uponor MLC Średnica rur Dz x s (mm)
14 × 2
16 × 2
18 × 2
Średnica wewnętrzna Dw (mm)
10
12
14
15.5
Długość zwoju (m)
200
200/500
200
-
5
80
80
Długość rur w odcinku (m) Średnica zewnętrzna zwoju (cm)
20 × 2.25 25 × 2.5
32 × 3
40 × 4
50 × 4.5
63 × 6
75 × 7.5
90 × 8.5 110 × 10
20
26
32
41
51
60
73
90
100/200
50/100
50
-
-
-
-
-
-
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
80
100
120
120
-
-
-
-
-
-
Masa rur w zwoju/odcinku prostym (g/m)
91/-
105/118 125/135 148/160 211/240 323/323
-/508
-/745
-/1224
-/1788
-/2545
-/3597
Masa rur w zwoju/odcinku prostym z wodą o temp. 10 oC (g/m)
170/-
218/231 277/289 337/349 525/554 854/854
-/1310
-/2065
-/3267
-/4615
-/6730
-/9959
16.2
-
-
-
-
-
-
Masa rur w zwoju (kg)
18.2
21.0/52.5
24.6
-
0.59
0.68
0.80
1.20
1.62
2.54
3.73
6.12
8.94
12.73
17.99
Pojemność wodna rury (l/m)
0.079
0.113
0.154
0.189
0.314
0.531
0.800
1.320
2.040
2.827
4.185
6.362
Chropowatość bezwzględna rur k (mm)
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.0004
0.40
0.40
0.40
0.40
0.40
0.40
0.40
0.40
0.40
0.40
0.40
0.40
Masa rur w odcinku prostym (kg)
Przewodność cieplna λ (W/mK) Współczynnik wydłużalności cieplnej α (m/mK)[mm/mK]
14.8/29.6 10.6/21.1
25 × 10-6 25 × 10-6 25 × 10-6 25 × 10-6 25 × 10-6 25 × 10-6 25 × 10-6 25 × 10-6 25 × 10-6 25 × 10-6 25 × 10-6 25 × 10-6 [0,025] [0,025] [0,025] [0,025] [0,025] [0,025] [0,025] [0,025] [0,025] [0,025] [0,025] [0,025]
Minimalny promień gięcia ręcznego rur 5 x Dz (mm)
70
80
90
100
125
160
-
-
-
-
-
-
Minimalny promień gięcia rur przy użyciu sprężyny wewnętrznej 4 x Dz (mm)
56
64
72
80
100
128
-
-
-
-
-
-
Minimalny promień gięcia rur przy użyciu sprężyny zewnętrznej 4 x Dz (mm)
56
64
72
80
100
-
-
-
-
-
-
-
Minimalny promień gięcia rur przy użyciu giętarki 4 x Dz (mm)
43
49
49
78
80
128
-
-
-
-
-
-
Maksymalna odległość pomiędzy podporami (m)
1.20
1.20
1.20
1.30
1.50
1.60
2.00
2.00
2.20
2.40
2.40
2.40
Rury w średnicach 14 i 18 mm nie są dostępne w polskiej ofercie Uponor.
Odporność temperaturowa rur: Instalacja wodociągowa: maksymalna temperatura dla pracy ciągłej pomiędzy 0 oC a 70 oC, przy maksymalnym ciśnieniu pracy 10 bar. Dopuszczalna temperatura awarii wynosi 95oC przez okres łączny 100 godzin w ciągu 50 – letniego okresu pracy instalacji. Instalacja grzejnikowa: maksymalna temperatura dla pracy ciągłej 80 oC, przy maksymalnym ciśnieniu pracy 10 bar. Maksymalna temperatura pracy ciągłej 95oC, przy maksymalnym ciśnieniu pracy 6 bar.
Przykłady różnych zastosowań systemu Uponor MLC Instalacja wody lodowej
Temperatura robocza min. -40oC
Roztwór glikolu z wodą 25-80%
Instalacja sprężonego powietrza
Temperatura robocza maks. 60oC
Ciśnienie robocze maks. 12 bar
Instalacja podciśnieniowa
Ciśnienie robocze maks. -0.8 bar
(0.2 bar ciśnienia bezwzględnego)
W niektórych przypadkach gdy przekroczona zostanie maksymalna dopuszczalna temperatura pracy nie można łączyć bezpośrednio systemu Uponor MLC z np. układami baterii słonecznych lub sieci cieplnych. W przypadku innych instalacji prosimy o kontakt z nami.
9
TechGuide_4.indd 9
13.4.2010 14:18:22
Wydłużenia cieplne rur 90 90
DT = 70K
80
l = Wydłużenia cieplne [mm]
DT = 60K 70
Wydłużenia cieplne muszą być brane pod uwagę przy projektowaniu instalacji. Różnica temperatur ∆T oraz Długość rury L odgrywają decydującą rolę przy wydłużeniach cieplnych.
DT = 50K
60
DT = 40K
50 40
DT = 30K
30
DT = 20K
20 DT = 10K
10 0 0
10
20
Wielkość wydłużenia cieplnego rur można określić ze wzoru: ∆l = α x L x ∆T gdzie: Δl: Wydłużenie cieplne rury (mm) α: Współczynnik wydłużalności liniowej (0.025 mm/mK) L: Długość rury (L) ΔT: Różnica temperatury czynnika i montażu instalacji (K)
50
40
30
W przypadku prowadzenia rur pod tynkiem lub w szlichcie podłogowej wydłużenia cieplne są kompensowane przez otulinę izolacyjną.
L: Długość rury [m]
Poziomy i piony instalacyjne L
∆l
Długość rury Lk
W przypadku prowadzenia rur na poziomach i pionach instalacji wydłużenia cieplne również powinny być wzięte pod uwagę. Sztywne prowadzenie rur nie jest możliwe. Wydłużenia cieplne muszą być kompensowane i kontrolowane. Poziomy i piony instalacyjne muszą być właściwie kompensowane. Dlatego niezbędna jest wiedza dotycząca punktów stałych i przesuwnych. Kompensacja odbywa się zawsze pomiędzy dwoma punktami stałymi (PS) i zmianami kierunku (Ramię kompensacji Lk)
Punkt Stały (PS)
Punkt przesuwny (PP) Ramię kompensacji
Punkt Stały (PS)
Ramię kompensacyjne powinno być wystarczająco długie, aby zapobiec uszkodzeniu rury. Uchwyty powinny być w odpowiedniej odległości od ścian i uwzględniać wydłużalność cieplną przewodów. Jako punkt stały w systemie Uponor MLC stosujemy uchwyty stalowe z wkładką gumową silnie skręcone a jako punkt przesuwny ten sam uchwyt lekko skręcony. Mocowanie uchwytu nie powinno się odbywać na tulei zaciskowej. 10
TechGuide_4.indd 10
13.4.2010 14:18:23
Określenie długości ramienia kompensacji DZ = 14 16 18 20
25
50 Nomogram określający minimalną wymaganą długość ramienia kompensacji
= 14 16 40 D32 18 20 Z
25 50
3263
4075
45 25
32
40
50
63
75
90
45
35
40
30 25
30
35
15
15
10
10
20
DZ = 14 16 18 20
50
L = Długość rury [m]
L = Długość rury [m]
40
110 mm
90 110 mm
25 20
5
5 80
70
60
50
80 40
70
60
50
40
30
20
Różnica temperatur [K] 70 30DT =60 20 50 10 400 30 0
10
0
20
DT =[K] Różnica temperatur [K] DT = Różnica temperatur Przykład:
Przykład:
Temperatura montażu: Temperatura robocza czynnika: Różnica temperatur DT: Przykład: Długość rury L: Średnica rury Uponor MLC Dz:
20°C 60°C 40 K 25 m
500
0
10
0 500
1000
1500
2000
długość ramienia kompensacji [mm] 500 0L k = Wymagana 1000 1500 1000
2500
2000 1500
2500 2000
L k =ramienia Wymagana długość ramienia L k = Wymagana długość kompensacji [mm] kompensacji [mm] Wzór obliczeń: L k = 30
D z × (DT × a × L)
= 30 32 × (40 × 0,025 × Wzór 25) obliczeń: WzórL kobliczeń: L k = 849 mm
32 mm
Temperatura Temperatura montażu: 20°Cmontażu: Wymagana minimalna długość ramienia Temperatura Temperatura robocza czynnika: 60°C kompensacji Lkrobocza wynosi ok. czynnika: 850 mm Różnica temperatur DT: Różnica temperatur DT: 40 K Długość 25 rurymL: Długość rury L:
20°C 60°C 40 K 25 m
rury Uponor MLC Dz: Średnica rury Uponor MLC DŚrednica 32 mm z:
32 mm
L k = 30
D z × (DT × a ×LL) k = 30
D z × (DT × a × L)
L k ×= 25) 30 32 × (40 × 0,025 × 25) 32 × (40 × 0,025 = 849 mm L L k = 849 mm k
L k = 30
Wymagana Wymagana minimalna długość ramieniaminimalna długość ramienia kompensacji Lk wynosi ok. 850 mm kompensacji Lk wynosi ok. 850 mm
11
TechGuide_4.indd 11
13.4.2010 14:18:23
5
Nomogram strat cienienia dla rur wielowarstwowych Uponor MLC – instalacja wodociągowa Nomogram przedstawia jednostkowe liniowe straty ciśnienia R dla różnych średnic rur Uponor MLC w funkcji prędkości v [m/s] i przepływu wody o temperaturze 10 oC.
1.000,0
Jednostkowa liniowa strata ciśnienia R [hPa/m]
14
100,0
10,0
1,0
v = 0,1 m/s
0,1 0,01
0,1
1,0 Przepływ V· s [l/s]
10,0
100,0
12
TechGuide_4.indd 12
13.4.2010 14:18:23
Nomogram strat ciśnienia dla rur wielowarstwowych Uponor MLC – instalacja grzejnikowa 14-40 mm Nomogram przedstawia jednostkowe liniowe straty ciśnienia R dla różnych średnic rur Uponor MLC w funkcji prędkości v [m/s] i przepływu wody o średniej temperaturze 60oC.
∆T = 10 K ∆T = 15 K ∆T = 20 K ∆T = 5 K
Moc cieplna Q w kW przy
Przepływ w kg/h
v
Jednostkowa liniowa strata ciśnienia R [Pa/m]
Średnice rur Uponor MLC 14-40 mm
13
TechGuide_4.indd 13
13.4.2010 14:18:24
Nomogram strat ciśnienia dla rur wielowarstwowych Uponor MLC – instalacja grzejnikowa 50-110 mm Nomogram przedstawia jednostkowe liniowe straty ciśnienia R dla różnych średnic rur Uponor MLC w funkcji prędkości v [m/s] i przepływu wody o średniej temperaturze 60oC.
∆T = 10 K ∆T = 15 K ∆T = 20 K ∆T = 5 K
Moc cieplna Q w kW przy
Przepływ w kg/h
v
Jednostkowa liniowa strata ciśnienia R [Pa/m]
Średnice rur Uponor MLC 50-110 mm
14
TechGuide_4.indd 14
13.4.2010 14:18:24
Instrukcja montażu Wskazówki montażowe: Prace montażowe należy wykonywać w temperaturze powyżej 0°C Przy montażu pionów na każdej kondygnacji należy przewidzieć punkt stały, bezpośrednio pod odgałęzieniem instalacji np. pod trójnikiem Połączenia zaprasowywane są traktowane jako nierozłączne w związku z czym można je zalewać betonem, zabezpieczając przed bezpośrednim działaniem betonu folią polietylenową lub papierem falistym Przy instalowaniu rur Uponor MLC należy pamiętać o tym, aby nie pozosta-
działaniem promieniowania cieplnego od elementów o wysokiej temperaturze, działaniem promieniowania UV i otwartego płomienia Dopuszcza się malowanie rur Uponor MLC. Najlepiej do tego celu użyć akrylową farbę wodną z połyskiem do powierzchni zewnętrznych Rury składowane w temperaturze poniżej -10°C, powinny być zabezpieczone przed uderzeniami, zgnieceniami i mechanicznymi przeciążeniami Nie należy doprowadzać do zamarznięcia czynnika w rurze
wiać wolnego, nie zamocowanego końca rury, szczególnie przy instalowaniu króćców odpowietrzających i spustowych Rury Uponor MLC powinny być instalowane w taki sposób, aby uniemożliwić ich mechaniczne lub termiczne uszkodzenie. W pomieszczeniach ogólnodostępnych takich jak klatki schodowe, korytarze, piwnice itp. rury Uponor MLC muszą być obudowane w trwały sposób W pomieszczeniach przemysłowych rury Uponor MLC muszą być zabezpieczone przed uszkodzeniem mechanicznym,
Cięcie rur
1 1
16 - 20 mm
1
25 - 63 mm 50 - 75 mm
2 1
1
2
3
16 - 20 mm
5
2
6 90 - 110 mm
1
4
3
15
TechGuide_4.indd 15
13.4.2010 14:18:25
Instrukcja montażu Gięcie rur
Dz R mi n
Dz R mi n Dz [mm] 14 16 18 20 25 32
Rmin [mm] 70 80 90 100 125 160
16 - 25 mm
Rmin [mm] 56 64 72 80 100 128
Dz [mm] 14 16 18 20 25 32
Rmin [mm] 40 46 52 80 83 111
Dz
Dz R mi n
R mi n
16 - 25 mm Dz [mm] 14 16 18 20 25
∆l
Dz [mm] 14 16 18 20 25 32
Rmin [mm] 56 64 72 80 100
16 - 32 mm
L
Dz Lk
∆T
∆l [mm] = ∆T [K] • 0,025 • L[m] Lk [mm] = 30 • Dz [mm] • (∆T [K] • 0,025 • L [m] )
Rury w średnicach 14 i 18 mm nie są dostępne w polskiej ofercie Uponor.
16
TechGuide_4.indd 16
13.4.2010 14:18:26
Instrukcja montaĹźu Fazowanie rur
16 - 32 mm
16 - 32 mm
16 - 25 mm
PPSU
16 - 32 mm
40 - 75 mm min. 2 mm
max. 500 Umin -1
Dz
1
5
90 - 110 mm
3 2
min. 4 mm
4
17
TechGuide_4.indd 17
13.4.2010 14:18:26
Instrukcja montażu Tabela kształtek i narzędzi w systemie Uponor MLC
KSP0 16 – 20
16 – 32
40 – 50
–
16 – 32
–
16 – 20
16 – 32
–
–
16 – 32
–
–
–
40 – 50
–
–
–
–
–
–
63 – 110
–
–
–
–
–
–
–
16 – 25
PPSU
Montaż złączek zaprasowywanych PPSU 16 – 50 mm
PPSU
18
TechGuide_4.indd 18
13.4.2010 14:18:27
Instrukcja montażu Montaż złączek zaprasowywanych mosiężnych 16 – 32 mm
40 – 50 mm
19
TechGuide_4.indd 19
13.4.2010 14:18:28
Instrukcja montażu Montaż złączek zaprasowywanych modułowych 63 – 110 mm
1
2
3
4
5
6
6 20
Upo MLC Mi 0210.indd 6 TechGuide_4.indd 20
1009330
03/2010
03.03.2010 15:00:05 Uhr 13.4.2010 14:18:29
Instrukcja montażu Montaż złączek zaciskowych skręcanych 16 – 25 mm
1
S1 S2 S3
3
1/2"
S2 S
16 - 25 mm
S3 S1
14 x 14 x 3/4" 16 x 1/2" 16 x 3/4" 18 x 1/2" 18 x 3/4" 20 x 1/2" 20 x 3/4" 25 x 3/4"
3 - 3,5 mm
2
4
A
Rury w średnicach 14 i 18 mm nie są dostępne w polskiej ofercie Uponor.
21
TechGuide_4.indd 21
13.4.2010 14:18:30
WZÓR wg wymagań technicznych COBRTI INSTAL
Badanie odbiorcze szczelności przewodów wodą zimną w instalacji wykonanej z tworzywa sztucznego Obiekt i dokładny adres
Instalacja wodociągowa Instalacja ogrzewcza 1. Ciśnienie próbne
bar
Dla instalacji wodociągowej: 1.5 x ciśnienie robocze, ale nie mniej niż 10 bar (1 MPa) Dla instalacji grzejnikowej:
ciśnienie robocze + 2 bar, ale nie mniej niż 4 bar (0.4 MPa)
Wielkość ciśnienia roboczego wziąć z projektu instalacji. 2. Manometr tarczowy cechowany o średnicy tarczy min. 150 mm i zakresie o 50% większym od ciśnienia próbnego; działka elementarna 0.1 bar (dla zakresu do 10 bar) lub 0.2 bar (dla zakresu powyżej 10 bar) 3. Badanie wstępne Instalacja została napełniona wodą zimną i dokładnie odpowietrzona. Temperatura pomieszczeń w momencie rozpoczęcia próby ustabilizowana na stałym poziomie* Nazwa czynności
Czas trwania
Podniesienie ciśnienia w instalacji do wartości ciśnienia próbnego
10 minut
Obserwacja instalacji i uzupełnienia do wartości ciśnienia próbnego
10 minut
Obserwacja instalacji
10 minut
Uzupełnienie ciśnienia do wartości ciśnienia próbnego
Warunki zakończenia badania z wynikiem pozytywnym
Brak przecieków i roszenia, spadek ciśnienia spowodowany jest wyłącznie elastycznością przewodów z tworzywa sztucznego. Spadek ciśnienia nie jest określony.
30 minut
Wyniki badania wstępnego*
NIE
Start
Obserwacja instalacji i uzupełnienia do wartości ciśnienia próbnego
Obserwacja instalacji
TAK
POZYTYWNY
Brak przecieków i roszenia, spadek ciśnienia ≤ 0.6 bar (0,06 MPa)
NEGATYWNY
Uwaga: w przypadku nie spełnienia chociaż jednego warunku badania wstępnego, wynik badania ocenia się negatywnie. W takim przypadku należy usunąć przyczynę wyniku negatywnego i ponownie wykonać badanie wstępne od początku. 4. Badanie główne wykonywać bezpośrednio po badaniu wstępnym zakończonym pozytywnie. Nazwa czynności
Czas trwania
Uzupełnienie ciśnienia do wartości ciśnienia próbnego Obserwacja instalacji
Wyniki badania głównego*
Start 120 minut
POZYTYWNY
Warunki zakończenia badania z wynikiem pozytywnym Brak przecieków i roszenia, spadek ciśnienia ≤ 0.2 bar (0,02 MPa)
NEGATYWNY
Uwaga 1: w przypadku nie spełnienia chociaż jednego warunku badania głównego, wynik badania jest negatywny. W takim przypadku należy usunąć przyczynę wyniku negatywnego i ponownie wykonać całe badanie, poczynając od początku badania wstępnego. Uwaga 2: po zakończeniu próby instalacja została opróżniona z wody*
TAK
NIE
* Zaznacz właściwe Data badania:
Wykonawca
Inwestor
Inspektor nadzoru
22
TechGuide_4.indd 22
13.4.2010 14:18:30
Systemy instalacyjne instalacyjneUponor Uponorpozwalają pozwalajązbudować zbudowaćkompletne kompletneinstalacje instalacjewody wodyużytkowej, użytkowej, ogrzewaSystemy ogrzewania nia płaszczyznowego, grzejnikowego, chłodu, ogrzewania otwartych powierzchni, tym boisk piłpłaszczyznowego, grzejnikowego, chłodu, ogrzewania otwartych powierzchni, w tymwboisk piłkarskich oraz kompletny system rursystem preizolowanych. karskich oraz kompletny rur preizolowanych. Wszelkie rmy Uponor Przedstawicieli Wszelkie informacje informacjena natemat tematsystemów systemówfirmy Uponoruzyskacie uzyskaciePaństwo Państwou unaszych naszych Przedstawicieli Handlowych, Handlow ych, w w Dziale DzialeObsługi ObsługiKlienta Klientaoraz orazna nastronie stronieinternetowej: internetowej:www.uponor.com.pl www.uponor.com.pl
grzejnikowe oraz oraz Instalacje wodociągowe i grzejnikowe instalacje ogrzewania płaszczyznowego Dział Obsługi Obsługi Klienta: Klienta: Dział T + 48 22 731 T + 48 22 731 01 01 01 01 F + 48 22 731 01 02 F + 48 22 731 01 02 Dział Techniczny: Techniczny: Dział Instalacje wodociągowe wodociągowe ii grzejnikowe Instalacje grzejnikowe oraz oraz instalacje ogrzewania płaszczyznowego instalacje ogrzewania płaszczyznowego TT EE TT EE TT EE
++ 48 48 605 605 067 067 415 415 robert.tokarzewski@uponor.com robert.tokarzewski@uponor.com ++ 48 48 695 695 250 250 450 450 piotr.sera n@uponor.com piotr.serafin@uponor.com ++ 48 48 607 607 147 147 252 252 wojciech.rokicki@uponor.com wojciech.rokicki@uponor.com
Sieci Preizolowane Preizolowane Sieci TT EE
++48 48 601 601360 360767 767 janusz.koper@uponor.com janusz.koper@uponor.com
Regionach Przedstawiciele Handlowi w Regionach
Rejon I Region 1 1 Region 2 2 Region 3 3
TT ++48 48601 601802 802182 182 TT ++48 48601 601373 373421 421 TT ++48 48601 601958 958603 603
Rejon II Dyrektor Rejonu Region 4 4 Region 6 6
TT ++48 48601 601851 851531 531 TT ++48 48603 603786 786753 753 TT ++48 48601 601825 825973 973 TT ++48 48605 605067 067435 435
Rejon III Dyrektor Rejonu Rejonu Region 5 5 Region 10 10
TT ++48 48691 691980 980215 215 TT ++48 48605 605067 067408 408 TT ++48 48605 605067 067402 402 TT ++48 48605 605067 067214 214
Rejon IV Dyrektor Rejonu Rejonu Region 7 7 Region 8 8 Region 9 9
TT ++48 48691 691980 980218 218 TT ++48 48607 607461 461313 313 TT ++48 48605 605067 067405 405 TT ++48 48605 605067 067409 409
Regionach Doradcy Techniczni w Regionach Region 1, 4 4 Region 2, 3 3 Region 5, 10 10 Region 6 6 Region 7, 8, 99
TT ++48 48605 605067 067406 406 TT ++48 48605 605067 067437 437 TT ++48 48605 605350 350840 840 TT ++48 48605 605067 067415 415 TT ++48 48695 695250 250450 450 T T ++48 48601 601224 224831 831
Sieci Preizolowane Dyrektor Sprzedaży Sprzedaży Inżynierowie Sprzedaży: Sprzedaży: Region 1, 2, 3 Region 5, 6, 10 Region 4, 7, 8, 9
EEI-PL-PEX-03.10
TechGuide_4.indd 23
TT ++48 48601 601360 360767 767 TT ++48 48605 605060 060247 247 TT ++48 48605 605067 067117 117 TT ++48 48601 601360 360767 767
31 23
13.4.2010 14:18:30
Uponor - profesjonalne partnerstwo Uponor jest światowym dystrybutorem systemów instalacji wodociągowych i grzewczych dla budownictwa mieszkaniowego i użyteczności publicznej w Europie, Ameryce Północnej oraz systemów przesyłowych w krajach Nordyckich. Firma Uponor specjalizuje się w gotowych rozwiązaniach z zakresu systemów instalacji ogrzewania i chłodzenia płaszczyznowego oraz instalacji wodociągowych i grzejnikowych. Dział Sprzedaży Międzynarodowej Uponor oferuje swoje produkty w krajach Bałkańskich, Zachodniego, Centralnego i Bliskiego Wschodu, Afryce oraz Ameryce Łacińskiej.
1042727 – 04/2010
Uponor. Simply more.
Uponor Sp. z o.o. Pass 20, Budynek K 05-870 Błonie T +48 22 731 01 01 F +48 22 731 01 02 E uponor_polska@uponor.com W www.uponor.com.pl
TechGuide_4.indd 24
13.4.2010 14:18:38